Interprofessioneel samenwerken in de gezondheidszorg
IPSIG Van Royen Paul Tsakitzidis Giannoula
1
2
Inhoud • Wie zijn wij? • Terminologie en definitie van interprofessioneel samenwerken • Waarom: relevantie • Wat is interprofessioneel leren/onderwijs • Basisprincipes en evidentie • Samenwerken en teambuilding • Didactisch model
3
Werkgroep: • UA: • Artesis:
Wie zijn wij?
geneeskunde ergotherapie, kinesitherapie, verpleegkunde, vroedkunde en maatschappelijk assistenten • KdG: verpleegkunde, vroedkunde en maatschappelijk assistenten • Lessius Hogeschool: bachelor in de toegepaste psychologie, logopedie en audiologie • Plantijn Hogeschool: voedings- en dieetkundigen
4
Terminologie
interprofessional shared learning
5
Multiprofessioneel – Interprofessioneel
6
Waarom nodig ? • Betere en effectievere communicatie tussen individuen en professionele groepen • Tegengaan van tendens naar te sterke specialisatie en profilering • Omgaan met complexiteit • Betere kennis en erkenning van elkaars expertise • Oplossen van onderlinge wedijver- verhoogde jobtevredenheid • Verbeteren van kwaliteit van zorg • Betere verdeling van werklast en verantwoordelijkheid
7
Definition WHO: the process by which a group of students from the health related occupations with different educational backgrounds learn together during certain periods of their education, with interaction as an important goal, to collaborate in providing promotive, preventive, curative, rehabilative and other healthrelated services
8
Definition
CAIPE: interprofessional learning is the opportunity for professions to “learn with, from and about one another to facilitate collaboration in practice”.
9
IPSIG Interprofessioneel
Samenwerken
• Verschillende disciplines / afstudeerrichtingen in de groepen
• Werken aan de opdrachten
• In interactie met elkaar
• Werken aan eigen ontwikkeling van competenties
• De ander helpen bij ontwikkeling van competenties
In de Gezondheidszorg • Patiënt als lid van het team
• Patiëntgerichtheid • Wat je vandaag leert , morgen doen • En blijven doen ….
10
Basisprincipes van interprofessioneel leren • Leren via samenwerking (collaborative learning) • Leren via gelijkheid (egalitarian learning) • Groepsgestuurd : collectieve verantwoordelijkheid • Ervaringsleren • Reflectief leren • Toegepast leren
11
Transformatief leren • Informatief leren= kennis, vaardigheden experts • Formatief leren= zoeken en analyseren van informatie, synthese, besliskunde professionals • Transformatief leren= competenties voor leiderschap en teamwork actoren voor verandering FrenkJ, Chen L, Bhutta ZA, Cohen J, Crisp N, Evans T, et al. Health professionals for a newcentury: transformingeducation to strengthenhealthsystems in aninterdependentworld. Lancet. 2010 Dec 4;376(9756):1923-58.
Drie mogelijke doelen van interprofessioneel leren: • Individuen voorbereiden op samenwerking (competentiegericht leren – KVA) om kwaliteit van optimale zorg aan een patiënt, gezin te kunnen bieden
• Samenwerking ontwikkelen in groepen en teams tijdens de opleiding doeltreffend en doelmatig te
leren samen werken in de zorg van een welbepaalde patiënt (en groep).
• Diensten en kwaliteit van zorg verbeteren
12
13
Samenwerken en teambuilding teamwerk teamontwikkeling teamcoördinatie teamproblematiek teambegeleiding teamconsultancy
Solowerk
Groepswerk
Teamwerk
14
Interprofessionele teams Gezondheidszorgbeleid
Biologisch: ziekte
Team
Patient
dat verantwoordelijkheid opneemt voor de patient
met een probleem
psychologisch: ziektegevoel sociaal: ziektegedrag existentiëel: welzijn
Context
15
Methodiek module • Eén week • 3 plenaire sessies • Werkgroepen van 12 à 14 studenten uit 10 verschillende opleidingen • Elke werkgroep begeleid door één vooraf getrainde tutor
16
LEERLIJN
Van
Naar
• Elkaar / professies leren kennen
• Samenwerken in patiëntgerichte zorg • Teamwerk (relationeel- en taakgericht)
17
Competentiegericht Een competentie is een persoonlijke bekwaamheid, die zichtbaar wordt in het vertonen van succesvol gedrag in een bepaalde, contextgebonden situatie. Een competentie is veranderlijk in tijd en tot op bepaalde hoogte ontwikkelbaar. Een competentie bestaat uit een geïntegreerd geheel van kennis, vaardigheden en houdingen. Persoonlijke karakteristieken en aspecten van het professioneel functioneren oefenen op een bepaalde manier en in een bepaalde mate invloed uit op de competenties’ (Dochy F en Nickmans G, 2005).
Leerdoelen = competentie voor een lid van een interprofessioneel team Leren samenwerken !
Communicator
Levenslang lerende Manager
SAMENWERKER in de GEZONDHEIDSZORG
Teamspeler
Expert Belangenbehartiger
Professional
18
Model voor competentie volgens Miller
Professionele authenticiteit
Doet
Toont
Weet hoe
praktijk
Gedrag vaardigheden
Probleem oplossen
Kennis Weet
Feiten en concepten
Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic Medicine (Supplement) 1990; 65: S63-S7.
19
20
Voor wie leren samenwerken? Voedings en dieetkunde
Verpleegkunde
Ergotherapie
PATIËNT Maatschappelijk assistenten
Bachelor in de toegepaste psychologie
Geneeskunde
Vroedkunde Kinesitherapie
Logopedie en audiologie
21
Leermiddelen Handboek “Leren interprofessioneel samenwerken in de gezondheidszorg”
Werkboek (plastic
mapje -afgifte portfolio)
• Fundamenten, bouwstenen en praktische aanpak • Verplichte literatuur
• • • •
Organisatieschema Activiteiten per dag Portfolio Evaluatie
22
23
Programma Onderwijsvormen zijn: • Hoorcolleges • Groepswerksamenwerken • Zelfstudie en/of studiebegeleiding • Reflectie en feedback
24
PROGRAMMA van de IPSIGweek • Dag 1: plenair- kennismaking- beroepsprofielvideo • Dag 2: diverse casussen bespreken – zorgplan • Dag 3: plenair (kritische kijk- video) – stellingenspel – reflectie groepsproces • Dag 4: casus ethiek – self- en peerassesment voorbereiding plenum- evaluatie • Dag 5: plenair forum en panelgesprek
Evaluatie Evaluatie 'Samenwerker in de gezondheidszorg'
Portfolio punt 1
Documenten punt 1a
Samenwerkingsgedrag punt 2
Inhoud punt 1b
Groepsevaluatie punt 2a
tutors van de desbetreffende opleidingen (elementen van portfolio zie werkboek).
begeleidende tutor
Self- en peerassessment punt 2b
differentiatie binnen de groep een zelf- en een peerevaluatie
25
26
Evaluatie van de module • De studenten • De laatste dag • Met behulp van een (gesloten) 7-vragenlijst2 de module geëvalueerd • De evaluatie gebeurde volledig anoniem (2) Parsell G, Spalding R, Bligh J; Shared goals: evaluation of a multiprofessional course for undergraduate students. Medical Education 1998, 32, 304-311
120
27
100 2007
80
2008 2009
60
2010 2011
40
2012 20
0 1
2
3
4
5
6
7
1. Heeft de cursus je kennis vergroot omtrent de rol en de plicht van andere professionele groepen binnen de gezondheidszorg? 2. Heeft de cursus je begrip ten aanzien van de manier waarop andere professionele groepen werken, veranderd? 3. Heeft de cursus je houding ten opzichte van andere professionele groepen veranderd? 4. Denk je dat de cursus interprofessioneel leren effect zal hebben op je toekomstige relaties met andere professionele groepen? 5. Zou interprofessioneel leren een onderdeel moeten uitmaken van je opleiding?
6. Denk je dat je een betere verstandhouding hebt wat betreft probleemoplossing in teamverband in de gezondheidszorg? 7. Denk je dat een cursus in interprofessioneel leren je in staat stelt om doeltreffend te werken als lid van een gezondheidszorgteam?
28
29
Workshop- toepassing 1 • Interprofessionele voorstellingsronde
30
Workshop – toepassing 2 • Interprofessionele discussie • De arts leidt het overleg.
• Interprofessioneel samenwerken is een engagement; dit wordt niet betaald. • De patiënt centraal = de patiënt aanwezig op het interprofessioneel overleg.
31
Workshop – toepassing 3 • Casus Ethiek
32
Workshop – toepassing 4 • peerassessment
