Jaarverslag 2 toont werk Geref. Bond Geldstromen 10 in 2011
20 2 108 m1e i 2
e D Waarheids vriend
Bijlage: Informatie voor de jaarvergadering 2012
Informatie voor de jaarvergadering 2012
Verslag van de werkzaamheden van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond Over de periode 1 mei 2011 tot 1 mei 2012
Ds. M.A. Kuijt uit Huizen is secretaris van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond.
Ds. P.H. van Trigt
Inleiding In dit jaarverslag vindt u uitvoerige informatie over het werk dat de Gereformeerde Bond in de voorbije periode heeft gedaan. Elke maand, behalve in juli, komt het hoofdbestuur bijeen in Woerden. Twee weken daarvoor vergadert het dagelijks bestuur op het kantoor in Apeldoorn. 1. Hoofdbestuur Op de jaarvergadering van 26 mei 2011 nam ds. J. Harteman, Kampen, na 24 jaar afscheid van het hoofdbestuur. Tijdens deze vergadering werd hij benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. Ook ds. C. Blenk, Lienden, trad terug, dit vanwege zijn leeftijd. Hij was zeventien jaar bestuurslid. Ds. P.H. van Trigt volgde ds. Harteman op en ds. J.A.W. Verhoeven nam de plaats van ds. Blenk in. Ds. M.A. Kuijt volgde ds. Harteman op als bestuurssecretaris, terwijl dr. M. van Campen als tweede voorzitter toetrad tot het dagelijks bestuur. Op de jaarvergadering van 2011 maakte ds. H. J. Lam bekend dat hij een jaar later zou aftreden als voorzitter. In november benoemde het hoofdbestuur ds. A. J. Mensink tot nieuwe voorzitter. Zijn benoeming zal op de jaarvergadering van 2012 ingaan.
Ds. J.A.W. Verhoeven
2. Kantoorwerkzaamheden te Apeldoorn Drs. P. J. Vergunst, algemeen secretaris, heeft ook het afgelopen jaar de vergaderingen van het dagelijks bestuur en van het hoofdbe-
2
de waarheidsvriend
stuur voorbereid. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van de besluiten. Dhr. C.F. Hout uit Ridderkerk is vaste notulist bij deze vergaderingen. Verantwoordelijk voor de financiële en boekhoudkundige verslaglegging is dhr. G(oos) Renden als administratief medewerker. Verder zijn de parttime secretaresses Elma Kooij en Meta Hovius op het bureau werkzaam. 3. Protestantse Kerk in Nederland De tweede visienota van de kerk, ‘De hartslag van het leven’, kreeg als opvolger van de visienota ‘Leren leven van de verwondering’ uit 2005 de nodige aandacht. Het gaat in de visienota om de verwoording van datgene waar de Protestantse Kerk voor staat. Zo wil het stuk richting geven aan de beleidsplannen die de kerk voor de komende jaren gaat uitwerken. We zijn dankbaar voor de toon en voor de inzet van deze visienota, namelijk de opstanding van Christus en de betekenis daarvan voor de zondag als opstandingsdag. Op 21 februari vond het tweejaarlijkse gesprek met het moderamen van de synode plaats. Hierbij waren naast de Gereformeerde Bond (vertegenwoordigd door ds. H. J. Lam, ds. A. J. Mensink en de algemeen secretaris), de Confessionele Vereniging, het Confessioneel Gereformeerd Beraad, het Evangelisch Werkverband, de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten en de stuurgroep Op Goed Gerucht vertegenwoordigd. Het voornaamste
gespreksonderwerp was het hoofdstuk ‘Het ambt en de ambtsbeleving’ uit het vierjaarlijkse rapport van de visitatie. Vanuit de Gereformeerde Bond is ingebracht dat blijvende aandacht voor een bijbelse invulling van het ambt wezenlijk is voor het goed functioneren van de kerk. Verder is gememoreerd dat de Gereformeerde Bond veel aandacht geeft aan het geestelijk leidinggeven van de gemeente, de noodzaak van het geloofsgesprek en de positie van oud-ambtsdragers, alsmede de levenswandel van de ambtsdragers. Punt van aandacht was verder de
Inhoud De Waarheidsvriend Wekelijkse uitgave van de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk
100e jaargang, bijlage 18 mei 2012 M.A. Kuijt Verslag van de werkzaamheden van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond 2 A.H. Teeuwissen Financieel verslag over 2011 11 Balans per 31 december 2011 10 Exploitatie overzicht 2011/Begroting 2012 12 Accountantsverklaring 13
18 mei 2012
opstelling van onze kerk ten aanzien van de publicaties van ds. K. Hendrikse, met name van zijn boek God bestaat niet en Jezus is zijn zoon. Vanuit het moderamen is gesteld dat de Protestantse Kerk een belijdende kerk en dat er dus ook tucht is. Deze is in onze kerk zo geregeld dat de primaire verantwoordelijkheid bij kerkenraden en classes ligt. Van de kant van het hoofdbestuur is uitgesproken dat de ontreddering bij velen in de gemeente groot is en dat het ons in de eerste plaats om de eer van Christus gaat. Verder is tijdens de vergadering met het moderamen de houding van geschiktheidcommissies jegens orthodoxe studenten van studenten aan de orde geweest. De algemeen secretaris nam op 15 september deel aan een gesprek met de dienstenorganisatie over de invulling van het juniorpredikantschap, een van de onderdelen van het rapport ‘Veerman’, dat de synode heeft aanvaard. De algemeen secretaris heeft op 24 november in Utrecht opnieuw deelgenomen aan een bezinnend overleg over de predikant in opleiding. Appèlkring kerkelijk belijden Op 7 juni vergaderde de Appèlkring kerkelijk belijden, waar dr. M. van Campen de Gereformeerde Bond vertegenwoordigde. Het concept van de nieuwe visienota van de Protestantse Kerk werd uitvoerig besproken. Permanente Educatie De invoering van de verplichte permanente educatie voor predikanten en kerkelijk werkers deed de nodige stof opwaaien. Zowel voor- als tegenstanders roerden zich. De huidige regeling voor studieverlof wordt afgeschaft. In plaats daarvan wordt een nieuwe vorm van nascholing ingevoerd, die voor een groot deel bestaat uit het verplicht volgen van diverse cursussen. De kritiek betrof met name de overhaaste invoering, het ontbreken van een langere tijd aaneengesloten studeren, de eigen verantwoordelijkheid van kerkenraden en predikanten, het verplichte aftekenen van bepaalde studie-
de waarheidsvriend
verrichtingen in een register met bijbehorende sancties, dus gevaar van overregulering. In april aanvaardde de synode nieuwe voorstellen, waarin kritiekpunten zijn verwerkt. De hoogleraren van de Gereformeerde Bond zullen te zijner tijd ingeschakeld worden in het geven van cursussen, terwijl predikanten die onze studiedagen bijwonen hiervoor punten ontvangen. 4. Leerstoelen In het vorige jaarverslag werd melding gemaakt van belangrijke besluiten die het hoofdbestuur nam ten aanzien van de toekomst van zijn leerstoelen. In het kort behelst de besluitvorming dat de leerstoel in Kampen naar Groningen verhuist (per 1 januari 2012 een feit), waarbij de formatie van dr. J. Hoek van 0,2 naar 0,4 fte ging. De leerstoel in Utrecht verhuist eveneens naar Groningen. Dat betekent dat dr. H. van den Belt september van dit jaar fulltime als bijzonder hoogleraar aan de slag gaat. De leerstoel in Leiden verhuist naar Amsterdam, waarbij de formatie van dr. G. van den Brink van 0,2 fte naar 0,4 fte omhoog gaat met als nieuwe leeropdracht ‘Theologie van het Gereformeerd Protestantisme’. In Leiden blijft nog voor 0,2 fte een leerstoel met als leeropdracht ‘Geschiedenis van het Gereformeerd Protestantisme’ bestaan, voor vijf jaar. De procedure rond de benoeming van een hoogleraar voor Leiden per 1 januari 2012 liep forse vertraging op. Binnenkort zal een begin gemaakt worden met de sollicitatieprocedure. Om de beoefening van de gereformeerde theologie ook naar de toekomst toe een impuls te geven, besloot het hoofdbestuur geld vrij te maken voor drie aio-plaatsen, verbonden aan de drie leerstoelen. Het hoofdbestuur hoopt de werving van deze aio’s binnenkort te starten. Na het aannemen van het rapport ‘Leid mij in Uw waarheid’ bleef de commissie leerstoelen bestaan, zij het dat ds. G. D. Kamphuis als lid terugtrad. De commissie bestaat op dit moment uit dr. M van Campen, prof. dr. W. Verboom en P.J. Vergunst.
Kampen Prof. J. Hoek heeft in het kader van de Kampense leerstoel ‘Gereformeerde spiritualiteit’ aan de PThU in november en december een serie van zes avondcolleges gegeven over ‘Visie op bevinding’. Aan de orde kwam de betekenis van de bevinding voor de theologie, de kerk, de prediking en het persoonlijk geloofsleven. Deze colleges werden behalve door studenten ook door belangstellenden van buiten de universiteit gevolgd. De komende jaren zal hij zich meer gaan bezighouden met de ‘eigenschappenleer’ binnen de Godsleer. Daarnaast begeleidt hij enkele promovendi. Leiden In het kader van de Leidse Leerstoel ‘Geschiedenis van het Gereformeerd Protestantisme’ hield prof. dr. G. van den Brink in november en december een serie avondcolleges over ‘Dordt in context’. De nationale synode die in 1618/1619 te Dordrecht plaatsvond, heeft een grote rol gespeeld in de internationale kerk- en theologiegeschiedenis. Tijdens de colleges werd vooral gelet op de historische achtergronden, de theologische inhoud, de internationale inbedding, de relevantmaatschappelijke factoren van de in Dordrecht genomen leerbeslissingen. Prof. Van den Brink verbleef tot augustus met zijn gezin een jaar in de Verenigde Staten, waar hij aan het Center of Theological Inquiry te Princeton als tijdelijk medewerker een sabbatical doorbracht. Tijdens dit verblijf heeft hij zich vooral geconcentreerd op het project ‘Reformed Theology and Evolutionary Theory’, waarin gepoogd wordt om zowel historisch als systematisch na te gaan hoe vanuit de gereformeerde theologische traditie gereageerd is op de evolutietheorie, resp. hoe dat vandaag op adequate wijze zou kunnen gebeuren. Behalve aan dit project besteedde hij een ander deel van zijn tijd aan de voortgang van het triniteitsproject. Daarnaast begeleidde hij een aantal promovendi.
18 mei 2012
Prof. dr. J. Hoek
Prof. dr. G. van den Brink
3
Dr. H. van den Belt
Utrecht Dr. H. van den Belt gaf colleges over ‘Reformatie en spiritualiteit’ en over de geschiedenis van de theologie als wetenschappelijke discipline. Wat zijn onderzoek betreft richt hij zich vooral op de relatie tussen interne en externe roeping in de gereformeerde theologie. Tevens begeleidde hij een aantal studenten bij het schrijven van hun scriptie en fungeerde hij als mentor van de vereniging van studenten in de theologie ‘Voetius’. De Universiteit Utrecht maakte in februari bekend dat ze het bachelorprogramma theologie binnen de opleiding religiewetenschappen zal afstoten. De verslagen van de werkzaamheden van onze docenten zijn in verkorte vorm naar alle hervormdgereformeerde (wijk)kerkenraden gestuurd. Het hoofdbestuur hoopt dat deze besproken worden op de vergaderingen. Symposium Op 31 oktober vond in Leiden een symposium plaats naar aanleiding van het feit dat 450 jaar geleden de Nederlandse Geloofsbelijdenis publiek werd gemaakt. Dit symposium was een gezamenlijk initiatief van de Leidse leerstoel ‘Geschiedenis van het Gereformeerde Protestantisme’ en de bijzondere leerstoel ‘Geschiedenis van de Reformatie’ aan de VU Amsterdam. Prof. dr. G. Marnef, hoogleraar bij het departement ‘Geschiedenis’ aan de Universiteit Antwerpen, sprak over de NGB in de context van de zestiende-eeuwse Nederlanden. Ds. A. J. Kunz uit Katwijk aan Zee, die komend najaar hoopt te promoveren op artikel 2 van de NGB, sprak over ‘De wereld als boek van God: natuurlijke theologie in de NGB?’ Prof. dr. G. van den Brink behandelde de Schriftleer van de NGB (art. 3-7) en wees een bepaalde ontwikkeling in de Schriftleer aan, waarbij de NGB een vroege fase markeert. Prof. dr. E.A. de Boer, bijzonder hoogleraar ‘Geschiedenis van de Reformatie’ aan de Vrije Universiteit Amsterdam, ging in op de kerkleer van de NGB (art.27-32).
4
de waarheidsvriend
De dag werd voorgezeten door prof. dr. W. Verboom. Zo’n honderd belangstellenden woonden dit leerzame symposium bij. 5. Promoties; promovendiberaad Het promovendiberaad wordt gecoördineerd door dr. H. van den Belt. In dit beraad komen periodiek theologen bijeen die bezig zijn met het schrijven van een promotie. De groep bestaat uit ongeveer 30 promovendi. Op 18 mei sprak dr. A. Huijgen naar aanleiding van zijn proefschrift over de accommodatie in de theologie van Calvijn en over de methodische en praktische uitdagingen bij het schrijven van een proefschrift. Prof. dr. G. van den Brink sprak in het najaar over de verschillen in het theologische klimaat tussen de Verenigde Staten en Nederland en spitste dat ook toe op de verschillen met betrekking tot de begeleiding van promovendi. Promoties Op 19 december promoveerde drs. W. Dekker aan de Vrije Universiteit op het proefschrift ‘Afwezigheid van God. Een onderzoek naar antwoorden bij W. Pannenberg, K.H. Miskotte en A. Houtepen.’ Promotor was prof. dr. A. van de Beek. Op 23 december promoveerde aan de Vrije Universiteit drs. W. J. de Wit op het proefschrift ‘On the Way to the living God. A Cathartic Reading of Herman Bavinck and An Invitation to Overcome the Plausability Crisis of Christianity’. Promotors waren prof. dr. A. van de Beek en prof. dr. C. van der Kooi. Op 8 mei promoveerde aan de Universiteit Utrecht mevr. drs. H. A. de Bruijn op het proefschrift ‘Eerst de waarheid, dan de vrede. Jacob Revius (1586-1658)’. Promotors waren prof. dr. E.M.P van Gemert en prof. dr. F.P. van Oostrom. Wij feliciteren hen met de afronding van hun studie. 6. Contacten met studenten Studieweek Op maandag 22 augustus begon de jaarlijkse studieweek voor aankomende en gevorderde studenten met als gastheer en gastvrouw ds.
en mevr. Koeman. Het hoofdthema was deze keer ‘Prediking in Geest en waarheid.’ Ds. H. J. Lam verzorgde de opening. Vorig jaar hield hij een lezing over de bevindelijke, kuyperiaanse en verbondsmatige stromingen binnen de kerk. Voortbordurend op dit ‘driestromenland’ liet hij zien hoe dit doorwerkt in de prediking. ’s Avonds hield prof. dr. M.J. Paul een bijbels-theologische lezing over de prediking in (en vanuit) het Oude Testament. Prof. dr. J. Hoek sprak over ‘Geest, ambt en volmacht in de prediking’ en onderstreepte de christologische en pneumatologische fundering van het ambt. GZB-directeur ds. J.P. Ouwehand vroeg aandacht voor het werk van de GZB; ds. P. Veerman sprak met de eerstejaars studenten over ‘studie en roeping’. Prof. dr. A. de Reuver besprak de verhouding van de imperatief, de bevelende kant van de prediking en de indicatief, de afkondiging van heilsfeiten. Ds. J.C. Schuurman sprak over prediking en oordeel. Burgemeester E. J. Bilder van Zwartewaterland belichtte de minderheidspositie van christenen en de vervaging van christelijke sporen in ons land. Op de laatste dag sprak dr. T.T.J. Pleizier over ‘de preek en de hoorders’. Ds. H. Russcher sprak over ‘de preek in de week’ en gaf inzage hoe hij zelf als predikant de hele week bezig is met de preek voor de komende zondag. Ds. C. Blenk verzorgde deze keer het gebruikelijke ‘encouragement’. Er mag terug gezien worden op een goede en leerzame week, die door ongeveer vijftig studenten werd bezocht. Ontmoetingsdag studenten Op 21 december vond een door ruim 70 studenten bezochte ontmoetingsdag plaats van hervormde studenten in de theologie van de verschillende theologische faculteiten (ook van de zaterdagopleiding) en hervormd-gereformeerde studenten aan de opleiding Godsdienst Pastoraal Werk aan de CHE. Nagedacht werd over de bijbelsgereformeerde visie op de kerk. Dr. H. van den Belt sprak over ‘De kerk in de context van de 21e eeuw’. Hij
18 mei 2012
ging in op het nieuwtestamentische spreken over de kerk, de eigenschappen van de kerk en wat dit betekent voor onze roeping in de Protestantse Kerk. Dit jaar waren er voor het eerst enkele workshops waarin subthema’s verder werden uitgewerkt. Prof. dr. J. C. Kennedy verzorgde een workshop over de rol van de kerk in het publieke domein, dr. P. van den Heuvel belichtte de katholiciteit van de kerk en dr. P. J. Visser dacht met de studenten na over wijze waarop de orthodoxe boodschap van de kerk in een postmoderne wereld gebracht kan worden. Na afloop ontvingen de studenten enkele theologische boeken. Ontmoetingsdag late roepingen Op 8 februari werd voor studenten theologie die wij rekenen tot de zogenoemde ‘late roepingen’ een ontmoetingsmiddag en -avond gehouden op Hydepark. Ds. H.J. de Bie uit Huizen hield een lezing over de offerdienst in het Oude Testament, waarin hij vooral inging op de betekenis van het boek Leviticus en drs. P.J. Vergunst sprak over ons staan in de Protestantse Kerk, onze roeping en houding. ’s Avonds deelden ds. en mevr. J.C. Breugem ervaringen uit hun eerste gemeente Goudswaard. Dr. J. Hoek sprak een appèlwoord. De dag voorziet in een behoefte en versterkt de onderlinge contacten. Studentenverenigingen Vrijdag 23 september had het dagelijks bestuur op het bureau in Apeldoorn een gesprek met vertegenwoordigers van studentenverenigingen uit Utrecht, Leiden en Groningen. In 2010 is de studentenvereniging Bonifatius opgericht in Groningen (nu tien leden). Synopsis in Leiden gaat stoppen bij gebrek aan leden. Contact met CSFR, IFES De algemeen secretaris heeft op 9 juni het jaarlijkse gesprek tussen vertegenwoordigers van de kerken met het landelijke CSFR-bestuur bijgewoond. Het CSFR-bestuur heeft de kerken geïnformeerd over een grootschalig wetenschappelijk onderzoek dat tussen nu en 2016
de waarheidsvriend
samen met de RRQR gehouden zal worden naar factoren die van invloed zijn op de kerkelijke participatie van jongvolwassen academici. Tevens werd gesproken over hoe gestimuleerd kan worden dat kerkenraden hart en oog blijven houden voor de studenten uit de gemeente. Gesprekken met studenten Ds. C. van Duijn en ds. P.H. van Trigt voerden de gesprekken met de studenten theologie die een beroep doen op het studiefonds van de Gereformeerde Bond. 7. Theologische Hogeschool Johannes Calvijn Op het kantoor in Apeldoorn vond 3 februari het jaarlijkse gesprek met een vertegenwoordiging van de THGB plaats, te weten voorzitter dr. C. van Sliedregt, dr. J. Hoek, penningmeester drs. J. Baaijens en secretaris ir. W. van Duijvenbooden. Gesproken werd over de samenwerkingsovereenkomst, de zaterdagopleiding en het bewaken van de identiteit. Waardering werd uitgesproken voor het werk van de THGB. De THGB en Transfer Theologie van de CHE organiseerden studieavonden over ‘Geloven in ballingschap? Tussen bedreiging en uitdaging’. We willen op deze plaats de publicatie van ds. H. J. de Bie vermelden, lange tijd als docent aan de Theologische Hogeschool verbonden. Als vrucht van een levenlang studeren op de theologie van het Oude Testament, bezien in het perspectief van het Nieuwe Testament, schreef hij het boek ‘Bijbelse theologie van het Oude Testament vanuit de gereformeerde traditie. Een aanzet en uitnodiging’. In dit boek gaat hij in op de grondstructuren, de associaties in woordgebruik, de tekstpatronen en de kernwoorden in samenhang met een bijbelboek als geheel. 8. Contact met ambtsdragers Regionale ambtsdragersvergaderingen Op twee dinsdagen in september, namelijk 6 en 13 september, werden de jaarlijkse ambtsdragersvergaderingen gehouden met als
thema ‘Geestelijk leiding geven vandaag.’ In de lezingen werd ingegaan op vragen rondom leidinggeven binnen de kerkenraad. Leiding geven moet geleerd worden, ook in de kerk. Ambtsdragers kunnen het alleen op de juiste wijze als ze zien wat de gemeente is en van Wie de gemeente is. In de samenleving hebben we te maken met ontwikkelingen als individualisering, crisis ten aanzien van gezag, relativering van het kennen van de waarheid. Dit alles maakt het leidinggeven steeds complexer. De inleidingen werden verzorgd door dr. H. van den Belt (Noordhorn, Nieuwe Tonge); dr. P.F. Bouter (Zwolle, Zuilichem); ds. M.A. Kuijt (Veenendaal, Woerden); ds. A. J. Mensink (Rijssen, Harderwijk); drs. P. J. Vergunst (Hardinxveld-Giessendam, Tholen) en prof. dr. M.J. de Vries (Delft, Amstelveen). Er wordt teruggezien op goede ontmoetingen. Wel zien we dat de belangstelling voor deze bijeenkomsten door de jaren heen afzwakt. Beraadsdag ambtsdragers grote steden Op zaterdag 10 maart werd in Rotterdam-Delfshaven de tweejaarlijkse beraadsdag voor ambtsdragers in de grote steden gehouden. Gekozen was voor Rotterdam, omdat ds. H.G. de Graaff en ds. P. L. de Jong eind 2012 beiden de actieve dienst in Rotterdam zullen verlaten. Ds. De Jong gaf in zijn inleiding inzicht in de ontwikkelingen en beleidsmatige keuzen van de gemeente in de afgelopen twintig jaar. Er was sprake van een inspirerende dag, die door veertig ambtsdragers is bezocht. De meeste ambtsdragers bleken uit middelgrote steden als Vlaardingen, Gorinchem, Delft en Zoetermeer afkomstig te zijn. Ds. C. van Duijn hield de ambtsdragerspreek. Ontmoetingsdag Noord-Nederland De Hemelvaartsontmoetingsdag voor Noord-Nederland, georganiseerd door de provinciale afdelingen van de Gereformeerde Bond in Friesland en Groningen/Drenthe, werd 2 juni gehouden in Noordhorn. Omdat het vorig jaar de 25e ontmoetingsdag was, had de dag
18 mei 2012
5
een feestelijk karakter. De predikanten G. de Fijter, A. Slingerland en dr. J.A. van den Berg lieten in een drieluik hun licht schijnen over 25 jaar kerkelijk leven in NoordNederland. Predikantenberaad Sebaldeburen Op 15 november had in het Groningse Sebaldeburen het halfjaarlijkse overleg plaats tussen een aantal predikanten en voorgangers uit de noordelijke provincies en het hoofdbestuur. Drs. P.J. Vergunst sprak over de positie en roeping van kleine gemeenten in het noorden. Op 17 april sprak dr. J.A. van den Berg uit Groningen over ‘Vreemdelingschap bij Augustinus’. Regioavonden Op 21 september werd een regioavond over ‘de identiteit van de gemeente’ gehouden in Rijssen. Dit in navolging van soortgelijke bijeenkomsten in Woerden, Woudenberg, Putten, Hardinxveld, IJsselmuiden, Ede, Katwijk en Gouda. Eenzelfde avond werd gehouden in Stadskanaal op 25 oktober voor de gemeenten in de classis Oost-Groningen en Noordoost-Groningen en in Slikkerveer op 24 april. Het doel van deze avonden is bezinning en een gedachtewisseling op gang te brengen over de vraag hoe we als gemeente biddend bezig kunnen zijn met identiteit, visie en beleid in de 21e eeuw. Uitgangspunt is telkens het boek Gemeente in beweging. Op zoek naar een bijbelse visie van gemeenteadviseur Aart Peters. De avonden werden verzorgd door dhr. Peters en drs. P.J. Vergunst. Als vervolg op de regioavonden zijn er kerkenraden die samen met de gemeenteadviseur een bezinningstraject in gang gezet hebben rondom identiteit, beleid of liturgie. In Baarn vond op 29 september een regionale toerustingsavond plaats over de doop, waar prof. dr. W. Verboom sprak over ‘De betekenis van de heilige doop’. De avond werd mede voorbereid met predikanten uit deze regio, waarbij de mogelijkheid tot een meer structurele aanpak voor de langere termijn aan de orde is geweest. Op 22 maart werd een regionale
6
de waarheidsvriend
toerustingsavond gehouden in Wijk bij Heusden, waar ds. P.J. den Admirant sprak over ‘Gelovige omgang met het lijden.’ Zowel onze voorlichter als algemeen secretaris was aanwezig. Er waren vijftig mensen. De regio Land van Heusden en Altna en Langstraat telt een aantal kleine gemeenten die niet altijd even gemakkelijk structuur kunnen geven aan toerustingsactiviteiten. Om de onderlinge betrokkenheid tussen gemeenten vorm te geven en toe te rusten, organiseerde de Gereformeerde Bond in samenspraak met predikanten uit deze regio deze avond. Conferentie predikanten Op 20 mei werd in conferentiecentrum Mennorode in Elspeet een eendaagse conferentie gehouden met als titel ‘De roeping van de gemeente anno 2011: volharding en beschikbaarheid’. De conferentie was een vervolg op ‘Geestelijk leiding geven vandaag’, de tweedaagse conferentie die in 2010 werd belegd en wilde met name de roeping van de gemeente in onze geseculariseerde tijd vanuit een bijbels-theologische invalshoek bespreken en benoemen. De lezing werd verzorgd door ds. D.M. van de Linde uit Rotterdam-Hillegersberg. Hij werkte zijn lezing uit aan de hand van de trefwoorden ‘doelloosheid’ en ‘volharding’. Dr. W.M. Dekker uit Mastenbroek en ds. J.C. Schuurman uit Harderwijk reageerden op de lezing. De schrijfster van romans en essays Désanne van Brederode, sprak over de kern en de vitaliteit van de christelijke traditie. Zij vertolkte een stem vanuit een andere traditie, namelijk die van de roomskatholieke filosofie. De referaten zijn in oktober als brochure uitgegeven onder de titel ‘De roeping van de gemeente’ en lenen zich voor bespreking in kerkenraden. De brochure is geen afgerond geheel maar wil richting geven in het zoeken van de kerk bij de vragen van de tijd: volhardend en verwachtend. Contio predikanten Op 4 en 5 januari ging in het conferentiecentrum Hydepark in
Doorn de jaarlijkse predikantencontio van start. Ds. H. J. Lam hield in zijn openingswoord een pleidooi om meer vanuit de verkiezing als het cor ecclesiae te preken en te theologiseren. De verkiezing welt op uit de Heilige Schrift en is doordacht in de eeuwenlange traditie van de kerk, met name in de Reformatie. Gods verkiezing bepaalt ons er telkens weer bij dat het heil niet van ons afhangt. Zij is ondergrond van de rechtvaardiging van de goddeloze en waarborg van Gods trouw. De causerie werd gehouden door mevr. drs. H.A. de Bruijn uit Barneveld, die sprak over Revius en hoe wij onszelf in het verleden zoeken. Dr. T.T.J. Pleizier uit Langerak sprak over de consequenties van het hoorproces voor de gereformeerde prediking. De hoorder is méér dan alleen ontvanger van de boodschap. De tweede dag van de predikantencontio begon met een lezing van dr. M.J. Kater, docent dogmatiek en apologetiek aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, over de vraag naar de afkomst en status van Jezus Christus. Daarbij liet hij vooral zien hoe de Bijbel zelf spreekt over de pre-existentie van Christus. ’s Middags sprak de Groningse hoogleraar cognitieve neuropsychiatrie dr. A. Aleman over het ‘Het spirituele brein. Vrije wil en religieuze ervaringen’. Daarin liet hij aan de hand van een powerpoint zien dat religieuze ervaringen gepaard gaan met hersenactiviteit. Hij ging in op de gevolgen van het denken van prof. D.F. Swaab. We zien met dankbaarheid terug op twee dagen van wetenschappelijke bezinning met handvatten voor de praktijk van het gemeenteleven. Er was een goede opkomst, ook van de jongere generatie. Preekkringen Onder verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur kwamen dit jaar vijf preekkringen regelmatig bijeen, waarin vooral jongere predikanten nadenken over allerlei aspecten van de prediking. Mentoren van deze kringen zijn ds. C. van
18 mei 2012
Duijn, ds. L.J. Geluk, ds. H.J. Lam, ds. H. Veldhuizen en ds. J. Westland. Prof. F.G. Immink zal de kring van ds. Geluk overnemen, die vele jaren mentor was van de kring die in Nieuwerkerk a/d IJssel samenkomt. Ds. Geluk werd 27 april benoemd tot Ridder in de orde van Oranje-Nassau. We feliciteren hem met deze onderscheiding. Bezoek predikanten in eerste gemeente Drs. P. J. Vergunst bracht samen met ds. G.D. Kamphuis enkele bezoeken aan jonge predikanten in hun eerste gemeente. Tijdens deze bezoeken werd doorgesproken over prediking en blijvende studie, de positie van een predikantsgezin en over prioriteiten in het werk. Prekenserie Genade voor genade Iedere maand verschijnt een uitgave met twee preken van predikanten die zich rekenen tot de kring van de Gereformeerde Bond. De preken lenen zich voor persoonlijk gebruik maar kunnen ook gebruikt worden in de erediensten, omdat ze voorzien zijn van een liturgie. Ook worden in sommige gemeenten preken uitgereikt in het bezoekwerk. Ds. M.A. Kuijt en ds. A.J. Mensink vormen de redactie. Steunfonds predikantsweduwen Op 26 oktober hebben ds. H. J. Lam en P.J. Vergunst een gesprek gehad met het bestuur van de Stichting Steunfonds predikantsweduwen en hun wezen. Werd in het verleden vooral financiële ondersteuning gegeven aan predikantsweduwen van wie de man voor het vijfenzestigste jaar overleed, de afgelopen jaren zijn ook ontmoetingen georganiseerd met predikantsweduwen die voor hun vijfenzestigste jaar hun man verloren en werd periodiek een bijeenkomst belegd voor gescheiden predikantsvrouwen. Tot en met 2012 is ds. H. Roseboom als (voormalig) hoofdbestuurslid bestuurslid van de stichting. 9. Contact met leden en afdelingen Ook in het afgelopen jaar was er contact met het grondvlak, zowel door bezoeken aan afdelingen als
de waarheidsvriend
door het werk van voorlichter H. Geluk. Waar geen afdeling is, zijn contactpersonen actief als aanspreekpunt voor het werk van de Gereformeerde Bond. Om draagvlak voor ons werk te houden is ledenwerving belangrijk. Ook wat ons werk betreft hebben we te maken met het feit dat een betrokken generatie gaat wegvallen en zoeken we aansluiting bij een nieuwe generatie. 10. Contacten buitenland Oost-Europa Vrijdagmiddag 3 juni vertrokken van Eindhoven Airport twintig Nederlandse predikanten voor een vijfdaagse conferentie, waaraan ook twintig Hongaarse predikanten deelnamen, een vervolg op ontmoeting uit 2009. Men was te gast bij Hongaarse predikanten. Nagedacht is over de verkiezing (van Israël) en Gods hand in de geschiedenis van het geplaagde Hongaarse volk, de relatie tot de lutheranen, de islam, de opwekkingsbewegingen in Hongarije en Nederland, de doop. Er wordt teruggekeken op een goede conferentie, waarin sprake was van onderlinge bemoediging. Dr. ir. J. van der Graaf heeft op 26 september in Boedapest een evaluerend gesprek gehad ten aanzien van deze conferentie. Een eventuele derde conferentie wordt voorbereid. Op 28 november werd in Nijkerk de tweejaarlijkse miniconferentie van de Gereformeerde Zendingsbond, stichting Hulp Oost-Europa en de Gereformeerde Bond gehouden over het thema ‘Rond het levenseinde.’ Dit thema is vanuit Oost-Europees perspectief behandeld door de Roemeense predikant ds. Istvan Lörincz en vanuit Nederland door NPV-directeur dr. R. Seldenrijk. Dr. ir. J. van der Graaf kreeg begin mei in de Hongaarse ambassade in Den Haag het Gouden Kruis van Verdienste van de Republiek Hongarije uitgereikt als erkenning voor het werk dat hij als voorzitter van HOE en als algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond onder het communisme voor de kerk in Hongarije heeft gedaan.
Frankrijk Op 16 november vergaderde het Klein Frans Beraad, waar dr. ir. J. van der Graaf en de algemeen secretaris de Gereformeerde Bond vertegenwoordigden. Dit is het overleg van alle partners die betrokken zijn bij de Theologische Faculteit ‘Calvijn’ in Aix-en-Provence. Een trend is dat het aantal eerstejaarsstudenten langzaam terugloopt, daartegenover staat dat er meer studenten zijn die afstandsonderwijs volgen. Op 28 maart vond in Woerden de jaarlijkse bijeenkomst van het Frans Beraad plaats, waarop de algehele situatie van de kerk in Frankrijk aan de orde kwam. Aanwezig waren uit Frankrijk ds. Régis Berdoulat, predikant van een gereformeerde baptistenkerk in het Zwitserse Lausanne, en ds. J. R. Stauffacher, predikant in Marseille en sinds kort voorzitter van de UNEPREF, de opvolger van de EREI. ’s Middags was er een bezinnend overleg over de situatie van de Franse kerk. Van 10 tot en met 13 april werd de jaarlijkse Colloque Biblique Francophone gehouden.
In juni was er een conferentie in het centrum Mátraháza, 70 km buiten Boedapest.
11. Contacten andere kerken Behalve de contacten met de Christelijke Gereformeerde Kerken en de participatie in het Contactorgaan Gereformeerde Gezindte heeft de Gereformeerde Bond geen officiële contacten met andere kerken. Christelijke Gereformeerde Kerken Op woensdag 28 september werd in Bunschoten en op 25 januari in Apeldoorn gesproken met het deputaatschap voor de eenheid van gereformeerde belijders van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Het hoofdbestuur zoekt naar wegen om nauwere samenwerking tussen gemeenten en kerkenraden op lokaal niveau te stimuleren. Het aantal contacten ter plaatse groeit langzaam. Op Goede Vrijdag was er op Urk een gezamenlijke kerkdienst van de christelijke gereformeerde Ichthuskerk en de hervormde gemeente De Bron. Contactorgaan Gereformeerde Gezindte Het hoofdbestuur nam deel aan de bezinnende bijeenkomsten van het
18 mei 2012
7
COGG. Op 19 april sprak in De Aker te Putten prof. dr. M. J. de Vries over ‘Vinden… gevonden worden. Antwoord in de leegte’. Woerdens beraad De Gereformeerde Bond heeft – samen met vertegenwoordigers van zes kerkgenootschappen – een brief aan de leden van de Tweede Kamer verstuurd waarin ingegaan wordt op het burgerinitiatief legalisatie van stervenshulp aan ouderen die hun leven voltooid achten. 12. Eleos/SGJ Participatie in de Raad voor de Achterban van Eleos werd gecontinueerd, evenals inhoudelijke betrokkenheid bij het werk van de Stichting Gereformeerd Jeugdwelzijn (SGJ) door het bijeenbrengen van een aantal specifieke activiteiten in een nieuw op te richten stichting. Eleos heeft plannen voor uitbreiding van het zorgaanbod wonen en begeleiden vanwege de toenemende vraag naar beschermd wonen en begeleid wonen thuis. Op 21 juni vond in aansluiting op de eerste bijeenkomst van 2009 een bijeenkomst plaats over omgaan met en voorkomen van burn-out, door de Gereformeerde Bond in samenwerking met Eleos georganiseerd. Er waren vijfendertig deelnemers, vooral jonge predikantsechtparen. Ds. en mevr. C.H. Bax uit Ede hebben voor het eerst na de burn-out van ds. Bax in 2003 over de impact hiervan gesproken, wat velen raakte. 13. Toerusting Kerk, school en gezin De betrokkenheid van zowel kerkenraden als ouders op de christelijke school is aan het afzwakken. Christelijk onderwijs is een vanzelfsprekende zaak geworden, waarbij de kwaliteit voor ouders vaak belangrijker is dan de identiteit. De werkgroep christelijk onderwijs wil daarom meer aandacht vragen voor de relatie kerk, school en gezin. Met dat doel voor ogen belegde de werkgroep voor ouders, leerkrachten, bestuursleden, ambtsdragers en andere betrokkenen drie bezinnende bijeenkomsten over de kansen en bedreigingen voor het chris-
8
de waarheidsvriend
telijk onderwijs en wel op 22 maart in Oud-Beijerland, 12 april in Sebaldeburen en 26 april in Woudenberg. Hoofdspreker was prof. dr. F. A. van der Duyn Schouten uit Ridderkerk, lid van de Onderwijsraad. Huisgodsdienst Met het oog op de grote waarde van de dagelijkse omgang met de Heere in het persoonlijk leven en in het gezin belegde de Gereformeerde Bond op 6 oktober een regionale studiedag over huisgodsdienst. Deze studiedag werd in Elburg gehouden. Na de opening door drs. P. J. Vergunst stond dr. M. van Campen in zijn lezing ‘Huisgodsdienst vandaag’ stil bij de oorzaken van het verdwijnen van huisgodsdienst in onze gezinnen en hoe wij de huisgodsdienst kunnen stimuleren. Er werden vier workshops aangeboden over de heilige doop, de media, het gezin en het bijbellezen in het gezin. Op 29 maart (in Kesteren) en op 10 april (in Woudenberg) hadden soortelijke avonden plaats. Door het organiseren van deze dagen hoopt het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond de grote waarde van het leven met God in het gezin te stimuleren. Jeugdwerk Het afgelopen jaar is het hoofdbestuur onverwachts en ook intensief betrokken geraakt bij de vragen rondom het hervormd jeugdwerk. Het hoofdbestuur heeft deelgenomen aan de gesprekken tussen de HGJB en het Hervormd Jeugdwerk. Ons streven is te komen tot voor het geheel van de hervormde gemeenten bijbels verantwoord jeugdwerk, zonder dat daar een nieuwe organisatie voor nodig is. Studiedagen Op 23 november werd in Woudenberg een studiedag gehouden over het thema ‘Gelovige omgang met het lijden’. Ds. P.J. den Admirant uit Kootwijkerbroek sprak over ‘gelovige omgang met het lijden in de Bijbel’. Dhr. H.W. (Erwin) Hout uit Ridderkerk hield een tweede lezing over ‘Gelovige omgang met het lijden in mijn leven’. Daarna waren er enkele workshops: ‘Om-
zien naar ernstig zieken’, door dr. A.A. Teeuw; ‘Oog voor psychische nood’, door ds. H.G. de Graaff; ‘Lijden in deze wereld’, door Rina Molenaar; ‘Pastoraat rond kinderloosheid’, door mevr. A. de JongKalkman; ‘Gehandicapten in mijn gemeente’, door Jan de Jager en Jenneke Wolvers en ´Rouwverwerking´, door ds. P. Vermaat. Er wordt teruggezien op een bijzonder geslaagde dag, waarin bewogenheid en inhoud samen op gingen. 14. Bezinning Liturgie Met het oog op de liturgie heeft het hoofdbestuur twee commissies in het leven geroepen. De ene werkt onder leiding van ds. J. Harteman aan een advies ten aanzien van de zingbaarheid van de psalmberijming van 1773 in de eredienst, de andere zal onder leiding van prof. dr. M.J. de Vries verkennen welke knelpunten en mogelijkheden er zijn ten aanzien van de liturgie als geheel. Doel van het instellen van beide commissies is de gemeenten in haar lied te bewaren bij de bijbels-gereformeerde spiritualiteit. De commissie onder leiding van prof. De Vries voerde een klein onderzoek uit om meer zicht te krijgen op de argumenten die leiden tot veranderingen in de liturgie. Het moet helder zijn op welke gronden besloten wordt om het te houden bij de Psalmen alleen of om ook ruimte te creëren voor het zingen van andere liederen. Door een (iets uitgebreide) herdruk is de brochure ‘De liturgie in hervormde gemeenten’ na enkele jaren weer te verkrijgen. Man/vrouw Het hoofdbestuur heeft zich bezonnen op de positie van de vrouw in de christelijke gemeente. In het najaar zal hierover een brochure verschijnen van dr. M. van Campen. Van de hand van dr. P.F. Bouter verscheen een brochure over de man-vrouwverhouding, toegespitst op de vrouw in het ambt. Met enkele vrouwelijke theologische studenten werd op het bureau in Apeldoorn een gesprek gevoerd over de positie van de (academische gevormde) vrouw in de gemeente.
18 mei 2012
Op vrijdag 9 maart was er aan de CHE een interne studieconferentie naar aanleiding van een afstudeeropdracht ‘De vrouwelijke pastoraal werker binnen de Gereformeerde Bond’. Het doel ervan was het doordenken van mogelijkheden voor vrouwelijke pastoraal werkers binnen hervormd-gereformeerde gemeenten in lijn met het boek van ds. C. den Boer e.a. Man en vrouw in bijbels perspectief. Gesproken is over het profiel van de vrouwelijke pastoraal werker. Er was sprake van een goede bezinning, waarvan de opbrengst in de door ds. Van Campen te schrijven brochure verwerkt wordt. Israël In september werd aan het breed moderamen van de Protestantse Kerk het visiedocument ‘Onopgeefbaar verbonden’ overhandigd. In dit document wordt uiting gegeven aan een toenemend gevoel van onrust over de houding van de Protestantse Kerk ten opzicht van Israël. Het document werd ondersteund door de hoofdbesturen van de Gereformeerde Bond, het Confessioneel Gereformeerd Beraad en het Evangelisch Werkverband. In de notitie geven de opstellers vijftien aanbevelingen aan de kerk om inhoud te geven aan de opdracht ten aanzien van Israël. De gesprekken werden op goede toon gevoerd. Aan de beraadsgroep nemen ds. C. Blenk, dr. M. van Campen en dr. ir. J. van der Graaf namens de Gereformeerde Bond deel. Sinds de jaren zeventig en tachtig is er binnen het hoofdbestuur een intensieve bezinning geweest met betrekking tot Israël. Naar aanleiding van reacties op de modaliteitenbrochure ‘Onopgeefbaar verbonden’ en de themabrochure ‘Israël en de Palestijnen’ van de Gereformeerde Bond werd de behoefte gevoeld om als hoofdbestuur ons opnieuw te bezinnen op Israël. Uitgangspunt daarbij is het in 2004 uitgegeven boekje Vervuld maar (nog ) niet voltooid. Aan dit interne gesprek nemen naast hoofdbestuursleden ook docenten en theologen uit de kring van de Gereformeerde Bond deel. Een eerste ontmoeting heeft plaatsge-
de waarheidsvriend
had op vrijdag 9 december in Woudenberg. Prediking Gezien het belang van de prediking voor het geestelijk leven heeft het hoofdbestuur zich nader bezonnen op de prediking en wil het handreikingen bieden aan predikanten maar ook aan kerkenraden en gemeenteleden. Met het oog op deze bezinning wordt binnenkort de ‘commissie prediking’ in het leven geroepen onder voorzitterschap van ds. H. J. Lam. 15. Uitgaven Artiosreeks Op woensdag 9 november vond in Delft de presentatie plaats van de Artios-uitgave God vinden. Prof. dr. M. J. de Vries uit Papendrecht, bijzonder hoogleraar Christelijke Filosofie aan de TU Delft, biedt in dit boek een handreiking voor gesprekken met verschillende soorten zoekers. Het boek is onder meer geschreven voor christenstudenten die vaak te horen krijgen dat wetenschap en menselijk redeneren niet samengaan met het zoeken naar en vinden van God. In maart van dit jaar verscheen van de hand van prof. dr. J Hoek, bijzonder hoogleraar aan de PThU te Kampen/Groningen, een nieuw deeltje in de Artios-reeks, getiteld Gereformeerde spiritualiteit. Een actuele bezinning. Het begrip spiritualiteit is in onze tijd zeer populair. Vanuit de veronderstelling dat er meer is tussen hemel en aarde gaan velen op zoek naar de diepere zin van het leven. In het nu verschenen deeltje onderzoekt dr. Hoek het kenmerkende van de gereformeerde spiritualiteit. Het gaat om een geloofsbeleving, waarin God centraal staat en die bijbels gefundeerd is. De uitgave Orde op zaken stellen. Een bijbelse doordenking van de heilsorde van de hand van ds. G. Wassinkmaat uit Gameren werd herdrukt. 16. Brochures Van de hand van dr. P.F. Bouter verscheen in februari de brochure ‘Mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen. Over man, vrouw en ambt’. Sinds jaren klinken wereldwijd in allerlei kerken stemmen om de
vrouw in het ambt toe te laten of zijn ze reeds toegelaten. In de brochure krijgen de hermeneutische vragen daarom veel aandacht. Ook de missionaire insteek wordt niet vergeten. De brochure wil de vragen eerlijk onder ogen zien en zich richten op de discussie zoals die gevoerd wordt in gereformeerde en evangelische kringen die aan het gezag van de Schrift willen vasthouden. De brochure ‘Naar Christus toe. Het geheim van de prediking voor onze tijd doordacht’, geschreven door ds. H. J. Lam, kreeg een derde, licht gewijzigde, druk. Ook de brochure ‘Vacant… en dan?’, geschreven door ds. M. A. Kuijt, die kerkenraden ten dienste wil staan in een vacante periode, kreeg een licht gewijzigde derde druk. Tot slot werd de brochure ‘De liturgie in hervormde gemeenten’ herdrukt, waarbij een enkel hoofdstuk toegevoegd is. 17. Herziene Statenvertaling Na de presentatie van de Herziene Statenvertaling in december 2010 besloten veel gemeenten tot gebruik van de Herziene Statenvertaling in het gemeentewerk en ook in de eredienst over te gaan. Door het HSV-bestuur is voorlichting gegeven op tientallen gemeenteavonden. Ds. H. J. Lam en drs. P. J. Vergunst participeerden in de redactieraad, waarin gesproken wordt over nieuwe edities met de HSV. Er is o.a. besloten om tot een Jongerenuitgave en een Studiebijbel te komen. Op 24 augustus had het dagelijks bestuur een gesprek met het HSV-bestuur, waarbij gesproken werd over de juridische entiteit, de samenstelling van het bestuur en het eigenaarschap van de herziening. Het HSV-bestuur ontving voor drie jaar een nieuwe opdracht, waarin onder meer staat dat het zijn taak is alle binnengekomen reacties zorgvuldig te overwegen en deze indien noodzakelijk te verwerken in de tekst van de HSV, het geven van voorlichting in de interkerkelijke achterban van de HSV over de doelstelling en het resultaat van de HSV en het ordenen en op een goede plaats onderbrengen van het HSV-archief.
18 mei 2012
9
18. De Waarheidsvriend We willen allereerst het heugelijke feit memoreren dat De Waarheidsvriend in 2012 voor het honderdste jaar verschijnt. Vanaf december 1909 verscheen het blad wekelijks. In de oorlogsjaren lag de verschijning enige tijd stil. Er zijn avonden van ontmoeting met de abonnees: in Middelharnis (12 april) en Gouda (18 mei). Op woensdag 29 augustus zal in Harderwijk de derde avond gehouden worden. We zijn dankbaar voor het aantal abonnees (inmiddels gestegen tot boven de 10.000) en de plaats die ons blad in de gemeenten heeft. We wensen de 100-jarige nog vele goede jaren toe. En frisheid van geest. De nieuwe site voor De Waarheidsvriend, www.dewaarheidsvriend.nl, is gerealiseerd. Via Digibron zijn alle jaargangen van De Waarheidsvriend inmiddels toegankelijk. Hoofdredacteur van De Waarheidsvriend is drs. P. J. Vergunst. Eindredacteur is drs. B.C.Ph. van der Waal-Goudriaan voor veertien uur per week. Er verschenen artikelen over het verbond, geestelijk-leiding geven vandaag, de rustdag en series over de twaalf kleine profeten en de Bergrede. Er werd aandacht gevraagd voor het werk van kerkenraden, de positie van oud-ambtsdragers en de zorgen omtrent de vervulling van vacatures. Geschreven werd over sociale media en studieverlof. Ingegaan werd op synodebesluiten, de vierjaarlijkse rapportage van de visitatoren en de afronding van het werk van de Commissie Bijzondere Zorg. Ook werd ingegaan op het einde van de procedures De Ronde (twee keer was A. W. de Ronde indiener van een gravamen ten aanzien van besluiten van de synode over homoseksualiteit). De vinger werd gelegd bij de Beltane-viering in Hoogeveen en kerkelijke betrokkenheid bij de Gay Pride. Ontwikkelingen in de samenleving werden becommentarieerd zoals het verbod op ritueel slachten, het mogelijk schrappen van Anno Domini als meetpunt voor de jaartelling. Terug gekeken werd op de ontvangst van de HSV.
10
de waarheidsvriend
Ook de zending kreeg de nodige aandacht, waaronder de 100e zendingsdag van de GZB. Uitvoerig werd geschreven over migrantenkerken in Nederland. In november was er een themanummer over het christelijk onderwijs, dat heel breed in de gemeenten verspreid is. Ook kwam regelmatig de christelijke opvoeding aan bod en het pastoraat. Een heel nummer was gewijd aan de NGB 450 jaar. Als bijlage bij De Waarheidsvriend kwamen ook enkele gratis themabrochures uit. In mei verscheen een themabrochure over ‘Israël en de Palestijnen’. In september verscheen een brochure over de zegen van de zondag en in januari ontvingen alle abonnees de themabrochure ‘Crisis en christendom’ over de huidige economische crisis in ons land en in Europa. 19. Theologia Reformata Prof. dr. J. Hoek is benoemd tot nieuwe redactievoorzitter in de plaats van prof. dr. W. Verboom vanwege het bereiken van de leeftijd van zeventig jaar. Dr. Verboom kwam in 1988 in de redactie en werd in 2000 voorzitter, na het overlijden van dr. A. van Brummelen. Als nestor van de redacteuren trad ook dr. A. Noordegraaf, die sinds 1984 lid was, af. Hij overleed korte tijd daarna, op 1 augustus. Dr. T.T.J. Pleizier en dr. G. van Ek zijn in hun plaats benoemd. Naast de reguliere uitgaven verscheen in juni een themanummer over de ‘gereformeerde theologie van Karl Barth.’ 20. Zij die van ons heengingen Wij vermelden de namen van hen die ons dit jaar ontvielen door de dood. Ook dienaren van het Woord zijn sterfelijke mensen die alleen om Christus’ wil zalig worden. Zij mochten hun werk doen in de wetenschap ‘dat hun inspanning niet tevergeefs is in de Heere’ (1 Kor. 15:58b). We gedenken hen in dankbaarheid. ds. M.A. Janssens, 88 jaar ds. W. van Gorsel, 79 jaar dr. A. Noordegraaf, 78 jaar ds. F. Stevens, 57 jaar ds. A.J. Jorissen, 86 jaar ds. H.C. Bultman, 83 jaar ds. J. Neeleman, 72 jaar
ds. D. A. Snijder, 61 jaar ds. C. van den Bergh, 88 jaar ds. C.J.P Lam, 83 jaar ds. G. van Leijen, 79 jaar. 21. Zij die met emeritaat gingen Ook dit jaar zijn er uit onze kring die afscheid namen van een gemeente zonder een andere gemeente te gaan dienen. We hopen dat de broeders die met emeritaat zijn gegaan, de gezondheid en de kracht ontvangen om blijvend tot zegen te zijn voor de gemeenten. We noemen de volgende predikanten, aangeduid met de laatste gemeente, die zij hebben gediend. ds. W. C. Meeuse, Bilthoven dr. M. van Campen, ZwartebroekTerschuur (vervroegd emeritaat) ds. J. Westland, Houten ds. A. D. Goijert, Bunschoten ds. M. Aangeenbrug, Barneveld dr. J. Kommers, Lelystad dr. A.A.A. Prosman, Hoogeveen ds. M.B. Plette, Vriezenveen ds. C.C.J. van der Dussen, Harmelen ds. J. van Meerveld, Dedemsvaart ds. R.A. Grisnigt, Bennekom. 22. De nieuwe lichting De Heere roept nog steeds tot de heilige dienst. Zo mochten er ook dit jaar weer nieuwe broeders aantreden of zullen ze binnenkort bevestigd worden. We wensen hen veel vreugde toe in het dienen van de Heere, veel liefde tot Christus en Zijn gemeente. Het betreft de volgende proponenten. prop. H.I. Methorst, Nieuwland en Oosterwijk prop. E.J. Prins, Heinenoord prop. A. J. Post, Nieuw-Beijerland prop. G.A. Vermaat, Werkhoven prop. M. van de Ruitenbeek, Dussen-Hank prop. B. de Borst, Den Bommel prop. J.M. van Wijk, Sebaldeburen, Een en Leek prop. J.J. Mulder, Hedel prop. B. van Werven, Zuilichem prop. F. den Oudsten, Bruinisse prop. J.Th. Pronk, Sirjansland prop. L. Hak, IJzendoorn prop. A.F. de Fijter, Maastricht (studentenpredikant) prop. I. Pauw, Eindhoven prop. A.J. Mouw, Giessen prop. A.J. Molenaar, Poeldijk.
18 mei 2012
23. Afsluiting Vorig jaar werd als thema gekozen: geestelijk leiding geven aan en binnen de gemeenten. Dit kwam tijdens de jaarvergadering 2011 en op de ambtsdragersvergaderingen aan de orde. Dit thema vroeg om een vervolg. Vandaar dat voor 2012 gekozen werd voor het geestelijk leidinggeven op het terrein van de heiliging. In onze samenleving zien we steeds meer het tegenovergestelde van heiliging. We denken aan de ontheiliging van de zondag, van het huwelijk, van de naam van God. De heiligmaking is niet los te denken van Christus. In Hem zijn we heilig en volmaakt. Als Gereformeerde Bond willen we de gemeenten helpen in het doordenken van de vragen die leven op het gebied van de heiliging en willen we bij kerkenraden erop aandringen om op dit gebied leiding te geven. Verder zien we dat de secularisatie steeds meer gevolgen gaat krijgen voor de inrichting van het kerkelijk leven. We denken aan de forse inkrimping in de steden en in middelgrote plaatsen. Ook in de dorpen zien we neergang. Er is sprake van afnemende kennis van de Schrift en de belijdenis van de kerk. Tegelijkertijd weten we dat de Heere doorgaat en zien we op sommige plekken (zoals in de grote steden) nieuw ontluikend kerkelijk leven. Nog steeds wordt in ons land het Woord verkondigd, zondag aan zondag. Nieuwe dienaren van het Woord en andere werkers in de wijngaard melden zich aan. Er wordt gedoopt, belijdenis gedaan en het avondmaal wordt gevierd. De Heere Jezus is als Koning nooit zonder onderdanen. Vroeger niet. En nu niet. Dat geeft moed voor het werken in Zijn wijngaard. Als Gereformeerde Bond willen we niet meer zijn dan een instrument in de hand van de Heere, Die Zijn koninkrijk doet komen. Hem zij alle lof. We willen u vragen om het werk van de Gereformeerde Bond in uw voorbede te blijven gedenken en we danken u voor uw betrokkenheid bij het werk van onze vereniging.
M.A. Kuijt
de waarheidsvriend
18 mei 2012
11
