ISSN Ročník 3 Vychází Zdarma

Česko-vietnamský zpravodaj Thông tin Séc-Việt ISSN 1802-8896 • Ročník 3 • Vychází 8. 6. 2009 • Zdarma

Veletrh SVĚT KNIHY 2009:

3

2009

Cena PREMIA BOHEMICA do Hanoje

Hội chợ THẾ GIỚI SÁCH 2009-05-24:

Giải thưởng PREMIA BOHEMICA về Hà Nội Tuberkulóza dětí a dorostu Bệnh lao trẻ em và thanh thiếu niên

3-09 Vietnam.indd 1

5.6.2009 9:28:06

POBOČKY TOTAL BROKERS

BҦO HIӆM BҲT BUӜC GIÁ RҾ NHҨT CӪA TOTAL BROKERS • Xe con • Xe con • Xe con • Xe con • Xe con • Xe con • Xe con • Xe tҧi

– giá tӯ 1218 Kþ – giá tӯ 1525 Kþ – giá tӯ 1712 Kþ – giá tӯ 2207 Kþ – giá tӯ 3052 Kþ – giá tӯ 3893 Kþ

ÿӃn 3500 kg trên 3500 kg ÿӃn 12 000 kg

– giá tӯ 4733 Kþ – giá tӯ 3658 Kþ – giá tӯ 5864 Kþ

trên 2500 cm3

• Xe tҧi • Xe tҧi • Ĉҫu kéo móc

ÿӃn 1000 cm3 ÿӃn 1250 cm3 ÿӃn 1350 cm3 ÿӃn 1650 cm3 ÿӃn 2000 cm3 ÿӃn 2500 cm3

trên 1000 cm3 trên 1250 cm3 trên 1350 cm3 trên 1850 cm3 trên 2000 cm3

trên 12 000 kg

• Móc

– giá tӯ 8928 Kþ – giá tӯ 26 354 Kþ – giá tӯ 3814 Kþ

+ bҧo hiӇm tai nҥn giá rҿ nhҩt

B̻o hi͛m th́˿ng tích KHÔNG M̼T TI͘N cho gh͗ lái xe cͿa b̻o hi͛m b͇t buͱc + Giҧi quyӃt nhanh chóng thiӋt hҥi cho xe cӫa bҥn BҦO HIӆM DU LӎCH CHÂU ÂU RҾ NHҨT • Du khách cá nhân • Bҧo hiӇm gia ÿình-chi phí ÿiӅu trӏ • Cá nhân- ÿi công vө • Du lӏch gia ÿình trӑn vҽn • Cá nhân- ÿi công vө+ thӇ thao nguy hiӇm • Bҧo hiӇm du lӏch ngҳn hҥn khҳp thӃ giӟi CÁC SҦN PHҬM DӎCH VӨ KHÁC

• Bҧo hiӇm thѭѫng tұt lái xe mӭc 1 triӋu Kþ • Bҧo hiӇm nӝi thҩt- 100 000 Kþ • Bҧo hiӇm bҩt ÿӝng sҧn-trong trӏ giá 1 triӋu Kþ • Bҧo hiӇm xúc vұt gia ÿình (tháng)

490 Kþ 710 Kþ 890 Kþ 1290 Kþ 1460 Kþ giá tӯ 480 Kþ 490 Kþ 979 Kþ 50 Kþ

+ BҦO HIӆM NGѬӠI NѬӞC NGOÀI RҾ NHҨT

Bҥn hãy tӟi ÿàm phán tҥi các chi nhánh hay on-line trên trang WWW.TOTALBROKERS.CZ

ÿiӋn thoҥi: 244 400 876 inzerat TB A5viet.indd 1 3-09 Vietnam.indd 2

Benešov Benešov Beroun Blansko Brno Brno Bruntál Břeclav Česká Lípa České Budějovice Děčín IV. Dolní Břežany Domažlice Frýdek-Místek Havlíčkův Brod Hradec Králové Chrudim Jablonec nad Nisou Jeseník Jičín Jihlava Karlovy Vary Karviná Kladno Klatovy Kolín Krnov Liberec Litvínov Louny Mělník Mladá Boleslav Most Nový Jičín Nymburk Olomouc Olomouc Opava – Kateřinky Ostrava Ostrava – Vítkovice Pardubice Písek Plzeň Praha 2 – Vinohrady Praha 3 – Žižkov Praha 4 – Braník Praha 4 – Modřany Praha 5 – Stodůlky Praha 8 – Kobylisy Praha 9 – Hloubětín Praha 10 – Na Bohdalci Praha 18 – Letňany Prostějov Přerov Příbram II Rýmařov Sedlčany Strakonice Šumperk Tábor Tanvald Teplice Třinec Turnov Uherský Brod Ústí nad Labem Vrbno pod Pradědem Vsetín Zlaté Hory Zlín Znojmo Žďár nad Sázavou

Tyršova 2182 318 590 790 STK Dlouhé pole 317 726 351 Palackého 96 311 533 792 nám. Svobody 32/3 604 211 973 Cejl 875/66 545 216 260 Rooseveltova 20 542 212 321 tř. E. Beneše 65 554 725 769 nám. T. G. Masaryka 13 519 324 446 T. G. Masaryka 196 487 522 447 Fráni Šrámka 32 386 325 302 Tržní 197/28 412 512 978 Pražská 636 – RA/MAX Domus 241 402 654 Spálená 157 379 427 208 Politických obětí 120 558 639 579 Žižkova 150 739 543 938 U koruny 73 495 523 670-2 Radoušova 19 469 315 973 Komenského 23/7 483 706 336 Lipovská 95 739 426 399 Zahradní 28 493 592 772 Žižkova 4849/109a 739 543 939 Jáchymovská 80 353 540 190 Těreškovové 2232 596 322 000 Floriánská 665 312 245 874 Čapkova 127/V 376 324 171 Karlovo nám. 89 321 621 550 nám. Minoritů 13 554 611 747 Rumunská 655/9 485 107 014 Zálužní 1 476 162 916 Žatecká 475 415 652 553 Bezručova 187 315 695 571 T. G. Masaryka 841 326 329 989 Moskevská 14/1 476 000 525 Lidická 1 556 731 222 Palackého 210 325 511 520 Krapkova 3 585 222 917 Lipenská 578/2 739 430 596 Kolofíkovo nábř. 30 – směr průmyslová škola 553 613 754 Reální 2 596 113 282 Lidická 880/33 596 630 338 Perštýnská 6 604 211 950 Drlíčov 145 382 222 555 Koterovská 37 377 429 728 Korunní 53 222 520 755 Koněvova 32 731 424 710 Za Skalkou 421/10 244 400 876 Soukalova 3355 604 211 975 Jeremiášova 870 – areál Skanska 251 551 588 Kobyliské nám. – st. metra „C“ – Kobylisy 284 680 945 Mochovská 535/38 – OS Havana 281 864 860 Nad Vršovskou horou 88/4 – areál STK 272 765 983 Tupolevova 515/102 222 514 992 Sádky 1615/4 582 332 428 Čechova 23 581 702 460 Pražská 30 318 599 506 Radniční 8 – u náměstí 554 254 608 nám. T. G. Masaryka 33 318 660 077 Lidická 167 383 387 355 M. R. Štefánika 1a 739 611 881 nám. Fr. Křižíka 496/10 381 251 000 Krkonošská 90 607 614 175 nám. E. Beneše 675/2 417 534 130 1. Máje 398 558 989 673 Jiráskova 129 481 322 155 Kaunicova 76 572 630 088 V Jirchářích 60/6 475 208 741 Bezručova 618 – naproti nák. středisku 554 751 507 Žerotínova 1114 – hotel Vsacan, 2. patro 571 477 210 Nádražní 297 733 608 422 tř. T. Bati 31 577 011 104 Dvořákova 21 515 226 228 nám. Republiky 64 739 543 940

27.3.2009 12:21:37 5.6.2009 9:28:14

Editorial

Đôi lời của Tổng giám đốc

0 2 3 0 9 6 7 2 8 4 8 9 8 2 3 6 9 2 9 0 0 4 0 7 4 6 3 9 5 2 0 7 6 4 2 8 0 5 8 5 0 6 5 8 5 0 3 2 8 0 6 8 7 5 0 5 0 3 5 8 7 0 2 4 8 0

2:21:37

Vážení a milí vietnamští přátelé!

Kính thưa các bạn Việt Nam thân mến!

Přinášíme vám další (snad) zajímavé a pro vás prospěšné informace a těšíme se na další bohatou spolupráci s vámi. Doufám, že zvláště spolupráce s vládou vaší země vám usnadní práci i pobyt u nás, jak o tom svědčí slova předsedy Poslanecké sněmovny našeho Parlamentu Miloslava Vlčka, která napsal do červnového vydání časopisu Parlament, vláda, samospráva: „Do poměrně pestré mozaiky českovietnamských vztahů se začlenila návštěva vietnamské parlamentní delegace v čele s J. E. Nguyen Phu Trongem, předsedou Národního shromáždění VSR. V průběhu jednání se hovořilo nejen o spolupráci obou parlamentů. Existují například předpoklady, aby se více rozvíjely české investiční aktivity ve Vietnamu. Jedná se především o vietnamskou vládou avízovaný velký rozvoj sektoru energetiky a těžby a zpracování nerostných surovin. A vzhledem k tradičním vztahům obou zemí nejsou české firmy bez šancí.“ Přeji vám krásné léto s dobrým pojištěním od naší společnosti! Váš

Chúng tôi lại mang đến cho các bạn những thông tin (chắc là) sẽ đáng quan tâm và bổ ích và hân hạnh chờ đón những sự cộng tác phong phú mới với các bạn. Tôi hy vọng, rằng nhất là sự hợp tác với chính phủ từ đất nước của các bạn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác và cả cư trú của các bạn tại đất nước chúng tôi, như lời khẳng định của Chủ tịch Quốc hội chúng tôi ông Miloslav Vlček, đã viết trong tạp chí số ra tháng 5 của Quốc hội, chính phủ, các cơ quan tự quản: „Khắc thêm vào mối quan hệ vững chắc nhiều mầu sắc Séc-Việt là chuyến thăm của đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam đứng đầu là ngài Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam. Trong quá trình đàm phán đã không chỉ nói tới sự hợp tác hai Quốc hội. Ví dụ tồn tại những cơ sở, cho phép phát triển hơn nữa các hoạt động đầu tư của Séc tại Việt Nam. Trước hết là nói về mối quan tâm của chính phủ Việt Nam phát triển mạnh khu vực năng lượng, khai thác và chế biến tài nguyên. Và với mối quan hệ truyền thống hai nước, các công ty Séc sẽ có nhiều cơ hội.“ Tôi chúc các bạn một mùa tuyệt vời với sự bảo hiểm tốt đẹp từ hãng của chúng tôi! Thân ái

Robert Kareš, Ph.D., MBA, náměstek pro úsek pojištění PVZP, a. s.

Robert Kareš, Ph.D., MBA, phó chủ nhiệm khu vực bảo hiểm PVZP, a.s.

Česko-vietnamský zpravodaj, vydává Tomáš Novák – Nakladatelství Revue, Za Skalkou 782/1, 147 00 Praha 4, www.nakladatelstvi-revue.cz, IČO 16460901, tel. 244468673, e-mail: [email protected]. Šéfredaktor Mgr. Tomáš Vladislav Novák. Překlad zajišťuje [email protected]. Grafická úprava a zlom Michal Špatz. Tisk Pardubická tiskárna Silueta. Vychází 6x ročně. Ročník 3., číslo 3/2009, evidenční číslo MK ČR E 17848, ISSN 1802-8896. Zdarma.

3 3-09 Vietnam.indd 3

5.6.2009 9:28:15

Téma

Chủ đề

Systém zdravotnictví v České republice

3. část

V předchozích dvou číslech našeho zpravodaje byla popisována ambulantní a ústavní péče, se kterou přichází do styku pacient v České republice. Dnes se čtenář seznámí s organizací neodkladné péče, dopravy nemocných a článek se krátce zmíní také o systému lázeňské péče. Zdravotní péče je zajištěna v případě náhlého onemocnění nebo úrazu i v době mimo ordinační hodiny nebo při nepřítomnosti ošetřujícího (praktického) lékaře. Způsob, jakým je toto zajištění realizováno, závisí především na místních podmínkách. V menších lokalitách lékaři spolupracují a navzájem se zastupují. V místech s větší hustotou obyvatelstva jsou zřizovány pohotovostní služby. Takzvaná „pohotovost“ může být poskytována ve zvláštních ordinacích (často na poliklinikách) jako lékařská služba první pomoci nebo pak přímo v nemocnicích (ústavní pohotovostní služba). Pohotovostní služby jsou zřizovány i pro náhlá stomatologická onemocnění. Rovněž vybrané lékárny poskytují pohotovostní lékárenskou službu. Je nutné si uvědomit, že pohotovostní služba není totožná s ambulantní péčí a nelze na ni tuto péči přesouvat. Pomoc na pohotovosti by měl pacient vyhledat pouze v případě ohrožení života, náhlého onemocnění nebo zhoršení zdravotního stavu vzniklého v době mimo pravidelný provoz zdravotnických zařízení poskytujících zdravotní péči. Zabezpečení lékařské služby první pomoci pro dospělé, lékařské služby první pomoci pro děti a dorost, lékařské služby první pomoci ve stomatologii a pohotovostní lékárenské služby zajišťuje okresní úřad. Pokud se pacient nemůže sám dopravit do zdravotnického zařízení k ošetření a odkládání první pomoci by mohlo ohrozit jeho život nebo nebezpečně zhoršit zdravotní stav, je nutné zajistit odbornou přednemocniční neodkladnou péči prostřednictvím záchranné služby. Pro její přivolání jsou stanovena zvláštní třímístná telefonní čísla – linka 155 nebo 112, na které jsou přítomni i cizojazyčně hovořící operátoři (anglicky nebo německy). Tyto telefonní linky jsou bezplatné. Zdravotnická záchranná služba prostřednic-

tvím svých vysoce kvalifikovaných operátorů přijímá tísňové výzvy, ty okamžitě zpracovává a určuje nejvhodnější způsob poskytnutí přednemocniční péče. Ošetření může být poskytnuto na místě vzniku úrazu nebo náhlého onemocnění, ale velmi často záchranná služba současně provede převoz pacienta do zdravotnického zařízení. I během převozu záchranáři poskytují nemocnému nutnou péči. Záchranný tým tvoří řidič a střední zdravotnický pracovník u rychlé zdravotnické pomoci, v případě rychlé lékařské pomoci tým doplňuje lékař. Kromě zajišťování přednemocniční neodkladné péče se záchranná služba podílí také na dopravě raněných, nemocných a rodiček, dopravě v souvislosti s transplantačním programem, přepravě odborníků do míst, kde jsou akutně zapotřebí, a rovněž na převozu léků, krve, krevních derivátů a biologických materiálů. Záchranáři se účastní likvidace zdravotních následků hromadných neštěstí a katastrof. Při své činnosti úzce spolupracují s hasičskými záchrannými sbory krajů a operačními a informačními středisky integrovaného záchranného systému. Dopravní zdravotní služba slouží pro přepravu pacientů v případech, kdy není možno použít dopravu běžným způsobem. O tom, zda stav pacienta vyžaduje použít tento způsob přepravy, rozhoduje lékař. Lékař stanovuje i to, zda je nutná přítomnost doprovázející osoby. Doprava se provádí vozidly smluvní zdravotní služby. Pouze tehdy, pokud hrozí nebezpečí z prodlení, pojišťovny hradí náklady i jinému přepravci. V minulém čísle Česko-vietnamského zpravodaje, kdy byla popisována ústavní péče, závěrečný odstavec informoval o tom, že mezi odborné lékařské ústavy patří také lázeňské léčebny. Doporučení k lázeňské léčbě vystavuje ošetřující lékař a má-li být hrazena zdravotní pojišťovnou, je nutné schválení revizním lékařem této pojišťov-


5.6.2009 9:28:16

Téma ny. Návrh na léčbu se podává na předtištěném formuláři. Zda má nebo nemá pacient nárok na lázeňskou léčbu, stanovuje vyhláška ministerstva zdravotnictví, kde jsou uvedeny jednotlivé diagnózy, indikační předpoklady, odborná kritéria, délka léčebného pobytu a seznam lázeňských zařízení určených pro dané onemocnění. Vyhláška rovněž stanoví kontraindikace lázeňské léčby, to znamená stavy či situace, při nichž nelze lázeňskou léčbu podstoupit. Lázeňská péče se poskytuje a hradí jako komplexní lázeňská péče nebo příspěvková lázeňská

Chủ đề péče. V prvním případě se jedná o péči, která je zaměřena na doléčení onemocnění či úrazu, zabránění vzniku invalidity a nesoběstačnosti. K nástupu do léčebny je pacient vyzván lázeňským zařízením. V tomto případě je péče plně hrazena pojišťovnou. Příspěvková lázeňská péče se poskytuje při chronických onemocněních, je poskytována jednou za dva roky a zdravotní pojišťovna hradí pouze vyšetření a léčení, na ubytování a stravu přispívá klient sám. Dětem a dorostu do 18 let se poskytuje komplexní lázeňská péče. MUDr. Alena Hoznauerová

Hệ thống y tế tại Cộng hoà Séc

phần 3

Trong hai số trước của tạp chí chúng tôi đã nói về khám bệnh và điều trị cho bệnh nhân tại Cộng hoà Séc. Hôm nay bạn đọc được giới thiệu về cách tổ chức chăm sóc sức khoẻ không thể trì hoãn, vận chuyển người bệnh và trong bài cũng giới thiệu ngắn về hệ thống điều dưỡng. Hình thức chăm sóc sức khoẻ này là để bảo đảm trong trường hợp ốm đau đột xuất hay tai nạn cả vào thời gian phòng khám không hoạt động hay không có mặt bác sĩ (thực hành) trực khám. Cách thức bảo đảm như thế nào phụ thuộc trước hết vào hoàn cảnh địa phương. Tại những địa bàn nhỏ các bác sĩ hợp tác và thay nhau trực. Tại những địa bàn có lượng dân cư đông được tổ chức dịch vụ sẵn sàng. Dịch vụ gọi là „sẵn sàng-

pohotovost“ có thể được cung cấp tại những phòng khám riêng biệt (thường là trạm y tế đa khoa) như dịch vụ cấp cứu y tế đầu tiên hay có thể ngay trong bệnh viện (dịch vụ cấp cứu thuộc bệnh viện). Dịch vụ sẵn sàng được thiết lập cả cho những trường hợp nha khoa cấp tính. Đồng thời tại một số hiệu thuốc nhất định cũng có cung cấp dịch vụ dược phẩm khẩn cấp. Cần phải lưu ý, rằng dịch vụ y tế sẵn sàng cấp


5.6.2009 9:28:17

Téma cứu không giống với khám bệnh ngoại trú và việc chạy chữa là không thể trì hoãn. Sự giúp đỡ của dịch vụ cấp cứu sẵn sàng bệnh nhân nên chỉ sử dụng trong trường hợp tính mạng bị đe doạ, đau ốm bất chợt hay tình trạng sức khoẻ xấu đột ngột ngoài thời gian mở cửa hoạt động bình thường của các phòng khám cung cấp dịch vụ y tế. Hình thành dịch vụ y tế cấp cứu cho người lớn, dịch vụ cấp cứu y tế cho trẻ em và thiếu niên, dịch vụ cấp cứu y tế nha khoa và dịch vụ sẵn sàng các hiệu tân dược do uỷ ban cấp huyện bảo đảm. Nếu như bệnh nhân không thể tự mình tới được các cơ sở chăm sóc y tế và việc trì hoãn cấp cứu có thể đe doạ sinh mạng hay tình trạng sức khoẻ xấu đi nghiêm trọng, thì cần phải được bảo đảm cứu chữa chuyên môn khẩn cấp thông qua dịch vụ cứu hộ. Để gọi lực lượng này có đường dây điện thoại nóng ba số- đường dây 155 hay 112, ở đó có cả những nhân viên trực ban nói được ngoại ngữ (tieesng Anh hoặc Đức). Đây là đường dây điện thoại miễn phí. Dịch vụ cứu hộ y tế thông qua những nhân viên trực tổng đài có nghiệp vụ rất cao của mình tiếp nhận các cuộc gọi cấp cứu, và họ ngay lập tức xử lí phân tích để đưa ra những biện pháp cứu hộ phù hợp nhất. Việc cấp cứu có thể được tiến hành tại chỗ nơi xảy ra tai nạn hay ốm đột ngột, nhưng thường thì đồng thời lực lượng cứu hộ chuyển bệnh nhân tới bệnh viện. Cả trên đường vận chuyển những nhân viên cứu hộ vẫn thực hiện với người bệnh những chăm sóc cấp thiết. Nhóm cứu hộ được hình thành bởi lái xe, nhân viên y tế trung cấp với hỗ trợ sức khoẻ khẩn trương, trong trường hợp giúp đỡ y tế khẩn trương, nhóm cứu hộ được bổ xung thêm bác sĩ. Ngoài bảo đảm việc cấp cứu, lực lượng cứu hộ còn tham gia vận chuyển người bị nạn, người ốm và sản phụ, chuyên chở các chương trình liên quan đến việc cấy ghép, đưa chuyên viên tới những nơi có nhu cầu cấp bách, và đồng thời vận chuyển thuốc men, máu, hàm tố huyết và vật liệu sinh học. Các nhân viên cứu hộ còn tham gia khắc phục hậu quả sức khoẻ trong những trường hợp xảy ra thiên tai hay tai nạn tập thể. Trong khi làm nhiệm vụ của mình, lực

Chủ đề lượng cứu hộ phối hợp chặt chẽ với các đơn vị cứu hoả, tổng đài và trung tâm thông tin điều phối hệ thống cứu hộ. Dịch vụ vận tải y tế được sử dụng để vận chuyển bệnh nhân trong những trường hợp, khi không thể dùng những biện pháp chuyên chở thông thường. Bác sĩ là người quyết định xem liệu tình trạng sức khoẻ của bệnh nhân có đòi hỏi phải sử dụng biện pháp vận chuyển này hay không. Bác sĩ cũng quyết định, là liệu có cần người đi theo hộ tống. Việc vận chuyển do các xe cơ giới của dịch vụ y tế theo hợp đồng thực hiện. Chỉ khi nào, nếu việc trì hoãn sẽ đe doạ nguy hiểm, thì hãng bảo hiểm trang trải chi phí cho cả đơn vị vận chuyển khác. Trong số trước của tạp chí thông tin SécViệt, đã có nói tới vấn đề điều trị có hệ thống, ở phần cuối nói về hệ thống các trung tâm y tế chuyên ngành bao gồm cả các viện điều dưỡng. Bác sĩ điều trị là người chỉ định giới thiệu đi điều dưỡng và nếu như biện pháp này được bảo hiểm y tế trang trải, thì còn cần phải được bác sĩ giám định của hãng bảo hiểm phê chuẩn. Đề nghị điều dưỡng được điền bằng mẫu in sẵn. Liệu bệnh nhân có quyền lợi được an dưỡng hay không, do thông tư của bộ Y tế qui định, trong đó có ghi rõ từng chuẩn đoán cụ thể, miêu tả các cơ sở, tiêu chuẩn chuyên môn, thời gian điều dưỡng và danh sách các viện điều dưỡng giành cho từng căn bệnh cụ thể. Thông tư đồng thời cũng qui định điều kiện an dưỡng, nghĩa là tình trạng hay hoàn cảnh, trong đó bệnh nhân không thể được điều dưỡng. Điều trị an dưỡng được cung cấp và thanh toán chi phí như điều dưỡng tổng thể hay điều dưỡng có trợ cấp. Trong trường hợp thứ nhất là nói về điều trị tập trung chữa trị nốt bệnh tật hay tai nạn, ngăn chặn xảy ra tàn tật và mất khả năng độc lập. Bệnh nhân được triệu tập tới an dưỡng đường để điều dưỡng. Trong trường hợp này thì chi phí hoàn toàn do bảo hiểm thanh toán. Điều trị an dưỡng phụ cấp giành cho những người bị bệnh mãn tính, hai năm một lần và hãng bảo hiểm y tế chỉ thanh toán chi phí khám và điều trị, còn tiền ăn ở thì bệnh nhân tự trả. Trẻ em và thiếu niên đến 18 tuổi được cung cấp dịch vụ điều dưỡng trọn vẹn. MUDr. Alena Hoznauerová


5.6.2009 9:28:19

Encyklopedie zdraví

Từ điển bách khoa sức khỏe

Tuberkulóza dětí a dorostu Tuberkulóza (tbc) patří k nejstarším chorobám lidstva. Největší objev v dějinách tbc nastal v roce 1882, kdy Robert Koch popsal původce onemocnění, acidorezistentní tyčinku, která se na jeho počest nazývá Kochův bacil. Historie Koch v roce 1891 také objevil tuberkulin používaný diagnosticky jako tzv. tuberkulinová zkouška. Dalším důležitým mezníkem byl rok 1921, kdy francouzští bakteriologové vypěstovali oslabený kmen původce onemocnění, který bylo možno využít jako očkovací látky u lidí. Protože dosavadní léčba pouze zpomalovala průběh onemocnění, které často končilo smrtí, vedla další snaha k objevení účinných léčebných prostředků. Zásadní změna v léčbě tbc nastala koncem druhé světové války a po jejím skončení. Byl objeven Streptomycin, kyselina paraaminosalicylová a bylo využito účinku kyseliny isonikotinové. Tuberkulóza jako sociální problém Existuje celá řada faktorů, které podporují vznik onemocnění. Jedním z rozhodujících je individualita infikovaného organismu závislá na vlastnostech zděděných i získaných v průběhu života. Dispozice k tbc infekci je rozdílná u různých ras a v různých geografických oblastech. Rozdíly s průběhem a úmrtností tbc jsou dány různým stupněm promořenosti infekcí u předcházejících generací a odlišnými sociálními a hygienickými poměry obyvatelstva. Klimatické podmínky mají značný vliv na průběh tbc infekce. Příznivého působení horského klimatu se léčebně využívá již od 19. století. Naopak průběh tbc je v oblastech tropů velmi akutní a závažný. Podobný je i vliv roční doby. Začátek bývá nejčastěji v zimních a jarních měsících a úmrtnost je nejvyšší na jaře. I vliv věku a pohlaví není zanedbatelný. V dětském věku jsou nejvíce ohroženy děti do jednoho roku života, kdy je velký sklon ke generalizaci infekce. U mladšího školního věku je výskyt nižší, avšak v prepubertě a pubertě počet onemocnění vzrůstá. Rozšíření a průběh tbc je úzce spjat se stupněm sociálních, hygienických a kulturních poměrů obyvatelstva. I sama tbc má zpětný vliv na sociální poměry nemocných a jejich rodin.

Příčina Nejčastější vyvolavatel tbc, kterého objevil Robert Koch, se nazývá Mycobakterium tuberculosis. Mykobakterie tvoří skupinu mikroorganismů. Dělí se na klasické mykobakterie (např. Mycobakterium (M.) tuberculosis, M. bovis, M. africanum) a atypické mykobakterie (např. M. avium – intracellulare). Epidemiologie Nejčastějším zdrojem tbc nákazy pro člověka bývá opět člověk nemocný nakažlivou formou, nejčastěji plicní. Člověk nemocný tbc vylučuje živé bakterie svými sekrety a exkrety, nejčastěji sputem při plicní formě, dále výměšky kůže a sliznic, stolicí, močí, sekretem pohlavních žláz a menstruační krví. Méně často jsou zdrojem onemocnění zvířata nebo ptáci jak hospodářská, tak i žijící ve volné přírodě, např. hovězí dobytek nebo drůbež. Vzácně mohou nákazu pro člověka představovat i jiné zdroje, jako např. kontaminované lékařské nástroje, jídelní příbory, nádobí a prádlo nemocného, a to i pro osoby, které se s nemocným nestýkají. Bylo též zjištěno, že tuberkulózní bakterie přetrvávají v bytovém prachu při nedostatečném slunečním svitu i několik let. K nejčastější cestě přenosu infekce patří inhalace zvířeného infikovaného prachu nebo šíření kapének nosního či bronchiálního sekretu. Méně častou cestou přenosu je požití infikovaných potravin (zejména mléka a mléčných výrobků), přímým kontaktem s infikovaným materiálem na kůži či cestou krevní (např. přestup infekce z matky na plod). Nejčastější bránu vstupu do lidského těla představuje dýchací ústrojí, výrazně méně trávicí ústrojí, kůže, vzácně oční spojivky, středouší, pohlavní orgány. Přestože výskyt tbc plynule klesá, situace vyžaduje stále značnou pozornost. Dle informací Světové zdravotnické organizace (WHO) každý rok na světě onemocní mnoho milionů lidí a několik milionů zemře. Tuberkulóza je nejčastější infekční


5.6.2009 9:28:19


Từ điển bách khoa sức khỏe

příčinou úmrtí. Výskyt je v současné době většinou soustředěn do rozvojových zemí, v ČR je situace velmi příznivá, v roce 2008 bylo hlášeno pouze 835 nových případů tbc všech věkových skupin. Následky tbc pro infikovaný organismus záleží na množství a virulenci mykobakterií, na opakovaném styku s infekčním zdrojem a také na stavu imunitního systému jedince a mohou být různě závažné: – organismus nebyl infikován, – infekce pronikla do organismu, ale jeho imunitní systém zabránil vzniku onemocnění, – infekce způsobila manifestní onemocnění. Klinický obraz dětské tuberkulózy Podobně jako tbc dospělých i tbc u dětí postihuje převážně dýchací ústrojí (asi z 80 %). Příznaky plicní tbc u dětí jsou minimální nebo zcela chybí, což platí pouze pro její nejčastější formy. U závažnějších forem jsou o to výraznější, o co je dítě mladší. Kašel velmi častý u dospělých se vyskytuje minimálně, pouze u závažných forem, je dráždivý, neproduktivní. Vykašlávání krve nastává u dětí výjimečně. Zvýšené teploty nebo horečky jsou pouze u nejzávažnějších forem, stejně jako dušnost. Únava, pocení, hubnutí a bolesti na prsou nepatří k běžným příznakům u dětí. Příznaky mimoplicních forem jsou dány tím, které systémy, orgány či tkáně jsou postiženy. Nejčastěji se vyskytuje tbc podkožních mízních uzlin, zejména krčních. K nejzávažnějším patří tbc mozkomíšních plen a ústředního nervstva. Je nejčastějším projevem generalizace tbc infekce. Velmi vzácná je vrozená tbc, která se objeví v prvních týdnech života kojence. Zdrojem nákazy je tbc onemocnění matky, průběh je velmi závažný a obvykle rychle spěje k úmrtí. Diagnostika 1) Epidemiologická souvislost s nakažlivým zdrojem. U plicních forem jím nejčastěji bývá dospělá osoba přímo v rodině dítěte. Zdroj se podaří prokázat v 70 i více procentech. U mimoplicních forem je průkaz zdroje velmi sporadický (zvířata, potraviny). 2) Rentgenologické vyšetření plic – kromě přehledného snímku je třeba zhotovit i hloubkové snímky tzv. tomogramy.

3) Tuberkulinová zkouška – podle Mantouxe, aplikuje se přísně do kůže na levém předloktí. Hodnotíme hmatný infiltrát, reakci odečítáme za 48 – 72 h, měříme milimetrovým pravítkem, reakce do 5 mm v průměru jsou negativní, 6 – 10 mm odpovídají reakci po očkování, silnější pak reakci postinfekční. 4) Bakteriologický průkaz – průkaz mykobakterií lze provést mikroskopicky, kultivací a pokusem na zvířeti. Při pozitivním nálezu následuje tzv. typizace (určení typu mykobakterií) a vyšetření citlivosti na antituberkulotika. Jako materiál můžeme odebrat sputum, výtěry z hrtanu, žaludeční obsah, výplach z průdušek, výpotek z dutiny pohrudniční, břišní, mozkomíšní mok, moč, stolici… 5) Serologické vyšetřovací metody v diagnostice tbc a quantiferon (průkaz specifických antigenů, které se vyskytují pouze v M. tuberculosis a vyvolávají tvorbu interferonu gama). 6) Pomocné vyšetřovací metody – např. bronchoskopie, hrudní punkce, exstirpace podkožních mízních uzlin a jejich histologické vyšetření a další. 7) Pomocná laboratorní vyšetření – sedimentace, C – reaktivní protein, krevní obraz, základní biochemické vyšetření krve, vyšetření moče, imunologie. Tato vyšetření nejsou rozhodující pro diagnózu, ale mají význam při sledování průběhu onemocnění a vedlejších účinků podávaných léků. Diferenciální diagnostika tuberkulózy Je celá řada onemocnění, která mohou napodobovat tbc nález, např. onemocnění yersinia pseu-


5.6.2009 9:28:20

Encyklopedie zdraví dotuberculosis, sarkoidóza, chronická granulomatóza, nádorová onemocnění, zánětlivá onemocnění plic, plicní fibróza a další. Léčba 1) Antituberkulotika – izoniazid (INH) – Streptomycin (STM) – Rifampicin (RMP) – Etambutol (EMB) – Pyrazinamid (PZA) Léčba dětí vyžaduje ve srovnání s léčbou dospělých určitou odlišnost. Zahajujeme ji vždy na lůžku a délka hospitalizace se řídí potřebou daného případu a formy onemocnění. Je většinou delší než u dospělých a má zajistit trvalé vyléčení a zabránění vzniku recidiv. Léčba probíhá na speciálních odděleních a může pokračovat ve specializované léčebně. Základní zásady léčby: – podávání vždy v kombinaci z důvodů zabránění vzniku lékové rezistence, – podávání v jedné ranní dávce, – podávání dlouhodobé. Celková doba léčby závisí na formě tbc onemocnění, může být i 9 - 12 měsíců. 2) Kortikoidy Podáváme je jako doplněk léčby antituberkulotiky, např. při léčbě tbc zánětu pohrudnice, osrdečníku, pobřišnice, centrálního nervového systému a akutní miliární tbc. Nejčastěji užívaným lékem je Prednison. 3) Imunomodulační léčba Nasazujeme při rozsáhlých tbc procesech a poruchách imunity.

Từ điển bách khoa sức khỏe 4) Chirurgická léčba U dětí je výjimečná, např. u tbc podkožních mízních uzlin. 5) Rehabilitace Individuální léčebný tělocvik u některých plicních forem, postižení mozkomíšních plen a centrálního nervstva. Prevence V boji proti této infekci a zábraně vzniku onemocnění nám slouží tři preventivní opatření: – Očkování: K prvnímu užití očkovací látky u lidí došlo v roce 1921. Byla použita u novorozence tuberkulózní matky. V ČR bylo očkování proti tbc uzákoněno pro věkové skupiny od 1 do 20 let v roce 1948, pro novorozence od roku 1953. V roce 2009 došlo k zrušení přeočkování proti tbc u jedenáctiletých a nerizikových dětí ve věku dvou let. V souladu s doporučením WHO se očkování provádí u novorozenců s porodní hmotností nad 2500 g v porodnici od 4. dne. – Izolace nakažlivých zdrojů tbc infekce: Bohužel většinu nemocných se nepodaří izolovat hned v počátku onemocnění. – Chemoprofylaxe: Provádí se podáváním léku Izoniazid po dobu 6 měsíců. Slouží např. k ochraně dětí v kontaktu s nakažlivou tbc infekcí nebo k zábraně přechodu tbc infekce v manifestní onemocnění. Boj proti tuberkulóze je v ČR podložen příslušnými zákonnými ustanoveními. Základem tohoto boje je povinné hlášení a dispenzarizace nových případů v rámci příslušných oddělení tuberkulózy a respiračních nemocí. MUDr. Vladimír Kubec

Bệnh lao trẻ em và thanh thiếu niên Bệnh lao (tbc) thuộc vào những căn bệnh cổ xưa nhất của nhân loại. Những khám phá lớn nhất trong lịch sử tbc xảy ra vào năm 1882, khi Robert Koch mô tả mầm gây bệnh, trực khuẩn hình que, được lấy tên ông gọi là trực khuẩn Koch. Lịch sử Trong năm 1891 Koch cũng khám phá ra biện pháp sử dụng để chuẩn đoán bệnh lao được gọi là thử nghiệm lao. Mốc quan trọng khác là vào năm 1921, khi những nhà vi trùng học người Pháp đã

nuôi thành công giống gây bệnh được làm suy yếu, có thể được sử dụng như vắc-xin chống bệnh cho người. Bởi vì các biện pháp điều trị hiện thời chỉ làm chậm quá trình phát triển bệnh, thường kết thúc bằng tử vong, đã đẩy các nỗ lực khám


5.6.2009 9:28:20

Encyklopedie zdraví phá biện pháp chữa trị hiệu quả. Chuyển biến quan trọng trong điều trị tbc diễn ra vào cuối Thế chiến 2 và sau khi nó kết thúc. Đã phát minh ra Streptomycine, axit paraaminosalicyl và ứng dụng hiệu quả axit isonikotine. Bệnh lao là vấn đề xã hội Tồn tại nhiều yếu tố thúc đẩy sự hình thành của bệnh. Một trong những yếu tố quan trọng là từng cá nhân lây nhiễm phụ thuộc vào đặc tính di truyền và cả tiếp thụ trong cuộc sống. Khuynh hướng lây nhiễm tbc của từng dân tộc khác nhau và cả trong các khu vực địa lí khác nhau. Sự khác biệt trong diễn biến và tử vong do tbc phụ thuộc vào mức độ nhiễm trực khuẩn khác nhau của các thế hệ trước, sự khác biệt xã hội và hoàn cảnh vệ sinh của cộng đồng. Điều kiện khí hậu cũng có tác động quan trọng cho sự phát triển của tbc. Tác động tích cực của khí hậu vùng cao đã được tận dụng để điều trị bệnh từ thế kỷ 19. Ngược lại diễn biến tbc trong khu vực có khí hậu nhiệt đới rất cấp tính và nghiêm trọng. Các mùa trong năm cũng có tác động tương tự. Mở đầu thường vào mùa đông và những tháng mùa xuân và tử vong cũng thường diễn ra vào mùa xuân. Cả ảnh hưởng của tuổi tác, giới tính cũng rất đáng kể. Trẻ em bị đe doạ nhiều nhất là nhóm đến một tuổi, khi có nhiều xu hướng nhiễm bệnh. Với trẻ trong độ tuổi bắt đầu đi học, khả năng lây bệnh thấp hơn, nhưng vào tuổi dậy thì và trước dậy thì, số người mắc bệnh tăng lên. Lây lan và diễn biến của tbc liên quan chặt chẽ tới tầng lớp xã hội, hoàn cảnh vệ sinh và văn hoá của cộng đồng. Cả tự tbc cũng có tác động ngược lại tới hoàn cảnh xã hội của người bệnh và gia đình. Nguyên nhân Nguyên nhân gây ra bệnh lao phổ biến nhất, mà Robert Koch phát hiện ra, được gọi là Mycobakterium tubesculosis. Mykobakterie hình thành nhóm vi khuẩn hiếu khí. Được phân biệt thành mycobakterie cổ điển (ví dụ Mycobakterium (M.) tuberculosis, M.bovis, M. africanum) và mycobakterie bất thường (ví dụ M.avium-intracellulare). Nghiên cứu dịch tễ Mầm lây bệnh tbc cho người chủ yếu là từ người này sang người khác, hầu hết thường qua

Từ điển bách khoa sức khỏe phổi. Người mắc bệnh tbc bài tiết vi khuẩn sống khi ho, khạc nhổ, xì mũi, ngoài ra còn qua các vết xước da, phân, nước tiểu, chất nhờn bộ phận sinh dục và kinh nguyệt. Nguồn bệnh không mấy phổ biến bằng là xúc vật, chim muông chăn nuôi hay trong tự nhiên, ví dụ trâu bò hay gà vịt. Đôi khi gây bệnh cho người còn từ các nguồn khác như dụng cụ y tế nhiễm vi trùng, bát đĩa quần áo của người bệnh và có thể lây cả tới những người không hề tiếp xúc với bệnh nhân. Cũng đã xác đinh được, là vi trùng lao có thể sống trong bụi nơi nhà ở trong điều kiện thiếu ánh nắng mặt trời tới vài năm. Đường lây truyền vi trùng lao thường xuyên nữa là hít phải bụi của xúc vật nhiễm bệnh, nước mũi hay đờm dãi. Đường lây nhiễm kém phổ biến là sử dụng thực phẩm nhiễm bệnh (nhất là sữa và các sản phẩm sữa), tiếp xúc trực tiếp lên da với đồ vật bị lây nhiễm hay đường huyết hệ (ví dụ mẹ truyền cho thai). Cửa ngõ thường xuyên nhất để thâm nhập vào cơ thể người là qua đường hô hấp, hiếm khi qua đường tiêu hoá, da, mắt, tai, bộ phận sinh dục. Mặc dù tình trạng mắc bệnh lao liên tục giảm, nhưng vẫn tình hình đòi hỏi liên tục cảnh giác. Theo thông tin của Tổ chức Y tế Thế giới (WTO) mỗi năm trên thế giới nhiều triệu người vẫn tiếp tục bị mắc bệnh lao và hàng triệu người chết. Bệnh lao là căn bệnh truyền nhiễm gây tử vong nhiều nhất. Hiện nay bệnh tồn tại chủ yếu tại các nước đang phát triển, tình hình tại CH Séc hết sức lạc quan, trong năm 2008 công bố chỉ có 835 trường hợp mới mắc bệnh trong tất cả các lứa tuổi. Hậu quả của tbc cho cơ thể bị mắc bệnh phụ thuộc vào số lượng và khả năng gây bệnh của mycobakterie, sự tái diễn quan hệ với nguồn lây bệnh và cả tình trạng hệ miễn dịch của từng cá nhân có thể mang mức độ khác nhau: – các cơ quan không bị lây nhiễm, – vi trùng xâm nhập vào cơ thể, nhưng hệ miễn dịch không cho ohát thành bệnh, – vi trùng gây ra triệu chứng mắc bệnh. Biểu hiện lâm sàng lao trẻ em Cũng như tbc ở người lớn, cả tbc ở trẻ em cũng chủ yếu tấn công đường hô hấp (khoảng 80%). Biểu hiện tbc phổi ở trẻ em là rất ít hay hầu như không có, nhất là với những dạng phổ biến. Với những thể nghiêm trọng thì biểu hiện rõ rệt hơn


5.6.2009 9:28:21


nhiều, nhất là ở trẻ nhỏ. Ho thường xuyên ở người lớn xuất hiện tối thiểu, chỉ với những thể nghiêm trọng, ho dữ dội, không nhiều. Ho ra máu hiếm khi xảy ra ở trẻ em. Tăng thân nhiệt hay sốt chỉ xảy ra với các dạng nghiêm trọng, cũng như thở gấp. Mệt mỏi, đổ mồ hôi, xút cân và đau ngực không thuộc những biểu hiện thường xuyên ở trẻ. Biểu hiện dạng ngoài phổi cho thấy hệ thống, cơ quan hay mô bị thương tổn. Thường xuyên nhất là xuất hiện tbc dưới da mízních uzlin, nhất là ở cổ. Nguy hiểm nhất là tbc tuỷ sống màng não và thần kinh trung ương. Là những dạng lao phổ biến nhất. Rất hiếm gặp các trường hợp lao bẩm sinh, xuất hiện trong tuần đầu của trẻ sơ sinh. Nguồn lây truyền là từ mẹ, diễn biến rất nghiêm trọng và thường dẫn đến tử vong. Chuẩn đoán 1) Công tác dịch tễ liên quan tới các nguồn bệnh. Ở dạng lao phổi thì thường xuyên nhất là từ người lớn sống ngay trong gia đình của trẻ. Có tới hơn 70% chứng minh được là từ nguồn này. Ở dạng ngoài phổi thì bằng chứng về nguồn bệnh rất khó phát hiện (xúc vật, thực phẩm). 2) Chụp rengent phổi- ngoài theo dõi phim chụp còn cần phải tiến hành làm những ảnh chiều sâu, gọi là tomogram. 3) Xét nghiệm lao- bằng biện pháp Mantuoxe, cấy vào da ở khuỷu tay trái. Đánh giá dữ liệu, tính phản ứng sau 48-72 giờ, đo bằng thước tiểu li, phản ứng tới 5 mm trong giới hạn trung bình là âm tính, 6-10 mm phù hợp với phản ứng sau tiêm chủng, mạnh hơn nữa là phản ứng đã nhiễm bệnh. 4) Thẻ vi khuẩn học- thẻ mycobakterie có thể

Từ điển bách khoa sức khỏe theo dõi bằng kính hiển vi, luyện và thử trên xúc vật. Khi có kết quả dương tính sẽ tiến hành biện pháp tổng hợp gọi là typizace (xác định loại mycobakterie) và kiểm tra sự nhạy cảm với chất kháng lao. Có thể lấy làm mẫu thử đờm dãi, nhớt từ thanh quản, dạ dầy, phế quản, khí quản, ổ bụng, tuỷ, nước tiểu, phân... 5) Giám định huyết thanh là trong các biện pháp chuẩn đoán tbc và định lượng (thẻ phân loại kháng gien, chỉ có ở M. tuberculosis và gây ra sự hình thành gama ngăn chặn). 6) Các biện pháp chuẩn đoán hỗ trợ- ví dụ bronchoskopie, chức năng ngực, tiêu diệt. 7) Chuẩn đoán hỗ trợ xét nghiệm- sedimentace giảm tế bào máu, C- phản ứng protein, hình dạng máu, xét nghiệm cơ sở sinh hoá máu, nước tiểu, hệ đề kháng. Các xét nghiệm này không mang tính quyết định cho chuẩn đoán, nhưng có ý nghĩa quan trọng trong quá trình theo dõi diễn biến của bệnh và các phản ứng phụ của thuốc. So sánh các chuẩn đoán lao Có rất nhiều căn bệnh mà triệu chứng của nó có thể tương tự như tbc, ví dụ yersinia pseudotuberculosis, sarkoidóza, granulomatóza mãn tính, khối u, sưng phổi, viêm phổi, v.v. Điều trị 1) Các loại thuốc chống lao – izoniazid (INH) – Streptomycin (STM) – Rifampicin (RMP) – Etambutol (EMB) – Pyrazinamid (PZA) Chữa cho trẻ em đòi hỏi những khác biệt nhất định so với điều trị cho người lớn. Bao giờ cũng bắt đầu trên giường bệnh và thời gian nằm viện điều trị căn cứ theo nhu cầu cần thiết của từng ca bệnh và dạng bệnh. Thường thì lâu dài hơn với người lớn và để bảo đảm chữa khỏi vĩnh viễn và ngăn chặn tái phát. Việc điều trị diễn ra trong chuyên khoa đặc biệt và có thể tiếp tục tại các cơ sở điều dưỡng đặc biệt. Nguyên tắc điều trị cơ bản: – thuốc bao giờ cũng được cấp hỗn hợp từ lí do ngăn chặn sợ nhờn thuốc, – cấp thuốc một liều vào buổi sáng,


5.6.2009 9:28:21

Encyklopedie zdraví – cấp thuốc lâu dài. Thời gian điều trị phụ thuộc vào dạng tbc, có thể kéo dài tới 9-12 tháng. 2) Hormon tổng hợp Được sử dụng hỗ trợ cho thuốc chống lao, ví dụ khi điều trị tbc viêm màng phổi, osrdečníku, pobřišnice, hệ thống thần kinh trung ương và lao miliární cấp tính. Sử dụng thường xuyên nhất là Prednison. 3) Điều trị miễn dịch Chỉ sử dụng trong trường hợp tbc phát triển rộng và hệ đề kháng bị suy yếu. 4) Điều trị bằng phẫu thuật Chỉ sử dụng với trẻ em trong trường hợp cá biệt, ví dụ với tbc podkožních mízních uzlin. 5) Phục hồi chức năng Trong những trường hợp cụ thể điều trị bằng tập thể dục với một số dạng lao phổi. Phòng chống Để phòng chống lây lan và ngăn chặn xuất hiện bệnh này có ba biện pháp phòng ngừa: – Tiêm chủng: Lần đầu tiên sử dụng vắc-xin cho

Từ điển bách khoa sức khỏe người vào năm 1921. Được dùng cho trẻ sơ sinh mà mẹ bị mắc bệnh lao. Tại CH Séc việc tiêm phòng tbc cho trẻ em từ 1 đến 20 tuổi được đưa vào luật từ năm 1948, cho trẻ sơ sinh từ năm 1953. Trong năm 2009 xoá bỏ việc tiêm phòng tbc với trẻ em 11 tuổi và trẻ đến hai tuổi thuộc thành phần không có nguy cơ. Tuân thủ theo khuyến khích của WHO việc tiêm chủng được tiến hành với trẻ sơ sinh mà trọng lượng khi sinh trên 2500 gram ngay tại nhà hộ sinh từ ngày thứ tư. – Phong toả nguồn gây bệnh tbc: Nhưng đáng tiếc là đa số những người mắc bệnh không được cách li ngay từ khi mới mắc bệnh. – Chemoprofylaxe: Tiến hành cấp thuốc Izoniazid trong 6 tháng. Sử dụng ví dụ để bảo vệ trẻ em khi tiếp xúc với người mắc tbc hay ngăn chặn lây nhiễm tbc tập thể. Việc phòng chống bệnh lao tại CH Séc được qui định trong luật. Cơ sở của cuộc chiến đấu này là nghĩa vụ báo cáo và tẩy trùng với những ca bệnh mới trong khuôn khổ các chuyên khoa lao và bệnh viện điều trị bệnh về đường hô hấp. MUDr. Vladimír Kubec

Otázky a odpovědi

Trả lời câu hỏi

Odpovídáme na vaše dotazy 1) Mám v Pojišťovně VZP, a. s., sjednané Zdravotní pojištění pro případ nutné a neodkladné péče. Tudíž by mne zajímalo, jestli mě ošetří v každém zdravotnickém zařízení nebo musím do zařízení, které mi určí Pojišťovna VZP, a. s. Pokud máte sjednané zdravotní pojištění pro případ nutné a neodkladné péče, musí vás ošetřit jakékoli zdravotnické zařízení, ale může se stát, že budete muset zdravotní péči uhradit v hotovosti. V tomto případě si musíte uschovat všechny originály dokladů o zaplacení, následně vypsat oznámení o škodné události a předložit všechny tyto dokumenty Pojišťovně VZP, a. s. Pokud byste tomu chtěli předejít, musíte vždy, pokud vám to váš zdravotní stav dovolí, kontaktovat asistenční službu AXA Assistance CZ, s. r. o. 2) Chci si sjednat Zdravotní pojištění cizinců

pro případ nutné a neodkladné péče. Během svého pobytu bych chtěl cestovat i po Evropě, mohu tedy toto pojištění použít i mimo Českou republiku? Je-li sjednáno pojištění s územní platností „Česká republika“ (CZ), považuje se za místo pojištění pouze území České republiky. Tato varianta je určena pro skupinu klientů, kteří cestují do ČR přímo z mateřské země a hodlají zde setrvat nepřetržitě v průběhu roku za nekomerčním účelem (studium, odborná stáž, příprava na budoucí povolání či jiné činnosti, doprovod rodinného příslušníka). V případě sjednání tohoto pojištění se poskytuje úhrada nákladů na nutnou a neodkladnou zdravotní péči ve zdravotnických zařízeních pouze na území České republiky. Minimální pojistná doba je v tomto případě vždy jeden rok. Pokud by si klient sjednal pojištění s územní


5.6.2009 9:28:22

Otázky a odpovědi platností „Česká republika a tranzitní země“ (CT), považuje se za místo pojištění území České republiky a při cestě tranzitními zeměmi i jejich území s výjimkou mateřské země pojištěného. Například, když si klient z Ukrajiny sjedná toto pojištění, pojede do České republiky a na území Polska se mu stane pojistná událost, tak je stále pojištěn. Pokud by bylo sjednáno pojištění s územní platností „Schengen a tranzitní země“ (ST), považuje se za místo pojištění území všech států

Trả lời câu hỏi schengenského prostoru a při cestě tranzitními zeměmi i jejich území s výjimkou mateřské země pojištěného. Například pokud klient bude mít sjednané pojištění s územní platnosti Schengen a tranzitní země a pojede na víkend do Drážďan v Německu, nemusí si uzavírat zvlášť cestovní pojištění, protože má připojištěny léčebné výlohy v schengenském prostoru v rámci svého již sjednaného Zdravotního pojištění cizinců pro případ nutné a neodkladné péče. Nikola Hlaváčková

Bạn hỏi chúng tôi trả lời 1) Tôi có ký kết với Pojišťovna VZP, a.s., hợp đồng Bảo hiểm sức khoẻ cho trường hợp cấp bách và cấp cứu. Vì thế tôi muốn biết, là liệu tất cả các cơ sở y tế có khám cho tôi không hay tôi phải đến những cơ sở mà Pojišťovna VZP,a.s., chỉ định? Nếu như bạn có bảo hiểm cho trường hợp khẩn cấp và cấp cứu, thì bất kỳ cơ sở y tế nào cũng phải khám cho bạn, nhưng cũng có thể xảy ra tình huống, là bạn sẽ phải thanh toán viện phí bằng tiền mặt. Trong trường hợp này, bạn cần phải lưu giữ tất cả các chứng từ gốc về việc thanh toán tiền, ngay sau đó bạn viết thông báo về sự kiện này và gửi kèm theo tất cả những hồ sơ ấy cho Pojišťovna VZP,a.s. Nếu bạn muốn tránh tình thế đó, thì nếu tình trạng sức khoẻ cho phép, bao giờ bạn cũng cần phải liên hệ với dịch vụ hỗ trợ AXA Assistance CZ, s.r.o. 2) Tôi muốn đàm phán ký hợp đồng Bảo hiểm sức khoẻ cho người ngoại quốc trong trường hợp cấp bách và cấp cứu. Trong thời gian cư trú tôi muốn đi lại ở châu Âu, tôi có thể sử dụng loại bảo hiểm này cả ở ngoài lãnh thổ CH Séc? Nếu như nói về loại bảo hiểm với giá trị lãnh thổ „Cộng hoà Séc“ (CZ), thì khu vực được bảo hiểm chỉ trên lãnh thổ CH Séc. Hình thức này giành cho nhóm khách hàng tới CH Séc trực tiếp từ đất nước mình và có kế hoạch cư trú liên tục trong năm không vì mục đích kinh tế (học tập, khoá thực tập chuyên môn, chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lai hay các hoạt động khác, tháp tùng các thành viên khác trong gia đình).

Trong trường hợp ký kết loại hình bảo hiểm này, sẽ trang trải chi phí cho chăm sóc sức khoẻ cấp bách và không thể trì hoãn trong các cơ sở y tế chỉ trên lãnh thổ CH Séc. Thời hạn tối thiểu của hình thức bảo hiểm này bao giờ cũng là một năm. Nếu khách hàng ký bảo hiểm với giá trị lãnh thổ „Cộng hoà Séc và nước quá cảnh“ (CT), thì khu vực được bảo hiểm bao gồm lãnh thổ CH Séc và trên hành trình quá cảnh qua các nước và cả lãnh thổ các nước đó ngoại trừ nước xuất xứ của người được bảo hiểm. Ví dụ khi khách hàng từ Ukraina ký loại bảo hiểm này, đi tới CH Séc và khi qua lãnh thổ Ba Lan xảy ra sự kiện bảo hiểm, thì khách hàng vẫn được hưởng bảo hiểm. Nếu như là loại bảo hiểm có giá trị trên lãnh thổ „Schengen và các nước quá cảnh“ (ST), thì nơi được bảo hiểm là trên lãnh thổ tất cả các nước khu vực Schengen và trên hành trình quá cảnh qua các nước và cả lãnh thổ các nước đó ngoại trừ nước xuất xứ của người được bảo hiểm. Ví dụ nếu khách hàng ký loại bảo hiểm có giá trị trên lãnh thổ Schengen và các nước quá cảnh và trong kỳ nghỉ đi chơi sang thành phố Dresden của Đức, thì không cần thiết phải ký hợp đồng bảo hiểm du lịch riêng biệt, bởi đã có bảo hiểm bổ xung cho chí phí điều trị tại khu vực Schengen trong khuôn khổ loại hình Bảo hiểm sức khoẻ cho người ngoại quốc trong trường hợp cấp bách và cấp cứu, của mình. Nikola Hlaváčková


5.6.2009 9:28:23

Slovníček Gynekologie, porodnictví, novorozenec • Phụ khoa, sinh nở, trẻ sơ sinh anamnestické riziko • tiền sử rủi ro, nguy cơ di truyền bolesti v podbřišku • đau bụng dưới délka a pravidelnost menstruačního cyklu • thời gian và sự ổn định của chu kỳ kinh nguyệt děložní stahy • co thắt tử cung dítě s nízkou porodní váhou • trẻ với trọng lượng khi sinh thấp doba pobytu na porodnickém oddělení • thời gian nằm tại khoa phụ sản dospívání • sự trưởng thành fototerapie ultrafialovým světlem • điều trị bằng tia đèn cực tím fyziologická gravidita • nghiên cứu quá trình mang thai genetické vyšetření • xét nghiệm di truyền gynekologická ambulance • phòng khám phụ khoa inkubátor • lồng ấp intervaly mezi kojením • khoảng cách những lần cho bú kojení • cho bú menstruace • kinh nguyệt menstruační bolesti • đau do kinh nedonošené dítě • đẻ non neplodnost • không có khả năng thụ thai

nitroděložní tělísko • vòng tránh thai novorozenecká žloutenka • hiện tượng vàng da của trẻ sơ sinh novorozenecké období dítěte • thời kỳ sơ sinh của trẻ očistky • tẩy sạch, làm sạch očkování proti tuberkulóze • tiêm chủng chống lao odběr krve • lấy máu odběr plodové vody • lấy nước ối ošetření pupíku • chăm sóc rốn ovariální cysta • ống dẫn trứng pánevní rozměry • kích thước xương chậu placenta • dạ con plod • bào thai plodová voda • nước ối poporodní péče o dítě • chăm sóc trẻ sau sinh porod • sinh nở, đẻ, vượt cạn porod císařským řezem • mổ đẻ porodní asistentka • bà đỡ porodní sál • buồng đẻ porodní váha a délka • trọng lượng và chiều dài của trẻ sơ sinh poševní výtěr • lấy mẫu dịch âm đạo để xét nghiệm preventivní gynekologická prohlídka • khám phòng phụ khoa theo định kỳ propuštění dítěte do domácí péče • cho trẻ về nhà để chăm sóc přibývání na váze • tăng trọng lượng

Právní poradna

pupečník • cuống rốn riziková gravidita • mang thai có rủi ro samovolný potrat • xẩy thai šestinedělí • ở cữ (6 tuần) těhotenství • thời kỳ mang thai ultrazvukové vyšetření plodu • kiểm tra thai bằng siêu âm umělé oplodnění • thụ tinh nhân tạo umělé přerušení těhotenství • nạo phá thai uzavření zdravotního pojištění pro dítě • ký kết hợp đồng bảo hiểm y tế cho trẻ užívání antikoncepčních pilulek • uống thuốc tránh thai váhový úbytek • giảm cân vynechání menstruace • kinh nguyệt thất thường, bỏ kỳ kinh vyšetření pro neplodnost u ženy a muže • xét nghiệm khả năng thụ tinh của phụ nữ và nam giới vyšetření krevní skupiny • xét nghiệm nhóm máu vyšetření kyčlí ortopedem • kiểm tra khớp xương đùi và chậu vyšetření vrozených vad metabolizmu • xét nghiệm dị tật bẩm sinh tế bào vývoj sekundárních pohlavních znaků • phát triển thứ cấp các dấu hiệu giới tính zánět prsu • viêm vú MUDr. Naděžda Lyčková

Tư vấn pháp lý

Výňatek ze zákona č. 37/2004 Sb. o pojistné smlouvě ze dne 17. prosince 2003 Další práva a povinnosti účastníků soukromého pojištění a) pravdivě a úplně odpovědět na všechny dotazy pojistitele týkající se sjednávaného pojištění; to platí i v případě, že jde o změnu pojištění nebo vyřizování škodné události; stejnou povinnost má pojistitel vůči pojistníkovi a pojištěnému, b) kdykoli po dobu trvání pojistné smlouvy pí-

semně oznámit pojistiteli změnu všech údajů, které byly v pojistné smlouvě uvedeny, d) umožnit pojistiteli provedení šetření o příčinách vzniku škodné události a rozsahu jejích následků a pojistiteli při tom poskytnout svou součinnost, e) umožnit pojistiteli provedení šetření o příčinách vzniku škodné události a rozsahu jejích


5.6.2009 9:28:23

Právní poradna následků a pojistiteli při tom poskytnout svou součinnost, f) pojistitel je povinen po oznámení události, se kterou je spojen požadavek na plnění z pojištění, bez zbytečného odkladu zahájit šetření nutné ke zjištění rozsahu jeho povinnosti plnit, g) pojistné plnění je splatné do 15 dnů po skončení šetření podle odstavce 1. Šetření je skončeno, jakmile pojistitel sdělí jeho výsledky oprávněné osobě, h) nestanoví-li tento zákon jinak, je pojistitel povinen ukončit šetření do 3 měsíců po tom, co mu byla tato událost podle odstavce 1 oznámena. Nemůže-li ukončit šetření ve lhůtě podle věty prvé, je pojistitel povinen sdělit osobě, které má vzniknout nebo vzniklo právo na po-

Tư vấn pháp lý jistné plnění, důvody, pro které nelze šetření ukončit, a poskytnout jí na její žádost přiměřenou zálohu. Lhůtu podle věty prvé lze dohodou prodloužit. Tato lhůta neběží, je-li šetření znemožněno nebo ztíženo z viny oprávněné osoby, pojistníka nebo pojištěného, i) pokud byly náklady šetření podle odstavce 1 vynaložené pojistitelem vyvolány nebo zvýšeny porušením povinností účastníků soukromého pojištění, má pojistitel právo požadovat na tom, kdo povinnost porušil, přiměřenou náhradu. Pojistitel má právo na pojistné za celou pojistnou dobu, a to i v případě, zanikne-li pojištění před uplynutím pojistné doby. Toto právo pojistiteli vzniká dnem uzavření pojistné smlouvy. Zuzana Pechatá

Trích lược từ luật č.37/2004 Sb. về hợp đồng bảo hiểm ngày 17/12/2003 Những quyền và nghĩa vụ khác của các bên tham gia bảo hiểm tư nhân trả lời đúng và đầy đủ tất cả các câu hỏi của hãng bảo hiểm liên quan đến nội dung đàm phán bảo hiểm; điều này cũng có giá trị cả trong trường hợp, là nói về các thay đổi trong bảo hiểm hay giải quyết sự kiện rủi ro; hãng bảo hiểm cũng có nghĩa vụ như vậy đối với người ký bảo hiểm và được bảo hiểm, bất kỳ lúc nào trong thời gian hợp đồng bảo hiểm có giá trị thông báo với bảo hiểm bằng văn bản tất cả những dữ liệu thay đổi, đã xảy ra trong hợp đồng bảo hiểm, cho phép hãng bảo hiểm tiến hành điều tra về nguyên nhân gây ra sự kiện thiệt hại và mức độ hậu quả của nó và hãng bảo hiểm trong khi đó cung cấp sự trợ giúp của nó., hãng bảo hiểm có nghĩa vụ sau khi nhận được thông báo sự kiện, liên quan tới đòi hỏi bồi thường từ bảo hiểm, ngay lập tức tiến hành điều tra cần thiết để xác định mức độ của nó để hoàn thành nghĩa vụ, bồi thường bảo hiểm được thanh toán trong vòng 15 ngày sau khi kết thúc điều tra theo mục 1. Việc điều tra kết thúc, khi hãng bảo hiểm thông báo kết quả của nó cho người có quyền hạn, nếu luật này không có qui định khác, thì hãng bảo

hiểm phải có nghĩa vụ kết thúc điều tra trong vòng 3 tháng, sau khi sự kiện này được thông báo theo mục 1. Nếu như không thể kết thúc điều tra trong thời hạn như đã nói trên, thì hãng bảo hiểm phải có nghĩa vụ thông báo cho người có hay đã có quyền lợi được bồi thường bảo hiểm biết lí do, vì sao điều tra không thể chấm dứt, và cung cấp theo yêu cầu của người đó một khoản tạm ứng vừa phải. Thời hạn như nói ở câu đầu có thể thoả thuận kéo dài. Thời hạn này chưa bắt đầu, nếu như việc điều tra không thể tiến hành hay bị cản trở do lỗi của người có quyền lợi, người bảo hiểm hay được bảo hiểm, nếu như chi phí phát sinh cho việc điều tra theo mục 1 mà hãng bảo hiểm phải trang trải gây ra hay làm tăng do vi phạm trách nhiệm của các bên tham gia bảo hiểm tư nhân, hãng bảo hiểm có quyền yêu cầu người vi phạm nghĩa vụ khoản bồi hoàn tương ứng. Hãng bảo hiểm có quyền nhận tiền đóng bảo hiểm trong suốt thời gian bảo hiểm, và điều này cả trong trường hợp, nếu như bảo hiểm chấm dứt trước khi chấm dứt thời hạn bảo hiểm. Quyền lợi này xuất hiện vào ngày ký hợp đồng bảo hiểm. Zuzana Pechatá


5.6.2009 9:28:23

Soutěž

Mới-Cuộc thi cho bạn đọc

Čtenářská soutěž Pojišťovny VZP, a. s. Vážení čtenáři, rádi bychom vás v dalším čísle našeho časopisu přizvali k soutěži týkající se našich slavných sportovců, kteří proslavili Českou republiku svým odhodláním, houževnatostí, rychlostí, vytrvalostí i smyslem pro fair play. Výhra čeká na tři vylosované z vás, kteří správné písemné odpovědi zašlou s nejpozdějším datem odeslání 29. 6. 2009 (platí datum poštovního razítka) na adresu: Pojišťovna VZP, a. s., Jankovcova 1556/2b, 170 00 Praha 7 a na obálku napíší heslo SOUTĚŽ.

Soutěžní otázky: 1. Který český akrobat na lyžích získal ve finále olympijského závodu v Salt Lake City v roce 2002 zlatou medaili? a) Stanislav Konipásek, b) Aleš Valenta, c) Ivan Hlinka. 2. Která nejúspěšnější česká běžkyně získala na Olympijských hrách v Moskvě v roce 1980 stříbrnou medaili a v roce 1983 se v Helsinkách stala na tratích 400 m a 800 m mistryní světa? a) Jarmila Kratochvílová, b) Šárka Záhrobská, c) Radka Kovaříková. 3. Který vytrvalostní běžec a nejslavnější český sportovec získal na Olympijských hrách v Londýně v roce 1948 zlatou medaili v závodu na 10 km a stříbro na poloviční trati, na Olympijských hrách v Helsinkách v roce 1952 vybojoval tři zlaté medaile (maraton, 10 km, 5 km) a byl vyhlášen nejlepším sportovcem světa v letech 1949 a 1952? a) Emil Zátopek, b) Josef Bican, c) Pavel Nedvěd. 4. Která česká lyžařka vybojovala během své kariéry šest olympijských medailí (na Olympijských

hrách v Naganu v roce 1998 dvě, na Olympijských hrách v Salt Lake City v roce 2002 dvě a Olympijských hrách v Turíně v roce 2006 také dvě)? a) Martina Sáblíková, b) Martina Navrátilová, c) Kateřina Neumannová. 5. Který desetibojař vybojoval stříbrnou medaili na Olympijských hrách v Sydney v roce 2000, zlatou olympijskou medaili v Athénách v roce 2004 a v roce 2002 v rakouském Götzisu jako první desetibojař v historii překročil devítitisícovou hranici počtem 9026 bodů? a) Ivan Lendl, b) Roman Šebrle, c) Jiří Hrdlička. 6. Která česká kajakářka vybojovala zlaté olympijské medaile v Atlantě v roce 1996 a Sydney v roce 2000? a) Nicole Vaidišová, b) Kateřina Emmons, c) Štěpánka Hilgertová. Zapište správné odpovědi pod čísla příslušných otázek na Soutěžním lístku, který pak vystřihněte a pošlete na naší adresu (Pojišťovna VZP, a. s., Jankovcova 1556/2b, 170 00 Praha 7) a na obálku napište heslo SOUTĚŽ. Každý čtenář se může soutěže zúčastnit jen jedním Soutěžním lístkem (nebo jeho xerokopií) a ze soutěže jsou vyloučeni zaměstnanci Pojišťovny VZP, a. s., a jejich rodinní příslušníci. Podrobná pravidla soutěže jsou uveřejněna na www.pvzp.cz Těšíme se na vaše odpovědi. Správné odpovědi „Čtenářské soutěže Pojišťovny VZP, a. s.“ z čísla 2/2009 Česko-vietnamského zpravodaje: 1A), 2B), 3A), 4C), 5A), 6C). Vylosovaní výherci: Nguyen Bich Dinh, Van Chau Hanh, Duong Hoi Loan. Gratulujeme.

SOUTĚŽNÍ LÍSTEK Jméno a příjmení .................................................................................................................................................... Datum narození ...................................................................................................................................................... Adresa Ulice..................................................................................................................................................... PSČ ........................................................... Město .............................................................................. Telefon............................................................................Elektronická adresa ..................................................... Správné odpovědi zapište do soutěžního lístku pod číslo otázky. Otázka 1 2 3 4 5 6 Správná odpověď Datum...............................................................Vlastnoruční podpis .................................................................


5.6.2009 9:28:24

Soutěž

Mới-Cuộc thi cho bạn đọc

Cuộc thi cho bạn đọc Pojišťovna VZP, a.s. Các bạn độc giả thân mến, trong số tiếp theo này của tạp chí, chúng tôi mời các bạn tham gia cuộc thi tìm hiểu về các vận động viên thể thao nổi tiếng của đất nước chúng tôi, từng làm rạng danh Cộng hoà Séc bằng ý chí, sự bền bỉ, tốc độ, sự dẻo dai và cả tinh thần thể thao. Phần thưởng sẽ chờ đón ba người trong số các bạn tham dự, có các câu trả lời đúng với ngày gửi chậm nhất đến 29/06/2009 (căn cứ vào dấu bưu điện) tới địa chỉ: Pojišťovna VZP, a.s., Jankovcova 1556/2b, 170 00 Praha 7 và trên phong bì ghi mật khẩu SOUTEŽ.

Câu hỏi dự thi: 1. Vận động viên nhào lộn trên ván trượt tuyết nào của Séc đoạt huy chương vàng trong vòng chung kết Thế vận hội tại Salt Lake City năm 2002? a) Stanislav Konipásek, b) Aleš Valenta, c) Ivan Hlinka. 2. Nữ vận động viên thành công nhất nào của Séc môn chạy tốc độ giành huy chương bạc tại Thế vận hội Moskow năm 1980 và năm 1983 tại Helsinky trở thành vô địch thế giới ở cự li 400 m và 800 m? a) Jarmila Kratochvílová, b) Šárka Záhrobská, c) Radka Kovaříková. 3. Vận động viên chạy đường trường và là vận động viên thể thao nổi tiếng nhất của Séc nào tại Thế vận hội London năm 1948 giành huy chương vàng cự li 10 km và huy chương bạc ở cự li 5 km, tại Thế vận hội Helsinky năm 1952 giành ba huy chương vàng (maraton, 10 km, 5 km) và được phong danh hiệu vận động viên giỏi nhất thế giới năm 1949 và 1952? a) Emil Zátopek, b) Josef Bican, c) Pavel Nedvěd. 4. Nữ vận động viên trượt tuyết nào của Séc trong sự

nghiệp của mình đoạt được sáu huy chương Thế vận hội (Thế vận hội Nagano năm 1998 hai, Thế vận hội Salt Lake City năm 2002 hai và Thế vận hội Turino năm 2006 cũng hai)? a) Martina Sáblíková, b) Martina Navrátilová, c) Kateřina Neumanová. 5. Vận động viên mười môn phối hợp nào giành huy chương bạc Thế vận hội Sydney năm 2000, huy chương vàng Thế vận hội Athén năm 2004 và vào năm 2002 tại Götzis Áo là người đầu tiên trong lịch sử vượt ngưỡng chín nghìn điểm với 9026 điểm? a) Ivan Lendl, b) Roman Šebrle, c) Jiří Hrdlička. 6. Nữ vận động viên đua thuyền nào của Séc giành huy chương vàng Thế vận hội Athén năm 1996 và Sydney năm 2000? a) Nicole Vaidišová, b) Kateřina Emmons, c) Štěpánka Hilgertová. Bạn hãy đánh dấu các câu trả lời đúng dưới số những câu hỏi phù hợp trên phiếu Dự thi, sau đó cắt dời và gửi đến địa chỉ của chúng tôi (Pojišťovna VZP, a.s., Jankovcova 1556/2b, 170 00 Praha 7) và trên phong bì ghi mật khẩu SOUTEŽ.

Mỗi bạn đọc chỉ có thể tham dự cuộc thi với một phiếu Dự thi (hay bản photocopy) và các nhân viên Pojišťovna VZP, a.s., cùng những thân nhân gia đình không được tham dự cuộc thi. Thể lệ chi tiết của cuộc thi cũng được công bố tại www.pvzp.cz Chúng tôi hân hạnh chờ các câu trả lời của bạn. Các câu trả lời đúng „Cuộc thi cho bạn đọc Pojišťovna VZP, a.s.“ từ số 2/2009 tạp chí thông tin SécViệt: 1A), 2B), 3A), 4C), 5A), 6C). Các bạn đọc trúng thưởng: Nguyen Bich Dinh, Van Chau Hanh, Duong Hoi Loan. Chúng tôi xin chúc mừng.

PHIẾU DỰ THI Họ và tên Ngày tháng năm sinh ............................................................................................................................................... Địa chỉ: Phố ....................................................................... Số nhà .................................................................... Số bưu điện ........................................................ Thành phố ............................................................. Điện thoạiĐịa chỉ hộp thư điện tử ........................................................................................................................ Ghi những câu trả lời đúng vào bảng Câu hỏi 1 2 3 4 5 6 Trả lời đúng Ngày. .................................................................Ký têns .........................................................................................


5.6.2009 9:28:24

ČVS informuje

Thông tin của Hội Séc-Việt

Veletrh SVĚT KNIHY 2009:

Cena PREMIA BOHEMICA do Hanoje V pátek 15. května byla v rámci mezinárodního knižního veletrhu Svět knihy 2009 v Praze na výstavišti ve velkém sále průmyslového paláce udělena cena Obce spisovatelů České republiky a nadace Českého literárního fondu PREMIA BOHEMICA 2009 bohemistovi a překladateli panu Duong Tat Tu z Hanoje, který je čestným členem Česko-vietnamské společnosti. Jak v úvodním projevu sdělil prof. PhDr. Vladimír Křivánek, CSc., předseda Obce spisovatelů ČR, je to první udělení tohoto významného ocenění překladateli z Asie. Cenu za oceněného převzala jeho dcera paní Mgr. Duong Thi Chau Lan, která žije v Praze. Všem přítomným pak přečetla děkovný dopis oceněného. Laudatio oceněného přednesl předseda Česko-vietnamské společnosti Marcel Winter. Slavnostní akce byla na závěr zpestřena ukázkou živé vietnamské lidové hudby. Po skončení slavnostní akce desítky přítomných gratulovali paní Mgr. Duong Thi Chau Lan, dceři oceněného vietnamského překladatele, což bylo důkazem, jak si naši lidé a mnohé organizace jeho celoživotní překladatelské práce váží. Pan Duong Tat Tu se narodil 16. října 1935 v Thanh Hoa, ve vesnici Xa Loan v okrese Nga Son. V 19 letech nastoupil jako dobrovolník v okolí Dien Bien Phu. Dodnes vzpomíná, že v té době měl svoji první uniformu ušitou z lehkého textilu, jako dar tehdejší československé vlády. Do Prahy se dostal prvně v srpnu roku 1955 v první skupině 19 studentů, kterou vyslala vietnamská vláda ke studiu do Československa. Rok se učil česky v Mariánských Lázních a pak nastoupil jako první občan Vietnamu studovat českou filologii na Filosofické fakultě Univerzity Karlovy v Praze. Jeho studijní pobyt trval šest let a po celou dobu studia neměl žádné spojení s domovem, ani telefonické. V roce 1961 v rámci absolutoria vypracoval diplomovou práci o Jiřím Wolkerovi, čímž začala jeho orientace na naši poezii. V roce 1961 spolu s básníkem Janem Nohou přeložil více než sto básní ze sbírky Deník z vězení od Ho Či Mina a některé tyto překlady a další básně od vietnamských básníků publikoval v Tvorbě, Literárních novinách a v Rudém právu. Koncem roku 1961 se vrátil do své vlasti v době, kdy Vietnam byl ještě rozdělen, a až do roku 1973 pracoval jako vědecký pracovník v Literárním

Dcera oceněného přečetla jeho písemné poděkování

ústavu v Hanoji. Ve velmi těžké době vietnamskoamerické války místo práce bohemisty jezdil po vesnicích a sbíral doklady o vietnamském folkloru. Přesto trpělivě pokračoval v práci s českou literaturou. Působil jako redaktor ve vietnamském Literárním časopisu „Tap chi van hoc“ a byl zaměstnán v Knihovně společenských věd. Od roku 1973 do března 1988 byl zaměstnán v různých našich zastoupeních v Hanoji, například na velvyslanectví, v Československém rozhlase i v ČTK. Po roce 1989 odešel do předčasného důchodu, aby se plně mohl věnovat české literatuře. Po roce 1992 působil střídavě v Hanoji a v Praze jako soudní tlumočník a překladatel. Je členem Svazu vietnamských spisovatelů, Sdružení vietnamských folkloristů, Obce překladatelů, Unie českých spisovatelů a čestný člen Česko-vietnamské společnosti. V letech 2004 a 2008 navštívil na pozvání Česko-vietnamské společnosti ČR. Při těchto svých návštěvách přednášel o své celoživotní překladatelské práci v Praze i v Olomouci a vystoupil také v České televizi. Celoživotní práce pana Duong Tat Tu je spojena s českým jazykem a s českou literaturou i poezií. Jak


5.6.2009 9:28:24

ČVS informuje mi sám několikrát řekl, je pro něj doslova radost a potěšení překládat díla našich autorů. Aby byly do vietnamštiny přeložené některé české literární skvosty ve Vietnamu v minulosti vydány, často se zřekl svého honoráře, což dokazuje jeho opravdovou celoživotní lásku k naší vlasti. I když letos v říjnu oslaví 74 let, stále aktivně pokračuje ve své bohemistické a překladatelské práci. To nakonec dokázal i tím, že v roce 2005 vydal první informační turistickou publikaci o Praze ve Vietnamu. Duong Tat Tu napsal desítky článků a studií publikovaných v různých vietnamských novinách a časopisech. Když jsem loni hovořil s panem Duong Tat Tu při jeho návštěvě Prahy, svěřil se mi, že by chtěl ještě přeložit Máj od Karla Hynka Máchy, protože ve Vietnamu mají básníka Han Mac Tu, který měl podobný osud, neboť zemřel mlád a nedočkal se slíbené lásky. Největší překladatel české literatury a poezie ve Vietnamu a bohemista pan Duong Tat Tu z Hanoje je svojí celoživotní prací drahokamem naší země ve

Thông tin của Hội Séc-Việt vzdáleném a přitom našim srdcím blízkém Vietnamu. Jsem rád, že získal za svoji velmi náročnou a záslužnou celoživotní práci ocenění Obce spisovatelů a Nadace Českého literárního fondu „Cenu Premia Bohemica“, první ocenění naší vlasti v jeho obětavém životě, který věnuje překladům a rozšiřování naší literatury i poezie ve Vietnamu. Je to skutečně první oficiální ocenění jeho tvůrčí překladatelské činnosti ve Vietnamu ze země, která se mu stala druhým domovem a jejíž literaturu a poezii již 46 let s nesmírnou láskou, obětavostí a pokorou překládá i rozšiřuje ve Vietnamu. Naše upřímné a srdečné poděkování panu Duong Tat Tu patří také za jeho celoživotní propagaci naší literatury a poezie v jeho rodné zemi. Je velkým přítelem naší vlasti, oproti nám malý postavou, ale s obrovským ryzím srdcem. Je náš opravdový přítel a kamarád plný příkladného porozumění a lidství. Za to mu nejen děkuji, ale jménem všech mu přeji hodně zdraví a vietnamským čtenářům ještě hodně jeho překladů naší literatury a poezie. Marcel Winter

Hội chợ THẾ GIỚI SÁCH 2009-05-24

Giải thưởng PREMIA BOHEMICA về Hà Nội Ngày thứ sáu 15 tháng 5 trong khuôn khổ hội chợ sách quốc tế Thế giới sách 2009 tại Praha trong khu trưng bày ở đại sảnh của cung điện công nghiệp đã trao giải thưởng của Hội văn sĩ CH Séc và quĩ Văn học Séc PREMIA BOHEMICA 2009 cho nhà Séc học và dịch giả Dương Tất Từ từ Hà Nội, là hội viên danh dự Hội Séc-Việt. Trong phần mở đầu bài phát biểu, giáo sư, Tiến sĩ triết học Vladimír Křívanek, phó Tiến sĩ khoa học, Chủ tịch Hội văn sĩ CH Séc, tuyên bố đây là lần đầu tiên giải thưởng danh giá này được trao cho các dịch giả châu Á. Giải thưởng này được trao cho con gái, cử nhân Dương Thị Châu Lan đang sống tại Praha. Bà đã đọc lá thư cảm ơn của người được trao giải thưởng trước tất cả các vị đại biểu. Chủ tịch Hội Séc-Việt Marcel Winter đọc lời chúc mừng người được trao giải thưởng. Buổi lễ kết thúc với phần biểu diễn ngắn nhạc dân tộc Việt Nam. Hàng chục đại biểu có mặt đã tới chúc mừng cử nhân Dương Thị Châu Lan, con gái của nhà biên dịch Việt Nam được trao giải thưởng, là bằng chứng cho thấy nhân dân ta và nhiều tổ chức đánh giá cao sự nghiệp biên dịch cả đời của ông.

Ông Dương Tất Từ sinh ngày 16/10/1935 tại Thanh Hoá, xã Xa Loan thuộc huyện Nga Sơn. Năm 19 tuổi ông tình nguyện tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Cho tới ngày hôm nay ông vẫn nhớ về bộ quân phục đầu tiên dạo đó của mình được may bằng thứ vải nhẹ, như món quà của chính phủ Tiệp Khắc. Lần đầu tiên ông tới Praha vào tháng tám năm 1955 trong nhóm 19 sinh viên thứ nhất được chính phủ Việt Nam đưa sang đào tạo tại Tiệp Khắc. Sau một năm học tiếng Séc tại Mariánské Lázně ông là công dân Việt Nam đầu tiên được đào tạo môn văn học Séc tại khoa Triết trường đại học Tổng hợp Sác Lơ Praha. Thời gian học tập của ông kéo dài sáu năm và trong cả thời gian ấy không hề có bất kỳ mối liên lạc nào với gia đình, kể cả điện thoại. Năm 1961 trong khuôn khổ


5.6.2009 9:28:26

ČVS informuje Prof. PhDr. V. Křivánek předává ocenění dceři vietnamského překladatele Duong Tat Tu paní Mgr. Duong Thi Chau Lan

biên soạn luận văn tốt nghiệp về Jiří Wolker, đã trở thành bước khởi đầu cho mối quan tâm định hướng của ông tới nền thi ca của chúng ta. Trong năm 1961 ông đã cùng với nhà thơ Jan Noha biên dịch hơn một trăm bài thơ trong tập Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh và một số bài của tuyển tập dịch này và nhiều bài thơ khác của các nhà thơ Việt Nam đã được giới thiệu trên tạp chí Sự nghiệp sáng tác, báo Văn học và Quyền lợi đỏ. Cuối năm 1961 ông trở về tổ quốc trong thời điểm Việt Nam vẫn còn đang bị chia cắt, và tới năm 1973 công tác với cương vị nhân viên khoa học tại Viện Ngôn ngữ học ở Hà Nội. Trong thời kỳ cuộc chiến tranh chống Mỹ ở Việt Nam ở vào giao đoạn vô cùng khốc liệt thay vì các công tác nghiên cứu Séc học ông tới các thôn xóm sưu tầm tài liệu về văn hoá dân gian Việt Nam. Mặc dù vậy ông vẫn cần nhẫn tiếp tục công việc với văn học Séc. Ông làm phóng viên „Tạp chí văn học“ của Việt Nam và nhân viên Thư viện Khoa học xã hội. Từ năm 1973 đến tháng ba 1988 là nhân viên nhiều cơ quan đại diện của nước ta tại Hà Nội, như tại Đại sứ quán, đài phát thanh Tiệp Khắc và cả ČTK. Sau năm 1989, ông về hưu non, để có thể giành toàn tâm toàn lực cho văn học Séc. Sau năm

Thông tin của Hội Séc-Việt 1992 ông làm phiên dịch toà án và biên dịch tại Hà Nội và Praha. Ông là thành viên Hội nhà văn Việt Nam, hội Văn học nghệ thuật dân gian Việt Nam, hội dịch giả, Liên đoàn các văn sĩ Séc và thành viên danh dự Hội Séc-Việt. Trong những năm 2004 và 2008 đã sang thăm CH Séc theo lời mời của Hội Séc-Việt. Trong những chuyến thăm này ông đã giới thiệu về sự nghiệp trọn đời của mình về công tác biên dịch tại Praha và Olomouc và xuất hiện cả trên truyền hình Séc. Sự nghiệp trọn đời của ông Dương Tất Từ gắn bó với ngôn ngữ, văn học và cả thơ ca Séc. Như đã có lần ông nói với tôi, rằng với ông việc biên dịch các tác phẩm của những tác giả chúng ta có thể nói đúng là niềm vinh hạnh. Trong quá khứ để có thể ấn bản một số tác phẩm văn học Séc đã được dịch sang tiếng Việt, ông thường phải khước từ tiền nhuận bút, là bằng chứng tình yêu trọn đời thực sự của ông với đất nước ta. Cả khi tháng 10 năm nay ông 74 tuổi, nhưng vẫn tích cực tiếp tục sự nghiệp nghiên cứu Séc học và dịch thuật của mình. Minh chứng gần nhất là cả điều, vào năm 2005 đã cho ấn bản tập thông tin giới thiệu về du lịch Praha tại Việt Nam.

Laudatio oceněného přednesl předseda Česko-vietnamské společnosti Marcel Winter


5.6.2009 9:28:27

ČVS informuje Ông Dương Tất Từ đã có hàng chục bài viết và nghiên cứu đăng trên nhiều tờ báo và tạp chí Việt Nam. Năm ngoái, khi tôi trò chuyện với ông ở Praha trong chuyến thăm, ông Dương Tất Từ đã thổ lộ với tôi, rằng ông còn muốn dịch bài thơ Máj- Tháng Năm (bản gốc: Mág) của Karel Hynek Mácha, vì ở Việt Nam có nhà thơ Hàn Mặc Tử, cũng có số phận giống như vậy, chết trẻ khi vẫn còn chưa nhận được tình yêu hứa hẹn. Nhà dịch giả văn học và thơ ca Séc lớn nhất tại Việt Nam và nhà Séc học Dương Tất Từ ở Hà Nội với sự nghiệp trọn đời của mình là hòn đá quí của nước ta ở phương xa và trong khi đó là nhịp đập con tim gần gũi của chúng ta tại Việt Nam. Tôi rất vui mừng, là bằng những cống hiến hết sức gian nan và sự nghiêp trọn đời của mình, ông đã được sự ghi công của Hội Văn sĩ và Quĩ văn học Séc với „Giải thưởng Premia Bohemica“, sự đánh giá đầu tiên của đất nước ta cho cuộc đời đầy cống hiến của ông, đã

Thông tin của Hội Séc-Việt giành cho công tác biên dịch và tuyên truyền văn học và cả thơ ca của chúng ta tại Việt Nam. Đây thực sự là đánh giá chính thức đầu tiên cho những hoạt động sáng tạo biên dịch ở Việt Nam từ đất nước đã trở thành quê hương thứ hai của ông và văn học thơ ca của nó 46 năm qua đã được ông chuyển ngữ và phổ biến với tình yêu vô bờ bến, lòng tận tuỵ và kính trọng tại Việt Nam. Lời cảm ơn chân thành từ con tim của chúng ta giành cho ông Dương Tất Từ còn là cho cả sự nghiệp trọn đời quảng bá cho văn học và thơ ca của nước ta ở quê hương ông. Ông là người bạn lớn của đất nước chúng ta, con người nhỏ bé nhưng với trái tim rộng lớn. Thực sự là bạn của chúng ta và là người bạn đầy mẫu mực cho sự thông cảm và nhân tính. Và tôi không chỉ cảm ơn ông, mà thay mặt tất cả chúc ông nhiều sức khoẻ và các độc giả Việt Nam còn nhận được thêm nhiều các bản dịch văn học và thơ ca Séc của ông. Marcel Winter

Vietnam shání investory Ve Vietnamu je velký zájem o české investory, kteří budou v tomto teritoriu s 86 miliony obyvatel vyrábět mléčné výrobky, zejména pudinky s kakaovou, jahodovou a vanilkovou příchutí, dále sýry, tradiční české máslo a jogurty. Zájem o tyto výrobky mají supermarkety i sítě maloobchodních prodejen. Ve VSR je všeobecně známá vysoká kvalita našich potravin, neboť ve Vietnamu žije přes dvě stě tisíc lidí, kteří u nás v minulosti studovali nebo pracovali. Vietnamští obchodníci mají obrovský zájem také o sušené mléko, lahůdkové párky i klobásy, paštiky, či čokoládové

bonbony. Je to příležitost i pro naše zemědělce – producenty mléka. Pokud se regionálně sjednotí a vyjednají si zpracování mléka na sušený produkt, tak svoji produkci zhodnotí a rozhodně ji nemusí vylévat na hnůj, protože vývoz mléčných výrobků od nás do třetích zemí dokonce dotuje EU. Stačí jen tuto příležitost využít a ne jen pohodlnicky čekat na překupníky, nebo vyšší dotace od státu. Všem zájemcům rád pomohu. Bližší aktuální marketingové informace jsou zveřejněné na www. wmc-winter.cz. Marcel Winter

Việt Nam tìm đầu tư Tại Việt Nam có nhu cầu rất cao về các nhà đầu tư từ Séc, sẽ sản xuất tại thị trường tiềm năng với 86 triệu dân này các sản phẩm sữa, nhất là pudding với vị ka-kao, dâu đất và vani, ngoài ra còn pho-mát, hay bơ truyền thống của Séc và jogurt. Các đại siêu thị và cả mạng bán lẻ đều có nhu cầu về các sản phẩm này. Tại Việt Nam nói chung đã biết rõ về chất lượng thực phẩm cao của chúng

ta, bởi Việt Nam có hơn hai trăm nghìn người trong quá khứ từng học tập và lao động ở nước ta đang sinh sống. Các doanh nhân Việt Nam còn có mối quan tâm rất lớn đến sữa bột, xúc xích, thịt nghiền nhão hay kẹo sôcôla. Đó cũng là cơ hội cho cả các nhà nông chúng ta- sản xuất sữa. Nếu như các địa phương thống nhất và thoả thuận được với nhau chế biến sữa thành sữa bột, thì sẽ


5.6.2009 9:28:29

ČVS informuje

Thông tin của Hội Séc-Việt

làm tăng giá trị sản phẩm của mình và chắc chắn là sẽ không cần phải đổ làm phân, vì xuất khẩu các sản phẩm sữa từ nước ta sang các nước thứ ba thậm chí còn được EU tài trợ. Chỉ cần tận dụng cơ hội này chứ không phải cứ ngồi chờ một cách lười

biếng những kẻ đầu cơ hay nhà nước tăng thêm tài trợ. Tôi rất sẵn sàng giúp đỡ những ai quan tâm. Những thông tin thời sự tiếp thị mới nhất luôn được công bố trên www. wmc-winter.cz Marcel Winter

Na akci EU Předseda Česko-vietnamské společnosti Marcel Winter byl pozván na mimořádnou schůzi předsednictva specializované sekce „Zaměstnanost, sociální věci a občanství“ Evropského hospodářského a sociálního výboru (EHSV), která se konala 3. dubna 2009 v prostorách Svazu českých a moravských výrobních družstev (SČMVD) v Praze. Po uvítání přítomných generální ředitelkou SČMVD paní Soňou Van Deelenovou přednesla velmi hodnotný projev s vytyčenými cíli předsedkyně této specializované sekce paní Lejla Kurki. Pak hovořil náměstek ministra práce a sociálních věcí ČR pan Mgr. Michal Sedláček. V diskuzi vy-

stoupil také předseda ČVS Marcel Winter, který ve svém příspěvku informoval přítomné o aktivitách ČVS při integraci Vietnamců do naší společnosti a upozornil na nutnost vytvoření kvalitního státního systému pracovní migrace cizinců z třetích zemí, který bude vyhovovat našim podnikům, zejména výrobcům. Apeloval, aby byl Vietnam zařazen do seznamu zemí pro tzv. zelené karty, aby se navždy zrušila korupce v souvislosti se zajištěním práce v ČR, protože zaměstnavatelé by si sami určovali počet potřebných chybějících pracovníků i přezkušovali a vybírali jimi žádané pracovní síly přímo ve Vietnamu. (red)

Tham gia hoạt động của EU Chủ tịch Hội Séc-Việt Marcel Winter đã được mời tới tham dự hội nghị bất thường ban lãnh đạo phân ban đặc trách „Việc làm, các vấn đề xã hội và công dân“ thuộc uỷ ban Châu Âu về kinh tế và xã hội (EHSV), tổ chức ngày 3 tháng tư năm 2009 tại trụ sở Hội các hợp tác xã sản xuất Séc và Morava (SČMVD) ở Praha. Sau lời chào các đại biểu có mặt của bà tổng giám đốc SČMVD Soňa Van Deelenová, bà Lejla Kurki chủ nhiệm phân ban đặc trách đã đọc bài diễn văn rất có giá trị. Sau đó thứ trưởng Bộ Lao động và các vấn đề xã hội CH Séc, Mgr. Michal Sedláček lên nói chuyện. Cả Chủ tịch Hội SécViệt Marcel Winter cũng lên tham gia tranh luận Své připomínky, názory, dotazy a příspěvky do Česko-vietnamského zpravodaje můžete zasílat v češtině na adresu [email protected], nebo ve vietnamštině na [email protected].

với những thông tin cho các đại biểu về hoạt động của Hội Séc-Việt trong vấn đề hội nhập người Việt Nam vào cộng đồng xã hội chúng ta và lưu ý về sự cần thiết hình thành hệ thống nhà nước có chất lượng cho lao công ngoại quốc di trú từ các nước thứ ba, thoả mãn được các xí nghiệp của chúng ta, nhất là những nhà máy sản xuất. Ông cũng kêu gọi đưa Việt Nam vào danh sách các nước có thể được cấp Thẻ Xanh, để đoạn tuyệt với tệ nạn hối lộ liên quan tới vấn đề tìm việc làm tại CH Séc, bởi vì những xí nghiệp cần người sẽ tự mình hoạch định số lượng cần thiết những nhân công còn thiếu, kể cả việc thử thách và chọn lựa nguồn nhân lực mà họ đòi hỏi ngay tại Việt Nam. (red)

Mọi ý kiến đóng góp, quan điểm, câu hỏibài viết của các bạn cho tạp chí của Hội Séc-Việt bằng tiếng Séc xin gửi đến địa chỉ hộp thư điện tử: [email protected], hay bằng tiếng Việt đến địa chỉ [email protected].


5.6.2009 9:28:29


5.6.2009 9:28:31


5.6.2009 9:28:31

ISSN Ročník 3 Vychází Zdarma

Recommend Documents