Internationale week van de pijn : Rugpijn : wat werkt er ? Oefenen of prikjes ? Dr. K. Van Boxem, pijncentrum (SJK) Opereren ? Dr. R. Rasschaert, neurochirurgie (UZA) … of er mee leven ? Mevr Batens , pijncentrum (SJK)
Hoe rugpijn behandelen? • • • •
Osteopathie Manuele therapie Chiropraxie Rugschool
• acupunctuur
• • • •
revalidatie pijnkliniek rugoperatie psychologie
Internationale week van de pijn : Rugpijn : wat werkt er ? Oefenen of prikjes ? Dr. K. Van Boxem, pijncentrum Sint-Jozefkliniek Bornem-Willebroek (B) Maastricht Universitair Medisch Centrum(NL)
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers B. Oefenen C. Prikken
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers B. Oefenen C. Prikken
Studiekwaliteit ?
A : sterke studies met controlegroep B : studies met controlegroep, mindere kwaliteit C : observaties
Guyatt Chest 2004
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers B. Oefenen C. Prikken
Chronische pijn – prevalentie (variabiliteit Europa n= 46394) 50%
30% 30%
27%
26% 23%
21%
20%
19%
18%
18%
17%
16%
15%
13%
13%
11%
10%
Breivik, Collett e.a.; 2006
je Sp
an
K U
nd Ie
rla
ijk an
Fr
D
en
kr
ke
em
ar
la ts ui D
n
nd
nd la er
ed N
d
ed en Zw
os
Fi nl an
k te
nr ij
gi ë el
lië It a
n le Po
B O
oo
rw
eg
en
0%
N
% respondenten
40%
Lokalisatie van pijn (n=4835)
back (unspecified)
24
lower back
18 16
knee 15
head 14
leg joints (unspecified)
10
shoulder
9
neck
8
hip
8 6
hand 5
upper back 0
5
10
15
20
25
% respondents Breivik, Collett e.a.; 2006
30
% onvoldoende pijncontrole beoordeling patiënt (n=4627) 70 61
61
60
56 46
45
43
41
40
37 33
31
29
30
29
27
20 10
d la n Fi n
rl a nd Ie
la nd ts
k nr ij
D ui
e os te
an j O
Sp
K U
lië I ta
Po le n Fr an kr ijk Zw ed en N oo rw eg en
la nd
ke n
N ed er
D en
em ar
el gi ë
0
B
% respondenten
Mediaan % = 40
49
50
10 Breivik, Collett e.a.; 2006
Frequentie chronische pijn : conclusie
België • • •
Komt frequent voor : 23% Vooral “aspecifiek” ruglijden Meerderheid onvoldoende pijncontrole
Oorzaak aspecifieke rugpijn Belasting wervel ?
Oorzaak aspecifieke rugpijn Belasting wervel ?
Tussenwervelschijf : 40% Schwarzer Spine 1994
Oorzaak aspecifieke rugpijn Facetgewrichten : 15-40%
Belasting wervel ?
Tussenwervelschijf : 45% Schwarzer Spine 1994
Oorzaak aspecifieke rugpijn Facetgewrichten : 15-40%
Tussenwervelschijf : 45%
Overgang heiligbeen – bekken : 16-30%
3 belangrijke oorzaken maar …16 structuren bezenuwd Tussenwervelschijf : moeilijk te behandelen Rugpijn steeds multifactorieel
Schwarzer Spine 1994 Maigne Spine 2000
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers : • • •
Paracetamol 1000mg Morfine 10 mg Ontstekingsremmers
: : :
Oxford acute pain league table
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers : • • •
Paracetamol 1000mg Morfine 10 mg Ontstekingsremmers
: 1/4 : :
Oxford acute pain league table
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers : NNT • • •
Paracetamol 1000mg Morfine 10 mg Ontstekingsremmers
: 1/4 : 1/3 :
Oxford acute pain league table
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers : NNT • • •
Paracetamol 1000mg Morfine 10 mg Ontstekingsremmers
: 1/4 : 1/3 : 1/2,5
Oxford acute pain league table
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers : → paracetamol – ontstekingsremmers → paracetamol – zwakke morfine preparaten
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers B. Oefenen
Revalidatie • • • • • •
Oefentherapie. Actieve en passieve mobilisatie - stretching. Elektrostimulatie (TENS). Relaxatietechnieken. Coördinatie en proprioceptie training. Ondersteunende fysiotechnieken (warmte, massage, …) • Psychosociale begeleiding. • Rugscholing en ergonomisch advies.
De revalidatie zwarte doos
Chronische lage rugpijn Behandeling Specifieke rugoefeningen : pijnvermindering en functieverbetering
Res RCT’s Jaar ult
+
43
2011
+
26
2012
Gedragstherapie > kiné, rugscholing, medische therapie
+
30
2011
Gedragstherapie + oefeningen = fusie chirurgie
+
2
2010
Manipulatie (osteopathie, chiropraxie, manuele therapie) = kiné, oefentherapie, medische therapie
Cochrane review Brox 2006-2010
State of the art
Multidisciplinaire, bio-psycho-sociale revalidatie
Rugpijn : wat werkt er ? I. Effectiviteit II. Frequentie rugpijn III. Behandeling : A. Pijnstillers B. Oefenen C. Prikken • •
Onvoldoende effect hernia
Effectiviteit prikken •
Prikken pijncentrum : 1.
facetgewrichten ?
2.
Overgang heiligbeen- bekken (SIG) ?
3.
Tussenwervelschijf ?
SIG
Effectiviteit prikken 1.
facetgewrichten • Testblokkade • Warmtebehandeling (RF) : 1 B
Effectiviteit prikken 2.
sacro-iliacaal gewricht • Testblokkade met cortisone • warmtebehandeling
:1B :2B
Effectiviteit prikken 3.
Tussenwervelschijf • Testblokkade ramus communicans • Radiofrequente warmtebehandeling : 2 B
Rugpijn : oefenen of prikjes ? Conclusie : • • • •
Eerst medicatie - rugoefeningen – revalidatie Onvoldoende effect of teveel pijn : pijntherapie Gedragstherapie onvoldoende gebruikt Verbetering : enkel door samen te werken
Rugpijn : wat werkt er ? Oefenen of prikjes ? Dr. K. Van Boxem, pijncentrum (SJK) Opereren ? Dr. R. Rasschaert, neurochirurgie (UZA) (SJK) … of er mee leven ? Mevr Baetens , pijncentrum
Vragen ?
A. Rodin, Le Penseur
