Interview: vloeiende lijnen
W e k n o w people. A n d w e k n o w th e in d u s tr ie s w e s e rv ice : D re d g in g , M a r itim e , O ffs h o re , T u n n e lin g , Oil & Gas. T h a t is w h y iPS is y o u r q u a lifie d p a r t n e r in HR an d c re w in g s o lu tio n s . A b u s in e s s a s s o c ia te th a t t r u l y u n d e r s t a n d s y o u r needs. A n d ha s t h e p o w e r to m e e t t h e m . P o w e r f u l p e o p le a re o u r t o o ls and o u r tra d e . P e o p le t h a t get y o u r jo b done. W h e r e v e r and w h e n e v e r y o u need t h e m . A l l yo u have to do is give us a c a ll: +31 (0)10 4 4 7 94 94. O r v is it o u r b r a n d n e w w e b s it e : w w w . ip s p e r s o n n e l . c o m
iPS powerful people
In h o u d s o p g a v e
Bezoek ook onze website: www.swzonline. nl
12
Een duurzaam afscheid W a t is duurzaam ? In zijn a lg e m e e n h e id een
Special duurzaamheid
niet g e m a k ke lijk te b e a n tw o o rd e n v ra a g en zeker niet als h et betre kkin g he eft op
In deze s p e cial s c h rijft S W Z ove r lie t s treven naar
m aritiem e a c tiv iteite n . De u itge b reid e special
d u urza a m h e id in de m a ritie m e w e re ld . W e bekijken de
in dit n u m m e r b e s te e d t in een tie n ta l artik ele n
v o rd e rin g e n in s c h e e p s o n tw e rp e n , s c h e e p v a a rt en
a a n d a c h t aan dit o n d e rw e rp . Van duurzaam
s ch e e p s b o u w . N iet orig in eel, m aar w e l blijvend actueel.
o n tw e rp e n to t duurzaam b a g g eren , van beh an d e ling van b a lla s tw a te r to t duurzaam
42
Als er iets vloeit, dan zijn liet scBieepslijnen
vissen. Duurzaam is in elk geval mijn a fs c h e id als h o o fd red a c te ur. Ik had a a n g e g e ve n die fu n c tie niet lan g e r dan v ie r of vijf ja ar te
Het is to e v al, d a t de expositie V loe ie n de lijnen in
w ille n v e rv u llen . Het is nu VA ja a r g e w o rd e n
het M a ritie m M u s e u m in R otterdam eind
en d at is mooi g e w e e s t als je b e d e n kt dat ik
n o v e m b e r s a m e n vie l m et een s ym p osiu m o ve r het
hier op mijn 65ste aan begon.
bela ng van de s c h e e p s b o u w g e s c h ie d e n is . 'Je
V oor iem and met een u itg e spro ke n maritie m
kunt die g e s c h ie d e n is v a n u it te c h n is c h e hoek.
t e c h n is c h e a c h te rg ro n d w a s het maken van
b ekijken, m a a r h et is veel in te re s s a n te r om naar
dit blad iets heel anders. Het w a s even
de c o n te x t te kijken. W a t w a s er fin a n c ie e l-
w e n n e n , m a ar ik heb veel o p ge stoke n van het
e c o n o m is ch , b e d rijfs o rg a n is a to ris c h en cu ltu re e l aan de hand? W a n t
r e d a c t ie w e r k en het p ro d u ce re n van een
b e d r ijfs c u ltu u r bepa a ld e mede het bedrijfsbeleid, kijk m a a r n aar w e rv e n in
vakbla d. Ik heb een plezierige tijd g ehad en
N o o rd - en W e s t - N e d e r la n d ,’ zegt s a m e n s te lle r van de expositie Gerbrand
w il de r e d a c tie le d e n van S W Z M a ritim e , het
M oe ye s.
s e c r e ta r ia a t en de m e d e w e rk (s t)e rs van u itg e e fp a rtn e r M B P d a a rv o o r bedanken.
45
"Excellence
insealing solutions"
Ook g a a t mijn d ank uit n aar het b e s tu u r van de S tich tin g Schip en W e r f de Zee, dat mij v olledig steunde.
In het k ader van s c h e e p s b e s c h rijv in g e n zijn
M ijn opvolger, Ir, Hotze B oonstra, h ee ft een
de w e rv e n van ÏHC M e r w e d e in Kinderdijk,
nag en o e g identie ke a c h te rg ro n d en dat zal
H ardinxveld en Krim pen al reg e lm a tig v o o r
hem goed van pas komen. Ik w e n s hem veel
h et v o e tlic h t g ekom en. Echter dit maal komt
s u c c e s en plezier in zijn n ie u w e fu n c tie .
een w a t kleiner, m a ar zeker niet o n b e la n g rijk
Het is w e l jamm er, d a t d it a fs c h e id net in een
b e d rijfs o nd e rde e l, IHC Lagersmit, aan bod.
tu rb u le n te perio de v a lt nu onze u itg e e fp a rtn e r
Op vrijd a g 15 o k to b e r had ik het gen o eg e n
M B P fa illie t is. Dat bezorgt ons v eel extra
een bezoek te m ogen b rengen aan dit in novatie ve b e d rijf d a t v a n u it een nie uw e
w e r k en is een h a n d ic a p v o o r mijn opvolger.
lo ca tie w e r k t aan zijn passie: "E x c e lle n c e in sealing s o lu tion s ".
Rustig in w e rk e n is er niet bij. Op het m o m e n t d at dit stukje g e s ch re ve n w o r d t s ta at het
Verder in dit nummer
nog niet v a s t w ie het blad g a a t maken, m aar zeker is
2 4 6 12 14 18 22 24 28
Nieuws Maritieme markt Maand Maritiem Hoe weerbaar is duurzaam? Duurzame schepen voor een duurzame planeet Varen op vloeibaar (bio)methaan Sustainable Solutions for Tomorrow's World Green Shipping Requires Broad Horizon
IMO C02reductiemaatregelen
32 35 38 40 48 50
De duurzame mainport Rotterdam Uitdagingen voor het behandelen van ballastwater Varend ballastwater verwisselen Marine Steward Council: "Duurzaam vissen" MARS Report Verenigingsnieuws
d at het ja n u a rin u m m e r g e w o o n zal v e rs c hijne n . Ik w e n s u allen prettige fe e s td a g e n , een v o o rs p o e dig en gezond 2011 en dit blad met een nieu w e h o o fd re d a c te u r een v o o rtv a re n d e to eko m st. Ik heb d a a r alle v e rtro u w e n in, w a n t d at is al m ee r dan 130 jaa r gelukt. Ir. K ee s D irkse, h o o fd re d a c te u
Omslag: A rtist's im pression co nstru ctie luchtsm ering van de P -M A X air (foto Dan Ljungsvik, Stena Bulk)
Pnlot Tests of Breaking W aves aga list O ffshore W ind Turbine C om pleted M o r e th a n sixty re p re s e n ta tiv es o f the
as a proble m w ith o u t a
in te rn a tio n a l o ffs h o re w in d in du s try gath e re d
co n firm a tio n , so w e d evelo ped
last month at the Offshore W in d Seminar,
th ese p ilot m odel te sts w ith in our
organized by M A R IN and ECN. This sem in ar
o w n R&D.' For this purpose, a
in clu d e d a v isit to uniq ue m odel te sts in the
s p e cia l model w a s develo ped.
M A R IN fa c ilitie s of b reakin g w a v e s ag a in st
The initial results c o nfirm t h a t t h e
an o ffs ho re w in d tu rb in e .
to w e r can v ibra te due to the
Dr. Bas Buchner, V ice P resident o f M A R IN
breakin g w a v e s . E rik -Jan de Ridder,
and le a de r of its R e n e w a b le ENergy Team
the resp on sib le M A R IN P roje ct
(RENT): 'M A R IN w a n ts to co ntrib u te to the
M a n a g e r: 'W h e n a large w a v e hit
d e v e lo p m e n t of reliable o ffshore re n e w a b le
the turb in e , the t o w e r s ta rte d to
energy. B reakin g w a v e s can o c c u r quite often
v ib rate at its natural periods. A t
in the s h a llo w w a t e r a re a s of fixed w in d
nacelle level this resulted in large
tu rb ine s . The impulsiv e loading of breaking
horizontal a c c e le ra tio n s . The firs t
B reaking w ave on a w ind turbine scale m odel w ith re a lis tic fle x ib ility in
w a v e s m ig ht result in r e s o n a n t v ib ra tio n s of
o b se rv a tio n is t h a t t h e s e v a lu e s are
the M A R IN fa cilitie s during the Offshore w ind sem inar (p ictu re: M ARIN)
the s tru c tu re and can have s ig n ific a n t e ffe cts
large and w ill im p a c t the design
on the loads in the to w e r and a c c e le r a tio n s at
and o p e ra tio n of th e tu rb in e .” The te s t results
M A R I N ’s p a rtn e r ECN. A a r t van d e r Pal,
n acelle level. But w e did not w a n t to state this
w ill n o w be fu r t h e r analy zed t o g e t h e r w ith
M a n a g e r Integral W in d Turbine Design of ECN: 'B re a k in g w a v e loads can a ffe c t the extrem e and fa tig u e loads on v a rio u s parts of the t urb in e , a s p e cts th a t have not been studie d in detail so far.' Together w ith a n u m b e r of o th e r partners, M A R IN and ECN are in the p ro c e s s o f s tarting up a J o in t Industry P roje c t (JIP) w ith the ac ro n y m 'W iF i': W a v e im p a c ts on Fixed tu rb ine s . The o b je c tiv e of this JIP is to develo p a design m e th o d o lo g y fo r o ffshore w in d tu rb in e s th a t in c lu d es the e ffe c t of steep
B reaking w ave on a m onopile offshore platform in sh a llo w w a te r {foto's Flying Focus)
and b reakin g waves.
iia e r s k Ready fo r 1 8 ,0 0 0 Ten N ew biii Idlngs M a e r s k Line is in the fin al stages of
There are s p e c u la tio n s t h a t D a e w o o is in the
W ith s lo w e r s e rv ic e speeds e xpe cted to
n e go tiation w ith s h ipya rd s fo r a s eries of
market, but th e re is co m p e titio n fro m others
remain the norm, m ost ships in s erv ic e to d a y
18,000 teu co n ta in e rsh ips . Letters of intent
fro m South Korea, b ut none fro m China.
are co n sid e re d to be o v e r-p o w e re d .
could be signed before the end of the year.
M a e r s k pio n e e red the super-sized c o n ta in e r
The n e w b u ild in g s w o u ld a lm o s t c e rta in ly be
A c o n s id e ra b le a m o u n t of desig n w o r k still
ship w ith Emma M a e r s k (12,500 teu), w h ic h is
e a rm arke d f o r the A sia -E u ro p e tra d e s w h e re
has to be c o m p lete d , w ith s everal South
397 m long and 56.4 m w id e . The n e w ships
M a e r s k ’s s iste r c o m p a n y A P M Terminals
K orean y a rds in the runnin g fo r an o rd e r close
w o u ld be b igg e r both in length and breadth
w o u ld be w e ll- p o s itio n e d to install a n e w
to $ 2 billion. The ships w o u ld be of re v o lu
since th e re w o u ld be lim itations to c o n ta in e r
gen e ra tio n of c ra n e s at key fa c ilitie s to
tio n a ry design, w ith n e w pro p u lsio n system s
s ta c k heights.
handle th e s e leviathans.
and o t h e r t e c h n o lo g ic a l a d v a n c e s th a t w o u ld
Engines on the n e w ships w o u ld pro b ab ly be
S o u rc e : L lo yd 's L is t
c o n s id e ra b ly re d u ce slot costs and emissions.
s m a lle r th a n the 80,080 k W on Emma M aersk.
W isseling van de w acht In juni 2006 w e rd ir. C. (Kees) Dirkse benoem d
fraa ie uitgaven w a a rin re ge lm atig een
t o t h o o fd re d a c te u r van S W Z M a ritim e .
m aritiem e s e c to r o f s p e cia lism e aan de orde
M e t zijn kom st w e rd e n de inhoud, v o rm g e vin g
kwa m .
en indeling van het blad o n d e r de loep
Kees is o n g e tw ijfe ld van mening d at het nog
g e no m en en g estaag v e rb e te rd . Goede
veel b e te r kan. Zijn opvolger, ir. H. (Hotze)
le e s b aa rh eid eist een zo kort m ogelijke te k s t
Boonstra n e e m t m et die u itdagin g het ro er op
om de a a n d a c h t van de lezers va st te houden.
1 januari 2011 over.
De b o o d s ch a p m o e t h eld e r zijn. Kees heeft d a a r veel aan gedaan. Zijn bijdra g en als
P rof. ir. S. H en g st, v o o rz itte r S tic h tin g S ch ip
h o o fd r e d a c te u r w a re n een voo rb e e ld , kort,
en W e rf de Zee
d uid e lijk en te r zake. Er kw am m eer va riatie en in fo rm a tie in het
Op d in sd a g 25 ja n u a r i2011 k u n t u van 16.30 to t
blad te r w ijl het aantal pagina's ge lijk bleef.
18.30 u u r K ees D irkse tijd e n s een re c e p tie in
De re d a ctie w e rd v e rs te rk t en de va ria tie in
h e t D elta H o te l in V la a rd in g e n p e rs o o n lijk de
o n d e r w e r p e n nam toe. Een pro fe ssio n e le
Kees stu u rd e de re d a ctie aan m et kennis van
h a n d s ch u d d e n en k e n n is m aken m e t H otze
m aritiem e jo u rn a lis t s telde een s ch rijfw ijz e r
s c h e e p v a a rt en s c h e e p s b o u w en zag de inzet
B o o n stra . U k u n t z ic h a a n m e ld e n via
op. Een n ie u w e s tr u c tu u r maakte het blad
en het belang van g e m o tive e rd e leden v a n de
le d e n a d m in .kn v ts@ p la n e t.n l o f te le fo n is c h op
o verzic htelijk er.
re d actie . De s a m e n w e rk in g re su lte e rd e in
010-2.410094.
Vergaande sam enwerking tussen zeehavens Dordrecht en Rotterdam R otterdam en D o rd r e c h t hebben elk aa r
b e h e e rt het H a ve n b e d rijf R otterdam de
hebben w e m e e r ruim te en kunnen w e op een
gevon de n . V an a f 1 juli 2011 o n tw ik k e lt en
zeehaven van D o rd re cht. De ge m e e n te
hog er niveau kijken w a a r n ie u w e b e d rijvig
D o rd r e c h t g e e ft d aa rto e 60 ha in
heid het beste een plek kan vinden. W e zijn
h o o fd e r fp a c h t aan het
o v e rtuigd v o o rs ta n d e r van intensie ve
H a v e n b e d rijf in ruil v o o r een
s a m e n w e rk in g tus s en havens zodat onze
vaste ja arlijkse verg o ed in g .
in te rn ation a le c o n c u rre n tie p o s itie v e rs te rk t
W e th o u d e r Ferdinand van den
w o rd t.'
Oever van D o rd rech t: 'D o o r de
De zeehaven van D o rd r e c h t be s la a t in c lu sie f
kra c h te n b u n d e lin g v e r w a c h t ik
b e d rijve n te rre in L o u te rblo e m e n 210 ha,
een v e rd e re o n tw ik k e lin g van
w a a rv a n de g e m e en te er 60 in eigendom
onze haven en daa rm e e o o k d e
heeft. J a a rlijk s bezoeken 750 ze e sch ep e n
w e rk g e le g e n h e id . De Dordtse
D o rd re c h t en w o r d t 2,5 miljoen ton goed e ren
zeehaven m aa k t deel uit van het
o verg e slag e n. De v e rw a c h tin g is d a t op korte
h a v e n in d u strie e l c o m p le x in de
te rm ijn de nog b e s ch ik b a re 10 ha w o r d t
R ijn -Scheld e Delta. Dat kunnen
uitgegeven. Het H a v e n b e d rijf R otterdam ziet
w e met elk a a r v e rs te rk e n . Dat
hier v o o ra l m og e lijkh ed e n v o o r de o versla g
g e ld t o ok v o o r de to tale
van s tukgoed en m aritiem e industrie en
o n tw ik k e lin g van de W e ste lijk e
d ien stverle n in g. Het gebie d is gunstig gelegen
D ordtse Oever, w a a r de zeehaven
op het k n o o p pu n t van Oude M a as , B eneden-
deel van u itm a akt.’
M e r w e d e en D ordtse Kil en is b e re ik b a a r v o o r
Hans Smits, p r e s id e n t-d ire c te u r
s ch e pe n m et een d ie pg a n g to t 9,45 in en een
H a v e n b e d rijf R otterdam : 'De
lengte van m axim aal 210 m. Ook de
De zeehaven Dordrecht, gelegen tussen de A16 (oost), de Dordtse Kil (west)
in te g ra tie van D o rd re c h t is een
b ere ikb a a rh e id over de w e g is uitstekend
en de M erw ede (noord)
s tra te g is c h e stap. H ie rd o o r
d o o r de ligging aan de A16 en v la kbij de A15.
M a ritie m e m arkt Door Menso de Jong
Rijzende en verwarde sterren Kerstmis en N ie u w ja a r staan voor de deur en dat leidt tot overdenking en hoopvolle verw achtingen voor 2011, zoals een betere tonnageregeling, nieuw e w erfopdrachten, blijvende innovatiesubsidies en, uiteraard, m arktherstel. De belangrijkste vrachtenm arkten begonnen 2010 hoopvol, maar zetten het herstel niet voort in het tw eed e halfjaar. Vele Aziatische w erven doen het goed, evenals die in Nederland met nichem arkten. M e t te veel w erven zijn er toch toekomstzorgen. De rijzende sterren in de ontw ikkelin gsw ereld floreren, m aar Europa en de VS blijven verw ard achter. M oeten de overheidsuitgaven omlaag en de belastingen omhoog of prefereren w e heim elijke verlaging van de staatsschuld door m eer inflatie? Yuan moet omhoog, rest omlaag
voorbeeld te volgen. Duitsland moet dan tegen de zin van Merkel maar
Jarenlang hamerde The Economist erop dat de VS met zijn wereldvaluta
meedevalueren door de consumptie aan te moedigen zoals de mediterrane
rekening moest houden met de daarbij behorende verplichtingen als een
landen deden met rampzalige gevolgen. Ondertussen roepen de w e re ld
stabiele dollarkoers en een evenwichtig financieel beleid. Het tijdschrift
verbeteraars dat de W esterse landen hun consumptie juist moeten matigen
heeft er zich kennelijk bij neergelegd dat het land thans de drukpersen laat
voor een beter milieu in onze weggooimaatschappij. Amerikaanse toezic ht
draaien en het probleem van de buitenlandse schulden verzacht door een
houders praten het liefst over deflatie als grootste gevaar, maar vergeten
geleidelijke waardedaling van de dollar. Alleen bij uitzonderlijke rampspoed
dat de overheid er alles aan deed de invloed van inflatoire tendensen uit de
vlu cht de wereld nog naar de vrij verhandelbare dollar. Vroeger juichte men
inflatie-indices te halen. Ondertussen zijn de spaarzame ontw ikkelings
het toe dat landen hun valuta eraan koppelden, w a a rd o o r het lastiger w erd
landen, w ijs geworden na hun financiële crises eind jaren tachtig en
hun m u n tte devalueren te r verkrijging van een exportvoordeel. Nu probeert
negentig, evenals Duitsland de laatste crisis redelijk goed doorgekomen.
men China een revaluatie van de yuan aan te praten. Een omgekeerde
Toch roepen velen dat de belastingen niet teveel omhoog mogen om budget-
wereld of streven w e juist naar vervanging van de dollar door de yuan als
tekorten snel terug te dringen; het zou het economisch herstel vertragen.
wereldmunt?
Het a ccent zou moeten liggen op lagere overheidsuitgaven alsof dat geen
Binnen de EU lijkt zich een meerderheid te vormen het Amerikaanse
rol speelt bij een economisch herstel. Toch gebeurt er nauwelijks iets aan de miljarden subsidies ten gunste van duurzame energie, terwijl de EU in principe elke staatssteun afwijst. Zouden er te veel gevestigde belangen van grote, nationale energiebedrijven bij betrokken zijn of speculeren politici erop dat extra belasting op fossiele brandstof alternatieve energie rendabel zal maken? Iedereen is toch bereid meer te betalen v o o r'g ro e n e ' energie. Alleen de aandelenmarkten hebben zo hun twijfels hierover. Deze zien de propaganda te r vermindering van C02-emissies w e llic h t als achterhaald gezien het ontbreken van correlatie tussen tem peratuurei! broeikasemissies.
Hoopvolle vrachtenmarkten tw ijfelen De eerste maanden van 2010 w aren volatiel op de markt voor droge lading, maar met een stijgende tendens. Een slechte maand juli volgde, volgens Maritieme markt onder druk van de Chinezen die streefden naar lagere vrachtprijzen. Sommigen beweren evenwel dat de Chinezen een ander argument hadden: de voorspelde energie- en emissiebesparirigen bij de staalindustrie uit het inmiddels geëindigde vijf-jarenplan moesten ook gerealiseerd w orden. Daarvoor moest de staalproductie tijdelijk worden teruggeschroefd. Inmiddels herstelden de vrachtenmarkten v oor erts en kolen zich enigszins w a a rd o o r de Baltic-index voor Capesizes begin november negen procent boven die van eind 2009 lag. De overige bulkers begonnen november rond twintig procent lager, maar eerder in het jaar ondervonden zij regelmatig bevredigende resultaten. De vervoersgroei kan in 2011 verder toenemen, maar de grootste schepen kunnen meer druk
Menso de Jong w as jarenlang agent in het Verre Oosten voor diverse scheepvaartmaatschappijen. Hij is nu freelance journalist en vaste medew erker van SWZ Maritime
ondervinden van Vale dat lagere ertsvrachten tussen Brazilië en China wil
dus somber, de overheid w il de scheepsbouw juist consolideren met voor
forceren met eigen schepen to t 300/400.000 dwt. Overige nie uw bouw kan
keur voor de grootste werven. Grote Koreaanse werven w aren ook succes
ook de pret bederven.
vol,mede w egens hun tijdige overstap naar meer gespecialiseerde schepen
Schone tankers handhaafden per 1 november het niveau van eind 2009,
zoals voor de offshore en LNG. Nieuwe orders voor LNG-tankers blijven
maar voor vuile tankers lag het circa vijf procent lager ondanks een korte
evenwel beperkt zolang nog vele ervan opgelegd liggen in Qatar. Bovendien
zomerspurt. Vele reders zullen een eindejaarsrally verwelkomen. Voor 2011
kunnen de Chinezen deze schepen thans ook bouwen. Voor Japan en vele
voorzien analisten een langzaam oplopende markt na Chinees Nieuwjaar
Europese w erven is de toekomst min derfraai, mede als gevolg van de
onder invloed van een voortgaand economisch herstel. Het blijft evenwel
opkomst van de Braziliaanse scheepsbouw. Voor de meeste Nederlandse
onzeker of herstel in de pas loopt met de vlootgroei in 2011 bij zowel de
w erven is de situatie ongetwijfeld gunstiger. De kleine scheepsbouw
tanker- als drogebulkvaart. Voor de containervaart w a s er het opzienbarend
profiteert van de relatief geringe belangstelling bij subsidiërende overheden
herstel in 2010. Voor de charterschepen begonnen de huren w a t la tertraag
voor deze bedrijfstak w a ard o or de concurrentie minder w o rd t vervalst.
op te lopen to t een piek eind juli. M e t de kerstdrukte voorbij verlaagden
Nichemarkten als de bagger en de bouw van grote jachten blijven redelijk
operators als Maersk en de Grand Alliance inmiddels het aantal afvaarten,
ongevoelig v oor conjunctuurschommelingen. Bij de offshore kan er meer
w a a rd o o r opnieuw feeders hun emplooi kwijtraakten. Zowel de vra ch te n
druk komen vanuit Brazilië, maar voorlopig hopelijk minder bij de sterk
als de huurindex begonnen v anaf eind augustus terug te lopen,
gespecialiseerde schepen van IHC Merwede. De toeleveranciers zien hun
w aarschijnlijk to t ten minste februari 2011.
omzet w e e r toenemen. Onze innovatieve ontwerpbureaus kunnen orders in
Als grootste scheepsbouwland kon China het laatste halfjaar vele nieuwe
hun richting sturen, zoals bij de zwareladingvaart.
orders boeken met hulp van de overheid die staatsbanken toestaat buiten
Al onze lezers een qua ontwikkeling vruchtbaar ja ar to egew enst met een
landse bestellingen bij nationale werven te financieren. Vele kleine werven
voortschrijdende omzet- en winstgroei en tevreden zeelieden na 2010, het
in particulier bezit profiteren hier niet van. Hun toekomstperspectieven zijn
Jaa r van de Zeeman.
f f lW
E ffic ie n c y v trb e te rin g
P flv j
V E R 5P A M N G
A u d its, IS M , |S0 : 9 0 0 1 , O H SAS
■management ramingen en campagnes
D* MdrijNóCCMMItoft * i" H i|* tw V i0
O r il ip tö É fc w w 1« &
Organisatieadvies voor de m antiem e sector
B.Wi n ^ ï t r i
melijk ap h#t «iii leverei wan amiderdclein •»oor de pdradhenm&Efos industrie., ibrugijen, waterbouwkundige werken,, scheep»- en ba^pe ren du fljrte. b & w w k m g van
nHwfcsfiinifl«*, flPïKut^rt.
#ts
■ara he* machinaal be**rkan van const mrbei.
«rw » h!ltet*»ré-¥ï!inMrMnn ,r«1
9 >*eetiirt»hlHebfW i}-riw -ip*m riD rtl H w u U * a w » 10 n u M g rtV trffl - M S P W
«
- C w ' i ' i ï * ■ ! r 8.
W iN * * E H [N T
w w w lo p -a tM e s .r i I
t
PL M d to lta fl
1 18-fi MSK2
Door G.J. de Boer
lile u w e opdrachten Twee ASD 3212 sleepboten
v a a rtu ig B remen 1 (b o u w n u m m e r
Damen S hip ya rd s he e ft van B M A (Billiton
571649). De a fm e tin ge n w o rd e n :
M its u bis h i A llia n c e ) o p d r a c h t g e k re ge n v o o r
L o.a. (I.l.) x B x H (dg) = 23,90
de b o u w en levering van tw e e sle e p b o te n van
(21,80) x 6,00 x 1,50 (1,20) meter
het n ie u w e typ e ASD 3212. Dit type he e ft als
De o p le v e ring moet in n o v e m b e r
a fm e tin g e n: L o.a. x B x H (dg) = 32,70 x 12,82 x
2011 pla atsvin den.
5,35 (5,06) meter. De v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s ta a t uit t w e e C a te rp illa r-h o o fd m o to ren ,
Sea Star
type 3516C HD TA/D, m et een to ta a l ve rm o g e n
Damen S hip ya rd s kreeg van
v an 6772 rpk of 5050 k W bij 1800 tpm op tw e e
S easpovill een o p d r a c h t v o o r
R R-roe rp rop e lle rs, type US 255CP, m et een
een DFF 42.12 die do o r de w e r f
d ia m e te r van 2800 mm v o o r een tr e k k r a c h t
op korte te rm ijn o p g e le v e rd kon
van 75 ton en een s nelh eid van 14 knopen. Na
w o rd e n . Het casc o w a s al op 26
De DFF 4212 Sea S tar kon op korte term ijn worden geleverd
o p le v erin g in juni en a ug u s tus 2012 w o rd e n de
mei 2009 in Guangzhou bij A fai S outhern
p assag ie rs zijn 30 inch tv - s c h e r m e n en dvd-
s le e p bo te n g e s ta tio n e e rd in Hay Point,
S hip ya rd te w a t e r g e la ten en o v e rg e b r a c h t
s p ele rs beschik baar.
M a c k ay , Q ueensland, A ustralië.
na a r de D a m e n w e rf in S in gapore. Het geheel
De bela n g rijkste ge g e v e n s van de DFF 4212
van alu m iniu m g e b o u w d e va a rtuig w o r d t
zijn: 590 bt, L o.a. x B x H (dg) = 42,20 x 11,60 x
Bremen t
o v e re e n k o m s tig de eisen en w e n s e n van de
3,80 (1,50) meter. V o o rts tu w in g d o o r v ie r M TU -
Het g e m e e n te b e s tu u r van B rem en c o n tr a c
o p d r a c h tg e v e r a fg e b o u w d en in d e c e m b e r
h o o fdm o to re n, type 16V2000 M72, tota a l
te e rd e Damen S hip yard s in H a rd in xveld -
2011 in Z uid-Korea o p g e le v erd als Sea Star
ve rm o g en 7720 rpk/5760 k W bij 2250 tpm via
Gie ssendam v o o r de b o u w van het brandb lu s-
( b o u w n u m m e r is 538728, imo 9604835). Er is
v ie r R e in tje s -ta n d w ie lk a ste n , type W L S 730,
m et a irc o n d itio n vo o rzie n e a c c o m m o d a tie
op v ie r K am e w a A 5 6 ll-w a te rje ts v o o r een
v o o r 450 p assagie rs, te w e te n 300 op het
die n s ts ne lh e id 38,5 knopen (m axim um 40
h o o fd d e k en 150 op het bovendek. Op het
knopen). Het a a n ta l b e m a n n in g s le d e n is vijf.
h o o fd d e k bevin den zich de to ile tru im te (zes
Damen S in ga p ore h e e ft nog een identie k
to ile tte n en een v o o r g e h a n d ic a p te n ), een
casc o in v o o rra a d (b o u w n u m m e r 528729). De
bu ffe t en een o ps la g ru im te v o o r bagage en
Sea S tar w o r d t ingezet tus s e n Gangnam and
een b e p erkte h o e v eelh e id go e deren. V oo r de
U llung-do o ver een a fstand van 96 zeemijl.
Tew aterlatingen Al Jarraf Bij de ASL S hipyard in S ing a p ore is op 27 o k to b e r de z e lfvarende s n ijk op z u ig e r Al J a rr a f (b o u w n u m m e r 928, imo 9537965) te w a te r gelaten. Het n ie uw e b a g g e rsc h ip (type CSD 850) is o n tw o r p e n d oo r Vosta LMG in A m s te rd a m om te w e rk e n in harde ro ts fo rm a tie s t o t op een diepte van 30 meter. De Al J a r r a f (A ra b is ch v o o r 'h e t b a g g e rs c h ip ’ ) w o r d t g e b o u w d v o o r de in juni 2004 o p g e ric h te M id d le East D redgin g Company Q.S.C. (MEDCO) in Qatar, een s a m e n w e r k in g s ve rb a n d tu s s e n de United D e velo p m en t Company (UDC), Qatar Holding en de B elgische D redging, E nvironm ental and M a r in e E ngineerin g (DEME)-groep. DEME
De A l J a rra f is ontw orpen om in harde ro tsform aties te w erken to t op een diepte van 30 m eter
Gerrit de B oe r is r e d a c te u r van SWZ M a r itim e en bekend s c h r ijv e r van m a ritie m e boeken
h ee ft bij dezelfde s c h e e p s w e r f in S in gapore nog een t w e e d e identieke c u tte rz u ig e r in a a n b o u w , de A m a zo n e (b o u w n u m m e r 948, imo 9546617), met o p le v e rin g in de loop van 2011. De s n ijkop zu ige rs krijgen een to taa l g e ïns talle e rd verm o g e n van 12.860 k W en als a fm e ting e n : L o.a. (IJ.) x B = 101,50 (97,00) x 21,00 meter. Beide b a g g e rva a rtu ig e n maken d eel uit van het in v e s te rin g s p ro g ra m m a 2008 - 2012 van de DEME-Groep, w a a rb ij vijftien n ie u w e b a g g e rva a rtu ig e n in de v a a rt w o rd e n g e nom en. Hiervan zijn er inm iddels zeven in gebruik. De B ackacte r 800 DCI D redge BH1 na de te w aterla ting (foto W. K ostenj
DCI Dredge BH1 Bij S c h e e p s w e r f De Donge in V liss in g e n Oost
vaa rtu ig Zeela nd van de Koninklijke M a rin e .
4,55 meter. De v a a rtu ig e n w o rd e n
is op 9 n o v e m b e r 2010 een b a g g erva a rtu ig
De Zeela nd is het derde va a rtu ig v a n het type
v o o rtg e s tu w d d o o r tw e e M A N - d ie s e lm o to re n
van het ty pe B a c k a c te r 800, de DCI Dredge
OPV dat g e d o o p t w o rd t. V olgend ja a r w o r d t
van elk 7350 rpk/5400 k W v o o r een snelh eid
BI 11, te w a te r gelaten. O p d ra c h tg e v e r is
het laatste sch ip uit deze serie m et de naam
van 21,5 knopen en een a c tie ra d iu s van 5000
D red g ing C orporation India in V is a k ha p a tn a m ,
Gronin gen gedoopt. De v ie r p a tro u ille v a a r
zeemijl. De b e w a p e n in g b e s ta at uit een QTO-
De B a c k a c te r 800 h e e ft als afm e ting e n : L x B
tu ig e n zijn besteld te r v e rv a n g in g van vier
M e la ra sne lvu u rk a n o n van 76 mm, een 30 mm-
x H = 55,00 x 16,00 x 3,50 m e te r en is u itg e rus t
a fg e s toten M - fr e g a tte n en w o rd e n ingezet bij
kanon en tw e e 12,7 m m -m itra ille urs. De
m et drie spu d pale n m et een s ta n d a a rd le n g te
a n tip ira te rijm is sie s, c o u n te rd ru g s o p e ra tie s en
p atro u ille v a a rtu ig e n , die bove n die n w o rd e n
van 30 meter. Het geïn stallee rd v e rm o g e n van
o v erige k u s tw a c h tta k e n in N e d e rla n d en het
u itg e ru s t m et een NH-90 NI H helikopter,
1260 k W w o r d t g e le v e rd d o o r een Cummins-
Caraïbis ch gebie d. De OPV’s hebben een
w o rd e n bem and m et vijftig koppen en er is
d ie selm otor, typ e QSK 50D-M , De m axim um
w a te r v e r p la a ts in g van 3750 ton en als
nog extra a c c o m m o d a tie v o o r v ee rtig
b a g g e rd ie p te is 21,5 meter.
a fm e ting e n: L o.a. x B x dg = 108,43 x 16,00 x
personen.
H-591 V oo r H eerem a M a rin e C o n tra cto rs in Leiden
I»
w e r d op 29 o k to b e r bij de Z u id -K o re a a n s e w e r f DSME in Okpo de launch barge H-591 (180 x 46 x 11,7 meter) te w a te r gelaten. M e t deze bak kunnen ja c ke ts m et een m axim um g e w ic h t van 25.000 ton w o rd e n g ela n c e e rd . De eerste o p d r a c h t w o r d t het pla atsen van een de rg e lijk e c o n s tru c tie m et een g e w ic h t van 23.000 ton v o o r het Rankin B -p ro je c t v o o r de A u s tra lis c h e kust.
Zeeland Karla Peijs, c o m m is s a ris van de konin gin in Zeela nd, d oopte op zaterdag 20 n o v e m b e r op de s c h e e p s w e r f van Damen S ch e lde Naval S hip bu ild in g in V lissin ge n het p a tro u ille
P atrouillevaartuig van de Holiandklasse
naam
w e rf
bouw num m er
kiel
te w a te r
in dienst
P 840 Holland
Damen S ch e lde N aval S hipbuildin g, V lissin gen
408
8-dec-08
2-fe b - 10
nov-10
P 841 Zeeland
Damen S ch e lde N aval S hipbuildin g, V lissin gen
409
21 -sep-09
P 842 Friesland
Damen S hipyards, Galatz
410
26-nov-09
mrt-12
P 843 Groningen
Damen Shipyards, Galatz
411
9-nov-10
nov-12
jul-11
O pleveringen Momentum Scan
zijn g e b o u w d . O verigens is de Sole zo
het K iele rk a na a l n aar Djurön (bij N orrkö p in g)
De M o m e n tu m Scan (aanv. Cf l M o m e n tu m )
o n tw o r p e n d at ook een ve rle n g d e v ersie van
om graan te laden v o o r Tanger.
( b o u w n u m m e r 901, imo 9534432) w e rd op 8
12.000 ton en met drie d e k kra ne n m o ge lijk is.
n o v e m b e r in H arlingen d o o r Peters S hipyards
De bela n g rijkste g e g e v en s van de Sole 10000
o ffic ie e l o v e rg e d ra g e n aan Canada Feeder
zijn: to n n a g e s : 6525 bt, 3425 nt, 10.000 dwt,
Op 26 n o v e m b e r v e r tr o k d e Ebroborg
Lines in G roningen. De s p e c ta c u la ire
a fm e ting e n : L o.a. (I.l.) x B x H (dg) = 116,26
( b o u w n u m m e r 841, imo 9463451) v an u it Delfzijl
d w a rs s c h e e p s e te w a t e rla tin g vond pla ats op
(112,76) x 17,80 x 10,50 (7,90) meter. De
voo r de pro e fva a rt op de Eems. Dit schip is op 23 s ep te m b e r bij Koninklijke Niestern S ander in
Ebroborg
11 septe mber. Op 19 o k to b e r v e rtro k de
v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s ta a t uit een M aK -
M o m e n tu m Scan uit Kam pen via Lelystad en
hoofdm otor, typ e 8M32, v e rm o g e n 5435 rpk of
Delfzijl d w a rs s c h e e p s te w a te r gelaten en is de
A m s te rd a m n a a rV e ls e n . Drie d a gen later
4000 k W bij 750 tpm v o o r een s nelh eid v a n 14
vierde ijsklasse 1A m ultipurpose c o n ta in e r
w e r d de eerste p ro e fv a a rt op de Noordzee
knopen. De s c h ep e n hebben een ruim m et de
c a rrier die de w e r f vo o r Koninklijke W a g e n b o rg
g e m a a k t van Velsen na a r H arlingen. De
a fm e ting e n : L x B x H - 70,50 x 15,20 x 11,79
bouwde. Eerder zijn al opgeleverd: de
tw e e d e p ro e fv a a rt w e r d geho u d e n op 26
meter, inhoud 12.140 m3. D e ta n k to p kan
Eemsborg ( b o u w n u m m e r 838, imo 9423748),
o k to b e r op de W a d de n zee . De M o m e n tu m
w o rd e n b elast to t 18 ton pe r m2 w a a r d o o r
Erieborg ( b o u w n u m m e r 839, imo 9463437) en de
Scan is de eerste van een serie van
deze s ch e p e n b ijz onder g e s c h ik t zijn v o o r het
Edenborg ( b o u w n u m m e r 840, imo 9463449). De
v o o ra ls n o g v ie r s ch e p en van het type Sole
v e rv o e r v a n w in d m o le n s en andere
belangrijkste gegevens van de m p cc 11300 zijn:
10000. In de n ie u w b o u w h a l van Peters in
pro je ctla d in g . De c o n ta in e r c a p a c ite it is 426
tonnages: 7196 bt, 3607 nt, 11.287 dw t,
Kam pen is de M a rv e l Scan (a a n va n k e lijk CFL
teu (232 in h et ruim, 194 teu op de luiken). De
afm etingen: L o.a. (LI.) x B x H (dg) = 137,90
M a rv e l, b o u w n u m m e r 902, imo 9534444)
tw e e N M F -d e k k ra n e n aan BB hebben elk een
( 131,50) x 15,87 x 11,00 (7,98) meter, ruim inhoud:
in m iddels in a a n b o u w en m o e t in mei 2011
m axim um h ijs v erm o g e n van 80 ton bij een
13.748 m3 (482.000 cft), c o n ta in e rc a p a c ite it 432
w o rd e n opge le verd . De vo lg e n d e w o rd e n de
re ik w ijd te van 3 to t 14 meter. Op zaterdag 13
teu. De mpcc's 11300 w o rd e n v o ortg e stu w d
CFL M o tio n (b o u w n u m m e r 903, imo 9534456)
n o v e m b e r is de M o m e n tu m Scan on d e r
door een W à rts ilà -hoo fd m o to r, type 9L32C, van
en b o u w n u m m e r 904, imo 9534468. Het zijn de
c o m m a n d o van kapitein Gerben V erh e ul uit
6115 rpk/4500 kW, voo r een snelheid van 15
g ro ots te s ch e p e n die to t d u s v e r in Kampen
H arlingen v e rtro k k e n v o o r de eerste reis via
knopen. De E-schepen zijn de grootste
De M om entum Scan is de eerste Sole 10000 (Flying Focus)
B ro d o gra d iliste A pa tin in A pa tin en op 9 aug u s tu s 2008 in de Donau te w a t e r gelaten. A c h t e r de rrislb Ocean W r e s t le r kw am b o u w n u m m e r 737 op 22 s e p te m b e r in IJm u iden aan v o o r a fb o u w bij Bijlsma Shipyard in Lemmer. Bijna tw e e ja a r later, op 16 s e ptem ber, w e rd de S ag a s b a n k uitgedokt. Op 8 n o v e m b e r is het schip via A m ste rd a m n aar IJ m u ide n g e s le e p t v o o r de eerste p ro e fv a a rt op de N oordzee de v o lg e nd e dag. Op 10 n o v e m b e r maakte de S a g a s b a n k de tw e e d e p ro e fv a a rt van IJm uiden naar Delfzijl. De Bijlsma Traders 4500 m eten 2999 bt, 1662 nt en 4537 dw t, de a fm e ting e n zijn: L o.a. (LI.) x B x H = 90,00 (84,98) x 14,40 x 7,35 meter, ruim inh o u d 6060 m3 of 214.000 cft, c o n ta in e r c a p a c ite it 106 te u. De v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s ta at uit een W a rts ila -h o o fd m o to r, type 6L25, van 1860 kW.
De Ebroborg ve rtre kt vo or de p ro e fva a rt (foto B.H.F. Spruit)
sch e pe n die to t d usver in N o o rd -N e d e rla n d d w a rs s c h e e p s te w a te r zijn gelaten. Dit w o rd t in het v o o rjaa r van 2011 overtroffen d oo r de Elbeborg ( b o u w n u m m e r 842, imo 9568249) die zeven meter langer w ordt.
Sagasbank I n d e th u ish a v e n Delfzijl w e r d op 11 n o v e m b e r d o o r Eva Pot, d o c h te r van d ire c te u r Peter Pot van Pot S ch e e p v a a rt, de S ag a s b an k ( b o u w n u m m e r 737, imo 9369655) gedoopt. Na o v e rd r a c h t k w a m het schip in de b e v ra c h tin g s p o o l van W a g e n b o rg Shippin g in Delfzijl. Het c a sc o van de Bijlsma T rader 4500 w e r d g e b o u w d bij de S erv is ch e w e r f
De M a rie tje M a rsilla is de tw eede van een serie van vie r ge bouw d do or B arkm eijer (foto F.J. Olinga)
M arietje Marsilla B a rk m e ije r S hip ya rd s S troo b o s he e ft op 4 n o v e m b e r aan de H an d e lska de W e s t in Delfzijl de M a rie tje M a rs illa (b o u w n u m m e r 320, imo 9458248) o p g e le v erd aan de fam ilie Danser-Van Gent in Delfzijl, Het ijsklasse A m u ltip u rp o se s ch ip is het tw e e d e van vie r ( b o u w n u m m e rs 319 t o t en m et 322), die B a rk m e ije r S troobos b o u w t v o o r de c o m bina tie Danser-Van G e n t/W a g e n b o rg in Delfzijl. Deze s ch e p e n van het type B M 8200 zijn o n tw o r p e n d o o r H e n k Danser, sam en met zijn zoons H e n drik -Ja n, A n d rie s en M a rtijn en de w e rf. De M a rie tje M a rs illa w e rd op 25 juni d w a rs s c h e e p s te w a t e r g e la ten en v e rv olg e n s De Sagasbank is de tw eede Bijlsm a Trader 4500 vo o r P ot S ch eep vaartbedrijf (Flying Focus)
a fg e b o u w d in Lemmer. De p ro e fv a a rt w e rd
g e h o u de n op 2 n o v e m b e r v a n u it H arlingen. De b ela n g rijk ste te c h n is c h e ge ge v ens van het schip zijn: tonnages: 3956 bt, 2627 nt en 8334 dwt; afmetingen: L o.a. (1.1.) x B x H (dg) = 126,20 (120,26) x 15,20 x 9,50 m eter (6,50) meter;
ü
-.m .
ruiminhoud 9770 m3 (345.000 cft), containercapaciteit: 305 teu, w aa rvan 125 teu op dek. De B M 8200 heeft tw e e ruimen: Ruim I heeft een lengte van 21 meter, ruim II meet 68 meter. Dit achterste ruim is door het toepassen van tussendekluik en/graanschotten geschikt voor het vervoer van lange projectladingen zoals windmolens, grote constructies voor de offshore-industrie, kranen, et cetera. De tussendekluiken zijn tevens te gebruiken als graanschotten v oor het vervoer van gecombineerde droge ladingsoorten. De
De Johanna Desiree is de tw eede CF3850 vo o r W olfgang Grimpe (Flying Focus)
voortstuwingsinstallatie bestaat uit een B & W en 1 12teu op de luiken), bulk, papier, h ou t en
M A N hoofdmotor, type 9L27/38, m et een
o p g e le v e rd aan A b is S hipping in Harlingen.
verm ogen van 3060 kW bij 800 tpm via de
Deze ijsklasse 1B s ch e pe n van het ty pe mpc
p ro jectla d ing . De v o o rts tu w in g w o r d t
ta ndw ielreductiekast op een verstelbare schroef
6050 zijn o n tw o r p e n d o o r V olh a rdin g
g eleve rd d o o r een v ie rta k t B e rg e n -ho o fm o to r,
in een straalbuis met een diameter van 3430 mm
S hipya rd s en in april 2008 besteld bij
type C25 33L9P van 3545 rpk of 2610 kW bij 900
v o o re e n dienstsnelheid van 14 knopen. Bij
Hangzhou D o ngfeng Shipyards. De mpc 6050
tpm op een v e rs te lb a re s c h r o e f m et een
Barkmeijer is inmiddels de bo u w begonnen van
h e e ft als to nn a g es : 4255 bt, 2341 nt, 6050 d w t
d ia m e te r van 3400 mm v o o r een d ie n s t
het derde schip (bouwnum m er 321, imo 9481594)
en als afm e ting e n : L o.a. (LI.) x B x H (dg) =
s n elh eid van 13 knopen. In de eerste helft van
w aarvan de oplevering moet plaatsvinden in
114,40 (108,32) x 14,40 x 8,10 (6,04) meter. De
2011 w o rd e n de o v erige drie s ch e p e n van dit
augustus 2011. Het vierde en laatste schip
A b is Cadiz h ee ft tw e e ruim en: ruim I (38,2 x
type aan de A b is -v lo o t to e g e v o eg d .
(bouwnum m er 322, imo 9481609) zou vervolgens
11,7 meter) en ruim II (44,4 x 11,7 meter).
in de loop van 2014 in de vaart komen.
Beide ru im en hebben ond er de d ekluiken een
naam
bouw-
imo te water
nummer
vrije hoogte van 9 meter, w a a rm e e h et schip
Abis Cadiz
een to ta le la ad ru im te he eft van 8495 m3 of
A bis Cadiz
2008-01 JJ547324 2-sep-2009
Op 18 N o v e m b e r is in J in ta n g de A bis Cadiz,
300.000 cft. Het schip is g e s c h ik t v o o r het
A bis Calais
2008-02 ^ 5 4 7 3 3 6 30-jul-2009
de eerste van een serie van v ie r 6000 to n ne rs ,
v e rv o e r van c o n ta in e rs (144 teu in de ruim en
A bis C ardiff
2008-03
9548299 15-aug-2009
A bis Cuxhaven 2008-04
9548304 28-dec-2009
Johanna Desiree Op zaterdag 30 o k to b e r 2010 is aan Korte Lijnbaan in H arlingen de J o h a n na Desiree ( b o u w n u m m e r 9409, imo 9517238) g e d o o p t d o o r m e v r o u w D esirée Grimpe. Het c a sc o v an de CF 3850, d at w e rd g e b o u w d bij C h e rno m o rsky Z avod in N ikolaev, w e r d op 14 mei d o o r de mslb Frigga in H arlingen a fg e le verd v o o r a fb o u w in B ergum. Op 26 o k to b e r vond de p ro e fv a a rt plaats op de W ad d e n ze e . De Jo h a n n a Desirée is de t w e e d e c o a s te r van dit type die d o or Damen S hip ya rd s in B ergum v o o r W o lfg a n g Grimpe S c h iffa h rts g e s e lls c h a ft in B r u c h h a u s e n Vilsen w e r d g e b o u w d . Op 29 ja nu a ri 2009 w e rd de Clare Christine (b o u w n u m m e r 9399, De A bis Cadiz is de eerste m pc 6050 vo o r A b is Shipping
imo 9370290) o p g e le v erd . De bela n grijkste
g eg e v e n s van de CF 3850 zijn: Tonnages: 2545
3211 zijn: 374 bt en 112 nt met als afm etin g en :
uitgebreid m et de Coastal B ox e r (imo
bt, 1460 nt, 3850 d w t; a fm etin g en : L o.a. (IJ.) x
L o.a. (LI.) x B x Fl (dg) = 32,22 (29,00) x 11,24 x
9600463), een E u ro c a rrie r 2209, die w e rd
B x H (dg) = 88,60 (84,99) x 12,50 x7,00 (5,42)
5,00 (5,37) meter. De v o o rts tu w in g w o r d t
g e b o u w d bij N ep tun e S hip ya rd s in A alst. De
meter. De v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s ta a t u it
ge le verd d o o r t w e e C a te rp illar-h o ofdm o to ren ,
ge g e v en s van deze w e rk b o o t, de v ijfde in de
een M a K -h o o fd m o to r, type 8M 20, m et een
type 3516B TA HD/D, met een to ta a l v e rm o g en
A cta M a rin e -v lo o t, zijn: 135 bt, 40 nt, L o.a. x B
v e rm o g en van 2065 rpk of 1520 k W bij 1000
van 5605 rpk of 4180 k W bij 1600 tpm op tw e e
x H (dg) = 21,60 x 9,00 x 2,80 (2,20) meter, tw e e
tpm op een vaste s c h r o e f m et een d ia m e te r
Rolls R o yc e -ro e rp ro p e lle rs met een d ia m e te r
C u m m in s -diese lm oto re n, type QSK19-M, 1520
van 2600 mm v o o r een s nelh eid van 12,3
van 2600 mm, type A q u a m a s te r US 255 vo o r
rpk, 1120 kW, tr e k k r a c h t 18,5 ton, s nelh eid 9,5
knopen. De b o e g s c h ro e f h ee ft een v e rm o g e n
een t r e k k r a c h t van 67,4 to n en een snelh eid
knopen.
van 220 kW. De ru im in h o ud is 5250 m3 of
van 13,3 knopen. De b u n k e rc a p a c ite it is 171,6
185.400 c ft en de c o n ta in e r c a p a c ite it is 188
m3. A a n boord is a c c o m m o d a tie v o o r d ertie n
teu w a a rv a n 80 teu op de luiken. De Combi
p e rso n en in drie e e n p e rsoo n s - en tw e e
De Z e e tijg e r ( b o u w n u m m e r 571629, imo
Freig hters 3850 zijn in g e ric h t v o o r het v e rv o e r
v ie rp e rs o o n s h u tte n en een tw eepersoonshut.
9581526) w e r d op 2 o k to b e r in G o rin chem te
van c o nta in ers, bulk, b o s p ro d u c te n , rollen
Zeetijger
w a te r g ela ten en v ie r dagen later v e rh aa ld
staal en p ro je ctla d in g to t 15 ton per m2. A an
Coastal Vanguard
boord is a c c o m m o d a tie v o o r negen personen.
Coastal Shippin g (Acta M a rin e ) in Den H elder b r a c h t een S h o a lb u s te r 3209 in de vaart. De
Smit Leopard en Smit Lynx
Coastal V an g u a rd (b o u w n u m m e r 571644, imo 9591569) w e rd op 1 m a a rt bij Damen S hipya rd s besteld. Het ca sc o w e rd g e b o u w d bij Stocznia Kozle S e rw is Sp zoo, Kedzierzyn, als b o u w n u m m e r 1154 en op 12 o k to b e r v o o r de t w e e d e maal in G o rin ch e m te w a te r gelaten. De p ro e fv a a rt en tre k p ro e v e n w e rd e n g e h o ud e n op 23 en 24 november. De
De S hoalbuster 3009 Z ee tijg e r vo or DAB Vloot in Oostende
S h o a lb us te r 3209 is een tw e e m e ter langere
De Sm it Leopard w o rd t ingezet d o o r Sm it M arin e Australia
v e rs ie van de 3009 met als to n n a g e s : 327 bt en
n aar Damen S hip yard s in H ardin xveld om te
98 nt, te r w ijl de a fm e tin g e n zijn: L. o.a (LI.) x B
w o rd e n a fg e b o u w d . De p ro e fv a a rt en
x H (dg) = 32,27 (30,00) x 9,35 x 4,40 (3,30)
tre k p ro e v e n w e rd e n g e h ou d e n op 3 en 4 n o v e m b e r in E uropoort, w a a rn a de w e rk b o o t
Damen Penglai Bohai S hipyard in Penglai
op 25 n o v e m b e r w e rd o v e rg e d ra g e n aan DAB
leverde tw e e s le e pb o te n van het typ e ASD
V lo o t in Oostende. De Zeetijger, een Shoal
3211 op aan Smit S alvor in Nassau, de Smit
b u s te r 3009, w o r d t o n d e r m e er ingezet vo o r
Leopard (b o u w n u m m e r 511215, imo 9488712)
b o e ie n w e rk , ruim en van olie v e rv uiling en
en Smit Lynx (b o u w n u m m e r 511216, imo
S ea rch and Rescue. De a fm e tin g e n van de
9488724). Beide s lee p bo te n w e rd e n op 10 juli
S h o a lb u s te r 3009 zijn: L o.a. (LI.) x B x H (dg) =
te w a te r gelaten. Na o p lev e rin g zijn de Smit
30,09 (27,99) x 9,35 x 4,40 (3,20) meter. De
Leopard en de S m it Lynx d o o r R edw ise op
v o o rts tu w in g s in s ta lla tie b e s ta at uit tw e e C a te rp illa r-h o o fd m o to re n , type 3512B TA,
eigen k ra c h t van Penglai n aar Gladstone g e v a ren w a a r zij w o rd e n ingezet do o r Smit
De S hoalbuster 3209 Coastal Vanguard
M a r in e A us tra lia. De to n n a g e s van de ASD
to ta a l v e rm o g e n 3344 rpk/2460 k W bij 1600 tpm via t w e e t a n d w ie lk a s te n W A F 772 L (6,44 :
meter. De Coastal V an g u a rd w o r d t v o o r t
1) op t w e e P rom arin vaste s ch ro e ve n
g e s tu w d d o o r t w e e C a te rp illar-h o o fd m o to ren ,
(d ia m e ter 2250 mm) in Optim a -stra albu ize n
type 3512B TA-C, to ta a l v e rm o g e n 3344
v o o r een tr e k k r a c h t van 50,7 ton en een
rpk/2460 k W bij 1600 tpm via tw e e ta n d w ie l-
s n elh eid van 11,6 knopen.
r e d u c tie k a s te n W A F 772 L (6,44 : 1) op tw e e Prom arin vaste s ch ro e v e n met elk een
De ASD 3211 Sm it Lynx
Caballo Siete Leguas
d ia m e t e r v a n 2250 mm in O p tim a-straalbuizen
De Caballo Siete Leguas is niet in juli zoals
v o o r een tr e k k r a c h t van 45 ton en een
verm e ld in h et ju li/au g u stusn u m m e r, m a a r pas
sn elh eid van 11 knopen. A an boord is
vijf m aand e n later, op 25 oktober, uit Delfzijl
a c c o m m o d a tie v o o r zes p e rsonen. De v lo o t
ve rtrokke n.
va n ACT M a rin e w e rd op 20 o k to b e r v e rd e r
Door ir. J.H. de Jong
Hoe weerbaar is duurzaam? In deze special schrijft SWZ over het streven naar duurzaamheid in de maritieme wereld. W e bekijken de vorderingen in scheepsontwerpen, scheepvaart en scheepsbouw. Niet origineel, maar w el blijvend actueel.
De m a ritie m e w e re ld h e e ft te maken m et serieuze ontw ikkelingen rond dit th em a . De IMO s te lt stre n g e eisen aan uitstoot, w a a ro v e r m ee r in dit nummer. De ge vo lg en hie rvan beginn e n door te dringen to t de industrie en roepen w e e rs ta n d op. Is die w e e rs ta n d terecht? P ro c e d u re e l is er w e in ig mis m et de w ijze van invoerin g, m og e lijk zou het s n e lle r m oeten. En w a a ro m zou het tra n s p o rt, als bela n grijke ra n d v o o r w a a r d e v o o r g lo b a lis e rin g en w e lv a a r tg r o e i, niet bijdrag e n aan een d uurzaam en stabie l milieu? Ook hie r g e ld t dat de v e rv u ile r (uite in de lijk de c o n sum e nt) betaalt. A lle re e r s t ra a kt d it h et tr a n s p o rt zelf, maar v e rv o lg e n s o o k a fg e le ide a c tiv ite ite n zoals het g e b ru ik en de aanle g van havens en v a a rw e g e n , g e b ru ik van de natuurlijke om g ev in g (de zee) en het g e b ru ik van g ro n d sto ffe n en energie.
Duurzaam begrip Het begrip d u urza a m h e id en hoe daa raa n bij te d ra g en v e re is t m eer uitleg en inzicht. W a n t: 'J e m o e t de w e re ld e e rst begrijp en v o o r je h a ar kunt v e rb e t e re n ’ (H ans-G eorg Gadamer) en ' A lle s van w a a rd e is w e e rlo o s ' (Lucebert). D uu rzaam heid is een veel g e b ru ik t w o o rd en b etre ft alles van w a a rd e , alles w a t w e graa g w ille n behouden en dat onze zorg nodig heeft. Het juis te begrip van w a t d u u rza a m h e id v e re is t in een s pe cifiek e situatie, v o o r een p r o d u c t of p roces, v ra a g t inzicht in w a t in die c o n te x t de d u u rza a m h e id bepaalt. Een ju is te sys te e m g re n s ke u z e (context) is daarbij essentie el. Een k e te n b e n a d e rin g is noodzakelijk. D uurzaam b e te k e n t stabiel. Om d ic h t bij huis te blijven; duurzaam tr a n s p o rt is het tr a n s p o rts y s te e m zodanig in ric h te n, dat het over hon de rd g e n e ra tie s nog zo kan w e rk e n met de noodzakelijke mid dele n, zo nd e r " o n d e r w e g " de (w eerlo ze) w a a rd e n van het s ysteem zelf en zijn om g ev in g aan te tasten. N ie t op w ereld w ijd en ook niet op detailn iveau.
Grenzen stellen Te enge s ys te em g ren z e n leiden to t v e rk e e rde of te m akkelijke keuzes (alles is d u urz a a m ).T e ruim e grenzen t o t ono v e rz ic h te lijk h e id , o nb e g rip en dis cus s ie mede v a n w e g e de c o m ple xiteit. Deze c o m p le x ite it v ra a g t dus
'TherektiopIm stB'
Jo h a n de Jo n g is M a n a g e r B usin ess Unit Ships bij M A R IN en r e d a c te u r van S W Z M a ritim e
om g e fu n d e e rd e regulering . Bij v o o rk e u r m et enige mate van z e lfre g u lerin g in de industrie en op een v o ld o e n d e g e ïn te g ree rd niveau tus s e n de d ire c t b e trokken e n. Dat g e e ft het in zicht en o v e rz ic h t dat nodig is v o o r pra ktisc h e en zinvolle m a a tre g e le n in hun fe ite lijk e en e c o n o m is c h e (com p e titie ve ) s am enhang. De w o rs te lin g van de s c h e e p v a a rt m et de in tro d u c tie van de EEDI (ook in dit numm er) laat zien dat, h o e w e l m a a tre g e le n som s op hoog p o litie k en e c o n o m is c h niveau m oeten w o rd e n ge n o m e n , dit o o k veel nadele n h e e ft v o o r hun to e p a s b a a rh e id . De v e rs n ip p e rin g in de sche e p v a a rt, w ie is nu v e ra n t w o o r d e lijk v o o r het s ch o o n schip maken, to o n t d at in tegratie in de a a npak hie rvan nodig is.
Zelf bedenken Id e alite r kom t elke m aritiem e b ed rijfsta k zelf m et voo rste lle n . V oo r havens bijv o o rbe e ld de Green A w a r d (Rotterdam) en de E nvironm ental Ship Index ( N o o rd w e s t-E u rop a ), v o o r s ch e p en de C 02-in d e x (IMO) en v o o r la d in g tra n s p o rt de Shippin g Index. Die kun je to e ts e n op hun w e rk e lijk e bijd rage aan de d u urza a m h e id in de rele van te kaders (zie inzet). De no rm e ring in deze ka d ers is dan op te hangen aan g lo bale m odellen. Die geven w e lis w a a r nog lang niet alle a n tw o o rd e n , m a a r w ijz e n re g e lg e ve rs
Eindige bronnen:
w e l op rele va n te rich tin ge n in de o n tw ik k e lin g van d uurzaam heid.
• b ra nd sto ffe n (bespa rin g en , duurzam e b ronnen, s lo w s te a m in g ),
S om m ig e rich tin g e n zijn overdu id e lijk, zoals e n e rg ie b e sp a rin g , m aar
• m a te ria le n (h e rge b ru ik, slopen, w ra k k e n o p ru im in g ),
echte d u urza a m h e id v e re is t hie r bijvoo rbe e ld c o m p e n sa tie van
• voe dse l (overbevissing).
u it sto o t en op te rm ijn 'r e n e w a b le s '. De in d ic e s maken c o n c r e te to e ts in g m og e lijk en hebben oo k een
Kwetsbaar milieu (zee & lucht):
bela ng rijke publieke f u n c tie . Die is op de hogere niv eaus b e la ng rijk
verstoring van m acro-ecosystem en door em issies (global issues)
v o o r het politieke d raagvla k. In de m aritiem e b ed rijfs ta k k e n hebben
• gassen (S 0 x, N O ^ , C 0 2),
ze een m e e r d ire cte, te c h n is c h o n d e rsc h e id e n d e fun c tie .
• v lo e ib a a r {b la c k & g re y w a te r, h ilg e w a te r, a c c id e n ts (spills)), • \ia s t(c o a tin g s , afval).
Nieuwe visie
directe verstoring van lo k a le ecosystem en/m ilieu (lo c al issues)
O n dertussen is het op het h oogste (politieke) niveau w a c h t e n op
• ba llastw ate r,
een n ie u w e visie op e co n o m ie . De m a c r o -e c o n o m ie h e e ft al lang
• b la c k & g re y w a te r,
g e le den een v e rk e e rd e afslag genom en: groei als axioma en geld
• b ilg e w a te r,
als enige uitdrukking d a arvan. Een p a ra d ig m a w is s e lin g ( w e llic h t
• s ch e e p s a fv a l (in clu sie f geva a rlijke w ra k k e n ),
een N o b e lp rijs w in n a a r) is nodig, zodat naast geld ook duurza am he id
• slopen van sch e p en ,
w o r d t g e w a a rd e e r d en een plaats in h et g ro e id e n ke n krijgt. Dat kan
• o v e rb ev is sin g (aantallen en (b o d e m )h a b ita ta a n ta s tin g ),
de nu nog alleen op w e lv a a r t g e ric h te p ro d u ctiv ite its g ro e i om bu ig e n
• o ffs h o re -a c tiv ite ite n (a c c id e n ts , a ffakkele n , bo o rvlo eisto f,
n a a r d uurzam e groei, g e r ic h t op welzijn.
p ijp le iding ena a n leg , w in d m o le n p a rk e n ),
Onze u itdaging is, te bepalen w e lk e inhoud het begrip 'd uurzaam '
• b a g g e ra c tiv ite ite n (troebel w a te r, b o d em habitat),
m oe t hebben in de m a ritie m e sector. W a n n e e r w ij d a t w e te n en er
• geluid (schepen, w in d m o le n s , offs h o re -a ctiv ite ite n ).
n aar handelen, dan w o r d t het w a a rd e v o lle m in de r w e e rlo o s .
Door mw. ing. A. Gerritsen
Test m eteen
Zoals elders in dit nummer te lezen worden er veel methoden en regels ontwikkeld om vast te stellen en te vergelijken hoeveel uitstoot een schip (of bedrijf) mag hebben en hoeveei energie hij kan besparen. M aar hoe wordt een schip zo ontworpen, gebouwd en gebruikt dat hij aan deze eisen kan voldoen?
•haalm odel van
1P -M A X air van stena Buik
De s c h e e p s b o u w en s c h e e p v a a rt zijn grote e n e rg ie v e rb ru ik e rs en
D a a rn a a s t o n d e rs c h e id e n w e m aa tre g e le n die tijd e n s het o n tw e rp
hebben dus ook een grote v e ra n tw o o r d e lijk h e id te d ragen op het
en de b o u w van het sch ip w o rd e n to e g e p a s t en m a a tre ge le n die
gebie d van duurza a m h eid. Op vele pla atsen in bin nen- en buitenla nd
v o o r be sparing zorgen tijd e n s het g e b ru ik van het schip.
is men al jaren bezig met het u itdenken en to e p a s s e n van m a a t re gele n v o o r e n e rg ie b e sp a rin g en b e perking van de a a n ta s tin g van
Minder energie gebruiken
het milieu. In dit a rtikel w ille n w ij u een greep uit deze m a a tre g ele n
D oor de ro m p v o rm zo te o n tw e r p e n d at er zo min m ogelijk
laten zien. Het a rtik el is lang niet volle d ig en veel ideeën bestaan al
w e e rs ta n d is kan veel energie w o rd e n b espaard. M a a tre g e le n die
heel lang, m aa r hie rm ee nodigen w ij u uit om eens na te denken
h ie rvo o r w o rd e n g e n om e n zijn de bekende: optim a le afm etin g van
o ver hoe w e als m aritie m e industrie kunnen bijdragen aan een
het schip , bepe rking van ( w e e r s ta n d s v e rm e e rd e re n d e ) aa n h a n g se ls
d uurzam e planeet.
en open in g en , t o e v o e g in g van w e e rs ta n d s v e rm in d e re n d e a a n
De m a a tre g e le n kunnen g r o fw e g in tw e e m eth o d en ingedeeld
hangsels zoals t rim p la te n en s p ra yra ils, et cetera. Ook een bekende
w o rd e n : (a) m in d e r energie ge b ru ike n en (b) g e b ru ikm a ke n van
m a a treg e l is g e w ic h ts b e s p a r in g d o o r lic h tg e w ic h tc o n s t r u c t ie s en
a lte rn a tie ve e n e rg ieb ro nn e n .
optim a lis atie van ballast.
A n n e lin d e Gerritsen is fre e la n c e s c h e e p s b o u w a d v is e u r en r e d a ctie lid van SWZ M a ritim e
d o or een C om m on ra il- of D elta fm /'n g-s ys te e m die zorgen d a t de m oto ren een o p tim aa l b ra n d s to fv e rb ru ik (en uitstoot) hebben bij halve en volle kracht. Ook e le k tris ch e s yste m e n aan boord w o rd e n steeds e ffic ië n te r uitge voe rd d o o r m et hybride, d ie s e l-e le ktris c h e en /o w /o s s - c o n c e p te n te w e rk e n . Een re la tie f sim pele m a a tre g el is het g e b ru ik van LED-verlichting. Dit re d u c e e r t niet alleen enorm het e le k tric ite its v e rb ru ik , m aar ook de w a rm te - u its to o t in het schip. B ovendie n g a at deze v e rlic h tin g veel lan g e r mee. Er w o rd e n steeds c re a tie v e re m anie ren g e v o nde n om energie te b esparen. A lle o n d e rdele n van het schip kunnen w e llic h t een b ijd rage leveren aan e n e rg ie b e sp a rin g . Zo kan men de (e le ktris che) p om pen in het s chip v aria b el in s nelh eid laten draaie n, zodat een o ptim ale e n e rg ie ve rd e lin g in het schip w o r d t bereikt. A fv a lsto ffe n van het schip kunnen h e rg e b ru ik t w o rd e n zoals de w a rm te die v rij k om t bij de koeling van de m otoren en system en. Of het ve rb ra n d e n van h u is h o u d e lijk afval d at niet alleen energie ople vert, m a a r ook ruim te b e s p a a rt en w a t bij langere a fs ta n de n ook erg p ra ktisc h en h y gië n isc h kan zijn.
Alternatieve energiebronnen U ite ind e lijk hebben w e to c h een b epaald e hoeve elh eid energie nodig om het schip te laten fu n c tio n e re n . Traditioneel w o r d t de m eeste energie v o o r v o o rts tu w in g en het b o o rd n e t o p g e w e k t d o o r het g e b ru ik van fo ssiele b ra nd sto ffe n (a a rd o lie p ro d u c te n ). Omdat deze b ra n dsto ffe n steeds s c h a a r s e r w o rd e n en zorgen v o o r een grote hoeve elhe id u itsto o t van s ch a d e lijke sto ffen g a a t men steeds m ee r op zoek na a r a lte rn a tie ve e ne rg ie b ro n n e n . Er w o rd e n nie u w e system e n o n tw ik k eld v o o r het g e b ru ik van LNG als b ra n d sto f en in het v e rle n g d e daa rvan o o k bioLNG d a t uit bio massa w o r d t g e p ro d u c e e rd , zie o o k het artikel eld ers in dit nummer. V oo r diesel is o ok al een b io -a lte rn a tie f b e s ch ik b aa r: bio die sel dat van W a t b e tre ft v o o rts tu w in g blijft het v o o r o n tw e r p b u re a u s een
bijv o o rbe e ld koolzaadolie w o r d t g em aakt. W a te r s to f is ook een
u itdagin g om de juis te c o m b in a tie van s c h ro e v e n , roeren en
ve e lb e lo ve n d e b ra n d s to f v o o r de toe k o m s t, m aar dit v ra a g t om een
in te ra c tie m et de romp te bepalen. N a a s t s p ecia le o n tw e r p e n van
to ta a l a n d ere m achine.
s c h ro e v e n , zoals tips en b lad o p tim a lis a tie, zijn er o o k a lte rna tie ve
N a a s t a ltern a tie ve b ra n d sto ffe n zijn e r o o k nog een aantal natuurlijke
vo rm e n van v o o rts tu w e r s o n tw ik k e ld , zoals de " W h a le ta il".
e n e rg ie b ro n n e n b e s c h ik b a a r zoals de zon en w in d . Er w o r d t volop
Een r e la tie f n ie u w e m a atre g el is het g e b ru ik van lu ch tsm e rin g .
g e ë x p e rim e n te e rd met "S k y S a ils " (on d er a n de re d o or Stena) en
L u c h ts m e rin g b e s ta a t uit het c re ë re n van een " lu c h tz a k " o n d e r het
Fle ttn e r-roto rs die zorgen v o o r v o o rts tu w in g do o r w in d e n e rg ie . Er
s chip w a a r d o o r de w e e rs ta n d d ra stisc h v e rm in d e rd . Mier w o rd e n al
zijn ook p a rtijen die niet o p n ie u w het w ie l uitvin den, m aar g e b ru ik
tie n ta lle n jaren o n de rzoe ke n mee gedaan, m aa r er w o r d t nog
maken van het tra d itio n e le zeilen. Er bestaan nog s tee d s (of w e e r)
s teeds d ru k g e z o c h t n aar de o ptim ale c o n fig ura tie. Zo h e e ft Stena
v ra c h ts c h e p e n die v o o rn a m e lijk zeilen, zoals de s ch e pe n van
B ulk d it ja a r proeven ge d a an met een s c h a a lm o d e l van een ta n k e r
F a irtra ns p o rt S h ip b ro k e rs (w w w . fa ir tr a n s p o r t .e u ) die met
m et (o n d e r a ndere) lu c h ts m e rin g en h e eft B o d e w e s B in n e n va a rt in
tra d itio n e le barken v ra c h t v e rv oe ren. Deze re derij is o ok bezig met
M illin g e n aan de Rijn een n ie u w c o n c e p t o n tw ik k eld met het
een n ie u w o n tw e rp , de Ecoliner. De E coline r is een type v ra c h tv a a r-
g e b ru ik van d a m w a n d p ro fie le n v o o r lu c h ts m e rin g . In een volg end
tu ig a a n g e d re v e n d o o r een c o m bin a tie van h ig htech zeil- en
n u m m e r van S W Z M a ritim e w o r d t m ee r o ve r dit p ro je c t v erteld.
m o to rv e rm o g e n . Deze hybrid e fu n c tie m a ak t het m og elijk om
N a a s t de m a a tre g e le n in het s c h e e p s o n tw e r p is een optim ale
p re cie s dezelfde d ie n s tt e bieden met de s n elh eid en b e tr o u w b a a r
c o n fig u ra tie van de syste m en aan boord van g ro o t bela ng v o o r het
heid van een tra d itio n e e l m o to rv ra c h ts c h ip . De rederij g e e ft aan dat
e n e rg ieve rb ruik. Op m o d ern e s ch e p e n komt va a k veel
ze met de E coliner de v e ro n tre in ig e n d e em is sie s v an de s ch ep e n
a u to m a tis e rin g te pas om een optim a a l e n e rg ie v e rb ru ik aan te
m et vijftig p ro c e n t v erla gen.
s turen (p o w e r m anagem ent). Zo w o rd e n de m o to re n a a ng e stu urd
Duurzaam varen
van de H o g e sc ho o l van A m s te rd a m h et Ecoship g e b o u w d . Het
Tijdens het g e b ru ik van het sch ip zijn er vele m o g elijkh e d en om
Ecoship is niet voorzie n van d ie s e lm o to re n die fo s s ie le b ra n dsto ffe n
energie te besparen, ook hie r kom t s tee d s m ee r a a n d a c h t voor. Slim
geb ru ike n , m aar w e r k t vo lle d ig op w in d - en z on n e -e n e rgie . Het is
p lannen van de v a a rro u te en s nelh eid b ijvoorbeeld, m et behulp van
zelfs niet nodig om te zeilen v o o r de energievo orzie n ing .
g e a v a n c e e rd e n a v iga tie s ys te m e n en een o ptim ale afstellin g van de a utopilo t. Ook s lo w s p e e d o fw e l langzaam v aren w o r d t zo w e l in de
Voorbeelden in de binnenvaart
zee- als de b in n e n v a a rt to e g e p a s t. In de b in n e n v a a rt loopt al een
N a a s t de e e rd e r g e n o e m d e p ro je cte n PELS (lu chtsm e rin g) en
aantal jaren het p ro je c t V oo rtva re n d B esparen, dat b in n e n v a a rt
V o o rtva re n d B espa re n zijn er nog veel m e er b edrijven en
s c h ip p e rs s tim u le e rt b e ter op hun b ra n d s to fv e rb ru ik te letten met
in stellingen in de b in n e n v a a rt bezig m et d u urzaam heid.
behulp van bijv oo rb ee ld een te m p o m a a t, een b ra n d sto fv e rb ru ik s-
Zo laat de s tic h tin g Fair nature met h aar sch ip de Berezina met ruim
m e te r en n a tu u rlijk logisch nadenken.
dertig v rijw illig e rs en zeventig b edrijven op een cre a tie ve m anie r zien hoe je s lim m e r om kunt gaan met milieu en energie aan boord. De Berezina is een vo o rm a lig sto o m s c h ip dat v a a rt op en v e rw a r m d w o r d t d o o r biodiesel. De e le k tric ite it ko m t van een w in d m o le n en z o n ne pan e len en er is LEDv e rlic h tin g . D a a rn a a s t w o rd e n er m et de Berezina proeven ge d a an met de m in st m ilie u b e la ste n d e a n ti-fo u lin g en a fv a lw a te ro p v a n g . Een a n d e r v o o rb e e ld is Rederij Doeksen. Zij w il v o o r de d ie ns t Flarlingen-Terschellin g een zo groen m og elijk schip laten o n tw e rp e n . N a a s t m o g e lijkhe d e n v o o r LNG heeft Rederij Doeksen o o k o n d e rz o c h t o f ze hetzelfde konden doen als de collega's v an de bruine vloot: zeilende v e e rb o te n . Helaas ble ek dit d o o r o m s ta n d ig h e d e n op de W a d d e n z e e en de hoge s n elh eid op een b o ch tig t r a je c t niet effic ië nt. V oo r de e n e rg ie o p w e k k in g w o r d t w e l g e b ru ik g e m a a k t van w in d m o le n s en z onnepanelen.
Duurzaam denken L a s t h u t n o t le a s t noem ik hie r nog even t w e e m a a treg e le n die o ok in de lijst van W a rts ila en Berezina v o o rk o m e n en A rtist's im pression co nstru ctie luch tsm e ring van de P -M A X air
va n ze lfsp re k e n d lijken, m a ar naar mijn idee de m a atre g ele n zijn w a a r het alle m aa l mee begint:
Voorbeelden in de zeevaart W a rts ila he e ft een u itg eb re ide b ro c h u re u itg e b ra c h t o v e r e n e rg ie
• Het o n t w e r p c o n c e p t op m a a t maken v o o r de fu n c tie . Door het schip zo te o n tw e rp e n d at het d o e t w a t het m oe t doen en geen
b e s p a ren d e m aa tre g ele n aan boord van ta n k e rs, bulk ers, c o n ta in e r
o v e rb o d ig e fu n c tie s in zich heeft, w o r d t er alleen energie g e b ru ikt
s ch ep e n, R oRo-schepen, f e r r y ’s en o ffs h o re s u p p o rt vessels . Hierin
w a a r het nodig is.
w o rd e n veel ideeën g e ge v en om een schip duurzaam te o n tw e rp e n .
• De b e m anning van de s ch e p e n b e w u s t maken van het g e b ru ik
Deze b ro c h u re is ook online b e s c h ik b a a r (zie de links/bronnen).
van energie en e n e rg ie b e s p a rin g o p n e m e n in de c u lt u u r v a n het
Het s c h a a lm o d e l van een 15.000 D W T p r o d u c tta n k e r (de E-M AXair),
s c h e e p v a a rtb e d rijf.
w a a r S tena dit ja a r proe ven mee h e eft gedaan, bevatte naast de c o n s tru c tie v o o r lu c h ts m e rin g ook I l\IG a a n d rijvin g , een a a ng e p aste rom pvo rin en een SkySail, Dit kan sam en re su lte ren in een
Bronnen en verwijzingen
b ra n d sto fb e s p a rin g v an 32%.
• Boostin g Energy E fficien c y L e a f l e t - W a r t s i l a :
In de ja c h tb o u w zijn z o n n epa n elen en w in d m o le n s zeker niet nieuw, m aa r een c o m b in atie van e n e r g ie b e s p a re n d e m a a tre g e le n hebben geleid to t een n ie u w o n tw e rp van u itvin d e r W u b b o Ockels: de Ecolution. Op dit a u to no m e zeilschip w o r d t (naast de z o nnepanelen)
w w w . w a r ts ila - n s d . c o m /W a r ts ila / g lo b a l/d o c s / e n /s h ip _ p o w e r/ e n e rg y -e ffic ie n c y /b o o s tin g -e n e rg y -e ffic ie n c y - b ro c h u re .p d f • Foto's Stena Bulk, Dan Ljungsvik. h ttp ://s te n a b u lk .co m / ste n a a irm a x
energie o p g e w e k t tijd en s het zeilen d o o r m iddel van pro p e lle rs die
• Fair Transport: w w w .fa ir tr a n s p o r t.e u
in het w a t e r hangen. Ook w o r d t g e b ru ik g e m a a k t van LED -verlichting
• Berezina: w w w .b e re z in a .n l
en een w a rm te p o m p die o n d e r a n d e re de w a rm te van het d o u c he-
• Ecolutions: w w w . e c o lu tio n s .n l
a fv a lw a te r gebruik t. Gelijktijdig met dit p ro je c t hebben s tudenten
De ISM code, de meest onbegrepen en verkeerd geïnterpreteerde vernieuwing in de geschiedenis van maritieme wetgeving? Sinds de invoering van de ISM Code in 1998 is deze code in principe niet meer aangepast Op 01 ju li 2010 is daar verandering in gekomen met IMO Resolutie MSC.273(85), die de code op een aantal punten ingrijpend heeft gewijzigd. De vraag hier is: zijn deze aanpassingen inderdaad een grote verandering? In theorie: nee. In de praktijk: in sommige gevallen wel. W at is e r veranderd ? De meest in het oog springende verandering is dat er nu een eis opgenomen is voor het beoordelen van alle geïdentificeerde risico 's ten opzichte van schepen, opvarenden en het milieu. Met de resultaten van deze beoordeling is het de bedoeling de juiste maat regelen te nemen die de risico's beheersbaar maken. In principe is dit niet nieuw. De vorige versie van de ISM Code ver wees hier ook al naar, maar was daarin minder bepalend. Het was al de bedoeling om maatregelen te nemen ter beheersing van alle geïdentificeerde risico's. Als voorbeeld kan dienen de vereiste om een procedure te hebben waarmee uitrustingsstukken en systemen bepaald moesten worden welke, in geval van het plotseling opera tioneel falen, tot een gevaarlijke situatie zou kunnen leiden (ISM Code, Clausule 10.3). In feite houdt een dergelijke procedure al in dat er een vorm van risico bepaling en beoordeling plaats moet vin den. Hetzelfde geldt voor de vereiste om procedures te bepalen voor handelingen aan boord van schepen (ISM Code, Clausule 7) en de verplichting om procedures te hebben om voorbereid te zijn op noodsituaties (ISM Code, Clausule 8). In al deze voorbeelden zou het moeten gaan om de bepaling van zaken die fout zouden kunnen gaan, en vervolgens het nemen van maatregelen om dit te voorkomen. Mocht het onverhoopt toch fout gaan, dan moet een risicobepaling er toe leiden dat een schip en organisatie hierop voorbereid zijn en adequaat kunnen reageren. In de praktijk kwam
het hier echter niet altijd op uit. Dit wil niet zeggen dat er geen maat regelen genomen werden, maar wel dat hieraan niet altijd een gedocumenteerde risico inventarisatie en beoordeling aan ten grondslag lag. W at is nu een risico inventarisatie en beoordeling? Eenvoudig gesteld: een inventarisatie van situaties die tot schade of ongeval len zouden kunnen leiden. Vervolgens zou dan bepaald moeten worden w at de kans is dat dit inderdaad kan gebeuren en tevens wat de gevolgen zijn voor schip, opvarenden en milieu als het zover komt. Het resultaat is een beoordeling of een bepaalde substantie, situatie o f handelswijze acceptabel is, of dat er maatregelen geno men moeten worden. Deze maatregelen kunnen dan dienen om de kans op voordoen kleiner te maken en tevens om voorbereid te zijn op een noodsituatie. Onze ervaringen sinds de invoering van de gewijzigde code zijn divers. Aan de ene kant zijn er voorbeelden van uitgebreide risico inventarisaties en beoordelingen, aangepaste of nieuwe procedu res, richtlijnen en toevoegingen aan het type en aantal van vereiste opleidingen. Aan de andere kant moet soms het begin nog gemaakt worden of is het resultaat nog niet volledig. In sommige gevallen zijn de inventarisatie en beoordeling op het kantoor uitgevoerd, maar nog niet altijd ter plaatse bekeken w aar een activiteit plaats vindt.
W at w ord t e r nu van de reders verw acht? Het zal aantoonbaar moeten zijn dat: • De manier waarop de risico inventarisatie en beoordeling uitgevoerd wordt bepaald is en gedocumenteerd is. Dit wil overigens niet zeggen dat er één methode gekozen moet worden. Het kan zeer zeker het geval zijn dat er een combinatie van werkwijzen gekozen wordt, waarbij voor elke situatie, operatie of handelswijze de best passende methode gekozen wordt. • De bevoegdheden om een inventarisatie en beoordeling uit te voeren duidelijk gedefinieerd en toegewezen zijn. • De personen welke deelnemen aan het inventarisatie en beoordelingsproces hiertoe een voldoende opleiding genoten hebben. De mate van opleidingsbehoefte kan variëren per deelnemende persoon, het ligt er maar net aan in hoeverre en op w elk niveau van de beoordeling iemand deelneemt. • Er een systematische beoordeling heeft plaatsgevonden van alle operaties, waarbij zowel schip, opvarenden als kantoor organisatie meegenomen moeten worden. • De resultaten van een risico inventarisatie en beoordeling gedocumenteerd zijn. • Er controles en beveiligingsmaatregelen bepaald en ingevoerd zijn in het Safety M anagement System. In geval van een bestaand systeem zal aantoonbaar moeten zijn dat de procedures zoals deze er zijn, beoordeeld zijn aan de hand van de risico inventarisatie en beoordeling en, waar nodig, aangepast. Het kan ook nodig zijn dat er nieuwe maatregelen, etc. ingevoerd moeten worden naar aanleiding van de risico inventarisatie en beoordeling.
C o ntactin form a tie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Marine Management Systems Office in Rotterdam, telefoon 010 201 8409, e-mail mm s.rotterdam @ lr.org.
Door Dr. R.J.F, Hoogma en Drs. P. van der Gaag
De scheepvaart is volledig afhankelijk van aardolie, maar er dient zich een van nieuw e nieuwe richting aan: varen op vloeibaar methaangas. Volop voorradig uit 'addenveerboot fossiele bronnen, bovendien hernieuwbaar te produceren uit biomassa en een imor rederij oplossing voor de luchtvervuiling van de huidige motoren. W at betekent dit Doeksen v00r scheepsontwerpen en bunkeren? Na Noorwegen zijn ook in Nederland de eerste projecten van start gegaan. rtis t im pression
LNG is a a rdg a s dat v lo e ib a a r is g e m a a k t d o o r het te drogen,
Er is w e r e ld w ijd a a n d a c h t v o o r n o rm o n tw ik k e lin g . In de V eren ig de
rein ig en en koelen to t -162 °C (a tm o s feris c h e druk). Het volum e
S taten h a n te e rt de industrie een in fo rm e le " fu e l grade L N G "-n o rm ,
s lin kt dan t o t 1/600-ste van a a rd g a s o n d e r a tm o s fe ris c h e condities.
die v o o rs c h r ijft d at h et m e th a a n g e h a lte ten minste 97% is, ethaan
Het LNG blijft v lo e ib a a r in th e rm is c h geïs o le erd e o pslagtanks. Een
m a xim aal 1% en inerte gassen zoals s tik s to f m axim aal 2%. Deze
n orm aal kubieke m e ter m ethaan m et een s .g .va n 0,7 en een energie -
k w a lite it LNG w o r d t v e rk re g e n uit een gasveld m et r e la tie f zuiver
inhoud van 10 kW h le v e rt 1,6 liter LNG op. De e n e rg ie d ic h th e id van
gas of d o o r het o p w e rk e n van LNG van m in de re kwaliteit.
LNG is 60% van die van gasolie (MGO). De inzet van LNG v e re is t dus
Een zeer zuivere vo rm van LNG w o r d t v e rk re g e n d o o r het v lo e ib a a r
g ro te re b ra n d sto fta n ks v a n w e g e het g ro te re v o lu m e van LNG.
maken van bio m e th a an o fw e l gezuiverd biogas. B io gas o n ts ta a t bij
De s am e nste llin g van LNG is a fh a nk e lijk van de g a s b ro n en van het
v e rg is tin g van o rg a n is c h e m ate ria len , zoals v o e d in g sre s te n en
liq u e fa c tie p ro c e s en kan a a n m e rk e lijk v e rs c hille n . Zo v a rie e r t het
mest. Biogas b e s taa t uit methaan, C 0 2 en v e ro n tre in ig in g e n en is
m e th a a n g e h a lte van o n g e v e e r 88 t o t 99%. Ook het g e halte aan
re la tief g e m a k ke lijk te zuiveren to t 99% bio m e tha a n . W o r d t dit
ethaan, propaan en s tik s to f v e rs c h ilt. Te veel ethaan en propaan
v e rv o lg e n s d o o r koeling v lo e ib a a r g e m a a k t dan re su lte e rt bioLNG,
kan m o to rp ro b le m e n o p leveren. N ie t alle LNG is daarom g e s c h ik t
een klim a a tn e u tra le b ra n d sto f die niet c o n c u r r e e r t met de
als m o torb ra nd s to f.
v o e d in gsk e ten .
Remco Hoogma en Peter van de r Gaag zijn beiden w e rk z a a m vo o r Holland Innovation Team. HIT is a c tie f in de s m a ll-sc a le LNG- en bioLNG-keten.
Uitstootreductie
Rolls Royce, M its u bish i). De m o to ren kunnen die nen als g e n e ra to re n
G roo tsch a lig e L N G -ta n ks c he p e n (LN G -ca rriers) v aren al tie nta lle n
vo o r e le k tris ch e ro e rp ro p e llo rs of als d ire cte a a n d rijving vo or
jaren op de b oil-o ff (gas d a t o n ts ta at d o o r o p w a rm in g ) v an h et LNG
s ch e e p s s c h ro e v e n . Er zijn o ok com bin a tie s. De meeste N oorse LNG
d at ze v e rv o e ren . Het g e b ru ik van LNG als b ra n d sto f v o o r andere
a a n g e d re v e n s c h e pe n zijn pu u r v o o r gas o n tw o r p e n en maken
s c h e e p s ty p e n is nog r e la tie f nieuw. M e t name in N o o rw e g e n is
g e b ru ik van zuig e rm o tore n . G eop tim a lisee rd n aar gas lopen deze
erva rin g opge d aa n . Er v aren nu tw in tig to t dertig s ch e p e n op LNG:
zeer e ffic ië n t (b ijv oorb ee ld Rolls Royce B ergen B35:40 V 12 s p a rk
ve e rb o te n , b e v o o rra d in g s s c h e p e n v o o r de o ffs h o re -in d u strie , LNG-
ignited lea n -b urn gasm otor, 5250 kW, e ffic ie n c y 48%, NOx 1,2 g/kW h).
d is trib u tie s c h e p e n en kustvaarders.
Bij d u a l-fu el w o r d t een d ie s e lm o to r a a n g e p a s t om op gasolie en
Deze o n tw ik k e lin g is ingezet om de u it sto o t van de s c h e e p v a a rt te
LNG te lopen (m engsel van 70-90% LNG met gasolie). Het eerste
ve rm in d e re n . K u s tva a rt en visserij zijn v e ra n t w o o r d e lijk v o o r 40%
N e d e rla n d s e b in n e n v a a rts c h ip dat v o o r LNG g e s c h ik t w o r d t
van de N oorse N O ^ e m is s ie s en 15% v an de z w a v e ld io x id e -e m is sie s ,
g e m a a k t (Deen Shipping) b e tre ft een d u a l-fu e ls c h ip . H ierm ee
g e v orm d tijd en s het ve rb r a n d in g s p r o c e s in de s c h e e p s m o to re n . De
w o rd e n kleinere, m aar nog steeds aanzie nlijk e e m is s ie re d u c tie s
NO^-uitstoot van een o ff s h o re b e v o o rra d in g s s c h ip op gasolie komt
behaald (NOx-u its to o t 50% lager, r o e tu its to o t minus 80%). V oord e len
o v e re en m et die van 20.000 personenauto's.
zijn: b e staande d ie s e lm o to re n kunnen naar d u a l-fu el w o rd e n
Em is sie reg e lg evin g v o o r de inte rn a tio n ale s c h e e p v a a rt w o rd t
o m g e b o u w d ; m in d e r o n d e rh o u d (geen bougies); een d u a l-fu e lm o to r
o n tw ik k e ld in IM O -ve rb a n d (In te rn a tio n a l M a r itim e Organization).
kan gasolie, m e thaan en k o o lw a te rs to ffe n die d a a r tu s s e n in zitten
IM O's MARPOL A n n e x VI s c h rijft een g e trap te a a n s c h e rp in g van het z w a v e lg e h a lte in s c h e e p s b ra n d s to ffe n en v a n de NO(-u its to o tlim ie t voor, m et extra lage w a a rd e n in de Emission Control A re a s (ECA’s) N oordzee en Oostzee. Tier III, van k ra c h t v a n a f 2016, b e h elst 80% lagere NOx-e m is sies (g /kW h g e re la te e rd aan to e re n ta l) dan vandaag. Ook w o rd e n em issie lim ie te n v o o r ro e tu its to o t v e r w a c h t en is er to e n e m e n d e a a n d a c h t v o o r de u itsto ot va n b ro e ika s g a s se n d oo r de s ch e e p v a a rt. Bij dit laatste m o e t w o rd e n b e n a d ru k t d at de s c h e e p v a a rt v e rr e w e g de laagste u itsto o t pe r e e nheid v ra c h t kent. Het a a n deel van de s c h e e p v a a rt in de w e re ld w ijd e broe ika s ga s se n is 3%. De a a n s c h e rp in g van de eisen b e te k e n t d a t de s c h e e p v a a rt o ve r m o e t s ta pp e n naar z w a v e la rm e re diesel en n a b e h an d e ling s te c h n ie k e n m o e t to e p a s s e n zoals s e le ctie v e k a ta ly tis c he re d uctie (SCR) en u itla a tg a s re c irc u la tie (EGR). H ie rm ee zijn g o ede resultaten te behalen, m aar beide te c h n ie k e n w e rk e n ko ste n ve rh o g e n d en ook ne e m t het b ra n d s to fv e rb r u ik to e . Een a lte rn a tie f is de to ep a s s in g van de s ch o n e b ra n d s to f LNG. Dit v ra a g t a n dere motoren, a a n p a ss in g e n van het s c h e e p s o n tw e r p m et name v o o r de in b o u w van de b ra n dsto fta n ks , de o p b o u w van b u n k e rin fra s tru c tu u r en
BioLNG-fabriek in Engeland op basis van stortgas
a a n p a ss in g van p r o c e d u re s en v e iligh e id s eise n. Ook d it le id t to t koste n ve rh o g in g , zeker in de v ro e g e m a rk to n tw ik k e lin g s fa s e , m aar
aan en is d a a rm e e m in d e r g evoelig v o o r onzuive rhe d e n; een dual-
v e rd e d ig b a a r gezien de grote e m is s ie re d u c tie s.
fu e lm o to r kan ook draa ien als er geen LNG g e b un ke rd kan w o rd e n ;
Het N o ors e in s titu u t M a r in te k he e ft op de p ro efs tan d de uitsto o t van
een n aar d u a l-fu el o m g e b o u w d e d ie s e lm o to r is o o k w e e r te rug te
g a s m o to re n van v e rs c h ille n d e fa b rik a n te n ge m eten. Ten opzichte
b o u w e n n aar dieselm otor. De k a ta ly sa to r v o o r diesel kan een
van gasolie w o r d t de N O^-uitstoot m et 80-90% v e rm in d e rd , C 0 2 met
nadelig e ffe c t hebben op de pre sta tie s van de gasmotor.
20-25%, ro e tu its to o t is v rijw e l a fw e zig en z w a v e ld io x id e -e m is s ie is
Toch lijken m o n o -fu e lg a s m o to re n op basis van lean b u rn p rin c ip e s
nul. M e th a a n s lip (m e th a a n e m iss ie d o o r o n vo lled ig e v e rb ra n d in g in
de tre n d te zijn. De v e rw a c h tin g is dat le v e ra n c ie rs v an deze
de motor) v e rm in d e rt het b r o e ika s g a s vo o rd e e l m et enkele p r o c e n t
o n tw e r p e n b e te r in s ta a t zijn de to e k o m s tig e e m is s ie n o rm e n te
punten. Dit pro b le em is m et a a n p a ss in g e n aan m o to ro n tw e r p en
halen. Ook lenen de m otoren zich goed om als g e n e ra to r te dienen
eve n tue e l k a ta ly sa to ren op te lossen, net zoals is ge be u rd bij
in een zoge n aa m de g a s -e le k tris c h e op stellin g. Bij deze to ep a s s in g
a u to m o to re n . Het ging bij de m etin ge n van M a r in t e k om m otoren die
kunnen de le a n -b u rn m o to re n met de hoogste e ffic ie n c y draaie n. De
alleen op gas draa ien (mono-fuel).
m o n o -fu e l-L N G -s c h e p e n hebben v a a k nog een b a c k-u p in ric h tin g m et d ie s e lm o to ren .
Motorconcepten
O nderhoud van g a s m o tore n is g e m a k k e lijk e r dan v o o r gasolie
Er zijn tw e e ty p en g a s m o to ren : d u a l-fu el (diesel en gas, bijvoorb e eld
o m d a t de b ra n d s to f s c h o n e r is. A a n de a n dere kant kunnen de
W a rts ila , M A N , C aterpillar) en le a n-b u rn g a s m o to re n (b ijv oorbeeld
e le k tro n is ch e en a u to m a tis e rin g s s y s te m e n uitvoerig er, c o m p le x e r
gfltYrti
/
C
O
SÖa
i
1 f 1______ w
)
M D 0 1 ‘ :S
X
rnaturil g j i
MÖO r . 5
mturaJ p a
MTO1K3
n # k r*lfllS ï
j gjinwn I
y
NOx
hfl 13 E /
Em issies LNG en gasolie (MDOj
D UGG 1jh S
nalurj l ijj s
en g e v o e lig e r zijn. Dit v ra a g t s p e cia le v a a rd ig h e d e n bij het
b e s c h e rm in g van de s ch e e p s h u id te g e n lekkage bij het bunkeren.
p e rso n ee l, dat ook goed g e tra ind moet zijn met be trekking to t
De s c h e e p s o n tw e r p e n v o o r k u s tv ra c h ts c h e p e n houden rekenin g
v e ilig h e id s ris ic o 's en p ro ced u re s. B elan g rijke ke nm e rke n van LNG
m et b r a n d s to fc a p a c ite it om een to t drie w e k e n on a fg e b ro k e n te
zijn de lage te m p e ra tu u r, h et v e rv lie g t snel bij e v entuele lekkage
kunnen v aren. H ierv o o r kunnen ta n k s op dek w o rd e n gepla atst. De
(dus geen w a te rv e rv u ilin g ) en e x p lo s ie g e v a a r bij 5-15% m eth a an in
o n tw e r p re g e ls v o o r p a s s a g ie rs s c h e p e n staan dit niet toe.
de lucht. Det N o rske V eritas stelt d at " n e c e s s a r y tra in in g m u st be
Op m e rkelijk is d a t w e l t o e g e s ta a n is om v ra c h tw a g e n s die LNG
a rra ng e d , but is not ve ry c o m p lic a te d " .
v e rv o e re n zo nd e r extra m a atre g e len op het a u to d e k van een v e e r b o o t t e vervo e ren .
Scheepsontwerp en regelgeving
Onder a u s p icië n van IM O w o r d t g e w e rk t aan de o n tw ik k e lin g van
De N o o rs e p ro e fp ro je c te n legden de basis v o o r o n tw e r p - en
een n ie u w L N G -o psla g syste e m (IM O A -tank). Dit b e tre ft een niet-
o p e ra tie re g e ls v o o r LNG a a n g e d re v e n s ch e p en , die op hun beurt
c ilin d risc h e 450 in3 b ra nd sto fta n k, w a a rv o o r t e c h n ie k w o r d t g e b ru ikt
w e e r g e b ru ik t w e rd e n v o o r het o n tw ik k e le n van IM O ’s Interim
die ook in g r o o ts c h a lig e LN G -ta nke rs w o r d t to e g e p a s t. De n ie u w ste
G uidelines f o r Gas Fuelled Ships. Het is de b e doeling dat deze
o n tw e r p e n L N G -bra n d s toftan k s zijn v e rtic a le ta n k s m et een d irecte
rich tlijn e n o ve rg a an in een In te rn a tio n a l Gas Fuel Code. Er zijn tw e e
v e rb in d in g naar de buite n lu ch t.
sets re gelgeving: v o o r v ra c h ts c h e p e n en v o o r pa ssa g ie rs sc h e p e n . Onderdeel va n n ie u w e IMO g u ide lin e s is de in tro d u c tie v a n de
Distributie en bunkeren
in h e re n t v eilige m a chin e kam e r. Hierbij w o rd e n d u b b e lw a n d ig e
Het b u n keren van s ch e p e n met LNG kan op v ie r m anie ren w o rd e n
pijple id in g en to e g e p a s t, w a a rb ij gas d at e v entueel uit de binnenste
gedaan: v a n u it een ta n k a u to , m et v e rw is s e lb a r e c ry o g en e c o n ta in e rs
leiding zou lekken, afgezogen w o r d t d o o r de buitenste leiding. Hier
a a n g e vo e rd per v ra c h tw a g e n , met een vaste lijn v a n u it o p s la gta n k s
d o o r is geen e x p lo sie k a m e r nodig en dit m a a k t h et o n tw e r p v a n de
aan w a l en v a n a f een b un ke rb o o t. De keuze h a ngt af van de o m s ta n
m a c h in e k a m e r e e n v o ud ig e r dan bij de eerste L N G -schepen. Ook
dig he d e n in de haven en de b en odig de h o e v e elhe d en LNG.
w e r k t het ru im te- en k o ste nb e sp a re nd .
Een deel van de N oorse v e e rb o te n w o r d t d ir e c t uit ta nka u to 's
De eerste s ch e p e n zijn o n tw o rp e n v o lg e n s de ESD- ( e m e rg e nc y
geta nkt. Dit g e b e u rt d a ar d o o rg a a n s 's nachts. De ta n k a u to w o r d t
s h u td o w n ) regels: re d u nd antie d o o r ten minste tw e e afzonderlijk e,
naast het schip g e p a rk e e rd en met een fle xib e le slang v e rb o n d e n .
b e s ch e rm d e m a c h in e k a m e rs op o n d erd ru k , g e v e n tile e rd en met
Gedurende het b un keren w o r d t de ta n k a u to a fg e s c h e rm d van
u itg e b re id e g a sd e te c tie , elk m et een explo sie kam er. A nd e re
a ndere h a n d elin g e n bij het schip. Een ta n k a u to bevat to t 55 m3 LNG
v o o rz o rg s m a a tre g e le n v o o r LN G -sch e p en be treffen o n d e r a n dere
o n d e r lage druk. Het LNG w o r d t met h y d ra u lis c h e pom pen in
m a te riaalke uz e s v o o r de LNG-tanks, lo ca tie van de ta n k s en
a n d e rh a lf uur uit de ta n k w a g e n in het sch ip gepom pt.
De firm a Fjord 1 v o e rt in N o o rw e g e n m e e rd e re v e e rd ie n s te n uit met
is te g e n w o o r d ig o n d e rd e e l van de Veka Group. Dit b e drijf is bezig
s ch e p e n die v aren op LNG. Op de lo catie Halhjem zijn t w e e liggende
een n ie u w e lijn LN G -ta n ke rs v o o r de b in n e n v a a rt te o n tw ik k ele n .
c ylin d e rv o rm ig e 500 m3 liter o p s la g tan k s ge p la a tst, v a n w a a r LNG
Fliermee kan LNG en bioLNG w o rd e n g e d is trib u e e rd o v e r de rivieren
d o o r een vaste pijplijn on d e r de w e g d o or naar het b u nke rsta tio n
n aar b u n kerstatio n s, o v e rs la g d e p o ts en in d u strië le klanten. Partners
w o r d t v e rpo m pt. De v e e rb o te n w o rd e n in tw e e uur v o lg e ta n k t; elk
hierbij zijn C ryonorm, S an d fird en Tech n ics, LNG Rivers Shipping,
schip he e ft tw e e b ra n d sto fta n ks van 125 m3 aan boord. De o p s la g
M a rin en Flolland Innovation Team.
ta n k s aan de w a l w o rd e n elke derde n a c h t be v o o rra a d d o or de
Een N e d e rla n d s e red e r die ook a c tie f is in L N G -tra n sp o rt is A n th o n y
kleine LN G -ta n ke r Pio neer Knutsen (c a p a c ite it 1100 m3); er is b a c k
Veder, w ie n s ta n k e r Coral M e th a n e 7500 m3 LNG kan ve rv o e re n .
up v o orzien met ta nkauto's. De a u tov e re n van Fjord! v e rb ru ik e n
Een p ro je c t d at al de nodige p u b lic ite it h e eft g e k re g e n is de
g e m idd e ld 225 m3 pe r s chip per w ee k. De huidige s c h e e p s b ra n d s to ffe n w o rd e n d o o rg a a n s g e ta n k t v a n a f een b u n k e rb o o t, w a a rb ij het kan gaan om een d u w b a k of een schip m et eigen aandrijvin g . V oo r zover bekend zijn er nog geen L N G -b un k e rb ote n in a an b o u w . Er zijn w e l v o o ro n tw e r p e n g em aakt. S hip -to -s hip o v e rp o m p e n van LNG is een praktijk bij drijvende hervergassingsplatform s aan de kust, die d o o r LN G -tankers w o rd e n be v o o r raad. In het M aritiem Innovatie Program m a o n tw ik k e ld e het bedrijf Gutteling met TNO een tra n s fe rs y s te e m m et sla ngen van c o m po sie t. In N o o rw e g e n is de Pio neer Knutsen ook enkele keren v a n u it een grote t a n k e r b evoo rraa d . Regels v o o r o n tw e r p , b o u w en operatie van b u n k e rte rm in a ls zijn v a stg e le g d in CEN EN 1 4 7 3 - In s ta lla tio n an d e q u ip m e n t fo r liq u ifie d n a tu ra l gas D esign o f o n sh o re in s ta lla tio n s , en C o u n c il D ire c tiv e 96/82/EC on the c o n tro l o l m a jo r a c c id e n t h a za rd s in v o lv in g d a n g e ro u s su h sta n ce s . Tot d u s v e r is bu nkeren gelijk tijd ig met laden en lossen van s c h ep e n niet
De P ioneer Knutsen
to e g e s ta a n , m a a r v e ra n d e rin g van de re g elg e vin g op dit p u n t is een w e n s bij reders.
v o o rg e n o m e n b o u w van de n ie u w e w a d d e n v e e r b o o t v o o r rederij
S im u la tie s d o o r een N o o rs bureau van lekkage van 4000 kg LNG bij
Doeksen. Dit schip zal g e b ru ikm a ke n van g a s m o to re n in g a s
een b u n k e rs ta tio n lieten zien dat bij de gekozen o m sta n d ig h e d e n
e le k tris ch b e d rijf en krijg t een o ptim ale ro m p v o rm , zonnepa ne len en
het LNG zich e e rst v e rz a m e lt in een d a a rto e o n tw o r p e n bak in de
m og e lijk w in d m o le n s om zo d uurzaam m og e lijk te zijn.
te rm in a l, w a a rn a het v e rd a m pte to t een w o lk die a a n v a n k e lijk d ic h t
Ook bekend is het al g e n oe m de schip van Deen Shippin g, d at in de
bij de gro n d ble ef m aa r binnen 200 s e co n d e n in de lu c h t opsteeg.
loop van 2011 g ereed m oet komen. V erd e r liggen er v e rs c h e id e n e
Tegen die tijd w a s het gas niet m eer ontvla m baar.
a n dere b in n e n v a a rts c h e p e n op de teke n ta fe l. Ook w o rd e n sche p e n o n tw o r p e n v o o r inzet in het B altisch e gebied. Flet is aan de o p d r a c h t
Enkele projecten in Nederland
g eve rs en b o u w e rs hie rvan om hie rm ee naar buiten te treden.
Flet eerste N e d e rla n d s e p ro je c t m et een LN G -schip w a s de eerd er
Er is nog geen E uropese re g elg e vin g v o o r LN G -ge b ru ik in de b in n e n
g e n o em d e P ioneer Knutsen. Dit schip w e r d g e b o u w d d o o r de w e r f
vaart, m a ar o n d e r im puls v an N e d e rla n d s e b edrijven en b r a n c h e
Bijlsma in Le m m e r in o p d r a c h t van re derij Knutsen, die het schip
o rg a n isa tie s en met steun van h et m in iste rie van In fra s tru c tu u r en
inzet ten b ehoeve van L N G -distrib utie in de N oorse fjo rd e n. Bijlsma
M ilie u w o r d t hie raan g e w e rk t.
Door mw. Dr. Ir. A. Hibma en ing J.P. van der Geer
: %
Sustainable Sol Tomorrow's Wo Gaigepiaat Sustainability has always been a factor in the versatile world of dredging and marine construction. reclamation This applies in general and therefore also for the internationally operating Van Oord, one of the top four dredging and marine contractors in the world. The large investments needed for coastal projects everywhere in the world and the equipment needed to build them make it necessary to have a long term view on where the world w ill be heading in decades to come. D redging and r e c la m a tio n f o r the m a in te n a n ce of canals, rivers,
fo r c e s of nature are not ju s t ta m e d , but a c tu a lly used to shape
co asts and ports has been vital fo r s ustain in g the w o rld . Coastal
p ro je cts w ith in a set of given p a ra m e ters. The re su lt is not only
d e v e lo p m e n ts are exposed to c lim a to lo g ic a l c o n d itio n s and
d e sira b le from a s u sta in a b ility p oin t of v ie w , but in th is w a y it is also
m e te o ro lo g ic a l fo r c e s and th u s need to be d e sig ned, c o n s tru c te d
possible to im p le m e n t p ro je cts involving a lot less e n e rg y input and
and m a inta in e d w ith a v ie w on p ro te c tio n a g a in s t the s e fo r c e s of
C 0 2 o utput. Van Oord is one of the fo u n d in g m em b e rs of the Eco
nature. W ith the w o r ld w id e g ro w in g a w a re n e s s of sustain ability,
shape innovation p ro g ram m e B uilding w ith Nature.
possible e n v iro n m e n ta l im p a c t of th e s e in fra s tru c tu ra l w o r k s is often minimized, mitig ated or co m p e n sa te d . Taking this one step
Put into Practice
furth er, more recently, v a rio u s in itia tiv es such as Ecoshape and
Pilot p ro je cts have a c e n tral role, such th a t d e v e lo pe d k n o w le d g e is
B uilding w ith N ature have been develo p e d to make a s h ift fro m a
d ire c tly put into p ra ctice . In the N e th e rla n d s the e c o lo g ic a l mining
defen sive a p p ro a c h (m inim ize e n v iro n m e n ta l im pact) t o w a r d s an
pit, w h ic h a c c e le r a te s r e co lo n is a tio n a fte r d re d gin g and in c rea s e s
offe n sive a p p roa ch , optim iz in g e c o n o m ic and e n v iron m e nta l
the b io -diversity, and the o y ste r reefs in the O o s tersc h e lde estuary,
potential.
to p re ve n t erosio n of the estu a rine flats, have been deve lo p ed . In S in g ap ore th e re is a pilot p ro je c t c o n c e rn in g innovativ e b io -diverse
Opportunities for Nature
s o ft c o a stal p ro te c tio n using e c o syste m based a p p ro a ch e s . In
W h ile planning, desig n in g and w o rk in g on in fra s tru c tu re , n e w
additio n, the e c o d y n a m ic design of the Sand Motor, w h ic h optimiz es
o p p o rtu n itie s are c re a te d f o r nature as w e ll. A t the same time,
the m e g a - n o u r i s h m e n t f o r t h e D utch c o a s t fro m an e c o lo g ic a l point
natural fo r c e s are utilised w h e n e v e r possible. By looking at the
of vie w , has been studied.
design of c oastal d e v e lo p m e n ts in a n e w and in novating w ay, the
A n n e k e Flibma is s e n io r e n g in e e r en Koos van d e r Geer is m a n a g e r Quality, Health, Safety and E cology (QHSE), beiden bij Van Oord
And more
t h e i r f u e l e ffic ie n c y in relation to p ro d u ctio n and d e veloping
Van Oord p ro je cts also c o n trib u te to a s u sta in a b le w o rld . Two m ajor
p a ra m e te rs and g u ide lin e s f o r r e d u c in g f u e l c o n su m p tio n during
o ffs h o re w in d parks have been d e v e lop e d and c o n s tru c te d : the
o p e ra tio n s w h ils t m ain ta ining p ro d u ctio n levels. Im p lem e ntation of
P rin cess A m a lia o ff the D utch c o a s t a n d B e lw in d o ff the Belgian
c o n d itio n -b a s e d m a in te n a n c e and in c re a s e d fu e l e ffic ie n c y w ill
coast. A t D elflandse Kust in the N e th e rla n d s nature has been
also be carrie d out. In desig n ing n e w e q uip m ent, Van Oord w ill use
c o m p e n sa te d fo r building R o tte rd a m ’s port extension, M a a s vla kte 2.
n e w te c h n o lo g ie s th a t w ill make th e m more fu e l effic ie nt.
In the UK the E nvironm ent A g e n c y a w a rd e d v a rio u s coastal
A w a r e n e s s of th e c o n trib u tio n people can make by a d a p ting th e ir
p ro te c tio n s c h e m e s in w h ic h c o a sta l de fe n c e is co m b in ed w ith
behaviour, such as by s p e cific e n e rg y -re d u c tio n m e as u res and
cre a tin g va lu a b le in tertid al e n viron m e nts. Finally, a pilot p ro je c t has
e c o n o m ic sailing is an im p o r t a n t fo c u s point.
been exe cu te d to explo re the possib ilities to c o n se rve v alu able in tertid al a reas in the O o s te rsc h e ld e in the N ethe rla n ds.
Ship of the Year
Added Value
fro m the design stage o n w a rd s . Trailing s u ctio n h o pp e r d re d g e r Vox
For n e w ships the above c o n s id e ra tio n s w ill be ta ken into a c c o u n t The above s h o w s th a t Van Oord uses the gain ed e x pertise in th e ir
M a x im a , w h ic h w a s d elive red ea rlier this year, has e x ce lle n t
da y -to -d a y p ro je cts, s u ch as the bank p ro te c tio n in the Eastern and
tr a n s p o rt effic ie ncy, w h ic h w a s a key issue fo r w in n in g the KNVTS
W e s te r n Scheld t. A lo n g the banks of th e s e e stuarie s lo ca te d in the
Ship of the Year A w a r d 2010. A t Van Oord th e y are ready to o ffer
South of the N e th e rla n d s, s everal kilo m etre s of bank p ro tec tio n
s u sta in ab le s olutions f o r to m o rr o w 's g r e e n e r w o rld .
have to be a pplied in an area w ith im p o rta nt natural as w e ll as re cre a tio n a l values. Van Oord has w o rk e d to g e t h e r w ith its c lie n t to c re ate a d ded v alue at th e p ro je c t loc a tio n by in c lud in g e n rich in g c o n c e p ts and div er frie n d ly f e a tu re s in the design. The cre a tio n of v a ria tio n in the bathym etry, such as a p ply in g relief, ra th e r th an cre a tin g a sm ooth slope only, and c are fu l se le ctio n of th e m aterials used (type as w e ll as gradin g) are m e ntioned as an example. The v a ria tio n s in the b a th y m e try c re ate a v a rie ty of habitats , a ttra ctin g v a rio u s s p e cie s o f f is h and u n d e r w a te r p lant life th a t in turn a ttr a c t birds, cre a tin g small oases in the o th e rw is e e c o lo g ic a lly poor e n viro n m e n t. The a d ditio n a l costs n o rm a lly a s so c ia te d w ith adding s uch fe a tu re s are re du ce d m a xim ally by the c o m bin in g efforts in this p ro je c t w ith o th e r o n going p ro jects, fo r in sta n ce w h e n looking fo r c o n s tru c tio n material.
Carbon Footprint On a n o th e r level, Van Oord is also ta k in g an a ctive in te re s t in s ustain ability, n am ely th ro u g h taking a c lo s e r lo ok at th e ir e q uip m ent. The prim e earth m ove rs e n g aged in the o p e ra tio n s of Van Oord are dre dg in g ve sse ls o p era ted on v a rio u s ty p e s of diesel fuels. A s c o m b u stio n of d ie sel fu e l also g e n e ra te s C 0 2, Van Oord is de velo p in g an Energy M a n a g e m e n t System. In the c o rre s p o n d in g ene rg y m a n a g e m e n t policy a ta r g e t has been set to re d uce fuel c o n su m p tio n by five per c e n t in 2015 w h e n c o m p a re d to 2010. For th is the c a rb o n f o o tp r in t of the co m p a n y has been c a lc u la te d fo r 2010 and w ill be c a lc u la te d y e a r on year. In o r d e r t o a c h ieve the a c tu a l re d u ctio n and to re d u ce the rela ted C 0 2 output, a n u m b e r of plans and p ro je cts have been put in place: p ro ce s s im p ro v e m e n t w ith regard to the o p era tio n of e q u ip m e n t and e x e cu tio n of pro je cts, t e c h n ic a l m e as u res th a t in c rea s e the e ffic ie n c y of e q u ip m e n t and im p ro v e m e n t of e n e rg y - e ffic ie n t behaviour.
Action Plans The a c tio n plans t h a t are made to go into fu r th e r detail of these a reas in clu d e pilot p ro g ra m m e s on a n u m b e r of ve sse ls to m o n ito r
Trailing suction hopper dredger H AM 311 a t G alge pla atpro je ct
Door ir. R.N. van G ijlswijk en mw. drs. S.E. de Vos-Effting
Green Shipping Requires Broad Horizon The challenge set for the shipping industry is to design new green ships. First approach is usually to focus on the reduction of C02 emissions in the use phase by reducing energy consumption for propulsion and hotel load and/or replacing the fuel by a cleaner source of energy. This avoids the emission of C02, and avoids pressure on fossil fuels as a scarce resource. However, 'green' or 'eco friendly' encompasses more than C02 and fossil fuels only. Throughout the life cycle of a vessel, other environmental issues than climate change are relevant as w ell, like toxicity (think of antifouling), or scarcity of resources.
A green design s ta rts w ith having in sig h t in the (pre d ic ted ) im p a c t
• In flu en ce of p r o d u c tio n on r a w m aterials , p ro d u ctio n p rocesses,
of the ship on the e n v iro n m e n t d u rin g its life. If th is in fo rm a tion is
in c lud in g upstream p ro c e s s e s (the p ro d u ctio n p ro c e s s e s up to
a vailable in a w e ll-o rg a n iz e d , uniform s tru c tu re , it is easie r to
mining o f r a w materials).
c h oo se the d ire c tio n to w a r d s an optimiz ed design. This f u n d a m e n ta l a na lysis is done by TNO based on an e n v iro n m e n ta l life c yc le a s se s s ment. During the design p roce ss, the e c o lo g ic a l f o o tp r in t of several d esign op tio n s is d e te rm in e d o v e r t h e full life c ycle of the ship:
S hip production, use and w aste
• In flu en ce of the use phase: e n erg y c o n su m p tio n (marine diesel, heavy fu el oil, cold ironing) and m a in te n a n c e (antifouling, coa tin gs, et cetera). • In flu en ce of e n d-o f-life: d is m a n tling and reuse, re cy c lin g and
Pressure on the environm ent
Expressed as one num ber
■ R a d ia tio n
\
$
* Smog Careinogenics
*< rr *ti
cs II
ÙI
ID
—I *
I s“ & O Q.
3 o Q>
-
Human h ealth
C lim a te change weighting
0 2 o n e la y e r
Acidification
|—►
Land u s e ______ J—► Eutrip hi cation
Ecotoxicity Minerals
Fossil fuel
system
_ j-» |—* 1 J te“
score
urc«
Figure 1. Schem atic overvie w o f ca lculation o f E co -indica to r points
René van G ijlsw ijk is milieu e x pe rt en Suzanne de Vos is c o o rd in a to r d u u rza a m h e id, beiden bij TNO.
Category_______________Production_____________________ Use____________________________ Disposai R esources
Fossil fu els, metals, w o o d
Fossil fu e ls
R ecycling saves re s o u rc e s
Ecosystem
Land use
Emissions
Emissions, land use
Human health
Climate change
Climate c ha n g e + a ir pollution
A ir pollution if burned, clim ate cha n g e Table 1. Examples o f re le van t issues fo r yachts
in c in e ra tio n of materials, or subm ersio n.
tu rn from several e n v iro n m e n ta l issues (such as clim ate change,
The e c o lo g ic a l fo o tp r in t of the life cyc le of a ship is c a lc u la te d in
smog fo rm a tio n ). E co -in d ic a to r 99 p rovides th re e fixed sets of
tw o steps. Data is c o lle c te d on re so u rc e c o n su m ption , em is sio ns to
w e ig h tin g fa c to rs , one being the de fa c to default. This w e ig h tin g
air, w a te r and soil, and w a ste (in clu din g p ro ce s sin g o f w a ste ) fo r
p ro ce d u re is o bvio u sly s ub je ctiv e , be cau se th e re is no global 'tru th '
the ship p ro d u ction , use and dis posal. The n e c e s s a ry data are
a b o u t w h e th e r d a m a g e to hum a n s c o u n ts h e a v ie r t h a n da m a ge to
obta in ed fro m c o m m e r c ia lly and p u b lic ly available datab a ses, as
e c o sy ste m s or re s o u rc e d eple tio n. A lth o u g h the w e ig h tin g sets in
w e ll as s cie n tific jo u rn a ls and reports.
E co -in d ic a to r are w e ll th o u g h t-o u t, eve ryb o d y is fre e to rate the
The p ressure on the e n v iro n m e n t is c a lc u la te d in the s eco n d step,
d am ag e ty p e s a c c o rd in g to t h e ir o w n c riteria or p e rce p tio ns.
using the E c o -in d ic a to r 99 im p a c t a s se s sm e n t m ethod (a dam a ge -
A lte rna tiv e ly , yo u could in te rp re t the results se p a ra te ly o r p ic k one
o rie n te d m ethod fo r Life Cycle Im p a c t A ss e ss m e n t, M a n u a l fo r
or tw o issues to base y o u r c o n s id e ra tio n s on.
Desig ners, M in is try of H ousing, Spatial Planning and the Environm ent, O c to b e r 2000). This m ethod in c lu de s in fo rm atio n ab o u t
Comparing Alternatives
the e n v iro n m e n ta l da m a g e th a t w o u ld be c aused fo r each kg of
During the design p rocess, optio n s can be c o m p a re d to see if they
re so u rc e c o n su m p tio n , each kg of emis sion and each kg of w a ste.
lead to the d esired im p ro vem en t. For example:
For re so u rc es , this is in fo rm a tion a b o u t h o w q u ic k ly the re serve s of
• W h a t are the a d v a n ta g e s of a more c o m p a c t ship w ith the same
metals, fossil fu e ls and b iolo g ic a l s o u rc e s like w o o d are deple ted. For em is sio ns the in fo rm a tion inc lu d e s the w a y or w a y s these e m is sio ns d istribu te in atm o sp h e re , w a t e r and soil, and th e ir dam ag e to human beings and e c osyste m s. E nv iron m en t is defined by th re e ty p e s of d a m ag e s in Eco -in d ic ato r 99: • D amage to hum an health e xpressed as the n u m b e r of life y e a rs lost and the n u m b e r of ye a rs lived disable d due to en viro n m en ta l
f u n c tio n a lity c o m p a re d to a la rg e r sized ship? • W h a t is the en v iro n m e n ta l e ffic ie n c y of n e w p ropuls io n te c h n iq u e s ? • W h a t is the net e ffe c t of several e nd -o f-p ip e em is sio n re du ctio n te c h n iq u e s , ta k ing the fu e l penalty into ac co u n t? • W h a t type of a n ti-fo u lin g has p re fe re n c e fro m an e n v iron m e nta l p o int of v ie w , looking at d iffe re n c e s like m a in te n a n c e strategies?
con ditio n s. The effe c ts inclu d ed here are clim ate c h a ng e, ozone layer d e p letio n , c a rc in o g e n ic effects, re sp ira tory e ffe c ts and ionising (nuclear) radiation. • Ecosystem quality: e ffe c ts on the div e rs ity o f s p e cie s, especia lly
A Case Study R ecently a co m p a riso n w a s made fo r several hull m a teria ls fo r a fic tiv e y a c h t w ith an o v erall length of 25-40 m. Hull m ate ria ls w e re :
on v a s c u la r plants and lo w e r orga n ism s. The e ffe c ts inclu d ed are
steel, a lum iniu m , gla ssfib re r e in fo rc e d epoxy (GRE), and several
ec oto x icity , la n d -u se , a c id ific a tio n and eu tro p h ic a tio n .
w o o d types. From an e n v iro n m e n ta l p oin t of v i e w t h i s is quite an
• R esources: the surplu s e n e rg y needed in the fu tu re to e x tra c t lo w e r quality min eral and fossil re sources. The th re e d a m a ge ty p e s are in f a c t a g g re g a tio n s of several e n v iro n m e n ta l issues. This is illustrated in figu re 1. The tr a n s p a re n t w a y of analysis d e s crib e d here, m akes it possible
in te resting com p ariso n , as the s e m ate ria ls differ fo r s e ve ra l aspects: • A lu m in iu m p ro d u ctio n is v e ry energy in tensiv e c o m p a re d to w o o d o r steel • Steel and alu m iniu m can (and w ill be) re c y c le d o n c e the ship is no lo n g e r used, as the s e m ate ria ls stiii have a s ig n ific a n t
to have in fo rm atio n ab o u t the en v iro n m e n ta l p e rfo rm a n c e of a ship
e c o n o m ic value. R ecycling avoid s the p ro d u ctio n of n e w metals,
at several levels:
and th e re fo re has an en v iro n m e n ta l benefit. W o o d e n ships can
1. Single score . For easy co m p a riso n of design p erm u ta tio n s , a
be re c y c le d , but in c in e ra tio n is more likely, w ith or w ith o u t
single s co re is c a lc u la te d (ye llo w box in fig u re 1). 2. D amage type level. H o w do y o u r design a lt e rn a tive s m easure up fo r human health, e c o syste m da m a g e and re so u rc e depletion? 3. E nvironm ental issue-level. Should you be in terested only in C 0 2 re d u ctio n or the land use 'f o o tp r in t'o f y o u r d esign options? This is possible.
m aking use of the heat. • W o o d e n , GRE and a lu m iniu m hulls have a lo w e r w e ig h t co m p a red to steel hulls. A lo w w e ig h t results in lo w e r fu e l co nsu m p tio n w h e n the ship is motoring. • Steel and alu m iniu m rely on metal re s o u rc e s and fossil re so u rc es f o r th e ir p ro du ctio n . W o o d needs land to be pro d u ce d . • T here are many ty p e s of w o o d , and th e s e d iffe r in th e ir e c o lo g ic a l
Background
fo o tp r in t as a resu lt of d iffe re n c e s in the w a y the fo r e s t is
The single s core w a s ca lcu la te d . Each of the th re e d a m a g e typ e s
m ain ta ine d (or not), t r a n s p o rt d is ta n c e s and m eans of tra n s p o rt.
f a c t o r into this single score. The da m a g e ty p e s are com pile d in th e ir
FAO, h a rd w o o d pla n tatio n s have been, and are,
lM
em e rgin g quickly. A ship ’s hull o u t of w o o d from
60 £ *
*0 0
the s e p la n ta tion s still results in a large area
1— 1
o c c u p ie d per ship, but no d efo re s ta tio n ta k e s place.
i
L 1
B
B
o
S o ftw o o d fro m fo re s try w o u ld be the best mcusn» lavm ■ MatfeAm P C»" HI W f l *
H
-4Q
□Nnp □Am «
-BO
f
1
H
| J
]
!
f
option, b e c a u se the speed of g r o w th d e c re a s e s th e
nrrpm ■
a form o f p re serv atio n is n e c e s s a ry to attain a c o m p a ra b le life span.
1 I
n
a m o u n t of land o c cu p ie d . In the case of s o ftw o o d
The ch a rts s h o w the results of the case study.
ËIMf hui Some Assumptions Figure 2. Relative environm ental perform ance o f stee l and alum inium hu ll
Sailing y a c h t, length o ve r all ~ 25-40 m. Use profile: ten per c e n t sailing, fifte e n per cen t m otoring, 65 per c e n t in harbour, ten per c ent m ain te n an ce .
S
B -
g
i
t
a
Life span th irty y e a rs (th e o re tic a l a pproach).
I
B uilt and d em olish e d in Europe. M a te ria l need fo r the hull is estim ate d , and am ong w o o d ty p e s based on w e ig h t ra th e r th a n volume. Figure 2 s h o w s the im p a c t of the hull only:
I Mu
I ir
II
p ro d u ctio n and r e c y c lin g of th e hull o ut o f steel and a lu m iniu m . Sin ce alu m iniu m saves w e ig h t, fu e l is
Vtorod »piuér IA&flfy*ÉMriI|
*pÛRÿ
saved. Expressed as an en v iro n m e n ta l benefit, th is is s h o w n in the colu m n 'E nergy s a vin g ’ .
Figure 3. Environm ental perform ance o f fo u r h u ll m aterials
B L iid up, m aintenance □M b»- 4pe*4 rivjKXiftfl m&n
The net im p a c t of th e alu m iniu m hull is slig h tly h ig he r tha n th a t of the steel hull. Further d o w n w e w ill see h o w this d iffe re n c e m ea s u res up w ith the im p a c t of the ship d urin g use. Two more a lte rn a tiv e s are in clu d e d in fig u re 3. The g la s sfib re r e in fo rc e d epoxy hull seem s the best option, even th o u g h dis posal giv es little benefit. For
LfSai ir-j nueraga
w o o d , this c h a rt s h o w s a b e s t-ca s e option: ■ h i hjitm u' 0(1 shtMu ponfflr
9 ln Qfteat
OT
S ca n d in a v ia n s o ftw o o d , repla n ted , having u n d e r w e n t a p re se rv atio n te c h n iq u e w ith o u t hazardous s u bsta n ce s . Clearly visible is the c o n trib u tio n of land
IH* *Mp
use, land o c c u p a tio n in this case. JUpaânipn
nUfii^aprvyy
Wood.
C £ id tf lils IrmbnerU «1 hul
w nxm
Inte re stin g to k n o w at this point, is h o w re le va n t the d iffe re n c e s a m ong th e s e fo u r hulls are if we
aHutl
c o n s id e r th e w h o le life cyc le of th e ship, and not just
Figure 4. Influence o f h u ll m aterials on life cycle eco lo g ica l fo o tp rin t ofy a c h
the in flu e n ce s o f the hull. Figure 4 s h o w s the im p a c t of a y a ch t, d urin g th irty years, c o n s tru c te d w ith each
W o o d as a building m aterial can not be a d d re ss e d as one single c h o ice . W o o d h arvested fo r ships has o c c u p ie d a lot of space. The
of th es e hulls. The results do not lo ok v e ry sp e cta cu la r, the d iffe re n c e s a m ong the
s u rfa ce o f the earth is a s c a rc e good. M o re o ver, its use can put more
hull m a te ria ls are minimal w h e n e xp re sse d as a p e rc e n ta g e of the
or less p re ssu re on the e n viro n m e n t. Both are of inte re s t in y a c h t
to tal. For w o o d th is is a p p ro x im a te ly the best case situation. For the
design: w h ile h a rd w o o d is the m a terial of c h o ice fo r y a ch ts, the use
h a rd w o o d hull one w o u ld e x p e c t w o rs e results. Figure 5 a d d itio na lly
of h a rd w o o d from tro p ic a l fo re s ts a dds to d e fo res ta tio n . From an
s h o w s t w o h a rd w o o d options.
e n v iro n m e n ta l pe rsp ec tiv e , a va lua b le fo rm of land use is t urn e d
The c h o ice fo r n o n - re n e w a b le h a rd w o o d c e rta in ly in c re a s e s the
into a less va lu a b le use like a rable fa rm in g or roads. This leads, in
E co -in d ic a to r 99 result. The c h o ice am ong hull m aterials th e re fo re
the end, to the loss of b io d iv e rs ity b e c a use hab ita ts are dim inished.
makes a d iffe re n c e big enough to be co n sid e re d d urin g design,
An a lte rn ative w o u ld be h a rd w o o d fro m p la ntatio ns. A c c o rd in g to the
b e c a use the e ffe c t may w e ll be in the same range as optio n s fo r
im provin g energy e ffic ie n c y of th e ship. W h a t can
■ L n d i p , r tiM M ft ft n c «
MM
also be c o n c lu d e d fro m fig u re 5, is t h a t h a r d w o o d
□Ma,1* spa4d ira*ortofli m a «
fo r e s tr y o v e rc o m e s the la rge r p a rt of the d is a d va n ta g e ( " h a r d w o o d m a n a g e d "). A little more
■ ClVU^I
detail is s h o w n in figu re 6.
□ Snnng ave-ngn
Clearly, land use is the main th e m e fo r non■ in h w tx H j. o il ih o ra pownr
s u sta in ab le w o o d . For a ship of th is size, a p p ro xim a te ly 0.5 km2 of fo r e s t is needed in the case
□ in KtrbóLP. on gérwwatof
of tr o p ic a l h a rd w o o d .
O R M ta n iw tn v QEnd-cl-W* Irnîtrom
Conclusions of the Case Study • For sailin g yach ts, e ne rg y c o n su m p tio n is not the
ÎXJ»
dKM
o nly re le va n t a s p e c t fo r e c o lo g ic a l foo tp rin t. • The best w o o d s ce n a rio (c o ns e rve d s o ftw o o d ) is
Figure 5. H ardw ood influence on life cycle e c o logical fo o tp rin t o f ya cht
a p p ro x im a te ly equal to alum iniu m , GRE has a s light a dvantage, if the w h o le life c ycle is
1 ÎW
c o nsidered.
"
Green s hip pin g s tarts w ith green desig n, and
1 r
o
j
S
Conclusion
■ u n id i
ft 1
g ro w th d e ns ity and speed of w o o d g ro w th.
I
■ÜL
1
m ain ly by th re e pa ra m e te rs : re pla n ted or not,
■
• Large d iffe re n c e s o c c u r a m ong w o o d types, driven
■
■ C'rrr»- LfrfV
□
-400
□ ntfp □Rwp DcpiMi
a w a re n e s s of im p lica tio n s th a t v a rio u s c h o ice s
1 1in j s 1 1
d urin g the design and p ro d u ctio n p ro ce s s may have on the to ta l e c o lo g ic a l fo o tp r in t of th e ship. The sum
Wood sprue *
of th es e im p lica tio ns is likely to tu rn out d iffe re n t
Hw 4 m h k 1p a n n e d
HnihMtnl troptcaJ
w ith every n e w y acht. Like the illu stratio n fo r w o o d e n hulls, o th e r to p ic s
Figure 6
could be in te restin g in te rm s of the life cycle e c o lo g ic a l fo otprin t: c on tro lle d and u n c o n tro lle d
F o r a ll TNO re s e a rc h in th e m a ritim e s e c to r see w w w .tn o .n l/m a ritie m o r c o n ta c t one
d ism a ntlin g (or s u b m e rsio n ), em issio ns fro m fo r
o f th e a u th o rs, René van G ijls w ijk (re n e .v a n g ijls w ijk @ tn o .n lj o r
in sta n ce a n tifouling, coa tin gs, and the use of s ca rc e
S uzanne de Vos (su za n n e .d e vo s@ tn o .n l).
materials.
• Basic and detailed designs of: - Chemical tankers type C,G and N; - Containercarriers; - Ferries; - Passengervessels; - Survey/patrol vessels.
G o &
O o e te rm e e r
scheepsbouwkundig bureau G roothandelsgebouw E-7.158 PO-box 29156 3001 GD Rotterdam
• • • •
Feasibility studies; Constructiondrawings; Strength-and stability calculations; Buildingsupervision.
Tel:+31 (0)10-4130852 Fax:+31 (0)10-4130851
E-mail:
[email protected] Website: w w w .groensoet.nl
Door ing. D.W. Anink
IMO C02-reductiemaatregelen Ontwikkelingen lopen stroef lln oktober w as de 61ste bijeenkomst van IMO's M arine Environmenta! Protection Committee (MEPC 61). De onderhandelingen voor het vaststellen van C02-reductiemaatregelen liepen stroef. Resultaat is dat er een aanvulling van MARPOL Annex VI ligt, maar dat deze niet aangenomen kon worden. Een snelle invoering van maatregelen lijkt ver weg.
MEPC 61
UNFCCC
Veel d e le g a tie s hadden g e h o o p t om tijd e n s MEPC 61 to t v aststelling
De h als sta rrig e o p ste llin g van de o n tw ik k e lin g s la n d e n h e eft ertoe
van de eerste set regels te komen die de re d u ctie van CO, uitstoot
geleid dat de o n d e r h a n d e lin g e n v a s t zitten. V oo r het w e e r op gang
van z e e sc he p e n m o e t regelen. De kansen da a rtoe w a re n ook
krijgen van de o n d e rh a n d e lin g e n , m oeten de d e rd e w e r e ld la n d e n er
aan w e zig . De w e rk g r o e p op Energy E fficiency had tijd e n s een
op hoog d ip lo m a tie k niveau van w o rd e n ov e rtu ig d d at ze v o o r de
tu s s e n tijd s e b ije e n k o m s t g e w e rk t aan de eerste c o n to u re n v o o r een
ze eva art niet kunnen blijven v a sth o u d e n aan h et C BD R -prin cip e. Dit
a a n p ass in g van MARPOL A n n e x VI. Tijdens MEPC 61 zou de laatste
g a a t w a a rs c h ijn lijk e c h te r niet e e rd e r g e b e u ren dan dat er een
hand gele g d kunnen w o rd e n aan deze te k s t en had men g e h o o p t
o p v o lg e r is v o o r het Kyoto P rotocol. Dit n a jaa r v in d e n in C ancün in
ove r te gaan to t v a stste llin g van de aa np a ssin g . De politieke
M e x ic o w e e r o n d e rh a n d e lin g e n plaats. De zestiende C onfe re nce of
w e rk e lijk h e id zat e c h te r a n d e rs in elkaar. Al v a n a f het eerste begin
Parties (COP 16) v a n UNFCCC (United N a tion F ra m e w o rk C onventio n
dat er bij IMO is ge sp ro ke n ove r m a a tre ge le n om de u it sto o t van
on Climate Change) k o m t dan bijeen om de o n d e r h a n d e lin g e n die in
C 0 2 do o r s ch e pe n te gaan regele n, zijn e r t w e e kampen:
het n a ja ar van 2009 in K ope nh a g en zijn (COP 15) g e h o u de n te
• De eerste gro e p w il d at het IM O -p rin c ip e van N o m ore fa v o u ra b le
hervatten. Flopelijk w o r d t dan duid e lijk of er op korte te rm ijn een
tre a tm e n tw o r d t g e h a nd h a afd . Dit prin cipe h o u d t in d at alle
o p v o lg e r kom t van het Kyoto P rotocol en w e lk e positie de zee
s ch e pe n , o n g e a c h t de vlag van het schip , in elk v e rd ra g gelijk
s c h e e p v a a rt hierin krijgt. Pas dan lijkt het m o g elijk om de d oo r IMO
w o rd e n b eh andeld . Dit prin cipe v o o rk o m t dat er allerlei
o n tw ik k e ld e m a a tre g e le n d a a d w e rk e lijk in te voeren.
u itzo n d erin g sreg e ls on tstaan en m o e t het gelijke spee lve ld op de w e re ld z e e ë n g a ra n d ere n . • De tw e e d e groep h o u d t va st aan het co m m o n h u t d iffe re n tia te d
W at er nu is ontwikkeld Ondanks de politieke p atstellin g w a a rin de o n d e rh a n d e lin g e n
re s p o n s /M /ï y (CB D R)-prin cip e. Dit p rin cipe , dat v o o rtk o m t uit het
verzeild zijn g eraakt, zijn de o n tw ik k e lin g e n van m aa tre g e le n niet
Kyoto P rotocol, reg e lt dat er v e rs c h ille n d e soo rte n a fs p ra ken
gestopt. Omdat so m m ig e m a a treg e le n al in een v e r g evo rde rd
w o rd e n g e m a a k t al na a r gela ng de o n tw ik k e lin g van het land.
s tadiu m van o n tw ik k e lin g zijn, w o r d t in dit artikel stilge staa n bij de
O n tw ikke lde landen stellen hogere re d u ctie d o e ls te llin g e n en
w e rk in g van de m a a treg e le n. De te k s t van de m a a treg e le n is do o r
helpen de o n tw ik k e lin g s la n d e n met het re alis ere n van duurzam e
de politieke v e rh o u d in g e n e c h te r nog niet v a stge steld . Er be staat
groei.
dus nog s teeds grote o n du id e lijk he id o ve r de in w e rk in g tre d in g .
De t w e e d e groep b e s ta a t uit d e rd e w e r e ld la n d e n , a a n g e vo e rd door
A l sinds 2007 w o r d t binnen MEPC g e w e r k t aan een set m a atre g e len
China, India en S a o e d i-A ra b ië . Ze s te u n en de o n tw ik k e lin g van
die v e rm in d e rd m g van u itsto ot van b ro e ika s g a s se n d o or zee sch e p en
m aa tre g e le n binnen IMO, m aar stellen d a t de w e s te rs e landen deze
m o e t v e rw e z e nlijk e n . Er is aan een drie ta l soo rte n g e w e r k t die er
als eerste in vo ere n en d a t zij vo o rlo p ig alleen v rijw illig p a rtic ipe re n .
g e z am e nlijk v o o r m oeten zorgen dat de z e e s c h e e p v a a rt h aar
Europese landen en A m e rika , die de eerste groep re p res e n tere n ,
re d u ctie d o e ls te llin g e n haalt:
kunnen hier a b s o lu u t niet mee in stem m en. Een p a k ke t m a atre g e len
• m a a tre g e le n g e r ic h t op het o n tw e r p en de b o u w van het schip,
dat niet gelijk g e ld t v o o r alle landen, leid t a lleen to t uitvlaggen van
• m a a tre g e le n g e r ic h t op het o p e ra tio n e e l g e b ru ik van het schip,
s ch e p e n naar landen w a a r de m in st stre ng e eisen geld en. Dit heeft
• een p akket van m a rk tg e s tu u rd e m aatre g ele n .
w e e r t o t gevolg dat er geen o f n a u w e lijk s re d u ctie van C 0 2-u its to o t
De laatste set g e b ru ik t de m a rk tw e rk in g om e ige n a ren en o p e ra to rs
w o r d t v e rw e z e nlijk t.
van s ch e p e n te d w in g e n e ffic ië n te re s ch e p e n te g e bruiken.
David A n in k is s e c to rm a n a g e r bij S c h e e p s b o u w N e d e rla n d en ho udt zich o n d e r a n dere bezig met in te rna tio n a le w e t- en re ge lg e vin g vo o r z e e s c h e e p v a a rt
Marktgestuurde maatregelen geblokkeerd
w o r d t boven de streep de C 02- u its to o t b erekend op basis van
De o n tw ik k e lin g van de m a rk tg e s tu u rd e m aa tre g e le n is g e b lok ke e rd
g e ïn s talle erd v o o rts tu w in g s v e rm o g e n , s p e cifie k b r a n d s to fg e b ru ik
d o o r de politieke v e rh o u d in g e n tu s s e n landen. A an ge z ie n deze
en C 02-c o n v e rs ie fa c to r. Dit w o r d t g e deeld d o or de
m a a tre g e le n gep a a rd gaan m et het o p b o u w e n van fo n d s e n van
r e fe re n tie s n e lh e id en het la a d v erm o ge n. A ls r e su lta a t w o r d t er een
a anzie nlijk e om vang, houden de o n tw ik k e lin g s la n d e n v a s t aan het
in dexgetal b e rekend u itg e d ru k t in g C 0 2/t N M .
C BD R -principe om m e e r a a n s p ra a k te kunnen maken op het g e g e n e re e rd e geld. Dit h e eft ertoe geleid d at er nog s te e d s geen
Attained en required EEDI Binnen de regels w o r d t ge s pro k e n o v e r tw e e ty p e s EEDI:
goed u itg e w e rk te v o o rs te lle n te r tafel g ekom en zijn.
• De a ttain ed EEDI, die elk sch ip m oe t laten berekenen. De methode
EEDI en SEEMP
v a n b e reke n ing van de a ttain ed index s taa t b es ch re ve n in de
De t w e e m aa tre g e le n die w e l v e rd e r uit o n tw ik k e ld zijn, zijn de
b e tre ffe n d e guid eline. Een schip d a t g e b o u w d w o r d t na de in het
m a a tre g e le n g e r ic h t op de te c h n is c h e o n tw ik k e lin g en het
v e rd ra g g e n o e m d e datum en g ro te r is dan 400 ton GT m o et een a tta in e d EEDI hebben.
o p e r a tio n e e l gebruik. Er zijn t w e e m id d e le n o n tw ik k eld : • De Energy E fficiency Design Index (EEDI) is een b e lan g rijk middel
• De required EEDI v e r t e g e n w o o r d ig t de w a a rd e w a a r o n d e r de
o n tw ik k e ld d o o r IM O d at d ir e c t invloed moet hebben op de
a tta in e d EEDI van een schip m o e t liggen. Of een schip m oet
o n tw ik k elin g en b o u w van s che p e n. Door m iddel van een fo rm u le
v o ld o e n aan een requ ire d EEDI, h a n g t af van de grote en het type.
w o rd e n s ch e p e n geïn d e xee rd en verg e le k e n met een groep
De w a a rd e van de required EEDI is a fh a n k e lijk van de grote van het
g em id de ld e s chepen.
schip. D a a rn a a s t ko m t e r e e n re d u c tie s c h e m a , w a a r d o o r de required
• Het Ship Energy E fficie n c y M a n a g e m e n t Plan (SEEMP) is een
EEDI v o o r n ie u w t e b o u w e n s c h ep e n p erio d ie k w o r d t verla a gd . Het
m an a g e m e n tsy s te e m d a t het o p e ra tio n e e l g e b ru ik va n s che p e n
r e d u c tie s c h e m a v o o r de req u ire d EEDI w o r d t g e b a s e e rd op de
o p tim a lis e e rt om C 0 2- u its t o o t t e beperken. B ela ng rijk o n d erd eel
zoge n aa m de re fe re n tie lijn van het b e tre ffe n d e sch e e p s ty p e . De
hie rvan is de Energy E fficien c y O peratio nal In d ic a to r (EEOI), die
re fe re n tie lijn is het re su lta a t van een reg re s s ie a n a lys e van EED I-
b e re ke n t hoe e ffic ië n t een schip d a a d w e rk e lijk w o r d t ingezet.
b e re ke n in g e n van b e sta a n de s ch e pe n . Er is een guid e lin e v o o r het v a ststelle n van de refe re ntie lijn . De refe re ntie lijn w o r d t uit g e d ru k t
Aanpassing MARPOL Annex VI
in de vo lg e n d e form u le : re fe re n c e lin e v a lu e = a x b er w a a rb ij v o o r
De w e rk g r o e p binnen MEPC 61 h e e ft o p d r a c h t g e k re ge n de
a, b en c de w a a rd e ve rm e ld s ta at in de v o lg e nd e schem a:
c o n v e n tie te k s t v o o r o p e ra tio n e le m a a treg e le n af te ro nden zodat ze v a stg e ste ld kunnen w o rd e n . De w e rk g r o e p he e ft g e w e rk t aan een
Ship type
te k s t die als aa n p assing kan die nen van M ARPOL A n n e x VI. De
1.4 B ulk c a rrie r
a
b DVVT of the ship
c
o n tw ik k e ld e v e rd r a g te k s t reg e lt de inzet van de SEEMP, EEOI en de
1.5 Gas ta n k e r
DW T of the ship
EEDI. Een aan zie n lijk deel van de te k s t is g e w ijd aan de EEDI. De
1.6 Tanker
DVVT of the ship
a a n p a s s in g s te k s t kom t o n d e r o n d e rd e e l tw e e van MARPOL A n n e x
1.7 C o n tain e r ship
D W T of the ship
VI. De v e rd ra g s te k s t b e s ta a t uit a c h t regels en v ie r guid elines. Van
1.8 General c argo ship
D W T of the ship
de v ie r gu id e line s zijn er in m iddels t w e e v a stge steld . In de regels
1.9 R efrig era te d c argo c a rrie r
D W T of the ship
w o r d t het to e p a s s in g s g e b ie d van de EEDI en het r e d u ctie re g im e
1.10 C om bin ation c a rrie r
D W T of the ship
g e regeld . Tevens zijn hierin de in w e rk in g tre d in g s d a tu m s geregeld . De v ie r g u id e lin es gaan d ie p e r in op de materie en b estaan uit: • guid e lin es v o o r bere ken in g van re fe re n tie lijn e n v o o r g e b ru ik met
De w a a rd e n a, b en c zijn v o o r de v e rs c h ille n d e s ch e e p s ty p e s nog n iet v a stg e steld . IMO w il v o o r de vo lg e n d e MEPC de re fe re ntie lijn e n v o o r g e b ru ik met de EEDI g e d e finie e rd hebben.
de EEDI, • guid e lin es v o o r in s p ectie en c e rtific e rin g van de EEDI, • guid e lin es v o o r m ethode van bereke n in g van de attain ed EEDI,
Reductieschema required EEDI B e la n g rijk o n d e rd e e l dat is v a stg e le g d in de regels is h et r e d u c tie
• guid e lin es v o o r het opstellen van een SEEMP.
s ch e m a v o o r de requ ire d EEDI. Dit s ch e m a reg e lt de re d u ctie per
Energy Efficiency Design Index
s c h e e p s ty p e in een bepaa ld e range van la a d v erm o ge n. De g e n o e m
D oor mid del van de EEDl-formule kan op basis van o n tw e r p c r ite ria
de p e rc e n ta g e s zijn de p e rc e n tu e le v e rla g in g e n van de required
een th e o r e tis c h C 02 e ffic ie n c y index w o rd e n berekend. H ie rvoo r
index ten o pzic hte van de refe re ntie lijn . Bij een re d u ctie van tien
/ M
\/n M E
I
I
\ 'C fm b& -S F C * m
J
7 M nPTI n e ff \ I f j ■^ p ptho ~ /« /xo -p,tEe/x,) I|C fae .SFC-jz j H | ^ fefAO ^ / X O
FME-SF CME j
f,.Capacity.Vref.fw
De EEDI-formule
Ship Type
Size
Bulk Carrier
20.000 D W T and A b o v e
0%
10%
20%
30%
10.000 - 20.000 DWT
n/a
0-10%
0-20%
0-30%
10.000 DW T and above
0%
10%
20%
30%
2 0 0 0 - 10.000 DWT
n/a
0-10%
0-20%
0-30%
Gas Tanker Tanker C o n tain e r Ship General c argo Ship R efrigerated ca rgo c a rrie r C om bin ation c a rrie r
Phase 0 (1 Jan 2013 1 Dec 2014)
Phase 1 (1 Jan 2015 31 Dec 2019)
Phase 2 (1 Jan 2020SI Dec 2024)
Phase 3 (1 Jan 2025 onwards)
20.000 D W T and above
0%
10%
20%
30%
4 0 0 0 - 20.000 DW T
n/a
0-10%
0-20%
0-30%
15.000 D W T and above
0%
10%
20%
30%
10.000 - 15.000 DW T
n/a
0-10%
0-20%
0-30%
15.000 D W T and above
0%
10%
15%
30%
3 0 0 0 - 15.000 DW T
n/a
0-10%
0-15%
0-30%
5000 D W T and above
0%
10%
15%
30%
3 0 0 0 - 5000 DWT
n/a
0-10%
0-15%
0-30%
20.000 DW T and above
0%
10%
20%
30%
4 0 0 0 - 20.000 DW T
n/a
0-10%
0-20%
0-30%
p r o c e n t m o e t een schip een atta in ed EEDI hebben die tien p ro c e n t
15.000 ton DW T in fase 1 de re d u ctie ten o pzic hte van de r e fe r e n tie
o n d e r de re fere n tie lijn van dat s c h e e p s ty p e ligt. Het schem a is
lijn g e le id e lijk van nul p r o c e n t v o o r s ch e p e n van 3000 ton n a a r tie n
o p g e d ee ld in v ie r f a s e s , be g in ne n d m e t fa s e 0. De kleine s ch e p e n in
p r o c e n t v o o r s ch e p e n van 15.000 ton ve rlo o p t. V oor s c h e pe n g ro te r
elke s ch e e p s ty p e w o rd e n in fa se 0 nog v rijg e ste ld van het required
dan 15.000 ton is de re d u ctie tien p ro c e n t ten opzic hte van de
in d e xre g im e . V anaf fa se 1 m oeten zij ook v oldoen. Het re d uctie -
refe re ntie lijn . V oo r s ch e p e n kle ine r dan 3000 ton DW T zijn geen
sch e m a is w e e rg e g e v e n in b o v e nsta a n de tabel.
req u ire d EEDI-eisen gesteld. Deze gro e p m o et e c h te r w e l een
De kleine s c h e e p s g ro o tte s hebben in het re d u c tie s c h e m a een
a tta in e d index berekenen.
zoge n aa m d e glijd e nd e schaal. Dit h o udt bijv o o rb e e ld in het geval
De in het s ch em a g e n o em d e ja a rta lle n zijn nog niet definitie f. Die
van g e n e r a l-c a r g o s c h e p e n in dat v o o r s ch e p e n tu s s e n de 3000 en
zijn a fh a n k e lijk van h et m o m e n t d at de v e rd r a g s te k s t w o r d t a a ng e n o m e n . In g rafie k 1 is het re d u c tie s c h e m a vo o r req u ired EEDI v o o r g e n e ra l-c a r g o s c h e p e n w e e rg e g e v e n . De re fere n tie lijn w a a r dit s che m a op g e b a s e e rd is, is op basis van een gro ve b e rekenin g.
Verificatieprocedure EEDI B ela n g rijk o n d e rd e e l in het p ro c e s van v a stste lle n van een EEDI is het v e rific a tie p ro c e s . Op basis van de G u id e lin e fo r m e th o d o f c a lc u la tio n w o r d t bep aa ld e data v e r w a c h t om de EEDI te kunnen berekenen. De v raag is of alle data op d e s ig n c rite ria g e b a s e e rd moet w o rd e n of dat een schip op basis van s e a triald a ta geïnd e xee rd d ie nt te w o rd e n . Bin nen IM O is beslo ten het o n tw e r p tr a je c t mee te nemen in bepaling van de EE DI w a a rd e n . Dit om te v o o rk o m e n d at de r e d e r en s c h e e p s b o u w e r bij o p leveren van het s chip v o o r grote ve ra s sin g e n komen te staan. G ra fie k i
H et v e r if ic a tie p r o c e s v e rlo o p t v o lg e n s het
s ch e m a o n d e r aan deze pagina. De v e rifie r is een o na fh an k e lijk e
Hoe nu verder
orga n isa tie , bijv o orb e eld een kla sse bu re a u. In het p ro c e s w o r d t een
IMO zal v e rd e r w e rk e n aan het v a ststelle n van de laatste guid elines.
EEDI te c h n ic a l file opgesteld . Deze file w o r d t tijd e n s de seatriaI
Tevens w o r d t hard g e w e r k t om to t v o o rs te lle n te komen v o o r markt-
v o o r de laatste maal geve rifiee rd .
g e s tu u rd e m aatreg e le n.
B e la n g rijk o n d e rd ee l van de v e rific a tie g e d u re n d e de o n tw e rp fa s e
Het a lle rb e la n g rijks te is e c h te r dat alle landen op één lijn komen.
is de zoge naa m d e tanktest. Op basis van de ta n k te s t w o r d t een
Essentieel hierbij is dat het gelijke s peelveld v o o r de reders
in d ic atie g eg e v en van de re fe re n tie s n e lh e id van het schip. Tijdens
w e r e ld w ijd in stand w o r d t ge h ou d e n en dus dat de o n tw ik k e lin g s
sea trial w o r d t deze s nelh eid v e rg e le k e n m et de w e rk e lijk e snelheid.
landen ove rsta g gaan. Tot die tijd kan IMO niet to t b re e d g ed ra g e n
D oor m iddel van s tan d a ard c o r r e c tie fa c to re n w o r d t v e rv o lg e n s de
re d u c tie m a a tre g e le n komen. A lle ogen zijn dus g e r ic h t op de
r e fe re n tie s n e lh e id v a stge steld . Op basis daarva n w o r d t een
C a n cü n -to p in decem ber.
definitie ve EEDI be rekend en deze blijft hetzelfde v o o r het schip g e d u re n d e zijn gehele levensduur. A lle e n bij grote a a np a ss ing e n van het schip , die invloed hebben op de EED I-w aarde, m o e t een n ie u w e EEDI w o rd e n bepaald. Op dit m o m e n t b estaan er nog geen g u id elin e s w a t er gedaan m oet w o rd e n als een schip niet aan de requ ire d E ED I-w aarde vold oet.
S h ip o w n e r
S h ip b u ild e r
V e r ifie r
Door mw. ir. R. Dekker en M.M.W .J. Prinssen MSHE
De duurzame mainport Rotterdam World c la ss In action Een bekende definitie van duurzaamheid is afkomstig uit het Brundtlandreport uit 1986: 'Sustainable developm ent is developm ent that meets the needs o f the present w ithout com prom ising the ab ility o f future generations to m eet th e ir own needs.' Investeringen in duurzaamheid zijn noodzakelijk om draagvlak voor havenactiviteiten te behouden en groei mogelijk te maken. De balans tussen people, p la neten p ro fit is de basis voor duurzame ontwikkeling.
De fo c u s van a c tiv ite ite n g e r ic h t op people ligt v a a k op:
div erse tra n s p o rtm o d a lite ite n v o o rb e e ld e n van a s p e c te n die
• de bijdrage aan de (dire cte ) w e rk g e le g e n h e id bij b edrijven in de
o n d e rd e e l zijn v a n de fo c u s op profit.
haven en bij de div erse to e le v e r a n c ie r s en b edrijven ge re la te e rd
De fo c u s van p la ne t kan per haven v e rs c h ille n d zijn en is a fha n k e lijk
aan de haven (in d ire cte w e rk g e le g e n h e id );
van de s p ecifie k e lo ca tie van het have n ge b ie d. In het alg e m e en
• de in te ra c tie en relatie tu s s en haven en stad;
g e ldt d at v e rb e te rin g op drie fro n te n plaats kan vinden: de eigen
• de bijdrage aan k e n n is o n tw ik k e lin g en sch olin g ;
b e d rijfs v oe ring , het g e b ru ik van het haven- en in d u s trie g e b ie d en
• de le e fb a arh e id in het o m rin g en d e gebie d van de haven.
het tr a n s p o rt van g o e d e ren (zie fig u u r 1). De mate w a a rin een h a v e n a u to rite it een positie ve b ijdrage kan
Maatschappelijk ondernemen is een sleutel voor een succesvolle toekomst
leveren en e ffe c te n kan behalen, v e rs c h ilt per o n d e rd e e l (figu u r 2). Het H a ve n b e d rijf R otterdam ziet m a a ts c h a p p e lijk o n d e rn e m e n als een sle utel v o o r een s u c c e s v o lle to e k o m s t. De haven m o e t zich in balans o n tw ik k ele n . Elke ruim te lijke o n tw ik k e lin g in de m a inp o rt R otterdam w o r d t g e c o n fr o n te e r d met m ilie u ra n d v o o rw a a rd e n w a a ra a n g e to e ts t w o rd t. D oor e c o n o m is c h e groei van het co m p le x
V oor elke e c o n o m is c h e a c tiv ite it g e ldt d at een zekere re tu rn on
in c o m b ina tie met s trenge(re) w e tg e v in g g e r ic h t op de k w a lite it in
in v e stm e n ts n o o d zakelijk is om de c o n tin u ïte it van die a c tiv ite ite n te
de o m g e ving , is de a a n w ezig e en g e pla n d e m ilie u g e b ru ik s ru im te in
g a ra n d ere n . Dit g eld t u ite ra a rd oo k v o o r een haven- en in d u s trie
de to e k o m s t een s c h a a rs goed. D a a rn a a s t m aakt de o m geving ook
gebie d. A a n v u lle n d zijn h et e ffic ië n t g e b ruike n van de ruim te en de
plannen v o o r w o n in g b o u w en de b e s ch e rm d e n a tu u rg eb ie d en .
IStiummmhewJ
ML D m s ïa ro c k ^ r ijif iv f w r in g t * h jW ^ lÄ ö fT te ft
^
K ttlu r tk van Je C O -
Oiwnesme u it y A van
fo u tp cin l
[KTfclttCH
ivite ite n g e rich t op plan et
ikn iT A u n c in k iw p en aanbcsledinj,'
(fc iiiix u n i jje h n iil « w M ÜWVtflHVWllJlk'V
.
CHh t z k h t i
E h iu rA u n i iuitW Ë fcb rM Ïk
Figuur 1. De
sam enhang van
m
l,
S d t t M » QralïipOfT-
iiiadililLüiL'n
M odal lihiR naar %çJwntTç transpor!- niodaI ifcçiten
Resianne D ekker is hoofd M ilie u en M a u rits Prinssen p r o je c tle id e r S che e p v aa rt, beiden bij de afdelin g H a v e n o n tw ik k e lin g van het H a v e n b e d rijf Rotterdam
Invloed: hoog Effect: beperkt
Invloed: redelijk Effect: redelijk
Invloed: beperkt Effect: hoog Figuur 2. Invloed van havenautoriteiten om verbeteringen te bereiken
D r a a g v la k v o o r de a c tiv ite ite n is c ru c ia a l om te kunnen w e rk e n aan
bijd rage aan de lu c h tk w a lite it in het have nge bied, g e m id d eld zo’ n
o ptim ale ra n d v o o r w a a r d e n v o o r het bedrijfsle ve n en v o o r de
tw in t ig p r o c e n t w a a rb ij de v e rd e lin g zee- en b in n e n v a a rt o n g e v ee r
o n tw ik k e lin g van het h avengebied. In ve ste rin ge n in duurza am he id
fiftyfifty is. Om de em is sie s van de ze e va a rt te v e rla g e n zijn v e r s c h il
zijn n oodzakelijk v o o r dit d ra a g vla k en zo groei m og e lijk te maken.
lende m a a treg e le n m ogelijk, a fh a nk e lijk van de o m vang, het so o rt
D uurzaam heid b e te k e nt v o o r het H a ve n b e d rijf z o w e l het v e rb e te re n
s ch e p e n en de om gevin g. De a a n s c h e rp in g van de em is sie -e ise n
v an de eigen p re sta ties als het s tim u le re n van duurzaam o n d e r
w o r d t v o o r de zee vaa rt in in te rn a tio n a a l v e rb a n d (via de In ter
nemen in het haven- en in d u s trie c o m p le x . V erd u urza m in g hiervan
n ational M a ritim e Organization) opg e p akt. Zo geld en er steeds
he e ft invloed op p ro d u c tie k e te n s en tr a n s p o rt in de hele w e re ld . Bin nen het ce n tra le them a 'd u u rz a a m h e id ' hebben w e de v olgende p rio rite ite n benoemd:
Koplopers
• Duurzaam ru im te g eb ru ik : de b edrijven in het have n ge b ie d zijn de
V ie r b edrijven in de R o tterdam se haven hebben op 12 n o v em b er
kop lo p ers op het gebie d van duu rza a m h e id. Dit b ere ikt het
jo n g s tle d e n een Lean and Green A w a r d on tvan g e n: ECT, Huntsman,
H a ve n b e d rijf d o o r v o o ro p te lopen bij het o n tw ik k e le n van
SITA en K ühne+ N agel. De o n d e rs c h e id in g e n w o rd e n u itg e re ik t d o o r
initiatieven om bedrijven zo e n e rg ie -e ffic ië n t m o g e lijk t e laten
C onnekt in het k ader van het o v e rh e id s p ro g ra m m a Duurzame
w e rk e n , fo ssiele energie 's c h o n e r ' te maken, n ie u w e e n e rg ie
Logistiek. De b edrijven ve rb in d e n zich om hun C 0 2-em is sie in 2012 met
b ronnen aan te boren en de uitsto o t van C 0 2 te b e pe rken (zie
m inim aal tw in t ig p ro c e n t te re d u c e re n en te g e lijke rtijd de w in s t
kaders kop lo p ers en het d e m o n s tr a tie p r o je c t ROAD). D a a rn a a s t
g e v e n dh e id te verg ro te n .
w il men het op ge steld w in d v e r m o g e n in het gebie d v e rg ro te n van
Tijdens de u itreik in g legde D ir e c to r T e c h no lo g y & Engineerin g Jan
150 n a a r 300 M W (zie foto). R otterdam a m b ie e rt een red u ctie in
W a a s van ECT uit w a a ro m Lean and Green v o o r zijn bed rijf b e lan g rijk
C 02- u its to o t van vijftig p ro c e n t in 2025 ten o pzic hte van 1990.
is: 'D u u rz a a m h e id is een n oodzakelijk e v o o rw a a r d e , een lic e n s e to
• Duurzaam tra n s p o rt: het ve rd u u rza m e n van het tr a n s p o rt d o o r
o p e ra te v o o r een bedrijf. D u u rzaam heid o m v a t vele a s p e cte n en is in
g e b ru ik v a n a nd e re b ra n d sto ffe n en s ch o n e re m otoren en het
die zin een in tere s san te u itdagin g, o m d a t het op vele te rre in e n
b e te r b en u tten en m e er g e b ru ikm a ke n van s ch o n e re m odaliteiten.
v o o rd e le n ople vert. D u u rzaam heid g a a t o v e r het milieu, m a ar o o k ove r
Een vo o rb e e ld v a n de in sp a n n ing e n van het H a ve n b e d rijf op dit
de mens en zelfs over geld v e rd ien e n ; de e co n o m ie dus. Een duurzaam
gebie d b e treft de E nvironm ental Ship Index en w o r d t h ie ro n d e r
o p e re re n d bed rijf is dan o o k een c o n c u r r e r e n d bedrijf.'
na d e r toe g e lich t.
O n d e rsc h e id e n bedrijven mogen zich kop lo p ers noemen. A nd e re
De in s p an n in ge n v o o r d uurzaam r u im te g e b ru ik en tr a n s p o rt die nen
kop lo p ers in de R otterdam se haven zijn Kruidenier, Van G a nsew in kel,
v o o ra l een p o s itie f e f f e c t t e hebben op de lu c h tk w a lite it bij de
W im Bosm an en Van Uden Logistics. Ook n a u w m et de haven
na b ijg ele g e n w o o n o m g e v in g , de k w a lite it van de be s ch e rm d e
v e rb o n d e n logis tieke d ie n s tv e rle n e rs als B in n e nla n d se C ontain er
n a tu u rg e b ie d e n nabij het haven- en in d u s trie g e b ie d en het klimaat.
T erminals N e d e rla n d , Combi Terminal Twente, N ij hof W a ss in k , DHL, DB S c h e n k e r en Post Kogeko behoren to t de duurzam e v o o rh o e d e in de
Voorbeelden duurzaam transport zee- en binnenvaart
N e d e rla n d s e logistiek.
De s c h e e p v a a rt zorgt v o o r veel tr a n s p o rtb e w e g in g e n naar, in en
M e e r: w w w .d u u rz a m e lo g is tie k .n l
van de haven. H ie rd o o r zorgt deze s e c to r o o k v o o r een aanzienlijk e
stre n g e re eisen v o o r het z w a v e lg e h a lte in de b ra n d sto f en moeten n ie u w e s ch e p e n vold o e n aan stre n g e re NOx-eisen. Een s oortgelijke a a n p a k h ebben de R ijn oe verstate n a fge s p ro ke n v o o r d e bin nenvaart. Een an dere m ogelijkh e id om em is sie s te re d uce re n, b e tre ft het g e b ru ik van w a ls tro o m . W a ls tro o m v o o r de b in n e n v a a rt ko m t in steeds m ee r havens b e s c h ik b a a r (zie bijv o o rb e e ld w a lstro o m .nl). Voor de ze e va a rt zijn de in veste rin ge n e c h te r vele malen hoger. In een vo rig e editie (april 2009) van S W Z is h ie ro ve r al een artikel g e s ch re ve n . In de haven van R otterdam w o r d t m om e n te e l w a ls tr o o m g e re a lise e rd v o o r S tenaLine in Hoek van Holland. D a a rn a a s t w o rd e n de n ie u w e kades van de te rm in a ls op M a a s v la k te 2 v o o rb e re id op eve n tue e l later te realiseren w a ls tr o o m fa c ilite ite n . Gelet op het in te rn a tio n a le k a ra k te r van zeevaart, h e e ft het H a ve n b e d rijf R otterdam sam en met de havens van Le Havre, W indenergieconvenant
A n tw e rp e n , A m s te rd a m , B rem en en H am burg g e w e rk t aan de to ts ta n d k o m in g van een E nvironm ental Ship Index (ESI). De index
CCS-demonstratieproject
g e e ft de m ilieu p re s ta tie van s che p e n w e e r ove r de uit sto o t van
Het R otterdam Opslag en A fv a ng D e m o n s tra tie p ro je c t (ROAD) krijgt een
lu c h tv e ro n tre in ig in g ( N 0 x en S 0 x) en C 0 2. S che p e n die beter
b ijd rage van lie t Rijk van m axim aal € 150 miljoen voor de periode 2010 tot
p re ste ren dan de w e tte lijk e norm w o rd e n belo ond d o o r bijvoorbeeld
2020 v o o r de inv e ste rin gs- en d e m o n s tra tie fa s e van h et p roje ct, De
korting op h et zeehavengeld .
s ubsid ie kom t na a s t de Europese b ijd rage van m axim aal €180 miljoen v o o r de in veste rin g sfa se uit het Europees E con o m is c h Herstel Program m a. ROAD is een in itia tie f van de e n e rg ie b e d rijve n E,ON en E le ctrabel Groep GDF SUEZ. Het is het eerste g ro o ts c h a lig e CCS (C a rb o n C apture and S torage, o fte w e l C 0 2-afvan g en -o p s la g )-d e m o n s tr a tie p r o je c t in N e d e rla n d d at is g e r ic h t op het o n tw ik k e le n en rea lis eren van C 0 2afvang, -tra n s p o r t en -opslag op zee. CO, zal w o rd e n a fg e v a n g e n bij de in a a n b o u w zijnde E.ON ko le n ce n tra le
Hoe meer havens en schepen de ESI gebruiken, hoe meer dit leidt tot gedragsbeïnvloeding in de
(w w w . e o n - b e n e lu x . c o m / e o n w w w /p u b Iish in g.nsf/Contént/Type+c entra Ie)
scheepvaart
op de M a a s v la k te in R otterdam . De C 0 2 w o r d t per pijpleiding g e tra n s p o rte e rd n a a r het P18-A Platform , zo'n 20 kilo m e te r uit de kust. In de d e m o n s tra tie fa s e w o r d t naar v e rw a c h tin g ten minste 4 M e g a to n C 0 2 opg eslagen.
ESI is een c e rtific a a t d at per 1 ja nu a ri 2011 op v e rz o e k van het s chip Kennis en ervaring opbouw en
w o r d t v e rs tre k t d o o r h et W o rld Ports Climate Initiative (de W PC I is
De kosten van CCS zijn nu nog te hoog om renda b ele to e p a s s in g m og e lijk
een c o lle c tie f van 55 to o n a a n g e v e n d e havens d at zich ac tie f inzet
te maken. T e c h n o lo g ie o n tw ik k e lin g en s c h a a lv e rg ro tin g m oeten de
v o o r het v e rm in d e re n van lu c h tv e ro n tre in ig in g en de u it sto o t van
kosten om la a g brengen. O p s la g pro je cte n le veren een d ire cte bijdrage
C 0 2 in het bijzonder. Dat d o e t het o n d e r a u s p ic ië n v a n de
aan de v e rm in d e rin g van CO uitstoof. CCS is een bela n g rijke s cha ke l in
In te rn a tio n a l A s s o c ia tio n of Ports and Harbors, de in te rna tio n ale
de tra n s itie n a a r een d uurzam e e n e rg ie h u isho u d ing .
b e la n g e n b e h a rtig e r van zeehavens. V o o r m e er in fo rm a tie o ve r de
V ersn eld e to e p a s s in g van CCS in ons land he e ft boven die n als v oo rd e e l
ESI, zie e n v iro n m e n ta ls hip in d ex .o rg ). Havens en an dere nau tisch e
d a t N e d e rla n d s e le v e ra n c ie rs van te c h n o lo g ie en k n o w h o w een ke n n is
d ie n s tv e rle n ers ove r de hele w e re ld kunnen de index g e b ru ike n om
en e rva rin g s v o o rs p ro n g o p b o u w e n. De v e rw a c h tin g is d at CCS zich to t
s ch e p e n te belonen en zodoende duurzaam g e dra g in de s c h e e p
een k o s te n e ffe c tie v e C 0 2- re d u c tie m a a tre g e l zal o n tw ik k e le n die het
v a a rt te s tim ule ren.
b e drijfs le v en zonder o v e rh e id s s te u n v a n a f 2020 kan to e pa s s e n. Het
De havens v an A m s te rd am . M o e rd ijk , D o rd re c h t en R otterdam gaan
R O A D -p roje c t d ra a g t bij aan h e t f u n d a m e n t v o o r v e r d e r e , in d u s trieb re d e
als eerste ESI ge b ru ike n om s ch o ne z ee sc he p e n te belonen.
to e p as s in g .
Inm id dels hebben ook A n tw e rp e n , H am burg en B rem en a a ng e g eve n de ESI te gaan ge bruiken. Hoe m eer havens en s ch e p e n de ESI
B ro n : M in is te rie van E co n o m is c h e Z aken, 12-05-2010
g e bruiken, hoe m e er d it le id t to t g e d ra g sb e ïn vlo e d in g in de sch e e p v a a rt.
M a r c e l V eld h uis is m arien bioloog, hoofd van de afdelin g B io log isc h e O c e a no g rafie van het NIOZ en p r o je c tc o ö r d in a to r
Door E.J. Brutel de la Rivière MSc en Dr. M.J.W. Veldhuis
van het N orth Sea B alla st W a te r O p portunity P roject (n o rthseaballast.eu). Etienne B rutel de la Rivière is p ro je c tm a n a g e r van la a tst g en o e m d p ro je c t bij het NIOZ en zelfstandig adviseur.
Uitdagingen voor het behandelen van ballastwater Het Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ) op Texel is als wetenschappelijk instituut al bijna acht jaar actief in onderzoek en het testen van systemen voor het zuiveren van ballastwater aan boord van zeeschepen. Inmiddels zijn bijna veertig systemen of componenten daarvan getest en hebben zeven complete systemen de rigoureuze certificeringstests ondergaan. Daarnaast leidt het NIOZ een groot Europees project om implementatie van de Ballast W ater Management Conventie te versnellen en als kennisinstituut bij te dragen aan het vinden van oplossingen voor de vele struikelblokken. Nederland heeft hiermee w ereldw ijd een voortrekkersrol op dit onderzoeksgebied. Het probleem V oo r de o c e a n e n en zeeën, w a a rv a n w ij als mens zo a fh a n k e lijk zijn, is b a lla s tw a te r een van de v ie r g roo ts te b e d re ig ing e n . D oor de v e rp la a ts in g van o rg a n ism e n n a ar g e b ied e n w a a r ze niet thu is horen, kan een explo sie ve groei en bloei van deze o rg a n ism e n ontstaan. De v e rs to rin g v a n het b io log is c h e v e n w ic h t d oo r dit m e n se lijk in grijpen g a a t d a a rm e e vele malen sn e ller dan de natu u r zich kan herstellen. Dit h e e ft bijv o o rbe e ld al geleid to t het v e rd w ijn e n van de a n sjovisvisserij uit de Z w a rte Zee d o o r de kom st van de Ribkwal. Deze van o o rspro n g N o o rd -A m e rik a a n s e k w a l is m et het b a lla s tw a te r d o o r ze e sch ep e n 'g e ïm p o rte e rd '. Sinds 2006 is deze v le e se te n d e k w a l o o k t e v in d en in de W a d d e n z e e en het Grevelingenm eer. O nderzoek (Gollasch et al.) g e e ft aan d a t er in Europa in m iddels m ee r dan 1400 invasie ve soorte n zijn w a a rg e n o m e n , w a a rv a n het grootste a a nta l in de M id d e lla n d s e Zee. Een schip n ee m t per reis g e m idd e ld 7000 v e rs c h ille n d e soorten o rg a n ism e n mee aan boord. G emiddeld v in d t er elke negen w e ken
Time
m et s u c c e s een n ie u w e invasie plaats. Een a n d e r v o o rb e e ld in dit v e rb a n d is de Europese Z ebram ossel,
Grafiek 1. Afnam e oilspills sinds MARPOL en toenam e bio-invasies
w e lk e zorgt v o o r grote o v e rla s t en e norm e e c o n o m is c h e s ch a d e in A m e rika d o o r bijv o o rbe e ld w a te r in la te n te b lo kkeren. De s ch ad e
w o r d t g e s c h a t op m ee r dan 1 m iljard do lla r per jaar. M a a r ook v o e d se lv e rg iftig in g , als g evolg v a n t o x is c h e algen en de u itb ra a k
Regio
Totaal
van ziekten (bijvoorb ee ld cholera ) vo rm e n een bed re ig ing vo or
aantal
%
M id d e lla n d s e Zee
662
46,8
De kom st van n ie u w e invasieve soo rten is in eerste instantie s le ch t
Noordzee
230
16,2
zichtbaar. Dit in te g e n s te llin g to t een olielozing die d ir e c t gevolg en
A tla n tis c h e kust
177
12,5
h e eft v o o r de visserij, het ec osy ste em o f een dagje strand. Daarbij
B altisch e en Oostzee
170
12,0
ko m t d at w a n n e e r nie u w e soo rte n zich gevestig d hebben, het
Z w a rte Zee
83
5,9
p ro ce s o n o m k e e rb a a r is.
A zoren
25
1,8
Sinds de in w e rk in g tre d in g van de MARPOL Conventie ruim dertig
Ierse w a te r e n & N W V K
51
3,6
ja a r g e le den is het aantal olielo zin gen s ig n ific a n t a fg en o m en ; zie
18
1,3
d a a rv o o r g ra fie k 1. In diezelfde perio de is het aantal invasieve
1416
100,0
A r c tis c h e w a te r e n Totaal
Tabel I. B io-invasies in Europa (bron: Gollasch e t al.)
m ens en dier.
soo rten o m g e k e e rd ev enredig to e g e n o m e n . D aarom is h et n o o d zakelijk d at er passende m aa tre g e le n w o rd e n o n d e rn o m e n om deze
tre n d te keren. W e llic h t d u u rt het m in sten s zo lang v o o r er goed
bepale n of deze le v e n sv a tb a a r zijn, zijn nog niet v o o r handen. Diverse ideeën en p ro totyp e n w o rd e n intussen al w e l in
a a n to o n b a a r re su lta a t w o r d t g eboekt.
g e s p e c ia lis e e rd e la b ora to ria getest. Het tellen van o rga n ism e n
De reactie en de uitdaging
g e b e u rt nu nog va a k d o o r s p e cia liste n o n d e r de m ic ro s c o o p . M a a r
In 2004 is de te k s t van de B alla st W a te r M a n a g e m e n t Conventie
ook hierin v in d t een s tro o m v e rs n e llin g plaats. N ie u w e
v a stg e ste ld . Daarin is v a stge le g d d at z e e sc h e p en op te rm ijn het
g e a u to m a tis e e rd e te c h n ie k e n komen b in n e n k o rt beschik baar. Ze
b a lla s tw a te r m oeten behand e le n. Bij lozing van b a lla s tw a te r mag
zijn deels afkom stig uit a nd e re ta k k e n van w e te n s c h a p , m aa r ook
dit v rijw e l geen levende org a n ism e n m eer bevatten. De huidige
deels n ie u w o ntw ik k eld.
criteria liggen v rijw e l ge lijk aan die van d r in k w a t e r al geld en v o o r
H o e w e l de te c h n ie k e n v o o r m o n s te rn a m e en ana lyse nog niet op
het b e h a nd e le n van b a lla s tw a te r a ndere eisen. De c riteria v o o r het
grote sch a al v o o rh a n d e n zijn, b e gin t ook deze m arkt zich te
b e h an d eld e b a lla s tw a te r zijn v a stg e le gd in het B W M -v e r d ra g in de
b ew e g e n . De v e rw a c h tin g is d a t er in 2013 v o ld o e n d e b e tro u w b a re
D -2-S tandaard.
te c h n ie k e n zijn om te kunnen to e ts e n op de h a n dh a ving van het ve rd rag . Het is een van de o n d e r w e r p e n van het N S B W O -P ro je c t
Leve nsvatb a re o rg a n ism e n > 5 0 p m
< 10/m3
dat de volle a a n d a c h t krijgt.
______________________________a 10nm and < 50 nm < 10/ml
De sta tistis ch e b e tro u w b a a rh e id van m o n s te rn a m e aan boord is
T oxicogenic V ib rio c h o le ra e
< 1 cfu/100 ml
een h o ofd s tu k apart. Hoe is te g a ra n d e re n dat w a n n e e r een
E scherichia coli
< 250 cfu/100 ml
m o n s te r w o r d t g e no m en , dit r e p re s e n ta tie f is v o o r het totale
< 100 cfu/100 ml
g elo osde w a te r? De C onventie s p re e k t im m e rs o ve r een
Intestin al E n te ro c o c c i
Tabel2. IM O BW M C 2004 - D-2-Standaard
lozin gsnorm , w a a rb ij ie d e r m o n s te r m o et voldo e n aan de D-2S ta nd a a rd. Zolang dat het geval is, is er geen proble em v o o r de
In A m e rika w o r d t g e w e r k t aan een s ta n d aa rd die v e rg e lijk b a a r is.
reder. M a a r w a t nu als een w ille k e u rig m o n s te r niet vold oet.
Dit w o r d t v a stg e le g d in het EPA-ETV P rotocol fo r B alla st W a te r
B e te k e n t het dan d at een heel schip niet v o ld o e t en dat het
T re a tm e nt T e chnologies. E chter in een tw e e d e fase (over vijf jaar)
b a lla s tw a te r niet v e rd e r mag w o rd e n geloosd? Het v e rd ra g g ee ft
w o r d t g e d a c h t aan een norm die 1000 maal s tre n g e r is dan het
h ie ro ve r nog geen uitslu itsel en de dis cus s ie w o r d t nog gevoerd.
h uidige niveau. D aar ligt dan o ok p re cie s de uitdagin g. Bij het o pstellen van de
De oplossingen
v e rd ra g s te k s t w a s er nog geen a p p a r a tu u r b e s c h ik b a a r v o o r de
De beste o plossing te r v o o rk o m in g van deze prob le m e n zou een
b e h a n de lin g van z e ew ater, noch w a re n er te c h n ie k e n om snel de
ba lla s tloo s schip zijn. Dit s o o rt s ch e p e n bestaan to t op heden nog
r e ste re nd e levende o rg a n ism e n in het w a te r te kunnen d e te c teren .
niet. O mdat z e e w a te r s te rk w is s e le n d is van sa m e nste lling , is het
D aarbij komt nog eens dat n a tuu rlijk z e e w a te r een s te rk w is s e le n d e
lastig een te c h n ie k te o n tw ik k e le n die o n d e r alle o m sta n d ig h e d e n
s a m en ste llin g heeft, in t e g e n s te llin g to t re la tie f ho m o g e ne drink- en
aan de lo zin g ssta nd a a rd kan vold oe n . Daarbij ko m t d a t s c h e p en
a fv a lw a te rs tro m e n .
o n d e r o p e ra tio n e le d ru k in korte tijd grote ho e v e elh e d en w a te r, to t w e l 100.000 m3, m oeten kunnen b ehandele n.
North Sea Ballast W ater Opportunity
De to t op heden o n tw ik k e ld e system en w e rk e n a lle m aal op basis
In 2009 is het Inte rre g io n a a l N orth Sea B alla st W a te r O pportunity
van beh a n de lin g van het w a te r d ir e c t na h et o p p o m p e n ( in lin a
(N S BW O ) P ro je c t van s ta rt gegaan. Hierin p a r tic ip e re n ruim veertig
tre a tm e n t). D oor de re a ctie tijd van de b e h an d e ling g e e ft dit
Europese partijen met als doel de te c h n o lo g is c h e - en politieke
b ep e rkin g e n aan de s n elh eid van het ballasten en o n tballasten.
b a rriè re s op te heffen te n e in d e het v e rd ra g spoedig te kunnen
Daarbij zijn er s c h e pe n die ballasten en o ntb a lla ste n zonder
r a tific ere n. In snel te m po o n tsta an nu o n tw ik k e lin g e n die deze
leidingen, nam e lijk d o or middel van g ra v ity of druk. In-line
b a rriè re s kunnen opheffen. De te c h n o lo g is c h e en w e te n s c h a p
tre a tm e n t-s y s te m e n zijn h ie rvo o r niet bruikbaar. System en om het
pelijke kennis n e e m t razendsnel toe en er komen s yste m e n en
w a t e r in de ta n k s te b e h a n de le n [in -ta n k tre a tm e n t) b estaan e c h te r
te c h n ie k e n b e s c h ik b a a r op de m a rk t w e lk e s te e ds b e te r g e s ch ik t
nog niet in g o e d g e ke u rd e vorm.
zijn v o o r de b e h a n d elin g van balla stw a ter.
Een derde oplossing zou kunnen zijn het co ntin u spoele n van de
Tussen de N o o rd z e e la n d e n v in d t goede a fs te m m in g plaats o v e r de
tanks. D a a ro v e r le est u eld ers in dit blad meer. De B W M -C o n v e n tie
c riteria w a a ro p system en m oeten w o rd e n getest. In m id d els hebben
b iedt v oo ra ls n o g geen m og e lijkhe id om deze b e h an d e lin g s sy s te m e n
een drie ta l t o o n a a n g e v e n d e A m e rik a a n s e in stituten zich ook
te evalu eren. Er kleven nadelen aan, o m d a t de tijd d at het w a te r aan
a a n g e slo te n bij dit pro g ra m m a en hebben A z ia tisc h e partijen, IMO
boord van het schip v e rb lijft m inim aal m oe t zijn. Het ge lo o sd e w a te r
en G loB allast a an g e g e ve n d at zij gra ag deel w ille n nem en aan
m oe t im m e rs van gelijke s a m e n ste lling zijn aan het o m g e v in g s w a te r
ve rd e re afstem m ing.
om v e rs p re id in g van o n g e w e n s te o rg an ism en te vo o rko m e n .
H o e w e l nu nog niet d ir e c t aan de orde, is handh a vin g een van de
De huidige g e n era tie b a lla s tw a te rb e h a n d e lin g s s y s te m e n kunnen
grijze g e b ied e n in het b a lla s tw a te rm a n a g e m e n t. De te c h n ie k e n om
w o rd e n in g edeeld in drie h o ofd g ro e p e n en een g ro o t aantal
op grote sch a al en in korte tijd o rg a n ism e n te te lle n en d aarbij te
c o m b in a tie s d aarvan. V rijw e l alle syste m e n filtere n het grove
«sw u m * - SO u#n mate ria al (se d im e n t en o rg a nism e n) uit het w a t e r m et behulp van een m e c h a n is c h filte r of een h y d ro -c y c lo n e (so ort van centrifuge). Daarna v o lg t een d e s in fe c tie s ta p die de o v e rg e b le v e n org an ism e n o n s c h a d e lijk maakt. Veelal g e b e u rt d it d o o r ele ktro lyse w a a rb ij z e e w a te r w o r d t g e s p lits t in c h lo o r en a ndere v e rb in d in g e n of door bestra lin g met UV-licht. V erde r zijn er v e rs c hille n d e system e n w a a r v o o r de d e s in fe c tie c h e m ic a lië n w o rd e n to e g e v o e g d . Al dit s oo rt te c h n ie k e n hebben hun voor- en nadelen. Uit de p ra ktijk e rv a rin g blijkt inm iddels in alle ge vallen de filtratiestap een b o ttle -n e c k te zijn. D oor de w is s e le n d e s a m e n ste lling van het z e e w a te r kunnen deze soms zeer z w a a r w o rd e n belast. Het
a
s c h o o n m a a k p r o c e s is dan van c ru c ia a l belang en g e e ft in veel g e vallen een b a c k-flu s h t o t w e l dertig p r o c e n t van de inname. Dit is
* * s & Gr.li-d 4bf£hwpr |iüv 5]
t rw.t.nlr*n(> ofUV
een enorm ne tto v erlie s op het re n d e m e n t van de installatie. Het in tere s sa nte is d a t de b a lla s tw a te rs y s te m e n w a a ro p c e rtific e rin g s -
Afbeelding 2. Benchm ark organism en > 50
te s te n zijn uitgevoerd, s ig n ific a n t b ete r zijn dan de D -2 -S tandaard uit de Conventie. In a fb e e ldin g 2 zijn de te s tre s u lta te n te zien zoals
Zolang de B W M C niet van k ra c h t is kan de in ho u d elijke te k s t van
het NIOZ die he e ft gemeten. Opvallend d aarbij is het v e rs c h il in de
het ve rd ra g niet w o rd e n gew ijzigd. Op 1 o k to b e r 2010 hebben in
drie h o o fd g ro e p e n van b e h a n de lin g e n. Dat is te v e rk la re n d o o r het
to ta a l 27 lidstaten die sam en 25,32 p r o c e n t van het b ru totonn ag e
v e rtra a g d e e ffe c t van U V-b e ha n d elin g ; h o e w e l de o rg a nism e n nog
v e rte g e n w o o r d ig e n het v e rd ra g g e ra tific e e rd . W a n n e e r dertig
levend zijn s terven ze als nog in de d a a rop volg e n d e dagen. Dat
lidstaten m e t t e n minste 35 p ro c e n t van de w e re ld v lo o t hebben
g e e ft een iets v e rte k e n d beeld ten o pzic hte van de e le k tro ly s e
g e ra tifice e rd , tr e e d t het ve rd ra g in w e rk in g . De v e r w a c h tin g is dat
system en. S ystem en op basis van c h e m ic a lië n s y s te m e n kunnen ook
aan de v o o rw a a r d e n v o o r in w e rk in g tre d in g begin 2011 w o r d t
bijzonder goed w e rk e n ; zij hebben geen s ch a d e lijke re s tp ro d u c te n
vold aan. De Conventie tr e e d t een ja a r later in w e rk in g .
t o t gevolg. D aarop w o r d t v e rp lic h t getest.
Conclusie De toekomst
• Het p e rfe c te b a lla s tw a te rs y s te e m b e s ta a t niet. Het is sterk
Z o w e l e le c tro ly se - als U V-system en blijken b ep ro e fd e te c h n ie k e n te
a fh a n k e lijk van de w e n s e n van de re d er m et be tre kkin g to t
zijn m et een efficië n tie w e lk e b ete r is dan noo d z ak e lijk v o o r de
v a a rg e b ie d , p o m p c a p a c ite it (in v olu m e en druk), om g aa n met
huidige normen. De z w a kke s ch a kel bij de meeste syste m e n is niet d at deel w a t de o rg a nism e n o n s c h a d e lijk maakt, m a a r de
c h e m ic a lië n en de ro b u u sth e id van system en. • In m id d e ls zijn er al w e l een d iv erse o p lo s sin g e n b e s c h ik b a a r die
filtra ties ta p . Ondanks de z w a re en co m p le xe te s te n op het land
v o ld o en aan de huidige D -2 -S tandaard. De fe ite lijk e e ffe c tiv ite it
ko m t de w a r e proeve van b e k w a a m h e id pas aan boord. Dan w o rd e n
van deze syste m en ligt to t een f a c t o r honderd hoger.
s yste m e n la ngdurig g e b ru ik t o n d e r s te rk w is s e le n d e o m s ta n d ig heden, in een o m geving w a a r v o o rtd u re n d herg ro ei van o rg an ism en
• Er is nog geen oplo ssin g v o o r het b e h an d e len van zeer grote h o ev e elh e d en b a lla s tw a te r in korte tijd of v o o r in - ta n k tr e a tm e n t.
kan p laatsvin den. Pas dan kunnen s yste m en hun b e tro u w b a a rh e id
H ie r liggen grote u itd ag in g en v o o r v e rd e re te c h n is c h e en
en ro b uu sthe id o n d e r s te rk w is s e le n d e o m s ta n d ig h e d e n bewijzen.
w e te n s c h a p p e lijk e innovatie.
H o e w e l de s c h e e p v a a rt het idee (nog) nie t w a rm onthaalt, zijn er in m iddels div erse c h e m ic a lië n die p e r fe c t bio lo g is c h a fb re e k b a a r zijn en die het w e r k nog b e ter doen dan de huidige te c h n ie k e n uit
• V o o r w a t b e tre ft m o n s te rn a m e en de snelle analy se daa rva n zal er nog heel w a t (zo e t)w a te r naar de zee stromen. • N ie u w e in zic hten op het gebie d van de B W M C komen snel.
de d rink- en a fv a lw a te r te c h n o lo g ie . O rganis m en in zout w a te r
D aarom is het w e n s e lijk om na in w e rk in g tre d in g de te k s t van de
g e d ra g e n zich nu e e nm aal an de rs dan z o e tw a te ro rg a n is m e n .
C onventie met de b ijb e h ore n d e richtlijne n op basis hie rvan aan te
Daarbij bevat het zeemilieu, in t e g e n s te llin g to t bijvoo rb ee ld
passen.
d rin kw a ter, veel o rg a n isc h materiaal. D a a rn a a s t zijn er o p lo s sin g e n nodig v o o r in -tan kb eh a n de lin g . D oor n ie u w e inzic hten en het vele te s te n in het veld w o rd e n de te c h n ie k e n steeds verfijnder. Bij fa b rik a n te n van de ee rst g o e d
D it a rtik e l is to t s ta n d g e ko m e n op b a s is van in fo rm a tie
g e k e u rd e system en komen m og e lijk v e rb e te rd e v e rs ie s op de markt.
ve rz a m e ld d o o r h e t B a lla s t W a te r Team van h e t NIO Z, o n d e r
In de te k s t van de huidige c on ve n tie is hierin niet voorzie n. De
le id in g van Dr. M a r c e l V eldhuis en in fo rm a tie van Dr. S tephan
B W M C v e re is t d at de system en gehe e l o p n ie u w w o rd e n g e te s t en
G o lla sch van G oC onsult. M e e r in fo rm a tie is te vin d e n op:
een n ie u w c e rtific a a t m oeten krijgen. Dit is een p roce s van
w w w .n o rth s e a b a lla s t.e u
m inim aal één to t tw e e jaar.
//;?;
Door ir. M.L. de M eij
Varend ballastwater verwisselen Alternatieven voor ballastwaterbehandeling Nederland heeft dit jaar het Internationaal Ballastwaterverdrag geratificeerd. Dit betekent dat er hogere eisen worden gesteld aan de bestaande techniek (IMO BWC 2004 Regulation D-1, Ballast W ater Exchange Standard), waarbij op zee ballastwater wordt ververst door de tankinhoud drie maal door te pompen. Echter voor sommige scheepstypes zoals grote olietankers (VLCC's), zeegaande bakken en zwareladingschepen is het lastig aan deze hoge eisen te voldoen. MARIN heeft recentelijk een onderzoek gedaan naar een nieuwe mogelijkheid.
A an de eisen van de IM O BWC 2004 R egulation D-1 vo lde e d men
voldo e n . De h o e v eelh e den te b e h a nd e le n b a lla s tw a te r zijn in deze
nog d o o r m et een e ffic ie n c y van 95 p r o c e n t het b a lla s tw a te r te
gevallen zo g ro o t d a t er geen in sta lla tie s in de m a rk t zijn die de
w iss e le n . O nder de n ie u w e s ta n d aa rd IMO BWC 2004 R egulation D-
zuivering s u c c e s v o l kunnen uitvoeren. V oor deze s ch e p e n kiest men
2 (P e rfo rm a n c e S ta ndard) is dit e c h te r niet m e e r v o ld o en d e . De D-2-
nog v o o r het w is s e le n van b a lla s tw a te r (B a lla s t W a te r E xchange)
s ta n da a rd o m s c h r ijft het m a xim ale aantal org a n ism e n dat in het
als methode v o o r b a lla s tw a te rb e h e e r. De B W M c o n ven tie v o o rz ie t
b a lla s tw a te r mag v o o rk o m e n . Zie oo k het a rtik el van het NIOZ. Om
e c h te r in R egulation B-3.7 in een be perkte u itzon d e ring spo s itie vo o r
hie raan te vold oen, m o e t het b a lla s tw a te r be h a nd e ld w o rd e n .
s ch e p e n die " e q u iv a le n t " zijn aan de D -2 -sta n da a rd . Deze eq u ivalen tie is nog niet d u id e lijk o m s c h re v e n , m aa r w o r d t
Technische moeilijkheden
w a a rs c h ijn lijk g e ïn te rp re te e rd als het bereik en van eenzelfde
V oor som m ig e sch e e p s ty p e s, zoals grote o lie ta n ke rs (VLCC's), zee
niveau van b e s c h e rm in g v o o r milieu, mens en m iddelen. D a a rn a a s t
gaa n de bakken en z w a re la d in g s c h e p e n zijn er een aantal
m oe t een a lte rn a tie ve methode p raktisc h , o p e ra tio n e e l veilig,
te c h n is c h e m o e ilijkh e d en om s u c c e s v o l aan de D -2 -sta n da a rd te
m ilie u te c h n is c h a c c e p ta b e l en te c h n is c h g e s c h ik t zijn. Het systeem m o et e c o n o m is c h en kosten- en e n e rg ie -e ffic ië n t zijn en de emissie van v e rv u ile n d e sto ffen m o et w o rd e n verm ed en.
Continue doorstroming van ballastwater V oo r de s ch e e p s ty p e s die moeite hebben om aan de D -2-standaard te v o ld o en , b e s ta a t er m og elijk een a lte rn a tie f in de vorm van een b a lla s tw a te rd o o rs tro m in g s systeem . Dit s ysteem zorgt v o o r een c o n tinu e d o o rstro m in g van de b a lla s tw a te rta n k s tijde n s de reis van het schip. Z e e w a te r w o r d t in gela ten via een of m eer op e n ing e n in de huid van het schip en w o r d t m id dels een systeem van p ijp-leid in ge n en a p p e n d a g e s naar een b a lla s tw a te r ta n k gevoerd. De Typische drukverdeling over een scheepsrom p ge sch ikt om de doorvloeiing in gang te zetten
b a lla s tw a te r ta n k w o r d t zo
Rien de M e ij is p ro je c tm a n a g e r op de afdeling s ch e p e n bij het M A R IN na een eerd e re w e rk k rin g in de s c h e e p v a a rt bij Smit In te rn a tion a le
uniform m o ge lijk d o o rsp o e ld w a a rn a het b a lla s tw a te r via een tw e e d e systeem van le id in gen en kle ppen het s chip v erla at. Er bestaan v e rs c h ille n d e g e p a te n te e rd e m e th o de n om het proce s m og e lijk te maken en te o p tim a lis e re n. M A R IN o n d e rz o c h t de h a a lba a rh e id en pra ktisc h e u itvo e rb a a rh e id van een ge p a te n te e rd e d o o rs tro m in g s m e th o d e die to t doel he e ft om m et g rote e ffic ie n cy het w is s e le n van b a lla s tw a te r m og e lijk te maken. Het u itein delijk e doel van de o p d r a c h tg e v e r w a s het vin den van een d o o rs tro m in g s m e th o d e die D-2 equiva le n te resultaten ople vert. Om dit systeem , n a as t a ndere, m og e lijk te maken, hebben een aantal landen, met N e d e rla n d als v o ortrekker, een v o o rs te l u itg e w e r k t dat in fe b ru a ri 2011 d o or IMO w o r d t besproken.
3D-computermodel Het o n d e r z o e k v a n het M A R IN rich tte zich op de h y d ro d y n a m is ch e om s tro m in g van de romp en de d o o rstro m in g van het flo w - th r o u g h systeem . V oo r de studie w e rd een 3 D -c o m p u te rm o d e l g e m a a k t van de rom pvorm , de g e o m e trie van de tanks en het b a lla s tw a te rle id in g systeem . M e t het n o n -lin e a r p otential f l o w c o m p u te rp ro g ra m m a Rapid w e r d h et g o lfp a tro o n rond het schip b erekend. Daarna w e rd m et het v isc o u s f l o w c o m p u te rp ro g ra m m a P arnassos de viskeuze om s tro m in g van het schip b erekend. M e t de re su lta te n van deze b e re ke n in g e n kon een n a u w k e u rig beeld w o rd e n g e vorm d van de h y d ro d y n a m is c h e d ru kv e rd e lin g op de buitenzijde van de romp. A a n v u lle n d e b e re ke n in g e n w e rd e n g e m a a k t om te o n d erzoeken of de w is s e lin g e n van het b a lla s tw a te r pla a tsvin d e n binnen de b e p e r kingen van d ie p ga n g , trim , buig en d e m o m e n ten en d w a rs k ra c h te n . M e t h e t t im e - d o m a in s im u la tie p ro g ra m m a Fredyn en een b ijb e h ore n d e Flooding M o d u le w e rd v o o r v e rs c h ille n d e sne lh e de n en ze e co n d itie s de d o o rstro m in g van de inlets, outlets en de ballastw a te r p ijp e n en -ta nks berekend. Tevens w e rd e n de dyn a m is ch e e ffe c te n op die p g an g en trim n a u w k e u rig in beeld g e b ra ch t. V oor elke ta n k w e rd de tijd bepaald die nood zakelijk w a s om een vo lle d ig e do o rsp o e lin g te laten p laatsvin den. A an de hand van de b e re ke n in g e n w e rd e n de plaats en de vorm van de v e rs c h ille n d e c o m p o n e n te n ge o ptim a lis e e rd . W a a r m og e lijk w e rd aanslu iting g e z o c h t op het be staa n de b a llas tle id in gsy ste e m . Het prog ra m m a van b e re ke n in g e n w e rd g e v erifie e rd met m o d e lp ro e v e n w a a rb ij een sch e e p s m o d e l w e r d uitg e vo e rd m et b a lla s tw a te rin le ts , -le id in g en , -ta n ks en -o u tle ts en m eetsystem en. De re su lta te n w a re n v e e lb e lo ve n d en bieden reders die niet v olledig aan het ve rd ra g kunnen v old o e n , zich t o p e e n m og e lijkh eid om via het w is s e le n van b a lla s tw a te r equ iva le nte re su lta ten te bereiken. Om deze g e lijk w a a rd ig h e id aan te to n e n m o e t er e c h te r nog v e rd e r o n d e rzo e k g e da a n w o rd e n . Op h y d ro d y n a m is c h gebie d, maar bijv oo rb ee ld o o k d o o r a n dere partijen op b iolo g is c h gebied. M e t dit o n d e rzo e k o n d e r s c h rijft M A R IN haar inzet om o p lo s s in g s g e ric h t te w ille n m e e w e rk e n aan een s ch o n e re sch e e p v a a rt.
K rtii ï'irar d é '('aardden Mim
e|ïi£)*crt#
¥D O *lsliiw w ig en g e b r jik stanC s a 'd V olvo P en ta g c n e r a [o n » till
Door mw. K. Fredrikze
(Foto: N athalie Steins
Duurzame vis. Je hoort er steeds meer over. En dat mag ook w el, want 52 procent van de w ereldw ijde visbestanden wordt zo hard bevist als men kan verantwoorden, terw ijl van 28 procent wordt gezegd dat het wordt overbevist. Als w e er voor w illen zorgen dat er ook in de toekomst genoeg vis in zee blijft, moeten w e onze verantwoordelijkheid nemen.
De MSC (M a rin e S te w a rd Council) is een in te rn ation a le nonp ro fito rg a n is a tie die in 1997 is o p g e r ic h t om o p lossing e n v o o r het proble em van o v erb e v is sin g te b e v o rd e re n. De org a n isa tie b e he e rt het enige w e r e ld w ijd erkende m ilie u c e rtific e rin g s - en e c o la b e llin g s p ro g ra m m a
rm n ra rm
v o o r w ild g e v a n g e n vis. Het is
D U U R ZA M E Y t ó S Ê f iU
/
MSC iftww.mtc.Qfgi'ni '
• o b je c tie v e b eo o rd eling d o or een derde partij w a a rb ij w e te n s c h a p p e lijk e b e w ijs v o e rin g w o r d t g e h a nte e rd, • tra n s p a ra n te p ro ce s se n in c lu sie f co n su lta tie van alle b e la n g h e b b e n d e n en b e z w a a rp ro c e d u re s , • s ta n d a a rd e n die g e b as ee rd zijn op de d uu rza am h eid van de d o e ls o o rte n , e c o sy ste m e n en b e h ee rsyste m e n . Via k a ntoren in Londen, S eattle, Tokyo, Sydney, Kaapstad, Den
het enige e co la b e l v o o r
Haag, E dinburgh, Berlijn Parijs en S toc kh o lm , zijn in to ta a l m eer dan
v is p ro d u c te n d at v o ld o e t aan
200 visserije n b e trokken bij het M S C -p ro g ra m m a (ond e r een visserij
de ric h tlijn e n van de
w o r d t v e rs ta an : op een s p e cifie k e viss o o rt, in een s p e c ifie k gebied,
W e re ld v o e d s e lo rg a n is a tie
m et een sp e cifie k e vism e tho d e ). Hiervan zijn er 101 g e c e rtific e e rd
van de V ere nig d e Natie s
en zitten er m om e n te e l 131 in het c e rtific e rin g s tra je c t. V o o r nog
(FAO) v o o r v is s e rijc e rtific e rin g en de ISEAL Code of Good P ractice
eens v ee rtig to t vijftig v iss erije n w o r d t een v e rtro u w e lijk e
fo r Setting S ocia l and E nvironm ental S ta n d a rd s (ISEAL
v o o rs tu d ie u itgevoerd. Sam en zijn zij goed v o o r een ja arlijkse v a n g st
G ed ra gsc o d e v o o r het Zetten van Socia le en M ilie u s ta n d a a rd e n ).
van bijna 7 miljoen ton vis, s ch a a l- en s c h e lp d ie re n . Dit is o n g e v e e r
De FAO " G u id e lin e s f o r t h e E co-la b e llin g of Fish and Fishery
tw a a lf p ro c e n t van de w e re ld w ijd e v is v a n g s t v o o r d ire cte ,
P ro du c ts fro m M a r in e Capture Fis heries" (Richtlijn en vo o r
m enselijk e c o n sum p tie . De g e c e rtific e e r d e v iss e rije n v a n ge n
E cola belling van Vis en V is p ro d u c te n v o o r W ild g e v a n g e n Zeevis)
o n g e v e e r 4 miljoen ton - m e e r dan zeven p ro c e n t van de
ve re is e n dat g e lo o fw a a rd ig e v is s e rijc e rtific e rin g en e cola b e llin g s -
w e re ld v a n g s t v o o r d irecte , m enselijk e c o n sum ptie. W e re ld w ijd
p ro g ra m m a ’s de v o lge n d e o n d e rd ele n bevatten:
dragen m ee r dan 7000 p r o d u c te n het M S C -k e u rm e rk d at laat zien
,,
Karin Fredrikze is C o m m u nic a tio ns O ffic e rv a n het M S C -k a n to o r in N e d e rla n d
dat het p ro d u c t afkom stig is uit een g e c e rtific e e rd e , duurzam e
de omzettin g van de v a n g s tm e th o d e van de tr a d itio n e le b o o m k o r
visserij.
naar de tw in r ig - m e th o d e , met lich te re netten en netten met g rotere
In N e d e rlan d zijn zes v iss e rije n g e c e rtific e e rd :
m a a s w ijd te , kon deze v iss e rij zow e l haar im p a c t op de zeebodem
• PFA N o o rd z e e h a rin g (2006);
als haar bijva n g st v e rm in d e re n . D a a rn a a s t is de visserij van de
• Ekofish Group N o o rd z e e sc h o l (2009);
Ekofish Group o n d e rh e v ig aan een streng v a n g stq u o ta b e h e e r, w o r d t
• PFA N - 0 A tla n tis c h e m akreel (2009);
in de paaitijd van de sch ol de visserij c o m p le e t s tilg e le gd en stemde
• SNV N o o rd z e e to n g met staand w a n t (2009);
de Ekofish Group v rijw illig in m et g e bie d s slu itin g van bepaalde
• PFA A tla n to haring (2010);
v isgro n de n . J o n g s tle d e n s e p te m b e r hebben a c h t Deense v is s e r s
• Osprey tr a w le r s tw in r ig N o o rd z e e sc h o l (2010).
s ch e p e n zich bij de U rk er Ekofish Group a a n g e slote n zodat dit MSC
V ijf v iss e rije n zitten in het b e o o rd e lin g stra je ct:
g e c e rtific e e rd e s c h o lq u o tu m is g e s te g e n van 2500 n a ar 7000 ton per
• SNV Hollandse garnaal;
ja a r (Ekofish 2500, a c h t D eense s ch e p e n 2500 en Osprey 2000 ton).
• PO M o s s ele n m o sselvisse rij en -cultuur;
R ecen t he e ft de Ekofish Group een p r a k tijk o p le id in g s s c h ip in de
• V eren ig in g Z e e u w s e h a n g c u ltu re s m osselen;
v a a rt g e b ra ch t, de PD 147 E nterpris e, w a a ro p le erlin g e n van een
• CVO N o o r d z e e s c h o l- e n to n g ;
v is s e rijs c h o o l w o rd e n g e train d in het " n ie u w e v is s e n " , het leren
• V BHL zeeb a ars h andlijn vis serij.
van v is m e th o d e s w a a rm e e d u u rza m e r en e n e rg ie zu in ige r w o r d t
In 2009 bestond de o rg a nisa tie tien jaar. Het w e r k van de MSC in
gevist. Ekofish en Osprey komen beide uit Urk
N e d e rla n d w o r d t mede m og e lijk g e m a a k t d o o r S tic h ting DOEN met de b ijd rage uit de N a tio na le P ostco de lo te rij.
MSC in de markt Om aan de g ro e ie n d e v raag n aar duurzam e vis te v o ldoen, he e ft de
W at doet de MSC?
MSC zijn kra c h te n g e b u n d e ld m et een aantal (in te r)n atio n ale
De MSC b e h e e rt een a m b itie u s p ro gra m m a , w a a rin zij s a m e n w e r k t
merken, s u p e rm a rk te n , w in k e ls en a n dere b edrijven in de visketen.
m et d iv erse p artn e rs om de w e r e ld w ijd e v is m a rk t te v e ra n d e re n
Hiervan hebben de meeste het M S C -p ro g ra m m a in het m idd e lp un t
n a a r een v is m a rk t ge b a s e e rd op duu rza a m h e id, w a a rb ij duurzaam
van hun visb ele id gezet. Een o v e rz ic h t van w in k e ls en re sta ura n ts
vissen w o r d t g e p rom o ot. De b e tr o u w b a re M S C -s ta n d a a rd vo or
w e lk e MSC g e c e rtific e e r d e p ro d u cte n v e rk o p e n is te v in den op
d uurzam e visserij en vo or de t r a c e e rb a a r h e id v a n het p r o d u c t zijn
w w w . m s c . o r g / w a a r - te - k o o p .
bedoeld om de b e s ch ik b a a rh e id van duurzaam g e v a nge n v is t e v e rg ro ten . Deze is g e m a k ke lijk h e rk e n b a a r aan het op valle n d e
Bewustwording van consumenten
b la u w e keurm erk. Zo w e te n c o n su m e n te n w a t v o o r vis ze kopen.
W a n n e e r u b o o d s ch a p p e n d o e t of uit eten gaat, is h et b la u w e MSC-
Het b la u w e logo mag alleen w o rd e n g e b ru ik t d o o r b edrijven die het
k e u rm e rk een g e m a k ke lijke m a n ie r om de beste m ilie u vrie n d elijke
MSC t r a c e e rb a a r h e id s c e r tific a a t hebben.
keuze te maken. De MSC is zeer a c tie f in c o m m u n ic a tie - en m a rk e
D oor c o n su m e n te n een b e w u s te keuze te laten maken voo r
tin g a c tiv ite ite n , b edoeld om b e k endheid te geven aan het keurm erk.
d uurzam e vis w o rd e n vis sers die aan de M S C -e ise n voldo e n beloond. H ie rd o o r w o rd e n a n d e re vis sers w e e r g e p rikk e ld o o k de
Educatie
b en o d igd e v e rb e te rin g e n d o o r t e vo ere n . H ierm ee w il de MSC
De vo lge n d e g e ne ra tie m oe t o o k a a n g e m o e d ig d w o rd e n om
bijdra g e n aan het o m keren van de w e r e ld w ijd e a c h te ru itg a n g van
d uurzam e vis te eten. B ove nd ie n is het van belang d at ze begrijpen
de v isb e s ta n d e n en het a n dere leven in zee.
hoe b e la n g rijk h et is om de o c e a n en en het leven d aarin te b esch e rm e n . Het Fish & K id s -p ro je c t van de MSC biedt
Ontwikkeling van de standaard
le e rm id d e len aan o ver p ro b le m e n van de zee. D a a rn a a s t w e r k t de
In s a m e n w e rk in g met v e rs c h ille n d e w e te n s c h a p p e r s en visse rij-
o rga n isa tie samen m et le v e ra n c ie rs van s c h o o llu n c h e s in Engeland.
e xperts w e r e ld w ijd h e eft de MSC een s ta n d a a rd o n tw ik k e ld vo or
Zij p rom o te n het g e b ru ik van d uurzam e vis v o o r d e l u n c h o p school.
d uurzaam g e v a n ge n vis en v o o r de tr a c e e rb a a r h e id in de visketen.
V oor m eer info rm atie hie rover: w w w . fis h a n d k id s . o r g .
E lk v a n deze sta n d a a rd e n is g e ba s ee rd op o n afh a n k e lijk e derdep a r tijb e o o rd e lin g d o o r g e a c c r e d ite e r d e c e rtific e rin g s in s te llin g e n .
Samenwerking met ontwikkelingslanden
Deze s ta n d a a rd e n vo ld o e n aan 's w e re ld s z w a a rs te goede praktijk-
De helft van alle v is p ro d u c te n over de geh ele w e re ld is afkom stig
c riteria (best practice) en helpen de transform atie van de w e re ld
uit o n tw ik k e lin g s la n d e n . V oo r m iljo enen mensen in dit s o o rt landen
w ijd e v ism arkten.
is vis een vitale vo e d se lb ro n . De MSC m o e d ig t o n tw ik k e lin g s la n d e n aan mee te doen m et het pro gra m m a en te pro fite re n van de
Het verkrijgen van certificering
vo o rd e le n die c e rtific e rin g en het g e b ru ik van het k e u rm e rk kunnen
A ls vo o rb e e ld w a t men v o o r c e rtific e rin g moet doen, hierbij iets
brengen.
ove r de Ekofish Group. Deze org a n isa tie h e e ft in het k ader van de b e oo rd eling grote in spa n n ing e n v e rr ic h t om hun v a n g stm e th o d e n aan te passen en d uurzaam en m ilie u vrie n d e lijk e r te maken. Door
M e e r in fo rm a tie : w w w .m s c .o rg /n i o f e -m a il n a a r b e n e lu x@ m sc.o rg
Het is toeval, dat de expositie Vloeiende lijnen in het Maritiem Museum in Rotterdam eind november samenviel met een symposium over het belang van de scheepsbouwgeschiedenis. 'Je kunt die geschiedenis vanuit technische hoek bekijken, maar het is veel interessanter om naar de context te kijken. W at was er financieel-economisch, bedrijfsorganisatorisch en cultureel aan de hand? W ant bedrijfscultuur bepaalde mede het bedrijfsbeleid, kijk maar naar werven in Noord- en West-Nederland,' zegt samensteller van de expositie Gerbrand Moeyes.
S am en m et m u s e u m d ire c te u r Frits L oom eijer h o opt hij op m eer
Vloeiende lijnen is to t en m et 6 februari te zien in het Rotterdam se
steun v o o r een o n d e rzo e k n aa r die g e s ch ie d en is . 'H e t Van der
museum. L oom eijer v roeg M o e y e s al in 2007 een expositie 'v o o r op
W e e le - S c h ip p e r fo n d s stelt zijn hele kapitaal besch ikb aa r, mits
de p la n k ’ te maken o ver de te c h n is c h e te k e n in g e n in het a r c h ie f van
a n de re (m aritiem e) fo n dse n , bedrijven en een b ra n c h e o rg a n is a tie
het museum. 'Een m oeilijk o n d e rw e rp , m a a r het is goed d a t het
als S c h e e p s b o u w N e d e rla nd m e ed o e n.' De studie zal n aar s ch atting
museum dit o o k eens doet. W a n t v erg is je niet in de g e vo lg e n van
v ie r to t vijf ja a r ve rge n . 'H o e ve e l het g a at kosten, kan ik hoogstens
die teke n in g e n . W a s de s c h e e p s b o u w m e e s te r oo it een m o n o p o lis t
s cha tte n. M a a r w e kunnen het zo nodig o v e r langere tijd uitsm eren
m et alle kennis in zijn hoofd, nu w e rd het v a stg ele g d en ve rdu n d e
en keuzes maken in th e m a ’s en diepgang.
zijn m o nopolie. Dat w a s niet goed v o o r zijn s o ciale status en hij ging
'D it ja a r besteden w e aan h e tv e r g r o t e n van het d raagvla k. B o u w e rs
g e le id e lijk m ind e r v e rd ie n e n dan a n dere fu n c tio n a ris s e n op de w e rf.
kijken w e lis w a a r lie ve r v ooruit, m a a r uit de g e s c h ie d e n is kun je
Pas in de n eg e n tie n d e e e u w w e rd d at b e te r d o o r p ro fes sio n alise rin g
lessen tre kke n. Zaken h erhalen zich niet precie s, m aa r je ziet
en een w e te n s c h a p p e lijk e r aanpak.'
soo rtg elijke p ro ce s se n en bele idskeuzes. Topman J e ro e n van der
De te k e n in g e n w a re n n ie t t e stoppen. 'In de a c h ttie n d e e e u w leidde
V ee r van Shell h erke nd e zich in prob le m e n va n e e n e e u w g e le den.'
de V erlic h tin g to t ratio n a lis e rin g , het w ille n v a stle g g en van dingen.
S a n d e r Klos is o u d - h o o fd r e d a c te u r van w e e k b la d S c h u tte v a e r en w e r k t als fre e la n c e jo u rn a lis t mee aan S W Z M a ritim e
De p u s h fa c to r w a s , dat b o u w m e e s te rs graag het s u c c e s van een
het houten o n d e rd e e l a a n hielden. H ele m aal niet nodig natuurlijk ,
bepaald type w ild e n he rhalen d o or het v a s t t e leggen in te ke nin g e n,
gezien de sterkte van het ijzer,' g r in n ik t hij.
De p u llfa c to r spe e ld e al in de z eventie nde eeuw , t o e n d e V O C
N e d e rla n d stond red e lijk m et de neus v o o ra a n in het
s tre e fd e n aar s ta n da a rd s che p e n. En niet veel la ter v o lg de n de
h y d ro d y n a m is c h o n d erzo ek in de s ch e e p s b o u w . 'Ik d e n k d a t de
a d m iraliteite n . Die w ild e n in h et k ader van hun lin ie ta c tie k vaste
s le e p ta n k v a n m a rin e -in g e n ie u r Tidem an in A m s te rd a m in 1874 de
c h a rte rs qua lengte, s n elh eid en aa nta lle n kanonnen.'
t w e e d e t e r w e re ld w a s . Hij zag d ir e c t de m o g elijkh e de n van de
Tot het douchegordijn
w a re g ro o tte -b e re k e n in g e n . M e t zo'n
Tussen de h o n d e rdd uize n d en te k e n in g e n vond hij p ra ch tig e dingen.
g e s le e p t m odel kon je e c h t meten.
m o d e lw e tte n van W illia m Froude vo or
‘ In het te k e n in g e n p a k k e t van het ss R otterdam zitten zelfs o n t w e r
O verigens deed Van Z w ijn d r e g t in de
pen v o o r de s ch e e p s b e l en de na a m p la a tje s op de hutd e u re n. En
a c h ttie n d e e e u w o o k al s le e p p ro e v e n,
van de N edlloyd Van N e c k (1983) maakten ze bij Van d e r Giessen-de
m aa r kon d a t nog niet ve rta len n aar w a re
N o ord een te k e n in g v o o r de roede van het d o u c h e g o rd ijn .'
g ro o tte .’
'Er zijn ho n de rden te k e n in g e n d o o r m'n handen gegaan, w a n t veel is
'In 1876 k w a m er een m eer p e rm a n en te
niet g e dig ita lis ee rd . A f en toe een heid ens k a rw e i als ze o p g e ro ld of
sleeptank, w a a r bijv o o rb e e ld o o k w e rd
g e v o u w e n w a re n . Je h aalt ze uit de koker en ze sch ie te n alle kanten
ge te s t op b enodig d v o o rts tu w in g s -
op. En zie ze er m aar w e e r eens netjes in te krijgen. M e t d at
v e rm og en. Er w e rd e n platte ijzeren
m ateria al zou je zo nog vijf, zes e xpositie s kunnen m aken.' In de
platen g e s le e p t om de w rijv in g s -
expositie is de langste te k e n in g te zien die hij a an tro f; een
c o ë ffic ië n te n te bepalen en zelfs g e m ete n aan een model van het ja c h t
'Scheepsarcheologie zakt steeds verder in'
van de Russis che tsaar, de Lividia. Dat w a s een z og e n aa m de Popov, m et een d is cus v o rm . Het schip is g e b o u w d , maar
Gerbrand M oeyes: ...ze tekenden zelfs de roede vo or h e t douchegordijn...
m et het typ e is het n ooit w a t g e w o rd e n .' Rond 1900 raakte de ta n k in A m s te rd a m in v e rv al en in 1932 nam het
e x e m p la a r van 3,80 m ete r lang van de Bantam en J a p a ra van de
NSP (het latere M A R IN ) die ta a k in W a g e n in g e n over.
KPM, die Piet Smit jr. in 1929 bou w d e . M e t hulp van v rijw illig e rs s tro o m lijn t het museum het te k e n in g e n
Digitaal erfgoed
a rch ie f. 'In de laatste de c e n n ia van de vorig e e e u w vie le n tal van
Hij is zelf niet hele m aal te v re d e n met de u itw e rk in g van het them a
w e rv e n om en zo k w a m e n die te k e n in g e n hier te re c h t. De ho n de rden
's te e d s c o m p le x e r’ . 'W e w ild e n laten zien hoe co m p le x een modern
te k e n in g e n van Van de r G iessen-de N o o rd zijn bijvoo rb e e ld w e l
s c h e e p s o n tw e r p in c lu s ie f alle s u b sy stem e n is. M a a r d a a r w a s te
g e s ch o o n d , m aar m oeten nog w o rd e n b e s ch re ve n .'
w e in ig ruim te v o o r en je kunt je a fv ra g e n hoeveel mensen te k e n in g e n van e le k tris ch e en h y d ra u lis c h e syste m e n kunnen lezen
Roentgen volgen
of zich d a a rv o o r in tere sse re n.'
B ijz onder zijn de 16.000 t e k e n in g e n van het e ta b lis s e m e n t Fijenoord, w a a r R oentgen v a n a f 1825 zijn b a a n b rek e n d e w e r k deed aan de c o m p o u n d -r e c e iv e r s to o m m a c h in e , w a a rv a n de eersten op de
W ie nog v e rd e r te ru g w il in de ge s ch ie d e n is , kom t in de s fe e r van de
houten R ijnsle per H erc u le s en het R ijn pa s sa gie rss c h ip Stad Keulen
s c h e e p s a rc h e o lo g ie . Ook d a ar he eft M o e y e s ve rs ta n d van en zorgen
te r e c h tk w a m e n . 'Ik vond een te k e n in g van een lang en s la n k houten
over. 'De N e d e rla n d s e s c h e e p s a rc h e o lo g ie zakt in. Het v a k biedt
r a d e rs c h ip v o o r de Rijn. Dat w a s hele m a a l v e rs te rk t met s trip pen
w e in ig lo o p b a a n p e r s p e c tie f en h et w e te n s c h a p p e lijk v a s tle g g e n van
om h et s tijv e r t e maken, w a n t die m a c h in e s ta m p te m et z'n vijftien
een w r a k is een dure grap. Vooral de stre n g e re regels v o o r d uik ers
to t 25 o m w e n te lin g e n per m inu u t zo’ n sch ip a n d e rs hele m a al ka p o t.’
hebben veel k w a a d gedaan. Na o n g e lu k ke n met b r a n d w e e rd u ik e rs zijn die regels zo'n beetje op o fts h o re n iv e a u g e b ra ch t; zelfs de
Tekenen en slepen
d uike rs die het a q u a riu m in A rtis s ch o o n h o u d e n m oeten er aan
De te k e n in g e n m oesten passen in th e m a ’s als 'm a a t en mal'
v o ldoen. Ze von de n d a t a rc h e o lo g e n dan m aar b e ro ep sd uik e rs
(o vergang n a ar de tekening), 'van h ou t n aar ijzer’, 're k e n e n d o o r
moeten inhuren, m a ar die m oeten " w e t e n s c h a p p e lijk d u ik e n " leren,
te k e n e n ' en 's tee d s co m p lexe r'.
dus dat w e r k t niet.’
'De o ve rga n g van h ou t n aa r ijzer b e tek e n d e a rb e id sd e lin g. Kon de
'H e t is zonde, w a n t er is nog veel te b e s tud e re n m ateriaal. En w ra k k e n
h o u tb o u w e r alles op één plek in eigen hand houden, nu m oest hij
in de W a d d e n z e e en de Z e e u w s e delta w o rd e n onvo ld oe n d e
s a m e n w e r k e n m et m e ta a lb e w e rk e rs . Om goed te c o m m u n ic e re n
b e s ch e rm d . Het m ate ria al s tro o m t g e w o o n w e g o f v a lt ten o ffe r aan
w a re n dus te k e n in g e n nodig. Je ziet tr o u w e n s dat ze op s c he p e n
de p a a lw o rm .’
w a a r v o o r het ee rst delen in ijzer w e rd e n uitg e vo e rd, de vorm van
In te rv ie w
I
I
J
I
J- - I —
J ~ L- 4
Veel la te r dart in de grote scheepsbouw drin gt in de kleine scheepsbouw h e t tekenen door. D it is een eerste ontw erpschets vo o re e n kleine jach th ooga ars, o f een kopie van een eerdere tekening. K inderdijkse jach th ooga ars van circ a 9 m lengte, verm oedelijk Kriens, circ a 1900-1925. 0bjectnum m erT1175 (colle ctie M a ritie m M useum Rotterdam).
Een th em a als 'd ig ita lis e ring ' viel zelfs hele m a a l niet m e t te k e n in g e n
Flij is b e n ie u w d n a a r de re a ctie s v an de T U -stu d e n te n . 'In de jaren
uit te beeld en. 'D us doen w e d a t m et een vid eo van ja c h to n t w e r p e r
zestig zat je in een lange tekenzaal, w a a r iedere s tu d e n t zijn eigen
Frank M u ld e r (Octopussy, veertig m e te r en 53 knopen) uit
ta fe l had. Nu zitten ze a c h te r de pc. Passen ze de S im p s o n-re g el
Ben sch o p. Vraag is w e l, hoe je d at e rfgoed b ew a a rt. W e lk e
nog toe? W e te n ze hoe je een p la n im e te r g e b ru ik t v o o r o pp e rvla kte
b e s ta n d s fo rm a te n en in fo rm a tie d ra g e rs zijn in de to e k o m s t nog
meting in het s p a n ten ra a m ? Ik w il eig enlijk hun v e rw o n d e r in g
b e n a d erb a ar? Kijk m aa r eens w a t er m et de flo p p y dis c is g e b e u rd .’
o p w e k k e n .'
Select publiek Tekenin gen zijn mooi, m aar o o k b e p erkend. 'Ze s preken m ind e r en je moet ze kunnen lezen. W e g e bru ike n m odellen om de t e k e n in g e n " d ie p te " te geven, m a a r het m o e t ook w e e r geen m o d e lle n te n to o n s te llin g w o rd e n . Daarom zijn u it e e n lo p e n de te k e n in g e n te zien en heb ik o o k g e ke ke n n aar mooie exem pla re n m et s c h a d u w w e rk in g en k leurgebruik . 'De bezoekers zijn v a a k e ch tp a re n , van w ie de man uit de s c h e e p s b o u w komt. Of het zijn m annen samen, die elk a ar dan e n th o u s ia s t op allerle i details w ijzen. Ik zou ook graag jo n g e re n met een te c h n is c h e inslag zien, m a ar die groep - m eestal basisschool krijgt in het m useum een hele a n de re on tvan g st. M a a r ik leid w e l TU -stu d e n te n m aritiem e te c h n ie k rond. En mijn roeip lo e g ko m t ook.' Elders in h et museum is te zien hoe k in deren w o rd e n g eboeid . Ze re nnen m et v ra g e n lijs tje s d o o r de expositie o ver m aritiem e invlo eden op de mode. Er s ta a t een oud m a trozenpakje van een Britse prins, m a a r o o k c hiq ue mode van Chanel.
Een scheepsbouw loods in de ja re n vijftig van de vorige eeuw
Richard A k e rb o o m is o u d - m e d e w e r k e r van de s c h e e p v a a rtin s p e c tie en r e d a c te u r van S W Z M a ritim
Door Ing. H.R.J. Akerboom
IHC Lagersm it
Ie AK1000 onderw aterturbine
In het kader van scheepsbeschrijvingen zijn de werven van IHC M erw ede in Kinderdijk, Hardinxveld en Krimpen al regelmatig voor het voetlicht gekomen. Echter dit maal komt een w at kleiner, maar zeker niet onbelangrijk bedrijfsonderdeel, IHC Lagersmit, aan bod. Op vrijdag 15 oktober had ik het genoegen een bezoek te mogen brengen aan dit innovatieve bedrijf dat vanuit een nieuwe locatie w erkt aan zijn passie: "Excellence in sealing solutions".
Het c o n c e rn IHC M e r w e d e b e s ta a t uit een drie tal clusters.
zaam heid te on d erzoeken. Ook is er een opstelling w a a rin de
• D redgin g & M inin g
a fd ic h tin g e n beproe fd w o rd e n in w a te r g e m en g d met v e rs c hille n d e
• T e chnology & S ervice s
c o n c e n tra tie s van v e ro n tre in ig in g om de slijtva sth e id te bepalen.
• Offshore & M a rin e
Boven en n aa s t die hallen zijn enkele kan to o rve rd ie p in g e n . IHC
IHC La g e rsm it is een b e d rijfs o n d e rd e e l d at v a lt o n d e r de divisie
L agersm it h e e ft een brede en g e v a rie e rd e kring van g e r e n o m
T e c h n o lo g y & Servic es. Het b e d rijf w e r d o p g e r ic h t in 1856 en w a s
m eerde in te rna tion a le klanten.
lange tijd voo ra l a c tie f als g ie terij van glijlagers. M e t de pre se n tatie van de zoge n aa m d e S ublim e S ha ft Seal in 1960 is de o n tw ik k e lin g
Van lagers naar afdichtingen
en v e rv a a rd ig in g van g e a v a n c e e rd e a s a fd ic h tin g e n v o o r s c h e e p
De heren Gise van M o u r ik en Dustin van H orik p re se n te e rd e n op
v a a rt en industrie de k e rn a c tiv ite it g e w o rd e n . In de ja ren ta c h tig
held ere w ijze de m eest re ce n te o n tw ik k e lin g e n . Zoals a a n g eg e ven
v olg de de Liquidine a s a fd ic h tin g v o o r z w a a r belaste b a g g e rpom p e n
hee ft het be d rijf zich de laatste vijftig ja ren to e g e leg d op de
en de Suprem e Seal. De kennis van en ervaring in de toepassing
o n tw ik k e lin g en levering van sp e cia le a s a fd ic h tin g e n . Na de
van a fd ic h tin g e n in pom pen v o o r de b a g g e rin d u strie h ee ft het
v e rs c h ille n d e uitvoe rin g en van de S ublim e en S up rem e Seal is er nu
b e d rijf geen w in d e ie re n gelegd. Tot kort g e le d e n w a s het bed rijf
de v a ria n t S uprem e Ventus. In de b e g in pe rio d e van IHC L agersm it
gevestig d op het te rre in van de s c h e e p s w e r f te K inderdijk, m aar
v roeg de m arkt v o o ra l om a fd ic h tin g e n met een goede s m erin g van
sinds 25 ja n ua ri 2010 v e r r ic h t IHC La g e rsm it zijn a c tiv ite ite n v a n u it
de lo opbus en een d uurzam e a fd ich tin g te gen de in trede van water.
een g lo e d n ie u w pand in N ie u w la n d te A lb la ss e rd a m . Op deze
De laatste jaren is d a ar het a s p e c t m ilie uvrie n de lijk h e id aan
lo ca tie zijn alle a c tiv ite ite n w a a r o n d e r o n tw ik k elin g , productie,
to e g e v o e g d ; a fd ic h tin g e n m ogen geen olie of v e t n aa r de om geving
ve rk o o p en expeditie g e c o n c e n tre e rd .
lekken. De s ta n d a a r d o p b o u w van een S u p re m e -a fd ic h tin g b e s ta a t
Op de begane grond is een ruim e p ro d u c tie - en a s se m b la g e h a l met
uit bronzen huis delen, een c h ro o m s ta le n lo opbus en g e p rofile e rd e
c o m p u te rg e s tu u rd e m a c h in e s en robots, zogen aa m de pro d u ctie -
rub b e re n a fd ic h tin g rin g e n om rin g d d o o r een stalen veer. De a fd ic h
cellen. D aa ro m h e e n is een m odern magazijn en een o n d e rzo e k s
tin g e n kunnen w o rd e n ge leve rd met vet- of olie sm e ring . S pecia a l
la b ora to rium . In d a t la b o ra to riu m w o rd e n a s a fd ic h tin g e n bep ro e fd
v o o r z w a a r belaste (b a g g e r)po m pe n zijn de w a te r g e s m e e rd e
o n d e r v e rs c h ille n d e d ru kh o o g te s om le k be ste n d ig h e id en d u u r
Liquidine a fd ic h tin g e n o n tw ik k eld . De S up re m e V entus Seal is A W fiL « uMrFitiar
-ra*. lOwti-rti Nepdró
u itg evo erd met een ge p ate n te e rd lu c h ts ys te e m d at ervo o r zorgt dat, ook bij w is s e le n d e w a te r d ru k , de druk in de afd ich tin g en de o lie d ru k steeds is a fg e s tem d op de d ru k buiten de a fd ichting . De c o n tinu e lu c h t stroom ne e m t eventuele lekolie mee te ru g naar het systeem . D aarm ee blijven de s m e e re ig e n s c h a p p e n g e h a n d h a a fd zonder het ris ico dat olie n aa r buiten of w a te r n aar binnen tre e dt. Het is d u id e lijk d at d it een bela ng rijke e ig e n s ch a p is voo r s ch e p e n m et grote die pg a ng sv e rs c h ille n tu s s en hun bela din gsto e s ta nd e n.
Retrofit £>d
V N
iW
H
M e t de o n tw ik k e lin g van dergelijk e
i
te c h n o lo g ie w o r d t ook het m -m
fa V Q S M P
_________________
I
" r e t r o f itt e n " v a n a fd ic h tin g e n een steeds v a ke r gekozen oplo ssin g. In
ê
P w n a r iC i M
M
*
SUPREME M i s 1system
de hele s c h e e p v a a rtb ra n c h e is de tre n d z ich tb a a r d a t be staande
X
te c h n o lo g ie w o r d t v e rv a n g e n of Schema Supreme Ventus Seal systeem
o p g e w a a rd e e r d (upgrade) naar m ilie u vrie n d e lijk e re en d u urzam ere
o p lossingen. Een bela n g rijke m ijlpaal v o o r het b e d rijf die deze tre nd illu s tre e rt w a s de o n d e rte k e n in g van het c o n tr a c t met Odfjel Tankers v o o r de v e rv a n g in g van de s c h ro e fa s a fd ic h tin g e n van nege n tien c h e m ic a lië n ta n k e rs d o o r S u pre m e V entus Seals. Te g e n w o o rd ig w o r d t d it typ e a fd ic h tin g o o k ge le ve rd v o o r ro e rp ro p e lle rs en Pods. In v e rb a n d m et de reg e lm a tig v erla n g de lange g a r a n tie te rm ijn w o r d t IHC L ag e rsm it oo k v a ke r b e trok ke n bij de in b o u w v a n de a fd ich tin g e n . A ls de s e rv ic e e n gin e e rs zeker w e te n d a t een de rg elijk e a fd ich tin g c o r r e c t is geïn stallee rd , w o r d t een g a ra n tie van vijf ja a r a fg e g e v e n die s lijta ge v a n de lip seals en de lo opbus dekt.
Duurzaamheid De m e e s t re ce n te o n tw ik k e lin g e n he bb e n m in d er m et s ch e p e n van doen, m aa r b e tre ffe n de o n d e r w a te rtu rb in e s van g e tijd e n ce n tra le s . In de a fge lo pe n ja re n is IHC Lag e rsm it b e tro k ke n g e ra a k t bij v e rs c h ille n d e p ro je cte n op dat gebie d. D a arm ee b e tre e d t het bed rijf
Transport 300 k W onderw aterturbine (foto Ham m erfest Str 0m j
een m a rk t die een nog bred e re uitleg g e e ft aan het begrip d uu r zaamheid. Het eerste p ro je c t b e tro f de zo g en aam d e H a m m e rfe s t
N oo rs e H am m e rfe st. De doelste llin g w a s een, v e tg e s m e e rd e ,
Strem g e tijd e n c e n tra le w a a r o v e r in 2002 v o o r het ee rst c o n ta c t
a fd ic h tin g te maken v o o r de o n d e r w a te rtu rb in e met drie v e rs te lb a re
ontstond. Het ging om het pro to typ e van een g e tijd e n c e n tra le van
bladen w e lk e drie ja a r z on d e r o n d e rh o u d zou kunnen fu n c tio n e re n .
300 k W op een die pte van 25 m e te r in de Kval S ound Fjord bij het
In 2008 ble ek bij het (boven w a te r) d e m o n te re n van de a fdich tin g , na v ie r ja re n dienst, d a t de ru bb e ren ringen niet w a re n ve rsle ten , er geen w a t e r w a s b in n e n g e tre d e n en dat de lo opbus op de as geen ro est v e rto on d e . K ortom een g ro o t succes. Van r e c e n te r datum is de n a u w e b e tro k ke n h eid van IHC L agersm it bij de o n tw ik k e lin g en le vering van een a fd ich tin g , as, la ge r en la g e rh uis v o o r een o n d e r w a te rtu rb in e van 1 M W op een diepte van 30 meter. Deze, to t nu toe g rootste, o n d e r w a te rtu rb in e is eind a u gu s tu s 2010 g e p la a ts t op het European M a rin e Energy Centre bij de O rkne y-e ilan d e n boven S ch o tla nd . Deze plaats is g e s e le c te e rd w e g e n s de hoge s tro o m s n e lh e d e n die d a a r d o o r eb- en vlo e d b e w e g in g e n ontstaan. De A K1000-turbine van de A u s tra lis c h e firm a A tla n tis R e so u rces C o rporation is m et s te u n c o n s tru c tie 22,5 m ete r hoog en w e e g t 1300 ton. De tu rb in e h e e ft tw e e p ro p e lle rs met vaste bladen. De aand rijvin g is zo o n tw o rp e n dat één van beide pro pe lle rs (de b o v en stroo m se) de g e n e r a to r a an d rijft. Het to e re n ta l is relatief laag met a c h t o m w e n te lin g e n per m in u u t z odat er geen g e v a a r is v o o r het m arie ne leven te r plaatse. Er w e rd , s p e cia a l v o o r deze AKIOOO-turbine, een as en la g e rp a kk e t o n tw ik k e ld w a a rb ij rekening is g e h o u de n m et s tu w k r a c h te n en w e e rs ta n d e n . Bij de o n tw ik k e lin g en fa b r ic a g e is s a m e n g e w e r k t m et v e rs c h ille n d e b e d rijfs o n d e rd e le n van IFIC M e r w e d e . Om de klanten zo goed m oge lijk te bed ie ne n zal het bed rijf d it s o o rt s a m e n w e rk in g s v e rb a n d e n binnen IHC M e r w e d e in de to e k o m s t v a k e r nastreven.
Op onze w e b s ite w w w .s w z o n lin e .n l kunt u m e er inform atie v in d en o ve r de h ierboven b e s ch re ve n p ro d u cte n en o n tw ik k e lin g e n . R etrcm asafdichting (foto Odfjel tankersI
In te rn a tio n a l M a rin e A c c id e n t R ep o rtin g S ch em e M A R S REPORT No. 2 1 6 & 2 1 7 B urn In ju rie s fr o m H o t S lu d g e : M A R S 20 1 0 5 3 During a voyage, the fo u rth en g in e e r
plugs w e re c h e c k e d to ensure th a t the th re a d s w e re in an e ffic ie n t state. 2. The bla nk from the v e n t w a s pe rm a n e n tly
in s tru cte d the o ile r to cle an the area around
rem oved and it w a s verifie d th a t all o th er
n u m b e r 2 FO (fuel oil) s e rv ic e t a n k s ounding
ta n k v ents w e r e clear.
pipe. The ta n k w a s k n o w n to co n ta in heated sludge and its sou n d ing pipe w a s lo cated outsid e the engine room, on the u p p e r deck.
3. M a n a g e m e n t a rra n g e d f o r shore dis posal o f t h e sludge and p e rm a n e n t re p airs to leaks in ta n k heating coils. 4. The m anning a ge n ts have been in stru cte d
W h ile cle an in g the s o undin g pipe, the plug of
by c o m p a n y not to sup p ly c r e w m em b e rs
the s o unding pipe w a s s u d d e n ly b lo w n off
w ith s h o rt-s le e v e d bo iler suits.
due to internal ta n k pressure. Hot sludge
Injure d hand p o in ting to the open w ire ta il
5. The in c id e n t r e p o rt w ill be c irc u la te d
( a p p ro x im a te ly 100°C) spra y e d on to the right
th r o u g h o u t the fle e t and m a n a g e m e n t staff
Root Cause/Contributory Factors
side o f t h e o ile r’s f a c e and his r ig h ta r m ,
a tte nd in g ships shall d is cu s s this in c id e n t
1. H azardous sharp and open w ir e tail fitted at
resulting in severe sca ld injuries.
w ith s h ip ’s staff.
the fre e end o f t h e w h e e l key s p a n n e r handle.
6. This in c id e n t w ill be made p art of p re Root Cause/Contributory Factors
2. Im p ro p e r/in s u ffic ie n t grip b e tw e e n key and
jo in in g brie fin g fo r all se n io r o fficers.
v alve o p e ra tin g w h ee l.
1. The v e n t pipe of th is t a n k had been blanked o ff in the past. This unsafe p ra c tic e w a s not
In ju ry to H an d : M A R S 20 1 0 5 5
kn ow n to p re se n t s h ip ’s staff.
W h ile ca rry in g out routin e m a in te n a n c e of a
2. The heating coils in the ta n k w e re also
3. W o rk in g glo ves fou n d to have in s u fficie n t grip.
fire h y d ra n t in the engin e room, a c r e w
rep o rte d to be leaking, c au sin g a gra d u al
m e m b e r d e c id e d to use a w h e e l key s p a n n e r
C orrective/Preventative Actions
in c rea s e in soundin g.
to fre e up the s tiff valve.
1. All ve sse ls are to dis cu s s the above
3. The m ism atch b e tw e e n the rem ote ta n k
The s p a n n e r h a n d le ’s free end w a s fitte d w ith
in c id e n t at th e ir next safety meeting. 2. A to ol box m eetin g is to be held by th ose
gauge in the engine c o n trol room (ECR),
an open w ir e tail as a c o n v e n ie n t hanging
w h ic h in d ic ated a ta n k s o undin g of 3.0 rn,
d e v ice w h e n not in use. W h e n the c r e w
a ssigning ta s k s to ensure th a t personnel
and the a c tu a l s o unding of 7.0 m w a s not
m e m b e r trie d to open the w h e e l w ith the
involved in the job are a w a re o f t h e hazards
p ro pe rly in vestig ated.
spanner, his hands slipped along the handle
4. The th re a d s on the plug had b e c om e w o rn
and th a t pro p e r p r e c a u tio n s are e x ercised. 3. P ro p er pe rson a l p ro te c tiv e eq u ip m e n t (PPE)
and the w ir e tail p e n e tra te d the gloves,
out and th is had not been re ctified by the
resulting in a gash in ju ry b e tw e e n his ring and
ship's staff.
m iddle fingers.
in a c c o r d a n c e w ith the c o m p a n y ’s PPE m a trix m ust be w o rn at all times. If gloves are w o rn out, t h e y m u st be rep la ce d .
5. The injured o ile r w a s not w e a rin g a lo n g
4. Personnel should take care w h ile being
sle eved boiler suit at the tim e o f t h e incid ent, w h ic h w o u ld have o ffe re d b etter
involved in any w o rk . Due d ilig e n c e should
p rote c tio n to his arms.
be exercis ed. 5. W h e e l keys s hould be fitte d w ith non-
6. The s e rv ic e t a n k w a s in a p p ro p ria te ly used to store sludge. The v e s s e l’s in c in e ra to r
h a z ardous h a n g in g / s ecu rin g
w a s d e signed to burn sludge, b ut past and
a rra ng e m en ts .
p re se n t ship's sta ff p re fe rre d to avoid
E dito r's n o te : I f w ire ta ils a re c o n s id e re d
in c in e ra tio n and fo u n d it more c o n v e n ie n t
n e c e s s a ry fo r s e c u rin g to o ls w hen n o t in use, it is s u g g e s te d th a t th e y a re b e n t do u b le to
to store it in on board.
fo rm a c lo s e d lo o p a n d fitte d in s u c h a w a y th a t th e re a re no s h a rp p ro je c tio n s .
Corrective/Preventative Actions 1. A n e w plug w a s f a b r ic a te d and fitte d on the s o unding pipe. All o th e r s ou n d in g pipes and
V iew o f open w ire ta il fitte d on handle's fre e end fo rh a n g in g spanner
F in g e r C u t by M e a t S lice r: M A R S 201056
Some re c e iv e rs put p re ss u re on the vessel to
The ship's messm an w a s involved in prepa ring
o pinion, this m ust be resis ted and c h a rte r
d iffe re n t fro m the BA c h a rt in use by bridge
cold m e at cuts f o r d in n e r using the e le c tric a l
p arty c la u se s w o rd e d so to ensure th a t such
team .
m e a t s lic e r fitted in the galley. U nfortunately,
w o r k is to be c o n d u c te d only d urin g daylight
his left fo r e fin g e r cam e b e tw e e n its b ody and
and in 's a fe' w e a th e r c onditio ns.
the slicin g dis c resultin g in a deep cut. A fte r
One m ust a p p re c ia te th a t the c o n s e q u e n c e s
handle heavy lifts d urin g the night; in my
3. Info rm atio n re g ard in g river d e p th /c h a r t datum s h o w n on the plan used by pilot w a s
4. A c tu a l depth w a s a b o u t one m etre less tha n th a t advised by the pilot. Im m ediate Actions Taken
being given firs t aid, in v e stig a tion s reveale d th a t the m essm an w a s not fo llo w in g prop e r
1. S o un d ings ta k e n a ro un d vessel.
p ro ce d u re s, due to in s u ffic ie n t kn o w le d g e ,
2. Class, flag, local a u th orities inform ed.
e x p e rie n c e and train in g . C orrective/Preventative Actions 1. All ve ssels are to d is cus s the above in c id e n t at th e ir next s a fe ty meeting. 2. B efore a llo w in g any p erson to op e ra te any e q u ip m e n t on board, p ro p e r tra in in g is to be
,
Often the ship's staff has not planned the lifting and discharge process properly
3. All ba llast ta n ks w e re in s p ecte d and bunker ta n k s m o nito red and no in gress of w a te r w a s noted. 4. Vessel lig htered her c argo into b a rg es and reflo ated at high tide. 5. Diver's ins p e ctio n w a s c a rrie d o u t and no d am ag e w a s noted.
given. In this case the c h ie f c o o k should C orrective/Preventative Actions
have tra in e d the m essm an, w h o w a s
1. O w n ers advised t h a t t n e p ort should be
re la tiv ely in e x p e rie n c e d , a b o u t the c o rr e c t p r o c e d u re s to be f o llo w e d . 3. O perating in s tru ctio n s f o r g a lle y eq u ip m e n t
o f an a c c id e n t w h e n handling h eavy lifts can be v e ry serious. A p a r t fro m the obvio us
co n sid e re d unsafe fo r this size of vessel. 2. In c id e n t re p o rt c irc u la te d to the fle e t and industry.
should be re a d ily available and posted in
d a n g e r to life and limb, th e re is the c e rta in ty
the v ic in ity of such equip m ent.
o f severe d a m a g e to c argo, vessel, lifting
3. UK H yd ro g ra p h ic Office inform ed.
gear, berth and shore ins tallatio ns, resulting
E dito r's n o te : in th e in te re s ts o f s a fe ty an d
in long d o w n tim e s and huge claims.
p o llu tio n p re v e n tio n , m a rin e rs s h o u ld n o te the 28'.96N Lo n g 089° 35'.33E.
any e qu ip m e n t e s p e cia lly w h e re the
G ro u n d in g on R iv e r P assage: M A R S 201062
p ossib ility of c u ts /b u rn s et c etera exist.
The vessel w a s bound fo r a river berth in a
4. All g a lle y p e rso n n el w h o o p e rate any e q u ip m e n t in the g a lley should be a w a re of
a p p ro xim a te p o s itio n o f g ro u n d in g as L a t 22°
the e m e rg e n c y stops f o r the equip m ent. 5. Personnel to take care w h ile w o rk in g w ith
South Asian country. The previous evening,
P ro b le m s w it h H e a v y L ift C arg o es: M A R S 20 1 0 5 9
from th e pilot on VMF, including inform ation on
T hrough the k in d in te rm e d ia ry o f The
I am a po rt ca p ta in and a m ong o th e r jobs, I
d efective and missing buoys. A fte r the pilot
N a u tic a l In s titu te w e g ra te fu lly
o versee the d is ch a rg e of a large n u m b e r of
boarded in the morning, master-pilot
a c k n o w le d g e s p o n s o rs h ip p ro v id e d by:
p ro je c t ca rg o c o n sig n m e n ts.
inform ation w a s exchanged and the intended
The N o rth o f E ng la n d P & l Club \ The
I have often n o tice d th a t the ship's sta ff has
route to the berth w a s discussed. The vessel's
S w e d is h Club \ The U.K. P & l Club \ D e t
not planned the lifting and d is ch a rg e proce ss
d ra ug h t w a s 6.8 rn even keel and it w as
N o rs k e V erita s \ The M a rin e S o c ie ty &
properly . M o s t w o rry in g ly , in some ca se s th e y
confirmed from the pilot, agents and charterers
Sea C adets \ The B rita n n ia P & l Club \
w e r e ig n o ra n t of th e a c tu a l w e ig h ts of the
there w a s sufficie n t depth fo r this draught
L lo yd 's R e g is te r-F a irp la y - S a fe ty a t Sea
h eavy lifts, and w e re in tendin g to use the
th ro u g h o u t the passage. However, after about
In te rn a tio n a l
ship's g e ar w ith o u t realising th a t the w e ig h t(s)
4.5 hours' steaming, the vessel grounded in soft
detailed passage instructions w e re received
e xce e d e d the SWL. A t the load port, s h ippers
mud. A t t h e time of grounding, depth around the
M o re re p o rts a re n e e d e d to kee p the
and ship's sta ff m u st ensure th a t c ru c ia l
vessel w a s observed to be six metres.
sch e m e in te re s tin g a n d in fo rm a tiv e . A ll re p o rts a re re a d o n ly by the M A R S Co
in fo rm a tio n like gross w e ig h t, slinging points, c e ntre of g ra vity et cetera are p ro m in e n tly
Root Cause/Contributory Factors
o rd in a to r a n d a re tre a te d in the s tric k te s t
m arked on each unit ( p re fe ra b ly on each side
1. In c o r re c t m axim um p erm itted arriv al
c o n fid e n c e .
and the top) and d is c h a rg in g a rra n g e m e n ts at the d e s tin a tio n p o rt are cle a rly u n d erstoo d b e tw e e n all the parties involved.
d r a u g h t advised by a g e n t and c h a rtere rs . 2. In ad equate and unre liab le h y d ro g ra p h ic surv e y data.
To s u b m it a re p o rt, p le a s e use the M A R S R e p o rt Form (M A R S @ n a u tin st.o rg )
N ieu w jaarsrecep ties KNVTS Nieuwjaarsborrel (algemeen)
V o o ra fg a an d aan de n ie u w ja a rs re d e van de
Afdeling Zeeland
V rijdag 14 jan uari 2011
v o o rz itte r van de KNVTS krijgen de
W oensdag 5 jan uari 2011
Inloop v a n a f 16.00 uur, u itre ik in g KNVTS-speld
ju b ila ris se n die in 2011 hun 50-jarig
De N ie u w ja a rs r e c e p tie van de afdelin g
om 16.30 uur, n ie u w ja a rs re d e om ± 17.30 uur.
lid m a a ts ch a p vie re n, de KNVTS-speld
Zeela nd w o r d t g eh o u d e n in het P arty
Locatie: Delta Hotel, M a a s b o u le v a rd 15,
opgespeld.
Re sta u ran t Hotel "H u y s Ter S c h e ld e " te
V la a rd in g e n (w w w . d e lta h o t e l.n l).
Koudekerke.
H et h o o fd b e s tu u r van de KNVTS no d ig t u en
Afdeling Noord
u w p a rtn e r graag uit v o o r de KNVTS
Dinsdag 4 jan uari 2011
N ie u w ja a rs b o rr e l om in in fo rm e le sfe e r het
Het b e s tu u r van de KNVTS afd eling Noord
ja a r 2011 in te luiden. M e t op de a c h te rg ro n d
n o d ig t u en u w p a rtn e r uit v o o r de tra d itio n e le
een s p ra n k e le n d u itzic h t op de sch e e p v a a rt,
N ie u w ja a rs re c e p tie .
de N ie u w e W a te r w e g en de R otterdam se
De re ce p tie w o r d t g e h o u de n in R e sta u ran t
haven bie dt deze borrel u de m og e lijkh e id om
"D e Twee P ro v in c ië n ", M e e r w e g 245, Haren,
te n e tw e rk e n en bij te praten met vrie nden,
tel. 050-309 0008, w w w . d e t w e e p r o v in c ie n .n l.
zake n re la tie s, o u d - c o lle g a ’s en n a tu u rlijk
U b e nt van harte w e lk o m van 17.00 t o t 20.00
b e stu u rsle d en .
uur.
A anv a n g: 17.00 uur.
In m em oriait) N ieu w e leden KN VTS decem ber 2 0 1 0
Op 1 n o v e m b e r 2010 is op 83-jarige leeftijd o v e rle d e n de h e e r P.S. Ike, w o o n a c h tig te V lissingen. Hij is la a tste lijk w e rk z a a m g e w e e s t als
Voorgesteld en gepasseerd voor het JUNIOR LIDMAATSCHAP
L. Metz
Hoofd P rodu ctie S c h e e p s n ie u w b o u w
Hoofd N i e u w b o u w - Damen S hipyards
bij de Koninklijke S c h e ld e g ro e p B.V.
B ergum
Hij w a s ruim 53 ja a r lid van de KNVTS.
H. van Kruijssen
De N oord 26, 8321 BB Urk
S tu d e n t S c h e e p b o u w k u n d e - N o o rde rlijk e
V oo rg e s te ld d o o r R. N ugte re n
Op 12 n o v e m b e r 2010 is op 90-jarige
H o g e sc ho o l L e e u w a rd e n
A fd e lin g N oord
leeftijd o v e rle d e n de h e e r J.G. Burla ge, w o o n a c h t ig te M id d e lb u rg .
J. B in c k e s s tra a t 57, 8921 KX L e e u w a rd e n V o o rg es te ld d o o r T. M a a s G eesterans
P. S te rke n bu rg
Hij hee ft in april 1981 de KNVTS-
A fd e lin g Noord
S a l e s M a n a g e r - S c h e l d e p o o r t Ritthem
afdelin g Zee la n d o p g e r ic h t en w a s
J .B ra s s e r s tr a a t 17,4333 M A M id d e lb u rg
v e rv o lg e n s g e d u re nd e negen jaa r
Voorgesteld en gepasseerd voor het GEWOON LIDMAATSCHAP
V oo rg e s te ld d o o r M. Kodde
vo o rz itte r van deze afd elin g. Hij is
A fd e lin g Zeeland
la a tste lijk w e rk z a a m g e w e e s t als b e d rijfs d ire c te u r bij de Koninklijke
G. de J ong
S ch e ld e g ro e p B.V. Hij w a s ruim 49
P ro je c tm a n a g e r - Damen S hip ya rd s B ergum
ja a r lid van de KNVTS.
Prins B ern h a rd la a n 12, 8802 CA Franeker V o orge s te ld d o or R. N u g te ren
In n o v e m b e r 2010 ove rle ed op 36-
A fd e lin g Noord
jarig e leeftijd de h eer M.FI.A. S elhorst, w o o n a c h tig te H aarlem . Hij w a s ruim tien ja a r lid van de KNVTS.
Lezingenprogram m a Afdeling Amsterdam
De heer K orf is w e rk z a a m bij de Defensie
Donderdag 20 jan uari 2011
W oensdag 22 decem ber 2010
M a te rie e l Organisatie ( D M 0 ), re sso rt
M a ritie m In stituu t "D e Ruyte r"( M IR),
E in d e ja a rs b ije e n k o m s t m et p a rtn e rs in Hotel
Ze e syste m en , s e ctie P ro je c t Engineerin g als
B oulevard Bankert, V lissingen.
Lion d'O r te Haarlem.
t e a m le id e r van de p ro je c tg ro e p OPV. In deze
A a nv a n g : 19.30 uur.
On tva n gst m et koffie en g e b a k v a n a f 19.30
rol g e e ft hij de p ro je c tle id e r te c h n is c h advies
O n de rw erp: "D uurzaam Schip" (nadere
uur.
v o o r het OPV en om d at goed te kunnen doen
bijzon d e rh e d en v olg en nog).
A a n v a n g lezing: 20.00 uur.
kan hij een beroep doen op alle t e c h n is c h e
S prekers: docenten en studenten van het
O n de rw erp : R ijn-Atla ntic Crossing met het
a fd e lin ge n van D M 0 en externe instituten
M a ritie m In stituu t "D e R uyter" (MIR).
v lo t Sterke Yerk.
zoals M A R IN en TNO en de s c h e e p s w e rf.
KNV TS-le den en in tro d u c é s zijn van harte
Afdeling Zeeland
wonen.
S preker: de h eer S c h w e ig m a n . V an a f circ a 21.20 uur afslu itin g met een w i j n en kaasbuffet.
uitg e nod ig d deze in te re ssa n te lezing bij te Dinsdag 21 decem ber 2010 A an v a n g : 13.30 uur.
Afdeling Noord en Afdeling Rotterdam
W oensdag 26 jan uari 2011
Excursie n aa r de n ie u w e s im u la to r bij het
In v e rb a n d m et de N ie u w ja a rs r e c e p tie s
Hotel Lion d'O r H aarlem , K ru is w e g 34-36
Lood sw e zen te V lissin gen.
o rg a n ise re n de a fde ling e n N o o rd en
t e g e n o v e r NS-station.
Bij het ve rs c h ijn e n van h et blad w a s het
R otterdam in de maand ja n u ari 2011 geen
V an a f 17.30 uu r a p e ritie f en broodm aa ltijd .
defin itieve prog ra m m a nog niet bekend.
lezingen.
Kosten maaltijd € 10.A a n v a n g lezing: 19.15 uur. O n de rw erp : B o u w n ie u w e p a tro u ille s c h e p e n S preker: de h eer B. Korf.
" S W Z M a r it im e " is o n d e r m e e r de p e rio d ie k van de Koninklijke N e d e rla n d s e V ere n ig ing v a n T e c h n ic i op S c h e e p v a a rtg e b ie d , o p g e r ic h t in 1898. " S W Z M a r it im e " v e rs c h ijn t elf maal per jaar. Het lid m a a ts ch a p van de KNVTS b e d ra a g t € 8 0 ,0 0 per jaa r in c lu s ie f dit perio die k. Het g e e ft u de v o o ra a n k o n d ig in g e n van de m aan d e lijkse lezingen, te houden op v ie r v e rs c h ille n d e pla atsen in N e d e rla n d en korting op v e rs c h ille n d e a c tiv ite ite n. U kunt zich o pgeven als lid b ijd e a lge m ee n s e c re ta ris van de KNVTS, M a th e n e s s e rla a n 185, 3014 HA R otterdam , e-mail: se cre ta ris .k nvts @ pla n et.nl o f via het a a n m e ld in g s fo rm u lie r op de w e b site : w w w . k n v ts .n l.
OPTIMALE VOORTSTUWING...
A M W - MARINE is gerenommeerd specialist op het gebied van scheepsvoortstuwing.
Hiervoor levert men zowel vaste als verstelbare schroeven en waterjets. Voor de binnenvaart en zeevaart ontwerpt, adviseert en levert AMW voorstuwingssystemen op maat. Hierbij staan voortstuwingsrendement en comfort voorop. Aan de hand van het scheepsontwerp en specifiek toepassingsgebied wordt het ideale schroefontwerp bepaald. Om ook het geluids- en trillingsniveau tot een absoluut minimum te beperken worden alle mogelijkheden binnen het schroefontwerp specifiek b en u t. Zo b e n t u verzekerd van de beste denkbare oplossingen. L aat d a aro m A M W d e s tu w e n d e kracht ach te r u w schip zijn. A M W biedt elke tak van de grote en andere beroepsscheepvaart een ideale keuze van gerenommeerde fabrieken.
w e t « t e e c -a re !
AMW-MARINE Veersedijk 9 9 - 3 3 4 1 LL Hendrik-ldo-Ambacht - NL T. +31 7 8 6 8 1 0 1 0 0 F. +31 7 8 6 8 1 8 8 7 8 ww w . a m w . n l i n f o . m a r i n e @ a m w . n l
SCHEEPSBOUW NEDERLAND
Brede steun parlement voor innovatieagenda maritieme sector
Overige activiteiten
De f r a c tie w o o r d v o e r d e r s va n PvdA, CDA en
• N ie u w ja a rs r e c e p tie S c h e e p s b o u w N e d e rla nd (27 januari)
VVD o n d e rste u n e n de a m bitie van de
• H a ndels m is sie India en B an gladesh (6 februari)
m aritie m e s e c to r om to t de w e re ld to p te
• E xperie nce P roeftuin M a ritie m e Innovatie (10 f e b rua ri)
b ehoren. De K am erle den lieten zich op 9
• P ro je c tm a n a g e m e n t m odule 1: M a ritie m p ro je c tm a n a g e m e n t (10 feb rua ri)
n o v e m b e r v o o r een o m v a n g rijk g e ho o r
• M a ritim e V ie tn am , M a ritim e by Holland Paviljoen (9 maart)
v o o rlic h te n ove r de e c o n o m is c h e stand van
• E uroport Istanbul, M a ritim e by Holland Paviljoen (23 maart)
zaken in de m aritiem e cluster. Zij spraken
• P ro je c tm a n a g e m e n t m odule 2: C o m m u n icatie in p ro je c tm a n a g e m e n t (24 maart)
allen steun uit v o o r de am bitie van de
• S c h e e p s b o u w v o o r n ie t-s c h e e p s b o u w e rs (31 maart)
m aritie m e c lu s te r zich te k w a lific e re n als
• H a ndels m is sie Brazilië (2 april)
e c o n o m is c h to pg e b ie d . Contact: M a rn ix Krikke (m k r @ s c h e e p s b o u w .n l)
A a n m e ld e n ? K ijk op w w w .s c h e e p s b o u w .n l
IHC D redgers, N ic o van de r Hoeven, Henk H o kw erd a , A bis Shippin g en A m p e lm a n n Operations. Zie v o o r m ee r in form atie : w w w .m a ritim e aw ard s.nl. Contact: In ge b o rg J a g t (in j@ s c h e e p s b o u w .n l)
Scheepsbouw Nederland S c h e e p s b o u w N e d e rla n d is de g e zam enlijk e org a n isa tie van de v e re n ig in g v o o r de N e d e rla n d s e s c h e e p s w e r v e n (VNSI) en de Veren ig ing Holland M a r in e Equipm ent en is een b ra n c h e o rg a n is a tie van
Maritiem e sector w il gezamenlijk investeren in innovatie
m a ritie m n ie u w s via digitale media
FME. S c h e e p s b o u w N e d e rla n d zet
c o m m u n ic e re n . Dat doen w ij d o or dagelijk s
zich op d a a d k ra c h tig e w ijze in v o o r de
De M a r itim e In novation Council h e e ft op 9
b e rich te n te pla atsen op de w e b s ite s , m aar
b ra nch e en m aa k t zich s te rk v o o r een
n o v e m b e r de n ie u w e in no v a tie ag e n da v o o r de
stee d s v a k e r o ok via Twitter. N ie u w s ,
positie f m a a ts c h a p p e lijk im ago van de
m aritiem e s e c to r in P ers ce n tru m N ie u w s p o o r t
a c tiv ite ite n en e v e ne m en te n w o rd e n op deze
N ed e rla n d s e m aritiem e industrie.
in Den Haag g e p re se n te e rd . Ook is de nie uw e
m a n ie r n aa r een breed publiek
e c o n o m is c h e im p a c ts tu d ie van de m aritie m e
g e c o m m u n ic e e rd . Ook via T w itte r op de
V oor m e er inform atie:
c lu s te r aan de po litie k a a ng e b o de n . Beide
h oogte blijven? S ch rijf u in op tw itte r.c o m en
S c h e e p s b o u w N e d erla n d
d o c u m e n te n to n e n het belang van
volg s ch e e p s b o u w .
Postbus 138 2700 AC Z o e te rm e e r
in v e ste ring e n in de m a ritiem e c lu s te r aan.
Maritiem e prijzen uitgereikt tijdens M aritime Awards Gala 2010
T: (079) 353 11 65
M a r itie m e W e r e ld to p ’ c o n ta c t op met: llona van de r Zalm (iz a @ sc h e e p s b o u w .n l).
De w in n a a rs van vijf b elangrijke m aritie m e
E: in fo @ sc h e e p sb o u w .nl
prijzen zijn op w o e n s d a g 10 n o v e m b e r 2010
I: w w w . s c h e e p s b o u w .n l
N eem v o o r de pu blica tie ‘ N ed e rla n d : De
Digitale nieuwsvoorziening
b e k e n d g e m a a k t tijd en s de v ijfde editie van
S c h e e p s b o u w N e d e rla n d w il zoveel m ogelijk
h et M a ritim e A w a r d s Gala. In de prijzen vielen
F: (079) 353 11 55
M a r itim e S earch
Arbeidsbemiddeling
Elektronica
IPS
bachmann.
( jr o y p
1RS Group - Interocean Personnel Services Rivium Boulevard 46 2909 LK Capelle aan den IJssel T e l:+31 (0 )1 0 447 94 94 F a x:+31 (0 )1 0 235 78 78 w w w .ipspersonnel.com info@ ipspersonnel.com
Crew management_________
Q-Shipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.nl w w w .q -sh ip p ing .ril
sterker t n o .n l TNO «M K M
Bachmann electronic Vendelier 65-69 3905 PD Veenendaal T e l:+31 (0)85 2100550 E-mail: r.epskam p@ bachm ann.info w w w .bachm ann.into Contact: Ronald Epskamp Bachmann electronic, an in te rn a tio n a lly active high-tech com pany w ith 40 years experience, headquarters in Feldkirch (A ustria), provides com plete system solutions fo r the w in d energy, machine building and m arine & offshore technology field. The very robust system received HALT/HASS, GL, UL, TUV, BV, LR, ABS, DNV approvals. The re a ltim e m ultitasking OS provides enough pow er fo r excellent perform ance!
Experts & Taxateurs_________
( ÿ Doldrums Doldrums B.V.
Holland Diesel Maassluis B.V. Govert van W ijn kad e 40 3144 EG M aassluis Tel.: 010-591261 1 Fax 010-5929155 E-mail: info@ hollanddiesel.nl w w w .h o lla n d d ie se l.nl
M arine & Technical Surveyors W a a lstra a t 26 3087 BP Rotterdam Tel.+31-(0)10-4299590 Fax +31 -(0)10-4296686 E-mail: office@ doldrum sbv.nl w w w .doldrum sbv.nl
T o w S e r v i c e B .V . In d e p e n d e n t Ma a n d W a rr a n ty S i
Dieselmotoren verkoop en reparatie
M H I
flÜ C ifc H p B — II—
Dieselmotoren, onderhouds- en reparatieapparatuur_________
Bachmann electronic
P rism a 100 3 3 6 4 DJ S lie d re c h t-H o lla n d
flw
T +31 184 4 9 0 5 1 6 (2 4 /7 ) F +31 184 4 9 0 517 +31 6 2 8 4 0 8 6 33
M
Cummins Holland B.V. O livijri 800 3316 KH Dordrecht Tel. : 078-618 1200 Fax : 078-617 6579 E-mail: info@ cum m ins.com w w w .cum m ins.com
+
in fo @ to w -s e rvi c e . n I w w w .to w - s e rvi c e . n I S p e c ia lis t in S to w & T o w s u rv e y s / re p o rts / m a n u a ls
M a r itim e S earch
Lastoevoegmaterialen
%
r
Verweij Hoebee Groep experts en taxateurs op scheeps- en w e rktuigkundig gebied m arine surveyors and consulting engineers
VERWEIJ & HOEBEE Kantoor Am sterdam Osdorper Ban 17 BC 1068 LD Am sterdam Tel.+31-(0)20-6107260 Fax+31-0(20)-6196461 E-mail: info@ verw eij-hoebee.nl
V f
Maritime Support & Consultancy
H u b ei
m
Hefkolom/Seetiebouw________ Coops en Nieborg BV Postbus 226 9 6 0 0 AE Hoogezand Tel. 0598 - 39 55 00 Fax 0598 - 39 24 27 E-mail: info@ coops-nieborg.ni w w w .coops-nieborg.nl
M ulti Engineering N.V. Kapelanielaan 13d 9140 Temse (B) Tel. 00 32 - 3 - 710 58 10 Fax 00 32 - 3 - 710 58 1 1 E-mail: info@ m ulti.be
Krukas-, drijfstang-, motorblokreparatie___________
Miller.
Hubei M arine BV
ITW W elding Products BV Q-Shipping BV
Edisonstraat 10 3261 LD Oud-Beijerland Tel. 0 1 8 6 - 64 14 44 Fax 0 1 8 6 - 64 08 80 E-mail: in fo @ itw -w e ld ing .n l w w w .itw -w e ld in g .c o m
Oever 3161 GR Rhoon m fo@ q-shipping.nl w w w .q -sh ip p ing .n l
Maritiem e Dienstverlening
Nautical & Technical Management________
1
Marine B.V.
Reglsöatlon. Marin« Surveyora Hubei M arine BV Karel Doormanweg 5, 2nd Floor 3115 JD Schiedam Tel. 010 -4 5 8 73 38 Fax 010 - 458 76 62 E-mail: erik@ hubelm arine.com
* ^ Starin Ship M a n a g e m e n t M arin Ship Management B.V. Flogelandsterweg 14 9936 BH Farmsum Postbus 86 9930 AB D elfzijl Tel. 0596 63 39 22 Fax 0596 63 39 29 e-m ail: m sm @ m fm arinedivision.nl w w w .m fm a rin e d ivisio n .n l
c a d e m ie K anaalstraat 7 1975 BA IJm uiden Tel. 023-530 29 00 E-mail: ncot.m aritiem @ novacollege.nl w w w .n o vaco n tra ct.n l/m a ritie m
Maritime Engineering________ :
N IC Q V E R K E N
Navaltec Marine Engineering Service B.V.
Navaltec Engineering Service B.V. Nicoverken Holland B.V. A lg e ra stra a t 20, 3125 BS Schiedam The Netherlands The Netherlands T e l.+31(0)10-238 0999 Fax +31(0)10-238 0990 E-mail: shiprepair@ nicoverken.nl w w w . n ic o v e r k e n . n l Ship Repair and M arine Equipment. Capable of crankshaft grinding. 24/7 - Service W orld W id e
Q-Shipping BV Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.nl w w w .q -sh ip p ing .n l
Naval Architects Consulting Engineers____________________
O f
in t Z M L A S U U T n
w,
Kardoenhof 1 3193 JD Hoogvliet-RT t e l. : +31 (0)10 438 04 38 fa x : +31 (0)10 438 27 17 E-mail: info@ navaltec.nl w w w .n a valte c.n l
Paral lelw eg 1 2 4 - 12 1948 NN B everw ijk T e l:+31 251 271 765 assist@ lim dal.com - Vessel re gistration (e.g. Sierra Leone, St Kitts & Nevis, Georgia, Panama, Vanuatu) - Consultancy (Superintendent) - Naval A rchitects - Surveyors - P&l, damage, pre-entry, on- and o ff hire and other type of surveys
Schroefaskokerafdichtingen
Groenendijk & Soetermeer G roothandelsgebouw E-7 Postbus 29156 3001 GD Rotterdam Tel. 010 - 413 08 52 Fax 010 - 413 08 51 E-mail: info@ groensoet.nl
IHf; Maritiem e Training
Nova Contract
N ieuw e W a te rw e g stra a t 7 3115 FIE Schiedam Tel. +31(0)10 409 05 99 Fax +31(0)10 409 05 90 E-mail: info@ m arkvanschaick.ril w w w .m arkvanschaick.nl
Karel Doormanweg 5, 2nd Floor 3115 JD Schiedam Tel. 010 - 458 73 38 Fax 010 - 458 76 62 E-mail: erik@ hubelm arine.com
LIMDAL ASSIST B.V.
H u b ei
HÜ»?J
M ark van Schaick M arine Services
Marine B.V.
Vessel R egistration - M arine Surveyors
D. HOEBEE B.V. Kantoor Barendrecht Achterom 66 2991 CV Barendrecht T e l.+31-10)180-623236 Fax+31-(0)180-620178 E-mail: info.hoebee@ verw eij-hoebee.nl
Scheepsregistratie
N a v a lte c Marine Engineering Service B.V.
N avaltec Engineering Service B.V. Kardoenhof 1 3193 JD Hoogvliet-RT Tel. +31 (0)10 438 04 38 Fax +31 (0)10 438 27 17 E-mail: info@ navaltec.nl w w w .n a valte c.n l
Scheepsluiken/ luikenkranen________________ Coops en Nieborg BV Postbus 226 9600 AE Floogezand Tel. 0598 - 39 55 00 Fax 0598 - 39 24 27 E-mail: sales@ coops-nieborg.nl w w w .coops-nieborg.nl
Technisch Bureau Uittenbogaart BV B rugw achter 13, 3034 KD Rotterdam T e l.0 1 0 -4 1 1 4 6 1 4 , Fax 010 - 414 10 04 E-mail: info@ tbu.nl
Software____________________
LogicVision LOGIC VISION B.V. Flakgriend 18b P.O. Box 95 3370 AB Hardinxveid-G iessendam The N etherlands T e l.+31 (0)184 - 677 588 F a x +31 (0)184 - 677 599 E-mail: r.speelpennm g@ logicvision.ni w w w .lo g ic visio n .n l Logic Vision is a M icro so ft Gold Certified Partner specialized in th e m aritim e industry. W e develop m odular built, ve rtica l solutions based on M icro so ft Dynamics™ NAV. This results in branch related m odules th a t support you in your d a ily operations.
M a r itim e S earch
Staal-IJzer Gieterij
Vessel Management
O F llia rd
gister
Lloyd's Register
P iw lliw ii i i * a ir f r ii
W eena Zuid 170 3012 NC Rotterdam Tel. 0 1 0 - 201 84 47 Fax 010 -4 0 4 55 88
Allard-Europe NV Veedijk 51 B-2300 Turnhout E-mail: info@ allard-europe.com w w w .allard-europe.com
Veiligheid___________________
nuniSAFE
**¥ * am"* Unisafe M arine Firefighting & Safety Equipment T innegieterstraat 7 - 9 3194 AL H oogvliet T e l.+31 (0)10-295 2710 F a x +31 (0)10-295 2709 E-mail: unisafe@ total-care.nl W ebsite: w w w .u n isa fe .n l
Verwarmingssystemen, verkoop en onderhoud
HE A T M ASTER Heatmaster bv Industrial & M a ritim e heating systems Grotenoord 1 3342 GS Hendrik Ido A m bacht Postbus 252 3340 AG Hendrik-1do-Ambacht T e l.+ 31 78 - 68 23 404 F a x + 31 7 8 - 68 23 403 Email: info@ heatm aster.nl w w w .heatm aster.nl Heatm aster, your ho ttest innovator
iMelJe
Yacht Management
Q-Shipping BV
Q-Shipping BV
Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.nl w w w .q -sh ip p ing .n l
Voor al uw maritieme zaken
M arine Services www.surveyors.nl P.O. Box 2119 1990 AC Velserbroek T e l:+31 (0)23 5490335 E-mail: info@ surveyors.nl
Oever 7 3161 GR Rhoon info@ q-shipping.ni w w w .q -sh ip p ing .n l
■r a j a n ■ ■ Bureau Veritas b.v. V issersdijk 223-241 3011 GW Rotterdam Postbus 2705 3000 CS Rotterdam Tel. 010 2822666 Fax 010 2411000 E-mail: hrm nld@ nl.bureauveritas.com
- Recognised Organisation of the Republic of Vanuatu to survey and
Voorstuwing schepen_______
issue S tatutory C ertificates fo r All Vessels up to 1000 GT - Survey Bureau fo r Survey and Issuing of S tatutory C ertificates on behalf of various other flag s ta te s . - I.S.M. code S.M.C. and D.O.C. a udits on behalf of various flag states - Flag State Inspections (A.S.I.) Barbados, Panama, Vanuatu. - A ll other type of survey programm es upon request.
VO ITH Engineered reliability. Voith Turbo B.V. Koppelstraat 3 7391 A K TW E LL0 Postbus 201 7390A E TW E LLO T e l.+31 (0)571279600 F a x +31 (0)571276445 E-mail: voithnederland@ voith.com Internet: w w w .n e d e rlan d .vo ith turbo .n l
Certificate No.: A JA06/9848
Colofon SWZ M aritim e w ordt uitgegeven door de Stichting Schip en W erf de Zee (SWZ), waarin participeren de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied (KNVTS) en de Stichting de Zee. SWZ Maritim e is tevens het verenigingsblad van de KNVTS. SWZ is de eigenaar en de uitgever van de tite ls Schip & W erf de Zee en SWZ Maritim e. Het bestuur van SWZ w ordt gevormd door de participanten in SWZ, die elk vier bestuursleden benoemen u it de doelgroepen van de lezers en bestaat uit de volgende personen: Namens de KNVTS: Prof.lr. S. Hengst, voorzitter (onderwijs) Ir. J.R. Smit, penningmeester (KIVI/NIRIA) Ir. S.G. Tan (MARIN) Ing. H.P.F. Voorneveld (VNSI) Namens de Stichting de Zee: Mr. G.X. Hollaar (Kon. Vereniging van Nederlandse Reders) Capt. F.J. van W ijnen (Nederlandse Vereniging van Kapiteins te r Koopvaardij) H.J.A.H. Hylkema (Nautilus NL) Ing. F. Lantsheer(KNMI) Verschijnt 11 maal per jaar Hoofdredacteur: Ir C. Dirkse Eindredactie: Mevr. M.R. Buitendijk-Pijl MA Redactie: Ing. H.R.J. Akerboom, G.J. de Boer, M. van Dijk, H.R.M. Dill, Mevr. Ing. A. Gerritsen, Ir. J.H. de Jong, Ir. W . de Jong, Capt. H. Roorda, Ing. S. Sakko
Redactie Adviesraad: Mevr. A.A. Boers, M . de Jong, Ir. E.W.H. Keizer, Ir. G.H.G. Lagers, Mr. K. Polderman, E. Sarton, T. W estra, J.K. van der W ie Ie Aan SWZ M aritim e w erken regelm atig mee: J.L.A. van A alst VADM b.d., M. de Jong, H.S. Klos, Ir. G.H.G. Lagers Ir. C.J. Verkleij, H.Chr. de W ilde Redactieadres: Mathenesserlaan 185, 3014 HA Rotterdam, telefoon 010 - 241 74 35, fax 010 - 241 00 95, e-mail
[email protected] Website: www.swzonline.nl Uitgeefpartner: MYbusinessmedia; Judith Verbeek. Molenbaan 19,2908 LL Capelle aan den IJssel, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam, telefoon: 010-289 40 08 (abonnementen), 010-289 40 75 (overig), fax: 010-289 40 76, e-mail:
[email protected] Advertentie-exploïtatie: MYbusinessmedia Lian Gebhardt, verkoopleider Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam telefoon: 010-2894084, fax: 010-2894061 e-mail:
[email protected] Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland. Abonnementen: Nederland € 102,75, buitenland € 141,65 (zeepost), € 150,10 (luchtpost). Losse exemplaren € 17,50. Studentenabonnement € 39,95 (alleen met bewijs van inschrijving). Alle prijzen zijn excl. btw.
Abonnementen worden to t wederopzegging aangegaan. Opzegging kan uitsluitend plaatsvinden door drie maanden voor het einde van de lopende abonnementsperiode een aangetekende b rie fte sturen naar: Mathenesserlaan 185,3014 HA Rotterdam voor leden van de KNVTS, Postbus 8575, 3009 AN Rotterdam voor leden van N autilus NL, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam voor overige abonnees. M oet het verzendadres gewijzigd worden, stuur dan het etiket m et verbeterd adres terug. Lay-out MediaCenter, Rotterdam Druk Drukkerij Tesink, Zutphen Hoewel de informatie, gepubliceerd in deze uitgave, zorgvuldig is uitgezocht en w aar m ogelijk is gecontroleerd, sluiten uitgever, redactie en auteurs uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid u it voor eventuele onjuistheid en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. Reprorecht: Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemming van de uitgever. ISSN 1876- 0236
P R I K T
EVERY SECOND SHIP YOU SEE IS SERVICED BY US. The reason for this isn’t just the efficiency of our solutions, excellent though they are. Just as im portant is the efficiency enhancing lifecycle care on offer around th e clock and all across the globe. B ecause an efficient propulsion system uses less fuel and gives off less em issions. This is just one exam p le of how W artsila solutions are good for both business and nature on land and at sea. Read more about w hat w e can do for you and the environm ent at w artsila.com .
W ÂRTSILÀ
Best wishes. W e s end o u r v e ry b est w is h e s o n th e occa sio n o f N e w Year. W e w is h y o u a h a p p y a n d p ro s p e r o u s y e a r a h e a d