Introductie Wet BOPZ Helga Saez, 24 september 2014
Wet BOPZ •
In werking getreden in 1994
•
Doel: rechtsbescherming van onvrijwillig opgenomen cliënten
1
Onderdelen Wet BOPZ (1) •
1. Definities/begrippen
•
2. Vormen van gedwongen opname
•
3. Rechten van de cliënt
•
4. Verlof en ontslag
•
5. Cliënten voor wie de Minister van Justitie medeverantwoordelijkheid draagt
•
6. Administratieve bepalingen en voorschriften
Onderdelen Wet BOPZ (2) •
7. Rol Patiënten Vertrouwens Persoon (PVP)
•
8. Opneming in een zwakzinnigeninrichting of verpleeghuis
•
9. Taak inspectie voor de gezondheidszorg
•
10. Taak Openbaar Ministerie
•
11. Strafbepalingen
2
Vormen van gedwongen opname •
In Bewaring Stelling (IBS)
•
Rechterlijke Machtiging (RM): - voorlopige machtiging - machtiging tot voortgezet verblijf - machtiging op eigen verzoek - voorwaardelijke machtiging
Voorwaarden •
(Vermoeden van) psychiatrische stoornis
•
Gevaar
•
Causaal verband
•
Geen alternatief
•
Niet de nodige bereidheid, 12 jaar
> art. 2 e.v. BOPZ
3
Geneeskundige Verklaring •
Volgens de wet bij IBS: elke arts - Jurisprudentie: Psychiater
•
RM: Psychiater
Gevaar •
Zichzelf letsel toe brengen (incl. suïcide)
•
Een ander letsel toe brengen
•
Agressie over zichzelf af te roepen
•
Zichzelf verwaarlozen of maatschappelijk ten ondergaan
•
Algemene veiligheid
•
Psychische gezondheid van anderen
4
Inbewaringstelling •
Voorwaarden:
-
Betrokkene veroorzaakt onmiddellijk gevaar
-
Vermoeden van geestesstoornis
-
Gevaar kan alleen worden afgewend door gedwongen opname
-
Betrokkene is niet bereid tot vrijwillige opname
Inbewaringstelling •
Werkwijze: - Psychiater schrijft Geneeskundige Verklaring uit - Burgemeester bepaalt of IBS noodzakelijk is en gelast de opname - Patiënt krijgt advocaat toegewezen - Binnen 5 werkdagen rechtzitting (op de afdeling): rechter beoordeelt of IBS bekrachtigd wordt. - Maximaal 3 weken
5
Voorlopige machtiging (nieuwe RM ) Voorwaarden:
-
Geestesstoornis veroorzaakt gevaar (causaal verband)
-
Gevaar kan worden afgewend door opname in psychiatrisch ziekenhuis
-
Geen bereidheid tot vrijwillige opname
Voorlopige machtiging (nieuwe RM ) •
Werkwijze
-
Geneeskundige verklaring door psychiater
-
Patiënt krijgt advocaat toegewezen
-
Rechtzitting thuis of op de afdeling: rechter beslist
-
Maximaal 6 maanden
6
Machtiging tot voortgezet verblijf (verlenging RM) •
Voorwaarden:
-
Stoornis van de geestvermogens is nog aanwezig en veroorzaakt nog steeds gevaar
-
Gevaar kan niet buiten het ziekenhuis worden afgewend
-
Verblijf kan niet op vrijwillige basis worden voortgezet
Machtiging tot voortgezet verblijf (verlenging RM) •
Werkwijze:
-
Zelfde als bij voorlopige machtiging
-
Behandelplan en voortgangsverslag
-
Maximale duur: 1 jaar
7
Voorwaardelijke machtiging • Voorwaarden: - Door een psychische stoornis is er gevaar - Onder bepaalde voorwaarden kan het gevaar buiten het psychiatrisch ziekenhuis worden afgewend (medicatie inname)
• vereist: - Geneeskundige verklaring door psychiater - Behandelplan met daarin de concrete voorwaarden - Blijk van overeenstemming
Conversie •
Geneesheer-directeur doet betrokkene opnemen als het gevaar niet langer buiten de instelling kan worden afgewend
•
Geneesheer-directeur kan betrokken doen opnemen wanneer deze de gestelde voorwaarden niet naleeft of op verzoek van betrokkene
8
Toepassing M & M Nood
•
Afzondering, separatie, fixatie, medicatie, vocht/voeding
•
Tijdelijke noodsituatie
•
Voortvloeiend uit stoornis
•
Maximaal 7 dagen
•
Melden
> art 39 BOPZ
Dwangbehandeling •
Verzet van de patiënt
•
Volstrekt noodzakelijk
•
Gevaar voor patiënt of anderen
•
Gevaar binnen redelijke termijn wegnemen
•
Voortvloeiend uit de stoornis
•
Melden
9
Dwangbehandeling/redelijke termijn •
Schriftelijke beslissing behandelaar
•
Maximaal 3 maanden
•
Afschrift aan geneesheer-directeur
•
Binnen 6 maanden na afloop voortzetting of opnieuw behandelen mogelijk
•
Termijn opnieuw max. 3 maanden
•
Schriftelijke beslissing geneesheer-directeur
Informatie aan familie, huisarts, e.a. •
Verantwoordelijke behandelaar
•
Overzicht huisregels en rechten
•
Dwangbehandeling
•
Verlof
•
(Voorwaardelijk) ontslag
•
Diverse gegevens aan Officier van Justitie en Inspectie (art58 BOPZ)
•
Middelen en maatregelen
10
Beperking van fundamentele rechten •
Post
•
Bezoek
•
Bewegingsvrijheid
•
Telefoonverkeer
> art. 40 BOPZ
Voorwaardelijk ontslag verlof •
Gevaar verminderd
•
Voorwaarden m.b.t. gedrag
•
Intrekken verlof/ voorw. Ontslag
> art. 45 e.v BOPZ
11
Ontslag •
Niet langer voldaan aan opname-criteria
•
Geldigheidsduur machtiging verstreken
•
Geen vordering door OvJ
•
Rechtbank heeft vordering afgewezen
•
Rechter beveelt ontslag
> art. 48 e.v. BOPZ
Nazorg
•
Onderdak
•
Financiën
•
Behoefte aan zorg door andere instelling
12
