INTRODUCTIEBROCHURE Studenten A0 – Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis
2
Voorwoord ................................................................................................................................ 3 1
Voorstelling van de eenheid................................................................................... 4 1.1 De architectuur ........................................................................................................... 4 1.2 Het multidisciplinaire team ........................................................................................ 5 1.2.1 Medisch team ..................................................................................................... 7 1.2.2 Verpleegkundig team ......................................................................................... 7 1.2.3 Kinesitherapeuten............................................................................................... 7 1.2.4 Ergotherapeuten ................................................................................................. 7 1.2.5 Psychologen ....................................................................................................... 8 1.2.6 Socio-maatschappelijk werker ........................................................................... 8 1.2.7 Pastorale ............................................................................................................. 9 1.2.8 Onderhoud .......................................................................................................... 9 1.2.9 Externe diensten ................................................................................................. 9 1.3 De patiëntenpopulatie............................................................................................... 10
2 2.1
Taakinhoud en taakverdeling ............................................................................... 10 Organisatie van de verpleegzorg .............................................................................. 10
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5
Aandachtspunten .................................................................................................. 14 De opname................................................................................................................ 14 De behandelingen ..................................................................................................... 14 Het verpleegdossier .................................................................................................. 15 Dagboek ................................................................................................................... 15 Bezoekuren............................................................................................................... 15
3
4
Leerkansen ........................................................................................................... 16
5
Verwachtingen ..................................................................................................... 18
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
3
Voorwoord Welkom op de PAAZ, of Psychiatrische Afdeling in een Algemeen Ziekenhuis. Wij willen je graag als leerling verpleegkundige opnemen op onze eenheid en zullen trachten je integratie op de afdeling zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Gedurende je stageperiode beschouwen wij jou als een lid van ons team, met bepaalde deskundigheden en verwachtingen. Deze onthaalbrochure wil een extra hulpmiddel zijn om samen met jou rustig door het dienstgebeuren te wandelen. Zo krijg je een idee over de werkkring waarin je terecht komt en van de verwachtingen die er naar jou toe zijn. De brochure geeft niet altijd de juiste oplossing en daarom zal eenieder uit onze equipe jou graag helpen bij eventuele problemen. Ieder van ons heeft het recht om fouten te maken maar ook ieder van ons heeft de plicht eventuele fouten te melden en te herstellen! Je hoeft niet te leren met vallen en opstaan. Vraag liefst op voorhand uitleg, zo kunnen misverstanden en fouten voorkomen worden. Wij gunnen je de nodige tijd om je aan te passen. We wensen je alvast een aangename en leerrijke stageperiode!!!
Namens de ganse equipe
Hij die niets kent, heeft niets lief, Hij die niets kan, begrijpt niets. Hij die niet begrijpt, heeft geen waarden. Maar hij die begrijpt, heeft ook lief, neemt waar, schouwt,… Hoe meer iets gekend wordt, Des te groter is de liefde. Paracelsus
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
4
1 Voorstelling van de eenheid 1.1 De architectuur De Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis (PAAZ) bestaat uit een verblijfsafdeling en een afdeling dagbehandeling. De afdeling Psychiatrie of A.0 telt 30 bedden en bevindt zich in de A-Blok op nivo 0. De afdeling dagbehandeling telt 8 stoelen en vind je eveneens terug in de A-blok maar op nivo -1.
De afdeling telt 8 éénpersoonskamers 7 tweepersoonskamers 2 zalen met 4 bedden 2 isolatiekamers Het onderstaande grondplan geeft je een beeld over de indeling van onze afdeling. Het technische gedeelte omvat: Gespreksruimte Een spoelruimte Een linnenruimte Wc voor personeel en bezoekers Een bergruimte Een badkamer met elektrotechnisch bad Een afdelingskeuken voor de kooksessies
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
5
1.2 Het multidisciplinaire team Om een optimale zorgkwaliteit te verzekeren, gebeurt teamoverleg tussen verschillende disciplines over de situatie van elke patiënt.
Waarnemend verpleegkundig diensthoofd
Medisch diensthoofd Dr. Ieven
Jos Cruysbergs
Sociale dienst
Verpleegkundigen
Psycholoog
Revalidatie ergo/ kiné
Studenten verpleegkunde
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
6
Medisch team
Vroedkundig/ Verpleegkundig team
Neuropsychiater – Hoofdgeneesheer PAAZ
Dr. Rudi Ieven
Neuropsychiater
Dr. Jaak Geutjens
Liaisonpsychiatrie
Dr. Els Dewaet
Middenkaderverpleegkundige
Heidi Jannis
Hoofdverpleegkundige Waarnemend hoofdverpleegkundige
Jos Huibers Jos Cruysbergs
Verpleegkundigen, logistieke assistenten Stagementoren PAAZ
Erwin Haex Nancy Bergmans Ria Cuyvers Marleen Jordens Mieke Tielens
Psychiatrische dagbehandeling
Kirsten Kleijkens Nicole Hermans
Referentieverpleegkundigen Isolatie – Fixatie - DDG-trainer
Erwin Haex
MPG
Jos Cruysberghs
Patiëntentoewijzing- verpleegkundige diagnostiek
Paramedisch team
Andere medewerkers
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Kinésitherapie
Paul Buedts en team
Ergotherapie
Ilse Engelen Ann Dreesen
Psychologen
Kristof Van Baekel Esther Beckers Sarah Mangelschots Laure Rubens
Socio-maatschappelijke dienst
Rob Louwies
Pastorale dienst Onderhoud Externe diensten
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
7
1.2.1 Medisch team Het medisch beleid is in handen van de neuropsychiaters. Zij beslissen tot opname, doen intake en diagnosestelling, stellen samen met het team een behandelingsstrategie op en bepalen het ontslag. Er kan ook steeds consult aangevraagd worden van om het even welke medische discipline via de behandelende geneesheer. De psychiaters zijn dagelijks aanwezig op de afdeling om waar nodig de behandeling bij te sturen. Familieleden van de patiënten kunnen altijd een afspraak maken met de psychiater. Dit kan via de verpleegkundigen of via de telefoon..
1.2.2 Verpleegkundig team De verpleegkundigen staan onder leiding van de hoofdverpleegkundige, Jos Huibers. Zij staan 24u/dag ter beschikking van de patiënten. De patiënten kunnen op hen beroep doen voor verpleegkundige en verzorgende handelingen. Ook voor een gesprek of informatie over de opname en het dagdagelijkse gebeuren binnen de afdeling kunnen de patiënten bij de verpleegkundigen terecht. Meer nog dan alle andere medewerkers zijn de verpleegkundigen de draaischijf in het afdelingsgebeuren. Op de afdeling is de zorg voor de patiënt georganiseerd volgens het systeem van patiëntentoewijzing. Dit is een organisatievorm waarbij de verpleegkundige verantwoordelijkheid voor een patiënt onverdeeld toegewezen wordt aan één verpleegkundige. Op de afdeling spreken we over “individuele verpleegkundige”. De individuele verpleegkundige is voor de coördinatie van de totaalzorg. Hij/ Zij ziet er ook op toe dat de verschillende verpleegkundige interventies gericht zijn op hetzelfde doel en ook zo uitgevoerd worden. Het team engageert zich ook om studentverpleegkundigen te begeleiden tijdens hun stage. Hiervoor zijn ook stagementoren op de afdeling aanwezig.
1.2.3 Kinesitherapeuten De kinésisten zijn verbonden aan het ziekenhuis en zijn dagelijks te bereiken. Er zijn behandelingen die voorgeschreven zijn door de dokter, maar ook vaste groepssessies met aandacht voor beweging en het werken aan de fysieke conditie zijn van toepassing. Zij benaderen de patiënt via het ingrijpen van processen van het zenuwstelsel, waarvan men veronderstelt dat ze de somatische basis van de psychische beleving uitmaken, en het ingrijpen in interactie van de mens en zijn psychosociale omgeving. Er wordt gedaan aan warmteontwikkelingen, elektrotherapie, massage en actieve en passieve mobilisaties.
1.2.4 Ergotherapeuten De ergotherapeuten bieden elke weekdag een gevarieerd aanbod van therapieën. Deze therapieën beogen het terugwinnen van een zo optimaal mogelijk functioneren in leef-, werk- en ontspanningssituaties. In samenspraak met de ergotherapeuten wordt een zo persoonlijk mogelijk therapieprogramma opgesteld. De belangrijkste functies zijn De gedragsobservatie welke een bijdrage kunnen leveren voor het stellen van de diagnose Het werken in groep heeft een stabiliserend, reactiverend en resocialiserend effect op de patiënt Het zichzelf en de maatschappij beter leren kennen via de krea-groepen Oefenterrein om gedragsveranderingen in groep uit te proberen Ontspanning
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
8
Men maakt gebruik van de volgende therapieën: Muziekrelaxatie: lichamelijke en psychische ontspanning door middel van muziek Krea-groep: via materiaal, muziek of spelvorm wordt er inzichtelijk gewerkt Afdelingswerk: ondersteunen van het therapeutisch kader, info-uurtje, bezinning… Ambachtelijke ergotherapie: gericht op de werkhouding Groepswerk: gericht op samenwerking, sociale aspecten, omgangsvormen, inzichtelijk werken naar relaties met anderen Individuele therapie Na elke therapiesessie volgt een groepsbespreking naar inhoud en doelstellingen. Voor elke patiënt kunnen de doelstellingen veranderen en/ of specifieker zijn, afhankelijk van het te bereiken doel. De keuze van de activiteit wordt bepaald door de therapeutische doelstellingen, de interesse van het individu en zijn of haar mogelijkheden. De vertrouwensrelatie met de patiënt staat centraal. Er is geen verplichte deelname, wel wordt het steeds voorgesteld aan de patiënt en soms sterk aanbevolen.
1.2.5 Psychologen De psychologen zijn elke dag aanwezig op de afdeling. Door middel van individuele gesprekken of gesprekken samen met de familie kan de psycholoog de patiënt bijstaan in het verkennen van problemen, helpen zoeken naar gepaste oplossingen, helpen verwerken van nare ervaringen,… Indien nodig neemt de psycholoog testen af om een beter inzicht te krijgen in de problemen waarmee de patiënten geconfronteerd worden. Kristof Van Baekel : Werkt binnen de PAAZ Esther Beckers: Werkt binnen de PAAZ en binnen de dagkliniek van de psychiatrie. Sarah Mangelschots: coördinator therapeutisch project Laure Rubens: Werkt onder leiding van de kinderpsychiater van de k-dienst te Genk. Werkt vooral poliklinisch, doet consultaties op de dienst Pediatrie en doet begeleiding van adolescenten op de PAAZ. Het takenpakket van de psychologen bestaat uit: Individuele psychodiagnostiek en psychotherapie Groepstherapie. Groepen worden ingedeeld naar pathologie Deelname aan werkvergadering Deelname aan teamvergadering. Hierin rapporteren de psychologen omtrent de psychodiagnostische gegevens of therapeutische interventies bij de opgenomen patiënten Deelname aan de briefing met de verpleegkundigen Coachen van de verpleegkundigen op vraag Partnerrelatietherapie of support van de familie Deelname aan de tweejaarlijkse algemene afdelingsvergadering en aan het tweemaandelijkse stafoverleg Inzet naar navormingsactiviteiten Vertegenwoordiging naar externe organisaties of activiteiten Poliklinische nazorg na indicatiestelling door psychiaters
1.2.6 Socio-maatschappelijk werker Door sociaal onderzoek heeft de sociale dienst een bijdrage in de diagnostiek. Ook heeft hij een bijdrage in de behandeling door het opzetten van tal van begeleidingsprogramma’s. Andere taken zijn: Materiële en administratieve hulpverlening Geven van informatie A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
9
Justitiële begeleiding Conflictbemiddeling Ontslagbegeleiding
1.2.7 Pastorale 1.2.8 Onderhoud Wisselend personeel.
1.2.9 Externe diensten Ook buiten het ziekenhuis werkt men samen met verschillende instanties. Hier spreekt men van extern overleg. L.P.O. o Dit is het Limburgs PAAZ Overleg, samenwerking met de PAAZ van Genk, Hasselt, Heusden en Overpelt o Bij dit overleg bespreekt men de registratie en de organisatie. Men gaat na hoe men in de sector de belangen kan verdedigen en hoe men kan verkennen INTERDISCIPLINAIR PAAZ-OVERLEG o Gebeurt tussen de vertegenwoordigers van de verschillende disciplines van de verschillende PAAZ-diensten SPIL = Samenwerking Psychiatrische Initiatieven Limburg o Bestuurlijke participatie in het overlegplatform voor de integratie van de Limburgse psychiatrische diensten SPIL-WERKGROEPEN o De hoofdverpleegkundige en socio-maatschappelijk werker zetelen in de werkgroep van psychiatrische thuiszorg SIT-VERGADERING o Gestructureerde interdisciplinaire vergadering rond een patiënt. De maatschappelijk werker neemt niet zelf het initiatief van de vergadering, maar neemt er wel aan deel. Het initiatief wordt genomen door de SIT-verantwoordelijke van de gemeente THERAPEUTISCHE PROJECTEN o Het samenbrengen van alle actoren die zorg geven aan zorgpatiënten, met het doel de werking op elkaar af te stemmen en de patiënt te stimuleren om zorg/behandeling te ontvangen. Verder is er een externe samenwerking met zowat alle diensten van de eerste lijnszorg. Dit gaat van maaltijdbedeling tot rechtbanken. Ook is er een nauw overleg tussen de scholen voor verpleegkunde en de afdeling.
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
10
1.3 De patiëntenpopulatie Het gaat hier vooral om psychiatrische patiënten of mensen met psychosociale problemen waar ambulante hulp ontoereikend is. Ze zijn in één of meerdere gebieden van hun leven vastgelopen. Er worden patiënten in acute crisissituaties opgenomen. Patiënten die hier niet behandeld kunnen worden, worden doorverwezen naar gespecialiseerde centra. Patiënten die in “de wet tot bescherming van de persoon van de geesteszieken” verkeren, worden niet opgenomen op deze afdeling. Dit wegens het “open karakter” van onze afdeling. Patiënten met drugsproblemen worden bijgestaan in de detoxicatiefase en nadien worden zij doorverwezen naar speciale settings. De afdeling is niet opgesplitst in aparte units. Al de patiënten komen samen in één leefgroep. Voor het therapeutisch gebeuren is er wel een opsplitsing in 3 groepen: Groep A: Ik-opbouwend Groep B: Beperkte ik-opbouw Groep R: Ik-behoud Hierover krijg je meer uitleg tijdens je stage.
2 Taakinhoud en taakverdeling 2.1
Organisatie van de verpleegzorg
De verpleegkundigen werken volgens een vast uurrooster met een minimum bezetting.
M
07.00 tot 15.06 u
3 verpleegkundigen
D
07.54 tot 16.00 u
Hoofdverpleegkundige of verantwoordelijke
D activiteitenbegeleiding
08.30 tot 16.36 u
1 verpleegkundige
L
13.54 tot 22.00 u
2 verpleegkundigen
N
21.42 tot 07.12 u
1 verpleegkundige
Er wordt gewerkt in een ploegensysteem waarbij een lange week en een korte week gewerkt wordt. Wat de uurregeling betreft hebben we ervoor gekozen om deze op te maken volgens de regels van een “gezonde uurrooster” vb. geen vroege dienst na late shift. Er is een vast terugkerend patroon. Het voordeel hiervan is dat men reeds maanden op voorhand familiale zaken kan regelen. Hier kan ook van afgeweken worden, zolang het maar gebeurt in samenspraak met de hoofdverpleegkundige en zolang de bezetting gerespecteerd wordt. De vroege diensten zijn verantwoordelijk voor de verpleegkundige taken. De verpleegkundige in dagdienst staat in voor de begeleidende activiteiten. De verpleegkundigen van de afdeling zorgen niet alleen voor de opgenomen patiënt maar ook voor de opvang van de familieleden. De verpleegkundige staat model voor de patiënt, geeft normen en grenzen aan, troost, stimuleert en moedigt aan. Hij/ zij zorgt voor een uitnodigende omgeving.
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
11
Het verpleegteam heeft zowel formele als informele gesprekken met de patiënten. De formele gesprekken zijn systematisch en zijn gericht op een bepaald doel. Deze gesprekken zetten aan tot reflectie en nadenken over de moeilijkheden. De informele gesprekken hebben een socialiserende functie. De verpleegkundige zorg is voornamelijk gericht op het activeren van de patiënten. Een tweede belangrijk aspect is het begeleiden van patiënten in hun activiteiten. De verpleegkundigen zorgen door hun werk voor de nodige observaties. Dit om het beleid rond de patiënt te ondersteunen en bij te sturen. Vaak zijn de verpleegkundigen de belangenbehartigers van de patiënt. Aan het hoofd van het team staat de hoofdverpleegkundige. Hij zorgt voor de taakverdeling, gesteund op het principe van de patiëntentoewijzing en integrerende verpleging. De taakverdelingen vindt men terug in het takenboek achter de balie. Vroege dienst of M 07.00 u
Overdracht van de dienst Briefing van de toegewezen patiënten
07.12 u
Inzage dossiers Nieuwe opnames Controles
07.30 u
2 verpleegkundigen start met de verzorging ondersteunen en overnemen van zorg bij patiënten met zelfzorgtekort eventuele wondverzorgingen patiënten stimuleren om bedden op te maken 1 verpleegkundige wekt de patiënten bloedafname nemen van bloeddrukken (dagelijks) controle medicatie infuustherapie voorbereiding voor onderzoeken halen van ontbijtkar in de keuken
08.00 u
2 verpleegkundigen hulp bij ontbijt in de refter medicatie ronddelen en controle op inname 1 van de 2 verpleegkundigen toezicht bij het eten toezicht bij de orde van de refter
09.00 u
Overdracht van de patiënten samen met de hoofdverpleegkundige enkel op maandag Verpleegkundige die instaat voor de medicatie blijft achter de balie
09.30 u
Verdere verzorging van de patiënten In orde brengen van de kamers Contact met de patiënten is van groot belang Orde utility Inspuitingen en infusen volgens patiëntentoewijzing Zorgen dat de patiënten de refter terug in orde brengen voor het middagmaal
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
12
11.30 u
Middagmaal voor de vroege dienst
12.00 u
Etenskar halen Hulp in de refter Eventuele hulp met eten Medicatie uitdelen en controle op inname Hulp en toezicht bij de orde van de refter
13.00 u
Patiënten eventueel in bed helpen voor een kleine middagpauze Invullen van patiëntendossiers Administratief werk o.a. MPG-registratie, bestellingen, maken van afspraken
14.00 u
Overdracht naar late dienst. De toegewezen verpleegkundige geeft uitleg. Nieuwe patiënten worden voorgesteld door de verantwoordelijke verpleegkundige. Op donderdag is er een algemene patiëntenbespreking door het volledige multidisciplinaire team, dit van 13u30 tot 15u00 Opnames worden door de verpleegkundige gedaan die de kamers toegewezen kreeg Maken van anamneseverslag Uitleggen van de leefregels Kennismaking met de afdeling Afwerken van dossiers
Dagdienst of D 08.30 u
Eetlijsten invullen met behulp van de palmtop Doornemen therapieafspraken (kooktherapie, winkelen, uitstap, mediabespreking,…)
09.00 u
Patiëntenvergadering
09.30 u
Therapieën volgens gemaakte afspraken Maandag Weekplanning maken met de patiënten - weekendbespreking Dinsdag Kooktherapie tot 13u00 Donderdag Kooktherapie tot 13u00 Alle dagen Wandelen, winkelen, gesprektherapieën
12.00 u
Eten verpleegkundigen
12.30 u
Therapie volgens afspraak
Late dienst of L 14.30 u
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
1 verpleegkundige Halen van apotheek Aanvullen van reservekast Controle van medicatie Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
13
Andere verpleegkundige Brengt kamers in orde van de ontslagen patiënten Brengt administratie in orde Houdt toezicht op de patiënten Op vrijdag: Controle van de reservekast 16.00 u
Verzorging van bedlegerige patiënten Alles in orde brengen voor het avondmaal
17.00 u
Halen van etenskar Avondmaal toezicht en hulp Uitdelen van medicatie en controle op inname Toezicht op orde in de refter, op afwas in de keuken en eventuele hulp
18.00 u
Bezoek Eten verpleegkundigen Administratief werk Toezicht aan de balie
20.30 u
Einde bezoek Patiënten installeren voor de nacht Avondmedicatie en controle op inname Eventuele opnames in orde brengen
21.42 u Nachtdienst of N 21.42 u
Overdracht naar de late dienst
Overdracht Ronddelen nachtmedicatie en controle inname Comfortronde patiënten Controle of alle deuren en ramen gesloten zijn
23. 00 u
Sluiten van dagzaal en rookzaal
na 23.00 u
Medicatie klaarzetten voor de hele dag Controle van de voedingslijst Op regelmatige tijdstippen toeren Controle van slaapgewoontes Verzorging van de patiënten, eventuele wisselhouding Toedienen van medicatie Controle van infusen Invullen van verpleegdossiers Plannen van ontslagen via Pc en ontslagboek
07.00 u
Overdracht naar vroege dienst
NOTA Deze dagindeling is een richtgegeven. Elke opname of onvoorzien ontslag dient men binnen deze uurregeling te plannen door aanpassingen van de werkplanning. De enige vastliggende uren zijn de bezoekuren. A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
14
3 Aandachtspunten 3.1 De opname De patiënten worden hier vrijwillig opgenomen of na verwijzing. Gedwongen opnames worden niet gedaan. De aanmelding van de patiënten gebeurt meestal zonder voorafgaande aankondiging, hetzij in crisistoestand, hetzij op verzoek van de huisarts of behandelende arts. Doordat de dienst hoofdzakelijk functioneert als crisisopnamedienst krijgt men vaak te maken met een plots beddentekort. De psychiater heeft meestal het eerst contact met de patiënt op de spoedopname na verwijzing door de huisarts of door de behandelende geneesheer. De patiënt kan ook opgenomen worden na verwijzing door de psychiater van de eigen instelling. Dit gebeurt altijd na een voorafgaand gesprek. Een derde mogelijkheid is dat de patiënt reeds op een andere afdeling verbleef en van daaruit, na consult door de liaisonpsychiater, doorverwezen wordt naar de PAAZ. Hier zorgen de verpleegkundigen voor de transfer van de patiënt. Na de beslissing tot opname wordt de patiënt toegewezen aan de verpleegkundigen van de afdeling. Zij voeren de volgende taken uit: Opmaken van de anamnese: bij de anamnese, en gedurende de hele periode van opname, wordt gebruik gemaakt van het GENOGRAM en geeft men de LEVENSLIJN van de patiënt weer. Het genogram is een schematische voorstelling van een gezin. Het geeft de onderlinge relaties tussen de verschillende gezinsleden weer. Door de levenslijn van de patiënt uit te tekenen vanaf de geboorte tot het heden is het mogelijk een dynamisch verloop van de gebeurtenissen in beeld te krijgen en de eventuele moeilijkheden binnen een gezin te herkennen. Meer informatie betreffende het gebruik van het genogram en de levenslijn vindt men op de afdeling in de “Integratieopdracht” van Erwin Haex Samenstellen van het verpleegdossier Verwittigen van de psychiater Voorleggen van patiëntendossier aan de psychiater Uitleggen van de leefregels aan de patiënt Voorstellen van de patiënt aan de leefgroep Voorstellen van de patiënt aan de teamleden Geven van een rondleiding op de afdeling Doorgeven van de nodige gegevens aan de keuken Noteren in opnameboek met vermelding van o Opnamenummer per maand o Opnamenummer van het jaar o Patiëntensticker o Reden van opname Nadat de psychiater contact opgenomen heeft met de patiënt wordt een eerste behandelingsplan opgesteld, vooral vanuit medisch oogpunt. Nadien wordt er ook een behandelingsplan opgesteld vanuit het multidisciplinair team.
3.2 De behandelingen Wanneer een patiënt opgenomen is op de afdeling en gemotiveerd is voor behandeling, is het vaak eerst nodig dat de patiënt lichamelijk en geestelijk op krachten komt. Eerder kan hij/ zij niet op een adequate manier deelnemen aan de groepstherapieën en individuele therapieën. De mogelijkheid bestaat dat hij/ zij gedurende enkele dagen gaat rusten, eventueel met hulp van medicijnen. De patiënten kunnen ook elke dag de psychiater spreken indien zij dat wensen. Is de patiënt wel in de mogelijkheid om deel te nemen aan de therapieën, dan begint hij/ zij met een kennismakingsweek. Zo leert de patiënt het therapieaanbod kennen.
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
15
Het doel van alle therapieën is om meer inzicht te krijgen in de moeilijkheden waarmee de patiënt te maken heeft. Zo gaat men proberen deze moeilijkheden op te lossen of er beter leren mee om te gaan. Elke maandagochtend komt de hele patiëntengroep samen om een gestructureerd weekprogramma op te stellen. In dit weekprogramma zitten activiteiten waarbij de verpleegkundige, de ergotherapeut, de sociale dienst, de kinésisten en/ of de psycholoog sessieaanbieder is. Dit programma loopt van maandagochtend tot vrijdagavond. Er wordt verwacht dat men deelneemt aan de groepsactiviteiten van zijn groep in de voormiddag, en in de namiddag aan ten minste 1 activiteit op vrijwillige basis deelneemt. Gesprekstherapieën, psychotherapieën en individuele therapieën worden door de psychiater en psychologe bepaald. Zij bespreken dit samen. Sociale begeleiding wordt aangeboden door de socio maatschappelijk werker. Kinesitherapie wordt zowel individueel als in groepssessies aangeboden. Tijdens al deze therapievormen is het van zeer groot belang dat er een goede gedragsobservatie gebeurt. De observaties worden nadien besproken in het multidisciplinaire overleg. Een wederzijds respect voor de inbreng van de verschillende disciplines is van zeer groot belang! De observatie vanuit verschillende perspectieven is van belang voor het vormen van een totaalbeeld van de patiënt.
3.3 Het verpleegdossier Hier wordt gebruik gemaakt van het elektronisch verpleegdossier. Je krijgt bij de aanvang een gebruikerscode en een paswoord. Het paswoord kan best aangepast worden. Dit kan je zelf doen. Je komt dit te weten in de opleiding “Elektronisch verpleegdossier”. Deze code en het paswoord dien je ten allen tijden te gebruiken bij het invullen van het verpleegdossier. Deze twee items vallen onder het beroepsgeheim.
3.4 Dagboek Elke dag opnieuw, meestal in de namiddag, wordt dit boek ingevuld door de hoofdverpleegkundige of de verantwoordelijke. Men vindt hierin de volgende gegevens: De patiëntentoewijzing De taken van de verpleegkundige o Hulp in de refter o Hulp bij de therapieën o Therapieën en bijstand o Verantwoordelijke voor de medicatie Melding van eventuele opname die dag
3.5 Bezoekuren De bezoekuren op de A-dienst verschillen met de bezoekuren die voor de rest van het ziekenhuis gelden. Er kunnen uitzonderingen op deze uren aangevraagd worden bij de hoofdverpleegkundige. De bezoekuren zijn de volgende Elke avond van 18u00 tot 20u30 Op woensdag, zaterdag, zon- en feestdagen is er ook bezoek in de namiddag van 14u00 tot 16u00 De patiënten hebben geen telefoon op de kamer. Er is wel een telefooncel op de afdeling. Men kan de patiënten ook opbellen via deze telefoon. Dit gebeurt liefst voor 09u30 en tussen 12u30 en 14u30, of na 16u00. Deze uren dienen gerespecteerd te worden daar er op de andere momenten van de dag therapieën bezig zijn.
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
16
4 Leerkansen Naast het uitoefenen van basiszorg en andere verpleegtechnische handelingen zijn de volgende interventies belangrijk: Leren observeren van de zorgvrager in zijn totaliteit o Gericht observeren van verbaal en non-verbaal gedrag o Observeren in functie van het totaal functioneren van de patiënt, in functie van de totale patiëntenproblematiek Gegevens leren verzamelen door samenwerking met andere teamleden of de patiënt en zijn familie, of door het gebruik van het patiëntendossier Leren interpreteren van de verzamelde gegevens Leren rapporteren o Observaties correct en gestructureerd kunnen formuleren, zowel schriftelijk als mondeling Leren organiseren Psychopathologieën leren herkennen Medicatiebeleid o Juiste tijdstip, juiste medicatie in de juiste vorm en in de juiste dosis toedienen aan de juiste patiënt o Richtlijnen/ procedures noodkast o Richtlijnen/ procedures verdovende medicatie Inzicht verwerven in de afdelingswerking en de verschillende soorten behandelingen Psychiatrisch verpleegkundige interventies uitvoeren volgens de afspraken en de visie van de afdeling o Intensieve, individuele begeleiding met indien nodig structuurprogramma’s o Verpleging van de geïsoleerde, gefixeerde patiënt volgens afspraken o Verzorgende taken Lichaamsverzorging, ADL training, stimulatie zelfzorg Slaap-waakhygiëne Medicatiebeheer Gezonde voeding Lichaamsbeweging Vochtbalans o Aanwezig zijn bij het totaal functioneren van de patiënt o Vertrouwensrelatie opbouwen Actief luisteren Actieve ondersteuning Empatische houding o Gespreksbegeleiding o Stimuleren van patiënten tot deelname aan de verschillende therapieën o De onthaalfunctie Eerste opvang en begeleiding Kennismaking Opname – anamnese Rondleiding en info over de afdeling o Opvang van bezoek Bezoek beluisteren Bezoek informeren o Afdelingsafspraken bewaken en zorgen dat deze afspraken duidelijk zijn o Voorbereiding ontslag patiënt A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
17
Toepassen van systeem van patiëntentoewijzing Actieve deelname en inbreng tijdens de verschillende overlegmomenten, zowel disciplinair als interdisciplinair o Activiteitenbegeleiding Grenzen stellen Realiteitsoriëntatie Angstreductie … Sociale vaardigheden t.o.v. de zorgvrager leren ontwikkelen, opbouwen o Leren op een correcte manier een gesprek te voeren met de patiënt door vragen te stellen, actief te luisteren en informatie te geven aan de patiënt o Leren een leefgroep zorgvragers te begeleiden Sociale vaardigheden t.o.v. een team leren ontwikkelen, opbouwen o Contactname, integratie in het team o Inzicht verwerven in de samenwerkingsverbanden binnen het team Administratief o Correct gebruik van verpleegkundig dossier o Correcte, gestructureerde formulering van de gegevens o Registratie MPG o Ontslagprocedure o Gebruik van resultatenviewer, intranet, … o Bereikbaarheid geneesheren o Verschillende procedures binnen het ziekenhuis en binnen de afdeling weten te vinden en kunnen toepassen o o
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
18
5 Verwachtingen De stageperiode is een ideale gelegenheid om zicht te krijgen op al de aspecten van het verpleegkundig werk.. De werkverdeling op de afdeling is georganiseerd volgens het principe van de totaalzorg. Het is van belang dat men zicht krijgt op de wisselwerking tussen de verschillende disciplines. Een goed teamwork komt de totaalzorg van de patiënt alleen maar ten goede. Men krijgt voldoende gelegenheid om verpleegtechnische handelingen in de praktijk te oefenen. Belangrijker nog is het leren toepassen van sociale vaardigheden t.o.v. de zorgvrager, de familie en het hele team. Ook zal men kennis maken met verschillende psychopathologieën en verschillende soorten van therapieën. Je kan altijd met al je vragen bij de hoofdverpleegkundige, verpleegkundigen en artsen terecht. De grootste bron van informatie zijn de verpleegkundigen! Neem steeds je eigen leerproces in handen. Probeer na een korte inwerkperiode inzicht te krijgen in de werking van de dienst. Er wordt verwacht dat men zo veel mogelijk initiatief neemt tot vragen stellen en observeren. Heb je fouten gemaakt, geef ze dan zo snel mogelijk te kennen. Bespreek de fouten en weet waar je in de toekomst op moet letten Je kan uitleg en advies vragen maar heb er wel begrip voor dat dit in crisissituaties niet altijd mogelijk is. Neem verantwoordelijkheid op eigen niveau. Tact, voorkomendheid, vriendelijkheid t.o.v. patiënten en familie is vanzelfsprekend. Natuurlijk en spontaan contact met alle leden van het team, met respect voor ieders werk, is een noodzaak. Wees betrouwbaar. Respecteer het beroepsgeheim. Aandacht hiervoor siert je verpleegkundige persoonlijkheid. Informeer je voldoende alvorens een taak aan te vatten. Tracht zo snel mogelijk en zo goed mogelijk zelfstandig te werken, maar vraag tijdig om advies. Toon hierbij organisatietalent en geef blijk van een vlotte aanpak. Denk mee in moeilijke situaties. Toon initiatief en blijf niet steeds wachten op aanwijzingen. Breng eigen ideeën naar voor. Geef blijk van een ruim observatievermogen. Observeer de patiënt continu en pak een alarmsituatie onmiddellijk aan. Heb aandacht voor de achterliggende symptomen! Wees stipt, gebruik een correcte taal, zorg voor een verzorgd uiterlijk. Tracht de vaardigheid te ontwikkelen om leren om te gaan met de beperkingen van de realiteit. Leer te rapporteren, zowel schriftelijk (verpleegdossier) als mondeling (naar teamverantwoordelijke, arts, tijdens briefing). Discussie of vraagstelling gebeurt op de juiste plaats en op het juiste tijdstip. Dit is dus niet op de kamer van de patiënt. Handhygiëne is zeer belangrijk omwille van het risico voor kruisinfecties. Ringen, kunstnagels, armbanden en polshorloges zijn verboden (procedure handhygiëne) o Na iedere zorg bij een patiënt of bij het verlaten van de kamer steeds de handen wassen en/ of insmeren met Alcoderm-gel voordat je andere acties onderneemt. Patiënten hebben recht op privacy: sluit de deuren en de (tussen)gordijnen tijdens de verzorging. Spreek de patiënten eervol en tactvol aan. Patiënten bevinden zich in een afhankelijke positie: hygiëne, kleden, verplaatsen, continentie, voeding,… al deze facetten vragen om een respectvolle benadering. Verwerf voldoende inzicht in de verschillende ziektebeelden.
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]
19
Veel succes vanwege het team van de Paaz
A0 - Studenten - 0909 +32 11 826 233
Ann Leemans & Tine Nelis • Stafmedewerkers ZE & ZOE
[email protected] •
[email protected]