Investeren in (frisse) scholen en svz rijksregelgeving Joop Pennings Directie Woon- en Leefomgeving DG Wonen en Bouwen 20 maart 2013
Inhoud 1. Wet hof 2. Schatkistbankieren 3. BTW-compensatiefonds 4. Ten slotte
2 22-3-2013
1. Wet Hof: de Europese eisen • EMU-saldo: het EMU-tekort mag niet groter zijn dan 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp); op termijn naar begrotingsevenwicht in stappen van 0,5%/jr • De EMU-schuld mag niet groter zijn dan 60 (nú: 73%) procent bbp of moet in voldoende mate bewegen naar 60 procent bbp; • Rijk en medeoverheden hebben een gezamenlijke en gelijkwaardige inspanningsplicht om de Europese doelstellingen te respecteren.
3
…EMU-saldo rijk en decentrale overheden % bbp 3,0
2,0 1,0 0,0 1996
1999
2002
2005
2008
2011
2014
-1,0 -2,0 -3,0 -4,0 -5,0 -6,0 EMU-saldo collectieve sector
4
EMU-saldo Decentrale overheden
2017
…beheersinstrumenten Wet hof 1. Macronorm voor decentrale overheden: 2013 -0,5% bbp, is de norm sinds 2004. De investeringsruimte (macronorm) voor decentrale overheden blijft dus op het niveau van de afgelopen 10 jaar. 2. Individuele referentiewaarden gemeenten (indicatie/geen stricte norm) 3. Bestuurlijk overleg bij overschrijding macronorm (collectief) 4. Afrekenen alleen als bestuurlijk overleg tot niets leidt
5
….financieel akkoord over Wet hof • Financieel akkoord rijk en medeoverheden 18 januari j.l. • Gezamenlijke ambitie om tekort decentrale overheden terug te dringen van 0,5% Bruto binnenlands product in 2013 naar 0,2% in 2017. • 2013, 2014 en 2015 blijft max 0,5% bbp • Eind 2015 evaluatie (met IPO, VNG, UvW en rijk). • Indien uit evaluatie blijkt dat aanpassing van de norm mogelijk is, wordt 2016 en 2017 0,4% resp 0,3% bbp.
…verdere proces Wet hof • VNG en IPO hebben na ledenraadpleging ingestemd met EMU-saldopad uit financieel akkoord. • Verhelderend gesprek over het financieel akkoord in april.
• April: Behandeling van het wetsvoorstel in de TK
7
2. Schatkistbankieren (Wet Fido) Decentrale overheden (gemeenten, provincies, gemeenschappelijke regelingen, waterschappen): • Moeten alle (muv kleine hoeveelheden) publieke middelen (tijdelijke en structurele overschotten) in de schatkist aanhouden (‘stallen’) • Rente is gelijk aan wat de Staat op de kapitaalmarkt betaalt • Geld dat in de schatkist geparkeerd is kan direct worden gebruikt • Betalingsverkeer via commerciële banken • Lenen bij commerciële banken • Voordeel: zeer klein financieel risico; verlaging EMU-schuld: Rijk/CBS schat op lange termijn 17-20mld lager • Nadeel: verplichting; lage rente; lenen mag niet; rood staan mag niet (verzoek decentrale overheden ivm BNG/NWB) • Financieel Akkoord: onderling lenen mag onder bepaalde condities (geen staatssteun, niet bij toezichtrelatie)
…vrijwillig schatkistbankieren Onderwijsinstellingen • Mogen schatkistbankieren, dwz al het spaargeld (integraal schatkistbankieren) of alleen een deel (partieel schatkistbankieren) veilig bij min Financiën onderbrengen. Lenen uit de schatkist mag bij integraal schatkistbankieren. Voorwaarden • Minimaal 100.000 euro • Óf Min OCW toetst (garantstellling); onderpand geven aan OCW • Óf gemeente staat garant Nadeel: • lage rente op spaargeld (rendement ca van staatsobligaties) Voordeel: • Eveneens lage rente bij lening
…verdere proces Wet mbt schatkistbankieren • •
Eerste besloten bespreking wetsvoorstel verplichtstelling decentrale overheden in de TK op 4 april (“inbreng verslag”) Streven invoering nog in 2013 met terugwerkende kracht tot 4 juni 2012
3. BTW-compensatiefonds •
Beoogd was: afschaffing
• •
Financieel Akkoord: BTW-compensatiefonds wordt op verzoek van VNG/IPO/UvW gehandhaafd. Beoogde bezuiniging van 550 mln euro/jr wordt in 2015 gerealiseerd door een structurele korting op het gemeente- en het provinciefonds. BTW-compensatiefonds wordt gemaximeerd.
•
•
4. Conclusies • •
• •
•
Investeringsruimte zal door Wet hof voor decentrale overheden voorlopig gelijk kunnen blijven Vrijwillig schatkistbankieren kan voor schoolbesturen interessant worden ivm lenen van de schatkist tegen lage rente Gemeenten mogen niet van de schatkist lenen, wel onderling onder voorwaarden Samenwerking gemeenten en schoolbesturen bij financiering van investeringen in nieuwbouw of renovatie van schoolgebouwen wordt interessanter BTW-compensatiefonds wordt niet afgeschaft
