2011
Inhoud JAARVERSLAG 2011: INLEIDEND .......................................................................... 4 DE MISSIE VAN LUISTERPUNT ............................................................................... 6 OVERZICHT STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN 2009-2014 .............................. 6 1. MEER LEZERS, DOORDACHTE COLLECTIE, GROEIENDE UITLENINGEN ..... 7 1.1. Lezers ............................................................................................................................ 7 1.2. Collectie .......................................................................................................................13 1.3. Uitleningen ...................................................................................................................17 1.4. Catalogus .....................................................................................................................20 1.5. Uitleendienst ................................................................................................................21
2. DIGI-LUISTERPUNT ............................................................................................ 23 2.1. Evolutie en vernieuwing..............................................................................................23 2.2. Intern ICT-netwerk .......................................................................................................24 2.3. Daisy in de huisstudio.................................................................................................25 2.4. Vlaamse stemmencommissie .....................................................................................26
3. COMMUNICATIE EN PROMOTIE ....................................................................... 28 3.1. Iederéén kan lezen! De film .........................................................................................28 3.2. Mijn Luisterpunt, de bib bij je thuis op schoot ..........................................................28 3.3. Een nieuwe look & feel voor de website ...................................................................28 3.4. De aanloop naar Ik haat lezen, de campagne voor kinderen en jongeren met dyslexie ...............................................................................................................................29 3.5. Knetterende Letteren, ons huistijdschrift ..................................................................30 3.6. Activiteiten en publicaties ..........................................................................................32
4. STRATEGISCHE PARTNERS, SAMEN OP WEG … .......................................... 34 4.1. Ouderencampagne voor luisterlezen .........................................................................35 4.2. Openbare bibliotheken, want iederéén kan lezen .....................................................35
2
4.3. Over het muurtje, gluren bij de (soms verre) buren ..................................................37
5. MIDDELEN: FINANCIËN, PERSONEEL, BESTUUR, GEBRUIKERSRAAD EN WERKLOCATIE ....................................................................................................... 38 5.1. Financiën......................................................................................................................38 5.2. Personeel .....................................................................................................................39 5.3. Raad van Bestuur en Algemene Vergadering............................................................41 5.4. Gebruikersraad ............................................................................................................41 5.5. Bewerkstelligen van één werklocatie .........................................................................42
COLOFON................................................................................................................ 43 BIJLAGE 1: OPENBARE BIBLIOTHEKEN MET EEN DAISY-WERKING.............. 44 BIJLAGE 2: PERSONEELSLEDEN ........................................................................ 49 BIJLAGE 3: SAMENSTELLING BESTUURSORGANEN ....................................... 51
3
Jaarverslag 2011: inleidend 2008: overgang In 2008 werd in hoofdzaak werk gemaakt van de start van Luisterpunt (vzw-statuten, beheersovereenkomst met de Vlaamse overheid, contracten met productiecentra, overname personeel, uitbouw van een ICT-netwerk) en de integratie van beide uitleendiensten in één operationele dienst met één collectie, één uitleensoftware en één lezersbestand. De Algemene Vergadering heeft in 2008 de missie, de visie en de strategische doelstellingen besproken en goedgekeurd. Daarmee werd de basis gelegd voor een participatieproces dat leidde tot een beleidsplan 2009-2014, getiteld ‘Expansie²’, met een eerste tweejaarlijks actieplan 2009-2010. Eind 2010 volgde een tweede actieplan voor de periode 2011-2012. Deze teksten zijn te consulteren op de website van Luisterpunt. 2009: expansie Expansie²: de combinatie van meer Daisy- en brailleboeken én meer actieve lezers, moet de komende jaren leiden tot een kwadrateren van de expansie van Luisterpunt. Luisterpunt zette in 2009 zeer actief in om de dienstverlening aan particuliere lezers te optimaliseren: nieuwe verzendzakjes, updaten van de online catalogus, verbeteren van het huistijdschrift Knetterende Letteren, meer kwaliteit in de collectie van brailleboeken en Daisyboeken. Luisterpunt bereidde in 2009 ook proactief de verdere digitalisering van haar dienstverlening voor: er werd geïnvesteerd in een glasvezelnetwerk in synergie met de Vlaamse Digitale Ooglijn, wat downloaden en streamen van Daisy-boeken op termijn mogelijk moet maken. Een andere prioriteit was om via allerlei intermediairs de doelgroep van leesbeperkte personen beter te bereiken. De openbare bibliotheken laten met bruikleencollecties van Daisy-boeken potentiële lezers proeven van het aanbod van de Luisterpuntbibliotheek. Via een grootse en uitgebalanceerde promotiecampagne naar rusthuizen en lokale dienstencentra en een omvangrijke mediacampagne naar slechtziende ouderen werd het Daisy-boek en de Daisy-speler voor het voetlicht geplaatst. Maar ook andere activiteiten stonden in de steigers: het voorbereiden van onze nieuwe interactieve website met allerlei uitleenfunctionaliteiten, het vernieuwen van onze jeugdcollectie en de communicatie naar kinderen en jongeren, de organisatie van een internationaal bibliotheekcongres in augustus in Mechelen. 2010: consolidatie 2010 werd een hectisch werkjaar waarin de vele vernieuwingen voor een kwaliteitsvolle dienstverlening en het doordringen in de vele segmenten van het brede veld van de doelgroep van leesbeperkte personen, leidden tot een consolidatie, een evaluatie en een optimalisatie van de bibliotheekwerking van Luisterpunt.
4
2011: hervorming Luisterpunt streeft vanaf 2011 naar nog ‘meer efficiëntieresultaat’: dit wil zeggen dat we nog beter onze ambitieuze strategische doelstellingen willen waar maken, maar dit met minder financiële en personele middelen. De daling van de subsidie van de Vlaamse overheid, het beschikken over onvoldoende bedrijfskapitaal bij de start, de vele technologische investeringen in de eerste levensjaren van Luisterpunt en de groeiende personeelskost (35% van de jaarkost), dwongen Luisterpunt om in 2011 een grondige hervorming door te voeren. Deze had haar weerslag op de werkingskosten en investeringen, maar ook op het personeelsbestand. Doordat Luisterpunt meer en meer een e-bibliotheek wordt die inzet op het kenbaar maken van haar dienstverlening, is ook de taakinhoud van verschillende jobs gewijzigd en zijn er nieuwe functieprofielen op vlak van ICT en promotie nodig. De directie en het bestuur weigeren om alleen maar af te slanken, maar kiezen resoluut voor het streven naar efficiëntiewinst: beter doen met minder!
2012: eigenheid in verbondenheid Een nieuw jaar is begonnen... ook 2012 zal druk zijn en de verdere integratie en optimalisatie van de bibliotheekwerking nastreven. In 2012 zal ook een belangrijke aanzet gegeven worden om enkele vernieuwende initiatieven op te starten, zoals onder andere: meewerken aan het Vlaams e-boek platform (VEP) en het downloaden en streamen van Daisy-boeken in het kader van het platform Daisy Vlaanderen, verder uitbouwen van braille-enkel en onze samenwerking met Nederland. Maar ook andere activiteiten staan in de steigers: het vernieuwen van onze interactieve website, de automatische inschrijving van lezers, het implementeren van een module voor instellingen in Mijn Luisterpunt, vanaf februari start bovendien een uitgebalanceerde media- en scholencampagne om kinderen met dyslexie te bereiken... Even belangrijk wordt in 2012 ook de aandacht die we willen besteden aan het verder uitbouwen van het intern werkoverleg en de interne communicatie. 2012 wordt het jaar van ‘eigenheid in verbondenheid’: * uitbouwen van de eigen competenties binnen een solide personeelsteam: de voorbije hervorming had mee tot doel om medewerkers beter in te zetten op functies en niveaus, waar hun eigen competenties het best tot hun recht komen en ze zo de beste bijdrage kunnen leveren aan Luisterpunt als geheel; ook in 2012 zal ons personeelsbeleid dit competentiemanagement verder zetten. * inbedden van onze specifieke bibliotheekdienstverlening in de bibliotheeksector: met onze dienstverlening aan mensen met een visuele of andere leesbeperking zijn we een buitenbeentje in de sector van openbare bibliotheken, maar we willen er wel structureel in ingebed zijn, onder andere via onze online catalogus. * participeren als zelfstandige organisatie aan het feitelijke en open netwerk van Vlaamse oogpunten: hieraan participeren onder andere Blindenzorg Licht en Liefde (BLL) en de Koninklijke Maatschappij voor Blinden en Slechtzienden (KMBS) die ook het Vlaams oogfonds beheert dat projecten en organisaties financieel ondersteunt; deel uit maken van dit netwerk levert schaalvoordelen op en maakt uitwisseling van kennis en kunde mogelijk.
Albert Keersmaekers voorzitter Luisterpunt
Geert Ruebens directeur Luisterpunt
De missie van Luisterpunt Luisterpunt is een gespecialiseerde openbare bibliotheek, een landelijke lectuurvoorzieningsdienst voor Vlaanderen en Brussel. Wij werken als verzendbibliotheek voor de steeds ruimer wordende doelgroep van leesbeperkte personen: blinden, slechtzienden, dyslectici, ouderen met leesproblemen en personen met een motorische beperking. Wij bieden hen gratis een laagdrempelige en kwaliteitsvolle dienstverlening aan. Persoonlijke begeleiding op maat is daarbij cruciaal. Luisterpunt streeft naar inclusie en het recht op gelijkwaardige toegang tot kennis en informatie, cultuur, ontspanning en educatie. Wij realiseren een collectieaanbod in de diverse aangepaste leesvormen, waaronder braille- en luisterboeken (Daisy-boeken). Onze collectie is gevarieerd en actueel. Wij implementeren technologische vernieuwingen in onze werking. De gebruikers staan centraal in onze openbare bibliotheek. Via een gebruikersraad betrekken wij hen systematisch bij onze dienstverlening. Met de hulp van verscheidene strategische partners en intermediairs, zoals openbare bibliotheken, sociaal-culturele middengroepen en voorzieningen voor ouderen, streven we naar een groter en volwaardiger bereik van leesbeperkte personen.
Overzicht strategische doelstellingen 2009-2014 1. LUISTERPUNT BEREIKT MEER MENSEN UIT DE DOELGROEP VAN PERSONEN MET EEN LEESBEPERKING, WAARONDER BLINDEN EN SLECHTZIENDEN.
2. LUISTERPUNT REALISEERT EEN DIGITALE DIENSTVERLENING EN SPEELT IN OP DE NIEUWE ICT- EVOLUTIES.
3. LUISTERPUNT VOERT EEN ACTIEF EN ADEQUAAT COMMUNICATIE- EN PROMOTIEBELEID.
4. LUISTERPUNT WERKT STRUCTUREEL SAMEN MET STRATEGISCHE PARTNERS EN MET INTERMEDIAIRE ORGANISATIES.
6
1. Meer lezers, doordachte collectie, groeiende uitleningen STATISTIEKEN WERKJAAR 2011 In 2011 werden iedere maand de primaire statistieken automatisch naar alle bestuursleden en medewerkers van Luisterpunt gemaild. Het zijn statistieken over braille en Daisy die een overzicht geven in verband met het aantal lezers, de collectie en de uitleningen. Omdat braille-enkel pas in september van start is gegaan, is in dit jaaroverzicht nog geen onderscheid gemaakt tussen braille-heen-en-terug en braille-enkel. In de toelichting onder de statistiek zijn wel cijfergegevens opgenomen over braille-enkel.
1.1. Lezers Bij de lezers worden alle actieve lezers en actieve instellingen met een bruikleencollectie weergegeven. Actief betekent dat de lezer of de instelling een titel heeft ontvangen of teruggestuurd, of een titel voorafgaand aan een periode nog niet (volledig) heeft terugbezorgd. Aan bibliotheken, rusthuizen en dienstencentra, ziekenhuizen, scholen en andere instellingen stelt Luisterpunt gratis bruikleencollecties met Daisy-boeken ter beschikking. De pakketten worden gekozen door Luisterpunt of door de organisaties zelf.
ACTIEVE LEZERS PER LEEFTIJD VAN DAISY-BOEKEN Nieuw actief ingeschreven lid JEUGD Kleuters (0-5 jaar) Kinderen (6-11jaar) Jongeren (12-14 jaar) SUBTOTAAL VOLWASSENEN Adolescenten (15-17 jaar) Volwassenen (18-50 jaar) Medioren (51-60 jaar) Jongsenioren (61-70 jaar) Senioren (71-80 jaar) Hoogbejaarden (81-120 jaar) SUBTOTAAL TOTAAL
Alle actieve lezers
Gestopt met actief lenen 1
86 114
1 3 5
201
9
41 141 63 46 57 79 427
3 43 18 25 25 101
628
2 139 240 381 177
765 419 412 421 694 2.888 3.269
215 224
7
ACTIEVE LEZERS PER LEEFTIJD VAN BRAILLEBOEKEN Nieuw actief ingeschreven lid JEUGD Kleuters (0-5 jaar) Kinderen (6-11jaar) Jongeren (12-14 jaar) SUBTOTAAL VOLWASSENEN Adolescenten (15-17 jaar) Volwassenen (18-50 jaar) Medioren (51-60 jaar) Jongsenioren (61-70 jaar) Senioren (71-80 jaar) Hoogbejaarden (81-120 jaar) SUBTOTAAL TOTAAL
Alle actieve lezers
Gestopt met actief lenen
9 3 12
13 15 28
1 32 11 9 9 7 69 81
10 122 47 46 32 11 268 296
5
2
7 7
ACTIEVE LEZERS PER LEEFTIJD VAN ZOWEL DAISY- EN BRAILLEBOEKEN Nieuw actief ingeschreven lid
JEUGD Kleuters (0-5 jaar) Kinderen (6-11jaar) Jongeren (12-14 jaar) SUBTOTAAL VOLWASSENEN Adolescenten (15-17 jaar) Volwassenen (18-50 jaar) Medioren (51-60 jaar) Jongsenioren (61-70 jaar) Senioren (71-80 jaar) Hoogbejaarden (81-120 jaar) SUBTOTAAL TOTAAL
Alle actieve lezers
Gestopt met actief lenen
4 2 6
8 9 17
1 24 13 9 9 4 60 66
9 65 30 25 14 4 147 164
2 1
3 3
INSTELLINGEN MET BRUIKLEENCOLLECTIE DAISY-BOEKEN Nieuwe actieve instelling
Andere instellingen Bibliotheken Rusthuizen & dienstencentra Scholen Ziekenhuizen TOTAAL
Gestopt met actief lenen
Alle actieve instellingen
7
21 257 340 43 15 676
1 36 21 3 68
8
TOTAAL ACTIEVE LEZERS Nieuw actief ingeschreven lid JEUGD VOLWASSENEN Instellingen met bruikleencollectie TOTAAL
Alle actieve lezers
Gestopt met actief lenen
401 3.225 676 4.302
211
513 68 792
3 3
Luisterpunt heeft in 2011 in het totaal 4.302 actieve lezers. 676 instellingen maken gebruik van een bruikleencollectie, evenals 3.269 Daisy-lezers en 296 braillelezers. 164 lezers lezen braille én Daisy. 628 nieuwe Daisy-lezers en 81 nieuwe braillelezers schreven zich in. 62 van deze actieve nieuwe braillelezers zijn lezers die zich hebben ingeschreven voor braille-enkel. 224 lezers zijn gestopt met het lezen van Daisy-boeken en 7 lezers zijn gestopt met het lezen van brailleboeken. Dit is meestal door ziekte of overlijden. Meer dan de helft van de Daisy-lezers zijn ouder dan 60 jaar. Ongeveer 11,50 % van de Daisy-lezers zijn jeugdlezers. Luisterpunt beschikt helaas niet over statistische gegevens over hoeveel lezers er zich aanmelden in openbare bibliotheken. De inschrijvingen van nieuwe particuliere Daisy-lezers gebeuren online via de website, via email, telefonisch of schriftelijk. Nieuwe inschrijvingen van braillelezers verlopen meestal schriftelijk en telefonisch. De regionale spreiding van de instellingen met een bruikleencollectie ziet er al volgt uit: Brussel Hoofdstedelijk gewest Vlaams-Brabant Antwerpen Limburg West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen TOTAAL
23 90 178 82 125 178 676
4% 14 % 26 % 12 % 18 % 26 % 100 %
9
Particuliere Daisy-lezers jeugd 2011
1% 36% Kleuters Kinderen Jongeren 63%
Particuliere Daisy-lezers volwassenen 2011
6%
24%
26% Adolescenten Volwassenen
15%
Medioren
14%
15%
Jongsenioren Senioren Hoogbejaarden
© Luc Arens (4 foto’s)
10
Particuliere braillelezers jeugd 2011
0%
46%
Kleuters Kinderen Jongeren
54%
Particuliere braillelezers volwassenen 2011 12%
4%
4%
17% Adolescenten
Volwassenen Medioren
45% 18%
Jongsenioren Senioren Hoogbejaarden
11
In vergelijking met vorig jaar telt Luisterpunt 56 particuliere Daisy-lezers en 72 instellingen met een bruikleencollectie meer dan vorig jaar. Het aantal braillelezers is zo goed als gelijk gebleven. De cijfers verschuiven wel: het aantal hoogbejaarden (ouder dan 81) daalt van 744 naar 694, en het aantal kinderen en jongeren (6-14 jaar) stijgt van 303 in 2010 naar 379 in 2011. In vergelijking met 2008 telt Luisterpunt 739 particuliere Daisy-lezers meer, en 521 instellingen met een bruikleencollectie meer.
Ve rge lijking actie v e le ze rs e n bruikle e ncolle ctie s 2008-2010-2011 3500
3212
3000
3269
2530
2500 2000
2008
1500
2010
1000 330
500
604 676
300 296
2011
155
0 Daisy
Braille
Bruikleencollecties Daisy
Overzicht inschrijvingen particuliere lezers 2011 120 100 80 braille
60
Daisy
40 20 0 jan
feb
mrt
apr mei jun
jul
aug sept okt
nov dec
12
1.2. Collectie BRAILLEBOEKEN PER CATEGORIE
Fictie volwassenen Fictie jeugd Fictie subtotaal Non-fictie volwassenen Non-fictie jeugd Non-fictie subtotaal Muziekpartituren TOTAAL BRAILLE
Totaal vorig jaar 4.253 1.226 5.479 2.024 72 2.096 3.135 10.710
Aanwinsten
Afvoer
Nieuw totaal
208 193 401 94 9 103
95 75 170 55 5 60
504
230
4.366 1.344 5.710 2.063 76 2.139 3.135 10.984
DAISY-BOEKEN PER CATEGORIE
Fictie volwassenen Fictie jeugd Fictie subtotaal Non-fictie volwassenen Non-fictie jeugd Non-fictie subtotaal TOTAAL DAISY
Totaal vorig jaar 10.396 2.402 12.798 3.928 129 4.057 16.855
Aanwinsten
Afvoer
523 249 772 299 10 309 1.081
Nieuw totaal 4 1 5 1
10.915 2.650 13.565 4.226 139 4.365 17.930
1 6
TOTALE COLLECTIE DAISYen BRAILLEBOEKEN per CATEGORIE
Fictie Daisy Non-fictie Daisy Daisy subtotaal Fictie braille Non-fictie braille Muziekpartituren Braille subtotaal TOTALE COLLECTIE
Totaal vorig jaar 12.798 4.057 16.855 5.479 2.096 3.135 10.710 27.565
Aanwinsten
Afvoer
Nieuw totaal
772 309 1.081 401 103
5 1 6 170 60
504 1.585
230 236
13.565 4.365 17.930 5.710 2.139 3.135 10.984 28.914
13
Aantal titels Daisy- en brailleboeken 20000 17930 18000
16855
16000 14000
13872 12988
12000
10710
10984
10000
2008 2010 2011
8000 6000 4000 2000 0 Daisy
braille
Collectie Daisy-boeken per categorie
15%
23%
1% Fictie jeugd Non-fictie jeugd Fictie volwassenen Non-fictie volwassenen 61%
Collectie brailleboeken per categorie (zonder muziekpartituren)
17%
26%
1% Fictie jeugd Non-fictie jeugd Fictie volwassenen Non-fictie volwassenen
56%
Daisy-boeken De collectie nam toe met 1.075 titels en bedroeg eind 2011: 17.930 titels. Er kwamen 1.081 nieuwe titels bij en 6 titels werden afgevoerd. Brailleboeken De collectie brailleboeken bestaat vanaf 2011 uit boeken braille-heen-en-terug, de klassiek ingebonden boeken, en braille-enkel-boeken, dit zijn boeken die digitaal worden aangemaakt en op vraag van de lezer worden geprint en opgestuurd. Ze moeten niet teruggestuurd worden naar de bibliotheek. De nieuwe brailleboeken worden voortaan in braille-enkel aangemaakt. Er waren 504 aanwinsten, 230 titels werden geschrapt. De totale collectie nam toe met 274 titels en bedroeg eind 2011 10.984 titels (7.848 boeken; 3.135 muziekpartituren). Start braille-enkel In 2011 is Luisterpunt gestart met het uitlenen van brailleboeken die niet meer hoeven teruggestuurd te worden naar Luisterpunt. Om een duidelijk onderscheid te maken tussen welke boeken wel en welke niet moeten teruggestuurd worden, heeft Luisterpunt iedere braillelezer per brief op de hoogte gebracht van de nieuwe identiteit die aan de boeken gegeven is. De klassiek ingebonden boeken, waarvan de lezer de banden moet terugsturen, heten voortaan “braille-heen-en-terug”. Braille-op-aanvraag, de brailleboeken die speciaal voor de lezer geprint worden en die de lezer mag behouden, heten “braille-enkel”. Op 31 maart 2011 werd braille-enkel voorgesteld. Deze voorstelling vond plaats in het Gelijkekansenhuis (Brussel), in aanwezigheid van Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege. Ondanks het voorlopig nog beperkte aanbod van printklare titels zijn de lezers heel tevreden over deze service.
Productiecentra De twee Vlaamse productiecentra Progebraille Helen Keller (PHK) en Blindenzorg Licht en Liefde (BLL) staan in voor de aanmaak van boeken in een aangepast leesformaat. In 2011 bestelde Luisterpunt bij BLL 50 brailleboeken en 300 Daisy-boeken, waarvan 70 Aboeken. Bij PHK werden 120 brailleboeken en 422 Daisy-boeken besteld, waarvan 50 Aboeken. A-boeken zijn boeken die met voorrang worden geproduceerd en een productietijd hebben van ongeveer 6 maanden. 15
In 2011 leverde BLL 286 Daisy-boeken en 271 braille-enkel-boeken, PHK leverde 487 Daisyboeken en 233 braille-enkel-boeken. De huisstudio van Luisterpunt produceerde 152 Daisy-boeken (waaronder de conversie van commerciële luisterboeken en radioboeken). Dedicon (Nederland) leverde 156 Daisy-boeken en Luisterpunt leverde aan Nederland 83 titels. Uitgelicht Campagne voor kinderen en jongeren met dyslexie Met het oog op de dyslexiecampagne waarmee Luisterpunt van start gaat in het voorjaar van 2012 werd de aandacht voor de doelgroep jeugd verscherpt: de collectie van Daisy-boeken voor de jeugd kende een groei van 259 nieuwe titels. De jeugdcollectie van Daisy-boeken bedroeg eind 2011: 2.789 titels of meer dan 15% van de totale collectie. Ook de braillecollectie voor de jeugd kende een stijging met 122 titels: 202 nieuwe aanwinsten; 80 titels werden geschrapt. De collectie bevatte op het eind van 2011, 1.420 jeugdboeken of 18% van de totale boekencollectie. Auteurs lezen voor en wel in uw oor Luisterpunt streeft er naar om zo veel mogelijk auteurs te contacteren die hun boek zelf willen inlezen. In 2011 gingen 44 auteurs op onze vraag in en lazen een of meerdere eigen werken in. Vaak ontvingen ze hiervoor een financiële toelage van Stichting Lezen. Wablieft De nieuwe (derde) reeks Wablieft-boeken, boeken in duidelijke taal geschreven door bekende auteurs voor volwassen beginnende lezers, zijn omgezet in Daisy. Ze werden geproduceerd in Daisy 3.0 (full text full audio). Met de Daisy-software is de tekst van deze boekjes mee te volgen op het computerscherm. Drie van de zes boeken werden ingelezen door de auteur zelf. KJV Luisterpunt werkte ook in 2011 mee aan de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen (KJV). De Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen brengt kinderen in contact met recente jeugdliteratuur die in het Nederlands is verschenen. Kinderen kunnen zelf hun oordeel geven over de gelezen boeken: een initiatief voor leesbevordering én leesverdieping. Vanaf groep 2 (leeftijd 6+) worden boeken in braille en in Daisy omgezet. Stichting Lezen zorgt voor de zwartdrukboeken. Ontsluiting van de boekencollectie De aanwinsten verschijnen in het huistijdschrift Knetterende Letteren. Het tijdschrift verschijnt tienmaal per jaar en wordt op cd-rom (Daisy) en per e-mail naar alle lezers gestuurd. (zie verder). Er werden keuzelijsten voor Daisy-boeken aangeboden. Een keuzelijst bevat een selectie van maximaal honderd boeken van een bepaald genre of over een bepaald onderwerp. Tachtig lezers vroegen 366 keuzelijsten aan: 197 lijsten werden verstuurd in Daisy, 122 via mail, 42 in gedrukte vorm (€ 3) en 5 in braille.
16
1.3. Uitleningen UITLENINGEN BRAILLEBOEKEN PER CATEGORIE Zonder verlengingen Fictie volwassenen Fictie jeugd Fictie subtotaal Non-fictie volwassenen Non-fictie jeugd Non-fictie subtotaal Muziekpartituren TOTAAL BRAILLE
1.354
327 1.681 256 5 261 17 1.959
Met verlengingen 5.388 2.299 7.687 1.539 42 1.581 1.154 10.422
UITLENINGEN DAISY-BOEKEN PER CATEGORIE ZONDER INSTELLINGEN
Fictie volwassenen Fictie jeugd Fictie subtotaal Non-fictie volwassenen Non-fictie jeugd Non-fictie subtotaal TOTAAL DAISY
Met Zonder verlengingen verlengingen 85.844 178.742 7.024 21.212 92.868 199.954 15.304 34.928 177 434 15.481 35.362 108.349 235.316
TOTAAL UITLENINGEN DAISY- en BRAILLEBOEKEN PER CATEGORIE
Fictie Daisy Non-fictie Daisy Daisy subtotaal Fictie braille Non-fictie braille Muziekpartituren Braille subtotaal TOTAAL UITLENINGEN
Met Zonder verlengingen verlengingen 92.868 199.954 15.481 35.362 108.349 235.316 1.681 7.687 261 1.581 17 1.154 1.959 10.422 110.308 245.738
IBL-UITLENINGEN DAISY- en BRAILLEBOEKEN PER CATEGORIE Zonder verlengingen Fictie Daisy Non-fictie Daisy Daisy subtotaal Fictie braille Non-fictie braille Braille subtotaal TOTAAL UITLENINGEN
903
200 1.103 67 7 74 1.177
Met verlengingen 2.643 1.134 3.777 67 7 74 3.851
UITLENINGEN INSTELLINGEN MET BRUIKLEENCOLLECTIE
17
DAISY-BOEKEN Zonder verlengingen
Andere instellingen Bibliotheken Rusthuizen & dienstencentra Scholen Ziekenhuizen TOTAAL
436 7.126 7.675 819 244 16.300
Met verlengingen
3.521 131.162 85.913 4.116 3.644 228.356
TOTAAL UITLENINGEN (Inclusief verlengingen)
Jeugd Volwassenen Instellingen met collectie TOTAAL
DaisyBrailleboeken boeken 21.646 2.341 213.670 6.927 228.356 463.672 9.268
Totaal 23.987 220.597 228.356 472.940
Aan particuliere lezers werden er ongeveer 2.000 brailleboeken uitgeleend (of 10.400 met verlengingen). Daarvan zijn er 184 titels braille-enkel titels uitgeleend. In Daisy gingen er bijna 109.00 boeken de deur uit (of 235.000 met verlengingen). Daarnaast hebben we ook bijna 229.000 Daisy-boeken uitgeleend aan instellingen met een bruikleencollectie. In totaal bedraagt het aantal uitleningen van braille- en Daisy-boeken bijna 111.000 titels. Ongeveer 86 % van de uitleningen betreft fictie. Bij de particuliere lezers stijgen de uitleningen van fictie jeugd (7.024 zonder verlengingen in 2011, 4.985 in 2010, 2.688 in 2008) en van non-fictie volwassenen (15.304 zonder verlengingen in 2011, 13.256 in 2010, 9.935 in 2008). Uitleningen via Interbibliothecair leenverkeer (IBL) met Nederland zitten vervat in de uitleencijfers van Luisterpunt en staan ook nog eens apart vermeld in de tabellen. In deze cijfergegevens maken we een onderscheid tussen titels die uitgeleend zijn zonder verlengingen en met verlengingen. Een verlenging voor de particuliere lezers gebeurt automatisch na 28 dagen. Voor een instelling met een bruikleencollectie gebeurt de verlenging automatisch na 365 dagen.
18
Uitleningen particuliere lezers 2008-2010-2011 120.000 100.000
108.349
103.854 85.208
80.000 Daisy
60.000.
Braille
40.000
20.000
1.862
1.864
1.959
0 2008
2010
2011
Uitleningen brailletitels particuliere lezers per maand 2008-2010-2011 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0
2008 2010 2011
. jan
b. fe
m
rt
r. ap
m
ei
i jun
i jul
. g. pt au se
t. ok
v. c. no de
Uitleningen Daisy-titels particuliere lezers per maand 2008-2010-2011 14000 12000 10000
2008
8000
2010
6000
2011
4000 2000
au g. se pt . ok t. no v. de c.
ju li
ja n. fe b. m rt ap r. m ei ju ni
0
19
1.4. Catalogus Bibliotheeksysteem Bibliodata In 2011 werden nog een aantal verfijningen uitgevoerd aan onze interne uitleen- en catalogussoftware (Bibliodata) in functie van: - Mijn Luisterpunt - lezersmodule : plaatsen van een onderwerpenveld en het primeren van de meisjesnaam - uitleenmodule: meldingaanpassingen bij het terugnemen van de Daisy-schijfjes en de automatische clementie - implementatie van de programma’s voor braille-enkel - de inkijktool in functie van de websearch Luisterpunt en het Loket Aangepast-Lezen (zie verder). Online Daisy- en braillecatalogus Via http:// daisybraille.bibliotheek.be is de online Daisy- en braillecatalogus van Luisterpunt terug te vinden. Lezers hebben de mogelijkheid via deze site een boek onmiddellijk te laten opzenden of op de wenslijst te plaatsen. De zoekmogelijkheden zijn uitgebreid met het zoeken op boeknummer. Er zijn nu vijf zoekmogelijkheden: alles doorzoeken, op titel, op auteur, op onderwerp en op boeknummer. De online Daisy- en braillecatalogus wordt op regelmatige basis geüpdatet. Open Vlacc (Vlaamse Centrale Catalogus) In 2011 werden er voorbereidingen getroffen om ook alle Daisy-boeken van Luisterpunt zichtbaar te maken in open Vlacc, zonder dubbele invoer van de records en met de specifieke bijkomende elementen van een Daisy-boek. Een auteur krijgt de tweede functievermelding van inlezer als hij/zij zelf zijn/haar werk ingelezen heeft en bij uitvoerder wordt de naam van de vrijwillige inlezer opgenomen. Zowel de oorspronkelijke uitgever als Luisterpunt worden vermeld als uitgever. Websearch Daisy- en brailleboeken Luisterpunt en Loket Aangepast-Lezen Zowel in Vlaanderen en Nederland worden braille- en gesproken boeken geproduceerd. Om dubbele aanmaak te vermijden werd midden 2011 het project Communicatie Catalogi Loket en Luisterpunt (CCLL) gelanceerd. Dit project leidt tot een implementatie van een softwaretool die inzicht biedt in de catalogus aan beide zijden van de landsgrens. Dedicon werd aangesteld als projectontwikkelaar. Dit project werd mogelijk gemaakt door de financiële steun van de Nederlandse Taalunie. Aan de voorbereidingen gingen twee maal een werkoverleg in Vlaanderen en twee maal een werkoverleg in Nederland door. Het project werd afgerond in december 2011 en zal begin 2012 operationeel zijn. Technische commissie De twee Vlaamse productiecentra en Luisterpunt vaardigen elk enkele medewerkers met technische bagage af om te zetelen in een gezamenlijke technische commissie. Het doel van deze commissie is het delen van de knowhow, en het maken en bewaken van uniforme productieregels voor de aanmaak van Daisy- en van brailleboeken. In 2011 hebben vier bijeenkomsten van de technische commissies plaatsgevonden, bijna volledig gewijd aan braille-enkel. Deze overlegmomenten gingen drie maal door bij Progebraille Helen Keller (PHK) te Zellik en één maal bij Luisterpunt.
20
1.5. Uitleendienst Voor de uitleendienst is 2011 een bewogen jaar geweest. Omdat de uitleendienst het hart van Luisterpunt is, zijn heel wat veranderingen en hervormingen er erg zichtbaar geweest. Personeel 2011 was voor Luisterpunt het jaar van de hervormingen, ook voor de uitleendienst. Begin 2011 werkten er in de Daisy-uitleendienst 6 personen. In de loop van 2011 is dit teruggebracht tot drie. Om dit op te vangen verhuisde een medewerker van de dienst collectie naar de uitleendienst. Daarnaast kan de uitleendienst rekenen op twee vrijwilligers. Eén vrijwilliger ondersteunt de uitleendienst drie dagen per week (verzendklaar maken van Daisy-boeken aan particulieren en instellingen, brailleboeken halen en wegzetten, allerlei ad hoc-taken), een andere vrijwilliger neemt een keer per maand de verzending van het huistijdschrift Knetterende Letteren op zich. De braille-afdeling moet het vanaf najaar 2011 stellen met een medewerker minder. De twee braille-uitleenmedewerkers werden in november 2011 overgedragen aan Blindenzorg Licht en Liefde, maar ze blijven in opdracht van Luisterpunt de braille-uitleendienst bemannen. Ook in 2011 begeleidde de uitleendienst een stagiaire van de Franstalige bibliotheekschool. Deze stage duurde 5 weken. De stagiaire werd heel positief geëvalueerd. Telefonie Voor telefonie werkt Luisterpunt samen met Blindenzorg Licht en liefde, waardoor Luisterpunt zelf weinig mogelijkheden heeft om technische aanpassingen te (laten) doen aan de telefooncentrale. Ook in 2011 werden de telefoonproblemen niet opgelost. De lezers bleven heel vaak moeilijkheden ondervinden om de bibliotheek te contacteren, en kregen foute boodschappen te horen als de lijn bezet was. Daarnaast ondervinden bibliotheekmedewerkers zelf ook geregeld hinder om te telefoneren, zoals de melding ‘overbelasting’, soms al bij 2 medewerkers die tegelijk telefoneren. Telefonie blijft dan ook een grote bron van ergernis. Vanaf september is er beslist om de oproepen die bestemd zijn voor de Daisy-uitleendienst steeds door afdeling Laken te laten beantwoorden. Braille-enkel (Zie Collectie) Vanaf 2011 worden er geen fysieke brailleboeken meer aangemaakt. Alle brailleboeken die sinds dan opgenomen zijn in onze collectie worden geprint als de lezer erom vraagt. Het exemplaar wordt per post verzonden en hoeft niet meer teruggestuurd te worden. Op termijn zullen minder en minder braillebanden met braillekoffertjes moeten worden opgestuurd. Voor braille-enkel heeft Luisterpunt een overeenkomst met Blindenzorg Licht en Liefde (BLL). BLL zorgt voor het afdrukken en het verzenden van de braille-enkelboeken. Bruikleencollecties Bruikleencollecties kennen een steeds groter succes bij bibliotheken, woon- en zorgcentra. Het stijgend aantal kinderen met dyslexie zorgt ervoor dat er ook meer jeugdboeken in de bruikleencollecties van bibliotheken worden opgenomen, en dat ook scholen starten met een bruikleencollectie.
21
Mijn Luisterpunt Dit is een online toepassing die de lezers een grotere autonomie geeft: ze kunnen zelfstandig hun wenslijst aanpassen en hun leenhistoriek bekijken. En ze kunnen ook zien met welke gegevens ze zijn geregistreerd bij Luisterpunt, wat hun lezersprofiel is, hoeveel boeken ze in omloop hebben gevraagd enz. (zie ook Communicatie en promotie) Mijn Luisterpunt heeft ook positieve gevolgen voor de uitleendienst zelf. Boeken die op deze manier worden aangevraagd, stromen automatisch door naar het bibliotheeksysteem en bijgevolg naar de Daisy-robots. Voorheen ontving de uitleendienst voor elke aanvraag via de Daisy- en braillecatalogus een e-mail met de gegevens, die de uitleenmedewerker dan manueel moest overbrengen naar het bibliotheeksysteem. Deze werklast is nu volledig weggevallen. Boekaanvragen Lezers kunnen boeken telefonisch, met een briefje in het verzendhoesje, via e-mail, via een bibliotheekmedewerkers (een medewerker kiest een boek uit de genres die de lezer heeft gekozen), via de online catalogus en via Mijn Luisterpunt. Vele mogelijkheden, die allemaal worden benut. Enkele cijfers: Vanuit de online Daisy- en braillecatalogus zijn er nog ongeveer 6.200 Daisy-aanvragen binnengekomen bij (5.000 directe aanvragen en 1.200 aanvragen voor de wenslijst). Vanaf april 2011 gebeurde deze aanvragen via Mijn Luisterpunt. Vanuit Mijn Luisterpunt werden ongeveer 23.700 Daisy-aanvragen geregistreerd (21.200 directe aanvragen en 2.500 aanvragen voor de wenslijst). Voor braille werden er 141 directe aanvragen genoteerd (87 voor braille-heen-en-terug en 54 voor braille-enkel) en 126 aanvragen voor de wenslijst (68 voor braille-heen-en-terug en 58 voor braille-enkel). Daisy-spelers uitleendienst Lezers kunnen gedurende twee maanden een Daisy-speler lenen bij Luisterpunt. Deze dienstverlening wordt verzorgd door de uitleendienst. In 2011 leende Luisterpunt 44 Daisyspelers uit. Techniek Anno 2011 kan de uitleendienst in Laken rekenen op vijf branders die voortdurend in werking zijn. Deze intense werking maakt dat de apparatuur sneller onderhevig is aan slijtage. Branders vielen geregeld uit, de arm van de brander pikte de cd niet steeds correct op, plakkende cd-schijfjes veroorzaakten wel eens last, of een onderdeel raakte stuk en moest vervangen worden. De medewerkers van de ICT-dienst werden regelmatig gevraagd voor interventie.
22
2. Digi-Luisterpunt 2.1. Evolutie en vernieuwing In 2011 werd heel wat tijd geïnvesteerd in de technische realisatie van de braille-enkel productie. De belangrijkste componenten van dit project waren: - Onderzoek naar de workflow van het brailleerproces met in het bijzonder het vinden van een productiemethode die toelaat om boeken in een open formaat (Daisy-XML) uit te wisselen met Nederland. Dit is een eerste stap in de richting van een eengemaakte braillecollectie Vlaanderen-Nederland. - Onderzoek hoe we met de tools odt2braille en odt2daisy vanuit een OpenOffice document kunnen komen tot braille (BRF-bestanden) en Daisy (Daisy-XML als startpunt voor studioproducties). Dit zal op termijn dubbel werk uitsparen. - Opleiding (september 2011) van de brailleerders te Varsenare bij Blindenzorg Licht en Liefde voor braille-enkel fictie. - Afstemming tussen de productiemethodes van de productiecentra Blindenzorg Licht en Liefde en Progebraille Helen Keller om het gebruiksgemak van de lezer te verhogen. - Het zoeken naar convergentie tussen de mogelijkheden van de oude PCBproductietool voor braille en de beperkingen en/of nieuwe methodes die odt2braille biedt. Een vervanging van PCB is noodzakelijk om brailleproductie mogelijk te maken met nieuwe, en dus beter ondersteunde, technologie. - Luisterpunt was aanwezig met een poster op de AEGIS conferentie. AEGIS is een Europees project voor de ontwikkeling van toegankelijke technologieën. De metadata die door de odt2daisy tool gebruikt wordt, is door tussenkomst van de ICTdienst aangepast. In juni 2011 werd de kern van het netwerk van de Vlaamse Digitale Ooglijn verhuisd naar een datacenter in Oostkamp. De server van het platform anderslezen.be bevindt zich ook in dit datacenter. Het is belangrijk voor Luisterpunt dat de boeken die digitaal ter beschikking komen voor downloaden en streamen zich fysiek bevinden bij de anderslezen.be-server. Dit zal downloaden en streamen haalbaar maken. De handleiding bij de gratis verkrijgbare Daisy-software-cd werd uitgebreid en aangepast. De dienst ICT – netwerk volgt de ontwikkeling van nieuwe (gratis) applicaties op. Luisterpunt participeert in ETIN, het European Trusted Intermediaries Network. Dit initiatief verenigt verschillende nationale en internationale organisaties om het uitwisselen van boeken in aangepast leesformaat binnen Europa mogelijk te maken voor mensen met een leesbeperking. Het werk dat geleverd is in 2011 bestaat uit 2 componenten: - Het opstellen van een haalbare licentieovereenkomst op nationaal niveau tussen belanghebbenden zoals uitgevers en auteurs aan de ene zijde en TI’s, de zogenaamde Trusted Intermediaries die voorzien in toegankelijke lectuur, aan de andere zijde (vb. Luisterpunt). - Het positioneren van de ETIN standpunten ten opzichte van die van TIGAR, een gelijkaardig project op wereldniveau. Opleiding De ICT-coördinator is in september 2011 gestart met een 3-jarige opleiding netwerkbeheerder om de technische competenties van de IT-dienst te verbeteren.
23
Luisterpunt vormt samen met Pyxima, Sensotec, Lannoo en productiecentrum Blindenzorg Licht en Liefde een feitelijk consortium dat een aanvraag indiende bij het IWT voor een aanbesteding bij het Vlaams e-boekplatform (VEP), een project van Boek.be, Bibnet en de Vlaamse overheid. Bibnet is de landelijke organisatie voor de digitale ondersteuning van openbare bibliotheken. Het doel van het VEP is de inhoud van Vlaamse e-boeken digitaal beschikbaar maken via verschillende platformen (tablets, pc’s en smartphones) en op verschillende manieren (lenen, kopen en huren). Het voorstel van het Pyxima consortium richt zich op het innovatietraject van dit project. Via het consortium wil Luisterpunt streven naar een software-tool die via text-to-speech op een geautomatiseerde wijze van een elektronisch tekstboek een digitale luisterversie in het Daisy-formaat aanlevert. Luisterpunt engageert zich verder in het project anderslezen.be. Dit project van Pyxima brengt Daisy-boeken bij de gebruiker via online distributie. Zo kan je tegenwoordig de audiokrant van Kamelego vzw en de tijdschriften van Progebraille Helen Keller via anderslezen.be online streamen naar een hardware Daisy-speler of een software Daisyspeler op de anderslezen.be-website. Luisterpunt onderzoekt de mogelijkheden van mobiele Daisy-applicaties. Door de sterke groei van het aantal tablets en smartphones is dit een evolutie die Luisterpunt nauw wil opvolgen. Voor sommige doelgroepen is een applicatie een aantrekkelijk alternatief voor Daisy-spelers.
2.2. Intern ICT-netwerk TSA, leverancier van de bibliotheeksoftware van Luisterpunt, stond in 2011 in voor de ondersteuning van het interne ICT netwerk en het begeleiden van de nieuwe ICTcoördinator. De internettelefonie wordt beheerd door Blindenzorg Licht en Liefde (BLL) binnen het kader van het Vlaamse Digitale Ooglijnnetwerk. In de loop van 2011 heeft de dienst ICT enkele aanpassingen doorgegeven om de doorstroom van telefonie te verbeteren. Een belangrijk punt voor Luisterpunt is dat personen die bellen naar onze organisatie tijdens de kantooruren (van 9u tot 12u en van 13u tot 16u) terechtkomen bij een persoon en zo weinig mogelijk een boodschap horen. De telefonie is nog niet optimaal en zal in de loop van 2012 een blijvend aandachtspunt zijn. De infrastructuur van de bibliotheek is toe aan vernieuwing en deze vernieuwing zal gefaseerd aangepakt worden. De dienst ICT heeft enkele nieuwe technologische mogelijkheden onderzocht die kunnen gebruikt worden om de bestaande infrastructuur langer te laten renderen (o.a. virtualisatie en terminal services). De samenwerking met de ICT-collega’s van de Vlaamse Digitale Ooglijn en TSA speelde daarbij een belangrijke rol. In de loop van 2012 wordt een contingentieplanning uitgewerkt om de ICT van Luisterpunt (1) financieel gezonder, (2) bedrijfszekerder en (3) veiliger te maken. De peilers van dit beleid werden in de loop van 2011 geconceptualiseerd en kunnen als volgt worden samengevat: 1. Financieel gezonder: ICT kost geld, veel geld en in het geval van Luisterpunt is dit niet anders. Sinds 2004 werden grote investeringen gedaan om Daisy op grote schaal mogelijk te maken. Deze investeringen voorzien het kloppende hart van onze bibliotheek, de uitleendienst, van zuurstof. Deze apparatuur moet tijdig worden vervangen om de groei van onze collectie en de stijgende vraag van onze doelgroepen aan te kunnen. Omdat dit een hoge kost betreft, beogen we een goede spreidingsplanning van deze investeringen.
24
2. Bedrijfszekerder: hoe minder storingen, hoe beter de dienstverlening van onze bibliotheek. Bedrijfszekerheid bestaat uit 2 componenten: redundantie en back-up. Het eerste, redundantie, gaat over de beschikbaarheid van onze dienstverlening. Het is het antwoord op de vraag: ‘Hoe kan de bibliotheek verder als er een bepaald onderdeel of bepaalde apparatuur defect is?’ Het tweede gaat over back-up van onze data. Data is het resultaat van jarenlang werk en bevat de inhoud van onze dienstverlening. In volgorde van belang: de digitale boekencollectie, de bibliotheekadministratie en de e-mails en documenten van het personeel. Een verbetering van de bestaande back-up systemen is belangrijk om bij verlies van gegevens herstel beter te kunnen garanderen. 3. Veiliger: de ICT-dienst ICT wil de risico’s van ICT in onze organisatie in kaart brengen om ze te herleiden tot een berekend risico. Ze zal hierbij rekening houden met veiligheid in de context van beschikbare budgetten, de werkbaarheid van een beveiliging en de algemene beleidsvisie. Investeringen in 2011 - Voor de Daisy-robots werden drie nieuwe printers aangekocht. - Er werden in de loop van 2011 vier nieuwe laptops aangekocht voor bibliotheekmedewerkers.
2.3. Daisy in de huisstudio In onze huisstudio worden Knetterende Letteren en Knetterende Letteren voor Kids ingelezen en lezen auteurs hun eigen werk in (veelal met steun van Stichting Lezen). Hier komt heel wat bij kijken, de NCC moet worden aangemaakt (dit is de Daisy-structuur inbrengen in het boek), opnames worden gemaakt en afgewerkt. Nadien wordt een boek ook opgeschoond (te lange stiltes worden weggehaald enz.). Er wordt geëxperimenteerd in Daisy 3.0-producties in de huisstudio: 6 Wablieftboekjes, opdracht voor de boekenbeurs, Van ezelsbank naar schrijfsalon, De vindeling van Wammerswald … Deze reeks Wablieftboeken bevatten twee boeken met afbeeldingen. Beschrijvingen van de afbeeldingen worden opgenomen in het Daisy-boek. Daarnaast proberen we steeds in te spelen op voorstellen tot samenwerking zoals - Van ezelsbank tot schrijfsalon (met Leerpunt Oost-Vlaanderen). Op vraag van de auteur (die ook ambassadeur geletterdheid is) werd dit boek ingelezen en aangemaakt in Daisy 3.0. - De Wablieft-boeken (zie ook verder in dit verslag), - Het Boekenbende-aan-huis-project met de Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek en de lerarenopleiding van de HUB (Hogeschool Universiteit Brussel): studenten lezen prentenboeken in voor kinderen met leesmoeilijkheden. - Het Boekenbeursproject met Boek.be. Twee boekfragmenten, een uit Sprakeloos (Tom Lanoye) en een uit het boek Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij (Joost Vandecasteele) werden op een high tech-manier voorgesteld in verschillende leesvormen. De bezoeker kon kiezen hoe hij de fragmenten las: als gewone tekst, als Daisy-boek met Daisy-software waarbij de tekst op het scherm verscheen en deze door de auteur was ingelezen en een andere versie met synthetische stem. - het Boon2012-project, met Centrum Netwerk Aalst, waarbij Luisterpunt door Louis Paul boon zelf ingelezen boekfragmenten bezorgde, en een aantal nieuwe fragmenten inlas en aanleverde. - De melkweg van Bart Moeyaert. Op vraag van Bart Moeyaert, Querido en Rubinstein las
25
Bart Moeyaert De melkweg in onze huisstudio in. Dit resulteerde zoals altijd in een Daisyversie van het boek, maar de mp3-versie werd aan Rubinstein bezorgt die er een gewoon (commercieel) luisterboek van maakte. Kandidaat-inlezers kunnen ook een stemproef afleggen in de huisstudio. Na een positieve beoordeling door de Vlaamse stemmencommissie kunnen ze dan aan de slag. Luisterpunt kan beroep doen op een aantal trouwe vrijwilligers die regelmatig boeken en Knetterende Letteren komen inlezen. Dankzij hen kunnen we ook snel inspelen op vragen en bijzondere samenwerkingsprojecten, zoals de Wablieft-boeken. Auteurs worden gecontacteerd om hun eigen werk voor te lezen. Een boek door de auteur ingelezen betekent voor onze lezers een grote meerwaarde. Auteurslezingen worden steeds geregeld door Luisterpunt, ook als het voorlezen zelf in een studio van PHK of BLL gebeurt. 44 auteurs lazen hun eigen boek in: Luuk Gruwez, Achilles Cools, Benno Barnard, Ed Franck, Hilde Keteleer, Eef Lanoye, Pepijn Lievens, Wendy Stroobants, Hedwig Van de Velde, Hans Vanacker, Annelies Verbeke, Roland Bergeys, Manu Adriaens, Evelien De Vlieger, Piet De Loof, Nicole Derycker, Bavo Dhooge, Luc Embrechts, Hilde E. Gerard, Siska Goeminne, Tine Mortier, Steven Vromman, Diane De Keyzer, Erik Spinoy, Geert Van Istendael, Johan Vandevelde, Piet Baete, Marc Cave, Lisa De Bode, Ivan Sonck, Wilfried Van Craen, Marieke Van Hooff, Bart Moeyaert, Ludo Enckels, Dirk Nielandt, Riet Vanloo, Stefan Boonen, Leen Huet, Marc Reugebrink, Stefan Van den Broeck, Ann Lootens, Hilde Van Cauteren, Guido Belcanto en Rachida Lamrabet. De boeken die volledig zijn afgewerkt (studio Laken, PHK, BLL en de aankopen via Dedicon, Nederland) gaan naar postproductie. Daar worden ze bekeken, gevalideerd, omgezet naar mp3, opnieuw gevalideerd, en krijgen ze een definitief boeknummer toegewezen. Deze bestanden worden op twee servers geplaatst (interne Daisy-server en een kopie naar het datacenter). Ook de montage van ons maandelijks tijdschrift Knetterende Letteren gebeurt in de postproductie. Hier gebeurt ook de omzetting van commerciële audio-boeken, Radioboeken en gedownloade luisterboeken naar Daisy. Na het exporteren van de audio naar .WAV wordt eerst een NCC aangemaakt op basis van de gegevens op de hoes van het boek. Daarna wordt de audio in het Daisy-boek geïmporteerd. Tot slot worden titel, boekgegevens, achterflap, enz. ingelezen. Luisterpunt beschikt over twee inleescabines. De ene wordt gebruikt voor de huisstudio en de andere als opnamestudio voor de productie van boeken. De studio die wordt gebruikt voor de reguliere boekenproductie wordt overgedragen naar productiecentrum Blindenzorg Licht en Liefde.
2.4. Vlaamse stemmencommissie De Vlaamse stemmencommissie vergaderde in 2011 zes keer, dat is gemiddeld om de twee maanden. In de stemmencommissie zetelen vertegenwoordigers van de productiecentra, Luisterpunt, enkele deskundigen en een gebruiker. In 2011 was de commissie samengesteld uit Kris Smet (voorzitter), Inés Verhoye (Luisterpunt en secretaris), Hans Vandevoordt en Luc
26
Roelant (PHK), Bart Soete (BLL), Bob De Groof (deskundige) en Stan Milbou (deskundige en gebruiker). De Vlaamse stemmencommissie heeft in 2011 naast de gewone opdracht (het beoordelen van de stemproeven van nieuwe inlezers) enkele belangrijke taken afgerond. Definitieve goedkeuring van de kennismakingsbrief voor nieuwe inlezers Deze brief wordt goedgekeurd door Luisterpunt en BLL. Luisterpunt plaatst de brief op haar website en BLL legt hem aan kandidaat-inlezers voor. PHK gebruikt deze brief niet. Evaluatie van de bestaande stemmen Hiermee werd in januari begonnen. In februari werden de twijfelgevallen gezamenlijk beluisterd. Bij drie negatieve beoordelingen werd de stem afgekeurd. Er werd milder omgesprongen met de parameters die doorgaans worden gebruikt. Omdat de stemmencommissie besloot om voor de niet-goedgekeurde stemmen een motivatie neer te schrijven en dat gedeeltelijk tijdens een gezamenlijke beluistering te doen, duurde de evaluatie veel langer dan oorspronkelijk gepland. Op 9 september beschikte de secretaris over het definitieve resultaat van de beoordeling. Het eindresultaat: - totaal aantal afgekeurde stemmen: 93 - aantal beoordeelde stemmen: 354. Deze 354 beoordeelde stemmen bevatten niet de stemmen die sinds 2009 al door de stemmencommissie zijn goedgekeurd. Dat zijn er 73. Reguliere werking In 2011 keurde de stemcommissie 42 van de 180 afgelegde stemproeven meteen goed (is ongeveer 23 %). 112 stemproeven werden afgekeurd (ongeveer 62 %) en 26 personen kregen een tweede kans.
27
3. Communicatie en promotie 3.1. Iederéén kan lezen! De film Om toegankelijkheid en inclusie nog beter samen te smelten met de dienstverlening van de bib, werkt Luisterpunt voortdurend aan het beter bekendmaken van de bib en haar werking. Samen met de Vlaamse overheid maakte Luisterpunt een promotiefilmpje voor Daisyluisterlezen. Benieuwd? Surf naar YouTube en zoek op Luisterpuntbibliotheek. Het filmpje van 7 minuten toont de bibliotheekwerking vanuit de verschillende doelgroepen. Op 31 maart werd het promotiefilmpje voorgesteld.
3.2. Mijn Luisterpunt, de bib bij je thuis op schoot Mijn Luisterpunt is een interactief luik op www.luisterpuntbibliotheek.be waar de lezer ongemerkt voortdurend switcht tussen website, catalogus en uitleensoftware. Een online catalogus is er al heel lang, maar met Mijn Luisterpunt kan een lezer zijn leenhistoriek raadplegen en naar eigen wens sorteren, kan hij zijn gegevens raadplegen, kan hij zien welke voorkeurgenres hij heeft gekozen en kan hij deze ook wijzigen. Maar vele Luisterpuntlezers werken met een voorraadje titels die ze tot nu via de online catalogus, via e-mail of telefonisch doorgaven. Telkens een teruggestuurd boek wordt ingescand door de bibliotheekmedewerkers, wordt het volgende boek van die lijst naar de lezer thuisgestuurd. Met Mijn Luisterpunt kunnen de lezers hun boekenlijst zelf beheren, er online zelf boeken aan toevoegen of verwijderen, en ook de volgorde waarin ze worden opgestuurd veranderen. Helemaal op hun maat. Mijn Luisterpunt werd op 31 maart gelanceerd, en werd op basis van de feedback van de gebruikersraad en andere lezers nog bijgeschaafd. De feedback van lezers die Mijn Luisterpunt is ontzettend positief. Eindelijk kunnen ze hun boeken zelf beheren, eindelijk kunnen ze bekijken welke boeken ze al hebben gelezen. En deze lijst kunnen ze ook sorteren, met een klik op de kolomtitel Auteur bijvoorbeeld worden de boeken alfabetisch geordend volgens auteur. Mijn Luisterpunt heeft ook een positief gevolg voor de uitleendienst (zie uitleendienst).
3.3. Een nieuwe look & feel voor de website De Luisterpuntwebsite werd begin 2009 gelanceerd, tijd voor een evaluatie dus. De eigen ervaringen en de feedback van lezers maken dat enkele aanpassingen zich opdringen, vooral op de homepagina. De homepagina moet duidelijker en eenvoudiger worden gestructureerd. De menu komt bovenaan zodat de linkerkolom met content met Luisterpuntaanbod meer naar boven schuift. Hier staan de link naar Mijn Luisterpunt en naar het online inschrijvingsfomulier, de link naar Knetterende Letteren, de Aanwinsten in de kijker, de link naar de catalogus. De middenkolom ‘Actueel’ moet één kolom worden, met alle nieuwsberichten onder elkaar, geen opdeling meer in de rubrieken Nieuws, Activiteiten en Campagne. In de rechterkolom staat alles wat met luisteren te maken heeft: een luisterfragment in de kijker (bv. een boek dat een prijs heeft gewonnen of een boek van een auteur die overleden is), en een rubriek Auteurs lezen voor en wel in uw oor. Hier staat telkens een fragment uit een jeugdfictieboek, een uit een fictieboek voor volwassenen en een uit een informatief boek. In 2011 werd een link toegevoegd naar onze podcasts: interviews met auteurs uit Knetterende Letteren zijn op deze manier blijvend beschikbaar voor de lezers. Het denkwerk gebeurde vooral in 2011, de uitvoering is gepland voor 2012.
28
3.4. De aanloop naar Ik haat lezen, de campagne voor kinderen en jongeren met dyslexie Op 21 april 2011, tijdens de Staat van het Boek, ondertekenden de Vlaamse Uitgevers Vereniging (VUV) en Luisterpunt een overeenkomst die voor meer inclusie en een betere en snellere toegang tot lectuur in aangepaste leesformaten zorgt voor personen met een leesbeperking. In de overeenkomst wordt het begrip ‘leesbeperking’ ruimer bekeken waardoor ook dyslexie, afasie en multiple sclerose door de Vlaamse Uitgevers Vereniging (VUV) worden aanvaard als leesbeperking. Luisterpunt is blij met deze uitbreiding. Omdat dyslexie meer en beter wordt opgespoord en vastgesteld, wordt duidelijk dat de groep mensen met deze leesstoornis ontzettend groot is. Zij zijn gebaat met de digitale luisterboeken van Luisterpunt. De Daisy-software maakt het mogelijk om de voorleessnelheid van de boeken aan te passen, zodat kinderen en jongeren met (minder ernstige vormen van) dyslexie perfect kunnen lezen en luisteren tegelijk. Over inclusie gesproken: zo krijgen jongeren de gelegenheid om dezelfde boeken te lezen als hun leeftijdsgenoten, en worden ze niet meer gedwongen om ‘gemakkelijke’ boeken te lezen, vaak onder hun intellectueel en emotioneel niveau. Met deze overeenkomst kan Luisterpunt een campagne op poten zetten om het aanbod van leesboeken en leerboeken in aangepast formaat bekend te maken bij kinderen en jongeren met dyslexie, hun ouders, scholen en leraren, en logopedisten. Luisterpunt en Eureka ADIBib willen absoluut deze campagne samen voeren. Eureka ADIBib zet leerboeken om in een leesbaar digitaal formaat voor dyslexiecompenserende software. Subsidie werd gevraagd bij en toegekend door de Vlaamse overheid, zowel door het departement Onderwijs als door het departement Cultuur (als project leesbevordering binnen het participatiedecreet). Ook de VUV staat pal achter deze campagne. De samenwerking met de openbare bibliotheken is ook in deze campagne heel belangrijk. Om bibliotheekmedewerkers te informeren en voor te bereiden worden in de loop van 2011 (en nog eentje begin 2012) workshops en informatiesessies gegeven. Alle provincies komen aan bod. In november en december vond een bevraging plaats over de opzet en de invulling van de campagne. Hierbij werden mensen uit de culturele sector en uit de onderwijswereld geconsulteerd. De logopedieopleiding van Hogeschool Gent heeft ons de mogelijkheid geboden om een scriptieaanvraag in te dienen. En drie studenten hebben zich gemeld om hun bachelorproef aan deze campagne te besteden. Twee studenten werken mee aan de brochures voor leerkrachten en logopedisten, en willen een presentatie (workshop) voorbereiden over hoe aan de slag gaan met Daisy en Daisy-boeken. Een andere studente gaat daadwerkelijk aan de slag met enkele leerlingen in enkele scholen. De campagne wordt gelanceerd in februari 2012, met posters, artikels in verschillende tijdschriften, en een campagnewebsite (ikhaatlezen.be).
29
3.5. Knetterende Letteren, ons huistijdschrift Heeft twee doelen: - de band tussen lezer en bibliotheek nauwer aanhalen; - de boekencollectie ontsluiten. Eerste doel: De band tussen lezer en bibliotheek nauwer aanhalen Anders dan in een gewone openbare bibliotheek is er weinig persoonlijk contact tussen Luisterpunt en de gebruikers. Daarom bevat het tijdschrift de rubriek Op de hoogte. In 2011 kwam in deze rubriek aan bod: - 6 praatjes: Albert Keersmaekers (1), Ann Voet (1), Geert Ruebens (3) en Saskia Boets (1), - een gesprek met Jean Bos, - 10 mededelingen over de bibliotheek, - 7 artikels over Daisy en braille, - 11 berichten over culturele activiteiten voor blinde en slechtziende mensen. Tweede doel: de boekencollectie ontsluiten Blinde en slechtziende mensen hebben minder kanalen om kennis te maken met nieuwe boeken. Boekenbijlagen van kranten en tijdschriften zijn niet in aangepaste vorm beschikbaar. Rondsnuffelen in boekenwinkels of bibliotheken zit er voor hen niet in. In Knetterende Letteren worden boeken van Luisterpunt voorgesteld in tien verschillende rubrieken 1. Heerlijk ontspannend, lees maar, het is leuk wat er staat: Een boek over prinses Mathilde, een boek over de Vlaamse rivieren, twee kookboeken, romans van Jan Lampo, Veronika Peters, Ernest Claes, Pol Van den Driessche, Roger Martin du Gard, Syrie James, Douglas Preston, Jos Pierreux, Louis Couperus, Robert Vuijsje, Charles Lewinsky, Bram Dehouck, Eric-Emmanuel Schmitt, Simone Van der Vlugt, Hanneke Groenteman, Michael Chabon, Luc Deflo en Judith Visser. 2. Auteurs lezen voor en wel in uw oor: Tien romanfragmenten van Kees Van Kooten, Joost Zwagerman, Peter D’Hamecourt, Gie Bogaert, Koen Peeters, Toon Tellegen, Yves Petry, Leen Huet, Arthur Japin en Freek de Jonge. 3. Interviews met schrijvers: Paul Huybrechts, Erik Vlaminck, David Van Reybrouck, Johanna Spaey, Fernand Hallyn en Pieter Aspe. 4. Het neusje van de zalm, je moet het gelezen hebben: Romans van Kiran Desai, Tom Lanoye, Marie Kessels, Martin Walser, Erich Maria Remarque, Georges Perec, Umberto Eco, Nelleke Noordervliet, Hella Haasse en Ivan Toergenjev. 5. Hedendaags, een maatschappelijk thema uitgelicht: Boeken over Jezus (van paus Benedictus XVI), depressie, de taalgrens, onze legergemeenschap op Duitse bodem, doodsangst, de laatste wildernissen in het Verenigd Koninkrijk, big brother in Europa, sterven als een kunst, de Stasi.
30
6. Historie. Historia. Ken het verleden, begrijp het heden: Elf geschiedenisboeken: de eerste christenen, Nero, Charles-Joseph de Ligne, een culturele geschiedenis van Duitsland, Leopold II (x 2), Adolf Hitler (x 2), de operatie Walküre, de slag om Stalingrad, Belgische collaborateurs. 7. Het verhaal van Stan Milbou: Een gedichtencyclus, een feestrede en acht integrale verhalen. 8. Diverse: Een radioserie over Willem Elsschot; vijf hoorspelen; negen hoorcolleges: over de kerk, het moderne België, de financiële crisis, de seksualiteit, de klassieke oudheid, de geschiedenis van de christelijke feestdagen, de Tweede Wereldoorlog, Adolf Hitler, de Koude Oorlog; achttien poëziebundels. 9. De uitgelezen rubriek, de aanwinsten van onze bibliotheek: Dit is voor de gebruiker hét instrument bij uitstek om snel kennis te maken met de nieuwe Daisy- en brailleboeken. Door te navigeren hoeft hij slechts die romangenres te beluisteren die hem echt interesseren. Idem dito voor de informatieve boeken. In 2011 werden in De uitgelezen rubriek 1.045 boeken voorgesteld: - 766 Daisy-boeken (460 fictieboeken en 306 informatieve boeken) - 279 brailleboeken (192 fictieboeken en 87 informatieve boeken). 10. Toemaatje: Als toemaatje waren er opnames te horen van de doopplechtigheid van Mijn Luisterpunt en braille-enkel in aanwezigheid van Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege en van een voordracht van Liesbeth Huybrechts over de rol van de nieuwe media in onze samenleving. Knetterende letteren voor kinderen en jongeren In maart en oktober worden steevast twee speciale Kids-edities van Knetterende Letteren uitgebracht. Alle nieuwe kinder- en jeugdboeken worden ondergebracht in acht leeftijdscategorieën: 3 jaar, 5 jaar, 6 jaar, 7 jaar, 9 jaar, 10 jaar, 12 jaar en 14 jaar en ouder. Telkens worden eerst enkele speciale boeken voorgesteld (boeken die door de auteur werden ingelezen of bekroonde boeken), dan de Daisy-aanwinsten en tenslotte de brailleaanwinsten. In totaal werden in die twee afleveringen 308 Daisy-boeken en 152 brailleboeken voorgesteld. In het oktobernummer stond ook een gesprek met Bart Moeyaert over zijn boek “De Melkweg” dat hijzelf inlas in onze bibliotheek. De Kids-KL wordt verstuurd naar 552 kinderen en jongeren, en naar 63 scholen en openbare bibliotheken. Cijfers Knetterende Letteren verschijnt tien maal per jaar, elke maand behalve in juli en augustus. Gemiddelde maandelijkse oplage: Daisy: 2008: 3.078 2009: 3.282 2010: 3.513 2011: 3.274 (vanaf 2011 krijgen kinderen en jongeren niet meer de volwassenen-editie van Knetterende Letteren) E-mail: 2008: 1.812 2009: 2.172 2010: 2.636 2011: 3.000
31
De tekstversie van Knetterende Letteren is ook te lezen op www.luisterpuntbibliotheek.be en wordt naar de Bliksemleden gestuurd. Er bestaan eveneens tweemaandelijkse samenvattingen in gedrukte vorm (€ 10 per jaar, oplage: 21) en in braille (gratis, oplage: 38).
3.6. Activiteiten en publicaties Beurzen, standen, lezingen en workshops - Digitale kermis, start van de Digitale Week (bibliotheek Gent, op 26 januari) - Diversiteit in de kijker bij de VRT, stand Luisterpunt (22 februari) - Informatiesessie over Daisy-boeken en Luisterpunt in een technische en beroepsschool in Hoogstraten, voor leraren en leerlingen (22 februari) - Informatiesessie voor interne en externe stagebegeleiders van de logopedieopleiding van de Hogeschool Gent (24 februari) - Rare Snuiters, inclusief boek van Jan Dewitte en Freya Vlerick, voorgesteld in het Poëziecentrum Gent op 3 maart. Bijdrage Luisterpunt: contacten en overleg met kabinet van Pascal Smet (Gelijke kansen), met provinciale bibliotheeksteunpunten en bibliotheken, en met ruimere sector leesbevordering - Digitale Week, workshop voor ouderen in de bib van Oostende, georganiseerd door Zandletters (3 maart) - persvoorstelling Iederéén kan lezen-promotiefilmpje, Mijn Luisterpunt en braille-enkel, met een bijdrage van Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege (Gelijkekansenhuis Brussel, 31 maart) - Daisy-workshop voor bibliotheekmedewerkers West-Vlaanderen (Brugge, 5 april) - Staat van het Boek: ondertekening overeenkomst VUV – Luisterpunt over de uitbreiding van de doelgroepen en over het ter beschikking stellen van digitale bestanden door de Vlaamse uitgevers (deSingel, Antwerpen, 21 april) - REVA-beurs, Expo Gent, stand (5, 6 en 7 mei) - REVA-beurs, Expo Gent, workshop aanbod lectuur in aangepaste leesvorm, vooral gericht naar ergotherapeuten (5 mei voormiddag en namiddag) - Daisy in Brussel voor jong en oud, workshop voor bibliotheekmedewerkers van de Brusselse bibliotheken (Brussel, 10 mei) - Informatievoormiddag Daisy-boeken voor jong en oud, voor bibliotheekmedewerkers provincie Antwerpen (Vrieselhof, Ranst, 21 mei) - Informatiesessie Daisy voor jong en oud, voor bibliotheekmedewerkers Oost-Vlaanderen (bib Wetteren, 21 juni) - informatiesessie nieuwe dienstverlening Luisterpunt en demo nieuwe Daisy-spelers door Plextalk, voor de maatschappelijk assistenten van de Brailleliga (Brussel, 12 september) - demodagen dyslexie Sensotec, Jabbeke (23 en 24 september) - voorstelling nieuwe Wablieft-boeken, met demo Daisy-software (Ecohuis Antwerpen, 27 september) - Viering 120 jaar KMBS, lezing over Luisterpunt (Provinciehuis Antwerpen, 12 oktober) - Informatiesessie Daisy en Daisy-spelers op de Hulpmiddelenbeurs van de Brailleliga (Brussel, 14 oktober) - Studienamiddag Iederéén kan lezen, workshop over lectuur in aangepaste leesvormen, met aandacht voor Rare Snuiters (Provinciehuis Hasselt, 27 oktober) - voorstelling boek Van ezelsbank tot schrijfsalon, van Jan Vanderhaeghen (Provinciehuis Gent, 8 november) - studiedag Klare taal, goed verhaal: Wablieft-studiedag over boeken voor moeilijke lezers (tieners en volwassenen), stand Luisterpunt (bib Gent, 18 november) - Studiedag 'ADIBib Inclusief Creatief Technologie' van Eureka ADIBib (Groep T, Leuven, 18 november). Deze studiedag richt zich vooral naar (zorg)leerkrachten en begeleidingsdiensten. Bijdrage Luisterpunt: lezing en stand.
32
- 33ste VVL Congres (jaarlijks congres van de Vlaamse Vereniging voor Logopedisten, op 9 december), een dag met onderwerpen uit het brede domein van de logopedische diagnostiek en therapie, voor logopedisten uit diverse tewerkstellingssectoren). Bijdrage Luisterpunt: informatiesessie en stand.
Voorstelling Mijn Luisterpunt en braile-enkel © Jan Van Vaerenbergh
Ondertekening overeenkomst VUV Luisterpunt © Saskia Boets
Publicaties Eigen artikels - Winnaar van de publieksprijs, Bib Web Awards, Saskia Boets, Meta, januari 2011 - Luisterpunt groeit vernieuwt, Saskia Boets, Meta, april 2011 - Daisy in Japan. Hightech en sociaal relevant, Geert Ruebens, Meta, mei 2011 Artikels over Luisterpunt - Luisterpunt vernieuwt haar dienstverlening, Belga, 31 maart 2011 - Nieuwe dienstverlening Luisterpunt, Brussel deze week, 7 april 2011 - Daisy-boeken ook voor dyslectici, Suiker, Kempense cultuurkrant, april 2011 - Luisterpunt. Luisterboek haalt e-boek in, Jan Van Vaerenbergh, Bibliotheekblad, 21 april 2011 - Over lezen op een andere manier en Daisy-boeken, door verschillende openbare bibliotheken, in gemeentelijke infobladen
Foto © Koen Krikhaar
33
34
4. Strategische partners, samen op weg … Om toegankelijkheid en inclusie nog beter samen te smelten met de dienstverlening van de bib, werkt Luisterpunt samen met woon- en zorgcentra, met het dichte net van gemeentelijke bibliotheken, en in aanloop naar de campagne voor kinderen met dyslexie ook met een enkele scholen en logopedisten. Luisterpunt vindt het belangrijk om over de muurtjes te kijken en zich te voeden met wat elders in de Daisy-,en braillewereld gebeurt. Luisterpunt is lid van de IFLA-sectie Libraries Serving Persons with Print Disabilities en Geert Ruebens is lid van het Standing Committee (de stuurgroep).
4.1. Ouderencampagne voor luisterlezen Begin 2009 lanceerden de Vlaamse overheid en Luisterpunt samen een campagne om meer ouderen in contact te brengen met Daisy-boeken. Elk woon- en zorgcentrum kreeg van de Vlaamse overheid een Daisy-speler, Luisterpunt ontwikkelde en verspreidde promotiematerialen (affiches, folders, brochures, Daisy-bijsluiters, luisterzuilen), workshops voor ergotherapeuten en medewerkers van animatiediensten, een radiospot en artikels in kranten en tijdschriften. Na een jaar campagne beschikten 254 rusthuizen en dienstencentra over een bruikleencollectie Daisy-boeken. Ook in 2011 stak Luisterpunt tijd en energie in deze campagne. Rusthuizen en dienstencentra werden gecontacteerd en bevraagd over het gebruik van Daisy-boeken in hun woon- en zorgcentrum. Als gevolg hiervan stuurde Luisterpunt 95 extra Daisy-spelers op, en 36 rusthuizen en dienstencentra startten in 2011 met een bruikleencollectie. Dit brengt het totaal aantal rusthuizen en dienstencentra met een bruikleencollectie eind 2011 op 340. Oudere lezers kunnen een Daisy-speler lenen bij Luisterpunt. Dit gebeurt meestal in afwachting van de Daisy-speler die ze aankopen via het Daisy-fonds van de Brailleliga. Via dit fonds, dat wordt gesponsord door de Nationale Loterij, kunnen ouderen (65+) met een verminderd zicht (verminderd zicht van minimaal 30%) een Daisyspeler aankopen aan 110 euro i.p.v. de gebruikelijke 340 à 380 euro. Deze procedure neemt enkele weken in beslag, en om deze periode te overbruggen lenen deze lezers dan bij Luisterpunt een speler. Andere lezers willen een Daisy-speler uitproberen alvorens er eentje te kopen. Ze willen eerst proeven of Daisy-lezen hen bevalt. In totaal leenden 43 lezers een Daisy-speler bij Luisterpunt. Luisterpunt verwijst beginnende lezers zo veel mogelijk door naar de gemeentelijke openbare bibliotheken, om daar een Daisy-speler te lenen en meer uitleg te krijgen over de bediening van het toestel. Lezers zijn heel tevreden over deze service.
4.2. Openbare bibliotheken, want iederéén kan lezen Met de vorige paragraaf loopt de ouderencampagne vloeiend over in de prima samenwerking met openbare bibliotheken. Samen met de provinciale bibliotheeksteunpunten, en door het enthousiasme en de inzet van vele bibliotheekmedewerkers wordt een Daisy-werking uitgebouwd in 255 bibliotheken (met inbegrip van Zorgbib). Dit is meer dan 80 % van alle Vlaamse en Brusselse bibliotheken.
35
De afgelopen jaren zetten de bibliotheken vooral in op het bereik van ouderen. Vele bibliotheken koppelden groteletterboeken, luisterboeken en Daisy-boeken aan elkaar in hun promotie. Daisy-boeken werden in een aantal bibliotheken een vast onderdeel voor de boekendienst-aan-huis. Vaak maken ze ook deel uit van boekenkoffers voor rusthuizen. In 2011 organiseerde Luisterpunt opnieuw informatiesessies voor bibliotheekmedewerkers. Hierbij werd tijd vrijgemaakt voor de evaluatie van de ouderencampagne, voor vragen en opmerkingen over de samenwerking met het provinciale bibliotheeksteunpunt en Luisterpunt, en vooral voor de mogelijkheden van Daisy-boeken voor kinderen en jongeren met dyslexie. De aandachtspunten van de dyslexiecampagne van 2012 werden voorgesteld, met de uitnodiging om deze campagne mee te ondersteunen en uit te werken binnen de eigen scholenwerking. Bibliotheken reageerden enthousiast. Zoals reeds aangehaald verwijzen we potentiële Daisy-gebruikers vaak door naar de gewone bibliotheken, om kennis te maken met de Daisy-speler en Daisy-boeken. Luisterpunt bereikt met deze samenwerking de meer mobiele mensen uit de toenemende groep van slechtziende medioren en jongsenioren. De openbare bibliotheken kunnen door deze samenwerking hun dienstverlening continueren aan klanten die geleidelijk aan afhaken door gezichtsproblemen. Leesbeperkte personen raken niet geïsoleerd, maar kunnen blijvend gebruik maken van een basisdienstverlening die beschikbaar is voor iedereen. Kinderen en jongeren met dyslexie of andere leesmoeilijkheden kunnen door luisterboeken toch de boeken lezen die ze écht graag willen lezen, ze kunnen gewoon heerlijk genieten van een boek. De meeste openbare bibliotheken werken nauw samen met scholen en organiseren op regelmatige basis klasbezoeken. Zo kunnen ze kinderen en jongeren met dyslexie in contact brengen met Daisy-boeken. Begin 2012 bouwt meer dan 80 % van de openbare bibliotheken in Vlaanderen en Brussel een Daisy-werking uit. Een cijfermatig overzicht per provincie: Aantal bibliotheken Aantal bibliotheken met Daisy-werking Provincie Antwerpen 69 67 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 18 18 Provincie Limburg 41 37 Provincie Oost-Vlaanderen 64 64 Provincie Vlaams-Brabant 60 30 Provincie West-Vlaanderen 59 39 Totaal 311 255
Ook jeugdboeken 36 5 20 58 23 37 179
Het volledige overzicht is opgenomen als bijlage 1.
36
Luisterzuil van Luisterpunt in de bib in Leuven © bib Leuven
4.3. Over het muurtje, gluren bij de (soms verre) buren De samenwerking met onze Nederlandse collega’s (Loket aangepast-lezen, Dedicon, SIOB), krijgt sinds het afsluiten van het Samenwerkingsprotocol in 2010 meer en meer vorm door: - de gemeenschappelijke zoektool in elkaars catalogus om dubbele aanmaak te vermijden - de afspraak om Nederlandse auteurs in Nederland in te lezen en Vlaamse auteurs in Vlaanderen - de plannen (met gezamenlijke vraag voor ondersteuning bij de Vlaamse TaalUnie) om een gemeenschappelijke digitale braillecollectie Nederland-Vlaanderen uit te bouwen - regelmatig te overleggen over technologische ontwikkelingen, het uitgestippelde beleid bij de respectieve organisaties, lopende en geplande campagnes en hun respons, … Luisterpunt is lid van de IFLA-sectie Libraries Serving Persons with Print Disabilities en de directeur is lid van het Standing Committee (de stuurgroep). Hij volgt de meetings van de sectie, zoals tussentijds in Japan, in februari 2011. Luisterpunt participeerde niet aan de IFLA Conferentie in Puerto Rico. De coördinator communicatie en promotie had in mei 2011 in Oslo werkoverleg met medewerkers van de Scandinavische collegabibliotheken: van NBD in Noorwegen, Celia uit Finland en TPB uit Zweden. Op de agenda stonden de uitwisseling van ervaringen en inspiratie over dyslexie, en de voorbereiding van de IFLA Pre Conference ‘Let’s read! Reading and Print Disabilities in Young People’ (Tallinn, 8-9 augustus 2012).
37
5. Middelen: financiën, personeel, bestuur, gebruikersraad en werklocatie 5.1. Financiën Voor de realisering van haar beleidsplan 2009-2014 en het bijhorend actieplan 2011-2012 voorziet Luisterpunt jaarlijks in de volgende personele en financiële middelen, grosso modo verdeeld over: collectievorming
€ 525.000
35 %
bibliotheekwerking
€ 150.000
10 %
personeelskosten
€ 825.000
55 %
totaal
€ 1.500.000 100 %
De geplande uitgaven zijn in hoofdzaak gedekt door evenredige inkomsten verkregen via de jaarlijkse basissubsidie van de Vlaamse overheid: ongeveer 1.370.000 euro. Deze subsidie wordt verstrekt in het kader van het decreet lokaal cultuurbeleid en is vastgelegd in een beheersovereenkomst tussen de Vlaamse overheid en Luisterpunt. Deze beheersovereenkomst werd in 2011 aangevuld met een addendum, waarbij de collectieaankoop bij de Vlaamse productiecentra werd vastgelegd op 37% van de basissubsidie. In 2011 heeft Luisterpunt via haar jaarovereenkomsten met de Vlaamse productiecentra PHK en BLL voor ruim 520.000 euro aan Daisy- en brailleboeken aangekocht. De gemiddelde kostprijs voor een Daisy- en voor een brailleboek bedraagt momenteel 500 euro. Het braillebibliotheekwerk, zijnde productie van digitale brailleboeken, maar ook het printen en verzenden van braille-enkel boeken wordt tegen betaling uitbesteed aan BLL. In de loop van 2011 werd ook de productiestudio in Laken overgedragen aan BLL. Inzake financiën werd een meerjarenlening bij Hefboom bvba aangegaan en werden financiële afspraken gemaakt met het netwerk Vlaamse oogpunten (BLL, KMBS). Ongeveer 10% van de werkingsmiddelen is afkomstig van andere bronnen (giften van particulieren en lezers en van inkomsten uit extra fondsen). In 2011 verkreeg Luisterpunt een erkenning om voor giften vanaf €40 fiscale attesten uit te reiken. Aan onze lezers en sympathisanten werd een oproep gedaan om een vrijwillige bijdrage over te maken aan Luisterpunt. Deze oproep leverde bijna €30.000 op. Jaarlijks worden een begroting, een meerjarenbalans en een jaarresultaat opgemaakt. Als startende organisatie heeft Luisterpunt heel wat investeringen gedaan, vooral in haar ICT-park (Daisy-robots, glasvezelnetwerk, servers en pc’s), maar ook in nieuwe verzendzakjes en Daisy-schijfjes. Deze investeringen liggen mee aan de bron van een aanhoudend liquiditeitsprobleem 2009 en 2010. Hiervoor werd begin 2011 een oplossing gezocht door het opstarten van een grondige hervorming van Luisterpunt, met vooral een
38
structureel terugdringen van de personeelskost door enkele afvloeiingen van Luisterpuntmedewerkers. Eind 2010 werden al 6 medewerkers (=3,5 VTE) in vooropzeg geplaatst. In 2011 volgden nog verschuivingen in het personeelsbestand: twee medewerkers (één loopbaanonderbreking, één brugpensioen) vloeiden af en twee vacatures werden ingevuld: één ICT-coördinator en één medewerker communicatie en promotie.
5.2. Personeel Het personeelskader telt op 1 januari 2012 13,1 voltijdse equivalenten (VTE), zijnde 19 personen, waarvan 3 gesco’s, 1 sociale maribel en 3 CAO26. Bij de start van Luisterpunt bestond het kader uit 27 personen, goed voor 19,4 VTE. Voor een meer gedetailleerde overzicht van de personeelsleden en een verdeling van de personeelsinzet over de verschillende bibliotheekdiensten: zie de lijst als bijlage. Het personeelsbeleid (loonbeleid, verlofregeling, arbeidsreglement) stoelt op de CAO voor het sociaal-cultureel werk (PC 329). De loonadministratie verloopt in samenwerking met het sociaal secretariaat van SDworx. Diverse personeelsleden volgden in 2011 vorming en opleiding, zowel op het technische vlak (Daisy- en ICT-ontwikkelingen) als op het vlak van promotie en communicatie. Het braillebibliotheekwerk wordt meer samengebracht in Varsenare, terwijl het Daisybibliotheekwerk en de andere diensten (ICT, collectie, promotie) in oktober 2011 hun onderkomen in Laken vinden. Dit moet leiden tot meer en beter werkoverleg en meer contacturen tussen de medewerkers onderling en tussen de medewerkers en de stafleden. Dit houdt concreet in dat twee medewerkers uit Varsenare meer dienen te werken in Laken. In overleg met de betrokkenen en de directeur werd een specifieke werkregeling uitgewerkt. De ‘leiding’ van de bibliotheek werd eind 2011 gereorganiseerd: enerzijds een platter organogram waarbij elke dienst beschikt over een coördinator die de collega’s rechtstreeks op de werkvloer aanstuurt en die rapporteert en overlegt met de directeur, anderzijds komt in de plaats van een driekoppige directie voortaan een maandelijkse staf met zes: de ‘oude’ directie (Ann, Saskia en Geert) aangevuld met Lieve als coördinator van de uitleendienst, Pascale als coördinator van de dienst collectie en Dries als ICT-coördinator. Met de staf wordt ook afgesproken hoe het systeem van competentiemanagement met functioneringsgesprekken kan worden heropgestart. De staf werkte ook nieuwe dienstnota’s uit over thuiswerk, over de regeling voor verlof en prikklok. Luisterpunt beschikt, naast de directeur en het secretariaat, over vijf diensten: collectie (Pascale), catalogus (Ann), uitleen (Lieve), ICT (Dries) en promotie (Saskia). Elke dienst kreeg eind 2011 een fysieke locatie in Laken op het gelijkvloers en de eerste verdieping toegewezen. De opfrissingwerken van deze lokalen werden eind 2011 aangevat en worden begin 2012 voltooid. Er zijn meerdere vormen van intern werkoverleg: een overleg per dient (uitleen, promotie & communicatie, collectie, catalogus, ICT), een stafoverleg met de coördinatoren van de vijf diensten en algemene personeelsvergaderingen. De dienst communicatie en promotie tracht alle collega’s regelmatig te berichten over de publicaties, acties, campagnes en activiteiten die lopen of op stapel staan. Deze berichten, Communicatieweetjes, worden verspreid via e-mail.
39
De bibliotheekwerking kan echter niet zonder de belangeloze inzet van een vijftal vrijwilligers voor administratief en logistiek werk, vooral in de uitleendienst.
5.3. Raad van Bestuur en Algemene Vergadering De Algemene Vergadering telt thans 25 leden en kwam in 2011 vier keer samen. De Raad van Bestuur telt 10 leden en kwam bijna maandelijks samen: in 2011 waren er 9 vergaderingen. De samenstelling van de bestuursorganen werd in de loop van 2011 grondig gewijzigd door een aanvulling met vertegenwoordigers uit de sectoren van openbare bibliotheken, onderwijs, ouderenvoorzieningen en leesbevordering. Eind 2011 werd Albert Keersmaekers verkozen tot voorzitter en Paul Vanden Bossche tot ondervoorzitter. Overzicht samenstelling: zie lijst als bijlage. De voornaamste onderwerpen op de bestuursvergaderingen in 2011 waren: - financieel beleid - hervorming Luisterpunt - samenstelling bestuursorganen - werkingscijfers 2010 - actieplan 2011-2012 - project Mijn Luisterpunt - project braille-enkel - promotiecampagne dyslexie - personeelsbeleid - gebruikersreglement De bijeenkomsten van de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur worden bijgewoond door de directeur. De bestuurders zijn nauw betrokken bij de werking van de organisatie en leveren ondersteunend en adviserend werk. Eind 2011 werd door de Raad van Bestuur ook een Dagelijks Bestuur geïnstalleerd om de operationele werking van de directeur en zijn staf te ondersteunen. Het Dagelijks Bestuur is opgericht om de operationele uitvoering van het stappenplan door de directeur te begeleiden. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit: voorzitter Albert Keersmaekers, ondervoorzitter Paul Vanden Bossche, bestuurder Jan de Smedt en de directeur.
Hervorming Luisterpunt in twee fasen De bestuursorganen van Luisterpunt besteden in 2011 veel aandacht aan de hervorming van Luisterpunt. Eind 2010 werd de hervorming van Luisterpunt ingezet. De eerste fase had vooral betrekking op financiën en personeel. Inzake financiën werd een meerjarenlening bij Hefboom aangegaan, werden financiële afspraken gemaakt met het netwerk Vlaamse oogpunten, worden structurele kosten, zoals van personeel en internetconnectiviteit strikter beheerst, worden extra middelen gezocht via projectfondsen, via een financiële actie in het najaar naar onder ander onze lezers (op basis van fiscale attesten) en via het aantrekken van structurele sponsors. Inzake het personeel: er werden zes mensen in vooropzeg geplaatst en één persoon ging over naar BLL, daarnaast werd begin 2011 één ICT-coördinator aangeworven. Deze ingreep
40
zal vooral vanaf 2012 haar (financiële) vruchten afwerpen. Bestuur en directie beseffen dat dit tot heel wat onrust, onbegrip en zelfs ongenoegen bij de medewerkers heeft geleid. Maar er werd steeds gehandeld in functie van de toekomst en de ambities van Luisterpunt. De tweede fase van de hervorming richt zich op de reorganisatie van de interne werking en wordt mee ingegeven door het advies van de externe managementadviseur en tevens bestuurder Jean van der Donckt. De doelstelling van de tweede fase is het optimaliseren van de dienstverlening aan onze lezers en een betere integratie van de interne werking in en tussen de vijf diensten (uitleen, collectie, catalogus, promotie/communicatie en ICT) door het opheffen van allerlei disfuncties tengevolge van het werken op twee werklocaties en het gebrek aan direct aansturen van de medewerkers op de werkvloer. De Raad van Bestuur heeft zich geschaard achter een stappenplan van de directeur en de voorstellen van de externe adviseur om deze reorganisatie van de interne werking door te voeren. Dit vergde allerlei verschuivingen dienst per dienst en een sterke integratie van de werking (zie hierboven bij personeel). Deze integratie beoogt meer effectiviteit in de dienstverlening aan onze lezers, meer efficiëntie in de dagelijkse werking en een betere teamvorming (alle neuzen in dezelfde richting).
5.4. Gebruikersraad Situering De gebruikersraad van Luisterpunt werd opgericht in Laken op 12 november 2008. Doel: de raad vertegenwoordigt de lezers en geeft advies aan het bestuur en de directie over de bibliotheekwerking en over thema’s die de lezers aanbelangen. Duur van het mandaat: 5 jaar Samenstelling Er wordt een evenwichtige spreiding nagestreefd op het vlak van deskundigheid, soort leesbeperking, leeftijd en geslacht. Elke twee jaar, of telkens wanneer de evenwichtige spreiding binnen de raad daarom vraagt, wordt langs een aantal kanalen (bv. 'Knetterende Letteren' en 'Bliksem') een oproep gelanceerd voor de werving van nieuwe leden (laatste keer mei 2010). De gebruikersraad bestaat uit 15 personen, 12 ingeschreven lezers en 3 personen die een sociaal-culturele organisatie vertegenwoordigen die belangrijk is voor de werking van Luisterpunt. Deze 3 personen zijn een bibliothecaris, de verantwoordelijke van Zorgbib en iemand vanuit de dyslexiesector (verricht onderzoek, doceert). Momenteel hebben alle leden die lezer zijn, een visuele beperking. Er wordt gezocht naar mensen met dyslexie, maar de meeste lezers met dyslexie zijn jonger dan 18. Voorzitter van de gebruikersraad is Jean Bos. Eind 2011 zijn de andere leden Lieve Cleemput, Marie De Cannière, Annemie Desoete, Dolf Peeters, Dany Putteman, Myriam Roeland, Julius Schellens, Bart Simons, Susanna Van den Kieboom, Luk Van Heden, Christine Van Royen, Frieda Verdonck, Bert Vereycken en Sandra Verhaert.
41
Zes werkgroepen De gebruikersraad werkt met een indeling in werkgroepen om in kleinere groepjes bepaalde onderwerpen te bespreken en de conclusies grondig te onderbouwen, eventueel na raadpleging van experts. Pas daarna wordt er over de betreffende materie plenair vergaderd en een besluit genomen. De werkgroepen: - Braille (Jean) - Luisterboeken, Daisy-tijdschriften, bibliotheekcollectie, inlezers (Bert) - Klantenservice en uitleendienst (Jean) - Communicatie en promotie (Bert) - Huistijdschrift (Bert) - Internet, website Luisterpunt, digitale catalogus (Bart) Bijeenkomsten De gebruikersraad vergaderde in 2011 vier keren plenair. Alle bijeenkomsten vonden plaats in Leuven. Elke bijeenkomst heeft enkele vaste agendapunten: nieuws uit de bib (dat enkele dagen voorafgaand aan de bijeenkomst wordt bezorgd), nieuws vanuit de werkgroepen, nieuws vanuit Daisy Vlaanderen. Adviezen - Actieplan 2011 - 2012: gunstig advies op 1 maart 2011 - Braille-enkel: informeel advies op verschillende tijdstippen tijdens het voorjaar van 2011 - positieve evaluatienota over Knetterende Letteren, mei 2011 - Mijn Luisterpunt: informeel advies en gebruikerstesten, eerste helft van 2011 - Mijn Luisterpunt: nota met bevindingen bij het gebruik van Mijn Luisterpunt, met voorstellen van mogelijke aanpassingen (allemaal doorgevoerd), begin mei 2011 - Luisterpunt heet u welkom! en Welkom bij Luisterpunt! –cd’s, 5 mei 2011 - Muziekpartituren van Luisterpunt, kwamen tijdens verschillende bijeenkomsten aan bod - Tips voor inlezers: nota van de gebruikersraad, mei 2011 over inlezen van inhoudsopgave, illustraties, citaten, interviews, vreemde woorden en namen, mannen- en vrouwenstemmen (inlezer en hoofdpersonage) - Voetnoten en eindnoten: standpunt, september 2011 Andere engagementen binnen Luisterpunt Eind 2011 kreeg de gebruikersraad het fiat om een lid af te vaardigen in de Vlaamse stemmencommissie. Bert Vereycken en Jean Bos interviewen auteurs voor Knetterende Letteren, en Bert Vereycken interviewde ook Jean Bos (Knetterende Letteren november).
5.5. Bewerkstelligen van één werklocatie De hervorming van Luisterpunt beoogt het optimaliseren van de bibliotheekdienstverlening en van de interne werking van de vijf diensten. In afwachting van een mogelijke verhuis naar de site van de nieuwe openbare bibliotheek (Waalse Krook) in Gent in 2016 werd de bibliotheekwerking nu al verder geïntegreerd op één werklocatie. Dit hield onder andere in dat bepaalde diensten fysiek worden samengebracht in Laken. Gezien de verhuis naar Gent wellicht in 2016 (en dus niet eind 2014 zoals eerder voorop gesteld) gebeurt en Luisterpunt niet tot dan kan wachten om te komen tot een betere interne integratie, werd gekozen voor Laken als direct te realiseren mogelijkheid voor de Daisy-bibliotheek en de ‘overhead’diensten (algemeen beleid, secretariaat, communicatie, collectie en catalogus). De braillebibliotheekwerking en -distributie werden in 2011 gecentraliseerd in Varsenare.
42
Colofon Luisterpuntbibliotheek, maart 2012 G. Schildknechtstraat 28, 1020 Brussel (Laken) [t] 070 246 070 [e]
[email protected] [w] www.luisterpuntbibliotheek.be [w] www.ikhaatlezen.be
43
Bijlage 1: openbare bibliotheken met een Daisy-werking Prov. A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A
Bibliotheek Aartselaar Antwerpen (verschillende vestigingen) Arendonk Baarle-Hertog Balen Beerse Berlaar Berendrecht (Viswater) Bonheiden Boom Bornem Borsbeek Brasschaat Brecht Dessel Duffel Edegem Essen Geel Grobbendonk Heist-op-den-Berg Ivebic (Hemiksem-Schelle) Herentals Herenthout Herselt Hoogstraten Hove Kalmthout Kapellen Kasterlee Kontich Laakdal Lier Lille Lint Malle Mechelen Meerhout Mol Mortsel Niel Nijlen Olen Oud-Turnhout Putte
Aantal titels 125 1280 100 175 112 99 100 100 177 161 117 106 389 218 188 110 155 114 158 106 100 399 254 100 100 145 220 100 200 344 170 152 97 200 100 200 170 100 100 390 121 104 200 332 159
Ook jeugdboeken
x
x x x x x x x x x x x x
x x
x x x x x
x x x x x x x x x
44
A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A
Puurs Ranst Ravels Retie Rijkevorsel Rumst Schilde Schoten Sint-Amands Sint-Katelijne-Waver Stabroek Turnhout Vorselaar Vosselaar Westerlo Wijnegem Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel Zorgbib Rode Kruis Zwijndrecht
BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG BHG
Anderlecht Brussel (Laken) Elsene Etterbeek Evere Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek Jette Koekelberg Oudergem Schaarbeek Sint-Agatha-Berchem Sint-Gillis Sint-Jans-Molenbeek Sint-Joost-ten-Node Sint-Pieters-Woluwe Ukkel Vorst Watermaal-Bosvoorde
L L L L L L L
Alken As Beringen Bilzen Bocholt Borgloon Bree
67
18
1265 100 258 203 47 100 100 249 100 100 100 200 100 100 100 100 251 100 300 210 2702 200 15632 104 240 100 100 100 100 100 100 100 431 100 100 200 32 150 177 100 165 2499 125 100 777 125 25 352 250
x x
x
x x x x 36 jeugd
x
x
x x x
5 jeugd
x x x x x x 45
L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L L
Diepenbeek Dilsen-Stokkem Genk Gingelom Ham Hamont-Achel Hasselt Hechtel-Eksel Herk-De-Stad Heusden-Zolder Hoeselt Kinrooi Kortessem Lanaken Leopoldsburg Lommel Lummen Maaseik Maasmechelen Meeuwen-Gruitrode Neerpelt Opglabbeek Overpelt Peer Riemst Sint-Truiden Tessenderlo Voeren Zonhoven Zutendaal 37
OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV
Aalst Aalter Assenede Berlare Beveren-waas Brakel Buggenhout De Pinte Deinze Denderleeuw Dendermonde Denterhoutem Destelbergen Eeklo Erpe-Mere Evergem Gavere Gent
125 125 176 345 25 25 224 100 145 125 25 102 125 349 131 45 25 125 225 25 100 125 93 25 75 202 80 25 75 25 5171 270 128 100 100 125 150 100 140 127 101 100 14 100 175 198 100 111 615
x x
x x x
x x x
x x x x x x
20 jeugd
x x x x x x x x x x x x x x x x x x 46
OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV OV
Geraardsbergen Haaltert Hamme Herzele Kaprijke Knesselare Kruibeke Kruishoutem Laarne Lebbeke Lede Lierde Lochristi Lokeren Lovendegem Maldegem Maarkedal Melle Merelbeke Moerbeke Nazareth Nevele Ninove Oosterzele Oudenaarde Ronse Sint-Gillis-Waas Sint-Laureins Sint-Lievens-Houtem Sint-Martens-Latem Sint-Niklaas Stekene Temse Waarschoot Waasmunster Wachtebeke Wetteren Wichelen Wortegem-petegem Zele Zelzate Zingem Zomergem Zottegem Zulte Zwalm 64
162 133 102 150 84 139 262 225 99 100 200 110 164 227 125 335 101 100 195 162 159 100 100 103 68 100 106 288 100 239 159 100 300 93 120 200 119 100 108 250 200 100 213 100 233 100 9787
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 57 jeugd + Wichelen aangevraagd
47
VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB VB
Begijnendijk Bekkevoort Bierbeek Diest Geetbets HaBoBib (Haacht-Boortmeerbeek) Halle Herent Hoeilaart Holsbeek Huldenberg Kapelle-op-den-Bos Keerbergen Kortenaken Kortenberg Leuven Liedekerke Merchtem Opwijk Oud-Heverlee Overijse Roosdaal Rotselaar Steenokkerzeel Ternat Tervuren Tielt-Winge Tienen Tremelo Zaventem 30
WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV
Anzegem Avelgem Beernem Blankenberge Brugge Damme De Haan De Panne Deerlijk Dentergem Houthulst & Lo-Reninge Ichtegem Ieper Ingelmunster Izegem Knokke-Heist Koksijde Kortrijk
400 100 130 51 100 100 242 388 100 489 157 153 100 100 200 455 250 100 165 100 200 251 237 10 155 101 147 125 403 100 5609 107 228 100 100 250 50 100 102 107 200 100 100 200 139 137 412 101 191
x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 22 jeugd + HaBiBib gevraagd
x x x x x x x x x x x x x x x x x 48
WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV WV
TOTAAL:
Langemark-Poelkapelle Lendelede Menen Middelkerke Moorslede Nieuwpoort Oostende Oostkamp Oostrozebeke Poperinge Roeselare Tielt Torhout Veurne Waregem Wervik Wevelgem Wielsbeke Wingene Zonnebeke Zwevegem
x x x x x x
39
200 64 177 103 100 211 102 140 100 100 122 100 141 276 251 107 391 434 100 120 201 6264
37 jeugd
257
45162
180 jeugd
x x x x x x x x x x x x x x
49
Bijlage 2: personeelsleden Directie Geert Ruebens, directeur Julienne Vereertbrugghen (75%), secretariaat Uitleendienst Lieve Van Vaerenbergh (75%), coördinator Freddy Billiet (braillebibliotheekwerk) Tom Gabriëls Marcel Herrebaut (braillebibliotheekwerk) Véronique Rutgeerts (50%) Lieven Vanpoucke Collectie Pascale Denys, coördinator Kris De Vis (50%) Catalogus Ann Voet, coördinator Kris De Vis (50%) Communicatie & promotie Saskia Boets, coördinator Mark De Haeck (50%), redacteur Knetterende letteren Rebecca Joris, medewerker communicatie en promotie Inés Verhoye (40%), secretaris van de Vlaamse stemmencommissie Rita Waeytens (50%), huisstudio, auteurslezingen ICT & studio Dries Blanchaert, coördinator Gino Peenen, studiomeester Ekrem Gashi, studio BLL Onderhoud Hidajete Baleci (20%)
50
Bijlage 3: samenstelling bestuursorganen De samenstelling van de bestuursorganen van Luisterpunt ziet er begin 2012 als volgt uit: Raad van Bestuur Albert Keersmaekers, voorzitter Paul Vanden Bossche, ondervoorzitter Jeroen Baldewijns Luc Bauwens Ria Decoopman Jan de Smedt Paul Dewilde Jan Rottier Ingrid Vandekelder Frieda Van Wijck Dagelijks bestuur Albert Keersmaekers Paul Vanden Bossche Jan de Smedt Geert Ruebens Algemene Vergadering Paul Cools Paul De Broe Werner De Dobbeleer Dirk Degeyter Luc Desmet Kris De Winter Sofie Dewulf Jeanninne Maurissen Johan Mijs Mie Moerenhout Ann Schatteman Jean Van der Donckt Marjan Van Doorselaer Patrick Van Hecke Ronald Vrydag en alle leden van de Raad van Bestuur Erevoorzitter: Kris Smet
51
