Jaarverslag 2014
Jaarverslag 2014 Coöperatie TVM U.A.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
3
Inhoud
Jaarverslag 2014 Personalia
6
Kerncijfers
7
Corporate Governance
12
Samenstelling van de Raad van Commissarissen
15
Bericht van de Raad van Commissarissen
16
Samenstelling van de Raad van Bestuur
18
Bericht van de Raad van Bestuur
20
Risico- en kapitaalmanagement
26
Jaarrekening 2014 Geconsolideerde balans per 31 december 2014
34
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014
36
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
38
Toelichting behorende tot de geconsolideerde jaarrekening 2014
42
Balans per 31 december 2014 (na statutaire winstbestemming)
56
Winst- en verliesrekening over 2014
58
Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
60
Statutaire bepaling inzake bestemming resultaat
62
Advies van de Raad van Commissarissen aan de Ledenraad van de coöperatie
62
Besluit van de Ledenraad
62
Structuur TVM groep
64
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
5
Personalia
Bestuur
Raad van Bestuur
mr. A.P.J.C. Bos, voorzitter D.J. Klein Essink RA, algemeen secretaris H. Stroeve, technisch secretaris
mr. A.P.J.C. Bos, CEO D.J. Klein Essink RA, CFO H. Stroeve, COO
Raad van Commissarissen M. Duvivier, voorzitter J.M.C. Emons, vicevoorzitter A.P. Schenk, secretaris drs. C.W. Gorter RA, lid F. Wansink, lid
6
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Kerncijfers
Kerncijfers (in duizenden euro’s) 2014
2013
2012
2011
2010
Premieomzet
240.788
236.197
235.092
226.200
200.755
Verdiende premie e/r (incl. EB)
198.979
191.282
186.764
183.445
158.022
Schade e/r
151.108
147.421
140.761
142.575
117.038
Bedrijfskosten
39.582
40.154
40.564
39.681
32.484
Resultaat na belastingen
19.440
17.632
34.069
-5.691
50.077
Beleggingen
641.588
617.185
598.351
571.173
554.239
Eigen vermogen
301.067
281.692
264.343
227.661
228.949
Technische voorzieningen e/r
353.192
351.053
344.924
354.628
340.643
Solvabiliteitssurplus
263.317
243.937
224.956
187.298
194.033
372
376
377
358
333
Schaderatio
78,9%
78,5%
75,4%
77,7%
74,1%
Kostenratio
19,6%
20,9%
21,5%
21,8%
20,4%
Combined ratio
98,5%
99,4%
96,9%
99,5%
94,5%
Aantal medewerkers (gem. fte)
Combined ratio 110% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%
2010 Schaderatio
2011
2012
2013
2014
Kostenratio
De combined ratio over 2014 is 98,5%, deze bestaat uit een schaderatio van 78,9% en een kostenratio van 19,6%. De schaderatio geeft de schade e/r weer ten opzichte van de verdiende premie e/r, rekening houdend met eigen behoud en kortingen. De kostenratio geeft de bedrijfskosten weer ten opzichte van de geboekte premie e/r inclusief eigen behoud.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
7
miljoen
Solvabiliteit 350 300 250 200 150 100 50
2010
2011
Solvabiliteitssurplus
2012
2013
2014
Vereiste solvabiliteit
Het vermogen van een verzekeraar om te voldoen aan toekomstige verwachte verplichtingen wordt uitgedrukt in haar solvabiliteit. De toezichthouder, De Nederlandsche Bank, stelt eisen aan de minimum omvang van de solvabiliteit. TVM voldoet hier ruimschoots aan. Het nieuwe, risicogebaseerde toezichtraamwerk voor verzekeraars dat per 1 januari 2016 in werking treedt (Solvency II) stelt hogere eisen aan de solvabiliteit. TVM verwacht hierop voldoende te zijn voorbereid.
Premieomzet (in duizenden euro’s) 2014
2013
2012
2011
2010
148.972
140.845
138.403
138.637
126.510
Transport
12.539
12.214
12.171
12.706
12.773
Scheepvaart
17.005
18.055
16.741
9.734
-
Overige branches
29.490
28.313
29.215
28.833
26.104
208.006
199.427
196.530
189.910
165.387
Motorrijtuigen (incl. EB)
Subtotaal eigen portefeuille Assurantiebemiddeling Totaal
32.782
36.770
38.562
36.290
35.368
240.788
236.197
235.092
226.200
200.755
TVM laat, ondanks de economische crisis, over de afgelopen jaren een groeiende portefeuille zien.
8
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
miljoen
Premieomzet 250 200 150 100 50
2010
2011
2012
Geboekte premie (eigen portefeuille)
2013
2014
Assurantiebemiddeling
Premieomzet naar branche 62%
12%
14%
7%
Motorrijtuigen
Overige branches
Assurantiebemiddeling
Scheepvaart
5%
Transport
De totale premieomzet van TVM verzekeringen nam in 2014 toe van € 236,2 naar € 240,8 miljoen, een stijging van € 4,6 miljoen ofwel 1,9%. De premieomzet is als bovenstaand verdeeld over de (hoofd)branches van TVM.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
9
Opbrengst beleggingen (in duizenden euro’s)
Directe opbrengst beleggingen Indirecte opbrengst beleggingen
2014
2013
2012
2011
2010
14.872
13.852
19.031
18.958
17.382
9.357
9.700
23.491
-25.347
43.043
24.229
23.552
42.522
-6.389
60.425
Direct rendement beleggingen
2,3%
2,2%
3,2%
3,3%
3,1%
Totaal rendement beleggingen
3,8%
3,8%
7,1%
-1,1%
10,9%
De directe opbrengst beleggingen bestaan uit ontvangen dividenden, rente en huurpenningen. De directe opbrengsten staan onder druk door de lage marktrente. De indirecte opbrengst beleggingen betreft het resultaat, zowel gerealiseerd als ongerealiseerd, op waardemutaties van de beleggingen. De indirecte opbrengst is onderhevig aan beurskoersen en kent een hogere volatiliteit. De gestegen beurswaarde van aandelen in 2014 wordt gedempt door een eenmalige afwaardering in het resultaat uit deelnemingen.
Rendement op beleggingen 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% -5,0%
2010
10
2011
2012
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
2013
2014
Beleggingen naar risicoprofiel (in duizenden euro’s) 2014
2013
2012
2011
2010
Obligaties
162.309
187.135
207.477
193.590
260.764
Aandelen
168.363
141.672
177.644
188.505
219.312
Leningen en deposito's
235.985
237.972
159.843
137.845
7.292
Terreinen en gebouwen
74.908
40.384
42.999
40.677
58.040
23
10.022
10.388
10.556
8.831
641.588
617.185
598.351
571.173
554.239
Deelnemingen Totaal beleggingen
De samenstelling van de beleggingsportefeuille wordt gepresenteerd, na toerekening van de beleggingsfondsen aan de onderscheiden risicocategorieën.
Verhouding van beleggingen naar risicoprofiel 37%
26%
12% 25%
Terreinen en gebouwen
Aandelen
Obligaties
Leningen en deposito’s
Bovenstaand diagram geeft de onderlinge verhouding weer van de beleggingen naar risicoprofiel ultimo 2014.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
11
Corporate Governance
Algemeen
leden. De huidige bezetting van de Raad van commissarissen
Corporate Governance gaat over besturen, beheersen, verant-
voldoet hieraan. De commissarissen hebben allen voldoende
woordelijkheid, zeggenschap en over verantwoording en toezicht.
ervaring en opleiding en daarnaast is er sprake van voldoende
Integriteit en transparantie spelen hierbij een belangrijke rol.
evenwicht qua besluitvorming en kritisch evaluerend vermogen. Diversiteit is geborgd doordat de Raad van Commissarissen is
Corporate Governance Code TVM
samengesteld uit commissarissen van zowel binnen als van buiten
Hoewel de Nederlandse Corporate Governance Code alleen van
de ledenkring. De onafhankelijkheid van de commissarissen is
toepassing is op beursvennootschappen, past TVM vrijwillig de
geborgd in het reglement van de Raad van Commissarissen.
principes en best-practice-bepalingen zoveel mogelijk toe. De uitgangspunten zijn vastgelegd in de Corporate Governance
In het reglement van de Raad van Commissarissen is eveneens
Code TVM.
geborgd, dat de commissarissen kennis hebben van de belangen van de maatschappelijke functie van TVM en van de belangen
De Nederlandse Corporate Governance Code bevat zowel
van alle bij TVM betrokken partijen.
principes als concrete bepalingen die de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen tegenover elkaar en tegenover
Een commissaris dient in staat te zijn om de hoofdlijnen van het
de aandeelhoudersvergadering, in ons geval de Ledenraad,
totale beleid van TVM te beoordelen en hierbij een afgewogen
in acht moeten nemen. De principes kunnen worden opgevat
en zelfstandig oordeel te vormen.
als moderne en inmiddels breed gedragen algemene opvattingen over goede Corporate Governance. In 2013 is de
Iedere commissaris ontvangt een passende vergoeding in relatie
Corporate Governance Code TVM geactualiseerd, waarbij voor
tot het tijdsbeslag van de werkzaamheden en deze vergoeding
een striktere aansluiting bij de best-practice-bepalingen is
is niet afhankelijk van de resultaten van TVM. De honorering, de
gekozen. TVM wijkt af van sommige best-practice-bepalingen uit
afgesproken onkostenvergoeding en andere overeengekomen
de Nederlandse Corporate Governance Code. Deze afwijkingen
voorwaarden worden vastgesteld in de Ledenraadvergadering.
staan gepubliceerd op de website van TVM.
Governance Principes
In 2014 hebben de commissarissen vier dagdelen permanente educatie gevolgd. De Raad van Commissarissen heeft de effectiviteit van de permanente educatie over 2014 als
Naast de Nederlandse Corporate Governance Code heeft TVM in
positief beoordeeld. De Raad van Commissarissen heeft haar
2011 de Governance Principes van het Verbond van Verzekeraars
eigen functioneren geëvalueerd. Aangezien de Raad van
ingevoerd. Per 1 juli 2013 zijn de Governance Principes aange-
Commissarissen pas een half jaar voltallig was, heeft nog geen
past. TVM heeft de aanpassingen in haar beleid verwerkt.
evaluatie onder onafhankelijke begeleiding plaatsgevonden.
De Governance Principes gaan in op de volgende onderdelen:
In afwijking van de Governance Principes is geen afzonderlijke
1. Samenstelling, deskundigheid, taken en werkwijze Raad
risicocommissie binnen de Raad van Commissarissen benoemd.
van Commissarissen;
Deze taken zijn ondergebracht in de Audit- en Risicocommissie.
2. Samenstelling, deskundigheid, taken en werkwijze Raad van Bestuur; 3. Inrichting Risicomanagement;
2. Samenstelling, deskundigheid, taken en werkwijze Raad van Bestuur
4. Inrichting Internal Audit;
De Raad van Bestuur van TVM bestaat uit drie leden waarbij colle-
5. Beloningsbeleid;
giaal bestuur erg belangrijk is en terugkomt in het reglement van
6. Naleving wet- en regelgeving.
de Raad van Bestuur. De achtergrond van de drie bestuurders is uiteenlopend, waardoor diversiteit voldoende is geborgd.
Hieronder wordt aangegeven hoe TVM invulling heeft gegeven aan de principes. Een uitgebreidere beschrijving hiervan is
De Raad van Bestuur heeft geborgd dat de bestuurders kennis
geplaatst op de website van TVM.
hebben van de belangen van de maatschappelijke functie van TVM en van de belangen van alle bij TVM betrokken partijen. Een
1. Samenstelling, deskundigheid, taken en werkwijze Raad van Commissarissen De gewenste bezetting van de Raad van Commissarissen is vijf
12
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
bestuurder moet in staat zijn om de hoofdlijnen van het totale beleid van TVM te beoordelen en hierbij een afgewogen en zelfstandig oordeel te vormen.
In 2014 heeft de Raad van Bestuur gezamenlijk vier dagen
verklaard. Nieuwe medewerkers worden bij indiensttreding op
permanente educatie gevolgd. De Raad van Commissarissen
de hoogte gesteld van de principes.
heeft vastgesteld dat de leden van de Raad van Bestuur voldoende kundig zijn. De Raad van Bestuur heeft haar eigen
3. Inrichting Risicomanagement
functioneren geëvalueerd.
In afwijking van de Governance Principes is de CFO belast met het risicobeleid. Dit beleid wordt jaarlijks door de Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur stelt de risicobereidheid op, gebruikma-
opgesteld, gebruikmakend van de kennis en kunde van het Risk
kend van de kennis en kunde van het Risk Committee. De Raad
Committee, en aan de Raad van Commissarissen ter goedkeu-
van Commissarissen stelt vervolgens de risicobereidheid vast en
ring voorgelegd. De Raad van Commissarissen houdt conform
de Raad van Bestuur stemt haar (strategisch) beleid hier op af. De
de Governance Principes toezicht op het gevoerde risicobe-
Raad van Bestuur zorgt vervolgens voor een evenwichtige afwe-
leid. Hierbij adviseert de Audit- en Risicocommissie de Raad van
ging tussen de commerciële belangen en de te nemen risico’s.
Commissarissen. Dit principe is ook opgenomen in het reglement van de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen
Binnen de Raad van Bestuur is de CFO belast met het voor-
toetst periodiek of de bedrijfsactiviteiten aansluiten bij de risico-
bereiden van besluitvorming op het gebied van risicobeheer.
bereidheid. De Raad van Bestuur verstrekt hiervoor de relevante
Hierbij wordt aandacht geschonken aan de risicobereidheid.
informatie. Dit principe is ook opgenomen in het reglement van
Beslissingen die een afwijking van de risicobereidheid kunnen
de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur is verant-
hebben, de zogenaamde ORSA-triggers, krijgen bijzondere
woordelijk voor het risicobeheer. Beslissingen die van betekenis
aandacht. Ook wordt hierbij aandacht geschonken aan finan-
zijn voor het risicoprofiel, de kapitaalallocatie of het liquiditeits-
ciële stabiliteit en systeemrisico’s.
beslag, worden genomen door de Raad van Bestuur. Dit is ook opgenomen in het reglement van de Raad van Bestuur.
De CFO, met het aandachtsgebied risicobeheer, vervult de functie onafhankelijk van commerciële taakgebieden. De
TVM hanteert een productontwikkelings- en goedkeurings-
commerciële taakgebieden zijn belegd bij de CEO.
proces. Bij het ontwikkelen of aanpassen van producten wordt een zorgvuldige afweging gemaakt van de risico’s en ook andere
Bij de besluitvorming wordt stilgestaan bij een evenwichtige
relevante aspecten, zoals de zorgplicht jegens de klant, worden
afweging van alle belangen van de bij de verzekeraar betrokken
hierbij getoetst. De internal auditor toetst jaarlijks met behulp
partijen. De Raad van Bestuur houdt hierbij rekening met de
van een risicoanalyse de opzet, het bestaan en de werking van
continuïteit van TVM, de maatschappelijke omgeving waarin
het productontwikkelings- en goedkeuringsproces. De Raad
TVM opereert en alle wet- en regelgeving en codes die op TVM
van Bestuur en de Audit- en Risicocommissie worden geïnfor-
van toepassing zijn.
meerd over de uitkomsten van dit onderzoek. Het product goedkeuringsproces is in de loop der jaren uitgebreid tot een
TVM heeft een strategie en een daaraan gekoppeld beleid
productontwikkeling, review en goedkeuringsproces product
dat klantbelang centraal stelt. Door de medewerkers te infor-
(PARP), waarbij ook bestaande producten getoetst worden met
meren over deze strategie, het beleid ten aanzien van het
de uitgangspunten voor nieuwe producten.
klantbelang uit te leggen, studie aan te bieden, polisvoorwaarden te herzien, de klanten daarbij te betrekken en klant-
4. Inrichting Internal Audit
tevredenheid te meten, wordt mede geborgd dat de zorg-
De risicobeheersing van de bedrijfsactiviteiten wordt systema-
plicht is verankerd in de bedrijfscultuur.
tisch gecontroleerd. De Raad van Bestuur draagt daar zorg voor.
Alle leden van de Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur
Binnen TVM is een afdeling Internal Audit aanwezig. De internal
hebben de eed of belofte in de financiële sector afgelegd.
auditfunctie is onafhankelijk gepositioneerd, rapporteert aan
De door de Raad van Bestuur afgelegde eed of belofte (moreel
de CEO en heeft daarnaast een rapportagelijn naar de Audit- en
ethische-verklaring) is gepubliceerd op de website van TVM.
Risicocommissie.
In de loop van 2015 zullen alle medewerkers in het primaire proces de eed of belofte afleggen.
In het auditstatuut is opgenomen hoe de internal auditfunctie is ingericht en waarin de taken en verantwoordelijkheden zijn
De Governance Principes zijn opgenomen in het personeels-
vastgelegd. TVM heeft de auditfunctie conform de Governance
handboek dat in de arbeidsovereenkomst van toepassing is
Principes ingericht.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
13
De internal auditfunctie, de externe accountant en de Audit-
van Commissarissen van oordeel is dat er sprake is van onbillijke
en Risicocommissie wisselen periodiek informatie uit. Over de
of onbedoelde uitkomsten.
risicoanalyse en het auditplan wordt eveneens overleg gevoerd. De variabele beloningsregeling van de Raad van Bestuur en het De internal auditfunctie rapporteert zijn bevindingen over de
seniormanagement, zoals deze tot en met 2013 van toepassing
kwaliteit en effectiviteit van het functioneren van de gover-
was, kent een ‘claw back - bepaling’.
nance, het risicobeheer en de beheersprocessen aan de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen.
De Raad van Commissarissen heeft besloten dat 2013 het laatste jaar is dat variabele beloning wordt toegekend aan de Raad van
5. Beloningsbeleid
Bestuur en het senior management. Vanaf 2014 kennen deze
TVM voert een zorgvuldig en beheerst beloningsbeleid conform
groepen alleen nog een vast salaris. Er wordt naar gestreefd
de strategie en risicobereidheid, doelstellingen en waarden.
vanaf 2015 geen variabele beloningen meer toe te kennen.
Met lange termijnbelangen, de internationale context en het maatschappelijk draagvlak wordt hierbij rekening gehouden.
De Raad van Commissarissen bespreekt voor zover dat nodig is retentie-, exit- en welkomstpakketten. De beloning van de Raad
De keyfuncties compliance, risk management, internal audit
van Bestuur is conform de Governance Principes vastgesteld.
alsmede de manager HR vormen samen de interne beloningscommissie. De interne beloningscommissie heeft tot doel het
TVM wijkt met betrekking tot de vergoeding bij ontslag van een
TVM beloningsbeleid en de uitvoering daarvan te toetsen aan
lid van de Raad van Bestuur af van de Governance Principes.
de geldende wet- en regelgeving. In beginsel rapporteert de
De Rechtbank sector kanton bepaalt in een voorkomend geval
interne beloningscommissie aan de Raad van Bestuur. Indien
wat de vergoeding bij ontslag is. TVM volgt met betrekking
noodzakelijk wordt rechtstreeks aan de Remuneratiecommissie
tot de Raad van Bestuur de Regeling beheerst beloningsbeleid
en de Raad van Commissarissen gerapporteerd.
Wft 2014.
De Raad van Commissarissen is verantwoordelijk voor het uit-
TVM geeft geen aandelen uit, dus ook niet aan leden van de
voeren en evalueren van het vastgestelde beloningsbeleid ten
Raad van Bestuur.
aanzien van de Raad van Bestuur. Daarnaast wordt door de Raad van Commissarissen het beloningsbeleid voor het senior
6. Naleving wet- en regelgeving
management goedgekeurd en wordt op de uitvoering door de
Nieuwe wet- en regelgeving wordt bij TVM tijdig gesignaleerd
Raad van Bestuur toegezien. De Raad van Commissarissen keurt
en geïmplementeerd. Dit gebeurt door continue kennisname
ook de beginselen van het beloningsbeleid van de overige mede-
van nieuwsbrieven en nieuwsberichten per e-mail van onder
werkers van TVM goed. Voor zover nodig, bevat het belonings-
andere het Verbond van Verzekeraars, FOV, DNB, AFM, NCI en
beleid een regeling voor retentie-, exit- en welkomstpakketten.
NIBE-SVV. Daarnaast worden actualiteiten op de website van DNB gevolgd. De afdeling Compliance heeft hierin een actieve
De hoogste variabele inkomens worden jaarlijks door de Raad
rol. Is een onderwerp groot of belangrijk, dan overlegt de
van Commissarissen besproken. Er wordt op toegezien dat de
manager compliance met de Raad van Bestuur of de Directie,
variabele beloning past binnen het beloningsbeleid en dat het
de risk manager, de actuaris en/of de internal auditor op welke
voldoet aan de Governance Principes.
wijze implementatie plaats zal vinden.
De variabele beloning is conform de Governance Principes vastgesteld en is mede gerelateerd aan de lange termijndoelstellingen van TVM. Met betrekking tot de verhouding tussen het vaste salaris en een variabele beloning, voldoet TVM aan de Governance Principes. Voor die variabele beloning heeft TVM KPI’s opgesteld die voldoen aan de in de Governance Principes gestelde criteria. De Raad van Commissarissen heeft een discretionaire bevoegdheid ongewenste variabele beloning aan te passen als de Raad
14
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Samenstelling van de Raad van Commissarissen
Alle leden van de Raad van Commissarissen worden benoemd door de
logistieke bedrijven en is met enkele nicheproducten Europees
Algemene Vergadering (is de Ledenraadvergadering) op voordracht van de
marktleider. De Emons Group heeft vestigingen in de Benelux,
Raad van Commissarissen. De Algemene Vergadering, de Ondernemingsraad
Duitsland, Polen en Tsjechië. De heer Emons was sinds 1976 lid
en de Raad van Bestuur kunnen aan de Raad van Commissarissen personen
van de Ledenraad. In de Algemene Vergadering van 2007 is de
aanbevelen om als lid van de Raad van Commissarissen te worden voorge-
heer Emons benoemd als lid van de Raad van Commissarissen
dragen. De Raad van Commissarissen bestaat op dit moment uit drie leden
vanuit de ledenkring. In 2009 werd hij vicevoorzitter. De heer
van buiten de ledenkring en twee leden van de Coöperatie TVM U.A. De leden
Emons is tevens lid van de Remuneratiecommissie. Zijn huidige
van de Raad van Commissarissen worden als regel benoemd voor een periode
benoemingstermijn loopt tot en met 9 maart 2015.
van vier jaar. De statuten bieden de mogelijkheid van herbenoeming(en). A.P. Schenk, secretaris (1963, Nederlandse nationaliteit) In 2013 is de Raad van Commissarissen tot de conclusie
De heer Schenk is directeur en eigenaar van Schenk Papendrecht
gekomen dat het noodzakelijk is de samenstelling van de raad
B.V. te Papendrecht, met vestigingen in de Benelux, Duitsland,
aan te passen aan de veranderende eisen van deze tijd. Er
Oostenrijk en Polen. De heer Schenk was sinds 2000 lid van
wordt steeds meer specifieke kennis gevraagd op het gebied
de Ledenraad. Hij is in 2006 benoemd als secretaris van de
van compliance alsmede financiële en verzekeringstechnische
Raad van Commissarissen vanuit de ledenkring. De heer
onderwerpen. Om meer recht te doen aan het borgen van de
Schenk is in 2013 benoemd tot voorzitter van de Selectie- en
vereiste specialistische kennis is daarom besloten om drie van
Benoemingscommissie. Zijn huidige benoemingstermijn loopt
de vijf commissarissen van buiten de ledenkring te benoemen.
tot en met 12 maart 2018.
Voorheen was dat twee van de vijf. drs. C.W. Gorter RA, lid (1963, Nederlandse nationaliteit) Tijdens de Algemene Vergadering van 13 maart 2014 zijn twee
Mevrouw Gorter is sinds mei 2013 commissaris bij ING Groep
commissarissen benoemd: de heer F. Wansink en mevrouw
NV en ING Bank NV alsmede lid van het Auditcommittee,
drs. C.W. Gorter RA. Met ingang van 1 juli 2014 is de heer
Risicocommittee en het Corporate Governance Committee.
M. Duvivier tot voorzitter van de Raad van Commissarissen
Sinds mei 2013 is ze lid van de Adviescommissie GRC van
benoemd. De heer A.P. Schenk is tijdens de Algemene
het NBA en sinds mei 2011 lid van de Raad van Toezicht
Vergadering van 13 maart 2014 herbenoemd. De heer drs.
CBR alsmede lid van de Audit- en Risicocommissie (vanaf
T. van Herk is in 2014 afgetreden als voorzitter van de Raad
1 januari 2015 voorzitter van de Audit- en Risicocommissie).
van Commissarissen.
In maart 2010 is mevrouw Gorter benoemd tot commis-
Gegevens leden Raad van Commissarissen
saris bij Coöperatie VGZ en voorzitter van het Audit- en Risk Committee. In maart 2014 is mevrouw Gorter benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van buiten de ledenkring alsmede tot voorzitter van de Audit- en Risicocommissie. Haar
M. Duvivier, voorzitter (1958, Nederlandse nationaliteit)
huidige benoemingstermijn loopt tot en met 12 maart 2018.
In de periode 2001 tot en met 2008 heeft de heer Duvivier diverse directiefuncties binnen de Delta Lloyd Groep vervuld.
F. Wansink, lid (1954, Nederlandse nationaliteit)
Van 2008 tot 2011 was de heer Duvivier bestuurder bij UVIT
De heer Wansink is sinds 2005 algemeen directeur bij Generali
(Univé, VGZ, IZA en Trias) en vervolgens vanaf 2011 tot 2014
verzekeringsgroep nv. Hij is sinds 2005 voorzitter van het sector-
bij Coöperatie VGZ. In 2014 is de heer Duvivier benoemd tot
bestuur Schadeverzekering van het Verbond van Verzekeraars
voorzitter van de Raad van Commissarissen van buiten de
en sinds 2006 vicevoorzitter van het Bestuur van het Verbond.
ledenkring. Tevens is de heer Duvivier lid van de Audit- en
De heer Wansink is in 2014 benoemd tot lid van de Raad van
Risicocommissie en de Selectie- en Benoemingscommissie. Zijn
Commissarissen van buiten de ledenkring alsmede tot voor-
huidige benoemingstermijn loopt tot en met 30 juni 2018.
zitter van de Remuneratiecommissie en lid van de Audit- en Risicocommissie. Zijn huidige benoemingstermijn loopt tot en
J.M.C. Emons, vicevoorzitter (1946, Nederlandse
met 12 maart 2018.
nationaliteit) De heer Emons is eigenaar en tevens voorzitter van de Raad van Advies van Emons Group te Milsbeek. Hij is per 1 juli 2014 benoemd als commissaris bij voetbalclub N.E.C. te Nijmegen. De Emons Group bestaat uit een combinatie van gespecialiseerde
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
15
Bericht van de Raad van Commissarissen
De Raad van Commissarissen heeft kennis genomen van het accountants-
Na hun aantreden in 2014 hebben de drie nieuwe commis-
verslag en heeft, in haar advies aan de Ledenraad van TVM verzekeringen
sarissen een introductieprogramma binnen TVM gevolgd om
voorgesteld de jaarrekening 2014 van Coöperatie TVM U.A. goed te
hen bekend te maken met onder andere de structuur, werk-
keuren en vast te stellen en de Raad van Bestuur te dechargeren voor het
zaamheden en cultuur binnen TVM.
gevoerde beleid. Regelmatig vindt overleg plaats tussen de voorzitter van In het jaar 2014 heeft de Raad van Commissarissen vier-
de Raad van Commissarissen en de voorzitter van de Raad
maal vergaderd in aanwezigheid van de Raad van Bestuur.
van Bestuur. Eénmaal per jaar is de voorzitter van de Raad
De externe accountant was aanwezig bij een tweetal ver-
van Commissarissen aanwezig bij een vergadering van de
gaderingen van de Audit- en Risicocommissie waar onder
Ondernemingsraad. Tevens is de voorzitter van de Audit-
andere het jaarverslag 2013, het audit service plan en de
en Risicocommissie aanwezig bij de vergadering van de
managementletter werden besproken. Periodieke onder-
Ondernemingsraad waarin de jaarstukken worden besproken.
werpen zoals de financiële maand- en kwartaalrapportages
Vanaf 2015 zal er bij elke vergadering van de Ondernemingsraad
2014, prognoses voor het jaar 2014, de begroting 2015 en de
een lid van de Raad van Commissarissen aanwezig zijn.
meerjarenbegroting 2015-2017 zijn aan de orde geweest. Eens in de drie jaar dient het eigen functioneren van de Raad Onderwerpen die naast de periodieke onderwerpen zijn
van Commissarissen onder onafhankelijke begeleiding te
besproken, zijn onder andere de economische crisis en
worden geëvalueerd. Gezien de nieuwe samenstelling van de
de gevolgen hiervan voor TVM en haar relaties, de voort-
Raad van Commissarissen in 2014 is besloten om de evalu-
gang en aanvulling op het TVM meerjarenplan 2015-2017,
atie in het voorjaar van 2015 te houden, nadat de Raad van
de acquisitiestrategie, het beloningsbeleid, de stelselwij-
Commissarissen één jaar actief is geweest in de nieuwe samen-
ziging van de waardering van de beleggingen, Solvency II
stelling. Hiernaast vindt jaarlijks een evaluatie zonder externe
en de ORSA, met in het bijzonder het vaststellen van zowel
begeleiding plaats om onder andere de samenwerking binnen
de risk appetite als ook het kapitaal-, het beleggings- en
de Raad van Commissarissen en de samenwerking met de Raad
het herverzekeringsbeleid. Ook is aandacht besteed aan
van Bestuur te bespreken. Deze evaluatie heeft in oktober
het coöperatiebeleid, het MVO-beleid, de TVM foundation,
2014 plaatsgevonden.
de cultuur-(verandering) binnen TVM, het sponsoringbeleid, het afleggen van de eed of belofte en het faillissement van
De leden van de Raad van Commissarissen zijn zeer betrokken
Koops Furness n.v.
bij TVM en geven daar blijk van door regelmatig aanwezig te zijn bij activiteiten van TVM, zoals de themabijeenkomsten
Tijdens de vergaderingen van de Raad van Commissarissen is
met de Ledenraad en de Dag van Veilig Transport | Ridders van
voorts veel aandacht besteed aan de strategie van TVM en de
de Weg.
daaraan verbonden risico’s alsmede de marktontwikkelingen in de logistieke- en de verzekeringssector.
Net als de bedrijfsvoering van TVM is ook het intern toezicht in ontwikkeling. Het komend jaar zal de Raad van Commissarissen
Naast de reguliere vergaderingen van de Raad van
zich buigen over een meer bij het veranderend toezicht
Commissarissen vond er in 2014 een strategie-/brainstorm-
passende vormgeving van haar bericht in het jaarverslag.
dag plaats in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Tevens vonden in 2014 vier vergaderingen van de Audit-
Het jaar 2014 is afgesloten met een, in het licht van de econo-
en Risicocommissie plaats. De Selectie- en Benoemings-
mische crisis gezien, goed resultaat van € 19,4 miljoen na
commissie en Remuneratiecommissie vergaderden beiden
belasting.
driemaal. De Raad van Commissarissen vergaderde meerdere
De twee belangrijkste onderdelen van dit resultaat zijn
keren zonder de aanwezigheid van de Raad van Bestuur.
het verzekeringstechnische resultaat van € 7,4 miljoen en
In het kader van het PE-programma zijn er vier studie-
het beleggingsresultaat van € 12,0 miljoen. In deze laatste
dagdelen georganiseerd voor de leden van de Raad van
post is tevens de afwaardering op de posten die samen-
Commissarissen. De onderwerpen die aan de orde kwamen
hangen met het faillissement van Koops Furness n.v. opge-
waren onder andere internal audit, compliance, Europees
nomen. Daarnaast is het resultaat van de stelselwijziging met
toezicht, PARP, nationale wet- en regelgeving, emerging risk
betrekking tot de beleggingsportefeuille onderdeel van het
management, risk governance, herverzekering en integriteit.
beleggingsresultaat.
16
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
De klanten in de logistieke sector hebben evenwel een moeilijke periode doorgemaakt; bij meerdere klanten heeft dit geleid tot een afbouw van het wagenpark en in sommige gevallen tot faillissementen. Desondanks is het premievolume in 2014 op een keurig niveau gebleven. De verwachting is dat in 2015 het premievolume niet substantieel zal veranderen. De solvabiliteit van TVM is van hoog niveau en voldoet daarmee ruimschoots aan de interne eisen en de eisen van de toezichthouder, De Nederlandsche Bank. Ook onder de nieuwe solvabiliteitseisen van Solvency II blijft de solvabiliteit ruimschoots voldoende. De Raad van Commissarissen spreekt haar dank uit aan de Raad van Bestuur en de medewerkers van TVM voor de geleverde inspanningen en het bereikte resultaat in het jaar 2014, alsmede voor de activiteiten gericht op de continuering en groei van TVM. Hoogeveen, 2 maart 2015
Namens de Raad van Commissarissen Martin Duvivier voorzitter
De Raad van Commissarissen (v.l.n.r.): M. Duvivier (voorzitter), J.M.C. Emons (vicevoorzitter), A.P. Schenk (secretaris), drs. C.W. Gorter RA, F. Wansink
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
17
Samenstelling van de Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur bestaat uit drie leden, te weten een CEO, CFO en een COO. Iedere bestuurder beschikt over gedegen kennis van de financiële sector in het algemeen en het verzekeringswezen in het bijzonder, de maatschappelijke functies van TVM en de belangen van alle betrokken partijen. Voorts beschikt iedere bestuurder over grondige kennis om de hoofdlijnen van het totale beleid van TVM te kunnen beoordelen en bepalen en zich een afgewogen en zelfstandig oordeel te kunnen vormen over risico’s die daarbij worden gelopen.
Gegevens leden Raad van Bestuur mr. A.P.J.C. Bos, CEO (1968, Nederlandse nationaliteit) De heer Bos is sinds 1994 werkzaam bij TVM. Vanaf 2001 in de functie van CEO. Als CEO is de heer Bos eindverantwoordelijk voor de resultaten van de onderneming. Tevens is de heer Bos verantwoordelijk voor strategie en beleid, beleggingen, verkoop en marketing, communicatie en de labels TVM Belgium, SON scheepsverzekering en Noord Nederland
mr. A.P.J.C. Bos, CEO
schepenverzekering. Aan de heer Bos rapporteren twee directeuren, te weten: de directeur verkoop en marketing en de algemeen directeur TVM Belgium.
D.J. Klein Essink RA, CFO (1961, Nederlandse nationaliteit) De heer Klein Essink is sinds 2006 werkzaam als CFO bij TVM. Als CFO is de heer Klein Essink verantwoordelijk voor beleggingen, accounting en reporting, controlling, actuariaat, riskmanagement, internal audit, compliance, HR, facilitaire zaken, ICT, portfoliomanagement en de TVM foundation. Aan de heer Klein Essink rapporteren twee directeuren, te
D.J. Klein Essink RA, CFO
weten: de directeur financiën en organisatie en de directeur informatievoorziening. H. Stroeve, COO (1962, Nederlandse nationaliteit) De heer Stroeve is sinds 1988 werkzaam bij TVM. Vanaf 2001 in de functie van COO. Als COO is de heer Stroeve verantwoordelijk voor verzekeringen, schade, intermediair, volmachten, herverzekeringen, rechtshulp, preventie, verzuimmanagement, speciale zaken en expertise en innovatie. Aan de heer Stroeve rapporteren twee directeuren, te weten: de directeur schade en de directeur verzekeringen.
18
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
H. Stroeve, COO
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
19
Bericht van de Raad van Bestuur
De Coöperatie TVM U.A. heeft het jaar 2014 op operationeel niveau naar
voor OVZ goede en solide overnamepartij hebben gevonden
tevredenheid afgesloten. Het resultaat na belastingen is toegenomen van
en zijn tevreden dat we voor onze OVZ-collega’s hun werk-
€ 17,6 miljoen naar € 19,4 miljoen. Deze toename is grotendeels toe te
gelegenheid hebben kunnen behouden.
schrijven aan een hoger rendement op beleggingen. De schaderatio steeg van 78,5% naar 78,9%. Onderliggend zien wij dat het ingezette kostenpro-
Vergunninghouder TVM verzekeringen
gramma zijn vruchten afwerpt; de kostenratio is voor het derde opvolgende
Als gevolg van de genoemde strategiewijziging met betrekking
jaar gedaald. Ten opzichte van 2013 is het kostenpercentage gedaald van
tot particuliere verzekeringen heeft er een fusie plaatsgevonden
20,9% naar 19,6%. Daarmee is de combined ratio uitgekomen op 98,5%
tussen TVM zakelijk N.V. en TVM particulier N.V. en opereert de
tegen 99,4% het jaar ervoor. De verdiende premie is met circa € 4,5 miljoen
TVM groep per 1 januari 2015 onder één verzekeringsvergun-
gestegen. Het Eigen vermogen steeg van € 282 miljoen naar € 301 miljoen.
ning, te weten onder de naam TVM verzekeringen. Met betrek-
De solvabiliteits-positie van TVM blijft hiermee op een hoog peil. Het balan-
king tot particuliere verzekeringen huldigt TVM het standpunt
stotaal kwam uit op € 709 miljoen.
dat zij deze als risicodrager wenst te onderschrijven, indien deze particuliere verzekeringen de zakelijke activiteiten onder-
Bij het vervoer over de weg kunnen wij uit de cijfers opmaken
steunen. Voor een overzicht van onze juridische groepsstructuur
dat transporterend Nederland qua volume weer in de lift zit.
wordt verwezen naar bladzijde 64 en 65 van dit jaarverslag.
Niet alleen namen de faillissementen bij TVM in de portefeuille sterk af, ook vonden er naast vervangingsinvesteringen weer
Koerswijziging: van sportsponsoring naar transportveiligheid
uitbreidingsinvesteringen plaats.
TVM is na het grotendeels stoppen met sportsponsoring een nieuwe weg ingeslagen. Dit mede na een enquête die
Ledenraad
is afgenomen onder de Ledenraad, transportondernemers,
Naast de jaarlijkse Algemene Vergadering in maart, zijn in 2014
binnenvaartondernemers en medewerkers van de TVM groep.
twee informele ledenraadbijeenkomsten gehouden. Tijdens
Als marktleider op gebied van transportverzekeringen in
de bijeenkomsten heeft de Ledenraad een bijdrage geleverd
Nederland en België wordt de komende jaren geïnvesteerd in
aan de totstandkoming van het TVM meerjarenplan 2015-
de veiligheid van de transportsector. Uit de enquête kwam naar
2017. Verder is onder andere de nieuwe marketingstrategie
voren dat meer dan 75% van de respondenten de keuze voor
ten aanzien van het thema transportveiligheid besproken en
transportveiligheid relevant of zeer relevant vindt. Ook geeft
is de Ledenraad uitvoerig bijgesproken over het faillissement
meer dan 75% van de ondervraagde TVM-relaties aan bereid
van het automotivebedrijf Koops Furness n.v., waarin TVM een
te zijn om een actieve bijdrage te willen leveren. Als aandachts-
minderheidsbelang van 25% hield.
gebied springt bij alle doelgroepen gedragsbeïnvloeding eruit. Met het kiezen van het thema transportveiligheid zoekt TVM
Drie nieuwe leden Raad van Commissarissen
nadrukkelijk naar de verbinding met haar achterban en wil TVM
In 2014 zijn drie nieuwe commissarissen benoemd, de heer
nog meer van toegevoegde waarde zijn. Als coöperatie, samen
M. Duvivier (voorzitter), de heer F. Wansink en mevrouw drs.
met leden, brancheorganisaties, kennisinstellingen en over-
C.W. Gorter RA. De heer A.P. Schenk is herbenoemd. De heer
heid zet TVM verzekeringen ambitieus in bij het realiseren van
drs. T. van Herk is in 2014 afgetreden als voorzitter van de Raad
de doelstelling om Nederland en België tot de veiligste trans-
van Commissarissen. Aangezien door DNB en AFM steeds meer
portlanden van Europa te maken. TVM verwacht dat investeren
specifieke kennis wordt gevraagd op het gebied van compli-
in transportveiligheid ook een positief effect zal hebben op
ance en op financiële en verzekeringstechnische onderwerpen
het imago van de transportbranche, een van de belangrijkste
is besloten om drie van de vijf commissarissen alsmede de
economische sectoren in Nederland.
voorzitter van buiten de ledenkring te benoemen. Op deze manier wordt de vereiste specialistische kennis gewaarborgd.
Sectorstudie Transport en Logistiek TVM heeft vanuit haar specifieke rol en functie een sectorstudie
Overdracht portefeuille OVZ
uitgevoerd naar de vervoerssector. Samen met deskundigen
Op 1 oktober 2014 is als gevolg van een strategiewijzi-
van Panteia en TLN geeft deze specifieke kennis voldoende
ging de particuliere verzekeringsportefeuille met het label
inspiratie voor ondernemers in de vervoerssector, waar de
OVZ verkocht aan De Zeeuwse (onderdeel van Goudse
komende jaren ondanks een sterk groeiende vervoersstroom
Schadeverzekeringen N.V.). Hierbij zijn eveneens de bijbe-
in Europa veel uitdagingen en knelpunten zullen opdoemen.
horende activa, passiva en het personeel overgedragen. Wij
TVM gelooft in de kracht van de Nederlandse transport- en
hebben er alle vertrouwen in dat we met De Zeeuwse een
logistieke sector. TVM wil ondernemers volgen in hun ambities,
20
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
waarbij het de uitdaging is om ze daarbij maximaal te onder-
De visie van TVM is:
steunen en te faciliteren. Het zal de komende jaren steeds
TVM is de Europese coöperatieve verzekeraar voor transport,
meer om onderscheidende visies draaien. Ondernemers en
logistiek, binnenvaart en automotive. Hierbij wordt TVM
deskundigen die niet vastlopen in bureaucratische processen,
herkend en gewaardeerd als gespecialiseerde, innovatieve
maar ook ‘out of the box’ snel en flexibel kunnen meebewegen.
partner. Door samenwerking met klanten en stakeholders
In deze ‘netwerk’- maatschappij is er 24/7 dynamiek.
behoren onze leden tot de veiligste vervoerders van Europa.
Koops Furness n.v.
Stelselwijziging Beleggingen
In september 2000 heeft TVM een participatie van 25% in auto-
Als gevolg van Solvency II en de best practice van verslag-
motivebedrijf Koops Furness n.v. genomen om enerzijds kennis
gevingsstandaarden binnen de verzekeringsbranche heeft TVM
te verkrijgen van de automotivemarkt en anderzijds ervaring
besloten de waardering en resultaatbepaling van obligaties en
op te doen in het aanbieden van verzekeringen bij de verkoop
aandelen te wijzigen. De obligaties en overige vastrentende
of de lease van een (vracht)auto. Ook wilde TVM onderzoeken
waarden worden voortaan op reële waarde gewaardeerd met
of schadesturing draagvlak heeft onder haar verzekerden. Tot
waardemutaties via de resultatenrekening. Voorheen werd
slot was de participatie een belegging voor TVM. De afgelopen
deze beleggingscategorie gewaardeerd tegen geamortiseerde
jaren heeft de automotive sector het moeilijk gehad. Mede
kostprijs. Daarnaast zal TVM niet langer gebruik maken van de
hierdoor is Koops Furness n.v. in zwaar weer gekomen wat
mogelijkheid om waardemutaties van de overige financiële
heeft geleid tot een faillissement, ondanks alle inspanningen
beleggingen rechtstreeks toe te voegen of te onttrekken aan
die TVM heeft geleverd om dit te voorkomen. We betreuren
het eigen vermogen. Alle waardemutaties zullen via de resul-
het faillissement ten zeerste, met name voor alle werknemers
tatenrekening worden verwerkt. Conform verslaggevings-
van Koops Furness n.v.
vereisten is deze stelselwijziging retrospectief verwerkt in de jaarrekening. Voor de cijfermatige gevolgen wordt verwezen
TVM meerjarenplan 2015-2017
naar pagina 42 van de geconsolideerde jaarrekening. Deze
In 2014 heeft de Raad van Bestuur in samenspraak met de
stelselwijziging zal tot gevolg hebben dat onze resultaten
Ledenraad, Raad van Commissarissen en Directie het meer-
volatieler zullen worden.
jarenplan voor de komende drie jaren opgesteld. Hierbij kwam een analyse van de vaardigheden van TVM aan de orde,
Personeel
evenals de ontwikkelingen in de verzekeringssector en de
In het jaar 2014 is het aantal fte’s afgenomen van 374 aan
klantgroepen waarin TVM actief is. Dit heeft geresulteerd in
het begin van het jaar tot 369 ultimo 2014. Deze daling is
het TVM meerjarenplan 2015-2017 ‘Durf en discipline’. Het is
hoofdzakelijk veroorzaakt door de verkoop van het label
een alomvattend beleidsplan voor de komende jaren. Na goed-
OVZ. Het ziekteverzuim, exclusief graviditeit, is met 3,36%
keuring van dit beleidsplan door de Raad van Commissarissen
laag, maar hoger dan vorig jaar als gevolg van een aantal lang
heeft TVM het plan vertaald naar concrete initiatieven voor de
verzuimdossiers.
komende jaren. Deze initiatieven zijn samengevoegd in een programma, zodat deze gecoördineerd tot uitvoering zullen
Op 7 oktober 2014 zijn in het DeLaMar Theater in Amsterdam
worden gebracht. De ontwikkelingen waar TVM zich met name
de winnaars van de Beste Werkgevers Awards 2014 bekend
op wil richten zijn digitale proposities, internationalisering en
gemaakt. Jaarlijks beoordelen Effectory en Intermediair via
innovatie/cocreatie.
meer dan 200.000 medewerkers meer dan 300 werkgevers.
De ontwikkelingen binnen TVM, de verzekeringsindustrie en
Hiermee is de Beste Werkgevers-lijst veruit de grootste en
de transportsector zijn voor TVM aanleiding geweest om het
meest betrouwbare lijst van de beste werkgevers in Nederland.
bestaande meerjarenplan te herzien. Hierbij is gestreefd naar
TVM is in deze prestigieuze lijst, in de categorie “minder dan
een heldere missie en visie en een aantrekkelijke strategie en
1000 medewerkers”, als tiende geëindigd. Hiermee mag TVM
toekomstperspectief voor klanten en medewerkers. Naast het
zich de beste werkgever van Drenthe en de één na beste
TVM meerjarenplan 2015-2017 zal TVM gaan werken aan een
werkgever in de sector Financiële Dienstverlening in geheel
visie richting 2025.
Nederland noemen.
De missie van TVM is: TVM maakt veilig transport mogelijk door risico’s te onderkennen, te voorkomen of te verzekeren.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
21
Coöperatiebeleid
De Ledenraad van TVM De Ledenraad vormt een evenwichtige afspiegeling van
De kracht van de coöperatie
het ledenbestand en vormt een klankbord voor de Raad van
TVM verzekeringen is in 1962 opgericht door een aantal
Bestuur en de Raad van Commissarissen bij het ontwikkelen
vervoerders. Vanaf dat moment kent TVM al een verenigings-
van het beleid. De belangen van ieder lid zijn in de Ledenraad
structuur waarbij de verzekerden onze leden zijn. Eerst in
vertegenwoordigd, zowel kleine vervoerders, grote inter-
de vorm van een ‘onderlinge’ en per 1 januari 2012 als coöpe-
nationale transportondernemers als ondernemers in de
ratie. Een paar jaar geleden was de coöperatie nog een
binnenvaart en automotive branche. Door de samenwerking
relatief onbekende ondernemersvorm vooral bekend in
en overlegstructuur tussen de Raad van Bestuur, Raad van
de agrarische sector, inmiddels is dat, mede door de crisis,
Commissarissen en de Ledenraad is een grote betrokkenheid
aanzienlijk veranderd.
van en met de leden van TVM gegarandeerd. De Ledenraad: • Vormt een klankbord voor Raad van Bestuur en Raad van
Coöperatief ondernemen sluit goed aan bij de huidige tijdgeest waarin duurzaamheid en oog voor de lange termijn
Commissarissen als het gaat om het ontwikkelen van het beleid;
belangrijker zijn dan winst op de korte termijn. Door de coöpe-
• Benoemt de leden van de Raad van Commissarissen;
ratie die TVM is, staat duurzaam ondernemerschap met een
• Stelt de jaarrekening vast;
langetermijnvisie centraal in het hele denken en doen van TVM.
• Verleent decharge voor het beleid van de Raad van Bestuur
De verzekerden van TVM kunnen via hun deelname aan de
en het toezicht van de Raad van Commissarissen.
Ledenraad een actieve en betrokken rol spelen in het bepalen van het beleid van de TVM groep. Daarnaast zijn twee van de
Klantenpanel TVM next generation
vijf commissarissen afkomstig uit de ledenkring.
TVM heeft het klantenpanel TVM next generation opgericht. Een ondernemersnetwerk van leden tot 45 jaar, die elkaar
Het lidmaatschap
enkele malen per jaar ontmoeten. Verschillende thema’s en
Alle in Nederland gevestigde zakelijke verzekeringsnemers van
vraagstukken in transport en logistiek worden in dit panel met
TVM verzekeringen N.V. die direct of indirect (uitgezonderd
elkaar gedeeld. De kennis en ervaring, van zowel deze leden als
volmachten) één of meerdere verzekeringsproducten van TVM
TVM, leiden tot interessante dialogen en kennisdeling.
verzekeringen N.V. afnemen, worden gevraagd lid te worden van Coöperatie TVM U.A. Lidmaatschap kan alleen worden
De Tafel van TVM
aangevraagd als dit uitdrukkelijk in de verzekeringsovereen-
In een coöperatie staat samenwerken centraal. Samen werken
komst staat vermeld. Het lidmaatschap is kosteloos en heeft
aan innovatie, veiligheid en een duurzame sector. De werke-
voor de leden de volgende voordelen:
lijkheid is echter weerbarstiger, zo werd ook vastgesteld in
• Leden hebben via de Ledenraad en de Raad van Commis-
het onderzoek “Voorbij de waan van de dag” dat TVM bij de
sarissen inspraak in en invloed op het beleid van de
TVM ledendag op 22 juni 2013 in Rotterdam presenteerde.
Coöperatie TVM U.A.;
Voor individuele leden, met name de kleinere transport-
• Leden ontvangen vier keer per jaar het ledenmagazine TVM
ondernemers, is overleven al lastig genoeg. Daarom aan TVM
actueel. Hierin staan actuele ontwikkelingen in de branche
de taak om die samenwerking meer aan te jagen, op te treden
én bij branchegenoten centraal;
als verbinder en kennisuitwisseling te faciliteren via bestaande
• Leden kunnen deelnemen aan het TVM veiligheidsplan met
en nieuwe kanalen.
daarin een aantal interessante diensten als Ridders van de Weg en de TVM transportdagen;
Die kennisuitwisseling vindt onder andere plaats aan de Tafel
• Leden ontvangen uitnodigingen voor diverse ledenbijeen-
van TVM. Ondernemers, politici, leden en wetenschappers
komsten, zoals de jaarvergadering maar ook ledendagen
schoven in 2014 een aantal keren aan om met elkaar te praten
en seminars. Daarmee krijgen zij toegang tot interessante
over wat de branche bezig houdt. De Tafel van TVM is daarmee
netwerken waar men vakgenoten treft en waar gelegen-
de spreekwoordelijke groene draad voor dialoog.
heid is voor het opdoen én delen van kennis en inspiratie. TVM zet in op veiligheid Voorop staat het belang van de leden-verzekerden in de branche.
TVM
Daarom vindt TVM de dialoog met haar leden erg belangrijk.
concentreren op het veiliger maken van het vrachttrans-
Die dialoog komt op verschillende manieren tot stand.
port in Nederland en België. TVM kiest daarmee voor een
22
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
verzekeringen
gaat
haar
sponsorinvesteringen
maatschappelijk thema. Samen met haar leden gaat TVM initia-
aspecten als integriteit en ethiek, zorgplicht en transpa-
tieven ontplooien om gezamenlijk het weg- en watertransport
rantie, solidariteit, preventie en de vastlegging daarvan in
veiliger te maken.
gedragscodes. Het verankeren van integriteit en ethiek in de kernprocessen heeft door de Gedragscode Verzekeraars
Het doel is dat vervoerders die bij TVM verzekerd zijn, tot de
een extra accent gekregen. Zorgplicht en transparantie zijn
veiligste van Europa gaan behoren. Samen met de transport-
kernbegrippen in de Wet op het financieel toezicht (Wft).
sector gaat TVM de veiligste (vaar)routes samenstellen, onvei-
Verzekeraars en dus ook TVM kunnen evenwel verder gaan
lige kruispunten aanpakken en vrachtauto’s en schepen beter
dan de Wft voorschrijft. Het organiseren van solidariteit en
beveiligen. TVM zal hierbij de nieuwste technieken toepassen.
het bevorderen van preventie behoren ons inziens tot de kerntaken van verzekeraars.
MVO-beleid
Ontwikkelingen op het vlak van verantwoord verzekeren De coöperatieve structuur van TVM vormt de basis voor de
betreffen ook het steeds transparanter en duidelijker commu-
activiteiten die TVM als verzekeraar ontplooit. Samen met
niceren richting klanten over verzekeringsproducten. In dat
haar leden kijkt TVM naar de langetermijnstrategie. Duurzaam
kader is het Keurmerk Klantgericht Verzekeren relevant, een
ondernemen is daar onlosmakelijk mee verbonden. Dat is ook
keurmerk dat vanaf 2011 aan TVM verzekeringen is toegekend.
de reden dat TVM een eigentijds plan omtrent Maatschappelijk
Het Keurmerk Klantgericht Verzekeren staat voor de kwaliteit
Verantwoord Ondernemen (MVO) heeft ontwikkeld. Als ver-
van dienstverlening en klantgerichtheid van een verzekeraar.
zekeraar heeft TVM oog voor het effect van haar activiteiten
Zo heeft een verzekerde de zekerheid dat TVM zijn beloften
op het milieu (planet). Daarbij wordt gekeken naar financiële
nakomt en dat TVM staat voor een hoogwaardige kwaliteit van
doelstellingen (profit) waarbij TVM geen winstoogmerk heeft,
dienstverlening. De waardering van onze klanten blijkt ook uit
maar wel solvabel moet zijn. Daarnaast houdt TVM rekening met
het klanttevredenheidsonderzoek met cijfers variërend van 7,8
de menselijke aspecten binnen en buiten het bedrijf (people).
tot 8,3 afhankelijk van het distributiekanaal.
Deze drie zaken wil TVM in balans houden met een meer Verantwoord beleggen
structurele, meerjarige aanpak.
Verantwoord beleggen gaat over het integreren van de maatTVM heeft de inhoud van haar MVO-beleid vorm gegeven aan
schappelijke verantwoordelijkheid van de belegger in de
de hand van het volgend model. Dit model bestaat uit vier
beleggingsstrategie. Die strategie kan betrekking hebben op
MVO-kwadranten waarbinnen wordt beschreven hoe TVM aan
aandelen, vastrentende waarden, vastgoed en projecten. TVM
het economisch en maatschappelijk verkeer deelneemt (zie
houdt bij het beleggen van het vermogen rekening met de
figuur 1).
geldende gedragscodes en belegt niet in ondernemingen die maatschappelijk onverantwoord handelen. Zo heeft TVM er
Verantwoord verzekeren
voor gekozen om bepaalde categorieën beleggingen, bijvoor-
Verantwoord verzekeren raakt vooral MVO-gerelateerde
beeld de wapenindustrie, uit te sluiten.
TVM kernwaarden Rol
Verzekeraar
Belegger
MVO-dimensie
Verantwoord verzekeren
Verantwoord beleggen
Rol
Organisatie
Actor in de samenleving
MVO-dimensie
Verantwoorde bedrijfsvoering
Maatschappelijk betrokken ondernemen
Betrouwbaar Betrokken
Figuur 1: MVO-kwadranten van een verzekeraar
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
23
Verantwoorde bedrijfsvoering
een gestructureerd proces voor functiebeoordeling en loop-
Verantwoorde bedrijfsvoering omvat twee categorieën MVO-
baanontwikkeling (PVB-cyclus).
activiteiten: bedrijfsinterne milieuzorg en goed werkgeverActor in de samenleving
schap.
TVM wil als maatschappelijk betrokken organisatie een bijdrage Bedrijfsinterne milieuzorg
leveren aan positieve maatschappelijke ontwikkelingen. TVM
Dit omvat allerlei milieugerelateerde activiteiten, zoals duur-
ondersteunt hiertoe enkele landelijke en lokale initiatieven
zaam inkopen en gebruiken. TVM houdt bij haar inkoopbeslis-
met een financiële bijdrage of door inzet van medewerkers. In
singen, naast de kosten en kwaliteit, rekening met de milieu- en
de rol van maatschappelijk betrokken organisatie heeft TVM
sociale aspecten van de aan te schaffen producten en diensten.
op 6 december 2012, de dag dat TVM 50 jaar bestond, een
Te denken valt aan inkoop van kantoorartikelen, cartridges,
stichting opgericht: de TVM foundation.
papier, drukwerk, catering, etcetera. De belangrijkste duurzaamheidsuitdaging zit in vermindering van het papier- en
TVM foundation
energiegebruik. In het TVM meerjarenplan 2015-2017 zijn
Vanaf 2013 wordt door TVM jaarlijks een donatie aan deze
doelstellingen opgenomen met betrekking tot digitalisering
foundation gedaan. Met het beschikbaar stellen van deze
van informatiestromen. Ook de wijze waarop leveranciers
middelen wil TVM bijdragen aan een duurzame verbetering
omgaan met duurzaamheid wordt steeds belangrijker. TVM
van de maatschappelijke, sociaal economische omgeving in
stelt daartoe criteria op waaraan leveranciers moeten voldoen.
Nederland. Kortom, de leefbaarheid in de buurt, in een dorp of stad verbeteren. Zowel leden als medewerkers van TVM
Goed werkgeverschap
kunnen een projectaanvraag doen voor een bijdrage aan een
Dit kan in diverse activiteiten tot uitdrukking komen.
binnen de doelstellingen vallend project. Juist omdat TVM als
Momenteel staat bij TVM Het Nieuwe Werken, opleidingen en
coöperatie er voor en door haar leden is, hebben diezelfde
mobiliteit in de belangstelling. TVM wil medewerkers toerusten
leden een actieve rol bij het verdelen van de bijdragen naar
met kennis en vaardigheden, zodat ze hun werk goed kunnen
diverse maatschappelijke initiatieven. Het bestuur onder voor-
doen, bevlogen zijn en mobiel blijven. TVM betaalt en stelt tijd
zitterschap van voormalig staatssecretaris de heer Atsma komt
beschikbaar voor de opleidingen en examens in het kader van
twee keer per jaar bij elkaar om aanvragen te bespreken. In
het Wft vakbekwaamheidstelsel. Dit geldt zowel voor mede-
2014 werden diverse bijzondere initiatieven ondersteund met
werkers met een adviesfunctie die deze examens met goed
geld. Meer informatie is te vinden op www.tvmfoundation.nl.
gevolg moeten afleggen om hun functie te mogen uitoefenen, als ook voor medewerkers die niet verplicht zijn deze opleiding
TVM is partner van MVO Nederland, de nationale kennis- en
te doorlopen. Als verzekeringsspecialist vindt TVM het belang-
netwerkorganisatie voor maatschappelijk verantwoord onder-
rijk dat haar medewerkers zich blijven ontwikkelen met kennis
nemen (MVO).
en vaardigheden. TVM bevordert op die manier de interne mobiliteit.
Slotbeschouwing
In het kader van goed werkgeverschap vindt TVM het belang-
Als
rijk om actief mee te denken in vraagstukken rondom de balans
geen aandeelhouders voor wie zij winstmaximalisatie moet
tussen werk en privé. In dat kader biedt TVM als werkgever
nastreven. Winst staat bij TVM ten dienste van de continuï-
haar medewerkers een flexibele verlofregeling aan. Jaarlijks
teit van de organisatie en aldus ten dienste van haar verze-
kunnen mensen kiezen of ze meer of minder uren per week
kerden. TVM moet uiteraard wel voldoen aan de wettelijk
willen werken en hoe ze hun eventuele verlof willen inzetten.
voorgeschreven solvabiliteitseisen uit de Wet op het finan-
coöperatieve
verzekeringsmaatschappij
heeft
TVM
cieel toezicht (Wft). TVM voldoet ultimo 2014 ruimschoots Vanuit goed werkgeverschap vindt TVM het belangrijk om
aan deze eisen. In 2016 worden de nieuwe solvabiliteitseisen
talentvolle, enthousiaste medewerkers aan te trekken en te
van Solvency II van kracht. Ook aan deze normen voldoet TVM
behouden. Om de twee jaar wordt een onderzoek onder mede-
ruimschoots.
werkers uitgevoerd waaruit speerpunten op personeelsbeleid naar voren komen. Uit het onderzoek van december 2013
Vanaf haar oprichting in 1962 heeft TVM zich continu inge-
kwam een rapportcijfer van 8,1 op de tevredenheid over het
spannen voor een goede dienstverlening aan haar verzekerden.
werk bij TVM. Dat is een relatief hoog cijfer. Tevens kent TVM
Deze kwaliteit wordt gewaardeerd door onze verzekerden en
24
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
wordt bevestigd door uitstekende beoordelingen in klant-
Het aantal medewerkers zal in 2015 stijgen door de uitbreiding
tevredenheidsonderzoeken. TVM heeft hiermee een solide
van werkzaamheden die voorheen extern uitgevoerd werden
basis gelegd voor haar toekomst. In de komende jaren zal TVM
en door een autonome groei van het werkaanbod.
zich onverminderd blijven inspannen voor haar verzekerden en daar waar nodig verder verbeteren.
Het jaar 2014 is een jaar geweest van grote inspanning op vele gebieden. Het is dan ook volledig op zijn plaats iedereen die bij
Het resultaat na belastingen bedraagt € 19,4 mln en is conform
TVM werkt te bedanken. De sterke toewijding en grote betrok-
statutaire bepaling ten gunste van de algemene reserve
kenheid van medewerkers en leden vormen een goede basis
gebracht.
om de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien.
Voor 2015 wordt een lichte autonome groei van de premie-
Hoogeveen, 2 maart 2015
inkomsten verwacht. Daarnaast is de verwachting dat de schadelast zowel in absolute als in relatieve zin zal toenemen als gevolg van aantrekkende economische activiteiten. Door
Namens de Raad van Bestuur
kritisch te blijven op rendement en hier tijdig passende maatregelen op nemen, wordt verwacht dat de schaderatio per
Arjan Bos
saldo niet toeneemt.
CEO
De Raad van Bestuur (v.l.n.r.): D.J. Klein Essink RA ( CFO), mr. A.P.J.C. Bos (CEO), H. Stroeve (COO)
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
25
Risico- en kapitaalmanagement
Risicobeheersing
over het actuele risicoprofiel wordt gebruik gemaakt van de risicobereidheid. Voorts is een risico-dashboard ontwikkeld,
Algemeen
gevuld met KRI’s (Key Risk Indicators). Met dit dashboard
De Raad van Bestuur ziet het beheersen van bedrijfsprocessen
kan de risicomanagementfunctie vrijwel continu de kritieke
als een kritische succesfactor voor het bieden van zekerheid
risico’s volgen. Het dashboard wordt zo veel mogelijk geau-
gericht op de lange termijn aan zowel verzekerden, mede-
tomatiseerd. Het doel is mede in staat te zijn tussentijds de
werkers als andere belanghebbenden van TVM. De Raad van
solvabiliteitseis (SCR) in te schatten. Ook kunnen afwijkingen
Bestuur aanvaardt de volledige verantwoordelijkheid voor de
worden gesignaleerd in het risicoprofiel, wat een trigger is
opzet, bestaan en werking van de TVM risicobeheersings- en
voor het gedetailleerd berekenen van de SCR. Afwijkingen
controlesystemen.
van het gewenste profiel worden door de risk manager aan de Raad van Bestuur gerapporteerd, die vervolgens de Raad van
De risicobeheersings- en controlesystemen zijn opgezet
Commissarissen informeert. Tevens is een escalatielijn inge-
volgens vijf verdedigingslinies. De eerste linie wordt gevormd
richt naar de Raad van Commissarissen.
door de verkoop-, verzekerings- en schadebehandelingsafdelingen. Deze afdelingen hebben veelvuldig contact met
De uitvoering van de risicomanagementfunctie is onderworpen
verzekerden van TVM en hun tegenpartijen en zijn de eerst
aan een onafhankelijke toetsing door de interne auditfunctie.
aangewezenen om risico’s te signaleren en te beheersen. De
Deze toetsing heeft mede tot doel de werking van de risico-
tweede verdedigingslinie wordt gevormd door de controle-
managementfunctie vast te stellen en een onaanvaardbare
en riskmanagementfuncties. TVM kent een Risk Committee
vermenging van uitvoerende en toezichthoudende taken van
dat het geheel aan risico’s binnen de verzekeraar overziet en
de risicomanagementfunctie te voorkomen.
de consistentie van het risicobeheer bewaakt. TVM beschikt over de afdeling Internal Audit, die de derde verdedigingslinie
Risicobereidheid
vormt. Deze afdeling beoordeelt en houdt toezicht op het
TVM heeft als onderdeel van het risicomanagementbeleid haar
functioneren van de risicobeheersings- en controlesystemen.
risicobereidheid (risk appetite) geformuleerd. De risicobereid-
De interne auditfunctie vormt samen met de riskmanagement-,
heid is opgebouwd uit een risicovoorkeur en een risicotole-
actuariële en compliancefunctie de vier keyfuncties van de risi-
rantie en kent risicolimieten. De risicobereidheid is het niveau
cobeheersings- en controlesystemen. De vierde verdedigings-
van risico dat TVM bereid is te nemen om haar doelstellingen
linie wordt gevormd door de externe accountant. De Raad van
te verwezenlijken. Het klantbelang staat hierbij centraal. De
Commissarissen vormt de vijfde verdedigingslinie.
verschillende aspecten daarvan zijn terug te vinden binnen de vier kernwaarden: betrokken, betrouwbaar, deskundig en
De risicomanagementfunctie
ondernemend. TVM heeft voor elk van deze vier kernwaarden
TVM heeft de risicomanagementfunctie vormgegeven met
indicatoren vastgelegd om de kernwaarden zichtbaar te
een risk manager en een Risk Committee. De organisatorische
maken. De risicobereidheid is vastgelegd als een grenswaarde
inbedding van deze functie is zodanig dat zij objectief en onaf-
voor deze indicatoren en wordt vastgelegd in het ‘risk appe-
hankelijk haar taken kan uitvoeren. Dit betekent in ieder geval
tite statement’. Dit document wordt in concept opgesteld
dat zij zonder invloed van andere functies haar bevindingen
door het Risk Committee, ter ondersteuning van de Raad van
rechtstreeks kan rapporteren aan de Raad van Bestuur en de
Bestuur. Het Risk Committee adviseert hiermee de Raad van
Raad van Commissarissen. De risicomanagementfunctie onder-
Bestuur over mogelijke risicomaatstaven en relevante risico-
steunt de organisatie bij het effectief uitvoeren van het risico-
limieten. Het risk appetite statement is het mandaat waar-
management. Dit gebeurt onder meer door het zorgen voor
binnen de Raad van Bestuur de vrijheid heeft beleidskeuzes
een gedocumenteerd risicomanagementsysteem en de peri-
te maken om invulling te geven aan de strategie. De Raad
odieke evaluatie hiervan. De uitgangspunten en opzet van dit
van Commissarissen keurt vooraf de risk appetite statement
systeem zijn vastgelegd in het beleidsplan risk management.
goed en beoordeelt achteraf of de door de Raad van Bestuur aangegane risico’s passen binnen de vooraf goedgekeurde risk
Het Risk Committee bestaat uit de COO, de risk manager,
appetite statement. De riskmanager signaleert voorgenomen
directeuren van elke portefeuille en van TVM Belgium, de
beleidskeuzes die buiten de risk appetite vallen en rapporteert
manager compliance en een controller. Het Risk Committee
deze aan de Raad van Bestuur, waarbij een escalatielijn is inge-
is verantwoordelijk voor de coördinatie van het ORSA-proces,
richt naar de Raad van Commissarissen.
-rapportage en voor risico-inventarisaties. Om te oordelen
26
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Een belangrijke maatstaf voor de risicobereidheid is het
doelstellingen en het oordelen over deze risico’s ten behoeve
budget dat beschikbaar wordt gesteld aan de belangrijkste risi-
van de Raad van Bestuur. De inventarisatie wordt uitgevoerd
co’s. TVM maakt hiervoor onderscheid naar het verzekerings-
door het Risk Committee en stelt de Raad van Bestuur in
technisch risico en het marktrisico. Deze budgetten zijn voor
staat te beslissen welke (aanvullende) beheersmaatregelen
2015 vastgesteld en geven het bedrag weer dat TVM bereid is
genomen moeten worden. Het rapport verbindt de risico’s van
maximaal eens in de 200 jaar te verliezen. Hierbij is aansluiting
TVM aan de strategie, zodanig dat deze zo nodig bijgesteld kan
gezocht bij het standaardmodel van Solvency II. De omvang van
worden. De risico-inventarisatie geeft per risico een kans en
deze risicobudgetten is een uitgangspunt voor het bepalen van
een impact, op een vooraf vastgestelde schaal.
het herverzekeringsbeleid en het beleggingsbeleid. Het resterende kapitaal dient voor het afdekken van overige risico’s en
Op operationeel niveau worden jaarlijks risicoanalyses uitge-
voor de continuïteit van TVM op lange termijn, passend bij de
voerd voor de primaire processen. Dit zijn Verkoop (direct
coöperatieve gedachte. De risicobudgetten zijn vastgelegd in
en indirect, intermediair en volmachten), Beheer (polis wijzi-
het kapitaalbeleid en zijn zodanig vastgesteld dat de streef-
gingen, prolongaties, portefeuille beheer en debiteurenbe-
waarde van de solvabiliteit niet in gevaar komt.
heer) en Schade (schadebehandeling en -betaling). Hierbij wordt de COSO-methode gehanteerd.
Risicobeheersing Een belangrijk instrument voor risicobeheersing is de zoge-
Naast de primaire processen worden de financiële en
noemde ‘Own Risk and Solvency Assessment’ (ORSA). Bij het
ICT-risico’s geanalyseerd en wordt beoordeeld of de getroffen
uitvoeren van een ORSA, de eigen beoordeling van risico
maatregelen toereikend zijn. Voor de IT-omgeving worden de
en solvabiliteit, neemt de Raad van Bestuur de verantwoor-
risico’s jaarlijks beoordeeld en in samenspraak met gespeciali-
delijkheid om risico, kapitaal en rendement gezamenlijk te
seerde partijen wordt beoordeeld of alle risico’s in beeld zijn
beschouwen in de context van de eigen bedrijfsstrategie voor
en of de genomen maatregelen toereikend zijn. Gesignaleerde
de bedrijfsplanperiode. Vanaf 2014 is een jaarlijkse ORSA
risico’s worden waar mogelijk continu gemonitord met specia-
verplicht, die onder de naam ERB (Eigen Risicobeoordeling)
listische tools. Dit levert eens per kwartaal een securityrappor-
in de Wft (Wet op het financieel toezicht) is opgenomen. In
tage op, die beoordeeld wordt door de securitymanager en de
december 2014 heeft TVM het verslag van het ORSA-proces
directeur informatievoorziening.
ingediend bij De Nederlandsche Bank. Kapitaalbeleid Het ORSA-proces is cyclisch en wordt jaarlijks doorlopen. TVM
Als onderdeel van de ORSA wordt het kapitaalbeleid beoor-
voert het ORSA-proces uit in de volgende acht onderdelen:
deeld. Dit beleidsdocument geeft aan hoe TVM omgaat met
1. Vaststellen missie en visie;
haar kapitaal, welke visie het heeft op kapitaal, hoe het gemo-
2. Vaststellen risk appetite statement;
nitord wordt en hoe TVM wil voldoen aan de eisen die aan de
3. Vaststellen strategie en doelstellingen;
hoogte van het kapitaal gesteld worden. TVM heeft daarnaast
4. Uitvoeren risico-inventarisatie;
een interne kapitaalseis geformuleerd. Het Risk Committee
5. Opstellen scenario’s, (reverse) stresstesten en
beoordeelt of het kapitaalbeleid voldoende actueel is, gezien
managementacties; 6. Vaststellen kapitaalbehoefte en financiering (kapitaalbeleid);
de uitkomsten van het ORSA-proces, waarna de Raad van Bestuur dit bevestigt. De Raad van Commissarissen en de Ledenraad hebben het kapitaalbeleid goedgekeurd.
7. Beoordelen standaardmodel voor de solvabiliteitseis SCR (Solvency Capital Requirement); 8. Herbeoordelen strategie en monitoring van de kapitaalsen voorzieningenvereisten.
De huidige solvabiliteit op Solvency II-grondslagen vormt geen aanleiding tot maatregelen in het kader van het kapitaalbeleid. Afhankelijk van de ontwikkeling van de solvabiliteit, heeft TVM te nemen maatregelen geformuleerd. Voor scenario’s waarin
In dit onderdeel van het jaarverslag lichten wij graag de onder-
de aanwezige solvabiliteit onvoldoende dreigt te worden,
delen 4, 6 en 8 toe.
geeft het kapitaalbeleid aan welke mogelijkheden TVM heeft om de solvabiliteit te herstellen. Er kan onderscheid worden
Uitvoeren risico-inventarisatie
gemaakt naar (a) mogelijkheden die het aanwezige kapitaal
De (strategische) risico-inventarisatie heeft als doel het onaf-
versterken en naar (b) mogelijkheden die de solvabiliteitseis
hankelijk inventariseren en meten van risico’s rond strategische
verlagen door het verminderen van risico.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
27
a Kapitaalversterking
solvabiliteitsratio onder de wettelijke norm komt.
De middelen om kapitaal te genereren zijn beperkt. Kapitaalversterking is voor TVM mogelijk op een directe en
Herbeoordelen strategie en monitoring risico’s, kapitaals-
indirecte wijze. Als directe wijze ziet TVM de uitgifte van
en voorzieningenvereisten
nieuwe participaties, van schuldbrieven en van aandelen. Als
Na het doorlopen van de voorgaande ORSA-stappen, herbe-
indirecte wijze ziet TVM kostenverlaging, schadebeperking en
oordeelt het Risk Committee de strategie. Deze beoordeling
het doorvoeren van een premieaanpassing. Indirecte kapitaal-
wordt vastgelegd en aan de Raad van Bestuur voorgelegd. De
versterking heeft maar beperkt effect en werkt vertraagd. Van
Raad van Bestuur besluit tot het eventueel aanpassen van de
de directe methoden ligt het uitgeven van schuldbrieven het
strategie, die dient te worden goedgekeurd door de Raad van
meest voor de hand. Dit is effectief, behoeft geen aanpassing
Commissarissen.
van de statuten van de coöperatie en doet de zeggenschap van de leden in de verzekeringsactiviteiten minder verwateren dan
TVM dient continu te voldoen aan de kapitaalsvereisten SCR en
het uitgeven van nieuwe aandelen.
MCR alsmede de eisen voor de technische voorziening en die te monitoren. De afdeling Risk Management rapporteert daartoe
b Risico’s verminderen
in de interne financiële kwartaalrapportage het risicoprofiel.
De solvabiliteitratio kan ook verbeterd worden door risico’s te
Aan de hand van KRI’s (Key Risk Indicators) wordt bepaald of op
verminderen. De solvabiliteitseis neemt hierdoor af, waardoor
dat moment wordt voldaan aan de kapitaalseisen en aansluit bij
de solvabiliteitsratio verbetert. Onderscheid wordt gemaakt
het risicoprofiel. Tevens wordt aangegeven of de afdeling Risk
naar het verminderen van marktrisico en verzekeringstech-
Management voorziet dat het risicoprofiel op korte termijn zal
nisch risico. Deze risico’s vertegenwoordigen samen het over-
wijzigen. Daarnaast worden de twee belangrijkste bronnen van
grote deel van de solvabiliteitseis.
risico (markt- en verzekeringstechnisch), nauwlettend gevolgd in afzonderlijke rapportages. Tenslotte wegen de Raad van
Om het marktrisico te verminderen, kunnen de beleggingen in
Bestuur en de Directie bij besluiten in hun bedrijfsvoering
vastgoed, in vastrentende waarden en in aandelen herbelegd
af, of met een besluit een materieel risico wordt aangegaan.
worden in beleggingen met een lager risico zoals euro-staats-
Als dit het geval is, beslist het Risk Committee of het ORSA-
obligaties. Het valutarisico kan hiermee eveneens fors worden
proces doorlopen dient te worden. Hiervoor heeft TVM het
verlaagd en kan met valutatermijncontracten verder terugge-
ad-hoc-ORSA proces ingericht. De afweging of met een besluit
bracht worden. Het verzekeringstechnisch risico kan vermin-
een materieel risico wordt aangegaan, wordt beoordeeld door
derd worden door herverzekering uit te breiden of door het
de risk manager.
afstoten van verzekeringsactiviteiten. TVM berekent de hoogte van haar risico’s met behulp van het Het meest voor de handliggend is het afstoten van marktri-
standaardmodel van Solvency II. De volgende risicocategorieën
sico’s. Hierbij blijft TVM zelf in control van haar kernactiviteit
worden hierbij onderscheiden (a tot en met e):
verzekeren. Deze maatregel is sneller en effectiever dan het afstoten van verzekeringstechnisch risico door herverzekering
a Verzekeringstechnisch risico
uit te breiden of portefeuilles af te stoten.
De verzekeringsportefeuille bestaat hoofdzakelijk uit schadeverzekeringsproducten in eigen beheer en is primair gericht op
TVM heeft een aantal grenzen gedefinieerd voor de solvabi-
de logistieke sector, de binnenvaart en automotive. De samen-
liteitsratio waarbij bij overschrijding (‘trigger event’), acties
stelling van de verzekeringsportefeuille is een afspiegeling
ingezet worden om de solvabiliteitsratio te herstellen. Indien
van de opbouw en samenstelling van ondernemingen in het
de solvabiliteitsratio zich boven de streefwaarde bevindt
beroepsgoederenvervoer over de weg en het water. Om rela-
(zoals per 31-12-2014), zijn geen maatregelen nodig. Indien de
ties totaalpakketten te kunnen bieden, wordt door TVM inter-
solvabiliteitsratio onder de streefwaarde zakt, is indirecte kapi-
mediair ook bemiddeld in producten van collega-verzekeraars.
taalversterking vereist. Daalt de solvabiliteitsratio onder een volgende grens, dan is aanvullend vastgelegd dat het beleg-
a1 Het premierisico komt voort uit het risico dat voor de
gingsprofiel wordt aangepast. Neemt de solvabiliteitsratio
komende periode de ontvangen premies ontoereikend zijn
desondanks verder af, dan wordt de herverzekering dermate
om verwachte schaden te kunnen uitkeren. Dit risico wordt
uitgebreid dat de solvabiliteitsratio zich naar de streefwaarde
beperkt door strikte procedures op het gebied van accep-
begeeft. Directe kapitaalsversterking is vereist indien de
tatie en door schadebeheersing.
28
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
a2 Het reserverisico komt voort uit het risico dat de aange-
staats- en bedrijfsobligaties met een voorkeur voor een hoge
houden reserves ontoereikend blijken te zijn bij het afwik-
kredietwaardigheid. Het beleid is om minimaal 2/3 van de vast-
kelen van de betreffende schaden. TVM heeft een strikt en
rentende waarden in AA-waarden of hoger te beleggen. Voor
voldoende prudent reserveringsbeleid. Door een jarenlange
wat betreft de sectorallocatie is het beleid om minimaal 3/4
consistente wijze van reserveren, wordt het risico beheerst.
in staatsobligaties te beleggen. Uitgangspunt in de samenstelling van de aandelenportefeuille is een evenwichtige
a3 Het catastroferisico komt voort uit het risico dat zich zeer
verdeling tussen enerzijds de diverse sectoren en anderzijds
grote schaden voordoen. TVM beheerst dit risico met
de diverse geografische gebieden. Ten aanzien van deposito’s
herverzekeringen. Herverzekeringen worden op basis van
wordt het concentratierisico bij Nederlandse systeembanken-,
met name Excess of Loss-contracten ondergebracht bij
of banken waarvan de Nederlandse Staat aandeelhouder is,
vooraanstaande herverzekeraars met een goede krediet-
geaccepteerd.
waardigheid. Er bestaat een evenwichtige spreiding over de verschillende herverzekeraars. In beginsel worden langdu-
TVM werkt met een Gedragscode Beleggingen. Deze maakt deel
rige relaties met herverzekeraars onderhouden.
uit van de Gedragscode Integriteit. Het onderwerp beleggingen, als onderdeel van de kwartaalrapportage, is een vast agenda-
b Marktrisico
punt tijdens vergaderingen met de Raad van Commissarissen.
TVM heeft voor het beheer van haar beleggingsportefeuille
Tijdens de vergadering van 4 december 2014 heeft de Raad van
een fiduciaire overeenkomst afgesloten met een professio-
Commissarissen het door de Raad van Bestuur voorgestelde
nele investment manager, ING Investment Management. Deze
beleggingsbeleid voor 2015 goedgekeurd.
rapporteert en doet voorstellen aan de Beleggingscommissie die bestaat uit de CEO (de heer mr. A.P.J.C. Bos), de CFO
c Tegenpartijkredietrisico
(de heer D.J. Klein Essink RA) en een externe deskundige (de
Van tegenpartijkredietrisico is sprake als er verliezen kunnen
heer prof. dr. J.J. van Duijn). De heer Van Duijn heeft als beleg-
worden geleden die worden veroorzaakt door betalingson-
gingsdeskundige een jarenlange ervaring bij onder andere
macht van debiteuren of van derden, met name uit hoofde
Robeco.
van beleggingen en vorderingen. TVM handelt met derden die over een goede kredietwaardigheid beschikken. De herverze-
De Beleggingscommissie vergadert vijfmaal per jaar, daarnaast
keraars waar TVM verzekeringsverplichtingen in herverzeke-
is er frequent telefonisch contact tussen de commissieleden.
ring heeft, dienen minimaal over een A-rating te beschikken.
De Beleggingscommissie heeft als belangrijkste taak zorg te
Het kredietrisico dat verbonden is aan beleggingsactiviteiten,
dragen voor het uitvoeren van het vastgestelde beleggings-
herverzekeraars, tussenpersonen, gevolmachtigden en polis-
beleid. Dit wordt gerealiseerd door op basis van een Asset
houders wordt bewaakt op basis van algemene en specifieke
Liability Management-analyse en een Strategische Asset
risicolimieten.
Allocatie een optimale verdeling van de beleggingsportefeuille vast te stellen. Hierbij wordt het risico van de beleggingen
d Liquiditeitsrisico
afgestemd op de verplichtingen die TVM draagt, uitgaande van
Dagelijks worden de saldi van alle bankrekeningen van TVM
de risicobereidheid en het beschikbaar gestelde risicobudget.
en dochtermaatschappijen gemonitord. Aan het saldo van de
Valutarisico’s worden grotendeels afgedekt door middel van
bankrekeningen worden de intradagmutaties toegevoegd. Er
termijncontracten.
wordt rekening gehouden met de verwachte ontvangsten op korte en lange termijn, waaronder van debiteuren. Ook wordt
Met het oog op het concentratierisico spreidt TVM de beleg-
er rekening gehouden met de verwachte uitgaven op korte en
gingen. De discretionaire staatsobligatieportefeuille is belegd
lange termijn zoals schadebetalingen, belastingen, uitgaande
in landen die beschikken over minimaal een AA-rating. De limiet
herverzekeringen en kosten.
aan het percentage staatsobligaties dat belegd is buiten het eurogebied bedraagt 25% van de discretionaire portefeuille.
TVM houdt een afdoende liquiditeitsbuffer aan en beschikt
Er zijn specifieke beperkingen vastgelegd inzake de maximale
daartoe over zakelijke spaarrekeningen met alle vrijheid om
exposure naar een land binnen de Eurozone. Als niet specifiek
over het geld te beschikken (Liquidity Management Accounts).
ten opzichte van een benchmark wordt belegd, worden deze
Met deze LMA’s kan TVM snel acteren op liquiditeitsover-
gewichten gemaximeerd op 35% voor AAA-landen en 15%
schotten en -tekorten. TVM maakt voor haar cashmanagement
voor landen met een rating lager dan AAA. Er wordt belegd in
gebruik van specifieke software.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
29
e Operationeel risico
functies een rol, zodat het product vanuit verschillende
Binnen het operationeel risico hebben ICT, business continuï-
invalshoeken wordt bezien en aan de klantbehoefte wordt
teit, compliance, productontwikkeling en het reputatierisico
gerelateerd. Deze functies zijn gepositioneerd binnen
speciale aandacht.
de afdelingen Risk Management, Compliance, Juridische zaken, Actuariaat, Verkoop, Acceptatie, Productbeheer
e1 ICT
en ontwikkeling, Schadebehandeling, ICT en Financiën.
TVM beoogt met het informatiebeveiligingsbeleid de
Niet alleen wordt hiermee het klantbelang geborgd, ook
beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van de
het risicoprofiel van TVM wordt met de PARP-procedure
informatie en de informatievoorziening te waarborgen en
bewaakt. De internal auditor toetst jaarlijks met behulp van
de eventuele gevolgen van beveiligingsincidenten tot een
een risico-analyse de opzet, het bestaan en de werking van
acceptabel, vooraf bepaald, niveau te beperken. Beveiliging
de PARP-procedure. De Raad van Bestuur en de Audit- en
van geautomatiseerde systemen en diensten vraagt bijzon-
Risicocommissie worden geïnformeerd over de uitkomsten
dere aandacht, zeker vanwege de toenemende externe
van dit onderzoek.
data-uitwisseling, bijvoorbeeld via Mijn TVM en internet. Daarom worden periodiek testen uitgevoerd om de bevei-
e5 Reputatierisico
ligings- en continuïteitsmaatregelen te toetsen. TVM
TVM vindt haar reputatie belangrijk, zeker gezien de coöpe-
heeft intern de hoofdsystemen dubbel ingericht en op
ratieve structuur. Belangrijke reputatierisico’s zijn imagobe-
een uitwijklocatie alle, voor de continuïteit noodzakelijke,
schadiging van het merk en reputatieschade van bestuur-
ICT-componenten nogmaals uitgevoerd.
ders en commissarissen. Daarnaast is het openbaar raken van klantgegevens door een systeemfout of door menselijk
e2 Business Continuïteit
handelen een risico voor de reputatie. Tevens is het niet-
TVM beschikt over een business continuïteit plan waarin
integer handelen van medewerkers een reputatierisico. De
gebeurtenissen staan benoemd welke impact kunnen
afdeling Corporate Communicatie is verantwoordelijk voor
hebben op de continuïteit van de bedrijfsvoering, met de
de communicatie met externe stakeholders. De manager
daarbij behorende continuïteitsmaatregelen. Dit betreft
corporate communicatie is woordvoerder namens TVM
zowel de maatregelen op het gebied van de huisvesting
verzekeringen richting media en maatschappelijke stake-
alsook die op het gebied van ICT. In 2014 hebben er testen
holders en volgt de media. Mediacontacten verlopen via de
plaatsgevonden om te toetsen of de betreffende conti-
manager corporate communicatie. In beleidskwesties stemt
nuïteitsmaatregelen werken. Deze testen zijn succesvol
hij met de voorzitter van de Raad van Bestuur een woord-
verlopen.
voeringslijn af.
Geconstateerde
verbeterpunten
worden
geïmplementeerd. De afdeling Corporate Communicatie werkt dagelijks met e3 Compliance
diverse zoekprogramma’s om zorgvuldig alle relevante publi-
Om de naleving van wet- en regelgeving en het werken
citeit te kunnen volgen, inclusief uitingen in sociale media.
volgens eigen normen en regels te bevorderen, heeft de
TVM kiest voor transparante communicatie en verzorgt zelf
Raad van Bestuur een compliancefunctie ingericht. De
persmailing op nieuwsmomenten. TVM voert een actief media-
manager compliance en de compliance officer hebben
beleid en is 24 uur per dag bereikbaar voor reacties en toelich-
daartoe een onafhankelijke functie binnen de organisatie,
ting. TVM bewaakt het imago van andere partijen die het
gericht op bewaking van en het bevorderen van de nale-
TVM-merk gebruiken. Bij ieder imago- en reputatierisico treedt
ving van regels die verband houden met de integriteit van
de manager corporate communicatie adviserend op richting de
TVM. TVM gaat de compliance awareness in 2015 verder
Raad van Bestuur, Directie en de betreffende afdelingen.
verhogen met een e-learningprogramma. Solvency II e4 Productontwikkeling
30
Met ingang van 1 januari 2016 zal Solvency II van kracht zijn.
TVM heeft een productontwikkeling-, review- en goedkeu-
TVM heeft zich op de diverse onderdelen voorbereid en is naar
ringsproces (PARP) ingericht waarbij een van de onderdelen
verwachting klaar om te voldoen aan de vereisten. In de eerste
een risicoanalyse van het product betreft. Met het PARP
helft van 2015 zal een audit uitwijzen of nog aanvullende acties
waarborgt TVM dat de aangeboden producten het belang
benodigd zijn. Solvency II bestaat uit drie pijlers die samen de
van de verzekerden dienen. In het PARP hebben diverse
ruggengraat van de nieuwe regelgeving vormen.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Pijler I. Kwantitatieve criteria De eerste pijler bestaat uit een tweeledige kapitaalvereiste waaraan een verzekeraar dient te voldoen. Ten eerste de ‘Solvency Capital Requirement’ (SCR), een maatstaf die is gebaseerd op de kwantificeerbare risico’s van de verzekeraar. Ten tweede de ‘Minimum Capital Requirement’ (MCR), een absoluut minimaal kapitaalniveau waaronder de toezichthouder drastisch zal ingrijpen. TVM heeft voor het berekenen van voornoemde requirements gekozen voor het standaardmodel, zoals dat door de toezichthouder is opgesteld. TVM voldoet ruimschoots aan de kapitaalseisen SCR en MCR. Pijler II. Corporate Governance De tweede pijler is gericht op de Corporate Governance en organisatiestructuren van verzekeraars. Solvency II beoogt een bedrijfsbrede gedragsverandering te bewerkstelligen, door aan te sturen op verbeteringen van het interne risicomanagement. TVM heeft het beleid voor het genoemde ORSA-proces opgesteld en gebruikt dit proces jaarlijks om risico, kapitaal en rendement gezamenlijk te beschouwen in de context van de eigen bedrijfsstrategie. Daarnaast is het risicomanagementbeleid opgesteld. Hierin is de positionering van de vijf verdedigingslinies vastgelegd en wordt de samenhang tussen de risicobereidheid, het kapitaalbeleid, het beleggingsbeleid en het herverzekeringsbeleid getoond. Pijler III. Transparantie De derde pijler van Solvency II is gericht op het vergroten van de transparantie naar publiek en toezichthouders. Deze openheid omvat onder andere de aard en prestatie van de verzekeraar, corporate governanceaspecten, kapitaalmanagement en risicobeheersing. Het uiteindelijke doel van de zwaardere eisen met betrekking tot de rapportage is het creëren van meer marktdiscipline en harmonisatie van de informatieverstrekking van verzekeraars binnen de EU. TVM heeft een rapportagesysteem ingericht dat is geïntegreerd met haar reguliere rapportagesysteem. Hiermee is TVM in staat snel, efficiënt en betrouwbaar Solvency II-rapportages op te stellen. Daarnaast heeft TVM voorbereidingen getroffen aangaande de inhoud en vormgeving van het publieke Solvency II-rapport.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
31
Veiligheid 32
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
op de weg Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
33
Jaarrekening 2014
Coöperatie TVM U.A., Hoogeveen Geconsolideerde balans per 31 december 2014 Activa (in duizenden euro’s) 31 december 2014
31 december 2013
noot Immateriële vaste activa
1
Kosten voor onderzoek en ontwikkeling Beleggingen
-
1.001
2
Terreinen en gebouwen
25.392
26.036
23
10.022
Aandelen
328.392
264.953
Obligaties
64.914
91.289
235.985
237.972
629.291
594.214
Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen Andere deelnemingen Overige financiële beleggingen
Deposito’s bij kredietinstellingen
654.706 Vorderingen
630.272
3
Vorderingen uit directe verzekering op verzekeringnemers
29.120
26.353
Vordering uit herverzekering
2.187
1.982
Overige vorderingen
4.651
3.375 35.958
Overige activa
31.710
4
Materiële vaste activa
3.987
4.726
Liquide middelen
8.694
13.101 12.681
17.827
Overlopende activa Lopende rente
1.576
2.904
Overige overlopende activa
3.761
3.003
Totaal
34
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
5.337
5.907
708.682
686.717
Passiva (in duizenden euro’s) 31 december 2014
31 december 2013
noot Eigen vermogen
5
Technische voorzieningen
6
301.067
281.692
Voor niet verdiende premies en lopende risico’s Bruto
27.635
25.566
-
-
27.635
25.566
Bruto
341.010
340.310
Herverzekeringsdeel
-15.633
-15.018
325.377
325.292
Herverzekeringsdeel
Voor te betalen schaden
Overige technische voorzieningen
180
195 353.192
Voorzieningen
351.053
7
Voor belastingen Overige
23.450
18.991
1.312
1.345 24.762
Schulden
8
Schulden uit directe verzekering Overige schulden Afgeleide financiële instrumenten
Overlopende passiva
Totaal
20.336
9
3.142
3.016
18.964
24.388
1.364
32 23.470
27.436
6.191
6.200
708.682
686.717
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
35
Coöperatie TVM U.A., Hoogeveen Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 Technische rekening schadeverzekering (in duizenden euro’s) 2014
2013
noot Verdiende premies eigen rekening
10
Premies Bruto Uitgaande herverzekeringspremies
202.089
196.720
-6.163
-7.156 195.926
189.564
Wijziging technische voorzieningen niet verdiende premies en lopende risico’s Bruto Aandeel herverzekeraars
-2.864
-990
-
-2.864
Toegerekende opbrengst uit beleggingen
11
Schaden eigen rekening
12
-990 193.062
188.574
8.067
8.077
Schaden Bruto Aandeel herverzekeraars
-152.728
-147.363
1.705
2.527 -151.023
-144.836
Wijziging voorziening voor te betalen schaden Bruto
-699
-3.537
Aandeel herverzekeraars
614
-805 -85
Kortingen
13
Wijziging overige technische voorzieningen eigen rekening Bedrijfskosten
-151.108
-149.178
-
1.757
15
24
14
Beheers- en personeelskosten; afschrijvingen bedrijfsmiddelen
-30.899
-31.545
Provisies en opbrengst diensten
4.273
4.244
-12.956
-12.853
Administratiekostenvergoedingen
36
-4.342
Overige technische lasten eigen rekening Resultaat technische rekening schadeverzekering
-39.582
-40.154
15
-925
-695
16
9.529
8.405
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Niet-technische rekening (in duizenden euro’s) 2014
2013
noot Resultaat technische rekening schadeverzekering Opbrengst uit beleggingen
9.529
8.405
17
Terreinen en gebouwen
1.221
957
Overige financiële beleggingen
13.651
13.201
Waardeveranderingen van beleggingen
35.176
20.982
5.737
26.253
Gerealiseerde winst op beleggingen
55.785
Beleggingslasten
61.393
17
Rente participatiekapitaal
-21
-30
-699
-661
Resultaat uit deelneming
-11.576
-153
Waardeveranderingen van beleggingen
-12.985
-26.012
-6.995
-11.676
Beheerskosten
Gerealiseerd verlies op beleggingen
-32.276
-38.532
Toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt naar technische rekening schadeverzekering
-8.067
-8.077
Resultaat voor belastingen
24.971
23.189
-5.531
-5.557
19.440
17.632
Belastingen met betrekking tot resultaat
Resultaat na belastingen
18
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
37
Jaarrekening 2014 Geconsolideerd kasstroomoverzicht (in duizenden euro’s) 2014
2013
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat na belastingen
19.440
17.632
Mutatie technische voorzieningen eigen rekening
2.139
5.308
Mutatie voorzieningen
4.426
317
Afschrijving (im)materiële vaste activa
2.239
2.640
Mutatie andere deelnemingen
9.999
366
-28.839
-4.883
Mutatie schulden
-3.615
-6.350
Mutatie vorderingen
-4.038
2.360
Waardemutatie beleggingen
Overige mutaties Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
17
48
1.768
17.438
-
-374
-485
-242
-115.133
-250.985
-657
-1.334
-
-
Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen • immateriële vaste activa • beleggingen in terreinen en gebouwen • overige financiële beleggingen • materiële vaste activa Desinvesteringen, aflossingen en verkopen • immateriële vaste activa • beleggingen in andere deelnemingen
-
-
110.024
235.306
158
120
-6.093
-17.509
Terugbetaling participatiekapitaal
-82
-331
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
-82
-331
Mutatie liquide middelen
-4.407
-402
Liquide middelen per 1 januari
13.101
13.503
Mutatie liquide middelen
-4.407
-402
Liquide middelen per 31 december
8.694
13.101
• overige financiële beleggingen • materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten
38
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Overzicht geconsolideerd eigen vermogen (in duizenden euro’s) 2014 Eigen vermogen per 1 januari Geconsolideerd resultaat na belastingen
2013 281.692
264.343
19.440
17.632
-65
-283
301.067
281.692
Totaal rechtstreekse vermogenmutaties in relatie tot leden Eigen vermogen per 31 december
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
39
Veiligheid o 40
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
p het water Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
41
Toelichting Coöperatie TVM U.A., Hoogeveen Toelichting behorende tot de geconsolideerde jaarrekening 2014 Algemeen
deze invloed.
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen voor verzekeringsmaatschappijen, zoals opgenomen in
De belangrijkste deelnemingen in groepsmaatschappijen zijn:
Afdeling 15 van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de
TVM zakelijk N.V., Hoogeveen (schadeverzekeringen)
Jaarverslaggeving.
TVM particulier N.V., Hoogeveen (schadeverzekeringen) TVM intermediair holding B.V., Hoogeveen
De financiële gegevens van de onderneming zijn in de gecon-
(assurantiebemiddeling)
solideerde jaarrekening verwerkt. Derhalve vermeldt de enkel-
TVM rechtshulp B.V., Hoogeveen (rechtsbijstand)
voudige winst- en verliesrekening conform artikel 402 Boek 2
TVM diensten en letsel holding B.V., Hoogeveen (diensten)
BW slechts het aandeel in het resultaat van vennootschappen
Vijverstaete B.V., Hoogeveen (beleggingen: onroerend goed)
waarin wordt deelgenomen na belastingen en het overige resultaat na belastingen.
Vanwege het te verwaarlozen belang is TVM schaatsploeg B.V. niet meegeconsolideerd.
Alle bedragen in de jaarrekening zijn in duizenden euro’s
Voor een overzicht van alle groepsmaatschappijen wordt ver-
vermeld, tenzij anders aangegeven.
wezen naar pagina 64 en pagina 65.
Overdracht portefeuille OVZ
Verbonden partijen
Op 1 oktober 2014 is als gevolg van een strategiewijzi-
Alle transacties met verbonden partijen hebben plaatsge-
ging de particuliere verzekeringsportefeuille met het label
vonden onder normale marktvoorwaarden.
OVZ verkocht aan De Zeeuwse (onderdeel van Goudse Schadeverzekeringen N.V.). Hierbij zijn eveneens de bijbeho-
Waarderingsgrondslagen
rende activa, passiva en het personeel overgedragen.
Algemeen Voor zover niet anders wordt vermeld zijn de activa en passiva
Fusie verzekeringsmaatschappijen
gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De noodza-
Op 1 januari 2015 is TVM particulier N.V. gefuseerd met TVM
kelijk geachte voorzieningen worden op de betreffende activa
zakelijk N.V., waarbij alle rechten en plichten zijn overgegaan
in mindering gebracht. In vreemde valuta luidende bedragen
van TVM particulier N.V. naar TVM zakelijk N.V. Deze fusie heeft
worden omgerekend tegen de koersen per balansdatum, waarbij
geen gevolgen voor het vermogen of resultaat.
valutaresultaten via de resultatenrekening worden verwerkt.
Naamswijziging TVM zakelijk N.V.
De jaarrekening is opgesteld op basis van de continuïteits-
Op 1 januari 2015 zal de statutaire naam van TVM zakelijk N.V.
veronderstelling.
wijzigen in TVM verzekeringen N.V. Stelselwijziging Grondslagen voor consolidatie
Als gevolg van Solvency II en de best practice van verslagge-
In de consolidatie worden, naast Coöperatie TVM U.A., alle
vingsstandaarden binnen de verzekeringsbranche heeft TVM
(directe en indirecte) deelnemingen in groepsmaatschappijen
besloten de waardering en resultaatbepaling van obligaties en
betrokken. Deze deelnemingen betreffen uitsluitend 100%
aandelen te wijzigen. De obligaties en overige vastrentende
belangen. De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsoli-
waarden worden voortaan op reële waarde gewaardeerd
deerd, waarbij onderlinge schulden, vorderingen en transacties
waarbij waardemutaties via de resultatenrekening worden
zijn geëlimineerd, evenals de binnen de groep gerealiseerde
verwerkt. Voorheen werd deze beleggingscategorie gewaar-
resultaten.
deerd tegen geamortiseerde kostprijs. Daarnaast zal TVM niet
Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie
langer gebruik maken van de mogelijkheid om waardemuta-
betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed
ties van de overige financiële beleggingen rechtstreeks toe te
kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in
voegen of te onttrekken aan het eigen vermogen. Alle waar-
de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van
demutaties zullen via de resultatenrekening worden verwerkt.
42
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Conform verslaggevingsvereisten is deze stelselwijziging retro-
Immateriële vaste activa (1)
spectief verwerkt in de jaarrekening.
De geactiveerde ontwikkelingskosten betreffen kosten voor
Het effect op de geconsolideerde jaarrekening is als volgt:
het optimaliseren van processen en systemen om de efficiency
Toename activa per 1-1-2013
€
8.976
en kostenbeheersing te verbeteren. De ontwikkelingskosten
Toename passiva per 1-1-2013
€
2.233
bestaan uit externe kosten en worden gewaardeerd tegen de
Toename eigen vermogen per 1-1-2013
€
6.743
historische kostprijs, verminderd met afschrijvingen gedurende
Toename eigen vermogen per 31-12-2014
€
2.323
de economische levensduur. Voor het nog niet afgeschreven
Toename opbrengst uit beleggingen 2013
€ 51.565
deel van de geactiveerde ontwikkelingskosten is een wettelijke
Toename beleggingslasten 2013
€ 37.688
reserve gevormd.
Toename resultaat na belastingen 2013
€ 10.408
Toename resultaat na belastingen 2014
€ 17.811
Beleggingen (2) Terreinen en gebouwen
Gebruik van schattingen
De kantoorgebouwen worden, voor het in eigen gebruik zijnde
De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management
deel, gewaardeerd tegen de onderhandse verkoopwaarde, vrij
oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt
van huur en gebruik. Overige terreinen en gebouwen worden
die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de
gewaardeerd tegen de getaxeerde opbrengsten bij onderhandse
gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van
verkoop in verhuurde staat. Alle gebouwen worden jaarlijks
baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken
extern getaxeerd, waarbij gebruik wordt gemaakt van algemeen
van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veron-
erkende taxatiemethodes. Verkrijgingen worden gewaardeerd
derstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen
tegen vervaardigingsprijs of tegen de verkrijgingsprijs.
van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor
Op de terreinen en gebouwen wordt niet afgeschreven. De in
de herziening gevolgen heeft.
het verslagjaar gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten zijn direct in de resultatenrekening verwerkt. Voor ongerea-
Afgeleide financiële instrumenten
liseerde waardemutaties van gebouwen en terreinen wordt,
In contracten besloten afgeleide financiële instrumenten (deri-
rekening houdend met latente belastingen, een herwaarde-
vaten) zullen worden gescheiden van het basiscontract en apart
ringsreserve aangehouden.
verantwoord als aan alle volgende voorwaarden is voldaan: • de economische kenmerken en risico’s van het basiscontract en het daarin besloten derivaat niet nauw verwant zijn;
Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen De waardering van de andere deelnemingen vindt plaats tegen
• een apart instrument met dezelfde voorwaarden als het
de netto vermogenswaarde, bepaald volgens de grondslagen
in het contract besloten derivaat aan de definitie van een
van de onderneming. De hieronder verwerkte vordering op
derivaat zou voldoen;
andere deelneming is gewaardeerd tegen geamortiseerde
• het gecombineerde instrument niet wordt gewaardeerd tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening; en • tot op heden heeft TVM geen contracten die aan deze voorwaarden voldoen.
kostprijs, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid.
Overige financiële beleggingen Aandelen en Obligaties Waardering geschiedt tegen de reële waarde, zijnde de beurs-
Ter afdekking van valutarisico’s op in de beleggingen begrepen
waarde per balansdatum, of - bij ontbreken daarvan - tegen
posities in vreemde valuta, wordt gebruik gemaakt van valuta-
geschatte opbrengstwaarde. De in het verslagjaar gereali-
termijncontracten. De contracten worden gewaardeerd tegen
seerde en ongerealiseerde resultaten (inclusief resultaten op
actuele waarde op basis van het verschil tussen de contante
vreemde valuta) zijn in de resultatenrekening verwerkt.
koers op rapporteringsdatum en de overeengekomen afrekenkoers op afwikkeldatum van het contract. De waarde per
Vorderingen uit andere leningen en Deposito’s bij
balansdatum wordt opgenomen onder de vorderingen of
kredietinstellingen
schulden. De mutatie in de reële waarde van het valutater-
Vorderingen zijn bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de
mijncontract gedurende het boekjaar wordt verwerkt in de
reële waarde, vervolgwaardering geschiedt tegen geamorti-
resultatenrekening.
seerde kostprijs onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
43
Vorderingen (3)
Vaststelling van de technische voorziening schaden op het
Vorderingen zijn bij eerste verwerking gewaardeerd tegen
gebied van ziekteverzuimproducten geschiedt op basis van
de reële waarde van de tegenprestatie. Vervolgwaardering
ervaringscijfers en huidige schadeontwikkelingen, waarbij
geschiedt tegen geamortiseerde kostprijs onder aftrek van
eveneens rekening wordt gehouden met nog niet gemelde
noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid.
schaden.
Overige activa (4)
Voorzieningen (7)
Materiële vaste activa
Nederlandse pensioenregelingen
Overige bedrijfsmiddelen (informatieverwerkende apparatuur,
Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken pensi-
inventarissen, e.d.) worden gewaardeerd tegen de aanschaf-
oenlast gelijk is aan de over die periode verschuldigde pensi-
fingswaarde, verminderd met lineaire afschrijvingen, over een
oenpremies. Voor zover de verschuldigde premies op balans-
periode van 5 tot 10 jaar, tot de geschatte restwaarde.
datum nog niet zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting
Eigen vermogen (5)
opgenomen. Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschuldigde premies overtreffen, wordt een overlopende
Herwaarderingsreserve
actiefpost opgenomen voor zover sprake zal zijn van verreke-
Waardeverschillen die ontstaan bij herwaardering van tegen
ning met in de toekomst verschuldigde premies.
actuele waarden gewaardeerde beleggingen worden via de resultatenrekening verwerkt. Voor zover ongerealiseerde
Verder wordt op balansdatum onder de overige schulden een
waardevermeerderingen betrekking hebben op beleggingen
voorziening opgenomen voor bestaande additionele verplich-
waarvoor geen frequente marktnotering beschikbaar is, zal
tingen ten opzichte van de werknemers, indien het waar-
een herwaarderingsreserve worden gevormd ten laste van de
schijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichtingen een
Algemene reserve. Hierbij wordt rekening gehouden met de
uitstroom van middelen zal plaatsvinden en de omvang van de
latente belastingverplichting.
verplichtingen betrouwbaar kan worden geschat. Het al dan niet bestaan van additionele verplichtingen wordt beoordeeld
Algemene reserve
aan de hand van de pensioenovereenkomst met de werkne-
Op basis van de statuten van Coöperatie TVM U.A. hebben
mers en andere toezeggingen aan de werknemers. De voor-
verschillende ledengroepen een latente aanspraak op speci-
ziening wordt gewaardeerd tegen de beste schatting van de
fieke delen van de algemene reserve, echter uitsluitend
contante waarde van de bedragen die noodzakelijk zijn om de
wanneer Coöperatie TVM U.A. zal worden ontbonden.
verplichtingen op balansdatum af te wikkelen.
Technische voorzieningen (6)
Buitenlandse pensioenregelingen
Voor niet-verdiende premies en lopende risico’s
Pensioenregelingen die vergelijkbaar ingericht zijn en functio-
De technische voorziening voor niet-verdiende premies en
neren als waarop het Nederlandse pensioenstelsel is ingericht
lopende risico’s heeft een overwegend kortlopend karakter. Zij
en functioneert, worden verwerkt en gewaardeerd conform
wordt bepaald volgens het systeem van dagelijkse premiebere-
Nederlandse pensioenregelingen.
kening. De voorziening bevat tevens de bedragen, bepaald op basis van ervaringscijfers, die in de vorm van voorwaardelijke
Voor belastingen
premierestituties voortvloeiende uit verzekeringsovereen-
Voor de verschillen tussen commerciële en fiscale waarde-
komsten aan verzekerden, indien van toepassing, gecrediteerd
ringen van de activa en passiva wordt een voorziening voor
dienen te worden.
latente belastingen gevormd. Deze voorziening wordt berekend tegen het belastingtarief waartegen waarschijnlijk wordt
Voor te betalen schaden
afgerekend en heeft een overwegend langlopend karakter.
De technische voorziening schaden wordt gevormd voor de op balansdatum nog niet afgewikkelde schadegevallen uit
Overige voorzieningen
het boekjaar en voorgaande jaren. De vaststelling hiervan
De voorziening vervroegde uittreding met betrekking tot
geschiedt (met uitzondering van ziekteverzuimgevallen)
ingegane uitkeringen, de voorziening garantieregeling CAO
voor ieder schadegeval afzonderlijk, waarbij rekening wordt
en de voorziening jubileumuitkeringen zijn gewaardeerd
gehouden met interne en externe schadebehandelingskosten,
tegen contante waarde op basis van verwachte uitstroom van
nog niet gemelde schadegevallen, met mogelijke ontvangsten
middelen. Bij de berekening van de voorziening garantierege-
uit hoofde van regres en met het aandeel van herverzekeraars
ling CAO en de voorziening jubileumuitkeringen is rekening
in schadegevallen.
gehouden met sterfte- en blijfkansen.
44
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
als vorderingen uit andere leningen.
Voor zover niet anders is vermeld, wordt het resultaat bepaald
Belastingen met betrekking tot het resultaat (18)
op basis van baten en lasten die gedurende het boekjaar voort-
De vennootschapsbelasting wordt berekend over het resultaat
vloeien uit de bedrijfsactiviteiten.
voor belastingen, waarbij rekening wordt gehouden met fiscaal
Algemeen
Verdiende premies eigen rekening (10)
niet belaste baten en fiscaal niet aftrekbare kosten. Verschillen met de acuut verschuldigde belastingen, welke het gevolg zijn
Onder bruto premies wordt verstaan de aan derden in reke-
van afwijkende fiscale waarderingen van tijdelijke aard, worden
ning gebrachte bedragen, na aftrek van in rekening gebrachte
via de voorziening voor belastingen verantwoord.
assurantiebelasting, polis- en administratiekosten en wettelijke bijdragen.
Toegerekende opbrengst uit beleggingen (11)
De Nederlandse vennootschappen van de TVM groep maken, met uitzondering van de TVM diensten en letsel-groep, onderdeel uit van een fiscale eenheid. De verrekening van een aandeel in de vennootschapsbelasting van de fiscale eenheid
De beleggingen worden aangehouden ter afdekking van het
door de moedermaatschappij TVM aan de afzonderlijke
eigen vermogen en de technische voorzieningen. De directe
vennootschappen, welke onderdeel zijn van de fiscale eenheid,
beleggingsopbrengsten zijn aan de technische en niet-techni-
vindt plaats als waren deze vennootschappen zelfstandig
sche rekening toegerekend op basis van de verhouding tussen
belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting.
het gemiddelde eigen vermogen en de gemiddelde technische voorzieningen. De indirecte beleggingsopbrengsten zijn volledig aan de niet-technische rekening toegerekend.
Schaden eigen rekening (12) Onder de schaden eigen rekening worden zowel de schade-
Grondslagen voor het geconsolideerd kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij onderscheid is gemaakt tussen kasstromen uit operationele, investerings- en financieringsactiviteiten.
behandelingskosten voor letselschade als materiële schade opgenomen.
Kortingen (13) Onder kortingen wordt het nominale bedrag verstaan dat op basis van het schadeverloop naar schatting aan verzekerden zal worden uitgekeerd, naar aanleiding van de jubileumactie. Het bedrag aan kortingen bevat tevens de afwijking tussen het werkelijk uitgekeerde bedrag en het in voorgaande boekjaren geschatte bedrag.
Bedrijfskosten (14) De acquisitiekosten, zijnde de administratiekostenvergoedingen, worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben en hebben een kortlopend karakter.
Opbrengst uit beleggingen en beleggingslasten (17) De opbrengst uit beleggingen en beleggingslasten bestaan uit huuropbrengsten, rentebaten uit vastrentende waarden, dividenduitkeringen op aandelen, beleggingskosten, gerealiseerde beleggingswinsten en -verliezen en waardeveranderingen van beleggingen. De waardeveranderingen en de gerealiseerde winsten en verliezen van beleggingen betreffen zowel aandelen, obligaties
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
45
Toelichting
Geconsolideerde balans per 31 december 2014 Activa Immateriële vaste activa (1) Kosten van ontwikkeling Het verloop van deze post kan als volgt worden weergegeven: 2014
2013
Vervaardigingsprijs
2.517
2.143
Cumulatieve afschrijvingen
-1.516
-243
Boekwaarde 1 januari
1.001
1.900
-
374
Afschrijving
-1.001
-1.273
Boekwaarde 31 december
-1.001
-899
Vervaardigingsprijs
-
2.517
Cumulatieve afschrijvingen
-
-1.516
Boekwaarde 31 december
-
1.001
Stand per 1 januari
Mutaties boekjaar Investeringen
Stand per 31 december
De geactiveerde ontwikkelingskosten betreffen externe kosten voor verbetering van de efficiency van processen en systemen met als doel beheersing en besparing van de met deze processen gemoeide kosten.
Beleggingen (2) Terreinen en gebouwen Het verloop van deze post kan als volgt worden gespecificeerd: Terreinen en gebouwen voor eigen gebruik Stand per 1 januari 2014 Investeringen
13.087
Overige terreinen en gebouwen 12.949
Totaal
26.036
28
28
56
Overige mutaties
-
429
429
Herwaardering
3
-1.132
-1.129
13.118
12.274
25.392
Stand per 31 december 2014
De historische kostprijs van de terreinen en gebouwen bedraagt per 31 december 2014 € 33.837 (31 december 2013: € 33.408). Het saldo van de cumulatieve herwaarderingen van de terreinen en gebouwen is per 31 december 2014 nihil (31 december 2013: nihil). De overige terreinen en gebouwen welke zijn bestemd voor de verhuur betreffen bedrijfspanden. Voor circa 13% van de verhuurde gebouwen zijn huurcontracten afgesloten met een resterende periode van 5 jaar en langer.
46
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Andere deelnemingen De andere deelnemingen betreffen een 25% belang in Koops Furness n.v., Zwolle, en een 100% belang in TVM schaatsploeg B.V., Hoogeveen. In augustus 2014 is het faillissement van Koops Furness n.v. uitgesproken, waarbij geen uitkeringen uit de boedel voorzien worden. De deelneming en vorderingen zijn derhalve volledig afgewaardeerd. Koops Furness n.v.
TVM schaatsploeg B.V.
Totaal
Andere deelneming Netto vermogenswaarde per 1 januari 2014
8.544
23
8.567
-
-
-
-8.544
-
-8.544
-
23
23
Saldo per 1 januari 2014
1.455
-
1.455
Schuldig gebleven rente
77
-
77
Verwacht resultaat 2014 Waardeverminderingen Netto vermogenswaarde per 31 december 2014 Vordering op andere deelneming
Verstrekkingen
1.500
-
1.500
Waardeverminderingen
-3.032
-
-3.032
Saldo per 31 december 2014
-
-
-
Boekwaarde 31 december 2014
-
23
23
Overige financiële beleggingen De aandelen, gewaardeerd tegen reële waarde, zijn als volgt te onderscheiden. 31 december 2014
31 december 2013
Balanswaarde
Verkrijgingsprijs
Balanswaarde
Verkrijgingsprijs
• in aandelen
141.507
96.858
115.272
84.866
• in obligaties
97.395
88.912
95.846
91.456
• in vastgoed
62.634
55.998
27.435
27.634
301.536
241.768
238.553
203.956
Aandelen Beleggingsinstellingen:
Handel, industrie en diversen
26.856
23.832
26.400
24.131
328.392
265.600
264.953
228.087
Van de totale beleggingen in aandelen is 99% (2013: 88%) gebaseerd op genoteerde marktprijzen per balansdatum en is 1% (2013: 1%) afgeleid van de verwachte opbrengstwaarde bij onderhandse verkoop. Er zijn geen aandelen waarvan de waardering gebaseerd is op een opgave van onze vermogensbeheerder, afgeleid van genoteerde marktprijzen (2013: 11%).
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
47
Toelichting
De obligaties, gewaardeerd tegen de reële waarde, zijn als volgt nader te onderscheiden: 31 december 2014
31 december 2013
Balanswaarde
Verkrijgingsprijs
Balanswaarde
Verkrijgingsprijs
Staatsleningen Nederland
18.102
16.469
17.963
16.652
Staatsleningen Buitenland
43.791
44.859
62.083
65.812
3.021
2.883
11.243
11.292
64.914
64.211
91.289
93.756
Obligaties
Bank-, krediet-, verzekeringswezen en diversen
In de overige financiële beleggingen zijn effecten begrepen, waarvan de notering in een andere valuta is dan de presentatievaluta. Om het valutarisico op deze fondsen te verminderen, zijn valutatermijncontracten afgesloten met een looptijd van 3 maanden. Op balansdatum zijn de volgende valutatermijncontracten afgesloten: Valuta
Omvang in vreemde valuta
Omvang in euro's
USD
69.230
56.171
GBP
9.430
11.997
CAD
9.220
6.573
AUD
9.520
6.425
1.669.440
11.307
JPY
De doelstelling van het afsluiten van valutatermijncontracten is om waardemutaties van de beleggingen, als gevolg van valutakoersen ten opzichte van de eurokoers, te verminderen. Gedurende het boekjaar 2014 is € 7.916 voor belasting ten laste van het resultaat gebracht. In 2013 was sprake van een bate van € 3.016. Verloop financiële beleggingen Aandelen Balanswaarde 1 januari 2014
Obligaties
264.953
91.289
Aankopen
71.320
11.188
Verkopen en lossingen
-36.221
-43.803
Herwaarderingen
28.340
6.240
328.392
64.914
Balanswaarde 31 december 2014
Deposito’s bij kredietinstellingen De uitstaande deposito’s bij kredietinstellingen hebben een resterende gemiddelde looptijd van circa 15 maanden en een gemiddeld resterend rentepercentage van 1,05%. Daarnaast bevat deze post € 109 miljoen aan vrijwel direct opeisbare tegoeden, waarvan de intentie bestaat om deze langdurig aan te houden.
48
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Vorderingen (3) De vorderingen hebben een overwegend kortlopend karakter en er zijn geen belangrijke concentraties van kredietrisico aanwezig. Onder de overige vorderingen is € 29 (2013: € 183) opgenomen voor op balansdatum lopende valutatermijncontracten.
Overige activa (4) Materiële vaste activa De samenstelling en het verloop van de materiële vaste activa kunnen als volgt worden weergegeven: Informatieverwerkende Kantoorinventaris apparatuur
Overige bedrijfsmiddelen
Totaal
Stand per 1 januari 2014 Aanschaffingswaarde
9.704
4.721
4.810
19.235
Afschrijvingen
-8.181
-3.739
-2.589
-14.509
Boekwaarde 1 januari 2014
1.523
982
2.221
4.726
327
146
184
657
-5.816
-2.264
-1.431
-9.511
-611
-204
-423
-1.238
Afschrijvingen desinvesteringen
5.763
2.261
1.329
9.353
Boekwaarde 31 december 2014
1.186
921
1.880
3.987
Aanschaffingswaarde
4.215
2.603
3.563
10.381
Afschrijvingen
-3.029
-1.682
-1.683
-6.394
Boekwaarde 31 december 2014
1.186
921
1.880
3.987
Mutaties 2014 Investeringen Verkoop en buitengebruikstelling Afschrijvingen
Stand per 31 december 2014
Liquide middelen Alle liquide middelen staan ter vrije beschikking van de TVM groep.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
49
Toelichting
Passiva Eigen vermogen (5) Solvabiliteit Ingevolge het Besluit prudentiële regels Wft bedraagt de vereiste solvabiliteitsmarge voor de TVM groep voor het boekjaar 2014 € 36.242 (2013: € 35.312). Per 31 december 2014 bedraagt de aanwezige solvabiliteit € 299.559 (2013: € 279.249) of wel het eigen vermogen van € 301.067 verminderd met de wettelijke reserve en de verstrekte garantie van € 1.508 aan de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschade N.V. (NHT). Op basis van risicoanalyse hanteert het Bestuur intern een solvabiliteitsnorm van tenminste 350%, ultimo 2014 bedraagt de solvabiliteit 827%. Voor een toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans.
Technische voorzieningen (6) Verloop technische voorzieningen 2014 Boekwaarde 1 januari Overdracht OVZ Bruto onttrekking/ toevoeging
Schade
Premie
Schade
25.566
325.292
24.576
320.950
-795
-
-
-
2.864
699
990
3.537
-
-614
-
805
27.635
325.377
25.566
325.292
Mutatie aandeel herverzekeraars Boekwaarde 31 december
2013
Premie
De overige technische voorzieningen bestaan uit: 31 december 2013 Voorzieningen inzake onverdiende provisie uit assurantiebemiddeling
Mutatie
195
31 december 2014 -15
180
Voorzieningen (7) Overige voorzieningen Het verloop van de overige voorzieningen gedurende het boekjaar is als volgt: Voorziening:
1 januari 2014
Vervroegde uittreding m.b.t. ingegane
Via resultaat
31 december
Onttrekkingen
2014
41
-
-
41
Garantieregeling CAO
330
-
-
330
Jubileumuitkeringen
974
3
-36
941
1.345
3
-36
1.312
uitkeringen
Van de overige voorzieningen is circa € 76 kortlopend.
Schulden (8) Onder de overige schulden is € 3.445 (2013: € 2.972) aan overige belastingen en premies sociale verzekering opgenomen. Daarnaast is onder de overige schulden € 1.364 (2013 € 32) opgenomen voor op balansdatum lopende valutatermijncontracten.
50
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Overlopende passiva (9) De overlopende passiva zijn als volgt samengesteld. 31 december 2014
31 december 2013
Vooruitontvangen premie
1.339
1.435
Overige vooruitontvangen posten
4.852
4.765
6.191
6.200
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij van Terrorismeschaden N.V. (NHT) Op 1 juli 2003 is na overleg tussen verzekeraars, de overheid en de Pensioen- en Verzekeringskamer inzake het terrorismeverzekeringsprobleem de NHT, de zogenaamde terrorismepool, van start gegaan. De terrorismepool waarin verzekeraars, herverzekeraars en de overheid deelnemen maakt het mogelijk om op een verantwoorde wijze dekking te blijven bieden voor terrorismerisico’s. Voor verzekeraars is het risico gemaximeerd tot € 400 miljoen. TVM neemt deel aan de NHT en staat vanaf 1 januari 2013 garant voor haar aandeel (het obligo) in de 1e layer (zijnde € 400 miljoen) tot maximaal € 1.508. Fiscale eenheid Coöperatie TVM U.A. is hoofdelijk aansprakelijk voor alle fiscale verplichtingen binnen de fiscale eenheid waarvan Coöperatie TVM U.A. het hoofd is. Verplichtingen uit hoofde van operational leasecontracten Het totaal van de door Coöperatie TVM U.A. aangegane operational leaseverplichtingen inzake voertuigen voor de resterende looptijd bedraagt € 1.056, waarvan € 446 betrekking heeft op 2015. Verplichtingen uit hoofde van bankgaranties In verband met afgegeven bankgaranties bestaat een verplichting van € 202.
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
51
Toelichting
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 Bruto premies (10) Geografische spreiding bruto premies 2014
2013
156.998
156.235
België
29.298
27.275
Overige Europese landen
12.929
12.220
199.225
195.730
Nederland
De bruto premies betreffen hoofdzakelijk premies uit directe verzekering.
Schaden eigen rekening (12) De schaden eigen rekening bevatten de volgende uitloopresultaten: Afwikkeljaren
<2010
2010
-26.668
2011
-31.044
-2.962
2012
-33.805
-3.043
-52
2013
-27.793
-1.760
-2.935
3.253
2014
-24.966
-6.608
-1.956
-25
5.271
-144.276
-14.373
-4.943
3.228
5.271
Totale uitloop
2010
2011
2012
2013
Bezoldigingen (14) 2014
2013
22.213
22.447
Sociale lasten
3.399
3.420
Pensioenlasten
4.553
5.570
193
116
30.358
31.553
Salarissen
Commissarissenbeloning
Het volgens artikel 383 Boek 2 (Titel 9) van het Burgerlijk Wetboek te vermelden bedrag luidt € 2.184 (2013: € 2.952).
52
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Honoraria externe accountant KPMG Accountants N.V.
KPMG netwerk Overig
Totaal 2014 KPMG netwerk
Totaal 2013 KPMG netwerk
93
-
93
98
Andere controleopdrachten
6
6
12
17
Fiscale adviesdiensten
-
25
25
113
Andere niet controlediensten
-
6
6
-
99
37
136
228
21
7
28
47
120
44
164
275
Onderzoek van de jaarrekening
BTW
De honoraria voor het onderzoek van de jaarrekening over het boekjaar zijn gebaseerd op de totale honoraria voor het onderzoek van de jaarrekening over het boekjaar 2014, ongeacht of de werkzaamheden door de externe accountant en de accountantsorganisatie reeds gedurende dat boekjaar zijn verricht.
Aantal personeelsleden In 2014 waren gemiddeld 372 (2013: 376) medewerkers (fte) werkzaam bij de TVM groep, waarvan 46 (2013: 43) medewerkers (fte) in het buitenland.
Overige technische lasten eigen rekening (15) Als overige technische lasten eigen rekening zijn voornamelijk de kosten verwerkt van een donatie aan de TVM foundation, jubileumactiviteiten, dotaties aan voorzieningen en diversen, waarop in mindering is gebracht het resultaat van letselschaderegelingsactiviteiten, verleende rechtsbijstand ten behoeve van derden en overige incidentele baten.
Belastingen (18) Het gemiddelde effectieve belastingtarief over 2014 bedraagt 22,1% (2013: circa 22,4%). De afwijking ten opzichte van het nominale belasting tarief wordt voornamelijk veroorzaakt door de fiscale behandeling van het faillissement van Koops Furness n.v. Na verrekening van de resultaten over 2014 bedragen de te verrekenen verliezen van de buitenlandse deelnemingen € 0 (2013: € 164).
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
53
Coöperatie TVM U.A., Hoogeveen Brancheoverzicht (16) De specificatie van verzekeringsactiviteiten luidt als volgt: Motorrijtuigen
Transport
Scheepvaart
Ongevallen
Overige branches
Assurantiebemiddeling
Totaal
Jaar 2014 Geboekte premies
143.055
12.539
17.005
14.214
15.276
32.782
234.871
140.440
12.528
16.905
14.206
15.146
-
199.225
-2.328
-513
-1.550
-525
-1.247
-
-6.163
138.112
12.015
15.355
13.681
13.899
-
193.062
-114.067
-5.251
-12.712
-11.820
-9.577
-
-153.427
473
-391
1.216
126
895
-
2.319
-113.594
-5.642
-11.496
-11.694
-8.682
-
-151.108
24.518
6.373
3.859
1.987
5.217
-
41.954
6.971
234
176
294
392
Verdiende premies eigen rekening - Bruto - Aandeel herverzekeraars Schaden eigen rekening - Bruto - Aandeel herverzekeraars
Verzekeringstechnisch resultaat Toegerekende opbrengst uit beleggingen Wijziging overige technische voorzieningen
-
8.067
-
-
-
-
-
15
15
-19.377
-1.843
-2.842
-2.359
-1.978
-2.500
-30.899
-9.331
-408
-690
-406
-850
3.002
-8.683
Andere technische lasten eigen rekening
-622
-69
-89
-79
-80
14
-925
Resultaat technische rekening
2.159
4.287
414
-563
2.701
531
9.529
138.137
12.214
18.055
13.754
14.559
36.770
233.489
137.962
12.167
17.518
13.691
14.392
-
195.730
-2.800
-444
-2.053
-694
-1.165
-
-7.156
135.162
11.723
15.465
12.997
13.227
-
188.574
-112.522
-6.493
-10.371
-12.756
-8.758
-
-150.900
1.590
239
-696
416
173
-
1.722
-110.932
-6.254
-11.067
-12.340
-8.585
-
-149.178
1.757
-
-
-
-
-
1.757
25.987
5.469
4.398
657
4.642
-
41.153
6.805
333
267
299
373
-
8.077
-
-
-
-
-
24
24
-20.345
-1.775
-2.983
-2.199
-1.765
-2.478
-31.545
-9.481
-270
-584
-397
-1.133
3.256
-8.609
Andere technische lasten eigen rekening
-495
-43
-57
-13
-47
-40
-695
Resultaat technische rekening
2.471
3.714
1.041
-1.653
2.070
762
8.405
Beheerskosten Provisies en opbrengst diensten onder aftrek van administratiekostenvergoedingen
Jaar 2013 Geboekte premies Verdiende premies eigen rekening - Bruto - Aandeel herverzekeraars Schaden eigen rekening - Bruto - Aandeel herverzekeraars
Kortingen Verzekeringstechnisch resultaat Toegerekende opbrengst uit beleggingen Wijziging overige technische voorzieningen Beheerskosten Provisies en opbrengst diensten onder aftrek van administratiekostenvergoedingen
54
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
55
Jaarrekening 2014
Coöperatie TVM U.A., Hoogeveen Balans per 31 december 2014 (na statutaire winstbestemming) Activa (in duizenden euro’s) 31 december 2014
31 december 2013
noot Immateriële vaste activa Kosten voor onderzoek en ontwikkeling Beleggingen
-
1.001
19
Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen Deelnemingen in groepsmaatschappijen Vorderingen op groepsmaatschappijen Andere deelnemingen
146.321
127.638
21.973
25.481
23
10.022
168.317
163.141
Aandelen
125.984
111.134
Obligaties
10.680
9.910
Vorderingen uit andere leningen
7.862
7.964
Deposito’s bij kredietinstellingen
25.000
25.000
Overige financiële beleggingen
154.008
169.526 337.843
317.149
Vorderingen Overige vorderingen
1.686
2.306 2.306
1.686
Overige activa Materiële vaste activa Liquide middelen
2.480
3.080
70
85 2.550
3.165
Overlopende activa Lopende rente Overige overlopende activa
Totaal
56
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
209
84
1.712
579 1.921
663
344.620
323.664
Passiva (in duizenden euro’s) 31 december 2014
31 december 2013
noot Eigen vermogen Geplaatst participatiekapitaal
20 2.291
2.356
-
-
2.291
2.356
3.151
5.661
Wettelijke reserve
-
1.001
Algemene reserve
295.625
272.674
Obligo Herwaarderingsreserve
301.067
281.692
Voorzieningen Voor belastingen Overige
23.523
19.052
1.192
1.166 24.715
20.218
Schulden Schulden aan groepsmaatschappijen Overige schulden Afgeleide financiële instrumenten
Overlopende passiva
Totaal
11.299
5.373
6.671
16.293
807
32 18.777
21.698
61
56
344.620
323.664
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
57
Jaarrekening 2014
Coöperatie TVM U.A., Hoogeveen Winst- en verliesrekening over 2014 (in duizenden euro’s) 2014
2013
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen
9.871
10.683
Resultaten deelnemingen
9.569
6.949
Resultaat na belastingen
19.440
17.632
Toelichting behorende tot de Jaarrekening 2014 Algemeen De waarderingsgrondslagen en de grondslagen van bepaling van het resultaat zijn gelijk aan die van de geconsolideerde jaarrekening. De toelichtingen hebben betrekking op die posten van de jaarrekening 2014 die niet reeds zijn toegelicht bij de geconsolideerde jaarrekening 2014.
Balans per 31 december 2014 Beleggingen (19) Groepsmaatschappijen en deelnemingen De deelnemingen zijn gewaardeerd op de netto vermogenswaarde volgens de grondslagen welke zijn vermeld bij de geconsolideerde jaarrekening. Voor zover de netto vermogenswaarde van een deelneming negatief is, ter hoogte van dit bedrag een voorziening in mindering gebracht op de vordering op de betreffende deelneming. Het verloop gedurende het verslagjaar luidt als volgt:
Stand per 1 januari
2014
2013
163.141
175.706
Netto resultaat over het boekjaar
21.145
6.949
Waardeverminderingen
-11.576
-
-4.926
-1.600
Agio- en dividenduitkeringen Mutatie in de vorderingen op groepsmaatschappijen en deelnemingen Stand per 31 december
533
-17.914
168.317
163.141
146.344
136.205
21.973
26.936
168.317
163.141
Dit saldo is als volgt samengesteld: Deelnemingen in groepsmaatschappijen en andere deelnemingen Vorderingen op groepsmaatschappijen en andere deelnemingen
In de Vorderingen op groepsmaatschappijen en andere deelnemingen is een achtergestelde vordering van € 0 (2013: € 1.455) verwerkt. Coöperatie TVM U.A. heeft ten behoeve van haar geconsolideerde groepsmaatschappijen een zogenaamde artikel 403-verklaring verstrekt, waarmee zij zich hoofdelijk aansprakelijk stelt voor alle, uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden, van deze vennootschappen. Vorderingen uit andere leningen In de leningen op schuldbekentenis is opgenomen een aan een groepsmaatschappij verstrekte lening ter grootte van € 7.862, tegen een rente van 4% met een jaarlijkse aflossing van € 102. 58
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Eigen vermogen (20) Geplaatst participatiekapitaal Het Bestuur kan terugbetalingen verrichten op de inschrijvingen in het participatiekapitaal. Hierbij worden statutaire en overige wettelijke bepalingen in acht genomen. Het verloop van het geplaatst en gestort participatiekapitaal kan als volgt worden weergegeven: 2014
2013
2.356
2.639
Statutaire rentebijschrijving
17
48
Terugbetalingen
-82
-331
2.291
2.356
2014
2013
Stand per 1 januari
5.661
8.063
Mutatie ongerealiseerde (netto) herwaardering beleggingen
-2.510
-2.402
Stand per 31 december
3.151
5.661
2014
2013
Stand per 1 januari
1.001
1.900
Naar algemene reserve
-1.001
-899
Stand per 31 december
-
1.001
2014
2013
272.674
237.441
-
14.300
19.440
17.632
2.510
2.402
Stand per 1 januari
Stand per 31 december
Herwaarderingsreserve Het verloop kan als volgt worden weergegeven:
Wettelijke reserve Het verloop kan als volgt worden weergegeven:
De wettelijke reserve is gevormd als gevolg van geactiveerde kosten voor onderzoek en ontwikkeling. Algemene reserve Het verloop kan als volgt worden weergegeven: Stand per 1 januari Resultaat voorgaand boekjaar Resultaat boekjaar Mutatie ongerealiseerde (netto) herwaardering beleggingen Van wettelijke reserve Stand per 31 december
1.001
899
295.625
272.674
Hoogeveen, 2 maart 2015 Namens het Bestuur mr. A.P.J.C. Bos, voorzitter D.J. Klein Essink RA, algemeen secretaris H. Stroeve, technisch secretaris Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
59
Overige gegevens
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het Bestuur van Coöperatie TVM U.A.
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2014 van Coöperatie TVM U.A. te Hoogeveen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2014 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de coöperatie is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de coöperatie. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de coöperatie gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
60
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Coöperatie TVM U.A. per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Utrecht, 2 maart 2015 KPMG Accountants N.V.
A.J.H. Reijns RA
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
61
Overige gegevens
Statutaire bepalingen inzake bestemming resultaat De bestemming van het resultaat is geregeld in artikel 27 van de statuten. Lid 6 “Een uit de vastgestelde jaarrekening blijkend voordelig of nadelig saldo van de rekening van baten en lasten wordt ten gunste respectievelijk ten laste gebracht van de algemene reserve.”
Het resultaat na belastingen over het boekjaar 2014 is overeenkomstig de statutaire bepalingen verwerkt.
Advies van de Raad van Commissarissen aan de Ledenraad van de coöperatie Wij hebben op grond van artikel 27 lid 2 van de statuten, kennis genomen van de balans per 31 december 2014, de winst- en verliesrekening over het boekjaar 2014 en de daarbij behorende toelichting die door het Bestuur is opgemaakt en door KPMG Accountants N.V., zoals op de bladzijden 60 en 61 is aangegeven, gecontroleerd en akkoord bevonden. Wij stellen u voor deze goed te keuren en vast te stellen en het Bestuur te dechargeren voor het door haar gevoerde beleid. Hoogeveen, 2 maart 2015 De Raad van Commissarissen M. Duvivier, voorzitter J.M.C. Emons, vicevoorzitter A.P. Schenk, secretaris drs. C.W. Gorter RA, lid F. Wansink, lid
Besluit van de Ledenraad Op grond van het bepaalde in artikel 27 van de statuten heeft de Ledenraad, statutair vormend de Algemene Vergadering van de Coöperatie TVM U.A., conform het advies van de Raad van Commissarissen de balans per 31 december 2014 en de winst- en verliesrekening over het boekjaar 2014 goedgekeurd en aldus vastgesteld. Het Bestuur wordt gedechargeerd voor het door haar gevoerde beleid en de Raad van Commissarissen voor het gehouden toezicht. Soestduinen, 12 maart 2015
62
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
63
Structuur TVM groep per 31 december 2014
Coöperatie TVM U.A.
Verzekeringsactiviteiten
TVM zakelijk N.V.
Beleggingsactiviteiten
Dienstenactiviteiten
Intermediairactiviteiten
Onroerend goed
TVM diensten en letsel holding B.V.
TVM intermediair holding B.V.
TVM particulier N.V. Vijverstaete B.V.
Bergstaete B.V.
Eikstaete B.V.
TVM diensten holding B.V.
Iepstaete B.V.
Stichting TVM veiligheidsplan
Boomstaete B.V.
TVM schaatsploeg B.V.
Beukstaete B.V.
Stichting Beheer Derdengelden TVM-advocaten
64
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
TVM intermediair B.V.
TVM adviesgroep B.V.
TVM letselschaderegeling Nederland B.V.
TVM brokerage N.V.
TVM diensten B.V.
Schadetax Nederland B.V.
TVM volmachten B.V.
TVM Schadenregulierung Deutschland GmbH
Birkstaete Beheer B.V.
Gelieerde activiteiten
TVM letselschaderegeling Europa B.V.
TVM rechtshulp B.V.
TVM letselschaderegeling België N.V. TVM Règlements France SARL
Structuur TVM groep per 1 januari 2015
Coöperatie TVM U.A.
Verzekeringsactiviteiten
Beleggingsactiviteiten
Dienstenactiviteiten
Intermediairactiviteiten
TVM verzekeringen N.V.
Onroerend goed
TVM diensten en letsel holding B.V.
TVM intermediair holding B.V.
Vijverstaete B.V.
TVM diensten holding B.V.
Stichting TVM veiligheidsplan
TVM schaatsploeg B.V.
TVM intermediair B.V.
Bergstaete B.V.
TVM adviesgroep B.V.
TVM letselschaderegeling Nederland B.V.
TVM brokerage N.V.
Eikstaete B.V.
TVM diensten B.V.
Schadetax Nederland B.V.
TVM volmachten B.V.
TVM Schadenregulierung Deutschland GmbH
Birkstaete Beheer B.V.
Gelieerde activiteiten
TVM letselschaderegeling Europa B.V.
Iepstaete B.V.
Boomstaete B.V.
TVM rechtshulp B.V.
TVM letselschaderegeling België N.V. TVM Règlements France SARL
Beukstaete B.V.
Stichting Beheer Derdengelden TVM-advocaten
Jaarverslag 2014 - TVM verzekeringen
65
TVM verzekeringen | Van Limburg Stirumstraat 250 | Postbus 130 | 7900 AC HOOGEVEEN +31 (0)528 29 29 99
[email protected] www.tvm.nl
