ISRAEL. Syrische. wapenarsenalen worden een risico. Robots voor hersenoperaties 21. Israëlisch-Amerikaans cyberpact 13 NACHRICHTEN AUS NIEUWS UIT

Israëlisch-Amerikaans cyberpact • 13

Robots voor hersenoperaties • 21

ISRAEL NACHRICHTEN NIEUWS UIT AUS

Nr. 08 8 ––Augustus August 2012 2012

www.middernachtsroep.nl

Syrische

wapenarsenalen worden een risico

www.beth-shalom.nl

Peetouderschap in Bolivia Voor wie kunt u peetouder worden?

Het doel van ons internaat

Bankgegevens

On O nze z kin ind de ere en in he ett intter e na naat at kom at omen en voor vo or een n dee e lu uiit he et Bo Boli liivi v aa aans nse ns e oerw oe wo ou u ud, d waar d, aa ar zi zijj g ge een on een nd de errwijs wijss kun wi nne en kkrrijjg ge en n.. Som ommi miig m ge e kin nde dere ren kome kome ko m n ui uit uit

De kin De nde dere ren en wo word rden rd en in kl klei eine ne gro r ep epje je es onde on d rg rgeb ebra raccht en vor orme men n ee een klei ein n g zi ge zinn n et etje je. Da D arbij proberen wijj hun te ler eren om op een christelijke ma man nier err m t el me e kaar om te gaan. Ze krijgen ookk kleine taken in huis of tuin, diie ze oo e z lfstandig moeten uitvoeren. Bij hu ze un huiswerk worden ze begeleid. Met een en n peetouderschap ondersteunt u niett al alle l en le het kind, ma aar ook het gezin waa aaru ruit het et kind kom mt. Zo ge geef eftt u he hett ki kind nd een n uni niek e e ek k ns voor de ka d toeko koms mst. t.

Uw maa Uw a nd n el e ij ijkse bi bijd jdra rage g kuntt u ge overma ov m ke ma ken n op p de hi hieron nde derr ve v rm rmeld de de bank ba nkre reke re keni ke n ng ni g. Ve V rm rmel e d hi el h erbi erbijj datt he hett ga aatt om o m een “pe peet etou oude ders rsch chap ap”. Giro Gi ro IB BAN A BIC BI C

4092 4 9200 0 00 N 522 ING NL NGB 00 000 00 409 0922 00 IN NGB BNL NL2A 2A

Zend Ze ndin in ng gsswe werk rk Mid dde ern nacht acht ac htsrroep oe ep v n Be va Benn nnek ekkom o we weg 60 60 39 941 RK Do Doo orn or Ne N ede erlla an nd nd

Hoe u peetou peetouder kunt worden Zod Zo dra ra u ee en ee e rsste e bet etal alin al ing in g he h bt b geda ge daan a voor oo or uw pettekind, is uw w pee pe etoude ders rsch chap ap geactivee ee erd rd. IIn n het e voorj rjaar (begin scho sc ool o ja j ar a ) krijg u da an ee e n foto fo o van n uw pe p te eki kind nd.. nd Hoe u contact kunt opnemen H m uw petekind met prob oble eemg em mge gezi zinn nn nen e heb en ebbe ben daar trau tr a ma m ’s opgelo open en,, die di e zij hier moeten en gaa an n verwerken. Zij krijg gen hie ierr vo voor or het eersst de zorg die e zij al alss ki kind nd nodig g hebben. Behalve te zorge heb en vo voor o een n goed go ede school o op ople leid iding g iss het voo o r on onss he h eel e belangrrij ijk, k, dat dezze ki kind nder eren en het evan ngelie e ho hore ren. n. Vel elen en heb ebbe ben n hu h n leven, n, in die i tijjd da datt ze hierr wa waren, n, aan de Here Je ezu us gege geve ven. n. We sttreve ven n ernaar dat het contac ntactt me mett de oud der e s onde derh r ou rh o den en vve erste erk rktt wo word rdt. A s he Al hett en e igsz szins moge eli lijkk is ga gaan n de kind ki nderen in he hett we week eken end na naa ar hun ou o uderlijkk hu huiss, de anderren bliijv jven in nh he et in internaa n at. t. Waar u aan meewerkt door uw peetouderschap Om O mdat de kin nde dere ren vo olled dig g verrzzo org gd worrden wo n en ee een go goed ede e sc scho hool olo op din opleid ng krij kr ijge g n, is ee een n pl p aa atsje je in on ns in inte tern naa at heell gew wil ild. d. Vee el ou ude d rs zijjn he hela laas a nie as iet in s aatt om zelfs st fs maa ar ee e n kl kle eine n bijdr ne ijdrag ge tte e l veren in le n de ko kostten en. Me et uw uw hul ulp geef eftt u een ki ee een k nd d de ka ans om na naa ar schoo ol te gaa aan n. Daar Da arom is uw bijd ijdrag ij drag ge he heel el bel e an a grrij ijk. k.

U kunt een e brief sch c rijv riijv jven na n aar uw petekind, di die e wo word r t te rd terr plaa pl laa aats t e in het Spa aans ve v rttaa a ld d. He et ad adre r s is: LLlam lamad ada da d de M Mediano d oche e (naam van uw pet ete ekind) d)) Casilla 62 RIBERALTA / Be eni n BOLIVIA Wat een peetouderschap kost Een pe peet e ouderschap p kos ostt pe perr ma m an and d 35 3 35,e ro eu o en duurt 12 maa and nden. Alls dit bedrag ag g voor u te hoog is, kunt u oo vo o k kiezen voorr een deel-peetoudersc ee scha hap p, waa aarrbijj u zelf een ee n be bedr d ag bep e aa aalt. Het directe aanspreekpunt voor vragen V or vrage Vo ra agen n kunt u contact opnemen n me ett Gonnie Pothof. Dit kan an op p he hett onderstaande postadres of pe ond p r em mai ail:l:: am minda mi da@ll @ ama madad dee-med media ianoch oche.o e.org rg g

Srrta S t . Go Gonn nnie e Pot o ho of Llam mad ada a de e Med diia ano och he Casi Ca sill lla a 622 R BERA RI RA ALT TA / Be Beni ni BOLIVI BO VIA A

Middernachtsroep

EDITORIAL 3

Geliefde vrienden van Israël Het bezoek aan Israël van de Russische president Vladimir Poetin afgelopen juni heeft in de media weinig aandacht gekregen, hoewel het in verschillende opzichten uiterst opmerkelijk was. Isi Leibler, een Israëlisch verslaggever, schreef naderhand dat Poetins reis naar Israël diens eerste buitenlandse bezoek na zijn verkiezingsoverwinning was. Daarentegen had het eerste bezoek van de Amerikaanse president Obama na zijn verkiezing Turkije en Egypte gegolden; op een bezoek aan Israël wacht men nog steeds. Bovendien had Poetin Israël in 2005 al eens bezocht. De aanleiding van Poetins bezoek was onder andere de officiële inwijding van een monument bij een museum in Netanya, dat moet herinneren aan de bijdrage van Joodse soldaten in het Rode Leger aan de overwinning op de nazi’s. In zijn toespraak drukte Poetin met warme woorden zijn waardering voor Israël en de grootste diaspora van vroegere Sovjetburgers uit. Als je terugdenkt aan de tijd dat Joodse dissidenten in de Sovjetunie werden onderdrukt en vervolgd, lijkt het bezoek van een voormalig KGB-officier die president van Rusland werd, een onwerkelijk gebeuren, dat men zich destijds zelfs in zijn stoutste dromen niet had durven voorstellen. En hij bezocht de Klaagmuur zelfs met een kippa op het hoofd, iets dat zelfs in de allerergste nachtmerries van zijn bolsjewistische voorgangers nog niet zal zijn voorgekomen. Leibler voegde er echter waarschuwend aan toe dat dit alles niet mocht leiden tot de veronderstelling dat de autocratische president Poetin nu een echte bondgenoot van Israël en het joodse volk was geworden. Ondanks de warme woorden mocht men niet over het hoofd zien dat Poetin aan het hoofd staat van een land dat betrekkingen onderhoudt met Israëls grootste vijanden, namelijk Syrië en Iran. Poetin is ook geneigd om de positie van de Palestijnen te steunen. Daarvan verzekerde hij Abbas, de voorzitter van de Palestijnse Autoriteit, ook opnieuw tijdens zijn bezoek aan Bethlehem. Desalniettemin stelde Leibler vast dat Poetin een echte genegenheid voor Israël, waar zoveel vroegere Russische burgers wonen, schijnt te koesteren. Poetin zal ongetwijfeld hebben ingezien dat Israël net als Rusland te lijden heeft van de dreiging van islamistische fundamentalisten, als gevolg waarvan ook de Russische betrekkingen met Turkije gespannen zijn. Het bezoek van Poetin aan Israël was voor de Arabieren ongetwijfeld een boodschap dat Rusland geen partner is in hun bemoeienissen om de Joodse staat te ondermijnen – ook al bestaan er voor wat betreft Iran en Syrië meningsverschillen tussen Israël en Rusland. Zoals de verhouding tussen Israël en Rusland een ontwikkeling heeft doorgemaakt die we ons dertig jaar geleden nauwelijks voor konden stellen, zo moeten wij in deze tijd opnieuw gaan nadenken over onze interpretatie van de profetische uitspraken in de Bijbel – en in dit verband met name die in Ezechiël 38-39. Het is al heel wat jaren geleden dat een deelnemer aan een reis naar Israël mij aansprak met de vraag: «Waar zijn in de Bijbel de islam en zijn rol in de eindtijd eigenlijk te vinden?» Deze vraag heeft me erg aan het denken gezet. Vandaag de dag zien we ten noorden van Israël een nieuwe macht opstijgen, namelijk Turkije, dat van een ooit Israël welgezind land in een uitgesproken vijandig land is veranderd. Het in de grondwet verankerde seculiere karakter van Turkije is de afgelopen tien jaar onder de leiding van premier Erdogan in het tegendeel veranderd. Het is Erdogan gelukt om de grondwet zodanig te veranderen dat de militaire leiding het recht verloor om over het seculiere karakter van de politieke leiding te waken en deze desnoods ten val te brengen, iets wat in de geschiedenis van het moderne Turkije al vier keer is gebeurd. Daarmee kreeg Erdogan het voor elkaar om alle macht in zijn hand te concentreren. Als we acht geven op het profetische woord, is het zeker goed om acht te geven op de ontwikkelingen in Turkije. In de wetenschap dat God bezig is om Zijn Woord op een fascinerende en verrassende wijze te vervullen, groet u met een hartelijk shalom uw Fredi Winkler

Amerikaanse onderscheiding voor Peres Pag. 11

VOORPAGINA 4 Syrische wapenarsenalen worden een risico 5 «Internationale gemeenschap moet eindelijk eens optreden in Syrië» 6 Israëli’s helpen Syrische vluchtelingen

ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL 7 Korte berichten 9 De waarheid over terrorisme 10 Uitwerkingen van de verkiezingen in Egypte 11 Israëlische Arabieren leven liever in Israël 11 Amerikaanse onderscheiding voor Peres 12 Israëlisch-Amerikaans cyberpact 13 Algerijnse schrijver tussen twee vuren 14 Doorbraak in therapie longkanker 14 Israëlische methode helpt bij brandend maagzuur 15 Robots voor hersenoperaties 16 Betrouwbaarder controle van de nierenfunctie 16 Wereldvoedselprijs voor Israëlisch academicus 17 Israëls innovaties op landbouwgebied 18 «Financiële seismograaf» kondigt crises aan 19 Plaats van unieke archeologische vondsten 20 Opnieuw archeologisch bewijs van de Bijbel

BIJBEL EN ISRAËL 21 Hoe iemands uitleg van Jozua 21:43-45 zijn eschatologie kan beïnvloeden – deel I

4 BIJBELSE BOODSCHAP Nieuws uit Israël • 8/2012

Over dit nummer Israëli’s helpen de gewonde bevolking in Syrië en beven zich daarmee zelf in doodsgevaar. Waar vind je zoiets nog meer in de wereld? Het herinnert ons aan Jezus Christus, die Zijn leven gaf voor Zijn vijanden. U leest hieronder drie exclusieve artikelen over de situatie in Syrië. Wat heeft de Arabische Lente in Egypte te betekenen? Hoe denkt de nieuwe Egyptische president over Israël? De antwoorden op deze vragen betekenen voor Israël geheel nieuwe situaties (pag. 10).

Een ander artikel laat zien dat de Israëlische Arabieren het liefst (!) onder Israëlisch gezag leven (pag. 11). Nog een andere opmerkelijke onthulling leest u op pagina 12. In het artikel «Israëlisch-Amerikaans cyberpact» lopen ook hier Israëlische geheime diensten voorop met hun ontwikkelingen. Deze en andere feiten uit dit nummer moeten nog verder verbreid worden. En daarbij kunt u ons helpen. Het «Nieuws uit Israël» is voor iedereen in het Nederlandse taalgebied gratis verkrijgbaar. Veel plezier bij het lezen! CM ■

Syrische

wapenarsenalen worden een risico Zwi Lidar NAI correspondent in Jeruzalem, Israël In Israël maakt men zich zorgen. Hoe de burgeroorlog in Syrië, een van de noordelijke buurlanden van Israël, ook gaat aflopen, de nieuwe situatie bergt voor Israël grote gevaren in zich. President Bashar al-Assad heeft in de Syrische wapenarsenalen veel moderne wapens verzameld, waaronder niet alleen raketten, maar ook chemische wapens, zoals in kringen van geheime diensten vaststaat. De internationale gemeenschap van geheim agenten is het er zelfs

over eens dat het om een van de grootste verzamelingen chemische wapens gaat. Sommigen hebben de hoeveelheden «gigantisch» genoemd. Al jaren geleden maakten berichten hierover furore. Volgens deze berichten zouden de Syriërs met de hulp van de Iraniërs vier productiefaciliteiten voor chemische wapens hebben, waarin onder andere stoffen als sarin, tabun, VX en mosterdgas worden vervaardigd. Bovendien is het genoegzaam bekend dat er in de Syrische arsenalen ook raketten zijn opgeslagen waarvan de koppen met zulke chemische wapens kunnen worden uitgerust.

Van deze arsenalen gaat een principiële bedreiging voor de staat Israël uit. Maar het gevaar dat er voor Israël van uitgaat – maar ook voor andere landen en misschien wel de hele wereld – kan nog veel groter worden als deze wapens in handen van terroristen vallen. Belangstellenden zijn er genoeg voor. De Islamitische Jihad, Al-Qaida en de door Iran gesteunde Hezbollah militie zouden niet aarzelen om zich deze wapens toe te eigenen en ze te gebruiken: eerst tegen hun aartsvijand Israël; maar ook andere landen kunnen heel gemakkelijk een

5 doelwit worden. Dit zijn geen hysterische vermoedens die Israël inmiddels steeds luider laat horen, maar zekere, reële scenario’s. De Israëlische generale staf heeft al herhaaldelijk op de mogelijkheid gewezen dat zulke wapens «in de verkeerde handen vallen». Tegelijk benadrukte men dat dit slechts een kwestie van tijd is. Soortgelijke stemmen zijn er intussen ook vanuit de Amerikaanse hoofdstad Washington te horen. En dus heeft het Israëlische leger de oude plannen weer uit de lade gehaald en in overeenstemming met de moderne technologische ontwikkelingen geactualiseerd. Vroeger waren de Golan hoogten een brandpunt van terroristische activiteiten. Onder de heerschappij van Assad is het er relatief rustig geweest, maar men gaat er van uit dat dit elk moment kan veran-

deren. Assads eenheden zijn op andere plaatsen volop bezig met de strijd tegen de rebellen. Het verwaarlozen van de militaire aanwezigheid in het grensgebied met Israël creëert een vacuüm dat gunstig is voor terroristen. Bovendien heeft de militaire inlichtingendienst van Israël laten doorschemeren dat men over nog meer bedenkelijke kennis beschikt. Er valt namelijk waar te nemen dat terroristen uit Irak en andere landen meer en meer de weg naar Syrië inslaan. Er schijnt zich hier een soortgelijke ontwikkeling af te tekenen als in de Sinaï, die allang een bolwerk van terroristen is geworden. «In Syrië is de zaak uit de hand aan het lopen. Dat betekent een gebrekkige stabiliteit niet alleen in dit land, maar in de hele regio. Zo’n situatie promoot terroristische activiteiten», zegt een hooggeplaatst generaal van de Israëli-

sche strijdkrachten (IDF). «We dienen zo goed mogelijk voorbereid te zijn en wel op alle mogelijke scenario‘s», zo liet hij de binnenlandse en internationale journalisten weten tijdens een informatietrip op de Golan hoogten. Het zou kunnen gaan om infiltratie van terroristen die in het hele land aanslagen zouden kunnen uitvoeren. Maar ook ontvoeringen van Israëlische burgers die in de grensstreek leven zijn denkbaar. «We hebben geen idee hoe de situatie in Syrië zich zal ontwikkelen. Overigens», zo voegde de generaal er aan toe, «is eveneens denkbaar dat Assad op een punt komt dat hij aan onze grens een oorlog begint om de aandacht van interne gebeurtenissen af te leiden.» Er zijn veel scenario’s denkbaar, maar hoe je het ook wendt of keert, een ding is al duidelijk: vanuit het noorden dreigt er onheil. ■

ISRAËLS AMBASSADEUR BIJ DE VN

«Internationale gemeenschap moet eindelijk eens optreden in Syrië» Ron Prosor dient sinds juni 2011 als ambassadeur van Israël bij de Verenigde Naties. Al maanden lang wijdt hij zijn toespraken vooral aan één onderwerp: de toestand in Syrië. Hij is een beroepsdiplomaat en werkt al meer dan tien jaar in dienst van het Israëlische Ministerie van buitenlandse Zaken. Sinds juni 2011 is hij ambassadeur van Israël bij de Verenigde Naties, die hem kort geleden tot vicepresident van de United Nations General Assembly benoemden. Daarmee is hij de derde Israëlische diplomaat die zo’n functie bij de VN bekleedt. Ambassadeur Prosor ziet er een mogelijkheid in om Israëls agenda beter in het openbare bewustzijn te krijgen. Verder gelooft hij dat Israël enerzijds telkens opnieuw het thema van zijn bedreiging door een Iran met nucleaire slagkracht moet aansnijden en anderzijds verplicht is de wereld wakker te schudden over de onhoudbare situatie in zijn buurland Syrië. Zo legde hij begin juni 2021 in een toespraak voor de voltallige vergadering van de VN onder andere uit: Het is genoegzaam bekend dat er in de Syrische arsenalen ook raketten zijn opgeslagen waarvan de koppen met zulke chemische wapens (sarin, tabun, VX en mosterdgas) kunnen worden uitgerust.

«Het maakt niet uit waar men vandaan komt, welke politiek men predikt of tot welk geloof men behoort, geen enkel menselijk wezen kan zwijgen over wat er in Syrië gebeurt. De mensen in Syrië zijn niet het slachtoffer van een natuurramp. Ze zijn geen tragische slachtoffers van een hongersnood. Ze zijn geen toeval-

lige slachtoffers van een oorlog. Ze zijn doelbewuste doelwitten van een wreed regime, dat elke misdaad zal begaan en elke grens zal overschrijden om maar aan de macht te kunnen blijven. (...) Ik verzoek de vergadering vandaag om aan elke man, elke vrouw en elk kind te denken, aan al diegenen te den-

6 BIJBELSE BOODSCHAP Nieuws uit Israël • 8/2012

ken die de laatste 15 maanden door de Syrische regering zijn vermoord. Sinds de algemene Vergadering het thema kort geleden voor het laatste besproken heeft, zijn er nog eens meer dan 4000 mensen vermoord. Hoeveel onschuldigen moeten er nog sterven voordat de wereld iets onderneemt? (...) Vandaag wend ik mij namens het Israëlische en het Joodse volk rechtstreeks tot het Syrische volk: We horen

jullie schreeuwen. (...) We reiken jullie de hand. (...) Assad is niet de enige die het bloed van het Syrische volk aan zijn handen heeft. Iran en Hezbollah staan achter hem en verklaren hem hoe hij het Syrische volk zo efficiënt mogelijk kan afslachten. (...)» Tot slot riep ambassadeur Prosor zijn gehoor op: «De internationale gemeenschap mag niet toelaten dat ze [Assad, Ahmadinejad en Nasrallah]

straffeloos kunnen blijven opereren. Bashar al-Assad heeft geen moreel gezag om te regeren. De internationale gemeenschap moet eindelijk eens begrijpen dat de tijd van de heerschappij van het regime Assad voorbij is. Het is tijd om te handelen. Daar zijn we op grond van de humanitaire waarden die we delen toe verplicht. Het lot [van de Syrische slachtoffers] ligt in onze handen.» AN ■

Israëli’s helpen Syrische vluchtelingen Het aantal doden in Syrië is de grens van 10.000 allang gepasseerd. Tienduizenden anderen zijn op de vlucht. Een einde van de humanitaire crisis is evenmin in zicht als een einde van de gevechtshandelingen. De gevechten in Syrië eisen steeds meer mensenlevens. Bashar al-Assad laat in de rijen van zijn eigen volk bloedbaden aanrichten en staat daarmee ongetwijfeld in de traditie van zijn vader. Het is een burgeroorlog, waarin de rebellen, die je in vergelijking met dictator Assad zo op het eerste oog de «goeden» zou kunnen noemen, van hun kant ook niet kleinzielig met hun landslieden omgaan. De situatie is verward en heeft vele aspecten, niet alleen wat de gevechtshandelingen, maar ook wat de humanitaire situatie betreft. Niet alleen het aantal dodelijke slachtoffers stijgt, maar ook het aantal vluchtelingen. Steeds meer Syriërs vluchten naar Turkije en Libanon, maar ook naar Jordanië. We hebben herhaaldelijk over de tweeslachtige houding van Israël ten opzichte van de gebeurtenissen in dit buurland bericht. Assad, de dictator, stond voor Israël niet alleen voor onderdrukking, maar ook voor stabiliteit en rust. Zelfs als de rebellen, wier opstand tegen de wrede dictator begrijpelijk is, winnen, zal het land niet tot rust komen. Israël zal in ieder geval met nog een buurland te maken krijgen waar het rommelt. Maar zoals zo vaak blijven bij zulke politieke belangen de menselijke aspecten buiten beschouwing. Omdat veel Israëli’s echter niet meer zwijgend nemen wat er in dit buurland gebeurt, zijn ze actief geworden, zoals uit een recent bericht op het tweede televisiekanaal van Israël bleek. Enkele Israëlische activisten hebben zich in het geheim georganiseerd

en zijn stilletjes te midden van de gevechten voor de noodlijdende Syrische burgers actief. In het bericht kwam een van hen, een vrouw, aan het woord. Haar gezicht was niet herkenbaar en haar naam werd niet genoemd. Ook de naam van haar vereniging bleef in het duister. In het bericht waren beelden van een grensstreek te zien waar volgens de berichtgevers ongeveer 50.000 vluchtelingen verbleven die volkomen aan hun lot zijn overgelaten. Liat – zoals de activiste genoemd werd – ziet men in een café in een vreemd land zitten. Zij bestudeert een landkaart om binnenkort weer naar de Syrische vluchtelingen te reizen. Zij heeft een drang om te helpen, moet het gewoon doen, ook al zet ze er haar leven bij op het spel. Als zij in zulke grensgebieden onderweg is, worden zij en haar medestrijders door lokale mensen die de plaats goed kennen begeleid. Ze zoeken de vluchtelingen op, die of in tenten langs de straat kamperen, of in eenvoudige onderkomens zijn ondergebracht. De Israëlische activisten zoeken hen op om levensmiddelen, dekens en medicijnen uit te delen en de kinderen speelgoed te schenken. Een van de activisten, die een opgeleide ziekenhuisclown is, probeert de kinderen aan het lachen te maken. Deze reizen worden geheim gehouden en zijn uit veiligheidsoverwegingen altijd van korte duur. De Israëli’s zijn net zo snel weer weg als ze zijn opgedoken. Ze zijn bang dat de lokale Steeds meer Syriërs vluchten naar Turkije en Libanon, maar ook naar Jordanië.

veiligheidsmensen hen in hun werk zullen hinderen en als Israëli’s zullen ontmaskeren, ook al ondernemen ze alles om hun afkomst te verdoezelen. Maar onder de vluchtelingen deden al geruchten de ronde dat Israëli’s ter plekke hielpen. Sommigen keren voorzichtigheidshalve om, want het lijkt toch wel heel raar dat uitgerekend Israëli’s hen als Syriërs te hulp zouden willen komen. Velen nemen de hulp echter aan, want tenslotte hebben ze op hun vlucht niets mee kunnen nemen. Bovendien zijn velen gewond of ziek. In een geval bood Liat een gezinshoofd met ernstig oogletsel aan om voor een oogoperatie naar Israël te komen. Zij had alle benodigde papieren zelfs al geregeld. Hoewel het gezin zichtbaar verheugd en ontroerd was, wezen ze het aanbod toch van de hand. Een reis naar Israël zou hen voor altijd brandmerken en de reis naar huis tot in alle eeuwigheid versperren. ZL ■

ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL 7

Korte berichten • Israëls paviljoen op de Expo 2012 in Zuid-Korea trekt veel bezoekers. Met lichteffecten wekt men de indruk van een reis onder water, tijdens welke men Israëls verworvenheden op het gebied van maritieme techniek, wetenschap en milieu presenteert. • Gilad Shalit, die ruim vijf jaar in de Gazastrook werd vastgehouden en nu ongeveer een jaar in vrijheid is, is inmiddels uit het leger ontslagen. Hij gaat van zijn hobby zijn beroep maken en in de toekomst

bloeddruk geen pijnstillers te nemen zonder een arts geraadpleegd te hebben, omdat anders het risico op een hartinfarct of een beroerte toeneemt. Hij wil vooral artsen wakker schudden die zich dikwijls niet van deze wisselwerking bewust zijn. • Elbit Systems Ltd. gaat de Amerikaanse luchtmacht met hun nieuwe, in Israël ontwikkelde pilotenhelmsysteem uitrusten. Bovendien zullen de luchtmachten van Canada, Finland, Australië, België en Zwitserland het systeem ook geleverd krijgen. • De vroegere Israëlische president

• Israël en Japan vieren 60 jaar diplomatieke betrekkingen. In het jubileumjaar zullen er meer culturele evenementen georganiseerd worden en meer conferenties en diplomatieke bezoeken plaatsvinden. • Een onderzoek van de Universiteit van Tel Aviv toont aan dat mobiele telefoons het sociale gedrag veranderen. De bezitters ervan tonen

sportcolumns schrijven voor de krant Yediot Acharonot. • In de zomer van 2012 zullen er meer Joden uit India, die zich als nakomelingen van de bijbelse stam Manasse beschouwen, en Ethiopische Falashmura, die er weer Joodse gebruiken op na houden, hoewel hun voorouders tot het christendom waren overgegaan, als nieuwe immigranten naar Israël komen. • Op grond van zijn onderzoek waarschuwt dr. Ehud Grossman (Universiteit Tel Aviv), om bij hoge

Katzav, die tot zeven jaar gevangenisstraf is veroordeeld, heeft verlof gekregen om de bruiloft van zijn zoon bij te wonen. • De Israëlische schrijver Aharon Appelfeld, die zich als overlevende van de holocaust overwegend met dit onderwerp bezighoudt, heeft in Londen een gerenommeerde internationale letterenprijs ontvangen. • Een Turkse journalist die twee jaar geleden korte tijd in Israël vastzat, zei na twee maanden in een Syrische gevangenis: «Israëls gevangenissen lijken wel luxe hotels.»

minder remmingen om in het openbaar gesprekken van persoonlijke inhoud te voeren. Bovendien denken ze er nauwelijks bij na dat ze daarmee andere mensen kunnen storen. • Het medische techniekconcern Covidien verwierf binnen enkele weken drie Israëlische bedrijven die baanbrekende medische apparaten ontwikkelen. • Tussen januari en mei 2012 noteerde Israël met 1,4 miljoen bezoekers een toeristisch record. Ook de luchtvaartmaatschappijen

8 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL

•

•

•

•

•

•

•

spelen op de belangstelling voor reizen naar Israël in. Air France biedt nu vluchten van Marseille en Nice naar Tel Aviv aan. Air Berlin verdubbelde het aantal vluchten van Berlijn naar Tel Aviv. Israëls regering bevordert onderzoek naar alternatieve energie met 10 miljoen euro om de wereldwijde afhankelijkheid van olie te reduceren. Tot 2015 werken er alleen al aan de ontwikkeling van een innovatieve accu voor elektrische auto’s 100 onderzoekers, verdeeld over 12 teams van vier universiteiten. De Duitse fabrikant van sportartikelen Puma heeft in Israël een dochtermaatschappij opgericht om de verkoop van de eigen productie in het land te bevorderen. Het Universitair Centrum voor Orientaalse Studies in het Jordaanse Amman heeft een Arabische vertaling van de Talmoed uitgegeven, het belangrijkste Joodse wetboek. Het werk aan de 20 delen heeft zes jaar geduurd. Vooraanstaande Israëlische studie-instellingen hebben presentexemplaren gekregen. De Arabische Facebook pagina die «The Israel Project» heeft opgezet om ongecensureerde voorlichting over de Joodse staat te geven, bereikt sinds de Arabische Lente elke week ongeveer 10 miljoen mensen in de Arabische wereld. Hoewel Boris Gelfand van zijn Indische schaaktegenstander Viswanathan Anand heeft verloren en slechts vicewereldkampioen werd, was Israël helemaal in de ban van de schaakkoorts. De regering heeft beloofd de financiële promotie van de schaakcentra in het hele land op te voeren. De afgelopen weken zijn er meer pogingen tot infiltratie van terroristen uit de Gazastrook geweest. Bij één zo’n poging werd een Israëlische soldaat gedood. Verder is er op de Westelijke Jordaanoever een terreurcel ontmanteld die plannen maakte om Israëlische soldaten te ontvoeren. De Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem plant een nieuw museum dat aan Albert Einstein is gewijd, die in 1925 tot de stichters van deze hogeschool met zijn rijke traditie behoorde en zijn professione-

•

•

•

•

•

•

•

le en privé-correspondentie aan de universiteit heeft nagelaten. Een Israëlische bergbeklimmer heeft op de Mount Everest een gewonde Turk geholpen. Daarmee liet de 24-jarige vlak voor het doel de kans lopen om de jongste Israeli op de top van de hoogste berg ter wereld te worden. Twee Israëli’s van 18 en 19 jaar hebben op de internationale wetenschapsbeurs van het bedrijf Intel in de VS, waaraan 1500 jongeren deelnamen, de derde plaats behaald. Ze werden onderscheiden voor de ontwikkeling van een computergestuurd programma om lekkages in waterleidingen in particuliere huishoudens op te sporen. Een in Tel Aviv gepland concert met werken van de in Israël geboycotte Richard Wagner heeft de gemoederen in het land in beweging gebracht. Een ervoor samengesteld orkest kreeg te maken met afzeggingen van meerdere verhuurders van ruimten, zodat het concert uiteindelijk niet door is gegaan. Zvi Aharoni, een vroegere medewerker van de Israëlische geheime dienst Mossad, is in de leeftijd van 91 jaar overleden. Aan het eind van de 50-er jaren van de vorige eeuw speelde hij een centrale rol bij het oppakken van nazimisdadiger Adolf Eichmann. In Israël was men tevreden met het resultaat van de vriendschappelijke wedstrijd tegen de Duitse voetballers, want anders dan een paar jaar geleden, toen men met 7-0 het veld moest verlaten, incasseerde de Israëlische nationale ploeg dit keer slechts twee treffers. Opnieuw wisten de Israëlische schutters niet te scoren. In Israël was men het er over eens dat de nieuwe Duitse president Joachim Gauck alle stations van zijn eerste bezoek aan Israël met veel emotionele fijngevoeligheid en vooral met een echte genegenheid heeft afgelegd. Onderzoekers van de Bar Ilan universiteit hebben een systeem ontwikkeld dat kunstmatige beademde patiënten observeert en alarm slaat als er iets opvallends gebeurt. De technologie ervoor is gebaseerd op een ontwikkeling ter

•

•

•

•

•

•

•

•

observatie van onbemande vliegtuigen. Israël bouwt in enkele Indische provincies economische centra op. Omdat in India ongeveer 50 % van de bevolking van de landbouw leeft, heeft deze hulp een enorme betekenis. Ook andere provincies hebben belangstelling voor zulke moderne centra. Israël is het land van het boek! Geen land ter wereld geeft per hoofd van de bevolking zoveel boeken uit als Israël. In 2011 verschenen er 6.876 nieuwe gedrukte werken. Een humanitair gebaar van Israël: men overhandigde de Palestijnse Autoriteit 91 lijken, onder andere van zelfmoordterroristen, die sinds 1968 op speciale begraafplaatsen in Israël waren begraven. Er gingen acht kisten naar de Gazastrook. De Palestijnen organiseerden militaire parades voor de «martelaars». De Israëli Ilan Arad koos voor zijn reis van Duitsland naar Israël een ongewoon vervoermiddel. Hij legde de bijna 3.000 km lange afstand van Frankfurt naar Haifa met een helikopter af. Vier Israëlische onderzoeksters behoren tot de 100 meest invloedrijke vrouwen in de Europese hightech branche. Ze werken voor verschillende Israëlische technologische bedrijven. Israël en Duitsland bevorderen de uitwisseling van jongeren in opleiding. Voor het eerst reisden 15 Israëlische jongeren in opleiding naar Duitsland om verschillende ambachtelijke en industriële ondernemingen te leren kennen. De concurrentiemaatschappij Israël staat in vergelijking met 59 economische markten op de 19de plaats. De landen met de meest vrije concurrentie ter wereld zijn Hongkong, de VS en Zwitserland. Dit bleek uit een onderzoek van het «International Institute for Management Development» (IMD). Premier Benjamin Netanjahu heeft actief deelgenomen aan een voetbalwedstrijd tussen Joodse en Arabische jongeren. Daarbij verzwikte hij zijn voet, zodat hij die dag zijn gebruikelijke werk niet meer kon doen. AN ■

9

De waarheid over terrorisme Yigal Walt schrijft als commentator voor de krant Yediot Acharonot. De foto‘s van een feestje op een kleuterschool in de Gazastrook, waar de kleintjes werden vergast op speelgoedgeweren en strijdleuzen in plaats van lekkernijen en kinderliedjes, gaven hem aanleiding tot het volgende commentaar. Yigal Walt schrijft: «Al vele jaren worstelt de wereld nu met het probleem van het wereldwijde terrorisme (...). Talrijke commentatoren en academici baseren hun carrière op diepgaande analyses en pseudowetenschappelijke (...) verklaringen voor de wortels van dit fenomeen. De waarheid is vele malen eenvoudiger, maar de wereld staat er op aan haar blindheid vast te houden en deze grondeloze theorieën als waar te beschouwen. Een denkschool geeft de voorkeur aan de economische verklaring: terrorisme is het wapen van de armen – ze hebben alleen maar een huis en een auto nodig, dan wordt alles weer goed. Je zou toch verwachten dat de aanslagen van 11 september, die vooral door moslims uit welvarende families zijn gepleegd (...), deze theorie aan het wankelen zouden brengen. Maar dat is niet gebeurd. Als de leidende politici zich werkelijk voor de waarheid achter de economische verklaring zouden interesseren, dan hoefden ze maar een blik te werpen op het conflict waar ze zich zo graag in mengen: het Israëlisch-Arabische conflict. Dan zouden ze zien (...): de verschillende Arabische opstanden tegen Israël vonden juist plaats in tijden van economische groei (...). Maar die groei heeft het terrorisme net zo min verhinderd als de hoge economische prijs die de Palestijnen in elke nieuwe ronde van gevechten hebben moeten betalen. Een andere denkschool plaatst het politieke aspect centraal: wrede onderdrukking bij een gelijktijdige honger naar vrijheid brengt mensen er toe om in een ‹daad van vertwijfeling› terrorist te worden, zich in café’s (...) op te blazen of buitenlandse journalisten de keel door te snijden.

«Wat zou er gebeuren als de wereld in plaats van Hamas ‹geld voor hulp› uit te betalen (dat ook in de handen van terroristen eindigt), elke organisatie en iedere persoon die te maken heeft met terreur of het aanzetten tot terreur of het opvoeden tot terreur, zware sancties op zou leggen? (...)»

Maar volgens deze logica zouden (...) de Tibetanen, die tot op de dag van vandaag in China onderdrukt worden, een wereldwijd terreurnetwerk moeten hebben opgebouwd. Waarom is dat echter niet het geval? Hoe kon het gebeuren dat Tibet in plaats van zelfmoordterroristen de vredelievende Dalai Lama heeft voortgebracht? De eenvoudige en treurige waarheid is dat terrorisme een ‹aangeleerde voorliefde› is en dat de neiging tot terrorisme gevoed en gekoesterd moet worden. Zoals veel landen en gezinnen hun kinderen opvoeden tot verdraagzaamheid, zo geven andere er de voorkeur aan hun zonen en dochters de weg van de haat en terreur te wijzen. En na jarenlang zo op kleuterscholen en scholen, op tv en in gebedshuizen zo te zijn ‹opgevoed› is het geen wonder dat sommige het pad van de terreur kiezen (...). Het verband tussen opvoeding en terrorisme is duidelijk en op schokkende wijze helder geworden door onlangs gepubliceerde foto’s. De foto’s van een afsluitingsfeest op een kleuterschool tonen kinderen in legerkleding met speelgoedgeweren. De kinderen zongen anti-Israëlische slogans en spraken over hun wens om het joodse land

met raketten aan te vallen, zichzelf in bussen op te blazen en als martelaars te sterven. Dit is het hele verhaal, en je kunt je voorstellen wat er zou geburen als mensen op sleutelposities in de hele wereld al hun inspanningen in de werkelijke wortels van de terreur zouden steken. Wat zou er gebeuren als de wereld in plaats van Hamas ‹geld voor hulp› uit te betalen (dat ook in de handen van terroristen eindigt), elke organisatie en iedere persoon die te maken heeft met terreur of het aanzetten tot terreur of het opvoeden tot terreur, zware sancties op zou leggen? (...) Is het mogelijk dat de compromisloze oorlog tegen de bronnen van het terrorisme, in plaats van pogingen om met terroristen een dialoog te voeren, de treurige realiteit waarmee we tegenwoordig worden geconfronteerd, volkomen zou veranderen? Helaas zullen we het antwoord daarop nooit te weten komen zolang de verkeerde politiek dit verhindert. En zo zullen jaar na jaar, decennium na decennium in de hele wereld onschuldige mensen sterven zonder dat er een einde in zicht is.» ■ Bron Ynet / bewerkt door AN

10 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2012

ZWAARWEGENDE GEVOLGEN

Uitwerkingen van de verkiezingen in Egypte Toen de «Arabische Lente» in Egypte aanbrak, gaf Israël te bedenken dat er een reële kans bestond dat radicale moslims aan de macht zouden komen. Met deze mening stond Israël min of meer alleen, maar het is wel precies zo uitgekomen. Voor de leiders van de Israëlische

geheime diensten braken er in januari 2011 slapeloze nachten aan. Het vooruitzicht dat in Egypte de radicale Moslimbroederschap aan de macht kon komen ontnam hen – en veel andere Israëlische mensen op sleutelposten – de slaap. Israël gaf toen al aan dat de omwentelingen van de Arabische Lente weliswaar de kans op democratisering boden, maar dat ook het tegendeel maar al te gemakkelijk waar kon worden. De wereld deed deze waarschuwingen af als zwartgalligheid. Maar Israël heeft wel gelijk gekregen - helaas. Vlak voor het sluiten van de redactie van dit nummer stond onwrikbaar vast wat zich daarvoor al duidelijk aan het aftekenen was: de vijfde president van de Arabische Republiek Egypte is een prominente aanhanger van de Moslimbroederschap. Terwijl allerlei media in de wereld meldden: «Mursi wekt tegelijk hoop en twijfel», kreeg men in Israël alleen al uit de carrière van Mohammed Mursi een ander beeld. Mursi voert een in de VS verkregen doctorstitel. De ingenieur, die na zijn promotie naar zijn vaderland terugkeerde, is een strenggelovig moslim, die zijn politieke carrière in een provincie van de Nijldelta begon, daar waar hij was opgegroeid. Hij maakte naam als medestichter van het «Egyptische Projectcomité voor het verzet tegen het zionisme» en klom binnen de Moslimbroederschap, waar hij als jongeman al lid van was, snel op tot belangrijke posities. De Moslimbroederschap kan men karakteriseren als antiwesters, antichristelijk, anti-Joods en anti-Israël. Hun aanhangers zouden het verdwijnen van Israël van de landkaart begroeten. Dat is een van de redenen waarom de beweging het islamitische terrorisme steunt. De tegenwoordig in de Gazastrook heersende terreurorganisatie Hamas is uit deze beweging voortgekomen. Van Mursi is bovendien bekend dat hij het invoeren van de is-

Mohamed Mursi. De vijfde president van de Arabische Republiek Egypte is een prominent aanhanger van de Moslimbroederschap. De Moslimbroederschap kan men karakteriseren als antiwesters, antichristelijk, anti-Joods en anti-Israël.

lamitische wetgeving, de sjaria, zou begroeten. Niettemin moet men vaststellen dat Mursi zich in de eerste dagen na zijn verkiezing tot president in het openbaar als een min of meer geslepen politicus uitte. Hij wilde in eerste instantie de president van alle Egyptenaren zijn (waarbij hij wel inging op de christelijke minderheid, maar de Joodse onvermeld liet). Bovendien benadrukte hij zich aan alle verdragen die zijn land heeft afgesloten te zullen houden. Daarbij doelde hij ook op internationale verdragen en dus ook op het Israëlisch-Egyptische vredesverdrag van 1979. Maar juist dat laatste aspect – het in stand houden van het vredesverdrag met Israël – is voor Mursi een moeilijk te verteren brok, die hij als president moet slikken. Het is maar de vraag in hoeverre en hoe lang hij erop zal blij-

ven ingaan, want zijn afwijzing van Israël is te onmiskenbaar en te veelomvattend. Voorlopig heeft hij geen andere keus dan de harde brok te slikken, maar in Israël is men algemeen van mening dat die brok niet naar zijn maag is gegaan, maar in zijn hals is blijven steken. Tevens speelt een rol dat de opperste militaire raad van Egypte op de dag dat de stemlokalen sloten bekendmaakte dat de macht van de president beperkt zou worden, zodat een van zijn voornaamste taken de controle over de Egyptische economie zal zijn. Parallel daaraan behoudt het leger zich de macht voor om belangrijke beslissingen te nemen. Zo zal de Egyptische generale staf beslissen wie er aan het hoofd van het leger staat, de defensiebegroting vaststellen en als enige beslissen over oorlog en vrede. Mursi, zo meenden Egyptische deskundigen, had geen andere keus dan in te stemmen met deze voorwaarden. En dus heeft Israël ondanks de verkiezing van Mursi nog altijd een gesprekspartner in Egypte, namelijk het leger, en dat over Mursi’s hoofd heen. De mensen die voor de veiligheid in beide landen verantwoordelijk zijn, delen bepaalde belangen, zoals het indammen van de Iraanse invloed in de regio en de strijd tegen het islamistische terrorisme. Met name de bestrijding van het terrorisme is een van de voornaamste doelen van het Egyptische leger, omdat de terreur een van de belangrijkste takken van economie van het land, het internationale toerisme, schaadt. Maar op de lange termijn, daar zijn de deskundigen het ook over eens, zal dit gaan veranderen. Het proces van de islamisering van Egypte zal niet meer te stoppen zijn, want de Moslimbroederschap is goed geworteld en wordt door brede massa’s gesteund. Zij zullen de strijd om de heerschappij in het land aan de Nijl net zo min opgeven als hun radicale opvattingen. ZL ■

11 ISRAELS PRESIDENT IN DE VS GEËERD

INTERESSANTE RESULTATEN PEILING

Israëlische Arabieren leven liever Amerikaanse in Israël onderscheiding Met zo’n 20 procent vormen de Arabieren een minderheid in het Joodse voor Peres land. Het zijn bij de wet burgers met dezelfde rechten als de anderen. Tegelijk verbindt hun etnische, culturele en religieuze achtergrond hen nauw met de buren van Israël. Voor Israëls Arabieren staat echter vast waar ze thuishoren.

Van de Israëlische Arabieren gaf 68 % aan liever in Israël te leven. Foto: De Arabische wijk van Jeruzalem.

De opiniepeiling is niet de eerste over dit thema, maar is gezien de gebeurtenissen in de Arabische wereld misschien nog wel expressiever dan eerdere peilingen. De representatieve peiling is verricht door professor Sami Samuha, de leider van het Joods-Arabisch Centrum aan de universiteit van Haifa, die al vele jaren onderzoek doet naar tendensen binnen de Arabische gemeenschap in Israël. Zo onderzocht hij nog maar enkele jaren geleden wat Israëlische Arabieren over de holocaust wisten en wat hun houding ten opzichte van deze tragedie was. De resultaten waren schrikbarend, want het bleek dat hun feitenkennis rijkelijk rudimentair was en dat zo’n 40 procent van de ondervraagde Israëlische Arabieren van mening was dat de holocaust nooit had plaatsgevonden. Ook de laatste peiling over de houding van de Israëlische Arabieren ten opzichte van de Joodse staat is niet nieuw, al vallen de resultaten wel zeer veel duidelijker uit dan vroeger. Van de Israëlische Arabieren gaf 68 procent aan liever in Israël te willen leven. 56,5 Procent accepteert het «heilige land» als een Hebreeuwstalig land en 58 procent de sabbat als wekelijkse rustdag. Daar-

naast aanvaardt ongeveer 60 procent het feit dat de staat Israël een Joodse meerderheid heeft. «Enerzijds bestaat er een band met het land, maar anderzijds waardeert men ook de voordelen, vrijheden en de stabiliteit van het land», zo verklaarde Samuha. «Israël biedt de kans op een modern leven en economische en politieke stabiliteit. Je kunt het leven van Arabieren in Galilea niet met dat van Arabieren in Libanon of Egypte vergelijken. Ook bestaat er in Israël geen gevaar voor een overname door islamisten», zo luidde zijn commentaar op de resultaten van de peiling. Toch betekent dit niet dat de Arabische minderheid van het Joodse land met alles tevreden is. Weliswaar gaf 71 procent van de ondervraagden aan dat Israël volgens hen een goede plek is om te wonen, maar er kwam ook naar voren dat 73 procent zich door de Israëlische regering niet gelijk behandeld voelt. Zo heeft 42 procent kritiek op de momenteel voor de Israëlische Arabieren geldende levensomstandigheden en zou, zo interpreteert Samuha het, de voorkeur geven aan een binationale Joods-Arabische staat. AN ■

Israëls president Shimon Peres heeft de hoogste civiele onderscheiding van de VS ontvangen, de «Medal of Freedom». In zijn lofrede eerde de Amerikaanse president Barack Obama Shimon Peres dat hij zijn leven aan zijn land, de staat Israël, had gewijd. Het was een ontroerende prijsuitreiking, want het ging tenslotte om de Medal of Freedom, de hoogste civiele onderscheiding die door de VS wordt verleend. «Niemand die nog leeft heeft meer voor de vrede in het Midden-Oosten gedaan», zei president Obama en voegde eraan toe: «De VS zijn gelukkig dat ze in de hele wereld veel bondgenoten en partners hebben. De staat Israël is een van de sterkste bondgenoten en beste vrienden. En geen mens heeft zoveel jaren lang zoveel ondernomen om onze band op te bouwen en onze beide landen zo dichtbij elkaar te brengen als Shimon Peres, die we vanavond eren.» Obama somde een aantal functies in de Knesset op die Shimon Peres in zijn lange politieke loopbaan heeft bekleed. Vanzelfsprekend noemde hij ook de ambtstijd als premier na de moord op Yitzhak Rabin en de Nobelprijs voor de vrede die Peres werd verleend. Toen Obama vertelde dat Peres bovendien drie keer minister van Buitenlandse Zaken voor zijn land was geweest, zei hij schertsend tegen de aanwezige voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright: «Drie keer minister van Buitenlandse Zaken – dat moet u hem nog maar eens nadoen, Madeleine.» Israëls president deelde na de verlening van de vrijheidsmedaille via het Israëlische Ministerie van Buitenlandse Zaken mee dat hij «diep geroerd» was. «Ik ontvang deze eer vandaag namens het volk Israël. Dat is de ware ontvanger van deze onder-

12 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2012

BEVESTIGD VERMOEDEN

Israëlisch-Amerikaans cyberpact In berichten over de cyberoorlog tegen Iran speculeerden de media altijd weer dat Israël en de VS daar wel eens achter konden zitten. Nu is men niet langer op vermoedens aangewezen.

«Niemand die nog in leven is heeft meer voor de vrede in het Midden-Oosten gedaan», zei de Amerikaanse president Obama en voegde eraan toe: «De VS zijn gelukkig dat ze veel bondgenoten en partners in de hele wereld hebben.»

scheiding.» Verder ging Peres in zijn dankrede op de betekenis van vrijheid voor het Joodse volk in: «De vrijheid is de ziel van de Joodse erfenis. We hebben onze waarden niet opgegeven. Ook niet toen we geconfronteerd werden met verbrandingsovens en gaskamers. We hebben als Joden geleefd en zijn als Joden gestorven, en weer opgestaan als vrije Joden.» In deze zin waardeerde Peres de Amerikaanse onderscheiding als een erkenning van de generaties Joden «die van een eigen staat hebben gedroomd». Verder verklaarde hij: «Israël is het levende bewijs dat democratie vooruitgang betekent. Wetenschap betekent groei. Literatuur en kunst zijn een verrijking. Israël is tegenwoordig een innovatieve, pluralistische maatschappij, waarin Joden, christenen, Arabieren, Bedoeïenen en Druzen in vrede leven. Het is nog niet volmaakt, maar wel een voorbeeld van wat er allemaal mogelijk is.» Voor en na de huldiging ontmoette Israëls president Shimon Peres verschillende hooggeplaatste leden van de Amerikaanse regering, onder wie minister van Defensie Panetta. Hun gesprek draaide vooral om het Iraanse streven om in het bezit van kernwapens te komen en de consequenties die dit streven voor Israël en de hele wereld kan hebben. AN ■

Israël heeft zich nooit over het onderwerp geuit. De VS hulde zich eveneens in stilzwijgen. Toch viel uit de reacties wel uit te filteren dat de vermoedens van de media niet helemaal uit de lucht waren gegrepen. Niettemin bleven het speculaties. Dat is nu afgelopen, want intussen is er licht in de oorzaak van de cyberaanval op Iran gebracht. Hooggeplaatste Israëlische personen hebben toegegeven dat alles klopte wat er over een oorlog tegen Iran via computervirussen en –wormen is bericht. De zaak kwam aan het rollen na berichten dat er in Iran een nieuw virus had toegeslagen. De wereld ervoer dat niet alleen computers in Iran, maar in het gehele MiddenOosten en in Noord-Afrika waren getroffen. IT-deskundigen noemden het het machtigste computervirus dat ze ooit gezien hadden. Het ging om het spionagevirus «Flame», dat door het Russische bedrijf «Kaspersky Lab» is ontdekt. Verder werd bekend dat bepaalde delen van het virus overeenkomsten vertoonden met andere virussen die in Iran schade aan verscheidene computersystemen hadden aangericht, waaronder ook «Stuxnet», dat als computerwurm wereldwijd opzien baarde en vooral de computers van het Iraanse kernonderzoekprogramma grote moeilijkheden heeft bereid. De activiteiten van «Flame» zijn tot in het voorjaar van 2010 na te gaan. Het spionagevirus is volgens de berichten in de media via een USB-stick handmatig in de Iraanse systemen binnen gesluisd en is militair-strategisch aan het werk gegaan: een deel van het virus speurt de antivirusprogramma’s op die op de computer zijn geïnstalleerd. Na de analyse zorgt een ander deel van het virusprogramma voor de aanpassing aan de antivirusprogramma’s, zodat het onontdekt kan binnendringen. Het virus zorgt zelf voor zijn verdere

verbreiding en wist tegelijkertijd alle eigen sporen uit. Intussen is het belangrijkste deel van het virus bezig met het verzamelen van gegevens, waarom «Flame» te boek staat als een spionagevirus. Meteen nadat deze dingen in de openbaarheid waren gekomen, uitte de vicepremier van Israël, generaal der reserve Moshe Yaalon zich erover: «Het is toch logisch dat een partij die in Iran een vijand ziet alle beschikbare middelen uitput om de vooruitgang van het kernonderzoekprogramma te hinderen. Israël is gezegend met een technologisch vermogen dat het gebruik van allerlei opties mogelijk maakt.» Niet veel later meende Israëls minister van Defensie Ehud Barak dat «Israël inderdaad cyberaanvallen uitvoert». En ook premier Netanjahu stemde in met deze buitengewone teneur: «Het cybervermogen dat Israël heeft ontwikkeld vergroot het verdedigingsvermogen van de staat Israël.» Nauwelijks hadden deze uitspraken weerklonken of de gerenommeerde New York Times publiceerde een artikel over een boek dat vers van de pers was gerold en dat aan het Israëlisch-Amerikaanse cyberbondgenootschap is gewijd. Daaruit valt op te maken dat de Amerikaanse re-

13 gering onder George W. Bush voor het eerst een cyberaanval op het Iraanse kernonderzoekprogramma heeft gelanceerd. Israël werd verzocht zich bij dit initiatief aan te sluiten toen de Amerikanen in de gaten kregen dat zij zich zonder de kennis van de geheime diensten van Israël geen volledig beeld konden vormen over wat er in Iran gebeurde. De informatie kwam van de gerenommeerde eenheid 8200 van de militaire inlichtingendienst van het Israëlische leger. Naar verluidt stellen de deskundigen

van deze eenheid zelfs de beste vaklui van de VS in de schaduw. Het volgende stadium van het cyberpact moet bestaan hebben uit de gezamenlijke ontwikkeling van een computerworm die niet alleen gegevens verzamelt, maar ook sabotage verricht. Het verbond tussen de beide landen op het gebied van virtuele oorlogsvoering tegen het Iraanse kernonderzoekprogramma moet onder president Obama sterk zijn uitgebouwd. Overigens kreeg het verbond naar verluidt wel een ernstige schok te

verwerken toen de Israëlische experts op eigen handje het optreden van hun computervirussen veranderden, zodat ook computers van particulieren werden getroffen en verkend. Hoewel de Amerikanen boos waren, hebben ze de samenwerking tenslotte toch voortgezet. Een zeer belangrijke reden daarvoor zou zijn dat de VS Israël er van wilde overtuigen dat een virtuele strijd tegen het Iraanse kernonderzoekprogramma effectiever is dan een militaire aanval. ZL ■

IN HET VIZIER VANWEGE BEZOEK AAN JERUZALEM

Algerijnse schrijver tussen twee vuren Eerst werd hij alleen verbaal aangevallen. Hamas schreeuwde luidkeels: «Verrader!». Kort daarop kwamen nieuwe consequenties, want de Algerijnse schrijver werd vanwege zijn reis naar Israël een al toegekende prijs afgenomen. De schrijver Boualem Sansal begon

pas op 50-jarige leeftijd te schrijven. De 63-jarige heeft in zijn vaderland Algerije intussen verscheidene Franstalige roman gepubliceerd, waarvan een deel in meerdere talen is vertaald. In 2011 werd hij onderscheiden met de vredesprijs van de Duitse Boekhandel en in 2012 werd hij uitgenodigd om zitting te nemen in de wedstrijdjury van het Berlijnse filmfestival. Sansal is in een bergdorpje van de Algerijnse Berbers ter wereld gekomen, is ingenieur en heeft een doctorstitel in de economische wetenschappen. In 2008 baarde hij internationaal opzien met een boek over twee Algerijnse broers die er achter komen dat hun vader een SS-officier is geweest die na de Tweede Wereldoorlog naar Noord-Afrika is gevlucht. In dit werk trekt Sansal lijnen tussen het nationaalsocialisme en het islamisme, want voor hem zijn de totalitaire visies van beide ideologieën één pot nat. De schrijver die in Algerije geen vrijheid van meningsuiting heeft, maar er toch op staat in zijn vaderland te blijven «om zijn volk in zware tijden niet alleen te laten», gelooft rotsvast in de dialoog. Op grond van zijn overtuiging dat je met elkaar moet praten begon hij ook aan zijn reis naar Jeruzalem om aan een internationaal literatuurfestival deel te nemen. «Ik besloot te komen», zei Sansal tijdens de ontmoeting van de schrijvers in het Israëlische literatuurcentrum Mishkenot

Sha’ananim in Jeruzalem, «omdat ik het belangrijk vond». Hij vertelde het publiek bovendien dat zijn echtgenote hem problemen had voorspeld. «Toen ik de uitnodiging aannam werd ik het mikpunt van veroordelingen.» Verder vertelde hij het publiek dat hij met zijn reis naar Israël wilde laten zien dat hij niet van de Algerijnse regering afhankelijk is. En hij verklaarde ook: «Ik heb het gevoel dat we in de 30-er jaren van de vorige eeuw leven – ook toen reageerde er niemand op gepaste wijze. Tegenwoordig wordt islamisme fascisme doodgezwegen. (...) Er is nog veel werk aan de winkel.» De eerste afwijzingen verschenen op zijn homepage. Terwijl veel mensen de reis naar Jeruzalem een «prachtige stap» vonden, meenden anderen dat hij net zo aan zijn einde moest komen als de Libiër Muammar Gaddafi. Al snel klonk er in de hele Arabische wereld negatieve kritiek op Sansal. Hamas sprak van een «misdaad tegen de anderhalf miljoen Algerijnse martelaars die onder de Franse bezetting hun leven voor de vrijheid hebben opgeofferd» en noemde het bezoek aan Israël een «legitimatie van de misdaden tegen het Palestijnse volk». Sansal werd door Hamas bovendien verachtelijk een «verrader» genoemd. Ook in Algerije zal hij het niet gemakkelijk hebben. «Ik zal me nader moeten verklaren door middel van artikelen die ik in Frankrijk schrijf en die in Algerije gelezen worden.» Het zij nog vermeld dat

wikipedia

Boualem Sansal

de Arabische Lente aan Algerije is voorbijgegaan. De regering van Abd al-Aziz Bouteflika hief eind februari 2011 weliswaar de al 19 jaar durende noodtoestand op, maar in dit door burgeroorlog en interne machtsstrijd zwaar getekende land blijven schendingen van de mensenrechten aan de orde van de dag. De verbale beschuldigingen waren overigens nog maar het begin van de stenige weg die Sansal voor zich heeft. Al snel na de reis werd in de pers bekend dat de in het Franse Parijs zetelende Raad van Arabische ambassadeurs een besluit met ernstige gevolgen heeft genomen: de Raad had Sansal voor de literatuurprijs van 2012 bedacht en die prijs zou hem binnenkort verleend worden. De Jordaanse ambassadeur die de voorzitter van de Raad is, stuurde aan iedereen een email met de mededeling dat Sansal de prijs niet zal krijgen en dat de feestelijke uitreikingsceremonie is afgezegd. AN ■

14 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2012

BETERE VOORZORG EN THERAPIE

HULP OP KOMST

Doorbraak in therapie longkanker Israëlische De afgelopen weken hebben Israëlische wetenschappers weer eens ontmethode helpt dekkingen gedaan die in de strijd tegen kanker een doorbraak genoemd bij brandend mogen worden. maagzuur Juist bij kanker bestaat er een eenvoudige regel: hoe eerder het ontdekt wordt, des te betere kansen heeft de patiënt om de ziekte te overleven. Tegelijk kampt de moderne geneeskunde nog wel steeds met de moeilijkheid dat er tegen sommige vormen van kanker nog altijd geen doorslaggevende effectieve behandelmethoden zijn gevonden. Een van die vormen van kanker is longkanker. En daarom baarden de inzichten van Israëlische wetenschappers op twee fronten tegelijk des te meer opzien. Longkanker heeft een van de hoogste sterftecijfers. Alleen al in de VS met men elk jaar ongeveer een kwart miljoen mensen het slechte nieuws vertellen dat ze deze ziekte hebben opgelopen. Ieder jaar sterven er in de VS rond de 160.000 patiënten aan longkanker. Na de diagnose hebben de patiënten gemiddeld nog maar 18 maanden te leven. Er is een gebrek aan betere, respectievelijk effectieve therapieën. En precies op dit punt komt de Israëlische ontdekking in het spel, zoals Uri Wald, een van de betrokkenen bij het onderzoek, meedeelde. De Israëlische wetenschappers werkten in het kader van hun onderzoek met befaamde Amerikaanse collega’s samen. Gezamenlijk presenteerden ze de resultaten van hun onderzoek op een conferentie op hun vakgebied in het Amerikaanse San Francisco. Ze hadden de werking van een stof onderzocht die in vakkringen bekend staat onder de naam «BKT 140». Tot nu toe behandelde men met deze stof donoren van ruggenmerg om de groei van de cellen vóór het afnemen van ruggenmerg te stimuleren. «Daarom», zo meende Wald, «is deze stof reeds als medicijn toegelaten, en wij hebben bevestigde kennis dat het gebruik ervan veilig is en weinig bijwerkingen heeft.» «We hebben het middel bij muizen geïnjecteerd en het heeft de weg gevonden naar die plaatsen in de longen waar zich kanker had gevormd», ver-

Je kunt de refluxziekte gerust een volksziekte noemen waar in de hele wereld zo‘n 20 procent van alle mensen aan lijdt. Een nieuw Israëlisch apparaat belooft omvattende en eenvoudige hulp.

klaarde Os Shapira, die in de Hadassah kliniek in Jeruzalem werkzaam is. «Het heeft geholpen de groei van de tumoren af te remmen. In sommige gevallen werden de tumoren zelfs kleiner.» Op grond van deze kennis zullen er spoedig klinische tests beginnen die zowel in Israël alsook in Californië worden uitgevoerd. Tegelijk met deze melding deed een Israëlisch bedrijf van zich horen met een nieuwe methode om longkanker beter, veiliger en ook eenvoudiger in een vroeg stadium te herkennen. Het bedrijf BioView ontwikkelde een methode die de zogenaamde «imaging technology» benut en aan de hand van fluorescerende DNA markers (FISH monsters) laat zien of er tekenen zijn van een beginnende longkanker. Het bedrijf heeft al patent op de methode gekregen en het Amerikaanse bedrijf dat bij de ontwikkeling betrokken is heeft gezorgd dat het de toekomstige verkooprechten kreeg. Bovendien zijn er al klinische tests in het Sourasky ziekenhuis in Tel Aviv begonnen, die zullen worden aangevuld met nog andere tests in Amerika. De methode is nog niet helemaal volwassen, dus er zijn nog meer ontwikkelingsfasen nodig. Desondanks heeft deze nieuwe methode om longkanker in een vroeg stadium op te sporen al betere resultaten te zien gegeven dan de tot dusver gebruikelijke methoden ZL ■

Momenteel is de Israëlische behandelmogelijkheid tegen brandend maagzuur alleen door de gezondheidsautoriteiten in de VS toegelaten, maar als hun toestemming er eenmaal is, volgen Europa en de rest van de wereld meestal ook. Dus het bedrijf dat dit ontwikkeld heeft is heel optimistisch gestemd. Ook de pers in Israël deelt deze houding; zij noemt de innovatie van het bedrijf Medigus Ltd. baanbrekend en het in de VS afgesloten toelatingsproces een belangrijke stap voor de aanstaande wereldwijde verkoop. De aandelenkoers van het bedrijf is als gevolg van het goede nieuws direct gestegen. Alleen al in de VS heeft het bedrijf met deze nieuwe ontwikkeling een oen markt voor zich van naar schatting zo’n 33 miljard dollar. Dit bedrijf maakt door het ontwikkelen van een nieuw instrument een minimaal invasieve methode mogelijk om chronisch brandend maagzuur te behandelen. Bij de refluxziekte gaat het om een aandoening van het bovengedeelte van het maag-darmkanaal, veroorzaakt door een abnormaal lang terugvloeien van maagzuur. Patiënten lijden overwegend ‘s nachts, als ze liggen en tot rust komen, aan brandend maagzuur en omhoogkomend zuur, dat door het stijgende maagsap wordt veroorzaakt. Bij andere patiënten treden de symptomen vooral bij het tillen van lasten en het bukken op. De consumptie van tabak en alcohol en vetrijk voedsel is niet bevorderlijk. Bovendien ontwikkelen de patiënten dikwijls een chronische hoest. De ziekte kan drie oorzaken hebben: 1) een te grote uitstoot van maagzuur, zodat het spijsverteringskanaal

15 deze niet met zijn normale spieractiviteit aan kan; 2) de spierfunctie van het spijsverteringskanaal is al aangetast, zodat het maagzuur niet meer goed wordt tegengehouden; 3) de binnenste sluitspier die het spijsverteringskanaal van de maag scheidt, werkt niet goed. De eerste stap is de patiënten op te roepen tot het veranderen van hun eetpatroon om te proberen de symptomen zo te minderen (vooral voor het slapen gaan geen vetrijk voedsel en geen calorierijk eten meer tot zich nemen). Dikwijls verstrekt men medicijnen, die echter maar korte tijd helpen en bijwerkingen kunnen hebben. In ernstige gevallen kan de moderne geneeskunde tot nu toe alleen met een operatieve ingreep hulp bieden. Het Israëlische bedrijf Medigus Ltd., dat op het industrieterrein Omer

bij Beer Sheva is gevestigd, heeft een video-endoscoop ontwikkeld die een minimaal invasieve behandeling van de refluxziekte mogelijk maakt. Daarmee worden medicijnen of zelfs een operatie overbodig. Op een video presenteert het bedrijf het gebruik van hun video-endoscoop op een heel indrukwekkende en voor leken begrijpelijke wijze. Via het spijsverteringskanaal wordt de nieuwe endoscoop tot in de maag gebracht, waar dan een soort haak naar buiten komt die de maag aan de bovenkant wat oprekt. Het maagzakje dat zo ontstaat wordt met de in de geneeskunde steeds vaker gebruikte Tackermethode aan het spijsverteringskanaal vastgemaakt. De andere vorm van de maag laat het zuur in dit zakje stromen in plaats van dat het in het spijsverteringskanaal opstijgt. De door Me-

Bij de refluxziekte gaat het om een aandoening van het bovengedeelte van het maagdarmkanaal.

digus ontwikkelde endoscoop is dus een multifunctioneel apparaat dat op eenvoudige wijze hulp belooft voor een wijdverbreid lijden. AN ■

DOOR ISRAËLI‘S BEDACHT

Robots voor hersenoperaties In deze maanden neemt men in de operatiekamers van veel gerenommeerde ziekenhuizen in de westerse wereld robots in bedrijf. Deze robots zijn in Israël speciaal voor hersenoperaties ontwikkeld. Robots voor ziekenhuizen symboliseren het aanbreken van een nieuw tijdperk op het gebied van de hersenchirurgie. Voor deze in vakkringen «dramatische ommekeer» genoemde verandering is een klein Israëlische bedrijf verantwoordelijk dat in Caesarea is gevestigd en gespecialiseerd is in de ontwikkeling van robots die bij chirurgische ingrepen assisteren of deze zelfs overeenkomstig de aanwijzingen van de arts zelf doen. Het bedrijf Mazor Robotics kwam enkele weken geleden met opzienbarende persberichten naar buiten, want de eerste hersenoperaties die deze innovatieve robots hadden uitgevoerd, waren uitgesproken succesvol verlopen. De drie chirurgische ingrepen in de menselijke hersenen waren in Duitsland uitgevoerd. Het ging elke keer om een andere procedure, waarbij een robot in verschillende delen van de hersenen een weefselmonster nam. Alle biopsieën werden met succes uitgevoerd. Het waren de eerste klinische acties van dit robotsysteem. Tot dan toe waren proeven gedaan met lijken

die het medisch onderzoek ter beschikking had gesteld. In aansluiting aan deze successen is men bij Mazor Robotics van mening dat men het robotsysteem begin 2013 in de hele wereld op de markt kan brengen. De aanvragen bij de Amerikaanse en Europese gezondheidsautoriteiten zijn allang gedaan. Voor de definitieve afwikkeling van deze aanvragen waren succesvol verlopen proefoperaties belangrijk. Door de successen van de afgelopen weken is het vooruitzicht op de toestemming een stuk beter, zodat het bedrijf binnen enkele maanden met het op de markt brengen ervan kan beginnen. Mazor Robotics heeft zich gespecialiseerd in de ontwikkeling van revolutionaire robotnavigatiesystemen die in de chirurgie voor in hoge mate nauwkeurig uitgevoerde operatieve ingrepen garant staan. Het tot nu toe wereldwijd meest bekende product van hen is de SpineAssist, die bij ruggenmergoperaties voor zo’n precisie zorgt, want daar gaat het – net als bij hersenoperaties – om tienden of minder van

een millimeter. Met de SpineAssist zijn in allerlei ziekenhuizen inmiddels al 15.000 rugoperaties uitgevoerd. Gezien de nieuwe baanbrekende ontwikkeling op het gebied van de hersenchirurgie kan het bedrijf zijn leidende marktpositie waarschijnlijk definitief versterken. Alleen al in de VS wordt elk jaar ongeveer 25.000 keer een stukje weefsel ontnomen bij patienten bij wie een hersentumor is vastgesteld. Maar het robotsysteem van Mazor Robotics kan ook nog andere operatieve procedures in de hersenen uitvoeren. En omdat er steeds meer Parkinson patiënten met een nieuwe therapie worden behandeld waarbij in de hersenen ingeplante elektroden bepaalde gebieden in de hersenen stimuleren, zal dit systeem in de toekomst nog veel vaker van zich laten horen, successen behalen en afnemers vinden. ZL ■

16 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2012

INNOVATIE

Betrouwbaarder controle van de nierenfunctie Als een patiënt na een ongeval op de intensive care ligt, moeten de artsen een kritieke vraag zien te beantwoorden: hoe functioneren de nieren? Tot nu toe gebruikte men primitieve methoden om het functioneren van de nieren te meten. Digitale, in Israël ontwikkelde apparatuur zorgt nu voor een revolutionaire vernieuwing. Opnieuw komt er een innovatie uit

Israël, die de moderne geneeskunde op een heel bepaald gebied betrouwbaarder zal maken. Het gaat om de nierenfunctie, die zowel in het geval van verwondingen als gevolg van een ongeval als bij nierziekten een kritieke rol speelt. De nierenfunctie heeft een grote invloed op het gehele lichaam en is een belangrijke indicator voor de aard van de te nemen maatregelen. Tot nu toe moeten de artsen van de EHBO en intensive care bij een diagnose van de nierenfunctie op een urineonderzoek terugvallen, dat aanwijzingen over de stofwisseling oplevert. De artsen krijgen dan parameters over verschillende stoffen, zoals creatinine, ureum, elektrolyten, en eiwitafscheiding doorgegeven. Bij de intensieve verzorging let men allereerst op de hoeveelheid afgescheiden urine. Deze meting wordt met de hand afgelezen, waardoor fouten kunnen ontstaan. Uit Israël komt nu nieuwe apparatuur, die interessant genoeg van de agrarische technologie is afgekeken. De apparatuur wordt al met succes in Israëlische ziekenhuizen gebruikt en biedt zeer veel betere diagnosen, die

zowel tijdens operaties als in de fase van de nazorg uiterst belangrijk zijn en ook chronische nierpatiënten ten goede zullen komen. De URINFO 2000 genoemde uitvinding gaat terug op de Israëlische firma FlowSense, die in 2009 is opgericht. Bij deze apparatuur wordt gebruik gemaakt van de methode om de irrigatie van planten te meten. Voor URINFO 2000 verkreeg men patent op een optische sensorentechnologie, die de vloeistoffenstroom tijdens het verloop elektronisch meet. Omdat het om een digitaal systeem gaat, kan men het als alleen werkende apparaat naast het bed van de patiënt opstellen, maar net zo goed ook integreren in andere klinische informatieapparatuur. De apparatuur leest de vloeistoffenstroom optisch, toont de resultaten inclusief een vergelijking met eerdere gegevens op een monitor en is bovendien van een alarmfunctie voorzien. Robert Bash, de manager van FlowSense, verklaarde tegenover het Israelische internetwetenschapsportaal Israel21c dat bij ongeveer 30 procent van alle patiënten die op intensive care of op de EHBO behandeld moeten worden verwondingen aan de nieren

en dus niet goed functionerende nieren voorkomen. Omdat de mate ervan handmatig slecht te bepalen is, kan dit fatale gevolgen hebben en dat is voor de arts nog een extra belasting. Moeten we nu opereren of niet? Omdat artsen operaties altijd weer moeten doen aan de hand van vermoedens, ontstaan er financiële lasten voor ziekenhuizen, om nog maar te zwijgen van de lasten voor de betrokken patiënten. Volgens Bash werkt de innovatie van zijn firma niet alleen betrouwbaar en zo eenvoudig als het maar kan, maar levert de apparatuur ook nog eens zeer snel resultaten, waardoor artsen onmiddellijk aan de gang kunnen gaan. Daardoor kan men levens redden. Ook voor patiënten met chronische nierklachten kan URINFO 2000 voordeel brengen, want de nauwkeuriger analyse geeft betere informatie over de vraag of het tijdstip voor een dialyse inderdaad gekomen is. Momenteel is de firma FlowSense bezig hun ontwikkeling meer op de markt te krijgen in het buitenland. Daarnaast wordt de apparatuur nog verder ontwikkeld, want men wil de meetapparatuur in de toekomst direct in katheters geïntegreerd hebben. AN ■

GROTE EER

Wereldvoedselprijs voor Israëlisch academicus Hij is de eerste Israëli die met deze met een kwart miljoen dollar gedoteerde prijs is onderscheiden. De «World Food Prize» is naar de Israëlische landbouwwetenschapper Daniel Hillel gegaan, die aan de wieg van de ontwikkeling van de druppelirrigatie heeft gestaan. De mededeling over de toekenning van de wereldvoedselprijs van dit jaar kwam van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken. Tegelijk maakte men bekend dat de officiële uitreiking op 18 oktober in Des Moines in de Amerikaanse staat Iowa zal plaatsvinden. In de motivatie van het eerbetoon aan de Israëlische landbouwdeskundige stond onder andere:

«Hillels pioniersarbeid in Israël heeft de verbouw van voedingsmiddelen in het Midden-Oosten en later ook in andere delen van de aarde een revolutionaire impuls gegeven.» De onderzoeken en vernieuwingen die op Hillel teruggaan hebben, zo staat er verder, bijgedragen tot een spaarzaam waterverbruik in de landbouw en tot hogere opbrengsten van de oogst.

De wereldvoedselprijs waarmee professor Hillel als eerste Israëli wordt onderscheiden, is in 1986 door de landbouwwetenschapper Norman E. Borlaug in het leven geroepen. Deze was in 1970 voor zijn levenswerk ten dienste van de bestrijding van de honger wereldwijd met de Nobelprijs voor de vrede onderscheiden. De zoon van Noorse immigranten groeide op in een

17 kleine agrarische gemeenschap in de Amerikaanse staat Iowa, studeerde bosbouw en promoveerde nog voor de Tweede Wereldoorlog op het gebied van plantenpathologie. In opdracht van de Rockefeller stichting was hij onder andere wetenschappelijk actief in Mexico, waar hij verscheidene spectaculaire landbouwprojecten promootte. De door de in 2009 overleden Borlaug ingestelde wereldvoedselprijs geldt op dit gebied als een van de meest gerenommeerde onderscheidingen. «Ik ben overweldigd», was het eerste commentaar van Daniel Hillel, die hoogleraar is en tegenwoordig tot de kibboets Emek Yezreel behoort. Verder meende hij: «Ik ben dankbaar voor de erkenning, maar ik moet wel zeggen dat niemand in zijn eentje werkt. Het was een gezamenlijke inspanning.»

Daniel Hillel wird in 1930 in het Californische Los Angeles geboren, maar verhuisde al op jonge leeftijd nog vóór de stichting van de staat Israël met zijn ouders naar de Joodse nederzetting Erez Israel. Later studeerde hij in de VS en promoveerde daarna aan de Hebreeuwse universiteit te Jeruzalem. Hij behoort tot de stichters van de kibboets Sde Boker, die sinds halverwege de 50-er jaren ook het thuis werd van de stichter van de staat en premier David Ben Gurion. Als deskundige voor moderne landbouwwetenschap heeft Hillel met verschillende internationale organisaties samengewerkt, waaronder de Wereldbank en de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties. Hij is onderscheiden voor de ontwikkeling van het druppelirrigatiesysteem. Zoals de Amerikaanse minister van Buiten-

landse Zaken Hillary Rodham-Clinton het in de bekendmaking van de onderscheiding formuleerde, is het aan dit systeem te danken dat «uit elke druppel water het maximale gehaald kan worden». Deze irrigatiemethode, waardoor het water in plastic buizen druppelsgewijs direct naar de plantwortel wordt geleid, komt niet alleen Israël en het gehele Midden-Oosten ten goede, maar vooral ook de boeren in droge gebieden van ontwikkelingslanden, die dankzij deze methode betere oogsten kunnen binnenhalen. Kenneth Quinn, de voorzitter van de stichting Wereldvoedselprijs, wees er bij de bekendmaking van het eerbetoon aan Hillel onder andere op dat personen en instellingen uit Egypte, Jordanië en de Verenigde Arabische Emiraten zich voor zijn nominatie hadden uitgesproken. AN ■

DEEL 1

Israëls innovaties op landbouwgebied In een tijd dat de wereldbevolking snel groeit, speelt de vraag naar de zekerstelling van voedselbronnen in de hele wereld een enorm belangrijke rol. Er zijn revolutionaire ideeën nodig, anders zal men de voedselvoorziening van de wereld niet kunnen garanderen. Israël draagt daar een beslissend steentje aan bij. Israël is, zoals we allemaal weten, slechts een klein land. Als je het op de wereldkaart ziet, is het maar heel miniem. Toch levert het land op allerlei verschillende niveaus bijdragen ter minimalisering van het hongerprobleem dat in veel regio’s van de wereld het leven van miljarden mensen domineert. Bovendien dragen Israëls nieuwe ideeën er toe bij dat de voedselvoorziening van een groeiende wereldbevolking veilig wordt gesteld. In deze artikelenreeks willen we inzicht geven in de verschillende gebieden waarop Israël een stempel heeft gedrukt, die het heeft gerevolutioneerd en gemoderniseerd.

met de wereldvoedselprijs. Israëls watergebrek leidde tot de ontwikkeling van deze plastic leidingen met gaatjes, die in of boven de grond worden aangelegd en het water druppelsgewijs direct bij de plantenwortels brengen. Zo kan men zuinig met water omgaan en in waterarme gebieden toch landbouw bedrijven. Tegelijk draagt de methode bij tot grotere oogsten. Het bedrijf in Hazerim bij Beer Sheva biedt werk aan ongeveer 2400 medewerkers, verkoopt zijn producten in 112 landen, heeft 32 dochterbedrijven en 13 productieplaatsen die in allerlei landen zijn opgezet.

Druppelirrigatie:

mige gebieden is zo’n beetje de helft van de oogst niet voor menselijke consumptie geschikt. De oogst wordt tijdens de opslag door ongedierte geteisterd of er komen bijvoorbeeld schimmels in. Hiervoor wordt een heel eenvoudige uitvinding van de Israëlische professor Shlomo Navarro gebruikt, dat men

Het is een klassieker die al tientallen jaren op de markt is. De druppelirrigatie wikipedia heeft wereldgeschiedenis geschreven. Zoals in het vorige artikel beschreven, wordt de bedenker van dit systeem dat sinds 1965 door het Israëlische bedrijf Netafim op de markt gebracht wordt, dit jaar onderscheiden

Opslag van graan: In som-

GrainPro Cocoon heeft genoemd. Het gaat om reusachtige lappen beschermende plasticfolie, waarin het graan veilig kan worden opgeborgen. De methode is zowel voor natte als droge klimaatzones geschikt. Biologische bestrijding van ongedierte: Maar

weinig mensen weten dat een van Israëls exporthits op landbouwgebied een oranje spin is die nauwelijks twee millimeter groot is. Deze spin is de natuurlijke vijand van enkele van de in totaal 5000 bekende soorten lieveheersbeestjes die zich graag op graan, aardappels, bonen en dergelijke storten. Deze natuurlijke vijand van ongedierte wordt verkocht door het Israëlische bedrijf BioBee van de kibboets Sde Eliyahu, die een heel repertoire biologische strijdmiddelen tegen ongedierte heeft aan te bieden. Zo worden sinds het begin van de 90-er jaren op meer dan de helft van de Californische aardbeienplantages spinnen

18 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2012

uit het heilige land ingezet. Bovendien verkoopt men via een dochtermaatschappij genaamd Bio-Fly steriele vliegensoorten. Vliegen spelen in de biologische cyclus een belangrijke rol, maar hun larven worden vaak broeinesten van parasieten. Omdat deze vliegen steriel zijn, kunnen ze gewoon hun natuurlijke taak vervullen, terwijl het de parasieten onmogelijk wordt gemaakt zich verder te verbreiden.

Revolutionaire melkveebedrijven:

Israëls melkkoeien houden eenzame wereldrecords. Dat is terug te voeren op een modern beheer van de melkveebedrijven,, de kwaliteit van het voer en de sanitaire omstandigheden in de stallen. Vanzelfsprekend speelt

ook een uitgekiend melksysteem een rol. De Israëlische inzichten op dit gebied worden allang in de hele wereld aan de man gebracht. Nog onlangs is China begonnen zijn eerste melkveebedrijven op de in Israël ontwikkelde methoden te laten overschakelen. Samen met Israëlische deskundigen plant men daar de bouw van een tiental megabedrijven met elk 30.000 melkkoeien. Eind 2012 moet hier al een half miljoen liter melk per dag worden gemolken. ZL ■

DUITS-ISRAËLISCHE SAMENWERKING

«Financiële seismograaf» kondigt crises aan De laatste jaren zijn in economisch opzicht moeilijk te noemen en hebben wereldwijd veel onzekerheid gebracht. Een Israëlisch-Duits team heeft zich beziggehouden met een systeem dat in vroeg stadium op dergelijke risicofactoren moet wijzen. In een artikel over de zogenaamde «financiële seismograaf» op het Israelische internetwetenschapsportaal Israel21c stond: «Als Duitsland op tijd had geweten wat voor problemen Griekenland voor de Europese Unie zou gaan veroorzaken, dan had men investeringen in verband met de Griekse economie vermoedelijk al veel eerder nagelaten.» Tegen de achtergrond van deze veronderstelling hebben op allerlei gebieden gespecialiseerde Israëlische en Duitse deskundigen de koppen bij elkaar gestoken om een soort waarschuwingssysteem te ontwikkelen. De «financiele seismograaf» berekent veelzijdige risicofactoren en maakt daar een zeer informatief totaalplaatje van.

Het team, dat een brug tussen de moderne natuurkunde en hedendaagse economische theorieën heeft geslagen, ontwikkelde een empirisch instrument dat is opgebouwd op nieuwe inzichten over complexe moderne economische mechanismen. In onze tijd is het duidelijk dat de economische markten nauw met elkaar verweven zijn. Crises van een economische markt kunnen regionale en zelfs wereldwijde gevolgen hebben, alhoewel er bij elke lokale economische markt heel andere factoren als risico’s ingecalculeerd dienen te worden. De nieuwe methodologie moet niet alleen inzicht in internationale marktrelaties bie-

den, maar deze ook verklaren en daarmee mogelijke consequenties aangeven. Met zulke complexe systemen hebben de wetenschappers zich beziggehouden. «Dat was precies het woord waar het om draaide: complexe systemen» verklaarde Dror Y. Kennett, die aan de universiteit van Tel Aviv een proefschrift schrijft op het gebied van natuurkunde en astronomie. «De afgelopen 20 jaar zie je op dit gebied een steeds groter en complexer aantal gegevens, waardoor je maar al te gemakkelijk het overzicht kunt verliezen. Hier spelen niet meer louter economische en financiële aspecten een rol,, want ook de natuurkunde spreekt een woordje mee. We hebben fysische instrumenten, concepten en algoritmen ontwikkeld die ons tot empirische inzichten leiden die ons plotseling op een volkomen ander niveau doen verstaan wat er op economische en financiële markten werkelijk aan de hand is», zei Kennett. Verder verklaarde hij dat er op dit gebied tot nu toe alleen theoretische modellen voor een verstaan van de wereldwijde markt worden ingezet. Dat is een verouderde manier van werken, die bovendien is gebaseerd op gesloten systemen. In de tijd van de wereldwijde markten is dat allang niet meer adequaat, zo meende Kennett. Het project wordt geleid door befaamde wetenschappers uit bei-

19 de landen: Eshel Ben-Jacob van de universiteit van Tel Aviv en Matthias Raddent en Thomas Lux van de Christian Albrechts universiteit in Kiel. De wetenschappers hebben hun concept al aan een vakkundig publiek gepresenteerd. In hun publicaties tonen zij hoe sterk de

wisselwerkingen van de markten in werkelijkheid zijn. Ben-Jacob meende daarover: «Tegenwoordig moeten we er rekening mee houden dat het wereldwijde financiële dorp erg kwetsbaar is voor een systematische ineenstorting. Onze aanpak van een omvattende corre-

latieanalyse kan als een ‹financiele seismograaf› functioneren, die tijdig op alarmerende voortekenen van een wereldwijde economische of financiële crisis wijst. Als men de risico’s bijtijds herkent, kann men preventieve maatregelen nemen.» AN ■

TEL MEGIDDO

Plaats van unieke archeologische vondsten In 2005 was de gevangenis in Megiddo internationaal in het nieuws nadat Israëlische archeologen er de resten van een van de oudste kerken van het land hadden ontdekt. Nu is men op een schat aan gouden en zilveren sieraden gestuit, die uit de 11de eeuw v.Chr. gedateerd zijn. Tel Megiddo, vanwaar men uitkijkt over de vlakte van Jizreël, heeft een unieke geografische betekenis en heeft steeds weer geschiedenis geschreven, zoals we onder andere in het Bijbelboek 1 Kronieken 7:29 lezen. In antieke tijden bestond hier een stadstaat. Deze plaats met zijn rijke historie is ook bekend onder de Griekse naam Armageddon, die in het Nieuwe Testament wordt genoemd (Op. 16:16). Het is een plaats die steeds opnieuw het toneel van historisch belangrijke veldslagen is geweest en herhaaldelijk is verwoest en weer opgebouwd. De 26 lagen nederzettingen die de archeologen hebben kunnen identificeren, wijzen op de aanwezigheid van mensen gedurende duizenden jaren, zodat het niet verwonderlijk is dat deze plaats in 2005 samen met Beer Sheva en Hazor door de UNESCO tot werelderfgoed werd verklaard. Men heeft hier toen de resten van een van de oudste kerken van het heilige land ontdekt. Omdat deze resten zich op het terrein van een moderne Israëlische gevangenis in Tel Megiddo bevonden, konden zij niet voor het publiek toegankelijk worden gemaakt. Er bestaan echter allerlei plannen om dit zo snel mogelijk te veranderen. Ook later zijn er in de Tel Megiddo belangrijke archeologische ontdekkingen gedaan. De schat aan goeden en zilveren sieraden bevond zich in een kruik die al in 2010 was opgegraven, maar nog niet was schoongemaakt. De kruik bleek, zo ontdekte men, in het archeologische archief terecht gekomen. Pas bij schoonmaakwerkzaamheden in het late voorjaar van 2012 kreeg men

in de gaten dat deze kruik een unieke schat verborg. Professor Israel Finkelstein, die archeologie doceert aan de universiteit van Tel Aviv en als een van de beroemdste archeologen van Israël bekend is, gaf tegenover de pers aan dat de kruik was opgeslagen omdat men op een later tijdstip een moleculaire analyse van de modder wilde maken. Toen zijn medewerkers eindelijk aan de slag gingen om de kruik schoon te maken, vonden ze er een ring in, oorringen en carneool stenen. Een van de gouden oorringen is een sensationele archeologische vondst te noemen omdat hij met steenbokken is versierd. Finkelstein, die al heel wat vondsten gedaan heeft, was zichtbaar onder de indruk en noemde de voorwerpen «weergaloos» in de geschiedenis van de bijbelse archeologie. De kruik is ontdekt in de resten van een particuliere woning. De sieraden zaten keurig in een lap stof gewikkeld in de kruik. De deskundigen gaan er

van uit dat de zeer goed bewaard gebleven vondsten ongeveer 3000 jaar oud zijn en uit het jaar 1100 v.Chr. stammen. In die tijd eindigde juist de Egyptische heerschappij in de regio. Materiaal en design van sommige voorwerpen wijzen naar de mening van vakmensen op een herkomst uit Egypte, andere staan in de traditie van sieraden die bij de Kanaänieten gebruikelijk waren. Verder zijn Finkelstein en zijn collega’s het er over eens dat de kruik beslist geen gebruikelijke plek was om dergelijke waardevolle sieraden te bewaren. «Het lijdt geen twijfel dat de toenmalige bezitter heeft geprobeerd de sieraden veilig te verstoppen, maar om de een of andere reden niet is teruggekeerd om ze weer op te halen», zegt Finkelstein erover. Of de eigenaar is om het leven gekomen, of hij moest vluchten zonder nog te kunnen terugkeren. De archeologen hopen meer aan de weet te komen via een analyse van de stukken stof en de metaallegeringen. AN ■ Tel Megiddo

20 ACHTERGRONDINFORMATIE UIT ISRAËL Nieuws uit Israël • 8/2012

OUDSTE VERWIJZING NAAR BETHLEHEM

Opnieuw archeologisch bewijs van de Bijbel De plaats Bethlehem wordt in de Bijbel tientallen keren in verband met allerlei gebeurtenissen genoemd. Verwijzingen van buiten de Bijbel naar de duizenden jaren oude geschiedenis van deze plaats waren tot dusver echter zeldzaam. Een vondst brengt daar nu verandering in. De stad Bethlehem speelt volgens Mattheüs en Markus een bijzondere rol als geboorteplaats van Jezus. De naam van de plaats wordt voor het eerst genoemd in verband met de begrafenis van Rachel, de vrouw van Jakob, «langs de weg naar Efrath, dat is het tegenwoordige Bethlehem» (Gen. 35:19). Volgens de Bijbel bestond er dus al in de 18de eeuw v.Chr. een plaats die Bethlehem heette, die na de verovering van Kanaän door de Israëlitische stammen aan de stam Juda ten deel viel. Ook het boek Ruth wijst ons telkens weer op deze plaats als toneel van de meeste gebeurtenissen in het boek. Verder is deze plaats binnen het jodendom belangrijk als de plaats waar de legendarische koning David vandaan kwam (1 Sam. 16). Niet alleen de etymologische afkomst van de plaatsnaam ligt in het duister, maar ook de antieke fundamenten van de stad, omdat ze tot nu toe nauwelijks systematisch door archeologen zijn onderzocht. Slechts een enkele keer zijn er in het stadsgebied zogenaamde reddingsopgravingen verricht. In 1989 stuitte men op een grafspelonk die uit de tijd van de eerste tempel dateerde. In 1999 ontdekte men aan de oostkant van de Geboortekerk graven uit de Romeinse en Byzantijnse tijd. Deskundigen geloven dat dit gebied in de antieke oudheid buiten de nederzetting lag. Tenslotte maakten reddingsopgravingen in mei 2003 iets duidelijk over de situatie in het noorden van Bethlehem: in rotsen uitgehakte bassins en een columbarium (grafkamer) leverden bewijzen dat de streek voortdurend agrarisch benut was geweest. Aanwijzingen uit de antieke oudheid van buiten de Bijbel zijn zeldzaam. Centrale Romeinse schrijvers als Tacitus en Suetonius noemen Judea weliswaar, maar niet de plaats Bethlehem. De Joods-Romeinse historicus en kroniekschrijver Josephus Flavius vermeldt in zijn op veel Bethlehem

bijbelse gebeurtenissen licht werpend werk Geschiedenis van de Joodse oorlog alleen de volkstelling, maar noemt de plaats Bethlehem met geen woord. Schriftelijke verwijzingen naar Bethlehem van buiten de Bijbel komen er pas in grotere hoeveelheden na de tijd van Constantijn (na de vierde eeuw). Intussen hebben Israëls archeologen nog een enorm belangrijke vondst om mee te pronken: de oudste vermelding van de stad Bethlehem buiten de Bijbel om. Het gaat om een stukje klei dat voorzien is van de afdruk van een zegel. Hiermee verzegelde men niet alleen documenten, maar ook voorwerpen. Het ongetwijfeld uit de tijd van de eerste tempel daterende voorwerp is slechts 1,5 centimeter groot. Men vond het bij opgravingen in de Davidsstad, die zich ten zuiden van de huidige Oude Stad van Jeruzalem uitstrekt. Zulke vondsten zijn geen zeldzaamheid, maar nog niet eerder hebben archeologen op zo’n voorwerp in het Oud-Hebreeuws naast twee andere uitdrukkingen («BeShevat» = in de zevende en «LaMelech» = voor de koning) het woord «Beit Lechem», oftewel Bethlehem gevonden. Daarmee is deze vondst het oudste bewijs van buiten de Bijbel dat

bevestigt dat deze belangrijke plaats al duizenden jaren bestaat. De archeologen beschouwen de vondst als een getuige van het belastingsysteem van het koninkrijk Juda in de late 8ste en de 7de eeuw v.Chr. De Israëlische archeoloog Eli Shukrun, die in opdracht van het Israëlische Bureau voor Oudheden de opgravingen leidt, verklaarde erover dat de belastingen destijds in zilver of in landbouwproducten aan het hof in Jeruzalem werden betaald. Omdat op het stukje klei het zevende regeringsjaar wordt vermeld, komen er drie koningen in aanmerking: Hizkia, Manasse en Josia. «In de Bijbel wordt de naam Bethlehem 41 keer genoemd», zei Shukrun tegenover de internationale pers, «maar voor het eerst hebben we een archeologisch bewijs in handen dat het bestaan van Bethlehem en de binding van de stad met Jeruzalem in de periode van de eerste tempel bewijst. Ook al graaf je jarenlang, op zulke vondsten stuit je niet elke dag, zodat het niet alleen een vondst van uitnemend historisch belang is, maar ook een heel bijzonder gebeuren in het leven van een archeoloog.» AN ■

YESHUA BIJBEL EN ISRAËL 21

Heeft God Zijn beloften vervuld?

Hoe iemands uitleg van Jozua 21:43-45 zijn eschatologie kan beïnvloeden – deel I Over een bijbels verstaan van Jozua 21:43-45. Deel 8. Dr. Greg Harris (Hoogleraar Bijbelexegese aan The Master’s Seminary, auteur en voorganger van een gemeente in Californië) In Hank Hanegraaffs boek The Apocalypse Code vinden we een mooi voorbeeld van hoe iemands uitleg van Jozua 21:43-45 zijn eschatologie1 kan beïnvloeden. Hier zijn vier redenen voor: 1. Hanegraaff presenteert een hermeneutisch en exegetisch uitleggingssysteem in een boek dat uitsluitend aan de eschatologie is gewijd; 2. Hij veroordeelt fel elke op de toekomst betrokken uitleg in verband met de rol van het land Israël in de eindtijd; 3. In zijn radioprogramma presenteert hij zich als «man van de bijbelse antwoorden»; 4. Hanegraaff is een van de leidende en luidruchtigste voorstanders van de opvatting dat Jozua 21:43-45 duidelijk de volledige vervulling van de beloften van God aan het Joodse volk laat zien. Hij schrijft: «Ten eerste zijn de landbeloften al snel vervuld toen Jozua de lijfelijke nakomelingen van Abraham Palestina binnenleidde. Zoals het boek Jozua bericht, ‹gaf de HERE aan Israël heel het land dat Hij gezworen had hun vaderen

te geven. Zij namen het in bezit en woonden erin›. Inderdaad zegt Jozua: ‹Van al de goede woorden die de HERE tot het huis van Israël gesproken had, is er niet één woord onvervuld gebleven; alles is uitgekomen› (Jozua 21:43,45). Noch terwijl het leven zijn lichaam verliet, herinnerde Jozua de kinderen van Israël er aan dat de Here Zijn beloften trouw had vervuld. ‹En zie, ik ga heden de weg van heel de aarde, en u weet met heel uw hart en met heel uw ziel dat er geen enkel woord van al de goede woorden die de HERE, uw God, over u gesproken heeft, onvervuld gebleven is. Alles is uitgekomen voor u, geen enkel woord ervan is onvervuld gebleven› (Jozua 23:14).»2 De uitwerking ervan op Hanegraaffs eschatologie uit zich al in het feit dat hij het niet eens over zijn hart kan verkrijgen om het land het land Israël te noemen als hij over Jozua schrijft. In plaats daarvan zegt hij dat «Jozua de lijfelijke nakomelingen van Abraham Palestina binnenleidde». Jozua had met deze absoluut onbijbelse naam niets gekund. God noemt dit land, dat Hij aan Abraham had beloofd, geen enkele keer «Palestina». Dit is des te belangrijker als we weten dat volgens

Walter Kaiser het woord «land» het op drie na meest voorkomende substantief in de Hebreeuwse Bijbel is.3 De naam «Palestina» voor het in het verbond met Abraham beloofde land komt noch in de Pentateuch noch elders in de Schrift voor. Deze naam duikt pas vele eeuwen later op, tijdens de «tijden der heidenen» (Luk. 21:24). Hanegraaffs uitspraken zijn hoogst belangrijk, omdat The Apocalypse Code zijn lezers en de toepassers van zijn «exegetische eschatologie» niet alleen volmondig belooft: «U zult … in staat gesteld worden om alle schatten uit de Bijbel tevoorschijn te halen» (xxvii), maar ook een methode aanprijst die in elke fatsoenlijke Bijbelkring of bij de individuele Bijbelstudie toegepast zou moeten worden: «Zoals u direct wel vermoed zult hebben, gaat het in The Apocalypse Code om de eindtijd. Maar dit boek spreekt over veel meer dan alleen maar de eindtijd. Hier leert u de Bijbel juist te lezen. U leert om alle schatten van de Bijbel tevoorschijn te halen! De ruggengraat van het boek is een principe dat ik exegetische eschatologie noem. Exegese is de methode waarmee men probeert te ontdekken wat een schrijver of schrijfster zijn of haar oorspronkelijke publiek heeft willen laten weten. In scherp contrast daarmee leest de eisegesis iets in de Bijbeltekst wat er heel gewoon niet staat.»4 Hanegraaff verklaart verder dat hij «aan geen speciale eschatologische methode verplicht is» en pleit in plaats daarvan voor «de kennelijke en juiste betekenis» van een tekst: «Ik heb de uitdrukking ‹exegetische eschatologie› gebruikt … om te onderstrepen dat ik vooral ten diepste verplicht ben aan een correcte methode van Bijbeluitleg, maar niet aan de een of andere speciale eschatologische methode. De kennelijke en juiste betekenis van een Bijbelgedeelte moet altijd voorrang hebben vóór een speciaal eschatologisch kader of concept.»5 Voor zijn systeem van Bijbeluitleg gebruikt Hanegraaff de afkorting «LIGHTS» (lichten). «L» staat dan voor «letterlijk» – dus voor een letterlijk verstaan van de tekst. Dat klinkt als de manier van uitleg van mensen die het duizendjarig rijk na de wederkomst van Jezus letterlijk opvatten. Maar in werkelijkheid leidt het toepassen van zijn benadering tot het missen van de paden van de uitlegging.6 In twee van

2222 ACHTERGRONDINFORMATIE BIJBEL EN ISRAËL UIT ISRAËL Nieuws uit Israël

Nieuws uit Israël • 8/2012

zijn andere werken neemt Hanegraaff overigens dikwijls «de kennelijke en juiste betekenis van een Bijbelgedeelte» aan, wat inderdaad een letterlijke, grammaticale en historisch uitleg van de tekst vereist. Daarin citeert hij uit Genesis 9, het Bijbelgedeelte dat zich met de eeuwige verbondsbeloften van God aan Noach bezighoudt. Hij haalt

getrokken heeft van iedereen die in een toekomst voor het volk Israël, d.w.z. in het zionisme gelooft, en verwijten heeft gericht aan degenen die aan «zulkee onbijbelse begrippen» (pag. xxii) vasthouden, die hij «opstandige retoriek» noemt. Verder waarschuwt hij: «op de volgende pagina’s zult u deze en nog een heel leger andere vragen

Beth-Shalom, Postbus 193, 3940 AD Doorn telefoon 0343 477288 fax 0343 477447 E-mail: [email protected]

Abonnementen: Beth Shalom, Postbus 193, 3940 AD Doorn, tel. 0343 477288 Giften: Giro 94400 t.n.v. Beth-Shalom Doorn Betalingen: Giro 409200 t .n.v. Middernachtsroep Doorn Voor België: ING-bank 363-0507942-90 in Brussel «Nieuws uit Israël» verschijnt ook in het Duits, Frans, Engels, Spaans, Portugees, Hongaars en Roemeens. Alleen in de betreffende landen. Abonnement Nederland en België: gratis, Vanuit Nederland naar andere landen in Europa: EUR 26.40, Buiten Europa en Suriname: EUR 31.80. Israëlreizen: Beth-Shalom-Israëlreizen: Postbus 193, 3940 AD Doorn tel. 0343 477288 Gastenhuis in Israël: Beth-Shalom, P.O.B. 6208, Haifa 31060/Karmel Israël tel. 00972-4-83774-81 Testamentaire beschikkingen: (via een notaris) «Ik legateer vrij van rechten en kosten aan de Stichting: Zendingswerk Middernachtsroep statutair gevestigd te LEIDEN en geregistreerd onder nummer .41166018. bij de Kamer van Koophandel Rijnland, een bedrag van EUR…»

Hanegraaff haalt Genesis 9:6 er bij om aan te tonen dat de Bijbel de mensen ook na de zondeval als naar het beeld van God geschapen beschouwt.

Genesis 9 erbij om aan te tonen dat de Bijbel de mensen ook na de zondeval als naar het beeld van God geschapen beschouwt.7 Zo dient volgens zijn eigen opvatting een eeuwig geldige verbondsbelofte van God zoals die in Genesis 9 letterlijk geïnterpreteerd te worden en heeft deze tegelijk een uitwerking tot op de huidige dag (opm. red.: dat betekent dat Hanegraaff als hij consequent wil zijn ook de eeuwig geldige landbeloften aan Abraham, Izak en Jakob letterlijk dient te nemen; daarover leest u in het volgende nummer meer). ■ Eschatologie: de leer over de laatste dingen, ook bekend als bijbelse profetie 2 Hank Hanegraaff, The Apocalypse Code (Nashville: Thomas Nelson, 2007), pag. 178 (nadruk in origineel) 3 Walter C. Kaiser jr., «The Promised Land: A Biblical-Historical View», Bibliotheca Sacra 138, pag. 302 4 Hanegraaff, The Apocalypse Code, pag. 1 (nadruk in origineel). – In de volgende discussie worden aan het einde van elk citaat de paginanummers van dit werk aangegeven. 5 Het klinkt wel komiek als Hanegraaff beweert: «Pet slot van rekening gaat het me er niet om iemand te verleiden tot het overnemen van een bepaald eschatologisch model, maar tot het gebruiken van een correct model van Bijbeluitleg» (3). En dat nadat Hanegraaff in zijn voorwoord het vel over de oren 1

beantwoorden door de principes van een methodiek te verinnerlijken en toe te passen die we exegetische eschatologie noemen. … In de loop van dit proces wordt u niet alleen toegerust om de Bijbel te interpreteren en al haar schatten tevoorschijn te halen; u kunt heel gemakkelijk vaststellen dat u nu in de ene hand de sleutel van het probleem van het terrorisme heeft en in de andere de lont voor Armageddon» (xxvii). 6 Zo staat de «T» van zijn afkorting «LIGHTS» voor het «typologieprincipe van de gouden sleutel» (pag. 161-203). Met het oog op deze eerdere uitspraken past Hanegraaff in werkelijkheid een allegoriserende hermeneutiek toe wanneer de een of andere tekst niet in zijn preterische theologie past (preterisme: historische uitleg, volgens welke de eindtijdprofetieën grotendeels al bij de verwoesting van de tempel in het jaar 70 in vervulling zijn gegaan – opm. red.). Dit allegoriseren van andersoortige teksten staat fundamenteel in tegenspraak met zijn andere argumentatie dat de tekst letterlijk opgevat dient te worden (in de afkorting «LIGHTS» is dat de «L» voor «letterlijk»). Hanegraaff verklaart niet wat je moet doen als «L» (het principe van de letterlijke uitleg) en «T» (het principe van de typologie) zich niet met elkaar op één lijn laten brengen. 7 Hank Hanegraaff, Christianity in Crisis (Eugene, OF: Harvest House, 1993), pag. 131, en Hanegraaff, Resurrection (Nashville: Thomas Nelson, 2000), pag. 131

Gedachtig aan het feit, dat alle menselijke kennis slechts onvolkomen is (1 Cor. 13:9), geven de auteurs voor eigen verantwoording hun persoonlijke visie weer Initialen van de auteurs en bronvermeldingen in dit nummer: ZL = Zwi Lidar; CM = Conno Malgo; AN = Antje Naujoks

Voorpagina: NUI Voor de inhoud van externe web-pagina’s waarnaar verwezen werd kunnen wij niet aansprakelijk worden gesteld. Wij verklaren hiermee uitdrukkelijk, dat op het tijdstip van het tot stand brengen van de link geen illegale inhoud op de verbonden websites herkenbaar waren. Op de actuele en toekomstige vormgeving, de inhoud of de auteursrechten van de verbonden sites hebben wij geen invloed. Voor illegale, foute of onvolledige inhoud en vooral voor schade, die uit het aanklikken of niet aanklikken van zulke aangeboden informatie ontstaat, is alleen de aanbieder van de site verantwoordelijk, naar wie verwezen werd, niet degene, die enkel via links naar de bewuste publicaties verwijst.

Land, land, land, hoor het woord van de HEERE!

Doorn Gorinchem

Zaterdag 17 november - 14:00 uur

Norbert Lieth

Het Brandp punt - Postweg 18

Zondag 18 november - 10:00 uur

Norbert Lieth

VEG De Ark - Kennelweg 14

Arno Froese

Openbaring 13 Satans laatste overwinning

Openbaring 13 laat zien wat de werkelijke oorzaken zijn van de huidige, bijna chaotische wereldwijde gebeurtenissen. Is satan van plan om door misleiding een maatschappij te creëren waar vrede en welvaart heerst?

middernachtsroep.nl +31 343 477 288 · [email protected]

64 · € 9,50 Bestelnr. 1971 ina‘s ack · 288 pag Boek · paperb

En de gehele aarde ging het beest met verbazing achterna, en zij aanbaden de draak … en hem werd macht gegeven over elke stam en natie en taal en volk … en allen, die op de aarde wonen, zullen het (beest) aanbidden … en het verleidt hen, die op de aarde wonen.

197164

Europa...

toren van Babel

0

egin 20:0

:30 b erp inloop 19afel over dit onderw + boekent smogelijkheid + gesprek

spreker Dato Steenhuis leiding Teun van Ommen Aalten woensdag 3 oktober Chr. Gereformeerde Kerk Berkenhovenstraat 9

Bolsward woensdag 7 november Het Keerpunt Burgemeester Praamsmalaan 35