1 November 2011 Programmabegroting 2012
Brunssum: koersvast & financieel gezond?
Investeren in de mens, anders is de burger de dupe!
Betoog programmabegroting 2012
Meneer de voorzitter Op 5juli j.l. behandelden wij in de Brunssumse Raad de Voorjaarsnota 2011. De titel van het betoog van het Progressief AKkoord Brunssum was: ‘Brunssum – Koersvast en financieel gezond, maar het welzijn van de burger zal de dupe zijn’. Vandaag behandelen we de programmabegroting 2012. En onze titel luidt: ‘Brunssum – Koersvast en financieel gezond? Investeren in de mens, anders is de burger de dupe!’ En, meneer de voorzitter, we kunnen onze woorden van juli herhalen. Uitgangspunt van deze programmabegroting is, zoals u het zegt, het raadsprogramma 2010 – 2014. Wij, als Progressief AKkoord, zijn in april 2010 niet akkoord gegaan met dit programma en noemen het dan ook een coalitieprogramma en geen raadsprogramma. De lijnen die u heeft uitgezet betekenen een enorme terugval voor onze burgers die in de gevarenzone leven: onze talrijke minima die moeten leven met een uitkering of die dreigen in de uitkering te raken. En de, mede door het PAK ontwikkelde armoede beleid ‘Alliantie tegen de armoede’, in 2007 omarmd en gesteund door een volledige Brunssumse raad, is vrijwel volledig weggevaagd. Maar de armoede is blijven bestaan in Brunssum en Nederland. En de verwachting is dat deze verder zal groeien, gezien de enorme landelijke bezuinigingen die op ons afkomen. Zeker als we kijken naar de maatregelen op sociaal beleid. En zolang in Brunssum deze ‘Alliantie tegen de armoede’ niet in ere is hersteld, zullen wij als PAK nooit akkoord gaan met een voorjaarsnota of meerjarenbegroting! En niemand praat meer in deze raad over ‘stille’ armoede, in de vorige periode nog één van de stokpaardjes van de PvdA! Dit waren onze woorden in juli En nog steeds is de sociale paragraaf in deze begroting niet des PAKs. En niet alleen de sociale paragraaf. Wat hier voor ons ligt kan nooit een begroting voor het komende jaar zijn! Want we weten inmiddels dat de september circulaire van de overheid nog meer bezuinigingsmaatregelen aankondigt, en dat deze coalitie het bestuursakkoord omarmt. En de situatie Licom betekent structurele financiële consequenties voor de gemeente. Daar gaat deze begroting helemaal niet op in, en de voorgestelde maatregelen hebben totaal geen houvast en kunnen de prullenbak in. Ondanks dat de verantwoordelijke portefeuillehouder in de commissie heeft aangegeven in ieder geval iets te moeten hebben vóór 15 november, wat als begroting moet
2
Betoog programmabegroting 2012
doorgaan om naar de provincie te kunnen sturen, weet ook hij dat wat hier nu gepresenteerd wordt nooit realistisch kan zijn. En dan kun je dat wel corrigeren met een zogenaamde 0de begrotingswijziging, maar dan houden we ons allemaal zelf voor de gek. Neem eens een voorbeeld aan de gemeente Simpelveld, wethouder, daar is een oplossing voor de Licom problematiek reeds in de begroting opgenomen! En dat in goed overleg tussen coalitie en oppositie van de gemeenteraad Simpelveld. Meneer de voorzitter De hele wereld is in de ban van een mogelijk nieuwe financiële crisis. Landen dreigen failliet te gaan. Bedrijven gaan over de kop. Banken vertonen wanbeleid en verrijken zichzelf. Met de ‘Occupy beweging’ komt de burger wereldwijd in opstand en pikt men het niet dat de rijke rijker wordt en de arme armer. Er dreigt anarchisme en dit beeld slaat ook in Nederland neer. Mensen keren zich af van de politiek. Het enorme bezuinigingsplan, wat deze regering van VVD, CDA en PVV heeft afgekondigd, betekent dat er te weinig is voor allen, waardoor de armen mogen bijspringen. Maar ondertussen gaan er miljarden naar oorlogen ver van huis en is er geen cent voor de noden van onze eigen burgers. De laagste inkomensgroepen staan al jaren onder druk en dit wordt alleen maar erger. De aangekondigde hervormingen van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) betekenen een ramp voor die burger in onze samenleving die hier een beroep op kan doen. Versterkt door de problematiek bij Licom, het grootste bedrijf in deze regio dat WSW geïndiceerden werk geeft, betekent dat deze groep medeburgers in een sociaal isolement dreigen te raken en in de uitkering terecht te komen. Armoede zal toenemen en stijgen naar ongekende hoogtes. Een aanscherping van de Wet Werk en Bijstand (WWB) zal dit versterken. Ondanks dat de afgelopen weken de werkloosheid schijnt te dalen in onze contreien, mede door vergrijzing en ontgroening, zal de problematiek rond Licom, de ontwikkeling van de nieuwe Wet Werken naar Vermogen en de aangekondigde bezuinigingsmaatregelen leiden tot sterke werkloosheid en armoede. En wij doen, als Brunssum, hier hard aan mee. Indien wij de voorliggende begroting zouden aannemen. Uit de oproep van de inmiddels geformeerde Sociale Alliantie, die in dit land ontstaat, geven wij, als PAK, een vervolg door onze raadsfracties op te roepen om er alles aan te doen ervoor te zorgen dat bezuinigingsmaatregelen niet allemaal op dezelfde deurmatten terecht komen. Deze maatregelen betekenen problemen in de gezondheidszorg, wat wij niet kunnen hebben, gezien onze dubbele vergrijzing. Met consequenties voor ouderenwelzijn. Mede ook door dreigende pensioentekorten. Maar daarover geen letter in deze begroting. Meneer de voorzitter
3
Betoog programmabegroting 2012
Het Progressief AKkoord roept de fracties op tot bevorderacties die ertoe bijdragen dat burgers ook in omstandigheden komen te verkeren dat ze mee kunnen blijven doen aan de samenleving. Dat betekent 2 hoofddoelen: werkgevers dwingend uitnodigen werkplekken beschikbaar te stellen voor mensen met enigerlei arbeidshandicap èn voldoende middelen beschikbaar houden om het proces van meedoen te begeleiden en te ondersteunen. Helaas concludeert het PAK dat de voorliggende begroting niet voldoet aan dit verwachtingspatroon. Als deze raad instemt met deze begroting dan is de raad ziende blind en horende doof. Deze raad kijkt dan weg van de problemen en blijft redeneren vanuit oude patronen. Er is veel onduidelijkheid in deze begroting en ook de antwoorden op onze vragen, gesteld in de commissievergadering, hebben ons niet overtuigd. Pluspunt is dat, qua lay-out en leestechnisch, deze begroting wat makkelijker te lezen is. Daarmee voldoet u aan de opdracht van de rekeningcommissie. De voorgestelde maatregelen kunnen wat ons betreft echter de prullenbak in. In detail: - We weten nog steeds niet wat de reorganisatie binnen de brandweer ons zal brengen? Dus ook geen uitspraken of voorstellen in deze begroting! - De WGR plus regeling staat op de helling, zo heeft de overheid aangekondigd, en Parkstad is hier een voorbeeld van. Een nieuwe directeur verdient evenveel als de burgemeester van Heerlen en juist die gemeente heeft aangekondigd te gaan snijden bij hun bijdrage aan de begroting van Parkstad. Een voorbeeld wat Brunssum mag volgen. Wij hebben altijd al aangegeven dat het grote onzin is om een directeur aan te stellen op het zelfde financiële niveau als de burgemeester van Heerlen, terwijl de vorige burgemeester dit er bij deed. En deze nieuwe man hebben wij hier nog nooit gezien!! Sparen dat geld!! - We hebben het afgelopen jaar meermaals voor bezinning gevraagd waar het de grote projecten betreft. Kijk naar de winkelleegstand, de roep van winkeliers, dure huurruimtes voor verenigingen, te veel zeggenschap voor projectontwikkelaars binnen het centrumplan. - De aanbesteding Lindeplein dreigt een fiasco te worden. Eerst was niemand geïnteresseerd in dit deel van het Centrumplan. Dus gaat men in dialoog met mogelijke kandidaten die men op het oog heeft. Onder hun voorwaarden worden voorstellen gedaan. 2 Consortia blijven over en daarmee wordt de aanbesteding aangegaan. Plots blijft er nog 1 geïnteresseerde over, waarbij men nu al aangeeft dat het meer tijd kost om de inschrijving te beoordelen? Maar dat was toch al in de dialoog helder? Het waren toch hun eisen die door deze raad aangenomen werden als zogenaamd bestek voor de aanbesteding. En nu haakt 1 van de eisende
4
Betoog programmabegroting 2012
-
-
-
-
-
-
organisaties af? Vreemd, vreemd, vreemd…. Leg dat maar eens uit aan deze raad en aan onze burgers? Want die hebben geen inspraak bij de ontwikkeling van het Lindeplein, de aantasting van het Vijverpark waar alle evenementen dreigen te gaan gebeuren met toename van geluidsoverlast voor omwonenden; pompgebouwen en Schutterspark verpatsen zonder mening van burgers. En tot overmaat van ramp een brug intekenen aan de voordeur van bewoners van Klingbemden waar de hele Raad van Schrikt!!. Hoe zit dat nu met die inspraak, draagvlak, transparant bestuur en communicatie wethouders? En over duurzame energie ontwikkeling op de oostflank wordt helemaal niet meer gesproken? Alleen maar gokken op een pretpark. Gaat dit mis dan is er geen lange termijnvisie! De pompgebouwen worden commercieel geëxploiteerd. Terwijl er vanuit gegaan werd dat ons verenigingsleven gebruik zou kunnen maken van deze mogelijkheid. Samen met de soap rond het Lindeplein wordt de toekomst voor onze verenigingen, die gebruik maken van Brikke Oave , Concordia en Rumpenerhof, wel heel erg onzeker. Leg dit ook maar eens uit…. Naar verluidt zouden de bezuinigingsmaatregelen wel eens kunnen leiden tot snijden in de formatieplaatsen van CMWW. Zo hoorden wij tijdens de open dag van het Centrum voor Jeugd en Gezin. Hoe zit dat wethouder? En dan dat schuiven van bedragen in de productbegroting. Alles onder het mom van verschuiven van ambtenaren uren. Maar er staat toch gewoon dat er 33.000 euro meer uitgegeven wordt aan de stadskrant, een verhoging van 49.500 tot 284.000 euro voor integrale veiligheid, met verschuiven van gelden uit het afvalcompartiment (!?), en een verhoging van ondersteuning raadsleden van 33.000 naar 55.000 euro. Zelfs voor de raadsvergaderingen wordt 15.000 euro méér uitgegeven. Wat ons betreft mogen de borrelnootjes in de pauzes in hun zakje blijven. En net als de gemeente Kerkrade is het PAK ook tevreden met koffie, thee en gewoon Brunssums kraanwater. De reserve bijzondere bijstand, of de gelden voor de stadskrant, kan ingezet worden voor herstel langdurigheidtoeslag. Tijdens voorjaarsnota gaf de verantwoordelijke wethouder nog aan dat dit tot de mogelijkheden behoorde. Elk jaar maken wij dit gegoochel van potjes mee. Het PAK vindt dit maar vreemd. En dat geldt ook voor het onduidelijke overzicht van onze reserves. Bij gebrek aan de ons toegezegde nota reserve en voorzieningen moeten wij het doen met dit overzicht waarin posten zijn opgenomen die nog niet eens een registratienummer hebben? Onder andere de reserve bijzondere bijstand. Het PAK vindt dit maar vreemd en dan drukken we ons nog zacht uit.
5
Betoog programmabegroting 2012
- De meerwaarde van de stadskrant zien wij nog steeds niet en deze krant
-
-
-
-
mag wat ons betreft afgeschaft worden. Een evaluatie hebben wij nog niet gezien en reacties van burgers nog minder. Velen gooien de stadskrant weg samen met de meegeleverde reclameblaadjes. En bewoners van verzorgingshuizen en verpleeghuis krijgen dit blad helemaal niet te lezen. Besteedt dit geld liever aan herstel van de langdurigheidtoeslag. Nu heeft u een krant geïntroduceerd ten koste van de minima. Maar dat zeiden we al eerder. Ook mogen wij best snijden in eigen vlees. Wij blijven voorstander van verlaging van de raadswedde en beknibbelen op het aantal collegeleden. Het vertrek van 1 van de wethouders zou aangegrepen moeten worden om terug te gaan naar een normale formatie van 4fte voor het college. Dan pas zou u een daad stellen, geacht college. De nieuw beoogde wethouder zal er geen pijn van voelen. Verder gaan wij ervan uit dat de Raad van State uitspraak zal doen over de Buitenring wat betekent dat u het reeds geïnvesteerde geld terug kunt vorderen van de provincie wat weer ingezet kan worden om bijvoorbeeld de situatie Licom structureel op te vangen. U roept keihard : geen nieuw beleid voor oud beleid! Maar de nieuwe opzet WMO en de gezondheidszorg betekent zeker toch nieuw beleid? Zeker wanneer we rekening houden met overheveling van de AWBZ begeleiding naar de WMO, de decentralisatie van de jeugdzorg, het korten op de zorgtoeslag en de, mogelijke, bezuiniging op de PGB in de WMO, maar zeker in de AWBZ. Hoe zit dat wethouder? En dan komt de problematiek rond het bedrijf Licom nog aan de orde. Zelfs deze maand nog. Hoe lossen wij de financiële tekorten bij dit bedrijf op? De WWNV: Ruim 4000 (ex) WSW‘ers leven in onzekerheid over wat zij over 2 jaar zullen doen. En dan is er het noodlijdende bedrijf Licom! En hoe zit met startende ondernemers? Wij krijgen de indruk dat er op dat gebied weinig in Brunssum gebeurt? Kunt u hier iets over zeggen, College? Wij merkten op dat in de productbegroting een verruiming van kerkgenootschappen stond. Tijdens de commissie werd opgemerkt dat dit een fout was in deze begroting. Staan er misschien nog meer van dit soort fouten in deze begroting? Of moeten we echt alle producten controleren?
Meneer de voorzitter Dit alles overwegende kan het Progressief AKkoord Brunssum met voorliggende programmabegroting 2012 niet akkoord gaan. Wij doen dan ook een aantal voorstellen, d.m.v. amendementen en moties, om te bezuinigen daar waar onze burgers het minst worden getroffen.
6
Betoog programmabegroting 2012
Tot slot meneer de voorzitter We wensen het vervangende raadslid, dhr. Trommelen, veel succes in het tijdelijk vervangen van dhr. Luit, die vanwege gezondheidsredenen het even wat rustiger aan zal doen. Wij zullen er als PAK fractie in 2012 staan en ons inzetten voor het welzijn van de burgers van Brunssum en vooral voor de allerzwaksten in onze samenleving. Om voor hen een dragelijk bestaan te realiseren in deze financieel moeilijke periode.
Amendement:
1. Herziening armoedenota ‘Alliantie tegen de armoede’ a.h.v. nieuwe NIBUD MER rapportage vóór Voorjaarsnota 2012, om het armoedebeleid bij te sturen. 2. Herstel langdurigheidtoeslag. Dekking middelen Stadskrant. 3. De kosten ondersteuning raadsleden op hetzelfde niveau laten als 2010. 4. De formatie van wethouders B&W terugbrengen naar max. 4fte. Motie: 5. Buitenring: terugvorderen gelden bij provincie bij positief (voor ons) besluit Raad van State 6. Herhaling motie grote projecten begroting 2011. Heropenen discussie mogelijke beperkingen bij majeure projecten 7. Commerciële gebouwen zoals Brikke Oave en pompgebouwen mogelijkheden geven voor alle verenigingen 8. Alle Brunssumse bedrijven benaderen om ex. WSW’ers in dienst te nemen.
7
