ISBO Nieuwsbrief 2012, nummer 19 Amersfoort, februari 2012
1. ISBO verhuisbericht De ISBO gaat verhuizen. We hebben verschillende mogelijkheden onderzocht, maar we hebben besloten om in Amersfoort te blijven. Vanaf 1 maart 2012 zullen wij werkzaam zijn vanuit ons nieuwe kantoor aan Zielhorsterweg 83, 3813 ZX te Amersfoort. We blijven bereikbaar op ons huidige telefoonnummer en ons e-mailadres blijft
[email protected]. 2. ISBO bij Europese conferentie over Islamonderwijs op door de staat gesubsidieerde scholen Van 9 tot en met 11 februari 2012 werd in het Belgische Antwerpen een driedaagse internationale conferentie gehouden met als titel “Islam (Instruction) in State Funded Schools, Religion and the Public Law Framework”. Gerenommeerde sprekers uit alle Europese landen en Amerika schetsten de situatie in hun thuislanden op het gebied van taalrechten, godsdienstwetgeving, diversiteit binnen overheidsinstellingen, neutraliteit van de overheid, haar invloed op de participatie in de samenleving, actief burgerschap, islamitisch godsdienstonderwijs binnen en buiten schooltijd (op islamitische scholen en binnen andere denominaties), het dragen van religieuze symbolen en het oprichten en besturen van door de overheid gesubsidieerde scholen. Nederlandse sprekers waren o.a. Siebren Miedema (VU Amsterdam- geschiedenis en de huidige situatie van het Nederlandse onderwijs), Annebert Dijkstra (Inspectie van het Onderwijs) en Joop Teunissen (Inspectie van het Onderwijs – Kwaliteit van de scholen), Bahaeddin Budak (INHOLLAND- Onderzoek onder jongeren die islamitisch onderwijs hebben genoten), Stella van de Wetering (VU Amsterdam – Islamonderwijs in openbare en bijzondere scholen), Pieter Huisman (Erasmus Universiteit Rotterdam – Onderwijs op Islamitische scholen en in moskeeën) en Asma Claassen (ISBO – Het identiteitsbeleid op Islamitische scholen). Slechts in enkele landen bleek sprake te zijn van door de overheid gesubsidieerd Islamitisch onderwijs. Nederland en Oostenrijk lopen hierin duidelijk voorop, naast het Verenigd Koninkrijk, dat helaas niet vertegenwoordigd was tijdens deze conferentie. Hoewel in enkele landen wel islamonderwijs gegeven wordt aan moslimkinderen binnen andere denominaties (België bijvoorbeeld), bestaat hiervoor geen duidelijk curriculum zoals in Nederland wel het geval is. In Duitsland hebben ouders wettelijk gezien het recht op islamonderwijs voor hun kinderen, maar aangezien er geen landelijk aanspreekpunt is waarin alle moslimdenominaties vertegenwoordigd zijn is dit nog steeds niet van de grond gekomen. In seculiere staten als de Scandinavische landen en de VS, is godsdienstonderwijs vanuit een specifieke richting op door de overheid gesubsidieerde scholen niet toegestaan en beperkt tot de privé-sfeer.
Al met al mogen wij concluderen dat wij ons in Nederland vooralsnog gelukkig mogen prijzen met de faciliteiten die de Nederlandse wetgeving ons als ouders en scholen biedt. 3.
Nieuw bestuur El Wahda onderschrijft Code Goed Bestuur (Persbericht)
3 februari 2012 Heerlen - Het bestuur van El Wahda heeft kennis genomen van de berichtgeving over het vorige bestuur. Daarin wordt ingegaan op de rechtsvervolging van twee oud-bestuursleden en de oud-directeur van El Wahda. Als nieuw bestuur van El Wahda betreuren wij de situatie, maar wij hebben vertrouwen in ons strafrechtelijk systeem. De wijze waarop het bestuursmodel was ingericht leidde tot de situatie waarin een totale bestuurswisseling noodzakelijk was. Na ons aantreden drie jaar geleden, hebben wij een nieuw model geïmplementeerd, waarbij het mogelijk is de transparantie, zowel intern als extern, te waarborgen. Deze nieuwe inrichting bestaat uit een strikte scheiding tussen bestuur en intern toezicht. Om uiting te geven aan het belang dat El Wahda hieraan hecht, is in januari 2011 dan ook het ‘Handvest goed bestuur en kwaliteit onderwijs op islamitische grondslag’ ondertekend. Dit handvest is ontwikkeld op initiatief van de ISBO (Islamitische Schoolbesturen Organisatie), de koepelorganisatie van besturen van scholen op islamitisch grondslag, waarbij El Wahda is aangesloten. Met het ondertekenen van dit handvest deden we een belofte over de kwaliteit van onze dienstbaarheid en dienstverlening aan onze leerlingen, hun ouders en de Nederlandse samenleving als geheel. Resultaten van onze inzet waren ook al voor de ondertekening van het handvest zichtbaar. Door intensieve samenwerking met externe begeleiders is een aantal programma’s ontwikkeld om het onderwijsniveau te waarborgen en waar nodig te verbeteren. Deze programma’s zijn gericht op cultuureducatie en identiteitsbeleid binnen El Wahda. Het enthousiasme en de betrokkenheid waarmee leerlingen, ouders en personeel hieraan werken is voor ons van grote waarde en ondersteunt ons in de overtuiging om deze koers voort te zetten. 4. Terugvordering van ruim negen ton SIS Helmond In de zaak die de Stichting Islamitische Scholen Helmond (SIS Helmond) heeft aangespannen tegen het ministerie, heeft de Raad van State afgelopen woensdag geoordeeld dat SIS Helmond ruim 9 ton terug dient te betalen. De school had tot 2006 veel duur betaalde medewerkers en bestuurders op de loonlijst staan. De Raad van State was het eens met de standpunt van de minister dat de bestuursleden geen beleidswerkzaamheden hebben uitgevoerd. Uit de in 2007 uitgevoerde controles op de twee scholen in Helmond en Roermond, is gebleken dat behalve twee directeuren er zes of meer personen op de scholen werkzaam waren als beleidsmedewerkers of bestuurder. Het is opmerkelijk dat op zulke kleine basisscholen zulk zwaar en hoog ingeschaalde personen werkzaam zou moeten zijn. De minister heeft geoordeeld dat de stichting het geld dat ze kreeg had moeten gebruiken voor onderwijs.
5. Islamitische basisschool Noen korte tijd ontruimd Leerlingen van de islamitische basisschool Noen in Rotterdam zijn opgeschrikt door een bommelding. Op dinsdagochtend 7 februari is de school ontruimd toen een vrouw meldde dat ze een bom bij zich zou hebben. De vrouw werd binnengelaten omdat ze eruit zag als een ouder. Er was gelukkig geen sprake van een reële dreiging, het bleek loos alarm. De leerlingen zijn uit voorzorg in een sporthal ondergebracht, terwijl de politie de school doorzocht en ook bij de vrouw thuis heeft gezocht naar explosieven. De leerlingen van groep 8 zouden die dag beginnen aan hun Cito-toets. Door de ontruiming konden ze deze belangrijke toets niet afmaken. In overleg met de Rotterdamse wethouder De Jonge en met Cito, is afgesproken dat de toets mag worden overgedaan op een rustig moment. Wij wensen de leerlingen veel succes en sterkte. 6. Basisschool Al Islaah druk met verbeteringen De islamitische basisschool Al Islaah te Harderwijk, gestart in 2005, is compleet veranderd. Was de school tussen 2008 en 2010 nog zeer zwak, nu is Al Islaah een niveau gestegen. Onder leiding van directrice Nora Seghier is een intensief verbetertraject gestart. De school heeft inmiddels een prachtige nieuwe bibliotheek, waar de leerlingen naar hartenlust kunnen lezen in een van de vele comfortabele zitzakken. De lesmethoden zijn veranderd en er wordt veel aandacht geschonken aan Burgerschap. De ouderbetrokkenheid groeit, door bijvoorbeeld de vaderavonden en koffieochtenden. Verder is het contact met de buurt aanzienlijk verbeterd. De ISBO is trots op dit geweldige bericht en wenst het personeel, ouders en leerlingen van de school veel succes de komende tijd. 7. Vader die kinderen thuis lesgeeft vrijgesproken In Amsterdam heeft het gerechtshof geoordeeld dat een vader die zijn kinderen thuis lesgeeft omdat hij geen school kan vinden die bij zijn geloofsovertuiging past, de Leerplichtwet niet heeft overtreden. De vader heeft zijn kinderen niet op een school ingeschreven. Het gezin leeft volgens het Sedevacantisme, een orthodoxe stroming in de katholieke Kerk. De man is van mening dat er in de buurt geen enkele school is die deze overtuiging steunt, uitstraalt of ondersteunt. Hij heeft bezwaar tegen scholen die deze richting niet voeren en houdt zijn kinderen daarom thuis. De man was al eerder door de kantonrechter vrijgesproken. Het OM ging tegen de uitspraak in hoger beroep en eiste een boete van 1000 euro. De vader was van mening dat hij niet vervolgd had mogen worden. Het hof was het daar mee eens. In december 2011 had een Amsterdamse kantonrechter een islamitische ouder beboet die zijn kind niet had ingeschreven op een school. Hij overtrad daarmee de Leerplichtwet. De bedenkingen van de vader waren gericht tegen de grondslag van alle scholen die op redelijke
afstand van zijn huis zijn gelegen. Omdat hij echter zijn bezwaren niet voldoende concreet had gemaakt, kon de rechter niet oordelen dat de vader zich op goede gronden heeft beroepen op de vrijstelling van de Leerplichtwet. De rechter oordeelde dan ook dat de vader niet van rechtswege een vrijstelling van de Leerplichtwet heeft verkregen. Opmerkelijk is dat de straf hoger is dan de strafeis van de Officier van Justitie. De vader kreeg namelijk een geldboete van € 500, terwijl de OvJ € 400 eiste. 8. PO Raad over hoe om te gaan met stakingen Binnenkort behandelt de Tweede Kamer het wetsvoorstel Passend Onderwijs. De onderwijsvakbonden zijn fel tegen dit wetsvoorstel. Ze vinden dat de bezuinigingen op Passend Onderwijs niet mogen doorgaan, omdat dit nadelig is voor de kwaliteit van dit type onderwijs. De bonden roepen leerkrachten dan ook op om op 6 maart landelijk te staken. Werkgeversorganisatie PO Raad deelt de zorgen van de vakbonden, maar staat niet achter de stakingsoproep. Omdat de kans groot is dat de stakingsoproep wordt gevolgd, heeft de PO Raad een handreiking uitgebracht voor schoolbesturen met daarin praktische tips over hoe om te gaan met stakingen. Hierin worden onder meer de volgende onderwerpen behandeld: • Opvang van leerlingen tijdens de staking; • Inhouden salaris van de stakende werknemer; • Draaiboek op de stakingsdag(en); • Communicatie met ouders, leerlingen en de werknemers over de staking. Voor de handreiking, ga naar: www.poraad.nl/content/informatie-over-stakingen-het-po-voorbesturen. 9. Duitslands eerste islamitische theologieopleiding op 16 januari 2012 is het Centrum voor Islamitische Theologie in de Duitse stad Tübingen geopend, dat heeft de Duitse media bekend gemaakt. De islamitische theologieopleiding is de eerste van de vier op te richten wetenschappelijke islamcentra in Duitsland. Aan de imam- en godsdienstleraaropleiding doen tot nu toe 36 studenten mee, waarvan 23 vrouwen. Het centrum beschikt over een vergaderzaal en een bibliotheek voor de studenten en docenten. Een gebedsruimte ontbreekt momenteel, deze is nog in de aanbouw. Over de oprichting van islamitische opleidingen zijn de meningen van de Duisters verdeeld. Volgens critici zal deze opleiding orthodoxe islamitische standpunten doen bevorderen. Terwijl de voorstanders van mening zijn dat de opleiding de integratie van de Duitse moslimbevolking begunstigd. De imams die in Duitsland zijn opgeleid kennen de taal en cultuur beter dan de imams die in Turkije de opleiding tot imam hebben gevolgd. Minister van Onderwijs Annette Schavan, verwacht dat de opleiding een stimulans is voor de islamitische theologie om zich te onderwijzen in de historisch-kritische methode. 10.
Duitse deelstaat voert islamitisch onderwijs in op scholen
De Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen voert als eerste deelstaat islamonderwijs in op scholen. Dit is de uitkomst van een decennialange landelijke discussie. De islamitische Duitsers wilden net als hun katholieke en protestante geloofsgenoten onderricht in hun religie in het reguliere curriculum. Dit zou een teken van tolerantie en integratie zijn. Met een omvang van 320.000 islamitische leerlingen in de deelstaat werd het de hoogste tijd om islamonderricht aan te bieden. Het parlement van Nordrhein-Westfalen besloot om vanaf schooljaar 2012-2013 godsdienstles als regulier vak in te voeren. Volgens de deelstaatminister van Onderwijs, Sylvia Löhrmann van De Groenen, draagt het islamitische godsdienstonderwijs ertoe bij dat Duitsland meer en meer het vaderland wordt voor de migranten. Bovendien kan er controle plaatsvinden op gereguleerd islamonderwijs dat op scholen plaatsvindt. Anders dan in moskeeën is de voertaal Duits en kunnen kwaliteitseisen worden gesteld. De lessen worden gegeven door leerkrachten die zijn opgeleid in Duitsland. In Duitsland heeft de moslimgemeenschap niet de status van een officieel erkende religieuze gemeenschap. De soennieten, sjiieten en alevieten hebben geen uniforme religieuze organisatie. De moslimgemeenschap houdt, in tegenstelling tot de kerken, geen ledenlijsten of andere registratie bij. Nordrhein-Westfalen is optimistisch dat de mate van organisatie van de moslims groeit en verwijst naar de oprichting van de Coördinatieraad van moslims in 2007: een overkoepelende organisatie van vier islamitische verenigingen. Deze verenigingen hebben een adviesraad opgetuigd die het curriculum, lesmateriaal en schoolboeken zal ontwikkelen. De adviesraad bestaat voorts uit deskundigen die zijn aangesteld door het ministerie van Onderwijs. Tot op heden zijn meer in Bayern, Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz en Niedersachsen projecten waarin islamlessen worden aangeboden op scholen. Deze kennen geen structureel aanbod. 11. Islam populair keuzevak in Belgisch onderwijs Steeds meer Belgische leerlingen uit de grootste centrumsteden kiezen voor islamitische godsdienst als levensbeschouwelijk keuzevak. Dit gaat vooral ten koste van de lessen in de katholieke godsdienst. De centrumsteden en met name de regio Brussel hebben een invloed die verder reikt dan de stadsgrenzen, op het vlak van werkgelegenheid, onderwijs en cultuur. In Vlaanderen bezoekt ruim een meerderheid van de leerlingen het katholieke godsdienstonderwijs. De groei wordt hierna weergegeven: PO 2006-2007 PO 2010-2011 VO 2006-2007 VO 2010-2011 Landelijk Brussel Antwerpen Gent
10,5 % 36,5 % 34,7 % 23,9 %
15,2 % 48,7 % 45,4 % 30,0 %
11,2 % 35,2 % 25,3 % 18,4 %
14,5 % 46,7 % 30,5 % 23,2 %
12. Regeling prestatiebox primair onderwijs Het Ministerie van Onderwijs verstrekt extra bekostiging voor het realiseren van de afspraken uit het bestuursakkoord, ten aanzien van opbrengstgericht werken en professionalisering van leraren en schoolleiders. Verder is er extra bekostiging voor het realiseren van activiteiten in het kader van opbrengstgericht werken op de onderdelen taal en rekenen, toetsen in relatie tot de voortgangsregistratie en professionalisering van leraren en schoolleiders. En besturen krijgen subsidie voor het versterken van de kwaliteit van cultuureducatie. De precieze bedragen van deze aanvullende bekostiging, zijn te vinden in de Regeling prestatiebox PO. De gelden afkomstig van de Regeling prestatiebox PO kunnen vrijelijk worden besteed. De accountantsverklaring bij de jaarrekening zal echter wel aandacht geven aan de al dan niet rechtmatige besteding van de op grond van de regeling verstrekte middelen. De Regeling prestatiebox PO is te vinden via https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt2012-1714.html.
13. Belastingregelingen 2012 voor het OCW-veld Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft een brochure over belastingregelingen uitgebracht voor het OCW-veld. In deze brochure worden de voor het onderwijs relevante belastingregelingen beschreven. Het gaat om fiscale regelingen voor onder meer de volgende onderwerpen: - Kennisvermeerdering: faciliteiten voor scholing, duale opleidingen, stages en onderzoek - Schenkingen - Arbeidsparticipatie - Secundaire arbeidsvoorwaarden - Onderwijs Voor meer informatie zie www.cfi.nl/Public/CFIonline/Images/Belastingregelingen%202012_tcm2-131125.pdf. 14. Kamerleden enthousiast over verzelfstandigen van dislocaties Het wetsvoorstel verzelfstandiging van dislocaties werd op 19 januari 2012 besproken door het Tweede Kamer. Er werd onder meer gepraat over de wenselijkheid van een maximumaantal leerlingen. Tijdens de bespreken waren veel Kamerleden positief over het wetsvoorstel. Een belangrijke reden is de menselijke maat: scholen moeten niet teveel uitdijen. Dit wetsvoorstel kan daartoe een zinnige bijdrage leveren. 15.
Basisschool Al Islaam behoudt predicaat zeer zwak
Naar het oordeel van de Inspectie van het Onderwijs heeft de Hilversumse basisschool Al Islaam zich niet voldoende verbeterd. De school werd in 2008 aangemerkt als zwak, maar in 2010 zakte de school tot zeer zwak. De inspectie is zeer bezorgd over de kwaliteit van het onderwijs en houdt de school daarom onder een intensief toezichtarrangement. Stichting Noor, bevoegd gezag van de school, heeft de directeur van de Al Islaam inmiddels op non-actief gesteld en vervangen door een interim-directrice. Alle commotie heeft ook geleid tot een aanzienlijke daling van het leerlingenaantal. 16. Inspectie gaat zich richten op zorgwekkende scholen In deze tijden moet ook de Inspectie van Onderwijs bezuinigen. Het toezicht van de Inspectie zal zich dan ook met name richten op scholen waar de kwaliteit de meeste zorgen baart. De Inspectie van het Onderwijs krijgt nieuwe taken en bevoegdheden. Zo kan de Inspectie sancties opleggen, het financiële beheer controleren en toezien op de kwaliteit van het onderwijspersoneel. Er komen ook aanpassingen ten aanzien van de vrijwillige ouderbijdrage. Op dit moment moeten scholen ieder jaar een eenjarig contract afsluiten met alle ouders, maar dat gaat veranderen. Hiermee komt er een eind aan de administratieve belasting hieromtrent. 17. ISBO Basiscursus Medezeggenschap Medezeggenschap op scholen biedt ouders de mogelijkheid om met het schoolbestuur mee te denken, mee te praten en mee te beslissen over de gang van zaken op school. De medezeggenschapsraad (MR) voert dan ook regelmatig overleg met het bestuur. Het kan dan gaan om onderwerpen als het schoolplan, het lesrooster, de vakantieregeling, de ouderbijdrage, et cetera. De MR levert hiermee een aanzienlijke bijdrage aan de kwaliteit van het onderwijs op school. De ISBO richt zijn pijlen op goede onderwijskwaliteit op de islamitische scholen. Een goedgeëquipeerde medezeggenschapsraad is dan onontbeerlijk. In deze tijd van grote onderwijsbezuinigingen is de rol van de medezeggenschapsraad aanzienlijk groter. Al bij al is een goed functionerende medezeggenschapsraad van groot belang. De ISBO verzorgt om die reden de Basiscursus Medezeggenschap. De cursus beslaat drie dagdelen. Daarmee is er voldoende tijd om u wegwijs te maken in de verschillende regelingen van de medezeggenschap en kunt u interactief meedoen. Op dagdelen 1 en 2 leert u wat de taken en bevoegdheden zijn van de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad. Verder worden de Wet medezeggenschap op scholen (Wms) en het Mederzeggenschapsreglement uitgebreid doorgenomen. Zo krijgt u volop informatie over de rechten en plichten die u heeft ten aanzien van het schoolbestuur. Op dagdeel 3 wordt u onderwezen in vergaderen en vergadertechnieken. Als MR-lid zult u regelmatig vergaderen. In een vergadering is het belangrijk om zo efficiënt mogelijk te vergaderen. Hoe u dat kunt doen, wordt u allemaal duidelijk in dit gedeelte van de cursus. De Basiscursus Medezeggenschap wordt in-house verzorgd.
De cursus heeft vaste onderdelen, maar kan ook worden toegesneden op maat. maa U kunt zelf aangeven op welke onderdelen u dieper wilt ingaan, of over welke onderwerpen u meer informatie wilt hebben. Voor informatie en aanmelding kunt u ons bellen op 033 454 67 66 of mailen naar
[email protected].
Mail uw vragen, opmerkingen en suggesties naar
[email protected],
[email protected] zodat wij deze kunnen opnemen in onze nieuwsbrief.. De e volgende nieuwsbrief zal eind maart verschijnen. Disclaimer De medewerkers van de ISBO doen er alles aan om in deze nieuwsbrief de juiste, volledige en actuele informatie te verstrekken. Mocht er ondanks deze inspanning toch informatie ontbreken, onvolledig of onjuist zijn, dan horen wij dat graag. De ISBO aanvaardt aanvaar geen aansprakelijkheid voor ontbrekende, onvolledige of onjuiste informatie. informatie