Jaarverslag 2008 en programma 2009 Coördinatiepunt niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland
Nr. 0130.09/NAH/nv
Inhoud
Inleiding
3
1. Circuit niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland 1.1 Doelgroep 1.2 Doel
4 4 4
2. Organisatie, taken en werkwijze 2.1 Bovensectoraal management overleg NAH 2.2 Hersenletselteam 2.3 Kennemer coördinatiepunt NAH
4 4 5 6
3. Activiteiten 2008 3.1 Activiteiten coördinatiepunt 3.2 Landelijke verdeling subsidiegelden hersenletselteams 3.3 Intersectorale woonvoorziening voor mensen met NAH en complexe problematiek 3.4 Binnengekomen vragen bij het coördinatiepunt 2008
7 7 8 8
4. Activiteiten 2009
10
8
Bijlage 1: afrekening 2008 Bijlage 2: verslag symposium NAH en hulpmiddelen Bijlage 3: plan van aanpak Circuit NAH Kennemerland Bijlage 4: voortgang plan van aanpak Circuit NAH
Het Kennemer coördinatiepunt niet-aangeboren hersenletsel is ondergebracht bij Bureau Lindenhoek/VBZ. Het adres is: Schipholweg 1, 2034 LS Haarlem, tel. 023-5322151, fax. 0235328441, e-mail
[email protected]. Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
2
Inleiding De werkzaamheden van het advies- en informatiepunt niet-aangeboren hersenletsel worden mogelijk gemaakt door een jaarlijkse subsidie van VWS in het kader van een regeling om overal in het land regionale hersenletselteams en samenwerkingsverbanden op het gebied van hersenletsel te ondersteunen. Het Coördinatiepunt niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland is ondergebracht bij Bureau Lindenhoek. Sinds december 1993 biedt Bureau Lindenhoek/VBZ (een regionaal advies- en ondersteuningsbureau voor de zorgsector in Kennemerland, Amstelland en de Meerlanden), ondersteuning aan het Hersenletselteam, de Bovensectorale Indicatiecommissie en het Bovensectorale Management Overleg Niet-aangeboren hersenletsel. Voor de uitvoering is het Coördinatiepunt Nietaangeboren hersenletsel Kennemerland ingesteld. In dit verslag wordt aangegeven wat de taken zijn van het coördinatiepunt, welke acties er in het verslagjaar ondernomen zijn en wat hieruit is voortgekomen. Daarnaast worden de doelstellingen voor 2009 genoemd.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
3
1. Circuit niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland Het Circuit NAH Kennemerland is een samenwerkingsverband tussen een aantal zorgaanbieders in Kennemerland, waar mensen met hersenletsel terecht kunnen. 1.1 Doelgroep De doelgroep betreft mensen met een hersenletsel ten gevolge van welke oorzaak dan ook, anders dan door of vanwege de geboorte ontstaan, dat leidt tot een onomkeerbare breuk in de levenslijn en tot het aangewezen zijn op hulpverlening. Als exclusiecriteria worden gehanteerd: - Whiplashtrauma/ acceleratie decelleratietrauma zonder de aanwezigheid van een door de neuroloog vastgesteld traumatisch hersenletsel; - Primair psychiatrische en/of psychologische problematiek zonder hersenletsel in de voorgeschiedenis; - Ernstige gedrags- of persoonlijkheidsstoornissen waarvoor speciale psychiatrische behandeling en/of opname geïndiceerd is; - Dementie, korsokov en autisme. Per instelling kunnen uitzonderingen gemaakt worden voor bepaalde diagnosegroepen - Aangeboren hersenletsel; - Cliënten tot 12 jaar.
1.2 Doel Doelstelling van het Circuit NAH in Kennemerland is het bevorderen van de afstemming en samenhang van de zorg tussen de verschillende zorgaanbieders voor de doelgroep mensen met nietaangeboren hersenletsel. Door het bieden van een gedifferentieerd en compleet zorgaanbod in de regio met onder meer mogelijkheden voor opvang, begeleiding, behandeling en hulp bij wonen en vrije tijdsbesteding komt de kwaliteit van de zorg en ondersteuning op een hoger niveau. Het vormen van een netwerk, zorgcircuit of een keten tussen de betrokken zorginstellingen is hierbij een middel. Er wordt naar gestreefd een gedifferentieerd en compleet zorgaanbod tot stand te laten komen, met mogelijkheden voor opvang, begeleiding, behandeling, diagnostiek en hulp bij wonen en vrijetijdsbesteding. Daarbij is een verbetering van de doorstroom en het verhogen van de kwaliteit van zorg en samenwerking een belangrijk uitgangspunt. Samenwerking, doorverwijzing en het oplossen van leemten, worden beschouwd als een belangrijke kwaliteitsimpuls voor het zorgaanbod ten behoeve van mensen met NAH.
2. Organisatie, taken en werkwijze Het Circuit niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland beschikt over: - het bovensectoraal managementoverleg - het hersenletselteam - het coördinatiepunt NAH Kennemerland
2.1 Bovensectoraal management overleg Het Bovensectoraal Management Overleg (MO) fungeert als stuurgroep van het Circuit NAH. Daarmee heeft het MO als belangrijk aandachtspunt het stimuleren van de totstandkoming van een compleet en samenhangend aanbod van voorzieningen voor patiënten met niet-aangeboren hersenletsel. Hiernaast heeft het management overleg een aantal taken op het beleidsmatige vlak. De doelstelling van dit bovensectorale overleg is om te bezien of knelpunten in de zorg, die op cliëntniveau door de coördinator en het consulententeam worden gesignaleerd, dienen te leiden tot beleidsbeslissingen.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
4
De werkzaamheden komen overeen met de activiteiten zoals elders in Nederland uitgevoerd worden door de regionale zorgnetwerken. Hierover is tevens overleg in het landelijk coördinatorenoverleg, drie á vier keer per jaar. In het Bovensectoraal Management Overleg wordt het door het hersenletselteam uitgebrachte advies bekrachtigd en de deelnemende organisaties stellen zich tevens garant voor de daadwerkelijke plaatsing/ zorgverlening. Het management overleg bestaat uit vertegenwoordigers van de sectoren verstandelijk en lichamelijk gehandicapten, epilepsie, verpleeghuizen, psychiatrie, thuiszorg en een vertegenwoordiger van Cerebraal. Samenstelling Het MO NAH was in 2008 als volgt samengesteld: • Dhr. P. Kühn, raad van bestuur Nieuw Unicum, voorzitter; • Mevr. A. Visser, Manager algemene zaken circuit volwassenen langdurend ZK, Stichting Buitenamstel De Geestgronden; • Dhr. S. Delver, vertegenwoordiger van cliëntenvereniging Cerebraal voor mensen met NAH; • Mevr. K. Jüngen, manager behandeldienst, De Hartekamp Groep; • Mevr. E. Groet, klinisch neuropsycholoog Heliomare; • Mevr. M. Moens regiomanagement, MEE Noordwest Holland; • Mevr. J. Janssen, clustermanager Odion ; • Dhr. J. Kempers, management Midden- en Zuid-Kennemerland, RIBW KAM (tot september 2008); • Dhr. F. Vastenhout, clustermanager Zuid Kennemerland, RIBW K/AM (vanaf september 2008); • Dhr. C. Janssen Andeweg, clustermanager inhoudelijke ondersteuning, SEIN; • Dhr. A. Bierman, regiodirecteur, SHDH; • Dhr. R. Schmidt, Verpleeghuisarts/Manager Behandeldienst, Stichting Sint Jacob; • Dhr. L. van Eekelen, manager Medische & Gedragswetenschappelijke Dienst, Zorgbalans.
2.2 Hersenletselteam Het hersenletselteam bestaat uit deskundigen uit de meest relevante disciplines. De taken van het hersenletselteam zijn: - Advies en voorlichting over behandeling en opvangmogelijkheden; - Bemiddeling bij het zoeken naar oplossingen voor aangemelde problemen binnen de bestaande zorgverlening, c.q. adviseren over de zorg die cliënten geboden zou moeten worden; - Bevordering van samenwerking tussen de betrokken instellingen in de regio; - Gezamenlijke ontwikkeling en onderlinge uitwisseling van deskundigheid; - Opstellen van beleidsadviezen om de zorg voor NAH-cliënten te verbeteren en/of aan te vullen. Daarnaast heeft het hersenletselteam een signalerende en adviserende taak richting het managementoverleg. Werkwijze Wanneer een complexe vraag bij het coördinatiepunt binnenkomt, danwel complexe hersenletselproblematiek bij één van de organisaties in de regio speelt, kan deze worden ingebracht in het hersenletselteam. De aanvrager wordt in dit laatste geval een beknopt verslag van de problematiek van de getroffene gevraagd. Incidenteel kan een aanvrager uitgenodigd worden om de bespreking van zijn/haar patiënt bij te wonen. Om zo zorgvuldig mogelijk te adviseren kan het team soms inzage in het dossier van de patiënt vragen. Eén en ander geschiedt natuurlijk niet zonder uitdrukkelijke toestemming van de patiënt of diens wettelijke vertegenwoordiger.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
5
Het hersenletselteam heeft naast de bespreking of oplossing van casuïstiek ook ten doel deskundigheidsbevordering en het beter stroomlijnen van het zorgproces. In 2008 kwam het hersenletselteam tweemaal bijeen om casuïstiek te bespreken. Daarnaast is het hersenletselteam bijeen geweest voor een themabijeenkomst over NAH en de BOPZ. Samenstelling hersenletselteam Van het hersenletselteam maakten in 2008 de volgende personen deel uit: • Mevr. M. de Haan, neuroloog voor o.a. de Geestgronden; • Mevr. J. Haversmidt, psycholoog, De Hartekamp Groep; • Mevr. V. Brandsma, Gedragsdeskundige en consulent NAH expertisecentrum, Heliomare; • Dhr. W. Verlaan, manager activiteitencentra Haarlem, Heliomare; • Mevr. C. Poelgeest, maatschappelijk werker, MEE Noordwest Holland; • Dhr. J. Koops, arts, Nieuw Unicum; • Mevr. E. Voetelink, gedragsdeskundige, ODION; • Dhr. W. de Jong, psycholoog, ODION (tot maart 2008); • Mevr. H. Jansen, SEIN, neuroloog; • Mevr. M. van Aller, gz-psycholoog, SHDH; • Mevr. N. Vrouwe, coördinator NAH.
2.3 Coördinatiepunt Niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland Het coördinatiepunt probeert, door optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van een netwerk van inhoudsdeskundigen en managers, bij te dragen aan het verhogen van de kwaliteit en de efficiëntie van de directe hulpverlening aan personen met niet-aangeboren hersenletsel en hun relatiesysteem. Het coördinatiepunt wordt aangestuurd door het bovensectoraal management overleg. Taken De taken van het coördinatiepunt zijn: - onderhouden van een regionaal informatie- en adviespunt met de bijbehorende taken op het gebied van registratie en voorlichting; - het onderhouden van de website NAH Kennemerland; - opzetten en onderhouden van een goed functionerend multidisciplinair team van deskundigen op het gebied van NAH dat ingeschakeld kan worden voor zorginhoudelijke adviezen en consultaties; - adviseren over plaatsing, behandeling en begeleiding en het vervullen van een brugfunctie tussen adviesaanvrager en instellingen of zorgverleners; - bevorderen van de totstandkoming van een gespecialiseerd zorgaanbod in het werkgebied; - deelname aan het landelijk coördinatorenoverleg waarbij op bredere schaal ervaringen uitgewisseld worden. Doelgroep Verwijzers, patiënten, hun familieleden en anderen met vragen over de zorgverlening aan mensen met een niet-aangeboren hersenletsel in Kennemerland. Werkwijze Eenvoudige vragen aan het advies- en informatiepunt worden zoveel mogelijk door de coördinator behandeld die dit registreert. Bilateraal overleg met één of meerdere leden van het team behoort daarbij tot de mogelijkheden. Wanneer hiermee niet kan worden volstaan, wordt de adviesaanvraag voorgelegd aan het hersenletselteam. Het coördinatiepunt biedt tevens ondersteuning aan het bovensectoraal managementoverleg, met name waar het gaat om de uitvoering van een aantal beleidsmatige taken.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
6
3.
Activiteiten 2008
3.1 Activiteiten coördinatiepunt 2008 In 2008 hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: Activiteiten Resultaten Continueren (en waar mogelijk verbeteren) van In 2008 is de website NAH Kennemerland de huidige activiteiten. ontwikkeld. In 2009 wordt deze website actief. Het informatiepunt kreeg in 2008 3 vragen meer dan in 2007 (zie 3.4.). Het type vragen varieerde, maar de meeste vragen richten zich op wonen en de sociale kaart. Het ontwikkelen van een sociale kaart, In 2008 is vorm gegeven aan een sociale kaart, gekoppeld aan een beslisboom, specifiek gericht specifiek gericht op het aanbod NAH in de regio op NAH in de regio Kennemerland; Kennemerland. Op de website van het Circuit NAH Kennemerland is een vragenlijst geplaatst, waar men, door het invullen van maximaal 4 vragen, ziet bij welke organisatie men terecht kan met zijn/haar vraag. Aandacht voor de invloed en de inbreng van de In 2008 is Cerebraal vertegenwoordigd in het patiënt/cliëntorganisaties managementoverleg NAH en betrokken bij het opzetten van de website NAH Kennemerland. Samenwerking tussen CCE en de Er is regelmatig sprake van afstemming en hersenletselteams verder vormgeven overleg tijdens landelijke en regionale vergaderingen, telefonisch en per email. Frequent overleg met de leden van het In 2008 zijn er 2 bijeenkomsten geweest van het Hersenletselteam in de regio, om casuïstiek te HLT in de regio. Daarnaast is er een bespreken themabijeenkomst georganiseerd, met als onderwerp NAH en de BOPZ. Organiseren van een jaarlijks symposium voor In december 2008 vond een symposium plaats begeleiders en behandelaars van mensen met georganiseerd door de gezamenlijke NAH, door de gezamenlijke adviespunten in adviespunten in Noord-Holland. Het thema van Noord-Holland deze bijeenkomst was “NAH en hulpmiddelen”. (bijlage 2) Aansluiten bij andere intersectorale transmurale Bewaking van en medewerking verlenen aan de projecten realisatie van een intersectorale woonvoorziening voor mensen met NAH en complexe problematiek: de NAH woonvorm Loevestein in Meerwijk is op 8 oktober geopend. Dit project is van groot belang geweest voor de versterking van de onderlinge banden tussen gehandicapten- en andere sectoren/zorginstellingen met een NAH aanbod. Het verder vormgeven van het Circuit NAH in In 2008 is gewerkt aan het bereiken van de Kennemerland. doelstellingen in het plan van aanpak. Hiervoor was een extra (tijds)investering noodzakelijk. In 2007 heeft een inventarisatie plaatsgevonden Alle leden van het Circuit NAH hebben daarom van de vraag naar en het aanbod van eenmalig een geldelijke bijdrage gegeven. deskundigheid en capaciteit op het gebied van Alle doelstellingen die gesteld zijn in het plan NAH. Er is toen in kaart gebracht wat de van aanpak zijn behaald in 2008. (zie bijlage 4) behoefte is met betrekking tot het ontwikkelen van een netwerk. De conclusies uit de inventarisatie zijn omgezet in een plan van aanpak met concrete resultaten. (zie bijlage 3) Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
7
De doelstellingen over 2008 zijn behaald.
3.2 Landelijke verdeling subsidiegelden hersenletselteams In de landelijke verdeling van de subsidie voor de hersenletselteams werd aan het Kennemer coördinatiepunt het subsidiebedrag in 2008 toegekend van € 19.545,=
3.3 Intersectorale woonvoorziening voor mensen met NAH en complexe problematiek In 2008 heeft het coördinatiepunt NAH Kennemerland de stuurgroep intersectorale woonvoorziening voor mensen met NAH en complexe problematiek ondersteund. Op 8 oktober 2008 is de woonvorm geopend. 3.4 Binnengekomen vragen bij het coördinatiepunt 2008 In de periode 1 januari 2008 tot en met 31 december 2008 zijn in totaal 11 vragen om advies binnengekomen. Dit zijn iets meer vragen dan in 2007. Over de meeste vragen heeft de coördinator ruggespraak gehouden met de leden van het hersenletselteam. In 2008 heeft het Cicuit NAH Kennemerland een website en folder ontwikkeld om zich beter te profileren. De verwachting is dat betere zichtbaarheid in 2009 zal leiden tot meer vragen.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
8
Binnengekomen vragen 2008 Aantal Afgehandeld door coördinator Aanvraag voorgelegd aan leden hersenletselteam
11 11 9
Geslacht man vrouw Onbekend Leeftijd tot 10 jaar 10 tot 19 jaar 20 tot 29 jaar 30 tot 39 jaar 40 tot 49 jaar 50 tot 59 jaar 60 tot 69 jaar 70 jaar en ouder onbekend/instantie Vraagsteller 1e lijn hulpverleners Overige hulpverleners Naasten Cliënt zelf Overigen Vraag Woonvorm/verblijfsvorm/ soc. kaart Behandeladvies /sociale kaart Begeleidingsadvies Lotgenotencontact Erkenning hersenletsel Info ziektebeeld Informatie/deskundigheidsbevordering Dagbesteding Vraagstelling enkelvoudig Vraagstelling meervoudig
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
3 3 1
1
2 1 1 1 5
6 3 2
5 1
2 1 2
11 0
9
4.
Activiteiten 2009
Voorgenomen activiteiten voor 2009 Het coördinatiepunt heeft de volgende activiteiten voor het jaar 2009 op haar programma staan: • Continueren (en waar mogelijk verbeteren) van de huidige activiteiten. • Frequent overleg met de leden van het Hersenletselteam in de regio, om casuïstiek te bespreken; • Organiseren van een jaarlijks symposium voor begeleiders en behandelaars van mensen met NAH, door de gezamenlijke adviespunten in Noord-Holland; • Organiseren van een jaarlijkse themabijeenkomst voor medewerkers van de deelnemende organisaties van het Circuit NAH Kennemerland; • Het uitbrengen van een nieuwsbrief voor het Circuit NAH Kennemerland; • Een diepere analyse van het aanbod gericht op NAH: wat bieden organisaties specifiek op het gebied van NAH, hebben zij speciale expertise ontwikkeld op dit gebied, over welke deskundigheid gericht op NAH beschikken zij; • Het vaststellen van kwaliteitscriteria voor het Coördinatiepunt NAH Kennemerland en het HLT. • In het projectplan “Ontwikkelen zorgnetwerk en ketenvorming NAH in de regio Kennemerland” is één van de genoemde resultaten een samenhangend zorgtraject voor de cliënt vanaf het trauma, via de revalidatie/behandeling naar de chronische fase. Ook hieraan zal aandacht besteed worden. In dit kader wordt samenwerking gezocht met de CVA-keten in Kennemerland.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
10
Bijlage 1: Afrekening 2008 Kennemer Coördinatiepunt Niet-aangeboren Hersenletsel t.b.v. project niet-aangeboren hersenletsel Kennemerland
Formatie uren Ondersteuning van het coördinatiepunt: ondersteuning hersenletselteam/bovensectorale indicatiecommissie, management overleg, Activiteit A, B en C activiteitenplan.
130 uur
8.470,-
Landelijk en provinciaal overleg, afstemming CCE Activiteit D activiteitenplan
20 uur
1.303,-
Voorlichting en deskundigheidsbevordering (36 uur), symposium (39 uur) Activiteit E activiteitenplan
75 uur
4.886,-
Ontwikkelen ketenvorming/ nieuwe projecten
75 uur
4.886,-
TOTAAL
300 uur
19.224,-
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
11
Bijlage 2 Verslag symposium ‘hulpmiddelen en NAH’ 11 december 2008 Jaarlijks organiseren de drie advies- en informatiepunten Niet-aangeboren hersenletsel in NoordHolland gezamenlijk een symposium.. Ruim 75 aanwezigen waren op 11 december in de Hartekamp in Heemstede aanwezig bij het symposium ‘hulpmiddelen en NAH’. Onder het dagvoorzitterschap van Leo Brederveld is er die middag gesproken over allerlei soorten hulpmiddelen voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Informatiemarkt Gedurende de hele middag is er de gelegenheid om een aantal stands te bezoeken in de zaal. Deelnemers zijn onder andere bedrijven die hulpmiddelen ontwikkelen of verkopen, de Hogeschool van Amsterdam en patiëntenvereniging Cerebraal. De deelnemers bezoeken de stands voorafgaand aan het programma en tijdens de pauze. De informatie die te verkrijgen is wordt door de deelnemers positief beoordeeld. Onderzoek naar hulpmiddelen Ieke Winkens is NAH-onderzoeker bij Vilans, kenniscentrum op het gebied van langdurige zorg. Zij vertelt over de signaleringslijst die zij in samenwerking met collega’s heeft ontwikkeld. Deze lijst is een aanpassing van CVA-signaleringslijst voor de doelgroep NAH. Hulpverleners zoals huisarts en thuiszorgmedewerkers kunnen door gebruik te maken van de lijst klachten eerder onderkennen en signaleren. Het Neurocue project is een grootschalig onderzoek gericht op het gebruik van een Personal Digital Assistant (PDA) als cognitief hulpmiddel bij mensen met NAH. Elsbeth de Joode is promovendus bij het aan de Universiteit Maastricht. Zij werkt momenteel met collega’s aan het dit project. De PDA is uitgerust met speciale software voor mensen met NAH en draagt de naam PEAT. Helaas zijn er nog geen onderzoeksresultaten. In het onderzoek worden 140 revalidanten betrokken. Hulpmiddelen en hun gebruikers Als cognitief trainer bij Heliomare heeft Mirjam de Jong veel ervaring opgedaan met hulpmiddelen en de voor- en nadelen die verbonden zijn aan het gebruik ervan. Hulpmiddelen stellen eisen aan de gebruiker. Zo is het voor een optimaal gebruik van technische hulpmiddelen belangrijk om ervaring te hebben met het werken met een computer. Ook is het niveau van cognitief functioneren van de cliënt bepalend en kan de omgeving van de cliënt hem of haar aanmoedigen of ontmoedigen tot het gebruik van een hulpmiddel. Of een hulpmiddel past bij een cliënt wordt ook bepaald door verkrijgbaarheid, kosten en draagbaarheid. Alexander Ooms is op jonge leeftijd slachtoffer geworden van een verkeersongeval. Hierbij heeft hij hersenletsel opgelopen. Omdat hij moeilijk kan praten, maakt hij gebruik van een spraakcomputer. Leo Brederveld stelt hem een aantal vragen over deze computer en de ervaringen die hij hiermee heeft. Forum Een forumdiscussie vormt de afsluiting van deze middag. Er wordt gesproken over de kosten van aanschaf en gebruik van een hulpmiddel. Uit de bijdrage van Mirjam de Jong bleek al dat dit een bepalende factor kan zijn in de overweging om een hulpmiddel al dan niet te gaan gebruiken. Vergoeding door de verzekering is vaak niet mogelijk. Gebruik van een hulpmiddel kan ertoe leiden dat de privacy van de cliënt in het geding is. Een tracker zorgt er bijvoorbeeld voor dat de hulpverlener de gang van de cliënt precies kan nagaan. Dit wordt erkend door de deskundigen en lijkt een moeilijk op te lossen probleem. Een bijkomend nadeel is dat cliënten de tracker kunnen weggooien. Het ontbreekt aan tijd om de discussie te verdiepen. Ook de deelnemers geven aan dat zij graag nog verder in discussie waren gegaan.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
12
Bijlage 3
Plan van aanpak Circuit niet aangeboren hersenletsel in de regio Kennemerland
0097.08/NAH/nv februari 2008
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
13
Aanleiding Het Management Overleg NAH stelt zich ten doel leemten in het zorgaanbod voor mensen met NAH op te lossen. Door het bieden van een gedifferentieerd en compleet zorgaanbod in de regio met onder meer mogelijkheden voor opvang, begeleiding behandeling en hulp bij wonen en vrije tijdsbesteding komt de kwaliteit van de zorg en ondersteuning op een hoger niveau. Het vormen van een netwerk, zorgcircuit of een keten tussen de betrokken zorginstellingen is hierbij een middel. Om de mogelijkheden tot het ontwikkelen van een zorgnetwerk verder te onderzoeken, is in februari 2007 het projectplan “Ontwikkelen zorgnetwerk en ketenvorming NAH in de regio Kennemerland” vastgesteld door het Management Overleg NAH. Dit plan bevat een analyse waarom netwerk- of circuitvorming in de regio voor NAH relevant is en een stappenplan om dit te realiseren. Afgesproken is de term “Circuit NAH” te hanteren. Inmiddels is een aantal stappen van dit plan doorlopen: - er heeft een inventarisatie plaatsgevonden van de vraag naar en het aanbod van deskundigheid en capaciteit op het gebied van NAH. - knelpunten en leemten in aanbod, kennis en/of capaciteit zijn beschreven. - er is in kaart gebracht wat de behoefte is met betrekking tot het ontwikkelen van een netwerk. Dit is beschreven in de rapportage inventarisatie NAH. In deze rapportage komt duidelijk naar voren waar de leden van het MO NAH behoefte aan hebben. Afgesproken is dat de conclusies uit de rapportage, omgezet worden in een planning met concrete resultaten. Dit plan van aanpak ligt nu voor u. Doelstellingen en resultaten In de rapportage inventarisatie NAH wordt vastgesteld, dat knelpunten die ervaren worden, vooral te maken hebben met het gebrek aan samenwerking en ketenzorg. Genoemde factoren die de samenwerking kunnen verbeteren zijn: - een heldere afbakening van het begrip NAH - een regiefunctie - deskundigheidsbevordering - een overzicht van de juiste contactpersonen binnen de instellingen - een overzicht van het aanbod van de verschillende instellingen (zorgprofiel, in- en uitsluitingscriteria, etc.) - inzicht in de vraag, kwantitatief en kwalitatief (het aantal specifieke plaatsen, dat nodig is voor mensen met NAH en in welke verschillende vormen/welke zorgprofielen). Deze punten worden genoemd als gewenste ontwikkelingen als het gaat om samenwerking. Om deze ontwikkelpunten concreet te maken, zijn in dit plan van aanpak resultaten gedefinieerd. Per te behalen doelstelling is aangegeven wat de resultaten zijn en wat de tijdsinvestering is.
Doelstelling 1: In december 2008 is er een beter zichtbaar, goed functionerend, centraal verwijs- en informatiepunt. Toelichting: Als zorgaanbieders zich meer willen profileren op het gebied van NAH, moet de zichtbaarheid van het coördinatiepunt NAH Kennemerland verbeterd worden. Betere zichtbaarheid van het coördinatiepunt en een goed overzicht van aanbod en contactpersonen, zorgen ervoor dat mensen het coördinatiepunt weten te vinden en dat zij sneller geholpen worden met hun vragen. Dit zal zorgen voor een betere toeleiding van mensen met NAH naar de juiste zorgaanbieder. Uit de inventarisatie is gebleken dat er behoefte is aan een actueel overzicht van het aanbod en contactpersonen van de verschillende instellingen, gericht op NAH. De wens is een beslisboom te ontwikkelen, die de cliënt en/of verwijzers leidt naar het juiste aanbod en de juiste contactpersoon.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
14
Een eigen website voor het coördinatiepunt NAH Kennemerland zorgt voor zichtbaarheid. Op de website kan verwezen worden naar de coördinator NAH en melding gemaakt worden van het Circuit NAH en het HLT. Cliënten en verwijzers weten zo waar zij terecht kunnen voor voorlichting of waar zij advies kunnen inwinnen. Door op deze site een beslisboom te plaatsen, wordt het overzicht van aanbod en contactpersonen toegankelijk voor cliënten, verwijzers en collega-instellingen. Resultaten - een website voor NAH regio Kennemerland - een beslisboom NAH, die de cliënt/verwijzers vanuit de vraag leidt naar het juiste aanbod en de juiste contactpersoon.1 Uitvoering De coördinator NAH kan een groot deel van de activiteiten, dat ten doel heeft te komen tot een beter zichtbaar, goed functionerend, centraal verwijs- en informatiepunt, op zich nemen. Daarnaast is informatie en draagvlak nodig vanuit de deelnemende organisaties en is expertise nodig voor het ontwikkelen van een website. Er moet een werkgroep PR & communicatie ingesteld worden, bestaande uit deelnemers van de verschillende organisaties, die de input voor de website leveren. Daarnaast moet een website bouwer ingehuurd worden voor het ontwikkelen van de website. De kosten die hiermee gepaard gaan, zijn niet opgenomen onder het kopje financiering. Geprobeerd wordt de website te laten bouwen door mensen met NAH in een dagbestedingsproject of door studenten. Tijdsinvestering activiteit: ontwikkelen website ontwikkelen beslisboom Totaal
aantal uur: 72 uur 70 uur 142 uur
Doelstelling 2 Er wordt minimaal eenmaal per jaar een activiteit ondernomen gericht op voorlichting aan huisartsen, thuiszorg en behandelaars over NAH en het netwerk NAH. Toelichting: Symptomen van NAH worden vaak niet herkend. Dit heeft als gevolg dat patiënten niet de juiste zorg krijgen. Het is van belang dat NAH regelmatig onder de aandacht van verwijzers wordt gebracht. Daarnaast is het van belang dat huisartsen, thuiszorg en behandelaars weten wat het aanbod op het gebied van NAH is in de regio KAM en dat er een coördinatiepunt NAH is in deze regio, zodat duidelijk is naar wie zij kunnen verwijzen. Voorlichting en promotie aan huisartsen, thuiszorg en behandelaars in de regio KAM is noodzakelijk, zodat zij: - geïnformeerd zijn over het signaleren en herkennen van symptomen van NAH - bekend zijn met het Circuit NAH in de regio KAM Er zijn verschillende manieren om voorlichting/promotie vorm te geven. Op dit moment gebeurt dit nog niet. Om een aftrap te geven en het netwerk en de website bekend te maken, is het idee te beginnen met een folder, signaleringslijsten en een (digitale) nieuwsbrief. Later kan ook gedacht worden aan andere vormen van promotie, bijvoorbeeld in de vorm van bijeenkomsten of geaccrediteerde symposia. Resultaten: - een folder - een (digitale) nieuwsbrief 1
Hierbij moet gekeken worden of het mogelijk is aan te sluiten op bijvoorbeeld de sociale kaart van MEE.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
15
Uitvoering Er moet een folder ontwikkeld worden, die laat zien wat het coördinatiepunt NAH KAM is, hoe dit te bereiken is (website en coördinator) en welk circuit hierachter zit. Voor het ontwikkelen van de folder is input van alle deelnemende organisaties nodig. De folder zal moeten aansluiten bij de website. De folder kan door de werkgroep PR & communicatie worden opgesteld. In overleg wordt bepaald, waar de folder verspreid wordt. De coördinator NAH Kennemerland is verantwoordelijk voor de verspreiding van de folder en de signaleringslijsten. Tijdsinvestering Voorlichting is één van de taken van het coördinatiepunt. Op dit moment is er geen voorlichtingsmateriaal voor handen. Er moet een folder ontwikkeld worden. Dit vraagt een eenmalige extra tijdsinvestering. Ook voor de opzet van de (digitale) nieuwsbrief is eenmalig extra tijd nodig. Als het netwerk eenmaal staat, is dit een vaste activiteit die bij het coördinatiepunt hoort. De tijdsinvestering die hiervoor nodig is, valt dan onder de voorlichtingsuren zoals deze toegekend zijn in de subsidieaanvraag. Als blijkt dat in de toekomst behoefte is aan andere voorlichtingsactiviteiten, moet bezien worden of dit past binnen de voorlichtingsuren. activiteit: ontwikkelen folder ontwikkelen (digitale) nieuwsbrief Totaal
aantal uur: 10 uur 10 uur 20 uur
Doelstelling 3: Er vindt minimaal tweemaal per jaar een activiteit plaats gericht op deskundigheidsbevordering. Toelichting: Uit de inventarisatie blijkt dat er behoefte is aan deskundigheidsbevordering. Activiteiten gericht op deskundigheidsbevordering, specifiek gericht op leden van het netwerk, dragen bij aan uitwisseling van kennis en kunde en onderlinge bekendheid met elkaars deskundigheid en mogelijkheden. Dit kan bijdragen aan een betere samenwerking dan wel doorverwijzing tussen zorgaanbieders. Uit navraag bij de leden van het HLT naar wat onder deskundigheidsbevordering verstaan wordt, blijkt dat veel waarde gehecht wordt aan het jaarlijkse symposium. Verder geven de leden van het HLT aan dat er op zich voldoende leertrajecten, symposia, etc. zijn op het gebied van NAH voor (nieuwe) medewerkers Wel hebben de leden van het HLT behoefte aan meer verdieping voor de leden van het HLT in de vorm van themabijeenkomsten. Resultaten: - er wordt jaarlijks een themamiddag georganiseerd voor de leden van het HLT Uitvoering De coördinator inventariseert jaarlijks op welk thema de leden van het HLT nader in willen gaan en organiseert de themamiddag. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van de input en het netwerk van het HLT. Tijdsinvestering Deskundigheidsbevordering maakt deel uit van de activiteiten van het coördinatiepunt. Op dit moment wordt deskundigheidsbevordering vormgegeven door: - Het organiseren van casuïstiekbijeenkomsten voor hersenletselteams, drie tot vier keer per jaar. Naast de bespreking van actuele casussen hebben de bijeenkomsten de functie van deskundigheidsbevordering op het praktische niveau tussen instellingen. - Het jaarlijks organiseren van een symposium. Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
16
In het kader van de circuitontwikkeling wordt het organiseren van een jaarlijkse themamiddag toegevoegd aan deze activiteiten. Deze uren vallen onder deskundigheidsbevordering en worden hier daarom niet apart vermeld. Financiering Het Coördinatiepunt NAH Kennemerland wordt gefinancierd met subsidie van het ministerie van VWS voor regionale hersenletselteams. Deze subsidie is voor 2008 aangevraagd en verkregen. In het activiteitenplan voor 2008 is circa 75 uur gereserveerd voor de ontwikkeling van een zorgnetwerk NAH op jaarbasis. Het betreft hier formatie-uren. Omgerekend naar declarabele uren is dit 52,5 uur op jaarbasis. In 2008 wil het MO NAH een impuls geven aan de netwerkontwikkeling. Daarom is besloten eenmalig een eenmalige investering te doen van € 1355,- per deelnemende instelling. De volgende instellingen investeren in de netwerkontwikkeling NAH Kennemerland: -
Nieuw Unicum Heliomare St. Jacob SHDH SEIN (nog niet bevestigd) De Hartekamp Groep ODION MEE
Het gaat dus om 8 deelnemende organisaties. Dit maakt dat er voor 2008 in totaal een aanvullend bedrag van € 10840,- beschikbaar is voor netwerkontwikkeling. In formatie-uren komt dit neer op 3 uur per week op jaarbasis2. Omgerekend naar declarabele uren komt dit neer op 110 uur op jaarbasis. In totaal zijn er dus 162,5 uur beschikbaar voor het ontwikkelen van het Circuit NAH.
Resultaat 1 Resultaat 2 Extra investering Uren netwerkontwikkeling binnen subsidie Totaal
Benodigde uren 142 20
Beschikbare uren
110 52,5
162
162,5
Na vaststelling van dit plan van aanpak, hebben ook de volgende organisaties besloten een eenmalige bijdrage te doen: - GGZ inGeest - RIBW K/AM Het uiteindelijk beschikbare bedrag kwam hiermee op € 13.550,-.
Er blijft dan nog €676,- over
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
17
Tijdspad Planning Week 7-14 Week 15 Week 15-23
Week 23 Week 24-38 Week 38 Week 38-47 Week 47 Week 50 Week 14
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
Activiteit Individuele gesprekken leden HLT voor input beslisboom Brainstormen inhoud website Brainstormen inhoud folder Opstellen beslisboom Maken opzet website Maken opzet folder Maken opzet digitale nieuwsbrief Selecteren van/afspraken maken met website bouwer Terugkoppeling Schrijven teksten en vullen website Bespreken voortgang Eventuele aanpassingen Vaststellen website Vaststellen folder Website en folder gereed Verspreiden folder
Wie Coördinator Werkgroep PR & Com Coördinator
HLT Coördinator i.o.m. werkgroep PR & Com MO NAH Coördinator MO NAH
Coördinator
18
Bijlage 4 VOORTGANG PLAN VAN AANPAK CIRCUIT NAH KENNEMERLAND 0423. 08/nah/nv
1. Wat vooraf ging In februari 2007 is het projectplan “Ontwikkelen zorgnetwerk en ketenvorming NAH in de regio Kennemerland” vastgesteld door het Management Overleg NAH. Dit plan bevat een analyse waarom netwerk- of circuitvorming in de regio voor NAH relevant is en een stappenplan om dit te realiseren. Het doel is het realiseren van een samenhangend en georganiseerd netwerk van zorg en ondersteuning voor mensen met NAH in de regio. In april 2007 is een vragenlijst toegezonden aan alle relevante zorgaanbieders, in het kader van een inventarisatie van het aanbod voor mensen met NAH in de regio. Alle reacties zijn verwerkt in de rapportage Inventarisatie NAH (zie bijlage 0433.07). Deze rapportage geeft enerzijds een beeld van de samenwerking: “hoe verloopt deze en wat kan hier beter in?” en anderzijds een overzicht van de vraag en het aanbod op het gebied van NAH. Daarnaast worden mogelijke ontwikkelrichtingen voor het netwerk NAH aangegeven. In november 2007 heeft het MO NAH besloten de deelnemers van het MO NAH te vragen een eenmalige investering te doen van € 1355,- per deelnemende instelling om een impuls te geven aan de netwerkontwikkeling. Voorwaarde voor een geldelijke investering in het circuit NAH Kennemerland was een plan van aanpak, om de aanbevelingen uit de rapportage Inventarisatie NAH om te zetten in concrete doelen en resultaten, gekoppeld aan een tijdspad. In maart 2008 hebben de deelnemers van het MO NAH toegezegd een eenmalige investering te doen en is het plan van aanpak vastgesteld in het MO NAH. De volgende doelstellingen en resultaten zijn vastgelegd voor 2008: Doelstelling 1. In december 2008 is er een beter zichtbaar, goed functionerend, centraal verwijs- en informatiepunt.
2. Er wordt minimaal eenmaal per jaar een activiteit ondernomen gericht op voorlichting aan huisartsen, thuiszorg en behandelaars over NAH en het netwerk NAH. 3. Er vindt minimaal tweemaal per jaar een activiteit plaats gericht op deskundigheidsbevordering.
3
Resultaten - een website voor NAH regio Kennemerland - een beslisboom NAH, die de cliënt/verwijzers vanuit de vraag leidt naar het juiste aanbod en de juiste contactpersoon.3 - een folder - een (digitale) nieuwsbrief
-
er wordt jaarlijks een themamiddag georganiseerd voor de leden van het HLT er wordt jaarlijks een symposium georganiseerd voor begeleiders van mensen met NAH in Noord-Holland (dit is een bestaande activiteit, die hier niet verder wordt uitgewerkt)
Hierbij moet gekeken worden of het mogelijk is aan te sluiten op bijvoorbeeld de sociale kaart van MEE.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
19
2. Stand van zaken per september 2008 Werkgroep PR & Communicatie In april 2008 is de werkgroep PR & Communicatie voor de eerste keer bij elkaar gekomen. In totaal hebben er drie bijeenkomsten plaatsgevonden van de werkgroep PR & Communicatie. Daarnaast heeft de coördinator een aantal bezoeken afgelegd aan zorgaanbieders, om het zorgaanbod door te nemen. Dit heeft geresulteerd in: - een communicatieplan - een vragenlijst die de cliënt/verwijzer vanuit de vraag leidt naar het juiste aanbod en de juiste contactpersoon - een inventarisatie van het zorgaanbod aan de hand van bovengenoemde vragenlijst - een format voor de nieuwsbrief - een concept folder - de teksten voor de website Website Geprobeerd is de website te laten bouwen door studenten van de Hogeschool van Amsterdam. Daarnaast is aan de dagbestedingprojecten van Heliomare en Nieuw Unicum gevraagd of zij de vormgeving zouden kunnen doen. Nieuw Unicum heeft aangegeven wel goed te zijn in de vormgeving, maar dit niet goed te kunnen koppelen aan de site. In eerste instantie leek het voor Vorm op Maat van Heliomare wel mogelijk dit te doen. Uiteindelijk is er, vanwege moeilijkheden in de technische uitvoering, voor gekozen het bouwen van de website uit te besteden aan een professioneel bureau: Key Agency. Wel is gebruik gemaakt van het logo ontworpen door Vorm op Maat. Beslisboom De werkgroep PR & Communicatie heeft een vragenlijst opgesteld. Aan de hand van deze vragenlijst is het zorgaanbod van de deelnemende instellingen geïnventariseerd door de coördinator. De vragenlijst wordt op de website geplaatst. Als een cliënt/verwijzer de vragen beantwoord, krijgt deze een overzicht van de zorgaanbieder(s) in Kennemerland die een passend aanbod hebben. In dit overzicht wordt het volgende vermeld: - de naam van desbetreffende zorgaanbieder(s) - een link naar de website van desbetreffende zorgaanbieder(s) - naam en contactgegevens van een contactpersoon binnen desbetreffende instelling Themamiddag Op 9 oktober vindt de eerste themamiddag plaats voor de leden van het HLT en eventuele collega’s. Het onderwerp van de themamiddag is vastgesteld in het HLT en is voor dit jaar “NAH en middelen en maatregelen”.
3. Het vervolg Hieronder wordt per doelstelling is bereikt en wat nodig is aan vervolgstappen. Doelstelling 1 De teksten voor en de opzet van de website zijn gereed. Naast algemene informatie en informatie over het Coördinatiepunt en het Circuit NAH Kennemerland zal het zorgaanbod van de deelnemende instellingen hierop ook eenvoudig terug te vinden zijn. Als dit gereed is, is doelstelling 1 van het plan van aanpak behaald. Gevraagd - Goedkeuring van de website.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
20
Doelstelling 2 De folder is gereed en kan na goedkeuring in het MO NAH verspreid worden. Het idee is met het verspreiden van de folder het startsein te geven van het online gaan van de website. Er is een format opgesteld voor de (digitale) nieuwsbrief. Omdat de brief slechts tweemaal per jaar uitkomt, wordt deze NAH Info Kennemerland genoemd. De nieuwsbrief is alleen bedoeld voor medewerkers van de deelnemende instellingen. De werkgroep PR & Communicatie heeft twee adviezen wat betreft de nieuwsbrief: 1.
Instellen van een redactieraad Om te zorgen voor draagvlak en input vanuit de organisaties is het goed een redactieraad in te stellen. Dit is een randvoorwaarde voor een goede nieuwsbrief. De redactieraad kan bestaan uit communicatiemedewerkers of leden van het hersenletselteam en zou tweemaal per jaar bijeen komen.
2.
Zowel een digitale als een papieren nieuwsbrief uitbrengen De werkgroep PR & Communicatie is van mening dat de nieuwsbrief het beste bereik heeft als deze niet alleen digitaal, maar ook op papier kan worden uitgebracht. Een raming van de kosten op jaarbasis is € 650,-. Hierbij wordt uitgegaan van een tweejaarlijkse uitgave van 500 nieuwsbrieven.
Gevraagd: - Een uitspraak over bovenstaande adviezen.
Doelstelling 3 De themabijeenkomst is gepland op donderdag 9 oktober en het symposium op donderdag 11 december. Deze doelstelling is behaald.
Jaarverslag NAH 2008 0130.09/NAH/nv
21