Brede School Tilburg BScTial
spe
Nieuwsbrief
18 Mei 2011
Jaarverslag 2010
B r e d e S c h o o l Ti l b u r g | D r. H u b v a n D o o r n e w e g 9 1 | 5 0 2 6 R B Ti l b u r g | Te l . 0 1 3 - 4 6 3 0 7 6 2 | w w w. b r e d e s c h o o l t i l b u r g . n l
Inleiding Op 1 januari 2011 bestond de Brede School Tilburg drie jaar. Een goede aanleiding om naast het formele jaarverslag 2010 een special te maken over activiteiten die in 2010 hebben plaatsgevonden. Vanuit elke brede school is een interview of beschrijving van een spraakmakende activiteit weergegeven. Hiervoor zijn kinderen, ouders en professionals geïnterviewd. Hiermee krijgt u als lezer een leuk doorkijkje waar de brede school voor staat en hoe het samenwerkingsverband door kinderen, ouders en professionals wordt ervaren. Vanzelfsprekend kunt u altijd het jaarverslag 2010 opvragen bij de Brede School Tilburg of downloaden van onze site. Alle personen, geïnterviewden en interviewers, die hebben meegewerkt aan deze special, wil ik hiervoor hartelijk
In dit nummer 1 Inleiding Ans Keij 1 Interview met Jan Aarts 3 Leertijdverlenging - Brede School Oud Noord 4 Samenwerking Brede School aKWAmarijn 5 "Taal opent alle deuren…" 6 Samen zorg dragen voor ieder kind 7 Prachtige panelen in de wijk 8 Ontmoeten, leren én op pad 10 Extra begeleiding vergroot kans op diploma 12 Scoren voor gezondheid 13 Lezen is meer dan woordjes opnoemen 14 Samenwerking Brede School Heikant Quirijnstok 15 Onderwijs geeft zicht op mogelijkheden 16 Opstapje, Opstap en Overstap
bedanken. Ans Keij, Directeur
Interview met Jan Aarts Voorzitter Brede School Tilburg
Een frisse blik en duidelijk zijn. Die twee eigenschappen zijn Jan Aarts op het lijf geschreven. De afgelopen vijf jaar heeft hij die als bestuursvoorzitter ingezet voor de Brede School Tilburg, het samenwerkingsverband van tien brede scholen in Tilburg. In 2006 net nieuw binnengekomen als voorzitter van Tangent werd hij gevraagd voor de toenmalige regiegroep Brede School Tilburg in oprichting. Er lagen al plannen. Alleen, onduidelijk was hoe nu verder en vooral, wie neemt het voortouw? Meerdere organisaties aan tafel over een koers, betekent even zoveel meningen over die koers. Kinderen een goede startpositie voor hun toekomst geven is het gemeenschappelijke doel. Maar waar liggen de accenten? Hoe is het zo te organiseren dat er daadwerkelijk een zichtbare meerwaarde ontstaat?
‘It takes a village to raise a child’
Jan Aarts, voorzitter Brede School Tilburg
Brede School Tilburg In dit nummer
Nieuwsbrief
Netwerkorganisatie met regie Jan Aarts schetst hoe de Brede School Tilburg is uitgegroeid tot een netwerkorganisatie die de domeinen onderwijs, welzijn, kinderopvang, cultuur, sport en zorg, met het accent op onderwijs, verbindt. Met oog voor regie op het juiste moment en de juiste plaats. Het begon met betrokkenheid. Tangent, samenwerkingsverband van 16 Tilburgse basisscholen en drie peuterspeelzalen, stelt de ontwikkeling van kinderen in een goed leerklimaat, met aandacht voor zorg en welzijn centraal. “Vandaar dat we verantwoordelijkheid wilden nemen in de op te zetten Brede School Tilburg.” Tel daarbij op dat Jan Aarts ´nieuw´ aan tafel was, fris kon kijken naar de dan al liggende plannen. En zo was de basis gelegd voor de verdere uitwerking. Op de betrokkenheid volgde realiteitszin. Er zaten nogal wat partijen aan tafel. Grote en minder grote en ieder met ideeën. Daar moest een werkbare organisatie uit voortkomen. “Een slagvaardig bestuur bestaat uit niet meer dan zes of zeven partijen. Terwijl er veel meer organisaties betrokken zijn. Dus hebben we gezocht naar een vorm waarin iedereen de mogelijkheid heeft zich te laten horen. Zo zijn we dus gekomen tot een bestuur met drie vertegenwoordigers namens het onderwijs, één namens kinderopvang, één namens welzijn en één namens zorg. Alle andere betrokkenen hebben zitting in de Stedelijke Adviesraad en hebben zo invloed op het beleid.” ‘Eigen kindjes zijn altijd het knapst’ “Ook met de gemeente Tilburg, met 95 procent financiële steun de grootste subsidiënt van de BST zijn we in goed overleg tot sluitende afspraken gekomen.” Aanvankelijk zat de gemeente in de regiegroep. “Daardoor kon de rol van de gemeente niet duidelijk zijn. Als grote subsidiënt moet je een onafhankelijke positie hebben met voldoende afstand. Ouders vinden hun eigen kindjes altijd het knapst, niet? Beoordelen gaat het beste aan de hand van resultaten, waarover je
Nr. 18 - pag 2
van te voren afspraken hebt gemaakt. Zo heeft de gemeente een Plan van Eisen aan de BST gesteld en aan de hand daarvan verantwoordt de BST jaarlijks haar activiteiten.” Kwaliteitsslag intern Intern bij de BST was regie eveneens een onderwerp. “Tien brede school coördinatoren die ieder op hun beurt subsidie bij de gemeente vragen, dat werkt niet. Onder de nieuw aangestelde directeur hebben de coördinatoren een slag gemaakt in professioneel samenwerken en afstemmen wie wat doet. Dat betekende soms inleveren van autonomie. Dat is heel goed gegaan, er was een grote bereidheid om te leren en te ontwikkelen.” Wijkstuurgroep: dé gangmaker Iedere brede school heeft een wijkstuurgroep, deze vormt het centrum waar alle activiteiten op wijkniveau met elkaar worden afgesproken, met de brede school coördinator als regisseur en eindverantwoordelijke. Het werkt prima, het geeft zicht op wat er gebeurt. Alles voor het kind Dat is inderdaad het gezamenlijke uitgangspunt, in een gezamenlijkheid van onderwijs, kinderopvang, zorg, cultuur, sport en welzijn. “Bij voorkeur terug te zien in waarneembare en meetbare resultaten. Want met veel vergaderen veranderen we morgen de wereld niet.” En wie daarin de regie voert? ”In de activiteiten waar het accent op onderwijs ligt, is dat de BST. Daarin zijn de samenwerkende partners in zorg, sport, cultuur, kinderopvang en welzijn geen concurrenten. Zij hebben ieder weer hun eigen hoofdtaken.” Het is er al een paar keer over gegaan: resultaten. “Die staan op de voorgrond. We worden gefinancierd op onze activiteiten. Het kan niet zo zijn, dat een brede school budget krijgt voor een activiteit en aan het einde van het jaar geld overhoudt. Dan is er óf niet opgelet, óf er zijn niet de goede dingen gedaan. Een volgende keer steekt dat budget dan anders in elkaar.”
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Toekomst Via scherp meten of budgetten effectief worden ingezet, komt Jan Aarts uit bij hoe hij de toekomst voor de BST ziet. “De BST is en blijft een netwerkorganisatie met de regie op door haar geïnitieerde activiteiten. Een sterke positie, bereikt door de gemaakte kwaliteitsslag intern, die uitmondde in allerlei goede samenwerkingsvoorbeelden, die het vertrouwen in de BST hebben vergroot. Het staat als een huis. De komende periode is er een van bestendigen. Kritisch kijken naar de effectiviteit en efficiëntie van activiteiten. En blijkt er iets niet te werken, rap er mee stoppen.” De bezuinigingen zullen de BST vooralsnog beperkt treffen. “De gemeente wil inzetten op de betere startpositie van kinderen, in kennis en sociale ontwikkeling, en ziet dat de brede scholen daarin werkelijk bijdragen om die doelen te bereiken.”
Nr. 18 - pag 3
Bewust Een mooi perspectief, weliswaar één zonder Jan Aarts. Op 1 mei nam hij afscheid van Tangent én de BST. “Ik ben geen routinemens. Het is ook goed voor een organisatie als mensen na 7 á 8 jaar ‘verkassen’. Nu is mijn vertrek na vijf jaar inderdaad wat sneller. Je zou het als een levensfasebewuste keuze kunnen zien. Over twee jaar ben ik ‘te oud’ voor een andere werkgever.” Jan blijft wel in dezelfde sector, vanaf 1 mei zet hij zich in voor INOS, het samenwerkingsverband van een grote groep Bredase basisscholen. “Deskundigheidsbevordering voor professionals, daar zie ik een mooie uitdaging.”
‘Actief met allemaal andere kinderen’
Leertijdverlenging Brede School Oud Noord Esra en Dou’aa zijn allebei twaalf jaar. Ze zitten in groep 8 van De Vijf Hoeven en zijn dol op sport. Op De Vijf Hoeven hebben ze al aan heel wat buitenschoolse activiteiten meegedaan. Vanmiddag staat Dans op het programma. Samen met zo’n vijftien medeleerlingen en onder begeleiding van een docente van Factorium Podiumkunsten oefenen ze hun dans. Het ziet er stoer uit. Het is pas de tweede les; over een paar weken hebben ze het hele nummer onder de knie en voeren ze hun show op voor medeleerlingen, ouders en leerkrachten. Zo leuk Ook vorig jaar deden Esra en Dou’aa mee aan Dans. “Het is zo leuk omdat het met allemaal andere kinderen van school is,” zegt Esra. “Ja,” vult Dou’aa aan, “en hier zijn het allemaal grote kinderen. Geen kleintjes die het nog niet zo goed kunnen.” Zo leren de meiden ook de kinderen die niet in hun eigen klas zitten beter kennen. Ook aan sport hebben ze vorig jaar meegedaan.
“We mochten zelf kiezen wat we gingen doen.”Hun vaders en moeders vinden het prima dat de meiden zo actief meedoen op school. “Anders zitten we thuis, zijn we lui en vervelen we ons.” Op de vraag wat ze nog meer voor buitenschoolse activiteiten zouden willen, antwoordt Dou’aa zonder aarzelen: “Acteren!” Esra zou wel willen turnen. De dansdocent roept of ze nog even komen meedoen. Esra en Dou’aa springen op. Natuurlijk doen ze mee! Dit is hun laatste blok BSA dit schooljaar. En volgend schooljaar … zitten ze niet meer op De Vijf Hoeven. Nog even genieten dus!
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 4
Samenwerking Brede School aKWAmarijn Weten wat je mag verwachten
Harriët van Sprang is directeur van basisschool De Zuidwester. Zij vertelt over de vier kapstokregels. “Het doel van deze regels is ervoor te zorgen dat alle leerlingen, leerkrachten en ouders gezamenlijk zorgen voor een veilig sociaal-emotioneel klimaat binnen de brede school. Het gedragsprotocol zorgt ervoor dat we weten wat we van elkaar mogen verwachten en dat we elkaar daar ook op kunnen aanspreken. Dit is nog altijd in ontwikkeling, maar we kunnen er wel vanuit gaan dat de kapstokregels bij iedereen bekend zijn.” De kapstokregels zijn ontstaan toen het team de methode leefstijl heeft ingevoerd. In vervolg daarop is in het schooljaar 2010-2011 een gedragsprotocol opgesteld. Duidelijke structuur De rol van Harriët van Sprang was het uitdragen van de regels, het goede voorbeeld geven en in contacten met de buiten- en naschoolse opvang er voor zorgen dat ook hier de kapstokregels bekend werden. Het positieve van de
Vier Kapstokregels • Door goed voor de spullen te zorgen, zijn ze weer bruikbaar voor morgen • Breng jezelf en anderen niet in gevaar, en doe voorzichtig met elkaar • Regel al je zaakjes goed, dan gaat alles zoals het moet • Voor groot en klein, zullen wij aardig zijn
regels is dat zij voor de leerlingen voor een duidelijke structuur zorgen. Het team van de basisschool werkt hierin samen met Kinderstad en de Twern. Het is nog niet klaar. Het verder implementeren en bekendmaken in de wijk en binnen de brede school staan op de agenda. Daarbij wil Harriët van Sprang graag de kapstokregels in posterformaat en in andere formaten beschikbaar maken. Daardoor worden de regels zichtbaar en dat helpt om ze goed onder de aandacht te brengen.
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 5
Ouderbetrokkenheid in Stokhasselt
"Taal opent alle deuren…" In gesprek met Husein en Yasin Ali, twee Somalische vaders die de cursus ouderparticipatie volgen op basisschool Aboe el-Chayr. De cursus wordt gegeven door docente Arjenne Zoutendijk van het ROC. Husein, hoe lang woon je al in Nederland? "Ik woon nu 16 jaar in Nederland; de eerste vier jaar woonde ik in Drachten. Ik ben in een klein dorp in Somalië geboren, maar ik heb in de hoofdstad Mogadishu onderwijs gevolgd. Toen in december 1990 de oorlog in Somalië begon, ben ik naar Nederland gevlucht". Yasin, wil je ook iets over jezelf vertellen? "Ik ben in 1991 gevlucht uit Somalië, met de boot naar Jemen en daarna naar Nederland. Tijdens de vlucht ben ik mijn partner kwijt geraakt; gelukkig wist mijn vrouw mijn geboortedatum en mijn naam. Op een mooie dag kreeg ik een telefoontje van het Asielzoekerscentrum in Gilze Rijen dat mijn vrouw weer was teruggevonden. Nederland is ons tweede land; Nederland is heel goed voor ons." Als Yassin dit vertelt, moet hij even heel geëmotioneerd een paar tranen weg vegen ……
Husein en Yasin Ali, twee Somalische vaders.
Hoe kwamen jullie bij de cursus van Arjenne terecht? "Elke donderdag krijgen wij de Nieuwsbrief van de school en daar stond in dat in januari deze cursus zou beginnen, het stond ook op het informatiebord van de school.” Wat leren jullie op de cursus bij Arjenne? "Heel belangrijke dingen: Arjenne geeft uitleg over de Nieuwsbrief van de school, de rapporten, de regels van de school en het AVI niveau bij lezen. Zij bereidt met ons het rapportgesprek voor en geeft ook informatie over het voortgezet onderwijs. Vroeger wist ik niet het verschil tussen technisch en begrijpend lezen.” “Taal is belangrijk: als je de Nederlandse taal niet goed beheerst, dan kun je niet goed leven en je kinderen niet goed begrijpen.”
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 6
Samenwerking Brede School Tam Tam
Samen zorg dragen voor ieder kind Brede School Tam Tam heeft veel bereikt met het maken van een meerjarenbeleidplan. Met dit plan laat Tam Tam een onrustige periode achter zich. Remko Meeuwsen, directeur van OBS Gesworen Hoek heeft samen met de stuurgroep hier veel werk voor verzet. Toen Remko tweeënhalf jaar geleden aansloot in de stuurgroep van de Brede School Tam Tam, was dat de derde start met een totaal nieuwe stuurgroep. Door de vele wisselingen in de stuurgroep was er weinig continuïteit in de ontwikkeling van Tam Tam. Om deze op gang te brengen en te waarborgen moest er wat gebeuren. Remko heeft zijn ideeën aan bod laten komen. In eerste instantie in de kerngroep van Tam Tam en daarna tijdens het stuurgroepoverleg. Enquête Eerste actie was het uitzetten van een enquête over de speerpunten en programmalijnen van het gemeentelijk beleid. In vervolg hierop is voor alle professionals een studieavond gehouden. Daar hebben zij uitgebreid doorgepraat over de uitkomsten van de enquête. “Zo zijn we samen tot richtinggevende uitspraken gekomen.” Recht doen Uitgangspunten voor het op te zetten meerjarenbeleid waren planmatig werken, structuur en continuïteit. Het meerjarenplan moest recht doen aan de brede ontwikkeling binnen Brede School Tam Tam. Dat kan niet zonder draagvlak en transparantie te realiseren voor alle professionals. Want juist de inbreng van de professionals die met de kinderen werken is van groot belang. Remko heeft vanuit zijn rol als voorzitter van Tam Tam de aanzet gegeven voor het format van het meerjarenplan. En hij heeft een
Remko Meeuwsen
grote inbreng gehad in het maken van de vertaalslag van het plan naar de professionals. Actief en open De partners van onderwijs, welzijn en zorg versterken elkaar door actief en open te communiceren. Dat vormt de basis voor draagvlak, het werken aan gezamenlijke doelen en een grotere continuïteit. Daardoor kan er een breed aanbod met doorgaande lijnen worden georganiseerd. Eén van de uitkomsten van het meerjarenplan is dat nu in elke kerngroep- en stuurgroepvergadering inhoudelijk wordt gediscussieerd over onderwerpen als communicatie, programmalijnen, VVE en een veilige en gezonde brede school.
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Gezamenlijk perspectief Er is al veel goed werk verzet maar we zijn er nog niet. Het maken van meerjarenbeleid en cyclisch werken (plan-do-check-act) staan nu centraal. Steeds meer handelen we vanuit een gezamenlijk perspectief. Activiteiten kunnen we integreren en afstemmen op de kinderen. Daarmee kunnen we de doorgaande leerlijn waarborgen. Binding De afgelopen twee jaren is ook gewerkt aan de binding tussen professionals binnen Tam Tam, onder wie de stuurgroepleden.
Nr. 18 - pag 7
“We hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in elkaar leren kennen als partner binnen Tam Tam en als persoonlijke collega. Onze samenwerking is hierdoor gegroeid.” Gelukkig is de stuurgroep inmiddels een stabiel netwerk met weinig wisselingen. Winst Voor Brede School Tam Tam heeft het steeds meer afstemmen inmiddels veel opgeleverd. Het meerjarenbeleidplan is een groeimodel dat nu in iedere vergadering op de agenda staat. Zo wordt écht gezamenlijk gezorgd voor ieder kind.
Kindvriendelijke wijk Brede School Tilburg Oud Zuid
Prachtige panelen in de wijk Het begon in de Kinderboekenweek 2010. Kinderen van basisschool de Triangel hebben in een workshop, gegeven door dichter Ko de Laat, bijzonder mooie gedichten gemaakt. Deze gedichten zijn op panelen gezet en beschilderd door kinderen en andere buurtbewoners. De panelen zijn opgehangen en geven de wijk, die geherstructureerd wordt, een mooi aanzien. Het is het resultaat van samen aan de slag gaan. “We hebben het onderwijs gekoppeld aan een leefbare wijk met een positieve uitstraling,” vertelt Rik Bruggeman, wijkconsulent van woningcorporatie Tiwos. “Bedoeling van de activiteit was het netter maken van de buurt, samen met de bewoners. Kortom het opleuken van de wijk.” aldus Rik. “De resultaten waren zo mooi dat helaas een paar panelen zijn weggehaald.” Elkaar versterken “Er is een goede samenwerking tussen de Brede School Oud Zuid en Tiwos en daar is ook dit idee uit ontsproten. We zijn uitgegaan van de vraag: hoe kunnen we elkaar versterken met zo kort mogelijke lijnen.” Aanvankelijk was de organisatie
achter het idee van de panelen ‘kleiner’. Door een intensieve samenwerking tussen verschillende organisaties raakte ook de basisschool en het opbouwwerk van de Twern erbij betrokken. Allerlei activiteiten werden ‘aan elkaar geregen’. Ook wijkbewoners, die deelnamen aan schilderclubs, deden mee. Rik zorgde vooral dat allerlei zaken werden geregeld. Tiwos leverde het materiaal en de prijsjes van de ballonnenwedstrijden. “Op die manier goodwill kweken in een gemoedelijke en fijne samenwerking,” aldus Rik. Wat Rik anders zou willen? Het project zelf was helemaal goed. Alleen de publiciteit vindt hij voor verbetering vatbaar. “Iedereen die meedoet, moet genoemd worden.” Want dankzij veel mensen en de organisaties heeft de buurt nu deze prachtige panelen.
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 8
Leertijdverlenging Koningshaven
Ontmoeten, leren én op pad Mara Romano en Lisa Tromp zijn allebei 12 jaar en zitten in groep 8 van basisschool Fatima, onderdeel van Brede School Koningshaven. Jullie hebben meegedaan aan de plusactiviteit fotografie (naschoolse activiteit, redactie). Waar ging die activiteit over? Mara en Lisa: “We leerden over hoogtes en breedtes, in perspectieven als Kikker- en Vogelperspectief en over het scherp stellen van je camera. De eerste keer kregen we uitleg over de camera en over donker- en lichteffecten. Iedere les mochten we naar buiten om foto’s te maken.” Hoe kregen jullie het aanbod aangeboden? Mara en Lisa: “Via een brief, het inschrijfformulier van school. We krijgen nieuwe activiteiten altijd via een brief te zien voordat de nieuwe plusperiode begint.” Waarom doen jullie mee aan plusactiviteiten? Mara: “Ik vind het gezellig en soms ook leerzaam, zoals de keer dat ik een eigen gebouw mocht bouwen van knutselmateriaal en speksteen mocht snijden.” Lisa: “Ik vind bloemschikken leuk omdat je elke week iets mee naar huis krijgt. En zo kan je aan je ouders laten zien wat je gedaan hebt. De activiteiten zijn gewoon leuk en je houdt er soms vrienden aan over. Bijvoorbeeld wanneer kinderen van een andere school meedoen aan dezelfde plusactiviteit, kan je er vrienden aan over houden.” Mara: “Door de plusactiviteiten leer je meer kinderen kennen. Het zou leuk zijn wanneer meer kinderen van verschillende scholen aan dezelfde plusactiviteiten mee kunnen doen.” En waarom hebben jullie specifiek voor fotografie gekozen? Mara: “Ik wist niet goed wat het was en wat we zouden gaan krijgen tijdens de lessen.” Lisa: “Ik wilde graag iets nieuws leren.” Wie van jullie heeft het initiatief genomen om
mee te doen? Mara: “We hebben het met elkaar er over gehad. Daarna hebben we besloten om samen mee te doen.” Wat was de bedoeling van de fotografieactiviteit? Lisa: “Per les heeft de juffrouw gezegd wat we moesten doen. Als we het goed hadden gedaan gaf de juf ons complimentjes of tips, zoals een foto die nog wat wazig was en scherper moest. Wij hadden een leuke afsluiting in een park, zodat we de dieren en de natuur konden fotograferen. Ook kregen we de laatste les de foto’s te zien de we gemaakt hadden.” Mara: “Onze groep bleef op school. Wij hebben foto’s gemaakt van de omgeving van de school.” Wanneer was de plusactiviteit fotografie? Het was net voor de zomervakantie en duurde ongeveer 7 weken. De activiteit was een keer in de week. Wat heeft de fotografie-activiteit jullie opgeleverd of geleerd? Mara en Lisa: “We hebben geleerd hoe we goede foto’s kunnen maken, bijvoorbeeld een close-up maken.” Wie deden er nog meer mee? “Roosje, Hannah, Shurainy, Iza en twee kinderen van basisschool Panta Rhei. Het was ook leuk dat er kinderen van Panta Rhei bij zaten.” Hoe vond jullie de docent? En de samenwerking met de andere leerlingen? Mara en Lisa: “De juffrouw was aardig, alleen begreep ze de humor van kinderen van onze leeftijd niet zo goed. De meeste kinderen kenden we al, behalve de kinderen van Panta Rhei.”
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 9
Mara: “Het is ook leuk om andere kinderen te leren kennen! En misschien word je wel vrienden.” Vinden jullie dat de activiteit nog een keer moet komen en waarom? Mara en Lisa: “Ja, het is leuk om foto’s te leren maken. Wel willen we dan een andere invulling, anders is het hetzelfde als vorige keer. Het is leuk om steeds wat nieuws te leren.” Zou je het ook een activiteit vinden voor jongere kinderen? Mara en Lisa: “Voor jongere kinderen is het niet zo handig. Die kunnen nog niet goed met de camera omgaan. De uitleg over perspectief is misschien te moeilijk voor jonge kinderen.” Wat was er zo leuk/goed aan de fotografieactiviteit? Lisa: “Om goede foto’s te leren maken en als afsluiting naar het park te gaan!” Mara: “Om foto’s van de omgeving van je school te maken!” Ging de activiteit zoals jullie verwacht hadden? Mara en Lisa: “Nee, we dachten dat we meteen foto’s gingen maken en er dan uitleg bij kregen. De eerste les bleven we binnen en kregen we uitleg op papier. We hadden het leuker gevonden als we meteen met de camera gingen oefenen en dan de uitleg erbij kregen.”
Mara en Lisa
Wat voor plusactiviteiten zouden jullie graag in het aanbod terug zien? “Mode, make-up, iets met bloemen, fotoshoot, bouwen en tekenen, bijvoorbeeld je ideale huis tekenen en daarna bouwen van knutselmateriaal, meer activiteiten waarbij ook kinderen van de andere scholen zitten en voor jongere kinderen meer knutselactiviteiten.”” En waarom juist die activiteiten? Mara en Lisa: “Deze vinden we leuk en daar hebben we interesse in!”
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 10
Leertijdverlenging Brede School Groenewoud en Brede School Koningshaven
Extra begeleiding vergroot kans op diploma Onder de vlag van Onderwijstijdverlenging kregen landelijk 29 projecten subsidie om vier jaar lang de leertijd te verlengen voor kinderen van 10 tot 14 jaar. Projectleider Mathilde van der Pol: “Het verlengd dagarrangement (VDA) TilburgZuid is een project met kansen. Kinderen intensiever begeleiden bij de overgang van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs brengt het middelbare school diploma dichterbij.” De kinderen van drie basisscholen (Don Sarto, Zuiderlicht en De Alm van het scholenbestuur SKOTZO) gaan, als ze dat willen, een heel schooljaar twee dagen per week tot 17.00 uur naar school. Groepsleerkrachten, VDAcoaches, VDA-onderwijsassistenten en combinatiefunctionarissen sport werken intensief samen. Lestijd intensiveren en verlengen Het binnenschools programma zorgt voor intensivering van de lestijd. VDAcoach Francien Coenen werkt sinds kort met ‘haar’ groep 7: “Tijdens het binnenschoolse programma werken groepsleerkracht en coach samen aan taal en rekenen. Kinderen worden optimaal begeleid. Ik zie direct resultaat. De link
De krant in het restaurant
Kind met electro
tussen breuken en procenten? Vanmiddag, in een klein groepje, hadden de kinderen het in vijf minuten door.”
Brede School Tilburg Brede Scholen aKWAmarijn Marina Smits - 013-5353255
[email protected] BrON Ellen Vink - 013-4649210
[email protected] Angelique de Kort - 06-13040432
[email protected] Groenewoud Yoni Paridaans - 013-5425729
[email protected] Heikant/Quirijnstok Beppie Smit - 013-4553800
[email protected] Koningshaven Yoni Paridaans - 013-5425729
[email protected] Oud Zuid Marina Smits - 013-5353255
[email protected] Stokhasselt Mieke van der Loop - 06-10807617
[email protected] TamTam Angelique de Kort - 06-13040432
[email protected] Wandelbos Anton van Opdorp - 06-22324991
[email protected] ’t Zand Tineke Vermeer - 013-4628668
[email protected] Centrale Organisatie 013-4630762 Ans Keij - directeur
[email protected]
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 11
Verbreding Het naschoolse programma zorgt voor verbreding in de vorm van huiswerkbegeleiding, sport en projectonderwijs. VDA-coach Sema Körkoca was er vanaf het begin bij. Ze is vooral te spreken over de ervaringsgerichte aanpak. “Binnen VDA wordt leren breed aangepakt. Kinderen leren niet alleen uit een boekje, maar vooral ook mét elkaar en ván elkaar. De projecten sluiten goed aan bij de belevingswereld van de kinderen.” Stevige brug Door het VDA wordt er een stevige brug gebouwd tussen de relatief veilige basisschool en de wijdere wereld van het voorgezet onderwijs. Francien Coenen: “In het basisonderwijs bereiden we de kinderen voor op de overstap. Ze krijgen uitleg over het andere schoolsysteem: meerdere leerkrachten, meerdere lokalen, huiswerk. We gaan bijvoorbeeld al met een agenda werken.”
basisschool hebben opgebouwd te behouden en verder te ontwikkelen. Dat is ondersteunend voor kinderen bij de overstap van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs. Dat dat zo kan, vind ik mooi aan werken in het VDA.”
Sema Körkoca: “Het VDA in de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs bestaat uit groepsbijeenkomsten en individueel maatwerk. Ik volg de kinderen om zo de hechte band die we op de
Het Verlengd Dagarrangement Tilburg-Zuid is anderhalf jaar bezig. In die tijd nam het aantal groepen toe tot zes groepen. De doorstart naar het voortgezet onderwijs staat nu voor de deur.
Adrienne Verschuren - beleidsmedewerker
[email protected] Corry van den Bosch - secretaresse
[email protected] Laudy Brouwer - Projectleider
[email protected] Mathilde van der Pol - projectleider VDA Zuid
[email protected] Ellen Vink - projectleider In de buurt naar School
[email protected] Brede School Voortgezet Onderwijs Yoni Paridaans -013-5425729
[email protected] Brede Scholen Oisterwijk en Moergestel Sille Dohmen - 06-22813333
[email protected]
Ouder en kind spelen electrospel
Talenten Badmuts
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 12
Scoren voor gezondheid Projecten Brede School Tilburg
Met Willem II scoren voor gezondheid: André Cornelissen, coördinator maatschappelijke projecten bij BVO Willem II, is dé spil in ‘Scoren voor Gezondheid’, een actief project over gezond eten en lekker sporten. Dit project is de lokale uitwerking van het landelijk initiatief van de stichting Meer dan Voetbal en het NIGZ, een instituut dat een goede gezondheid wil bevorderen en ziekte wil voorkomen. De stedelijke werkgroep 'Scoren voor gezondheid', waar ook de Brede School Tilburg in zit, heeft het project samen met Willem II voor Tilburg uitgewerkt. André coördineert en organiseert veel van de activiteiten. Met de stedelijke partners wil hij de ouders en hun kinderen aanzetten tot een gezonde leefstijl. Extra uitstraling Het idee achter ‘Scoren voor gezondheid’ sluit goed aan bij de brede school, waar ook aandacht aan gezond eten en bewegen wordt besteed. Door zo samen te werken, kan heel praktisch bij de bestaande programmalijnen van de basisscholen worden aangesloten en is een nieuwe projectgroep niet nodig. Door de koppeling aan de aansprekende naam
Scoren!
en sportomgeving van Willem II krijgt het project extra veel uitstraling. Afwisselend November vorig jaar startte 'Scoren voor gezondheid' met een clinic in het Willem II stadion met spelers van Willem II. In de twintig weken daarna konden de deelnemende scholen zich inschrijven voor een supermarktbezoek in combinatie met een lunch en voor het Willem II - loopspel. Verder werd er wekelijks tijdens de gymlessen op school aandacht geschonken aan ‘Scoren voor Gezondheid’. In april van dit jaar werd het project afgesloten met opnieuw een clinic met spelers van Willem II in hun stadion. ‘Verbindingsspeler’ Door zijn functie weet André wat er allemaal kan bij Willem II. Zo organiseert hij met veel
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
inzet en oog voor alle mogelijkheden de starten eindclinics met de spelers in het stadion. Ook zorgt hij er voor dat spelers en speelsters meedoen aan het Willem II - loopspel. André vindt zichzelf, om in voetbaltermen te spreken, ‘een verbindingsspeler tussen Willem II en haar maatschappelijke partners’. Driedubbel effect Het levert Willem II en André een goede samenwerking op met de partners (afdeling Sportontwikkeling gemeente Tilburg, GGD Hart voor Brabant, KNVB, ROC Sport en Bewegen en de Brede School Tilburg) en daarnaast een groter draagvlak voor ‘Scoren voor Gezondheid’. Dat laatste heeft weer een positieve uitwerking op de overige
Nr. 18 - pag 13
maatschappelijke projecten van Willem II: meer animo en een betere inbedding in het onderwijs. Op 13 maart reikte de stichting Meer dan Voetbal het keurmerklabel ‘Meer dan Voetbal’ uit aan Willem II voor ‘Scoren voor Gezondheid’. Voor André de kroon op zijn werk. Plannen voor de toekomst De samenwerking met de diverse partners ervaart André als zeer positief: organisaties komen steeds meer tot elkaar en men ziet er de meerwaarde van in. “De afgelopen drie jaren vormen een goede basis, hetgeen we nu verder gaan uitbouwen met vernieuwde elementen. Hierbij gaan we ons meer richten op het betrekken van de ouders: zij zijn uiteindelijk het fundament waar het om draait”, aldus André Cornelissen.
Leertijdverlenging Breda School Het Zand
Lezen is meer dan woordjes opnoemen Rien Wouters is niet alleen leerkracht van groep 4 op basisschool St. Hubertus van Brede School het Zand. Hij is ook combinatiefunctionaris onderwijs-cultuur in het Zand. In die hoedanigheid organiseerde Rien in 2010, buiten de naschoolse activiteiten, ook Stad op Stelten; met als thema ‘de grote tekententoonstelling’. De peuterspeelzalen in het Zand en de Reit en groep 1 tot en met 8 van beide basisscholen in het Zand: St. Hubertus en Jeanne d’Arc werkten hieraan mee en buitenschools de jongeren van Sandbox en de kinderen van BSO Krokidoki. Foto, illustraties en film De peuters en kleuters maakten geweldige fotostrips; de kinderen uit groep 3 en 4 eigen illustraties van het boek Keepvogel. Onder leiding van de bibliotheek, werden die weer bewerkt tot animatiefilmpjes door de kinderen van groep 7 en 8. Groep 5 en 6 werkten samen met de GGD aan beeldtaal en traden daarmee op tijdens de afsluiting van het project. De kinderen van Krokidoki maakten een prachtig getekend dagboek en van het
graffiti project van Sandbox verscheen een ‘cool’ filmpje op youtube. Volgens Rien is het fantastisch om te zien op welke manier organisaties samenwerken om kinderen op een andere manier in aanraking te brengen met geschreven taal en prentenboeken: “Lezen is meer dan woordjes opnoemen.”
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 14
Samenwerking Heikant Quirijnstok Lezen stimuleert schoolloopbaan
Lezen stimuleert de schoolloopbaan van kinderen. Voorlezen helpt kinderen om op een hoger niveau de school te doorlopen. Het verschil tussen hen en kinderen die niet worden voorgelezen, wordt tijdens de schooltijd alleen maar groter. Het is dus van groot belang dat alle ouders beseffen hoe belangrijk (voor-)lezen is. Met haar uitgebreide mogelijkheden kan de bibliotheek daarbij helpen. Leon Burgers was tot april 2011 hoofd van de bibliotheek Wagnerplein (hij is opgevolgd door Christianne van Leest). Leon was ook hoofd van de bibliotheken van Groenewoud en Hasselt en zat daar in de beide stuurgroepen van deze brede scholen. In Tilburg Noord nog niet. Bibliotheek Wagnerplein wil graag onderdeel uitmaken van de samenwerking binnen Brede School Heikant Quirijnstok. Leon zorgde ervoor dat er een koppeling ontstond tussen de mogelijkheden van ‘zijn’ moderne organisatie en de behoeften van de partners in de brede school. Meedenken “We kunnen een nuttige bijdrage aan bijvoorbeeld de thema’s Leesbevordering, Ouderbetrokkenheid, VVE en Mediawijsheid leveren. Daarnaast willen we graag meedenken over een mediatheek op de scholen; taallessen; cursussen voor ouders in de ouderkamer: internet, e-readers en sociale media.” ‘Nieuwe’ bibliotheek Zeg ´bibliotheek´, en de meeste mensen denken alleen aan boeken lenen. “Velen weten nog niet dat we tegenwoordig veel meer mogelijkheden hebben om informatie bij alle inwoners te krijgen. Vrijwilligers lezen thuis voor bij gezinnen die dit niet kennen of kunnen; ouders van pasgeboren baby’s kunnen een gratis boekkoffertje ontvangen met boekjes voor de baby en daarnaast een bibliotheekpas voor
zichzelf; iedereen kan gratis WIFI gebruiken met een eigen laptop of smartphone in de bibliotheek; via internet kunnen alle materialen besteld en verlengd worden; en nog meer.” Uitwisseling De samenwerking is vaak voor alle deelnemende partners positief en verloopt in een prettige, constructieve sfeer. Wij leren de behoeften van de andere organisaties kennen en zij de nieuwe mogelijkheden van de bibliotheek.” De bibliotheek werkt sowieso samen met alle instanties die daar voor open staan. Dat geldt zowel voor het Ronde Tafelhuis, zorgcentrum de Heikant, als voor de winkeliersvereniging Wagnerplein of sportschool Ooms. Uitstekend “De resultaten zijn uitstekend: zo zijn de uitleningen de afgelopen jaren met 15 procent gestegen, is ook het aantal leden gestegen en blijft het bezoekersaantal stabiel met circa 2.500 bezoekers per week. Het blijft een uitdaging om aan alle ouders in Tilburg Noord over te dragen hoe belangrijk (voor-)lezen is. Ook of zelfs juist in deze digitale tijd is (voor-)lezen van enorm belang.” “Ik hoop dat het via de inspanning van alle organisaties in de brede school gaat lukken om taalachterstanden bij schoolgaande kinderen in de toekomst voorgoed te voorkomen. Samen moet dat lukken!
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
Nr. 18 - pag 15
Impulsaanpak Groeseind / Hoefstraat
Onderwijs geeft zicht op mogelijkheden Groeseind / Hoefstraat is één van de drie Impulswijken in Tilburg. Met extra geld voor combinatiefuncties in onderwijs, sport en cultuur wil de overheid de ontwikkeling van kinderen extra versterken. In de Tilburgse Impulswijken staan drie doelen centraal: jongeren doen het goed op school en halen een diploma, elke huishouden heeft een kostwinner en inwoners leven boven de armoedegrens. In Groeseind/Hoefstraat gaat het specifiek over het speerpunt ‘alle kinderen halen hun startkwalificatie’. Basisschool de Cocon staat in deze impulswijk en is daarom aangewezen als impulsschool. Adjunct directeur en intern begeleider Monique van den Broek is betrokken bij de werkgroep Plan van aanpak. Uitdagen en begeleiden Voor Monique sluit het impulsdoel mooi aan bij de reden waarom zij ooit in het onderwijs is gegaan. “Het maakt niet uit wat kinderen studeren of hoe hoog hun niveau is, als ze maar uitgedaagd worden naar eigen capaciteiten en de nodige begeleiding krijgen. Zo kunnen alle jongeren in de wijk hun startkwalificatie halen.” Woordenschat Voor Monique zou het doel behaald zijn, als alle leerlingen in groep 3 starten met een
10 Jaarverslag 20 Tilburg Brede School
voldoende grote woordenschat. Dan kunnen zij het onderwijs goed volgen. ‘Onderwijs maakt vrij’ is de lijfspreuk van Monique. “Door meer onderwijs krijg je meer zicht op keuzemogelijkheden. Iedereen moet de mogelijkheid hebben goede keuzes te maken en dat kan alleen als je weet welke keuzes je kunt maken.” Prettig In de werkgroep was het prettig en constructief samenwerken. De werkgroep bestond uit Reinou Kieboom van de gemeente, Hans Coninx en Monique van den Broek directie van de Cocon, Ton Lambeck van de CED-Groep Rotterdam en Angelique de Kort, coördinator BrON. “We hebben elkaar, gemeente, school en Brede School Tilburg, beter leren kennen en de lijnen zijn kort. Ook zijn er veel zaken duidelijk geworden zoals de verschillende structuren en ook wie waarvoor verantwoordelijk is.”
Jaarverslag 2010
U kunt het jaarverslag 2010 opvragen bij de Brede School Tilburg of downloaden van onze site. Brede scholen
“it takes a
village to raise
Programmaboe k 2011
a child”
Programmaboek 2011
In dit programmaboek vindt u de werkwijze van de brede scholen in Tilburg en welke activiteiten onderdeel uitmaken van het brede schoolprogramma. U kunt het downloaden van onze site.
“it takes a
village to raise
a child”
Brede School Tilburg
Nieuwsbrief
SMART De taak van Monique in de werkgroep was het SMART formuleren van onderwijsinhoudelijke doelstellingen en die herkenbaar maken voor het team van basisschool de Cocon. “Op deze manier ontstaat er draagvlak op de werkvloer. Belangrijk, want het zijn ten slotte de professionals die het uitvoeren.” Hans Coninx, directeur van basisschool de Cocon bracht de meer ‘brede kijk’ in. Monique vulde het pragmatisch in: “Is het herkenbaar en past het binnen de school?” Monique hoopt dat dit plan van aanpak een sterke leer- en woonomgeving oplevert voor de kinderen van de Cocon en dat de kinderen maximaal worden uitgedaagd.
Nr. 18 - pag 16
Brede school zichtbaar De Cocon maakt met dit plan nu echt deel uit van de brede school, vindt Monique. Het wordt meer zichtbaar door de coördinator, er is een betere samenwerking en er is een duidelijk aanspreekpunt voor het team. Ze hoopt nu op een combinatiefunctionaris, zodat er ook een duidelijk aanspreekpunt voor de ouders en kinderen kan komen. Voor de Cocon ligt er een mooi plan. De werkgroep blijft er voor de evaluatiemomenten en het eventueel bijstellen van het plan. “We doen het voor de kinderen van de Cocon, want daar willen we nu eenmaal het beste voor, dus blijven doorontwikkelen en goed samenwerken!”
VVE Stapprogramma’s Wandelbos
Opstapje, Opstap en Overstap bij Wandelbos Met ingang van schooljaar 2010-2011 worden op basisschool Wandelbos de Stapprogramma’s ingezet voor de voorschoolse en vroegschoolse educatie van peuters en kleuters. De Stap programma’s helpen de kinderen in hun schoolcarrière. Ouders hebben hier een grote rol in. Ze krijgen veel uitleg over de programma’s en gaan samen met hun kinderen aan de slag met allerlei lees- en spelmateriaal. Intermediairs hebben een brugfunctie tussen ouders en de school. Invloed De invloed van ouders op kinderen is groot. Met de Stap programma’s leren ouders op een leuke, ontspannen manier hoe zij hun kinderen kunnen stimuleren in hun ontwikkeling. Spelenderwijs komen zo onderwerpen aan bod die kinderen helpen in hun taalontwikkeling of hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Vooral het voorkomen of inlopen van een taalachterstand is belangrijk. De
Stapprogramma’s hebben een vaste structuur van elkaar opvolgende activiteiten, waardoor de kinderen hun vaardigen steeds meer vergroten. Omdat de kinderen en ouders veel met elkaar doen en er veel contact is met de school, wordt de band hechter en groeit het vertrouwen. Dat geeft ook weer ruimte voor vragen over opvoeding. Al deze onderwerpen zorgen ervoor dat de kinderen een zo goed mogelijke start op de basisschool hebben, wat weer positief doorwerkt in hun hele schoolcarrière. Actief De ouders van de kleuters komen wekelijks naar school en krijgen van de
Brede School Tilburg Colofon Op verzoek zijn op papier gestelde exemplaren beschikbaar. De nieuwsbrief mag worden doorgezonden naar derden. De nieuwsbrief is ook te lezen op de website van de Brede School Tilburg: www.bredeschooltilburg.nl Wilt u de nieuwsbrief niet meer ontvangen, stuur dan een e-mail naar:
[email protected]
Redactie • Corry van den Bosch • Carla van Gaalen • Ans Keij
Opmaak en vormgeving
Nieuwsbrief
intermediairs uitleg over de activiteiten voor de komende week, die ze samen met hun kinderen gaan doen. Ze krijgen dan ook voorbeelden over hoe ze het spel- en leesmateriaal kunnen gebruiken. Het Opstapje programma voor peuters is bijna hetzelfde. Wat anders is, is dat de ouders en hun kinderen in de peuterspeelzaal met hun kinderen een activiteit doen, samen met de peuterspeelzaalleidsters en de intermediairs. Lees-extra’s Het Overstap programma biedt allerlei leesactiviteiten die het leesprogramma van groep 3 aanvullen. Ouders krijgen informatie en materiaal zodat zij thuis speel-leesactiviteiten met hun kind kunnen doen. Het materiaal bestaat onder meer uit lees-, werk- en voorleesboekjes. Maandelijks komen de
• Studio Erik Boot
Meer informatie? Heeft u naar aanleiding van deze nieuwsbrief special vragen, suggesties of opmerkingen, neem dan contact op met
[email protected]
Ouderkamer
‘It takes a village to raise a child’
Nr. 18 - pag 17
ouders naar school voor een uitleg over de volgende stap in het programma. De groepsleerkracht van groep 3 en de intermediair geven samen de uitleg. Intermediairs De inzet van de drie intermediairs is speciaal voor de Stap programma’s vergroot. Naast de begeleiding hiervan, leggen de Turkse, Marokkaanse en Nederlandse intermediairs huisbezoeken af en nemen deel aan themabijeenkomsten en workshops voor ouders. Ook tolken zij bij 10 minuten gesprekken of bij gesprekken tussen ouders en IB-er. De intermediairs zijn onderdeel van het schoolteam en nemen deel aan de studiebijeenkomsten en vergelijkbare activiteiten. In de school is een ouderkamer ingericht die wordt gebruikt voor instructie, themabijeenkomsten en workshops.
