Voorstel Gebruiksplan Hub van Doorneweg 101 Aan: College van B&W en alle raadsleden van de Gemeente Tilburg. Namens: de gebruikers van het pand aan de Hub van Doorneweg 101 Betreft: voorstel gebruiksplan Bijlage: plattegrond-indeling
Tilburg, 4 oktober 2010 Geachte lezer,
Zaterdag 25 september kraakten wij het pand aan de Dr. Hub van Doorneweg 101. Directe aanleiding hiervoor was het op 1 oktober jl. ingevoerde kraakverbod en, in relatie hiertoe, onze twijfels met betrekking tot h et leegstandsbeleid van de gemeente. Dit alles is reeds toegelicht in het persbericht ‘Krakers stellen het leegstandsbeleid van de gemeente Tilburg ter discussie’ 1. Maar dat kraken tot voor kort legaal was, was niet de reden dat we deden wat we doen. In het open netwerk dat zich in en rond een kraakpand vormt, ontstaan tal van positieve dwarsverbanden en wisselwerkingen. In zo'n netwerk bespaart men elkaar geld, tijd, en energie. Zo vormt het een ideale voedingsbodem voor creativiteit en kleine bedrijvigheid. In de afgelopen decennia ontstonden er zo al vele bejubelde initiat ieven, waarvan sommigen inmiddels zijn uitgegroeid tot gevestigde instituten. 2 Met dit project willen wij voorkomen dat, na het kraakverbod, dit aspect van de beweging haar podium verliest. In het onderstaande stuk zullen wij dit toelichten door antwoord te geven op de volgende vragen: 1. Waarom is het nodig? 2. Wat willen we doen? 3. Hoe gaan we dat doen?
1 2
Persbericht Krakerscollectief Tilburg (25-09-2010): Krakers stellen het leegstandsbeleid van de gemeente Tilburg ter discussie. Breek, P. & Graad, F. De (2001) Laat duizend vrijplaatsen bloeien: onderzoek naar vrijplaatsen in Amsterdam
1. Waarom is het nodig? Wij zien dat er in Tilburg een groeiende behoefte is aan een ontmoetingsplek op basis van zelfredzaamheid waar individuen zich kunnen ontplooien en nieuwe ideeën zich kunnen ontwikkelen door middel van kruisbestuiving. Tilburg beschikt door o.a. haar universiteit, kunstcluster en arbeidsmarkt over een enorme diversiteit aan kennis en inspiratie. Tegelijkertijd zitten veel mensen vast binnen hun vakgebied, discipline of sociale omgeving. De komende tijd zal Tilburg, gedwongen door landelijke bezuinigingen, het mes moeten gaan zetten in tal van subsidies aan laagdrempelige culturele en maatschappelijke initiatieven. Dit is begrijpelijk gezien de slechte economische situatie, maar ontegenzeglijk een verarming voor de stad. Een enorm potentieel aan energie en creativiteit en ondernemerschap blijft onaangeroerd omdat onderlinge uitwisseling van ideeën en knowhow niet langer kan plaatsvinden. De mogelijkheden, die de stad nog wel biedt, lijden, naast overbezetting en lange wachtlijsten, vaak onder het feit dat ze door een grote bureaucratische organisatie log en ondoorzichtig blijven. De persoonlijke betrokkenheid van de doelgroep blijft hierdoor laag. De meeste atelierruimte in Tilburg richt zich op gebruik door individuen. In de opzet die wij voor ogen hebben, gaat het niet zozeer om het individu, maar zullen juist de (mogelijk te ontstane) kruisbestuivingen tussen deze individuen centraal staan. Hierbij hebben we ons laten inspireren door het manifest geschreven door ‚Het Werkteater‛ uit 1970, een theatercollectief dat door middel van wisselwerking tussen de acteurs zelf en tussen acteurs en publiek, een nieuwe vorm van theater heeft gecreeerd. Uit hun werknota citeren wij: ‚Er moet een plaats en ruimte gecreeerd worden, waar mensen die in het toneel [ in ons geval is dit van toepassing op de kunst ] werkzaam zijn elkaar kunnen ontmoeten om een uitwisseling tot stand te brengen van hun verschillende ervaringen teneinde gezamenlijk een praktisch onderzoek te kunnen doen‛. 3 Tilburg is een heel eigen, 'open' kunstcultuur aan het ontwikkelen, die tot uiting komt in festivals zoals Incubate en Playgrounds, met een open en erg divers karakter waarin kruisbestuiving plaatsvindt tussen allerlei hedendaagse kunstvormen. Het idee dat wij hebben sluit hier heel erg bij aan: we willen een laagdrempelige, vrije kunst plek creëren waar een grote diversiteit aan kunstvormen gehuisvest wordt, waar open werkplaatsen nieuwe samenwerkingsverbanden stimuleren en zo grensoverschrijdende initiatieven ontstaan. We zouden een brug willen slaan tussen de kunstenaar/maker en het publiek/de aspirant-maker. Het collectief bestaat uit een enthousiaste groep kunstenaars en artiesten, die dit initiatief hebben genomen vanuit een directe behoefte aan werk-, woon- en ontmoetingsruimte. Wij willen, ondanks het feit dat kraken niet meer als zodanig bestaat, gebruik maken van een ruimte die anders niet wordt gebruikt, om er activiteiten te organiseren die Tilburg en de Tilburgse
3
Hallo medemens! De geschiedenis van het werkteater,' M. van Schayk, Amsterdam: Theater Instituut Nederland/Strengholt 2001.
cultuur ten goede zullen komen. Hierdoor kunnen wij bijdragen aan het karakter en de eigen identiteit v an de kunst en cultuur van de stad Tilburg - de stad die zich komend jaar als eerste ‚Culturele Hoofdstad van Nederland‛ zal kronen. Tilburg huisvest een grote diversiteit aan creatieve opleidingen. Zo is er bijvoorbeeld een dansacademie, rockacademie, circus opleiding, en een conservatorium. Al deze opleidingen hebben hun eigen circuit. Kringen die elkaar naar onze mening nog te weinig overlappen. Bovendien vinden zij geen aansluiting bij de bestaande studentenfaciliteiten, zoals studentenverenigingen. Omdat het pand aan de Hub van Doorneweg veel verschillende maten ruimtes huisvest, is er de mogelijkheid om mensen uit al deze circuits een plek te geven, met elkaar in contact te laten komen, en een ontmoetingsplek te geven.
2. Wat willen we doen? Van de website van makelaar Klotz: ‚Een belangrijk kenmerk van de kantoorruimte is dat het grootste gedeelte van het gebouw gesitueerd is om een atrium van drie verdiepingen hoog waardoor er een bijzondere sfeer ontstaat die onderlinge communicatie bevordert. De kantoorruimte is ingedeeld in kantoortuinen en in kleinere kamers. Kortom, voor elk (gebruik) wat wils.‛ Het atrium van het pand is een zeer geschikte plek om werk te exposeren, waardoor wij niet alleen werkruimte kunnen bieden, maar de kunstenaars ook direct de mogelijkheid bieden zichzelf te profileren door middel van het exposeren van werk. Op de begane grond zullen werkplaatsen worden gemaakt die als 'open-deur ateliers' dienst zullen doen, en dus ook gebruikt kunnen worden door mensen die niet in het pand gehuisvest zijn. Ook willen we graag het idee verkennen van 'meedoen-ateliers', waarbij kunstenaars, dansers, muzikanten en circusartiesten hun repetitie/werkruimte openstellen voor geïnteresseerden om op een laagdrempelige manier kennis te komen maken met verschillende kunstvormen. In ons idee zal de ruimte gebruikt worden voor drie doeleinden: werkplaatsen, publieke ruimtes voor activiteiten en wonen. We zullen nu elk doeleinde kort toelichten.
Werkplaatsen: De werkplaatsen kunnen ingedeeld worden in drie types; maatschappelijke, ambachtelijke en culturele.
Maatschappelijke:
- Conferentieruimtes met wisselende invulling voor maatschappelijke organisaties. - Kantoorruimtes met vaste invulling voor belangenorganisaties of studiegroepen.
Ambachtelijke:
- Drukwerk (zeefdrukkerij, vormgeving) - Hout- en metaalwerkplaatsen (fietsenmaker) - Mediawerkplaatsen (zoals videomontage, filmstudio, geluidsstudio) - Divers (naai-atelier)
Culturele:
- Ateliers (Traditioneel; kunstschilders, beeldhouwers, beeldende kunstenaars) - Divers (oefenruimte voor muzikanten, toneelspelers en circusartiesten)
Publieke ruimtes: De publieke ruimtes bieden zowel plaats aan activiteiten met een incidenteel karakter, zoals exposities en muzikale of theatrale uitvoeringen, als aan activiteiten met een permanent karakter, zoals een volkskeuken of cinema. Wonen: ‚Het is voor de meeste bewoners geen toeval, maar een duidelijke keuze om in een vrijplaats te gaan wonen. Wonen en/of werken in een vrijplaats veronderstelt een intensievere betrokkenheid dan in een reguliere woon- of werkomgeving. De aanwezigheid van andere functies, zoals werkplaatsen of een publieke ruimte, plus het organisatorisch beheren en zelf onderhouden, maakt dat de bewoners op een bepaalde manier met het pand vergroeien.‛ 4 Zie de bijlage voor ons idee over de indeling van het pand.
4
Breek, P. & Graad, F. De (2001) Laat duizend vrijplaatsen bloeien: onderzoek naar vrijplaatsen in Amsterdam
3. Hoe gaan we dat doen? Wij zijn een autonome groep met een non-profit instelling. Dit betekent dat we geen subsidie vragen, we vragen alleen ruimte om te doen waar behoefte aan is. En we zijn transparant in wat we doen. Dit initiatief wordt ondersteund door vereniging Georganiseerde Weldaad.5 We doen dit als een collectief, maar willen een open karakter behouden. Dit project berust dus op zelfbeheer, maar we staan ten alle tijde open voor een dialoog met de gemeente. Ieder van ons is bereid tijd, geld en energie te steken in het beheer, onderhoud en de gebruikskosten van het pand. Tevens zijn wij bereid hier afspraken over op papier te zetten. Voor dit soort projecten liggen al vele uitgewerkte praktijkvoorbeelden klaar.6 Gebruikers zouden een vereniging kunnen vormen, zodat zij als rechtspersoon aansprakelijk zijn en verantwoording af kunnen leggen. Wij zijn ons ervan bewust dat veiligheid ook een belangrijk onderdeel vormt van het project. In 2008 is er een handboek brandveiligheid geschreven door de brandweer speciaal voor vrij- en broedplaatsen.7 De bevindingen in dit handboek zouden voor ons als leidraad kunnen dienen. Vernielingen, overlast, en onacceptabele omgangsvormen en gedragingen zullen vanzelfsprekend niet worden getolereerd.
www.georganiseerde-weldaad.nl De maatschappelijke onderneming: de burger aan het roer', Een onderzoek in het kader van het Europees project: Management and promotion of local economic processes – Supporting economic self help and sustainable development. 7 Brand. Veiligheid in broed- en vrijplaatsen in Amsterdam. Handboek voor theorie en prakrijk 2008. 5 6
Wij hopen dat we met dit schrijven duidelijk hebben gemaakt wat onze bedoeling is, waarom het nodig is en hoe we dit willen realiseren. Graag zouden we in dialoog gaan met de gemeente om tot een gebruiksovereenkomst te komen. Wij hopen zo het pand een zinvolle bestemming te kunnen geven.
In afwachting van Uw reactie verblijven wij,
de gebruikers van het pand aan de Hub van Doorneweg 101. Ondersteund door vereniging Georganiseerde Weldaad. Contact:
[email protected] PS. Mocht u de geschreven stukken vermeld in de voetnoten digitaal willen ontvangen, neem dan contact met ons op.
Bijlage Ons idee over de indeling van het pand. Legenda: P = Publieke ruimte W = Werkruimte L = Leef/woonruimte
Begane grond
Eerste verdieping
Tweede verdieping
