Jaarverslag 2012 Yulius Onderwijs

Jaarverslag 2012 Yulius Onderwijs

1/55

Inhoudsopgave Voorwoord

5

1 Uitgangspunten van de verslaglegging

6

2 Profiel van de organisatie

7

2.1 Inleiding 2.2 Algemene gegevens 2.3 Structuur van het concern 2.3.1 Juridische structuur 2.3.2 Besturingsmodel 2.3.3 Organisatorische structuur 2.3.4 Toelating 2.3.5 Medezeggenschapsstructuur/adviesstructuur 2.4 Kerngegevens 2.5 Samenwerkingsrelaties

7 7 8 8 8 8 9 9 9 10

3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap

11

3.1 Normen voor goed bestuur 3.2 Raad van Bestuur 3.3 Raad van Toezicht 3.4 Directie Yulius Onderwijs 3.5 Bedrijfsvoering 3.6 Medezeggenschapsraad

11 11 12 16 17 18

4 Beleid, inspanningen en prestaties

21

4.1 Meerjarenbeleid 4.2 Algemeen beleid verslagjaar 4.3 Kwaliteit 4.3.1 Inspectie van het Onderwijs 4.3.2 Leerlingenzorg en instructiemodel 4.3.3 Kwaliteitsmanagement en de Landelijke kwaliteitsnorm speciaal onderwijs 4.3.4 Veiligheid 4.4 Leerlijnen en leerlingvolgsysteem 4.4.1 Leerlijnen 4.4.2 Leerlingvolgsysteem 4.5 Diplomering en certificering 4.6 Samenwerking 4.6.1 Integratie van onderwijs en arbeidstoeleiding 4.6.2 Yulius Onderwijs/zorg Expertise Partner (YOEP) 4.6.3 Wetenschappelijk onderzoek 4.7 Voorbereiding van de organisatie op passend onderwijs 4.8 Ontwikkelingen binnen de afdelingen van Yulius Onderwijs 4.8.1 Ontwikkelingen binnen de regio’s van Yulius Onderwijs 4.8.2 Dienst Ambulante Begeleiding (AB) 4.8.3 Servicecentrum Onderwijs 4.9 Kwaliteit met betrekking tot medewerkers

Jaarverslag Yulius Onderwijs 2012

2/55

versie 0.1

21 23 23 23 24 25 25 27 27 27 28 28 29 29 30 31 32 32 33 33 34

4.9.1 Personeelsoverzicht 4.9.2 Personeelsbeleid 4.9.3 Begeleiding en Ontwikkeling van medewerkers 4.10 Huisvesting 4.11 Klachten 4.12 Veiligheid van leerlingen en medewerkers 4.13 Samenleving 4.14 Financieel beleid

34 36 38 40 41 43 44 44

5 Jaarrekening

47

BIJLAGE I

Overzicht belanghebbenden en samenwerkingspartners

48

BIJLAGE II

Ontwikkelingen op de locaties van Yulius Onderwijs

50

BIJLAGE III

Wetenschappelijke activiteiten Yulius 2012

55


3/55

versie 0.1

Jaardocument 2012 Yulius Onderwijs De Raad van Bestuur van Yulius te Dordrecht heeft het Jaardocument 2012 van Stichting Yulius Onderwijs vastgesteld in de vergadering van 16 mei 2013. De heer dr. J.L. Klompenhouwer, psychiater De heer J.T.M. Menting, MHA Raad van Bestuur

De Raad van Toezicht van Yulius heeft het Jaardocument 2012 van Stichting Yulius Onderwijs vastgesteld op 27 mei 2013. Mw. E. Schaper, voorzitter Raad van Toezicht


4/55

versie 0.1

Voorwoord In 2012 kent Yulius Onderwijs twee belangrijke speerpunten: het verbeteren en borgen van de onderwijskwaliteit en het voorbereiden op passend onderwijs en de daarmee gepaard gaande bezuinigingen. De Inspectie van het Onderwijs kondigt aan de onderwijslocaties in 2012 te zullen bezoeken. Acht locaties van Yulius Onderwijs beschikken al over een basisarrangement en worden bezocht in het kader van een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Een zestal andere locaties heeft een aangepast arrangement zwak, en één locatie een aangepast arrangement zeer zwak. Het verbeteren en borgen van kwaliteit staat daarom op alle locaties, maar zeker op de locaties met een aangepast arrangement, centraal. De kwaliteit van het onderwijs is afhankelijk van onze medewerkers. Daarom hebben we stevig ingezet op de kwaliteit van onze medewerkers. In dit kader is een samenhangend geheel van instrumenten, workshops en andere vormen van ondersteuning ingezet, waaronder een systeem van collegiale consultatie en de invoering van het Direct Activerend InstructieModel (DAIM). In dit jaarverslag is meer te lezen over deze inspanningen. In het voorjaar bezoekt de Inspectie de locaties met een basisarrangement. Bij vijf locaties wordt bevestigd dat alle kwaliteitsimpulsen voldoende hebben bijgedragen aan het behouden van het kwaliteitsniveau: zij behouden hun basisarrangement. Op drie locaties worden helaas nog enkele tekortkomingen geconstateerd, vooral op het gebied van het systeem van leerlingenzorg. Deze locaties worden in 2013 opnieuw bezocht, evenals de overige locaties met een aangepast arrangement. Net als in 2011 hebben we ons voorbereid op de invoering van passend onderwijs en de aangekondigde bezuinigingen van €300 miljoen, ook nadat in april bekend wordt dat de bezuinigingen van de baan zijn en de invoering van de wetgeving getemporiseerd wordt. We leggen contact met de veertien samenwerkingsverbanden waarmee we te maken krijgen. Eerste stappen zijn gezet in de inrichting hiervan. Yulius Onderwijs neemt hierin een actieve positie in. Ook onderzoeken we hoe we onze expertise in het regulier onderwijs kunnen (blijven) inzetten, aansluitend op de vragen vanuit de markt, door middel van YOEP (Yulius Onderwijs/zorg ExpertisePartner), een diagnostiek- en ondersteuningsaanbod voor het regulier onderwijs. Ten slotte maken we een aanzet met het verdiepen van strategische allianties met collega-instellingen voor speciaal onderwijs. Dit document is mede gebaseerd op de jaarverslagen van de regio’s, de Dienst Ambulante Begeleiding en de medezeggenschapsraad (MR) en is besproken in diverse gremia, waaronder de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht. Voor informatie over Yulius als geheel verwijzen wij u naar het directieverslag 2012. Marie-Bernadette Schöpping en Frans Thomassen Directie Yulius Onderwijs


5/55

versie 0.1

1 Uitgangspunten van de verslaglegging Dit verslag bestaat uit het jaarverslag en de jaarrekening. Het jaarverslag 2012 is beschikbaar via www.yulius.nl. Eisen aan verslaggeving Yulius Onderwijs heeft voor haar financiering te maken met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW). Dit ministerie stelt eisen aan de financiële verantwoording. De jaarverantwoording voldoet aan de eisen gesteld vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Totstandkoming In de Kaderbrief 2012 van Stichting Yulius staan de uitgangspunten voor de begroting en de jaarplannen van de divisies en afdelingen. Daarnaast heeft de divisie Onderwijs een Jaarplan 2012 opgesteld. Beide documenten vormen de basis voor dit jaarverslag. De Raad van Bestuur stelt het jaarverslag en de jaarrekening vast en de Raad van Toezicht keurt beide documenten vervolgens goed. Reikwijdte In het jaarverslag wordt verslag gedaan van de prestaties van Yulius Onderwijs. Daarnaast wordt in het directieverslag verslag gedaan van de prestaties van Yulius.


6/55

versie 0.1

2 Profiel van de organisatie 2.1

Inleiding

Yulius Onderwijs is een dochterstichting van Yulius. Yulius Onderwijs biedt onderwijs en ambulante begeleiding aan kinderen en jongeren van 4 tot 20 jaar die belemmeringen ondervinden in het onderwijs die voortvloeien uit psychische problemen (cluster 4onderwijs). We doen dit op vijftien onderwijslocaties in Barendrecht, de stadsregio Rotterdam, Schiedam, Spijkenisse, Dordrecht, Papendrecht en Gorinchem. Daarnaast is Yulius Onderwijs op vier locaties (Spijkenisse, Schiedam, Sliedrecht en Leerdam) betrokken bij trajecten als Op de Rails, Herstart en Rebound. Onze onderwijsactiviteiten vinden plaats in de regio van het Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (ECSO). Onze 319 medewerkers bieden onderwijs aan 1113 leerlingen en ambulante begeleiding aan 880 leerlingen. Daarnaast zet Yulius Onderwijs in 2012 165 preventieve ambulante trajecten op. Op zeven locaties bieden wij uitsluitend onderwijs aan leerlingen met een geldige cluster 4-indicatie van een Regionaal Expertisecentrum (in onze regio is dat het Exspertisecentrum Speciaal Onderwijs of ECSO). Op de overige locaties geven we onderwijs aan leerlingen die thuis wonen en aan residentiële leerlingen. Zij zijn in (dag)behandeling bij Yulius of een van de zorginstellingen Lucertis, Pameijer en De Hoop. Voor deze residentiële plaatsen is gedurende de behandeling geen cluster 4-indicatie noodzakelijk. De Dienst Ambulante Begeleiding van Yulius Onderwijs biedt ambulante begeleiding aan leerlingen in het regulier onderwijs met een specifieke zorgvraag. Yulius Onderwijs wil onderwijs op maat geven. Dat wil zeggen zoveel mogelijk dicht bij huis, aangepast aan het niveau, de mogelijkheden en de beperkingen en de zorgvraag van de leerlingen. In samenwerking met Prima Arbeidstoeleiding, dochterstichting van Yulius, worden jongeren voorbereid op het vinden en houden van werk.

2.2

Algemene gegevens

Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Postcode Plaats Telefoonnummer BRIN-nummer Nummer Kamer van Koophandel E-mailadres Website


Stichting Yulius Onderwijs Kromhout 170 3311 RJ Dordrecht 088-4056401 01UC 24292566 [email protected] www.yulius.nl

7/55

versie 0.1

2.3 2.3.1

Structuur van het concern Juridische structuur

Stichting Yulius wordt op 6 juli 2009 opgericht, na een fusie van Stichting RMPI en Stichting De Grote Rivieren. Yulius kent de volgende dochterstichtingen: Onderwijs, De Baandert en PRIMA Arbeidstoeleiding.

2.3.2

Besturingsmodel

Yulius hanteert het Raad van Toezichtmodel als besturingsmodel. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het gevoerde beleid. Een tweehoofdig Raad van Bestuur bestuurt de organisatie en voert de dagelijkse leiding. Hierbij gaan we uit van de Zorgbrede Governancecode en de Code Goed bestuur in het primair onderwijs uit 2010.

2.3.3

Organisatorische structuur

Het organogram, zoals geldig op 31 december 2012:

Figuur: organogram Yulius Yulius voert duaal management bij de zorgdivisies. De geneesheer-directeur draagt, samen met de waarnemende geneesheren-directeuren, zorg voor BOPZ-taken. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor het beleid van Yulius en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur wordt op het vlak van beleidsontwikkeling, medezeggenschap, klachtrecht en communicatie ondersteund door een bestuurssecretaris en de afdeling Communicatie & Marketing. De Raad van Toezicht heeft een toezichthoudende en adviserende rol. Yulius is een opleidingsinstelling voor meerdere (specialistische) opleidingen.


8/55

versie 0.1

2.3.4 Toelating De toelating tot Yulius Onderwijs geeft toegang tot het (voortgezet) speciaal onderwijs (so en vso) aan leerlingen met psychiatrische problematiek of ambulante begeleiding aan leerlingen met psychiatrische problematiek in het regulier onderwijs. 2.3.5 Medezeggenschapsstructuur/adviesstructuur Yulius Onderwijs heeft een eigen adviesorgaan: de Medezeggenschapsraad Onderwijs conform de Wet medezeggenschap op scholen (WMS). Yulius kent een aantal specialistische vakgroepen die gevraagd en ongevraagd advies geven aan de Raad van Bestuur. Verder zijn er kwaliteitscommissies, waaronder de Klachtencommissie op grond van de Wet klachtrecht cliënten zorgsector, de Incidentencommissie, de Geneesmiddelencommissie en de Opleidingscommissie. 2.4 Kerngegevens Op 1 oktober 2012 staan in totaal 1113 leerlingen ingeschreven bij de locaties van Yulius Onderwijs voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Een groep van 880 leerlingen in het regulier onderwijs krijgt ambulante begeleiding van Yulius Onderwijs. Daarnaast worden dat jaar 165 preventieve ambulante trajecten ingezet. De kerngegevens staan weergegeven in onderstaande tabel. Het onderwijs aan en de begeleiding van deze leerlingen wordt in 2012 verzorgd door 317 professionals. Kerngegevens productie, capaciteit, personeel en opbrengsten Yulius Onderwijs Kerngegevens

Aantal/bedrag

Leerlingen/productie/capaciteit Aantal leerlingen per 1 oktober:  

1.1131

residentieel

294

extern

819



so-leerlingen

333



vso-leerlingen

780

Wachtlijst voor plaatsing

21

Ambulante begeleiding Leerlingen/productie/capaciteit Aantal leerlingen: 

Preventieve Ambulante Begeleiding

165



Geïndiceerde Ambulante Begeleiding

880



Terugplaatsings Ambulante Begeleiding*

0

Wachtlijst geïndiceerde Ambulante Begeleiding (per 31-12-2012)

0

1

OP 1 oktober 2013 waren er 1113 leerlingen ingeschreven bij Yulius Onderwijs. Yulius Onderwijs ontvangt echter bekostiging voor 1108 leerlingen.


9/55

versie 0.1

Personeel Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december

319

Aantal FTE personeelsleden in loondienst op 31 december

261

Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar (in euro’s)

€ 21.600.034

Waarvan rijksbijdragen

€ 20.644.175 € 955.859

Waarvan overheidsbijdragen, subsidies en baten

*Terugplaatsings Ambulante Begeleiding is bedoeld voor leerlingen die langer dan een jaar onderwijs hebben gevolgd op Yulius Onderwijs en geen cluster 4-indicatie hebben. De onderwijslocatie schakelt de ambulante begeleiding in als er behoefte is aan een schooladvies richting een andere vorm van onderwijs. Met het oog op de invoering van passend onderwijs gaat Yulius Onderwijs voor 2012 uit van een stabilisatie van het aantal leerlingen ten opzichte van het aantal van 1165 leerlingen dat op 1 oktober 2011 ingeschreven staat. Er blijkt zich op 1 oktober 2012 echter een krimp te hebben voorgedaan tot 1113 leerlingen, een krimp van 4,5 procent. De groeitelling van 16 januari 2013 laat een groei zien van het aantal leerlingen, waarmee het aantal leerlingen zoals verwacht gestabiliseerd is ten opzichte van 2011; op dat moment worden 1166 leerlingen geteld. In aanloop naar passend onderwijs verwacht Yulius Onderwijs voor de komende jaren een geleidelijke krimp van het aantal leerlingen, met 15 tot 20 procent in vier jaar tijd vanaf schooljaar 2013-2014 ten opzichte van 1 oktober 2011.

2.5

Samenwerkingsrelaties

Yulius Onderwijs bouwt aan een netwerk van organisaties waarmee zij samenwerkt. In het verslagjaar is de regionale samenwerking van Yulius Onderwijs met diverse onderwijs- en zorginstellingen, vooral in het regulier onderwijs, verder geïntensiveerd. Er is (mee)gewerkt aan het opzetten van onderwijs ‘op maat’, al dan niet op de locatie van het regulier onderwijs. Yulius Onderwijs anticipeert daarmee op de invoering van passend onderwijs in 2014, waarbij het regulier onderwijs een zorgplicht krijgt voor alle leerlingen. De vraag naar cluster 4-onderwijs zal daarmee veranderen, maar niet verdwijnen. We willen goed voorbereid zijn op deze ontwikkelingen en hierin een voortrekkersrol nemen. In bijlage I van dit jaarverslag zijn de samenwerkingspartners en ketenpartners van Yulius Onderwijs opgenomen.


10/55 versie 0.1

3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1

Normen voor goed bestuur

Yulius onderschrijft de aanbevelingen in de Zorgbrede Governancecode januari 2010 voor goed bestuur, goed toezicht en adequate verantwoording in de Nederlandse Gezondheidszorg. Daarnaast stelt de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) transparantieeisen aan het bestuur en toezicht. De statuten zijn conform de Zorgbrede Governancecode en de wettelijke transparantie-eisen opgesteld. Het enquêterecht dat voortvloeit uit de WTZi is toegekend aan de Centrale Cliëntenraad. Daarnaast onderschrijft Yulius de aanbevelingen in de Code Goed bestuur in het primair onderwijs.

3.2

Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur bestuurt de stichting onder toezicht van de Raad van Toezicht en in goed overleg met het managementteam en de adviesorganen binnen de instelling. De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de algemene gang van zaken, de beleidsvorming en de beleidsuitvoering. Samenstelling Raad van Bestuur op 31 december 2012 Naam Bestuursfunctie De heer dr. J.L. Klompenhouwer, psychiater Raad van Bestuur De heer J.T.M. Menting, MHA Raad van Bestuur Tabel: samenstelling Raad van Bestuur op 31 december 2012 De heer Menting heeft de volgende nevenfuncties: - Voorzitter Prokind Scholengroep Spijkenisse De heer Menting is namens Yulius vertegenwoordigd in: - Commissie Zorgvisie en Normering GGZ Nederland (lid); - Platform Jeugd GGZ Nederland (lid); - Regiegroep Ieder Kind Wint (lid); - Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (LECSO, voorheen LVC3/4) (voorzitter); - Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (ECSO) (penningmeester); - Bestuur Stichting Administratiekantoor Breedband Drechtsteden (lid); - Stichting Topklinische GGZ (lid). De heer Klompenhouwer is namens Yulius vertegenwoordigd in: - Bestuur GGZ Nederland (lid);


11/55 versie 0.1

-

Commissie Informatiebeleid GGZ Nederland (voorzitter); Bestuur Landelijk Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie (lid); Bestuur Gebruikersverenging Psygis Quarant (lid); Stichting Topklinische GGZ (lid); Pact van Bleskensgraaf (lid); Zorgberaad Zuid-Holland Zuid (lid); Stuurgroep De Gezonde Regio (lid).

Verantwoording De Raad van Bestuur legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht over de volgende beleidsaspecten: - kwaliteit van geboden zorg en onderwijs; - rechtmatig, integer beheer en bestuur van de organisatie; - rechtmatige verwerving, doelmatige en rechtmatige bestemming en aanwending van middelen; - toegankelijkheid; - cliëntgerichtheid; - leerling-, cliënt- en medewerkertevredenheid. Hiervoor hebben de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht regelmatig overleg en wordt tijdige en adequate informatie aan de Raad van Toezicht verstrekt. Daarnaast legt de Raad van Bestuur in algemene zin verantwoording af in het jaardocument 2012, beschikbaar voor belanghebbenden en geïnteresseerden. Taakverdeling en bezoldiging Er is sprake van een collegiale Raad van Bestuur met eigen aandachtsgebieden. De besluitvorming over onderwerpen vindt plaats in de tweewekelijkse vergadering van de Raad van Bestuur. Het reglement Raad van Bestuur beschrijft het functioneren van de Raad van Bestuur. De bezoldiging geschiedt op basis van de richtlijnen van de NVZD, de vereniging van bestuurders in de gezondheidszorg, en wordt vermeld in de jaarrekening.

3.3

Raad van Toezicht

In de statuten van de stichting en het reglement van de Raad van Toezicht staan de taken en bevoegdheden van de Raad van Toezicht beschreven. De Raad van Toezicht heeft toezichthoudende en adviserende taken. Het bestuur van de organisatie is in handen van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht ziet toe op de kwaliteit van het bestuur, op de kwaliteit van de dienstverlening en op het algemeen functioneren van de organisatie. De Raad van Toezicht toetst of de bedrijfsvoering aan de eisen van kwaliteit, effectiviteit en efficiëntie voldoet. Ook beoordeelt hij of de Raad van Bestuur voldoende oog heeft voor de belangen van cliënten, leerlingen, medewerkers en andere stakeholders en voor de continuïteit van de organisatie op de langere termijn. De Raad van Toezicht dient expliciet goedkeuring te verlenen aan de in de statuten vermelde documenten.


12/55 versie 0.1

Samenstelling Raad van Toezicht Yulius op 31 december 2012 Conform het rooster van aftreden is op 30 juni de heer H. Simons afgetreden. Per 31 december treedt de heer W.L. Van de Vrie af als lid. Hij is tot 12 maart voorzitter van de Raad van Toezicht geweest. Sinds 12 maart is mevrouw Schaper voorzitter; zij is destijds in de Raad van Toezicht benoemd op voordracht van de ondernemingsraad. De heer Van Zanten is lid van de Raad van Toezicht op voordracht van de Centrale Cliëntenraad. In september is de openstaande vacature vervuld met de benoeming van de heer mr. G.J.A.M. van der Vossen RC tot lid. De leden van de Raad van Toezicht worden op openbare wijze geworven. Naam

Geb. datum 10-04-1966

Mevrouw ir. E. Schaper MBA

Benoeming/herbenoeming

Aftreden 19-05-2014

27-08-1958

Lid sinds 20-05-2010 Benoemd tot voorzitter op 12-03-2012 Lid sinds 01-01-1999 Benoemd tot voorzitter op 21-092005 (van het voormalige De Grote Rivieren) Herbenoeming: 06-07-2009 Lid sinds 21-09-2005 Herbenoeming: 06-07-2009 Voor nieuwe termijn herbenoemd per 31-12-2010 Lid sinds 21-09-2005 Herbenoeming: 06-07-2009 Voor nieuwe termijn herbenoemd per 31-12-2010 Lid sinds 01-11-2006 Herbenoeming: 14-10-2009 Lid sinds 10-03-2011

22-09-1962

Lid sinds 18-09-2012

18-09-2016

De heer W.L. van de Vrie

28-06-1953

De heer dr. C. A. van Donselaar

16-06-1953

De heer mr. E. D. Rentema

19-06-1950

De heer mr. D. van Zanten De heer dr. R.T. Kleppe De heer mr. G.J.A.M. van der Vossen RC Tabel: samenstelling Raad

22-12-1951

31-12-2012

31-12-2014

31-12-2014

13-10-2013 10-03-2015

van Toezicht op 31 december 2012

Commissies Raad van Toezicht - Financiële Audit Commissie: de heren Rentema (voorzitter), Van de Vrie en Van der Vossen; - Remuneratie- en selectiecommissie: mevrouw Schaper (voorzitter) en de heer Van de Vrie;


13/55 versie 0.1

-

Commissie kwaliteit: de heren Van Donselaar (voorzitter) en Kleppe, en mevrouw Schaper.

Hoofd- en nevenfuncties leden Raad van Toezicht Yulius op 31 december 2012 Naam

Hoofdfunctie

Nevenfuncties

De heer W.L. van de Vrie voorzitter

Financieel Adviseur

-Lid Raad van Toezicht Trivium-Lindenhof

De heer dr. C. A. van Donselaar

Neuroloog

De heer mr. E. D. Rentema

Vicepresident rechtbank

-Voorzitter Stichting Studiefonds Bemolt in Dordrecht -Bestuurslid Stichting PACE (Opleidingen Cardiologie) in Dordrecht -Arbiter Scheidsgerecht Gezondheidszorg in Utrecht

Mevrouw ir. E. Schaper, MBA

Bestuurder onderwijsorganisatie en directeur/eigenaar bureau voor executive interim management

-Voorzitter Raad van Toezicht De Kleine Prins, Stichting voor speciaal onderwijs en voorzieningen (cluster III) -Lid Auditcommissie Sirius: excellentie in het hoger onderwijs -Penningmeester Samenwerkingsverband Zuidoost-Drenthe -Bestuurslid Samenwerkingsverband Noordoost=Overijssel

De heer mr. D. van Zanten

Bestuurder woningcorporatie

-Voorzitter stichting Hendrick Hamel Foundation in Gorinchem -Voorzitter stichting De Nieuwe Doelen in Gorinchem -Lid Awb Hoor- en adviescommissie Waterschap Rivierenland in Tiel

-Lid Raad van Commissarissen Christoffel Groep B.V. -Bestuurslid Stichting Sepion -Medisch Manager Maasstad Academie (Maasstad Ziekenhuis)

-Lid bestuur Stichting Vrienden van het Beatrixziekenhuis De heer dr. R.T. Kleppe

Psychiater


-Lid Forum visitatorum NVvP -Lid KDOG

14/55 versie 0.1

De heer mr. G.J.A.M. van der Vossen, RC

Organisatieadviseur

-Lid Raad van Toezicht Stichting DOEN in Amsterdam -Voorzitter Raad van Toezicht Triodos DOEN fonds in Zeist -Vicevoorzitter Raad van Commissarissen Stichting Waterweg Wonen inVlaardingen -Penningmeester bestuur Stichting Kunst in het Stationsgebied in Utrecht

Tabel: hoofd- en nevenfuncties leden Raad van Toezicht op 31 december 2012 Gevoerd overleg De Raad van Toezicht komt in 2012 zes keer in vergadering bijeen in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Voorafgaand aan deze vergaderingen overlegt de Raad van Toezicht zonder de Raad van Bestuur. Daarnaast wordt in een afzonderlijke bijeenkomst met externe begeleiding de werkwijze van de Raad van Toezicht en de samenwerking met de Raad van Bestuur geëvalueerd en wordt samen met de Raad van Bestuur gesproken over de strategische ontwikkelingen. Conform het reglement overlegt een afvaardiging van de Raad van Toezicht twee keer met de ondernemingsraad en de Raad van Bestuur over de algemene zaken binnen Yulius en de communicatie tussen deze drie organen. Eenmaal overlegt een afvaardiging van de Raad van Toezicht met de Centrale Cliëntenraad. Goedgekeurde documenten De Raad van Toezicht keurt de volgende documenten goed: - kaderbrief Raad van Bestuur 2012; - jaarplan Raad van Bestuur 2012; - definitieve begroting 2012; - liquiditeitsbegroting en investeringsbegroting; - resultaat 2011; - herziene reglement Raad van Toezicht; - geactualiseerd rooster van aftreden; - verkoop woningen Beukmolen Beschermd Wonen Papendrecht; - conceptbegroting 2013. Selectie accountant Na een offertetraject wordt met PWC een overeenkomst gesloten voor controle van de jaarrekeningen tot en met 2015. Actuele ontwikkelingen De Raad van Toezicht bespreekt actuele ontwikkelingen. De volgende onderwerpen kregen bijzondere aandacht:


15/55 versie 0.1

-

ontwikkeling van de organisatie in het kader van de zorgvisie (levenslooppsychiatrie); ontwikkelingen op het gebied van vastgoed (o.a. kapitaallasten, voorbereidingen nieuwe hoofdlocatie); ontwikkelingen op het gebied van de kwaliteit van het onderwijs; kwaliteit en veiligheid van de interne organisatie; ontwikkelingen op het gebied van de BOPZ en de Wet verplichte GGZ; financiële en personele ontwikkelingen in de organisatie, gevolgen van de overheidsbezuinigingen op GGZ en onderwijs; de ontwikkeling van een ZBC voor gestandaardiseerde tweedelijns GGZ voor kinderen en jeugdigen; het samenwerkingsverband K7 (met organisaties voor kinderen jeugdpsychiatrie); arbeidsprojecten en arbeidstoeleiding als onderdeel van Yulius de transitie van jeugdzorg/jeugd-GGZ naar de gemeenten.

Vaststellen jaarrekeningen De Raad van Toezicht stelt op grond van zijn statutaire bevoegdheden de volgende documenten vast: - jaardocumenten en jaarrekeningen 2011 van de stichtingen Yulius en Yulius Onderwijs; - jaarrekeningen 2011 van de stichtingen De Baandert en Prima Arbeidstoeleiding. Hiervoor overlegt de Raad van Toezicht en de financiële auditcommissie met de accountant in het bijzijn van de Raad van Bestuur. Honorering De voorzitter, vicevoorzitter en overige leden van de Raad van Toezicht ontvangen een vaste honorering per jaar. Deze wordt periodiek vastgesteld door de Raad van Toezicht. De honorering geschiedt op basis van de richtlijnen van de NVTZ, de vereniging van toezichthouders in zorginstellingen, en wordt vermeld in de jaarrekening.

3.4

Directie Yulius Onderwijs

Directie Yulius Onderwijs Naam Mevrouw drs. M.B.N.H. Schöpping De heer drs. F.C.C.M. Thomassen

Functie Directeur Onderwijs Directeur Onderwijs

De dagelijkse leiding van Yulius Onderwijs is in handen van de tweehoofdige directie Onderwijs. Yulius Onderwijs is onderverdeeld in twee regio’s, die elk worden aangestuurd door een regiomanager. Ook de dienst Ambulante Begeleiding en het Servicecentrum Onderwijs worden aangestuurd door een eigen manager. De directie Onderwijs,


16/55 versie 0.1

regiomanagers, manager Ambulante Begeleiding, manager Servicecentrum en de directiesecretaris vormen samen het Onderwijs Managementteam (OMT), dat verantwoordelijk is voor de aansturing van de organisatie als geheel. Passend onderwijs en andere belangrijke ontwikkelingen van het onderwijs in Nederland, zoals een verwachte bevolkingskrimp en eisen aan kwaliteitszorg, vragen om een efficiënte onderwijsorganisatie. In 2012 werkt Yulius Onderwijs uit hoe ze hieraan gestalte kan geven2. Paragraaf 3.3.1 geeft hierover meer informatie. De directie Onderwijs is lid van het organisatiebrede Management Overleg (MO).

3.5

Bedrijfsvoering

Beleids- en begrotingscyclus Voor het besturen van Yulius wordt gebruikt gemaakt van een integrale beleids- en begrotingscyclus die binnen de gehele organisatie wordt gehanteerd. Yulius Onderwijs werkt aan een divisiespecifieke uitwerking van voorstellen in het kader van de professionalisering van de bedrijfsvoering van Yulius Onderwijs. Een en ander wordt vastgelegd in een notitie ‘Sturen op resultaat’, die in 2013 zal worden vastgesteld en geïmplementeerd. De Kaderbrief beschrijft de beleidsprioriteiten voor het aankomende jaar. De Kaderbrief vormt het kader voor de plannen van de divisies en stafafdelingen. In 2012 wordt overgegaan van sturen op kwartaalrapportages naar sturen op 4maandsrapportages. Onderdeel van de 4-maandsrapportages is een vastgestelde set prestatie-indicatoren. Op deze wijze wordt systematisch gewerkt aan het daadwerkelijk bereiken van de doelstellingen en het zoveel mogelijk beperken van de risico’s. Tevens vindt jaarlijks binnen de divisies een verdiepingsanalyse plaats, de zogenaamde ‘kwaliteiten veiligheidsrapportage’. ICT Het jaar 2012 start Yulius met de herinvoering van SAP HCM. Dit proces verloopt, dankzij de nieuw gekozen leverancier, voorspoedig. Tegelijkertijd bewerkstelligen diverse voorbereidingen op het gebied van ICT Governance de gewenste effecten. Yulius stelt procesbeschrijvingen en procedures op basis van de ITIL-richtlijnen op en richt een ICT Regieraad op. Met de komst van een Regieraad is de structurele aandacht voor ICT op het niveau van de Raad van Bestuur geborgd. Door de nieuwe procedures daalt het aantal verstoringen. Binnen Yulius wordt op het gebeid van infrastructuur een nieuw systeem ingevoerd: de VOIP-technologie op alle breedbandlocaties. Daarnaast vervangt Yulius de aanwezige stand-alone printers en plaatst op locaties multifunctionele printers. Aan de kant van de applicaties begint Yulius met het doorvoeren van diverse rationalisaties; voorbereidingen

2

Zie Plan consequenties krimp en bezuinigingen voor Yulius Onderwijs, dd. januari 2013


17/55 versie 0.1

worden getroffen om diverse losstaande functies, ondergebracht in evenzoveel applicaties, onder te kunnen gaan brengen in een beperkt aantal al bestaande en nieuw aan te schaffen geïntegreerde oplossingen. Administratieve organisatie en interne controle (AO/IC) De administratieve organisatie wordt beschreven en regelmatig geactualiseerd. Jaarlijks wordt een intern controleplan opgesteld met de uit te voeren interne controlewerkzaamheden, gebaseerd op een risicoanalyse van de primaire processen. In 2012 bestaan de interne controlewerkzaamheden voornamelijk uit: - controle op werking van de administratieve organisatie van de productieregistratie; - uitvoeren van interne controles en audits; - terugkoppelen van controleresultaten; - toezien op verbetermaatregelen. Risicoanalyse In het kader van de interim-controle voert de accountant een risicoanalyse uit. De bevindingen worden aan de Raad van Bestuur en de Auditcommissie van de Raad van Toezicht gemeld. Verbeteracties worden bepaald en toebedeeld aan verantwoordelijke divisie- en stafdirecteuren. De Raad van Bestuur volgt de voortgang via regulier overleg.

3.6

Medezeggenschapsraad

De medezeggenschapsraad (MR) behartigt de belangen van iedereen die met Yulius Onderwijs te maken heeft: medewerkers, ouders/verzorgers en leerlingen. De raad telt 14 leden en een onafhankelijk voorzitter en wordt gevormd door ouders en personeel. De MR heeft vaste commissies ingesteld met elk hun eigen aandachtsgebied, te weten: personeelsbeleid, onderwijskundig beleid, financiën en vastgoed, public relations en oudergeleding. Een ambtelijk secretaris ondersteunt de MR en zijn commissies. De taakverdeling en de werkwijze van de MR zijn vastgelegd in een statuut en een reglement. Voor de reguliere overlegvergaderingen heeft de bestuurder zijn verantwoordelijkheid gedelegeerd aan de directeur Onderwijs. De bestuurder neemt incidenteel deel aan de overlegvergaderingen. De eerste helft van 2012 komt de MR maandelijks in vergadering bijeen. Na de zomer past de MR zijn overlegstructuur aan om meer effectief en efficiënt te kunnen werken. De raad vergadert elke drie weken, waarbij de directie eens in de zes weken aanschuift. De MR komt in 2012 in totaal dertien keer bijeen. De directie Onderwijs is hierbij tien keer aanwezig. De Raad van Bestuur is bij één vergaderingen aanwezig. De notulen van de vergaderingen zijn openbaar en worden gepubliceerd op intranet.


18/55 versie 0.1

Samenstelling Medezeggenschapsraad Begin 2012 vindt de Raad van Bestuur de heer S. Blokland (vicevoorzitter OR Yulius Zorg) en mevrouw I. Sparreboom (ambtelijk secretaris OR Yulius Zorg) bereid om de MR tijdelijk te ondersteunen in de functie van voorzitter respectievelijk ambtelijk secretaris. In het najaar 2012 vinden er verkiezingen plaats voor zowel de personeels- als oudergeleding van de MR, wat resulteert in een volledig bezette MR. De medezeggenschapsraad bestaat uit de volgende leden (december 2012): Naam Functie De heer S. Blokland Mevrouw L. Boer De heer P. Ilmer Mevrouw W. Krouwel Mevrouw E. Opijnen De heer T. Rekelhof Mevrouw W. Siebel Mevrouw K. Stolk Mevrouw J. Bakker De heer M. Cats De heer L. Daalmeijer De heer T. Fitskie Mevrouw M. Heijkoop De heer R. Momberg Mevrouw B. Verheem

Voorzitter Leerkracht Leerkracht Ambulant begeleider Leerkracht Leerkracht Leerkracht Leerkracht Oudergeleding Oudergeleding Oudergeleding Oudergeleding Oudergeleding Oudergeleding Oudergeleding

Advies- en instemmingaanvragen In 2012 worden onder andere de volgende onderwerpen in overleg met de MR besproken: Advies- en instemmingsaanvragen, informatieverstrekking Wijziging samenstelling formatie locatiecoördinatoren Vakantierooster het Tij Procedure overlijden leerling/medewerker Sluiting de Viersprong CvB-procedure en huishoudelijk reglement Richtlijn kindermishandeling Prima ATC (Arbeidstoeleidingscentrum)/Arbeid Verzuim- en re-integratieprotocol Taakbeleid/Normjaartaak Format locatiegids Schoolgids Les- en vakantieroosters onderwijslocaties Verhuizing naar locatie Kromhout Verhuisbeweging locaties Noordoever en Zuidoever Meerjarenbestuursformatieplan (MJBFP) RDDF-lijsten


Instemming Instemming Instemming Instemming Advies Instemming Advies Instemming Instemming Instemming instemming Instemming Advies Advies Instemming Instemming

19/55 versie 0.1

Reglement Commissie Zorgveiligheid Begroting Onderwijs Jaarplan Onderwijs Toevoegen functie aan functiehuis Opleidingsplan Notitie agressie en geweld

instemming Informatie Informatie Instemming Informatie instemming

De MR geeft verder gevraagd en ongevraagd advies over: - verhuizing KJP/Autisme; - kwaliteit/inspectie; - ouderparticipatie; - ouderbijdrage; - ontwikkeling reorganisatieplan (Plan consequenties krimp en bezuinigingen voor Yulius Onderwijs); - voordracht leden klachtencommissie voor medewerkers Yulius; - MR statuut en reglement; - oprichting samenwerkingsverbanden passend onderwijs en afvaardiging naar (voorlopige) ondersteuningsplanraden.


20/55 versie 0.1

4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1

Meerjarenbeleid

Omdat Yulius Onderwijs deel uitmaakt van Yulius, gelden de missie en visie van de organisatie als geheel ook voor Yulius Onderwijs. De missie van Yulius luidt als volgt: Onze missie Yulius is een gewaardeerde expertiseorganisatie in de regio Zuidwest-Nederland. Zij richt zich op het bieden van behandeling, onderwijs en arbeid in iedere levensfase aan cliënten (en cliëntsystemen) met complexe psychiatrische problematiek en leerlingen met psychiatrische problemen (cluster 4-onderwijs). 1 2 3

4 5

6

De expertiseorganisatie ontwikkelt, deelt en biedt hoog gespecialiseerde psychiatrische behandeling, cluster 4-onderwijs en ambulante schoolbegeleiding. De expertise binnen de organisatie biedt een garantie voor kwalitatief goede zorg in iedere levensfase (levensloopzorg). De expertiseorganisatie heeft een belangrijke taak in het opleiden van professionals (psychiaters, kinderen jeugdpsychiaters, klinisch psychologen, GZpsychologen, psychotherapeuten, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, nurse practitioners en de masteropleiding voor leerkrachten). De expertiseorganisatie levert in samenwerking met de universiteit (Erasmus MC) een bijdrage aan onderzoek en ontwikkeling. Binnen de cliëntsystemen (de cliënten en hun directe omgeving, zoals ouders, verzorgers en overige familieleden) is ons streven om, waar mogelijk, vanuit een gezamenlijk aanbod (bestaande uit behandeling en onderwijs) cliënten en leerlingen te ondersteunen in hun ontwikkeling naar maximale autonomie. Medewerkers, cliënten, leerlingen en verwijzers waarderen de organisatie door haar unieke en hoogwaardige kwaliteit en de wijze waarop met cliënten, leerlingen en medewerkers wordt omgegaan.

Onze visie Onze cliënten en leerlingen zijn mensen die psychiatrische problemen hebben, waardoor zij beperkingen ondervinden in hun persoonlijk of maatschappelijk functioneren. De organisatie werkt met het biopsychosociale model met uitdrukkelijke aandacht voor de context en de levensfase/levensloop. We bieden zorg en onderwijs op maat en formuleren doelstellingen gericht op het mobiliseren van de mogelijkheden van cliënten en hun netwerk (gezinnen), om zich in de eigen leefomgeving en maatschappij te kunnen handhaven (rehabilitatie). In onze toekomstvisie zijn we een organisatie die het beter


21/55 versie 0.1

doet dan de concurrent en die alert inspeelt op nieuwe ontwikkelingen en veranderende marktontwikkelingen. Kernwaarden Om onze doelen te bereiken zijn de volgende kernwaarden geformuleerd: - cliënt- en contextgericht; - professioneel en deskundig; - gewaardeerd en respectvol; - resultaatgedreven; - ontwikkelingsgericht, grensverleggend en vernieuwend; - ondernemerschap ten bate van de zorg en het onderwijs. Yulius werkt met het Meerjarenbeleidsplan ‘Bouwen aan levensloopzorg’ 2012-2015. Onze toekomstige ambities berusten op zes pijlers: 1 levensloopzorg; 2 duidelijke onderwijsperspectieven gericht op continuïteit en kwaliteit; 3 arbeid, arbeidstoeleiding en (arbeidsmatige) dagbesteding in directe samenhang met zorg en onderwijs; 4 een proactieve rol in maatschappelijke ontwikkelingen; 5 innovatieve expertiseorganisatie die aantoonbare kwaliteit van zorg biedt; 6 investeren in samenwerking. Missie en visie van Yulius Onderwijs Hiervan afgeleid heeft Yulius Onderwijs in het Schoolplan 2011-2015 het volgende geformuleerd: Yulius Onderwijs biedt passend onderwijs en arbeidstoeleiding aan leerlingen die door psychiatrische problematiek behoefte hebben aan extra ondersteuning bij het leren. Dat doen we op onze eigen locaties, maar ook door onze expertise in te zetten in het regulier onderwijs. We doen dit vanuit de overtuiging dat onderwijs mensenwerk is. Daarom investeert Yulius Onderwijs in de professionele ontwikkeling van haar medewerkers. Ons onderwijsaanbod sluit aan op het ontwikkelingsperspectief van leerlingen en komt met meetbare resultaten. Zo kunnen leerlingen optimaal hun kansen benutten in de maatschappij. Of dat nu is door doorstroom naar het regulier onderwijs of door uitstroom naar een betaalde baan of andere dagbesteding. Om tot de best passende onderwijsvorm voor elke leerling te komen, werken we samen met de deskundigen om ons heen. We maken optimaal gebruik van de kennis en expertise die aanwezig is binnen Yulius, bij onze samenwerkingspartners en bij de ouders en verzorgers van leerlingen. Volgens onze kernwaarden zijn wij:  klantgericht;  samenwerkingsgericht;


22/55 versie 0.1

  

4.2

resultaatgericht; betrokken; professioneel.

Algemeen beleid verslagjaar

Zoals beschreven in paragraaf 2.5 volgt Yulius Onderwijs de planning- en control-cyclus van Yulius. We werken aan een divisiespecifieke uitwerking daarvan. Tevens stellen we jaarlijks een jaarplan op. Dit bevat de doelstellingen die we in dat jaar willen behalen. De kaderbrief van Yulius is hierbij een belangrijke leidraad. Een belangrijk speerpunt van de divisie Onderwijs is in 2012 het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Daarnaast wil de divisie zich zo goed mogelijk voorbereiden op passend onderwijs. In de volgende paragrafen wordt per hoofdonderwerp beschreven aan welke doelstelling Yulius Onderwijs heeft gewerkt en tot welke resultaten dit heeft geleid.

4.3 4.3.1

Kwaliteit Inspectie van het Onderwijs

Net als in het jaar ervoor ligt in 2012 sterk de focus op het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Met de Inspectie van het Onderwijs wordt tijdens het jaarlijkse bestuursgesprek afgesproken dat in 2012 de locaties bezocht worden die in het kader van het periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO) aan de beurt zijn. Deze locaties zijn immers voor het laatst bezocht in 2007. Kort voor de zomervakantie 2012 worden acht locaties bezocht door de Onderwijsinspecteurs. Bij vijf locaties wordt bevestigd dat alle kwaliteitsimpulsen voldoende hebben bijgedragen aan het behouden van het kwaliteitsniveau: zij behouden hun basisarrangement. Op drie locaties worden helaas nog enkele tekortkomingen geconstateerd, vooral op het gebied van het systeem van leerlingenzorg. De inspectie is van mening dat de ingezette verbeteracties weliswaar goed zichtbaar zijn, maar op deze locaties nog onvoldoende zijn geborgd. Duidelijk is dat we op de goede weg zijn, maar dat een aantal verbeteracties verder geïntensiveerd moet worden. Een complicerende factor bij de lopende verbetertrajecten is dat de Inspectie, in het kader van de veranderende Wet kwaliteit (v)so, per 1 augustus 2012 een nieuw toetsingskader met andere beslisregels hanteert. Dit heeft belangrijke consequenties voor de volgende bezoeken door de Inspectie aan Yulius Onderwijs: arrangement worden vanaf genoemde datum toegekend op grond van deels andere indicatoren dan bij de bezoeken van voor augustus 2012. Zo wordt in het nieuwe kader veel meer aandacht geschonken aan het onderwijsleerproces.


23/55 versie 0.1

De gewijzigde indicatoren en beslisregels nopen Yulius Onderwijs ertoe nog eens goed te kijken naar de ingezette interventies en verbetertrajecten om te kunnen (blijven) voldoen aan de kwaliteitseisen. Een voormalig inspecteur wordt gevraagd een externe audit uit te voeren op alle locaties van Yulius Onderwijs. Zijn conclusie is dat de locaties van Yulius beschikken over een prima systeem van leerlingenzorg, maar dat er op onderdelen extra ingezet moet worden, waaronder op didactiek. Activerend lesgeven, effectieve instructie en zelfstandig werken zijn hierin belangrijke aspecten. Aan de hand daarvan zet Yulius Onderwijs in op extra scholing en begeleiding van de Commissies voor de Begeleiding om hun rol als verantwoordelijke voor de handelingsplanning rondom leerlingen te nemen. Ook stuurt Yulius Onderwijs aan op de vertaling daarvan door leerkrachten in de klas. In 2012 wordt het Direct Activerend Instructiemodel (DAIM) geïntroduceerd (zie paragraaf 3.1.2).

4.3.2

Leerlingenzorg en instructiemodel

Het toezichtskader voor het speciaal onderwijs van de Inspectie voor het Onderwijs is primair gericht op hoe een school omgaat met haar leerlingen. Door middel van casuïstiek kijkt de Inspectie tijdens haar bezoeken of leerkrachten met behulp van een handelingsplan met ontwikkelingsperspectief voor een leerling, op basis van zorgvuldig analyseren van toetsgegevens en andere rapportages, zich continu inzetten om het maximaal haalbare uit die leerling te halen. De PDCA-cyclus op leerlingniveau wordt bij Onderwijs geborgd in het functioneren van de Commissie voor de Begeleiding (CvB) die op elke locatie is ingericht. In een multidisciplinaire setting bekijkt Yulius Onderwijs onder gezamenlijke verantwoording minimaal twee keer per jaar of de gestelde doelen voor elke leerling worden behaald, nog realistisch en acceptabel zijn, of juist bijstelling nodig hebben. Ouders en leerlingen worden nadrukkelijk betrokken bij dit proces. Yulius Onderwijs investeert in hulpmiddelen om dit proces verder te optimaliseren, zoals leerlijnen en een Leerlingvolgsysteem (zie paragraaf 4.4). Tevens wordt DAIM geïntroduceerd. Deze methodiek helpt leerkrachten om nog meer gestructureerd, met inachtneming van de capaciteiten van de leerlingen, en op een meer klassikale manier de lessen in te richten om zo het maximale uit de leerlingen te halen. In een aantal klassen is dit een radicale wijziging, omdat daar vanwege de grote diversiteit van de populatie leerlingen meer individueel les krijgen. De invoering van DAIM leidt dus ook tot herijking van het profiel van de klassen en soms zelfs locatie. Het traject DAIM heeft een looptijd die in 2013 verder gaat (zie ook paragraaf 4.9.2).


24/55 versie 0.1

4.3.3

Kwaliteitsmanagement en de Landelijke kwaliteitsnorm speciaal onderwijs

De divisie Onderwijs heeft zich in het Schoolplan als ambitie gesteld om het eigen kwaliteitmanagementsysteem (KMS) in het schooljaar 2014-2015 te laten certificeren volgens de Landelijke kwaliteitsnorm speciaal onderwijs. Deze norm is een landelijk ontwikkelde vertaling van de internationale ISO 9000 kwaliteitsnorm voor dienstverlenende organisaties. Yulius is de initiatiefnemer van de ontwikkeling van deze norm; inmiddels is er een landelijke tendens, gestimuleerd door LECSO, het landelijk expertisecentrum Speciaal Onderwijs, zichtbaar bij andere speciaal onderwijsinstellingen om ook een KMS op basis van deze norm te implementeren. Het inrichten van een KMS volgens een dergelijke norm vereist een projectmatige aanpak en is een traject dat meerdere jaren vergt. Als aftrap wordt met locatiemanagers een eerste tijdpad opgesteld en prioriteringen aangebracht; vervolgens staat de jaarlijkse gezamenlijke studiedag op 1 oktober geheel in het teken van deze norm, vooral op de domeinen Mensen en Primair Proces. Een belangrijk kenmerk van ons KMS is de pdca-cyclus (PLANDO-CHECK-ACT) op alle niveaus (school – klas – leerling – ondersteuning). Dit komt terug in alle zes de domeinen van de kwaliteitsnorm. Yulius Onderwijs neemt vervolgens deze gelaagdheid, de domeinen en de pdca-cyclus over in de werkmethode van jaarplannen en voortgangsrapportages. Het meten, analyseren, interpreteren, verbeteren en terugkijken moet daarmee een proces zijn dat elke medewerker in zijn takenpakket als leidend toepast. In oktober wordt voor het eerst een formele directiebeoordeling uitgevoerd volgens deze norm, waarbij met het hogere management een eerste nulmeting wordt gehouden op het totale kwaliteitmanagementsysteem. De jaarlijkse herhaling van zo’n directiebeoordeling is bedoeld om het KMS levend en functioneel te houden.

4.3.4

Veiligheid

In het najaar van 2011 is aan de hand van diverse interviews een inventarisatie gemaakt van onderwijsrelevante veiligheidsthema’s. In het voorjaar van 2012 worden deze veiligheidsthema’s verder uitgediept via het leerling-, ouder-, en medewerkerstevredenheidsonderzoek, waarbij in totaal 914 leerlingen, 287 ouders en 68 medewerkers een enquête invullen. Hiermee worden kwantitatieve gegevens verzameld over het vóórkomen van onveilige situaties en de beleving daarvan. De belangrijkste aandachtspunten die uit de tevredenheidsenquêtes naar voren komen zijn: veiligheid en uitstraling van het schoolgebouw en het schoolplein, pesten, fysieke en


25/55 versie 0.1

verbale agressie, individuele begeleiding van leerlingen, toezicht, regels, afhandeling van incidenten, rust in de klas, contact met ouders en ouderbetrokkenheid, afstemming onderwijs en zorg, open communicatie binnen de divisie Onderwijs, werkdruk en vakinhoudelijke ontwikkeling van medewerkers. Pesten blijkt één van de belangrijkste thema’s te zijn; maar liefst 25 procent van de soleerlingen en 15 procent van de vso-leerlingen geeft aan vaak tot heel vaak te worden gepest. Van de medewerkers geeft ruim een derde aan vaak verbale agressie mee te maken tussen leerlingen. Maar liefst 47 procent van de medewerkers vindt de werkdruk te hoog. Veel ouders geven aan meer betrokken te willen worden bij het onderwijs. De uitkomsten van dit tevredenheidsonderzoek worden via diverse (locatiespecifieke) rapportages verspreid binnen Onderwijs. Daarnaast schrijft Yulius Onderwijs in samenwerking met de Academie een algemene adviesrapportage, met daarin op wetenschappelijke literatuur gebaseerde handvatten en adviezen voor Onderwijs om nieuw beleid te ontwikkelen met betrekking tot de genoemde thema’s. Naast het tevredenheidsonderzoek maakt de Academie in het najaar van 2012 een inventarisatie van activiteiten en beleid voor veiligheid op de locaties. Uit deze inventarisatie blijkt dat er tussen locaties grote verschillen bestaan in het veiligheidsbeleid en in het bijzonder in de aanpak van pesten. Er is een grote behoefte om pestgedrag aan te pakken en locaties worstelen met de vraag wat werkt. Daarom schrijft de Academie een specifiek adviesrapport over het thema pesten, waarin op basis van wetenschappelijke literatuur diverse concrete aanbevelingen worden gedaan en mogelijke interventies worden toegelicht om pestgedrag aan te pakken. In 2012 maakt Yulius Onderwijs een start met het aanpassen van het beleidsplan ‘Een Veilige School’ en het algemene pestprotocol. Deze documenten worden in 2013 afgerond en geïmplementeerd. In 2013 gaat een werkgroep aan de slag om de adviezen en aanbevelingen, die vanuit de Academie zijn geformuleerd, om te buigen naar nieuw veiligheidsbeleid. Het is belangrijk dat Onderwijs werk gaat maken van een schoolbreed beleid tegen pesten, waarbij interventies op schoolniveau afgestemd worden met interventies op klassenniveau en op individueel leerlingniveau. De aanpak van pesten zal in 2013 onderdeel worden van een integraal beleid om de sociale veiligheid op de onderwijslocaties te verbeteren.


26/55 versie 0.1

4.4

Leerlijnen en leerlingvolgsysteem

Yulius Onderwijs heeft zich tot doel gesteld te komen tot een samenhangend en kwalitatief hoogstaand onderwijssysteem, afgestemd op de algemene visie en doelstellingen van Yulius Onderwijs en de specifieke onderwijsdoelstellingen van onze onderwijslocaties. In 2007 wordt op een tweetal pilotlocaties gestart met het project ‘Leerlijnen en planmatig werken’, om vervolgens dit systeem stap voor stap te ontwikkelen. Nadat in 2010 blijkt dat dit niet tot voldoende resultaat leidt, start Yulius in 2011 met het project leerlijnen en leerlingvolgsysteem, met als doel invoering ervan op alle locaties. De CEDGroep heeft het proces op de locaties begeleid door middel van voortgangsgesprekken en werkbijeenkomsten met de teams.

4.4.1

Leerlijnen

Onder leiding van de CED-Groep schrijven alle locaties een plan van aanpak voor invoering van leerlijnen. Focus ligt daarbij op de gebieden taal, rekenen en sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit wordt eind schooljaar 2011-2012 afgerond. Alle locaties werken met leerlijnen, gekoppeld aan de leerroutes richting uitstroombestemming. Aan het eind van dit schooljaar heeft elke locatie daarnaast een in – en uitstroomprofiel vastgesteld, evenals een ontwikkelingsperspectief voor elke leerling. Ook wordt op elke locatie in een locatieplan vastgelegd over welke zorg er geboden kan worden aan leerlingen, zowel in basiszorg door de CvB’s als (tijdelijke) extra zorg.

4.4.2

Leerlingvolgsysteem

LVS2000 In 2012 werkt Yulius Onderwijs hard aan de inrichting van LVS2000, dat in november 2011 in gebruik is genomen. Eerste doelstelling is om de BRON-uitwisseling goed te laten verlopen. Begin 2012 worden ook de laatste locaties getraind in het gebruik van LVS2000. Op administratief gebied wordt het proces van plaatsen en in- en uitschrijven, de (her)indicaties, gegevens over schorsen, verwijderen en thuiszitters ingericht. Inhoudelijk worden de leerlijnen in LVS2000 in gebruikgenomen en wordt het IHP opgenomen. Verder legt Yulius Onderwijs de absentieregistratie, het logboek en de correspondentie over een leerling in LVS2000 vast. In 2012 is ook het toetsbeheer voor de SO-locaties ingericht. Voor de cijferregistratie voor de vso-locaties wordt een pilot gedraaid. Deze inrichting is begin 2013 gereed. Cito en SCOL Daarnaast neemt Yulius Onderwijs het Cito-volgsysteem in gebruik voor het toetsen van opbrengsten op zowel het so als het vso. Voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling implementeert Yulius SCOL op de locaties. De leerlijnen voor de sociaalemotionele ontwikkeling en leren leren zijn uitgangspunt voor de observatie en het bepalen van de beginsituatie.


27/55 versie 0.1

4.5

Diplomering en certificering

Yulius Onderwijs biedt voortgezet speciaal onderwijs (vso) aan leerlingen van 12 jaar en ouder. Yulius Onderwijs wil leerlingen voorbereiden op de best passende plek in de samenleving. Het programma voor deze leerlingen bestaat uit een van de volgende mogelijkheden:  basisvaardigheden (afronden leerstof basisonderwijs);  basisvorming (vmbo, havo en vwo);  voorbereiding op deelname aan het examen (vmbo, tweede fase havo/vwo);  praktijkgericht onderwijs (een arbeidstoeleidingstraject met praktijkonderwijs en stages). Steeds meer vso-leerlingen met uitstroomprofiel vervolgonderwijs willen en zijn in staat om een diploma of deelcertificaten behalen. Tot op heden mag het speciaal onderwijs, en dus ook Yulius Onderwijs, niet zelf examineren. Wel kunnen leerlingen staatsexamen doen of een examentraject volgen in samenwerking met het volwassenenonderwijs of een reguliere school. En met succes: jaarlijks stijgt het aantal leerlingen dat een diploma of één of meerdere deelcertificaten behaalt. In schooljaar 2011-2012 doen 74 leerlingen examen op niveau vmbo-tl- of havo. Van hen slagen 59 leerlingen, 45 op niveau vmbo-tl- en 14 op havo-niveau. Het slagingspercentage ligt daarmee op 79,9 procent. Daarnaast behalen 76 leerlingen één of meerdere deelcertificaten op vmbo-, havo- of vwo-niveau. Ook doet een aantal residentiële leerlingen examen in samenwerking met de school van herkomst. Een mooie prestatie van al onze leerlingen. We hebben dit bekroond met een feestelijke diploma-uitreiking voor deze leerlingen en hun familie. Overige kwaliteitsverbeteringtrajecten Naast bovengenoemde onderwijsinhoudelijke verbeteringen zijn er ook andere kwaliteitsverbeteringtrajecten ingezet, onder andere op het gebied van deskundigheidsen competentiebevordering van onze medewerkers. Meer hierover verder in dit hoofdstuk.

4.6

Samenwerking

In 2012 staat de versterking van de samenwerking met externe partners, zoals ouders, hoog op de agenda. Uiteraard willen wij elke leerling optimaal onderwijs en zorg bieden. We proberen hierbij altijd onderwijs, zorg en arbeidstoeleiding optimaal af te stemmen in de vorm van het zogenaamde ‘1 kind 1 plan-denken’. Hierin zet Yulius Onderwijs in 2012 een aantal stappen. Deze staan hieronder beschreven. Yulius heeft een breed aanbod van zorg, onderwijs en arbeidstoeleiding. Om te komen tot een zo goed en geïntegreerd mogelijk aanbod voor onze leerlingen en cliënten zijn samenwerking en afstemming tussen de verschillende bedrijfsonderdelen essentieel.


28/55 versie 0.1

4.6.1

Integratie van onderwijs en arbeidstoeleiding

In 2010 start Yulius Onderwijs met het werken aan uniforme arbeidstoeleiding voor vsoleerlingen van Yulius Onderwijs met uitstroomprofiel arbeid. Stichting Prima Arbeidstoeleiding (voorheen stichting JobSupport) wordt verantwoordelijk voor arbeidsoriëntatie en –training, arbeidstoeleiding en jobcoaching. Met ingang van 1 januari 2012 wordt Prima arbeidstoeleiding gedeeltelijk gepositioneerd onder Bedrijfsvoering, dat eindverantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering. De divisie Onderwijs blijft echter verantwoordelijk voor het – vooral aan leerlingen van het Discovery College - geboden onderwijs. Gebleken is echter dat het uitstroomtraject van het Discovery College en het onderwijsaanbod van Prima arbeidstoeleiding onvoldoende op elkaar aansluiten. Ook is er sprake van een (te) breed aanbod en te veel individuele trajecten. Hierdoor ontstaan er hiaten in de doorgaande leerlijn van de leerlingen en overschrijving van de begroting. Om te komen tot doorgaande leerlijnen voor leerlingen, waarbij gestuurd wordt op het leerrendement van de leerling, meer verbinding tussen de medewerkers en een sluitende begroting, wordt het onderwijs van Prima arbeidstoeleiding vanaf oktober 2012 formeel gepositioneerd onder het Discovery College. Deze zogenoemde Arbeidsgerichte Leerweg (AGL) biedt onderwijs aan ongeveer 35 leerlingen met een cluster 4-indicatie in de leeftijd van vijftien tot twintig jaar op de niveaus praktijkonderwijs/vmbo-b, in het gebouw van Prima Arbeidstoeleiding in Barendrecht. Dit pand is ingericht naar de eisen van arbeidstoeleiding.

4.6.2

Yulius Onderwijs/zorg Expertise Partner (YOEP)

Yulius ambieert een onderscheidende rol te spelen in de ondersteuning van leerlingen met een psychiatrische stoornis in het reguliere onderwijs. Als expertisepartner in onderwijs én geestelijke gezondheidszorg verbindt YOEP onderwijs, zorg en wetenschappelijke kennis. YOEP ondersteunt bij zorgvragen op het gebied van sociaal/emotionele problemen, gedrag en (vermoeden van) psychiatrische problemen. YOEP werkt op verschillende niveaus, van eenvoudige en snel uitvoerbare adviezen tot en met complexe problematiek. Een multidisciplinair team analyseert het probleem, biedt concreet advies en werkt samen met de school naar de best mogelijke oplossing om leren mogelijk te maken. Hierbij staat altijd de hulpvraag van het kind en zijn omgeving centraal. YOEP biedt ondersteuning bij interventies op school en in de klas, en wetenschappelijk onderbouwde instrumenten voor vakkundige vaststelling van de ondersteuningsvragen van individuele leerlingen. De YOEP-medewerkers zijn specialisten, maar ook getraind om kort, efficiënt en kostenbewust te werk te gaan. Met als doel: zo snel mogelijk de ‘normale’ context versterken zodat het onderwijs weer verder kan. In het regulier onderwijs als het kan, in het speciaal onderwijs als het moet. YOEP wordt in schooljaar 2012-2013 ontwikkeld door medewerkers van het team Ambulante begeleiding, de Poli Onderwijspsychiatrie en de Yulius Academie. Ook wordt


29/55 versie 0.1

YOEP gepresenteerd aan alle samenwerkingsverbanden van scholen in de regio en nadere afspraken gemaakt over samenwerking in het nieuwe schooljaar. Eind 2012 start Yulius Onderwijs een pilot. Het streven is dat alle scholen in de regio van Yulius vanaf 1 september 2013 gebruik kunnen maken van YOEP.

4.6.3

Wetenschappelijk onderzoek

In 2009 start Yulius Onderwijs met de 4U Studie. Dit betreft een groot wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van de klassikale gedragsinterventie Taakspel in het (voortgezet) speciaal onderwijs cluster 4. Het onderzoek wordt uitgevoerd door medewerkers van de Yulius Academie, in samenwerking met het Erasmus MC, de Vrije Universiteit, de Universiteit Utrecht en de CED-Groep. De 4U Studie wordt gefinancierd door ZonMw en het ministerie van OC&W. Eind 2011 wordt de dataverzameling afgerond. De studie kent relatief hoge deelnamepercentages: over circa 70 procent van de leerlingen in het VSO en circa 80 procent van de leerlingen in het so is informatie verzameld. Met de data die binnen de 4U Studie zijn verzameld, heeft Yulius Onderwijs een goed beeld verkregen van de kenmerken van het cluster 4-onderwijs. Er is informatie verzameld op het gebied van leerlingfunctioneren, leerkrachtfunctioneren, klassenklimaat en de sociale relaties in de klas. In 2012 werkt Yulius Onderwijs hard aan de eerste rapportages en publicaties, die worden gepubliceerd op verschillende nationale en internationale congressen, waaronder de Onderwijs Research Dagen 2012 in Wageningen. De voorlopige resultaten geven zicht op de effecten van Taakspel in het so, de wederzijdse beïnvloeding van docenten leerlinggedrag in het vso, en de bruikbaarheid en toepasbaarheid van het Taakspelprotocol in het cluster 4-onderwijs. Aan deze bevindingen wordt binnen Yulius uitgebreid aandacht besteedt, met het oog op een effectieve invoering van Taakspel binnen Yulius Onderwijs. Daarnaast maakt Yulius Onderwijs, samen met de CED-Groep, een start met het bundelen van deze informatie tot een advies over de uitvoering van Taakspel in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Verdere analyses, gepland in 2013, zullen zich richten op onder andere de effecten van Taakspel in het vso, de ontwikkeling van leerlingleerkrachtrelaties en leerlinggedrag over het schooljaar heen en de invloed van docenten leerlinggedrag op elkaar in het so. Deze resultaten zullen in verschillende (wetenschappelijke) artikelen en rapportages worden beschreven en op congressen gepresenteerd worden. Daarnaast wordt de praktische kennis, die is verzameld op het gebied van deze effectieve interventie, ingezet om een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van Yulius Onderwijs.


30/55 versie 0.1

4.7

Voorbereiding van de organisatie op passend onderwijs

In april 2012 wordt duidelijk dat de aangekondigde bezuinigingen die hiermee gepaard gaan van de baan zijn. Wel vindt er de komende jaren een verschuiving plaats van de huidige AB-middelen van Yulius Onderwijs naar het mbo en naar de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Daarnaast verwachten we een dalend aantal leerlingen. De komende jaren moeten we anticiperen op teruglopende inkomsten. Een en ander vraagt om een aanpassing van de organisatie. Hierop bereiden we in 2012 een plan voor. In 2013 wordt dit plan – na instemming van de MR – uitgevoerd. In het licht hiervan kondigt Yulius Onderwijs vanaf december 2012 een vacaturestop voor de divisie Onderwijs af. De verschuiving van de gelden voor ambulante begeleiding naar het mbo dwingt Yulius Onderwijs er bovendien toe met ingang van komend schooljaar medewerkers op het risicodragend deel van de formatie (RDDF) te plaatsen. Landelijk wordt er een start gemaakt met het opzetten van samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Yulius Onderwijs heeft te maken met veertien samenwerkingsverbanden. Met alle samenwerkingsverbanden is Yulius Onderwijs in overleg om te komen tot afspraken over de wijze waarop het speciaal onderwijs een optimale bijdrage kan blijven leveren aan het hele onderwijspalet in de regio. We doen dat in nauwe samenwerking met het Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (ECSO), Horizon, SPON en het Bestuur Openbaar Onderwijs Rotterdam (BOOR), zowel vanuit het perspectief van goed werkgeverschap, kostenbewustzijn als passend speciaal onderwijsaanbod in de regio Zuid-Holland Zuid. Met de ECSO-partners worden de strategie en onderlinge vertegenwoordiging in de samenwerkingsverbanden afgestemd. In gevallen wordt gezamenlijk onderwijs, dan wel AB, aanbod gedaan. Een belangrijke partner van Yulius in de aanloop naar passend onderwijs is Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs. De organisaties hebben zich samen tot doel gesteld binnen een termijn van drie jaar komen tot een nauwe samenwerking, waarbij de klant het vertrouwen heeft dat Yulius en Horizon gezamenlijk zorgdragen voor adequaat onderwijs aan leerlingen met een ondersteuningsvraag in de regio’s waar we actief zijn. Uitgangspunt is dat de instellingen een specialistische benadering hebben en een aanvullend geheel ontwikkelen dat zij vanuit de context van het speciaal onderwijs aanbieden. Ook met SPON wordt nader onderzocht op welke wijze nauwere samenwerking kan leiden tot een adequaat en dekkend aanbod in de regio. Tot slot bereidt Yulius Onderwijs in 2012 een schoolondersteuningsprofiel voor. Dit wordt begin 2013 ter advies aan de MR voorgelegd en – na positief advies en vaststelling – verspreid aan de samenwerkingsverbanden passend onderwijs ter voorbereiding op de verschillende ondersteuningsplannen.


31/55 versie 0.1

4.8

Ontwikkelingen binnen de afdelingen van Yulius Onderwijs

De locaties van Yulius Onderwijs, de dienst Ambulante Begeleiding en het Servicecentrum dragen in 2012 elk op hun eigen wijze bij aan het behalen van de doelstelling van Yulius Onderwijs. In onderstaande paragrafen wordt hiervan een beeld geschetst.

4.8.1

Ontwikkelingen binnen de regio’s van Yulius Onderwijs

Regio 1: Barendrecht, Hoekse Waard, Nieuwe Waterweg Noord, Voorne Putten/Rozenburg, Rotterdam en omstreken en Halsteren Drie van de acht onderwijslocaties in regio 1 worden in 2012 door de Inspectie van het Onderwijs bezocht. Deze onderwijslocaties behalen een basisarrangement en werken vanuit deze basis continu door aan verdere kwaliteitsverbetering. De overige locaties worden in het voorjaar van 2013 bezocht door de Inspectie van het Onderwijs. Ook op deze locaties wordt hard gewerkt aan verdere verbetering van de onderwijskwaliteit. Vooral het ‘handen en voeten geven’ aan de invoering van het ontwikkelingsperspectief en het onderwijsleerproces in de groep zijn centrale thema’s waar op alle locaties structureel aandacht voor is. In verband met een teruglopend aantal leerlingen, met als gevolgd dat de locatie de onderwijskwaliteit niet langer kan garanderen, wordt locatie De Viersprong in Halsteren aan het einde van schooljaar 2011-2012 gesloten. Yulius Onderwijs wordt in alle samenwerkingsverbanden in regio 1 duidelijk vertegenwoordigd. De regiomanager en de locatiemanagers maken deel uit van diverse werkgroepen, voorbereidingsgroepen en stuurgroepen passend onderwijs. De samenwerking tussen het regulier onderwijs in de regio en Yulius Onderwijs wordt zo steeds concreter. In voorbereidingsgroepen zijn thema’s als ondersteuningstoewijzing, inrichting van toewijzingscommissies en inzet van ambulante begeleiding veelbesproken. In de komende maanden worden in alle samenwerkingsverbanden keuzes gemaakt met betrekking tot deze thema’s. Regio 2: Drechtsteden en Gorinchem Ook in regio 2 werkt Yulius Onderwijs in 2012 verder aan de voorbereidingen voor de inrichting van de nieuwe samenwerkingsverbanden. Binnen de regio neemt Yulius deel aan zes samenwerkingsverbanden voor PO en VO (Dordrecht, Drechtsteden en Gorinchem en omgeving). Zes locaties worden in 2012 door de Inspectie van het Onderwijs bezocht. Daarvan halen twee locaties een basisarrangement. Drie locaties behalen een aangepast zwak arrangement; locatie De Drechtster behoudt het oordeel aangepast zeer zwak. Deze locaties worden, evenals de niet-bezochte locaties, in het voorjaar van 2013 bezocht door de Inspectie van het Onderwijs. Een kort overzicht van de ontwikkelingen per locaties van Yulius Onderwijs is te vinden in bijlage II bij dit jaarverslag.


32/55 versie 0.1

4.8.2

Dienst Ambulante Begeleiding (AB)

Door het uitstel van de invoering van en het schrappen van de bezuinigingen op passend onderwijs heeft de AB Dienst zich ook in 2012 opnieuw moeten beraden op de werkwijze voor de komende jaren. Door de Directie Onderwijs wordt bepaald dat de AB-dienst in de huidige vorm met ingang van 1 augustus 2013 zal ophouden te bestaan. Alle beleidsplannen van het schooljaar 2012-2013 worden gebaseerd op het overdragen van verantwoordelijkheden voor zorgleerlingen aan de samenwerkingsverbanden en de ROC’s en op het positioneren van YOEP (zie paragraaf 4.6.2). De onzekerheden maken dat een aantal collega’s op zoek gaat naar een andere baan. Eén collega gaat met vervroegd pensioen. Om proactief in te spelen op het overdragen van de verantwoordelijkheden, verlegt de AB- Dienst de focus van school naar samenwerkingsverband/ROC. Het samenwerkingsverband/ROC krijgt de regie over de werkzaamheden van de ambulant begeleiders. Hiertoe worden in het tweede deel van 2012 gesprekken opgestart met de samenwerkingsverbanden en ROC’s. Een en ander betekent dat aan ieder samenwerkingsverband/ROC een aantal AB’ers is gekoppeld. Per samenwerkingsverband/ROC wordt daarnaast een Speciaal Onderwijs Specialist (SOS) aangesteld. De SOS is een belangrijke spil tussen SWV/ROC en Yulius/YOEP. Schooljaar 2012-2013 wordt gebruikt op de SOS’ers op te leiden. Zij volgen een intensieve training, die in overleg met ECSO tot stand is gekomen. Om het werken in de samenwerkingsverband/ROC’s makkelijker te maken worden in de zomer alle leerlingdossiers gedigitaliseerd (zie paragraaf 3.4.2). Het secretariaat van de AB Dienst gaat deel uitmaken van het service centrum onderwijs.

4.8.3

Servicecentrum Onderwijs

Met alle locatiemanagers Onderwijs wordt gekeken naar de uitvoering van administratieve taken op locatie. Niet op alle locaties is een administratief medewerker in dienst. Waar mogelijk worden deze locaties ondersteund door medewerkers die al een aanstelling hebben binnen het Servicecentrum Onderwijs. Vanwege de vacaturestop is er helaas niet voldoende formatie om alle locaties structureel te ondersteunen. In 2013 wordt gewerkt aan oplossingen hiervoor. Het Servicecentrum Onderwijs houdt op alle locaties dossiercontroles, die resulteren in algemene en locatiegebonden verbeterpunten. Deelname aan de Projectgroep Managementinformatie van Yulius en het formuleren van de notitie Sturen op Resultaat leiden tot een managementinformatieplan voor Yulius Onderwijs, op basis waarvan in 2013 alle benodigde managementinformatie gefaseerd wordt ontsloten. Een andere efficiëntieslag wordt gerealiseerd door het digitaliseren van alle dossiers van de Ambulante Schoolbegeleiding in de zomer van 2012. Dit zorgt voor een aanzienlijke vermindering van de archiefruimte voor de AB en vooral voor efficiënter dossierbeheer.


33/55 versie 0.1

De dossiers van leerlingen op de onderwijslocaties worden gefaseerd gedigitaliseerd. In 2012 worden hierin, vooral door het Servicecentrum, stappen gezet; voor en op de locaties wordt dit in 2013 in gang gezet. Yulius, Horizon en BOOR organiseren in november 2012 voor het eerst een gezamenlijke informatiemarkt voor medewerkers van Samenwerkingsverbanden en voor ouders van potentiële nieuwe leerlingen. Het Servicecentrum Onderwijs speelt een belangrijke rol in de organisatie van de zogenoemde Scholenmarkt. De markt is dusdanig succesvol dat deze in 2013 wederom wordt georganiseerd. Ten slotte spant het Servicecentrum Onderwijs zich ook weer in om een bijdrage te leveren aan betere bedrijfsvoering binnen Yulius Onderwijs; onder andere door deelname aan de Werkgroep Uitvoering Telefoniebeleid, de Werkgroep Business case Receptie & Telefonie, en wordt er een start gemaakt met visievorming op duurzaam ICT-beleid voor ons onderwijs.

4.9 4.9.1

Kwaliteit met betrekking tot medewerkers Personeelsoverzicht

Overzicht personeel Overzicht personeel Primair Onderwijs (PO)

Aantal Aantal personeelsleden fte Aantal personeelsleden in loondienst op 31 december 319 260,6 Tabel: aantal personeelsleden. Medewerkers met meerdere contracten (inclusief oproepkrachtcontracten) zijn eenmaal meegenomen. FTE: Het totaal van contractuele uren per einde jaar Het aantal medewerkers in loondienst neemt af: van 338 in 2011 naar 319 in 2012. De formatie daalt van 281 fte eind 2011 naar 261 fte eind 2012. Ziekteverzuim personeel exclusief zwangerschapsverlof, volgens Vernet definitie Personeelsinformatie Percentage Verzuim totaal medewerkers in loondienst Yulius 6,24% Onderwijs Tabel: ziekteverzuim personeel exclusief zwangerschapsverlof, volgens Vernet definitie. Het ziekteverzuim binnen Onderwijs is ten opzichte van 2011 iets lager en ligt nu ook licht onder het landelijk gemiddelde. Meer aandacht voor verzuim leidt tot deze verbetering van het verzuimpercentage, onder meer door:  het tijdig kunnen verstrekken van managementinformatie rond ziekteverzuim;


34/55 versie 0.1

 

het sturen van rappellen als instrument; het periodiek bespreken van de verzuimgegevens met het management.

In 2013 is verzuim één van de beleidsthema’s, onder meer door informatiebijeenkomsten aan leidinggevenden, (vervolg)training van leidinggevenden en regelmatige review van de voortgang. Verloop personeel Verloop personeel primair onderwijs ( PO)

Aantal personeelsleden

Instroom personeel in loondienst (totaal) in 2011 Uitstroom personeel in loondienst (totaal) in 2011

65 82

Instroom personeel in loondienst (totaal) in 2012 Uitstroom personeel in loondienst (totaal) in 2012

32 55

Anticiperend op de verwachte krimp in leerlingenaantallen en het verschuiven van de ABgelden naar de samenwerkingsverbanden is het aantal instromende personeelsleden in loondienst in 2012 in primair onderwijs lager dan het aantal uitstromende personeelsleden. Aantal vacatures Vacatures CAO PO

Totaal aantal vacatures

Aantal moeilijk vervulbare vacatures

Totaal vacatures 31 december 2011

0

0

Totaal vacatures 31 december 2012

3

0

Tabel: aantal openstaande vacatures per 31 december 2012. Moeilijk vervulbare vacatures betreffen vacatures die drie maanden of langer openstaan per 31 december 2012 Binnen Onderwijs wordt – anticiperend op krimp en verschuiving van gelden naar de samenwerkingsverbanden – in december 2012 een vacaturestop ingesteld.


35/55 versie 0.1

4.9.2

Personeelsbeleid

Focus op integraal personeelsbeleid Personeelsbeleid is ondersteunend aan de missie, visie en ambities van Yulius Onderwijs, die zijn neergelegd in het Schoolplan 2011-2015. Met Integraal Personeelsbeleid worden vervolgens al die aspecten ondersteund die hier een bijdrage toe leveren. Hiertoe wordt in 2012 onder meer gewerkt met BARDO en SKOOP, de vernieuwde regeling Gesprekkencyclus en met competentieprofielen aan de hand van kernkwaliteiten (bijvoorbeeld zoals die landelijk zijn vastgesteld voor schoolleiders en leerkrachten). Ook Normjaartaak en Taakbeleid dragen hiertoe bij. In het schooljaar 2011-2012 is gestart met een IPB-kwaliteitszorgtraject. Daarbij wordt een samenhangend geheel van instrumenten, workshops en andere vormen van ondersteuning ingezet. In 2012 wordt na BARDO de methodiek SKOOP centraal gesteld voor ontwikkeling op teamniveau en leraarniveau. De essentie is dat lerarenteams op meerdere momenten per jaar collegiale consultatie inzetten om naar zichzelf en elkaar kijken met behulp van een breed locatiespecifiek observatie-instrument, het SKOOPkijkkader, gebaseerd op de eerste vier bekwaamheidseisen en op het toezichtskader van de Onderwijsinspectie. De leraren bespreken hun bevindingen bij de observaties als critical friends om ontwikkelpunten te bepalen. Dit instrument ondersteunt het cyclisch proces van professionalisering, waarbij de bevindingen een basis vormen voor gesprekkencycli binnen het IPB. De CvB-leden gebruiken de geanonimiseerd ingevulde kijkkaders om een doorkijkje te kunnen maken van de kwaliteit van het gegeven onderwijs op de locatie en hierop verder te kunnen sturen. Daartoe hebben de locaties het SKOOPkijkkader aangepast aan de locatiespecifieke situatie. In het schooljaar 2012-2013 ondergaat het lopende project een herijking. Uit de inspectiebezoeken in 2012 wordt duidelijk dat er binnen Yulius Onderwijs meer aandacht geschonken moet worden aan de didactiek. Activerend lesgeven, effectieve instructie en zelfstandig werken zijn hierin belangrijke aspecten. Het programma van workshop SKOOP 2 wordt daarom aangepast, zodat er een duidelijke opmaat ontstaat naar het planmatig gebruik van het Direct Activerend Instructiemodel (DAIM), een evidence based lesmodel. Door middel van het SKOOPkijkkader worden de leraren vertrouwd gemaakt met de verschillende essentiële aspecten van DAIM. Hiertoe toetst Yulius Onderwijs het oorspronkelijk SKOOPkijkkader en vult deze aan met een aantal relevante indicatoren. In 2012 wordt op 11 van de 15 locaties van Yulius Onderwijs na het aanbod van de workshops deze professionaliseringscyclus opgestart en ingebed in het jaarplan. De andere locaties volgen in 2013. Voor het schooljaar 2012-2013 staat invoering centraal. De aangeboden methodieken ter verbetering van het onderwijs leveren een maximaal resultaat op. Dit wordt gemeten aan de hand van het positief scoren op de volgende normindicatoren van het Inspectiekader voor het speciaal onderwijs:  6.1 de leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof  6.2 de leraren realiseren een taakgerichte werksfeer  6.3 de leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten


36/55 versie 0.1

Het DAIM wordt gebruikt als basis lesmodel door alle onderwijsgevenden. De meest effectieve locatiespecifieke interventies met betrekking tot een goede invoering worden in kaart gebracht en besproken, waardoor locatiemanagers het proces van implementeren en borgen van SKOOP en DAIM op de locatie gericht kunnen aansturen. Een krachtige interventie die in ieder geval wordt geïntroduceerd op de locatie is maandelijkse intervisie rond het thema ‘DAIM beter inzetten’. Het DAIM wordt in het onderwijsconcept op de locaties opgenomen. Dit geldt ook voor de toepassing van het instrument SKOOP dat ondersteunend werkt voor het leerproces en professionalisering van de leraar en ondersteunend is voor de begripsvorming rond het gebruik van het DAIM. Bovendien wordt het gebruik van SKOOP opgenomen in het personeelsbeleidsplan. Herziening van normjaartaak en taakbeleid In de voorgaande jaren is het vastleggen van werkzaamheden en taken per medewerker op basis van ‘de oude routine’ voortgezet. In de toepassing van de normjaartaak en het taakbeleid zijn onnauwkeurigheden geslopen die afwijken van wat gesteld is in de CAO. Deze kunnen dus niet worden voortgezet. Een correcte toepassing van normjaartaak en taakbeleid leidt bovendien tot inzicht in belastbaarheid, tot een gezondere verdeling van werkdruk (of het voorkomen, dan wel verminderen van te hoge werkdruk) en tot de mogelijkheid om medewerkers taken toe te vertrouwen die een meerwaarde leveren. Daarom begint Yulius Onderwijs eind 2011 met het informeren van medewerkers en leidinggevenden over het herziene beleid rond normjaartaak en taakbeleid, onder begeleiding van VBS. Dit wordt in 2012 voortgezet. De herziene regeling wordt voorgelegd aan de MR en vastgesteld. Vervolgens wordt met leidinggevenden geïnventariseerd wat de impact van de correcte uitvoering van normjaartaak en taakbeleid op individueel niveau kan zijn en worden leidinggevenden geïnstrueerd in het gebruik van het nieuwe normjaartaakformulier. Daarna wordt door leidinggevende en medewerker individueel de voor hem/haar vastgelegde normjaartaak besproken. Ten slotte ontvangt iedere individuele medewerker conform CAO schriftelijk vaststelling hiervan. De herziening leidt niet tot grote wijzigingen. Wel is er in enkele individuele situaties nog sprake van verweer, vooral daar waar in het verleden zijn het samengaan van BAPO en compensatieverlof fout is gegaan. Hierover gaan medewerker en leidinggevende in gesprek. Personeelsinformatiesysteem SAP Halverwege 2012 wordt het personeelsinformatiesysteem, dat gekoppeld is aan het financieel systeem, volledig operationeel en worden hieruit de maandelijkse management informatie-overzichten, inclusief verzuiminformatie, aan alle leidinggevenden verstrekt. Personeelsontwikkelingen: voorbereidingen op de bezuinigingen In het voorjaar van 2012 wordt duidelijk dat de aangekondigde bezuinigingen op passend onderwijs komen te vervallen. Als gevolg hiervan worden de ingezette plannen van P&O, met betrekking tot het uitwerken van de gevolgen van de bezuinigingen en het zoveel


37/55 versie 0.1

mogelijk begeleiden van medewerkers van werk naar werk in geval van boventalligheid, on hold gezet. Als de kabinetsplannen rond passend onderwijs duidelijker worden, vooral ten aanzien van de ambulante schoolbegeleiding, besluit Yulius Onderwijs in het laatste kwartaal van 2012 tot een vacaturestop. De vacaturestop zorgt ervoor dat mogelijke vacatureruimte niet op voorhand wordt ingenomen door personeel van buiten Yulius. Door middel van afwijkingsverzoeken aan de Raad van Bestuur is het nog wel mogelijk om vacatures extern uit te zetten en medewerkers op tijdelijke benoeming van buiten aan te stellen. De afdeling P&O bereidt zich erop voor om samen met directie en leidinggevenden van Yulius Onderwijs in het tweede kwartaal 2013 opnieuw de balans op te maken wat betreft strategische personeelsplanning. Daarbij zal veel aandacht besteed worden aan het optimaliseren van de flexibele schil. Vitaliteit & ziekteverzuim; werken in een veilige leer- en werkomgeving Yulius Onderwijs maakt gebruik van de ondersteuning door re-integratieadviseurs van het Vervangingsfonds in de aanpak van ziekteverzuim en vergroting van vitaliteit. Ziekteverzuim wordt ook één van de beleidsthema’s voor 2013. Samen met leidinggevenden en medewerkers, en ook door een gezonde toepassing van normjaartaak en taakbeleid, werkt Yulius aan een goed, gezond, veilig en plezierig werkklimaat. Met behulp van de RI&E’s worden knelpunten zichtbaar gemaakt en wordt gezamenlijk aan oplossingen gewerkt. Het melden van incidenten en onveilige situaties is nodig om te komen tot verbeteringen. Het elektronisch meldsysteem (Triasweb) dat in 2011 is geïmplementeerd, biedt alle Onderwijsmedewerkers daartoe de mogelijkheid. Het aantal incidentmeldingen neemt in 2011 door de beschikbaarheid van deze applicatie dan ook toe en in 2012 stabiliseert het aantal meldingen. Evaluatie moet nog volgen; terugkoppeling wordt verwacht begin 2013. Zie hiervoor verder paragraag 4.4. Doordat leerkrachten en overige medewerkers van Onderwijs diverse trainingen volgen, worden zij toegerust op de (on)voorspelbaarheden in hun beroep (zie hiervoor eveneens onder Opleiding en Ontwikkeling).

4.9.3

Begeleiding en Ontwikkeling van medewerkers

In 2012 wordt een opleidingsplan opgesteld dat aansluit bij het meerjarenbeleid van Yulius Onderwijs (Koersen op kwaliteit 2011-2015). Met gerichte opleiding, scholing en begeleiding wordt het waarmaken van de ambities ondersteund. In 2012 volgen 19 leerkrachten de opleiding Master SEN. Eind oktober 2012 ontvangen drie leerkrachten hun diploma Master SEN. Basiscursus psychopathologie De basiscursuspsychopathologie wordt net als voorgaande jaren aangeboden aan nieuwe leerkrachten van Yulius Onderwijs. In deze cursus wordt in tien middagen de meest voorkomende psychiatrische problematiek bij leerlingen van Yulius Onderwijs behandeld. Bij het tot stand komen van het opleidingsplan van Yulius Onderwijs wordt deze cursus


38/55 versie 0.1

geëvalueerd. Deze wordt in schooljaar 2013-2014 in een nieuwe vorm, met meer ruimte voor locatiespecifieke opleidingsvragen, aangeboden.

module 1. Ticstoornissen 2. Reactieve hechtingsstoornissen 3. Angst- en stemmingsstoornissen 4. Gedragsstoornissen 5. Autisme Spectrum Stoornissen 6. Persoonlijkheidsstoornissen Cluster B: Borderline, Automutilatie 7. Leerstoornissen: dyslexie 8. Persoonlijkheidsstoornissen Cluster C: Ontwijkende ps, Obsessieve-compulsieve ps en Afhankelijke ps 9. Aandachtstekortstoornissen met hyperactiviteit

aantal 2012 8 14 9 12 15 17 12 16

14

Cursus omgaan met agressie Medewerkers van Yulius Onderwijs krijgen ook in 2012 de mogelijkheid om individueel aan te sluiten bij de centraal aangeboden cursus agressiehantering. In schooljaar 2012-2013 wordt een training ontwikkeld die op locatie gegeven kan worden en per locatie aangepast kan worden. Kracht van het team In het kader van de ontwikkeling van medewerkers wordt door medewerkers uit Onderwijs in samenwerking met de afdeling Opleidingen een workshop ontwikkeld onder de noemer ‘De kracht van het team’. Deze workshop wordt in 2011-2012 op alle locaties van Yulius Onderwijs aangeboden. De workshop heeft tot doel de individuele kwaliteiten in de teams zichtbaar en bespreekbaar te maken en inzicht te bieden in de onderlinge interacties. ‘De kracht van het team’ draagt bij aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de teams voor kwalitatief goed onderwijs. Aan het eind van de workshop worden met ieder team afspraken gemaakt om intervisie in het team te starten en daarmee de onderlinge samenwerking en ondersteuning te bevorderen. Bij de evaluatie van het traject in april 2012 wordt duidelijk dat niet in alle teams intervisie in de jaarplanning is opgenomen. De doelen van ‘de kracht van het team’ sluiten aan bij andere trajecten die inmiddels zijn gestart. De kwaliteiten en samenwerking binnen teams worden vanaf 2012 ondersteund door het implementeren van SKOOP als kijkkader en DAIM als lesmodel. Op iedere locatie wordt intervisie opgezet en begeleid.


39/55 versie 0.1

Handelingsgericht werken en handelingsgerichte diagnostiek In schooljaar 2012-2013 worden alle orthopedagogen geschoold in handelingsgerichte diagnostiek. Daarnaast worden de intern begeleiders (of leerkrachten die deze taak hebben) geschoold in handelingsgericht werken. De CvB’s van de locaties zijn leidend bij de invoering van het proces op alle locaties. Zij schrijven daartoe aan het eind van dit schooljaar een implementatieplan met –traject. Overigens is het niet zo dat er nu al niet handelingsgericht gewerkt wordt. Op de locaties worden facetten van deze manier van werken al gebruikt. Het implementatietraject moet ervoor zorgdragen dat binnen Yulius een eenduidige taal gesproken wordt en er een eenduidige manier van werken ontstaat. Management Development Alle locatiemanagers, locatiecoördinatoren en teamleiders AB starten in februari 2012 met een management development (MD)-traject. Vanuit De Wet beroepen in het onderwijs (Wet BIO) dient een schoolleider aan te tonen dat hij/zij basisbekwaam is. Onder basisbekwaam wordt door de wetgever verstaan dat hij/zij competent is met betrekking tot een achttal competenties. Yulius Onderwijs kiest ervoor om het management deel te laten nemen aan de opleiding basisbekwaamheid voor schoolleiders via Magistrum. De opleiding is zowel praktisch als theoretisch. Er wordt een stevige kennisbasis gelegd, van waaruit het team beredeneerde keuzes en acties kan inzetten. Daarnaast leren de managers met en van elkaar en weten ze elkaar sneller en beter te vinden. Vooral dat laatste is van grote meerwaarde voor de organisatie. Medio 2013 wordt dit traject afgerond.

4.10

Huisvesting

Verhuizing directie, Servicecentrum en dienst AB Het Servicecentrum Onderwijs, de dienst Ambulante Schoolbegeleiding en de directie van Yulius Onderwijs verhuizen in de periode mei tot en met juli 2012 van drie verschillende locaties/gebouwen in Barendrecht naar één locatie in Dordrecht. Dit resulteert onder andere in een verbeterde samenwerking tussen de Leerlingadministratie, Bureau Instroom en de Administratie Ambulante Schoolbegeleiding. Nieuwbouw Ilex College In 2012 wordt het Ilex College gerenoveerd en uitgebreid met een deel nieuwbouw. Het gebouw heeftruimte voor acht lesgroepen. Daarnaast zijn er goede faciliteiten voor het aanbieden van praktijkgerichte vakken. De opening van het vernieuwde Ilex College zal in het voorjaar van 2013 plaatsvinden.


40/55 versie 0.1

Locaties De Noordoever en De Zuidoever samen verder als ‘De Oever’ Binnen de Zorgdivisies van Yulius doet zich in 2012 een grote verhuisbeweging voor. Dit betekent onder andere dat de zorg vertrekt uit locatie de Zuidoever in Hoogvliet. Omdat de Zuidoever te weinig externe leerlingen heeft om als zelfstandige locatie te kunnen blijven bestaan, worden locaties De Noordoever en De Zuidoever met ingang van schooljaar 2012-2013 samengevoegd tot De Oever, gevestigd in het gebouw van De Noordoever aan de Heemraadsingel in Rotterdam. Locatie De Oever biedt speciaal onderwijs aan leerlingen in de basisschoolleeftijd. Er zijn drie behandelgroepen voor leerlingen van groep 1 tot en met 4. Vanaf groep 5 volgen alleen externe leerlingen er onderwijs. Alle vso-leerlingen, die op de beide locaties onderwijs volgen, zijn overgeplaatst naar andere locaties. Sluiting locatie De Viersprong Zoals beschreven in paragraaf 4.8.1 wordt Onderwijslocatie De Viersprong aan het einde van schooljaar 2011-2012 gesloten. Herinrichting terrein De Drechtster In het najaar van 2012 start Yulius Onderwijs met de herinrichting van het schoolterrein van locatie De Drechtster in Dordrecht. Op dit terrein wordt een sportveld gerealiseerd, zodat de leerlingen ook in de pauze verantwoord kunnen buiten sporten. De Dijk In de periode tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie vindt er op locatie De Dijk een renovatie van het dak plaats. Het Tij Tot 2012 heeft Het Tij een kas van het Wellantcollege voor de arbeidstraining Groen gehuurd. De huurovereenkomst wordt dit jaar echter opgezegd. Voor de arbeidstraining Groen is een andere locatie gezocht. Deze is gevonden bij Tuiniersvereniging Het Vlijpark. Met het bestuur van de vereniging wordt een samenwerkingsovereenkomst getekend.

4.11

Klachten

Yulius vindt het van belang dat een klacht zoveel mogelijk door de leerling en/of diens ouders en de betrokken medewerker samen wordt opgelost. Zo nodig speelt het betrokken management een bemiddelende rol. Kan de klacht toch niet naar tevredenheid van de betrokkenen worden opgelost, dan kan deze bij de klachtencommissie worden ingediend en door de klachtencommissie in behandeling worden genomen. De klachtencommissie is ingesteld voor de behandeling van klachten op grond van de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ), de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) en de Wet op de expertisecentra (WEC) en verricht haar werkzaamheden conform het klachtenreglement WKCZ en het klachtenreglement BOPZ.


41/55 versie 0.1

De klachtencommissie is onafhankelijk. De leden hebben geen binding met of belangen bij Yulius. Samenstelling klachtencommissie De organisatie heeft een onafhankelijke klachtencommissie. De voorzitter en plaatsvervangend voorzitter(s) zijn jurist. Bij de klachtencommissie wordt een tweetal leden voorgedragen door de cliëntenraad en de ondernemingsraad. Ze worden benoemd door de Raad van Bestuur. De klachtencommissie wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. Werkwijze De klachtencommissie werkt met klachtenreglementen. Daarin staan onder meer de stappen die de klachtencommissie voor de behandeling van de klacht onderneemt. Alle klachten moeten schriftelijk worden ingediend. Eventueel kan de patiëntenvertrouwenspersoon hierbij helpen. Zowel de klager als de aangeklaagde worden uitgenodigd voor een zitting en kunnen eventueel worden bijgestaan door derden. Tijdens de zitting worden vragen gesteld en hebben beide partijen de gelegenheid om mondeling en/of schriftelijk een toelichting te geven. Vervolgens doet de klachtencommissie schriftelijk uitspraak en stuurt een afschrift hiervan aan de Raad van Bestuur. Tegen deze uitspraak is geen beroep mogelijk. In de uitspraak kan de klachtencommissie de Raad van Bestuur in WKCZ-zaken een advies geven of een aanbeveling doen, waarop de Raad van Bestuur schriftelijk dient te antwoorden. De uitspraken in BOPZ-zaken zijn bindend. Er heeft drie keer een gesprek plaatsgevonden tussen de klachtencommissie en de Raad van Bestuur, waarin de aanbevelingen zijn besproken en de genomen maatregelen worden geëvalueerd. Dit periodieke overleg tussen de klachtencommissie en de Raad van Bestuur is een goed middel om te bespreken of de voorgenomen maatregelen ook daadwerkelijk zijn doorgevoerd. De klachtencommissie brengt jaarlijks een schriftelijk verslag uit. In 2012 worden vier klachten ingediend tegen medewerkers van Yulius Onderwijs. Dit zijn drie klachten meer dan in 2011. Eén klacht is niet doorgezet door de klager, één klacht is niet in behandeling genomen omdat deze eerder al was ingediend. De klachtencommissie heeft de overige twee klachten ter bemiddeling doorgestuurd naar de organisatie. Deze worden in de lijn opgepakt. Aantal klachten binnen Yulius Onderwijs in verslagjaar Vraag Aantal klachten ingediend bij de klachtencommissie Aantal klachten als percentage van het gemiddeld aantal personeelsleden (uitgedrukt in fte) in loondienst en niet in loondienst Aantal door de klachtencommissie in behandeling genomen klachten Aantal klachten waarover de klachtencommissie advies heeft uitgebracht Aantal klachten waarbij bemiddeling heeft plaatsgevonden Aantal klachten dat (gedeeltelijk) gegrond is verklaard


42/55 versie 0.1

Antwoord 4 0 2 0 0 0

4.12

Veiligheid van leerlingen en medewerkers

Yulius heeft een organisatiebreed veiligheidsmanagementsysteem (VMS). Dit VMS omvat doelstellingen op het gebied van onder andere verminderen van incidenten, cultuur- en gedragsverbetering, facilitaire veiligheid, prospectieve risicoanalyses en dergelijke. VMS Een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) verschaft het management informatie om cyclisch gerichte verbeteringen in processen door te voeren en is dus integraal onderdeel van het kwaliteitssysteem. Een VMS bestaat uit verschillende bouwstenen die per bedrijfsonderdeel en zelfs per afdeling vorm krijgen. De bouwstenen zijn: 1. het formuleren van veiligheidsbeleid en – strategie; 2. het creëren van een veilige cultuur; 3. een systeem voor het melden van incidenten (VIM); 4. inzicht in risicovolle processen; 5. continu inzicht en verbeteren; 6. patiënten- en medewerkerparticipatie. Wanneer we spreken over veiligheid, dan wordt bedoeld veiligheid van cliënten én medewerkers. Deze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden vanuit de gedachte dat een veilige werkomgeving leidt tot betere kwaliteit van onderwijs. Cliëntenveiligheid is wel te onderscheiden, maar niet te scheiden van overige bedrijfsvoering. Veiligheid heeft te maken met veiligheid en veiligheidsbeleving in de omgang tussen mensen. Op de terreinen en in en rondom alle gebouwen waar Yulius zorg en onderwijs levert moeten patiënten, leerlingen en hun naastbetrokkenen zich veilig voelen en moeten medewerkers in veiligheid hun werk kunnen doen. Bij kwalitatief goed behandelen/onderwijs hoort een goed samenwerkend team, waarin veiligheid voor cliënten/leerlingen en medewerkers vanzelfsprekende aandachtspunten zijn. De veiligheid van medewerkers is een belangrijke voorwaarde om de veiligheid van cliënten/leerlingen te waarborgen. Voor een samenhangend veiligheidsbeleid van Yulius zijn garanties voor het scheppen en in stand houden van een veilige omgeving nodig. Voorwaarden hiervoor zijn: • een integraal veiligheidsbeleid integraal; • het beschrijven van uitgangspunten; • een VMS. VIM De gehele organisatie kan vanaf januari 2011 incidenten, afwijkingen van het proces, melden in het VIM-systeem Triasweb. VIM Staat voor Veilig Incidenten Melden. Alle leidinggevenden zijn vervolgens getraind in het afhandelen van meldingen. Voor de divisie Onderwijs is een aparte meldroute ingericht, maar uit de cijfers (zie volgende alinea) blijkt dat het VIM nog onvoldoende wordt gebruikt. Wel worden


43/55 versie 0.1

incidenten veelal genoteerd in het leerlingvolgsysteem (LVS). Deze gegevens laten zich echter moeilijker verzamelen voor analyse. Cijfers In 2012 wordt 137 keer melding (2011: 154) gemaakt van een incident binnen Onderwijs. Het aantal meldingen per onderwijslocatie verschilt zeer sterk. Het dalende aantal kan een indicatie zijn dat het melden in het Triasweb onvoldoende gebeurt; navraag bij medewerkers toont namelijk aan dat er zeker niet minder incidenten zijn geweest in 2012 dan in 2011. De hierboven genoemde verklaring van registratie in het LVS in plaats van het VIM systeem klinkt dan ook plausibel, maar behoeft wel verbeteracties en beleid. Agressie-incidenten Onderwijs In 2012 wordt 116 keer melding (2011: 111) gemaakt van agressie, waarvan 91 meldingen (2011: 98 ) inzake fysieke agressie en 25 meldingen (2011: 13) van verbale agressie. De aard van de agressie-incidenten varieert van fysieke agressie naar spullen, volwassenen en medeleerlingen. In 45 meldingen (2011: 20) wordt melding gemaakt van een strafbaar feit. Bij zes meldingen wordt aangifte bij de politie gedaan.

4.13

Samenleving

Yulius hecht veel waarde aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Met ons aanbod spelen we voortdurend in op ontwikkelingen in de maatschappij, om zo optimaal bij te dragen aan de geestelijke gezondheid van de Nederlandse samenleving.

4.14

Financieel beleid

Vanwege de toekomstige invoering van passend onderwijs staat in 2012, net als in 2011, het structureel efficiënter omgaan met middelen en medewerkers voorop. Daarbij wordt vooral gekeken op welke manier de ondersteuning adequater en efficiënter ingericht kan worden. Dit is terug te zien in de gerealiseerde loonkosten. Deze liggen lager dan begroot door minder fte-inzet. Het exploitatieresultaat over 2012 bedraagt € 484.545. Dit is een kleine verbetering van het resultaat in vergelijking met 2011. (x € 1.000) Onderwijs

Resultaat 2011 413

Resultaat 2012 485

Zie voor de uitgebreide kengetallen en details van de resultaten over 2012 de jaarrekening in hoofdstuk 5. Solvabiliteit


2011 0.42

2012 0.52

44/55 versie 0.1

Ten aanzien van de risico’s voor de financiële bedrijfsvoering is vooral de invoering van passend onderwijs van belang. Er vinden in 2012 geen bezuiniging plaats op de OCWbekostiging. Het aantal bekostigde leerlingen in 2012 stijgt ten opzichte van het aantal bekostigde leerlingen in 2011. Hierdoor stijgt de OCW-bekostiging. Ook de toekenning van de prestatiebox draagt hieraan bij. De prestatiebox wordt ingezet op drie trajecten: 1. Cultuureducatie: op diverse locaties worden inspanningen verricht om invulling te geven aan de kerndoelen van het leergebied kunstzinnige oriëntatie. Het cultuureducatietraject van De Gaard is hier een voorbeeld van. 2. Taal en rekenen/toetsen/meten van resultaten: op alle locaties worden inspanningen verricht om te resultaten bij taal en rekenen te verbeteren. Hierbij wordt een brede aanpak gekozen; van het aanschaffen van Cito-toetsen tot het inzetten van het Project vakgroep orthopedagogen in het kader van het verbeteren IHP/Groepsplan, en daarmee samenhangend het versterken van het stellen van meetbare doelen. 3. Professionalisering van leraren: in dit kader volgen leerkrachten in- en externe opleidingen en volgen intern begeleiders en orthopedagogen trainingen handelingsgericht werken en handelingsgerichte diagnostiek. De overige opbrengsten laten een daling zien ten opzichte van 2011. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de grotere overheveling van de OCW-gelden van de nevenvestiging Discovery Arbeidsgerichte Leerweg naar Stichting Prima. Ook de loonkosten worden naar deze stichting overgeheveld. Dit komt tot uiting in de lagere loonkosten. Voor 2013 worden geen bijzonderheden verwacht ten aanzien van de financiële exploitatie. Passend onderwijs heeft op 2013 nog geen direct effect. Er wordt vooruitlopend op deze wetswijziging - wel rekening gehouden met een daling van het aantal leerlingen per 1 oktober 2013. Dit zal nog geen gevolgen hebben voor de OCWgelden. Opbrengsten

Exploitatie Exploitatie Begroting 2011 2012 2012* OCW-opbrengsten 19.955.757 20.633.102 20.564.077 Overige opbrengsten 1.202.060 966.933 -22.694 Totaal opbrengsten 21.157.817 21.600.035 20.541.383 Personeelskosten 16.157.034 16.085.511 15.908.686 Overige kosten 4.587.647 5.206.804 4.456.827 Totaal kosten 20.744.681 21.115.490 20.542.338 Begroot resultaat 2011 413.136 484.545 - 955  Begroting 2012 in exclusief de onderwijsprojecten Op de Rails en Herstart


45/55 versie 0.1

Treasurybeleid De kaders voor het treasurybeleid van de Stichting Yulius Onderwijs zijn verankerd in het Treasury-Statuut. Uitgangspunt in dit statuut is het voeren van een risicoarm kasbeheer. Leidend in de vormgeving van de kaders is de Regeling Beleggen en Belenen door Instellingen voor Onderwijs en Onderzoek. Het kasbeheer van de Stichting Yulius Onderwijs vindt geïntegreerd plaats als onderdeel van het kasbeheer van Stichting Yulius, waarvan Stichting Yulius Onderwijs deel uit maakt. In 2012 vinden geen beleggingen of uitzettingen plaats; de vrije middelen van Stichting Yulius Onderwijs zijn beschikbaar via de bankrekening, die wordt opgenomen in het concernblok van de Stichting Yulius bij huisbankier ING. De stichtingen, die onderdeel zijn van Yulius, staan borg voor elkaars verplichtingen die voortvloeien uit de kredietovereenkomst bij de ING Bank. In 2012 doen zich geen liquiditeitsproblemen voor bij de stichtingen die deel uit maken van de Stichting Yulius. Conform het treasury-statuut wordt gedurende het verslagjaar de liquiditeitspositie gemonitord en periodiek geraamd op basis van de liquiditeitsbegroting, die is afgeleid van de exploitatie- en investeringsbegroting.


46/55 versie 0.1

5 Jaarrekening


47/55 versie 0.1

BIJLAGE I Overzicht belanghebbenden en samenwerkingspartners -

-

-

-

-

Met het Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (ECSO) werkt Yulius Onderwijs samen met betrekking tot de toestroom van leerlingen en de aanloop naar passend onderwijs. Met Horizon, instituut voor jeugdzorg en onderwijs, werken we samen op het terrein van de ortho-psychiatrie. Beide organisaties participeren in ECSO. De organisaties hebben zich tot doel gesteld binnen een termijn van drie jaar te komen tot een nauwe samenwerking, waarbij de klant het vertrouwen heeft dat Yulius en Horizon gezamenlijk zorg dragen voor adequaat onderwijs aan leerlingen met een ondersteuningsvraag in de betreffende regio’s. Met het Bestuur Openbaar Onderwijs Rotterdam (BOOR) vindt afstemming plaats. BOOR biedt zowel regulier als speciaal onderwijs en participeert in ECSO. Met SPON, specialist in aangepast onderwijs aan leerlingen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking, trekt Yulius samen op richting de samenwerkingsverbanden. Ook vindt afstemming plaats tussen Yulius en SPON op het gebied van ambulante begeleiding. De CED-groep heeft Yulius Onderwijs begeleid bij de invoering van leerlijnen in so en vso. Aan cliënten van psychotherapeutisch centrum De Viersprong hebben we tot 1 augustus 2012 onderwijs geboden. Aan cliënten van Lucertis Kinder- en Jeugdpsychiatrie biedt Yulius onderwijs op locatie De Fjord in Capelle aan den IJssel. Locatie dagbehandeling MFC Brainpark in Rotterdam verzorgt onderwijs voor cliënten van Pameijer. We werken mee met Rebound, Herstart- en Op de Rails-projecten in het voortgezet onderwijs in Spijkenisse, Sliedrecht, Schiedam en Leerdam. Op ECSO-niveau verleent Yulius Onderwijs diensten aan het Landelijk Netwerk Autisme. Yulius verzorgt onderwijs aan cliënten van een kliniek voor jeugdige verslaafden en een kliniek voor kinderen jeugdpsychiatrie van Stichting De Hoop in Dordrecht. In het kader van voorbereiding op de Wet passend onderwijs zijn wij vertegenwoordigd in alle samenwerkingsverbanden in het regulier onderwijs (primair en voortgezet onderwijs) in de regio’s.


48/55 versie 0.1

Overige belangrijke belanghebbenden van Yulius Onderwijs zijn leerlingen en hun ouders, de Inspectie van het Onderwijs, Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten en gemeentelijke overheden. Daarnaast participeert Yulius Onderwijs onder meer in de volgende landelijke en regionale overlegorganen: - het bestuur van het Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (LECSO) - het bestuur van de PO-Raad - de taakgroepen Kwaliteit en Arbeidstoeleiding van LECSO - het directeurenoverleg en het bestuur van ECSO - diverse regionale samenwerkingsverbanden vanwege de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs


49/55 versie 0.1

BIJLAGE II Ontwikkelingen op de locaties van Yulius Onderwijs Het Ilex College In 2012 start Yulius Onderwijs met de renovatie en nieuwbouw van het gebouw aan de Van Haarenlaan in Schiedam (zie paragraaf 4.10). Terwijl er wordt gewerkt aan nieuwbouw, krijgen de groepen les in het oude gedeelte van het schoolgebouw. In oktober worden de nieuwe lokalen in gebruik genomen en wordt een start gemaakt met de renovatie van de rest van het gebouw. Begin 2013 is het gebouw helemaal klaar om in gebruik genomen te worden. In de tussentijd wordt op Het Ilex College hard gewerkt aan optimalisering van onderwijskwaliteit. De groepsplannen en individueel handelingsplannen voldoen aan de kwaliteitsnormen, het ontwikkelperspectief wordt in het handelingsplan opgenomen. De Gaard Op De Gaard wordt in 2012 gewerkt aan kwaliteitsverbetering. Het handelen van de leerkracht wordt als uitgangspunt genomen bij de zorg rondom leerlingen. Veiligheid is een belangrijk thema op De Gaard. Er wordt veel aandacht besteed aan het voorkomen van incidenten. Inmiddels is een aantal meetinstrumenten geïmplementeerd, zoals de Cito-toets voor de basisvaardigheden en SCOL voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling. De uitstroombestemming van leerlingen van De Gaard is vervolgonderwijs. Leerlingen stromen over het algemeen door naar het mbo. Om leerlingen hierop goed voor te bereiden, wordt al enkele jaren samengewerkt met het Albeda College in Hellevoetsluit. Er wordt een begin gemaakt met een ouderklankbordgroep op De Gaard. Daarnaast is een leerlingenraad actief. Discovery College In juni wordt de locatie bezocht door de Inspectie van het Onderwijs. Hierbij heeft de locatie het basisarrangement gehaald. Extra opsteker voor het team van het Discovery College is de goede beoordeling die wordt gegeven over het pedagogisch klimaat op de school. Sinds oktober bestaat Discovery College uit twee onderdelen: Discovery College en Discovery Arbeidsgerichte leerweg. De leerlingen van het Discovery College hebben uitstroombestemming vervolgonderwijs, de uitstroombestemming van leerlingen van Discovery AGL is arbeid. Zie voor meer informatie over Discovery AGL paragraaf 3.2.1.


50/55 versie 0.1

De Wilgen Uit het tevredenheidsonderzoek dat in het voorjaar van 2012 wordt uitgevoerd, blijkt dat veel leerlingen zich prettig voelen op De Wilgen, vooral als het gaat om het contact met leerkrachten. Veel ouders zijn tevreden over het contact dat de school met hen onderhoudt. In mei bezoekt de Inspectie van het Onderwijs de locatie. Ook deze locatie behaalt een basisarrangement. Heer Bokel College Op het Heer Bokel College is er in 2012 veel oog voor het optimaliseren van kwaliteitszorg. In dat kader start de school diverse trajecten op, zoals het implementeren van leerlijnen en werken met groepsplannen. Het team zet de schouders onder deze plannen en kan met grote tevredenheid vaststellen dat ze uitzien naar het Inspectiebezoek in het voorjaar van 2013 en het behalen van een basisarrangement. Het Heer Bokel College werkt met het oog op het examineren van leerlingen nauw samen met het Wolfert Dalton College, voorgezet regulier onderwijs in Rotterdam. De verdere inbedding van het Heer Bokel College in samenwerkingsverband Koers VO verloopt positief. De Fjord Op De Fjord wordt in 2012 kritisch gekeken naar de effectiviteit en efficiëntie van de onderwijsorganisatie. Dit resulteert onder andere in gesprekken met de zorgpartner over het invoeren van een ander lesrooster en bijbehorende andere lestijden. De uitwerking van deze gesprekken zal plaatsvinden in 2013. Ook de werkwijze en de procedure van de CvB worden aangescherpt om een kwaliteitsverbetering van de leerlingenzorg te realiseren. Het jaar 2012 staat verder in het teken van het bezoek van de Inspectie van het Onderwijs. De Inspectie bezoekt De Fjord in mei en geeft de kwaliteit van het onderwijs een voldoende. De Fjord behaalt hiermee een basisarrangement. MFC Brainpark Een belangrijk speerpunt in 2012 is de kwaliteitsverbetering van het onderwijsproces op het MFC. De CvB houdt zich bezig met de borging van de processen van de leerlingenzorg. Het groepsplan en het individueel handelingsplan voldoen aan de gestelde eisen. De locatie bereidt zich hierdoor voor op het bezoek van de Inspectie van het Onderwijs in het voorjaar van 2013. De leerlingen van MFC Brainpark hebben als uitstroombestemming arbeid. Naast interne stagemogelijkheden die er al zijn, wordt het stageaanbod voor de leerlingen uitgebreid met project Boskoop. Leerlingen ouder dan 14 jaar kunnen hier twee dagen per week onder begeleiding stagelopen.


51/55 versie 0.1

De Oever 2012 staat in het teken van het samenvoegen van de locaties De Zuidoever en De Noordoever. Tot aan de zomervakantie wordt op deze twee locaties onderwijs verzorgd aan so- en vsoleerlingen. De vso-leerlingen van De Zuidoever worden ‘ingevoegd’ bij het Ilex College. De so-leerlingen van De Zuidoever verhuizen naar het gebouw van De Noordoever aan de Heemraadsingel in Rotterdam. De twee locaties gaan als één locatie verder onder de naam: De Oever. Zie voor meer informatie paragraaf 4.2. Het nieuwe team werkt hard aan onderwijskwaliteitsverbetering. De CvB legt veel nadruk op het efficiënt inrichten van de onderwijsorganisatie, de borging van de onderwijsleerprocessen en het planmatig handelen. De voortgang van de leerlingen wordt getoetst op vaste toetsmomenten, zowel aan de hand van methode-onafhankelijke toetsen, zoals SCOL en CITO, als van methodegebonden toetsen. Er wordt met vertrouwen uitgekeken naar het inspectiebezoek in 2013. Sluiting locatie De Viersprong De afgelopen jaren heeft Onderwijslocatie De Viersprong te maken gehad met een teruglopend aantal leerlingen. Hierdoor kan de locatie de onderwijskwaliteit niet langer garanderen en voldoet de school niet meer aan de normen die de Inspectie van het Onderwijs aan het onderwijs stelt. Bovendien bevind locatie De Viersprong zich buiten de reguliere werkregio’s van Yulius t. Daarom wordt de locatie aan het einde van schooljaar 2011-2012 gesloten. De Drechtster Een belangrijk speerpunt in 2012 is de kwaliteitsverbetering van het onderwijsproces. De Commissie voor de Begeleiding houdt zich bezig met de borging van de processen van de leerlingenzorg. Het groepsplan en het IHP voldoen nu aan de gestelde eisen. In de klassen wordt gestart met observaties door de intern begeleider (IB’er) en de locatiemanager. De IB’er gebruikt de observaties voor de leerlingbesprekingen. De locatiemanager krijgt door de observaties een goed beeld van de ontwikkeling van de onderwijskundige kwaliteit in de groepen. Na de zomervakantie start de Drechtster met drie groepen op het niveau van vmbo-b. De leerlingen van vmbo-b 3 starten met hun examendossier. Dit wordt afgestemd met het Insula College. Ten slotte worden in de kerstvakantie in alle klaslokalen digiborden geplaatst, dat een positieve stimulans geeft aan de mogelijkheden van het didactisch handelen van de docenten.


52/55 versie 0.1

Het team zet de schouders onder veel plannen en ziet met vertrouwen uit naar het Inspectiebezoek dat is gepland in het voorjaar van 2013. De Hoop De locatie houdt zich afgelopen jaar intensief bezig met een verdere borging van alle processen van inschrijving tot uitschrijving. Een aantal meetinstrumenten wordt geïmplementeerd, zoals de Cito-toets en SCOL. Halverwege het jaar komt het verzoek van De Hoop GGZ om uit te breiden met een derde lesgroep. Net voor de zomervakantie wordt deze uitbreiding weer teruggedraaid en blijft de locatie voorlopig plek bieden aan zestien tot twintig leerlingen. Wel ziet de locatie de leerlingenstroom verschuiven van leerlingen op VO-niveau naar leerlingen op mbo-niveau. Leerlingen hebben bovendien in toenemende mate een meer gedragsmatige problematiek. We trachten ook voor deze leerlingen een passend onderwijsaanbod te formuleren. De Dijk In juni bezoekt de Inspectie van het Onderwijs de locatie De Dijk. Hierbij behaalt de locatie het basisarrangement. Uit het tevredenheidsonderzoek van Yulius Onderwijs komt bovendien naar voren dat veel leerlingen zich prettig voelen op school, zeker als het gaat om het contact met leerkrachten. Veel ouders zijn tevreden over het contact dat de school met hen onderhoudt. Sinds dit schooljaar neemt de locatie deel aan het Gruitproject, een gezond initiatief waarbij de school een afgesproken periode gratis groente of fruit geleverd krijgt. Tijdens de ochtendpauze wordt er drie keer per week alleen groente en/of fruit gegeten. In 2012 verlaten 21 leerlingen De Dijk en stromen door naar het voortgezet (speciaal) onderwijs. Het Tij Ook Het Tij geeft in 2012 veel aandacht aan kwaliteitszorg en kijkt kritisch naar de effectiviteit en efficiëntie van de locatie. Dit resulteert onder andere in het invoeren van een ander lesrooster en lestijden. Een en ander leidt tot een kwaliteitsverbetering. De Inspectie van het Onderwijs bezoekt Het Tij in mei en kent een basisarrangement toe. In 2012 installeert Het Tij een enthousiast ouderklankbord. De samenwerking met de locatie wordt van beide kanten als prettig ervaren. De Kreek Met een enthousiast nieuw team wordt er in 2012 hard gewerkt aan de onderwijskwaliteit binnen De Kreek en de samenwerking met de zorg. Tijdens het inspectiebezoek in het voorjaar van 2012 wordt duidelijk dat er grote stappen zijn gemaakt in de gewenste richting, maar dat er nog een kwaliteitsslag nodig is. De locatie krijgt daarom een aangepast (zwak) arrangement. In het voorjaar van 2013 wordt de locatie opnieuw bezocht. De uitkomsten van het inspectiebezoek van 2012 geven goede aanknopingspunten om de kwaliteit van de locatie te verbeteren.


53/55 versie 0.1

De Linge en Lingewaal College Op De Linge en Het Lingewaal College in Gorinchem spelen zich een aantal ontwikkelingen tegelijkertijd af. Op beide locaties is sprake van een lichte daling van het leerlingenaantal. Er is veel aandacht voor het werken met groepsplannen. Inmiddels wordt gewerkt conform de vastgestelde werkwijze. Ook de CvB gaat werken volgens de beschreven werkwijze en gaat meer sturing en richting geven aan onderwijs en begeleiding, in plaats van vooral te reageren op incidenten. In mei en juni bezoekt de Inspectie van het Onderwijs beide locaties. Helaas beoordeelt de Inspecteur de kwaliteit nog niet als voldoende. Onder andere het borgen, evalueren en rapporteren en de leerlingenzorg zijn op twee normindicatoren nog niet voldoende. De locaties stellen een verbeterplan op met als doel om voor de zomer van 2013 een basisarrangement te behalen. De coördinatoren van de beide locaties werken in dit kader aan het opzetten van een kwaliteitshandboek, waarin de werkwijze van de locaties wordt vastgelegd. Op het Lingewaal College wordt voor de zomervakantie een ouderplatform gestart. Op De Linge is het ouderplatform in voorbereiding.


54/55 versie 0.1

BIJLAGE III Wetenschappelijke activiteiten Yulius 2012 Yulius Academie: Wetenschappelijke tijdschriften nationaal (peer-reviewed) Dyslexie en Schoolverzuim in het VMBO Tick N, Prins V, Struiksma C. Tijdschrift voor Orthopedagogiek 2012;51(11):535-545 Yulius Academie: voordrachten (op geaccrediteerde nascholing of congressen) De leerkracht als ordehandhaver of Sinterklaas: de invloed van de leerkracht op gedrag en relaties in de klas Breeman L, Hopman J. Jaarsymposium wetenschappelijke activiteiten Yulius, Hendrik Ido Ambacht, 19 maart 2012 Disruptive behavior in special education classrooms: The effect of a classroom-based intervention and the role of the teacher-student relationship Breeman LD, Tick NT, van Lier PAC, Van der Ende J, Verhulst FC, Maras A. International conference on interpersonal relationships in education, Vancouver, 11-12 april 2012 Interpersonal teacher behavior and student disruptive behavior in special education: toward a transactional model Hopman JAB, van Lier PAC, van der Ende J, Breeman LD, Wubbels T, Verhulst FC, Maras A, Tick NT. International Conference on Interpersonal Relationships in Educations, Vancouver, 11-12 April 2012 *Onderscheiden met de award voor best paper presentation ICIRE 2012


55/55 versie 0.1

Jaarverslag 2012 Yulius Onderwijs

Recommend Documents