Februari 2016
De Meerpaal
februari 2016
2
MAANDBLAD VAN DE VRIJZINNIGE GELOOFSGEMEENSCHAP FLEVOLAND
www.eigentijdsgeloven.nl jaargang 55 nr. 2
februari 2016
Wachten op een wonder Ik heb gehoord dat velen van jullie op een wonder zitten te wachten. Een wonder dat ik, jullie God, de wereld zal redden. Maar hoe zal ik redden zonder jullie handen? Hoe zal ik spreken zonder jullie stem? Hoe zal ik liefhebben zonder jullie hart? Vanaf de zevende dag heb ik alles uit handen gegeven, heel mijn schepping, heel mijn wondermacht. Niet jullie, maar ik wacht nu op een wonder. Lucas Grollenberg
De Meerpaal
februari 2016
3
OVERPEINZINGEN VAN HET OUDE LAND ‘Ich habe noch einen Koffer in Berlin’ Na ruim dertig jaar was ik weer op weg naar Berlijn. In mijn herinnering deed ik er toen, met mijn zus in een gammele oude Renault, een hele dag over. Vooral het laatste stuk door OostDuitsland schoot maar niet op, want er werd streng op snelheid gecontroleerd (max. 80 km!). En nu zoefden we er in vijf uur comfortabel naar toe. Onze twee puberdochters, met de onvermijdelijke oordopjes in, slapend op de achterbank. Ik probeerde me er vast op in te stellen: deze korte ‘Ausflug’ tussen Kerst en Oud & Nieuw zou voor mij vooral in het teken staan van ‘toen’ en ‘nu’. Toen was ik nog student. Had net een groot tentamen Filosofie afgerond en was nog vol van alle briljante ideeën en inzichten van Duitse denkers als Schleiermacher, Kant en Hegel. Een enthousiasme zoals op de middelbare school voor de Duitse literatuur. Kafka, Rilke, Heinrich Böll, Günther Grass, wat een ‘Fundgrube’ aan prachtige literatuur! Maar als een rode draad liep daar ook WO II doorheen. Die oorlog had een krater geslagen in mijn adoratie voor de Duitse cultuur. De bloedige sporen daarvan maakten alles anders, want verdacht. Met die Duitsers wist je het maar nooit! Dat hadden we al op de lagere school geconcludeerd bij het gezamenlijk lezen van de spannende oorlogsserie ‘Reis door de Nacht’ van Anne de Vries (geschreven op verzoek van de Stichting ’40-’45). Mijn eerste bezoek aan Berlijn in het begin van de tachtiger jaren, ademde dan ook nog de geur en smaak van oorlog. Het ‘gloomy’ Oost-Berlijn met zijn onmiskenbare geur van gestookt bruinkool. De naargeestige Muur met aan beide zijden een corridor van niemandsland. De wachttorens en de omheiningen van prikkeldraad. Het loket bij Checkpoint Charlie waar we voor de zoveelste keer met een ‘Ausweis bitte’ toegesnauwd werden. Maar dan toch ook weer ook een onvergetelijke uitvoering van de ‘Dreigroschen’ opera van Berthold Brecht en Kurt Weil en de heerlijkste taartjes in een Konditorei. Een ambivalente stad, dat was Berlijn voor mij.
De Meerpaal
februari 2016
4
Ons hotel kijkt uit op de achterzijde van de ‘Reichstag’. Met een schuin oog zie ik rechts het ‘Kanzleramt’ van Merkel liggen. Moderne en strakke gebouwen zijn verrezen in het niemandsland rond de Muur van weleer. Veel lichte en transparante materialen. Op een muur van glas bij de Bondsdag lees ik de artikelen van de Duitse grondwet, een voor een worden ze uitgespeld. Alsof ze de lezer ingeprent dienen te worden. Op de nieuw aangebrachte doorzichtige koepel op het parlementsgebouw wappert vrolijk de Duitse driekleur. Met metro en tram doorkruisen we een mooie en bezienswaardige stad. We branden een kaarsje bij de Gedächtniskirche, fotograferen het Holocaust monument en wandelen Unter den Linden. De sfeer is ontspannen zo na de Kerst en de mensen aardig. ‘Wir sind doch gute Nachbarn’, zegt de verkoopster tegen mijn man als hij een paar handschoenen aanschaft. ‘Ja doch’, antwoorden we in koor. Een winters zonnetje legt een gouden glans over de stad. Met glühwein in de hand slenteren we door de Hackische Höfe, ooit het jodenkwartier van Berlijn. Uit een winkeltje klinkt opgewekte Klezmermuziek en op een tafel staan tal van Judaïca artikelen uitgestald. Van een mezuzah voor aan de deurpost tot een dik boek met al de namen van de joodse inwoners van Berlijn van voor de oorlog. Ik heb het met mijn dochters over de ‘Kristallnacht’ en wat zich hier toen mogelijk heeft afgespeeld. Maar ze zijn overduidelijk meer geïnteresseerd in de kledingwinkels. Even later lopen we langs de beschilderde laatste restanten van de Muur bij de Mühlenstrasse. Ik probeer nog wat te berde te brengen over ‘toen’, dertig jaar terug. Ze kijken me we wat wazig aan. En ik voel me opeens erg oud. ‘Voor onze generatie kennen de Duitsers nog een apart woord,’ zegt mijn man, ‘Kriegsenkeln’ (de kleinkinderen van de oorlog). ‘Die oorlog zit ook nog in ons, al hebben we die zelf dan niet meegemaakt’. En dat ervaar ik even later maar weer eens aan den lijve wanneer ik op een reclamebord met grote letters ‘Ausweis bitte’ zie staan, en de schrik mij even om het hart slaat. Want die twee woorden zal ik mijn leven lang blijven associëren met de oorlog, met haat en onverdraagzaamheid, met kleineren
De Meerpaal
februari 2016
5
en vervolgen om wie of wat je bent. Maar als ik dan de kleine letters lees blijkt het te gaan om een ‘Ausweis’ voor het doneren van je organen na overlijden. Een oproep om een donorcodicil bij je te dragen! Ik laat maar een koffer in Berlijn achter, zodat ik ooit terug moet gaan om die op te halen, zoals ooit Marlène Dietrich zong. Al duurt het desnoods nog eens dertig jaar, terugkomen wil ik, om opnieuw de temperatuur van ons oude Europa te meten! Anja van de Poppe
Ich hab' noch einen Koffer in Berlin Tekst: Aldo von Pinelli Muziek: Ralph Maria Siegel onder andere gezongen door Marlène Dietrich
Wunderschön ist’s in Paris auf der Rue Madeleine Schön ist es im Mai in Rom durch die Stadt zu gehn’n Oder eine Sommernacht still beim Wein in Wien. Doch ich häng', wenn ihr auch lacht, heut’ noch an Berlin: Ref: Ich hab’ noch einen Koffer in Berlin Deswegen muss ich nächstens wieder hin. Die Seligkeiten vergang’ner Zeiten Sind alle noch in meinem kleinen Koffer drin. Ich hab’ noch einen Koffer in Berlin Der bleibt auch dort, und das hat seinen Sinn. Auf diese Weise lohnt sich die Reise, Denn wenn ich Sehnsucht hab’ dann fahr’ ich wieder hin
De Meerpaal
februari 2016
6
Interview Rigtje Kamphuis-Anema door Marjolein Kleijer Toeval bestaat niet Dit is mijn boek “Leven als kunstwerk”. Het is een biografisch verslag van mijn bewogen leven. Mijn zus pleegde in 1973 suïcide. Daarover wilde ik een boek schrijven voor haar en onze kinderen. Uiteindelijk werd het mijn levensverhaal. In 2008 voelde ik me niet goed. Ik was ontzettend stijf en koud tegelijkertijd. Ik voelde me eenzaam en verlaten. Dat is mijn vertrekpunt geweest; het beschrijven van die gevoelens. Ik heb altijd dagboeken bijgehouden. Samen met Jan, mijn man, heb ik een cursus gedaan “Je leven schrijven”, waarin we elke morgen apart van elkaar in een schrift opschreven hoe we ons voelden. Deze cursus was erop gericht om je weer in beweging te zetten. Rutger Kopland zegt: Schrijven is uitvinden wat in je leeft. En dat geldt voor mij heel sterk. Als ik boos op iemand ben, ga ik mijn boosheid onderzoeken. Niet kijken naar de ander, maar waarom ben ik daar boos over. Ik haal het naar mezelf toe. In die tijd zat ik zo vol met van alles, dat moest er gewoon uit. In eerste instantie was het gewoon voor mezelf, dat is gaandeweg veranderd. Ik schrijf vanuit mezelf. Het schrijven van het boek heeft me geheeld. Ik was vroeger erg kritisch en oordelend. Mijn moeder was dat ook. Ik was de oudste, en geen gemakkelijk
De Meerpaal
februari 2016
7
kind. Na mij, kwamen mijn zusjes Itske en Janneke. Janneke was verstandelijk gehandicapt. Mijn vader wilde graag zijn wil aan mij opleggen. Ik kan me herinneren dat ik ’s morgens de kamer in kwam en dat mijn vader zei: “Goedemorgen Rigtje”. En ik zei niets, ik hield mijn lippen stijf op elkaar. Dan nam hij me mee naar een klerenkast onder de trap en daar moest ik in. Het zeggen van goedemorgen voelde ik niet als een daad van liefde maar als een autoritaire actie. Op dat moment was ik vier. Ik was een rebel. Ze hebben het best moeilijk met mij gehad. Thuis mocht ik niet huilen, mijn zus wel. Zij vertederde mijn vader. Alles heeft toch eigenlijk te maken met de relatie die je hebt met de ander; wat wekt de ander in je op. Janneke kreeg veel zorg, zij was puur in haar emoties. Zij mocht van mijn ouders zichzelf zijn. Achteraf gezien ontdekte ik dat ik wel jaloers op Janneke ben geweest. Janneke mocht boos, verdrietig, blij en angstig zijn en ik moest vooral lief en aardig zijn. Ik bracht mijn moeder daarvan op de hoogte, maar ze reageerde niet. Later belde ze met Jan. Ze vertelde dat ze met een dominee over mijn jaloezie had gehad. De dominee had toen geantwoord: “U moet ontzettend blij zijn dat u een dochter heeft die dat tegen u zegt.“ Ik dankte de dominee voor zijn wijsheid. Flink zijn en niet zeuren, dat hebben mijn ouders mij meegegeven. Als oudste moest ik de weg vrijmaken. Dat heb ik eigenlijk ook bij mijn oudste kind gehad. Maar dat is ook vanuit onzekerheid. Het bijzondere is wel dat ik van mijn ouders ook veel vrijheid kreeg. Ik mocht overal aan meedoen. Mijn moeder wilde ook dat ik ging studeren. Zij mocht het vroeger niet, maar had het wel graag gewild. Door te leren kon je wat worden in het leven. Na de HBS ben ik op mijn negentiende naar Deventer gegaan om huishoudlerares te worden. Zo ver mogelijk uit Friesland vandaan. Ik wist dat daar meisjes uit het hele land naar toe kwamen. En dat leek me erg leuk. Ik nam mezelf wel mee, een onzeker, verlegen gesloten meisje. Mijn drijfveer is oprechte nieuwsgierigheid naar het wezenlijke. Mijn moeder had ook die behoefte. Ze heeft niet kunnen studeren maar ze zei zelf dat ze de levensschool had gehad. Haar talenten heeft ze gestopt in het cabaret maken voor de
De Meerpaal
februari 2016
8
plattelandsvrouwen. In de liedjes stopte ze veel van zichzelf wat ze niet op een andere manier kon vertellen. Heel mooi en ontroerend. Vroeger dacht ik dat ik atheïst was. In Deventer ben ik wel naar catechisatie gegaan. Iets trok mij. In Dronten zijn we al gauw bij de VPCC (voorloper van de VGF) gegaan. Dit vonden we in eerste instantie een goed voorbeeld voor onze kinderen. Het deed mezelf nog niet zoveel. Nadat we van de boerderij zijn afgegaan is onze zoektocht begonnen. Iemand zei laatst tegen mij dat ik eigenlijk diep religieus was. Ik geloof dat ook wel. Voor mij betekent religie verbondenheid. Ik heb het gevoel dat er leiding is. Dingen gebeuren omdat het zo moet zijn. Ik geloof niet in toeval. Een goed voorbeeld is de ontmoeting met Jan. Ik gaf les in Winschoten en een kennisje vroeg of ik ’s avonds meeging naar het boerenbal. Zij ging om tien uur weg, en ik bleef nog even. Ik kende daar nog een stel en daar ging ik bij zitten. Op een gegeven moment kwam er een schrikkeldans. Dan mochten de vrouwen de mannen vragen om een dans. Ik kende niemand, dus ik vroeg aan die kennis of hij nog iemand wist. Hij keek de hele zaal rond en zei: “Jan Kamphuis”. Daar stevende ik op af en we konden heel goed samen dansen. Dat voelde heerlijk. In de loop van de avond vroeg hij mij vaker ten dans. Ook bij de laatste dans kwam hij bij mij. Jan vroeg of hij me naar huis mocht brengen. Ik antwoordde: “Wat versta je daar onder?” En toen zei Jan: “Niet wat jij denkt, wat er onder wordt verstaan!” Hij mocht me thuis brengen. Er kwam geen zoen aan te pas. Ik had wel vaker jongens gehad die een beetje wilde zoenen. En daar had ik geen zin meer in. Later denk ik dan…”Wat is het bijzonder dat alles geleid heeft tot deze ontmoeting. En is dat dan toeval?” Na de suïcide van mijn zusje is het een tijd niet goed met mij gegaan. In mijn hart brak iets. Ik deed me van buiten heel anders voor dan ik me van binnen voelde. Na tien donkere jaren ben ik begonnen met een jaarcursus Biografie. Elke keer als ik daar naar toe ging, zong mijn hart. Daarna ben ik een opleiding klassieke homeopathie gaan doen. Jan deed op dat moment de opleiding Rebirth, tegenwoordig Mindfulness. We deden allebei iets voor onszelf. Jan moest zijn
De Meerpaal
februari 2016
9
eigen tas inpakken en ging soms een paar dagen weg voor de opleiding. Uiteindelijk heb ik ook nog een jaar Rebirth gedaan. Dit heeft mij heel veel opgeleverd. Ik kwam echt bij mijn gevoel. Mijn gevoelens mochten er zijn. Het luchtte op. Al die opleidingen waren eigenlijk voor mij een soort therapie. Na de opleiding homeopathie heb ik aan huis, een praktijk gehad. Ik besefte dat ik behoefte had aan erkenning. Op de één of andere manier heb ik altijd nieuwe uitdagingen nodig; dat houdt me wakker! Ik heb veel van onze kinderen geleerd. Onze oudste zoon Martin heeft ons wel geconfronteerd met hoe we waren. Hij heeft ook de opleiding Rebirth gedaan, en wilde ons op gevoelsniveau ontmoeten. Eerst zat ik in de weerstand, maar na een paar weken zag ik toch dat hij gelijk had. Hij heeft iets losgemaakt, waardoor we uiteindelijk op zoek zijn gegaan. Onze dochter, Jet, kleedde het anders in. Zij schreef: “Je bent elkaars spiegel.” Ook heel mooi. De jongste twee hebben minder strijd met mij gehad. Ik was vroeger hard en koel en misschien wel hooghartig. Dat veranderen is een proces geweest. Door de jaren heen ben ik opener geworden en durf me kwetsbaarder op te stellen. Eigenlijk ben ik meer mezelf geworden. In 2004 deden we een cursus “Generaties wat hebben ze elkaar te zeggen”. Op een gegeven moment werd het thema ‘ uitgestelde rouw’ behandeld. Dat raakte mij diep. Ik werd uitgenodigd om mijn verhaal te delen met de groep, waardoor ik veel ruimte in mij voelde. Een gevoel van bevrijding Als ik ’s morgens wakker word met een idee, dan is het heel zuiver. Dan is het iets wat ik moet doen. Zo heeft zo’n ochtendgedachte aan de wieg gestaan van een ontmoeting met de kinderen van mijn zus. We hebben een gesprek gehad over hun moeder waardoor hun moeder langzaam weer tot leven kwam. Vier maanden later had dat een mooi vervolg op haar 70ste geboortejaar. Tegelijkertijd bleek een oude vriendin mooie herinneringen van de vrienden, buren en kennissen van mijn zus verzameld te hebben. Alles kwam samen nog zo’n mooi voorbeeld van leiding. De presentatie van mijn boek in september 2015 op Warmonderhof vond ik spannend. Maar ook daarvan wist ik dat
De Meerpaal
februari 2016
10
het moest. Ik stel me kwetsbaar op. Maar ik merk dat het heel veel oplevert. Het boek heeft mijn kinderen en die van mijn zus ruimte gegeven. We voelen ons als familie meer verbonden met elkaar en er is meer begrip naar elkaar toe. Mijn grootste obstakel in mijn leven ben ik zelf geweest. Door het schrijven leerde ik mezelf kennen. Maar ook in de ontmoeting met andere mensen ben ik opener. Ik durf nu ook meer mijn mening te geven, waardoor ik niet met mijn oordeel blijf zitten. Er is een citaat van Susan Smit: “De meeste mensen waren niet geïnteresseerd in het wezen der dingen, en bracht ze terug tot goed en kwaad. Ze wilden de wereld liever beoordelen dan begrijpen“. Eigenlijk is dat de essentie van mijn zoektocht.
Leven is leren De waarheid liep volledig naakt, zoals ze geboren was over straat. Niemand wilde haar zijn huis binnenlaten. Iedereen die haar tegenkwam sloeg uit angst voor haar op de vlucht. De waarheid werd erg bedroefd en verbitterd. Toen ontmoette ze het sprookje. Het sprookje droeg schitterende, veelkleurige gewaden en iedereen vond haar prachtig. Het sprookje vroeg aan de waarheid: “Waarom ben je zo neerslachtig en bedroefd?” De waarheid antwoordden: “Ach het gaat echt slecht met me. Ik ben oud en niemand wil me kennen”. Het sprookje antwoordde: “Het is niet omdat je oud bent dat de mensen niet van je houden. Ik ben ook oud en hoe ouder ik word hoe meer mensen van me houden. Luister, ik zal je een geheim vertellen: de mensen houden ervan dat iedereen mooi is en zich een beetje verkleedt. Ik zal je net zulke kleren lenen als ik zelf draag en je zult zien dat de mensen ook van jou houden”. De waarheid volgde deze raad op en maakte zich mooi met de kleren van het sprookje en was stomverbaasd hoe gastvrij ze nadien bij iedereen werd binnen genood. Uit: Nieuwe joodse volkssprookjes verzameld door I. Kramer
De Meerpaal
februari 2016
11
‘De Godslamp brandend houden’ –poëzie over God
EEN GESCHENK Ze trokken God aan zijn mouw: 'Dat geschenk van je, de liefde, wat was daar je bedoeling van?' Het regende en God verzonk in gepeins (maar eerst rukte hij zich nog los, hij hield niet van hun manieren) en al peinzend waadde hij door leven en door dood, door waanzin en nalatigheid, door waarheid en door angst, zag hoe zij frunnikten aan elkaars jas en daalde peinzend af langs de smalle trap van hun rede — 'Ik heb het geweten', mompelde hij. Ik héb het geweten' Toon Tellegen Uit: Kruis en munt (2000)
Toon Tellegen (1941) studeerde geneeskunde. Van 1970 tot 1973 werkte hij in een ziekenhuis in Kenia. Terug in Nederland vestigde hij zich als huisarts in Amsterdam. Hij is vooral bekend om zijn kinderboeken. De dierenverhalen rond met name de mier en de eekhoorn zijn geliefd, ook bij volwassenen. Zijn gedichten zijn ouder. Verloskunde, is zijn specialisatie. Gees Vos
Gees geeft het stokje door aan Thea Wierda.
De Meerpaal
februari 2016
12
VAN DE WERKVLOER Op naar Pasen De Kerstvieringen liggen alweer ruimschoots achter ons. Ik heb genoten van het optreden van de kinderen van de zondagsschool in Dronten over een koning en koningin die alleen geïnteresseerd waren in het èchte kerstverhaal, geen slap aftreksel. En ook in Zeewolde was het pantomimespel van drie wijzen kostelijk. Op naar Pasen dus, dat dit jaar vroeg valt. Van 10 februari (Aswoensdag) tot en met 26 maart (Stille Zaterdag) is de Veertigdagentijd. Dat is traditioneel de periode van inkeer, bezinning en vasten ter voorbereiding op het Paasfeest. Ik zal daar in de februari diensten vast en zeker op terugkomen. In de liturgiecommissie hebben wij gesproken over de diensten in de Goede Week, dat is de week voorafgaand aan Pasen. Het voornemen is om in die week drie gemeenschappelijke diensten te houden (dat wil zeggen nadrukkelijk bedoeld voor alle VGFers en belangstellenden) en wel op elk van onze drie locaties één. Het gaat dan om diensten op Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paasmorgen. Om de hele cyclus compleet te maken, zouden we eigenlijk ook een viering in Paasnacht moeten houden. Maar dat gaat onze spankracht te boven. Misschien in een volgend jaar. In het maart nummer van de Meerpaal zal meer concrete informatie staan over deze diensten. Zangers voor Pasen gevraagd Ook ligt het in de bedoeling dat de cantorij uit de afdeling Lelystad onder leiding van Cora van der Sar aan tenminste één dienst uit de Paascyclus medewerking zal verlenen. Leden uit andere afdelingen zijn van harte welkom om voor deze gelegenheid bij het koor aan te schuiven en mee te zingen! Dit is ook een leuke manier om eens met mensen uit een andere afdeling kennis te kunnen maken. En wie weet kan een VGFbrede cantorij ook bij andere gelegenheden nog eens optreden.
De Meerpaal
februari 2016
13
Heeft u hiervoor belangstelling of wilt u meer hierover weten, dan kunt u contact opnemen met Cora van der Sar tel. 0320 412867 of per e-mail:
[email protected] Liturgie op de website Aan het eind van elke maand zal de complete liturgie van de gehouden diensten in die maand op onze website (wwww.eigentijdsgeloven.nl) geplaatst worden. Wilt u dus nog eens een gedicht of lied teruglezen, dan kan dat op deze manier. Desgewenst kunt u ook de tekst van de overweging via een email link bij mij opvragen. Interview in de lokale media Ik heb veel leuke en enthousiaste berichten mogen ontvangen naar aanleiding van de interviews In de Flevopost en Zeewolde Actueel eind december. Het geeft maar weer eens aan hoe belangrijk het is om van ons te laten horen buiten onze eigen kring. Anja van de Poppe
VOOR U GELEZEN De legende van Valentijnsdag, 14 februari Valentijnsdag is een dag waarop geliefden elkaar extra aandacht geven met cadeautjes, bloemen of kaarten. Paus Gelasius riep in 496 14 februari uit tot de dag van de Heilige Valentijn. De oorsprong van Valentijnsdag gaat volgens de meeste bronnen terug tot in de derde eeuw na Christus. In Rome leefde toen een priester, genaamd Valentius. Hij stond bekend om de goede daden die hij deed voor zieken, ouderen en armen. Valentius genas de blinde pleegdochter van Asterus, stadhouder van Rome. Asterus was hem hier zo dankbaar voor dat hij zich bekeerde tot het Christendom en direct alle christelijke gevangenen vrij liet.
De Meerpaal
februari 2016
14
Voor keizer Claudius‖ de tweede was dit genoeg reden om op 14 februari 270 Valentius te laten onthoofden. Sommige bronnen zeggen dat Valentius werd onthoofd omdat hij in het geheim jonge stellen liet trouwen, iets dat de keizer streng had verboden. Later werd Valentius heilig verklaard door de kerk. Over de heilige Valentijn is echter geen enkel biografisch gegeven bekend. In de 18e eeuw werd het Valentijnsfeest op 14 februari gesteld om de oude Lupercalia, een Romeins (en wellicht nog ouder) vruchtbaarheidsfeest te vervangen. Lupercalia werd op 15 februari gevierd ter ere van Juno, de Romeinse beschermgodin van de vrouw en het huwelijk en Pan, de god van de natuur. In 496 veranderde paus Gelasius het Lupercaliafeest van 15 februari in Sint Valentijnsdag van 14 februari. Een moderne versie van de legende van Valentijn is, dat in de avond voor hij onthoofd zou worden, hij de eerste “Valentijskaart” schreef, geadresseerd aan de blinde dochter van Asterus, getekend “Van jouw Valentijn”. Toen het meisje de kaart in haar handen had, kon ze weer zien en het geschrevene lezen. Bron: internet
Weerrijmpjes voor de maand februari 2 februari: Maria Lichtmis helder en klaar,
Twee winters in een jaar 2 februari: Sint Pieter maakt de brug of breekt haar.
(deze dag kan de vorst opnieuw invallen of de dooi zet definitief door 9 februari: Voor de oogst is ’t altijd goed
Als St. Apollonia het waaien doet 24 februari: Als Sint Matthijs geeft sneeuw en ijs.
Kun je verwachten nog veertig zulke nachten. 28 februari: Sint Romanus hel en klaar,
wijst op een vruchtbaar jaar (
De Meerpaal
februari 2016
15
VAN HET AB Collectes december 6 dec Dronten Gez.Vrijzinnige Groeperingen VGF 13 dec Lelystad AID - India VGF - nieuw liedboek 13 dec Zeewolde AID - India VGF 24 dec Dronten Diaconie VGF 24 dec Zeewolde AZC Zeewolde VGF 25 dec Lelystad Diaconie VGF
€ 97,77 € 125,42 € 50,10 € 57,15 € 49,60 € 83,45 € 188,15 € 259,75 € 107,16 € 122,35 € 163,58 € 108,44
Mutaties Nieuwe leden:
dhr. A. Voster, Lente 25, 8251NT Dronten mevr. A.A. Felix-Topper, Komijn 24, 8252CE Dronten Overleden:
dhr. R. Kommerij, Melkweg 6, 8251AA Dronten dhr. J.A. Pol, Braspenning 36, 8253BB Dronten mevr. S. Rispens-Vogel, Regenboog 100 kamer 103, 8254AB Dronten
De Meerpaal
februari 2016
16
NIEUWS VAN DE AFDELINGEN BIDDINGHUIZEN-DRONTEN-SWIFTERBANT In memoriam Rindert Kommerij Geboren op 15 augustus 1930 te De Wilp (Marum), overleden op 9 december 2015 te midden van zijn geliefde familie aan de Melkweg te Dronten. Leven is eindig, ik heb een goed leven gehad, liet Rindert op zijn rouwkaart zetten. Na de lagere school en de H.B.S. ging hij studeren in Utrecht, waar hij in 1957 afstudeerde als dierenarts. Al snel lukte het de enthousiaste Rindert om als dierenarts de vrijgekomen praktijk op Ameland over te nemen. Nu kon hij trouwen met zijn geliefde Bertha en trokken ze het avontuur tegemoet. Met noeste arbeid werd hun wens vervuld door het bouwen van een nieuw huis met ruimte voor de praktijk en hun gezin. Vier gezonde kinderen vielen hen ten deel. Een heerlijke woonplek met zand en omringd door de zee. Een plek om nimmer te vergeten. Na 14 jaar praktijk, de verhuizing naar het Ministerie van Landbouw en een korte periode in Bennekom, kwam het gezin Kommerij in Dronten wonen. Als trouwe bezoeker van de kerkdiensten van de VGF, zocht Rindert zijn religieuze voeding. Vanaf de oprichting van de zondagochtendgesprekken was hij bestuurslid. In Rindert verliezen we een consciëntieus mens, die optimistisch met een blijde lach op zijn gezicht, zijn diensten aanbood. Jan Kamphuis
In memoriam Jan Harm Pol De selectiecommissie van de Rijkdienst der IJsselmeer Polders, de R.IJ.P., had het goed gezien toen ze Jan Harm Pol en zijn vrouw Luchien het Bieb-bedrijf aan de Tarpanweg 10 in Swifterbant toevertrouwden. "Dit is een man die mee kan bouwen aan het dorpsleven van Swifterbant" zal men gezegd hebben. In maart 1966 kwam het gezin Pol vanuit Odoorn naar de polder.
De Meerpaal
februari 2016
17
Naast de drie dochters werd er hier een zoon geboren. Swifterbant was aan het ontstaan; er was veel werk aan de winkel. Vooral muziekvereniging Amor Musae heeft veel aan de heer Pol te danken, jarenlang was hij de voorzitter en grote stimulator. Zijn inzet is beloond met de Erepenning van de gemeente Dronten. In 1997 hebben de heer en mevrouw Pol de boerderij verlaten en zijn in Dronten gaan wonen. Daar ben ik meerdere keren gastvrij ontvangen als ik een kerstattentie of een bloemetje kwam brengen namens onze geloofsgemeenschap. Woensdag 23 december is Jan Harm Pol overleden. Wij wensen mevrouw Pol veel moed, nu zij zonder haar man, haar weg moet gaan. Thea Wierda- Kuperus
Zondagochtendgesprek op 28 februari Welke Bijbeltekst spreekt jou aan? Op deze vraag geven Ria Middelkoop, Maarten van Dijk en Wim Samsen vanochtend antwoord. Na iedere spreker is er gelegenheid om van gedachten te wisselen. Thea Wierda- Kuperus
"De Tempeliers en de wijsheid van de Islam". Lezing door drs. R. van Warven op donderdag 3 maart 2016 in het Odd Fellowhuis, De Ketting 6, Dronten Aanvang 20.00 uur, zaal open 19.30 uur. Na afloop wordt er een bijdrage gevraagd ter bestrijding van de onkosten. We hopen ook nu weer op veel belangstellenden. De Tempel en de Islam Het beeld dat in de westerse wereld wordt geschetst van de islam is erg eenzijdig. De islam is een gewone, zeer spirituele religie met veel mystieke dimensies. Het beeld van de islam als een politiek-ideologisch systeem, zoals dat vaak geschetst wordt is onjuist of onvolledig. Natuurlijk kent elk geloof wel ideologische uitschieters, maar dat geldt net zozeer voor andere religies, waaronder het christendom.
De Meerpaal
februari 2016
18
De eerste spirituele organisatie die een zinnig beeld van de islam hebben gekregen was de Orde van de Tempeliers. Dankzij de bezittingen, de mankracht, de diplomatieke vaardigheden en oorlogsexpertise had de Orde van de Tempeliers ooit een enorme politieke en militaire macht. Maar de Tempeliers hebben een geestelijke omwenteling doorgemaakt door hun contacten met joden en moslims in het toenmalige nabije Oosten. Er waren joden, christenen en moslims die gezamenlijk lid bleken te zijn van een lichtbroederschap die verdraagzaamheid en tolerantie voorstond. Het anti-islamitische sentiment van de toenmalige kerk werd omgezet in een betekenisvolle interreligieuze dialoog met de moslims. De Tempelridders kregen een schat aan esoterische kennis en werden de voorlopers van de religieuze humanisten. Drs. Rinus van Warven (58) is cultuurfilosoof en religiewetenschapper. Hij publiceert in vele tijdschriften en kranten. Rinus is als vrijmetselaar van de Orde van de Prinsen van het Rozenkruis, van de maçonnieke Orde van de Ridders van de Tempel van St. Jan (Tempeliers).
Biddinghuizen, 13 januari 2016
Beste allemaal, Na zondag 3 januari weer verrast te zijn door de bloemen uit de kerk vonden we het hoog tijd om jullie allen er voor te bedanken: bedanken voor de bloemen, kaarten, telefoontjes en dergelijke die we kregen de afgelopen twee jaar. Tijd van ziek zijn, maar zeker tijd van genieten, beleven, her beleven, dankbaar zijn en met kinderen, kleinkinderen en anderen die ons dierbaar zijn de mooie dagen van het leven beleven. Gelukkig zijn dat er veel. Mijn ziek zijn blijft aardig stabiel en, op enkele ongemakken na, kunnen we doen wat we graag willen doen. Het tempo gaat langzaam achteruit en dan zeggen we tegen elkaar: we zijn geen twintig meer! Dus nogmaals, dank jullie wel, we zien elkaar, waar dan ook. Wim en Lidy Rampen-Bosman
De Meerpaal
februari 2016
19
LELYSTAD Zondagochtendgesprek van 3 januari Door omstandigheden kwamen we deze ochtend samen op Parkzijde 28, in de huiskamer van Herman en Trudi van Wenum. Het onderwerp “Wat doe je om je te ontspannen?” werd uitvoerig besproken. Voorbeelden: een boek lezen, naar rustige muziek luisteren, een wandeling maken, samen lachen, ontspanningsoefeningen doen zoals yoga. Zorg in elk geval dat je ruimte in je dagprogramma hebt voor ontspanning. Belangrijk is ook: Verander alleen datgene wat zich laat veranderen en accepteer datgene wat zich niet laat veranderen. Het was een fijne ochtend. In het volgende zondagochtendgesprek zal het onderwerp “Is God een projectie?” aan de orde komen. Het scheppingsverhaal vertelt ons dat God de mens schiep, maar zou het ook andersom kunnen? De bekende professor Harry Kuitert zei ooit dat al ons spreken over “boven” van “beneden” komt. Hoe staan wij daarin? Daar gaan we het over hebben op 7 februari. Ook deze keer op Parkzijde 28 om 10.00 uur. Van harte welkom! In verband met de stoelen en de koffie graag bericht als je komt. Tel. 0320 226755. Trudi van Wenum
Lunch na de dienst op 14 februari De komende tijd zal er in Lelystad maandelijks na de dienst geluncht worden. Mensen die daarbij willen aanschuiven zijn van harte welkom. Het is voor de kok die de soep bereidt fijn als er van te voren is aangemeld. Maar ook mensen die spontaan besluiten aan te schuiven zijn van harte welkom. U kunt zich opgeven door uw naam in te vullen op de lijst die na de dienst klaar ligt. Ook kunt u zich via de mail aanmelden:
[email protected]. Wij verheugen ons op de eerste lunch: zondag 14 februari. Freddy van Arnhem
De Meerpaal
februari 2016
20
Vrouwencontact Wat betekent de omgang met je kinderen en of kleinkinderen voor je in deze levensfase? Dat was het onderwerp dat op 13 januari aan de orde werd gesteld. Niet allemaal hebben we kleinkinderen, maar we hebben wel kinderen. Met iedereen is het contact goed. Enkelen van ons zouden echter de kinderen graag wat vaker willen zien, of minstens wat vaker van hen willen horen. Het blijkt vaak dat de kinderen het zo druk hebben, dat er nauwelijks tijd of zelfs interesse is om eens over wezenlijke dingen te praten. Waar wij, ouders, zoal mee bezig zijn bijvoorbeeld. Wij vroegen ons ook af hoe vaak wijzelf onze ouders opzochten of een gesprek met hen daarover hadden. Je volgt de kinderen en kleinkinderen op een gepaste afstand, want je wilt je ook niet opdringen. Soms is het moeilijk om los te laten. Waar nodig helpen wij met het oppassen, alhoewel de meeste van onze kleinkinderen al goed voor zichzelf kunnen zorgen. Een van ons heeft zelfs al achterkleinkinderen. Soms wordt de uitspraak ’Kleine kinderen kleine zorgen, grote kinderen grote zorgen’ waar. We hebben openhartig met elkaar kunnen spreken over genoemd onderwerp, hetgeen erg waardevol is! Maaike las tot slot nog een ‘Omagedichtje’: Als baby lag je in mijn schoot, maar baby’s worden heel gauw groot. En nu kan ik je al schrijven, dat je altijd welkom zal blijven. En ben je later groot en getrouwd, vergeet dan niet dat oma veel van je houdt. De volgende keer, 10 februari, komen we samen bij Berta Blaauw, Stadspark 31, tel. 0320 280927. Wij hopen dan dominee Anja van de Poppe in ons midden te hebben. Het zal een ochtend worden van wederzijds kennis maken. Bij verhindering graag bericht aan Berta. Wij beginnen weer om 10.00 uur. Trudi van Wenum
De Meerpaal
februari 2016
21
ZEEWOLDE Verslag nieuwjaarsbijeenkomst 3 januari 2016 Tegen half elf was De Jol behoorlijk vol! Ondanks het feit dat er geen spreker was, vond iedereen het belangrijk elkaar het goede toe te wensen voor het nieuwe jaar. Uiteraard dronken we koffie met elkaar met het traditionele “kniepertje”. Onderstaand gedicht werd gelezen: Wees niet bang Wees niet bang, je mag opnieuw beginnen Vastberaden of aarzelend op de tast Hou je aan de regels, volg je eigen zinnen Laat die hand maar los of hou er juist een vast. Wees niet bang voor al te grote dromen Ga, als je het zeker weet en als je aarzelt, wacht Hoe ijdel zijn de dingen die je je hebt voorgenomen Het mooiste overkomt je, het minste is bedacht. Wees niet bang voor wat ze van je vinden Wat weet je van een ander als je jezelf niet kent Verlies je oorsprong niet door je te snel te binden Het leven lijkt afwisselend maar zelfs de liefde went. Wees niet bang, je bent een van de velen En tegelijk is er maar een zoals jij. Dat betekent dat je vaak zult moeten delen En soms zal moet zeggen: laat me vrij Freek de Jonge
Daarna gingen we samen bezig met het Levenskunstspel in kleine groepjes. Het spel werd geopend met een gedicht dat heet:
De Meerpaal
februari 2016
22
Ontmoeten Ik had het eigenlijk nooit eerder zo gehoord, maar het is best een grappig woord, ont-moeten Betekent dat, dat als ik jou voor 't eerst begroet ik je màg leren kennen maar niet móet? Dat ik wat met je praten mag en lachen ook misschien zodat ik na een tijdje meer je binnenkant leer zien En daarin dan steeds vaker van die dingetjes herken die ik ook zèlf wel denk, of voelen kan, of ben Dan zeggen we misschien wat leuk, wat klinkt het goed en dàt kan dus gebeuren als iets mag, maar er niets mòet! Iedereen kreeg een kaart met een woord erop en een paar vragen die betrekking hadden op dat woord. Vragen die ons aan het denken zetten over onszelf en door het te vertellen aan de anderen, lieten we iets van onszelf zien, waardoor we elkaar op een andere manier leerden kennen. Mooie ontmoetingen waren er aan de diverse tafels. Het spel werd afgesloten met opnieuw een gedicht: Ontmoeten Ontmoeten is kijken en zien, luisteren en horen, verbazen en verwonderen Echt zien en echt horen, horen wat de ander zegt in plaats van wat je zou willen horen
De Meerpaal
februari 2016
23
Ontmoeten is een avontuur, open staan voor de ander, open staan voor je omgeving Ontmoeten is jezelf tegenkomen in de ogen van een ander, die een spiegel zijn voor jezelf Ontmoeten is de ander het beste van jezelf laten zien en het beste in de ander willen ontdekken Ontmoeten is de ruimte krijgen en de ander de ruimte geven, zodat je allebei de wereld kunt ontdekken Ontmoeten is jezelf kunnen zijn, samen groeien Elke ontmoeting een nieuw begin… Toen was het tijd voor een toast op het nieuwe jaar. Onze voorzitter begeleidde onze toast met de volgende woorden: “We heffen het glas op het nieuwe jaar. Ik wens u allen een jaar toe dat zal brengen dat wat u ervan verwacht. Gezondheid, Rust, Herstel, Vrede, Hoop, Groei, Zicht op, Nieuwe wegen, Tevredenheid”. Na nog een genoeglijk samenzijn, ging iedereen weer huiswaarts. Een start, vol goede wensen voor elkaar en ons samen in het nieuwe jaar 2016! Ria Kikkert
“Geluk zit niet in het krijgen wat je wilt, maar willen wat je krijgt.”
De Meerpaal
februari 2016
24
KERKDIENSTEN 7 febr.
10.00 uur
Dronten
ds. H.A. van de Poppe collecte: AID India
14 febr.
10.00 uur
Lelystad
ds. H.A. van de Poppe collecte: gez. vrijz. groeperingen
14 febr.
9.00 uur
Zeewolde
ds. E. de Lange, Lelystad collecte: gez. vrijz. groeperingen
21 febr.
10.00 uur
Dronten
ds. J. Koornstra, Deventer collecte: gez. vrijz. groeperingen
28 febr.
10.00 uur
28 febr.
9.00 uur
Zeewolde
6 mrt. 13 mrt. 13 mrt.
10.00 uur 10.00 uur 9.00 uur
Dronten Lelystad Zeewolde
Lelystad
ds. A. Riemersma, Amsterdam collecte: AID India
ds. H.A. van de Poppe collecte: AID India
ds. J. Kubacki, Leiden ds. E. de Lange, Lelystad ds. A. v.d. Meiden, Purmerend
DE KERKDIENSTEN WORDEN GEHOUDEN IN:
Dronten in het Odd Fellowhuis, De Ketting 6 Lelystad in Het Rode Klif, Zuiderzeelaan 32 Zeewolde in de Open Haven, Kerkplein 8 ACTIVITEITEN
7 febr. 10 febr 28 febr. 3 mrt
zondagochtendgesprek vrouwencontact zondagochtendgesprek lezing Rinus v. Warven
Lelystad Lelystad Dronten Dronten
KOPIJ VOOR HET VOLGENDE NUMMER INLEVEREN VOOR 13 FEBRUARI
[email protected]
