Jaargang 15. Nr. 4 5 augustus Thema: voedselveiligheid. Opening Callebaut s Chocolate Academy Centre. Fabrikant moet e-proof worden

Jaargang 15. Nr. 4 – 5 augustus 2014

Thema: voedselveiligheid Fabrikant moet e-proof worden 01_Cover.indd 1

Opening Callebaut’s Chocolate Academy Centre 23-07-14 09:44

for your next career move in food Productieleider Betrokken people manager die de afdeling op een hoger niveau brengt

Nijkerk

Intertaste is met 3 productielocaties marktleider in de levering van pure kruiden en specerijen direct vanuit origine, seasonings, sauzen en soepen in tal van toepassingen en samenstellingen. Alle producten worden geleverd in hoeveelheden, verpakkingen en kwaliteiten zoals de klant die wenst. In Nijkerk produceert men met ± 140 medewerkers in verschillende ploegendiensten natte sauzen en dressings voor zowel A-merk klanten als voor Private Label. Voor de afdeling Vullen en Verpakken zijn wij op zoek naar een kritische en enthousiaste Productieleider. Deze daadkrachtige en pragmatische people manager geeft leiding aan ± 30 medewerkers en is verantwoordelijk voor het optimaal laten functioneren van het vul- en verpakkingsproces zodat doelstellingen op het gebied van veiligheid, kwaliteit en output worden behaald. Daarnaast ben je initiator en coördinator van verbeterprojecten voor de afdeling Vullen en Verpakken. Consultant: Annemarie van den Bos, telefoon 0317-468686 of 06-53310126

Masters in Cereal Technology Rotterdam

Sales Account Manager Ingredients

Ondernemer die met consultative selling kansen creëert in een internationale markt

Rotterdam

Codrico Rotterdam B.V. is een succesvol, internationaal opererend en innoverend productiebedrijf van hoogwaardige half- en eindproducten voor de levensmiddelen- en diervoedingsindustrie. Als grondstof voor het productieproces worden mais en graanproducten gebruikt om producten te maken voor bijvoorbeeld ontbijtgranen, hartige snacks zoals tortilla chips en gemaksvoeding. Met een team van 65 medewerkers vormt zij een hecht en trots team met een Rotterdamse mentaliteit. In de Rijnhaven staat het hoofdkantoor, van waaruit de commerciële activiteiten worden aangestuurd, daarnaast zijn ook Productie, R&D en Logistiek hier gevestigd. Door de groei en de ambitie voor de komende jaren wordt het Sales team uitgebreid en zijn wij op zoek naar een energieke Sales Manager Ingredients die verantwoordelijk is voor het realiseren van omzet- en afzetgroei bij internationale klanten in de food en feed industrie. Consultant: Annoek Kogelman, telefoon 0317-468686 of 06-12504148

Implementatietechnoloog Met passie voor optimalisatie- en verbetertrajecten

Leerdam

VSI BV is een internationaal opererende, succesvolle en toonaangevende producent van voedingsrepen. Het modern ingericht en sterk geautomatiseerde bedrijf werkt voor afnemers in de gehele wereld. VSI onderscheidt zich daarbij door een hoge graad van expertise op het gebied van productieprocessen en exclusieve recepturen voor o.a. dieet-, sport-, candy- en functional food-repen. VSI produceert voedingsrepen voor merkeigenaren en Private Label. De ontwikkeling van repen gebeurt veelal in co-creatie. Er werken ruim 190 medewerkers en het bedrijf is sterk groeiend. Met een team van 11 personen op R&D heeft VSI alle benodigde kennis en kunde op het gebied van ingrediënten, coatings en smaak. Door de groei zijn wij voor VSI op zoek naar een ambitieuze Implementatietechnoloog die verantwoordelijk is voor het vertalen en implementeren van productontwikkelingsconcepten naar de productielijnen. Consultant: Michiel Dekkers, telefoon 0317-468686 of 06-86805669

Senior Packaging Technologist In a challenging international environment close to marketing and operations

Schoonrewoerd

The Fromageries Bel Group is one of the world ‘s largest producers of branded cheeses, with brands such as Mini Babybel, La Vache qui rit, Leerdammer, Boursin, Apericube and Kiri. Worldwide, approximately 11,400 people work for the Bel Group and the brand cheeses are sold in 120 countries. They are a reliable and professional business partner that stands for quality, innovation, strong brands and social entrepreneurship. Bel Leerdammer BV designs, manufactures and packaged branded cheeses and cheese products of high quality under the Leerdammer brand. Bel Leerdammer in Schoonrewoerd has an innovation center, as well as production facilities in Schoonrewoerd, Dalfsen and Wageningen. Currently we are searching for a pragmatic Senior Packaging Technologist who is responsible for leading packaging innovation and renovation projects, from start-up until implementation in production at several locations in The Netherlands. Consultant: Annoek Kogelman, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-12504148)

Quality Product Coördinator Inhoudelijke gesprekspartner tussen de leverancier en de markt

Renswoude

A.S. Watson is ’s werelds grootste retailer op het gebied van Health & Beauty met wereldwijd meer dan 100.000 medewerkers en ca. 10.000 winkels. In de Benelux is zij actief met de winkelformules Kruidvat, Trekpleister, ICI Paris XL, Prijsmepper en Pour Vous. Het is een snel groeiende onderneming met een bedrijfscultuur die wordt gekenmerkt door ondernemingszin, zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, resultaatgerichtheid en een informele werksfeer. Op het hoofdkantoor in Renswoude is de centrale inkoopafdeling gevestigd. Deze afdeling is naast de inkoop van A-merken ook verantwoordelijk voor het onderhouden en ontwikkelen van een kwalitatief, hoogwaardig Private Label assortiment. Wij zijn op zoek naar een gedreven Quality Product Coördinator verantwoordelijk voor het borgen en optimaliseren van de productkwaliteit van de Private Label producten van ICI Paris XL en consumentenartikelen van Kruidvat en Trekpleister. Consultant: Janneke van der Logt, telefoon 0317-468686 of 06-23637490 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]

dupp - food recruitment

Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl t 0317-468686

Inhoud

Jaargang 15. Nr. 4 – 5 augustus 2014

nr. 5 – 5 augustus 2014 Thema: voedselveiligheid Fabrikant moet e-proof worden

Opening Callebaut’s Chocolate Academy Centre

01_Cover.indd 1

23-07-14 09:44

Bij de voorpagina: In deze EVMI aandacht voor vele aspecten van voed selveiligheid. Van het vertrouwen van consumenten in de veiligheid, tot communicatie bij incidenten en een overzicht van recalls in de eerste helft van 2014. Vanaf pagina 11.

Mixed

4

Openbaarmaking inspectie resultaten

Strengere controles vetten in feed

Terughaalacties eerste helft 2014

Einde aan private roodvlees keuring

Kort nieuws uit de sector

Hondenbier

Opening Insectpoint

7

16 19 23 26 28

‘Houd bij recall de regie in handen’

Kenniscentrum bundelt krachten

30

Met vleesextract en alcoholvrij

Productherformulering

34

Minder zout, vet en suiker

Productnieuws

41

Palatinose verlengt houd baarheid

Online verkoop

42

Fabrikant moet e-proof worden

Go-Tan

44

Voedselveiligheid

11

Orde scheppen in de infor matiechaos

Biologische voeding Barry Callebaut

31

15

Productnieuws voedsel veiligheid

Handelsmissie naar Indonesië

Opening Chocolate Academy Centre

46

Meer antioxidanten, minder cadmium

Productnieuws

49

Vreugdenhil zet in op ver duurzaming

Service

50

Cartoon, agenda en colofon

eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

03_Inhoud.indd 3

3

24-07-14 12:28

Kort nieuws AH past reclame aan Albert Heijn zal zijn Hollandse kip niet meer aanprijzen met mededelingen als ’100 procent verantwoorde kip’ en ‘goede leefomstandigheden’. Na een uitspraak van de Reclame Code Commissie (RCC) past de supermarkt de reclame aan. Unilever verkoopt Slim-Fast Unilever verkoopt het afslankproductenmerk SlimFast en de daarmee samenhangende wereldwijde activiteiten aan investeringsmaatschappij Kainos Capital. Slim-Fast is actief in Noord-Amerika, het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Financiële details zijn niet bekendgemaakt. Het bedrijf stond al in de etalage. Vion kiest voor verantwoorde soja Vion Food Group gaat volledig over op de inkoop van verantwoorde soja voor de productie van Beter Leven-varkensvlees en Milieukeur-varkensvlees. Vion heeft onlangs RTRS-certificaten aangekocht waarmee de verantwoorde soja voor de productie van Beter Leven- en Milieukeur-vlees wordt afgedekt. ‘Suiker belangrijker dan vet’ Consumenten in Europa letten steeds vaker op het suikergehalte in voedingsmiddelen en juist minder op het vetgehalte, stelt Euromonitor International. Deze trend zet verder door, verwacht het marktonderzoeksbureau. DSM neemt Aland over DSM heeft de producent van vitamine C Aland overgenomen. In april kondigde DSM al aan over de acquisitie te onderhandelen. Aland is gevestigd in Hong Kong, maar produceert vitamine C in China. ADM lijft Wild Flavors in ADM neemt het Zwitserse Wild Flavors GmbH over. Het bedrijf betaalt 2,2 miljard euro voor de leverancier van natuurlijke smaakcomponenten en ingrediënten voor de voedingsmiddelenindustrie. Wild Flavors heeft een netto jaaromzet van zo’n 1 miljard euro.

Mixed

Leverancier Superunie kan factuur direct laten betalen Een deel van de leveranciers van Superunie kan vanaf 1 oktober 2014 gebruik maken van ‘Supply Chain Finance’. Deelnemers aan dit financiële platform van Superunie kunnen zelf het tijdstip van betaling van hun rekeningen bepalen, stelt de inkooporganisatie van 13 supermarktketens. “Zo kan een factuur al binnen een week aan de leverancier worden betaald, ongeacht de met Superunie overeengekomen betalingstermijn”, aldus Superunie. Volgens Dick Roozen, algemeen directeur van Superunie, biedt dit nieuwe systeem grote voordelen voor de daarvoor geselecteerde leveranciers. “De financieringskosten voor leveranciers worden hierdoor aanzienlijk lager en de betalingszekerheid is gegarandeerd. Superunie is ervan overtuigd hiermee een ideaal evenwicht te hebben gevonden voor de financiële belangen van onze leveranciers en die van ons als grote inkoopcoöperatie. Daarmee verbeteren we de continuïteit in de keten.” Door als eerste grote partij in de Nederlandse foodretail dit initiatief te nemen, wil Superunie een bijdrage leveren aan de groeiende populariteit van Supply Chain Finance (SCF). In de praktijk betekent SCF een nauwe samenwerking tussen Superunie, de leverancier, het SCF platform en een bank. Facturen van leveranciers worden door Superunie gefiatteerd en vervolgens doorgezet naar het SCF platform, waar de facturen worden verwerkt. De betrokken leverancier kan vervolgens zelf kiezen op welk moment de factuur door de bank wordt uitbetaald: onmiddellijk of op een later moment, bijvoorbeeld vlak voor de salarisbetalingen. De leverancier betaalt volgens Superunie voor deze dienstverlening een vergoeding aan de financiële instelling die aanzienlijk lager is dan zijn huidige financieringskosten van uitstaande facturen.

E

Homemade is overgenomen door Koninklijke Smilde. De producent van bakmixen was in juli failliet verklaard. Homemade maakt sinds 15 juli deel uit van de business unit Smilde Bakery van het voedingsmiddelenconcern uit Heerenveen. Homemade, gevestigd in Roden, produceert een uitgebreid assortiment bakmixen en brengt deze op de markt onder het consumentenmerk Homemade. Het bedrijf heeft circa 15 medewerkers. Ronald Bijma van Homemade is positief over de overname. “Homemade heeft de afgelopen jaren een stormachtige ontwikkeling meegemaakt en kan zich als onderdeel van het 151-jarige Koninklijke Smilde nu verder ontwikkelen.” Alex Kruiter van Smilde Bakery stelt met de uitbreiding met Homemade de marktpositie en het productportfolio uit te breiden. “Ook voegen we een nieuw ontwikkelingsplatform, homebaking, toe aan onze innovatiestrategie.”

E

E s d h E g ( s c

Morubel overgenomen Belgisch garnalenbedrijf Morubel, voormalig dochter van Heiploeg, is overgenomen door investeringsmaatschappij Bencis Capital Partners. Morubel was zelfstandig sinds februari, na het faillissement van Heiploeg en de overname van dat bedrijf door Parlevliet & Van der Plas. Het was al vanaf het begin de bedoeling om een nieuwe eigenaar voor het bedrijf te vinden.


04-05-06-07_mixed.indd 4

D p h o O s h V g w D f p

Smilde neemt failliet Homemade over

SecureFeed moet veiligheid verhogen Partijen in de diervoedersector hebben een nieuwe organisatie opgericht voor de borging van veiligheid van voeders en grondstoffen. SecureFeed wil als centraal aanspreekpunt fungeren voor alle ketenpartijen in de zuivel-, ei- en vleesketens en voor externe partijen.

4

R

24-07-14 13:07

Column

Ruim 300 miljoen boete voor worstkartel Duitse vleeswarenproducenten kwamen tientallen jaren bijeen om te praten over marktontwikkelingen en prijzen. Sinds 2003 werden daadwerkelijk afspraken over prijsverhogingen gemaakt. Het Bundeskartellamt heeft daarom 21 bedrijven die deelnamen aan een Duits worstkartel boetes van in totaal 338 miljoen euro opgelegd. Naast de bedrijven zijn ook 33 verantwoordelijke managers beboet. Onder de beboete bedrijven zijn dochters van Zur Mühlen-Gruppe, ClemensTönnies-Gruppe en het Zwitserse Nestlé. Volgens het Bundeskartellamt was ook Lutz Fleischwaren van Vion in Landsberg am Lech bij het kartel betrokken. Diverse bedrijven hebben aangekondigd in beroep te gaan. Volgens de Duitse autoriteiten ontmoetten worstfabrikanten elkaar tientallen jaren in de ‘Atlantic-kring’, genoemd naar de eerste ontmoetingsplaats, het Hamburgse Hotel Atlantic. Ze spraken daar over marktontwikkelingen en prijzen. Door de grote variatie in worstsoorten en verpakkingsgrootten ging het niet om prijsafspraken voor specifieke producten, maar om prijsklassen voor productgroepen. Daardoor konden aan de detailhandel hogere prijzen worden berekend.

Efsa: ‘Acrylamide is risico’ Acrylamide in voedingsmiddelen verhoogt mogelijk het risico op het ontwikkelen van kanker. Dat stelt Efsa in haar voorlopige evaluatie van de stof. Daarmee bevestigt de Europese voedselveiligheidsorganisatie eerdere evaluaties. De stof acrylamide zit onder meer in koffie, gefrituurde aardappelproducten, koekjes, ontbijtkoek, crackers en krokante en zachte broodjes, maar ook in babyvoeding. Acrylamide ontstaat bij verhitting zonder water (bakken, roosteren, braden, frituren) bij een temperatuur hoger dan 150 graden Celsius. Het verhoogde risico is gebaseerd op dierenstudies. Het risico geldt voor alle leeftijdsgroepen, maar kinderen lopen, gezien hun gewicht, het meeste risico door blootstelling aan acrylamide. Diverse EU-landen en ook Europese autoriteiten raadden al eerder aan het acrylamide-gehalte in voeding te verminderen. De Europese voedselfederatie FoodDrinkEurope ontwikkelde in samenwerking met de Europese Commissie en de EUlidstaten een toolbox waarmee voedingsmiddelenfabrikanten het gehalte aan acrylamide kunnen verlagen. Diverse bedrijven ontwikkelden functionele ingrediënten waarmee de vorming van acrylamide kan worden tegengegaan. De afgelopen jaren het gehalte in sommige productgroepen verlaagd, maar in andere wordt nog steeds veel acrylamide aangetroffen.

Eat2Move start voor topsporter en oudere Eat2Move is officieel van start gegaan. In Eat2Move werken acht Gelderse organisaties op het gebied van sport, voeding en gezondheid samen. Het centrum richt zich de komende zes jaar op innovatie rond voeding en beweging voor topsporters en ouderen. Er wordt kennis ontwikkeld over de specifieke voedingsbehoefte bij prestaties en herstel. Er wordt onder meer gekeken naar de voedingsstatus en het gezondheidsprofiel van sporters. Zo wordt geanalyseerd of er tekorten aan voedingsstoffen zijn en wat nodig is om herstel te optimaliseren. Sporters (top- en breedtesporters), coaches en begeleiders, medici en zorgprofessionals maken hun eisen en wensen kenbaar. Aan de hand daarvan worden voedingsmiddelen ontwikkeld en in de praktijk getest met specifieke eiwitten gericht op spieropbouw en herstel van spierkracht na een operatie.

“Van plaag naar prachtproduct” staat er boven het artikel dat begint op pagina 9 van deze uitgave. Het verhaal gaat over de opening van Insectpoint, een centrum in Lelystad dat de grootschalige kweek van insecten voor dierlijke en menselijke consumptie moet versnellen. De vraag naar eiwit gaat stijgen. Tegen 2050 moeten er in de wereld 9 miljard monden worden gevoed. Bovendien stijgt op veel plaatsen het inkomen,

Enge beestjes waardoor de vraag naar vlees toeneemt. Kortom, een levensgroot probleem dat om een oplossing vraagt. Insecten kunnen voor een deel van de oplossing zorgen. Als het aan de initiatiefnemers van Insectpoint ligt, zijn producten met insecten binnen enkele jaren in de supermarkt te vinden, naast het gehakt. Veel mensen krijgen bij het woord insecten al jeuk. Ze moeten er niet aan denken die kriebelende, enge beestjes op te eten. Maar is een sprinkhaan zonder pootjes of vleugels wezenlijk anders dan een gepelde garnaal? Is het niet een kwestie van even wennen aan het idee? Insecten in herkenbare vorm, zijn voor de fijnproevers. Vermoedelijk komen er bij de gemiddelde consument helemaal geen herkenbare insecten op het bord te liggen. Net zoals het vlees op ons bord niet lijkt op een koe, een varken of een kip. We willen bij het eten van een hamburger helemaal niet aan koetje-Boe denken en bij het eten van kipfilet ook niet aan een lief kuikentje. Gemalen insecten zullen worden verwerkt in bewerkte producten, zoals soepen, sauzen, hamburgers en snacks. Insecten als ingrediënt dus, en niet zo zeer als maaltijdcomponent. In voedingsmiddelen verhogen insecten niet alleen het eiwitgehalte, maar kunnen ze bovendien de smaak en de textuur verbeteren. Hybride producten met vlees en plantaardig eiwit waren er al, daar zullen op termijn producten met vlees en insecten, en wellicht ook plantaardig eiwit en insecten bijkomen. Voordat het zover is, moeten er nog wel wat belemmeringen in de regelgeving worden weggenomen. Ook moet het productieproces worden verbeterd en opgeschaald. Maar daar is dus Insectpoint voor opgericht. Norbert van der Werff, redactiecoördinator eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

04-05-06-07_mixed.indd 5

5

24-07-14 13:07

Kort nieuws Topman Zwanenberg in RvC Vion Ronald Lotgerink, de CEO van Zwanenberg Food Group, is lid geworden van de Raad van Commissarissen bij Vion Food. Hij gaat zich vooral bezighouden met financiën en marktverhoudingen. Afzet alcoholvrij bier stijgt Alcoholvrij en alcoholarm bier wordt in Nederland steeds populairder. De verkoop ervan steeg vorig jaar met bijna 14 procent. Zoutverlaging door sojasaus Fabrikanten die natuurlijke sojasaus als ingrediënt gebruiken, kunnen de hoeveelheid zout in bewerkte voedingsmiddelen met ruim 30 procent verminderen. Dat stellen onderzoekers van Wageningen UR Food & Biobased Research en Kikkoman. Algemeen verbindend verklaren Erkende producenten- en brancheorganisaties krijgen de mogelijkheid voorschriften tijdelijk algemeen verbindend te verklaren. Dat betekent dat ook niet-leden zich daaraan moeten houden. Dat heeft minister Kamp bekendgemaakt. Van der Heijden commissaris Unilever Kitty van der Heijden (49) is per 1 juli 2014 benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen van Unilever Nederland. Van der Heijden bekleedde diverse posten in binnen- en buitenland bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij volgt prof. dr. Rietje van Dam op. Kennis allergie bij familie baat patiënt De kwaliteit van leven van mensen die kampen met een voedselallergie kan worden verbeterd door de kennis daarover te vergroten bij mensen die direct met hen te maken hebben, zoals artsen, familie, vrienden en leraren. Dit stelt Nicole Goossens in haar proefschrift. Ze promoveerde 30 juni aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tips tegen voedselverspilling op melk Supermarktketen Plus zet sinds 1 juli op melkpakken van het huismerk tips tegen voedselverspilling. “De Nederlandse consument gooit per jaar naar schatting voor 2,5 miljard euro aan voedsel weg. Zonde! Voor het milieu én de portemonnee”, aldus de retailer. Barentz neemt Maustepavelu over Ingrediëntenleverancier Barentz International heeft de overname bekendgemaakt van het Finse Maustepalvelu. Door de acquisitie groeit de capaciteit in Europa voor de ontwikkeling en productie van voor de klant op maat gemaakte mengsels.

6

Mixed Voedingscentrum Bachelor’s Award voor Steamit Het concept Steamit, met zoete en hartige hapjes, geserveerd op een bordje van suikerriet, heeft de Voedingscentrum Bachelor’s Award 2014 gewonnen. Steamit werd ontwikkeld door drie studenten Food Design & Innovation van HAS Hogeschool. Ellen Bressers, Chantal Boots en Ruben de Ruijter ontwikkelden het concept voor de gezonde en duurzame take-away snack. Ze bedachten een product dat past bij mensen die gezond en duurzaam willen snacken als ze op het station zijn. Ze ontwierpen ‘steambits’, kleine gestoomde wontonhapjes met verschillende groente- en fruitvullingen en een topping. Ze bedachten ook hoe het geserveerd moet worden (op een duurzaam bordje van suikerriet) en hoe het verkooppunt eruit moet zien. De prijs werd vrijdag 13 juni uitgereikt tijdens het minisymposium ‘Eerlijk over eten’ van het Voedingscentrum. (Foto: Voedingscentrum)

Vion: 5 tot 10 vestigingen dicht Vion gaat in Duitsland vijf tot tien productielocaties sluiten. Dat heeft CEO Michiel Herkemij gezegd tijdens een persconferentie. Door de sluiting van de vestigingen wil het vleesbedrijf de komende twee jaar 100 miljoen euro besparen. Om welke locaties het gaat, is nog niet bekend. Vion heeft 34 fabrieken in Duitsland. De afgelopen jaren werden er in Duitsland, net als in Nederland, al diverse productiefaciliteiten gesloten. Herkemij stelde dat hij bij zijn aantreden bij Vion een klein half jaar geleden een onderneming aantrof die functioneerde als een soort Russische planeconomie. De verschillende vestigingen moeten meer gaan samenwerken. De kostenbesparing moet daarnaast worden gerealiseerd door gunstiger inkoop en een efficiëntere supply chain. Naast kosten besparen wil Vion Food ook investeren in de resterende productielocaties.

Stoelendans in bestuur FrieslandCampina CFO van FrieslandCampina Kees Gielen is per 1 januari 2015 benoemd tot chief operating officer business development. Hij wordt in de executive board verantwoordelijk voor uitbouw van de activiteiten in met name Azië en Afrika. Gielen wordt als CFO opgevolgd door Hein Schumacher, afkomstig van HJ Heinz. Schumacher treedt op 1 september 2014 in dienst bij FrieslandCampina. Per 1 januari 2015 treedt hij aan in de executive board in de functie van chief financial officer. Schumacher heeft elf jaar gewerkt bij HJ Heinz. In zijn laatste functie was hij Executive Vice-President & Zone President Heinz Asia Pacific en lid van de executive board van HJ Heinz. Bas van den Berg is per 1 januari 2015 benoemd tot executive director van de business group Cheese, Butter & Milkpowder. Van den Berg is momenteel managing director van de werkmaatschappij Branded Netherlands/Belgium. Van den Berg volgt Piet Hilarides op, die per 1 januari 2015 is benoemd tot chief operating officer van de business group Consumer Products Asia. Berndt Kodden, momenteel global category director kindervoeding, volgt per 1 januari 2015 Van den Berg op als managing director van de werkmaatschappij Branded Netherlands/Belgium.


04-05-06-07_mixed.indd 6

24-07-14 13:07

Insectpoint wil ontwikkelingen versnellen

Van plaag naar prachtproduct Tekst: Tessa Nederhoff | Foto’s: Tessa Nederhoff, Norbert van der Werff

Insecten werden in Europa tot voor kort vooral als plaag gezien. We zien insecten echter meer en meer als een kans om in de eiwitbehoefte

woord sprak bij de opening van het Insectpoint, hoopt dat dit prachtige product over vijf jaar naast gehakt in de supermarkt ligt.

van mensen en dieren te voorzien. De kennis over optimale kweekmethodes is nog gering. Daarin wil het onlangs geopende Insectpoint in Lelystad verandering brengen.

Het kweken van de insecten gebeurt echter nog niet op grote schaal. Opschaling van de productie is nodig als insecten een serieuze alternatieve eiwitbron moeten vormen. Grootschaliger kweken en het productiepro-

ces verbeteren is dan ook de insteek van het centrum, een initiatief van Wageningen UR en Ger van der Wal, eigenaar van Insect Europe. Thijs Breukink, die namens de Raad van Bestuur van Wageningen UR, het welkomst-

Paar producenten Zover is het nog niet, meent Ineke Mastenbroek, werkzaam bij Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland. “Er zijn al wat initiatieven en meerdere verkooppunten, maar vaak gaat het om insecten als reptielenvoer en slechts heel soms om een humane snack. Er zijn nog maar een paar producenten en er moet nog veel gebeuren. Wel is er al een brancheorganisatie voor insectenkwekers, Venik, en is er

Een lekker hapje bij de opening: insecten met chocoladesaus.

>>>


07-08-09_insecten.indd 7

7

24-07-14 15:00

met de overheid een Green Deal gesloten om belemmeringen in regelgeving weg te nemen. Maar er zijn nog wel doorbraken nodig op het gebied van regelgeving en productie. Door de kleinschalige productie zijn insecten nu nog te duur voor de diervoederindustrie en in de humane sector is er rondom acceptatie en de novel food-regelgeving nog wel het een en ander te verhapstukken.” Vandaar dat Mastenbroek blij is met het kenniscentrum Insectpoint. “Het bundelen van krachten in een kenniscentrum is een goed begin. Er kan onderzoek worden uitgevoerd, kennis worden gedeeld, en innovaties kunnen worden gerealiseerd en gedemonstreerd.” Enorme belangstelling Dat de belangstelling voor insecten enorm is, toont Arnold van Huis aan. Hij is expert op het gebied van eetbare insecten en als entomoloog werkzaam bij Wageningen UR. “Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd neemt het aantal publicaties over eetbare insecten exponentieel toe. We hebben in 2013 het boek Edible Insects gelanceerd en dat is nu 6 miljoen keer gedownload. Het insectenkookboek heeft al een prijs gewonnen en we hebben net een conferentie over insecten achter de rug waar heel veel mensen uit 45 verschillende landen op af kwamen”, somt Van Huis op.

De krekels worden in Lelystad gekweekt in kunststofbakken in een afgesloten ruimte.

Voedingswaarde De voedingswaarde van insecten is volgens Van Huis beter dan van gewoon vlees. “Het bevat prima eiwitten, meer onverzadigde vetzuren en meer micronutriënten, zoals ijzer en zink. Daarnaast is de voederconversie van insecten enorm. Voor een kilogram insecten heb je twee kilo voer nodig. Dat is twaalf keer minder dan bij de productie van rundvlees. Dat komt waarschijnlijk omdat insecten koudbloedig zijn”, oppert Van Huis. “Ook is er

In 2012 kwam de eerste Nederlandse versie van het insectenkookboek uit. Bij de presentatie daarvan in Wageningen sneed prof. Louise Fresco – toen werkzaam bij de UVA maar inmiddels bestuursvoorzitter van Wageningen UR – een met insecten bereide taartversie van het kookboek aan.

minder kans op overdracht van ziektes, omdat insecten verder van mensen af staan dan vee, en zijn er minder problemen met dierenwelzijn. Waarschijnlijk ervaren insecten geen emotie en pijn omdat hun hersenen daarvoor te klein zijn. Toch geven we ze het voordeel van de twijfel door ze in te vriezen voordat ze worden verwerkt. Daarnaast stoten insecten veel minder broeikasgassen en ammoniak uit en is er veel minder land nodig voor insectenkweek dan voor veehouderij. Dat is een belangrijk punt, aangezien nu 80 procent van het landbouwareaal door veeteelt wordt ingenomen. Tegelijkertijd zijn insecten in staat een ander probleem op te lossen; het opruimen van afval. Van de agrarische productie wordt een derde weggegooid, dat gaat

Partners Insectpoint Om de interactie tussen bedrijven en kennisinstellingen te vergroten, is er in Insectpoint kantoor- en labruimte gecreëerd voor bedrijven die zich richten op de kweek van insecten en eventueel partner willen worden van het centrum. Initiatiefnemers van zijn Wageningen UR en Ger van der Wal, eigenaar van Delibugs en Insect Europe. Inmiddels zijn ook World Ento en Energy & Exploitation unit Lelystad aangesloten bij Insectpoint. Het centrum staat open voor nieuwe partners.

8

om 1,3 miljard ton, of 750 miljard dollar. Insecten zijn goede kandidaten om organische reststromen op te ruimen.” Knelpunten Hoe mooi het ook klinkt, er zijn nog wat hobbels te nemen op het gebied van de regelgeving, zegt ook Van Huis. “Je mag geen dieren op je boerderij slachten. Moeten we dan een slachthuis voor insecten gaan opzetten? DG Sanco heeft aangegeven dat deze regels voor insecten ongewenst zijn, maar ook lastig te veranderen.” De ontwikkelingen op het gebied van insectenkweek gaan relatief langzaam. Volgens Van Huis komt dat vooral doordat insectenkwekers geheimzinnig doen over hun kweekmethode, aangezien ze allemaal denken dat ze een zaligmakende procedure hebben ontwikkeld. “Dat maakt samenwerken lastig. Maar als je samenwerkt, kom je veel sneller ergens.” En precies dat wil het Insectpoint bewerkstelligen: samenwerken om zo de ontwikkelingen te versnellen. Leden werven Om samen te kunnen werken, heeft het Insectpoint leden nodig. Vandaar dat er gestart is met het werven van leden. “Er is een bureau ingeschakeld dat partijen in de markt interviewt: kwekers, afvalverwerkers, mengvoederbedrijven, overheden, scholen. Ze krijgen onze plannen voorgelegd en de vraag wat ze eraan toe zouden willen voegen. Op die manier krijgen we in beeld hoe andere partijen over het Insectpoint denken. De eerste indruk is dat



24-07-14 15:00

Krekelkweek De krekels van Insectpoint worden gekweekt in bakken, waarin eierdozen zijn gestapeld zodat er meer krekels in passen. Ze krijgen droog- en natvoer. Het voer dat ze krijgen is biologisch, zodat ook de insecten als biologisch kunnen worden afgezet. Voor humaan gebruik worden de krekels na de zevende vervelling verwerkt. Na de achtste vervelling zijn ze volwassen, maar dan krijgen ze ook vleugels en een harder pantser met veel gytine, waar de mens weinig mee kan. Vandaar dat er is gekozen om de insecten eerder te ‘oogsten’. De eerste tien dagen brengen de krekeltjes in een doorzichtige bak door, zodat ze beter in de gaten kunnen worden gehouden. Bitterballen met meelwormen tijdens het Food4You festival in Wageningen. Insecten kunnen ook worden

n

verwerkt in bijvoorbeeld soepen, sauzen, burgers, kroketten en kipnuggets.

meerdere partijen enthousiast zijn. Samen met die partijen willen we concrete projecten optuigen waar we vanaf september echt mee aan de slag gaan”, vertelt Van der Wal. Vertrouwen kweken De komende tijd zal het Insectpoint zich voornamelijk richten op regelen wetgeving. “Er is markt voor insecten, maar op het gebied van regelgeving is er nog veel onduidelijk. Als dat beter wordt, kunnen we de kweek grootser aanpakken”, meent Van der Wal. “Er moeten duidelijke richtlijnen komen voor dierlijke en humane consumptie van insecten. Wij willen een aanspreekpunt vormen voor overheden die vragen hebben. Het is een grootschalige industrie die op gang komt, maar de overheid vraagt zich bijvoorbeeld af hoe de voedselveiligheid kan worden geborgd. We kunnen met het Insectpoint laten zien wat de risico’s zijn van insectenkweek zijn en op welke manier de voedselveiligheid kan worden geborgd. Dat kan bijvoorbeeld door vast te leggen onder welke omstandigheden de insecten moeten worden gekweekt en verwerkt en deze voorwaarden in de HACCP-richtlijnen op te nemen. Er kan bijvoorbeeld worden afgesproken om alleen op plantaardige substraten te kweken. Daar willen we aan werken. Als de voedselveiligheid is geborgd, kweken we vertrouwen. Voor insecten is het nog niet duidelijk of ze onder de Novel Food-regeling vallen. Wij willen ze eruit houden. Insecten zijn niet nieuw; ze worden allang op grote schaal gegeten, alleen niet in

Europa. Je kunt insecten prima eten, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan op het gebied van voedselveiligheid. Binnen Insectpoint kunnen we openstaande vragen over risico’s en voedselveiligheid grootschalig onderzoeken. We willen aantonen dat de risico’s laag zijn. Het gaat de goede kant op; er ontstaat vertrouwen. Als gesprekspartner kunnen we samen met andere partijen laten zien dat de kweek van insecten controleerbaar is en zo de ontwikkelingen versnellen.” Praktijktesten met krekels Van der Wal heeft er vertrouwen in dat de regelgeving op korte termijn wordt geregeld. Het is niet zo dat het werk van het Insectpoint er dan op zit. “Er kunnen ook praktijktesten worden gestart. Per project moet het voor leden mogelijk zijn om aan te sluiten. Op die manier worden we een soort proeffabriek waarbinnen niet alleen wordt gepraat, maar ook actie wordt ondernomen. Samen met het bedrijfsleven boeken we direct resultaat.” In eerste instantie richt Insect Europe – het bedrijf van Van der Wal – zich vooral op foodtoepassingen. Dat is een van de redenen dat er voor de kweek van krekels is gekozen. “Krekels zijn erg lekker en hebben een hoog culinair gehalte. Voor feed is het prima om maden of larven te verwerken, maar voor de humane consumptie hebben we voor krekels gekozen. Ze zien er niet alleen aantrekkelijker uit, maar bevatten ook meer ‘insectenvlees’, doordat ze een dunnere huid hebben.” Voor de voedingsindustrie zullen de krekels

worden verwerkt tot meel. De meelproducten kunnen worden verwerkt in bijvoorbeeld soepen, sauzen, burgers, kroketten en kipnuggets. “Niet alleen als smaakversterker, maar ook om een bepaald eiwitgehalte te bereiken.” Van der Wal ziet hier ook kansen voor slagers. “Ze kunnen vlees produceren met insecten als smaakversterker. Krekelmeel geeft bijvoorbeeld een goede smaak. Bij een ‘blinde’ test met gehaktballen met en zonder krekelmeel, kozen negen van de tien mensen voor de bal met het krekelmeel.” Terughoudend Het grootste argument om nu nog geen insectenmeel te verwerken, is de terughoudendheid. Winkeliers zijn bang dat het consumenten afschrikt wanneer ze vermelden dat er insecten in een product zijn verwerkt. Ook daarin wil Insect Europe verandering brengen. “Met een grote marketingcampagne willen we de retail en consument overtuigen van de lekkere smaak van insecten.” Volgens Van der Wal is de acceptatie een kwestie van tijd. “De meeste mensen staan er wel voor open om eens een insect te proberen.” Mocht de acceptatie een vlucht nemen, dan is de productie makkelijk op te schalen, meent Van der Wal. “Binnen Insect Europe gebruiken we momenteel tien procent van de totale capaciteit. Opschalen is makkelijk mogelijk als de markt loskomt. Maar om grote volumes aan te kunnen, is het van belang om samen te werken.” En laat dat nu net het doel zijn van Insectpoint. eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014


9

24-07-14 15:00

AROVAC ADV FOOD Portrait_NL_HiRes.pdf

Bag Filling Units

Bag Vacuumisers

Palletisers

1

24/04/14

11:03

Stretchhooders

VACUÜM M FOOD ZAKKENVUL MACHINES Arodo ontwerpt en ontwikkelt zakkenvul machines voor het vacuüm verpakken van diverse voedsel producten. Dit brengt vele voordelen met zich mee ten opzichte van conventioneel verpakken: C

M

Y

CM

ichten w e g l u v Voor af 50 kg! tot

Geen micro perforaties Langere levensduur 100% bescherming tegen vocht Geen geuren en/of lekkages Zeer geschikt voor fijn poederproducten zoals melkpoeder, voedsel ingrediënten, etc. Capaciteit op aanvraag.

Het volgende nummer verschijnt op:

dinsdag 16 september De sluitdatum voor het reserveren van uw advertentie is:

MY

dinsdag 26 augustus

CY

CMY

De sluitdatum voor het aanleveren

K

van uw advertenties is:

vrijdag 29 augustus

ARODO BVBA Tel. +32 14 67 23 32

[email protected] www.arodo.com

Neem voor informatie over adverteren contact op met Felix Berentsen, tel. +31 (0)6-42 75 95 18 [email protected] of Wilma Zijlstra, tel +31 (0)88-2944847 [email protected]

Mogen wij even opscheppen? EVMI is de online marktleider in vakkennis voor de voedingsmiddelenindustrie. Kijk dagelijks op www.evmi.nl voor actueel nieuws en meld u meteen aan voor de gratis nieuwsbrief.

Jaargang 4 – 17 juni2013 2014 Jaargang 14, nr.15, 7 –nr. 1 november

Innoveren volgens Mondelez Thema: ingredients De hartelijke groeten Integrale aanpak nodig devoedselverspilling Anuga van tegen

Keesmakers verovert Paardloze koets kaasschap het en koeloze melk www.nutri-akt.nl

01_Cover.indd 1

05-06-14 14:28

www.evmi.nl

Rol fabrikanten, retailers en wetenschappers

Orde scheppen in de informatiechaos Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Voedingscentrum

De veiligheid van voedsel staat door alle schandalen ter discussie. Con-

voedselveiligheid

sumenten krijgen grote hoeveelheden feiten en verzinsels over zich uitgestort. Ze hebben weinig vertrouwen in deskundigen. Wat kunnen fabrikanten, retailers en wetenschappers doen om helderheid te scheppen? Dat kwam aan de orde tijdens het symposium Eerlijk over eten van het Voedingscentrum.

Eigenlijk zouden we allemaal voedingsexpert moeten zijn. Eten en drinken doen we namelijk allemaal en iedere dag. Prof. Fred Brouns, hoogleraar Innovatie Gezonde Voeding aan Universiteit Maastricht, lepelde vrijdag 13 juni

tijdens het symposium indrukwekkende feiten over het consumptiegedrag op. “Als je 70 bent, heb je 50.000 uur besteed aan eten en drinken. Je hebt 55 miljoen kcal tot je genomen en meer dan 65.000 liter gedronken.”

Hoewel je dus zou verwachten dat het kennisniveau hoog is, is niets minder waar, zo toonde hij aan de hand van filmpjes van straatinterviews aan. Veel consumenten zijn ervan overtuigd dat je van eten na 20:00 uur dik wordt omdat je het eten dan niet meer verteert, terwijl het echt niet uitmaakt of je ’s ochtends, ’s middags of ’s avonds eet. En vrijwel niemand weet dat er in een glas sinaasappelsap bijna evenveel suiker zit als in een glas cola. Brouns maakte duidelijk dat er ontzettend veel onzin beweerd wordt door zelfverklaarde

>>>


11-12-13_sympvoedingscentrum.indd 11

11

23-07-14 09:46

Fred Brouns meent dat misleiding en bedrog van alle tijden zijn.

deskundigen, die op veel consumenten geloofwaardig overkomen. Sommige auteurs maken selectief gebruik van de wetenschap, zoals de schrijver van Broodbuik die lang geleden is opgeleid tot arts. Brouns noemde het idee achter een andere populaire methode, de Voedselzandloper, dat je geen granen mag eten, nergens op gebaseerd. Hij stelde dat onjuiste feiten vaak blijven rondzingen. Keer op keer wordt bijvoorbeeld beweerd dat mensen in evolutionair opzicht niet gewend zijn aan het eten van granen, omdat ze dat pas 10.000 jaar doen. “Maar 45.000 jaar geleden werd er al tarwe en rogge gegeten en meer dan een miljoen geleden aten mensen al grassen en zaden.” Verzuurde knieën Brouns toonde een filmpje van een zelfbenoemd expert op het gebied van superfoods die na het volgen van een schriftelijke cursus een microscoop aanschaft en aan de hand van de vorm van de bloedcellen van patiënten voedingsadviezen geeft. Brouns benadrukte wel dat er niks nieuws onder de zon is. Kwakzalverij, misleiding en bedrog zijn van alle tijden. Hij illustreerde dat met een oud filmpje over F. Jacobo, een typetje van Kees van Kooten, die honing op de knieën 12

van een patiënt deed tegen de verzuring… Niet alleen consumenten laten zich misleiden, ook politici worden in het ootje genomen en dragen bij aan de verspreiding van onjuiste informatie. Zo had CDA-Europarlementariër Esther de Lange zich wijs laten maken dat inktvisringen ook wel van varkensanus worden gemaakt. Discussie aangaan “We zijn echt de weg kwijt”, concludeert Brouns. Ook Simone Hertzberger van Ahold Europa is van mening dat het algemene kennisniveau van voeding niet hoog is. ‘Experts focus on hazards, consumers focus on fears’, aldus de senior director Product Integrity Topics. “Als het gaat om wat familieleden zeggen, gaat het niet alleen over feiten, maar ook over emoties; over wat mensen voelen.” Ze legde uit dat de consument over het algemeen ver weg staat van de productie van voedingsmiddelen. Ze noemde dat prima, omdat de consument per definitie altijd gelijk heeft. Het is aan het bedrijfsleven om daar op de juiste manier mee om te gaan. Uitleggen wat een bedrijf doet, volstaat daarbij niet meer. Albert Heijn roert zich daarom in de discussie met consumenten over voeding. Transparantie en vertrouwen zijn volgens haar

S

aan elkaar gekoppeld. Door helder te communiceren over het eigen beleid en misvattingen op internet te weerleggen, wil de retailer het voedselvertrouwen van consumenten vergroten. “We willen actief de discussie aangaan. Niet reactief, niet defensief, maar actief.” Albert Heijn hanteert daarvoor sinds circa negen maanden twee instrumenten. De eerste daarvan is het Twitter-account dat door Hertzberger wordt beheerd. @albertheijn heeft ruim 17.000 volgers en er zijn al ruim 32.000 tweets gepost. “De tweets die het meest interessant gevonden worden, zijn die waarin ik meld wat níet lukt. Zoals dat we het zoutgehalte van frikandellen niet kunnen verlagen omdat de klant dat niet wil…” Het tweede middel is meediscussiëren op het invloedrijke forum Foodlog, dat zich richt op foodprofessionals. “Ik praat daar mee over heikele onderwerpen.” Ze meent verder dat consumenten over het algemeen wel vertrouwen hebben in de informatie op het etiket, maar niet in het verhaal daarachter. Naast het aangaan van de discussie ziet ze voor Albert Heijn het bieden van keuze aan de consument als “een begin van een antwoord” om het vertrouwen te vergroten.



23-07-14 09:46

Simone Hertzberger roert zich via Twitter namens Albert Heijn in de discussie met consumenten over voeding.

Lessen op internet Volgens Brouns kunnen wetenschappers een rol spelen om consumenten van betrouwbare informatie te voorzien. Wetenschappers moeten actiever worden op social media. “Tijdens de publiekslezing van de Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen in januari heb ik voorgesteld dat universiteiten en de Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen korte lessen van zo’n tien minuten op YouTube gaan zetten. Zo kunnen ze consumenten informeren over thema’s als de gezondheidsaspecten van granen en brood, de gezondheidsaspecten van zuivel, E-nummers en transvetten.” Met de filmpjes op internet wil Brouns tegenwicht bieden aan alle onzin over voeding die wordt verkondigd. Hij volgt daarmee het voorbeeld van Amerikaanse universiteiten als Harvard, UC Davis en Mayo Clinic die ook lessen op internet hebben gezet. Afbreukrisico Afgezien van de beperkte kennis van consumenten en de grote hoeveelheid onzin die via internet en social media over hen wordt uitgestort, is het afbreukrisico van de voedingsmiddelenbranche toegenomen door in-

ternationalisering en nieuwe technologie. Hertzberger constateert dat het risico op recalls en reputatieschade groter is geworden door de overgang van lokale producten naar wereldwijde handel in grondstoffen en voedsel. Ook zijn er verbeterde technische mogelijkheden om heel lage besmettingsniveaus te detecteren. Bovendien kan fraude met DNA-typering gemakkelijker worden geconstateerd. “Westerse autoriteiten kunnen zich geen lakse houding veroorloven.” Volgens Hertzberger wordt vaak gezegd dat er door de druk op de prijs minder focus is op veiligheid. “Mensen zeggen dat, maar ik weet niet of dat zo is.” Kletspraatjes Ook voedingsmiddelenfabrikanten zelf moeten transparant zijn, menen zowel Brouns als Hertzberger. “Fabrikanten verschuilen zich achter de wet. Ze zeggen dat het allemaal op de verpakking staat”, zegt de Maastrichtse hoogleraar. Ook Nelleke Polderman, expert voeding van de Consumentenbond, constateert dat. “Ook al is iets wettelijk toegestaan, veel consumenten vinden het toch misleidend. Daarom fabrikanten: wees eerlijk en transparant over wat je verkoopt. Met de campagne Kletspraatjes tracht de Consu-

mentenbond misleidende etiketten tegen te gaan. Consumenten kunnen foto’s mailen van producten waar volgens hen wat loos mee is, voor wat betreft de informatie. Als de organisatie zich in de kritiek kan vinden, wordt de foto op de website geplaatst en treedt de Consumentenbond in contact met de producent. Soms wordt ook een melding gedaan bij de NVWA, als de wet wordt overtreden. Iedere maand is er een Kletspraatjesverkiezing, waarbij zo’n 1500 mensen hun stem uitbrengen. De Consumentenbond heeft gemerkt dat er verschillende soorten Kletspraatjes zijn: de consument wordt op het verkeerde been gezet; de naam van het product is misleidend; de informatie over de portiegrootte of de voedingswaarde is niet juist; of het product lijkt gezond, maar bevat veel suiker, zout of vet. Uit het overleg met de fabrikant blijkt dat producenten soms een andere interpretatie geven van de wet, zegt Polderman. Toch wordt de etikettering van de helft van de producten aangepast. Tijdens het symposium werd gestemd over enkele klachten over producten. Daarbij bleek dat de opvattingen over misleiding sterk uiteenlopen. Wat voor de een aanvaardbaar is, is voor de ander pure misleiding. eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014


13

23-07-14 09:46

VAKBEURS VOOR PROCESAPPARATUUR, -ENGINEERING EN -AUTOMATISERING

30 SEPTEMBER - 3 OKTOBER 2014 | JAARBEURS, UTRECHT WWW.INDUSTRIALPROCES SING.NL

DE GROOTSTE VAKBEURS VOOR DE TOTALE NATTE EN DROGE PROCESINDUSTRIE IN DE BENELUX • De nieuwste producten en technieken van ruim 200 exposanten • Hoogwaardig lezingenprogramma i.s.m. ISPT, NVDO en FedEC • Representatief aanbod met 50% Solids en 50% Fluids • Ook gratis toegang tot Macropak, Industrial European Dairy Show en World of Technology & Science

IP2014_registratie_230x300-2.indd 1

24-07-14 09:50

voedselveiligheid

ISACert/NAK AGRO overgenomen door Vinçotte ISACert/NAK AGRO is eind april overgenomen door het Belgische Vinçotte en gaat verder als Vinçotte ISACert Nederland B.V. ISACert stelt aansluiting te hebben gevonden bij een instelling met goede faciliteiten en zo te kunnen inspelen op nationale en internationale ontwikkelingen. Vinçotte vertegenwoordigde ISACert al in België en Frankrijk. Het bedrijf had ook al een vestiging in Nederland. Vinçotte is een professionele internationale dienstverlener die, naast certificatieactiviteiten in de agrifood-sector, tevens keuringen en niet destructief onderzoek (NDO) verzorgt en inspectie- en certificatiediensten verleent voor de veiligheid bij onder andere drukapparatuur, elektrotechnische installaties, hef- en hijsmiddelen en attracties & speeltoestellen. De expertise omvat tevens de certificatie van arbo-veiligheid (VCA, OHSAS 18001), Social Accountability (SA 8000) en milieumanagement (ISO 14001). De overname is onderdeel van de internationale strategie van Vinçotte en betekent verruiming van het dienstenaanbod in de Nederlandse markt. Daarnaast heeft Vinçotte de ambitie om zijn certificatieactiviteiten in de voedingsindustrie via het internationale ISACert-netwerk wereldwijd verder uit te breiden. Meer info: Vinçotte www.vincotte.nl

NEN-Handboek food management systemen

Tankinspectie met rope access techniek Hoge tanks en drogers in de voedings- en farmaceutische industrie kunnen volledig en snel worden geïnspecteerd met de zogenaamde rope accesstechniek. Deze touwtechniek is sneller en heeft minder risico op beschadiging van de tank dan een inspectie met een steiger. De kans op menselijke ongelukken is bovendien kleiner en er wordt op kosten bespaard. In verschillende sectoren wordt tegenwoordig met rope access gewerkt. Met name in de offshore is deze methode een gangbaar alternatief voor steigerbouw. Bactoforce uit Tiel introduceert deze werkwijze nu voor de inspectie van grote installaties in de levensmiddelenindustrie. Bij rope access-techniek werken de inspecteurs met een veiligheidsharnas, twee veiligheidslijnen en minimaal twee onafhankelijke ankerpunten. Ook het gebruikte gereedschap is vastgemaakt aan touwen. Rope access-werk vereist certificering en gekeurde arbeidsmiddelen. De Bactoforce rope access-inspecteurs zijn opgeleid in erkende IRATA-trainingsinstituten. Door schaalvergroting worden installaties in de levensmiddelenindustrie zoals tanks en sproeidrogers steeds groter en vooral hoger. Het opsporen van defecten in deze installaties is lastig en moet tijdig gebeuren om het risico op vervuiling met micro-organismen te voorkomen. Regelmatige inspecties brengen scheuren, corrosie, lekkage en slechte hygiëne aan het licht. Een herstelreparatie is dan mogelijk vóórdat de productveiligheid in gevaar komt.

Kennisnetwerk voor normontwikkeling en normtoepassing NEN heeft sinds kort een nieuw handboek beschikbaar met daarin opgenomen twee belangrijke ISO-normen voor certificatie van food safety management systemen. Het handboek bundelt alle informatie die certificerende instellingen nodig hebben voor een betrouwbare en efficiënte audit. Het ‘Handbook Food safety for management systems’ combineert ISO/TS 22003 (eisen aan organisaties die certificaten uitgeven op basis van ISO 22000) en ISO/IEC 17021 (algemene eisen voor organisaties die audits uitvoeren). De gevolgen van onveilig voedsel kunnen ernstig zijn en managementsystemen zoals ISO 22000 helpen een organisatie om gevaren op te sporen en te beheersen. Certificatie van een managementsysteem voor voedselveiligheid kan klanten geruststellen door aan te geven dat een organisatie een deugdelijk systeem heeft ingevoerd om de veiligheid van voedsel te waarborgen. Dit werkt echter alleen als er vertrouwen is in certificatie. Het nieuwe handboek, gebaseerd op beide ISO-normen, omschrijft de regels voor eenduidig auditen. De competenties van de auditor worden beschreven, zoals ervaring en opleiding, maar ook bijvoorbeeld hoe lang een audit zou moeten duren.

Meer info: Bactoforce www.bactoforce.nl

Meer info: NEN www.nen.nl

Meer info: Monstername.nl www.monstername.nl

Verbeterde Keofitt-monsternamekranen Binnen de voedingsmiddelenindustrie is betrouwbare monstername uit een (aseptisch) proces of systeem van groot belang. Foutieve bemonstering kan een monster opleveren dat niet representatief is met de nodige problemen en onvoorziene kosten van dien. Het kan leiden tot afkeur van een batch en levert extra werk op voor productie- en laboratoriummedewerkers. Een goed monster geeft een reële reflectie van de condities van het product in een proces of systeem. Keofitt-monsternamekranen bieden hiervoor de oplossing, aldus de leverancier. Ze hebben geen dode hoeken en kunnen door een hoogwaardige oppervlakte-afwerking uitstekend worden gereinigd. De oppervlakte-afwerking is onlangs naar een hoger niveau gebracht, waardoor vuilaanhechting nog beter wordt voorkomen. De technische specificaties: • Buitenzijde geëlektropolijst RA < 1,2 µm • Inwendig geëlektropolijst RA < 0,5 µm • Procesaansluitingen geëlektropolijst RA < 0,5 µm


15_prodnwsvoedselveiligheid.indd 15

15

24-07-14 15:13

Symposium product recall in de foodsector

‘Houd bij terughaalactie de regie in handen’ Tekst en foto’s: Norbert van der Werff

Voedingsmiddelenbedrijven moeten ervoor zorgen dat ze bij voedselincidenten zelf aan het stuur blijven. Als ze niet tijdig en adequaat handelen, neemt de NVWA de regie over. Dat kan ervoor zorgen dat (meer) reputatieschade ontstaat. Ook de communicatie is van groot belang. Er zijn twee soorten bedrijven: ondernemingen die bij een incident hun verantwoordelijkheid nemen en bedrijven die dat niet doen en daar mee duidelijk maken dat ze hun klanten en de consument eigenlijk niet zo belangrijk vinden. Dat constateert Peter van den Broek, advocaat bij Kennedy van der Laan en onder meer be trokken bij aansprakelijkheidskwesties. Hij was één van de sprekers op het symposium Pro duct recall in de foodsector van Euroforum, dinsdag 17 juni in Utrecht. De NVWA heeft als beleid ‘zacht waar het kan en hard waar het moet’, legde Van den Broek uit. Als een bedrijf de zaken niet op orde heeft, neemt de NVWA bij een voedselincident het

roer over, zoals eerder dit jaar gebeurde bij Van Hattem. Toen het vleesbedrijf de trace ring niet op orde bleek te hebben, moest het bedrijf veel meer terughalen dan aanvankelijk de bedoeling was. “De NVWA schuwt daarbij de media niet, ook omdat zij zelf de kritiek kreeg dat ze er niet bovenop zat.” Hij noemt die ontwikkeling “eng”. Ook Noud Bex van Bex Communicatie, dat gespecialiseerd is in

crisismanagement en communicatie, merkte op dat de NVWA duidelijk wil maken dat ze bij voedselincidenten niet passief langs de zij lijn staat. “De NVWA gebruikt recalls om op de trom te slaan, om te laten zien dat ze ferm optreedt.” Communicatie Om de schade bij een voedselincident te be perken, ziet Van den Broek verder een grote rol weggelegd voor een goede communica tie. Dat thema werd verder uitgewerkt door Bex, die vorig jaar 64 bedrijven bijstond bij een acute crisis. Dat waren overigens niet allemaal crises in de voedingsmiddelenindus trie. Hij adviseert voedingsmiddelenbedrijven

Meldwijzer De NVWA heeft de nieuwe Meldwijzer onveilige levensmiddelen in mei op haar website gepubliceerd. In het document wordt met behulp van pijlen aangegeven in welke gevallen onveilige levensmiddelen wél en in welke gevallen ze niet moeten worden gemeld bij de NVWA. De meldwijzer legt uit wat het verschil is tussen ‘schadelijke’ en ‘ongeschikte’ levensmiddelen. Nieuw is onder andere dat ondernemers die levensmiddelen pro duceren schadelijke levensmiddelen moeten melden, óók als ze nog in eigen beheer op voorraad zijn met het oog op de ver koop. De wetgeving voor het melden is niet gewijzigd; de nieuwe meldwijzer helpt de bestaande wetgeving beter te inter preteren. Bij twijfel kunnen de ondernemers het meldformulier onveilige levensmiddelen gebruiken om in contact te komen met de NVWA. Noud Bex: “De NVWA gebruikt recalls om te laten zien dat ze ferm optreedt.”

16


16-17-18_symprecalls.indd 16

23-07-14 09:48

o c e “ t B r n m d a w g s b l k M h d t d k B g t k

voedselveiligheid

De nieuwe Meldwijzer Onveilige levensmiddelen van de NVWA.

om zich goed voor te bereiden. Bij crisis communicatie is het van belang snel, open en eerlijk én zorgvuldig te communiceren. “Oefen de bereikbaarheid van mensen, con troleer of de procedures kloppen.” Bex pleit ervoor bij een ernstige crisis niet de reguliere woordvoerder de externe commu nicatie te laten verzorgen, maar de alge meen directeur. “Daarmee laat je zien dat je de situatie serieus neemt.” Je kunt daarvan afwijken als de directeur “een ramp is als woordvoerder” of te druk is met het mana gen van de crisis. Het is belangrijk om al het slechte nieuws in één keer naar buiten te brengen. Als later blijkt dat een bedrijf be langrijke informatie heeft achtergehouden, kan dat de reputatie namelijk extra schaden. Maak direct bij het naar buiten brengen van het incident excuses en benadruk dat de an dere producten wel in orde zijn. Ook de in terne communicatie is van belang. Leg daarom medewerkers nogmaals de afspra ken voor contacten met de pers uit. Bij een recall moet de fabrikant altijd de vin ger aan de pols houden. “Wij bellen ter con trole altijd zelf met het callcenter. Ook bezoe ken we altijd supermarkten. Zijn de produc

ten wel uit het schap gehaald?” Volgens Bex stuurt bij een terughaalactie 5 tot 15 procent van de consumenten de streepjescode van een product terug. Met instellingen die veel producten hebben gekocht, zoals kinderdag verblijven die pakjes drinken hebben ingesla gen, kunnen aparte afspraken worden ge maakt zodat ze geen uren aan het knippen zijn. De communicatiedeskundige vertelde dat bedrijven er goed aan doen coulant te zijn

tegen klagende consumenten. Hij denkt daar bij niet direct aan financiële compensatie, maar bijvoorbeeld aan kaartjes voor een at tractiepark. Meldwijzer De NVWA heeft 15 mei 2014 een nieuwe versie gepubliceerd van de Meldwijzer onvei lige levensmiddelen, een beslisboom die dui delijk maakt wanneer een incident gemeld

>>>

Voorkomen productrecalls Bij de stelling ‘Certificering is een prima middel om de voedselveiligheid en kwaliteit van levensmiddelen te borgen en dus om productrecalls te voorkomen’ staken sommige deel nemers zowel het groene als het rode stembriefje de lucht in, vanwege het woord ‘voor komen’. Dat daarmee het risico beperkt kon worden, daar waren de aanwezigen het wel mee eens, maar helemaal voorkomen worden, kunnen incidenten niet. Dagvoorzitter Hel mie Keijsers concludeerde dat certificering dus goed is voor de voedselveiligheid. Ze voegde daaraan toe, te verwachten dat certificering zoals we dat nu kennen, zal gaan verdwijnen. “We gaan toe naar een systeem van onaangekondigde audits. Dat levert toegevoegde waarde.” Keijsers adviseerde bedrijven zelf de tracering regelmatig te oefenen. “Doe dat met een complex product. Veel bedrijven pakken daar een gemakkelijk product voor. Het is zinvoller dat met een complex product te doen.”



1 7

23-07-14 09:48

moet worden en wanneer niet en welke maatregelen genomen moeten worden. Van den Broek lichtte de meldplicht van voedsel incidenten toe. Onveilige levensmiddelen kunnen worden onderverdeeld in schadelijke producten en ongeschikte producten. Bij schadelijke levensmiddelen moet altijd mel ding gedaan worden bij de NVWA, ook als het voedingsmiddel nog in eigen beheer is. Bij ongeschikte levensmiddelen is dat afhankelijk van de vraag wie in de keten het product in beheer heeft, wie de eerst verantwoordelijke in de keten in Nederland is en of het een pri vate label product is (zie kader Melden of niet?). Dagvoorzitter Helmie Keijsers, directeur van bureau voor consultancy, auditing en trainin gen Improving Quality, ging dieper in op de verschillen tussen schadelijke levensmiddelen en ongeschikte levensmiddelen. In het eerste geval gaat het om afwijkingen met gevolgen voor de volksgezondheid, direct of op langere termijn. Denk aan carcinogene en mutagene stoffen en pathogenen. Ze riep daarbij op tot bijzondere aandacht voor producten die zich richten op de YOPI’s (Young ones, Old ones, Pregnant and Immune deficient). Bij onge schikte producten gaat het om vreemd mate riaal, geur- of smaakafwijkingen, bederf, of niet voldoen aan een wettelijke norm of EUveiligheidsgrens.

Peter van den Broek pleit er bij een incident voor, de NVWA om advies te vragen en om er externe voedselveiligheidsdeskundigen bij te halen.

Als het bij vreemd materiaal gaat om bijvoor beeld glassplinters, valt een product onder de schadelijke levensmiddelen. Niet voldoen aan

Melden of niet? Schadelijk levensmiddel op voorraad In een magazijn met gereed product wordt bij een verificatieonderzoek (geen positieve vrijgave) Salmonella aange toond in een batch gedroogd fruit. De batch is nog niet verder in de handel gebracht. Dit wordt gemeld bij de NVWA. Melden ongeschikt levensmiddel door de retailer Indien in een supermarkt een smaakafwijking aan koekjes wordt vastgesteld, een ongeschikt product, en het betreft een private label dan dient de supermarktorganisatie dit te melden bij de NVWA. Ook de producent van de koekjes dient dit te melden bij de NVWA. Doel hiervan is dat de NVWA in beeld wil hebben of er naast het private label mogelijk ook andere leveringen zijn gedaan aan andere afnemers van hetzelfde product in een andere verpakking. Uitgeleverd ongeschikt levensmiddel Er is bij de productie te veel zout toegevoegd aan het brood. Er is om gezondheidsredenen een limiet aan zout in brood gesteld, dus bij overschrijding is er sprake van een ongeschikt levensmiddel. De partij is nog aanwezig in het eigen bedrijf: geen melding nodig. De partij is reeds uitgeleverd: wel melding. Bovenstaande voorbeelden zijn afkomstig uit de toelichting op de Meldwijzer van de NVWA.

18

de wettelijke norm kan in het ene geval bete kenen dat het product ongeschikt en in het andere geval dat het schadelijk is. Keijsers: “Het is in eerste instantie aan u om te bepa len of het om een schadelijk of en een onge schikt product gaat.” De risicobeoordeling kan echter ook plaatsvinden in samenspraak met de NVWA. Voor schadelijke producten die de consument hebben bereikt, geldt in principe altijd een terughaalactie. Bij onveilige levens middelen moeten de afnemers en indien rele vant de leveranciers worden gewaarschuwd en moet worden voorkomen dat de produc ten in de handel komen of blijven. Bij onvei lige levensmiddelen mag de besmetting niet worden weggewerkt door verdunning. Onvei lige grondstoffen mogen niet worden ver werkt, tenzij ze eerst veilig zijn gemaakt. Het is niet altijd duidelijk of er meldingsplicht is, te meer omdat vroegtijdig gemeld moet worden, terwijl dan vaak nog niet alle feiten bekend zijn. Van den Broek pleit ervoor de NVWA om advies te vragen en om er externe voedselveiligheidsdeskundigen bij te halen.



23-07-14 09:49

Pilot met openbaarmaking inspectieresultaten

voedselveiligheid

Lunchroom komt er gekleurd op te staan Tekst en foto’s: Norbert van der Werff

In veel landen is het al heel normaal dat consumenten kunnen zien hoe het gesteld is met de hygiëne in bedrijven die voedsel verwerken, bereiden of verkopen. Nederland is gestart met een pilot met de kleuren van een verkeerslicht bij lunchrooms. Daarna wordt het openbaarmakingproces verder uitgerold binnen de overige horeca en volgen ook andere foodsectoren. Dat bleek tijdens het jubileumsymposium van de Houwers Groep.

Doel van de openbaarmaking van de inspectieresultaten is partijen binnen de voedselproductieketen transparantie bieden, zodat zij hun keuzes hierop kunnen baseren; een bijdrage leveren aan het vertrouwen in de overheid en in voedsel én het bevorderen van naleving van de voorschriften door bedrijven. Daarmee wordt dus niet alleen het belang van de consument gediend, maar ook dat van de bedrijven zelf, andere schakels in de keten en de overheid. “De app van de horeca-inspectiekaart staat in de app-shop.” Projectleider openbaarmaking controlegegevens van de NVWA Tony Nolde maakte tijdens het symposium ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Houwers Groep, op 16 juni in Wageningen, duidelijk dat de voorbereidingen in volle gang waren. Sinds 7 juli kunnen consumenten per lunchroom nagaan of de regels voor veilig voedsel worden nageleefd, uitgedrukt in een kleur. Groen staat voor lunchrooms die de regels goed naleven, oranje voor lunchrooms die problemen dienen op te lossen en rood voor zaken die onder verscherpt toezicht staan. De kleur wit is voor lunchrooms waar de NVWA

geen recente controlegegevens over heeft. De beoordeling is te bekijken op nvwa.nl of via de app. De beoordeling hoeft dus niet te worden aangeplakt op de deur, zoals bijvoorbeeld in Engeland en ook hoeft geen verwijzing naar de inspectieresultaten te worden geplaatst op de website van het bedrijf zelf, zoals in Denemarken. Zelfcontrole De gegevens die openbaar worden gemaakt, komen uit drie verschillende bronnen. Een deel is afkomstig van reguliere door de NVWA uitgevoerde inspecties. Ook worden bedrijven beoordeeld via een zelfcontrolesysteem, waarbij een daartoe goedgekeurd inspectiebureau in opdracht van onderneming of formule controles uitvoert. De Houwers Groep doet zulke inspecties al sinds 2010, legde directeur Toos Houwers uit. “In 2008 wilde de overheid met zelfcontrole een nieuwe richting inslaan. Toen hadden we daar ons eerste gesprek met de NVWA over en in 2010 waren we het eerste bedrijf dat

werd erkend. Bij ‘groen’ melden we dat door aan de NVWA, wat betekent dat de NVWA geen reguliere inspecties meer uitvoert.” Houwers benadrukt het belang van zonder afspraak op de stoep staan, omdat bedrijven zich anders voorbereiden op inspectie.

>>>


19-20-21_symphouwers.indd 19

19

23-07-14 09:49

“We komen altijd onaangekondigd, inmiddels weten onze klanten niet beter meer.” De inspecties richten zich op beheersing en borging van de processen met speciale nadruk op verbeterpunten. “Bedrijven kunnen bij ons in een digitale module real-time zien hoe het met de verbeterpunten staat.” Als een inspecteur gebreken constateert die ‘boetewaardig’ zijn, volgt altijd een herinspectie. Als de zaken dan niet in orde zijn gemaakt, raakt het bedrijf de groene status kwijt. Veilig Voedsel Verklaring Lunchrooms die niet als ‘wit’ op de app en site willen staan, kunnen op de website van de NVWA een Veilig Voedsel Verklaring downloaden. Door zo’n verklaring in te vullen, geven ze aan dat ze menen aan alle eisen te voldoen. Die verklaring wordt binnen 60 dagen gevolgd door een gerichte controle ter verificatie. De Veilig Voedsel Verklaringen vormen daarmee naast inspecties door de NVWA en zelfcontrole dus de derde informatiestroom voor de openbaarmaking van de controlegegevens. Verkeerslicht Volgens Nolde van de NVWA is gekozen voor een simpele indeling met de drie kleuren van een verkeerslicht en de kleur wit voor als er geen recente gegevens beschikbaar zijn. “We wilden geen lappen tekst, geen moeilijke woorden, maar een eenvoudig beeldmerk.”

Mensen zijn in staat dat op de juiste manier te interpreteren. “De consument mijdt oranje niet, maar vraagt zich wel af of het goed gaat met het bedrijf.” De angst van ondernemers voor een stigma is dan ook niet terecht. Bovendien krijgen bedrijven geen oranje voor onbelangrijke details én worden ze in de gelegenheid gesteld vóór publicatie de situatie te herstellen en dat binnen drie weken aan de NVWA te melden. Als de NVWA van oordeel is dat het probleem is verholpen, krijgt het bedrijf het predicaat groen. Anders gaat het verkeerslicht voor vier maanden op oranje en volgt herinspectie, net zoals nu op kosten van het bedrijf. Rode bedrijven staan onder verscherpt toezicht. Waterdicht is het systeem niet. Nolde erkende dat het altijd mogelijk is dat bedrijven

die zich niet aan de voorschriften houden onder de radar blijven, omdat slechts zo’n 20 procent van de bedrijven in een jaar wordt gecontroleerd. Dat betreft bedrijven waar geen klacht over binnenkomt en waar ook niet over wordt getwitterd. Arnout Fischer van Wageningen UR lichtte de informatiebehoefte van consumenten over voedselveiligheid toe. Hij verwachtte dat zo’n 40 procent van de consumenten geïnteresseerd is in de beoordeling. De helft daarvan kan worden gekenschetst als ‘heavy user’ van informatie over veiligheid. Uitbreiding De NVWA is de pilot gestart met bedrijven die bij de Kamer van Koophandel geregistreerd staan als lunchroom. Het gaat om

Toos Houwers benadrukte het belang van zonder afspraak op de stoep staan, omdat bedrij-

Projectleider bij de NVWA Tony Nolde erkende dat het altijd mogelijk is dat bedrijven die

ven zich anders voorbereiden op inspectie.

zich niet aan de voorschriften houden onder de radar blijven.

20



23-07-14 09:50

eetgelegenheden die als hoofdactiviteit het serveren van de lunch hebben, dus niet een ijssalon, bakker, visdetaillist of slager met zitgelegenheid voor consumptie ter plekke. De NVWA heeft in februari circa 2000 lunchroomeigenaars een brochure gestuurd met uitleg over de procedure en de gegevens die de NVWA openbaar maakt. Bedrijven die geen brief hebben ontvangen, maar vinden dat ze ook in aanmerking komen, kunnen zich bij de NVWA melden. De NVWA verwacht dat op korte termijn de gegevens van 20 tot 40 procent van de lunchrooms beschikbaar is. Dat moet groeien naar zo’n 80 procent. De NVWA gaat in september evalueren. Als het nieuwe systeem werkt, wordt geleidelijk uitgebreid met nieuwe groepen in de horeca, in vier of vijf stappen van zo’n 10.000 bedrijven. Daarna volgen ambachtelijke sectoren en retail. Gifmeter In 2006 werd al een begin gemaakt met de openbaarmaking van de controlegegevens op de website van wat toen nog de VWA heette. Gestart werd met de deelprojecten ‘verantwoord frituren in de horeca’ en ’residuen van bestrijdingsmiddelen op groente en fruit’. Later zijn data over de hygiëne in ketens in de horeca, catering, supermarkten, bakkerijen, slagerijen en tankstations toegevoegd. Dat ging dus niet over individuele zaken, maar over formules. Daarna werd het lange tijd stil rond de uitbreiding van de openbaarmaking van inspectiegegevens. Na de start van de publicatie in 2006 bleek dat de data amper werden bekeken door consumenten. Natuur & Milieu, Milieudefensie en Foodwatch gingen de gegevens wel gebruiken. Ze stellen jaarlijks de Gifmeter op, een ranglijst van de supermarkten met de meeste residuen op groente en fruit. Tot ongenoegen van retailers die stellen dat de residuen vrijwel altijd onder de norm blijven. De naam Gifmeter suggereert daarom ten onrechte dat de volksgezondheid in het geding is. Naast Toos Houwers, Tony Nolde en Arnout Fischer spraken op het symposium Will Winnubst van Plus Supermarkten over zelfcontrole als managementtool en Roy Heetkamp van Cater Concept over kansen en bedreigingen in een veranderende markt. Illustrator Brecht Gerritse belichtte het gebruik van characters om een boodschap over te brengen.

Wat wordt openbaargemaakt? De Horeca-inspectiekaart is een plattegrond, waarop de locatie van de lunchroom te zien is en de NAW-gegevens. Te zien is hoe het bedrijf presteert op het gebied van ‘juiste omgang met voedsel’, ‘hygiëne’ en ‘ongediertewering’. Het totaaloordeel wordt in een kleur weergegeven: groen als het bedrijf voldoet aan alle eisen, oranje als er één of meerdere overtredingen zijn geconstateerd en rood als er herhaaldelijk ernstige overtredingen zijn geconstateerd en het bedrijf onder verscherpt toezicht staat. Bij wit is er het afgelopen jaar geen inspectie geweest en zijn dus geen recente gegevens beschikbaar. Ook de bron waarop het oordeel is gebaseerd wordt vermeld, evenals een eventuele reactie van de lunchroom zelf. Het openbaarmakingsproject is tot stand gekomen in samenspraak met stakeholders als Horeca Nederland, de Consumentenbond en VNO-NCW.



21

23-07-14 09:50

for your next career move in food Masters in Cereal Technology Rotterdam

R&D Officer

brede rol binnen een kleine organisatie met veel kennis en mogelijkheden

Rotterdam

Codrico Rotterdam B.V. is een succesvol, internationaal opererend en innoverend productiebedrijf van hoogwaardige half- en eindproducten voor de levensmiddelen- en diervoedingsindustrie. Als grondstof voor het productieproces worden mais en graanproducten gebruikt om producten te maken voor bijvoorbeeld ontbijtgranen, hartige snacks zoals tortilla chips en gemaksvoeding. Daarnaast maken ze gebruik van hightech maaltechnieken en veredelingsprocessen. Codrico kenmerkt zich door een hands on mentaliteit waar mensen gedreven en doelgericht te werk gaan. In de Rijnhaven staat het hoofdkantoor waar ook Productie, R&D en Logistiek gevestigd zijn. Wij zijn voor Codrico op zoek naar een R&D Officer die verantwoordelijk is voor het ondersteunen van de dagelijkse taken van het R&D team op het gebied van productontwikkelingstrajecten, verwerken van analyseresultaten en monstername. Consultant: Michiel Dekkers, telefoon 0317-468686 of 06-86805669

Senior QA Coördinator Ervaren technoloog met oog voor detail en resultaat

Amsterdam

Fonterra is wereldwijd de grootste producent van zuivelingrediënten. Het hoofdkantoor is gevestigd in Auckland, Nieuw-Zeeland. Wereldwijd telt de organisatie 16.000 medewerkers. Fonterra ontwikkelt, produceert en verkoopt alle denkbare zuivelproducten: kaas, desserts, consumptiemelk, melkpoeders en een breed assortiment aan innovatieve en hoogwaardige ingrediënten voor de levensmiddelenindustrie. De Europese Fonterra organisatie is met 45 personen verantwoordelijk voor de verkoop en distributie van ingrediënten voor de Europese en Russische markt. Voor deze ambitieuze en dynamische organisatie zijn wij op zoek naar een gedreven Senior QA Coördinator. Deze flexibele en communicatief vaardige coördinator is een spin in het web en in staat om binnen korte tijd goede relaties op te bouwen en zaken gedaan te krijgen. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon 0317-468686 of 06-53137885

QA/QC Manager Spilfunctie in een groeiende, internationale omgeving

Zeewolde

Vecozuivel is een jong, innovatief en trendsettend zuivelbedrijf. Bij Vecozuivel werken circa 80 medewerkers. Vanaf de jaren ‘90 is zij van de verkoop in de eigen boerderijwinkel uitgegroeid tot een van de grootste leveranciers van biologische, dagverse zuivelproducten aan de grote supermarktketens in Nederland. In 2009 heeft Vecozuivel in Zeewolde haar nieuwe, moderne zuivelfabriek in gebruik genomen. Met de realisatie van de nieuwe fabriek heeft Vecozuivel een grote stap gezet in de verdere professionalisering van de biologische zuivelbranche. Vecozuivel is een slagvaardig bedrijf dat verder kijkt en graag haar nek uitsteekt als het gaat om innovaties. Om de organisatie in Zeewolde verder te versterken zijn wij op zoek naar een gemotiveerde OA/QC Manager, die verantwoordelijk is voor het opstellen en borgen van het QA beleid. Consultant: Janneke van der Logt, telefoon 0317-468686 of 06-23637490

Senior Product Technologist Technical Project Leader of applied research, in an international environment

Zierikzee

The Koninklijke Zeelandia Groep develops, produces and delivers high quality bakery ingredients for breads and pastries. In addition to being reliable and service oriented, Zeelandia is seen as inspiring and innovative. Products are sold in more than 90 countries to artisan and industrial bakeries. In total 1.850 employees employed, approx. 430 of whom work at the main office and production site in Zierikzee. The R&D team Ingredients and Product Technology researches (new) ingredients and product technologies. The research themes originate in the “corporate 5-year innovation program”. Based on the results of this research, innovative bread and pastry products are developed and improved. For this successful team we are looking for a highly motivated Senior Product Technologist, who is responsible for leading and executing R&D projects, which are centred around technological advancement and product innovation. Consultant: Janneke van der Logt, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-23637490

QESH Manager Met management ambities

Sneek

Cloetta Sneek is onderdeel van de Cloetta Group met totaal 11 fabrieken in Italië, België, Zweden, Slowakije, Engeland en Nederland. Cloetta is een krachtig bedrijf met een leidende positie binnen de zoetwarenmarkt en exporteert wereldwijd suikerwerk, kauwgom, pastilles, chocoladeproducten en sinds kort ook noten. Bij Cloetta in Sneek wordt met ± 100 enthousiaste medewerkers en ambitieuze doelstellingen kauwgom, pepermunt en drups geproduceerd voor bekende merken zoals SPORTLIFE, XyliFresh, KING, Redband en Venco. In verband met promotie zoeken wij een gedreven en ondernemende QESH Manager. Deze overtuigende motivator is verantwoordelijk voor het opstellen, verder ontwikkelen en borgen van het QESH-beleid (80%) in Sneek. De overige 20% van de taken bestaat uit coördineren van het QE beleid en alle QE aangelegenheden voor de regio Middle: fabrieken in Roosendaal, Turnhout en Sneek. Consultant: Annemarie van den Bos, telefoon 0317-468686 of 06-53310126 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar: [email protected]



Rik Herbes verklaart verscherpte dioxineregelgeving

‘Extra inspecties op feed zijn echt nodig’ Tekst: Tessa Nederhoff | Foto’s: Noba, Vlees+, EVMI

voedselveiligheid

De Duitse dioxine-affaire in 2011,

Dioxine werd in Duits-

toen deze kankerverwekkende

land ook aangetroffen in varkensvlees.

stof werd aangetroffen in eieren en kippenvlees, heeft ook in Nederland geleid tot strengere controles op het gebruik van vetten in de diervoederindustrie. Rik Herbes, productmanager feed bij de NVWA, legt uit dat uit Europees onderzoek is gebleken dat de Nederlandse controles niet doeltreffend genoeg waren. “Daarom gaan we nu strenger controleren.”

De NVWA controleert dit jaar strenger op de juiste etikettering van producten, risico’s van kruisbesmetting en dioxinemonitoring. Een poll op de website van het vakblad voor de graanverwerkende en diervoederindustrie De

Molenaar, zusterblad van EVMI, liet zien dat veel mensen het oneens zijn met het extra toezicht van de NVWA. Van de stemmers stelde 63 procent dat de NVWA beter energie kan stoppen in efficiënter en beter uitvoeren

van controles dan dat ze extra toezicht houdt. Rik Herbes, productmanager feed bij de NVWA, licht de veranderde regelgeving en de beweegredenen van de toezichthouder toe om inspecties aan te scherpen.

>>>

Dioxine-affaire in Duitsland: duizend boerderijen geblokkeerd door verontreinigd vet in veevoer De Duitse dioxine-affaire leidde in 2011 in Duitsland nigde veevoer bleek al tien maanden in omloop. van was al verwerkt in voedingsmiddelen als sauzen tot veel ophef. Begin januari werd in eieren en kipAmper twee weken na het begin van de dioxineen bakkerijproducten. penvlees in het westen en noorden van Duitsland het affaire vroeg Harles & Jentzsch faillissement aan. Ook de politiek liet zich over de kwestie uit. Groenkankerverwekkende dioxine aangetroffen. Zo’n duiDe dioxine-affaire had zowel maatschappelijke als Links-Europarlementariër Bas Eickhout pleitte voor zend boerderijen werden geblokkeerd. Later werd politieke gevolgen. De vraag naar varkensvlees liep het toevoegen van een kleurstof aan technische vetook in varkensvlees dioxine gedetecteerd. Oorzaak terug en de vleesverwerkers Vion en Tönnies moesten om zo te voorkomen dat ze alsnog in de voedwas verontreinigd vet dat in het veevoer zat. Dat was ten daardoor zelfs tijdelijk minder slachten. Twee selketen terechtkomen. geleverd door het Nederlandse bedrijf Olivet, maar partijen met in totaal 136.000 mogelijk verontreiIn Duitsland leidde de kwestie tot verscherpte maatwas verkocht als ‘technisch vet’ aan de Duitse olienigde eieren bleken te zijn geleverd aan Nederlandse regelen. Minister van consumentenaangelegenheden en vetverwerker Harles & Jentzsch. Het verontreilevensmiddelenfabrikanten. Zo’n tien procent daarIlse Aigner schreef een actieplan om voedsel- >>>


23-24-25_dioxineinfeed.indd 23

23

23-07-14 09:51

etikettering. Daaruit kwam naar voren dat we strenger moeten controleren op het gebruik van vetten in de diervoederbranche. De controles op naleving van dioxinevoorschriften bleken niet doeltreffend genoeg. De NVWA erkent deze conclusies. We kunnen niet anders dan de aanbevelingen opvolgen en de regelgeving aanpassen. De wijzigingen zijn opgenomen in de Diervoeding Hygiëne Verordening.”

Diervoederbedrijven verwerken oliën en vetten in hun producten.

Waarom zijn de controles aangescherpt? “Mengvoederfabrikanten kunnen de verscherpte controles vervelend vinden, maar het is toch echt nodig. De scherpere dioxinemonitoring komt onder meer voort uit een audit door de Europese Commissie. De Food & Veterinary Office (FVO) heeft eind 2013 gecontroleerd of onze controles doeltreffend genoeg waren om gevaren in de voederketen te identificeren. Door het Duitse dioxine-incident (zie kader) was er bij deze audit extra aandacht voor HACCP, dioxinemonitoring en

veiligheidsaffaires te voorkomen. Zo kwam er een maatregel die producenten van voedingsmiddelen en diervoeder en laboratoria in Duitsland verplicht detectie van dioxine direct te melden, ook als de verontreiniging binnen de norm blijft. De straffen voor het opzettelijk op de markt brengen van verontreinigde producten werden verhoogd tot maximaal twee jaar gevangenisstraf en een geldboete tot 100.000 euro. Een jaar later bleken de maatregelen niet afdoende. In april werden PCB’s in eieren ontdekt. Door de verkeerde vermelding van data op de

24

Op welke manier is de regelgeving aangepast? “Besloten is dat bedrijven die vetten mengen een diervoedererkenning nodig hebben wanneer ze vetten als voedermiddel verhandelen. Daarnaast is besloten dat technische producten zijn uitgesloten voor het gebruik in diervoeder. Concreet betekent dit dat producten die eenmaal zijn bestempeld als ‘niet geschikt voor diervoer’ niet meer in de keten mogen terugkomen als diervoer. Er wordt dan ook extra gelet op de etikettering. Op het etiket moet duidelijk staan dat het product dat weggaat bij de vetmenger als diervoer is aangemerkt. Als dit er niet op staat, mag het product niet meer in de diervoederketen worden gebruikt. Dat is nog niet overal helemaal op orde. Ook moet er een gevarenanalyse worden uitgevoerd voor producten om te kijken of ze veilig zijn. Voor mengvoederbedrijven betekent dit dat ze één procent van de aangevoerde partijen vet moeten analyseren, of dat ze een betrouwbaar analysecertificaat van de leverancier moeten kunnen laten zien. Het analysecertificaat moet daadwerkelijk zijn ge-

verpakkingen werd het terughalen bemoeilijkt. Bovendien zouden lokale autoriteiten pas na twee weken actie hebben ondernomen. Ook op Europees niveau kwam er meer aandacht voor naleving van de dioxinevoorschriften. Bij de audit van 10 tot en met 19 september 2013 stelde het FVO van de EU vast dat de controles van de autoriteiten in Nederland niet doeltreffend zijn in het controleren van de naleving van dioxinevoorschriften door inrichtingen die werken met vetten, oliën of daarvan afgeleide producten. “Bovendien is het we-

linkt aan de partij die is geleverd. Ook dat gaat niet altijd goed. Daarnaast moeten vetverwerkers kruisbesmetting voorkomen door silo’s en transportmiddelen goed schoon te maken als er wordt gewisseld van vetten die geschikt zijn voor diervoeders naar bijvoorbeeld technische vetten. Bij mengvoederbedrijven speelt dit punt minder een rol, aangezien zij alleen met diervoedervetten werken. Wel valt er bij deze bedrijven op het punt van kruisbesmetting nog winst te behalen, bijvoorbeeld bij coccidiostatica.” Wat verandert er tijdens de controles bij bedrijven? “Op zich verandert er niet veel. De extra punten worden in de reguliere controle van de NVWA meegenomen. We blijven ernaar streven bedrijven eens per jaar te bezoeken. De controles zullen iets langer duren, maar we kunnen binnen een dag nooit alle punten controleren. Versleping en dioxine zullen dit jaar de speerpunten zijn.” Verandert de regelgeving in de levensmiddelenindustrie ook? “Nee, het is echt regelgeving die is aangepast op basis van het dioxine-incident in Duitsland. Dat incident vond plaats in de diervoedersector en dus is alleen daar de regelgeving aangepast.” Als er zo weinig verandert, waardoor is er dan ophef ontstaan? “Ik snap niet goed waardoor dat is gebeurd. Wellicht is onze reactie op het rapport te kort

gens de beperkte informatie die de officiële verslagen bevatten, moeilijk in te schatten of de officiële controles, en vooral dan inspecties, in de hele voederketen adequaat worden uitgevoerd. Tenslotte is de verificatie van de doeltreffendheid van officiële controles erg beperkt, wat het moeilijk maakt de prestaties van de bevoegde autoriteiten in de hele voederketen te beoordelen”, aldus het auditverslag. De aanbevelingen in het rapport leidden tot de verscherpte controles door de NVWA. Tekst: Norbert van der Werff



23-07-14 09:52

geweest , waardoor de consequenties niet voor iedereen duidelijk waren. Wij nemen de aanbevelingen van de Food & Veterinary Office over. Goed toezicht is ook in het belang van de sector en het levert uiteindelijk geld op. De dioxinecrisis in Duitsland, de directe aanleiding voor de aanscherping van de regels, heeft de sector enorm veel geld gekost. De schade wordt geschat op zo’n 400 tot 500 miljoen euro door een verminderd consumentenvertrouwen en een daling van de varkens- en eierprijzen. Met de nieuwe regelgeving had dit incident wellicht kunnen worden voorkomen. De Nederlandse Vereniging Diervoederindustrie (Nevedi) heeft aangegeven dat extra controles niet nodig zijn omdat de sector alles op orde heeft. Maar je kunt ook anders tegen de audits aankijken. Je kunt je er als bedrijf door blijven verbeteren en testen hoe betrouwbaar je eigen HACCPsysteem is. Uiteindelijk moeten we samen optrekken om de sector te verbeteren.” Uit de poll op www.demolenaar.nl bleek dat veel stemmers vonden dat de NVWA beter energie kan steken in een efficiëntere controle. Hoe kijkt u daar tegenaan? “Dat vind ik opmerkelijk. We hebben zelf het idee dat we de controles al heel efficiënt uitvoeren. We zouden nog efficiënter kunnen werken als we meer hulp krijgen vanuit het bedrijfsleven, maar dat blijkt lastig. We proberen ook de onderkant van de sector in beeld te krijgen. Dat kost heel veel tijd met alleen onze eigen gegevens. Maar als we bedrijven vragen aan te geven welke handelaren bijvoorbeeld slechtere partijen opkopen, krijgen we geen antwoord. Er heerst schroom om bedrijven in de eigen branche aan te geven. Nu kan het zijn dat er geen onderkant is, maar dat idee hebben we niet. Er is een gedeeld belang voor de sector om die onderkant bloot te leggen; incidenten kunnen ermee worden voorkomen, al zijn ze nooit uit te sluiten. Maar niemand heeft belang bij slechte partijen in de keten. Om melden makkelijker te maken, zijn we een anoniem meldpunt gestart: het Meldpunt misstanden vleesketen. Wat mij betreft kunnen diervoederbedrijven daarvan ook gebruikmaken.” eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014


25

23-07-14 09:52

Terughaalacties eerste helft 2014

Vooral SSSSTille recalls Tekst en foto’s: Norbert van der Werff

Zes terughaalacties telde de redactie van EVMI in de eerste helft van 2014, waarbij de affaire van niet-traceerbaar vlees van Van Hattem de meest opvallende was. Het aantal stille recalls was vele malen hoger. In het Europese waarschuwingssysteem RASFF staan al 112 meldingen van mogelijk schadelijke producten in Nederland.

Acht keer werd gewaarschuwd voor druiven vanwege de groeibevorderaar ethefon.

Hoeveel recalls er in de eerste zes maanden van 2014 precies zijn geweest, is niet gemakkelijk te achterhalen. Slechts een fractie komt in de publiciteit. Het gaat dan om onveilige producten die de consument hebben bereikt en waarbij hij gewaarschuwd moet worden. In veel gevallen wordt al vóórdat een onveilig product in het schap komt, geconstateerd dat er iets mis is en worden direct passende maatregelen genomen. Vorig jaar deden minister Schippers en staatssecretaris Dijksma in een brief aan de Tweede Kamer een boekje open over het aantal meldingen bij de NVWA op grond van de Meldwijzer onveilige levensmiddelen. Dat waren er in 2012 maar liefst 300. Over dat jaar kwam EVMI voor 2012 op

basis van de waarschuwingen van de NVWA, voedingsmiddelenfabrikanten zelf en andere bronnen, op een totaal van 15 ‘openbare’ recalls, waarbij de terughaalacties van met Salmonella verontreinigde zalm van Foppen als één werd geteld. Het geeft aan hoe de verhouding is tussen stille recalls en terughaalacties die naar buiten komen. De openheid van de bewindslieden over terughaalacties is een nieuwe ontwikkeling, die alles te maken heeft met de kritiek die de overheid heeft gekregen bij voedselschandalen. Zowel de NVWA als de minister en staatssecretaris laten het niet na te tonen dat ze ingrijpen. Zo werd ook de boete die Viondochter Encebe kreeg in de Tweede Kamer vermeld (zie kader). Van Hattem In de eerste helft van dit jaar kwamen zes terughaalacties in de openbaarheid. Slachterij Van Hattem moest alle partijen vlees uit de handel halen die tussen 1 januari 2012 en 23 januari 2014 door het slachthuis waren verwerkt, omdat

26

het de herkomst en bestemming van het vlees niet kon documenteren. Bovendien kon Van Hattem geen duidelijkheid geven over de herkomst en bestemming van enkele tientallen paarden en pony’s. De NVWA vermoedde dat het paardenvlees was verwerkt in rundvleessnippers en andere producten en trok medio februari de vergunning van de slachterij in. Begin april werd de voortzetting van de slachtactiviteiten weer toegestaan, maar wel onder verscherpt toezicht. Staatssecretaris Dijksma schreef trouwens in juli aan de Tweede Kamer dat de hoeveelheid vlees die Van Hattem leverde in de periode waarop de recall betrekking had geen 28.000 ton was, zoals ze eerst meldde, maar iets minder dan 16.000 ton. Bij die gelegenheid bleek ook dat negen van de 512 afnemers te laat of onvolledig waren bij de melding aan de NVWA welke acties zij zouden ondernemen om producten van de markt te halen. De affaire had ook een internationale dimensie. Uit het Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF), is terug te vinden dat behalve aan bedrijven in Nederland ook aan 22 andere landen geleverd is, waaronder Congo (Brazzaville), Ivoorkust en Hong Kong. Salami De vijf andere recalls die de krant haalden, veroorzaakten minder ophef. Een ander vleesproduct dat werd teruggehaald, was de Fiorucci Salame Milano. Producent Fiorucci riep de vleeswaren medio februari terug omdat de gesneden worst E. coli kon bevatten. Het product werd in Nederland alleen bij Albert Heijn verkocht. Ook in Oostenrijk, België, Malta en land van herkomst Italië werd de salami teruggehaald. Deen Supermarkten deed eind januari een recall


26-27_recall2014.indd 26

23-07-14 09:53

v g f s g S F v g b O 2 v w l k w V b f o i h d t d k s b k

voedselveiligheid

Merken die te maken kregen met recalls. De gesneden Fiorucci Salame Milano kon E. coli bevatten. Op de knoflookvariant van Ocean Sea Forellen Filets stond een verkeerde houdbaarheidsdatum. Op de flessen van Portugiesischer Roséwein lieblich van de Duitse wijnproducent Peter Mertes (inmiddels met een ander etiket) stond een te hoge druk.

van bakjes Deen knoflooksaus, vanwege mogelijke ongewenste bacteriegroei. Door een fout in het productieproces was de knoflooksaus mogelijk verontreinigd door niet-verhitte grondstoffen. De Deense Producent Vejle Seafood A/S haalde in februari Ocean Sea Forellen Filets knoflook, die in de schappen van de Lidl lagen, terug, omdat de verpakkingen voorzien waren van een verkeerde houdbaarheidsdatum. Ook de Portugiesischer Roséwein lieblich 2012 van 1 liter, die eveneens in februari uit voorzorg werd teruggeroepen door de Duitse wijnproducent Peter Mertes, werd in Nederland verkocht bij Lidl-filialen. Door nagisting kon er een te hoge druk op de fles ontstaan, waardoor de fles zou kunnen barsten. Van een heel andere orde was de recall in februari van Nutrilon Nenatal 1, een speciale flesvoeding voor premature baby’s nadat ze ontslagen zijn uit het ziekenhuis. Het product is alleen verkrijgbaar via apotheken, ziekenhuizen en facilitair bedrijven. De kwetsbare doelgroep kon mogelijk last krijgen van een te hoog jodiumgehalte. Nutricia raadde ouders aan een arts te raadplegen wanneer hun kind minder dronk, minder actief was, meer sliep dan gebruikelijk of wanneer de ouders bezorgd waren. Het product was ook verkocht in zes andere landen.

Listeria Zoals vermeld was het aantal meldingen in het RASFF-systeem van onveilige producten in Nederland vele malen groter dan wat er in advertenties in kranten naar buiten kwam. Afgezien van de Van Hattem-affaire en de salami werd elf keer werd gewaarschuwd voor vlees(producten), waarvan zes keer voor pluimveevlees. Naast de forelfilet waren er elf andere waarschuwingen voor visproducten, onder meer vanwege Listeria monocytogenes

in gerookte vis (vier keer) en lood in zwaardvis (vier keer). Bovendien was er drie keer sprake van E. coli en twee keer van het toxine DSP in schelpdieren. Over zuivelproducten werd zes keer gewaarschuwd. In vier gevallen ging het daarbij om Listeria monocytogenes in kaas. 31 meldingen gingen over groente en fruit, maar liefst elf keer over druiven, met name over een te hoog gehalte aan groeibevorderaar ethefon (acht keer). In noten werd acht keer aflatoxine aangetroffen.

Encebe beboet Vleeswarenproducent Vion Encebe is in maart beboet voor het niet terughalen van een product dat niet voldeed aan de voedselveiligheidscriteria. Dat schreef staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken begin juli in een brief aan de Tweede Kamer over de ‘stand van zaken inzake voedsel’. Dijksma meldde de Tweede Kamer dat bij onderzoek van de NVWA naar de gehanteerde werkwijze ten aanzien van bedorven vlees en houdbaarheidsdata geen overtredingen zijn geconstateerd. Dat onderzoek werd onder meer gedaan naar aanleiding van de in 2012 bij Vion Encebe onterecht als biologisch verkochte partij varkensvlees in supermarkten. Bij een reguliere audit in maart werd echter wel een overtreding geconstateerd. Het bedrijf had een product dat niet aan de voedselveiligheidscriteria voldeed, niet teruggehaald. Ook was er geen melding van het onveilige product gedaan bij de NVWA. De NVWA heeft een boeterapport opgemaakt. Bovendien zal een herinspectie worden uitgevoerd. Vion stelde te betreuren dat er “onnodig een verkeerd en ongenuanceerd beeld is geschetst rondom een administratieve procedurefout”. Volgens het bedrijf is er na monstername van een kleine partij droge worst een te hoog gehalte Listeria gemeten. “Nadat Vion de resultaten van de monstername heeft ontvangen, heeft zij direct actie ondernomen en de kleine partij teruggehaald bij het distributiecentrum en direct vernietigd. De producten hebben nooit de consumentenmarkt bereikt en er is geen gevaar voor voedselveiligheid geweest.” Vion zei bovendien dat de herinspectie al had plaatsgevonden toen de Tweede Kamer werd geïnformeerd. “Daarbij is alles goedgekeurd.”


26-27_recall2014.indd 27

2 7

23-07-14 09:53

Einde aan private roodvleeskeuring

Controle moet onafhankelijk zijn

Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: Vlees+

Critici roepen al heel lang dat in de vleessector ‘de slager zijn eigen vlees keurt’. Er komt nu een einde aan het systeem waarbij het bedrijf KDS de roodvleeskeuring uitvoert. De overheid gaat dat nu zelf doen. Het oude systeem zorgde in het buitenland voor problemen, maar ook de vele voedselschandalen zijn aanleiding voor het nieuwe beleid.

De BV Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (KDS) verwijst op zijn website keurig naar de EU-verordening op grond waarvan het bedrijf samen met de toezichthoudende dierenartsen van de NVWA de keuring van geslachte varkens, kalveren, runderen, schapen, geiten

Papieren werkelijkheid Private kwaliteitssystemen zijn volgens de bewindslieden in veel gevallen een papieren werkelijkheid. Daar moet een daadwerkelijke borging van veiligheid voor in de plaats komen, niet alleen één stap vooruit en één stap terug, zoals wettelijk is geregeld, maar door de hele keten heen. Ze willen bovendien dat het bedrijfsleven door middel van contracten de onderlinge private aansprakelijkheid borgt.

28

en paarden uitvoert. Er ís dus een juridische basis voor het Nederlandse systeem, waarbij een bedrijf namens de overheid de roodvleeskeuring uitvoert. Het systeem wordt echter niet door alle landen erkend en moet daarom op de schop. Dat kondigden staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken en minister Schippers van Volksgezondheid in juni aan, in een brief aan de Tweede Kamer. “Hoewel de Europese regelgeving beperkt ruimte biedt voor het delegeren van taken naar niet-publieke organisaties, constateren wij dat deze mogelijkheid in Europees verband onder druk staat en dat het beleggen van taken bij private organisaties in toenemende mate vragen oproept bij derde landen. Bij export wordt door derde landen de eis gesteld dat certificaten worden afge-

geven door de overheid”, zeggen de bewindslieden. Maar niet alleen de buitenlandse vraagtekens bij het Nederlandse systeem spelen een rol. Het besluit van de overheid om zelf de keuringen te gaan uitvoeren, volgt op een reeks schandalen met vlees, waaronder de incidenten met paardenvlees. De Onderzoeksraad voor de Veiligheid concludeerde in maart dat het systeem dat de veiligheid van vlees moet borgen, niet werkt. Het is niet gericht op het voorkomen van fraude en de hygiëne bij de slacht schiet tekort. Bedrijfsleven en publiek toezicht maken hun verantwoordelijkheid onvoldoende waar. Verantwoordelijkheid De Onderzoeksraad constateerde in het rapport dat de wijze waarop de samenwerking tussen de NVWA en de KDS is ingericht en in de praktijk wordt uitgevoerd, verwarring kan scheppen over de verantwoordelijkheid voor de keuring. Is dat nu de overheid of het bedrijfsleven zelf? KDS is bestuurlijk niet onafhankelijk, maar is verweven met de vleesverwerkende sector. Dat moet dus anders.


28-29_vleeskeuringen.indd 28

23-07-14 09:54

D m b a s h v a p s w v n s w D s h i t l h s d c E o d M d s i m n m w

I D v g e v d s d B c a

voedselveiligheid

De maatregelen gaan verder dan het overnemen van de keuring door de NVWA. Het kabinet wil dat het bedrijfsleven meer zijn verantwoordelijkheid neemt. De bewindslieden spreken van niet alleen kennis en kunde bij het management in de vleesketen, maar ook van attitude. “Dit betekent meer dan je strikt aan de regels houden, maar daarnaast transparantie, kwaliteitsbesef en oog voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.” Er wordt een code ontwikkeld om de beginselen van deugdelijk bestuur en best practices binnen de vleessector vast te leggen, zo is afgesproken binnen de Taskforce Voedselvertrouwen. Dijksma en Schippers stellen verder dat alle schakels in de keten de verantwoordelijkheid hebben voor een hygiënisch proces, productintegriteit en traceerbaarheid. Bedrijven moeten elkaar aanspreken op hun verantwoordelijkheid. Producten waarvan de herkomst niet helder is, mogen niet verwerkt worden. Ze spreken over het belang van vaste relaties in de keten zonder onnodige schakels, de ‘dedicated supply chains’. Er komt bovendien een omvangrijke aanpak om fraudeurs op te sporen. De NVWA gaat de krachten bundelen met politie, Openbaar Ministerie, bijzondere opsporingsdiensten als de FIOD en de Belastingdienst/Douane en Inspectie SZW. De verschillende partijen gaan informatie verzamelen en bijeenbrengen. Dat moet leiden tot een integrale, multidisciplinaire aanpak. Ook internationaal wordt er samengewerkt in een fraudebestrijdingsnetwerk. Inspectieresultaten De overheid gaat de procedure bij de import van vleesproducten aanscherpen. Zo wordt er gerichter gemonitord op de STEC-bacterie, een toxineproducerende E. colibacterie. Bovendien worden er in samenwerking met de douane aanvullende risicogebaseerde administratieve controles uitgevoerd op importzendingen. Bedrijven die vlees importeren dienen zelf controles uit te voeren en hun toeleveranciers aan te spreken op afwijkingen. Bedrijven

kunnen ook gebruik maken van de inspectieresultaten van de Europese inspectiedienst Food & Veterinary Office (FVO). In Nederland zijn de resultaten van de audits op HACCP bij slachterijen terug te vinden op de website van de NVWA. De openbaarmaking van controlegegevens in Nederland wordt uitgebreid. Mogelijk worden in de toekomst ook andere gegevens uit de vleesketen openbaar gemaakt. De maatregelen van het kabinet volgen op het al ingezette plan van aanpak om de NVWA als toezichthouder anders in te richten en financieel en organisatorisch te versterken.

COKZ Het kabinet wil ook de rol van het Centraal Orgaan voor de Kwaliteitsaangelegenheden in de Zuivel (COKZ) tegen het licht houden. Het COKZ houdt toezicht in de zuivel- en eiersector. Vorig jaar eiste Rusland dat zuivelbedrijven geïnspecteerd moeten worden door de NVWA in plaats van door een private partij. Moskou legde in december 13 Nederlandse zuivelbedrijven een verbod op export naar het land op, omdat Rusland de controle door het COKZ niet accepteert. Afgezien van het procedurele bezwaar, meenden de Russische autoriteiten dat het COKZ certificaten afgaf zonder dat het product gecontroleerd was. De certificaten zouden daardoor niet betrouwbaar zijn.


28-29_vleeskeuringen.indd 29

29

23-07-14 09:55

Met vleesextracten en minerale oliën

Bier voor de hond Tekst en foto: Jef Verhaeren

In Snuffle Dog Beer zit geen alcohol, maar verder vertoont deze hondenlekkernij vooral overeenkomsten met gewoon bier. Bedenker Ben Verbeeck heeft maar één doel: zo veel mogelijk honden van dit lekkere en gezonde hondenbiertje laten genieten.

Er zijn twee soorten Dog Beer op de markt.

Strandtenthouder Arjan Berendsen uit het Belgische Oostkapelle vroeg zich af waarom zijn trouwe viervoeter niet evengoed van een biertje zou kunnen genieten. Na verschillende testen en onderzoeken ontwikkelde hij een alcoholvrij bier dat zijn hond lustte en besloot het te verkopen in zijn strandtent. Toen Ben Verbeeck met zijn twee honden langs het strand van Oostkapelle wandelde en een biertje besloot te drinken, zag hij dat

de cafébaas ook een hondenbiertje in de aanbieding had. Hij stelde vast dat zijn eigen dorstige honden er ook wel trek in hadden. Zij bleken er zelfs verlekkerd op. Berendsen en Verbeeck staken de hoofden bij elkaar. Het resultaat: Snuffle Dog Beer, in verschillende smaken en een gepaste verpakking, gebotteld zoals ander bier. Op de internationale beurs Interzoo 2012 was het bier van The Happy Animal Planet meteen een suc-

ces. In een mum van tijd wisten tienduizenden honden in Europa dat dit biertje goed smaakte. Het bier wordt nu volop gebrouwen en gebotteld in de Scheldebrouwerij in Meer in België. Geen gewoon bier Er zit geen alcohol in het bier, wel gerstemout, vleesextracten, vitamine B en minerale oliën. Het bier moet worden bewaard en gedronken op kamertemperatuur. In tegenstelling tot ander bier, moet het worden geschud voor gebruik. Een doorsnee hond mag een flesje van 25 cl per dag hebben. Momenteel zijn er twee soorten op de markt: Snuffle Dog Beer op basis van kippenextract (geel label) en op basis van extract van kip en rund (rood label). “We doen nu ook smaaktesten voor de ontwikkeling van andere varianten. Vooral in Azië is daar vraag naar”, zegt Verbeeck. “Honden drinken alleen als ze dorst hebben, maar het is belangrijk dat ze tijdig en voldoende drinken, onder andere voor een goede nierfunctie. Snuffle Dog Beer is bedoeld als beloningsproduct”, onderstreept hij. “En we vergeten ook de sukkelaars onder de honden niet. Per verkocht flesje doneren we aan asiels en voor de sterilisatie van straathonden.” Export “We exporteren al naar een vijftiental Europese landen en ook naar Zuid-Korea”, zegt Verbeeck. Binnenkort wordt ook geëxporteerd naar zeven Aziatische landen en ook in Rusland, de VS en Zuid-Amerika is er vraag naar het hondenbier. “Binnenkort beginnen we met een wereldwijde campagne.” Verbeeck mikt vooral op dierenspeciaalzaken en gespecialiseerde ketens. In de nabije toekomst zal The Happy Animal Planet nog andere, originele en innovatieve producten lanceren om zo veel mogelijk honden op een gezonde en speelse manier te kunnen verwennen, legt Verbeeck uit. Het bedrijf is ook bezig met de ontwikkeling van dergelijke concepten voor katten.

30


30_hondenbier.indd 30

23-07-14 09:55

Aandacht voor hele productieproces

Opening Callebaut’s Chocolate Academy Centre Tekst: Clara Bloemhof | Foto’s: Michel de Jong

Met groot spektakel openden eind juni de deuren van Callebaut’s Chocolate Academy Centre in het Belgische Wieze. Met het nieuwe opleidingscentrum op eigen fabrieksterrein vestigt chocoladeproducent Barry Callebaut meer dan ooit aandacht op het hele productieproces, van cacaoboon tot chocolade.

>>>

De Callebaut- ambassadeurs Patrick Aubrion en Alexandre Bourdeaux verrichten de openingshandeling. eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

31-32-33_callebaut.indd 31

31

23-07-14 09:57

Een piñata met cacaobonen. Uit de piñata kwam ook de sleutel voor de officiële openingshandeling.

Bij Callebaut’s Chocolate Academy kunnen patissiers, chocolatiers, bakkers, ijsbereiders en andere foodfanaten terecht voor een training van één van de Callebaut-ambassadeurs, zoals Arthur Tuytel, Jurgen Koens, Patrick Aubrion of Alexandre Bourdeaux. De nieuwe Academy bevindt zich pal naast de productielocatie van Barry Callebaut. De kleinschalige Chocolate Academy die 25 jaar lang aan de andere kant van het industrieterrein van Wieze zat, is hiermee vervangen door een indrukwekkend pand met vier leslokalen voor verschillende disciplines: chocolaterie, patisserie, horeca en bakkerij. Waar voorheen jaarlijks 300 cursisten aanklopten, verwacht Callebaut nu 1000 chocoladeliefhebbers te mogen verwelkomen voor een training.

“De Callebaut Chocolate Academy Centres bevinden zich overal ter wereld, van Shanghai tot Zundert en van Mexico tot Spanje. Met dit vlaggenschip gaan we terug naar onze geboortegrond”, aldus een enthousiaste Freek van der Knaap, verantwoordelijk voor de marketing- en salesactiviteiten in West-Europa. Tour Wie de Academy binnenloopt, ziet meteen de opvallende Instagramwall. Een ronde muur met vierkante beeldschermen die een constante fotofeed geeft van wat er zoal op Instagram gepost wordt onder de ‘hashtag’ #CallebautAcademy. Links de trap op, langs de luxe koffie- en chocoladebar, kom je aan in de bibliotheek. Een ruimte waar cursisten

inspirerende boeken kunnen naslaan, terwijl ze door de ramen aan weerszijden neerkijken op de twee indrukwekkende lokalen ‘Poetry in pastry’ en ‘Chocolaterie’. Wanneer je de route vervolgt en de trap naar beneden neemt, kom je terecht in de Bakery Shop. Hier wordt extra aandacht besteed aan viennoiserie (zoete broodproducten) en de mogelijkheden die er zijn met brood en banket in combinatie met chocolade. Aan de andere kant van de gang is de Chef’s Table, een luxe horecakeuken die van alle gemakken is voorzien. Chocolizer Terug richting de aula stuit de bezoeker op iets bijzonders: een botanische tuin met daarin negen cacaoplanten en bananen-, vanille- en lycheeplanten. “Hier groeit de eerste échte Belgische cacao”, glundert Van der Knaap. “Nu zijn de planten nog klein, maar over twee jaar hopen we, met behulp van handmatige bevruchting door een Zwitserse plantenexpert, op een opbrengst van 12 kilogram cacao. Daarvan maken we 18 kilogram chocolade, waar we iets heel bijzonders mee gaan doen!” Verder bevat het Callebaut Chocolate Academy Centre een ruimte met de ‘Chocolizer’, waar je met behulp van een touchscreen met foodpairing-systeem ideale smaakcombinaties kunt maken.

Acteurs beelden de verschillende stappen, zoals fermenteren, drogen, roosteren, malen en mixen, op ambachtelijke wijze uit.

32



23-07-14 09:58

De opvallende instagramwall.

Vijfstappenproces Barry Callebaut is één van de weinige producenten die chocolade compleet in eigen beheer maakt. Cacaobonen worden geïmporteerd en in Wieze verwerkt. Dat is een vijfstappenproces, dat tijdens de openingsceremonie haarfijn werd uitgelegd. Acteurs beeldden de verschillende stappen, zoals fermenteren, drogen, roosteren, malen en mixen, op ambachtelijke wijze uit. Aan de Barry Callebaut-ambassadeurs de taak om iedere stap te vertalen naar een handeling ter garnering van een megagroot dambordbiscuit van amandel en chocolade. Onder luid gejuich werd de taart afgewerkt en vervolgens

uitgedeeld aan het publiek, dat zich massaal had verzameld in de speciaal voor de gelegenheid opgetuigde ‘Cocoa Barn’. Trainingen De eerste trainingen starten in september. De duur van een training varieert van een halve dag tot twee dagen. Zowel beginners als professionals in food kunnen een cursus volgen, gegeven door één van de Callebautambassadeurs. Het trainingsaanbod is te zien in de Chocolate Academy Gazette, aan te vragen via de Nederlandstalige Facebook- pagina van Callebaut (‘Callebaut Officieel Nederlands’). Bakery Shop



33

23-07-14 09:58

Aan de slag met de ‘triple low’

Aan de slag met de ‘triple low’

e a e t v e k d z m w b z d

Tekst en foto’s: Tom van der Meer

Het gezonder maken van voedingsmiddelen door de productsamenstelling te wijzigen, is technisch al goed mogelijk. Maar accepteert de markt producten met minder zout, vet en suiker (de ‘triple low’)? Een collectieve verlaging per productgroep, zoals bij de broodsector, lijkt de beste oplossing. Dat was de teneur tijdens de bijeenkomst ‘Aan de slag met de vermindering van zout, vet en suiker’ in bijvoorbeeld brood, banket, vleeswaren, maaltijden en snacks.

“De aanpak om het zoutgehalte te verlagen, lijkt sterk op die van suikerverlaging”, vertelde Peter de Kok van Nizo food research, die ook in de werkgroep Verbetering productsamenstelling zit. “Het vetgehalte verminderen is echter een andere tak van sport. Technisch wordt het dan een heel ander product.” Smaak, aroma en textuur zijn nauw verweven en zorgen samen voor de smaakbeleving. Dat maakt dat het in zijn ogen ook in combinatie moet worden aangepakt.

‘Aan de slag’ Tijdens de bijeenkomst ‘Aan de slag met de vermindering van zout, vet en suiker’ bood Food Valley NL praktische deelsessies, waarbij ondernemers van voedingsmiddelenbedrijven met collega’s en experts konden praten over een gezondere productsamenstelling. Nizo food research gaf als gastheer rondleidingen door het pand. Bij de pilotplant werd gesproken over ijs zonder vet, maar met caseïnecellen met hoog waterbindend vermogen. Dit ijs, uitgedeeld tijdens de Horecava, heeft een romige textuur en een goed mondgevoel. Tijdens de rondleiding kon geproefd worden van vleesvervangers met gestructureerde eiwitten. Het ging om quiche van erwteneiwit (12 tot 15 procent eiwit). De technologie is ook bruikbaar voor toepassingen met het eiwit rubisco uit spinazie en met soja.

34

Technisch blijken veel problemen overbrugbaar. Maar hoe zit het met de acceptatie? Ton van Eekeren, R&D-manager van snackfabrikant Royaan, uitte tijdens de sessie snacks zijn zorg. “De afgelopen jaren hebben we diverse gezondere snacks op de markt gebracht, zoals groenteburgers en snacks zonder vlees en met minder zout en vet. Snackbarhouders nemen de nieuwe producten wel op, maar stoppen daar na een paar maanden weer mee. Zij stellen dat de consument het niet wil.” Van Eekeren erkent dat gezondere varianten in smaak iets minder zijn dan de zoute en vette varianten en dat de prijs ook iets hoger ligt. Bovendien is de snackmarkt conservatief. De laatste succesvolle introductie was vijftien jaar geleden de kipcorn. De frikandel is al jaren de meest verkochte snack, gevolgd door de kroket. Van Eekeren vindt dat de branchevereniging AKSV de kar meer moet trekken. “Wij hebben merken hoog te houden, maar als je geen branche hebt die zegt samen op te trekken voor het gezonder maken van het assortiment, blijf je met lege handen staan. Ik voel me nog vaak een roepende in de woes-

Jaap Seidell: “Een verantwoorde keuze van voedingsmiddelen is reuze ingewikkeld.”

Peter de Kok (Nizo): “Door zoutniveaus van productgroepen stapsgewijs te verlagen, wennen consumenten eraan.”

tijn. En de crisis helpt ook niet mee. Afnemers vragen niet eens wat erin zit, maar wat het kost.” Ander deelnemers herkenden dit. Retailers willen net als snackbarhouders best wel eens wat proberen, maar het draait toch om kosten en opbrengsten. Overkoepelende organen lijken dan ook onvermijdelijk om deze impasse te doorbreken, vonden zij. ‘Niet discussiëren’ De bakkerijsector heeft het goede voorbeeld gegeven, door sinds 2005 structureel te werken aan het verminderen van het zoutgehalte in brood, vertelde Hanno Spanninga van FoodResult en voorzitter stuur- en werkgroep Bakkerij & Gezondheid. “Die aanpak slaat aan, want het zoutgehalte in brood is inmiddels aanzienlijk verlaagd. Ging het in 2005 nog om 2,2 gram zout in het meel, in 2009 was dat verlaagd tot 1,8 en in 2013 tot 1,5 procent.” Hij wees erop dat je met een branchebrede aanpak zelf het heft in handen houdt. “Niet eindeloos discussiëren, maar echt doen!” Zo werd steeds gerealiseerd wat vooraf was afgesproken. En de bakker? “Die vond het vooral goed voor het imago, maar lastig voor het bedrijfsproces. Ook noemt de bakker communicatie bij de zoutverlaging essentieel.” “Door zoutniveaus van productgroepen stapsgewijs te verlagen, wennen consumenten


34-35-36_minderzoutvetsuiker.indd 34

23-07-14 10:00

‘ “ b p v S s a d t v n b o E f e a r b H z v g b

eraan”, vertelde De Kok. Een branchebrede aanpak heeft volgens hem daarbij het beste effect. “Anders worden bedrijven op smaak tegen elkaar uitgespeeld. Dat gebeurde bijvoorbeeld toen Campbell als voorloper met een minder zoute soepvariant op de markt kwam. Een concurrent dook in het smaakgat dat Campbell achterliet, met smakelijker, zoute varianten. Toen Campbell vervolgens marktaandeel kwijtraakte, stapte het concern weer over op zijn vertrouwde soepen. Media berichtten vervolgens dat Campbell juist meer zout in soepen stopte. Zo werd het bedrijf dubbel gestraft voor zijn voortrekkersrol.” ‘Spoor bijster’ “Herformulering, of liever reformulering, om bestaande producten gezonder te maken, is potentieel effectiever dan het geven van voorlichting aan consumenten”, zei prof. Jaap Seidell van de Vrije Universiteit. “Controverses, mede gevoed door onderzoeken, en nuances in wat goed en wat slecht is in voeding, maken dat consumenten het spoor bijster raken in hun zoektocht naar gezonde voeding.” Hij wees bijvoorbeeld op suiker dat nu de grote boosdoener lijkt. “Maar fruit bevat óók suiker. Moeten we dat nu gaan ontraden? Nee, lijkt me.” Er is volgens hem in het verleden te veel gefocust op de aparte nutriënten (suiker of vet) en te weinig op de producten zelf. “Een verantwoorde keuze van voedingsmiddelen is reuze ingewikkeld”, gaf Seidell toe. “Geef je bijvoorbeeld een kind melk of light frisdrank?” Hij refereerde verder aan de discussie rond zuivel, vanwege de angst voor verzadigde vetten. “Er wordt ook hier te veel de nadruk gelegd op één enkele voedingsstof. Het verband van deze stof met ziekten is echt niet

zo sterk. Zuivel bevat namelijk ook goede stoffen” Seidell vond dat fabrikanten bij het aanpassen van hun producten het doel (gezondere voeding) wel eens voorbij schieten. Zo kwam hij met voorbeelden van lightproducten waar suiker uit producten gehaald is, maar waarbij de glycemische index juist is gestegen. “Dit kan niet de bedoeling zijn.” Producten waar bij de reformulering echt op gefocust moet worden (de grootste boosdoeners), zijn volgens hem de ultra-processed foods en producten met toegevoegd natrium, suikers en verzadigde vetten.

Zout en suiker vervangen Zout is net als suiker prima te vervangen. “Voor suiker is er een serie aan intensieve zoetstoffen beschikbaar. Bij zout is het instrumentarium wat beperkter”, aldus De Kok. Vervanging van zout door kalium is mogelijk, al moet dan de bittere smaak gemaskeerd worden. “Zo is met hangen en wurgen de helft van het zoutgehalte te vervangen door kalium.” Nadeel is volgens hem wel dat potassium of kaliumchloride voor consumenten eng klinkt en ook een E-nummer heeft. Hans Brand van AkzoNobel, bekend van zoutvervanger Suprasel OneGrain, gaf echter aan dat voor kaliumchloride dat als zoutvervanger wordt gebruikt, geen E-nummer hoeft te worden gegeven. “Het kan gedeclareerd worden als mineraalzout.” De Kok reageerde dat regelgeving ook weer kan veranderen, net als de definitie van wat consumenten ‘natuurlijk’ vinden. “Bovendien heeft het mijn voorkeur te werken met ingrediënten die al in voedingsmiddelen zitten, in plaats van dat je iets toevoegt.” Smaakperceptie Behalve zout- of suikervervanging kan ook gebruikgemaakt worden van smaakperceptie, bijvoorbeeld door kristallen op het productoppervlak aan te brengen. “Dan gaat het om de mate waarin de smaakstof beschikbaar komt”, aldus De Kok. “Bij onderzoeken van het Top Institute Food & Nutrition naar suikervervanging blijkt dat een open productstructuur als

>>>



35

23-07-14 10:01

Bij de sessie zoutvervanging in vleesproducten en vleeswaren kwam aan de orde hoe ver je daarin kunt gaan zonder aan kwaliteit in te boeten. Zout zit om diverse redenen in producten. Behalve smaak, gaat het ook om vochtbinding, eiwitbinding, houdbaarheid en textuur. Akzo Nobel gaf aan dat alle functionaliteiten van zout samenwerken. Er zijn verschillende stoffen te gebruiken voor een emulgerende werking. Anderen gaven aan dat ook hier prijs een belangrijke rol speelt. Niets is nu eenmaal goedkoper dan zout.

zoeter wordt ervaren. Zo alleen al is 20 procent suikerreductie gemakkelijk mogelijk.” “Door bij worst de structuur opener te maken, neemt de sensorische zoutheid en sappigheid toe, terwijl minder zout nodig is én de kwaliteit en de sensorische eigenschappen zelfs toe kunnen nemen”, vervolgde hij. Er kan volgens hem ook gespeeld worden met contrasten, bijvoorbeeld door in een product te stapelen en zoute en niet-zoute laagjes aan te brengen. Zo is er overall minder zout nodig, terwijl het de zoutintensiteit niet aantast. Dit is bijvoorbeeld succesvol toegepast in brood, met laagjes en met een spiraal in deeg, waar - met soms meer smaakintensiteit - tot 30 procent zoutreductie haalbaar is. “De smaak wordt overigens niet alleen door het proeven bepaald, maar ook door aroma’s”, zei De Kok. “Zout en suiker geuren zelf niet, maar wel zijn verbindingen voor associaties mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan de geur van suikerspin voor zoet en de geur van zee voor zout. Stop je dit erin, dan ervaart de consument het als zoeter of zouter. Zo is bij Vion bij zoutreductie in bacon zonder toevoegingen gekeken welke geureffecten leiden tot de zoutintensiteit van bacon. Op deze manier is volgens het bedrijf 20 tot 30 procent minder zout mogelijk.”

nele eigenschappen zijn en of deze vervangen kan worden, bleek tijdens de sessie over banket. Vet kan deels worden vervangen door inuline en voor suiker is er een combinatie van zoetstoffen. Het bleek vooral veel proberen, met wisselend resultaat. Zo smaakten sommige testkoeken gewoon niet goed. Daarnaast waren er vetvervangers op basis van eiwitten die tijdens het bakken krompen. Vet is net als suiker ook een smeermiddel, dus soms moesten testversies van de bakplaat afgebikt worden. En polydextrose zorgde ervoor dat machines verstopt raakten. Dat merk je pas dagen later.

Level playing field Ook in clean label is technisch al veel mogelijk. Zelfs jaren geleden al, denk maar aan gistextracten. Alleen blijft de vraag hoe de industrie de innovaties de supermarkten in krijgt. Misschien moeten retailers bij hun aanvragen aan leveranciers gerichter opdrachten uitschrijven en specifiek vragen om producten met een bepaald percentage minder zout, waar fabrikanten vervolgens op kunnen inschrijven. Ook hier dachten de aanwezigen dat voor een level playing field brancheverenigingen noodzakelijk zijn. Als er geen keuzevrijheid meer is in het aanbod, krijgen gezondere producten vanzelf een impuls. Bedrijven moeten daadwerkelijk aan de slag, met energie, eerlijkheid en eenvoud, besloot Bert Roetert, voorzitter Food Valley NL. “Voor wat betreft clean label moet een ketenreactie op gang gezet worden. Op het gebied van smaak moeten brancheverenigingen breder inzetten op reductie. En bij herformulering gaat het om kennis delen zonder dat je direct aan bedrijfsgeheimen komt. Om met de broodsector te spreken: op een gegeven moment moet je ophouden met praten en gewoon doen.”

Veel proberen Een student van HAS Hogeschool Den Bosch bekijkt in opdracht van een fabrikant bij gevulde koeken per ingrediënt wat de functio36



23-07-14 10:01

Bedrijvengids De EVMI-bedrijvengids is een praktische lijst van bedrijven die actief zijn in de voedingsmiddelenindustrie. Deze lijst is ook te vinden op www.evmi.nl, waar u kunt zoeken op alfabet, categorie en regio. Staat uw bedrijf nog niet in de EVMI-bedrijvengids? Kijk dan op www.evmi.nl/bedrijvengids voor de mogelijkheden om ook uw bedrijf in dit overzicht op te nemen.

Advies/Consultancy

Lubron Waterbehandeling BV Postbus 540 4900 AM OOSTERHOUT 0162-426931 www.lubron.eu

ACO BV Postbus 217 7000 AE DOETINCHEM 0314-368280 www.aco.nl

DNV GL Business Assurance Certificering & Training Zwolseweg 1 2994 LB Barendrecht 010-2922700 www.dnvba.nl Huijbregts Groep Postbus 165 5700 AD HELMOND 0492-596300 www.huijbregts.nl

MasterLab BV Postbus 1 5830 MA BOXMEER 0485-589470 www.masterlab.nl

MPS Red Meat Slaughtering B.V. Albert Schweitzerstraat 33 7131 PG LICHTENVOORDE 0544-390500 www.mps-group.nl

Improving Quality

ALControl Food & Water Everdenberg 41 5346 VA Oosterhout 0162-488 488 http://nl.alcontrol.com/nl Azelis Netherlands Meerpaal 5 4904 SK OOSTERHOUT (NB) 0162-423240 www.azelis.com

Liniestraat 1 -A 4051 BN OCHTEN 06-22940774 www.improvingquality.nl

ISACert Nederland Obrechtstraat 28 E 8031 AZ ZWOLLE 0031 (0) 88-4722378 www.isacert.nl

Nederlandsch Octrooibureau Jan Willem Frisolaan 13 2517 JS ‘S-GRAVENHAGE 070-3312598 www.nlo.nl

Uw bedrijfsgegevens ook op deze pagina’s? Ga naar www.evmi.nl/ bedrijvengids of bel voor meer informatie naar 088-2944847 eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

_EVMI_bedrijvengids_5-2014.indd 37

37

24-07-14 14:16

Nutrilab BV

Chr. Hansen

Postbus 7 4284 ZG RIJSWIJK 0183-446305 www.nutrilab.nl

Gelderlandhaven 5A 3433 PG NIEUWEGEIN 030-6019920 www.chr-hansen.com

O. P. & P. Product Research BV Burg. Reigerstraat 89 3581 KP UTRECHT 030-2516772 www.opp.nl

PACCOR Netherlands B.V. Watergoorweg 69 3861 MA NIJKERK 088-5790900 www.paccor.com

Heeft u al een gratis abonnement op de digitale nieuwsbrief van EVMI? Ga naar de website en

Tebodin Netherlands B.V. Postbus 16029 2500 BA Den Haag 070-3480911 www.tebodin.com

Ingrediënten en grondstoffen Simac QuadCore BV De Run 1101 5503 LB VELDHOVEN 040-2582100 www.simacquadcore.nl

Bakels Senior NV Postbus 44 1380 AA WEESP 0294-414559 www.bakels-senior.nl

Codrico Rotterdam B.V. Rijnhaven Z.z. 15 3072AJ ROTTERDAM 010-2906666 www.codrico.com

Fa. L.I. Frank Postbus 46 7390 AA TWELLO 0571-272141 www.lifrank.nl

IN2FOOD Postbus 93 6920 AB DUIVEN 026-3186704 www.in2food.nl

Puratos Nederland Industrieweg 1 4762 AE ZEVENBERGEN 0168-326260 www.puratos.nl

registreer u!

Précon Food Management BV

Ranks Meel BV

Postbus 26 3980 CA BUNNIK 030-6566010 www.precon-food.nl

Postbus 16 4233 ZG AMEIDE 0183-606200 www.ranksmeel.nl

Beneo Aandorenstraat 1 B-3300 TIENEN 0032-16801301 www.beneo.com Brenntag Nederland BV

Silliker Netherlands B.V. Postbus 153 6710 BD EDE 0318- 649444 www.silliker.nl

38 38

Postbus 79 3300 AB DORDRECHT 035-5889200 www.brenntag.nl

eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014 eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2013


24-07-14 14:17

Schobbers BV, H. CH. Vasco da Gamaweg 8 5928 LD VENLO 077-3969120 www.schobbers.nl

Raps Benelux Postbus 369 5680 AJ BEST 0499-373525 www.raps.com

Unifine Industry Postbus 5631 3297 ZG PUTTERSHOEK 078-6762344 www.unifine.com

Refresco Benelux B.V. Oranje Nassaulaan 44 6026 BX MAARHEEZE 0172-630630 www.refresco.nl

C O N T R O L

S Y S T E M S

CIMPRO Cimpro Postbus 3196 4800 DD BREDA 076-5317788 www.cimpro.com Dinnissen BV

Van Delft Biscuits BV Postbus 365 3840 AJ HARDERWIJK 0341-411624 www.vandelftbiscuits.nl

Remia C.V. Dolderseweg 107 3734 BE DEN DOLDER 030-2297911 www.remia.nl

O P E N

Horsterweg 66 5975 NB SEVENUM 077-4673555 www.dinnissen.nl

Endress+Hauser B.V. Verstegen Spices & Sauces B.V. Postbus 11041 3004 EA ROTTERDAM 010-2455100 www.verstegen.nl

Nikkelstraat 6-12 1411 AK NAARDEN 035-6958611 www.endress.nl

Roem van Yerseke B.V. Groeninx van Zoelenstraat 35 4401 KZ YERSEKE 0113-577700 www.roemvanyerseke.nl

Vipam BV Poppenbouwing 26 a 4191 NZ GELDERMALSEN 0345-565670 www.vipam.nl

Vollebregt Fresh Company

Voor het meest actuele nieuws uit de voedingsmiddelenindustrie gaat u naar www.evmi.nl

Platinastraat 10 2718 RZ ZOETERMEER 079-3610067

Machines, apparatuur en toebehoren/ diensten

Eriks Bv Toermalijnstraat 5 1812 RL ALKMAAR 072 515 15 14 www.eriks.nl Hosokawa Micron B.V. Gildenstraat 26 7005 BL DOETINCHEM 0314-373333 www.hosokawamicron.nl

BITO Systems NV Royaan B.V. Hoge Maat 8 3961 NC WIJK BIJ DUURSTEDE 0343-596659 www.royaan.nl

Niasstraat 1 3531 WR Utrecht Tel 030 711 30 90 www.bitosystems.com

DPA Processing & Technology Gatwickstraat 11 1043 GL Amsterdam 020 – 5151555 www.dpaprocessing-technology.nl



39

24-07-14 14:17

Ishida Europe BV De Dieze 5 5684 PR BEST 0499 39 3675 www.ishidaeurope.nl

Oxoid BV

Scharff Techniek BV

Scheepsbouwersweg 1 B 1121 PC LANDSMEER 020-4106500 www.oxoid.com

Atoomweg 51 3542 AA UTRECHT 030-2410972 www.scharfftechniek.nl

Pedak Meettechniek BV

Schouw Informatisering B.V.

Postbus 3030 6093 ZG HEYTHUYSEN 0475-497424 www.pedak.nl

Postbus 435 4870 AK ETTEN - LEUR 076-5042520 www.schouw.org

Spraybest Europe BV Krohne Nederland b.v.

Zwanenburgerdijk 335 1161 NN ZWANENBURG 020-4976780 www.spraybest.nl

Postbus 110 3300 AC DORDRECHT 078-6306200 www.krohne.com

LSBL Services VOF Galvanistraat 1 6716 AE EDE 0 318 69 69 99 www.lsbl.nl

Precia Molen Franse Akker 1 4824 AL BREDA 076 524 2526 www.preciamolen.nl

Techmation B.V. Postbus 195 4250DD Werkendam 0183-500 331 www.techmation.nl

TQC BV Molenbaan 19 2908 LL CAPELLE A/D YSSEL 0180-631344 www.tqc.eu

Mettler-Toledo BV Postbus 6006 4000 HA TIEL 0344 638363 www.mt.com

Rittal BV Postbus 246 6900 AE ZEVENAAR 0316-591911 www.rittal.nl Roma Nederland BV Postbus 59 4940 AB RAAMSDONKSVEER 0162-512012 www.romaned.nl

Munters BV Postbus 229 2400 AR ALPHEN AAN DEN RIJN 0172-433231 www.munters.nl

40

SCA Hygiëne Products BV Postbus 670 3700 AR ZEIST 030-6984600 www.sca.com

De volgende editie van EVMI verschijnt op: Dinsdag 16 september Sluitdatum reserveren advertenties: Dinsdag 26 augustus Voor vragen over advertenties: Wilma Zijlstra: 088-2944847 Felix Berentsen: 06-42759518



24-07-14 14:17

Palatinose verlengt houdbaarheid Producent van functionele ingrediënten Beneo heeft testen uitgevoerd om de houdbaarheid en de kwaliteit van zowel vers als ingevroren verpakte donuts met doorschijnende en gekleurde glazuren te verbeteren. Zowel de houdbaarheid als de productkwaliteit nemen volgens het bedrijf toe als sucrose in het glazuur gedeeltelijk door Beneo’s functio nele koolhydraat Palatinose wordt vervangen. Dat hangt samen met de eigenschap van dit koolhydraat om de wateractiviteit en de vochtmigratie te regelen. Bovendien blijft het glazuur met Palatinose gedurende de hele verlengde houdbaarheidstermijn transparant. Dankzij de lage hygroscopiciteit van Palatinose en controle van vochtmigratie wordt het glazuur niet kleverig. Verder hebben met Palatinose geglazuurde vers verpakte donuts een aangenamere zoete smaak dan wanneer er zuiver sucroseglazuur wordt gebruikt, claimt Beneo. Palatinose werd ook toegepast in diepgevroren verpakte donuts. Het glazuur blijft dan droog en kleeft niet aan de verpakking. Meer info: Beneo www.beneo.com

DataMan 8050 barcodescanners van Cognex Isotron Systems lanceerde eind juni 2014 de nieuwe DataMan 8050 van Cognex, een handheld barcodescanner. De scanner is ontworpen met een robuuste behuizing om stand te houden in een industriële omgeving. De DataMan 8050 en 8050X ID-readers zorgen volgens leverancier Isotron voor een betrouwbare hoge snelheidsuitlezing van codes. Ze zijn ideaal voor hoge snelheidstoepassingen in productieomgevingen zoals bijvoorbeeld de verpakkingsindustrie. De DataMan 8050 en 8050X maken gebruik van de gepatenteerde 1DMax+ met Hotbars algoritmen om ook beschadigde, laag contrasterende en direct geprinte barcodes te kunnen lezen. De serie is zowel leverbaar in een uitvoering met bekabeling als in een uitvoering met een draadloze communicatiemodule. Meer info: Isotron Systems B.V. www.isotron.eu

Rittal breidt programma bedieningsbehuizingen uit Als ‘gezicht’ van machines en installaties moeten bedieningsbehuizingen er fraai uitzien, maar ook ergonomie en efficiënte montage zijn van belang, stelt Rittal, producent van de behuizingen. De fabrikant bood tot nu toe drie bedieningsbehuizingen van plaatstaal aan, met duidelijke verschillen in design en montagetechniek. Nu is dat uitgebreid tot een uniform systeemplatform met in totaal negen standaardafmetingen, uniforme systeemtoebehoren en een modern design, aangepast aan het overige assortiment voor de interface tussen mens en machine. Voor een eenvoudige servicetoegang vanaf de voorof achterkant kan de bedieningszijde van de behuizing zowel aan de scharnierende deur of op de vaste achterwand worden aangebracht. Alle constructiedetails zijn ontwikkeld voor een hoge mate van efficiëntie bij de montage. Zo kan er snel een extra aluminium frontplaat op deur of achterwand worden gemonteerd voor eenvoudige bewerking van de bedieningszijde met boringen en uitsparingen voor TFT’s, beeldschermen of panel-PC’s. Meer info: Rittal www.rittal.nl

Robot voor hanteren kleine producten IRB 1200 is een compleet nieuwe robot van ABB Robotics, speciaal ontwikkeld voor het efficiënt hanteren van kleine producten. De robot beantwoordt aan de hedendaagse behoefte van het snel en doelmatig beladen en ontladen van bewerkingsmachines. Volgens ABB Robotics zijn de cellen 15 procent kleiner geworden, terwijl de cyclustijd met 10 procent verminderd is. Het gebruiksgemak is verhoogd terwijl de robot nog compacter is dan de voorgangers. Dankzij het gladde oppervlak zijn onderhoud en schoonmaak gemakkelijk uit te voeren. Dit is vooral van belang in omgevingen waar bijvoorbeeld bewerkingsmachines worden bediend of in de voedingsmiddelenindustrie waar grondstoffen worden gehanteerd. Er zijn twee varianten leverbaar (met een reikwijdte van 700 mm reikwijdte en 7 kg nuttige last en 900 mm reikwijdte en 5 kg nuttige last). Beide versies kunnen op verschillende manieren gemonteerd kunnen worden. Meer info: ABB Robotics www.abb.com/robotics


41_prodnws1.indd 41

41

24-07-14 12:29

Barbecueweertje: met informatie vanuit online bestellingen kunnen retailer en vleesfabrikant betere voorspellingen doen over vleesproducten die nodig zijn.

D v z z m d m o r d e p h g

Rabobank: ‘Investeren in flexibeler productie’

Fabrikant moet e-proof worden Tekst: Tom van der Meer | Foto’s: EVMI, Rabobank

Consumenten kopen steeds meer voedingsmiddelen online. Fabrikanten zullen hun assortiment, marketing en supply chain moeten aanpassen om aantrekkelijk te blijven voor de e-klant. Dat stelt de Rabobank in het rapport ‘Food Processors challenged by online growth dynamics’.

Door de hoge vlucht van het boodschappen doen via internet, staat de voedingsindustrie, net als de andere partners in de keten, aan de vooravond van een revolutie. Fundamentele veranderingen kunnen volgens het rapport van de bank wel eens dezelfde orde van grootte hebben als die van de opkomst van de zelfbedieningssupermarkten en later van hard discounters en van private label. In het rapport is onderzocht wat online retail nu precies verandert aan de spelregels voor de voedingsindustrie. Want dat er wat verandert, staat vast. Onderzoeksbureau IGD heeft becijferd dat de online verkoop van voedings42

middelen in Europa tussen 2012 en 2016 verdubbelt. Op het gebied van marktpenetratie ligt het Verenigd Koninkrijk op kop (met 6,3 procent), gevolgd door Frankrijk (4,3 procent). Nederland is goede derde met een penetratiegraad die groeit van 1 procent (in 2012) naar 4,1 procent in 2016. Ook technisch verandert er veel. Zo kunnen verkopers met nieuwe technologie bijvoorbeeld beïnvloeden wat de consument te zien krijgt, of wat bovenaan het scherm komt. Zo kunnen zij de klant in deze op algoritmen gebaseerde wereld met aanbiedingen op maat in een bepaalde richting sturen. Ook zijn op

basis van de browse- of bestelgeschiedenis van een klant, alternatieve producten aan te bieden. Dit is ook mogelijk door klantprofielen te vergelijken of door specifieke patronen in koopgedrag (bijvoorbeeld rond verjaardagen). Strategische veranderingen Met name merkfabrikanten zullen met deze aspecten aan de slag moeten om klanten ook online aan zich te (blijven) binden, zichtbaar te zijn op internet en geen ‘schermaandeel’ te verliezen. Volgens John David Roeg, senior analist van de Rabobank, moeten fabrikanten op zeker drie gebieden strategische veranderingen doorvoeren: veranderingen in assortiment, nieuwe marketingtechnieken en nieuwe efficiency in de supply chain. Op het gebied van het assortiment lopen grote fabrikanten het risico dat hun merken niet meer de aandacht krijgen, als consumenten op internet filters gebruiken. Dan kan het bijvoorbeeld zijn dat alleen nog maar glutenvrije of zoutarme producten getoond worden.


42-43_onlinekoopgedrag.indd 42

23-07-14 10:03

V I a k t m t d z D p k k k O v v o s d d d k r k r

N B e O w f k k d

De producten zelf e-proof maken, kan bijvoorbeeld door als B-merkfabrikant flexibel te zijn en te specialiseren in niches, zoals ‘gezonde keuze’-producten. A-merkfabrikanten moeten meer dan ooit focussen op productdifferentiatie en merkimago. Hoe sterker het merk, hoe groter de kans dat consumenten op die merknaam zullen zoeken, aldus het rapport. Filterresultaten zijn ook te beïnvloeden via slimme prijsstellingen en door te varieren in verpakkingseenheden. Door een verpakking bijvoorbeeld iets te verkleinen, kan het product net iets voordeliger worden aangeboden. Verpakking e-proof maken In de marketing moet een bedrijf meer geavanceerde systemen en procedures gebruiken om het eigen schermaandeel 24/7 veilig te stellen, stelt de bank. Daarvoor dienen marketing en sales steeds intensiever samen te werken. Klanten zullen via zoeksystemen diverse producten op het computerscherm zien, dus is het zaak om op te blijven vallen. De zichtbaarheid en herkenbaarheid van verpakkingen wordt daardoor belangrijker. Fabrikanten kunnen hierop inspelen met duidelijker of grotere lettertypes of door een duidelijker branding met sterke, herkenbare merken. Online zal ook het aantal impulsaankopen verminderen, simpelweg omdat de geur van vers brood ontbreekt en omdat de consument op het wereldwijde web geen verleidelijk snoepgoed aantreft tijdens het wachten voor de kassa. Dat kan online worden ‘nagebootst’ door de klant ook hier, op grond van zijn eerdere browse- en koopgedrag op internet, koopsuggesties te doen en zo een bepaalde richting op te sturen. Daarnaast valt te denken aan klantspecifieke promoties of geldterugacties.

minderen, omdat er meer online getest kan worden. Verder is een betere controle op goederenstromen mogelijk. Dat leidt tot versere producten en betere voorspellingsmogelijkheden voor de productie van de juiste hoeveelheden (op de juiste momenten). Investeren in kortere lead times en flexibeler productie zorgt ervoor dat beter kan worden geanticipeerd op wat consumenten willen. Als bijvoorbeeld de weersverwachtingen gunstig zijn, spelen vleesbedrijven hier op in door barbecueproducten aan te bieden. Maar met informatie vanuit online bestellingen kunnen zowel retailer als vleesfabrikant betere voorspellingen doen over de hoeveelheid producten die nodig zullen zijn. Dit leidt tevens tot minder verspilling. Lagere drempels Voor foodbedrijven die strategische veranderingen op deze drie gebieden voortvarend oppakken, liggen er goede kansen voor verdere groei. De schapruimte is immers geen beperkende factor meer. Ook is er een veel lagere drempel om producten in het assortiment te krijgen (maar ook om weer uit het schap ver-

wijderd te worden). Dit geldt voor bestaande producten van fabrikanten, maar ook voor premium en internationale producten van nieuwe en kleine aanbieders. Bovendien zullen, zo verwacht de bank, sommige fabrikanten hun producten via nieuwe online platforms en marktplaatsen gaan verkopen. Ook zullen steeds meer non-foodfabrikanten hun productaanbod verbreden met levensmiddelen. En omdat consumenten met name levensmiddelen steeds vaker via internet aanschaffen, zullen retailers hun vloeroppervlak in de toekomst waarschijnlijk drastisch gaan beperken. De supply chain voor met name verse producten wordt korter en beter georganiseerd. Het leeuwendeel van de foodproducten zal de consument online kopen. Alleen de foodproducten met de hoogste omloopsnelheid en met de hoogste winstmarges blijven verkocht worden in de ‘bakstenen’ supermarkt. Het rapport ‘Food Processors Challenged by Online Growth Dynamics’ is op te vragen bij de Rabobank, via Food & Agribusiness Research, farpublications@ rabobank.com

Nieuwe efficiency Bij de supply chain gaat het om een nieuwe efficiency voor retailers en foodproducenten. Online retail zorgt voor meer complexiteit, waardoor sommige kosten (bijvoorbeeld voor flexibeler productieruns) stijgen, terwijl andere kosten (bijvoorbeeld voorraadkosten) juist kunnen dalen. Ook verwacht de Rabobank dat de kosten voor productontwikkeling vereisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

42-43_onlinekoopgedrag.indd 43

43

23-07-14 10:04

Indonesisch familiebedrijf wil exporteren naar Indonesië

Go-Tan op handelsmissie Tekst: Mirjam van der Ploeg/RVO.nl | Foto’s: Go-Tan

Wanneer de eerste wok- en chilisauzen in de schappen in Indonesië liggen? Dat is nog te vroeg om te zeggen, maar tijdens de handelsmissie naar Jakarta zijn de eerste contacten met leveranciers en distributeurs gelegd. Bing Go, directeur van Go-Tan, vertelt over zijn ervaringen. De in paars en rood verpakte producten van GoTan als kroepoek, sambal, woksaus en boemboes vallen op in het schap van de su permarkt. Vaak staat er een foto van een van de familieleden op de verpakking. GoTan is een familiebedrijf dat sinds 1954 Indische in grediënten maakt voor inmiddels 45.000 consumenten per dag, in zo’n twintig Euro pese landen. GoTan wil ook producten naar Indonesië exporteren. Directeur Bing Go reist de hele wereld over. Internationaal onderne men zit hem in het bloed. Wat is er leuk aan internationaal ondernemen? “Het wereldwijd inkopen en verkopen. Soms is dat lastig, een oogst kan bijvoorbeeld te genvallen door regen. Pepers en kokosnoten zijn dan anders van kleur, geur of smaak. Of de sambal is te heet. Dat is de consument niet meer gewend, die wenst voortdurend dezelfde smaak. We mengen grondstoffen dan bijvoorbeeld met een andere oogst, omdat we geen kleur, geur en smaakstof fen willen toevoegen.” Hoe heeft u de handelsmissie ervaren? “Er waren zo’n honderd deelnemers uit allerlei sectoren, zoals engineering, baggerindustrie, 44


44-45_go-tan.indd 44

23-07-14 10:05

l d i o e b ‘ s z v d F n “ p w z a z F p m d

Z e “ e s N r t

luchtvaart en gezondheidszorg. Het duurde drie dagen en je zit voornamelijk opgesloten in je hotel voor afspraken, maar we hadden ook een businessdiner met premier Rutte en een staatsbanket met president Susilo Bam bang Yudhoyono.” ‘Het is natuurlijk heel bijzonder om bij zo’n staatsbanket te mogen zijn. Tot mijn verba zing hoorde ik bij het selecte gezelschap van veertig man dat mocht aanschuiven. Je zit dan naast enorme Nederlandse bedrijven als FrieslandCampina en DHV. Blijkbaar word je niet op grootte geselecteerd.“ “Voor het diner met premier Rutte had ik een paar van onze leveranciers uitgenodigd. Het was natuurlijk prachtig dat ze daarbij aanwe zig konden zijn. Dat vind ik net zo interessant als contacten met mensen van de delegatie zelf. Ik heb iemand van het Wereld Natuur Fonds gekoppeld aan een van onze kroe poekleveranciers. Op die manier kunnen we misschien met z’n allen iets opsteken over duurzame ontwikkeling.” Zien de deelnemers elkaar voor het eerst? “Nee, er is van tevoren in Nederland een bij eenkomst geweest. Daar heb ik iedereen een stripboek gegeven over de geschiedenis van Nederlands-Indië in de oorlog, getiteld De te rugkeer. Dat voorkomt dat je naïeve diploma tieke fouten maakt. Als je over mensenrech

ten begint, moet je wel op de hoogte zijn van wat daar gebeurd is.” Waarom bent u meegegaan met de handelsmissie? “Omdat er in Indonesië belangstelling is voor onze sauzen en we op zoek zijn naar part ners. Ik was al van plan om naar Surabaya, Semarang en Maleisië te gaan, dus ik heb dat qua timing afgestemd op de handels missie in Jakarta.” “Een andere reden is dat ik bestuurslid ben van het Indisch Herinneringscentrum. We maken ons ook sterk voor het behoud van Nederlands Erfgoed in Indonesië. In Neder land heb je plaatsen als kamp Westerbork, Amersfoort en Vught, maar in Indonesië gaan momenteel historische plekken verloren waar Nederlanders hebben gezeten.”

Netwerken Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) onderhoudt binnen- en buitenlandse netwerken en kan advies geven over internationale weten regelgeving en een rol spelen bij het vinden van een internationale zakenpartner, of voor de financiering van activiteiten in het buitenland. RVO.nl biedt ook diensten aan ondernemers met duurzame, agrarische en innovatieve ambities. Meer info: www.rvo.nl/onderwerpen/internationaal-ondernemen. Meer weten over handelsmissies naar Indonesië of andere landen? Kijk op www.rvo.nl/ onderwerpen/internationaal-ondernemen/exportbegeleiding/missies-en-handelsreizen

Hoe is het om te ondernemen in Indonesië? “Niet makkelijk, ondanks de enorme econo mische groei daar. Onder andere omdat onze producten specialty food zijn, in de luxe hoek zitten. We zetten met wok- en chilisaus so wieso in op de bredere Aziatische keuken, want producten als sambal en ketjap heb je daar al genoeg en ik pretendeer niet dat die van ons beter zijn. Bovendien hebben Indo nesische bedrijven een kostenvoordeel omdat ze geen transportkosten hebben.” “We hebben de ideale partner nog niet ge vonden, maar hebben wel contact gelegd met een paar mogelijke leveranciers en distri buteurs. Over een jaar ga ik weer, je hebt echt een paar jaar nodig om de juiste part ners te vinden, net als bij andere exportlan den. Wat natuurlijk ook meespeelt is dat de retailafspraken met supermarkten één keer per jaar zijn.” Heeft u tips voor andere ondernemers? “Vind eerst uit of je een klik hebt. Dat is uit eindelijk heel belangrijk. En besef dat alles in Indonesië veel rustiger gaat. In Jakarta kun je er geen peil op trekken hoe laat je ergens aankomt. Er zijn cultuurverschillen, ook al zie ik dat westerse en oosterse werkwijzen wel wat dichter bij elkaar komen te liggen.” eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

44-45_go-tan.indd 45

45

23-07-14 10:05

Meer antioxidanten, minder cadmium

Biologische voeding tóch gezonder

Tekst: Norbert van der Werff | Foto’s: PlattelandsPost

Biologische voeding bevat een hoger gehalte aan antioxidanten dan ‘gewone’ voeding. Dat blijkt uit een meta-analyse van 343 publicaties van onder meer Carlo Leifert, hoog-

komen. Ook zat er in biologische gewassen een gemiddeld 48 procent lagere concentratie van het giftige metaal cadmium.

leraar Ecological Agriculture aan Newcastle University. De studie is in tegenspraak met eerdere meta-analyses.

Volgens Newcastle University zou een overgang naar biologisch fruit, groente en granen en daarvan afgeleide voedingsmiddelen een extra hoeveelheid antioxidanten verschaffen die gelijk is aan één of twee extra porties groente en fruit per dag. De gemiddelde niveaus van de antioxidanten in biologische voeding liggen tussen de 19 procent (fenolen) en 69 procent hoger (flavanonen) dan de gehaltes in niet-biologische voeding. Andere antioxidanten liggen daar tussenin: stilbenen +28 procent, flavonen +26 procent, flavonolen +50 procent en anthocyanides +51 procent. Veel van deze bioactieve stoffen zijn in voedingsinterventies en epidemiologische studies in verband gebracht met een verlaagd risico op chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten, 46

hersenziekten en bepaalde vormen van kanker. De aangetroffen verschillen tussen antioxidant-activiteit in biologische en niet-biologische gewassen zijn groter bij fruit dan bij groente. Voor fruit was er slechts sprake van ‘a trend towards a significant difference’. Wat de concentratie van flavonen en flavonolen betreft, waren er echter juist significante verschillen bij groentes en granen van biologische en of reguliere teelt, maar niet bij fruit. De onderzoekers constateerden bovendien verschillen voor enkele mineralen en vitamines. Zo zit er 6 procent meer vitamine C in biologische producten. Aan de andere kant werd 15 procent minder vitamine E aangetroffen. Verder bleken in gangbare gewassen vier maal vaker residuen van pesticiden voor te

Onderzoek De onderzoeksgegevens zijn afkomstig uit publicaties tussen januari 1992 en december 2011. Gezocht werd op de termen ‘organic’, ‘ecologic’ of ‘biodynamic’; conventioneel of geïntegreerd; en op de namen van 98 gewassen en producten. Zo werden 448 publicaties gevonden, waarvan er 105 werden verworpen, omdat ze waren gebaseerd op ongeschikte datasets of dezelfde data bevatten als andere studies. 174 onderzoeken hadden betrekking op groente, 112 op fruit en 61 op granen. Slechts 37 gingen over oliezaden, kruiden, specerijen en samengestelde producten. Zo’n 70 procent van de studies die werden geraadpleegd, waren uitgevoerd in Europa, voornamelijk in Italië, Spanje, Polen Zweden, Tsjechië, Zwitserland, Turkije, Denemarken, Finland en Duitsland. De overige datasets zijn afkomstig uit de VS, Brazilië, Canada en Japan.


46-47_biologisch.indd 46

23-07-14 10:06

‘ D m w b g w k u a i m z C e a s v n d I f e U d d t g b v d s H e w d b d

B

‘Minder statistische kracht’ De conclusies zijn in tegenspraak met eerdere meta-analyses. Volgens de onderzoekers werd daarbij een andere methodologie gebruikt. Bovendien waren die meta-analyses gebaseerd op minder studies en datasets, waardoor ze volgens hen “minder statistische kracht” hadden. Ze verwijzen naar onderzoek uit 2009 in opdracht van de Britse voedselautoriteit waarin geen significante verschillen in voedingswaarde werden geconstateerd. Die meta-analyse was gebaseerd op 26 onderzoeken over gewassen, vlees en zuivel. Carlo Leifert, hoogleraar Ecological Agriculture en eerste auteur van de nieuwe metaanalyse, zegt dat ‘tijd’ het grootste verschil tussen de beide studies is. “Onderzoek op dit vakgebied is langzaam op gang gekomen en nu kunnen we beschikken over veel meer data dan onderzoekers vijf jaar geleden konden.” In 2012 publiceerden onderzoekers van Stanford University in Annals of Internal Medicine een meta-analyse die wel omvangrijk was. Uit analyse van 240 studies concludeerden ze dat biologische producten niet méér voedingsstoffen bevatten dan reguliere producten, maar wel dat het risico van verontreiniging met residuen van bestrijdingsmiddelen bij biologische producten 30 procent lager is. De verschillen in de kans op overschrijding van de maximale hoeveelheid zijn echter klein, stelden de onderzoekers. Het risico op bacteriële infectie van kippenen varkensvlees staat los van de manier waarop ze gehouden worden, concludeerden de Amerikaanse onderzoekers. Het risico om bacteriën aan te treffen die resistent zijn voor drie of meer antibiotica, is echter 33 procent

hoger op regulier vlees dan op biologisch vlees. Eveneens in 2012 schreven onderzoekers van de Universiteit Gent en de University of Arkansas in het boek ‘Organic Meat Production and Processing’ dat biologisch vlees niet gezonder, veiliger en duurzamer is. Gezondheidsraad Is het ene individu dat niet ziek is, gezonder dan de andere niet-zieke persoon? In Nederland stelde de Gezondheidsraad in 2010 dat gezondheidswinst moet worden gedefinieerd als een sterk verminderd risico op ziekte. In die zin zijn biologische producten niet gezonder dan reguliere producten. De Gezondheidsraad deed toen de aanbeveling verder onderzoek te doen naar verschillen in de voedingskundige samenstelling en de aanwezigheid van pathogenen en contaminanten bij biologische en niet-biologische voeding. Drie jaar eerder was uit dieronderzoek van het Louis Bolk Instituut, in samenwerking met Wageningen UR, Rikilt en TNO, gebleken dat kippen die biologisch voeder krijgen, een sterkere immuunreactiviteit hebben dan kippen die regulier voer met een goede samenstelling krijgen. Na een gezondheidsverstoring, door prikkeling van het afweersysteem met een eiwit, bleek de groei van de biologisch gevoederde kippen sneller te herstellen. Het alertere immuunsysteem hing volgens de onderzoekers mogelijk samen met het lagere lichaamsgewicht van de biologisch gevoerde dieren. Kippen die regulier voeder kregen, hadden namelijk een snellere gewichtstoename, mogelijk door het hogere eiwitgehalte van het reguliere diervoeder.

Database beschikbaar Leifert zegt dat het debat over biologisch versus niet-biologisch al tientallen jaren loopt, maar dat het bewijs van de net gepubliceerde studie overweldigend is. “Biologische voeding heeft een hoog gehalte aan antioxidanten en bevat minder giftige metalen en pesticiden.” Toch noemt hij de studie een vertrekpunt. “We hebben overtuigend aangetoond dat er een verschil in samenstelling is tussen biologische en reguliere gewassen, nu is er een dringende behoefte aan een goed gecontroleerd humaan interventieonderzoek en cohortstudies die speciaal zijn ontworpen om de impact van een overgang naar biologische voeding op de gezondheid vast te stellen en te kwantificeren.” De auteurs stellen de volledige database die gebruikt is voor de meta-analyse beschikbaar via de website van Newcastle University. Ze willen daarmee het publieke en wetenschappelijke debat stimuleren. Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses, British Journal of Nutri-

Biologische Producten op de beurs Biovak.

tion, juli 2014 eisma voedingsmiddelenindustrie | augustus 2014

46-47_biologisch.indd 47

47

23-07-14 10:06

Het team van EVMI feliciteert de Eisma Media Groep

140 jaar vakinformatie voor tal van sectoren, van Aannemer tot Zakenauto!

onze kennis uw succes www.eismamediagroep.nl

EVMI wordt uitgegeven door Eisma Businessmedia, onderdeel van de Eisma Media Groep.

Eisma Media Groep is uitgever van hoogwaardige informatie- en communicatieproducten en diensten (o.a. vaktijdschriften, websites, e-mail nieuwsbrieven, events & awards en leermiddelen) in diverse business-to-business en educatieve markten. Vanuit de vestigingen in Leeuwarden en Doetinchem zorgen 140 professionals voor kennis en communicatiemogelijkheden die leiden tot succesvolle resultaten van onze klanten (meer dan een half miljoen ondernemers en onderwijsinstellingen in Nederland).

Vreugdenhil zet in op verduurzaming Producent van melkpoeder en andere zuivelgrondstoffen Vreugdenhil Dairy Foods zet in op verduurzaming. Dat blijkt uit de tweede MVOrapportage, onder de naam ‘Samen Verantwoord Groeien’. “Groeien én onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen, is niet iets wat we alleen kunnen. Al onze ketenpartners spelen hierin een belangrijke rol. De pijlers van ons MVO-beleid zijn onze leveranciers, onze onderneming en onze klanten. Zij vertegenwoordigen onze waardeketen”, legt algemeen directeur Jan Vreugdenhil uit. Het energiegebruik was in 2013 met 16 procent gedaald ten opzichte van 2005. Ook introduceerde Vreugdenhil het Programma Duurzaamheid voor de 900 melkveehouders die leveren aan het bedrijf. Doel van dit programma is om melkveehouders te stimuleren stappen te zetten op duurzaamheidsthema’s zoals dierenwelzijn, diergezondheid, energiebesparing en weidegang. De MVO-rapportage is te lezen op de website. Meer info: Vreugdenhil Dairy Foods www.vreugdenhildairyfoods.com

Diploma voor kaasmakers

SVO en BK bundelen krachten SVO vakopleiding food en het Bureau voor Kwaliteitszorg (BK) gaan samenwerken op het gebied van trainingen voedselveiligheid en kwaliteitszorg in de voedingsindustrie. Uitgangspunt van de samenwerking is dat beide organisaties werken vanuit hun eigen specialisme en dat ze gezamenlijk een compleet assortiment van trainingen aanbieden voor bedrijven in de voedingsindustrie. BK is Quality Assurance specialist en is op de hoogte van alle gangbare kwaliteitsnormen en actuele wetgeving. SVO is mbo-opleider voor onder andere de voedingsindustrie en spreekt de taal van de werkvloer. Zowel SVO als BK beschikken over ruime ervaring in het opleiden en trainen van nieuwe en vaste medewerkers in de voedingsindustrie. Door deze samenwerking verwachten beide organisaties dat ze beter in kunnen spelen op de wensen van de klant. Meer info: SVO vakopleiding food en BK www.svo.nl en www.bk-trainingen.nl

Voedingsmiddelentechnologen ronden cursus af

LSBL reikte op vrijdag 4 juli diploma’s uit aan 27 cursisten. Dat gebeurde tijdens een feestelijke bijeenkomst op de biologische boerderij De Hooilanden te Bennekom. Zes deelnemers ontvingen een diploma voor het met goed gevolg afronden van de opleiding VOB Kaas (zie foto). De overige deelnemers ontvingen het diploma voor de applicatie opleiding levensmiddelenindustrie. “Bijzonder is dat medewerkers van zeer verschillende bedrijven zich inschrijven voor de applicatie opleiding levensmiddelentechnologie”, zegt Gerrit de Jonge, directeur van LSBL. “Er is niet alleen van een diversiteit aan voedingsmiddelenbedrijven, maar bijvoorbeeld dit keer ook een medewerker van een transportbedrijf, wat veel te maken heeft met de voedingsindustrie.” In september start opnieuw een opleiding levensmiddelentechnologie. Deze 17-daagse opleiding biedt de aanstaande levensmiddelentechnoloog praktische kennis en inzicht om de processen in de voedingsindustrie beter te begrijpen.

Een groep van 11 cursisten heeft medio juni de opleiding ‘Praktijktoepassingen Voedingsmiddelentechnologie’ succesvol afgerond. De deelnemers hebben gedurende zo’n vier maanden bij Scienta Nova in Raalte 15 intensieve lessen gevolgd waarin zij veel praktische kennis hebben opgedaan op het gebied van: • grondstoffen en warenkennis en microbiologie; • verwerkingstechnieken van voedingsmiddelen en conserveren; • Voedselveiligheid, wetgeving, productaansprakelijkheid en inspectiemethodieken; • Voeding en gezondheid met allergenenbeheer. De opleiding wordt door ervaren vakdocenten IJsbrand Velzeboer en Henrieke Fiechter gegeven en kenmerkt zich door moderne digitale lesstof, veel praktijkproeven, actueel filmmateriaal en casussen van de meest recente voedselschandalen. De cursisten ontvingen hun diploma na afloop van de eindejaarsexcursie, dit jaar bij Hero in Breda.

Meer info: LSBL www.lsbl.nl

Meer info: Scienta Nova www.scientanova.com/pt-vmt


49_prodnws2.indd 49

49

24-07-14 12:29

In de rubriek Agenda staan evenementen en activiteiten vermeld voor de komende weken. Op www.evmi.nl is de volledige lijst beschikbaar voor zover de activiteiten bekend zijn bij de redactie. Daar vindt u ook uitgebreide informatie over de evenementen.

Agenda 5 september Start Applicatie opleiding levensmiddelentechnologie LSBL, Ede

9 september Cursus Voedselallergie voor Foodservice, Nieuwegein

12 en 19 september Tweedaagse cursus Innovatieve reinigingstechnieken, Utrecht

15-18 september Beurs WorldFood Moscow, Moskou (Rusland)

De prijs van (potten en blikken) appelmoes is sinds 2000 van alle voedingsmiddelen het meest gestegen.

15 september Mastersclass Financieel succes voor food, Breukelen

17-18 september Beurs Intrafood, Kortrijk (België)

18-19 september Protein Summit, Rotterdam

21-23 september Beurzen InterMopro, InterCool en InterMeat 2014, Düsseldorf (Duitsland)

22-25 september Cursus Validatie van methoden voor residuanalyse, Wageningen

24 september Seminar UV-Printing for Food Packaging, Stuttgart (Duitsland)

25 september Risico-inschatting en risicomanagement, Utrecht

25 september Cursus allergenenmanagement, Renswoude

Colofon Eisma Voedingsmiddelenindustrie is het vakblad voor de professional in de levensmiddelenindustrie. Het richt zich op kwaliteitsmanagers, productontwikkelaars, marketingmanagers en algemeen managers bij bedrijven in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, de toeleveranciers en de afnemers van deze bedrijven. UITGAVE Eisma Businessmedia bv, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem REDACTIE Norbert van der Werff (redactiecoördinator), tel. (088) 2944829 Tom van der Meer (eind)redactie, tel. (088) 2944830 Clara Bloemhof, Baukje van der Meer, Lieneke Schuitemaker (redactie) [email protected] DIRECTIE Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur UITGEVER Jacqueline Wijbenga

ABONNEMENTEN E-mail: [email protected] Tel. (088) 226 66 48 De abonnementsprijs bedraagt € 188,50 (excl. 6% BTW) per jaar (bij automatische incasso bespaart u € 2,- administratiekosten) en is bij vooruitbetaling verschuldigd. Voor andere landen op aanvraag. Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk te geschieden, een maand voor het einde van de abonnementsperiode; u ontvangt van ons een schriftelijke bevestiging. BANKRELATIE Rabobank Leeuwarden-Noordwest Friesland, IBAN: NL64RABO0335434991 VORMGEVING ZeeDesign, Witmarsum DRUK Scholma druk bv, Bedum © 2014, Eisma Businessmedia bv Leeuwarden.

MARKETING Ria Hoekstra, tel. (088) 2944862, [email protected] ADVERTENTIES Verkoop binnendienst: Wilma Zijlstra, tel. (088) 2944847, [email protected] Senior accountmanager Felix Berentsen, tel. (06) 42759518, [email protected] TRAFFIC ZeeDesign, tel.: (0517) 531672, fax: (0517) 531810, [email protected]

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.

Leveringsvoorwaarden: zie www.eismamediagroep.nl.

26 september Symposium Voedselverspilling door Microbieel Bederf, De Bilt

50

www.evmi.nl


50_servicepagina.indd 50

23-07-14 10:08

for your next career move in food Headquartered in Minong, Wisconsin, Jack Link’s is the undisputed No. 1 U.S. meat snack brand and fastest growing meat snack manufacturer worldwide. The Jack Link’s brand represents a heritage of quality and consumer trust. Jack Link´s is a family owned business that started producing the famous beef jerky in 1986 and since then has grown from their first plant in Minong, Wisconsin to 10 different plants worldwide. The company has been very successful in hiring and developing a team that lives the entrepreneurial spirit, while still maintaining the atmosphere of a family owned environment. In April 2014, Jack Link’s acquired the well-known BiFi and Peperami brands from Unilever, both well established brands in Europe. For the shortly to open EMEA HQ in Amsterdam we are looking for:

Commercial Controller Analytical thinker with excellent business sense Position: Responsible for monitoring and guarding the profitability of the customer and product portfolio. Controlling of price lists and managing and approving price changes. Managing the rebate agreements and will conduct the brand, customer and country P&L analyses. Managing credit limits, claims and payment conditions. Consolidating business data into management reports. Working closely together with and being an interface between the EMEA Sales & Marketing Teams and Finance. Reporting into the Business Controller EMEA, situated in Germany. Profile: MSc. degree in Business Administration/ Economics. Sound similar experience in FMCG company, preferably in confectionery, drinks or snacks category. Excellent knowledge of and experience with Excel and preferably other spreadsheet/calculation software. Personal profile: Result driven, pragmatic, target and problem solving oriented, analytical, self-motivating and fun to work with. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-53137885 , for application: [email protected]

Purchaser Supporting the business by procurement of goods and services Position: Responsible for growing the Bifi brand to achieve market leadership in their category in all channels, P&L responsible. Building and maintaining close relationships with customers and prospects. Working closely together with customers to develop joint agreed forecasts including demand patters, stock levels, marketing activities and sales promotions. Developing of annual business plans to achieve goals and to drive growth, identifying new distribution and promotional programs. Working closely together with colleagues from Marketing and Operations. Reporting into the EMEA Sales Director. Profile: At least a BSc. or MSc. education in a commercial or business management direction. 10 years international experience in multinational FMCG company, preferably in confectionary, drinks or snacks category. Personal profile: Effective influencer, solution- and target oriented, leading by example, determined decision maker, team player and fun to work with. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-53137885 , for application: [email protected]

Planning Manager Personality with strong analytical and critical thinking skills Position: Responsible for both the Demand and Sales Planning for the European organization by ensuring alignment between the production and sales planning by monitoring and adjusting forecasts and supply plans. Managing two direct reports (Supply Planner and Demand Planner), located at the EMEA headquarter in Amsterdam. Gaining in-depth understanding of production capabilities and constraints at the production site in order to optimize capacity and align with strategy. Reporting into the European Operations Director. Profile: BSc./ MSc. education in a manufacturing or supply chain direction. At least 5 years of experience in FMCG food supply chain management with understanding of factory production and product supply environment. Preferred experience of plant scheduling, logistics and inventory replenishment with proficiency in SAP. Personal profile: Effective influencer, team player, leading by example, long term focus, improvement oriented and fun to work with. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-53137885 , for application: [email protected]

Sales Country Manager Netherlands Enthusiastic “hunter“ with a true passion for growing business Position: Responsible for growing the Bifi brand to achieve market leadership in their category in all channels, P&L responsible. Building and maintaining close relationships with customers and prospects. Working closely together with customers to develop joint agreed forecasts including demand patterns, stock levels, marketing activities and sales promotions. Developing of annual business plans to achieve goals and to drive growth, identifying new distribution and promotional programs. Working closely together with colleagues from Marketing and Operations. Reporting into the EMEA Sales Director. Profile: At least a BSc. or MSc. education in a commercial or business management direction. 10 years international experience in multinational FMCG company, preferably in confectionary, drinks or snacks category. Personal profile: Effective influencer, solution- and target oriented, leading by example, determined decision maker, team player and fun to work with. Consultant: Janneke van der Logt, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-23637490, for application: [email protected]



EEN REPUTATIE OM HEEL, HEEL TROTS OP TE ZIJN

Voor Ishida is het een uitdaging wanneer de consument en media vragen om meer voedselveiligheid en kwaliteit. Neem bijvoorbeeld onze X-ray inspectiesystemen, ze hebben de beste detectiemogelijkheden en hoogste gevoeligheid onder de machines die op de markt beschikbaar zijn. Ze beschikken zelfs over de mogelijkheid om gewicht te schatten en onze machines kunnen misvormde of ontbrekende producten opsporen. Van gewichtschatting tot kwaliteitscontrole, als het gaat om uw reputatie, dan gaat u voor zekerheid.

Ishida, Zeker Weten! Bezoek onze website: ishidaeurope.com

Jaargang 15. Nr. 4 5 augustus Thema: voedselveiligheid. Opening Callebaut s Chocolate Academy Centre. Fabrikant moet e-proof worden

Recommend Documents