Regio Mechelen Vrijdag 8 april 2016
Worden robots onze collega’s? ‘Mens en robot, ze hebben allebei hun sterktes. In de combinatie van die sterktes zie ik toekomst.’ Bram Vanderborght, professor robotica.
‘Denkwerk zal sneller vervangen worden. Advocaat en dokter eerder dan kelner en kapper.’ Gilbert De Swert over zijn boek ‘De mens, de robot, de arbeid’.
> p. 18-19
België na de aanslagen
Laura hielp de gewonden van 22 maart
• Buurtwerk en onderwijs sleutels tegen radicalisering • Omgaan met angst
> p. 2-3
> p. 9
Ziekenzorg wordt Samana
Al mijn zorgverleners weten nu hoe het met me gaat patiëntenrechten in de kijker
De panama papers
‘De gewone belastingbetaler moet extra ophoesten > p. 10 wat de grootverdieners en miljardairs via deze constructies nalaten te betalen’. > p. 16
> p. 8-9 www.beweging.net
‘Samen sterk, want wij doen zoveel meer dan chronisch zieken ondersteunen.’
www.cm.be
www.acv-online.be
jaargang 72 ¬ visie nummer 07 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 22 april 2016
> p. 5
Regionieuws > p. 20
2
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
AAnslagen 22 maart Indijken en symptomen bestrijden Wanneer een ziekte niet meer te genezen valt, geven artsen medicijnen die de pijn en de symptomen bestrijden. Voor radicalisering en het niets ontziende terrorisme, zijn militairen en agenten de medicijnen die we vandaag krijgen. Ze proberen zo goed en zo kwaad als het kan de problematiek in te dijken. Dat lijkt het hoogst haalbare momenteel: symptomen bestrijden, indijken, als laatste redmiddel. Iedereen voelt dat de huidige situatie met militairen en agenten op straat onhoudbaar is. De wacht optrekken, symptomen bestrijden en risico’s indijken, dat kan misschien voor even soelaas bieden, maar voor een samenleving is het op lange termijn onhoudbaar en onleefbaar. Maar hoe kunnen we meer doen dan indijken en symptomen bestrijden? Want we moeten meer doen. Duidelijk niet met nog meer militairen en agenten op straat. Hun aantal kan niet oneindig worden opgedreven. Ze zorgen bovendien voor angst en wantrouwen, terwijl we net vertrouwen en geloof in elkaar zoeken. Ironisch genoeg zou daarom de beste investering in veiligheid zijn om minstens een deel van de militairen en agenten van de straat te halen, en ze te vervangen door leerkrachten, door straathoekwerkers en door mensen en organisaties die in gesprek gaan om zo samenlevingsproblemen aan te pakken. Om ook te genezen en te voorkomen, in plaats van enkel in te dijken. Patrick Develtere voorzitter beweging.net
Hoe moet het nu verder?
Kunnen straathoekwerkers de radicalisering tegengaan?
‘We moeten kwetsbare jong vatten voor ze radicaliseren Het loopt mis aan de basis en op straat. Jongeren die de voeling met onze samenleving verliezen, blijken een gewilde prooi voor ronselaars. Kunnen de straathoekwerkers die radicalisering tegengaan? ‘Wij zijn niet dé oplossing’, zegt Cis Dewaele, coördinator straathoekwerk Vlaanderen. ‘Maar we kunnen wel een belangrijke rol spelen.’
S
traathoekwerk is eigenlijk een ruim begrip, maar kort samengevat komt het hierop neer. ‘Wij zijn aanwezig in de leefwereld van mensen die om allerlei redenen geen of nauwelijks contact hebben met de maatschappij’, legt Cis Dewaele uit. ‘Dat kan gaan over kwetsbare jongeren, daklozen, druggebruikers, maar ook psychiatrische patiënten, vereenzaamde bejaarden in armoede of mensen zonder papieren. Ze voelen zich uitgesloten en keren zich af van onze samenleving.’
Inzetten op preventie Straathoekwerkers zien dus vaak als eersten wat er leeft in de onderbuik van onze maatschappij en kunnen waardevol werk leveren. Al komt dan ook altijd de vraag of hun aanpak niet te soft is? Of we niet meer moeten inzetten op repressie? ‘Repressie is nodig in een samenleving’, zegt Cis. ‘Maar pas als laatste maatregel als al de rest gefaald heeft. Eerst moet je inzetten op preventie. Jaren geleden hebben wij al gewaarschuwd voor de radicalisering. Veel jongeren voelen zich in de steek gelaten door de samenleving en racisme heeft daar veel mee te maken. Ze verwijzen dan dikwijls naar de woningmarkt maar soms ook naar de politie. Daarnaast keren ook mensen in armoede zich tegen de samenleving. Ik zie zeer alarmerende signalen bij autochtone jongeren
uuStraathoekwerkers kunnen kwetsbare jongeren weer een doel geven.’ die extreem rechts worden, omdat ze kwaad zijn op de vluchtelingen, de migranten en de allochtonen omdat die hen zogezegd alles afpakken. De strijd aan de onderkant van onze maatschappij wordt bitser.’
Doel geven ‘Straathoekwerkers zijn niet dé oplossing tegen de radicalisering’, voegt hij er nog aan toe. ‘Maar we kunnen wel een belangrijke rol spelen. We moeten kwetsbare jon-
geren die vatbaar zijn voor radicalisering bereiken. Het is beter dat ze door ons worden aangesproken dan door de ronselaars. We kunnen proberen om hen weer een doel te geven. Want als je het contact met de samenleving verliest en je verbitterd raakt, loopt het fout. Onafhankelijk van wat je roots zijn. En eens zo’n jongeren in de greep van IS zitten, is het moeilijk ze er terug uit te krijgen, want dan sluiten ze zich volledig af en zijn wij geen oplossing meer.’
Brusselaars zijn armste inwoners van het land Is er nog perspectief voor de Brusselaars, en meer specifiek voor de Brusselse jongeren? Het gebrek aan kansen op een goed leven, een huis, een job, … zou mee aan de basis liggen van de zoektocht van jongeren naar een alternatief, weg van het huidige maatschappijmodel. Wat zeggen de cijfers? De Brusselaars zijn de armste inwoners van ons land. Hun netto-inkomen is de jongste jaren gedaald. Dat blijkt uit de cijfers van het Instituut voor de Nationale Rekeningen. Er zijn meerdere redenen waarom het beschikbare inkomen van de Brusselaars
daalt. Rijke gezinnen verhuizen naar de rand en de slechte mobiliteit doet steeds meer Brusselse bedrijven uitwijken. ‘Je krijgt een enorme dualisering in de steden’, zegt woonsocioloog Pascal De Decker. ‘Er is een groot contrast tussen de rijke en arme wijken. De ergste armoede is sinds 1995 alleen maar erger geworden. Tweeverdieners zouden nog wel in de stad willen wonen, maar dan alleen als die de kenmerken heeft van de rand. Ze willen niet te veel vreemdelingen en armen in hun buurt zien. En dus verhuizen ze ook steeds vaker.’ Die dualisering doet zich trouwens ook voor op economisch vlak, zegt stadssocioloog Eric Corijn. ‘Eigenlijk doen onze ste-
den het goed door de internationalisering van de economie. Brussel is de meest hooggeschoolde markt van Europa. Maar toch heb je er een enorme sociale kloof. Er is veel minder handenarbeid nodig, want de economie draait er op diensten en zorg. En het zijn de pendelaars die deze hoger geschoolde jobs invullen.’ Met alle gevolgen van dien voor de Brusselaars, zeker voor jongeren. Met 26,1 procent blijft de jongerenwerkloosheid zeer hoog. De algemene werkloosheidsgraad in Brussel bedroeg in februari 18,2 procent. (HVM)
3
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
ngeren en’
Hoe omgaan met angst na de aanslagen? De kans om te sterven als gevolg van een terroristische aanslag is op zich veel kleiner dan dat je omkomt in het verkeer. Toch blijken veel mensen na de aanslagen in Brussel schrik te hebben om het openbaar vervoer te gebruiken. Psychologe en UGent-onderzoekster Anouk Vanden Bogaerde legt uit hoe je het best omgaat met die angst.
gevoelig zijn voor angst hier niet te veel aan toegeven. Onlangs belde een vrouwelijke cliënt met vliegangst me op. Ze was van plan om een vlucht te boeken, maar durfde niet meer door de aanslagen. In dat geval is het zeker aangewezen om ondanks je angst toch het vliegtuig te nemen. Anders zal je schrik alleen maar groter worden.’ Je angst overwinnen is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe weet
je nu of er effectief een gevaar is? ‘Dat is inderdaad het probleem. Als je je angstig voelt, reageert je lichaam alsof het in het gevaar is. ‘Zie je wel dat het gevaarlijk is, want ik ben angstig.’ Maar door te ervaren dat er geen echt gevaar is, leert je lichaam dat er eigenlijk niets aan de hand is. Daarom gaan wij in de cursus dan ook echt gaan vliegen met mensen. Alleen zo raken ze ervan overtuigd dat ze veilig zijn.’ (EVG)
Puzzel Straathoekwerk is maar een klein deeltje in de puzzel van sociale voorzieningen en welzijnswerk, dat soms wel op een kluwen lijkt. ‘Het is waar dat veel sociale organisaties naast elkaar werken en we daardoor kansen missen. Dat komt natuurlijk omdat er verschillende visies zijn over hoe je armoede moet aanpakken. Maar het zou beter zijn dat we de koppen meer bij elkaar steken.’ (HVM)
Op zich vindt Vanden Bogaerde het niet abnormaal dat we nu meer schrik hebben om het openbaar vervoer te gebruiken. ‘Ik denk dat het heel logisch is dat we momenteel waakzamer zijn dan anders. Het wordt pas problematisch als je door je angst niet meer durft te gaan werken of als je sociaal leven eronder begint te lijden.’ Angst heeft volgens de psychologe in de meeste gevallen wel degelijk een nut. ‘Hierdoor krijgen we een signaal in onze hersenen zodat we adequaat kunnen reageren in een noodsituatie. Angst stelt ons lichaam in staat om in actie te komen. Alleen kan ons lichaam geen onderscheid maken tussen echt gevaar of niet. Daarom mogen mensen die
Image Desk
Image Desk
Psychologe Anouk Vanden Bogaerde organiseert in samenwerking met Brussels Airlines cursussen voor mensen met vliegangst. Zij verwacht een toename van mensen met vliegangst na de aanslagen in Brussel. ‘Op korte termijn kunnen we het effect hier nog niet van zien in onze cursus. Maar ik verwacht wel een toename. 1 op de 3 mensen ervaart vliegangst in meer of mindere mate. Je hebt enerzijds degenen die effectief paniekaanvallen krijgen, maar er zijn ook veel mensen die zich gewoon niet op hun gemak voelen in een vliegtuig. Het is bij die mensen dat de vliegangst enorm kan toenemen door deze gebeurtenissen.’
uuVeel mensen hebben schrik om het openbaar vervoer te gebruiken na de aanslagen van 22 maart.
‘Elke leerkracht moet begeleider en rolmodel zijn’ In de strijd tegen radicalisering is preventie noodzakelijk. Velen zien daarbij een belangrijke rol voor het onderwijs. Is dat terecht? ‘Absoluut’, zegt islamoloog Montasser AlDe’emeh. ‘De school is de plek bij uitstek om over thema’s als radicalisering te praten en om kinderen te begeleiden. Ik vind dat elke leerkracht begeleider en rolmodel moet zijn. Kinderen moeten bij hen terecht kunnen en zich begrepen voelen.’
Onderwijsnetwerk Daar loopt het volgens Montasser nu soms mis. ‘In de Brusselse Nederlandstalige
scholen staan vooral leerkrachten uit Vlaanderen voor de klas. Zij hebben vaak weinig voeling met de situatie waarin de kinderen opgroeien. Zij weten te weinig over hun omgeving, de buurten waar ze opgroeien, hun leefwereld. Dat moeten we aanpakken.’ Ook Vlaams minister van Onderwijs Crevits ziet het onderwijs als hefboom tegen radicalisering. Daarom werd eind vorig jaar het onderwijsnetwerk islamexperten in het leven geroepen. Dat is een groep vrijwilligers met grondige kennis van de islamitische godsdienst en van de leefwereld van jongeren. Het gaat om islamleerkrachten, islamconsulenten en imams. Zij ge-
ven in scholen uitleg over de islam en radicalisering en begeleiden klasgesprekken over het thema.
Positieve verhalen Een aanpak die Montasser kan smaken. Hij geeft zelf ook lezingen in Brusselse scholen. ‘We moeten de jongeren vandaag bereiken met positieve verhalen. Ze in contact brengen met mensen die hun cultuur en godsdienst beleven en dat kunnen verzoenen met de leefwereld van vandaag. En tonen dat het kan. Zo zullen jongeren voelen dat ze serieus genomen worden. Dat hun vragen en twijfels bespreekbaar zijn.’
Onderwijs moet zich aanpassen ‘Maar’, waarschuwt hij, ‘op lange termijn moet het onderwijs ook structureel aangepast worden. Nu komen jongeren door een taalachterstand bijvoorbeeld in richtingen terecht waar ze zich vervelen en gefrustreerd geraken, omdat ze eigenlijk beter kunnen. Ervoor zorgen dat jongeren op hun plaats zitten, ook dat is preventie. En we mogen niet denken dat leerlingen in pakweg Izegem dezelfde achtergrond en leefwereld hebben als kinderen in Anderlecht of Schaarbeek. Onderwijs moet zich kunnen aanpassen aan die realiteit.’ (AJ)
4
¬ post
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
VACATURE m/v ACV zoekt
UW
GEDACHT
Woonzorgcentrum
• Tolk-Vertaler (m/v) Voltijds - onbepaalde duur - Brussel
• Adviseur sociaal beleid – studiedienst (m/v) Voltijds - onbepaalde duur - Brussel Meer info: www.acv-online.be
Mijn moeder verblijft al enkele jaren in een woonzorgcentrum. Alle kosten worden tot nu toe maandelijks gefactureerd. Onlangs ontvingen we een ‘Addendum bij de schriftelijke opnameovereenkomst tussen de bewoner of zijn vertegenwoordiger en het woonzorgcentrum’. Daarin staat dat er bij de afrekening voortaan een voorschot wordt gevraagd op het verblijf van de volgende maand. Is dat afdwingbaar? ••• Naam en adres bekend bij de redactie Werken met een voorschotfactuur is afdwingbaar, als dit bij opname vermeld staat in de overeenkomst tussen de bewoner of zijn vertegenwoordiger en het woonzorgcentrum. Staat dat niet vermeld, moet het woonzorgcentrum een addendum toevoegen aan de overeenkomst om een voorschot te vragen. Wanneer een bewoner met deze wijziging niet akkoord gaat, blijft de vorige overeenkomst gelden. Voor nieuwe bewoners geldt de nieuwe financiële regeling. Info: www.woonzorglijn.be of 078 15 25 25.
Kwb zoekt • Freelance lesgevers (m/v)
voor workshop pralines maken en infoavond ‘insecten op je bord’
Meer info: www.kwb.be
Modelkamer
CM
Op de Dag van de Zorg heb ik een woonzorgcentrum met nieuwe zorgkamers bezocht. Ik heb echte modelkamers gezien, zoals ze zouden moeten zijn. Alleen de prijs viel dik tegen. 70 euro per dag, wat neerkomt op 2 100 euro per maand. Wie heeft een pensioen om dat te betalen? Ik niet en velen met mij, vrees ik. Een initiatief dus voor de betere klasse of voor wie geen kinderen heeft. Dan past het OCMW het verschil wel bij. Want je kinderen laat je daar niet graag voor opdraaien. ••• Naam en adres bekend bij de redactie
• Expert domein Vlaamse Sociale bescherming • Technical Test Engineer • Software Engineer JAVA • Functional Analist • Change manager • Data analyst MOB Verzekeringen CM
Geen kamerkeuze Onlangs werd ik opgenomen in het ziekenhuis via de spoedafdeling. Ik vulde niet direct papieren in. Ik werd onmiddellijk behandeld en in een eenpersoonskamer gelegd zonder dat mij gevraagd werd welk type kamer ik wilde. Ik bleef drie weken in
Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek Meer info over deze en andere vacatures op www.cm.be/jobs
het ziekenhuis. Nu ontvang ik de afrekening. Kunnen mij zomaar supplementen worden aangerekend voor een kamer die ik niet zelf heb kunnen kiezen? ••• Naam en adres bekend bij de redactie Bij opname in het ziekenhuis krijgt de patiënt een opnamedocument te ondertekenen. Daarop staan de kamerkeuze en de voorwaarden voor het aanrekenen van ereloonsupplementen. De patiënt krijgt een exemplaar. Een patiënt die bij opname niet in staat is dit document te ondertekenen, heeft recht op uitstel. Zijn wettelijk vertegenwoordiger mag het document ook ondertekenen. Als er geen ondertekende opnameverklaring met de keuze voor een eenpersoonskamer bestaat, mogen er geen ereloonsupplementen worden aangerekend. Gebeurt dit toch, kun je dit melden aan de CM-consulent die de dienst Ledenverdediging zal inschakelen.
Wachtlijst Onze dochter van 35 jaar met een aangeboren beperking komt in aanmerking voor begeleid of beschermd wonen. Sinds 2012 staat zij op de wachtlijst. Zoals iedere ouder denken wij aan later als wij er niet meer zijn of de zorg aan anderen moeten toevertrouwen. Wij willen haar begeleiden naar zelfstandig wonen en zoeken een appartement in de buurt van de voorziening. Maar appartementen zijn duur. Met haar tegemoetkoming is dat nauwelijks te betalen. Wij kunnen wel bijspringen, maar dat valt ons financieel heel zwaar. ••• Naam en adres bekend bij de redactie Om stap voor stap te zoeken naar de juiste ondersteuning, kun je nu al een beroep doen op de rechtstreeks toegankelijke hulp. Deze diensten bieden ondersteuning zoals begeleiding, dagopvang of verblijf. Als meer intensieve ondersteuning nodig is, kan een persoonsvolgend budget worden aangevraagd. Daarmee kan ondersteuning op maat worden gefinancierd.
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar
[email protected]. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD
www.thuiszorgwinkel.be
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.
Wedstrijd Win een elektrische fiets. Surf naar www.thuiszorgwinkel.be/puzzel om online deel te nemen. Of haal gratis TIZ Magazine in je Thuiszorgwinkel en kijk op pagina 14.
citaat-223&_citaat-223&.qxd 22-12-15 13:57 Pagina 1
1. Visbeentje; 2. pauselijk hof; 3. Griekse wijsgeer; 4. hoon; 5. luifel; 6. strijkmes; 7. familielid; 8. hevel; 9. lichaamsdeel; 10. stuurs; 11. graveur; 12. aardgeest; 13. keukenkruid; 14. boomwol. Citaat-223
1 G R D A E A
T N
2
C A U C R H
I
3
P
T O
4
R S B P E O R T
5
A G F
6
S P E A N T
7
Z W O E O R E N
8
S
9
H A O A O R F D
L
I
T
L
A V E
E
T D E A K E
L
F D O M N
10 B O N A
T R H S
11 U E
S
T
L
T
E R
12 G E N O E O N M 13 H S A E 14 K
L
L
E
I
E
A P A O K
L
Het citaat luidt: “De nacht verbergt een wereld maar onthult een heelal“. (Perzisch spreekwoord).
Citaat-223
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.
Vlot vooruit
Wij trekken altijd ons plan. Samen. Leg je graag grotere afstanden af zonder een chauffeur in te schakelen? Wil je zelfstandig boodschappen doen? Dan is een scooter het perfecte antwoord op jouw behoefte. Ontdek ons aanbod compacte, gemakkelijk meeneembare scooters of scooters voor verre verplaatsingen. Voor aankoop tot ingebruikname en zelfs bij herstellingen staan we aan jouw zijde.
Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. Samen vinden we wat jij nodig hebt! Advertentie_Visie_Scooter_mrt_2016.indd 1
31/03/16 09:39
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
5
Dit zeggen de vrijwilligers
Ziekenzorg CM wordt Samen, dat is de kernwaarde die heel wat vrijwilligers in de nieuwe naam van Ziekenzorg wilden. Daarom wordt Ziekenzorg vanaf september Samana: samen sterk. Drie Ziekenzorg-vrijwilligers vertellen wat zij voelen bij de nieuwe naam.
Marij Laurijssen (63)
‘Mantelzorgers betrekken’ ‘Samana, samen sterk, voor mij heeft dat heel veel betekenis. Ik ben lang mantelzorger geweest en kwam op die manier in contact met de werking van Ziekenzorg. Ik zorgde voor mijn ouders, maar dankzij Ziekenzorg stond ik er niet alleen voor. De bezoekjes die mijn ouders via Ziekenzorg kregen, deden hen én mij ongelooflijk deugd.’
Violet Corbett Brock
‘Ik ben actief gebleven binnen Ziekenzorg, ook nadat mijn ouders overleden waren. Vooral de mantelzorgwerking ligt me nauw aan het hart. Maar de naam Ziekenzorg, daar kon ik me als mantelzorger minder goed in vinden. Ziekenzorg is zoveel meer dan zorgen voor zieken. Bij een nieuwe naam heb je altijd voor- en tegenstanders, maar ik vind Samana heel goed gekozen. Het drukt precies uit waar wij voor willen staan: mantelzorgers helpen en ondersteunen. Het logo vind ik trouwens ook heel mooi: in de twee figuren in het midden zie ik precies een ouder koppel, of iemand die met veel overgave voor een ander zorgt.’
Patrick Van Colen (61)
‘Zelf het leven in handen nemen’
Mine Dalemans
‘Ik begon ooit bij Ziekenzorg als opvolger van mijn schoonvader. In de lokale kern deed ik als twintiger bezoekjes bij zieke mensen en hielp ik mee bij de organisatie van activiteiten en vakanties. Ik ben dat altijd blijven doen, maar engageerde mij ondertussen ook in het bestuur. Tegenwoordig ben ik als vrijwilliger voorzitter van Ziekenzorg, dat nu dus Samana wordt.’ ‘Ik ben heel blij met de nieuwe naam. Samana geeft mij echt een goed gevoel. Met Ziekenzorg doen we al lang zoveel meer dan zorgen voor zieken. We komen samen, organiseren vakanties, verdedigen de belangen van chronisch zieken, enzovoort. Bovendien nemen onze mensen steeds meer het heft in eigen handen. Wij zorgen niet voor de chronisch zieken, de chronisch zieken komen zelf op voor hun rechten en geven aan wat zij belangrijk vinden. Wij zijn er om hen te ondersteunen en samen te strijden voor de goede zaak. Samen sterk dus: Samana.’
Aldegonda Van de Sande (60)
‘Innerlijke kracht’
‘Samana vind ik een fantastische naam. Het is een vrouwelijke naam, en het verwijst voor mij ook naar de innerlijke kracht die je als chronisch zieke mens nodig hebt om door te gaan. Kracht die je kunt vergroten door samen te komen en iets te betekenen voor elkaar. De focus ligt heel nadrukkelijk op het positieve. Als chronisch zieke persoon is dat belangrijk. Je wil niet voortdurend horen dat je ziek bent, wel hoe je ondanks of misschien wel dankzij je ziekte het verschil kunt maken voor anderen.’
✔✔Op 24 september neemt Ziekenzorg de nieuwe naam Samana officieel in gebruik. www.ziekenzorg.be
Stefan Dewickere
‘Ik ben op mijn 48ste door een chronische ziekte moeten stoppen met werken. Dat deed pijn. Je verliest niet alleen je loon, maar ook je sociale contacten en je doel in het leven. Dankzij Ziekenzorg ben ik weer uit dat zwart gat geraakt. Infoavonden, cursussen en lotgenotencontacten zorgden ervoor dat ik weer zin kreeg in het leven.’
Nele Verheye
Anita De Vogelaere zet haar vader Maurice in de kijker.
‘Elke dag op bezoek bij mama’ ‘Ik vind mijn pa best bijzonder. Mama is al lange tijd ziek en hij heeft haar jarenlang thuis verzorgd. Toen hij zelf ziek werd en chemo moest krijgen, bleef hij ook tijdens zijn behandeling voor haar zorgen. Maar dat werd zo zwaar dat de thuisverpleegkundige hem het advies gaf om de zorg uit handen te geven. Via het ziekenhuis kreeg mama na enkele weken een plaats in een woonzorgcentrum.’ ‘Ons pa gaat elke dag trouw op bezoek. Niet evident, want mama heeft dementie. Papa wordt 82 en hij heeft het soms echt zwaar. Behalve een paar dagen ziekte heeft nog niets hem thuis gehouden. Veel mensen halen hun schouders op en zeggen dat hij niet elke dag hoeft langs te gaan. Hij probeert haar toch elke avond weer eten te geven en haar in haar slechte dagen te troosten. Dementie is moeilijk te vatten. Zal er ook elke dag iemand naast mijn bed staan, als mij zoiets overkomt?’ Wil jij iemand bijzonder nomineren? Stuur je verhaal naar
[email protected] en maak kans op twee filmtickets.
zoek en
win
De gezichten van CM
‘Sociaal contact geeft Hoe kunnen we je nog beter van dienst zijn? Het is een uitdaging waar de CM-medewerkers elke dag voor gaan. ‘Voor mij staat sociaal contact met onze leden centraal. Veel mensen hebben nog steeds een gezicht nodig dat hen helpt’, zegt CM-consulente Evelien Clemens (29).
Z
e werkt steeds met de glimlach, zelfs wanneer ze eens een moeilijke dag kent. ‘Want ik hecht zelf veel belang aan vriendelijkheid en respect wanneer ik hulp nodig heb’, vertelt Evelien Clemens, die sinds drieënhalf jaar als consulente aan de slag is in het CMkantoor van Vilvoorde. ‘Ik studeerde af als maatschappelijk werkster en was zo vijf jaar aan de slag in het UZ Leuven. Het sociale aspect in een job heeft me altijd geboeid.’
De appel en de boom CM werd Evelien met de paplepel ingegeven. ‘Mijn vader is er al jarenlang vrijwilliger, mijn moeder heeft altijd in de sociale sector gewerkt en mijn zus doet dit nog steeds. Ik ben daarmee opgegroeid. Ik leef op de energie van sociale contacten. Voor mij is het belangrijkste een gepast antwoord te geven op de vragen van mensen én hen een warm onthaal te bieden.’ Evelien is zelf mama van een zoontje van een jaar oud. ‘Bij de zwangerschap en geboorte heb ik zelf ervaren hoe het belangrijk het is dat CM-consulenten nabij zijn op de belangrijke momenten in het leven.’
Thomas Rosseel
Lieven Van Assche
SPOTOP
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
uuEvelien Clemens werkt bij CM Sint-Michielsbond, in het kantoor van Vilvoorde.
Een luisterend oor Dat CM veel meer doet dan de uitbetaling van gezondheidszorg, voelt Evelien elke dag in de praktijk. ‘Het menselijke aspect moet centraal blijven staan en daar sta ik voor honderd procent achter’, beaamt ze.
HUIS dOKTER
Speur je in Visie mee naar het antwoord?
Waarom tijd nemen op het toilet?
Tip Belangrijk zeer
Bij incontinentie verlies je ongewild urine. Een juiste diagnose en behandeling kunnen incontinentie oplossen of verbeteren.
Oplossing
J Stuur je antwoord voor 18 april op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar
[email protected]. Vermeld welke prijs je Dree Peremans sr. wenst: ‘Jeugdvoetbal’ van WANNES Wesley Muyldermans (boek over prestatiedruk en andere obstakels op en rond het voetbalveld), uitg. Van Halewyck of het boek ‘Wannes. Hier is hem terug’ van Dree Peremans sr. (over het leven en werk van Wannes Van de Velde), uitg. Epo. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Hier is hem terug
Oplossing Visie nr. 6 Zonnebank Winnaars Ludovic Gladinez (Minderhout) Ingrid Koks (Oud-Turnhout) Ria Reynders (Zelem) Cris Thys (Boom) Luc Van Mechelen (Haasdonk)
‘Bij CM maken we er echt werk van om zelf met leden contact op te nemen bij ingrijpende gebeurtenissen. Een sterfgeval bijvoorbeeld, brengt voor de naaste familie in de eerste plaats veel verdriet met zich mee. Sinds een tweetal jaar volgen wij bij
Wat is incontinentie? Incontinentie of urineverlies kent veel oorzaken en komt op elke leeftijd voor. Vrouwen en ouderen hebben er het vaakst last van. Bij inspanningsincontinentie kan de sluitspier plotse druk op de blaas niet meer aan zodat je urine verliest. Bij aandrangincontinentie voel je een plotse plasdrang. De blaaswand trekt onwillekeurig samen en de blaas lekt. Je verliest kleine hoeveelheden urine of moet ’s nachts vaak plassen. Ook een combinatie van beide vormen kan.
Wat is de oorzaak? De oorzaak van inspanningsincontinentie is een verzwakte bekkenbodem, bv. door een zwangerschap, de menopauze of een operatie aan de onderbuik. Niezen, hoesten, lachen, springen, tillen, zwaarlijvigheid, chronische constipatie of een verkeerde plastechniek zorgen voor extra druk en urineverlies. Aandrangincontinentie komt vaker voor bij
ouderen door uitdroging van de slijmvliezen in de vagina en plasbuis. Daarnaast kan een geïrriteerde blaas na een blaasontsteking of na bestraling de oorzaak zijn. Ook bepaalde medicatie en cafeïne kunnen de blaas irriteren net als lang wachten om naar het toilet te gaan of te vaak gaan.
Wanneer ga je naar de dokter? Ga steeds naar je huisarts. Een juiste diagnose en behandeling kunnen incontinentie oplossen of verbeteren. Je arts zal de oorzaak en de vorm achterhalen en een behandeling starten. Dat kan kinesitherapie zijn om je bekkenbodem of blaas te trainen. Soms is onderzoek bij een uroloog of gynaecoloog nodig. Bij inspanningsincontinentie kan een heelkundige ingreep helpen. Bij aandrangincontinentie kan de arts geneesmiddelen voorschrijven. Maar die hebben vaak bijwerkingen en hun doeltreffendheid is onzeker. Neem nooit zelf medicatie in.
Wat kun je zelf doen? Doe bij inspanningsincontinentie oefeningen om je bekkenbodem en de sluitspier van je blaas te versterken en beter te controleren. Dat kun je aanleren on-
der begeleiding van een kinesist. Je kunt zelf heel de dag door je spieren open ontspannen. Drink bij aandrangincontinentie niet te veel koffie, thee en alcohol. Neem hoe dan ook je tijd op het toilet. Vermijd extra druk door te persen of door het plassen te onderbreken. Drink voldoende en probeer af te vallen bij overgewicht. Zo kunnen klachten verminderen. Er bestaat een uitgebreid assortiment luiers en onderleggers om urine op te vangen. Laat je steeds adviseren.
Michiel Callens, preventie-arts CM
www.cm.be/ dehuisdokter
Stefan Dewickere
6
¬ hoe gaat het met u?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
de
me energie’ CM Sint-Michielsbond een bepaald traject. We nodigen de nabestaanden uit bij ons op kantoor. We maken een afspraak, zodat ze niet hoeven te wachten in de wachtzaal. Indien ze dat willen bieden we hen een luisterend oor. Daar helpen we hen soms nog meer mee dan met het papierwerk’, legt Evelien uit.
Proactief werken De consulente kijkt met enige nieuwsgierigheid vooruit naar de toekomst. ‘De vergrijzing stelt ons voor heel wat uitdagingen’, meent Evelien. ‘Maar ook in onze we-
Gaan we onnodig naar de spoed? Stel, je bent groenten aan het schoonmaken en je snijdt in je vinger. Wat doe je? Rij je meteen naar een huisarts? Of ga je naar de spoeddienst van het dichtstbijzijnde ziekenhuis?
reld van digitalisering word je steeds meer van op een afstand geholpen. Mensen hebben vaak nog nood aan een gezicht, aan een echte stem, die hen verder helpt in hun specifieke situatie. Bij CM willen we garanderen dat een gesprek onder vier ogen nog steeds mogelijk is. Misschien brengt het ons als consulenten, net zoals onze collega’s van Maatschappelijk Werk, op een dag wel tot bij de mensen thuis’, bedenkt ze.
Het is een dilemma waar we allemaal al mee geworsteld hebben. De conclusies in een recent onderzoek van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg waren alvast duidelijk. België telt niet alleen een uitzonderlijk hoog aantal spoeddiensten, we maken er ook onnodig gebruik van. Veel patiënten die zich op spoed aanbieden, kunnen even goed bij hun huisarts of huisartsenwachtpost terecht.
‘Het is bovendien belangrijk om proactief te werken: mensen weten soms zelf niet waar ze allemaal recht op hebben. Zo nemen we zelf contact op met onze leden om na te gaan of ze in aanmerking komen voor de verhoogde tegemoetkoming. Wij als consulenten helpen de leden om wegwijs te geraken in de vele informatie die er is. Zo helpen we mensen om meer en beter voor zichzelf te zorgen op vlak van gezondheid’, besluit Evelien.
Uit CM-onderzoek bleek al dat het aantal patiënten in spoeddiensten de jongste jaren telkens met 5 procent gestegen is. Twee derde van die patiënten kwamen op spoed terecht zonder verwijsbrief van hun arts. Dat betekent dat ze zelf het initiatief genomen hebben om naar het ziekenhuis te stappen in plaats van eerst bij hun huisarts langs te gaan.
Thomas Rosseel
Stefan Dewickere
Wij helpen jou, zoals we zelf graag geholpen worden. Dat is de insteek van de nieuwe CM-televisiespot die vanaf maandag te zien zal zijn. De spot toont hoe Evelien en zoveel andere CM-medewerkers er elke dag voor gaan.
Paradoxaal genoeg geven ze daarmee de regie van hun zorg voor een stuk uit handen. Onmiddellijk naar de spoeddienst hollen, heeft soms tot gevolg dat je als patiënt onnodige onderzoeken (labo, rx, …) ondergaat. Het is als schieten met een kanon op een mug. Met extra kosten voor de patiënt en de samenleving tot gevolg. Zorg ontstaat het best vanuit de eerste lijn. Wij pleiten dan ook voor een verregaande samenwerking en een duidelijke taakverdeling tussen de bestaande en toekomstige huisartsenwachtposten en de spoeddiensten van ziekenhuizen. Daarbij kunnen spoeddiensten en huisartsenwachtposten op dezelfde site gevestigd zijn. Hoe dan ook moeten ze met elkaar afspraken maken over de doorverwijzing van patiënten. Om te voorkomen dat patiënten onnodig naar de spoeddienst trekken, zijn we voorstander van de verdere ontwikkeling van het centraal oproepnummer 1733. Dat moet begeleiden naar de juiste hulpverlening. Vertegenwoordigers van huisartsen, spoedartsen, ziekenhuizen en ziekenfondsen zijn daarover voorstellen aan het uitwerken. We moeten alles in het werk stellen om op een verstandige manier van de beschikbare zorg gebruik te maken. En om nog even terug te komen op ons dilemma van daarnet, ook een huisarts kan perfect een wonde hechten. Luc Van Gorp, Voorzitter CM
www.facebook.com/CMziekenfonds
CM-consulente Evelien Clemens
VOORZET
www.twitter.com/CMziekenfonds
Toen ik zelf moeder werd vond ik het fijn om geholpen te worden door een CM-consulente.
7
CM-MediKo Plan
Goed verzekerd tegen hoge medische kosten buiten het ziekenhuis
Het CM-MediKo Plan biedt extra bescherming tegen de medische kosten die de ziekteverzekering en het CM-hospitaalplan niet dekken. ‘Het CM-MediKo Plan vergoedt 75 procent van het remgeld van de medische kosten buiten hospitalisatie. Daarnaast zijn er nog extra waarborgen voorzien voor grote kosten, zoals oog- en tandzorg, hoorapparaten, een bevallingsforfait, reisvaccinaties en voedingsadvies’, licht Wim Henkens, directeur Verzekeringsbemiddeling en Organisatie bij CMverzekeringen, toe. Jan (67) uit Lebbeke heeft zich de stap naar het CM-MediKo Plan nog geen seconde beklaagd. ‘Ik was vroeger aangesloten bij de hospitalisatieverzekering via de werkgever van mijn vrouw. Toen zij op pensioen
ging bleek een overstap naar het CM-hospitaalplan beter dan een overname: goedkoper en een snellere terugbetaling’, beschrijft Jan. ‘Al snel vonden we in het MediKo Plan de perfecte aanvulling op ons CM-Hospitaalplan. We zijn zo immers binnen én buiten het ziekenhuis beschermd. Het beste van al is dat we nog steeds minder betalen dan hadden we de verzekering van mijn vrouw voortgezet. Ik ben gelukkig nog niet veel ziek geweest dit jaar. Als ik toch voor hogere medische kosten kom te staan, weet ik dat ik in goeie handen ben’, klinkt het tevreden. Nog drie extra redenen om aan te sluiten bij het CM-MediKo Plan.
Nooit te oud De aanvangspremie die je betaalt voor het CM-MediKo Plan wordt bepaald op basis van je leeftijd op het moment van aansluiting. Het basisbedrag van de premie blijft gelijk, ook als je ouder wordt. Hoe jonger je aansluit, hoe voordeliger je verzekerd bent. Er is geen leeftijdsbeperking.
men met je tandarts een aangifteformulier invullen. Voor de terugbetaling van het remgeld breng je gewoon je doktersattesten binnen zoals je dat altijd doet. Vier keer per jaar worden deze terugbetaald.
Winst is van geen tel
Frank Bahnmuller
‘Ik ben gelukkig nog niet veel ziek geweest dit jaar maar ik weet nu dat ik goed verzekerd ben als ik echt voor hogere medische kosten kom te staan.’ Jan (67) uit Lebbeke is een van de meer dan 100 000 leden die zich al aansloten bij het CM-MediKo Plan.
uuJan (67) uit Lebbeke stapte samen met zijn vrouw over naar de verzekeringen van CM.
Vlotte uitbetaling Ook de kleinste kosten worden terugbetaald. Je brengt van alle uitgaven de originele attesten of facturen binnen bij je ziekenfonds en het geld wordt op je rekening gestort. Enkel voor de tandzorg moet je sa-
CM hoeft geen rekening te houden met een winstdeling voor aandeelhouders, zoals dat bij commerciële organisaties het geval is. Hierdoor blijft de premie voordelig. Daarnaast is er ook geen uitsluiting om medische redenen en de wachttijden zijn ook vrij beperkt.
✔✔Om de verzekeringen verder uit te bouwen is CM op zoek naar nieuwe krachten: - directie-assistent - data-analyst - coördinator Kwaliteit en Procedures Schadebeheer www.cm.be/jobs
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
CM zet patiëntenrechten in de kijker
knipsels Koken met Kazou Kazou is nog op zoek naar vrijwilligers om te koken voor enthousiaste jongeren. Op 266 vakanties zet Kazou zelf kookploegen in. Vrijwilligers schotelen de vakantiegasten lekkere en gezonde maaltijden voor. De koks bekommeren zich ook om praktische zaken en helpen waar nodig. De koks hebben natuurlijk ook nog tijd om te ontspannen. Koken voor jongeren op een Kazouvakantie is meer dan alleen in de potten roeren.
✔✔
[email protected]
Tel. 02 246 49 73
Lotjes voor een goed doel Ziekenzorg CM organiseert opnieuw een solidariteitsactie ten voordele van langdurig zieke mensen. Je kunt loten kopen bij de plaatselijke kernen of via overschrijving op rekeningnummer BE82 7995 5039 4368 van Ziekenzorg CM, PB 40, 1030 Brussel (met vermelding ‘Tombola’). Noteer op het overschrijvingsformulier je adres. Een boekje met vijf loten kost 5 euro. Er zijn tientallen aankoopcheques te winnen met een waarde van 25 tot 1 250 euro. Koop je een volledig boekje, dan krijg je een gratis omslaglot waarmee je onder meer een Audi A4 kunt winnen. Trekking op 13 mei in Brussel.
✔✔www.ziekenzorg.be
Vier 60 jaar Okra mee
Okra viert zijn zestigste verjaardag met een muzikaal feest. Het evenement is een eerbetoon aan Toon Hermans. Een selectie van zijn liedjes wordt gebracht door onder andere Bart Peeters, Rocco Granata, Johan Verminnen en Circus Ronaldo. De voorstellingen vinden plaats op donderdag 21 en vrijdag 22 april (namiddag) in de Lotto Arena in Antwerpen. Tickets kosten 20 euro. Vermeld bij de bestelling ’60 jaar Okra’.
Medicatie op maat nu artsen Els Van Den Broeck (44) gaf toestemming voor de uitwisseling van haar gezondheidsgegevens. ‘Ik zie enkel voordelen. Ik heb hartproblemen. Nu kennen zorgverleners mijn situatie en krijg ik overal zorg op maat.’ Apotheker Tamara Polet (28): ‘Met de nodige uitleg zijn mensen overtuigd van het belang van gezondheidsinformatie delen.’
A
l een op de vier Belgen gaf zijn zorgverleners de toestemming om zijn gezondheidsgegevens digitaal uit te wisselen. Maar uit vragen van CM-leden blijkt dat velen niet beseffen dat ze die toestemming gaven. Bovendien gaat gezondheidsgegevens delen vlotter als de huisarts zorgt voor een digitale samenvatting, de zogenaamde Sumehr. Daarmee kan een arts je gezondheidstoestand snel inschatten. Toch hebben maar iets meer dan 300 000 mensen zo’n Sumehr. Het delen van gezondheidsgegevens en de digitale samenvatting kunnen nochtans van levensbelang zijn.
Bloed prikken ‘Ik loop graag. Ik heb meegedaan aan de 20 km door Brussel’, vertelt Els Van Den Broeck uit Lebbeke. ‘Maar enkele jaren geleden werd ik onwel tijdens het sporten. Ik was
Hoe werd jij overtuigd om je toestemming te geven om medische gegevens te delen? Reageer via
[email protected] of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel
uuEls Van Den Broeck: ‘Toestemming geven kan ook thuis. Je vermijdt onnodige onderzoeken. Iedereen weet hoe het met je gaat.’ aan een hartinfarct ontsnapt en kreeg een stent. In januari moest ik terug naar het ziekenhuis. Bij mijn opname kreeg ik de vraag of ik mijn geïnformeerde toestemming wilde geven zodat zorgverleners mijn gezondheidsgegevens kunnen uitwisselen. Ik heb niet getwijfeld. Ik zie enkel voordelen. Iedereen die mij behandelt, kent mijn geschiedenis. Zo weten artsen dat een bloedafname langs mijn rechterarm niet kan. Na het plaatsen van de stent kwam die ader vast te zitten. Ook mijn medicatie is gekend, zorgverleners kunnen hier rekening mee houden. En ik vermijd onnodige onderzoeken. Iedereen weet hoe het met me gaat.’
Stel vragen ‘Mijn toestemming geven, verliep vlot’, gaat Els verder. ‘In het ziekenhuis legden ze uit dat het delen van mijn gezondheidsgegevens verder ging dan mijn arts in het ziekenhuis en mijn huisarts. Dat vond ik goed. Het is jammer dat dat niet voor iedereen even vlot verloopt. Daarom: stel vragen aan je zorgverlener. Anderzijds is het ook belangrijk dat zorgverleners patiënten de informatie geven waar ze recht op hebben.’
Nog beter helpen Apotheker Tamara Polet uit Wevelgem treedt Els bij. ‘Het elektronisch delen van medische gegevens tussen zorgverleners
Citytrip Lissabon - vliegreis Lissabon is een ideale uitvalsbasis. In een straal van 50 kilometer is een keur aan bezienswaardigheden te vinden. Van vissersdorpjes en mondaine badplaatsen, tot sprookjesachtige paleizen, kastelen en weelderige tuinen. Samen met de Intersoc-reisleider en een lokale gids ontdek je het beste van deze regio.
✔✔
[email protected] Tel. 02 246 27 39
Periode en prijs in volpension, hotel 4*: Zondag 22/05 - zondag 29/05: 1 232 euro, 176 euro toeslag single Maandag 19/09 - maandag 26/09: 1 218 euro, 174 euro toeslag single
Uitkeringen Op 1 april steeg het leefloon met 2 procent. Deze maatregel werd goedgekeurd door de ministerraad naar aanleiding van de sociale correctie op de tax shift. Ook de uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid voor niet-regelmatige werknemers verhoogde met 2 procent. De uitkering voor een niet-regelmatige werknemer met gezinslast gaat van 42,75 euro naar 43,61 euro. Bij een nietregelmatige werknemer zonder gezins last stijgt de uitkering van 32,07 euro naar 32,71 euro. Je ziekenfonds past je uitkering aan. Je hoeft zelf niets te doen.
Meer informatie via 070 233 119 of www.intersoc.be.
Intersoc-werkvakanties
Intersoc Vacatures – Kok/hulpkok in Zwitserland Altijd al gedroomd van een job in het buitenland? Intersoc biedt je de kans om deze zomer gedurende 4 maanden te werken in de keuken van één van onze familiehotels in Zwitserland. Wat zijn de vereisten? een koksdiploma, minstens 2 jaar ervaring in de keuken, beschikbaar van juni tot en met september en gemotiveerd om te werken in team. Interesse? Mail je cv en motivatiebrief dan snel door naar
[email protected].
Visie_8-04-Lissabon.indd 1
1/04/2016 14:12:35
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
HELPENDE
‘Op de ochtend van de aanslagen ben ik 20 minuten na de eerste bom in Zaventem opgeroepen als lid van het snelle interventieteam van het Rode Kruis. Ik stond even in de file en was om half 10 ter plaatse. Op dat moment waren de slachtoffers al uit het gebouw geëvacueerd en onderverdeeld naargelang de ernst van hun verwondingen. Samen met mijn collega’s hebben we de mensen in ziekenwagens geholpen. Vervolgens ben ik in een ziekenwagen vertrokken om een gewonde af te voeren naar een ziekenhuis in Leuven.’
uuApotheker Tamara Polet: ‘Het is mijn taak om patiënten te informeren. Maar de patiënt moet bewust kiezen voor het delen van gegevens.’ is nog nieuw. Ik merk dat veel mensen twijfelen. Maar met de nodige uitleg zijn ze snel overtuigd. Als zorgverlener moeten we patiënten informeren over die meerwaarde en een antwoord geven bij vragen. Door gegevens te delen, kunnen we nog beter helpen. Ik kan na een ziekenhuisop-
‘Ik wil de draad snel weer oppikken’, zegt Els. ‘Ik volg cardiorevalidatie. Door wat er gebeurd is, durf ik nog niet goed sporten. Anderzijds weet je nooit wanneer je medische zorg nodig hebt. Ik raad dus iedereen aan om die toestemming te registreren. Nu besef ik dat ook een samenvatting van je gezondheidsgegevens belangrijk is. Ik weet niet of dat al in orde is. Ik vraag het na bij mijn huisarts.’ Anneleen Vermeire
‘Op het moment zelf besef je eigenlijk niet hoe groot de omvang is van zo’n ramp. Je focust vooral op wat er moet gebeuren: eerste hulp toedienen, mensen toespreken en ervoor zorgen dat de gewonden op tijd in het ziekenhuis geraken. In de ambulance ben ik blijven praten tegen het slachtoffer. Dat doen we altijd, het helpt om de patiënt gerust te stellen, en zo kun je ook goed opvolgen of hij bij bewustzijn blijft. Ik ben blij dat we hem veilig tot in het ziekenhuis hebben kunnen brengen.’
en www.cm.be/sumehr. Toestemming geven: www.cm.be/toestemming.
Op 18 april organiseren CM en Ziekenzorg CM voor de vijfde keer een actie patiëntenrechten. Het recht op een patiëntendossier en de elektronische uitwisseling van gezondheidsgegevens staan centraal. CM wil patiënten en zorgverleners informeren over het belang van de geïnformeerde toestemming en van de Sumehr en wil hen aanmoedigen om het gesprek aan te gaan. Iedereen heeft recht op kwaliteitsvolle zorg. Een goede relatie tussen patiënt en zorgverlener is daarbij essentieel. De elektronische uitwisseling van gezondheidsgegevens versterkt die band en verzekert zorg op maat. Een toegankelijk patiëntendossier biedt ook kansen voor de patiënt. Want wie zicht heeft op de eigen gezondheidsgegevens kan betere keuzes maken over zorg, kan voorstellen van zorgverleners beter inschatten en kiest bewuster met wie welke gezondheidsinformatie gedeeld wordt. En ook daar heeft iedereen recht op.
Schok achteraf ‘De schok komt pas achteraf. Als Rode Kruismedewerker in het snelle interventieteam word je wel vaker opgeroepen, maar een ramp van dergelijke omvang is iets wat niemand van ons ooit had meegemaakt. De beelden die ik toen te zien gekregen heb, zullen me wellicht mijn hele leven bijblijven.
Wil jij testen hoe goed jij je partner, familie of vrienden kunt helpen bij een medisch noodgeval? Quiz mee op www.cm.be/quiz.
Heel goed voorbereid, maar toch … ‘Als Rode Kruismedewerker krijg je heel wat opleiding, maar op een situatie als deze kun je nooit helemaal voorbereid zijn. Toch helpen de cursussen en trainingen. Veel zaken worden een automatisme, waardoor je zelfs in uitzonderlijke omstandigheden blijft functioneren. En je leert uit elke interventie. Al hopen we natuurlijk dat een dergelijke ramp nooit meer voorkomt.’ Nele Verheye
Koekelaarse koekoek (4 p.)
Mag ik minder werken om voor iemand te zorgen?
Kippenreepjes 3 ontbeende kippenbouten, in reepjes (± 350 g) ¬ 1 theelepel kipkruiden ¬ fleur de sel ¬ peper ¬ 100 g magere Griekse yoghurt ¬ 6 speculaasjes, verkruimeld ¬ 3 eetlepels panko ¬ 1 eetlepel sojaboter
Werkonderbreking is ook toegelaten om te zorgen voor je kind met een handicap jonger dan 21 jaar. Beslis je om voltijds of halftijds thuis te blijven, dan is de minimumduur drie maanden. Neem je 1/5 tijdskrediet op, dan bedraagt de minimumduur zes maanden. Tijdskrediet kan ook om te zorgen voor je zwaar ziek minderjarig kind of een zwaar ziek minderjarig kind van je gezin. De minimumduur is een maand tot maximaal drie maanden per aanvraag. In beide gevallen kun je maximaal 48 maanden per loopbaan het werk onderbreken.
kruid de reepjes kip met kipkruiden, fleur de sel en peper ¬ wentel ze in de Griekse yoghurt ¬ laat ze minimaal een halfuur in de koelkast
marineren (de ‘Koekelaarse koekoek’ mag gerust overnachten met de Griekse yoghurt) ¬ verkruimel de speculaasjes en meng met de panko ¬ wentel de gemarineerde kip in het speculaas- en pankomengsel ¬ bak de gepaneerde kippenreepjes in de sojaboter Slaatje 2 wortelen, in julienne ¬ ½ koolrabi, in julienne ¬ ⅛ rode kool ¬ in julienne ¬ fleur de sel ¬ peper ¬ 1 theelepel balsamico ¬ 1 theelepel olijfolie ¬ sesamzaadjes meng alle groentereepjes en geef smaak met fleur de sel, peper, balsamico, olijfolie en sesamzaadjes Yoghurtsausje 75 g magere Griekse yoghurt roer de verkruimelde speculaas en de olijfolie onder de Griekse yoghurt ¬ kruid met fleur de sel en peper
Tom Swalens
✔✔Vraag het tijdskrediet aan bij je
werkgever en voeg een medisch attest toe.
[email protected], tel. 078 05 08 05 www.rva.be
Maar dat schrikt me niet af. Ik zit in mijn derde jaar geneeskunde en wil graag spoedarts worden. Dit meemaken heeft mij nog meer gesterkt in de overtuiging dat ik graag mensen wil helpen in noodsituaties.’
SMAKELIJK
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Je mag tijdskrediet opnemen om voor een zwaar ziek gezins- of familielid tot de tweede graad te zorgen. Dan mag je het werk minimum een maand en maximaal drie maanden gedeeltelijk of volledig stopzetten per aanvraag. Tijdskrediet geldt eveneens om palliatieve zorg op te nemen voor mensen die terminaal ziek zijn. Hiervoor mag je het werk een maand onderbreken, eventueel te verlengen met een maand per aanvraag. In de twee gevallen kan tijdskrediet maximaal 36 maanden per loopbaan.
uuLaura: ‘De schok komt pas achteraf.’
Focus op nu
✔✔www.cm.be/patientendossier
Patiëntenrechten in de kijker
Wil je zorgen voor een hulpbehoevende persoon in je omgeving, dan kun je als werknemer in de privésector tijdelijk minder of niet werken. Je krijgt een uitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).
Guy Puttemans
‘Je leert functioneren in uitzonderlijke omstandigheden.’ Na de aanslagen in Zaventem op 22 maart hielp Rode Kruisvrijwilliger Laura Gils (21) met het afvoeren van gewonden naar de ziekenhuizen. Een dag die haar voor altijd zal bijblijven.
name interacties met nieuwe medicatie opsporen en bijsturen in overleg met de huisarts of specialist. Maar het is de patiënt die bewust moet kiezen voor het delen van die gegevens. Ik schrok zelf toen ik me wou registreren en toen bleek dat ik mijn geïnformeerde toestemming al gegeven had. Dat zou niet mogen.’
Samenvatting
?!
HANDEN
Laura hielp gewonden na aanslagen Stefaan Beel
Lieven Van Assche
info delen
9
Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Gezond gulzig’
10 DE VLOER
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
jongerenkandidaten
‘Een jonge werknemer zegt wel eens te snel ja’ Bij Engie Fabricom werken ongeveer 2300 arbeiders met heel verschillende jobs: lassers, elektriciens, meet- en regeltechniekers, mensen die op hoogspanningslijnen werken, enzovoort. Onder hen zijn veel jonge werknemers. En ook zij vinden de weg naar het vakbondswerk. Maar liefst acht jonge werknemers zijn ACV-kandidaat bij Engie Fabricom voor de sociale verkiezingen. Vier van hen stellen zich voor en vertellen waarom ze dit engagement opnemen.
Jonas Bielen (24) Werkt bij Fabricom sinds 2012 als glasvezellasser onder mee voor datanetwerken, op industriële werven, ziekenhuizen,… ‘Ik ben kandidaat omdat ik vind dat er vrij veel misloopt. Als jongere werknemer kijk je wat op naar je baas. Je bent pas nieuw in het bedrijf en zegt misschien te snel ja, terwijl je ook gerust eens neen mag zeggen. Ik denk dat het belangrijk is om jongere militanten te hebben, omdat zij toegankelijker zijn voor jonge werknemers.’
Jongeren en sociale verkiezingen Als er op de dag van de sociale verkiezingen meer dan 25 werknemers jonger zijn dan 25 jaar, dan wordt er een afzonderlijk kiescollege opgericht. Jonge werknemers die zich kandidaat stellen, komen dan op een jongerenlijst terecht en kunnen verkozen worden door hun jonge collega’s. ‘Op die manier wil men ervoor zorgen dat ook de standpunten van jonge werknemers doorklinken in het sociaal overleg’, zegt Herman Fonck van ACV. Ook voor deze sociale verkiezingen zocht het ACV intensief naar jonge kandidaten. ‘21 procent van alle ACV-kandidaten is jonger dan 35 jaar. Dat gaat om 13 104 jongeren bij de comités. 2745 onder hen zijn jonger dan 25.’
Jowie Haak (24)
Julien Deltenre (24)
Werkt bij Fabricom sinds 2011 als electricien op de baan, ‘Ik zie dit als een kans die zich voordoet. Ik denk ook dat ik via het vakbondswerk het bedrijf beter kan leren kennen. Want de vakbonden zijn toch van alles goed op de hoogte. Voor de jongeren zou ik graag een betere verloning zien. Het is heel moeilijk om opslag te krijgen.’
Werkt bij Fabricom sinds september 2015 als monteur hoogspanning. ‘Ik vind het gewoon belangrijk dat werknemers verdedigd worden, ongeacht je leeftijd. Elio sprak me aan om kandidaat te worden. Vooral veiligheid vind ik heel belangrijk. Als je zoals ik op grote hoogte werkt, dan wil je dat alles veilig is en dat je de nodige hulpmiddelen daar voor krijgt.’
Foto’s: Sophie Nuytten
Mohamed Amghar (24) Werkt bij Fabricom sinds 2012 als tester op boorplatforms in het buitenland ‘Er waren nog geen kandidaten bij het personeel dat vaak in het buitenland werkt. En daar loopt toch vaak iets mis, vooral met de vergoedingen. Vaak moeten we zelf onze onkosten voorschieten. Daarnaast wil ik ook de contracten van jonge nieuwe werknemers verbeteren. Jonge werknemers blijven vaak niet lang door die light contracten. En ook het werken met onderaannemers stoort me soms, bv. als zij aan het werk zijn, terwijl wij technisch werkloos zijn.’
Hoe combineert u werk en gezin? V.U. Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel - www.acv-online.be
ACV-SV2016-AFFthema-HOR-A3.indd 3
23/12/15 16:15
Visie ¬ vrijdag 11 maart 2016
Vayamundo informeert
11
Wij waren bij de pioniers!!!
DE GESCHIEDENIS VAN ONZE VAKANTIE Het begon allemaal met God die de zevende dag rustte na de creatie van onze wereld. In de middeleeuwen reglementeerden de ambachten en de gilden de werktijd heel sterk. De kerkelijke kalender domineerde de vrije tijd.
In 1936 werd de wet op het betaald verlof voor alle arbeiders gestemd. Dit jaar vieren wij samen met Vayamundo de 80ste verjaardag Betaald Verlof met dank aan onze strijdende overgrootouders. Vayamundo viert dit heugelijke feit met twee op maat gemaakte arrangementen!
Congé Payé arrangement in Vayamundo Vayamundo Houffalize
In de tweede helft van de negentiende eeuw waagden de nieuwe rijken zich aan de eerste toeristische trips. Vakbondsleiders hielden de eerste pleidooien voor een jaarlijkse vakantie.
Verblijfsduur : 2 nachten van vrijdag tot zondag
1900: de arbeiders van de metro van Parijs krijgen de eerste officiële vakantie in Frankrijk: 10 dagen.
Maaltijden: uitgebreid ontbijtbuffet • diner : soep, saladebuffet keuze tussen twee dagschotels, dessertenbuffet en kinderbuffet, dranken inbegrepen
1901: de Britse vrouwen en minderjarigen hebben recht op zes dagen vakantie. Dit idee verspreidt zich via sectorakkoorden in de Engelse fabrieken.
Periode: 8/7 - 10/7/16 & 19/8 - 21/8/16
Houffalize
Programma: Tentoonstelling Congé Payé, familiale wandelzoektocht, wandelingen Rangers, ambiance met DJ, goochelshow, goochel workshop, digitale gids. Halfpension + 12 jaar 6 - 11 j. 3 - 5 j.
Conge Payé € 143,50 € 44,40 € 44,40
Ol Fosse d’Outh - 1978
Leden ACV + CM € 114,80 € 35,52 € 35,52
Ravelingen - 1972
Leden ACVBIE € 93,27 € 28,86 € 28,86
De Kinkhoorn - 1959
1921: de meerderheid (85%) van de Duitse arbeiders en bedienden geniet van een betaalde vakantie. Vanaf 1920 voerden enkele grote fabrieken in het Antwerpse enkele dagen vakantie in. Autofabrikant Minerva was de eerste die dit recht toekende, snel gevolgd door andere fabrieken zoals Gevaert, Bell en de diamantsector. 1925: minister Anseele geeft de spoorarbeiders acht dagen vakantie. 1936: het Franse Front Populaire van Léon Blum plooit na zware stakingen en vaardigt een algemene vakantie uit voor alle werkenden (de ‘congé payé’) 1936: onder druk van wilde stakingen, onder meer van de dokwerkers, gaat de Belgische regering Van Zeeland akkoord met zes vakantiedagen. 1938: het recht op vakantie wordt uitgebreid tot alle Belgische werknemers.
Vayamundo Houffalize - 2016
Vayamundo Oostende - 2016
Vayamundo Oostende Verblijfsduur : 2 nachten van vrijdag tot zondag Periode: 11/11 - 13/11/16 & 17/2 - 19/2/17
Oostende
Maaltijden: uitgebreid ontbijtbuffet • diner : soep, saladebuffet keuze tussen twee dagschotels, dessertenbuffet en kinderbuffet, dranken inbegrepen Programma: Animatie/Activiteiten: Tentoonstelling Congé Payé, gratis inkom Villa Zéphir in Westende, wandeling in Oostende “Opkomst van het (sociaal) toerisme”, maritieme wandeling, ambiance met DJ. Halfpension + 12 jaar vanaf 3de pers. + 12 j. 6 - 11 j. 3 - 5 j.
Conge Payé € 118 € 64 € 45 € 29
UNIEKE AKTIE VOOR 80 JAAR BETAALD VERLOF!
Leden ACV + leden CM: 20 % korting (*) Leden ACVBIE: 35 % korting (*) *Niet cumuleerbaar met korting Early Booking en korting ACVBIE - korting enkel geldig op ‘Congé Payé’ arrangement.
Leden ACV + CM € 94,40 € 51,20 € 36,00 € 23,20
Leden ACVBIE € 76,70 € 41,60 € 29,25 € 18,85
Congé Payé 1936 - 2016
12
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
Vayamundo informeert
NIEUW in Oostende Vayamundo Oostende in een NIEUW kleedje! Onlangs werd het restaurant Plad’O volledig gerestyled. Onze koks serveren u de lekkerste gerechten in het nieuwe sfeervolle restaurant. Regelmatig worden onze gasten getrakteerd op Live-cooking. Kom gerust eens een kijkje nemen!
078 156 100
[email protected] www.vayamundo.be facebook.com/vayamundo.be
Oostende
De beste appartementen van de kust!
Plopsamidweek Periode: 04/07 - 08/07/16 11/07 - 15/07/16 & 22/08 - 26/08/16
Appartementen met heel wat extra’s aan boord:
Voor de lekkerbekken: •
2 all-in buffetrestaurants
Uw vakantie aan zee is compleet: een ruim appartement, op 10m. van het strand en zee met heel wat extra troeven: zwembad, wellness, fitness, animatie,... Het heeft écht alles, dat Vayamundo appartement!
•
Panoramisch restaurant op de negende verdieping
•
Loungebar met wintertuin en brasserie
Er zijn ook studio’s en kamers beschikbaar.
Voorbeeld huurprijs: •
Huur appartement 4 personen in juni voor 2 nachten: € 188
Maaltijden: halfpension/volpension Inbegrepen: • Op woensdag: busvervoer en inkom in Plopsaland De Panne (voor de gasten in volpension is er een lunchpakket voorzien) • Copacabana aan de Noordzee: ambiance en sport op het strand voor de deur • Plezier voor heel het gezin met de spetterende shows met vanaf Clown Rocky of Papa Chico • Vliegen met drones • Lasershooting
€ 266
per persoon in halfpension
APPARTEMENTEN MET ALLES ONDER 1 DAK, DA’S UNIEK! Vayamundo Oostende heeft alles in huis om het ganse gezin een topvakantie te bezorgen. •
Het zomert in Oostende • • • • • • • • • •
Elke maandag: vuurwerkfestival Elke maandag: Oostendekoerse: Paardenrennen en Vlaamse Vedetten parade Musical Dirty Dancing van 26/7 tot 7/8 Zandsculpturenfestival (thema Disney – Pixar) van 18/6 tot 4/9 Kunstproject Swim van 4/6 tot 30/9 Bierjutterij op 2/7 Ostend Beach dance festival van 9/7 tot 10/7 Middeleeuws weekend op Domein Raversijde van 23/7 tot 24/7 Theater aan zee van 29/7 tot 8/8 Paulusfeesten van 10/8 tot 16/8
Zwembad met wellnessruimte, whirlpools en kinderploeterbad
•
Creatief: maak zelf een aandenken van uw verblijf aan de kust, we experimenteren er op los!
•
Fitnessruimte
•
Ontdek Oostende: wandelingen en fietstochten met digitale gids
•
Laat uzelf gastronomisch verwennen in restaurant de KOKpit - 9 hoog!
•
Actief: boogschieten, sport voor iedereen, lasershooting, vliegen met drones, fietsroutes, petanque
•
•
Reuzegroot indoor speeldorp
Avondanimatie: dansavond, bingo, film, optreden clowns in Loungebar of brasserie Den Ensor
de n°1 vakantieclub op de zeedijk van oostende
Gratis WIFI
Onze partnerclub in Zuid-Frankrijk Meer info bel 078
156 100
VAYAMUNDO ook in de Pyreneeën! l’Espinet-Quillan
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
Vayamundo informeert
13
NIEUW in Houffalize
078 156 100
Vayamundo Houffalize werd onlangs in een VOLLEDIG NIEUW kleedje gestopt!
[email protected] www.vayamundo.be facebook.com/vayamundo.be
•
Houffalize
• •
• • •
Actieve vakantie diep in de Ardennen Ontdek onze logementen •
Kamers (2–4 personen) met hotelservice
•
Familiekamers (4–6 personen) met aparte slaapkamer met hotelservice
•
Appartementen (4 – 6 personen) met keuken, slaaphoek en aparte slaapkamer*
Het onthaal, de familiekamers, het buffetrestaurant en de brasserie werden volledig vernieuwd Een volledige verdieping maakte plaats voor een wellnessruimte met zicht op de vallei Voor de wielerliefhebber is er de Bike wash, fietsenberging en mogelijkheid om te douchen op de vertrekdag Reuzegrote buitenspeeltuin Fitnessruimte met persoonlijke begeleiding + yogazaal Babycorner met microgolf, zetel, luierautomaat, luierkussen en aangepast toilet voor kinderen
Wellnessfloor: 2 sauna’s en een hammam op de 4de verdieping met zicht op de vallei van de Ourthe. Massage behandelingen: Een massage laat je vooral genieten. Door het gebruik van aangepaste oliën en aroma’s geeft de massage een intense en diepe ontspanning.
Lekker genieten •
buffetrestaurant met live-cooking
•
brasserie met een gezellige bibliotheek
•
sfeervol terras aan de Ourthe
2 nachten
€ 143,50
€ 44,40
€ 44,40
•
Zorgenloze zondag... Van 11u tot 15u kan iedereen elke zondag genieten van ons rijkelijk brunchbuffet! Een live band zorgt telkens voor een sfeermuziekje en je kan profiteren van een late checkout tot 16u. GRATIS brunch voor de jarigen!
3 nachten
€ 211,50
€ 54,30
€ 54,30
4 nachten
€ 279
€ 65,80
gratis
5 nachten
€ 344,50
€ 73,25
gratis
6 nachten
€ 411,90
€ 81,90
gratis
7 nachten
€ 479,50
€ 88,55
gratis
(mits 2 betalende volwassenen)
TIP
Halfpension
25/03/16 - 07/01/2017 +12 j. 6 - 11 j. 3 - 5 j.
*supplement € 75 / verblijf
ALTIJD WAT TE BELEVEN IN DE ECHTE ARDENNEN •
Ontdek de wonderen van de Ardennen met de plaatselijke Ranger: hij leert je alles over bevers en leert je vuur maken
Outdoor sportveld
•
De ezeltjes moeten dagelijks geborsteld worden in de kinderboerderij. Op donderdag maken we ook een leuke daguitstap met picnic
Animatieprogramma met o. a. lasershooting, vliegen met drones, hoogteparcours, kajak, elektrische fietsen en tal van sportactiviteiten
•
In het creatief atelier maken we de leukste knutselwerkjes
Ambiance met de clowns, goochelaar, topartiesten en DJ!
•
Wellness Floor
•
Zwembad met glijbaan, whirlpool, sauna en kinderspeelbadje
•
Binnen– en buitenspeeltuin
• •
•
Zomer vedettenparade • 13/07 - Mike Grondy Sabine • 20/07 - Willy Sommers • 26/07 - Bandit Everjane • 03/08 - Frank Galan
Gratis WiFi in de club
4+1 1 NACHT GRATIS VANAF 4 NACHTEN TIJDENS DE SCHOOLVAKANTIES (niet tijdens het herfsten kerstverlof)
Lente midweek Houffa Express Periode: van 30/05 tot 03/06/16 Maaltijden: halfpension Inbegrepen: • Uitstap naar Ferme de la Plange met agrogolf en blotevoetenpad • Bezoek aan de brouwerij van Lupulus • Uitstap naar Clervaux met bezoek aan de fototentoonstelling ‘Familiy of Man’ • Ontdek de streekgerechten met digitale gids
€
249
per persoon
Houffa Express Busvervoer mogelijk - diverse opstapplaatsen BEL
078 156 100
14
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
Vayamundo informeert
078 156 100
Alle info en reservaties:
[email protected] www.vayamundo.be | facebook.com/vayamundo.be be
alle info op www.goostende.
G’Oostende! WEEKEND ROND SPORT VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING
VAN 20 TOT 22 MEI 2016 Infostanden, initiaties en demonstraties van verschillende G-sporten in Vayamundo Oostende | UCI para-cycling world cup wedstrijd | Tijdrit - wegrit - handbike - tricycler - tandem | Zondag 22/5 Finale beker van België rolstoelbasket | GRATIS toegang - kom deze top atleten aanmoedigen! | Meer info op www.goostende.be
Vayamundo Houffalize: Marc Herremans weekend De Marc Herremans Challenge is een uniek cycling- en mountainbikeweekend in Houffalize ten voordele van nieuwe projecten in het To Walk Again post-revalidatiecentrum. Meer info op www.marcherremanschallenge.be en www.vayamundo.be/mhchallenge.
Periode: van 20/05 tot 22/05/16
vanaf
€143,50 per persoon in halfpension
Maaltijden: halfpension • Je logeert aan de start- en aankomstplaats • Aangepaste maaltijden voor wielrenners • Bewaking fietsen van 20/5 (15u00) tot 22/5/16 (15u00) • Bike wash • Men kan ook douchen op de laatste dag
Zo dragen wij ons steentje bij! We organiseren een bierwedstrijd voor hobbybrouwers. Daar koppelen we al een heel leuk weekend aan.
Van het winnende recept laten we enkele hectoliters brouwen en op flessen en vaten trekken.
Het ‘Vayamundo’ Beer of Happiness wordt voorgesteld tijdens een nieuw To Beer or not To Beer weekend
Het Beer of Happiness wordt verkocht in onze clubs, de opbrengst gaat integraal naar de projecten die wij ondersteunen: hotelschool Twese Hamwe in Rwanda, Start to Walk, Vakantieparticipatie, Poverello en nog veel meer andere goede doelen,...
Vayamundo Houffalize: To Beer or not To Beer WEEKEND Wanneer: van 25/11 tot 27/11/16 Inbegrepen: 3 dagen | 2 nachten • 2 ontbijten in buffetvorm • Avondmaal in buffetvorm Gastronomisch 4 gangen-menu met aangepaste bieren • Dansavond met Live optreden
Proef het ‘Beer of Happiness 2016’, een frisse mix tussen goede smaak en goede doelen. Zo helpt u ook mee aan een betere wereld!
Gastronomisch bierweekend met: • Tentoonstelling rond hobby brouwen (gans het weekend) • Demonstratie zelf bier maken vanaf (gans het weekend) ,50 • Finale wedstrijdhobby brouwers per persoon in “To Beer Or Not To Beer”
€165
halfpension
Bier voor een betere wereld To Beer or not To Beer
15
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
Bereken je inkomensverlies Deze mensen berekenden met de inkomenscalculator van het ACV wat het regeringsbeleid federaal en Vlaams hen kost. En ze schrokken van het resultaat. Bereken ook je inkomensverlies op www.berekenjeinkomensverlies.be
Peter en Cindy Peter (44) en Cindy (43) hebben twee kinderen van 11 en 12 jaar. Peter werkt voltijds als onderhoudstechnieker en Cindy werkt deeltijds als verzorgende. Ze verliezen 1.142,47 euro. Dat is bijna 100 euro per maand.
Netto kostprijs indexsprong, na belastingen, via de geïndexeerde schalen
€ - 757,36
Opbrengst fiscale maatregelen en de sociale correcties
€ 861,81
De grootste kostprijs voor Peter en Cindy zijn de talrijke maatregelen die de “kosten” van het gezinsbudget verhogen
€ -1.246,92
€ -1.142,47
Peter en Cindy verliezen
Bart en Lutgarde Bart (34) en Lutgarde (32) hebben twee kinderen van 8 en 10 jaar. Bart werkt voltijds als boekhouder en Lutgarde is na een ongeval langdurig arbeidsongeschikt. Ze verliezen 1.220,32 euro. Dat is meer dan 100 euro per maand.
Netto kostprijs indexsprong, na belastingen, via de geïndexeerde schalen
€ -835,77
Opbrengst fiscale maatregelen en de sociale correcties
€ 587,96
De grootste kostprijs voor Bart en Lutgarde zijn de talrijke maatregelen die de “kosten” van het gezinsbudget verhogen Bart en Lutgarde verliezen
€ -972,51
€ -1.220,32
Ivo en Nancy Ivo (55) en Nancy (52) hebben twee kinderen van 17 en 19 jaar. Ivo werkt voltijds bij een verzekeringsmaatschappij. Zijn v rouw Na nc y is thuiswerkende moeder. Ze verliezen 1.689,28 euro. Dat is 140 euro per maand.
de
Netto kostprijs indexsprong, na belastingen, via de geïndexeerde schalen
€ -653,63
Opbrengst fiscale maatregelen en de sociale correcties
€ 395,14
De grootste kostprijs voor Ivo en Nancy zijn de talrijke maatregelen die de “kosten” van het gezinsbudget verhogen Ivo en Nancy verliezen
€ -1.172,47
€ -1.430,95
FOCUS
twitter.com/Acvonline
facebook.com/het.acv
Schijnbegroting Na de vreselijke aanslagen pakt de regering Michel de begrotingscontrole opnieuw op. De politieke strijd daarover begon al na nieuwjaar. Bart De Wever opende toen opnieuw de aanval op de sociale zekerheid als volgt: “Enkel daar is nog groot geld te rapen”.
Hij had goede redenen voor dit manoeuvre. Het werd duidelijk dat de begroting een groeiend gat vertoonde. Tot zelfs 3,8 miljard euro, volgens het Monitoringcomité dat bestaat uit de hoogste ambtenaren van dit land. Waarna de regering alle truken van de foor gebruikte om dat tekort omlaag te praten. Zodat er uiteindelijk nog “slechts” 2,35 miljard te weinig in kas zou zijn. Waarvan liefst 1,6 miljard als gevolg van tragere groei, hogere inflatie en lagere fiscale ontvangsten. Daarvoor heeft deze liberale regering vooral zelf gezorgd. Er circuleren al weken plannen om nog méér te besparen in de sociale uitkeringen. Minister Bacquelaine wil in de
pensioenberekening minder gelijkstellingen voor SWT en werkloosheid. Dat wordt dus minder pensioen voor mensen die zulke periodes hebben in hun loopbaan. Het merendeel dus. En in nog grotere mate vooral nadelig voor vrouwen. Voor Open Vld-voorzitster Rutten zijn er te veel ‘schijninvaliden’. Uitkeringen wil ze alleen voor mensen die het echt nodig hebben. Alsof het stijgend aantal langdurig zieke werknemers en invaliden los staat van het feit dat mensen alsmaar harder, flexibeler en langer moeten werken. Dat besef is bij haar nog niet gedaagd. En het spook van de ‘modernisering van het arbeidsrecht’ duikt ook op-
nieuw op. Zoals de flexijobs in de horeca en nachtarbeid in de e-commerce werden beslist tijdens de vorige begrotingscontrole. Met zo’n maatregelen rekent men zich rijk aan terugverdieneffecten. En wil men Europa paaien met de belofte van zogenaamde ‘structurele hervormingen’. Finaal zijn het weer de gewone mensen die het gelag betalen. Meer werkdruk, meer stress, minder koopkracht, ... Dat is herverdeling van armoede, van miserie. Vermogenden kunnen in die aanpak opnieuw aan de kant blijven staan. Het is duidelijk dat de liberale recepten van deze regering niet werken. Nu blijkt dat de inflatie oploopt door de belastingverhogingen en hogere facturen van de regeringen, gonzen opnieuw geruchten over een tweede indexsprong. Lef heeft de regering wel: na de indexsprong, na alle besparingen, na de faliekant mislukte tax shift,
opnieuw overwegen om de gewone man of vrouw de rekening presenteren. Hoelang moeten werknemers, zieken, gepensioneerden en werklozen nog opdraaien voor de mislukte truken van deze politieke leerling-tovenaars? Wanneer gaat deze regering na Luxleaks, na Swiss-leaks, na de Europese afwijzing van 0,9 miljard onterechte fiscale rulings, na Panama-leaks, …, eindelijk eens voor eerlijke belastingen? Omdat ook gewone mensen belangrijk zijn! Marc Leemans voorzitter ACV
16
¬ uw job, ons werk
bondig
vak
Weerverletzegels bouw 2015 Alle bouwvakkers tewerkgesteld bij een onderneming waarvan het rszkengetal begint met 024 of 054 hebben recht op weerverletzegels. De kaarten worden vanaf nu verstuurd door het Fonds voor Bestaanszekerheid. Net als vorig jaar worden deze niet meer naar de werkgever verstuurd maar rechtstreeks naar de arbeider. Je kan deze kaart dan afgeven bij het plaatselijk ACVdienstencentrum of beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie. De eerste betaling van de weerverletzegels zal gebeuren op maandag 25 april 2016. Krijg je geen kaart maar denk je hierop wel recht te hebben, neem dan onmiddellijk contact op met het ACV-dienstencentrum of beroepsverbond van ACV bouw – industrie & energie. Ben je in het bezit van oude kaarten (meer dan 3 jaar) dan kunnen deze onder bepaalde voorwaarden nog verzilverd worden. Dus werp die niet weg!
Nieuwe datum midweek gepensioneerden ACV-CSC METEA
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
Panama Papers leggen exotische belastingparadijzen bloot
Geheime spookbedrijven verbergen grote kapitalen Geen euro belasting, voor eender welke zakelijke activiteit of transactie. Zo prijst zakenkantoor Mossack Fonseca, spil in de Panama Papers, de exotische belastingparadijzen in een folder aan. Niet zonder resultaat. Meer dan 200 000 bedrijven hielp het advocatenkantoor intussen al oprichten. Miljardairs, van internationale sterren over bedrijfsleiders tot zware misdadigers, kunnen via de omweg langs Panama of de Britse Maagdeneilanden geen tot minimale belastingen betalen, hun geld anoniem beheren en zelfs louche zaakjes regelen. Dat bleek ook voor minstens 732 vermogende Belgen een aantrekkelijke formule. Via tal van constructies richtten ze minstens 1144 spookbedrijven op. Dat blijkt uit de Panama Papers, een groot journalistiek onderzoek op basis van gelekte gegevens van Panamees zakenkantoor Mossack Fonseca, één van de vijf grootste kantoren in de branche.
Fiscale spitstechnologie
Gepensioneerden van ACV-CSC METEA kunnen deelnemen aan een midweek in Spa. Dat was eerst voorzien van 2 tot 6 mei, maar wordt omwille van een evenement in Francorchamps verplaatst naar 23 tot 27 mei 2016. Voor 176,5 euro per volwassene kan je genieten van een verblijf in volpension in hotel Corsendonk Sol Cress en enkele geleide wandelingen. Meer informatie en reservering: 087/77.23.53
Kw
Van 22 tot 24 april 2016 kunnen leden van ACV-CSC METEA ook genieten van een gastronomisch wandelweekend in hotel Corsendonk De Linde in Retie. Dat kost je 144,5 euro per volwassene en bevat een verblijf in volpension, een welkomstaperitief, een gastronomisch viergangendiner en een geleide wandeling. Meer informatie en reservering: 014/38.99.80
Tal van landen, waaronder ons land, hebben al gereageerd dat ze de gelekte gegevens van Mossack Fonseca grondig willen analyseren. De belastingadministratie moet uitmaken of het gaat om belastingontwijking, wat niet strafbaar is, of belastingontduiking, wat wel strafbaar is. Dat wordt een moeilijke klus, omdat vele constructies fiscale spitstechnologie gebruiken om net binnen het wettelijke speelveld te blijven. Dat bijvoorbeeld Panama en de Britse Maagdeneilanden bijzonder weinig regels opleggen, helpt natuurlijk om binnen de regels te blijven. De bedrijven en constructies zijn vaak ook zo gebouwd dat
svo t i e t i al
uuVandaag weet niemand wat er precies in Panama gebeurt, noch om welk geld het gaat. ze moeilijk te achterhalen zijn. Ze maken bijvoorbeeld een omweg via Hongkong, Zwitserland of Luxemburg. De anonimiteit die sommige belastingparadijzen bieden, maakt het bovendien ook moeilijk om misdaadgeld of zwart geld op te sporen.
De gewone belastingbetaler moet extra ophoesten wat de grootverdieners en miljardairs via deze constructies nalaten te betalen. Koen Meesters, expert fiscaliteit van ACV
l Jongeren manifesteren voor jobs en sociale zekerheid
werk
Kw
•
•
Maar zelfs al zijn miljardairs met spookbedrijven mogelijk volgens de letter van de wet in orde, de roep om eerlijke bijdragen aan belastingen klinkt ook nu bijzonder luid. ‘De gewone belastingbetaler moet extra ophoesten wat de grootverdieners en miljardairs via deze constructies nalaten te betalen’, zegt Koen Meesters, expert fiscaliteit van ACV. ‘Het kan niet zijn dat landgenoten op zulke grote schaal belastingen ontwijken of zelfs frauderen, terwijl de gewone man netjes zijn belastingen betaalt en daar een pak besparingen bovenop krijgt.’ Volgens Meesters moeten de gegevens grondig onderzocht worden zodat mensen die geld verstoppen in exotische belastingparadijzen, de gepaste boetes opgelegd krijgen, zoals in de wet voorzien. Eric Van
itsv alite
ol
werk
VOOR KWALIT EITSVO LLE JOBCR EATIE GEEN UITSLU ITING VAN JONGE WERKZ OEKEN DEN OP R BASIS VAN LEEFTI JD, DIPLOM A OF WERKLOOSHE IDSDUU
Onder het motto ‘De toekomst is van ons’ zullen op woensdag 20 april vooral jongeren oproepen voor kwaliteitsvolle jobs, extra investeringen in onderwijs, openbare diensten en non-profit en voor een degelijke sociale zekerheid. Afspraak op 20 april om 14u aan het station Brussel-Zuid.
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
17
Gentse toeleveranciers zijn contract met Volvo kwijt
Internationale druk Blijft het feit dat deze verstopte kapitalen via een journalistiek onderzoek werden bovengespit, niet via juridische weg of via uitwisseling van bankgegevens tussen landen. Is het dan zo moeilijk om te weten welk geld er in Panama over tafel gaat? ‘Ja’, zegt Eric Van Rompuy ‘vandaag weet niemand wat er precies in Panama gebeurt, noch om welk geld het gaat. Daarom zullen we landen als Panama internationaal onder druk moeten zetten om bankgegevens door te spelen, zodat we eerlijk kunnen belasten en een halt kunnen toeroepen aan belastingontduiking en -ontwijking.’ Extra internationale druk is nodig, vindt ook Koen Meesters. Hij is hoopvol. ‘Het net sluit stilaan. We zien dat de jongste jaren de internationale druk op landen als Zwitserland en Luxemburg sterk is toegenomen. Die druk moeten we nog extra opvoeren, tegenover alle landen die zichzelf als veilige haven voor belastingontwijking en –ontduiking zien, want we kunnen wel degelijk iets veranderen’, zegt Meesters. Werk aan de winkel dus, internationaal. Maar ook in België. Met een echte Kaaimantaks zou je buitenlandse fiscale constructies hun deel kunnen laten betalen, zegt Koen Meesters. ‘En zo’n taks op buitenlandse fiscale constructies zal dan een groter effect hebben naarmate meer en meer buitenlandse rekeningen en constructies bekend zijn. Want op verstopte kapitalen kan je geen belasting heffen.’ Jurgen D’Ours
Eind 2017 start bij Volvo Cars Gent de productie van een nieuw model. De kleine SUV zal op een nieuw platform en volgens een nieuw concept gebouwd en geassembleerd worden. Dat heeft een grote invloed op de toeleveringsbedrijven in de regio. Omdat Volvo zoveel mogelijk zelf wil produceren worden de contracten met de toeleveranciers niet hernieuwd. Tegen 2019 zullen Tower Automotive, Faurecia, Benteler, SAS en Tenneco niet langer onderdelen leveren aan Volvo. ‘Nog geen enkel bedrijf heeft een officiële mededeling gedaan’, zegt Dany Clevers, die voor ACV-CSC METEA de bedrijven opvolgt. ‘Maar we vrezen toch voor veel jobs bij deze vijf toeleveranciers.’
Productie naar Polen ‘Faurecia mag enkel nog deurpanelen maken, maar besliste dit voortaan in Polen te doen. Wij vrezen voor alle 85 jobs tegen midden 2019. Bij Tenneco (80 werknemers) en SAS (210 werknemers) vrezen we net zoals bij Faurecia voor een uitdoofscenario tegen 2019.’
Nieuwe projecten zoeken ‘Bij Tower Automotive (280 werknemers) heeft 95 procent van het personeel nog werkzekerheid tot midden 2019. Het bedrijf probeert nu andere projecten binnen te halen. Ook bij Benteler (225 werknemers) hangt het voortbestaan van het bedrijf af van nieuwe projecten. Voorlopig is er nog geen concreet zicht op een toekomst voor het personeel na 2019.’
Afbouw in fasen ‘We denken dat de afbouw bij de toeleveranciers in fasen zal gebeuren’, gaat Dany Clevers verder.
Belga
Rompuy (CD&V), voorzitter van de Kamercommissie Financiën, is het daarmee eens en wil de Panama Papers in de Commissie Financiën bespreken. ‘We kunnen het niet ongemoeid laten dat honderden miljoenen ontsnappen aan de fiscus.’
Vijf Gentse bedrijven die onderdelen leveren aan Volvo, verliezen hun contract met de Zweedse autobouwer. Daardoor zijn 900 jobs bedreigd.
uuVijf Gentse bedrijven zullen vanaf 2019 niet langer onderdelen leveren aan Volvo Cars Gent. ‘Midden 2017 zullen de eerste problemen zich stellen als de productie van het model XC60 ten einde loopt. Dan zal Volvo een balans opmaken. We denken dat er bij de toeleveranciers op dat moment al zo’n 40 tot 50 procent van het personeel op overschot zal zijn. Midden 2018 stopt de productie van de S60 en in de loop van 2019 stopt de 40-reeks.’
Minder afhankelijk
een nieuwe manier van produceren waarbij de productieprocessen in alle Volvofabrieken gelijklopend moeten zijn. Dat zorgt ervoor dat zelf produceren opnieuw interessanter wordt. Daarnaast gaat de autobouwer voor een systeem van langeafstandslevering. Ze hopen op die manier minder afhankelijk te zijn van toeleveranciers en meer controle te hebben over de toelevering van onderdelen. ’ (AJ)
‘Volgens ons maakte Volvo deze keuze niet omwille van de loonkost. Ze kiezen voor
81 werknemers op straat bij Microfibres
Personeel vleessector voortaan geregistreerd
Bij textielbedrijf Microfibres in Laarne verliezen 54 arbeiders en 27 bedienden hun job. Dit nadat het Amerikaanse moederbedrijf vorige maand de boeken heeft neergelegd.
In de vleessector moet voortaan de aanwezigheid van al het personeel elektronisch geregistreerd worden. Een belangrijke stap in de strijd tegen sociale fraude, vindt ACV Voeding en Diensten.
mers in de sector. We vreesden dat de vaste tewerkstelling in de sector zou verdwijnen. We konden toen een overeenkomst afsluiten met de werkgevers en veel van onze eisen werden intussen omgezet in wetgeving.’
De aanwezigheidsregistratie geldt voor alle werknemers: de werknemers in dienst van de hoofdonderneming, de werknemers van aannemers en ook de zelfstandigen. Dit past in een rijtje maatregelen in de strijd tegen sociale fraude.
De verschillende maatregelen blijken ook effect te hebben. Volgens recente cijfers van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven steeg de werkgelegenheid in de vleessector tussen 2010 en 2013 met 2 procent. ‘Maar we zijn er nog niet’, vult Bart Vannetelbosch aan. ‘Wij blijven investeren in goede contacten met de bevoegde overheidsdiensten om deze maatregelen toe te passen op het terrein en zo nodig bij te sturen en te verstrengen.’ (AJ)
De kans op een doorstart of een overname is vrijwel onbestaande, werd door de curatoren bevestigd. De meerderheid van de werknemers heeft een hoge anciënniteit en bevindt zich in de leeftijdscategorie 50+.
Geen SWT Van vervroegde uittreding via SWT is er in dit scenario van een faling geen sprake. De werknemers zullen opgevangen worden in een tewerkstellingscel en via out-
placement begeleid worden in hun zoektocht naar een nieuwe job.
Opvang en begeleiding Als vakbond neemt het ACV nu in eerste instantie de taak op zich om de slachtoffers van deze faling zo goed als mogelijk op te vangen. Ze krijgen begeleiding bij de papierenwinkel die nu op hen afkomt, zoals het opmaken van schuldvorderingen en het in regel brengen van de werkloosheidsdossiers. (HVM)
‘Maatregelen die er gekomen zijn na onze actie van 2010’, zegt Bart Vannetelbosch van ACV Voeding en Diensten. ‘Toen reageerden we tegen de vele malafide onderaanne-
18
¬ gewikt en gewogen
DOSSIER
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
Nemen robots onze jobs over?
‘Er zit toekomst in de combinatie van mens en robot’ handen te nemen. We werken ook hard rond exoskeletons en prothesen, bijvoorbeeld om mensen opnieuw te leren stappen na een ongeval.’
Over enkele jaren wordt dit artikel geschreven door een robot. Althans, als we enkele studies mogen geloven. Maar zijn onze jobs echt bedreigd?
Rol voor onderwijs
Al in 2013 schreven onderzoekers van de universiteit van Oxford (Groot-Brittannië) dat bijna de helft van onze jobs door robotisering en automatisering kunnen verdwijnen. Twee jaar later, begin 2015, bevestigde een studie van ING die cijfers. Ze berekenden voor meer dan 400 beroepen de kans dat ze in de komende twintig jaar niet meer door mensen uitgeoefend zullen worden. Telemarketeers moeten volgens die studie het meeste schrik hebben. Zij hebben 99 procent kans dat hun job verdwijnt. Gemiddeld genomen blijkt de helft van onze jobs bedreigd.
Toch moeten we niet panikeren volgens Bram Vanderborght, professor aan de onderzoeksgroep robotica van de Vrije Universiteit Brussel. ‘Er wordt vaak gedacht dat robots heel eenvoudig manuele taken kunnen overnemen’, vertelt hij. ‘Maar dingen die voor ons heel gewoon zijn, blijken voor robots heel ingewikkeld te zijn. Elk kind kan veters strikken, maar voor een robot is dit nu nog onmogelijk.’ Hij ziet het dan ook niet meteen gebeuren dat robots massaal mensen zullen gaan vervangen. ‘Maar’, zegt hij, ‘het is ook zo dat bepaalde taken die voor mensen moeilijk zijn, zoals schaken, vrij eenvoudig door robots kunnen uitgevoerd worden. We hebben dus allebei onze sterktes. Het is in de combinatie van die sterktes dat we toekomst zien.’
Belga
Veters strikken
uuIn de auto-industrie ‘werken’ robots al jaren in de montage-afdelingen
Productie en zorg ‘We staan voor heel wat maatschappelijke uitdagingen’, gaat Vanderborght verder. ‘Werknemers blijven langer werken, de methodes worden complexer. Wij geloven dat we door de combinatie van robots, automatisering en mensen die uitdagingen beter zullen aankunnen. Neem nu het voorbeeld van Audi (zie kaderstuk, red.). In de assemblage is er nog veel handenarbeid. En niet alles is altijd even ergono-
misch. Daar zijn nu toepassingen voor waarbij een robot een onderdeel uit een grote bak neemt, aangeeft aan de arbeider, die het op zijn beurt installeert.’ Bram Vanderborght ziet niet alleen mogelijkheden in een productieomgeving. ‘Er worden volop systemen en robots ontwikkeld die in de zorgsector ingezet kunnen worden. Verzorgenden hebben bijna geen tijd meer voor sociaal contact. Robots kunnen hierbij helpen door andere taken uit
De robotisering en automatisering is dus een feit. Maar we mogen dit niet in het wilde weg beginnen ontwikkelen en toepassen. ‘Er moet gewerkt worden aan een politieke agenda’, zegt Vanderborght hierover. ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen nog meekan? Het is aan economen om mechanismen te bekijken die dat kunnen waarmaken.’ Ook voor het onderwijs is een belangrijke rol weggelegd. ‘Het STEM-onderwijs (technologische, wetenschappelijke en wiskundige opleidingen, red.) moet de jongeren voorbereiden op de jobs van de toekomst. Dit moet in de eindtermen opgenomen worden. Kinderen en jongeren groeien wel op met de technologie, maar begrijpen ze wel wat er allemaal precies gebeurt als ze een mail versturen, of een beeld op Instagram plaatsen? Als ze dit begrijpen, kunnen ze beter de mogelijkheden inzien, maar ook de gevaren inschatten.’ Daarnaast vindt Bram Vanderborght dat we de toepassingen hier moeten produceren. ‘Het adviesbureau McKinsey schat dat de markt van de robots tegen 2025 tussen 1,7 en 4,5 triljoen dollar waard zal zijn. Dat is groter dan het internet vandaag. We moeten mee zijn’, besluit hij. Amélie Janssens
✔✔Bekijken of jouw job bedreigd is? Ga naar www.standaard.be/ automatisering-jobs
Een robot als collega Visie ging langs bij twee bedrijven waar robots en technologie hun intrede deden en sprak met de ACV-afgevaardigden.
Lantmännen Unibake
‘Toen het nieuwe magazijn aangekondigd werd, was er paniek’, vertelt Geert. ‘Het waren enkele bange maanden. Mensen vroegen zich af of ze nog wel mee zouden kunnen. Maar alle werknemers kregen een nieuwe functie, niemand verloor zijn baan. Ik maak nu stalen van onze producten. Dat heeft een aanpassing gevergd, en het betekende soms ook loonverlies. Het personeel in het magazijn kreeg bijvoorbeeld een bonus voor het werken in -25 graden. Die bonussen zijn weggevallen.’ Toch bekijkt Geert het naar eigen zeggen positief. ‘Ik zie het als een uitdaging. Ik wil vooruit. Maar ik vind wel dat we moeten opletten. Door de automatisering verhoogt de productie. Maar wat vandaag de uitzondering is, mag morgen niet de norm zijn.’
Wouter Van Vooren
Geert Hermans is afgevaardigde bij deze industriële bakkerij in Londerzeel. Hij was vorkliftchauffeur in het magazijn, maar daar hebben robots het van hem overgenomen. Het magazijn werkt nu volledig automatisch.
gewikt en gewogen ¬
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
19
‘Smartphones zullen de mens vervangen’ In zijn boek ‘De mens, de robot, de arbeid’ gaat Gilbert De Swert in op de vraag hoe robots en technologie ons leven en werk zullen veranderen. En hoe we daarmee kunnen omgaan.
We moeten streven naar één statuut voor werk. Gilbert De Swert, auteur ‘De mens, de robot, de arbeid’
Denkt u zelf ook dat robots de mensen zullen vervangen? Gilbert De Swert: ‘Vandaag denk ik eerder dat smartphones de mens zullen vervangen. Die dingen kunnen alles tegenwoordig. Overal bestaat een app voor. Ik zie het gebeuren dat we over enkele jaren op straat zullen lopen en een bericht krijgen: U bent op 10 meter afstand van de server waar u het nieuwe boek van Gilbert De Swert kan downloaden. Zal ik het voor u aankopen?’ Wat zullen volgens u de gevolgen zijn van de automatisering? De Swert: ‘Ik denk dat de voordelen van deze vierde industriële revolutie op korte termijn erg ongelijk verdeeld zullen zijn. De middenklasse-jobs, de boekhouders, advocaten en journalisten zullen buitenspel gezet worden. De lager geschoolde jobs daarentegen zijn nog niet meteen bedreigd. Want robots kunnen die taken nog niet even goed doen, of ze zijn veel duurder. Het denkwerk zal dus vroeger vervangen worden. Advocaat en dokter eerder dan kelner en kapper.’ Maar u ziet ook voordelen aan deze revolutie? De Swert: ‘Als we lessen uit het verleden mogen doortrekken, zou ook deze evolutie welvaart kunnen brengen. Toch denk ik niet dat deze revolutie op hetzelfde niveau speelt als de vorige, zoals bij de stoom-
speelden onderwijs en sociale zekerheid, vakbonden en politiek een grote rol in de herverdeling van de welvaart. Dat zal ook nu nodig zijn.’
uuDe welvaart mag niet alleen naar de eigenaars van de technologie gaan, vindt Gilbert De Swert. machine, verbrandingsmotor, elektriciteit of massaproductie. Want sinds computer en internet in beeld zijn, is de groei vertraagd. Als er voortaan welvaart gecreëerd wordt, moeten we opletten dat die niet alleen gaat naar de eigenaars van de technologie of de apparatuur. Vroeger
De lager geschoolde jobs zijn nog niet meteen bedreigd. Gilbert De Swert, auteur ‘De mens, de robot, de arbeid’
Zijn er nog andere evoluties die ons werk en onze economie beïnvloeden? De Swert: ‘Vanuit een ecologische invalshoek neemt het belang van de deeleconomie toe. Maar ik noem het ook de ‘steeleconomie’, omdat ze fiscaliteit en sociale zekerheid van inkomen berooft. En omdat ze het arbeidsrecht dereguleert. Op online platformen veilen werkgevers opdrachten. Wie de taak aan de laagste kost kan uitvoeren, krijgt de opdracht. Het vast statuut wordt aangevreten.’ Wat moet er gebeuren om die evolutie de baas te kunnen? De Swert: ‘We moeten streven naar één statuut voor werk. Met een zelfde fiscaliteit en dezelfde bijdragen voor sociale zekerheid. Nu riskeren we een nieuw statuut te creëren, dat van de freelancer. Er zal ook meer nood zijn aan loopbaanbegeleiding. Het onderwijs kan vandaag niet voorspellen welke capaciteiten en vaardigheden werknemers over tien jaar nodig zullen hebben. Werknemers zullen zich tijdens hun loopbaan makkelijk moeten kunnen omscholen.’
Werknemers moeten zich dus ook flexibel opstellen? De Swert: ‘Je moet niet per sé aan alle jobs willen vasthouden. Als vuil en zwaar werk kan overgenomen worden door machines, is dat het uitgelezen moment om werk te maken van beter werk. Minder stress, meer autonomie in het werk. Je moet er dan wel voor zorgen dat de bezitters van de apparatuur en de programma’s die de jobs vervangen, voldoende bijdragen. Die bijdragen kunnen ervoor zorgen dat mensen tijd kunnen maken voor andere activiteiten. Het systeem dat nu bestaat voor dokwerkers, artiesten en visserij lijkt me een goed uitgangspunt. Op de dagen dat er werk is, werk je. En op dagen zonder werk, kan je rekenen op de hoogste categorie werkloosheidsvergoeding.’ Amélie Janssens
✔✔‘De mens, de robot, de arbeid’ –
Gilbert De Swert, Uitgeverij Epo, 232 p., 19,90 euro.
Audi Brussel Bij autobouwer Audi Brussel zijn volledige zones ‘bemand’ door robots. Pascal Van Cauwenberge legt uit.
‘Er zijn wel jobs verdwenen’, zegt Pascal. ‘Maar dat ging over erg zware jobs. Jobs waarvoor we nu geen mensen meer zouden vinden. Bovendien vielen er door de robotisering geen ontslagen. De jobs verdwenen, maar de mensen kregen een andere functie. Zoiets verwachten we opnieuw als de productie van het nieuwe elektrische model begint in 2018. Voor dat model wordt onze montage-afdeling helemaal vernieuwd.’
Wouter Van Vooren
‘In de afdeling waar de carrosserie gelast wordt, is telkens een technieker verantwoordelijk voor zijn robotzone. Enkel hij kan in zijn zone binnen, bijvoorbeeld als er een panne is. Verder loopt daar niemand rond. In de montage is een persoon verantwoordelijk voor een team van tien tot twaalf medewerkers. In deze afdeling zijn de robots je medewerkers.’
24
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 8 april 2016
TV ‘De Noodcentrale’
Achter de schermen bij de 100 & 101
‘Wij werken 12 uur aan een stuk’ Ilse (49) en Serkan (37) bemannen samen met hun collega’s de Antwerpse telefooncentrale van de 101. Dag in dag uit staan zij mensen in nood bij en zorgen ze ervoor dat ze geholpen worden. In het éénprogramma ‘De Noodcentrale’ kan je hun belevenissen volgen.
Serkan: ‘Ik werk hier sinds oktober 2008, met een onderbreking van een paar maanden. Ik miste de job te veel. Al is het soms wat zoeken. Mijn dochtertje vraagt vaak wanneer ik eens zoals alle ouders in het weekend thuis ben. Sindsdien probeer ik twee van de vier weekends thuis te zijn. Maar dat lukt niet altijd, want in het weekend is het zeer druk in de telefooncentrale. Sinds november vorig jaar hebben we bovendien een tweede kindje. Ik probeer daarom zoveel mogelijk m’n nachten te wisselen om mijn vrouw wat te kunnen helpen.’ Werken jullie 12 uur aan een stuk? Ilse: ‘We babbelen af en toe wel met elkaar of gaan eens een koffie halen. In principe hebben we recht op 45 minuten pauze. Maar dat lukt meestal niet. Zelfs als we in de keuken zitten te eten, horen we de oproepen nog binnenkomen. Dan zorgen we dat we vlug terug kunnen beginnen. Je weet namelijk dat je collega’s het dan extra druk hebben.’ Welk telefoontje zal jullie altijd bijblijven? Ilse: ‘Een moeder die ons opbelde nadat ze bij het thuiskomen zag dat haar 16-jarige dochter zich opgehangen had aan de trap... Het is mij vooral bijgebleven hoe kalm ze was tijdens dat gesprek. Ze was hoogstwaarschijnlijk in shock. Op dat moment had ik zelf een dochter van zestien, dus dat kwam extra hard aan.’ Serkan: ‘Ik herinner mij nog heel goed mijn laatste oproep na een nachtdienst. Een persoon die ik tamelijk goed kende belde dat zijn baby dood in de zetel lag. Ik heb na deze ervaring beroep gedaan op de psychologische bijstand hier bij de politie. Er zijn ook mensen die bellen met zelfmoordgedachten. Op zo’n moment doe je alles om die persoon op andere gedachten
colofon
Thomas Legreve
Hoelang zijn jullie al aan de slag bij de telefooncentrale van de 101? Ilse: ‘Ik werk hier nu zeven jaar. Daarvoor had ik een administratieve job van negen tot vijf, vijf dagen per week. Hier ziet ons werkritme er helemaal anders uit. Wij zijn twaalf uur per shift aan de slag, zowel weekals weekenddagen. We doen afwisselend dag- en nachtshifts. Het voordeel is dat we die overuren kunnen opsparen en dan soms een aantal dagen na elkaar thuis zijn. Uiteraard moet je bepaalde dingen goed plannen, maar mijn dochters zijn ondertussen al volwassen, dus dat valt goed mee.’
uuIlse en Serkan zijn aan het werk te zien in het één-programma ‘De Noodcentrale’.
Er bellen ook mensen met zelfmoordgedachten. te brengen. Dat zijn zware gesprekken die je niet zomaar vergeet.’ Wat zijn de piekmomenten? Ilse: ‘Alle weekendnachten zijn sowieso zeer druk. Op vrijdag-en zondagavond krijgen we bijvoorbeeld oproepen van gescheiden ouders die melden dat hun kinderen niet teruggebracht werden door de andere ouder.’ Kunnen jullie sommige mensen niet verderhelpen? Ilse: ‘Een groot probleem zijn de Oost-Europese vrachtwagenchauffeurs. Zij rijden door België, maar kennen vaak enkel Pools, Roemeens, of Bulgaars. Ze spreken dikwijls zelfs geen Engels. Als we de locatie weten, zijn we al blij. Maar het valt ook voor dat we echt totaal niet kunnen communiceren met hen.’
Zouden jullie graag zelf eens als agent naar de plaats van het incident trekken? Ilse: ‘Ik ben blij dat ik aan deze kant van de telefoon zit. Chapeau voor de mensen die het doen, maar ik zou het niet kunnen.’ Serkan: ‘Ik wou eerst agent worden, maar door in de telefooncentrale te werken, besefte ik pas echt waarmee zij allemaal in aanraking komen. Ik help de mensen liever van hieruit.’ Zijn jullie veranderd door deze job? Ilse: ‘Je krijgt wel een andere kijk op de maatschappij, doordat je constant negatieve verhalen te horen krijgt. Volgens mijn dochters ben ik assertiever en ook iets harder geworden. Terwijl ik van nature eigenlijk een softie ben.’ Serkan: ‘Ik help sneller bij incidenten dan vroeger. Zo was ik eens getuige van een auto-ongeluk op de snelweg en heb ik meteen mijn auto dwars ervoor gezet en de ziekenwagen opgebeld. ‘ Ilse: ‘Ik let ook beter op straatnaamborden en nummerplaten als ik ergens ben. Je weet uit ervaring dat zo’n dingen belangrijk zijn
als er iets gebeurt.’ Hoeveel onnodige oproepen krijgen jullie? Ilse: ‘Er zijn mensen die bellen voor een taxi. Dat komt nog redelijk frequent voor. Er was ook eens iemand die belde omdat hij geen belkrediet meer had, met de vraag of wij z’n vrouw eens wilden contacteren.’ Serkan: ‘De betekenis van het woord nood heeft voor iedereen duidelijk een verschillende betekenis. De persoon in kwestie kan zich in nood voelen, maar heeft daarom nog geen dringende politiehulp nodig. Het is dan aan ons om duidelijk te maken dat ze hiervoor niet naar de noodcentrale 101 mogen bellen. Het spijtige is vooral dat de lijn door dergelijke telefoontjes bezet blijft en iemand die dringende politiehulp nodig heeft op dat moment niet geholpen kan worden. Ik heb eens iemand gehad die belde omdat z’n partner geen zin had in seks. Veel mensen interpreteren ‘De politie uw vriend’ wel zeer letterlijk.’ (lacht) Evelien van Gerwen
✔✔De Noodcentrale, elke dinsdag op één om 20u35
Europees noodnummer: 112 Belgisch noodnummer brandweer en ziekenwagen: 100 Dringende politiehulp in België: 101
Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Evelien Van Gerwen, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Thomas Rosseel, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 •
[email protected] • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (18-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •