Jaarverslag 2014 een preventieprogramma van Stichting Jeugdprojecten Velsen en stichting Telstar Thuis in de Wijk
met steun van gemeente Velsen en Kinderpostzegels Nederland
Inhoud 1.
Voorwoord ................................................................................................................................................ 3
2.
School’s cool in 2014 ................................................................................................................................. 4 Verdere uitbreiding in de IJmond ............................................................................................................. 4 Groei aantal leerlingen .............................................................................................................................. 4 Landelijke samenwerking .......................................................................................................................... 4 Overige vermeldingswaardigheden .......................................................................................................... 5
3.
Leerlingen in 2014 ..................................................................................................................................... 7 Aantal begeleide leerlingen ...................................................................................................................... 7 Aanmeldingen leerlingen .......................................................................................................................... 7
4.
Kenmerken cohort 6 ................................................................................................................................. 9
5.
Kenmerken cohort 5 ............................................................................................................................... 12
6.
Thuismentoren in 2014 ........................................................................................................................... 14 Aantallen mentorkoppels ........................................................................................................................ 14 Werving nieuwe thuismentoren ............................................................................................................. 14 Terugkombijeenkomsten eerdere cohorten mentoren .......................................................................... 15
5.
Onderzoek en evaluatie .......................................................................................................................... 16 Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse ........................................................................................... 16 Onderzoek Noorda en CO ....................................................................................................................... 17 Enquête onder leerlingen, ouders en mentoren .................................................................................... 17
7.
Nawoord ................................................................................................................................................. 18
Bijlage 1: Jaarrekening 2014 ................................................................................................................................. 19 Bijlage 2: Maatschappelijk Kosten en Baten Analyse ............................................................................................ 20 Bijlage 3: Voorlopige conclusies Noorda & Co over School’s cool IJmond............................................................ 21
2 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
1. Voorwoord
Voor u ligt het jaarverslag van School’s cool IJmond van 2014. School’s cool is een preventieprogramma met als kernactiviteit het begeleiden van risicoleerlingen van 11 tot 14 jaar door vrijwillige thuismentoren. Deze begeleiding loopt gewoonlijk van groep 8 van de basisschool tot in de tweede klas van het voortgezet onderwijs. Het doel is zorgen dat een leerling meer kans heeft zijn talenten te ontwikkelen, zelfredzaam te zijn en zich thuis te voelen in het voortgezet onderwijs, waardoor er minder kans is op vastlopen en schooluitval. Ieder jaar wordt een nieuwe groep leerlingen één-op-één gekoppeld aan speciaal getrainde thuismentoren. De organisatie is ontstaan in 2008 en in 2009 is de eerste groep mentorkoppels gestart. Toen beperkte het werkgebied zich tot de gemeente Velsen. Inmiddels zijn de twee andere IJmondgemeenten Heemskerk en Beverwijk hier ook bijgekomen. School’s cool IJmond is een van de vijftien vestigingen van School’s cool, die op dit moment in Nederland actief zijn. Zij hebben zich verenigd in de stichting School’s cool Nederland. Meer vestigingen zijn in voorbereiding. Begin 2014 was de rechtspersoon van School’s cool IJmond de Stichting Jeugdprojecten Velsen (SJpV). In de loop van het jaar is dit overgegaan naar Stichting Telstar Thuis in de Wijk, zoals aangekondigd in het jaarverslag 2013. De organisatie en uitvoering bleven in handen van Study Consultancy in Santpoort-Noord. Uit enquêtes en onderzoek blijkt dat School’s cool zowel in Nederland als in de IJmond in een duidelijke behoefte voorziet en maatschappelijk rendement oplevert. In dit jaarverslag leest u hier meer over. Wij zijn veel dank verschuldigd aan de gemeente Velsen, Kinderpostzegels Nederland en de stichtingen Jeugdprojecten Velsen en Telstar Thuis in de Wijk met haar sponsors en partners, die de uitvoering van School’s cool IJmond in 2014 financieel en organisatorisch mogelijk hebben gemaakt. Ook bedanken wij de basisscholen en de scholen in het voortgezet onderwijs voor hun medewerking en de diverse bedrijven, die hun medewerkers hebben gestimuleerd en gefaciliteerd om mentor te worden. En vooral bedanken wij de vijftig thuismentoren, die met hun enthousiaste en geheel vrijwillige inzet ook in 2014 het verschil hebben gemaakt voor onze leerlingen.
3 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
2. School’s cool in 2014 De verdere uitbreiding in de IJmond, de groei van het aantal mentorkoppels, de toenemende aandacht voor onderzoek en de landelijke samenwerking: dat waren de belangrijkste ontwikkelingen in 2014. Samen met een aantal andere vermeldingswaardigheden komen deze ontwikkelingen aan de orde in dit hoofdstuk.
Verdere uitbreiding in de IJmond Met behulp van een subsidie van Kinderpostzegels Nederland werd in 2013 officieel een start gemaakt met de uitbreiding van School’s cool Velsen naar Beverwijk en Heemskerk. Als gevolg daarvan werd de naam veranderd in School’s cool IJmond. In 2014 werd deze uitbreiding bestendigd met meer mentorkoppels uit de twee genoemde gemeenten. Zie het volgende hoofdstuk voor de specificaties. Sinds 2013 is onze organisatie daarom zowel aanwezig op de Beursvloer IJmond-Noord (voor Beverwijk en Heemskerk) als op de Beursvloer Velsen. Op deze twee beurzen voor maatschappelijke beurzen worden perspectiefvolle contacten gelegd met meerdere ondernemers en bedrijven. Dit heeft geleid tot aanmeldingen van werknemers van onder andere Hotel Holiday Inn, Rabobank en Beproma.
Groei aantal leerlingen Sinds de start in 2008 heeft School’s cool Velsen/IJmond een gestage groei doorgemaakt. Door de uitbreiding in 2013 was er vanwege de genoemde uitbreiding naar de IJmond een relatief gezien enorme groei met de toename van het aantal begeleide leerlingen van 30 naar 41. Deze groei zette zich volgens verwachting voort in 2014: eind van dit rapportagejaar bedroeg het aantal mentorkoppels 53. Verdere groei zal vooral afhangen van de capaciteit van onze organisatie. De verwachting is dat de behoefte in de drie IJmondgemeenten (met in totaal ruim 146.000 inwoners) nog groter is dan het huidige aanbod. Hoofdstuk 3 tot en met 6 gaan nader in op de leerlingen, mentoren en hun kenmerken.
Landelijke samenwerking Met de oprichting van School’s cool Nederland in 2012 is de samenwerking met de andere School’s coolorganisaties in het land geïntensiveerd en heeft het een structureler karakter gekregen. Naast uitwisseling van kennis en ervaring, bewijst het landelijk platform zijn waarde op het gebied van pr, deskundigheidsbevordering, onderzoek, netwerkvorming en fondswerving. School’s cool IJmond speelt binnen de landelijke stichting en het bijbehorende platform een actieve rol. Naast het mede-initiëren van de oprichting en het leveren van de voorzitter, maakt onze vertegenwoordiger deel uit van diverse werkgroepen en nemen we deel aan een tweetal gezamenlijke onderzoeken. Dit betreft Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse MKBA, waarbij School’s IJmond een van de drie pilotvestigingen was, en het onderzoek van Roorda & Co, dat in Utrecht en de IJmond wordt uitgevoerd. Hoofdstuk 5 gaat hier nader op deze onderzoeken in. Andere tastbare producten van de landelijke samenwerking zijn de landelijke subsidiewerving en de gezamenlijke website c.q. portal www.schoolscool.nl
4 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Overige vermeldingswaardigheden Bestuursoverdracht Medio september heeft de Stichting Jeugdprojecten Velsen het preventieprogramma School’s cool overgedragen aan Stichting Telstar Thuis in de Wijk. Dit werd op 12 december officieel bekrachtigd. De organisatie en uitvoering blijven in handen van Study Consultancy in Santpoort-Noord. Door School’s cool IJmond onder te brengen bij Stichting Telstar Thuis in de Wijk zal het preventieprogramma intensiever kunnen samenwerken met andere educatieve en sociale programma’s, zoals Playing for Success. Ook kan het programma gebruik maken van het uitgebreide netwerk van sponsors en partners van de stichting. Leerlingen bezoeken Telstar Op vrijdag 12 december 2014 vond de wedstrijd tussen SC Telstar en FC Den Bosch plaats. Op de tribune zaten School’s cool-leerlingen met hun mentoren en hun ouders. Zij waren uitgenodigd door een balsponsor om de thuiswedstrijd van Telstar in de Jupiler League bij te wonen. Na afloop van deze wedstrijd werd een gesigneerde wedstrijdbal overhandigd door Frank Korpershoek, Man of Match en aanvoerder van het team. Het was een mooi moment voor deze leerlingen en School’s cool IJmond, dat voor extra promotie en goodwill zorgde. Stagiaire In 2014 heeft een stagiaire van de Hogeschool van Amsterdam bij School’s cool IJmond meegelopen en daarbij diverse werkzaamheden uitgevoerd. Naast twee mentoraten, heeft zij drie leerlingen die langer dan de gebruikelijke anderhalf jaar begeleiding nodig hadden ondersteuning geboden in de huiswerkklas van Study Consultancy. Nieuwe folders & poster In 2014 zijn nieuwe flyers voor School’s cool IJmond ontworpen en gedrukt. Er zijn flyers voor de ouders en voor de mentoren. Ook is er een nieuwe poster voor de werving van mentoren gemaakt. De lay-out is nu gebaseerd op de nieuwe landelijke vormgeving.
5 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Bericht op website www.telstarthuisindewijk.nl
Stichting Jeugdprojecten Velsen draagt programma over
School's cool IJmond naar Telstar Thuis in de Wijk Op 12 december 2014, voorafgaande aan de wedstrijd van de Witte Leeuwen tegen FC Den Bosch, heeft Stichting Jeugdprojecten Velsen het programma School's cool IJmond officieel overgedragen aan Stichting Telstar Thuis in de Wijk.
Veel leerlingen van School's cool zaten die vanavond met hun mentor en/of ouders op de tribune om de wedstrijd te volgen en Telstar aan te moedigen. Een van hen was de pupil van de week; hij mocht in Telstartenue vlak voor de aftrap op het veld de wedstrijdbal aan de scheidsrechter overhandigen. Diezelfde bal werd na afloop van de (helaas met 1-2 door Telstar verloren) wedstrijd onder één van de leerlingen verloot. Man of the Match en aanvoerder Frank Korpershoek overhandigde deze door de spelers gesigneerde wedstrijdbal.
School's cool IJmond, uitgevoerd door Study Consultancy uit Santpoort-Noord, begon in 2008 als School's cool Velsen. Het programma bleek een groot succes en in 2013 vond uitbreiding plaats naar Heemskerk en Beverwijk. Vanaf dat moment veranderde de naam in School's cool IJmond. Stichting Jeugdprojecten Velsen was naast rechtspersoon van School's cool initiatiefnemer en aanjager van onder andere de PET-dagen, Techniek-leskisten en de Techniek Experience. Nu heeft deze stichting zichzelf na negen jaar op. Een aantal bestuursleden maakt inmiddels deel uit van het bestuur van Telstar Thuis in de Wijk. Met het onderbrengen van School's cool IJmond bij Telstar Thuis in de Wijk zal het preventieprogramma intensiever kunnen samenwerken met andere educatieve en sociale programma's van de stichting, waaronder Playing for Success. Daarnaast zal het gebruik kunnen maken van het uitgebreide netwerk van sponsors en partners van de Stichting.
6 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
3. Leerlingen in 2014 In dit hoofdstuk worden de volgende dingen besproken: het aantal begeleide leerlingen in 2014, hun instroom, uitstroom en hun kenmerken. Deze gegevens worden overzichtelijk weergegeven door middel van tekst en tabellen.
Aantal begeleide leerlingen Het School’s cool-programma kent grofweg een cyclus van twee kalenderjaren. Aan het begin van het eerste kalenderjaar vindt de werving en training van mentoren plaats en worden in samenwerking met de basisscholen de leerlingen geselecteerd. Vervolgens worden nog voor de zomervakantie de mentorkoppels gevormd, zodat de begeleiding direct bij aanvang van de brugklas kan beginnen. In het tweede kalenderjaar wordt de leerling begeleid door de mentor, die op zijn of haar beurt begeleiding krijgt van de coördinator. Dit laatste gebeurt zowel individueel als in terugkombijeenkomsten (met intervisie als onderdeel). Aan het einde van het tweede kalenderjaar, als de leerling (hopelijk) in de tweede klas zit en zijn draai heeft gevonden, neemt de mentor afscheid van zijn pupil. Indien nodig wordt in sommige gevallen de begeleiding nog wat langer voortgezet c.q. meer gefaseerd afgebouwd. In tabel 2 is te zien in welke begeleidingsfase een cohort zich op welk moment bevindt. Voor 2013 is te zien dat cohort 3 in januari - februari heeft afgerond (fase 4). Cohort 4 zit middenin de wekelijkse mentorbegeleiding (fase 2) en cohort 5 heeft de voorbereidingsfase (fase 0) in het voorjaar doorlopen en is in september van schooljaar 2012-2013 gestart. Per cohort staan ook de aantallen mentorkoppels gegeven. In de laatste kolom is daardoor te zien hoeveel mentorkoppels er in een bepaalde periode actief zijn.
Aanmeldingen leerlingen In de selectiecriteria van School’s cool staat onder meer dat zowel de ouders als de leerling gemotiveerd moeten zijn om een begeleidingscyclus te starten. Ook moeten ouders bereid zijn te helpen om samenwerking tussen leerling en thuismentor te realiseren en dient ten minste een ouder bij ieder thuismentorbezoek thuis aanwezig te zijn. Daarnaast moet de problematiek passen binnen het project. In 2014 werden er 35 leerlingen aangemeld. Acht daarvan vielen af om uitlopende redenen. Er zijn dus uiteindelijk 27 leerlingen gestart in 2014.
7 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Tabel 1 Cohorten en begeleidingsfasen 2009-2015 jaar
2009
periode
fase 0
fase 1
fase 2
fase 3
fase 4
mrt-jul
aug-dec
jan-jul
aug-dec
jan-feb (evt. langer)
jan-feb
opstartfase
mrt-jul
cohort 1: 12
aug-dec 2010
cohort 1: 12
cohort 2: 17
aug-dec 2011
cohort 3: 14
cohort 4: 16
cohort 1: 12
cohort 5: 25
cohort 2: 17
30 cohort 3: 14
cohort 4: 16
cohort 6: 27
41 cohort 4: 16
cohort 5: 25
jan-feb
cohort 5: 25
52 cohort 5: 25
cohort 6: 27 cohort 7: 35
41 52
cohort 6: 27 cohort 7: 35*
30 41
cohort 4: 16
cohort 6: 27
31 30
cohort 5: 25
aug-dec
31
cohort 3: 14
cohort 5: 25
29 31
cohort 4: 16
jan-feb
mrt-jul
29
cohort 2: 17
cohort 4: 16
aug-dec 2015
cohort 1: 12
cohort 3: 14
jan-feb
mrt-jul
29
cohort 3: 14
aug-dec 2014
cohort 1: 12
cohort 2: 17
jan-feb
mrt-jul
12
cohort 3: 14
aug-dec 2013
cohort 1: 12
cohort 2: 17
aug-dec
mrt-jul
12
cohort 2: 17
jan-feb mrt-jul
2012
12
jan-feb mrt-jul
aantal koppels actief (in periode)
52 62
cohort 6: 27
62
* De prognose is cursief gedrukt
8 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
4. Kenmerken cohort 6 In 2014 had School’s cool te maken met twee cohorten. Cohort 5 begon in 2013 en stroomde in 2014 uit. Cohort 6 stroomde in 2014 in en zal in 2015 uitstromen. In dit hoofdstuk worden de kenmerken van de leerlingen van cohort 6 besproken. De meeste leerlingen komen uit Velsen-Noord. Dit is voor het eerst het geval sinds de start van School’s cool. De basisscholen waar ze vandaan komen, wisselen wel door de jaren heen. Leerlingen worden nog steeds voornamelijk aangemeld door de basisscholen. Daarnaast gebeurt dit door ouders, het schoolmaatschappelijk werk (SMW) en in toenemende mate door Jeugdzorg. Op welke VO-school en niveau leerlingen terecht komen, was in 2014 even divers als in voorgaande jaren. Hierna volgen enkele tabellen die inzicht geven in de statistieken van de 27 leerlingen die in 2014 zijn gestart. Ter vergelijking zijn de gegevens van de leerlingen van cohort 5 erbij geplaatst.
Tabel 2 Geslacht leerlingen cohort 5 en 6 Geslacht Percentage cohort 6
Percentage cohort 5
Jongen
41%
44%
Meisje
59%
56%
Tabel 3 Aanmelding leerlingen cohort 5 en 6 Aangemeld door Aantal cohort 6
Aantal cohort 5
Ouders
6
1
School/SMW
21
24
Tabel 4 Woonkern leerlingen cohort 5 en 6 Woonkern Aantal cohort 6
Aantal cohort 5
Velsen-Noord
9
5
IJmuiden
6
9
Velserbroek
5
5
Beverwijk
3
1
Heemskerk
3
5
Santpoort-Zuid
1
0
9 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Tabel 5 School leerlingen cohort 5 en 6 School Aantal cohort 6
Aantal cohort 5
Triangel, Velsen-Noord
9
5
Kennemer College
4
0
Rozenbeek, Velserbroek
3
2
Vliegende Hollander, IJmuiden
2
3
Beekvliet, Velserbroek
2
1
’t Rinket, Heemskerk
2
5
Jan Campertschool, Driehuis
1
0
De Klipper
1
0
Pleiaden, IJmuiden
1
0
Vuurtoren, IJmuiden
1
3
Gunningschool, Haarlem
1
0
Duinroos, Velserbroek
0
2
Zandloper, IJmuiden
0
1
ISK
0
2
Tweespan, Heemskerk
0
1
Tabel 6 Uitstroomschool leerlingen cohort 5 en 6 School Aantal cohort 5
Aantal cohort 6
Kennemer College
10
8
Vellesan College
6
5
Ichthus Lyceum
2
3
Gymnasium Felisenum
2
0
Paulus Mavo
0
2
Tender College
0
1
Technisch College Velsen
1
1
Heliomare
0
1
Maritiem College Velsen
0
1
Mendel College
1
1
Scholengemeenschap Schoter
0
1
Duin en Kruidberg Mavo
3
1
Groep 8
2
0 10
Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Tabel 7 Gezinssamenstelling leerlingen cohort 5 en 6 Samenstelling Aantal cohort 6
Aantal cohort 5
Ouders samen
14
16
Ouders gescheiden
12
7
Ouder overleden
1
1
Geen ouders
0
1
Tabel 8 Ouders autochtoon/allochtoon leerlingen cohort 5 en 6 Autochtoon/allochtoon Aantal cohort 6
Aantal cohort 5
Autochtoon
20
8
Niet-Westers allochtoon
5
9
Westers allochtoon
2
3
Een ouder Westers allochtoon, 1 ouder autochtoon
0
3
Een ouder niet-Westers allochtoon, 1 ouder autochtoon
0
2
Tabel 9 Geboorteland ouders leerlingen cohort 5 en 6 Geboorteland Aantal cohort 6* Beide ouders Nederland
7
Beide ouders Marokko
2
Thaise moeder
2
Beide ouders China
1
Beide ouders Polen
1
Poolse vader
1
Beide ouders Afghanistan
1
*Gegevens van cohort 5 niet bekend
11 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
5. Kenmerken cohort 5 De meeste kenmerken van de leerlingen uit cohort 5 zijn in hoofdstuk 4 al in tabellen weergegeven. Slechts het uitstroom- en doorstroomniveau ontbrak. Deze gegevens worden in dit hoofdstuk besproken. De mentorbegeleiding van School’s cool wil de leerling een zodanige steun in de rug te geven, dat hij of zij een goede start maakt in het voortgezet onderwijs en met succes de gekozen opleiding kan volgen. In de onderstaande tabel staan de 25 leerlingen van cohort 5 en hun instroom in klas 1 en hun doorstroom naar klas 2 vermeld aan het einde van het mentoraat. Tabel 10 Doorstroomniveau leerlingen cohort 5 NO Sekse Instroom klas 1
Doorstroom klas 2
1
J
Gymnasium
Havo
2
J
Vwo
Havo
3
J
Havo/vwo
Mavo
4
M
Havo
Havo
5
J
Havo
Havo
6
J
Havo
Havo
7
M
Mavo
Havo
8
J
Mavo
Mavo
9
M
Mavo
Mavo
10
M
Kader/Mavo
Mavo
11
M
Kader/Mavo
Mavo
12
J
Basis/kader
Kader
13
M
Basis/Kader
Onbekend
14
J
Basis/Kader
Kader
15
M
Basis/Kader
Kader
16
M
Basis
Basis
17
M
Basis
Basis
18
M
Basis
Kader
19
J
Basis
Kader
20
M
Basis
Basis
21
M
PRO
PRO
22
M
PRO
PRO
23
M
Opstroomklas
Havo/vwo
24
J
ISK
Basis
25
J
ISK
Basis 12
Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Tabel 11 Doorstroomrichting leerlingen cohort 5 Doorstroomrichting
Aantal leerlingen
PRO
2
VMBO-B
5
VMBO-K
5
VMBO-T
5
HAVO
6
HAVO/VWO
1
Onbekend
1
13 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
6. Thuismentoren in 2014 Medio 2014 telde School’s cool IJmond verdeeld over twee leerjaren 50 actieve thuismentoren. Twee van hen begeleidden twee leerlingen. Dit hoofdstuk vertelt meer over de aantallen mentorkoppels en de werving en training van nieuwe mentoren.
Aantallen mentorkoppels Tabel 1 laat de cijfers met betrekking tot werving, selectie en inzet van thuismentoren en leerlingen zien vanaf het begin van School’s cool in de gemeente Velsen. Er is onderscheid gemaakt tussen aangemelde en werkelijk geplaatste leerlingen en daaruit voortvloeiend ook tussen het aantal getrainde en daadwerkelijk ingezette thuismentoren. Medio 2014 waren er verdeeld over twee cohorten (start in 2013 en start in 2014) zoals gezegd 52 mentorkoppels actief. Tabel 12 Aantal mentorkoppels 2009-2015
cohort
startjaar
leerlingen aangemeld
leerlingen geplaatst
thuismentoren getraind
thuismentoren ingezet
1
2009
12
12
12
12
2
2010
17
17
17
17
3
2011
19
14
18
14
4
2012
21
16
18
16
5
2013
37
25 *
14
24 *
6
2014
30
27*
20
26*
7
2015
35**
30
22
30
* Een mentor begeleidde twee leerlingen ** De prognose is cursief gedrukt
School’s cool IJmond streefde er in 2014 naar om voor cohort 6 minstens twintig mentorkoppels te formeren. Zoals uit de tabel blijkt, is dit doel ruimschoots bereikt. Jaarlijks worden er meer leerlingen aangemeld dan geplaatst. Dit heeft te maken met het feit dat ouders of leerlingen na de voorlichting afzien van deelname, of omdat blijkt dat de (gezins)problematiek te groot blijkt voor School’s cool.
Werving nieuwe thuismentoren School’s cool kan niet zonder de inzet van de vrijwillige mentoren en is daarom continu op zoek naar mensen die interesse hebben in dit boeiende vrijwilligerswerk. De werving vindt onder andere plaats via de Maatschappelijke Beurzen, vrijwilligerscentrales, advertenties in lokale kranten en oproepen op sociale media. Het Servicecentrum Vrijwilligerswerk Velsen nam onze oproep voor vrijwillig thuismentoren bijvoorbeeld mee in een aantal van haar advertenties. Een ander belangrijk wervingskanaal voor mentoren zijn de bedrijven.
14 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
In het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen boden enkele organisaties hun medewerkers de mogelijkheid de begeleiding deels onder werktijd te doen. In 2014 hebben medewerkers van Woningbedrijf Velsen, Beproma, Holiday Inn, TESO en Huijbens Study & Text Consultancy hiervan gebruik gemaakt.
Niet alle mentoren die vooraf een training krijgen, worden daadwerkelijk aan een leerling gekoppeld. In een enkel geval blijkt een vrijwilliger toch niet geschikt te zijn voor de specifieke doelgroep van School’s cool of is de privé-situatie veranderd waardoor hij/zij niet meer beschikbaar is.
Terugkombijeenkomsten eerdere cohorten mentoren In 2014 zijn er voor de thuismentoren van cohort 5 een viertal terugkombijeenkomsten georganiseerd. Voor de thuismentoren van cohort 6 was er, naast de training, ook een terugkombijeenkomst op 6 oktober, anderhalve maand na de start van hun mentoraat.
15 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
5.
Onderzoek en evaluatie
In toenemende mate wordt onderzoek verricht naar het effect van de mentorbegeleiding door School’s cool. In dit hoofdstuk worden drie verschillende onderzoeken en hun uitkomsten beschreven waaraan School’s cool IJmond heeft deelgenomen. Er is een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse opgemaakt van School’s cool. Noorda en Co deed een kwalitatief onderzoek naar het maatschappelijk draagvlak van School’s cool. En School’s cool IJmond heeft ten slotte zelf een enquête gehouden onder de leerlingen van cohort 6, hun ouders en hun mentoren.
Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse Met financiële steun van Kinderpostzegels Nederland wordt op landelijk niveau gewerkt aan een model dat het maatschappelijk rendement van School’s cool in beeld brengt. Deze zogenaamde Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse (MKBA) is ontworpen door econometristen van onderzoeksbureau LPBL. Er is een pilot gestart, waaraan School’s cool IJmond samen met Utrecht en Gouda aan heeft deelgenomen. De eerste resultaten, gebaseerd op gegevens uit 2012, waren hoopvol. De meerjarige opbrengsten van de interventie van School’s cool leveren voor de maatschappij meer op dan dat ze kosten. De maatschappelijke baten (die meer omvatten dan alleen de direct financiële baten, maar wel in geldbedragen zijn vertaald), moeten worden gezocht in minder schooluitval, meer kans op werk, minder kans op criminaliteit, betere gezondheid, minder uitkeringen en hogere lonen onder leerlingen die een thuismentor van School’s cool hebben gehad ten opzichte van een controlegroep. De eerste resultaten van de pilot voor de IJmond zijn in 2014 bekend geworden. Ook hieruit blijkt dat de baten hoger zijn dan de kosten. Onder maatschappelijke baten vallen bijvoorbeeld hogere lonen en meer werkenden, maar ook de toename van de kwaliteit van leven. In figuur 1 is te zien hoe de verhouding kosten en baten bij School’s cool is. Zie bijlage 2 voor de meer uitgebreide tabellen van de Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse voor School’s cool IJmond.
Kosten en baten School's Cool
16 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Onderzoek Noorda en CO In de periode schooljaar 2014-2015 heeft Noorda en Co onderzoek gedaan in een drietal regio’s waar vestigingen van School’s cool actief zijn. School’s cool IJmond was een van deze drie, de andere twee plaatsen waren Utrecht en Delft. In het onderzoek werd nagegaan hoe het gesteld is met de bekendheid van mentoraat bij scholen, het bedrijfsleven en andere relevante actoren. Bovendien werd onderzocht in hoeverre deze groepen bereid zijn tot samenwerking en financiering. Het onderzoek vond plaats door middel van een enquête bij de verschillende doelgroepen in de regio. Op basis van de uitkomsten kan geconcludeerd worden dat scholen en bedrijven redelijk bekend zijn met het mentoraat voor aandachtsleerlingen en met School’s cool. Ditzelfde geldt voor het draagvlak bij scholen en bedrijven. Zowel scholen als bedrijven zien mogelijkheden voor samenwerking. Bij scholen gaat dit dan vooral om contact tussen docenten en de mentoren. Bedrijven zien mogelijkheden School’s cool te ondersteunen met materiaal, personeel en diensten. Zowel het onderwijs als het bedrijfsleven ziet beperkte mogelijkheden in daadwerkelijke financiële ondersteuning. Medio 2015 zal het definitieve onderzoeksrapport van Noorda en Co verschijnen. In bijlage 3 zijn de voorlopige conclusies voor School’s cool IJmond uitgebreider te zien.
Enquête onder leerlingen, ouders en mentoren School’s cool IJmond heeft zelf een enquête afgenomen onder de leerlingen, hun ouders en hun mentoren van cohort 6. Cohort 6 startte in 2013 en eindigde in december 2014. Uit de enquête bleek dat leerlingen hun thuismentor gemiddeld met een 8,8 waardeerden. Alle leerlingen gaven aan dat zij meer zelfvertrouwen kregen door het mentoraat. Verder is stroomde 12% van de begeleide leerlingen door naar een lager niveau, bleef 52% op een gelijk niveau en stroomde 36% zelfs door naar een hoger niveau. Hun ouders waardeerden het mentoraat zelfs met een 9,2. Zij gaven dan ook aan dat ze een mentor van School’s cool aan zouden raden. 80% van de ouders gaf aan dat het op de middelbare school beter ging dan op de basisschool. Vervolgens zijn de vrijwillige thuismentoren ondervraagd. Hun achtergrond en leeftijd zijn divers. De thuismentoren hebben over het algemeen een hogere opleiding en affiniteit of ervaring met de doelgroep en het werkveld (onderwijs, coaching, welzijn-maatschappelijk). Er zijn echter ook mentoren die werkzaam in heel andere branches, zoals de hotelbranche en de financiële branche. Het komt echter amper voor dat vrijwilligers niet geschikt blijken te zijn. De thuismentoren gaven aan dat het thuismentorschap bijgedragen heeft aan een bredere kijk. Wat betreft de organisatie, waardeerden zij de training vooraf, de (intervisie)bijeenkomsten en de begeleiding tijdens het mentorschap. Toch geven de meeste vrijwilligers aan niet direct een nieuwe mentorleerling te willen begeleiden. De reden hiervoor is dat het vrijwilligerswerk intensief is. De mentoren zijn zich bewust van hun verantwoordelijkheid en willen daarom niet halverwege afhaken.
17 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
7. Nawoord Met de overgang van Stichting Jeugdprojecten naar Telstar Thuis in de Wijk als rechtspersoon heeft School’s cool IJmond bestuurlijk gezien een belangrijke wijziging ondergaan in 2014. Organisatorisch en financieel veranderde er nog niet veel, hoewel de verwachting en hoop is dat het programma de komende jaren kan profiteren van de grotere omvang en het bredere draagvlak van stichting Telstar Thuis in de Wijk. Waarschijnlijk is dit het laatste zelfstandige jaarverslag van School’s cool en zal voor het programma in volgende jaren formele verantwoording worden afgelegd via het jaarverslag van Telstar Thuis in de Wijk. Mogelijk zullen daarnaast de voortgang en inhoudelijke resultaten van School’s cool in een jaarbrief of andersoortige periodiek worden gerapporteerd. Bij andere vestigingen van School’s cool die onder een bredere stichting vallen, gebeurt dit al op deze wijze. In ieder geval wil School’s cool in 2015 voortgaan op de ingeslagen weg. Dat betekent verdere uitbreiding in de drie IJmondgemeenten, dat tot nu toe met behulp van de financiering van Kinderpostzegels Nederland mogelijk is gemaakt. In 2015 wordt hiervoor gezocht naar aanvullende fondsen. In het algemeen blijft het streven blijft om School’s cool duurzaam te kunnen voortzetten door te zoeken naar meer structurele gelden en het verbreden van het financiële draagvlak. De resultaten van het eenmalige onderzoek van Noorda en Co komen hierbij goed van pas, zij geven in ieder geval een aanzet tot het vinden van meer maatschappelijk draagvlak en meer samenwerking en contacten met bedrijven en scholen. Ook zal er structureel aandacht blijven voor het onderzoek naar de resultaten, zowel via eigen enquêtes als de landelijk ontwikkelde en lokaal en regionaal toepasbare MKBA-methodiek. Punt van aandacht blijft ook het handhaven en waar mogelijk verbeteren van de kwaliteit van de begeleiding door deskundigheidsbevordering, intervisie en de landelijke uitwisseling van kennis en ervaring. De toenemende landelijke samenwerking in het verband van School’s cool Nederland is daarom cruciaal. Dit zorgt voor verdergaande professionalisering, keurmerkontwikkeling, landelijke fondswerving, pr en verdere uitbreiding over de regio’s.
18 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Bijlage 1: Jaarrekening 2014 voorschot gemeente Velsen voorschot Kinderpostzegels Nederland
38.610 8.000 46.610
Programmaleiding & coordinatie Administratieve & programma-ondersteuning Personeelskosten
38.750 7.200 45.950
toeberekende huur kantoor toegerekende schoonmaakkosten Overige bureaukosten Huisvestingskosten
3.000 225 164
Onkosten mentoren, o.a. VOG's Onkosten begeleide leerlingen Kosten training en bijeenkomsten Collectief uitje mentoren & leerlingen Kosten mentoren en leerlingen
442 263 1.789 605
Kosten PR & communicatie Kosten & inzet landelijke stichting
3.389
3.099 1.779 153 54.370
Resultaat 2014 voor definitieve vaststelling subsidie
-7.760
19 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Bijlage 2: Maatschappelijk Kosten en Baten Analyse
0
Achterstand
1
Aantal kinderen
25
KOSTEN Totale kosten € 1 Kosten interventie € 2 Kosten extra jaren onderwijs €
Kosten
NCW 71.000 55.000 16.000
BATEN
Kosten per leerling € 1.225 € 1.013
Verdeling kosten 75% 0% 0% 25%
Kosten extra jaar onderwijs € 3.250 Effect
2,0
Maatschappelijk K-B-verhouding
2,1
€ 180
€ 80
gemeente € 60 € 40
€ 160
€ 140 € 20
€ 120 € 100
€-
€ 80 € 60
€ -20
€ 40
€ 20 € -40
€Project- en ow.kosten Baten (im) Baten (kt)
€ -60
Kosten (kt) Baten (lt)
Totale kosten
52% 20% 28%
Totale baten
Im baten
Ow.kostendekkingsgraad scholen 200%
0%
Totale kosten € -40.972 € Totale baten € 27.198 € 10.321 Im baten € € Saldo (baten minus€ kosten) 13.774- een€ jaar 10.321
€ € €
9.804 € 9.804
6.984 € 6.984
€ -40.972 € € 89 € 16.120 € € € 40.883-
€ 16.120
€ € 52.074 € 8.063 € 60.137
€ € €
-45.897 € 43.017 € € € 2.881-
9.093 € 9.093
9.145 -
€ € €
€ 9.145
uu rt B
or po ra ti e
ie
€ € €
C
Sc ho le n
ve rig
ge m
€ € €
Saldo
ju st it
70.750
&
€
Po li t ie
Project- en ow.kosten
Totale Totale Im ba
Zo rg ve rz ek er aa r
9.142
n
€
ts ch ap pi j
11.417
Kosten (kt)
ijk /m aa
124.060
R
25.520
Baten (lt) €
Le er lin ge
Baten (kt) € Baten (im) €
O
G
em ee nt e
Meer aan het werk
Financieel K-B-verhouding
Je ug d
Op hoger niveau: naar vmbo-GK naar vmbo-T naar havo/vwo
9.00079.000
39.000 9.000 22.000 8.000 3.000 +PM 80.000
W el zi jn
overige
€ €
Meer werkenden € Voorkomen criminaliteit € Minder zorgkosten € Toename kwaliteit van leven € Minder overlast € Ontwikkeling mentor/fam Saldo (baten minus kosten) €
en
ouders / leerling
Korte termijn Lange termijn
2 3 4 5 6 7
I
scholen
a b
151.000 70.000
Zo rg
gemeente
€ €
W &
1e jaar 2e jaar
Totale baten 1 Hogere lonen
Duizenden
Gemiddeld
Duizenden
Bereik Type gebied
1.632 € 1.632
€ € €
1.632 € 1.632
20 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
Bijlage 3: Voorlopige conclusies Noorda & Co over School’s cool IJmond In het afgelopen schooljaar 2014-2015 heeft op een aantal locaties van School’s cool een onderzoek plaatsgevonden om na te gaan hoe het is gesteld met de bekendheid van mentoraat bij scholen, bedrijfsleven en andere relevante actoren en inzicht te krijgen in de bereidheid tot samenwerking met en financiering van mentoraat. Via een enquête onder basisscholen, scholen voor voortgezet onderwijs en het bedrijfsleven in de regio is informatie verzameld over deze thema’s. In totaal hebben acht basisscholen, vijf scholen voor voortgezet onderwijs en 24 respondenten uit het bedrijfsleven in de regio IJmond de enquête ingevuld. De voorlopige conclusies op basis van een eerste analyse worden hieronder kort gepresenteerd. 1. Bekendheid en draagvlak School’s cool Ruim twee derde (67%) van de respondenten uit het bedrijfsleven is bekend met mentoraat waarbij leerlingen die extra aandacht kunnen gebruiken worden begeleid door een vrijwillige mentor buiten school. Een kleiner deel kent daarnaast ook de organisatie School’s cool (38%). Andere mentoraatprogramma’s zijn bij de respondenten van het bedrijfsleven niet bekend. Bijna alle respondenten achten mentoraat voor aandachtsleerlingen zinvol (96%). Wat betreft de basisscholen zijn alle acht scholen die hebben meegewerkt aan de enquête bekend met mentoraat voor aandachtsleerlingen en met de organisatie School’s cool. Slechts drie van hen kent ook andere mentoraatprogramma’s. Alle basisscholen zijn het erover eens dat mentoraat voor aandachtsleerlingen van waarde is. Het gaat dan met name om het stimuleren van de persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling maar ook voor de bevordering van schoolprestaties. Voor de scholen voor voortgezet onderwijs geldt min of meer hetzelfde beeld: zij zijn bekend met mentoraat en de inzet van School’s cool op dit gebied, maar geen van hen kent andere mentoraatprogramma’s. Ook VO-scholen schrijven het nut van mentoraat vooral toe aan de bijdrage die het levert aan de ontwikkeling van leerlingen op persoonlijk en maatschappelijk vlak en het verbeteren van de schoolprestaties. 2. Mogelijkheden voor samenwerking De overgrote meerderheid van de respondenten uit het bedrijfsleven heeft geen zicht op de mate waarin hun medewerkers interesse hebben om zich in te zetten als vrijwillige mentor. Opvallend is dat tweederde (67%) van de respondenten aangeeft dat mentorbegeleiding tijdens kantoortijden kan plaatsvinden zolang de uren worden gecompenseerd. Ruim één derde (39%) zegt dat deze mentorbegeleiding ook geheel of gedeeltelijk in betaalde werktijd mag plaatsvinden. De meerderheid ziet op dat gebied geen mogelijkheden (61%). Daarnaast is er een aardig aantal bedrijven (44%) bereid om het mentoraat van School’s cool te ondersteunen met materialen. Het gaat dan bijvoorbeeld om PC's, kantoorartikelen, ruimte, drukwerk, en dergelijke. Wat betreft de basisscholen bestaat met alle respondenten al samenwerking in de vorm van aanmelding van leerlingen. De overgrote meerderheid informeert hierover ook het voortgezet onderwijs van de betreffende leerling. Belangrijke voorwaarden voor een goede samenwerking zijn volgens basisscholen voldoende contact en uitwisseling tussen basisschool en mentoraatprogramma en de kwaliteit van het mentoraat. Ook door scholen voor voortgezet onderwijs worden deze elementen als essentieel aangemerkt voor de samenwerking. Zij zien op dit punt nog mogelijkheden tot verbetering, bijvoorbeeld in de vorm van een gesprek tussen de klassenmentor van de school, de leerling en de vrijwillige mentor of door vrijwillige mentoren te laten aansluiten op ouderavonden en bij oudergesprekken. Daarnaast achten respondenten van VO-scholen mentoraat buiten de brugklas om ook van belang, bijvoorbeeld van de tweede naar de derde klas, van de derde naar de vierde klas of bij de overgang naar een vervolgopleiding. 21 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk
3. Bereidheid financiële ondersteuning Mogelijkheden voor financiële ondersteuning van mentoraat achten respondenten uit het bedrijfsleven zeer beperkt. Bijna zestig procent geeft aan dat dit niet mogelijk is. Ongeveer 35 procent ziet wel gelegenheid tot sponsoring maar in een andere vorm dan een geldbedrag, bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van personeel of in de vorm van dienstverlening. Opvallend is dat een ruime meerderheid (60%) een meerwaarde voor het bedrijf ziet in de ondersteuning van mentoraat in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deze ondersteuning betreft dan niet zo zeer financiële steun maar wordt meer vertaald naar het beschikbaar stellen van materieel, personeel en diensten. Niet alle bedrijven verlangen hier bekendheid als ondersteuner voor terug, 40 procent is hier niet zozeer in geïnteresseerd en 60 procent wil graag via uiting op de website, in persberichten of anderszins als ondersteuner genoemd worden. Scholen voor voortgezet onderwijs geven aan geen mogelijkheden voor financiering uit onderwijsbudgetten te zien. Zij zien dit als verantwoordelijkheid van andere partijen, zoals de lokale overheid, fondsen en via een eigen bijdrage van ouders.
Al met al kan op basis van deze uitkomsten voorlopig worden geconcludeerd dat de bekendheid en het draagvlak van mentoraat voor aandachtsleerlingen en School’s cool als organisatie onder scholen en bedrijven redelijk is te noemen. Zowel vanuit onderwijs en bedrijfsleven zijn er mogelijkheden voor samenwerking en die verder benut kunnen worden. Het gaat dan bij scholen vooral om meer contact tussen docenten en de vrijwillige mentor. Onder bedrijven bestaat zeker welwillendheid tot ondersteuning door middel van bijvoorbeeld het beschikbaar stellen van materieel, personeel en diensten. Op het gebied van daadwerkelijke financiële ondersteuning blijken zowel bedrijfsleven als scholen voor voortgezet onderwijs slechts zeer beperkt mogelijkheden te zien.
22 Jaarverslag 2014 School’s cool IJmond Stichting Jeugdprojecten Velsen – Telstar Thuis in de Wijk