Jaarverslag Fietsersbond

Jaarverslag 2014

Jaarverslag 2014

2

Jaarverslag 2014 Fietsersbond 2015 De Fietsersbond komt op voor de belangen van fietsers in Nederland en zet zich in voor meer en betere mogelijkheden om te fietsen. Dat kan dankzij de steun van onze leden. De Fietsersbond heeft bijna 35.000 leden, 150 afdelingen en 1500 actieve vrijwilligers, verspreid over heel Nederland. Copyright Fietsersbond 2015. Redactie en samenstelling: Suzanne Brink en Martijn van Es Overname van teksten is toegestaan met bronvermelding. Alle teksten in dit jaarverslag zijn onder voorbehoud van vaststelling door de Ledenraad op 21 juni 2015. Fietsersbond Nicolaas Beetsstraat 2a 3511 HE Utrecht www.fietsersbond.nl Telefoon 030-2918171 E-mail [email protected]

Jaarverslag 2014

3

Inhoud Voorwoord.................................................................................................. 6 De Fietsersbond in 2014 ............................................................................. 7 1

Jaarthema’s ...................................................................................... 9

1.1

Fietsen zonder hindernissen (project 636) ........................................................... 9

1.2

8-80: leefbare steden voor iedereen (project 634) ............................................ 10

2

Beleidsbeïnvloeding ........................................................................ 12

2.1

Beleidsontwikkeling ............................................................................................ 12

2.1.1

Fiets filevrij (snelfietsroutes) (project 463) ................................................................................... 12

2.2

Lobby ................................................................................................................... 13

2.2.1

Nationale en internationale lobby (projecten 471 en 472)........................................................... 13

2.2.2

Lokale en regionale lobby (binnen projecten 471 en 652) ............................................................ 13

2.2.2.1 Amsterdam (project 411) ............................................................................................................. 15 2.2.2.2 Den Haag (project 505) ................................................................................................................ 15 2.2.2.3 Zuid-Holland (project 502) ............................................................................................................ 15 2.2.2.4 Fryslân (project 510) ..................................................................................................................... 15 2.2.3

Infrastructuur (project 616) .......................................................................................................... 16

2.2.4

Verkeersveiligheid (project 615) ................................................................................................... 16

2.2.5

Fiets en openbaar vervoer, fietsparkeren (project 473) ............................................................... 17

2.3

Vrijwilligers.......................................................................................................... 18

2.4

Onderzoek ........................................................................................................... 19

2.4.1

Onderzoeksprogramma (project 633) .......................................................................................... 20

2.4.2

Fietsersbond Meldpunt (project 611) ........................................................................................... 20

2.4.3

Nationaal Fietspanel (project 630) ............................................................................................... 21

2.4.4

Het vergevingsgezinde fietspad (project 445) .............................................................................. 22

2.4.5

Inventarisatie Fietsknelpunten Groningen (project 520) .............................................................. 22

2.4.6

Fietscommunity (project 550) ....................................................................................................... 23

3

Voorlichting en educatie ................................................................. 25

3.1

Communicatie algemeen (projecten 300 en 629) .............................................. 25

3.2

Website (project 331) ......................................................................................... 26

3.3

Vogelvrije Fietser (project 330) .......................................................................... 27

3.4

Consumentenvoorlichting (project 320) ............................................................. 28

3.5

Fietspromotie ...................................................................................................... 29

Jaarverslag 2014

4

3.5.1

Fietsersbond Routeplanner (project 341 en 358) ......................................................................... 29

3.5.2

Fietsdag voor Campina en Jumbo (project 359) ........................................................................... 30

3.5.3

Fietsen naar het werk/ Fietsinspiratietool (projecten 326 en 318) .............................................. 31

3.5.4

Bike2work (project 470) ............................................................................................................... 32

3.5.5

Veilig en Bewust (project 446) ...................................................................................................... 32

3.5.6

Grand Depart/Tentoonstelling 2015 (project 360) ....................................................................... 33

3.6

Educatie............................................................................................................... 33

3.6.1

Fietsschool (project 403 e.a.) ........................................................................................................ 33

3.6.2

Scholenproject Arcon (project 468) .............................................................................................. 35

3.6.3

Fietsverlichtingscampagne ‘Ik wil je zien’ (project 476) ............................................................... 35

3.6.4

Blijf Veilig Mobiel (project 405) .................................................................................................... 36

4

Werving en baten ........................................................................... 38

4.1

Inkomsten uit lidmaatschappen ......................................................................... 38

5

Beheer en administratie ................................................................. 39

5.1

Financiële en ledenadministratie (projecten 801, 823 en 824).......................... 39

5.2

Organisatieontwikkeling (project 614) en Personeelszaken (project 825) ........ 39

5.3

Huisvesting en beheer (projecten 820, 821, 822 en 826) .................................. 40

5.4

Acquisitie ............................................................................................................. 41

6

Bestuur en vereniging ..................................................................... 42

6.1

Missie .................................................................................................................. 42

6.2

Organisatie .......................................................................................................... 42

6.3

Ledenraad ........................................................................................................... 43

6.4

Ledenraadpresidium ........................................................................................... 43

6.5

Controlecommissie ............................................................................................. 43

6.6

Algemeen bestuur............................................................................................... 43

6.7

Directie ................................................................................................................ 46

6.7.1

Management team....................................................................................................................... 46

7

Verantwoordingsverklaring............................................................. 47

8

Financieel resultaat......................................................................... 50

8.1

Vooruitblik........................................................................................................... 51

Jaarrekening ............................................................................................. 53 Balans per 31 december 2014 (na resultaatbestemming) ............................................. 53

Jaarverslag 2014

5

Staat van baten en lasten over 2014 .............................................................................. 54 Kasstroomoverzicht ........................................................................................................ 55 Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014 ........................................................... 56 Niet uit balans blijkende verplichtingen ......................................................................... 61 Overzicht subsidies van overheden en overige bijdragen .............................................. 63 Toelichting lastenverdeling ............................................................................................. 65 Overige gegevens ............................................................................................................ 68 Begroting 2015 ................................................................................................................ 69

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant .............................. 71

Jaarverslag 2014

6

Voorwoord Dit was echt een roerig jaar voor de Fietsersbond, we hebben opnieuw veel bereikt voor de fietsers, een toegenomen invloed op het fietsbeleid in vele gemeenten en provincies, maar het was ook een jaar waarin teruglopende inkomsten er voor zorgden dat de Fietsersbond pijnlijke maatregelen moest nemen op het landelijk bureau. In de loop van 2015 zullen 8 mensen de Fietsersbond moeten verlaten. Door acties van de Fietsersbond heeft de NS een nieuw stallingsbeleid ontwikkeld dat nu in Utrecht, Amsterdam en Breda wordt uitgeprobeerd. Fietsers kunnen daar in de stationsstalling de eerste dag gratis parkeren. In de nieuwe Jaarbeurspleinstalling in Utrecht was dit zo succesvol dat de 4500 plaatsen binnen een paar maanden regelmatig vol stonden. Dit voorjaar vierden we het weghalen van het vierduizendste gevaarlijke paaltje, een mijlpaal in onze actie om de fietspaden veiliger te maken, de actie loopt nog steeds door. Dit was ook het jaar dat Zwolle fietsstad werd, erg verdiend en een groot compliment aan onze lokale vrijwilligers in de Hanzestad, die voor fietsers veel bereikt hebben. Ook konden we aan het eind van jaar onze gladheidsbestrijding weer verder uitbreiden met een nieuw product: de strooirouteplanner. Bijna heel Nederland zit er in. Helaas hebben we ook hard geknokt voor zaken die we (nog) niet hebben binnengehaald en waar we in 2015 weer mee door zullen gaan, zoals de scooteroverlast op de fietspaden in de grotere steden. We hebben daar de Tweede Kamer nog niet kunnen overtuigen. Het sluiten van overwegen ten koste van fietsers en wandelaars ging ook in 2014 door. In Heemstede zijn we zelfs naar de rechter gestapt om dat ter plaatse tegen te houden. Gelukkig heeft de Tweede Kamer uitgesproken dat fietsers(bond) en wandelaars eerder betrokken moeten worden bij dit soort besluitvorming. De Fietsersbond als vereniging blijft er goed voor staan, we hebben trouwe leden en kunnen ons ledenaantal redelijk handhaven (tussen de 32 en de 35.000 leden), daar waar andere maatschappelijke organisaties fors ledenverlies lijden. We werven steeds meer nieuwe leden via internet, onder meer door de Fietsersbond Routeplanner, consumenteninformatie en de site van de Vogelvrije Fietser. In 2015 bestaan we 40 jaar. Dat zal niet ongemerkt voorbij gaan. De Fietsersbond heeft er in grote mate toe bij gedragen dat Nederland het beste en mooiste fietsland ter wereld is, en dat gaan we vieren! Hugo van der Steenhoven

Marijke van Haaren

Directeur Fietsersbond

Voorzitter Fietsersbond

Jaarverslag 2014

7

De Fietsersbond in 2014 Januari Scooters in Algemeen Overleg Discussie over speed pedelec Groei aantal forensen dat met fiets naar station komt Februari Proef gratis stallen bij stations in Amsterdam, Utrecht, Breda en Den Bosch na lobby Fietsersbond Vijf Filmpjes ‘Fietsen zonder hindernissen’ van genomineerden voor Fietsstadverkiezing. Maart Door Tweede Kamer ondersteunde Nota in Tweede Kamer Een stap vooruit. Voorstellen voor de uitbouw en betere benutting van het Nederlandse wandel- en fietsnetwerk. Fietsersbond en vrijwilligers sporen fietswrakken op in het kader van NL Doet Prijs voor fietsersairbag April Elektrische fietsentest 4000ste gevaarlijke paaltje weggehaald Oproep van de Fietsersbond aan gemeenten om Beleidsimpuls Verkeersveiligheid serieus te nemen Mei Zwolle wordt Fietsstad 2014 Oproep om fietsvriendelijk te stemmen bij Europese verkiezingen Lancering app Fietsersbond Routeplanner Fietsfest in Rotterdam Juni Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu bereidt wetswijziging voor waardoor Amsterdam snorscooter naar rijbaan kan verbannen De Fietsersbond, Fiets filevrij en de Kracht van Utrecht bepleiten schaalsprong van rails en fietsnetwerk Juli Kabinet brengt fiets van de zaak onder in werkkostenregeling 5000ste melding op Meldpunt Fietsersbond

Jaarverslag 2014

8

Augustus Vrijwilligers ontwerpen routes Jumbo/Campina familiefietsdagen Fietsersbond start praktijkonderzoek: Maximumsnelheid op het fietspad, hardfietsers op de rijbaan Fietsersbond roept partijen bij provinciale verkiezingen op in te zetten op meer ruimte voor de fiets September Fietsersbond steunt zowel Arnhem-Nijmegen als Groningen als kandidaten voor Velo-city 2017 11.224 mensen tekenen de petitie ‘Stop de scooteroverlast’ Oktober Fietsersbond roept samen met branchepartijen staatssecretaris op om woon/werk-fietsen fiscaal meer te stimuleren Fietsersbond stapt naar de rechter omdat ProRail een spoorwegovergang sluit in Heemstede Fietsersbond roept overheid succesvol op om Dutch Cycling Embassy te blijven financieren November Nationaal testpanel doet onderzoek naar spookfietsers Aankondiging: Nationale fietstelweek Bikenomics thema Fietsstadverkiezing 2016 Oproep aan fietsers om ervaring met verbeterde fietspaden te delen Start reorganisatie Fietsersbond Fietsersbond vraagt samen met WandelNet om oplossingen voor verdwijnen onbewaakte overgangen December Pleidooi voor snelheidsregistratie motorvoertuigen Fietsersbond vraagt gemeenten minder rigoureus fietsen te verwijderen en het geld dat dat kost in betere fietsparkeerplaatsen te steken Strooiroutes in Fietsersbond Routeplanner Arnhem-Nijmegen organiseert Velo-City 2017. Geen Kamermeerderheid voor de maatregel ‘Snorscooters naar de rijbaan’.

Jaarverslag 2014

1

9

Jaarthema’s

Sinds het jaar 2012 werkt de Fietsersbond met jaarthema’s: belangrijke onderwerpen voor fietsers die we gebruiken om ons werk te clusteren. Hierdoor kunnen we activiteiten beter op elkaar afstemmen en zo meer samenhang en focus bereiken. Elk jaarthema beslaat in principe drie jaar: Een opbouwjaar, een hoofdjaar en een afbouwjaar. Dit betekent dat er per jaar twee tot drie thema’s zijn waar onze activiteiten in geconcentreerd worden. In 2014 was ons hoofdthema ‘Fietsen zonder hindernissen’, terwijl het thema ‘8-80: Leefbare steden voor iedereen’ werd opgebouwd.

Meer fiets, meer ruimte (Schaalsprong)

Fietsen zonder hindernissen

8-80: Leefbare steden voor iedereen

Bikenomics: de waarde van de fiets

2012

1.1

2013

2014

2015

2016

Fietsen zonder hindernissen (project 636)

Slecht wegdek, verkeerd geplaatste paaltjes, lang op rood staande verkeerslichten, spoorwegovergangen of kruisingen waar je altijd moet wachten. Fietsers komen iedere dag heel wat hindernissen tegen, en die hindernissen kunnen een reden zijn om minder te gaan fietsen. Daarom was Fietsen zonder hindernissen het jaarthema van 2014. De Fietsstadverkiezing zorgde voor meer aandacht voor de hindernissen die fietser tegenkomt en niet alleen in de genomineerde gemeenten. Daarnaast hebben diverse afdelingen gevaarlijke paaltjes geïnventariseerd en er in samenwerking met de gemeenten voor gezorgd dat ze verwijderd werden waar dat kon. Fietsstad 2014: Zwolle In 2014 werd hindernissen wegnemen voor fietsers door de Fietsersbond beloond. We riepen Zwolle uit tot Fietsstad 2014 omdat deze stad de beste plannen had om hindernissen weg te nemen. Er is bijvoorbeeld een nieuwe rotonde ontwikkeld waarop auto's niet helemaal kunnen rondrijden en fietsers wel. Zwolle heeft

Jaarverslag 2014

10

bovendien een lange traditie van goed fietsbeleid, met als resultaat dat 50% van de ritjes binnen de stad met de fiets gemaakt wordt. Almere, Eindhoven, Enschede en Velsen waren ook genomineerd. Alle vijf genomineerde gemeenten hebben een uitgebreid rapport gekregen met aanbevelingen voor het verbeteren van het fietsbeleid. Voor de financiering van Fietsstad 2014 zijn twee sponsors gevonden: Hoofdsponsor van Fietsstad 2014 was fietsenwinkelketen Profile de Fietsspecialist, subsponsor was fabrikant van straatmeubilair Klaver Group. Doelen In 40% van onze activiteiten is een relatie gelegd met dit thema. Fietsstadverkiezing organiseren rond het thema Fietsen zonder hindernissen. Fietsen zonder hindernissen als thema gebruiken bij gemeenteraadsverkiezingen. Meer fiets in de collegeprogramma’s van de gemeenten. Concrete resultaten Zwolle is met een mooi feest en veel aandacht van de media bekroond tot Fietsstad 2014. Een fietsfeest in elke genomineerde gemeente. Jurybezoeken aan de vijf genomineerde gemeenten. Een adviesrapport voor elke deelnemende gemeente. Vijf fietspromotiefilms. Thema voor Fietsstad 2016 is bedacht en in het najaar op het Nationaal Fietscongres gelanceerd. Het thema is Bikenomics, de waarde van de fiets. Een website met goede voorbeelden van de deelnemende gemeenten op het gebied van fietsen zonder hindernissen is in 2014 gemaakt en eind januari 2015 opgeleverd. Meer fiets in de collegeprogramma’s van de kandidaten, maar ook van toekomstige geïnteresseerde gemeenten. Niet gerealiseerd Door de onverwacht grote rol die onze campagne tegen scooteroverlast speelde in onze activiteiten, is het percentage van 40% niet gehaald. Dit is ongeveer 25%. De website met goede voorbeelden moet nog verder verbeterd worden. Dat zal begin 2015 afgerond worden.

1.2

8-80: leefbare steden voor iedereen (project 634)

De Fietsersbond vindt dat je steden en dorpen moet inrichten volgens de wensen van kinderen van 8 en senioren van 80. Want wanneer zowel kinderen als ouderen prettig op pad gaan, zullen de randvoorwaarden voor iedereen goed zijn.

Jaarverslag 2014

11

De ideale woonomgeving voor kinderen van 8 is: genoeg ruimte om te spelen, om te lopen en om te fietsen. Genoeg ruimte om veilig over te steken, om zelfstandig van school naar huis te lopen en om naar een vriendje of vriendinnetje te fietsen. De ideale woonomgeving voor senioren van 80 is: genoeg ruimte om rustig een praatje te maken, om te lopen en om te fietsen. Genoeg ruimte om veilig over te steken, om zelfstandig van huis naar de winkels te lopen en – als dat nog lukt – om met de elektrische fiets een blokje om te gaan. Het concept 8 tot 80 is ontwikkeld in Latijns-Amerika en wordt ondertussen uitgedragen door de Canadese organisatie 8-80cities. Als jaarthema sluit het nauw aan bij de oorsprong van de Fietsersbond: opkomen voor kwetsbare verkeersdeelnemers, maar het is breder dan dat. De fiets wordt door bijna iedereen gezien als een volwaardig duurzaam vervoermiddel en een prachtige manier om gezondheidswinst te behalen. Het wordt tijd dat we dit samen met mensen gaan benutten om steden daadwerkelijk te veranderen. We willen hiermee ook benadrukken wat steden aan leefbaarheid kunnen winnen wanneer zij fietsers en voetgangers voorop stellen: minder overlast van geluid en vervuilende stoffen, meer speelruimte en groen, gezondere inwoners doordat meer bewegen makkelijk wordt gemaakt en meer sociale interactie in de openbare ruimte. Het thema bouwt voort op de beleidsvisie ‘Meer fiets, Meer Ruimte’, die in 2013 afgerond is. Doelen Een goede voorbereiding op het kernjaar van dit thema: 2015. Onder de aandacht brengen van het belang van 8-80 voor zowel stad als platteland door een bondige visie te formuleren en samenwerkingspartners te vinden. Afdelingen en fietsers bij het idee van 8-80 betrekken door ze goede voorbeelden te geven waar ze mee aan de slag kunnen. Concrete resultaten Er zijn verschillende plannen ontwikkeld om rondom de start van de Tour de France in Utrecht jubileumactiviteiten in het kader van 8 tot 80 te ontwikkelen. Uiteindelijk krijgen die vorm door op het Nationaal Fietscongres 8 tot 80 centraal te stellen. Inventarisatie van activiteiten in het buitenland rondom 8-80 Cities. Via een enquête naar het Nationaal Fietspanel zijn ideeën en meningen van fietsers verzameld. We hebben geïnventariseerd met welke organisaties we landelijk en op lokaal niveau kunnen samenwerken om dit te realiseren. Verschillende partijen hebben aangegeven in 2015 samen te willen werken. Projectwebsite 8-80.nl is ontwikkeld. Met lokale Fietsersbondafdelingen hebben we op een academieavond gekeken hoe we dit project lokaal kunnen invullen.

Jaarverslag 2014

2

12

Beleidsbeïnvloeding

Al sinds de start in 1975 staat het behartigen van de belangen van de fietser aan de basis van alles wat we doen. De Fietsersbond is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een belangrijke partner op fietsgebied voor zowel regionale als landelijke overheden. We gedragen ons waar nodig als luis in de pels van beleidsmakers, maar zijn ook een door ervaring wijs geworden kennisorganisatie die veel weet over fietsen en fietsers en die kennis graag deelt. Zo kunnen we optimaal invloed uitoefenen op het beleid waar fietsers mee te maken krijgen. Toch willen we meer. Door zelf actief beleidsvoorstellen te ontwikkelen denken we beter te kunnen inspelen op actuele zaken en nieuwe beleidsontwikkelingen.

2.1 2.1.1

Beleidsontwikkeling Fiets filevrij (snelfietsroutes) (project 463)

Fiets filevrij is het project waarin de Fietsersbond samen met overheden en kennisstellingen kennis verzamelt over snelfietsroutes. Het project wil bestaande fietsroutes in Nederland die langs fileknooppunten lopen verbeteren. Dit door onder meer het wegnemen van barrières, het verhogen van de kwaliteit en actieve communicatie over de routes. Doel is om automobilisten, die op fietsbare afstand wonen, te stimuleren om de fiets te pakken naar het werk en het positioneren van de fiets in het woon-werkverkeer. Ambitie is een netwerk van snelfietsroutes die woon- en werkkernen met elkaar verbinden, waarbij een fietsafstand van minimaal 15 kilometer (zo’n drie kwartier fietsen) reëel is. Doelen Het beschikbaar houden en maken van relevante kennis, het stimuleren van innovaties en het traceren en publiceren van best practices over alle aspecten van snelfietsroutes. Het monitoren van het proces voor bestaande en nieuwe snelfietsroutes. Succesvol onderzoek naar en lobby voor de realisatie van in de toekomstagenda genoemde snelfietsroutes. Concrete resultaten Projectorganisatie Fiets filevrij is gecontinueerd in 2014, met een uitloop naar 2015. Drie platformbijeenkomsten. Eén bijeenkomst met Railforum over snelfietsroutes. Vernieuwde website.

Jaarverslag 2014

2.2 2.2.1

13

Lobby Nationale en internationale lobby (projecten 471 en 472)

2014 was voor de fiets een belangrijk verkiezingsjaar. Zowel op lokaal als op Europees niveau waren er verkiezingen. Vooral de gemeenteraadsverkiezingen hebben grote invloed op ons werk. Voor de Europese verkiezingen trekken we samen op met de European Cyclists’ Federation (ECF). Hierin volgen we specifiek de voor Nederland meest relevante dossiers: verkeersveiligheid, subsidiemogelijkheden voor Nederlandse overheden, gemotoriseerde tweewielers en de Europese reizigersrechtenverordening. Voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 was ‘Fietsen zonder hindernissen’ een belangrijk thema. Daarnaast speelden de lobby om de snorscooter, de toekomst van het snelfietsroutenetwerk, de opkomst van de snelle e-bike speed pedelec en de nieuwe omgevingswet in 2014. De Fietsersbond is deelnemer in de Dutch Cycling Embassy (DCE) en speelt hierin ook een actieve rol. Doelen Verdere uitwerking van ‘Meer fiets, meer ruimte’ op alle relevante beleidsniveaus. Uitvoeren Green Deal Fiets en energieakkoord. Reguliere lobby op landelijk en internationaal niveau. Concrete resultaten Meegewerkt aan de beleidsagenda van de Rijksadviseur, waarin de uitgangspunten van ‘Meer fiets, meer ruimte’ een belangrijke rol spelen. Drie workshops aan buitenlandse delegaties. Inbreng Europese verkiezingen. Actieve rol binnen European Cyclists’ Federation (ECF) en Dutch Cycling Embassy (DCE). Deelname Fietsfestival Beograde Velograde in Belgrado. Niet gerealiseerd Uitwerking Green Deal en energieakkoord is lastig omdat er onvoldoende duidelijkheid is over de rollen van de deelnemende organisaties, ook is er geen financiering. Begin 2015 is er een bijeenkomst om de green deal verder vorm te geven. 2.2.2

Lokale en regionale lobby (binnen projecten 471 en 652)

In 2014 hebben we veel energie gestoken in acties om de snorscooter van het fietspad te krijgen. De snorscooter blijkt voor veel fietsers een bron van ergernis. 96% van de snorscooters rijdt te hard en zeker op drukke fietspaden is dat levensgevaarlijk. De Fietsersbond, zowel landelijk als afdeling Amsterdam, heeft zeer intensief gelobbyd om een wetswijziging door de Tweede Kamer te krijgen die het mogelijk zou maken voor de

Jaarverslag 2014

14

gemeente Amsterdam de snorscooter de rijweg op te sturen met helmplicht. De wetswijziging is uiteindelijk niet doorgegaan. In 2015 gaan we meer inzetten op 30-kilometerwegen binnen de Amsterdamse ring om zo verplaatsing van de snorscooter naar de rijbaan veilig mogelijk te maken. Daarnaast blijven we in de Tweede Kamer bouwen aan draagvlak voor verregaande oplossingen voor de scooteroverlast. Verder waren de gemeenteraadsverkiezingen van maart erg belangrijk voor de Fietsersbond. We hielpen onze afdelingen met het formuleren van inbreng voor de collegeprogramma’s na de verkiezingen en monitoren deze programma’s na afloop. Daarnaast ondersteunden we lokale en provinciale medewerkers en vrijwilligers. Punten die we naar voren brachten: Bij ruimtelijke plannen uitgaan van de potentie van de fiets als planologisch uitgangspunt. Verbeteren en uitbreiden van het netwerk van fietsroutes, rekening houdend met toenemende intensiteiten en diverse soorten fietsen met verschillende snelheden. Goed sneeuw- en ijsvrij houden van fietsroutes en niet bezuinigen op beheer en onderhoud. Aanleg van snelfietsroutes. Lokale actieplannen om de verkeersveiligheid van fietsers te verbeteren. Snorfietsen niet langer op het fietspad. Forse uitbreiding van het aantal fietsparkeervoorzieningen in binnensteden, bij stations en voorzieningen. Geen algemene fietsparkeerverboden. Opnemen van fietsparkeernormen in bestemmingsplannen. Doelen Zoveel mogelijk aandacht voor de fiets in de nieuwe collegeprogramma’s. Efficiënte en effectieve lobby op lokaal en regionaal niveau. Monitoren beleidsimpuls verkeersveiligheid. Concrete resultaten Inhoudelijke input gemeenteraadsverkiezingen en provinciale statenverkiezing 2015. Onder meer in Den Haag is ‘Meer ruimte voor de fiets’ expliciet onderdeel geworden van het collegeakkoord. In de provincies Fryslân en Zuid-Holland en de steden Amsterdam en Den Haag heeft de Fietsersbond naast actieve afdelingen ook medewerkers in dienst om de belangen van fietsers te behartigen en afdelingen te ondersteunen. De medewerkers fungeren als aanspreekpunt voor zowel afdelingen als gemeenten en provincies, geven beleidsadvies en verzorgen inbreng in diverse lokale en regionale fietsprojecten en overleggen.

Jaarverslag 2014

2.2.2.1

15

Amsterdam (project 411)

Het wordt steeds drukker in Amsterdam, vooral ook met fietsers. Dat is mooi, maar de wal moet niet het schip gaan keren. We houden de gemeente onder druk om te investeren in fietspaden en fietsparkeervoorzieningen. We hebben honderden mondelinge en schriftelijke verkeersadviezen gegeven in de gemeentelijke (stadsdeel)verkeerscommissies. In veel gevallen heeft dat geleid tot aanpassingen ‘op straat’. Contacten met de gemeenteraad en een door ons georganiseerd symposium hebben er ook toe geleid dat ‘de fiets’ in de prestigieuze Zuidas hoger op de agenda komt. Er komt een apart hoofdstuk over de fiets in de te vernieuwen ‘visie Zuidas’, waarvoor onze input ook gevraagd is. Verder is de afdeling onverminderd bezig met de strijd tegen scooters op het fietspad. De waardering van de Stadsregio voor de inzet van Fietsersbond Amsterdam heeft ertoe geleid dat de Stadsregio vanaf 2015 een medewerker voor de Fietsersbond gaat financieren die het zicht richt op fietsbeleid in de regio. 2.2.2.2

Den Haag (project 505)

In Den Haag is onder meer een symposium fietsklimaat georganiseerd. En in het collegeakkoord na de gemeenteraadsverkiezingen is een passage over de fiets met de naam ‘Meer ruimte voor de fiets’ opgenomen: ‘Veilige, herkenbare en comfortabele fietsvoorzieningen zijn de basis voor een verdere groei van het fietsgebruik. Er komt een ambitieus programma voor de uitbreiding en verbetering van fietsvoorzieningen: het aantal sterroutes wordt deze periode uitgebreid, we gaan door met het asfalteren van fietspaden en creëren meer (gratis) stallingen bij stations, in het centrum en bij het strand. Weesfietsen worden in de hele stad aangepakt en we breiden het aantal buurtstallingen en fietspaden in wijken zoals de Stationsbuurt en de Schilderswijk uit.’ 2.2.2.3

Zuid-Holland (project 502)

Met ondersteuning van het Landelijk bureau heeft Fietsersbond Alphen aan den Rijn succesvol een onveilige vernieuwing van een rotonde tegengehouden. Verder heeft de Provincie het voorstel van het Landelijk bureau overgenomen om bij de Julianasluizen in Gouda een ontbrekend stukje fietspad aan te leggen waar honderden scholieren uit Moordrecht profijt van hebben. Ook hebben Fietsersbondafdelingen in de provincie een tiental fiets/wandel conflicten gemeld die de Provincie wil gaan oplossen en hebben ze oplossingen aangedragen voor een twintigtal fietsknelpunten in het provinciaal fietsnetwerk. 2.2.2.4

Fryslân (project 510)

In 2014 hebben we onder meer een proef naar maximum snelheid van 30 kilometer op fietspad gehouden waarbij hardfietsers werden gestimuleerd om voor een plek op de rijbaan te kiezen. Verder startte in Leeuwarden het schoolfietsplan058, waarbij kinderen op een leuke manier (fietsavondvierdaagse, fietsactiviteiten met de sportcoaches van de gemeente, etc.) fietsvaardigheden leren voor hun veiligheid. Provinciaal medewerker Kees Mourits werd door de Fryske Nasjonale Partij onderscheiden met de Sulveren Fyts; Lobby Europaplein leidt tot ongelijkvloerse kruisingen op turborotonde bij entree Leeuwarden;

Jaarverslag 2014

16

Fietsverkiezingsdebatten in Smallingerland en Sudwest-Fryslân, en een succesvolle lobby leidde tot twaalf plannen van aanpak van de fietsveiligheid in de provincie. 2.2.3

Infrastructuur (project 616)

De Fietsersbond neemt deel aan verschillende werken onderzoeksgroepen op het gebied van fietsen en fietsinfrastructuur. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het CROW of het Fietsberaad. De Fietsersbond ziet dat nieuwe concepten en investeringen op het vlak van fietsinfra nodig zijn. De drukte op het fietspad als gevolg van urbanisatie, nieuwe mobiliteitspatronen en de groei van verschillende typen fietsen als de speed pedelec en de bakfiets, vragen om nieuwe definities voor infrastructuur. De Fietsersbond werkt hier ook binnen projecten aan, bijvoorbeeld met het Meldpunt. Doelen Invloed uitoefenen op een betere infrastructuur voor fietsers in Nederland Bijdragen aan vernieuwing en innovatie op dit gebied. Concrete resultaten Deelname aan werken onderzoeksgroepen van CROW en Fietsberaad. Actieve ondersteuning en advisering van lokale afdelingen over goede infrastructuur. Verkeerskundecursus afdeling Amsterdam voorbereid. Herziening CROW 'Ontwerpwijzer Fietsverkeer' voorbereid.

2.2.4

Verkeersveiligheid (project 615)

Veel activiteiten van de Fietsersbond vallen natuurlijk onder verkeersveiligheid. Belangrijk hierin is het beleidsadvies en de lobby op onderwerpen die samenhangen met verkeersveiligheid voor fietsers. Denk hierbij aan het volgen van ontwikkelingen rondom de aanpak van fietsveiligheid, fietsen zonder hindernissen en dit jaar vooral scooters op het fietspad. Het analyseren van de jaarlijkse verkeersveiligheidscijfers en conclusies trekken voor het fietsbeleid in ons land hoort ook bij dit thema. Doelen Bijdragen aan een grotere verkeersveiligheid door beleid te ontwikkelen waarmee fietsers veiliger op de weg kunnen fietsen. Volgen van en reageren op actuele ontwikkelingen rondom relevante beleidsdossiers. Speciaal aandacht voor scooters, fietshelmen en botsvriendelijke auto's. Educatief materiaal ontwikkelen voor oudere fietsers.

Jaarverslag 2014

17

Concrete resultaten Het is vrijwel zeker dat de fietsersairbag en automatisch remmen voor fietsers onderdeel gaat worden van de European New Car Assessment Programme (EuroNCAP). Scooterlobby heeft veel bijval gekregen en publiciteit opgeleverd. Niet gerealiseerd Hoewel er veel aandacht was voor scooteroverlast, is het gewenste resultaat nog niet bereikt. De politieke discussie duurt voort. Actieve lobby rondom scooteroverlast is ten koste gegaan van de aandacht voor fietshelmen en voor een nieuw communicatieplan. Dit pakken we in 2015 weer op. Analyse verkeersveiligheidscijfers gebeurt later omdat de cijfers laat openbaar werden gemaakt. Het vernieuwen van educatiemateriaal voor oudere fietsers is op verzoek van de Fietsschool uitgesteld tot 2015. 2.2.5

Fiets en openbaar vervoer, fietsparkeren (project 473)

De Fietsersbond vindt dat fietsers makkelijk naar het station moeten kunnen fietsen en hun fiets daar snel, veilig en comfortabel moeten kunnen stallen. Daarom moet het stallingstekort zo snel mogelijk worden weggewerkt. Er moet ook gratis geparkeerd kunnen worden. Mogelijk in een deel van de stalling of gedurende een bepaalde tijd, bijvoorbeeld de eerste dag. De projecten bij de grote stations moeten zo spoedig mogelijk worden gestart dan wel afgerond. Fiets mee in de trein Daarnaast willen veel mensen ook graag hun fiets kunnen meenemen in de trein. Dat is nog altijd een heet hangijzer. Waar vervoerders als Arriva het meenemen van fietsen makkelijker maken, wordt het vooral in treinen naar het buitenland door NS en andere vervoerders vrijwel onmogelijk gemaakt om een fiets mee te nemen. In 2014 zijn we hiervoor blijven lobbyen. De Fietsersbond is lid van diverse klankbordgroepen voor openbaarvervoerbedrijven, zoals het Landelijk Overleg Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer (LOCOV) en de Stichting Fiets en OV. Doelen Realiseren van meer (deels gratis of tijdelijk gratis) fietsparkeerplekken bij de stations, zodat meer fietsers hun fiets snel, veilig en comfortabel kunnen stallen. Betere mogelijkheden om de fiets mee te kunnen nemen in de trein, zowel in binnen- als in buitenland. Uitvoering van het actieplan fietsparkeren stations volgen, met extra aandacht voor de grote steden.

Jaarverslag 2014

18

Breder kijken naar stationsomgeving en opkomen voor betere fietsparkeervoorzieningen bij bus, tram en metro. Concrete resultaten Deelname aan regulier overleg met openbaarvervoerbedrijven (o.m. binnen het Landelijk Overleg Consumentenorganisaties Openbaar Vervoer (LOCOV). Advisering afdelingen bij complexe projecten, bijvoorbeeld stationsomgevingen Utrecht en Delft. Nieuw exploitatiemodel stallingen NS met steun en overleg Fietsersbond. Nieuwe Jaarbeursstalling in Utrecht is in overleg met Fietsersbond eerste 24 uur gratis. NS moet volgens nieuwe afspraken in de Vervoersconcessie 2015-2025 zorgen voor meer plekken voor de fiets in de trein. Niet gerealiseerd Doordat het stallingsdossier meer tijd in beslag nam, zijn er nog geen concrete stappen gezet om breder te kijken naar de stationsomgeving en op te komen voor betere fietsparkeervoorzieningen bij bus, tram en metro. Dit staat wel in de planning voor 2015.

2.3

Vrijwilligers

Onze vrijwilligers in het hele land vormen samen het kloppend hart van de vereniging Fietsersbond. Zij spannen zich samen in voor meer en betere fietsvoorzieningen op lokaal en regionaal niveau, en voor betere Afdelings- en vrijwilligersondersteuning (project 652) Omdat onze vrijwilligers voor een groot deel ons gezicht in het land bepalen is het belangrijk dat zij ook aan de slag gaan met onze jaarthema’s. Diverse afdelingen zijn al aan de slag gegaan met de thema’s ‘Fietsen zonder hindernissen’ en ‘8 tot 80’. Door afdelingen hierin te begeleiden en ze ook voor lokale campagnes gebruik te laten maken van het Fietsersbond Meldpunt probeerden we de activiteiten van de Fietsersbond elkaar te laten versterken. Ondersteuning van vrijwilligers bij het gebruik van het Meldpunt is zeker bij startende afdelingen noodzakelijk. Ter inspiratie om met het thema 8 tot 80 aan de gang te gaan, hebben we onder andere een Fietsersbond Academiebijeenkomst rond dat thema georganiseerd. In het hele land hebben we verder themadagen georganiseerd over onderwerpen als snelfietsroutes, speed pedelecs, hoe een afdelingswebsite op te zetten en provinciale verkiezingen. Daarnaast hebben we informatie via VrijwilligersNet, de Ketting Nieuwsbrief en de nieuwsbrief Schakeltje gegeven. Maar communicatie met vrijwilligers is zeker geen eenrichtingsverkeer. Desgevraagd geven wij advies op maat aan afdelingen of vrijwilligers die daar behoefte aan hebben. Ook wordt steeds vaker het interne sociale netwerk Yammer gebruikt voor onderlinge discussie.

Jaarverslag 2014

19

Rondom de Fietsstadverkiezingen speelden onze lokale afdelingen in de vijf genomineerde gemeenten een belangrijke rol. Daarnaast kregen de afdelingen en de gemeenten in alle deelnemende steden een rapport over hoe het fietsklimaat beter kan in hun omgeving. Vanuit het Landelijk Bureau ondersteunen wij hen om de aanbevelingen ook echt uitgevoerd te krijgen. Ook publicitair was de verkiezing van Zwolle tot Fietsstad 2014 een succes. Zowel landelijk als lokaal. Veel afdelingen grepen de Fietsstadverkiezing aan om te pleiten voor beter fietsbeleid. Er hebben mede daardoor al opvallend veel gemeenten aangegeven dat ze Fietsstad 2016 willen worden. Het wordt moeilijker om vrijwilligers te werven voor het klassieke afdelingswerk. Daarom zoeken we naar nieuwe manieren om hen te werven en in te zetten. In 2014 hebben we een vrijwilligersvacaturebank op de site gezet: fietsersbond.nl/vrijwilligers. Daarnaast hebben we in acht gemeenten met afdelingen en nieuwe vrijwilligers meegedaan aan de actie NLDoet door fietswrakken te labelen. Doelen Ondersteuning, scholing en feedback geven aan afdelingen en vrijwilligers, en daarin streven naar hoge tevredenheid. Lokale en regionale vrijwilligers ondersteunen bij het regionaal vertalen van landelijke thema’s en campagnes. Ontwikkelen van nieuw vrijwilligersbeleid, gericht op nieuwe vormen van actief zijn, het behouden van mensen en creëren van een netwerk van vrijwilligers. Concrete resultaten Afdelingen rond Fietsstadverkiezing zijn goed begeleid. 25% van afdelingen heeft activiteiten ontplooid rondom één van de landelijke campagnes. Regelmatige communicatie en bijeenkomsten met afdelingen. 40-50 afdelingen deden rond de gemeenteraadsverkiezingen programma-analyses, organiseerden verkiezingsdebatten, twitterden en legden contacten met politici, media en publiek. Continuering kwaliteit afdelingen en provinciale teams. Diverse nieuwe actiematerialen, bijvoorbeeld twee metershoge opblaasfietsen. Een nieuw tevredenheidsonderzoek in 2015 is voorbereid. Vrijwilligersvacaturebank is ontwikkeld Met nieuwe vrijwilligers in acht gemeenten meegedaan aan een fietswrakkenactie voor NL Doet.

2.4

Onderzoek

De Fietsersbond doet onderzoek naar actuele fietsonderwerpen om nieuwe kennis en inzichten te genereren. Die uitkomsten delen we graag met de buitenwereld. Met het Fietsersbond Meldpunt en het Nationaal Fietspanel onderzoeken we de mening van fietsers.

Jaarverslag 2014

2.4.1

20

Onderzoeksprogramma (project 633)

In het onderzoeksprogramma van de Fietsersbond worden relevante ontwikkelingen en beleid onderzocht en vergeleken. Per jaar stellen we hierin prioriteiten, aansluitend op actualiteit en de jaarthema’s. In 2014 voerden we een actueel onderzoek uit naar de aantallen fietsen die per jaar verdwijnen door wegsleep- of weesfietsenacties van overheden. Daarnaast richtten we ons ook op netwerkanalyses bij gemeenten. Doelen Het doen van relevant onderzoek naar de staat van het fietsnetwerk en de fietsvoorzieningen in Nederland. Ontwikkelen van de netwerkanalyses tot een instrument waarmee gemeenten aan de slag kunnen. Uitvoeren van incidenteel onderzoek waarmee de Fietsersbond zijn lobby kan versterken. Ondersteunen van het Meldpunt en Nationaal Fietspanel door gegevens te analyseren. Concrete resultaten Evaluatie netwerkanalyses 2013-2014. Inhoudelijke inbreng voor koers en werkplan. Bijdrage aan Nationaal Verkeersveiligheidscongres (NVVC) rondom veiligheid en gezondheid. Analyse verkeersveiligheidscijfers en update cijfers op de website. Landelijke analyse netwerkanalyses en presentatie daarvan. Onderzoek naar knipbeleid bij gemeenten tussen april en oktober. Expertmeeting over fietsnetwerken, duurzaam veilig en de implicaties voor gezondheid. Vijf netwerkanalyses in Noord-Brabant. Niet gerealiseerd De analyse van meldpuntgegevens is later dan gepland afgerond. Het uitwerken van een concept voor drie niveaus in het fietsnetwerk is niet gelukt. 2.4.2

Fietsersbond Meldpunt (project 611)

Op meldpunt.fietsersbond.nl kunnen fietsers gevaarlijke situaties door bijvoorbeeld achterstallig onderhoud doorgeven en suggesties doen voor verbeteringen. Zo houdt de Fietsersbond op een laagdrempelige manier contact met fietsers en krijgen we een beeld van wat fietsers dwars zit of graag verbeterd zouden zien. Doelen Een stabiel en goed gebruikt Meldpunt waarvan de meldingen door gemeenten en afdelingen goed worden opgepakt. Meer samenwerking met andere partijen rondom het Meldpunt, bijvoorbeeld Veilig Verkeer Nederland, VIA, Rijkswaterstaat, Arcon, Verbeterdebuurt en wegbeheerders.

Jaarverslag 2014

21

80% van de lokale afdelingen neemt actief deel aan het Meldpunt. We streven naar gemiddeld 25 meldingen per dag. Het meldpunt werkt technisch goed. Intern is voldoende gekwalificeerd personeel om afdelingen en melders te begeleiden bij met name de technische vragen (ICT). De afdelingen kennen de mogelijkheden en werking van het Meldpunt en benutten deze. Ze worden gestimuleerd en begeleid middels nieuwsbrieven, mail en bijeenkomst(en). Het Meldpunt wordt verder geïntegreerd binnen de Fietsersbond als tool bij andere projecten om fietsbeleid te verbeteren en daarbij het contact met de fietser te betrekken. Concrete resultaten Verbeterde techniek van de website, zowel voor de fietsers die een melding willen doen als de mensen die iets met de meldingen moeten doen. 6600 meldingen, de 5000e melding is in Woerden gevierd. 6 nieuwsbrieven verstuurd aan de afdelingen die met het Meldpunt meedoen. Niet gerealiseerd Het streefaantal van 25 meldingen per dag wordt niet gehaald. Het zijn er circa 10. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de beperkte publiciteit die we vanuit het team aan het Meldpunt hebben gegeven, omdat de techniek nog niet vlekkeloos werkte. Dat is eind 2014 eindelijk zover. Het plan is om in 2015 meer aandacht aan communicatie en marketing te geven. Ruwweg 50% van de afdelingen (60 afdelingen) doet mee aan het Meldpunt. Dus niet de beoogde 80%. 2.4.3

Nationaal Fietspanel (project 630)

Het Nationaal Fietspanel is een uitstekend middel om contact te leggen met fietsers, wensen en klachten te inventariseren, eigen nieuws te maken en onze naamsbekendheid te vergroten. De uitkomsten kunnen tevens als basis dienen voor verder onderzoek, campagnes en als munitie bij de lobby voor betere fietsvoorzieningen en producten. Doelen Fietsers bereiken door het over hun eigen ergernissen en wensen te hebben. Aansluiten bij onderzoeksprogramma, Meldpunt, Fietsstad en voorbereiding 8-80 steden. Concrete resultaten Enquête over recreatief fietsen met een respons van 77,7% en naar aanleiding daarvan publicatie in de Vogelvrije Fietser. Enquête over gladheidsbestrijding met een respons van 57,8%.

Jaarverslag 2014

22

Enquête over links fietsen (in het kader van fietsen zonder hindernissen) met een respons van 72,9%. Enquête over fiets verwijderen/weesfietsen met een respons van 68,2%. Niet gerealiseerd Door de actuele peiling over gladheid is de peiling over 8-80 steden uitgesteld. Er zijn geen sponsors gevonden voor het Fietspanel. 2.4.4

Het vergevingsgezinde fietspad (project 445)

De Fietsersbond participeert in het project Vergevingsgezinde Fietspad, geleid door ingenieursbureau Royal Haskoning DHV. In dit project staat het ontwikkelen van veilige fietsinfrastructuurconcepten voor oudere fietsers centraal. Op een vergevingsgezind fietspad hebben fietsers, en met name ouderen, minder risico op een eenzijdig ongeval omdat de infrastructuur rekening houdt met ‘foutmarges’ van de fietsers. Bijvoorbeeld door ontbreken van obstakels op of langs het fietspad, bredere fietspaden, beter belijning, betere bermverharding en geen hoogteverschillen tussen stoeprand en fietspad. Doelen Het ontwikkelen van veilige fietsinfrastructuurconcepten voor oudere fietsers en het ontwikkelen van goede onderzoeksmethoden voor het meten van gedrag van fietsers met gebruik van camera’s, dagboeken en GPS. Communicatie via vooral de website. Belevingsonderzoek bij pilotlocaties. Concrete resultaten Diverse onderzoeken rondom het project. Inventarisatie van knelpunten via het Fietsersbond Meldpunt. Voorlopige projectsite is online. Niet gerealiseerd Website is nog niet verder uitgebouwd Het belevingsonderzoek is door diverse factoren nog niet uitgevoerd. 2.4.5

Inventarisatie Fietsknelpunten Groningen (project 520)

Fietsers raken steeds vaker betrokken bij enkelzijdige ongevallen: een ongeluk waar geen andere weggebruiker bij betrokken is. Vaak is hier wel een andere oorzaak te vinden, zoals slecht wegdek, stoepranden, paaltjes, boomwortels of hekjes. Jaarlijks vallen er ongeveer 3000 gewonden door deze obstakels op fietspaden en

Jaarverslag 2014

23

wegen. Kinderen en ouderen zijn vaker betrokken bij enkelvoudige fietsongevallen. Vooral ouderen lopen daarbij vaak ernstig letsel op. Dergelijke ongelukken lopen in de winter door gladheid alleen maar op. In 2014 heeft de Fietsersbond daarom in opdracht van de provincie Groningen knelpunten in deze provincie geïnventariseerd. Doelen Samen met vrijwilligers fietsknelpunten in de provincie Groningen en Drenthe inventariseren en deze rapporteren aan de wegbeheerders. Wegbeheerders en inhoudelijk betrokkenen bewust laten worden van het belang van goede infrastructuur voor fietsers. Concrete resultaten Inventarisatie van fietspaaltjes, hobbels, obstakels, smalle fietspaden en gevaarlijke 50 kilometerkruispunten in Groningen. Rapport gemaakt en naar aanleiding daarvan een presentatie gegeven voor ambtelijk overleg. Niet gerealiseerd Een vergelijkbaar project in Drenthe kwam niet van de grond. 2.4.6

Fietscommunity (project 550)

De Fietscommunity is een extern samenwerkingsverband met onder meer de Universiteit van Amsterdam, de Rijksuniversiteit Groningen, Platform31 en het Fietsberaad, met als doel wetenschappelijk onderzoek te koppelen aan praktijksituaties en de mensen die hier in de praktijk mee te maken hebben, zodat ideeën, inzichten en informatie worden uitgewisseld. In 2013 is er een opstartconferentie gehouden met 50 mensen in Utrecht. Op het slotsymposium in Rotterdam in het voorjaar van 2014 en op het internationaal gedeelte van het fietscongres in november in Zwolle zijn de resultaten gepresenteerd. De onderzoeksresultaten zijn samengebracht in een publicatie van Kennisinstituut CROW: ‘Fietsen in Nederland: patronen, trends en beleid’. Onder andere door het werk van de Fietscommunity zijn er op verschillende universiteiten en hogescholen fietsprojecten gestart. Op de UvA (Adam) is het Urban Cycling Institute gevormd, In Nijmegen (Radboud Universiteit) is een leerstoel fietsbeleid ingesteld met een professor voor drie jaar. Op de TU Eindhoven loopt een studie naar Nederland Fietsland. Ook op Hogeschool Windesheim in Zwolle en de NHTV in Breda zijn nieuwe ontwikkelingen. De Fietscommunity is op zoek naar mogelijkheden om ook in 2015 bijeenkomsten en activiteiten te organiseren die fietsonderzoek en praktijk bij elkaar brengen.

Jaarverslag 2014

24

Doelen Overdracht van bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek naar mensen uit de praktijk en vice versa. Concrete resultaten Slotsymposium. CROW-publicatie ‘Fietsen in Nederland: patronen, trends en beleid’. Presentatie op Fietscongres in Zwolle.

Jaarverslag 2014

3

Voorlichting en educatie

3.1

Communicatie algemeen (projecten 300 en 629)

25

Het algemene communicatiebeleid heeft als doel de Fietsersbond neer te zetten als een relevante, positieve, maatschappelijk gerichte, moderne en succesvolle beweging. Hiervoor is in 2011 een communicatiestrategie geformuleerd. Daarnaast is het belangrijk dat de naamsbekendheid van de Fietsersbond groter wordt. In 2014 is de naamsbekendheid van de Fietsersbond, zoals gemeten door de charibarometer, licht gestegen van 13 in 2013 naar 15 in 2014 (gemiddeld 56). De waardering voor de Fietsersbond is ongeveer gelijk gebleven: 61 in 2013 en 65 in 2014 (gemiddeld 63). Landelijke tv: 35 (vooral nieuwsprogramma’s NOS, Jeugdjournaal, RTL en SBS) Landelijke Radio: 50 (vooral radionieuwsdienst, Radio 1, 2 en BNR Nieuwsradio) Landelijke dagbladen: 100 (Telegraaf en Volkskrant het meest, Metro, Trouw en NRC ongeveer hetzelfde) Maand-, week-, vakbladen: ruim 50. Daarnaast hebben we veel aandacht gekregen in regionale media. Met het onderwerp snorscooters waren we het meest in de media, gevolgd door stallingen en speed pedelecs. Om de fiets als cultuurgoed te presenteren organiseerden we in mei 2014 in samenwerking met wielerblad Soigneur het Fietsfest: festival om de fiets te vieren. Het kleinschalige festival in de Rotterdamse Feniksloodsen wist honderden mensen te boeien. Onderdeel was een discussie over de fiets in de stad van de toekomst. Uit een evaluatie van onze communicatie bleek dat de Fietsersbond effectiever zou kunnen communiceren door meer samenhang in de activiteiten te benadrukken. Hiervoor zullen diverse campagnes worden opgezet. Doelen Geïntegreerde communicatie met aandacht voor jaarthema's. Professionele woordvoering. Verdere ontwikkeling van communicatiestrategie met nadruk op samenhang. Mediatraining voor medewerkers. Concrete resultaten Volledig vernieuwde lijn communicatiemiddelen. Visiedocument als onderdeel van Koers 2020. Fietsfest in samenwerking met Soigneur. Scootercampagne. Niet gerealiseerd

Jaarverslag 2014

26

Mediatraining voor medewerkers bleek door budgettaire beperkingen niet haalbaar. Visie- en evaluatiedocument zijn niet apart gemaakt, maar onderdeel van het traject Koers 2020.

3.2

Website (project 331)

Het webplatform van de Fietsersbond blijft groeien. In totaal trokken de websites van de Fietsersbond in 2014 meer dan 2,3 miljoen unieke bezoekers. Het populairst zijn pagina’s met consumentenvoorlichting, bijvoorbeeld over elektrische fietsen. Daarom hebben we veel tijd gestoken in het verbeteren van deze informatie. We hebben de links naar de site van de Vogelvrije Fietser en de consumenteninformatie van TestKees prominenter op de homepage gezet. De communicatie van de Fietsersbond op sociale netwerken als Twitter en Facebook verliep ook goed. Beide profielen groeiden weer duidelijk in populariteit. Twitter wordt daarnaast ook strategisch gebruikt, onder meer door de directie, de medewerker beleidsbeïnvloeding en diverse afdelingen.

Doelen Meer interactie met fietsers online, zowel op de eigen site als op sociale media. Een toekomstbestendig webplatform, zowel voor de landelijke Fietsersbond als voor lokale afdelingen. Verbeteren conversie op de website. Een goede spreiding van informatie van en over de Fietsersbond over de verschillende kanalen. De informatie is actueel en van hoge kwaliteit. 20% toename van het aantal bezoekers en het aantal pagina’s dat die bezoeken. Concrete resultaten Nieuwe websites voor Fiets filevrij, Scooteroverlast en Vrijwilligersvacaturebank. De websites van de Fietsersbond zijn door ruim 2,3 miljoen unieke bezoekers bezocht. Deze bekeken ruim 10 miljoen pagina’s. Een cursusavond voor afdelingswebmasters op 30 september. Verbeteren van bestaande content onder De Fiets. Intern fotoarchief Fietsersbond opgezet via Flickr. Startgesprekken voor ontwikkeling nieuwe platform. Geschikte freelancers gevonden. Een hele nieuwe opzet en implementatie van Google Analytics / statistieken. Niet gerealiseerd

Jaarverslag 2014

27

De doelstelling van 20% meer bezoekers en 20% meer bekeken pagina’s was te ambitieus. Het aantal unieke bezoekers is gestegen met 14,5%. Het aantal pagina’s wat werd bezocht is gestegen met 5,5%.

3.3

Vogelvrije Fietser (project 330)

Het hoofddoel van de Vogelvrije Fietser (VVF) is om de leden te binden en te informeren. Om er achter te komen of we daar in slagen heeft de redactie een lezersonderzoek opgezet. Zo’n 700 lezers hebben de enquête ingevuld. Dat is 2,5 procent van de lezers. 97,9 procent van de lezers vindt de VVF ‘goed’ (66,5%) tot ‘ zeer goed (31,4%)’. We hebben ook gevraagd waar de lezers graag over lezen. Net als op de site scoren testen en productinformatie erg hoog. Verder valt op dat lezers meer willen weten over recreatieve routes, in binnen- en buitenland. In het verleden hebben we die aangeboden, maar daar kregen we weinig tot geen respons op. Maar men wil er dus wel graag meer over lezen. Daar zijn we mee aan de slag gegaan. Vogelvrijefietser.nl Het bezoek aan de site groeit snel. In 2013 waren er 144.000 bezoekers die 329.404 pagina's bekeken. In 2014 waren er 322.000 bezoekers die 720.265 pagina's bekeken. Ook op de website zijn berichten fietsen en aanverwante producten het geliefdst. Opmerkelijk is ook dat er een sterke interactie is met de bezoekers. Er worden veel reacties achtergelaten en er wordt veel gereageerd op onze oproepen over onder andere ervaringen met vouwfietsen, speed pedelecs, fietstassen, zadels en gratis parkeren bij het station. Doelen Vier nummers Vogelvrije Fietser Een actuele, levendige website. Concreet vervolg aan uitkomsten lezersonderzoek najaar 2013 Aantal bezoekers Vogelvrijefietser.nl met 20% verhoogd. Plan voor meer impact van het tijdschrift. Concrete resultaten Vier maal 38 pagina’s Vogelvrije Fietser Meer dan twee keer zoveel bezoekers op Vogelvrijefietser.nl. Niet gerealiseerd Het plan voor meer impact van het tijdschrift is mede door een veranderende Koers nog niet gemaakt. Dit volgt in 2015.

Jaarverslag 2014

3.4

28

Consumentenvoorlichting (project 320)

Nieuws over en tests van nieuwe producten zijn een belangrijke reden voor mensen om lid te worden van de Fietsersbond. Ook is het een belangrijke manier om mensen in contact te brengen met de Fietsersbond. Onze consumentenvoorlichter Kees Bakker (TestKees) test voor de Fietsersbond, maar wordt ook door diverse media geraadpleegd. Onder meer Omroep Max, De Telegraaf en het Algemeen Dagblad deden een beroep op Kees’ kennis. Doelen •

De gewone fietser zo goed mogelijk informeren op het gebied van fietsproducten.

•

Ontwikkelingen in de branche volgen.

•

Content verbeteren op de website.

•

Media te woord staan bij vragen over fietsproducten.

•

Meer communicatie met fietsers over testen en fietsproducten.

•

Vakwereld informeren en adviseren over ontwikkelingen.

•

4 grote consumententesten voor de Vogelvrije Fietser en de website.

•

Kleine testen van specifieke producten, opvallende nieuwe producten.

•

Test van fietssloten, financieren via derden, bijvoorbeeld crowdfunding.

Concrete resultaten •

Slotentest

•

Elektrische fietsentest in samenwerking met de Telegraaf

•

Stadsfietsentest met het Algemeen Dagblad

•

Kinderfietsentest

•

Test vouwfietsen mee in de trein

•

Vermogenstest Gazelle Van Stael en Trek Dublin

•

Diverse producttesten voor de rubriek producten van de Vogelvrije Fietser

•

Mediacontacten met onder meer Trouw, Omroepbladen, VARA Kassa magazine, KRO De Rekenkamer (tv), Omroep Max, Fiets Actief en Editie NL.

Niet gerealiseerd •

Het publicitair benutten van de testen in samenwerking met Telegraaf en AD. De Fietsersbond heeft daar te weinig aandacht voor gekregen.

•

Los van financiering door AD van de urbane-fietsentest is het niet gelukt om testen vaker door derden of crowdfunding gefinancierd te krijgen.

Jaarverslag 2014

3.5

29

Fietspromotie

3.5.1

Fietsersbond Routeplanner (project 341 en 358)

In 2014 is de Routeplanner app gelanceerd. De app is in 2014 82.000 maal gedownload, waarvan iOSgebruikers 52.000 stuks voor hun rekening nemen. Op Android-toestellen is de app 30.000 maal gedownload. Hoewel de app dus populair is, is er ook veel kritiek op de beperkte functionaliteit. In 2015 hopen we een update van de app met meer functionaliteit te kunnen financieren. In 2014 werd routeplanner.fietsersbond.nl 2,1 miljoen keer bezocht. In 2013 was dat nog 1,7 miljoen keer. Dus wederom een forse groei. Via partnerplanners (o.m. Nederland Fietsland) is de site 0,3 miljoen keer bezocht terwijl dat in 2013 nog 0,2 miljoen keer was. Ook is in 2014 een widget gelanceerd die 100 organisaties en bedrijven hun site hebben gezet om fietsers de weg te wijzen. Dat zorgde voor 15.000 bezoekers. Een van de belangrijkste taken van het projectteam van de Routeplanner is het begeleiden en coachen van de honderden vrijwilligers die dagelijks zorgen voor de kwaliteit van de ingevoerde gegevens. Gegevens die niet alleen voor het plannen van routes gebruikt worden, maar ook voor onderzoek, het meldpunt en externe projecten. Energiebedrijf Eneco heeft de Fietsersbond Routeplanner drie jaar lang gesteund, maar moet door bezuinigingen in 2015 de financiering staken. Wij danken Eneco hartelijk voor de prachtige kansen die de Routeplanner de afgelopen jaren gehad heeft, en gaan in 2015 op zoek naar een nieuwe hoofdsponsor. Doelen •

Het in de lucht houden, promoten en onderhouden van de Fietsersbond Routeplanner, inclusief apps en partnerplanners.

•

Technische vernieuwing en doorontwikkeling van de Routeplanner.

•

Vernieuwing van het vrijwilligersbeleid.

•

Groei van 15% van het aantal geplande routes.

•

6 vrijwilligersbijeenkomsten.

•

Gebruikers van de Fietsersbond Routeplanner beter faciliteren en nauwer betrekken bij het verbeteren van de kwaliteit van de planner.

•

Uitvoering van het in 2013 geformuleerde communicatieplan.

•

Een harmonieuze samenwerking tussen betrokken medewerkers, die elkaar met raad en daad steunen en graag met elkaar meedenken.

•

Een groei van het aantal actieve vrijwilligers, zo mogelijk met een betere spreiding over het land.

Jaarverslag 2014

•

30

Het leggen van een solide financiële basis voor de toekomst van de Fietsersbond Routeplanner.


Lancering en promoten van de iPhone en Android-apps.

•

De Routeplanner app is 82.000 keer gedownload.

•

2 Vrijwilligersbijeenkomsten.

•

Maandelijkse nieuwsbrief voor vrijwilligers.

•

Aan het gebruikersonderzoek van april hebben 700 mensen meegedaan.

•

Inmiddels 550 voorgeplande routes.

•

Groot aantal technische verbeteringen voor zowel vrijwilligers als gebruikers.

•

Ruim 100 bedrijven hebben de widget van de Routeplanner op hun site gezet.

•

Groei aantal vrijwilligers.


Nog niet in het hele land zijn vrijwilligers actief om de Routeplanner up-to-date te houden. Helaas hebben we de ‘witte plekken’ ook nog niet gericht aan kunnen pakken.

•

Het aantal vrijwilligersbijeenkomsten is beperkt gebleven tot twee. Deze waren wel goed bezocht.

• 3.5.2

Er is nog geen solide financiële basis voor de toekomst van de Routeplanner. Fietsdag voor Campina en Jumbo (project 359)

Friesland Campina heeft om de verkoop van haar producten bij Jumbo supermarkten te stimuleren een fietsdag georganiseerd in samenwerking met de Fietsersbond. De doelgroep van deze fietsdag was jonge gezinnen. Vrijwilligers hebben via de Routeplanner van de Fietsersbond routes voor alle deelnemers uitgestippeld. Doelen •

Het mede organiseren van een landelijke fietsdag door het leveren van routes en het verstrekken van relevante informatie voor fietsers.

•

Het maken van 160 fietsroutes voor de Campina-Jumbo fietsdagen en 77.777 fietsers met de Fietsersbond in contact brengen.

•

Het ontwikkelen van benodigde techniek.


160 Routes in het hele land, voor 450 supermarkten.

•

Bekendheid Fietsersbond is vergroot.

•

Mini-Vogelvrije Fietser verspreid.

Jaarverslag 2014

31


Er waren in plaats van de door Campina ingeschatte 77.777 fietsers die meededen 26.000 aanmeldingen. 20.000 mensen hebben daadwerkelijk meegedaan. Vermoedelijk lag het aantal deelnemers lager door de vele regen in het bewuste weekend en doordat niet alle winkels (tijdig) open waren.

3.5.3

Fietsen naar het werk/ Fietsinspiratietool (projecten 326 en 318)

Samen met Stichting DOEN willen we automobilisten de mogelijkheid bieden om de overstap te maken naar de elektrische fiets, door het aanbieden van e-bikes voor een proefperiode van 10 dagen. De deelnemers krijgen na de proefperiode van 10 dagen van de fietsenwinkel een aantrekkelijk aanbod om een e-bike aan te schaffen. De Fietsinspiratietool geeft op een laagdrempelige manier informatie over fietsen naar het werk aan bedrijven die daar naar op zoek zijn. In 2014 is deze site verder geoptimaliseerd en opnieuw gelanceerd als fietsennaarhetwerk.nl. Uiteindelijk moet deze site de belangrijkste informatiebron voor fietsen naar het werk worden, zowel voor werkgevers als voor werknemers. Doel •

Stimuleren dat werknemers op de fiets naar hun werk gaan.

•

Werkgevers overhalen om aan fietsstimulering te doen.

•

800 werknemers op de E-bikes van Stichting DOEN.

•

De website Fietsinspiratietool heeft 20% meer bezoekers dan in 2013.


256 deelnemers hebben de e-bike uitgeprobeerd.

•

De deelnemers legden gemiddeld 6.8 woon-werk ritten op de fiets af. Dat is 0.8 ritten minder dan ze van te voren aangaven, maar wel bijna een verdubbeling van de huidige woon-werk ritten. 37% van de deelnemers zegt ook na de proef vaker te blijven fietsen. 48% geeft aan misschien ook na de proef vaker te blijven fietsen en 15% gaat na de proef niet vaker fietsen. 26% zegt over te gaan tot de aanschaf van een e-bike. 48% denkt er nog over na en 26% gaat niet over op de aanschaf van een e-bike.

•

De site fietsennaarhetwerk.nl heeft 50% meer bezoekers in 2014 gehad dan fietsinspiratietool.nl had in 2013.


In plaats van 800 zijn 256 mensen op de e-bike gestapt. Onder meer door technische mankementen van de e-bikes.

Jaarverslag 2014

3.5.4

32

Bike2work (project 470)

Er zijn veel vormen van stimulering mogelijk om mensen op de fiets naar het werk te krijgen. Onder de titel Bike2work werkt de Fietsersbond in samenwerking met de European Cyclists’ Federation en Europese zusterorganisaties hier verder aan. Doel is om in alle deelnemende landen het fietsaandeel in het dagelijks verkeer te vergroten en met name het fietsen naar het werk zo effectief mogelijk te stimuleren. Door Europees samen te werken zijn belangrijke schaalvoordelen te behalen en kunnen we leren van elkaars ervaringen. Doel •

Effectieve Europese samenwerking op het gebied van fietsstimulering bij bedrijven.

Concreet resultaat Van medio oktober tot medio december 2014 is een pilot met 5 e-bikes gehouden bij MKB-bedrijven in Den Haag: 13 MKB-bedrijven hebben meegedaan, de bezettingsgraad v/d fietsen was 90%. Meer dan de helft van de deelnemers gaat misschien een e-bike aanschaffen. De in Nederland ontwikkelde fietscalculator wordt ook in het Deens, Roemeens, Italiaans vertaald 3.5.5

Veilig en Bewust (project 446)

Een project waarin de Fietsersbond samenwerkt met TNO (projectleiding) en Roessingh (research) aan het ontwikkelen van een intelligente fiets en het verbeteren en geschikt maken van de Fietsersbond Routeplanner voor ouderen. (Mogelijk gemaakt door het ministerie van Infrastructuur & Milieu). Doel is het verbeteren van de verkeersveiligheid voor ouderen. In 2014 is een prototype van de intelligente fiets ontwikkeld, die in december aan de minister en de media is gepresenteerd. Signalen in het zadel en aan de handvaten waarschuwen de fietser voor mogelijke gevaarlijke situaties. Met groepen oudere fietsers zijn deze hulpmiddelen getest. Eind 2015 moet duidelijk zijn of deze innovaties ook breed toepasbaar gemaakt kunnen worden. Ook in december is de strooirouteplanner, als onderdeel van onze Routeplanner, gepresenteerd die het mogelijk maakt om bij gladheid een geveegde of gestrooide route te plannen. In 2015 willen we graag door met het ontwikkelen van een zo veilig mogelijk routetype in de planner. In het voorjaar 2015 wordt duidelijk of we daar financiën voor kunnen vinden. Doelen •

Onderzoeken van het ‘feed-forward’-systeem.

•

Ongevallen bij oudere fietsers voorkomen door het bieden van routeinformatie.

•

Het project Veilig en Bewust onder de aandacht brengen van fietsende ouderen via Fietsersbond-websites en landelijke media.

Jaarverslag 2014

33


Strooiroutes in de Routeplanner om gladheid te mijden.

•

Een prototype van een intelligente fiets is ontwikkeld en in december aan de minister en de media gepresenteerd

•

Voor 2015 wordt gekeken of de veilige routes (feed-forward) in de ‘intelligente fiets’ van TNO kunnen worden geïntegreerd.


Wegens uitblijven gladheid heeft de strooiroute nog niet bijgedragen aan een verbetering van de veiligheid van fietsende ouderen.

3.5.6

Grand Depart/Tentoonstelling 2015 (project 360)

In 2015 bestaat de Fietsersbond 40 jaar. Reden voor een feestje, onze inzet was een tentoonstelling over de fiets, maar dan niet over de geschiedenis van de fiets, maar een tentoonstelling waar de mooie, culturele aspecten van de fiets centraal staan. In 2014 mochten we een deel van deze doelstelling al realiseren op FietsFest in Rotterdam, het festival om de fiets te vieren. Voor 2015 hebben we samen met wielerblad Soigneur en het Louis Hartlooper Complex een voorstel ingediend bij de Tour-organisatie. Dit is helaas afgewezen. Waarschijnlijk zal ons programma een plek krijgen binnen diverse evenementen rondom de Tour. Doelen De organisatie voorbereiden van een grote tentoonstelling met de fiets als stralend middelpunt en de Fietsersbond als opgewekte pleitbezorger. Concrete resultaten Een projectplan met Soigneur en Louis Hartlooper Complex. Dit is afgewezen, maar dient als blauwdruk voor verdere activiteiten.

3.6 3.6.1

Educatie Fietsschool (project 403 e.a.)

De Fietsschool van de Fietsersbond is in 2007 opgericht. Doel is het aanleren en bevorderen van veilig fietsgedrag voor alle doelgroepen die daar behoefte aan hebben, bijvoorbeeld kinderen en allochtonen, maar ook senioren die onzeker zijn in het verkeer. De Fietsschool heeft ook in 2014 vele fietslessen verzorgd, in verschillende regio’s en voor verschillende doelgroepen. De Fietsschool levert zo een bijdrage aan het vergroten van de verkeersveiligheid voor de

Jaarverslag 2014

34

deelnemers. De Fietsschool werkte in 2014 samen met ROV (regionaal orgaan verkeersveiligheid) en provincies, gemeenten, scholen, Gelderse Sportfederatie (nieuw), Stichting Bevordering Verkeer (SBV in Friesland), ouderenbonden, Hoor Friesland (nieuw).

In 2014 is de nadruk meer komen liggen op de ontwikkeling van theoretische verkeerseducatie voor senioren en interactie met de praktijk. Hierbij wordt aangesloten bij het jaarthema 8-80 steden. Daarnaast stimuleren we het algemene fietsgebruik door kinderen. In het kader van een groot provinciaal project wordt gewerkt aan de meer innovatie. In eerste instantie richt zich dat op de opzet van de lespakken en het bereiken van groepen kinderen en senioren.

Doelen Het bieden van praktijkgerichte fietscursussen. Het vergroten van de veiligheid van fietsers door het inzicht in de persoonlijke fietsvaardigheid en de kennis van verkeersregels te vergroten. Het verminderen van de ongeval kansen bij fietsers op de elektrische fiets (e-bike). Het stimuleren van fietsen onder doelgroepen die minder fietsen vanwege gebrek aan kennis en vaardigheden. Het vinden van een sponsor voor de basisactiviteiten van de Fietsschool. Investeren in nieuwe vormen van ontsluiting van onze kennis. Concrete resultaten •

Goed werkend Fietsschoolteam met fietsdocenten, freelance medewerkers.

•

Nieuwe presentaties zijn aangepast aan lokale situaties met bijvoorbeeld foto’s van schoolomgeving van de scholen waar we fietsles geven.

•

Nieuwe folders.

•

12 Nieuwe fietsdocenten opgeleid.

•

Twee terugkomdagen voor fietsdocenten en specifieke trainingen zoals Veilige Schoolomgeving.

•

Door fietslessen proberen we ook begrip voor fietsers van andere leeftijden en het daarbij behorende fietsgedrag (jongeren, ouderen) te kweken. Dat is een 8-80 thema.

•

141 klassen (doel: 60) hebben fietsles op school gekregen, waarvan 3150 basisschoolleerlingen en 880 leerlingen van het voorgezet onderwijs.

•

22 Fietsinformatiedagen en 58 E-bikedagen voor senioren (doel 50).

•

Innovatie vooral in provincie Fryslân. Samenwerking met Hoor Friesland om fietsles te geven aan doven en slechthorenden, Hogescholen (buitenlandse studenten), communicatiewervingscampagne om doelgroep senioren beter te bereiken (in samenwerking met Omrop Fryslân).

Jaarverslag 2014

35

Niet gerealiseerd Er is geen sponsor gevonden voor de Fietsschool. . 3.6.2

Scholenproject Arcon (project 468)

Het percentage kinderen dat zelfstandig naar de basisschool gaat neemt nog steeds af. De leeftijd waarop kinderen zelfstandig naar school mogen loopt nog steeds op. Zelfstandig aan het verkeer deelnemen in de basisschoolleeftijd is een belangrijke leercomponent voor onder meer sociale vaardigheden, fysiek bewegen en cognitief leren: inschatten van afstanden, snelheden etc. Er zijn onvoldoende digitale middelen beschikbaar/ontsloten voor kinderen, ouders en scholen, waarbij er aandacht is voor de directe schoolomgeving, de fietsroute er naar toe en leermogelijkheden om te leren hoe je veilig deelneemt aan het verkeer. Met name middelen die uitgaan van het kind als (beginnend) fietser ontbreken. De Fietsersbond heeft samen met Arcon een digitale tool ontwikkeld waarin informatie over fietsen is verzameld voor de doelgroep basisschoolleerlingen, hun ouders en leerkrachten. Doelen Informatie over fietsen naar school toegankelijk maken voor kinderen, ouders en scholen Het ontsluiten van het Fietsersbond Meldpunt en de Fietsersbond Routeplanner voor nieuwe doelgroepen. Een digitale tool speciaal geschikt voor kinderen om meer te leren over verkeer en fietsen Concrete resultaten Site fietsennaarschool.nl met onder andere een quiz en links naar Fietsersbond Meldpunt en Fietsersbond Routeplanner. 3.6.3

Fietsverlichtingscampagne ‘Ik wil je zien’ (project 476)

In 2012 en 2013 heeft de Fietsersbond de Fietsverlichtingscampagne ‘Ik wil je zien’ uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De campagne was een samenwerkingsproject van de Fietsersbond, gemeenten, Regionaal Organen Verkeersveiligheid (ROV’s), provincies en verschillende commerciële partijen. In 2014 is door het ministerie besloten om de coördinatie van deze campagne los te laten en de partners niet meer financieel te ondersteunen. Tientallen lokale afdelingen organiseerden in de campagneperiode ondanks gebrek aan middelen acties om scholieren en studenten goed verlicht op weg te helpen. Ook werd in opdracht van het ministerie de projectsite uit 2013 online gehouden.

Jaarverslag 2014

36

Doelen Stimuleren dat fietsers beschikken over werkende fietsverlichting en reflectie en deze gebruiken bij schemer, in het donker en bij weersomstandigheden met beperkt zicht. Goede evaluatie en eindrapportage campagne 2013. Er worden door de Fietsersbondafdelingen 100 lokale acties georganiseerd. Alle betrokken partners zien de campagne als succesvol. De Fietsersbond krijgt vanaf 2015 een structurele rol bij de uitvoering van landelijke verkeersveiligheidscampagnes. Concrete resultaten Website ikwiljezien.nl met informatie over de acties van Fietsersbond en partners Enkele tientallen acties voor fietsverlichting, uitgevoerd door onze afdelingen Niet gerealiseerd Ondanks een goede evaluatie is de campagne in 2014 niet volledig doorgezet door het ministerie. Het aantal acties dat we konden aanbieden is dan ook lager dan gepland. Door een wijziging in de werkwijze van het ministerie is een structurele rol van de Fietsersbond bij campagnes niet meer aan de orde. 3.6.4

Blijf Veilig Mobiel (project 405)

Blijf Veilig Mobiel (BVM) is een project waarin de Fietsersbond samen met tien andere belangenorganisaties werkt aan producten en diensten om senioren (65-plussers) te informeren en stimuleren om langer veilig aan het verkeer deel te kunnen nemen. Blijf Veilig Mobiel is in 2009 gestart met financiële ondersteuning van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De Fietsersbond is een groot voorstander van de voortzetting van het project omdat door de bundeling van krachten zowel beleidsmakers als senioren overzichtelijk informatie en voorlichting krijgen. In 2014 hebben we niet alle geplande uren aan het project kunnen spenderen, maar we hopen dat in 2015 alsnog te kunnen doen en onder meer de website verder te updaten. In 2015 kijken we ook of in samenwerking met de Fietsschool driewielfietslessen gegeven kunnen worden. Doelen Voortzetting van het project Blijf Veilig Mobiel. Verbetering van de informatie over veilig fietsen aan senioren en beleidsmakers.

Jaarverslag 2014

37

Onder andere via de website blijfveiligmobiel.nl senioren informeren over alles wat te maken heeft met het op een veilige manier aan het verkeer (blijven) deelnemen. Mobiliteitsambassadeurs worden ingezet om de boodschap vanuit Blijf Veilig Mobiel uit te dragen richting gemeenten en andere relevante organisaties. Zoveel mogelijk senioren en mensen met een functiebeperking bereiken om veilig de mobiliteit te stimuleren met producten en diensten van Blijf Veilig Mobiel. Concrete resultaten De folder ‘Een driewielfiets, iets voor u?’ vindt veel aftrek en was in de tweede helft van 2014 al aan een tweede druk toe. Verbeterde website blijfveiligmobiel.nl

Jaarverslag 2014

4

Werving en baten

4.1

Inkomsten uit lidmaatschappen

38

Het aantal leden is in 2014 constant gebleven dankzij ruim 2400 nieuwe leden. Dankzij verbeterde conversie van de site zijn er drie keer zoveel mensen (1500) lid geworden via de site dan in 2013. Verbeteren van de conversie blijkt dus lonend en zullen we ook in 2015 blijven doen. Doelen De financiële zekerheid van de Fietsersbond verder vergroten door het verhogen van de inkomsten uit leden. De financiële zekerheid van de Fietsersbond verder vergroten door het verhogen van de inkomsten uit sponsoring. Begin maken met het werven van erfenissen en legaten. Plan van aanpak voor bieden van ledenvoordeel binnen onze consumentenvoorlichting. Daarnaast ligt er een projectplan over “Fietsersbond en samenwerking met bedrijfsleven”. Concrete resultaten 2400 nieuwe leden geworven. De gemiddelde terugverdientijd voor nieuwe leden is niet meer dan 2 jaar. Het aantal leden dat is geworven via de website is verdrievoudigd. 1e inning, 1e en 2e herinnering zijn succesvol verlopen en de maandelijkse incasso-inningen zijn uitgevoerd, ondanks problemen vanwege de invoering van de Europese betaalomgeving SEPA en fouten gemaakt door een leverancier. De website is aangepast op de nieuwe vorm van periodiek schenken (onderhandse akte). Het donatieverzoek is eind mei verzonden en heeft ruim 63.000 euro opgeleverd. Een test met telemarketing voor het upgraden van de contributie-inkomsten (waaronder het aanbieden van onderhandse aktes voor schenkingen) is in april / mei gehouden. De resultaten van de test zijn verwerkt in de telemarketingplannen voor afgelopen zomer. De campagne is succesvol verlopen. Een plan voor het werven van nalatenschappen is aan het management team voorgelegd in het kader van werkplan 2015. Ledenvoordeel op de site is verbeterd en ledenvoordeel sluit beter aan op artikelen in de Vogelvrije Fietser. Cijfers zijn nog niet bekend. Niet gerealiseerd Een projectplan over samenwerking met het bedrijfsleven is als gevolg van de nieuwe koers doorgeschoven naar 2015.

Jaarverslag 2014

39

5

Beheer en administratie

5.1

Financiële en ledenadministratie (projecten 801, 823 en 824)

De administratie van de financiën en de leden is in 2014 goed verlopen. De Fietsersbond heeft de overgang naar de Single European Payment Area (SEPA) goed weten te doorstaan. De processen waren aan onze kant op tijd afgerond en daardoor hebben we relatief weinig last gehad van de incassoproblemen waar andere organisaties mee te maken hebben gekregen. De projecten die in 2014 zijn afgerond hebben (waar nodig) allen een goedkeuringsverklaring van de accountant gekregen. De voorbereidingen voor digitale afhandeling van facturen is afgerond. De cyclus van kwartaalrapportages is uitgevoerd waarbij steeds beter bekend is welke informatie nodig is. Op het vlak van de ledenadministratie liepen de activiteiten naar wens. Speciale activiteiten waren name het koppelen van de marketingacties aan het updaten van de adresgegevens van leden. De contracten met de softwareleverancier van ons CRM-systeem zijn opnieuw afgesloten nadat de administratieve processen op efficiency onderzocht zijn. Uiteindelijk kan de Fietsersbond op termijn hierdoor zo’n 30% op deze kosten bezuinigen. Doelen •

Een betrouwbare financiële administratie

•

Een up-to-date ledenadministratie (verwerken gegevens van nieuwe en bestaande leden)

•

Onderzoeken van de mogelijkheden voor een moderne ledenadministratie.

•

Voldoen aan de verantwoordingsverplichting van elke afzonderlijke subsidieverstrekker en aan de regels voor Good Governance.


De administratie voldoet aan de eisen van de Single European Payment Area (SEPA).

•

Bewaking van uren en budgetten is verbeterd, al is er nog veel verbetering mogelijk. Alle medewerkers van de Fietsersbond moeten leren om beter binnen budget en uren te blijven.

5.2

Organisatieontwikkeling (project 614) en Personeelszaken (project 825)

Het was een roerig jaar voor de organisatie van de Fietsersbond. De financiële situatie werd het afgelopen jaar zorgelijker door teruglopende projectinkomsten. Dit zorgde voor een noodzaak tot reorganisatie. Oorspronkelijk stond gepland dat we in 2014 een nieuw beleidsplan (Koers 2020) zouden voorbereiden om in 2015 te realiseren, maar gezien de financiële situatie hebben we er voor gekozen om dit volledig in 2014 te doen. Er is op basis van de Koers 2020 een reorganisatieplan gemaakt waarmee een bezuiniging van 33% op de

Jaarverslag 2014

40

personeelslasten in 2016 t.o.v. 2014 gerealiseerd moet worden. Als gevolg hiervan zullen 8 personen de Fietsersbond verlaten. Doelen Meer aandacht voor procedures en samenwerking Een startdocument voor Koers 2020 Personeel heeft een duidelijke ontwikkeling doorgemaakt op het gebied van zelfreflectie en feedback geven. Concrete resultaten Volledig koersdocument Reorganisatieplan Cursus ‘Slagvaardig leidinggeven’ voor MT en projectleiders, waarin feedback geven en zelfreflectie een groot onderdeel was. .

5.3

Huisvesting en beheer (projecten 820, 821, 822 en 826)

De Fietsersbond is in 2014 binnen Utrecht verhuisd naar een nieuw pand aan de Nicolaas Beetsstraat 2a. De verhuizing is soepel verlopen, waarbij onder meer een deel van het meubilair meteen vervangen is. Door in hoogte verstelbare bureaus, mobiele telefoons en een nieuw computersysteem is flexibel werken veel makkelijker geworden. Naast een moderne werkomgeving langs een van de drukste fietsroutes van Utrecht, zijn de kosten voor huisvesting door de verhuizing ook verlaagd.

Doelen In 2014 verhuist de Fietsersbond naar een nieuw, flexibel en modern pand dat een trekpleister wordt voor fietsliefhebbers. De kosten voor huisvesting blijven gelijk. Adequaat beantwoorden van algemene mail en telefoon, ontvangen van bezoekers en ondersteuning bieden aan alle medewerkers. Medewerkers en afdelingen van de Fietsersbond kunnen probleemloos en zonder moeite werken met de systemen van de Fietsersbond, op welke locatie ze zich ook bevinden. Werken ‘in de cloud’ is verder vereenvoudigd en technische problemen worden snel en adequaat opgelost. Er wordt meer samengewerkt met een andere organisatie in het nieuwe pand.

Jaarverslag 2014

41

Concrete resultaten Nieuwe huisvesting aan de Nicolaas Beetsstraat 2a Hier wordt samengewerkt met de medehuurders Milieu Centraal en Gezondheidscentrum Mariahoek aan de Singel op diverse terreinen. We werken aan een geleidelijke overgang van een standaard Windows-omgeving naar een combinatie van Office365 en Sharepoint. Niet gerealiseerd Het nieuwe pand is geen bijzondere trekpleister. Dit kon niet gerealiseerd worden op deze plek. Plekken waar dit wel kon vielen af vanwege de kosten. Tevredenheid over de ICT-voorzieningen is niet hoog genoeg.

5.4

Acquisitie

In het Werkplan 2014 zijn een aantal projecten opgenomen die door het ontbreken van financiering niet zijn gerealiseerd. Het gaat om de volgende projecten: Bike Dreams Stimuleren Fietsparkeren Fietsdriedaagse Fietsen en gezondheid Start2bike Daarnaast hebben we ons in 2014 teruggetrokken uit de campagne rij2op5. Deze campagne wordt voortgezet door de partners &Morgen, Wonen & Milieu en Denk aan Meer.

Jaarverslag 2014

6

42

Bestuur en vereniging

De Fietsersbond is een vereniging, opgericht naar Nederlands recht en gevestigd in Utrecht, met 33.309 leden en 279 donateurs (31-12-2014). Van al die leden zijn er zo’n 1500 actief in ongeveer 150 lokale afdelingen en/of in projecten.

6.1

Missie

De Fietsersbond komt op voor de belangen van fietsers in Nederland en zet zich in voor meer en betere mogelijkheden om te fietsen. De Fietsersbond wil: de kwaliteit van het fietsen in Nederland verbeteren, onder andere de voorzieningen voor de fiets, de veiligheid, de bereikbaarheid met de fiets, de kwaliteit van het product fiets en de dienstverlening aan fietsers, en daarmee ook het gebruik van de fiets vergroten. meer ruimte voor de fiets en de fietsers, zowel in letterlijke zin (fysieke ruimte, voorzieningen) als in meer figuurlijke zin (aandacht, voorrang, status, waardering, laten meetellen)

6.2

Organisatie

Binnen de Fietsersbond is de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen, en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden van het ‘besturen’ dan wel van de ‘uitvoering’. Het hoogste orgaan binnen de vereniging is de ledenraad, gevormd uit de leden van de lokale afdelingen. De ledenraad benoemt de leden van het algemeen bestuur.

Jaarverslag 2014

6.3

43

Ledenraad

De ledenraad is dit jaar drie keer bijeen geweest. Op 25 januari en 14 juni waren de reguliere vergaderingen. Op 1 november was er een extra Ledenraad waarin gesproken is over Koers 2020 en het werkplan voor 2015. Iedere lokale afdeling mag vertegenwoordigers afvaardigen naar de ledenraad. Het aantal leden van de afdeling bepaalt hoeveel stemmen die afdeling krijgt. De ledenraad besluit over: inhoudelijke koers en bestedingen van de Fietsersbond (beleidsplan, werkplan en begroting) samenstelling van het bestuur vertegenwoordiging van de ledenraad in het presidium samenstelling van de controlecommissie erkenning nieuwe afdelingen en vaststelling afdelingsgrenzen Verder is de ledenraad een plek waar actieve vrijwilligers informatie uitwisselen, elkaar inspireren en helpen.

6.4

Ledenraadpresidium

Het ledenraadpresidium heeft tot taak de ledenraadsvergaderingen voor te bereiden en te leiden. Het presidium bestaat uit ten minste de ledenraadsvoorzitter, een plaatsvervangend voorzitter en een lid van het algemeen bestuur en was in 2014 als volgt samengesteld: voorzitter: Dick Buursink leden: Wim van Dijk en Jos Oude Elferink vertegenwoordiger algemeen bestuur: Karin Luidens De leden van het presidium worden – met uitzondering van de vertegenwoordiger van het algemeen bestuur – benoemd door de ledenraad voor een periode van een jaar. Zij zijn steeds herbenoembaar.

6.5

Controlecommissie

Jaarlijks benoemt de ledenraad uit zijn afgevaardigden een controlecommissie van ten minste drie personen. Deze commissie toetst het jaarverslag, inclusief de jaarrekening, aan het werkplan en de begroting en overlegt hierover in april met het algemeen bestuur. Zij brengt in juni verslag uit aan de ledenraad. De controlecommissie bestond in 2014 uit Martin Pöttker, Ton van der Burg en Dineke Becker.

6.6

Algemeen bestuur

Het algemeen bestuur (AB) is belast met het besturen van de vereniging en vergadert zes keer per jaar. Notulen van deze vergaderingen zijn voor alle leden op aanvraag beschikbaar. De bestuursleden zijn verantwoordelijk voor de algemene gang van zaken en houden toezicht op het landelijk bureau. Het bestuur wijst uit zijn midden een deelnemer voor het presidium aan. Het AB legt verantwoording af aan de ledenraad.

Jaarverslag 2014

44

Het algemeen bestuur van de Fietsersbond ziet er op toe dat signalen uit de vereniging van leden en actieve leden goed worden opgepikt door het landelijk bureau. Elk jaar toetst het bestuur ook het eigen functioneren. Bij de samenstelling van het bestuur en het opvullen van de vacatures wordt gekeken naar de competenties en het profiel van de zittende bestuursleden, en welke competenties de buitenwereld van de Fietsersbond vraagt. Met ingang van 2015 worden de vacatures in het bestuur vervuld door middel van openbare vacatures met hierin een duidelijk profiel waaraan de kandidaten moeten voldoen. Ieder jaar bespreekt het AB de binnengekomen klachten en de afhandeling daarvan zoals die plaats vindt binnen de klachtenregeling. In 2014 heeft de Fietsersbond één formele klacht ontvangen over de lange reactietermijn op een mailvraag van een lid. In de ledenraad van januari zijn William Nederpelt en Nico van Harten benoemd als bestuurslid. Het algemeen bestuur kwam bijeen op 2 maart, 22 april, 14 juli, 9 september, 20 oktober, 21 november (extra vergadering) en 15 december. Tijdens de bestuursvergaderingen kwamen onder meer de volgende onderwerpen aan bod: Projectacquisitie Het jaarverslag over 2013 Financiën en specifiek ook de bezuinigingen voor 2015 Werkplan 2015 Koers 2020 Managementstructuur Eens per jaar brengt de accountant aan het algemeen bestuur verslag uit van zijn bevindingen. De bestuursleden van de Fietsersbond werken onbezoldigd, zij kunnen wel hun directe onkosten vergoed krijgen. In 2014 hebben drie bestuursleden ruim € 1200 gedeclareerd aan onkosten. Het dagelijks bestuur (DB), bestaande uit de voorzitter, vice-voorzitter en penningmeester van het algemeen bestuur, vergadert op afroep, vooral over personeelszaken. Jaarlijks voert het dagelijks bestuur een evaluatiegesprek met de directeur van de Fietsersbond. Input voor dat gesprek wordt onder andere gegeven door de ondernemingsraad. Gedurende 2014 was de samenstelling van het algemeen bestuur als volgt: Marijke van Haaren Voorzitter sinds juni 2007 Voorzitter Stichting Zero Emissie Busvervoer, voorzitter Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, voorzitter Stichting tot restauratie en instandhouding van de Commanderij te Doesburg Lid Raad van Toezicht Nederlands Openluchtmuseum, Raad van Advies Burgers' Zoo, Raad van Commissarissen Recreatiegemeenschap Veluwe, Raad voor Economische Aangelegenheden Bisdom Utrecht, Lezerscommissie NRC, Borgingscommissie Sociaal-economische Raad

Jaarverslag 2014

45

Herman Gelissen Penningmeester, bestuurslid sinds januari 2013 Interim directeur Dutch Cycling Embassy

Erik Wagener Secretaris en vice-voorzitter, bestuurslid sinds juni 2010 Directielid Waterschap Groot Salland. Voorzitter Raad van Toezicht van de Natuur en Milieufederatie Utrecht Karin Luidens Bestuurslid sinds januari 2007 Beleidsadviseur Arbeidsmobiliteit Zorg & Welzijn RegioPlus Lid Raad van Toezicht van stichting Ons Bedrijf te Barneveld. Kees Steeman Bestuurslid sinds januari 2010 Raadsadviseur deelraad Amsterdam-West Secretaris bestuur Terre des Hommes Amsterdam Annette van der Krogt Bestuurslid sinds januari 2012 Manager verantwoord beleggen bij Syntrus Achmea Vermogensbeheer Nico van Harten Bestuurslid sinds januari 2014 Specialist werktuigkundige installaties bij Arcadis Nederland William Nederpelt Bestuurslid sinds januari 2014 Consultant Accessio BV; consultant CareerHandling BV Voorzitter Stichting Cliëntenraad Werk en inkomen Regio Drechtsteden; Voorzitter Stichting Rond Uit Dordrecht

Rooster van aftreden bestuur Fietsersbond Bestuurslid

Datum aantreden 4 jaar in bestuur

8 jaar in bestuur

Karin Luidens

22-01-2007

22-01-2011

22-01-2015

Marijke van Haaren

23-06-2007

23-06-2011

23-06-2015

Kees Steeman

24-01-2009

24-01-2013

24-01-2017

Erik Wagener

05-06-2010

05-06-2014

05-06-2018

Jaarverslag 2014

46

Annette van der Krogt

16-06-2012

16-06-2016

16-06-2020

Herman Gelissen

26-01-2013

26-01-2017

26-01-2021

Nico van Harten

25-01-2014

25-01-2017

25-01-2021

William Nederpelt

25-01-2014

25-01-2017

25-01-2021

6.7

Directie

De directie is belast met de dagelijkse leiding van het landelijk bureau en handelt conform het directiestatuut. De directie voert het werkplan uit. De directeur wordt betaald conform de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, schaal 13. De adjunct-directeur wordt betaald volgens schaal 12. Beiden hebben geen betaalde nevenfuncties. 6.7.1

Management team

De directeur vormt samen met de overige teamhoofden het management team. In 2014 werden de teams als volgt geleid: Team Beleid en Regio Teamhoofd: Saskia Kluit Team Communicatie en Vrijwilligersbeleid Teamhoofd: Martijn van Es Team Projecten Teamhoofd: Saskia Kluit (tot september); Hugo van der Steenhoven (vanaf september) Team Stafbureau Teamhoofd: Riet van Tuil (tot september) Saskia Kluit (vanaf september)

Jaarverslag 2014

7

47

Verantwoordingsverklaring

Het bestuur onderschrijft de principes van de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen. De uitgangspunten van deze code zijn: `Binnen de instelling dient de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen, en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden te zijn van het ‘besturen’ dan wel van de ‘uitvoering’. `De instelling dient continu te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstelling. ‘De instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten. Hieronder lichten we toe hoe dit bij de Fietsersbond in zijn werk gaat. 1.

Binnen de Fietsersbond is de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen, en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk gescheiden van het ‘besturen’ dan wel van de ‘uitvoering’.

Conform de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen wordt de volgende functiescheiding aangehouden: De ledenraad houdt toezicht Het bestuur bestuurt Het landelijk bureau, onder leiding van de directie voert uit. Een uitgebreide uiteenzetting staat in hoofdstuk 6. 2.

De Fietsersbond werkt continu aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstelling.

Sinds enkele jaren is het werkplan van de Fietsersbond volgens de SMART-principes (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden) ingericht. In het jaarverslag vormen de gestelde doelen uit het werkplan de leidraad voor de verslaglegging. Door deze opzet van het werkplan en jaarverslag komen ook niet (volledig) gehaalde doelen aan de orde. Ieder jaar maken we een financiële begroting en een urenbegroting per medewerker en per activiteit. De begroting (geld en uren) wordt ieder jaar in oktober / november opgesteld voor het daaropvolgende jaar. Op dat moment zijn nog niet alle reacties binnen op subsidieverzoeken. Deze komen in de loop van het jaar binnen en hebben een eigen begroting. Om de aansturing en de controle te verbeteren werken we aan een dynamische begroting.

Jaarverslag 2014

48

Wekelijks registreren de medewerkers de gemaakte uren in het tijdschrijfsysteem en worden facturen ingeboekt in de projectadministratie. Aan de hand van de maandelijkse rapportage volgen projectleiders en het management team de besteding van de uren en de budgetten en kan indien nodig bijgestuurd worden. De meeste werkzaamheden worden uitgevoerd door eigen medewerkers. Daar waar specifieke kennis nodig is, maken we gebruik van derden. Om de kwaliteitsborging te bewaken en interne kwaliteitsgroei te bevorderen streven we naar verkorting van de termijn waarop derden werk uitvoeren. Beleidsmedewerkers en medewerkers voorlichting besteden zo min mogelijk tijd aan ondersteunende werkzaamheden binnen de projecten. Dat wordt gedaan door projectondersteuners. Het management team (MT) van het landelijk bureau bespreekt nieuwe activiteiten voor aanvang. In het MT wordt onder meer aandacht besteed aan de inbedding van een nieuwe activiteit in de organisatie, en vindt afstemming plaats tussen bestaande activiteiten en de nieuwe activiteit. Via het interne sociale netwerk Yammer houden alle medewerkers elkaar op de hoogte van ontwikkelingen en voortgang in de projecten. Regelmatig worden plenaire bijeenkomsten gehouden waar medewerkers een project of activiteit bespreken. Doel hiervan is om elkaar te informeren en werkzaamheden op elkaar af te stemmen. 3.

De Fietsersbond streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten.

De belanghebbenden bij de Fietsersbond zijn alle fietsers in Nederland en mensen die geïnteresseerd zijn in fietsen. Ook beleidsmakers hebben een belang bij de Fietsersbond omdat we hen ondersteunen bij het voeren van goed fietsbeleid. De leden en vrijwilligers van de Fietsersbond hebben natuurlijk een specifiek belang omdat zij zich actief willen inzetten voor beter fietsbeleid. Wij communiceren op diverse manieren met deze belanghebbenden, met als doel de belanghebbenden te informeren over ons werk en te luisteren naar de reactie daarop en de wensen van de belanghebbenden. De Fietsersbond heeft een landelijke website en meer dan vijftig websites van lokale afdelingen. Via deze websites informeren we geïnteresseerden en kunnen zij reageren, melding maken van ongewenste fietssituaties en klachten indienen. Op fietsersbond.nl vinden bezoekers jaarverslagen, onafhankelijke consumenteninformatie, informatie over verkeersveiligheid en lokaal, regionaal en landelijk actueel nieuws. De Fietsersbond Routeplanner is de succesvolste pagina van de website. Via deze fietsrouteplanner kunnen bezoekers op maat een fietsroute samenstellen. Dat doen zowel leden als niet-leden veel en vaak. De Routeplanner wordt gevuld door honderden vrijwilligers. Zij worden ondersteund door het landelijk bureau en kunnen diverse bijeenkomsten bezoeken.

Jaarverslag 2014

49

Iedereen kan zich aanmelden voor de Fietsflits. De Fietsflits is de digitale nieuwsbrief van de Fietsersbond met het laatste nieuws over onze activiteiten en acties en wordt één keer per maand verstuurd. De oplage is rond de 14.000. De leden van de Fietsersbond ontvangen vier keer per jaar (tot 2013 zes keer per jaar) het verenigingsblad Vogelvrije Fietser (VVF) met veel informatie over het werk van de Fietsersbond. De brievenrubriek in de VVF wordt door lezers veel gebruikt. Ook de website Vogelvrijefietser.nl is succesvol. De vrijwilligers van de 150 lokale afdelingen zoeken actief de fietser op. Regelmatig zijn ze tijdens acties te vinden in een kraam op een centrale plek waar ze informatie geven over fietsen en luisteren naar wat de lokale wensen en problemen zijn. Op het landelijk bureau staat het team Vrijwilligers en Afdelingen klaar om de lokale afdelingen te ondersteunen en van informatie te voorzien. Op de website is een afgebakend deel, Vrijwilligersnet, speciaal ingericht voor onze lokale vrijwilligers. Bijna wekelijks wordt de digitale nieuwsbrief Schakeltje verstuurd aan de vrijwilligers. Enkele keren per jaar wordt voor alle vrijwilligers ook een themabijeenkomst georganiseerd. Via de Ketting Nieuwsbrief (digitaal en op papier) worden de afdelingen ingelicht over lopende campagnes en wordt verslag gedaan van afdelingsactiviteiten. Afdelingen kunnen ieder jaar ideeën aanleveren voor het werkplan. Dit stimuleren we actief. Ook landelijk zoekt de organisatie contact met fietsers. Het Nationaal Fietspanel probeert via onderzoeken er achter te komen wat de fietser beweegt. Daarnaast wordt zowel landelijk als lokaal intensief gecommuniceerd met fietsers via Facebook, Twitter en Linkedin. De Fietsschool van de Fietsersbond heeft intensief contact met vrijwilligers, de opleiders en docenten. Deze worden tijdens informatiebijeenkomsten en via persoonlijk contact geïnformeerd. Ze hebben een eigen contactpersoon binnen het landelijk bureau. De Fietsersbond kent een klachtenregeling. De klachtenregeling kent de volgende doelstellingen: a.

het recht doen aan de individuele klager;

b.

het bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening door de Fietsersbond.

Jaarverslag 2014

8

50

Financieel resultaat

De jaarrekening vindt u in de bijlage. Evenals in 2013 is in 2014 het aantal projecten gefinancierd door subsidies afgenomen. Het ledenaantal is licht gestegen. Het jaar wordt afgesloten met een totaal bedrag aan baten van € 3.326.645 en aan lasten € 3.444.752, wat zorgt voor een negatief resultaat van € 118.107. Echter er is ook een reclassificatie in de continuïteitsreserve voor een positief bedrag van €61.000 ten opzichte van 2013. Het aantal binnengehaalde projecten is achter gebleven bij de verwachting, terwijl de kosten voor de uitvoering wel zijn opgelopen. Dit heeft geleid tot een slechtere dekking van de (vaste) personeelslasten. Ook heeft een aantal projecten ten opzichte van de begroting een negatief projectresultaat geboekt en zijn een aantal aangegane projecten wat betreft uitvoering het jaar over gegaan. De koers 2015-2020 is versneld opgesteld en de reorganisatie heeft extra interne uren gekost, net als de verhuizing van ons kantoor. Tot slot hebben we te maken gehad met een aantal langdurige zieke medewerkers, waardoor de uitvoering soms in het geding kwam. Door de reorganisatie (implementatie 2015) krijgt de Fietsersbond een kleinere en effectievere organisatie met als doel om tot een evenwicht in structurele inkomsten en structurele uitgaven te komen en een slagvaardiger organisatie te krijgen.

Staat van baten en lasten 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 Realisatie 2011

Realisatie 2012

Realisatie 2013

Realisatie 2014

-1.000.000 Baten

Lasten

Resultaat

De randvoorwaarde voor het actief werven van fondsen is dat de kosten binnen 2 jaar terugverdiend moeten worden. De totale kosten voor fondsenwerving bedragen in 2014 € 297.123, dit is 21,82% van de inkomsten uit eigen fondsenwerving (2013: 22,54%). Naast de telemarketingcampagne, wordt vooral via de website van de Fietsersbond en door middel van affiliate marketing (banners) leden geworven. Ook de lokale afdelingen

Jaarverslag 2014

51

werven leden bij activiteiten en op hun afdelingswebsite. Het doel is meer bezoekers te trekken naar de website en deze bezoekers daarna lid te maken. In 2014 is 71,15% van de totale besteding uitgegeven aan de doelstellingen (2013: 76,79%). Deze afname komt doordat de organisatie meer tijd heeft besteed aan de verhuizing van het landelijk bureau, het versneld opstellen van Koers 2020 en het doorvoeren van een reorganisatie.

8.1

Vooruitblik

Onderstaande ontwikkelingen in de sector en de Koers 2015-2020 zijn vertaald in de begroting 2015. Hieruit volgden tevens drie nieuwe doelstellingen, te weten: belangenbehartiging, consumentenvoorlichting en diensten. De voornaamste inkomstenbron blijft de bijna 35.000 leden die de Fietsersbond heeft. Verder blijft een afname zichtbaar bij werving van nieuwe projecten door de (economische) ontwikkelingen. Energiebedrijf Eneco sponsort door bezuinigingen bijvoorbeeld niet langer de Fietsersbond Routeplanner. Door de verhuizing van het landelijk bureau afgelopen jaar wordt in 2016 minder uitgegeven aan huisvesting. In 2015 hebben we nog te maken met een overlap van 1 maandhuur. Verder investeren we meer in opleidingen en komt er (relatief) meer aandacht voor marketing omdat goede ledenwerving en ledenbehoud belangrijker worden en belangrijke stabiele inkomsten bieden. Dit staat niet los van de onmisbare inhoudelijke resultaten die de achterban realiseert. Met de groei van de aandacht voor het fietsbeleid bij gemeenten is het belangrijk dat er een levendige actieve achterban is, die opkomt voor fietsers. Een betere toepassing van de flexibele schil leidt ertoe dat de verhouding projectkosten ten opzichte van de projectinkomsten verbeterd. De kosten van de reorganisatie drukken op de begroting van 2015, in de jaren hierna zal deze reorganisatie moeten leiden tot structureel lagere personeelslasten en een positief resultaat. Vanaf 2015 is een nieuwe maximumnorm voor kosten beheer en administratie van kracht. Deze bedraagt 10%. 2015 bleek te kort dag om dit doel te bereiken, maar de begroting van 2016 dient hieraan te voldoen door maatregelen als kostenverlaging of inkomstenvergroting. De Fietsersbond zal in 2015 wat betreft organisatie veranderen zodat de Fietsersbond in de toekomst beter kan inspelen op kansen die zich voordoen, terwijl we blijven voldoen aan de kaders die de ANBI-status met zich meebrengt. Ontwikkelingen in de sector Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) heeft onderzocht wat de ontwikkelingen zijn in de sector. Zij zijn namelijk bezig met het ontwikkelen van een nieuw stelsel voor toezicht en kwaliteitsverbetering, welke onder andere de administratieve druk zal verminderen en meer de nadruk zal leggen op het maatschappelijke resultaat. Het stelsel zal betrekking hebben op de gehele filantropische ‘keten’: gever, organisatie en begunstigde. Dus ook op doeltreffendheid, resultaten en impact, wat past binnen de huidige tijdgeest. 2015 zou een transitiejaar kunnen worden, en in 2016 zou het mogelijk moeten zijn om het nieuwe toezichtsysteem operationeel te hebben. Zij geven de volgende ontwikkelingen aan:

Jaarverslag 2014

•

52

‘Participatiemaatschappij’, er wordt meer verwacht van de vrijwillige inzet van burgers. Deze overgang is van grote invloed op het gemeentelijk beleid de komende jaren. De overheid trekt zich meer terug en ondersteunt waar nodig. Er is een groeiende behoefte om de kwaliteit van vrijwilligersorganisaties zichtbaar te maken en te garanderen middels keurmerken, klachtenregelingen en dergelijke.

•

De filantropische sector zal de komende jaren aan maatschappelijk belang winnen en heeft te maken met razendsnelle ontwikkelingen die verband houden met nieuwe communicatietechnologieën en andere manieren waarop donateurs zich tot goede doelen gaan verhouden: meer via online communities, kortdurende, losse verbanden en directe betrokkenheid. De traditionele wijze van fondsenwerving staat onder druk; nieuwe, flexibele vormen zijn in opkomst en zullen zich blijven ontwikkelen.

•

Vertrouwen is het sleutelwoord bij donateurs. Deze wordt onder andere bevorderd als het duidelijk is wat er met het geld gebeurt en een persoonlijke betrokkenheid tot het doel. 80% van de mensen wil weten: is een goed doel betrouwbaar of niet. 20% van mensen wil zich er verder in kunnen verdiepen.

•

Bij organisatieverbetering staan twee kernwoorden centraal: kwaliteitsverbetering en professionalisering.

•

De concurrentie in de non-profitsector wordt steeds vanzelfsprekender. Ook door economische omstandigheden hebben mensen en bedrijven veel minder te besteden. De trend van het ondersteunen door bedrijven aan goede doelen is aan het verschuiven van geldelijke steun naar menskracht. Er wordt nadrukkelijk ingezet op het actief betrekken van eigen medewerkers bij maatschappelijke projecten.

De begroting 2015 is opgenomen in de jaarrekening.

Jaarverslag 2014

53

Jaarrekening Balans per 31 december 2014 (na resultaatbestemming) In de jaarrekening staan achter de posten in de balans en staat van baten en lasten nummers welke refereren naar paragrafen waar een toelichting is te lezen op de bijbehorende post. Deze nummers staan in de kolom ref.(referentie). De rapporteringsvaluta van de jaarrekening is de euro.

ACTIVA Immateriële vaste activa Materiële vaste activa

Vordering subsidies Overige en overlopende activa

31-12-2014

31-12-2013

0 49.995

4.184 26.938

49.995

31.122

111.115 209.938

304.255 232.410

321.053

536.665

369.353 321.744

405.403 318.820

691.097

724.223

1.062.145

1.292.010

657.224 76.893

702.223 150.000

734.117

852.223

102.444 101.318 44.170 80.096

113.210 106.320 122.769 97.488

328.028

439.787

1.062.145

1.292.010

ref. 1 1

2 2

Spaar- / depositorekeningen

3

Betaalrekeningen en kas

3

Totaal activa

PASSIVA Reserves Fondsen

Kortlopende schulden Loonbelasting en premies Reservering vakantiegeld / -dagen Subsidies Overige en overlopende passiva

Totaal passiva

4 4

5

Jaarverslag 2014

54

Staat van baten en lasten over 2014

Baten Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen Overige baten

ref. 6 7 8 9

Som der baten

Realisatie 2014

Begroting 2014

Realisatie 2013

1.361.847 99 1.576.960 0 387.740 3.326.646

1.391.000 0 1.640.288 0 268.150 3.299.438

1.310.832 161 2.151.929 0 344.252 3.807.174

1.122.080 1.328.983

1.151.162 1.221.553

1.364.637 1.612.473

2.451.063

2.372.715

2.977.110

297.123 0

314.986 0

295.432 0

297.123

314.986

295.432

696.567

575.845

604.656

3.444.753

3.263.546

3.877.198

-118.107

35.892

-70.024

3.326.646

3.299.438

3.807.174

Lasten Besteed aan de doelstelling: Beleidsbeïnvloeding Voorlichting en educatie

Werving baten: Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties van derden

Kosten Beheer en administratie Som der lasten

10

11

12

Resultaat

Resultaatbestemming Mutaties in reserves en fondsen: Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve afdelingen Bestemmingsreserve St. projektburo A’dam

Bestemmingsreserve activa bedrijfsvoering Bestemmingsreserve activa doelstelling Bestemmingsreserve toekomstige projecten Vrij besteedbaar vermogen

2014

2013

-20.436 -34.951 10.387 -45.000

33.687 -17.696 -5.823 10.168

-16.161 -12.682 28.843 -73.107 -118.107

-17.844 -6.004 0 -56.344 -70.024

Jaarverslag 2014

55

Kasstroomoverzicht

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat boekjaar Aanpassingen voor afschrijvingen Veranderingen in werkkapitaal Mutaties vorderingen en overlopende activa Mutaties langlopende en kortlopende schulden

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in (im)materiële vaste activa

Mutatie geldmiddelen Liquide middelen per 1 januari Liquide middelen per 31 december

2014

2013

-118.107 34.707

-70.024 42.215

0 215.612 -111.758

0 340.089 -310.346

20.454

1.934

-53.580

-5.942

-53.580

-5.942

-33.126

-4.008

724.223 691.097

728.231 724.223

-33.126

-4.008

Het kasstroomoverzicht is een overzicht van de geldmiddelen die in 2014 beschikbaar zijn gekomen, en van het gebruik ervan, en is opgesteld volgens de indirecte methode. Het geeft een verklaring voor de mutatie van het saldo liquide middelen op de balans.

Jaarverslag 2014

56

Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014 Algemeen De jaarverslaggeving van de Fietsersbond is ingericht overeenkomstig de Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen. Uniek aan deze richtlijn is dat onderscheid wordt gemaakt tussen kosten die gemaakt worden om gelden te werven, kosten die gemaakt worden in het kader van beheer en administratie en kosten die worden gemaakt om de gelden aan de doelstellingen van de organisatie uit te geven. Het volgen van deze richtlijn is een vereiste voor het verkrijgen en behouden van het CBF-Keurmerk voor goede doelen, waarvan de Fietsersbond houder is.

De jaarrekening omvat de financiële gegevens van de Vereniging Fietsersbond te Utrecht met opneming van de saldi van afdelingen met een eigen bankrekening en de stichting Fietsersbond ENFB Projektburo Amsterdam.

Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. Als kortlopende vorderingen en schulden zijn de bedragen verantwoord die in het eerstvolgende jaar zullen worden ontvangen respectievelijk betaald.

Vaste activa De (im)materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde, onder aftrek van op de geschatte economische levensduur gebaseerde afschrijvingen. Op elke balansdatum (laatste dag van het jaar) wordt beoordeeld of er bijzondere waardeverminderingen hebben plaatsgevonden. Bijvoorbeeld omdat een item onherstelbaar kapot is gegaan of vervroegd is vervangen. In deze gevallen is het waardeverminderingsverlies direct als last verwerkt in de staat van baten en lasten. Een aanpassing van de gebruiksduur en/of restwaarde wordt toekomstgericht doorgevoerd.

Bij de toelichting van de (im)materiële vaste activa is zichtbaar gemaakt of deze bestemd zijn voor de bedrijfsvoering of voor de doelstelling. De immateriële vaste activa bestaan uit de waardering van softwarepakketten.

Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden.

Jaarverslag 2014

57

Reserves en fondsen Er is een continuïteitsreserve gevormd, bedoeld om de continuïteit te waarborgen in geval van (tijdelijke) tegenvallende inkomsten. Deze reserve voldoet aan de eis van het CBF dat de continuïteitsreserve niet hoger mag zijn dan maximaal anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. In 2013 heeft het bestuur de richtlijnen voor deze reserve vastgesteld en de hoogte van deze reserve bepaald op maximaal € 642.000. Dit bedrag wordt elke vijf jaar herijkt.

De reserve ‘vrij besteedbaar vermogen’ heeft tot doel de financiële weerbaarheid van de Fietsersbond te vergroten in jaren dat de exploitatie een negatief resultaat heeft. Het bestuur bepaalt de bestemming van het resultaat. De reserve ‘vrij besteedbaar vermogen’ dient maximaal € 150.000 hoog te zijn. Samen met de continuïteitsreserve wordt dit het weerstandsvermogen in 2014.

Het bestuur heeft in 2014 besloten om de bestemmingsreserves activa op te heffen en dit saldo toe te kennen aan een nieuwe bestemmingsreserve toekomstige projecten. Deze reserve kan bijvoorbeeld als bestemming hebben verbetering van de website. De hoogte van deze reserve wordt maximaal € 50.000 en als eerste gevormd uit de resultaatbestemming bij een positief resultaat.

Grondslagen voor de bepalingen van het resultaat (saldo van baten en lasten) Het saldo wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de prestaties en verrichte diensten enerzijds, en anderzijds de kosten en andere lasten van het jaar, gewaardeerd tegen historische kostprijzen (werkelijk gemaakte kosten).

De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Verliezen worden genomen zodra deze voorzienbaar zijn.

Toelichting op de specificatie en verdeling kosten naar bestemming De lasten worden onderverdeeld in drie hoofdgroepen: -

Besteed aan de doelstelling Kosten werving baten Kosten beheer en administratie

De kosten van besteding aan de doelstelling en werving baten bestaan uit twee componenten; directe en indirecte kosten. Bij directe kosten is er een directe relatie tussen de kosten en de doelstelling en worden de kosten dus voor 100% aan de betreffende doelstelling toegerekend. De indirecte kosten (kosten voor bedrijfsvoering; IT, facilitaire zaken en P&O) worden als volgt toegerekend:

Kostentoerekening vindt plaats door middel van de kostenplaatsenmethode. Als kostenplaatsen worden aangemerkt de activiteiten en projecten. De uiteindelijke kostendragers zijn de doelstellingen Voorlichting en

Jaarverslag 2014

58

Beleidsbeïnvloeding, de activiteiten in het kader van de Eigen fondsenwerving en Beheer en administratie. Deze zijn belast met de direct toewijsbare kosten en de verbijzonderde indirecte kosten. Indirecte kosten (bijvoorbeeld huur van het pand) zijn niet direct toewijsbaar en worden alsnog toegewezen aan een kostendrager op basis van bestede uren, zoals verantwoord in de urenregistratie.

Pensioenlasten De door de Fietsersbond ingestelde pensioenregeling is te kwalificeren als een toegezegde bijdrageregeling. Uitgangspunt van de pensioenregeling is dat de werkgever maandelijks een premie ter beschikking stelt van 6%. Daarnaast kan de werknemer dit percentage op vrijwillige basis aanvullen tot het wettelijk vastgestelde maximum. Per 1 januari 2015 zal de Fietsersbond een andere pensioenregeling instellen.

Toelichting op balans per 31 december 2014 1. Vaste activa In 2014 is het landelijk bureau binnen Utrecht verhuisd, hierdoor heeft investering en afboeking plaatsgevonden in de materiele vaste activa.

Verloop immateriële vaste activa

verdeling Totaal

Aanschafwaarde per 31-12-2013 Investeringen in 2014

173.201 0

Bedrijfsvoering 75.910 0

Doelstelling 97.292 0

Aanschafwaarde per 31-12-2014

173.201

75.910

97.292

Afschrijvingen t/m 31-12-2013 Afschrijvingen over 2014 Afboeken 2014

169.018 4.184 0

73.273 2.637 0

95.745 1.546 0

Afschrijvingen t/m 31-12-2014

173.201

75.910

97.292

0

0

0

Boekwaarde per 31-12-2014

Verloop materiële vaste activa Totaal

verdeling Bedrijfsvoering Doelstelling

Aanschafwaarde per 31-12-2013 Investeringen in 2014

335.201 53.579

160.181 51.109

175.020 2.470

Aanschafwaarde per 31-12-2014

388.780

211.290

177.490

Afschrijvingen t/m 31-12-2013 Afschrijvingen over 2014 Afboeken 2014

308.263 21.764 8.759

145.924 15.840 8.759

162.339 5.924 0

Afschrijvingen t/m 31-12-2014

338.786

170.523

168.263

Boekwaarde per 31-12-2014

49.994

40.767

9.227

Jaarverslag 2014

59

2. Vorderingen en overlopende activa Hierin worden alle nog te ontvangen subsidies verantwoord. De post is lager dan het voorgaande jaar, door een lagere aantal projecten. Onder de post overige en overlopende activa is een bedrag aan openstaande posten van debiteuren opgenomen voor een bedrag van € 182.777 ten opzichte van € 224.891 in 2013. Dit bedrag is in de eerste maanden van 2015 ontvangen. Er wordt geen debiteurenrisico gelopen en er staan geen vorderingen meer open uit 2013.

3. Liquide middelen Hieronder zijn opgenomen de direct opeisbare gelden bij bankinstellingen. Zakelijk betalingsverkeer loopt via de rekening bij de Triodos Bank en incasso’s lopen via rekeningen bij de ING Bank. Gedurende het jaar wordt op de betaalrekening gemiddeld € 100.000 tot € 150.000 gehouden. Per balansdatum wordt hier het saldo van afdelingen met een eigen bankrekening aan toegevoegd, dit is € 56.737. In de maand januari 2015 is dit saldo met ongeveer € 8.000 verlaagd, alleen de Stichting Projektburo Amsterdam en de afdeling Utrecht beschikken nog over een eigen rekening. De Rabobank heeft een garantie afgegeven ten bate van de verhuurder van Kanaalweg 50, groot € 25.819. Vanwege een juridische constructie bestaat deze nog. Voor het huidige pand aan de Nicolaas Beetsstraat 2a is een bankgarantie afgegeven, groot €25.000. Deze garanties hebben als onderpand een depositorekening bij de Rabobank van dezelfde omvang als de garanties. De overige liquide middelen zijn allen ter vrije beschikking van de Vereniging Fietsersbond.

4. Reserves en fondsen De stand van de reserves: Continuïteitsreserve* Bestemmingsreserve afdelingen Bestemmingsreserve St. Fietsersbond ENFB Projektburo A’dam Bestemmingsreserve activa bedrijfsvoering Bestemmingsreserve activa doelstelling Bestemmingsreserve toekomstige projecten Overig vrij besteedbaar vermogen

31-12-2014

31-12-2013

571.644 26.803 29.934 0 0 28.843

592.080 61.754 19.547 16.161 12.682 0

76.893

150.000

734.117

852.224

De mutaties van de reserves: De continuïteitreserve is bijgesteld met de mutatie in de bestemmingsreserve afdelingen (met eigen bankrekening) en Stichting Projektburo. Ook is hier € 45.000 ten laste gebracht in verband met extra personeelskosten voor pensionering en een vaststellingsovereenkomst. * Verder vindt hier een reclassificatie

Jaarverslag 2014

60

plaats van het vermogen van de afdelingen met een eigen bankrekening voor een bedrag van €61.000 ten opzichte van jaarrekening 2013. Verder heeft het bestuur besloten om de bestemmingsreserves activa op te heffen en dit saldo toe te kennen aan een nieuwe bestemmingsreserve toekomstige projecten. Het negatief resultaat is ten laste gebracht aan het overig vrij besteedbaar vermogen.

De reserve van de Stichting Fietsersbond ENFB Projektburo Amsterdam betreft het door deze stichting opgebouwde vermogen en is bestemd voor het uitvoeren van lokale activiteiten. Hier heeft naast de bijstelling geen mutatie plaatsgevonden, dit geldt ook voor de bestemmingsreserve afdelingen. Het bestuur heeft in 2013 besloten om met de betrokken afdelingen en de Stichting het gesprek aan te gaan om beide bestemmingsreserves op termijn (2015) op te heffen en toe te voegen aan de continuïteitsreserve. In januari 2015 bezit Stichting Projektburo Amsterdam en nog 1 afdeling (Utrecht) over een eigen rekening. Er wordt naar gestreefd de continuïteitsreserve te laten groeien naar € 642.000 (AB-besluit dd. 28-10-2013).

Continuïteitsreserve

2014

2013

592.080 0 -20.436 571.644

558.393 33.687 0 592.080

2014

2013

61.754 -34.951

79.450 -17.696

26.803

61.754

2014

2013

Stand per 1 januari Af: vrijval/ Bij: dotatie

19.547 10.387

25.370 -5.823

Stand per 31 december

29.934

19.547

2014

2013

16.161 -16.161

34.005 -17.844

0

16.161

2014

2013

12.682 -12.682

18.686 -6.004

0

12.682

2014

2013

Stand per 1 januari Bij: dotatie

0 28.843

0 0

Stand per 31 december

28.843

0

Stand per 1 januari* Bij: Af: vrijval Stand per 31 december

Bestemmingsreserve afdelingen Stand per 1 januari Af: vrijval Stand per 31 december

Bestemmingsreserve St. Fietsersbond ENFB Projektburo A’dam

Bestemmingsreserve activa bedrijfsvoering Stand per 1 januari Af: vrijval Stand per 31 december

Bestemmingsreserve activa doelstelling Stand per 1 januari Af: vrijval Stand per 31 december

Bestemmingsreserve toekomstige projecten

Jaarverslag 2014

Overig vrij besteedbaar vermogen Stand per 1 januari Af: resultaat Af: besluit maximale hoogte Stand per 31 december

61

2014

2013

150.000 -73.107 0

206.344 0 -56.344

76.893

150.000

5. Kortlopende schulden Hieronder valt de nog af te dragen loonheffing en premies van december die in januari worden betaald. Door de eindejaarsuitkering is dit in december een hoger bedrag dan in de overige maanden. De hier opgenomen subsidies hebben betrekking op projecten met een looptijd langer dan 1 jaar. De opgenomen bedragen zijn in 2014 ontvangen, maar zijn bedoeld voor activiteiten in 2015. Ook hier is het bedrag een stuk lager dan vorig jaar door minder aantal projecten in uitvoering. Onder overige en overlopende passiva zit een bedrag aan openstaande crediteuren en nog te betalen kosten van € 80.096.

Niet uit balans blijkende verplichtingen Een toekomstige verplichting is de huur van het kantoorpand van € 100.000 op jaarbasis. Jaarlijks wordt de huur geïndexeerd conform de cijfers van het CBS. De huurverplichting voor het kopieerapparaat bedraagt per jaar circa € 2.000.

Jaarverslag 2014

62

Toelichting op staat van baten en lasten over 2014 De ledenraad van de Fietsersbond stelt de begroting vast. In deze begroting staan de directe kosten en de urenbesteding van de medewerkers. De medewerkers registreren de besteding van de uren per project in een integraal boekhoud- en registratiesysteem. De projectuitvoering wordt door eigen medewerkers en externen uitgevoerd.

6. Baten uit eigen fondsenwerving Het lidmaatschap van de Fietsersbond bedraagt in 2014 € 26 voor leden die ook de Vogelvrije Fietser ontvangen en € 13 voor steunleden. Het aantal leden is in 2014 licht gestegen van 32.908 naar 33.309 (ongeveer 1%). Het aantal donateurs op 31-12-2014 was 279 (ten opzichte van 332 in 2013).

Het gemiddelde bedrag dat werd betaald bij de contributie-inning in 2014 bedroeg € 38,57 (€ 37,89 in 2013).

Baten eigen fondsenwerving Contributie Giften Donatiecampagne Donateurs

2014

2013

1.135.073 149.710 63.298 13.766

1.089.415 157.189 42.554 21.674

1.361.847

1.310.832

7. Baten uit acties van derden Hier wordt de bijdrage 2014 (€ 99) vermeld van de Vriendenloterij aan de Fietsersbond. Dit is een bijdrage van mensen die meespelen voor de Fietsersbond. In 2013 bedroeg deze € 161.

8. Subsidies van overheden De post ‘subsidies van overheden’ bestaat uit de optelsom van subsidie-inkomsten uit activiteiten die voor overheden worden uitgevoerd. Ten opzichte van de begroting kan er verschuiving plaatsvinden door het niet toekennen van projecten in acquisitie, bijstelling van lopende projecten en toekenning van nieuwe projecten. De realisatie is conform het bedrag van de begroting, echter in voorgaande jaren liep dit bedrag op gedurende het jaar. De realisatie is in 2014 wederom lager dan in het voorgaande jaar.

Jaarverslag 2014

63

Overzicht subsidies van overheden en overige bijdragen Subsidies overheden

Overige bijdragen

Realisatie

Realisatie

Begroting

Realisatie

2014

2014

2014

2013

Projectomschrijving Rij 2 op 5 E-bikes

16.482

Vr. Verkeer / F4D Drenthe

16.295

Rij 2 op 5 Utrecht

2.596

Rij 2 op 5 landelijk Fietsinspiratietool

4.650

34.311 38.400

39.237

Rij 2 op 5 Haarlem Waarderpolder

47.809 6.285

Rij 2 op 5 Leeuwarden

42.210

Rij 2 op 5 Stichting Doen

70.911

60.000

23.087

Telegraaf-testen

5.357

Rij 2op5 Groningen-Assen

3.997

Rij 2 op 5 Utrecht Lage Weide

32.600

32.486

Diverse Fietsrouteplanner FRP Eneco

10.660

47.857

95.857

120.000

120.000

120.000

112.000

55.100

Fietsschool Gelderland

62.361

Fietsschool Groningen

18.014

Fietsschool Kanjers Fiets je fit in Hoograven

18.260

ROV Utrecht

30.649

22.750

Blijf veilig mobiel

24.859

39.285

14.254

BVM training driewielfiets

4.854

BVM E-bike keuzewijzer

3.000

Fietslessen

7.200

100.137

Afdeling Amsterdam

114.804 124.000

125.000

124.000

Fietsschool Friesland

139.087

75.000

68.160

E-bike praktijkdagen Drenthe

30.510

Uitvoering fietsbalansen

20.275

25.700

Infrastructuur Friesland Snelfietsroutemeting

42.102 7.543

4.795

Vergevingsgezind Fietspad

11.679

15.300

37.352

Veilig en Bewust

20.000

96.250

20.000

Fiets Focus Fiets Filevrij

50.015 30.000

105.250

Fietsverlichting

5.576

Fietsverlichtingscampagne 2013 Website Ik wil je zien Digitale Tool: Zelfstandig naar school

124.513 300.000

3.440

3.000 9.083

14.000

11.602

Jaarverslag 2014

Onderzoek zelfstandig fietsen naar school Onderzoek Fietsparkeur

64

2.424 6.400

6.082

Zuid-Holland

39.264

41.886

40.932

Den Haag

30.000

30.000

30.000

Fryslân Gezond

14.992

Fryslân Parkeren

23.228

Friesland vervolg

50.000

77.500

Gelderland tours Verkeersveiligheidsgelden Flev.

12.569 11.000

10.000

Schouw Knooppunten Haaglanden Groningen Gezond

375

8.135 5.827 574.116

34.350

10.969

574.021

575.218

E bike proof

37.713

Jumbo Fietsroutes

45.355

Tour Crowdmanagement Advies Station Groningen

10.000 -5.447

Fietscommunity Beleid algemeen

49.163

800 1.630

Netwerkanalyse Noord Brabant

25.000

RWS

12.820

Fietsdocentopleiding

1.200

Fietsstadverkiezing 2016

6.500

Bike2Work

20.259

Inventarisatie veiligheidsknelpunten Groningen Overig *

42.125 2.105

25.000

22.500

1.576.961

6.368 331.033

Begroting 2014

1.640.288

268.150

Realisatie 2013

2.151.929

231.168

* 45% van bedrag aan projecten in acquisitie onder begroting

42.130 334.104

49.070

1.908.438

2.383.096

Jaarverslag 2014

65

9. Overige baten Onder de post ‘Overige baten’ vallen alle overige inkomsten van de Fietsersbond. Deze bestaan onder andere uit samenwerkingsopdrachten met partijen die geen overheid zijn, bijvoorbeeld Eneco en ANBO. In de tabel opgenomen onder paragraaf 8 zijn de projecten opgenomen waaraan deze bijdragen zijn besteed. Hieronder volgt een specificatie van de overige baten.

Overige baten

2014

2013

Afdelingen Eigen bijdrage lessen en serviceartikelen Rente Advertenties in VVF Gemeenten bijdrage Fietsstadverkiezing Overige bijdragen, geen subsidie overheden

793 9.098

661 60.769

8.943 33.504 0 331.033

11.976 11.678 28.000 231.168

387.740

344.252

Toelichting lastenverdeling Hieronder volgt een specificatie en verdeling van de kosten (derden) naar bestemming: Doelstelling, Werving baten en Beheer en administratie. De doelstelling van de Fietsersbond is onderverdeeld in twee

Aankopen en verwervingen Publiciteit en communicatie Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoor en algemene kosten Afschrijving en rente kosten

Eigen BeleidsVoor- fondsenbeïnvloeding lichting werving 53.389 13.117 6.052 180.964 498.413 196.502 746.810 691.755 63.994 54.700 48.867 4.789 86.216 76.831 7.548 0 0 18.239 1.122.080 1.328.983 297.123

Realisatie 2013

Begroting 2014

Realisatie 2014

Beheer en administratie

Werving baten

Doelstelling

Specificatie en verdeling kosten naar bestemming

Doelstelling

hoofdgroepen: beleidsbeïnvloeding en voorlichting.

76.684 149.242 362.546 149.828 73.599 949.479 515.000 1.213.862 431.092 1.933.652 1.820.000 2.007.328 31.020 139.375 170.000 109.770 47.202 217.797 356.000 337.816 36.970 55.208 40.000 58.594 696.568 3.444.753 3.263.546 3.877.197

Het Centraal Bureau Fondsenwerving toetst een drietal kengetallen conform Richtlijn 650, in onderstaande tabel zijn deze normen weergegeven alsmede de uitkomsten van het afgelopen jaar.

Jaarverslag 2014

Omschrijving norm Besteed aan doelstellingen t.o.v. totale lasten Eigen fondsenwerving kosten t.o.v. baten Besteed aan Beheer & Administratie t.o.v. totale lasten

66

Maximum 25%

2014 71,15% 21,82% 20,22%

2013 76,79% 22,54% 15,60%

Hieronder volgt een toelichting per besteding.

10. Besteding aan de doelstelling In het algemeen kan gesteld worden dat de bedragen besteed aan de doelstelling binnen de begroting zijn gebleven. Ten opzichte van de aangenomen begroting zijn projecten in acquisitie toegekend en nieuwe subsidies geworven. Dit is een doorlopend proces. De kosten van de projecten worden direct toegerekend aan de projecten. In principe worden nieuwe projecten uitgevoerd door medewerkers van de Fietsersbond uit boventallige uren. De lokale afdelingen ontvangen een budget voor het uitvoeren van lokale activiteiten ten behoeve van de doelstelling. In 2014 is 71,15 % van de totale besteding uitgegeven aan de doelstellingen (2013: 76,79%). Deze afname komt door hogere uitgaven op het gebied van beheer en administratie als gevolg van de verhuizing van het landelijk bureau, het versneld opstellen van Koers 2020 en het in gang zetten van een reorganisatie.

11. Kosten eigen fondsenwerving De totale kosten voor fondsenwerving, zoals vermeld in de bovenstaande tabel, bedragen in 2014 € 297.123, dit is 21,82% van de inkomsten uit eigen fondsenwerving (leden en donaties) (2013: 22,54%). De daling van dit percentage wordt veroorzaakt door een lichte stijging van deze inkomsten.

12. Kosten van beheer en administratie Kosten van beheer en administratie zijn de kosten die de Fietsersbond maakt in het kader van de interne beheersing en administratievoering. Hieronder vallen de kosten voor bestuur, ledenraad, directie, receptie, secretariaat, financiën en planning & control.

De kosten voor beheer en administratie bedragen 20,22% van de totale lasten (2013: 15,60%). Het bestuur heeft een maximumnorm vastgesteld van 10%, uiterlijk in 2016 bereikt. De definitie van de norm ‘Kosten beheer en administratie’ is: de kosten voor beheer en administratie, gedeeld door de totale uitgaven. Mogelijke maatregelen zijn kostenverlaging of inkomstenvergroting. Te denken valt aan tijdwinst door het digitaliseren van processen binnen de financiële administratie, als het accorderen van facturen.

Jaarverslag 2014

67

De overschrijding van de kosten voor beheer en administratie in 2014 wordt mede veroorzaakt door het opstellen van Koers 2020 en in het verlengde daarvan de reorganisatie van de Fietsersbond, die in de tweede helft van het jaar veel tijd heeft gekost van zowel directie, secretariaat als financiën.

Personeelskosten Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige kosten

2014

2013

1.438.397 281.495

1.514.716 255.290

78.900 81.319

87.050 127.968

1.880.111

2.007.328

Onder overige personeelskosten vallen kosten als reiskosten woon-werkverkeer, opleiding en salarisadministratie.

Op het landelijk bureau van de Fietsersbond in Utrecht werkten in 2014 44 betaalde krachten, 24 mannen en 20 vrouwen. Zij werkten voornamelijk in deeltijd. De gemiddelde formatie van het landelijk bureau was in 2014 32,3 fte inclusief 2 stagiairs.

Bezoldiging van de directie Het bestuur van de Fietsersbond heeft het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en de hoogte van andere bezoldigingscomponenten vastgesteld. Het bezoldigingsbeleid wordt periodiek geactualiseerd. De laatste evaluatie was in december 2013. Bij de bepaling van het bezoldigingsbeleid wordt uitgegaan van de CAO Welzijn. Functie

Directeur H.J. van der Steenhoven

Adjunct directeur S.M. Kluit

Schaal 13 cao Welzijn

Schaal 12 cao Welzijn

Aard

Onbepaald

Onbepaald

Uren

36 uur per week (100%)

28 uur per week (77,78%)

Vanaf 6 mei 2003

Vanaf 1 december 2009

Bruto salaris

75.627

40.825

Vakantiegeld

6.078

3.200

Eindejaarsuitkering

6.768

3.570

---

---

SV Lasten

9.566

8.840

Pensioenlasten

3.249

1.951

Totaal jaarinkomen 2014

88.473

47.595

Totaal jaarinkomen 2013

83.722

---

Totale overige lasten 2014

12.815

10.791

Totale overige lasten 2013

12.153

---

Naam Inschaling Dienstverband:

Periode Bezoldiging (in euro’s):

Prestatiebeloning

Jaarverslag 2014

68

De bestuurders ontvangen geen bezoldiging.

Er zijn per balansdatum geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders en/of toezichthouders.

Huisvestingskosten De huur van het kantoor aan de Kanaalweg 50 te Utrecht en vanaf mei aan de Nicolaas Beetsstraat 2a te Utrecht, de servicekosten, de energielasten en beveiliging staan onder deze post.

Kantoor en algemene kosten Alle kosten ten behoeve van een verantwoorde bedrijfsvoering zijn hier in opgenomen, zoals de kosten voor automatisering, porto, telefoon, accountant, maar ook kosten ten behoeve van het bestuur en ledenraad.

Afschrijving en rente Hieronder vallen de kosten van de afschrijvingen zoals vermeld in de toelichting op de balans per 31 december 2014 en de kosten van het betalingsverkeer.

Overige gegevens Resultaatverdeling In de statuten zijn geen bepalingen opgenomen aangaande resultaatverdeling. Het bestuur heeft ingestemd met de resultaatbestemming zoals opgenomen in de staat van baten en lasten.

Controleverklaring BDO heeft een goedkeurende controleverklaring afgegeven. Deze is op de laatste twee bladzijden opgenomen.

Jaarverslag 2014

69

Begroting 2015 De begroting kent begin december een negatief resultaat van € 313.000. In het kader van de reorganisatie zal uit de continuïteitsreserve € 200.000 worden onttrokken. Het overige tekort zal, zo nodig, uit het vrij besteedbaar vermogen onttrokken moeten worden. Mocht het vrij besteedbaar vermogen ontoereikend zijn, dan zal ook voor dat bedrag de continuïteitreserve verder aangesproken moeten worden.

Staat van baten en lasten Begroting 2015

Realisatie 2014

Realisatie 2013

Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties van derden

1.370.000

1.361.847

1.310.832

0

99

161

Subsidies van overheden*

1.279.000

1.576.960

2.151.929

0

0

0

4.000 2.653.000

387.740 3.326.646

344.252 3.807.174

Beleidsbeïnvloeding*

0

1.122.080

1.364.637

Belangenbehartiging*

1.298.000

0

0

0

1.328.983

1.612.473

Consumentenvoorlichting*

604.000

0

0

Diensten*

245.000

0

0

2.147.000

2.451.063

2.977.110

315.000 0

297.123 0

295.432 0

315.000

297.123

295.432

504.000

696.567

604.656

2.966.000

3.444.753

3.877.198

-313.000

-118.107

-70.024

2.653.000

3.326.646

3.807.174

Baten

Baten uit beleggingen Overige baten Som der baten

Lasten Besteed aan de doelstelling:

Voorlichting en educatie*

Werving baten: Kosten eigen fondsenwerving Kosten acties van derden

Kosten Beheer en administratie Som der lasten Resultaat

* in de begroting zijn de bedragen inclusief 30% in acquisitie voor 2015 en 45% voor 2014 Van het begrote resultaat 2015 zal € 200.000 ten laste worden gebracht aan de continuïteitsreserve en € 113.000 aan het overig vrij besteedbaar vermogen en eventueel de continuïteitsreserve bij onvoldoende saldo.

Jaarverslag 2014

Utrecht, april 2015

70

Hugo van der Steenhoven, directeur

Marijke van Haaren, voorzitter

Herman Gelissen, penningmeester

Jaarverslag Fietsersbond

Recommend Documents