Is de bankcrisis ook een crisis van het bankrecht?

Colloquium Bankrecht:

Is de bankcrisis ook een crisis van het bankrecht? Een colloquium Georganiseerd door de Vakgroep Economisch Recht van de Faculteit Recht & Criminologie Vrije Universiteit Brussel 21-22 November 2008 KONINKLIJKE VLAAMSE ACADEMIE VAN BELGIË VOOR WETENSCHAPPEN EN KUNSTEN Paleis der Academiën Hertogsstraat 1 B-1000 Brussel

Wetenschappelijke organisatie: Prof. Dr. Koen Byttebier (Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel; Advocaat te Gent en Brussel) Prof. Dr. Régine Feltkamp (Docent Vrije Universiteit Brussel; Advocaat te Brussel) Prof. Dr. Kim Van der Borght (Docent Vrije Universiteit Brussel; Reader in Law Westminster University; Voorzitter Belgische Afdeling van de International Law Association) Met de steun van: Prof. Dr. Michel Flamée (Ondervoorzitter van de Commissie voor Bank-, Financie-, en Assurantiewezen ; Buitengewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel) en Prof. Dr. H. Casman (Vice-Rector van de Vrije Universiteit Brussel, Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel) Contact : Leslie Van der Borght – Tel. : +32 (0)2/629.26.38 – Fax : +32 (0)2/629.36.98 – e-mail : [email protected] – Pleinlaan 2 – 1050 BRUSSEL

Introductie De financiële crisis die de (westerse bank)wereld in zijn greep houdt, levert ook binnen de Belgische context grote uitdagingen aan diverse instellingen en instanties. Als gevolg hiervan is, in een mum van tijd, een veelheid aan juridische thema’s die tot dusver enkel de geesten konden beroeren van policymakers en toezichthouders (naast een klein aantal onderzoekers in de academische wereld), plots dagelijkse kost geworden voor het grootste deel van de bevolking. Geen dag gaat voorbij of de pers heeft de mond (meer dan) vol van thema’s die tot dusver – althans sedert de vorige grote economisch-financiële crisis van de jaren dertig van de 20ste eeuw – theoretische concepten leken die met de realiteit van alledag weinig uitstaans hadden, zoals daar zijn: liquiditeit en solvabiliteit van banken (kredietinstellingen), prudentieel bankbeleid, solvabiliteitsratio, liquiditeitskrapte, depositobescherming en zelfs bankfaillissement... Teneinde een adequaat inzicht in dit complexe begrippenkader en de regelgeving die deze beheerst, te verschaffen, heeft de Vakgroep Economisch Recht van de VUB het initiatief willen nemen hieraan een colloquium te wijden. De bedoeling hiervan is, met het oog op een beter begrip in de financiële crisis zelf, een grondige kennismaking met de materie van de bankregulering te verschaffen. Het colloquium richt zich hierbij in hoofdorde tot juristen, maar daarnaast ook tot eenieder die de achterliggende (beleidsmatige en juridische) mechanismen van het functioneren van het bankwezen – en daardoor ook de crisis die zich thans voordoet zelf – beter wil leren begrijpen. De voordrachten en tussenkomsten die in dit colloquium aan bod komen, steunen op een drieledige invalshoek, vermits naast academici (met een voldoende voeling met de praktijk), diverse medewerkers van beleidsorganen (inzonderheid de Nationale Bank van België en de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen), maar ook diverse medewerkers van instellingen die met de crisis worden geconfronteerd, aan bod komen. Methodologisch steunt het colloquium daarenboven op een tweevoudige invalshoek, waarbij in de voormiddagen van de studietweedaagse ruimte is voorzien voor een analytische behandeling van de voornaamste deelthema’s binnen het globale thema “bankregulering”, en in de namiddagen telkens ruimte is voorzien voor een breder maatschappelijk debat in de schoot van een aantal panels die uit actoren van diverse maatschappelijke geledingen worden gevormd. Eén van deze panels behandelt de problematiek vanuit rechtsvergelijkend oogpunt en zal plaatsvinden in het Engels Het resultaat is een colloquium dat een must is voor eenieder die meer inzicht wil verwerven in de juridische en beleidsmatige mechanismen die het bankwezen dragen, en daardoor ook in de financiële crisis zelf.

2

PROGRAMMA DAG 1: 21 november 2008 8.15-9.00

Registratie Koffie

9.00-9.15

Verwelkoming Prof. Dr. P. De Knop, Rector van de Vrije Universiteit Brussel

Voorzitterschap: Dhr. T. Buytaert (Advocaat te Brussel / Of Counsel Jones Day) 9.15-10.00

Redenen en doelstellingen van het bankrecht – een overzicht en situering Prof. Dr. K. Byttebier (Professor Vrije Universiteit Brussel; Advocaat te Gent en Brussel)

10.00-10.45:

Het prudentieel bankrecht – Ratio en reikwijdte (Europees en nationaal) Mevr. E. De Batselier (Praktijksassistente Vrije Universiteit Brussel; Assistant General Counsel Euroclear SA/NV)

10.45-11.00:

Koffie

11.00-11.45:

Bescherming van de beleggers bij het aanbieden van diensten en producten en het toezicht van de CBFA hierop. Dhr. Hein Lannoy (Woordvoerder van de Commissie voor Bank-, Financie-, en Assurantiewezen)

11.45 – 12.30:

Reddingsmaatregelen: een Europeesrechtelijk perspectief. Dhr. Hans Gilliams (Advocaat te Brussel, Partner Eubelius)

12.30 -13.30

Lunch

13.30-16.00

Panel I: Lessen voor een ‘Beter Bancair Beleid’ Voorzitter: Prof. Dr. Jef Vuchelen (Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel)

13.30-14.15:

Key note speaker: Dhr P. G. Teixeira (European Central Bank): The monetary ‘embedding’ – domain and boundaries of the role of the E.S.C.B. and the N.B.B.

Thema’s van het Panel: o Heeft de geschiedenis dan niks geleerd?; jaren dertig vs. jaren negentig o Prudentieel toezicht – Dweilen met de kraan open?

3

o

o o o o

Corporate governance - lessen voor de banksector (transparantie – informatieverplichting – rol van bestuur vs. directie – golden parachutes) Hoe de banksector zich beraadt? Spaarder en belegger verzuipen? Banking & Insurance Naar een sociaal - ethischer kapitaalmarktwezen?

Naast de sprekers van de voormiddagsessie, ook nog de volgende: Prof. Dr. F. Van den Spiegel (Chief economist Fortis; Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel); Prof. Dr. Philippe Colle (Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel; Gedelegeerd Bestuurder Assuralia), Dhr. JeanFrançois Biernaux (Juridisch Adviseur Test-Aankoop); e.a. 16.00-16.15

Koffie

16.15-16.45:

Conclusies dag I *** DAG 2: 22 november 2008

8.15-9.00

Registratie Koffie

9.00-9.15

Verwelkoming Prof. Dr. H. Casman Vice-Rector van de Vrije Universiteit Brussel, Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel

Voorzitterschap: Prof. Dr. K. Byttebier (Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel; Advocaat te Gent en Brussel) 9.15-10.00

Prudentiële aandachtspunten inzake 'governance'. Overleven ze de financiële crisis of dringen bijsturingen zich op? Dhr. Jo Swyngedouw (Adjunct-directeur Prudentieel beleid bank- en verzekeringswezen, Commissie voor Bank-, Financie-, en Assurantiewezen)

10.00-10.25:

Het bankfaillissement – ‘doom revisited?’ Prof. Dr. P. Van Ommeslaghe (Buitengewoon Hoogleraar Emeritus Université Libre de Bruxelles; Advocaat te Brussel)

10.25-10.45:

Koffie

10.45-11.30:

Depositobescherming: wat wel en wat niet – een tevens verbintenissenrechtelijke analyse. Prof. Dr. R. Feltkamp (Docent Vrije Universiteit Brussel; Advocaat te Brussel)

4

11.30 – 12.15:

Het toekomstig reglementair kader van de banken. Prof. Dr. F. Van den Spiegel (Chief economist Fortis; Gewoon Hoogleraar Vrije Universiteit Brussel)

12.15 – 13.00:

De Belgische (eventueel ook Europese) initiatieven om aan de bankcrisis te verhelpen. Dhr. Michel Vermaerke (Chief Executive Officer Febelfin)

13.00-14.00:

Lunch

13.00-14.00:

Registratie Engels deel Koffie

14.00-16.30

Engelstalig Panel II: Lessen vanuit een internationaal, Europees en rechtsvergelijkend perspectief Voorzitter: Prof. Dr. Kim Van der Borght

14.00-14.45:

Key note speaker: Prof. E. Gouvin (Associate Dean for Academic Affairs and Professor of Law, Western New England College School of Law): Looking for lessons from the US: Deregulation, Market Failure and Government Interventions – what have we learned?

14.45-16.30:

Paneldebat: Prof. E. Gouvin; Edward Nalbantian (Partner, Jones Day); Dr. Volker Kammel (Partner, Jones Day); de sprekers van de ochtendsessie, e.a. Thema’s van het Panel: o How/what are the neighbours doing? o (No) further rescue by Europe? Globalizing the banking system – distribution or destruction of wealth? o Towards a new capitalism - Chinese saving funds to the rescue? (Sovereign Wealth Funds) o Does (complex) banking regulation still pertain its goals? o Towards a more ethical and/or economic realistic global capital market?

16.30-16.45:

Koffie

16.45-17.15:

Conclusies dag I & II

17.15 – 17.30:

Slottoespraak

18.00 – 19.30:

Slotreceptie met alle deelnemers

***

5

INSCHRIJVINGSINFORMATIE De inschrijvingsformules zijn:

1.

€ 350 voor deelname aan het tweedaagse colloquium (deze inschrijving houdt het volgende in: deelname aan het colloquium; twee lunches; alle koffiepauzes; slotreceptie; documentatie materiaal; een kopie van het referatenboek (wordt gepubliceerd na het colloquium) : Koen Byttebier, Régine Feltkamp & Kim Van der Borght (eds.))

2.

€ 195 voor deelname aan Dag I van het colloquium (deze inschrijving houdt het volgende in: deelname aan Dag I van het colloquium; één lunch; koffiepauzes Dag I; documentatie materiaal)

3.

€ 255 voor deelname aan Dag II van het colloquium (deze inschrijving houdt het volgende in: deelname aan Dag II van het colloquium; één lunch; koffiepauzes Dag II; slotreceptie; documentatie materiaal)

4.

€ 115 voor deelname aan de namiddag van Dag II (in het Engels) van het colloquium (deze inschrijving houdt het volgende in: deelname aan de namiddag van Dag II van het colloquium; koffiepauze namiddag Dag II; slotreceptie; documentatie materiaal)

Wie deelneemt aan de formules 2, 3 en/of 4, kan een kopie van het referatenboek bestellen mits bijbetaling van € 50 (winkelprijs: ongeveer € 78). NOTA BENE: *Alumni van de Vrije Universiteit Brussel krijgen 15% korting. **Leden van de International Law Association - Belgian branch krijgen 15% korting. ***Studenten (bewijs nodig) van de Vrije Universiteit Brussel kunnen het colloquium bijwonen voor € 25 (enkel de lezingen en paneldebatten – plaatsen zijn beperkt en voorgaande registratie is vereist). ****Inschrijvingsgeld wordt niet terugbetaald – vervanger kan worden aangeduid. Gelieve het bijgevoegde inschrijvingsformulier in te vullen en terug te sturen vóór 18 november 2008 naar: Vrije Universiteit Brussel Vakgroep Economisch Recht Pleinlaan 2 B – 1050 Brussel Mevr. Leslie Van der Borght E-mail : [email protected] Telefoon: + 32 (0)2 / 629.26.38 Fax : + 32 (0)2 / 629.36.98 Voor inhoudelijke vragen over het colloquium: Prof. dr. K. Byttebier [email protected] Prof. dr. R. Feltkamp [email protected] Dr. Kim Van der Borght [email protected] ***

INSCHRIJVINGSFORMULIER Naam: Voornaam: Titel: Firma: Adres: Gemeente : Postcode : Land : Telefoon: Fax: E-mail:

Inschrijvingsformule :

Gelieve het te betalen bedrag over te nemen in deze kolom

1

€ 350

(met boek)

2 3 4

€ 195 € 255 € 115

(zonder boek) (zonder boek) (zonder boek)

Referatenboek: € 50 Totaal : Betalingsinformatie: Overschrijving naar rekening: 001-0686455-62 SWIFT-code (BIC) : GE BA BE BB IBAN-code : BE51 0010 6864 5562 Mededeling: CONI260/ECORINK2 + naam deelnemer N.B.: *Inschrijvingsgeld wordt niet terugbetaald – vervanger kan worden aangeduid. **Studiepunten in aanvraag. Gelieve het bijgevoegde inschrijvingsformulier in te vullen en terug te sturen vóór 18 november 2008 naar: Vrije Universiteit Brussel Vakgroep Economisch Recht Pleinlaan 2 B – 1050 Brussel Mevr. Leslie Van der Borght E-mail : [email protected] Telefoon: + 32 (0)2 / 629.26.38 Fax : + 32 (0)2 / 629.36.98