INTERNATIONAL: 07 REPORTAGE: 12. A Stip in the right direction. Microsoft en onderzoeksfinancier

TUDELTA.18

DELTA. 18 09-06-2011 weekblad van de technische universiteit Delft

Deze week in Delta

Game design

Robotman met gevoel

SCIENCE:04

NIEUWS: 03

01

INTERVIEW: 10 INTERNATIONAL: 07

Rijden in een baarmoeder

REPORTAGE: 12

A Stip in the right direction

Hema-wedstrijd: Goud, zilver en brons

Sr: studeerbaarheid eerst aanpakken De studentenraad vindt het verkeerd om eerst de bsa-norm te verhogen en daarna pas het curriculum aan te pakken. De TU heeft echter haast met maatregelen tegen langstuderen. Connie van Uffelen Een van de afspraken van de universiteitenvereniging VSNU met het ministerie van onderwijs is dat in 2014 zeventig procent van de studenten zijn bachelor binnen vier jaar moet hebben afgerond. Nu ligt dat aantal bij de TU op 22 procent, de laagste score in Nederland. Omdat dat door het wetsvoorstel tegen langstuderen financiële gevolgen zal hebben voor de universiteit en voor meer dan vijftig procent van de studenten, heeft het college van bestuur vorige week besloten diverse maatregelen te nemen. Zo verhoogt de TU per september 2012 de norm van het bindend studiead-

In Delft haalt 22 procent zijn bachelor in vier jaar: de laagste score in Nederland vies (bsa) van dertig naar 45 studiepunten. Uiterlijk een jaar later moet de studielast per opleiding beter zijn afgestemd op het aantal te behalen studiepunten en volgt blokonderwijs bij de bacheloropleidingen. Onderwijs in blokken moet het aantal parallel geprogrammeerde vakken verminderen, de samenhang in het curriculum vergroten, het aantal tentamens verminderen en geconcentreerde studie bevorderen. Studenten zouden daarmee niet meer twee studiepieken per jaar hebben, maar hun studielast uitsmeren. Ook verandert per september 2013 het toetsbeleid: studenten moeten binnen zekere grenzen onvoldoendes kunnen

compenseren en tijdig aan tussentoetsen en repetitormogelijkheden mee kunnen doen om te voorkomen dat zij achterop raken. “Internationaal bestaat dit compensatoir toetsen al lang met het grade point average”, zegt collegelid Paul Rullmann. Vanaf komend collegejaar moeten faculteiten afstudeertrajecten in de masterfase beter in de gaten houden om vertraging te voorkomen. Extracurriculaire activiteiten die een relatie hebben met de opleiding tot ingenieur - bijvoorbeeld projecten als Nuna en Ecorunner – kunnen per direct een plaats krijgen binnen het curriculum, via een minor of via goedkeuring door de examencommissie. De studentenraad (sr) laat weten teleurgesteld te zijn en verwijst naar een uitspraak van directeur onderwijs en studentenzaken Anka Mulder. Zij zei tijdens een denktankbijeenkomst Langstudeerders op 18 maart: “Als wij over een jaar het bindend studieadvies naar 45 punten hebben verhoogd en verder niets hebben gedaan, dan zou ik dat echt een schandaal vinden.” Nu laat het college van bestuur dat schandaal doelbewust plaatsvinden, aldus de sr. “Er is straks niets gedaan aan de studeerbaarheid van de propedeuse op het moment dat het bindend studieadvies verhoogd wordt.” De studentenraad adviseert om eerst de studeerbaarheid aan te pakken en dan pas te kijken naar eisen, al is de raad tegen een hogere bsa-norm. Mulder staat nog steeds achter haar uitspraak. “Het gaat om de student én de opleiding. Het gaat om een samenhangend pakket van maatregelen die bijdragen aan studiesucces en verkorten van studieduur. Dat betekent niet dat ze dan ook automatisch aan elkaar moeten zijn geknoopt en op exact hetzelfde moment ingevoerd.” Mulder verwijst naar de overheid die maatregelen tegen langstuderen per collegejaar 2012-2013 invoert. “Waar mogelijk doen wij dat ook met onze maatregelen, waar dat niet lukt, worden ze in 2013-2014 ingevoerd.”

Ze kwamen uit 32 landen van over de hele wereld naar de TU-campus om te strijden om het Europese kampioenschap van de First Lego League. Ruim zestig teams van kinderen tussen de 9 en 16 jaar oud bouwden en programmeerden een robot met behulp van Lego Mindstorms. Thema was ‘Technologie ontmoet geneeskunde’. Winnaar werd het Duitse team AtrractivUndPreiswert, gevolgd door het Nederlandse Infinity en het Thaise Al-Xavier. Op de foto het uiterst geconcentreerde Mexicaanse team in actie. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Microsoft spekt Delfts quantumonderzoek Microsoft en onderzoeksfinancier FOM steken elk een miljoen euro in onderzoek van de TU naar onderdelen voor quantumcomputers. Dat schreef de Volkskrant afgelopen vrijdag. Het geld gaat naar de groep van Spinozaprijswinnaar en quantumnatuurkundige prof.dr.ir. Leo Kouwenhoven (Technische Natuurwetenschappen). Hij gaat de komende twee jaar deeltjes ontwikkelen die kunnen dienen als qubits van een toekomstige quantumcomputer, zogenaamde majorana fermionen. Qubits zijn deeltjes die zich in twee quantummechanische toestanden

STUDENTEN GEZOCHT Delta zoekt enthousiaste en initiatiefrijke student-redacteuren voor

tegelijkertijd kunnen bevinden. Deze ‘superpositie’ maakt ze theoretisch geschikt als bouwstenen voor computers die veel sneller rekenen dan de huidige computers met hun bits van nullen en enen. Het probleem is echter dat qubits gevoelig zijn voor verstoringen. Majorana-deeltjes zouden wel tegen een stootje kunnen, aldus Kouwenhoven in de Volkskrant. Kouwenhoven, die niet voor commentaar bereikbaar was, legt in de Volkskrant uit dat hij verwacht dat de deeltjes zullen ontstaan in nanodraadjes indium-arsenide of indium-antimoon, wanneer deze boven elektroden worden opgehangen waarop precies de juiste spanning is aangebracht. De Delftse wetenschapper heeft al enkele publicaties op zijn naam staan over dit onderwerp. De publicaties trokken de aandacht van onderzoekers van het natuurkundige laboratorium

van Microsoft, Station Q, in Santa Barbara. Het onderzoekscontract wordt waarschijnlijk binnen enkele weken getekend, laat Marcel Bartels van FOM weten. Veel wil de woordvoerder niet kwijt over het project. “We hebben met Microsoft en de TU afgesproken er pas mee naar buiten te treden als het contract getekend is.” Het soort onderzoek dat uitgevoerd zal worden met het geld staat volgens hem goed beschreven in de krant. “Maar”, voegt hij er aan toe, “de bedragen kloppen niet.” Om hoeveel geld het dan wel gaat, wil hij niet zeggen. Ondanks het feit dat Microsoft betrokken is bij het project, is het onderzoek volgens Bartels wel fundamenteel van aard. Hij verwacht niet dat de supercomputer in de komende twintig jaar het licht zal zien. (TvD)

papieren krant en website. Vind jij het leuk om op pad te gaan en daar over te schrijven of filmpjes te maken, neem dan contact op met de

redactie van Delta en stuur wat voorbeelden van eigen werk mee. [email protected]

DELTA. 18 09-06-2011

nieuws/column

02

Herbenoeming www.delta.tudelft.nl @tudelta [email protected]

delta online CampusTV Zin in met gehakt gevulde aubergines op Griekse wijze? Kijk op www.delta. tudelft.nl/23269 en leer van student bedrijfseconomie Floris Reurts hoe je ze moet maken.

Miljoenen De Spinozapremies, de ‘Nederlandse Nobelprijzen’ zijn uitgereikt aan twee bèta- en één gammawetenschapper. Zij krijgen ieder 2,5 miljoen euro voor hun wetenschappelijk onderzoek.

Protest Een Nijmeegse student zet al het nieuws dat hij via zijn studentaccount kan lezen online. Hij protesteert daarmee tegen het besluit van de Radboud Universiteit om het onafhankelijke nieuws van de Vox-redactie achter een inlogscherm te plaatsen.

Massaal Massale colleges hoeven niet slecht te zijn voor het onderwijs, zolang docenten hun studenten bij de les houden met korte opdrachten, gerichte vragen en wekelijkse toetsen. Dat blijkt uit een experiment aan de University of Washington, dat wordt beschreven in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

Zetels Lijst Bèta heeft drie zetels veroverd in de studentenraad. Oras houdt zeven van haar tien zetels vast, één minder dan gehoopt. 36,9 Procent van de studenten bracht een stem uit op 25 en 26 mei. Dat is lager dan vorig jaar, toen 39,7 procent stemde, terwijl er toen maar één partij was.

Nieuwbouw Het duurt nu echt niet lang meer voordat er een knoop wordt doorgehakt over de nieuwbouw voor Technische Natuurwetenschappen (TNW). Dat verzekerde collegelid Paul Rullmann een kritische studentenraad tijdens hun overlegvergadering.

Compenseren Staatssecretaris Zijlstra heeft geen bezwaar tegen ‘compensatoir toetsen’. Eerstejaars van de Erasmus Universiteit Rotterdam krijgen vanaf september ook studiepunten voor vakken waarvoor zij een onvoldoende halen, zolang ze aan het eind van het jaar maar een 6 gemiddeld staan. De TU Delft wil ‘compensatoir toetsen’ uiterlijk in september 2013 invoeren.

Brede bachelor Brede bacheloropleidingen en strenge toelatingseisen voor masteropleidingen. Dat bepleitte natuurkundige en KNAW-president Robbert Dijkgraaf eind mei in zijn jaarrede voor de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Jacco Hoekstra is met ingang van 15 augustus 2011 opnieuw benoemd tot decaan van Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Niet voor de gebruikelijke termijn van vier jaar, maar voor twee jaar met de mogelijkheid om na een jaar al te stoppen als er een nieuwe decaan is gevonden. Daarna wordt bekeken hoe hij zijn loopbaan binnen de TU kan voortzetten. Hoekstra zegt dat hij voor zichzelf had afgesproken na zijn eerste termijn te besluiten of hij nog eens vier jaar erbij wilde. Die afweging vond hij een moeilijke. Aan de ene kant wil hij ‘dingen zoals de herijking

Expositie afmaken’. “Anders heb ik al die plannen gemaakt en niet de resultaten gezien.” Aan de andere kant mist hij ‘inhoudelijke verdieping’, het onderzoek. “Nu doen anderen het werk dat ik zelf zou willen doen.” De beste combinatie vindt Hoekstra daarom: nog één á twee jaar decaan zijn en dan als gewoon hoogleraar verder gaan.

Altijd al een echte Dirk Jan van den Berg aan de muur willen hebben? De collegevoorzitter van de TU Delft exposeert tussen 9 juni en 29 augustus verschillende foto’s in de Haagse galerie Het Cleyne Huys. De foto’s van details in het straatbeeld zijn genomen in China, in de tijd dat Van den Berg daar ambassadeur was. Op de site van de galerie vertelt Van den Berg wat voor hem een goede foto is: niet zomaar een afbeelding, maar een reflectie van een emotie, die in een fractie van een seconde een verhaal vertelt. “Ik houd ervan als mijn foto’s passen in een sjabloon van diagonale

en rechte lijnen, wat waarschijnlijk een streven naar rationaliteit en orde weerspiegelt.” De prijzen van de kunstwerken liggen tussen de 700 en 4000 euro.

www.hetcleynehuys.nl

‘Tien procent groei zit er wel in’ Dr.ir. Harmen Talstra was maandag 30 mei de zesduizendste promovendus aan de TU. Prof.dr.ir. Peter Wieringa, conrector sinds 1 april, is hoofdverantwoordelijke voor de promoties.

movendi per hoogleraar. Een andere vraag is of je de financiering kunt vinden voor promovendi. Daar wordt de strijd steeds heftiger. De TU richt zich daarom meer Europees dan nationaal en misschien biedt dat nog mogelijkheden voor groei.”

Jos Wassink De zesduizendste promotie. Hebben jullie er een leuk feestje van gemaakt? “Ik was er helaas niet bij. Het was de bedoeling dat de leden van het college van promoties bij de uitreiking aanwezig zouden zijn om een extra cachet te geven aan de gelegenheid.” Ik heb gelezen dat in 1906 de eerste promotie aan de TU plaatsvond. Waarom toen pas? “In het jaar daarvoor, in 1905, verkreeg de TU, toen nog de Technische Hogeschool, het promotierecht. Eerder kon dus niet.” In het eerste jaar zijn er twee promoties, en dat stijgt gestaag tot ongeveer 1980. Daarna gaat het exponentieel omhoog. Weet u waarom?

Peter Wieringa: “Straks kunnen we vier of vijf promoties op een dag aan in de aula.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

“Toen ik ging promoveren, dat was in 1980, was het vrij bijzonder dat iemand niet naar het bedrijfsleven ging maar overwoog een wetenschappelijke carrière aan te gaan. Misschien had de stijging ook te maken met een nadrukkelijker profilering van onderzoek binnen het academisch bestel. De TU ging toen de uitdaging aan met andere universiteiten om het onderzoek dat hier plaatsvond te profileren met publicaties en het niveau van onderzoek.” Vorig jaar vonden er 333 promoties plaats in Delft. Was dat een record?

“Ja. Het vlakt een beetje af geloof ik, maar dit past nog helemaal in de lijn van de groei.” Zet die groei volgend jaar door? “Ja, ik verwacht niet meer zo’n scherpe groei maar een procent of tien per jaar zit er nog wel in.” Hoe lang gaat dat nog door denkt u? “Het vlakt af door verschillende mechanismen. Ten eerste door de capaciteit. Stel dat die capaciteit maximaal tien promovendi per hoogleraar is. Daar zitten we nu nog ver van af met gemiddeld twee tot drie pro-

Men zegt ook dat het aantal promotieplaatsen afneemt door bezuinigingen en het stopzetten van aardgasbaten voor onderzoek. “De FES-gelden vallen weg, dat is waar. Maar er zitten nog veel promovendi in de pijplijn. Daarnaast zijn we ook bezig het rendement te vergroten. Dat betekent dat als we iemand aannemen, we kunnen garanderen dat hij of zij in een redelijke termijn de eindstreep haalt. Hierdoor zal er voorlopig nog sprake zijn van groei.” Zien we de zevenduizendste binnen drie jaar? “Ja, dat gaan we zeker halen. We hebben de capaciteit er ook op gebaseerd met de verbouwing in de aula. We kunnen straks parallelsessies aan. De voorbereiding van de een vindt plaats tijdens de uitloop van de andere zodat je vier en misschien wel vijf promoties per dag kunt halen.”

SMEETS

Groepsdenken De kracht van samenwerking wordt sterk overschat. Dat dit een waarheid als een koe is, of zoals later volgt een waarheid als een os, bleek toen ik laatst bij een studiegroep was waar wiskundigen problemen uit het bedrijfsleven aanpakten. Nadat het bedrijf zijn vraag had uitgelegd, gingen de wiskundigen enthousiast aan de slag. Zonder enig overleg begon iedereen vanuit eigen specialisatie aan het probleem te sleutelen. Na een paar dagen, waarin steeds meer werd overlegd, was er een oplossing waar de hele groep achter stond. Ik vond de werkwijze een beetje chaotisch. Was het niet veel efficiënter om de eerste dag een rondje te doen met alle ideeën en daarna als groep te beslissen welke richtingen interessant waren om te onderzoeken? Eén van mijn favoriete experimenten over groepsdenken komt uit 1906. In dat jaar zag de 85-jarige (!) wetenschapper Francis Galton op een jaarmarkt een ‘Raad het gewicht van de os’-wedstrijd. Galton vond de meeste mensen schrikbarend dom en zag in deze wedstrijd een mooie mogelijkheid om zijn sombere mensbeeld te bevestigen. Hij verzamelde na afloop de schattingen van de bezoekers in de verwachting dat ze zouden aantonen dat de gemiddelde bezoeker er niets van terecht bracht. En inderdaad, van de 787 bezoekers had niemand geraden dat de os 1198 pond woog. Maar tot Galtons verbazing was het gemiddelde van alle schattingen 1197 pond, slechts één pond naast het juiste gewicht. Sommige bezoekers hadden het gewicht veel te laag geschat, anderen juist flink te hoog. Maar de groep als geheel had een zeer nauwkeurige schatting gedaan. De uitkomst verraste Galton zeer en gaf hem iets meer vertrouwen in democratisch genomen beslissingen. Bij schattingen is het gemiddelde (of de mediaan of een andere samenstelling

van de losse keuzes) van de groep vaak beter dan individuele voorspellingen, ook die van experts. Dit verschijnsel wordt het wisdom of the crowd-effect genoemd. Het vormt de basis voor bijvoorbeeld wikipedia waar de ideeën van allerlei mensen samen meer zouden opleveren dan de mening van één deskundige. In mei verscheen er in de Amerikaanse Proceedings of the National Academy of Sciences echter een artikel dat laat zien dat het wisdom of the crowd-effect makkelijk verstoord raakt als de groepsleden elkaars schatting kennen (en zo blijkt deze column wel degelijk een actuele aanleiding te hebben). Groepsleden stemmen hun schattingen dan op elkaar af en de diversiteit in de antwoorden gaat verloren. Doordat de antwoorden dichter bij elkaar komen te liggen, zal een buitenstaander eerder denken dat het correcte antwoord daar ergens in het midden ligt dan als er een fikse spreiding is. Tenslotte krijgen de groepsleden onterecht veel meer vertrouwen in hun voorspelling als de schattingen van de groep naar elkaar convergeren. Dit verstoorde effect zou een van de oorzaken van de kredietcrisis zijn. Om de wijsheid uit de massa te halen, moet iedereen blijkbaar voor zichzelf kunnen denken. Het was dus erg verstandig van die groep wiskundigen om niet te overleggen voor ze het probleem aanpakten. Al geloof ik niet dat hun oplossing uiteindelijk het gemiddelde van alle individuele oplossingen was. Ionica Smeets is TU-alumnus (wiskunde), wetenschapsjournalist en onderzoeker bij Publiek Begrip van Wetenschap in Leiden.

DELTA. 18 09-06-2011

nieuws

Secretaris

Nanobiologie

Anka Mulder wordt per 1 juli secretaris van de universiteit. Ze combineert die taak met haar functies als directeur onderwijs en studentenzaken, hoofd taskforce herijking en president van het internationale opencourseware consortium. Op een opmerking uit de ondernemingsraad dat Mulder het daarmee wel erg druk krijgt, antwoordde collegelid Paul Rullmann bevestigend. “We zullen alles in het werk stellen om de bestuurlijke coördinatie rondom haar anders in te richten, zodat zij niet alles zelf hoeft te doen.”

De studentenraad (sr) en de ondernemingsraad (or) zijn onder voorwaarden akkoord gegaan met de nieuwe bacheloropleiding nanobiologie die de TU Delft en het Erasmus Medisch Centrum in 2012 willen beginnen. Zo moet er ook een master nanobiologie komen en moeten toekomstige studenten gewezen worden op zes doorstroommogelijkheden. Het gaat om doorstroming naar de Delftse master applied physics, de masters life science and technology in Leiden en Delft en de Rotterdamse masters molecular medicine, neurobiologie en infection and immunity. Ook willen sr

03 IKA

en or dat het lesgeven op twee locaties zo veel mogelijk wordt beperkt en dat de opleiding na drie jaar wordt geëvalueerd. De TU zoekt nog uit of afgestudeerde studenten drs. of ir. voor hun naam mogen zetten, maar gaat uit van het laatste. Ook bij minder belangstelling dan het beoogde minimum van vijftig studenten die per jaar de eindstreep moeten halen, zal de TU een master aanbieden.

Veel medewerkers van de TU Delft blijken een week voor de deadline op 15 juni hun individueel keuzepakket arbeidsvoorwaarden (IKA) nog niet ingevuld te hebben. Met IKA kunnen ze bijvoorbeeld een vergoeding krijgen voor woon-werkverkeer. Vincent Wongsowinangoen van human resource management meldt op woensdag 8 juni dat 1792 medewerkers niet en 3389 medewerkers wel hun IKA hebben ingevuld. “Het is de macht der gewoonte dat mensen dat last minute doen.” Vorig jaar maakten uiteindelijk ongeveer vierduizend medewerkers gebruik van IKA. Het

geld dat de TU reserveert voor de bron IKA-bijdrage en dat niet wordt aangesproken door werknemers gaat weer terug naar de universiteit.

www.ika.tudelft.nl

Verder op een liter Duizenden kilometers rijden met slechts een litertje brandstof? Scholieren en studenten, onder wie een team van de TU Delft, toonden eind mei aan dat het mogelijk is tijdens de jaarlijkse Shell ecomarathon. Tomas van Dijk Geruisloos zoeft Jasmijn Kok voorbij. Met haar gympies zit ze tegen de ruit aan gedrukt in het raketvormige voertuig. Vlak achter haar hoofd zitten de waterstoftank en de brandstofcel die het vermogen leveren van zestig watt (niet meer dan een gloeilamp). In haar handen - een beetje uitgedroogd door haar zoutloze dieet om op gewicht te blijven - heeft ze een knuppel vast. Daarmee stuurt ze en geeft ze commando’s aan de cruise control. Vlak voor en achter de bachelorstudent bouwkunde rijden meer futuristisch ogende wagens. Af en toe schakelt een dame haar verbrandingsmotor aan en accelereert (bijna alle bestuurders zijn meisjes van vijftig kilo). Het klinkt alsof een grasmaaier voorbij komt. Het geluid doet wat af aan het surrealisme. Maar na enkele seconden is het weer stil op het racecircuit Eurospeedway in het Duitse Lausitz. Zo’n tweehonderd wagens van scholieren en studenten uit heel Europa rijden hier rondjes, op conventionele brandstof zoals diesel, op zonne-energie, elektrisch met een accu, of op waterstof. Binnen 51 minuten moeten ze acht rondjes maken (25,5 kilometer) en daarbij zo min mogelijk energie verbruiken. De records zijn astronomisch. Het team Tera van de TU Graz (Oostenrijk), dat op een accu rijdt, haalt de allerhoogste score met 842.5 kilometer/

kWh. Omgerekend naar het energieequivalent van een liter benzine is dat 7495 kilometer per liter. Teammanager Thijs Bouquet van de Delftse Ecorunner roept door de telefoon tegen Kok dat ze harder moet gaan. Zestig. Maar de telefoonverbinding doet het niet goed. Een collega houdt een bord op met de snelheid. Maar tientallen studenten hangen over de reling bij de pit lane; er wordt gejoeld, gefilmd en druk gebaard. Het is de vraag of Kok het bord gezien heeft. Ze ziet geen steek door het minuscule ruitje bij haar voeteneind. Kok: “Het is net alsof ik in een baarmoeder zit.” Het is de tweede poging van de Delftse studenten tijdens de race van 2011. De teams krijgen allemaal vijf kansen. Bij de eerste poging strandde de wagen al vijftig meter na de startlijn. “De brandstofcel kon niet het gevraagde

‘Als we een jaar lang kunnen tunen, kan het zoveel beter’ Op weg naar het parcours waar de studenten 1 op 3000 hopen te rijden. (Foto’s: Tomas van Dijk)

vermogen leveren om te accelereren en sloeg af”, vertelt masterstudent Jayakrishnan Harikumaran (EWI). In 2008 deed een team van de TU Delft ook mee en reed omgerekend 1 op 2282 kilometer. Dankzij onder meer een uitgekiende aerodynamica zou dat record nu verbroken moeten worden. De studenten mikken op 1 op 3000. “Ik denk zelfs dat 1 op 4000 mogelijk is”, zegt Harikumaran. De Ecorunner is langer dan de meeste andere voertuigen en de luchtstroming is volgens berekeningen langs bijna de gehele lengte laminair waardoor hij weinig last heeft van turbulentie. Bouquet baalt van de sticker met het logo van Shell. “Die verknalt de aerodynamica.” Hij zit deels met plakband vast en dat zorgt voor oneffenheden. Maar die oneffenheden vallen in het niet vergeleken met alle technische

De raketvormige Ecorunner verbruikt evenveel energie als een gloeilamp.

problemen die de Delftenaren voor de kiezen krijgen. De acht rondjes uitrijden blijkt een extreem lastige opgave. Tijdens de tweede poging is er iets mis met de elektronica aan boord waardoor de wagen de snelheidscommando’s niet goed opvolgt. Door een veel hogere snelheid in te voeren (60 kilometer per uur) hoopt het team die fout te compenseren. Maar het is tevergeefs. Tot overmaat van ramp rijdt Kok verkeerd. De bestuurster rijdt achter een wagen aan die tot de zogenaamde urban concept-categorie behoort. De wagens uit deze categorie zijn minder futuristisch, hebben vier wielen, deurtjes en een stoel en moeten een parcours volgen met veel meer bochten. “Het is knap dat ze die bochten heeft kunnen nemen”, zegt student werktuigbouwkunde Wicher Sol vergoelijkend. “De wagen heeft een draaicirkel van dertig meter.” Het team heeft de hele nacht om het probleem op te lossen en hoopt de volgende ochtend vroeg in de rij te staan bij de meetstations waar alle metertjes en brandstofpijlen worden gecheckt door fuel marshalls. Het is daar altijd heel hectisch en het is dus belangrijk om er vroeg bij te zijn. Maar de volgende ochtend blijkt dat er een lek zit in de compressor die zuurstof levert aan de brandstofcel. De studenten komen hier ’s ochtends pas achter omdat ze, net als alle waterstofteams, de avond ervoor de waterstoftank hadden moeten inleveren. De studenten lopen op hun tandvlees, drie dagen hebben ze nauwelijks

geslapen. Met secondelijm en kit proberen ze het lek nog op tijd te dichten. “We hebben sterker spul nodig”, roept Harikumaran terwijl de klok bij de fuel marshalls wegtikt. Twee uur hebben ze nog voordat het parcours sluit. Terwijl het lek wordt gedicht, groeit bij de studenten het besef dat een groter onderliggend probleem toch nog schuilt in de vermaledijde elektronica. De stress veroorzaakt door twee cameraploegen van Discovery Channel die het team op de voet volgen, begint

‘We hebben sterker spul nodig’ de studenten dan op te breken. “Kunnen jullie alsjeblieft nu niet filmen”, vraagt L&R-student Jac van Egmond. Bouquet had voorafgaand aan de race al gewaarschuwd dat er tegenvallers konden zijn. Vanwege een probleem aan de wielophanging konden ze niet proefrijden. En ook een pr-medewerker van Shell deed aan damage controle. Vlak voor de start van het evenement wees ze erop dat er ook andere interessante Nederlandse teams meedoen, waaronder de Hydro Cruisers van de Haagse Hogeschool (die uiteindelijk eerste worden in de categorie waterstof urban concept). Dat het stroef verloopt bij het Delftse team verbaast de Fransman Mickael Ducamp van het team Polyjoule van de Polytech Nantes niets. Hij is een kijkje komen nemen in de tent van de Delftenaren en geeft samen met een

collega advies. “De eerste jaren dat wij meededen hadden we ook allerlei problemen”, vertelt Ducamp, wiens wagen ook op waterstof rijdt. “Wij kochten net als het team van de TU Delft ook onze elektronica van fabrikanten. Als er dan een probleem is, kun je niet zo snel achterhalen waar dat aan ligt. Nu maken we alles zelf.“ Polyjoule is de grote kampioen in de waterstofcategorie. Dit jaar behaalde het voertuig omgerekend 5136 kilometer per liter. Het verbrak daarmee het record van 2010 – 4896 kilometer - dat ook op zijn naam stond. “Hun resultaat is echt bizar”, zegt Bouquet over de Fransen. “Zij verslaan tachtig procent van de plug-in’s.” Student werktuigbouwkunde Philip Rabe legt uit waarom dat zo bijzonder is. “Waterstofwagens moeten een conversiestap maken van waterstof naar elektriciteit. We halen een efficiency van zestig procent. De wagens die op accu’s rijden hebben een efficiency van honderd procent die ze cadeau krijgen.” De klok bij de marshals is inmiddels uitgetikt. De studenten hebben rooddoorlopen ogen, sommigen hebben hun hoofd tussen de knieën hangen. Bouquet en enkelen van zijn collega’s doen volgend jaar weer mee. “Als we een jaar lang kunnen tunen, kan het zoveel beter.”

DELTA. 18 09-06-2011

science

opinion please

04

A virtual lifestyle doctor Out for some groceries or a walk in the park? While you’re out you might also quickly check your weight, blood pressure and blood sugar level at a diabetes station. Tomas van Dijk How to deal with the growing number of patients with diabetes? That was the question debated last Tuesday during a periodical meeting (the Medical Delta café) hosted by Medical Delta, a joint venture involving the universities of Leiden, Rotterdam and Delft. According to keynote speaker, Eric Sijbrands, a professor of internal medicine at the Erasmus MC in Rotterdam, currently about 800,000 people suffer from diabetes in the Netherlands. During his presentation, Professor Sijbrands added that “the number of patients is increasing so rapidly – 1.5 million patients in 2025 is a conservative estimate – that the quality of the diabetes care can no longer be guaranteed to all patients in the years to come. We will have to do more with fewer doctors, which requires innovative solutions.” Prof. Sijbrands believes that he, and a company called IPT Medical Services

(a daughter company of KNP), have found part of the solution: the Diabetes Station. This measuring station, the first of which has recently been installed at Erasmus MC, allows diabetes patients to measure important values, such as their weight, blood pressure and blood sugar levels, themselves. If the stations measure alarming figures, the patient is referred to a specialist. A big problem, the professor notes, is related to the patients’ lifestyles; people suffering from the disease should carefully watch their diet, smoking and drinking habits, among other factors. “The Diabetes Station is the diabetologist 2.0. It’s a machine with a

It’s a machine with a virtual doctor inside that speaks eight languages virtual doctor inside that speaks eight languages and can also help people change their lifestyle, for instance by giving people dietary advice, which thus gives patients more of a grip on their disease.” Since the station allows for a playful way to deal with health issues, Prof. Sijbrands believes that his invention will also be used by people who are generally not so much preoccupied by preventive medicine. This summer about ten more stations

A wrong diet can lead to diabetes. The diabetesstation can give dietary advise. (Photo: Gorilla Sushi)

will be installed around the country, Prof. Sijbrands adds. The Dutch National Association for Diabetes (Diabetesvereniging Nederland) was recently given a demonstration and is enthusiastic, according to a spokesperson for the association.

‘A pretty optimal choice’ Serious game design advised Harteveld to aim high for a publisher, which he did, eventually reaching an agreement with Springer. From then on, the project 'got a little out of hand', since both Harteveld and the gaming industry kept on developing. “Serious gaming is so much more than education and training,” Harteveld explains. Having people categorise pictures, for example, qualifies as a serious game as well (and as a form of crowd sourcing). Using games instead of queries, because people are more motivated to stick with games, is another example. As is using games to help veterans deal with their war traumas. Harteveld’s book offers a theoretical framework for this expanding variety of serious games. Its steep cover price however tends to dissuade other game developers from purchasing it, but the book can be read freely online on the university network. (JW)

The advisory committee for the future of the Afsluitdijk presented its final report last week. The iconic dike between IJsselmeer and Waddenzee will not be made higher, but more solid, as the Dutch newspaper NRC Handelsblad reports. Professor Han Vrijling (Civil Engineering and Geosciences) was 'a little amazed' by the chosen option. Rijkswaterstaat had made a shortlist of four renovation proposals submitted by various consultancies and consortia in response to a tender four years ago. There were designs with concrete storm shields, with nature reserves on either sides of the dike, energy plants running on osmotic power, and a storage lake for hydropower. Vrijling and his team were asked to make feasibility studies for the shortlisted designs. When he saw them, Vrijling declared: “This is the end of an era. We’re so rich that we cannot simply renovate a dike without attaching a fancy ecological or sustainable solution to it.” Still, the group wasn’t asked for comments, just for an assessment of the feasibility of each of the plans. They all got green light from Vrijling. But come the day of the final report and yet another design emerged as the winner – a design that was in fact not on the shortlist. The graphics show that the dike will be reinforced on the inner side and that the inner slopes will be made less steep. The idea behind this is that if waves overtop the dike, the water rolling down the other side will not cause damage. “You want to prevent breaching of the dike,” explains Professor Marcel Stive (CEG). “That is what happened in Zeeland in 1953: water overtopping the dike eroded the inside of the dike, resulting in an opening through which the water rushed in.” Shortly after that disastrous flood, engineer Ton Edelman proposed to modify the dikes to make them resistant to overtopping water. Despite its simplicity, Edelman’s plan has not yet been put into practice, except for an exceptionally broad multifunctional dike in Maassluis. Notwithstanding its invention more than half a century ago, an overtopping resistant dike can be called pretty innovative, says Stive, who called the committee’s recommendation “a pretty optimal choice.” And yes, it was the cheapest option as well. Originally, before the crisis hit, the previous Cabinet reserved 750 million euros for the makeover. The budget has now been reduced to 600 million. Prof. Stive is glad that the sober character of the Afsluitdijk will remain unchanged. “A straight line on the map and through space,” he calls it. And as an active bicyclist he appreciates the fact that the bicycle path will be constructed between the southern car lane and the IJsselmeer, instead of between the motorway and the dike top. “The noise and pollution is probably less, and the view is better because you’re nearer to the water.” “It’s the wisest decision,” Vrijling agrees. In fact, he already expected the committee to opt for a cheaper and less ambitious alternative. Having had no detailed information of the plan, he now must rely on drawings in the newspapers, which leaves him wondering how exactly they plan to make the dike resistant to overtopping water. “The first inner slope and the crease at the end of it need to be resilient enough. Soil-mechanically speaking, that is not very simple to achieve.” (JW)

Game design is all about balance. (Photo: Tomas van Dijk)

Casper Harteveld, one of the pioneers of serious gaming, has recently published a book on the holy trinity of game design: reality, meaning and play. It’s one of those books that can easily be summarised yet endlessly elaborated upon. In short, Casper Harteveld (faculty of Technology, Policy and Management) argues that each serious game (that is, a game used for non-entertainment purposes) has aspects of reality, meaning and play. The trick - and perhaps also the art - is to balance these three aspects. A game can be very realistic and utterly

educational, but if playing it is no fun, who will bother going through with it? The purpose of triadic game design then is to achieve balance, even harmony, between the constituents. Harteveld wrote the book based on his Master’s thesis, which was awarded the 2007 thesis prize by Hollmij

'Serious gaming is so much more than education and training' (Koninklijke Hollandse Maatschappij der Wetenschappen). Harteveld graduated on the game, Levee Patroller, which he jointly developed with Deltares and which aims to train dike inspectors in their job. His supervisor, Professor Hans de Bruijn (TPM),

Casper Harteveld, ‘Triadic Game Design’, Springer Verlag, London, 2011, 105.00 euros. triadicgamedesign.com

DELTA. 18 09-06-2011

science

05

short news science Kringos to Sweden TU’s ‘asphalt queen’, Dr Niki Kringos, received a special present during her farewell party last Tuesday. Her colleagues from the faculty of Civil Engineering and Geosciences gave her a course in Swedish, as preparation for her new job as associate professor in highway and railway engineering at the department of transportation science of the KTH University in Stockholm. “They’re setting up a whole new and multidisciplinary department,” Kringos said. “Materials, environment, logistics and economics related to transportation are all part of the process. We try that in

Delft as well, but in Stockholm they encourage multidisciplinary research from the start.” Kringos doesn’t fear the dark winters in Scandinavia. “We went there in December and February. Stockholm was cold and snowcovered, but people seemed generally happy and optimistic.” Another positive trait is what Kringos calls the Ikea-effect: the awareness that design and science can directly and positively influence your life. Kringos will start her new job on 1 September.

Drilling conference

Evides

Water innovations

Professor Zitha, an oil and gas production specialist at the faculty of Civil Engineering and Geosciences, will this week chair a conference on ‘Formation Damage’ in Noordwijk. The programme focuses on underground damage to the geological formation as a consequence of drilling, fracturing and fluid injection. Some 120 selected papers will be presented in the 9th edition of the European Formation Damage Conference.

On Tuesday, 24 May, water company Evides Industry Water has signed a contract with CEG dean, Professor Louis de Quelerij, to conduct research into production, filtering and treatment of industrial process- and waste-water. Two lines of research were specified: fundamental science of process water production and anaerobic treatment of complex waste waters. Professors Jules van Lier and Luuk Rietveld will guide the new lines of research. Ultimately, industrial processes should become less dependent on limited sweet water resources.

Wastewater treatment expert, Professor Mark van Loosdrecht (Applied Sciences), will chair the sessions on wastewater technology at the International Water Association (IWA) conference on Leading Edge Technology (LET2011) in Amsterdam this week. TU Delft will present eight new wastewater technologies including CO2-storage in wastewater treatment, flushing toilets with seawater, and retrieving toilet paper from sewage water.

www.spe.org/events/efdc/2011

‘Formation flying saves fuel’

(Photo: Piet van Rosmalen)

Nine TU Delft students have won a Dutch aviation award for their idea of having airliners fly like geese: in formation. They calculated a 50 percent fuel reduction. Jos Wassink

www.formationflying.nl

proposition

The inspiration came from geese, Hugo Dijkers and Joren de Wit, members of the winning student team, admit. These birds fly great distances, always in the typical V-shaped formation, which reduces their energy needs by as much as 60 to 70 percent. So why not learn from nature and have large airplanes fly in formation as well?

Dr Wouter Beelaerts van Blokland (Aerospace Engineering), who was the students’ principal supervisor, proposed the project to the students after having checked its feasibility. He discovered that for formation flying to work, the mutual position of the aircraft must be controllable within 10 centimeters. If so, that degree of precision navigation should indeed be achievable, he asserts. The force behind formation flying comes from the quasi-static air currents originating at the wingtips during flight. These so-called vortices are normally feared, as they can drag other aircraft down, but a vortex also has a region that pushes other aircraft up and reduces their drag. That’s what geese benefit from. “It’s a paradigm shift,” says Dr Beelaerts van Blokland. “When you

don’t know exactly where the vortex is, you prefer to stay away from it. But once you can locate it precisely, you can benefit from it.” The team proposes to pinpoint the vortex by using Lidar technology (a remote sensing technology that uses laser pulses to measure distances). Only one wing will be lifted by the vortex of the plane in front. This means that the other wing and the rudder must be especially equipped to deal with the permanent imbalance. The students propose to achieve this using morphing wing technology. The organisers of the Nationale Luchtvaartprijs (National Aviation Award) called for innovative, energy-saving aviation proposals. The students reckon that the open rotor jet will save 20 percent on fuel, and formation flying, with the benefit of lighter aircraft carrying less fuel, will save another 30 percent. In their vision, future airliners flying from, say, Paris, Amsterdam and Munich, will gather above Ireland, before crossing the Atlantic in formation, taking turns taking the lead, and then splitting up to their various destinations above the US east coast.

Most people are only interested in protection after they have been injured or when it does not concern themselves. ‘Size China: a 3D Anthrometric Survey of the Chinese Head’, by Roger Ball. (Illustration: Auke Herrema)

www.let2011.org

the graduate

Bob Granneman: “Since my childhood I wanted to do something with traffic.” (Photo: Tomas van Dijk)

Speeding up roundabouts Waiting for red traffic lights is not Bob Granneman’s favourite pastime. For his Master’s thesis he investigated turbo roundabouts. Those terrible traffic lights that always keep you stuck at intersections, who hasn’t cursed them? Luckily, traditional junctions are increasingly being replaced by roundabouts, thus ridding the country of stoplights. If it’s up to Bob Granneman however, future roundabouts – more specifically turbo roundabouts - will also be equipped with lights. This will not only increase safety but – and this may come as a surprise – also speed things up for everyone. Turbo roundabouts are a new type of circular junctions that force motorists to choose their direction before entering the junction, thereby eliminating many conflicting paths and choices on the roundabout itself. They are a relatively new invention by Granneman’s daily supervisor, Bertus Fortuijn, who worked for the province South Holland. Over a hundred turbo roundabouts have been built thus far in the Netherlands, mainly at places where a major road crosses a road with less traffic. Last month at the faculty of Civil Engineering & Geosciences, Granneman defended his Master’s thesis about the effect traffic lights have on regulating the flow to turbo roundabouts. At locations where a two-lane roundabout got a turbo upgrade, traffic capacity increased from 3000 to 3500 vehicles per hour, according to the young engineer. “But since this type of roundabout is so new, the limitations are not well known yet,” Granneman adds. One of the problems that may arise is that the waiting time for motorists on the roads with less traffic becomes too long when traffic increases on the major road. Granneman modeled what would happen if traffic was regulated by a two-coloured traffic light situated on the main road stream, with the aim of this signal being to cluster the main traffic stream and thus obtain more acceptable gaps for the minor traffic stream. “You’d expect the waiting time to be distributed more evenly with this device, at the expense of the main stream,” says the engineer. “But what I’ve found to my surprise is that the main stream also benefits. At a certain moment they also start to profit from the gaps. When more than 1400 vehicles pass the roundabout per hour on the main stream, the waiting time for motorists on the main stream decreases from one minute to half a minute.” “The simulations show that metering is an effective solution to keep performance up to standards,” Granneman concludes. “No large-scale modifications will be necessary in the near future.” Just more traffic lights. (TvD)

DELTA. 18 09-06-2011

international students

06

‘The election is not for us’ The recent TU Delft Student Council elections left many international students feeling perplexed and excluded. SWATHI KRISHNA Last week, TU Delft’s campus was abuzz with student elections that featured some intense campaigns from the contesting parties, Oras and Lijst Beta, both of which offered alluring promises for making student life in Delft better. While one often heard Dutch students debating about the contesting parties during breaks, the fact was that not many international students joined in these conversations. Consequently, we interviewed a range of international students to gauge their views about the Student Council (SC) elections. Most international students held a common opinion that not enough importance was given to their problems on the student parties’ agendas. Bassem Zaroor, a second-year MSc student from Lebanon, voiced the popular thought: “As an international student, I feel the election isn’t for us; it’s more for the local TU students.” And he wasn’t alone in feeling left out. “The campaigns don’t really address any issues that concern international students. There’s no reason for me to

say, ‘let me vote for this particular person’. Also, the campaign is predominately in Dutch, which isn’t a very good start,” added Arturo Orjuela, a first-year MSC student from Colombia. Some students also felt that not enough effort was made to reach out to international students, with some even surmising that the parties probably don’t want international student votes. Vivian Gkerou, a first-year Greek MSc student, elaborated: “Those involved weren’t clear enough, for example, if they were connected to political parties or not. In addition,

‘The campaigns don’t really address any issues that concern international students’ they direct their topics and goals more to Dutch BSc students.” International students are looking to find someone who can help them with the basic problems they face. Francis Ndonga, a third-year aerospace engineering student from Kenya, lists some topics that would catch the attention of international students. “The main issues plaguing international students are fee increments - 40% increase starting this September; difficulties in earning money as international students; faculty jobs; and ample

representation in student bodies. Unless a candidate comes forward and states that he or she will address these issues, these elections will always be just another event that we, as international students, will generally tend to ignore.” While many international students refrained from voting, not all had lost hope in the current contestants. Karthikeyan Ganesan, a second-year MSc student from India, didn’t vote last year but decided to do his part this time: “I want more representation for international students in the Student Council. I came to know about the goals of individual candidates and voted for the one who I thought would take the problems of international students to the TU’s Executive Board.” Perhaps, a solution to this general apathy would be to form a separate international students’ political party? “No,” opines another voter, Olga Motsyk, a fifth-year aerospace student and Delta columnist. “International students are just 10% of TU Delft’s population, and unfortunately not as interested in university politics as their Dutch colleagues, so the party simply wouldn’t get much support.” She further suggests that international student representation at a proportional rate in the current parties would prove to be more effective, as they could get elected and then serve the international community. On this front, Oras had one international student, Jonathan Mugerwa, on their party list at no.26 this year. Lijst Beta, meanwhile, couldn’t find an international student interested in the job. Mugerwa, who is also chairman of the Delft International Student Society (Diss), doesn’t find that surprising. “It’s a major sacrifice, not only academically but also financially,” he says. “And at €12,500 per year for tuition, don’t expect to see any internationals in those positions any time soon.” Mugerwa insists however that more initiatives should be taken to reach out to the international students, because the Student Council is the only student body that can legally speak up for students on the TU’s Executive Board level.

Oras had one international student, Jonathan Mugerwa, on their party list at number 26 this year. (Photo: Sam Rentmeester/FMAX)

the bike of...

(Photo: Devin Malone)

Name: Devin Malone (MSc Industrial Ecology) Brand: Batavius Price: €38 Striking feature: Electrical tape holds it together “Bikes are one of my favorite things about the Netherlands. I’m from Alaska, which is a place where biking is a summer-only, recreational activity for most people. I lived in Portland, Oregon, before I came here, and Portland is a premier biking city in the US, but it’s nothing like the Netherlands. I’m pretty sure there isn’t a single place in the whole United States that has as many bikes as the Delft train station – not even a bike factory! And in Portland, because some people bike and some people drive, there’s a lot of tension between the two groups. Here, virtually everyone bikes at least sometimes, and so drivers are much more courteous. My Master’s programme is in Leiden and Delft, so I have a bike in each town – plus another one in Sittard, where I intern at DSM. I usually find them on marktplaats. nl, because it’s a lot cheaper than going to a bike shop, and it’s an easy way to practice your Dutch – although you have to look around some to find something good. All of my Dutch bikes are strictly utilitarian, and geared towards a student budget. My bike is for getting to school, to the train, to the party, and to buy groceries. In the US I owned a really nice Lemonde racing bike, and would do long tours on the weekends, but here I just get around. That was one thing I noticed when I got here: bikes are very utilitarian, whereas in the US they’re more geared towards either road or off-road performance – even if you don’t really need it. There are also many more types of locks and lights available here than in the US; there’s something to suit different needs of portability, security, utility. The first bike I bought here was a 21-speed, and I liked to go fast, but the bike I use now is a more typical Dutch one, where you sit upright, and there are only two speeds. It took some getting used to, but now I really like ambling around at the same speed all the time. It’s a different type of cycling, and much more relaxing. Of course, it only works because the Netherlands is so flat – the biggest hills you’ll find are the bridges!” (DeM)

motsyk

The 80,000-meter march John F. Kennedy challenged his nation to perform great feats, the most famous of which involved sending men to walk on the moon and return to tell other Earthlings about it. One of his lesserknown goals as US president was to improve the nation’s health by challenging citizens to go on excruciatingly long walks: afraid that Americans were becoming ‘soft’ due to increased leisure time and automation, he promoted the idea of testing one’s physical fitness by walking 50-miles (80km) in under 20 hours. And so the ‘Kennedy March’ was born. The craze eventually spread from the US to Europe, and by 1963 had reached the small Dutch town of Sittard, where it’s an annual event till this day. Being a person of reasonable fitness and unreasonable optimism, I jumped at the chance to test my endurance, Kennedy-style, during the Easter holiday. At the starting line at 5 a.m. on that fateful day it hit me: I’m about to attempt to walk a month’s worth of morning jogs in one day, without prior training. Is this positive thinking or plain stupidity? Anyway, the line was cut to sounds of a marching band and we began our journey. The first 15km were a breeze: my companions

were energetic, talkative, the air fresh, the scenery beautiful. Residents along the march route came out to cheer us on. The crowd of 3000 walkers was still dense at this point, and its demographics surprising: people of all ages, weights and fitness levels had joined the march. The next two 10km-stretches started hurting, but I still managed to stop and smell the flowers along the way. Around the 20-km mark an old basketball injury in my ankle started nagging, and at 30km I started feeling the dreaded shin splints, but I was confident I could walk it off. Meanwhile, blisters on my feet seemingly grow in number and size exponentially, as the sun blazes overhead. People start shedding clothes, discarding empty water bottles. I’m out of water, bathed in my own salty perspiration, wading through the dust with the remains of the zombie-like crowd. At a rest stop a nurse pops my blisters. Stepping off the bunk feels like walking on razorblades. The temptation to quit the walk is great, but having walked 53km, the last 27km don’t seem that bad. The next stretch feels like hell. All I can think is, why? Why put

myself through agony for some meaningless goal? Spectators cheer me on but I just want them to shut up and disappear. I feel no pain, thirst or hunger. I’ve disconnected my lower body from my mind and my only goal is to keep walking: don’t slow or stop, just press on. Tears stream down my face, I want to give up, but I’ve got a distance to walk and must do it alone. I’d love to say that that’s how it ended, that I pressed on, finishing the walk, but 11km from the finish line my legs finally gave out. I was officially out of walk. An aide approached me. I wanted to ask where I could catch a bus to Sittard, or get an extra plaster for my bleeding feet, but all that came out was: ‘When is the next Kennedy march?’ kennedymars.org

Olga Motsyk, from Ukraine, is a BSc aerospace engineering student.

DELTA. 18 09-06-2011

international students

07

‘Stip: interest in students’ The ‘Students of Technology In Politics’ (Stip) party is a main player in local Delft politics. Mariëlle van Kooten and Ferrie Förster, two Stip party members, discuss the local political scene and what their party can offer the TU’s international students.

Binding recommendations It is wrong to raise binding academic recommendation for continuation of studies (BSA) to 45 ECTS in September 2012, before tackling the feasibility of the curriculum, the Student Council states. TU Delft, however, pressured by agreements with the Dutch finance ministry pertaining to financial measures tabled for 2012, is in a hurry to adopt measures aimed at preventing long-term studying. After raising the BSA in 2012, TU Delft will begin implementing block education and compensating failures.

Qubits Microsoft and the Dutch foundation for fundamental research of matter (FOM) are poised to subsidize a Delft research project aimed at developing qubits for a quantum computer. The two parties will invest around 1 million euros each, or so newspaper de Volkskrant reported last week. Professor Leo Kouwenhoven (AS) is leading the project.

RAGHUVEER RAMESH Stip – or ‘Studenten Techniek In Politiek’ in Dutch - is a local Delft political party that currently holds three seats on the 37-member Delft City Council. Stip moreover is entirely run by students, most of them TU Delft students. During the 2010 municipal elections, Stip got more than 3000 votes from Delft voters. The party is currently lead by Mariëlle van Kooten, 24, an aerospace engineering student who has also lived in the US and Germany for several years. She and her fellow Stip City Council member, Ferrie Förster, 23, a systems engineering, policy analysis and management student, sat down with Delta to talk about issues of concern to the university’s international students. Who founded Stip and why? Stip was founded in 1993 due to the persistently malicious relationship between TU Delft’s Executive Board and the Executive Board of Delft municipality. For instance, the city had prevented the building of the new university library, and, most importantly, there was a large shortage in student housing. In an attempt to solve these problems, a group of students audaciously founded Stip and ran in their first election in 1994. Stip’s founders believed, and the party continues to believe, that greatness can be achieved if the university and city bond and work together.” Can internationals students become Stip members and stand in elections? Förster: “According to Dutch law, it’s possible for international students from within the EU to vote and to be elected. Currently, a Belgian, WillemJozef Van Goethem, holds one of Stip’s three City Council seats.” International ambitions and glossy information about the university lure students to universities abroad. We get a really good education at TU Delft, but it comes with a high price tag. Can Stip help facilitate post-education opportunities for TU graduates? Van Kooten: “Delft has enormous international ambitions and is currently working on a Masterplan TIC- Delft (Technological Innovation Campus Delft). DSM Delft and its Bioprocess facility - which also requires lots of expertise from expats and international students, plays a major part in TIC Delft.” What goals has Stip achieved in the past with respect to international students? Förster: “Stip has been involved in creating an internationally friendly environment. In the past, we’ve approached the local government and TU Delft and took steps regarding housing. Consequently, Duwo and other developers are building enough student housing for both Dutch and international students.”

news in brief

Falling standards Mariëlle van Kooten and Ferrie Förster: “If you need help, please don’t hesitate to contact us.” (Photo: Raghuveer Ramesh)

But this has turned out to be a problem, with exorbitant house rents from Duwo, which has a monopoly in the student housing segment. Van Kooten: “Our goal was to provide enough student-housing to house Dutch and international students. Duwo is an organisation which builds for both groups is allowed to ask the price needed to keep the company financially healthy. “ When you started your party, your focus was on students. But as you grew, you wanted to focus on the whole society. Are students still your focus? Van Kooten: “If you want to be taken seriously by the other parties in the council and actually realise the aims you’ve been elected to achieve, you’ll have to broaden your view and have opinions on issues other than the points your party focuses on.” Förster: “Stip tends to take special interest in students, the knowledgeeconomy, technological innovation and cultural activities and will continue to do so in future.” Do non-students also vote for Stip? For example, a 70-year-old Delft grandma or plumber? Van Kooten: “Although Stip is a party run by students, it’s definitely not a one-issue party. Stip is a party for Delft residents and maintains the slogan: ‘a young view at an old city’. There are no exit-polls regarding local elections, but Stip assumes its voters are all Delft citizens who think young and are in for innovation and want to contribute to their city on a wide variety of issues, like the knowledgeeconomy, culture and sustainability.” Would I be wrong in saying that Stip’s focus on ‘international’ students is not high on the priority list? Van Kooten: “We’re actually one of the few parties in the city council that focuses on students - including internationals – and their voice in having something to say about the city. We’re the only party which raises questions in the City Council regarding international students. We also ask the university questions about its international student policies.” Förster: “The relationship between Dutch and international students isn’t always totally awesome. As a party in the City Council, Stip realises that TU Delft is an international university. We therefore care about international students, as they’re part of the knowledge economy: if expats have a good experience here, they can give positive feedback about Delft in their home countries. A positive settling-

environment attracts international companies that create jobs in Delft.” Can international students vote in local elections? “International students from within the EU who live in Delft are allowed to vote in local elections. International students from outside the EU who have lived in Delft for over five years are also allowed to vote in these elections.” You have regular meetings with Diss, Oras, et al. Did you plan to meet international students directly, instead of getting messages conveyed through third parties? Förster: “The whole international students thing is quite new and it’s difficult to see the international students as one group with exactly the same issues. The German international has different needs than the international from India. It’s therefore complicated to be certain of what those students need. Dutch students care about a lot of things in Delft, like considerably easy ways of transportation and a few good parties now and then. But international students don’t care as much as they’re likely to be somewhere else at the end of the term. However, we’re always eager to talk to students and find out what they want in terms of housing and other general problems like language barriers.” How much do you think knowledge of the Holland’s political scene is important for students? Förster: “Knowledge of national politics is probably less important compared to the local scenario. The national level acts slower than the local level. International students deal with local problems in their everyday lives. They need to have better knowledge of the local scenarios in order to deal with them.” Any suggestions how international students can gain this ‘knowledge of local scenarios’? “Drink lots of coffee with your fellow Dutch or international students and join in activities hosted by, for instance, your study associations. Visit the wide variety of cultural activities Delft has to offer, that often do not need an English approach or are especially created for expats and international students. Contact Stip for specific problems that concern the City of Delft. If you need help, please don’t hesitate to contact us.”

A recent Bureau for Economic Policy Analysis report has found that educational standards at Dutch primary and secondary schools are falling in both absolute terms and compared to other developed countries. Moreover, the bureau predicts this downturn in education will negatively impact the country’s economic performance over the long term, causing the Netherlands’ gross national product to decline. Dutch primary and secondary school standards are dropping the fastest in mathematics, although reading and science proficiency levels are also declining. Significantly, the largest concern is for the country’s most gifted students, whose overall academic performance still trails that of students in comparably developed countries.

Water aid The Netherlands will join forces with the International Finance Corporation (IFC) to help improve the efficient use of agricultural and industrial water in India. With more than 80 percent of all water in India used for agriculture, coupled with major shortages of drinking water in large parts of the country, India is facing a water crisis, the IFC reports. The IFC is partnering with the Netherlands’ Economic Affairs, Agriculture and Innovation ministry to promote private investment in India’s water management efforts. “Water is a complex, challenging development for India,” says Anil Sinha, an IFC official.

Ecolution sails Ecolution, a highly innovative sailing yacht designed by former Dutch astronaut and TU Delft professor, Wubbo Ockels, has successfully completed its maiden voyage, arriving at Scheveningen harbor this week. Last December, Ockels’ hi-tech, sustainable yacht, which generates its own energy and was constructed using sustainable materials, was attacked and sunk by saboteurs in Groningen, where it was docked. The yacht is still undergoing repairs. Ockels says the electronic system still needs repair, but this first voyage on the North Sea from Groningen to Scheveningen marks an important first step. Ecolution’s maiden voyage was “fantastic,” Ockels said. “My wife and I cried when the sail was hoisted for the first time.”

Intelligent Eindhoven Eindhoven has won the ‘Intelligent Community of the Year’ award, after being adjudged the smartest city in the world by the Intelligent Community Forum (ICF), an international social and economic development think-tank based in New York City. This annual award is given to the community in the world that makes optimum use of ICT and broadband internet. Eindhoven is “an example of a new way of thinking about cooperation and regional development” said ICF’s co-founder Louis Zacharilla, “and a community we can learn from.” Eindhoven’s mayor, Rob van Gijzel, was delighted with the award: “It makes us more interesting to other regions and companies. And that creates jobs.”

Weed wars The Dutch government announced that it will begin banning tourists from buying marijuana in the country’s ‘coffee shops’ by the end of 2011, while also imposing restrictions on Dutch clientele. The move is an effort to control drug tourism, promote health and combat crime. “In order to tackle the nuisance and criminality associated with coffee shops and drug trafficking, the opendoor policy of coffee shops will end,” the Dutch health and justice ministries announced. Dutch residents will have to sign up as members of coffee shops, with each shop being allowed a maximum of 1,500 members. The new programme will first go into effect in Limburg, Noord Brabant and Zeeland provinces, before being implemented nationwide next year.

DELTA. 18 09-06-2011

lifestyle

08

Vlooienmarkt voor oldtimers Op zoek naar een originele Vespa of een Ferrari uit 1959 in concoursstaat? Je vindt ze op de zojuist gelanceerde klassiekersite van Laurens de Rijke, Caesar Zwolle en Leendert Gravendeel. Op www. thefleamarket.nl geen gebrek aan droomauto’s en –motoren. dorine van gorp “Mijn vader spaart auto’s”, verklaart IO-student Caesar Zwolle zijn liefde voor klassiekers. “En ik werk al jaren bij Maskes, een bedrijf dat oude Vespa’s restaureert", vult Laurens de Rijke (eveneens IO) aan. Laurens en Zwolle ontdekten dat er nog geen online marktplaats bestond waar auto’s en motoren van goede kwaliteit werden aangeboden. Het idee voor een onderneming was geboren. “Natuurlijk hebben bedrijven die klassiekers verkopen een eigen website. Op Marktplaats kun je klassiekers kopen. En op een site als Autotrader worden ze aangeboden”, zegt Zwolle. “Maar daar heb je geen enkele kwaliteitsgarantie. Het sterke punt van onze online marktplaats is dat we

de kwaliteit reguleren. Het niveau is hoog. Met de auto’s en motoren die via onze site worden aangeboden, rijd je zo weg.” Op The Flea Market staan niet de minste klassiekers. Een Harley Davidson uit 1917 bijvoorbeeld, met een vraagprijs van een kleine 35 duizend euro. Een Vincent Black Prince, in de jaren vijftig de duurste motorfiets op de markt. Verschillende Aston Martin’s, Ferrari’s en Bentley’s doen tussen de anderhalf en bijna drie ton. “Het hoge segment maar net niet de top, want de meest exclusieve auto’s in de wereld worden vooral aangeboden via veilingen.” Niet zomaar iedereen mag adverteren op de site. “Wij zoeken op internet

‘Wij willen emotie uitdrukken’ naar klassiekerbedrijven. Dan bekijken wij hun aanbod en besluiten of dit geschikt voor onze site is. Vervolgens maken we een afspraak en bezoeken we het bedrijf om te zien of ze voldoen aan onze verwachtingen op het gebied van kwaliteit, exclusiviteit en het geleverde restauratiewerk,”, legt Zwolle uit. “Het moet ons aanspreken”, vult De Rijke aan. Vrijwel alle bedrijven die ze benaderen reageren positief. In de maand dat The Flea Market online is,

Laurens de Rijke (links) en Caesar Zwolle voor de klassieke Lancia Fulvia Coupe van De Rijke. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

hebben vier bedrijven tot samenwerking besloten. Waaronder Maskes, de Vespa specialist waar De Rijke werkt. “Er staan nu zo’n vijftig advertenties op de site”, zegt De Rijke. “Wij bieden onze partners een service waar ze zelf geen tijd voor hebben. Vaak lopen de bedrijven achter op het gebied van internet, wij werken ook aan videointegratie en zijn actief met sociale media, wij promoten de advertenties bijvoorbeeld ook op facebook en twitter.” Zwolle en De Rijke wilden graag een onderneming starten. “Elke stap, knop en klik op de site zijn bewust bedacht”, zegt Zwolle. “We willen emotie uitdrukken, een klassieker is nu eenmaal emotie. We zoeken continu de grens op tussen esthetiek en functionaliteit. Onze site moet een beleving zijn, waar je vrij intuïtief je weg vindt.” Voor de technische uitvoering zochten ze een student informatica die de site kon bouwen. Leendert Gravendeel had er wel oren naar en werkt nu minstens twee avonden per week aan de site. “We zochten iemand die technisch goed is en die ook wil ondernemen, want we hadden geen geld om iemand te betalen”, zegt Zwolle. “Dat zie je wel vaker bij IO’ers. Ideeën genoeg, maar geen netwerk van mensen om die ideeën technisch uit te werken. Laurens kende Leendert van de minor consultancy, daar zaten informaticastudenten tussen met commercieel gevoel.” Worden er eigenlijk wel klassiekers verkocht in deze economisch barre tijden? “Jazeker”, weet De Rijke. “Klassiekers zijn waardevast. Vorig jaar was de crisis op zijn hoogtepunt maar zijn er wel heel veel auto’s verkocht.” Zwolle en De Rijke hebben zelfs uitbreidingsplannen. “We gaan internationaal. In Duitsland en het Verenigd Koninkrijk bestaat ook een enorme klassiekermarkt. En we denken over uitbreiding van het aanbod. Naast auto’s en motoren bijvoorbeeld klassieke boten. Zolang het maar onderscheidend is.”

www.thefleamarket.nl

time out

Infeesten en afterpartyen Alvast opwarmen voor het Zomerfestival op de TU? Ga los op het Zomerfestival in Den Haag! Weet je zeker dat je klaar bent voor dancefestival Music Republic, een week later. Je mag er wel een extra agenda voor aanschaffen, zoveel feestjes en festivals zijn er te beleven de komende weken. En tussen al die enorme evenementen, zitten ook heel wat prachtige kleinere happenings. Intiem, relaxt en vrolijk. Het Zomerfestival Den Haag bijvoorbeeld. Dat klinkt iets grootser dan het is, maar is daardoor niet minder gezellig. Op de Grote Markt spelen de hele maand juni bijna dagelijks allerlei live bandjes, van folk ’n roll-formatie The Tunes en bluegrassband Small time crooks op donderdag 9 juni, tot Pien Feith (mooi!) op vrijdag 10 juni en Nederlands coolste rockband De Staat op vrijdag 17 juni. Misschien nog wel het mooiste: alle optredens zijn gratis. Dé publiekstrekker is het grote podium dat van donderdag 16 tot en met zaterdag 18 juni wordt neergezet. Daar treden artiesten op als soul-

legende Bobby Womack, Baskerville en de Jeugd van Tegenwoordig. Van een heel andere orde is Music Republic, een week later in het Rotterdamse Overschie. Ondertussen is het uitgegroeid tot één van de grote dancefestivals in Nederland, maar nog steeds is het prettig overzichtelijk. De dj’s zijn er bovendien niet minder om (de bierprijzen trouwens wel!), met onder anderen Lucien Foort, Roog, Gregor Salto, Kenny Larkin en Zwart Licht. Het festival staat in het teken van wereldsteden: een reis langs de vetste dj’s en beste platen, belooft het festival. Om het bij voorbaat warm van te krijgen, en dan is het seizoen nog maar pas begonnen. (JH)

Pophotspot Zomerfestival, heel juni op de Grote Markt in Den Haag. www.pophotspot.nl Music Republica, op zaterdag 18 juni van 13.00 tot 23.00 uur in het Sidelingepark in Rotterdam. Toegang: € 27,50 www.musicrepublic.nl

sport

Matteo Torres van Ariston’80 (geheel rechts) moet tot zijn schrik de bal aan de tegenstander laten. De dubbele krachtmeting met Schiebroek’94, om een plaats in de derde klasse, ging voor zijn ploeg Ariston’80 verloren. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Voor de zoveelste keer waren de voetballers van vierdeklasser Ariston’80 doorgedrongen tot de nacompetitie om promotie naar de derde klasse. Ook nu weer leverde dat niet de gewenste hoofdprijs op. In de dubbele finale-ontmoeting tegen Schiebroek’94 leed de studentenploeg zowel thuis (2-3) als uit (0-2) een nederlaag. “Schiebroek was te sterk”, concludeerde coach Arjan van der Meijden kortaf. Op Hemelvaartsdag nam Ariston’80 op eigen veld de leiding door twee doelpunten van Thijs van Campen, maar na rust verdampte die voorsprong volledig. Toen de ploeg twee dagen later in de uitwedstrijd ook nog eens met 2-0 achterkwam bleek de pijp leeg. Een zwaar seizoen eiste zijn tol, volgens Van der Meijden: “2-0 achter, weten dat je er nog drie moet maken, temperatuur meer dan 25 graden en veel zware benen: dat was niet meer op te brengen.” Desondanks staat de deur naar de derde klasse nog steeds op een kier. Zaterdag spelen zes verliezende finalisten in Gouda in toernooivorm om één resterende promotieplaats. Teleurstellend was ook dat de nationale damesacht, featuring Chantal Achterberg en Sytske de Groot van Proteus, schitterde door afwezigheid tijdens het NK roeien voor grote nummers, op de Bosbaan in Amstelveen. Het leverde clubgenote Ellen Hogerwerf goud op, aangezien zij deel uitmaakte van de winnende combi met Proteeër Peter Wiersum als stuurman. Hogerwerf haalde eveneens goud in een gecombineerde vier. Lagaaiers Marien Ruppert en Jelte van Oostveen pakten zilver in de dubbeltwee. Een weekend eerder vond het Groot Nederlands Studenten Kampioenschap (GNSK) plaats in Utrecht. In dertien verschillende disciplines streden 1564 studenten uit dertien steden om de punten. De Delftse oogst was mager. Het grootste succes boekte de lacrosseploeg die als winnaar uit de bus kwam. Door het te geringe deelnemersveld telde lacrosse echter niet mee voor het algemeen klassement. Dat gold wel voor basketbal, waarin de Delftse heren achter Groningen tweede werden. De TU-afvaardiging eindigde overall als negende, Utrecht won. Verheugend nieuws tot slot van het wielerfront. Wtos nam het initiatief om de ooit befaamde Ronde van Delft nieuw leven in te blazen. De studentenwielervereniging deed dat ook al halverwege de jaren negentig, maar na twee edities stierf het evenement weer een stille dood. Op 28 augustus wordt een nieuwe reanimatiepoging gedaan. Het parkoers wordt uitgezet in de TU-wijk. (JT)

Tips? [email protected]

Stephan

DELTA. 18 09-06-2011

lifestyle

09

Zomerfestival: een exclusief cadeautje

apps

Gat in je hand

Het festivalseizoen is aangebroken en daar weet de TU wel raad mee. Vrijdag is het Zomerfestival op de campus, met een line-up waar de gemiddelde popprogrammeur van watertandt. Jorinde Hanse Er zijn van die ijkpunten in het jaar waar je naartoe leeft. Waarvan je weet: als ik dát eenmaal heb gehaald, kan ik even pas op de plaats maken en relaxen. Nou, relax maar: vrijdag is het tweejaarlijkse Zomerfestival op de TU – het begin van een eindeloze zomer. Oké, op die paar tentamens na dan, maar who cares? Na een festival als dit kun je een heel collegejaar aan. Een technische universiteit die een festival als dit weet neer te zetten, mag je namelijk op z’n minst indrukwekkend noemen. Bij een snelle blik op het blokkenschema vliegen de grote namen je om de oren: The Opposites, Dazzled Kid, Go back to the zoo, Schradinova, Balthazar, Eefje de Visser en Zwart Licht. En dat is maar een greep uit het programma, want zoals het een echt festival betaamt is er natuurlijk ook van alles te beleven op het gebied van (silent!) disco en wereldmuziek. En voor kinderen natuurlijk, want voor hen is het eve-

Baskerville. (Foto: Jasmijn Tolk)

Op het Zomerfestival vliegen de grote namen je om de oren. The Opposites, bijvoorbeeld. (Foto: The Opposites)

nement óók bedoeld: het Zomerfestival is een cadeautje voor studenten en medewerkers, en hun partners en kinderen. Oké, en een handjevol introducés – meer mensen passen simpelweg niet op het terrein. Wat je noemt even slikken voor de ‘burgers’ van Delft en omstreken, die zo toch een heel mooi feestje mislopen; misschien zelfs wel het mooiste feestje in de stad. Tussen al die klinkende namen zitten namelijk nog wat pareltjes verstopt. I am oak bijvoorbeeld, dat vorig jaar debuteerde met het prachtige album

Na een festival als dit kun je een heel collegejaar aan ‘On claws’. Het tweede album ‘Oasem’ van de singer/songwriters is net uit en de band houdt het maar bij een paar optredens. Niet missen dus! Ook leuk: Baskerville (Lowlands, Sziget, 3FM Serious Talent) treedt op met live band. Even wat anders dan de vertrouwde dj-set op andere festivals, maar misschien nog wel een betere manier om hun ‘Brazilian-waxzaagtanden-muziek’ – zoals ze het zelf noemen – uit te voeren. Feest! Zo’n exclusief cadeautje kan natuurlijk niet elk jaar, en daarom wordt het Zomerfestival eens in de twee jaar gehouden.

Dit jaar is het de zesde keer, deze keer op het terrein van Sport & Cultuur. Behalve de liveoptredens en kinderactiviteiten is er verder een loungeplein, waar je kunt eten, drinken en – surprise – loungen. Een aardig programma voor die tien euro entree; dat drukt hooguit drie biertjes op je Pinkpopbudget, de volgende dagen. Maar van dat festival kun je dan ook meteen weer de laatste dag skippen; want voor Dazzled Kid en Go back to the zoo hoef je niet naar Landgraaf. Die heb je dan allang gezien op je eigen, vertrouwde TU, die blijkbaar ook op dít vlak voorloopt.

Zomerfestival, op vrijdag 10 juni van 16.00 tot 4.00 uur op het terrein van Sport & Cultuur. Toegang: € 10 in de voorverkoop, € 15 aan de deur. Kinderen tot 12 jaar gratis. Kaarten zijn verkrijgbaar bij de balies van Sport & Cultuur en de TU Library. Studenten mogen twee extra kaartjes kopen voor introducés, medewerkers vijf. www.zomerfestival.tudelft.nl

De meeste studenten weten dat de economische crisis zich vooral op hun bankrekening afspeelt. Rond de 23ste is er een kort herstel, waarna de saldo’s weer kelderen. Behalve voor diegenen die zich alvast indekken voor de bezuinigingen. Om je cashflow binnen de perken te houden, moet je hem goed in het oog houden. Niet alleen grote aankopen bijhouden, maar ook op de kleintjes letten. Ongemerkt tellen de kruimels op tot een grote taartpunt uit je begroting. Met Financisto voor Android kun je dit eenvoudig doen. Voor al je rekeningen maak je een account aan. Als je een goed overzicht wilt krijgen zet je er ook je creditcards, chipknip en contante tegoeden in. Via de Blotter kun je nu transacties invoeren. Studiefinanciering, verzekeringen en andere toeslagen zet je er in als periodieke transacties. Elk type uitgave geef je een eigen categorie. Verschillende soorten grafieken geven je haarfijn inzicht in hoe al je geld binnenkomt en verdwijnt. Merk je dat je veel uitgeeft aan bier of games, maak dan een budget aan en je weet

ATM-NL Leuk ***** Handig ***** Bediening ***** Prijs gratis Platform Android market.android.com/ details?id=atm.locator.nl

altijd de afstand tot de bodem van je portemonnee. Bij elke invoer kun je ook je locatie en een foto toevoegen. Erg handig om te traceren waar je een gat in je hand oploopt. Wisselkoersen downloadt hij automatisch voor rekeningen met buitenlandse valuta. Uitgaves voor een vereniging of evenement organiseer je in een project. In een handomdraai staan al je onkosten op een rij. Met de cashflow onder controle kun je weer met een goed gevoel geld uitgeven. Om contant te betalen moet je alleen nog even pinnen. ATM-NL is een app die in een handomdraai de dichtstbijzijnde pinautomaten op het scherm tovert. Van elke flappentap zie je direct het adres. Naast de lijst is er een kaartmodus. Op de kaart zijn de logo’s van de verschillende banken in de buurt zichtbaar. Helaas is de wandelnavigatie van Google nog niet geïntegreerd. Waar Financisto uitblinkt in mogelijkheden, is eenvoud het kernwoord voor ATM-NL. Beide apps zijn daarbij zeer doeltreffend, en daardoor zijn het blijvertjes. (JeP)

Financisto Leuk ***** Handig ***** Bediening ***** Prijs gratis Platform Android market.android.com/details?id=ru. orangesoftware.financisto

sportgek

Rinze Venderbosch (polsstokhoogspringen) Polsstokhoogspringen is ingewikkeld, weet vijfdejaars IO-student Rinze Venderbosch. “Het is zo’n ontzettend complexe puzzel van verschillende momenten die goed moeten gaan. Timing, gevoel, kracht en snelheid moeten samenkomen. Als er één ding fout gaat is je hele sprong mislukt.” Als het goed gaat is er de kick. “Het is een heerlijk gevoel om uit zo’n stok geschoten te worden, terwijl je die goed onder controle hebt. Je voelt dat je energie in de stok legt en hoe die energie jou in hoogte kan verplaatsen. Het is een verslavend moment als je één keer zo’n stok gebogen hebt en voelt hoeveel energie daarin zit. Dat maakt het waard om zo hard te trainen.” En om goed op zijn voeding te letten. “Heel gezond eten, snel na de training, om te herstellen, en af en toe een middagslaapje doen.” Tien keer per week doet hij loop-, spring-, turn- of krachttraining. “Aanlopen is heel belangrijk, goed uitkomen met je passen cruciaal. Je afzet, daar máák je je sprong. Bij de springtraining leer je afzetten op het juiste punt, zodat je goed zit met de ‘insteek’. We zitten nu in een zware krachttrainingtijd. Dat doe ik hier op het sportcen-

trum.” Als kind in Zutphen bekwaamde hij zich in alle mogelijke atletiekonderdelen, behalve op de polsstok. Hij draaide goed mee op jeugd-NK’s, totdat de klad erin kwam door zijn late groei. Na een jaar wennen aan het nieuwe leven in Delft begon het weer te kriebelen. Bij Haag Atletiek werkte hij aan zijn sprongkracht. Omdat hij zo licht was

‘Het is een heerlijk gevoel om uit zo’n stok geschoten te worden’

Rinze Venderbosch: “Als er één ding fout gaat is je hele sprong mislukt.” (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

als een veertje werd hij doorverwezen naar de polsstokgroep. Toen hij een paar fases later de kans kreeg om onder Christian Tamminga te trainen, de voormalige nummer vijf van de wereld, samen met de Nederlands recordhouder Wout van Wengeren (5.55 meter) stopte hij een jaar met zijn studie. Het resultaat was een zevende plaats op het NK van 2010, in het Olympisch Stadion. Hij sprong er een persoonlijk record van 4.70 meter. “Dat was genieten.”

In september 2010 begon hij met de afsluiting van zijn bachelor. Dat hij alleen ’s avonds kon trainen was lastig. In oktober volgde lichamelijke misère. Dat begon tijdens een circuittraining. “Door de hoge hartslag was ik er niet helemaal meer bij met mijn hoofd. Ik ging op de rand van een machine staan en ging heel hard door mijn enkel. Scheurtje in mijn enkelband. Drie weken later blesseerde ik mijn andere enkel. Er kwam een fietser aan zonder licht. Ik stapte opzij en bleef achter een tegel hangen. Ik heb een kwartiertje op de grond zitten balen. Ach, het hoort erbij. Het gaat nooit zonder slag of stoot.”

DELTA. 18 09-06-2011

interview

10

DELTA. 18 09-06-2011

interview

11

Een robot als tweede huid Onderzoeksfinancier STW honoreerde eind mei het initiatief van prof.dr. Frans van der Helm voor de ontwikkeling van beter bestuurbare robotgrijpers. Robotarmen moeten gevoel krijgen, vindt de hoogleraar biomechatronica en biorobotica. Jos Wassink Beschrijft u eens de ideale robotarm. “Het ideale is dat de robotarm zelf meedenkt over wat er moet gebeuren. We weten uit onze bewegingsstudies wat een mens doet om bepaalde bewegingen te maken. Dat stukje intelligentie willen we ook in de robotarm stoppen, waardoor iemand daar beter mee kan sturen dan met zijn eigen arm. Dat klinkt verrassend, maar we hebben recent proeven gedaan waarin je iets met een moersleutel moest vastzetten. Dat kon direct met de sleutel in je hand of met een meedenkende robotarm die bepaalde welke kracht op welk moment nodig is. Het bleek dat mensen het via de robot beter deden dan in direct contact.” Wordt de robotarm een natuurlijke verlenging van je eigen arm? “De metafoor die veel gebruikt wordt is het rijden op een paard. Je hebt de teugels in handen, maar je hoeft niet te beslissen waar het paard zijn voeten neerzet. En als je langs de rand van een ravijn rijdt en je stuurt in de richting van het ravijn, dan doet dat paard dat heus niet. Hij doet geen stap opzij. Het aardige is dat we een kracht in de teugels brengen die je ervan weerhoudt de kant van het ravijn op te duwen. Dan weet je dat daar een gevaarlijke situatie zit en ben je altijd op de hoogte van wat dat paard wel of niet gaat doen. Het paard duwt de teugels terug. Als je een robotarm ergens naartoe stuurt waar die niet moet zijn, gaan de huidige systemen de robotarm tegenhouden maar als gebruiker ben je daar niet van op de hoogte. Dus je denkt: hij doet het niet. Wij willen dat de intelligente regelaar een kracht terugvoert naar de master, de bediening, die het moeilijk maakt die kant op te gaan waardoor je denkt: hé, er is daar wat aan de hand. Dat heet het human-centered haptics omdat alle terugkoppelingen via de gebruiker lopen, zodat die een goed intern model heeft van hoe het werkt.” Is human-centered haptics niet wat dubbelop? Haptonomie is toch per definitie op de mens gericht? “Dat valt tegen. Je ziet technisch georiënteerde en mensgeoriënteerde onderzoeksgroepen. De mensgeoriënteerde groepen meten wat een mens kan en hoe je informatie moet aanbieden, maar dat blijft vaak steken in proefjes omdat er geen apparaten ontwikkeld worden. Daarnaast staan de technici. Voor hen is ‘transparantie’ het grote adagium. Ze willen alles wat de robotarm, de slave, meemaakt via de master terugkoppelen op de mens. Ze proberen die koppeling zo goed mogelijk te maken en dat kost een boel geld en hele sterke motoren en goede sensoren. Er zit een grote afstand tussen die beide werelden.” Wat is het vernieuwende in uw aanpak? “De kern van het programma is dat we helemaal afstappen van die transparantie. Dus dat je niet probeert zo goed mogelijk de omgeving te imiteren, maar een regelaar maakt die meedenkt met de mens en de hem de informatie geeft om zijn taak zo goed mogelijk uit te voeren. Ik heb tegen de STW-commissie gezegd dat dit een revolutie is en ik kon het ze laten voelen.” Hoe deed u dat? “We hadden een stuurtje meegenomen van een project dat we samen doen met Nissan. Informatie over de positie op de weg en ook over obstakels, bijvoorbeeld een rotsblok op de weg, wordt verwerkt tot een kracht in het stuur die jou suggereert wat het beste pad is om er omheen te gaan. Het systeem neemt je bij de hand en leidt je om het rotsblok heen. Dat heb je niet in de gaten. Je denkt dat je het zelf zo goed hebt gedaan. Dat systeem hadden we meegenomen naar de STW-commissie. Hun laatste vraag was: leg eens uit wat het verschil is tussen kracht- en stijfheidsterugkoppeling. Ik zei: ik kan dat eigenlijk niet uitleggen, je moet het gewoon voelen. Dus zij sturen langs die rotsblokken. Toen trokken we de stekker van de krachtterugkoppeling eruit en binnen vijf seconden zaten ze er bovenop. Dat red je echt niet. In de pauze wilden ze het allemaal proberen.” Heeft dat geholpen bij de aanvraag? “Je weet het nooit natuurlijk. Maar we wilden wel iets bijzonders laten zien. Dat principe willen we nu ook voor andere toepassingen ontwikkelen.” Er worden de meest uiteenlopende toepassingen genoemd. Geeft u eens wat voorbeelden. “Een van de toepassingen is een robot voor de kernfusiecentrale Iter in Frankrijk. Er staat een mock-up opstelling bij FOM-Rijnhuizen in Nieuwegein.” Wat doet een robotarm in een plasmatorus? “Ze gebruiken robots om te werken in gebieden met hoge stralingsniveaus. In een normale kerncentrale worden daar bijvoorbeeld de brandstofstaven mee verplaatst. Deels kun je dat automatiseren, maar als iets kapot of doorgebrand is, dat heb je in Japan kunnen

Wie is Frans van der Helm? Prof.dr. Frans C.T. van der Helm is sinds 1999 professor in biomechatronics and biorobotics aan de TU Delft. Van 1998 tot 2007 was hij ook deeltijdhoogleraar biomechatronica (0,2 fte) bij de Universiteit Twente. Frans van der Helm is daarnaast adjunct-professor bij NorthWestern University (Chicago) en Case Western Reserve University (Cleveland). Van der Helm studeerde in 1985 af in de bewegingswetenschappen aan de VU in Amsterdam en is in 1991 gepromoveerd bij werktuigbouwkunde aan de TU Delft. Frans van der Helm doet onderzoek naar de neuromusculaire aansturing bij de mens. Hij heeft het Delft Shoulder and Elbow Model (DSEM) ontwikkeld, een gedetailleerd computer model van de arm. Een tweede onderzoekslijn is de ontwikkeling van humanoid robots en haptische interfaces. Er worden lopende robots ontwikkeld, maar ook armen en handen, die de bewegingsuitvoering van mensen dicht benaderen. Deze zijn zeer geschikt om samen te werken met mensen in een menselijke omgeving. (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)

zien, dan moet de menselijke intelligentie in de loop.” En de operatierobot? “Dat zou een toepassing kunnen zijn. We doen hier zelf niet veel aan operatierobots, maar wel aan stuurbare naalden. Dat is een project van (dr.ir.) Paul Breedveld en (prof.dr.) Jenny Dankelman. Dat is een naald waarvan je de top alle kanten op kunt sturen. Die naald moet je in het lichaam invoeren en dan is het belangrijk te weten waar je niet moet zijn – je moet geen vitale organen raken. Navigeren is een probleem. Op basis van de MRI ken je de anatomie en kun je met krachten laten voelen hoe je om organen heen kunt manoeuvreren. Op de tip van de naald zit een sensor die de kracht door het weefsel heen meet. Als je aan het duwen bent, voel je voornamelijk wrijving en weinig meer van de tip van de naald. Maar je kunt die kracht terugvoeren waardoor de chirurg het idee heeft dat hij de tip van de naald stuurt in plaats van de achterkant. Zo kan hij het apparaat waarschijnlijk veel makkelijker sturen.” Staat er over vijf jaar zo’n droomrobot die je aanstuurt als een paard? “Dat denk ik wel ja. De principes kunnen we aantonen, vooral de terugkoppeling. De shared control noemen we dat; een gedeelde intelligente controle tussen het paard en jezelf. Dat gaat denk ik lukken, want we hebben dat op verschillende dingen al aangetoond dat het werkt. Heel veel van de andere dingen hangen ook af van de hardware die ontwikkeld wordt.”

Wat zijn de belangrijkste obstakels? “De uitdaging is dat je in elke omgeving complicerende factoren eruit laat regelen en de taak makkelijker maakt voor een mens. Of de robot nou in de ruimte hangt of twee kilometer onder water. Een beetje vreemde eend in de bijt is een verpleeghulp voor patiënten, een soort robotpak dat je aantrekt dat je kracht versterkt. Je kunt dan een patiënt beetpakken, maar je hoeft maar tien procent van de kracht te tillen want het pak doet de rest. Verpleegkundigen kunnen daarmee in hun eentje patiënten uit bed tillen en onder de douche zetten. Voor een verpleeghuis is dat erg aantrekkelijk, want nu moeten ze altijd met zijn tweeën zijn. Siza Dorp doet daar ook aan mee, die is ondermeer bekend van Het Dorp in Arnhem.” Het doet me denken aan de robotpakken uit de film Avatar die precies de bewegingen van de bestuurder kopiëren, alleen dan veel groter en sterker. “Dat idee is het een beetje, maar het is lastiger dan het lijkt. Als je ziet hoe snel mensen ermee reageren denk ik: daar moet een mooie krachtterugkoppeling in zitten, anders kan dat echt niet. Als je het op zicht doet, is er altijd 200 tot 300 milliseconden tijdvertraging. De krachtopnemers in je spieren werken met tijden van 40 milliseconden. Dat verschil maakt dat je veel sneller kunt reageren dan dat je dat visueel doet. Als je het ziet lijkt het alsof ze een tweede huid aanhebben, maar het is niet zo eenvoudig als het lijkt. Anders had het allang bestaan natuurlijk. In Berkeley hebben ze een loophulp ontwikkeld om zware rugzakken te tillen, de Bleex voor special forces in Afghanistan. Dan zie je al dat iemand een halve dag moet oefenen voordat hij er in kan lopen.” Hoe staat dit Nederlandse onderzoek ten opzichte van ander haptisch robotonderzoek? “Ik denk dat de inspanningen in de Verenigde Staten heel sterk op defensie zijn gericht. Een aantal apparaten is al op de markt. Dat is echt major money wat daar gebeurt. In Japan gebeurt er eigenlijk niet zo heel veel op dit gebied. Er zijn wel wat robotpakken, maar ze publiceren en nauwelijks over.” Is dan het unieke van de Nederlandse aanpak die samenwerking tussen bewegingswetenschappers en technici? “Ja, ik denk het typisch is voor Nederland dat we goed met elkaar kunnen samenwerken. En ik denk dat we in dit consortium heel sterke partners bij elkaar gehaald hebben. We kennen elkaar al langer, en we hebben in dit programma ieder op zijn sterke punten uitgedaagd. Dat steekt wel goed in elkaar.”

STW steunt het onderzoeksprogramma H-Haptics (human-centered haptics) met 4,75 miljoen euro. Binnen het programma onder leiding van prof.dr. Frans van der Helm werken de drie technische universiteiten samen met de Universiteit Utrecht en de Vrije Universiteit. Ook het FOM-instituut voor Plasmafysica in Rijnhuizen en ESA/Estec in Noordwijk zijn erbij betrokken, net als twaalf bedrijven op het gebied van mechatronica, visualisatie, ict, technische en medische toepassingen.

DELTA. 18 09-06-2011

reportage

12

Ontwerpen voor de gewone man De juryleden van de Hema-ontwerpwedstrijd zullen hebben opgekeken toen ze zagen wie zij anoniem als winnaars hadden aangewezen. Ze bleken de eerste, tweede en derde prijs én vier eervolle vermeldingen te hebben toegekend aan studenten van de TU Delft. En dat terwijl er 28 opleidingen uit Nederland en België aan de wedstrijd met als thema ‘sport en spel’ meededen. daagt je uit om je eigen stad of dorp te herontdekken.”

Derde prijs: De Verkeersbordbasket van Owen Thijssen

Vivian Baas met haar Foto Safari. (Foto: Hans Stakelbeek/ FMAX)

SASKIA BONGER

Eerste prijs: De Tjielp van Astrid Bontenbal

“Het was niet te voorspellen, maar ook niet geheel toevallig.” Dat antwoordt Erik Jepma, coördinator van het bachelorkeuzevak ‘design and cultural impact’ op de vraag of hij had verwacht dat zoveel TU-studenten in de prijzen zouden vallen bij de Hemaontwerpwedstrijd. Bijna alle studenten die wonnen, volgden het vak van Jepma. Winnares Astrid Bontenbal, bijvoorbeeld. Zij had nooit aan de wedstrijd meegedaan als dat niet binnen dit vak had gekund. “Zo’n ontwerp maken kost naast je studie te veel tijd”, vertelt ze. Nu kon ze niet alleen nominaal blijven studeren, maar had ze ook een docent die haar begeleidde en met haar meedacht. De opzet van het vak maakte het de studenten daarbij mogelijk dicht op de huid van de Hema te gaan zitten. Jepma: “In Delft zijn we traditioneel gericht op ontwerpen vanuit wat technologisch mogelijk is. Andere ontwerpopleidingen richten zich vooral op aansluiten bij culturele fenomenen. Die twee mengen, blijkt

'De naam, het ontwerp, de verpakking, de bijgevoegde instructie: alles klopt aan de speurtocht Tjielp.' Dat schrijft de jury van de Hema-ontwerpwedstrijd in haar rapport over het winnende ontwerp van derdejaars studente industrieel ontwerpen Astrid Bontenbal. De vogeltjes die zij bedacht, kunnen met hun staarten vastgeklemd worden aan takken. Zo kunnen ze voor een speurtocht worden uitgezet in een bos of park, met in hun bek kaartjes met opdrachten. Bontenbal kwam op het idee door uit te gaan van de identiteit van de Hema. “De Hema heeft leuke, herkenbare producten. Daarom heb ik gezocht naar spellen die we vroeger op straat speelden, maar die je niet kunt kopen. Met speurtochten kon ik wel wat.” Bontenbal ging schetsen en kwam op een vogeltje uit, dat ze er zo vrolijk mogelijk uit wilde laten zien. “Zo zijn ze veel leuker om te vinden dan gewone pijlen”, weet de studente. Ze ontwierp het vogeltje verder op de computer en liet hem lasersnijden. “Daarna heb ik hem in een vrolijke kleur gelakt.” De studente denkt dat haar ontwerp ouders zal aanspreken, omdat haar kant-en-klare speurtocht gemakkelijk is voor het organiseren van een kinderfeestje. Het leven gemakkelijker maken is volgens haar echt Hema. Bij de vogeltjes zitten voorgedrukte opdrachtkaartjes, met opdrachten als ‘hinkel naar de volgende lantaarnpaal’, ‘vraag iemand die langs loopt om een mop te vertellen’ en ‘doe het geluid van drie vogels na’. Er zijn ook lege kaartjes. Bontenbal: “Ik wilde niet alles voorkauwen, maar kinderen ook stimuleren om zelf opdrachten te bedenken.”

Bijna alle studenten die wonnen, volgden het vak van Jepma een succes.” Jepma en zijn collega’s lieten de studenten van het populaire vak onderzoekjes uitvoeren en essays schrijven, voor velen iets geheel nieuws. “Ze moesten allerlei dingen die spelen in de maatschappij in een samenhangend verband opschrijven, in hun eigen visie. Het ging om leren koppelen, niet om literaire kwaliteiten.” Wat voor de studenten wellicht ook een voordeel is geweest: Jepma heeft met zijn eigen ontwerpbureau Studio Crisp ook wel eens gewerkt voor de Hema, een winkel die op zichzelf al een soort cultuurgoed is. “Ik snap wat de Hema wil, namelijk producten ontwerpen voor de gewone man, iets wat we bij IO ook moeten doen. Dat werkt goed voor de Hema. Mensen missen de winkel als ze in het buitenland zijn.”

bespreken van de inzending werd de jury steeds enthousiaster”, aldus het juryrapport. “Dit ontwerp straalt van simpelheid, maar de mogelijkheden zijn ongekend.” Want de Foto safari is nu dan wel toegesneden op kinderen, hij is geschikt ‘voor vrijwel elke doelgroep’. In de doosjes die Baas bedacht zit opdrachtkaarten, waarmee groepjes kinderen de straat op kunnen om foto’s te maken. Die kunnen ze vervolgens delen op sociale netwerken of op hun eigen pagina op de Hema-site. Voor de derdejaars studente industrieel ontwerpen was het idee snel bedacht. “Mijn grote hobby is fotograferen. Hema is daar ook best actief in, net als met sociale media. En zelf ben ik ook altijd op zoek naar wat ik kan fotograferen.” Op de kaartjes staan opdrachten als ‘ga op zoek naar een groot standbeeld en maak een foto’ of ‘zorg dat je met zijn allen op de foto staat, met een weerspiegeling van jezelf, zonder gebruik van een spiegel’. De jury ziet dat helemaal zitten: “Het

'Dit product provoceert, is vernieuwend en echt urban', zegt de jury over de Verkeersbordbasket van Owen Thijssen, de enige man tussen de Delftse winnaars. Het provocerende zit in de plek waar de basket, zonder tussenkomst van klemmen of schroeven moet worden opgehangen. Inderdaad, aan een verkeersbord. Onveilig, kreeg de student ook al tijdens college te horen. “Het is een guerrilla-actie, dit ontwerp, maar het was te leuk om te laten. Bovendien is de basket in mijn ogen wel veilig.” Thijssen ging op onderzoek uit in Delft, Den Haag en Amsterdam en zag genoeg verkeersborden die niet op de weg staan. “Bijvoorbeeld een bord dat een voetpad aangeeft, of een ‘spelen zonder hondenpoep’-bord.” Thijssen dacht er wel nog aan om een basket te maken die aan een lantaarnpaal bevestigd kan worden. “Maar basketbal onderscheidt zich juist van korfbal door het bord achter de basket.” Het idee voor de Verkeersbordbasket komt voort uit eigen frustratie. Thijssen basketbalde vroeger zelf, maar er was geen basket in de buurt. Zijn vader wilde er geen aan het huis vast maken, want dan kwamen er gaten in de muur. En een verrijdbare basket is volgens hem log en staat maar in de weg. Of de Verkeersbordbasket ooit in de winkel komt, durft Thijssen niet te hopen. “Dan zullen we zeker meer onderzoek moeten doen naar de veiligheid en naar de vraag of het mag van de wet.”

Eervolle vermelding: De Koekhapset van Pauline Wout Derdejaars studente industrieel ontwerpen Pauline Wout deed eerst onderzoek op online fora voor moeders voordat ze op het idee van haar Koekhapset kwam. Wat bleek: “We leven in een gemakscultuur. Ouders vieren kinderfeestjes op de kartbaan, terwijl kinderen het veel leuker vinden om hun feestje thuis te vieren.

Eervolle vermelding: De Koekhapset van Pauline Wout. (Foto: Hema)

Dat wilde ik gemakkelijker maken.” Ze bedacht een slinger met daaraan twaalf touwtjes met klemmetjes voor de koek. De achterkant van de verpakking is herbruikbaar voor een ander oud-Hollands spelletje: ezeltje prik. Dit keer niet met een ezel, maar met Takkie, de hond van Janneke, die tegenwoordig echt Hema is. De jury schreef: 'Alles wat je nodig hebt om kinderen tijdens een kinderpartijtje te vermaken, is handzaam verpakt en snel in elkaar te zetten.'

Eervolle vermelding: De Veldmannen van Veerle van ’t Hullenaar

Eervolle vermelding: De Veldmannen van Veerle van ’t Hullenaar. (Foto: Hema)

“De Hema is er voor iedereen, maar is toch vooral vrouw- en kindgericht. Daarom wilde ik iets voor mannen maken. En iedereen gaat wel eens voetballen in het park”, vertelt Veerle van ’t Hullenaar. Dat laatste wist ze via haar ex-vriend. Die deed voor zijn studie sociologie onderzoek naar parkvoetbal. De vierdejaars studente

Tweede prijs: Foto safari van Vivian Baas Gelukkig voor Vivian Baas lette de jury van de ontwerpwedstrijd niet alleen op de vormgeving van de inzendingen. Tijdens college kreeg ze al te horen dat haar ontwerp niet genoeg opviel. Maar de inhoud blijkt goed genoeg voor een tweede prijs. “Bij het

Volgens de jury is de Verkeersbordbasket van Owen Thijssen ‘provocerend, vernieuwend en urban’. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

DELTA. 18 09-06-2011

reportage

13

Astrid Bontenbal bedacht de speurtocht Tjielp en won daarmee de eerste prijs. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

industrieel ontwerpen ging rondvragen hoe mannen dat doen, voetballen in het park, en wat bleek: jassen deden dienst als doelpalen. Van ’t Hullenaar bedacht daarop de Veldmannen: vier langere stokken waarvan twee goaltjes te maken zijn, een lint waarmee het speelveld kan worden afgebakend en vier korte houten mannetjes om dat lint mee vast te zetten. Het geheel is zo op te rollen dat de eigenaar het over zijn schouder mee naar huis kan dragen. De jury vond het een mooi ontwerp, maar was wel bang dat de voetballers zouden struikelen over de linten.

een woonkamer aan de andere kant. “Maar ik heb een meisje met de politie/brandweerauto laten spelen en dat vond ze geweldig.”

Eervolle vermelding: De Kegelhoezen van Laura Schokker

De winnende ontwerpen zijn automatisch genomineerd voor de Publieksprijs, waarvoor vanaf 20 juni tot en met 3 juli gestemd kan worden op www.hema.nl. Maar er zijn nog meer kanshebbers van de TU Delft: De Knutseltraktatie van Malik Tas, de Hoelafloep van Judith de Groot, de Topmok van Niels van de Water, het Takkie-stokpaard van Michael Jenkins en de Zwiep! van Tessa Souhoka.

Eervolle vermelding: Het Grote vouwboek van Imke Höhler

Eervolle vermelding: De Kegelhoezen van Laura Schokker. (Foto: Hema)

Eervolle vermelding: Het Grote vouwboek van Imke Höhler. (Foto: Hema)

Twee jaar geleden wilde masterstudente design for interaction Imke Höhler ook al meedoen aan de Hema-ontwerpwedstrijd, maar de eis was toen dat ze ingeschreven moest staan aan een Nederlandse instelling. Inmiddels is de Duitse dat. De jury was enthousiast over haar vouwboek, dat uit te klappen is tot een levensgrote politie- of brandweerauto. “Het is een achtergrond voor een rollenspel, poppenkast, hutten bouwen en verstoppertje spelen”, schrijft de jury. Höhler vertelt dat ze ook een variant heeft met een keuken aan de ene en

'Hoe simpel kan een idee zijn en toch zó leuk en veelzijdig', vraagt de jury zich in haar rapport af. 'Trek een sok met een balletje over een lege petfles en je hebt kegels waarmee je allerlei spelletjes kunt spelen.' De jury was vooral blij met dit ontwerp, omdat het rekening houdt met het hergebruiken van artikelen. Voor de enige student die geen industrieel ontwerpen studeert, maar bouwkunde, was het idee voor de Kegelhoezen snel gevonden: “Ik was ideeën aan het bedenken, zag een flesje en zag hoeveel die op een kegel leek.” Schokker brainstormde nog meer bij elkaar, maar de Kegelhoezen vond ze de leukste. Tegen een goede prijs denkt ze dat de sok met bal zeker zal verkopen. De studente gaat vanaf volgend jaar een masteropleiding bij industrieel ontwerpen volgen. Met de klok mee, rechtsboven de Knutseltraktatie van Malik Tas, de Hoelafloep van Judith de Groot, de Topmok van Niels van de Water, het Takkie-stokpaard van Michael Jenkins en de Zwiep! van Tessa Souhoka. (Foto's: Hema)

mededelingen

DELTA. 18 09-06-2011

TUdelta.18 > Jaargang 43 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Willemijn Dicke, Patrick van der Duin, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Floortje d'Hont, David McMullin, Jeroen Peters, Merel Segers, Ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher. > Foto‘s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).([email protected]) > Vormgeving & Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers ([email protected]) > Redactieraad dr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, ir. M. Persson, C.J.M. Pieters, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.A.J.R. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: [email protected] www.delta.tudelft.nl

14

Agenda Donderdag 9 juni YES!Delft Tour and Cake at YES!Delft. All day: get a tour through the largest technical incubator of Europe and enjoy our snacks, find out that entrepreneurship is 'a piece of cake'. Come by any time! Questions? Ask [email protected]. Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Characterization of Low-dimensional structures by Advanced Transmission Electron Microscopy. Promotie van E. Yücelen, MSc. Promotor: prof.dr. H.W. Zandbergen. • 12.30 uur - Self-Spacing Algorithms for Continuous Descent Approaches. Promotie van ir. A.C. in ‘t Veld. Promotor: prof.dr.ir. M. Mulder. • 15.00 uur - Human response to aircraft noise. Promotie van M. Kroesen, MSc. Promotor: prof.dr. G.P. van Wee. Froude Symposium 13.00-18.00 uur - Vandaag organiseert Scheepsbouwkundig Gezelschap William Froude in samenwerking met Kivi Niria MarTec, Damen Shipyards en de TU Delft het symposium ‘Fast Ships: The Need for Speed’. Het symposium vindt plaats in Collegezaal A van de faculteit

Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materiaalwetenschappen van de TU Delft. Toegang gratis. Aanmelden via e-mail: congres@ kiviniria.nl. WISV Christiaan Huygens 14.00-17.00 hrs - Design your own Robot. Get hands-on experience with Lego mindstorm. Rescue the beautiful princess. Meeting at the main entrance of the faculty of Mechanical, Maritime and Material Engineering. Join the lab tour to see all kinds of robots at the TU Delft: Robots that walk, robots that run, robots that see, robots that express emotions, robots that grasp, robots that play football. See http:// ch.tudelft.nl for more information. Gezelschap Leeghwater 22.00-4.00 uur – Vanavond vindt het Kaal of Kaalfeest van het Gezelschap Leeghwater plaats in OJV De Koornbeurs. Kaarten zijn verkrijgbaar op het kantoor van Leeghwater voor 3 euro, of voor 5 euro aan de deur.

Vrijdag 10 juni Zomerfestival Vandaag vindt het zomerfestival van de TU Delft plaats op

Diverse

het terrain van Sport & Cultuur aan de Mekelweg. Vanaf 16.00 uur heb je een kaartje nodig om het festivalterrein te betreden. Kaarten zijn verkrijgbaar bij de balies van de Unit Sport & Cultuur en de TU Delft Library. Zie http://zomerfestival.tudelft.nl voor meer informatie. Wetenschapsagenda • 10.00 uur – Aspects of Complexity in Design for Sustainability. Promotie van ir. M.J.T. Schroijen. Promotor: prof.dr.ir. M.J.L. van Tooren. • 12.30 uur – Subcellular trafficking of mycobacteria: implications for virulence and immunogenicity. Promotie van D.A.E. Houben, MSc. Promotor: prof.dr. P.J. Peters. • 15.00 uur - Balanceren tussen uitvoering en bewuste afwijking van beleid. De implementatie van strategisch voorraadbeleid door woningcorporaties. Promotie van drs. R. Dankert. Promotoren: prof.dr.ir. H. Visscher en prof.dr.or. V.H. Gruis. Gay Delftians 22.00-2.00 hrs - Are you a gay expat or international living in Delft? Then come spend an evening with the Gay Delftians! Meet other internationals and locals in a relaxed, open

atmosphere the second Friday of every month. Location: DWH, Lange Geer 22, Delft.

Zondag 12 juni International Student Church 11.30 hrs - Celebrating the resurrection. Students of all denominations are invited to our ecumenical
service every Sunday at Raamstraat 78, followed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reverend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.

Dinsdag 14 juni Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Role-based support in intensive care nursing: a designer's perspective. Promotie van ir. M. Melles. Promotor: prof.dr. H. de Ridder. • 12.30 uur - Polyhydroxyalkanoates production by bacterial enrichments. Promotie van Y. Jiang, MSc. Promotor: prof.dr.dr.h.c.ir. M.C.M. van Loosdreacht. • 15.00 uur - Biological Drinking Water Treatment of Anaerobic Groundwater in Trickling Filters. Promotie van ir. W.W.J.M. de Vet. Promotoren: prof.dr.dr.h.c.ir.

Rotterdam

> Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede

Guido Gezellelaan, Delft

H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fax 010-451 53 80 E-mail:[email protected] www.linkmagazine.nl

Guido Gezellelaan 1 t/m 80

ning: Kijkwo Gezelle Guido laan 35

> Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de Vries Tel. 071-523 6151 Fax 071-523 2138 E-mail [email protected] > Copyright Delta

Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze.

Open Huis

zaterdag 18 juni

- uitstekende bereikbaarheid, goede voorzieningen - nog enkele 4- en 5-kamerappartementen, van per direct beschikbaar - luxe keuken v.z.v. inbouwapparatuur* - luxe badkamer* - balkon op het westen - voldoende parkeergelegenheid in de nabije omgeving

11.00 - 13.00 uur

vanaf

€ 750,- p.m.

* indien u voor een gerenoveerde woning kiest

Kijk voor meer informatie op: Voor advertenties bel met:

H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC evers_2x70_zw-w 14-05-2004 Capelle aan den IJssel

T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80 vertenties bel met: E [email protected]

itgevers 101

aan den IJsel

451 55 10 451 53 80 Neem contact op met Hennie de Ruyter of Mireille van Ginkel voor nadere informatie. @henjuitgevers.nl

ntact op met Hennie de Ruyter of eille van Ginkel voor nadere informatie

14:02

Wetenschapsagenda • 10.00 uur – High Temperature thermodynamic studies on the Transuranium Oxides and their Solid Solutions. Promotie van P. Gotcu, MSc. Promotor: prof.dr. H.T. Wolterbeek. • 12.30 uur - Measuring and explaining neighbourhood success; a behavioural economic approach. Promotie van C.C.M. Adriaanse. Promotor: prof.dr. P.J. Boelhouwer. • 15.00 uur - Bicycle use for commuting. Promotie van drs. E. Heinen. Promotor: prof.dr. G.P. van Wee.

Donderdag 16 juni Wetenschapsagenda • 10.00 uur - Simulations of Energy Transitions. Promotie van E.J.L. Chappin, MSc. Promotor: prof.dr.ir. M.P.C. Weijnen. • 12.30 uur - The effect of aging on molding compound properties - aging characterization of molding compunds and its modeling. Promotie van ir. J. de Vreugd. Promotor: prof.dr.ir. L.J. Ernst.

Pagina 1

010 - 266 00 00

Students International Student Chaplaincy Looking for a home away from home, trying to make new friends, interested in intercultural and interfaith activities, needing some inner peace, searching for more than academic challenges? Check the website of the International Student Chaplaincy, www. iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer.

> ISSN 0169-698x

> Advertenties

Woensdag 15 juni

• 15.00 uur - K-Loops: Loop Transformations for Reconfigurable Architectures. Promotie van O.S. Dragomir, Master. Promotor: prof.dr.ir. H.J. Sips.

Vrijdag 17 juni IO Festival 21.00-4.00 uur – Vanavond vindt het IO Festival ‘Schijn Bedriegt’ plaats op de faculteit Industrieel Ontwerpen. Zie www.iofestival.com voor meer informatie.

Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft. nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekelweg 5, Delft.

huurwoningen Announcements

in omgeving

> Oplage 12.000

M.C.M. van Loosdrecht en prof.dr.ir. L.C. Rietveld.

010 - 433 57 10

Student and Career Support The student psychologists and the central student and careers counselors are located at Jaffalaan 9A. There is some English career information and a vacancy wall in the information centre. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at

the Front Office or by phone: 015-2788004. For an initial appointment with one of the student psychologists you should first come to one of the open office hours: every day from 11.30-12.30 hrs. The open office hours of the Student counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 hrs and the Career counselors are on Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. More information on www.studentandcareersupport.tudelft.nl or http:// careercentre.tudelft.nl. International Office The International Office, Jaffalaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enquiries can be made by email: [email protected] or by phone: 015-2788012.

Minimaatjes Gezocht: mentoren en sleepinn huizen voor de OWee! De ontvangstweek (OWee) die gehouden wordt van 22 t/m 25 augustus zoekt nog mentoren en sleep-inn huizen voor tijdens de OWee. Heb jij interesse? Meld je dan nu aan op onze website: www.owee.nl. Ook om je studentenhuis aan te melden als sleep-inn locatie kun je op deze website terecht. Stichting Delftse Natuurwacht zoekt vrijwilligers voor het begeleiden van activiteiten met kinderen van 8-14 jaar. www.natuurwacht.nl, 015-

2783086 of j.f.m.molenbroek@ tudelft.nl. AC-HOP de vakbond voor Universiteitspersoneel. Voor informatie kijk dan op www. AC-HOP.nl. Spelregels minimaatjes. Minimaatjes zijn niet toegankelijk voor het bedrijfsleven. Voor commerciële aanbiedingen en advertenties: H&J Uitgevers (adres in colofon). Minimaatjes zijn maximaal 200 tekens lang. Inleveren vóór vrijdag 14.00 uur via e-mailadres [email protected].

DELTA. 18 09-06-2011

mededelingen/opinie

15

Aankondigingen Algemeen Schrijfwedstrijd ‘Religie: weg van het midden?’ Gaat het in de religie om een leven in balans, het bewandelen van ‘de weg van het midden’ of moeten we juist het radicale pad kiezen? Dat is het onderwerp van de VolZin-opinieprijs 2011. De schrijfwedstrijd staat open voor alle leeftijden. Schrijf een persoonlijk getoonzet essay of betoog van maximaal 1700 woorden. Inzending kan tot 1 juli, via e-mail aan: [email protected], in Word, o.v.v ‘opinie-prijs’ en personalia. Inzenders dingen mee naar een eerste, tweede en derde prijs van 1000, 500 en 300 euro en publicatie in VolZin.

ontwikkelen in Australië. De inschrijving sluit op 30 juni. Zie www.study-in-australia. org/netherlands/scholarships/ voor meer informatie.

London Banking Tour De Financiele Studievereniging Amsterdam zal in september wederom naar London gaan om een aantal grote banken te bezoeken met 24 ambitieuze studenten. Je kunt je nu inschrijven op www.londonbankingtour.nl.

Scriptiewedstrijd De Stichting Nederland-Sri Lanka (Ceylon)* schrijft een scriptiewedstrijd uit onder bachelor en master studenten aan Nederlandse universiteiten en hogescholen. De prijs bedraagt euro 500. In een bijzonder geval zal de Stichting een aanmoedigingsprijs van euro 250 euro uitkeren. Onderwerp van de wedstrijd is Sri Lanka in de breedste zin van het woord. De scripties dienen voltooid te zijn in de periode 1 januari 2010 tot 1 september 2011. Ze moeten vergezeld gaan van een beoordeling door de begeleidende docent(en). Tevens dient een Engelstalige summary worden bijgevoegd. Scripties dienen uiterlijk 15 september te zijn ingeleverd bij: Dr. J. van Goor, Koppellaan 15, 3721 PD Bilthoven. De uitslag wordt bekend gemaakt na 1 november 2011. Over de uitslag is geen correspondentie mogelijk.

Endeavour Awards De Endeavour Awards biedt studenten de mogelijkheid om te studeren, onderzoek te doen en zich professioneel te

Student and Career Support Student and Career Support is een onderdeel van de dienst Onderwijs en Studentenzaken. Het omvat de diensten van de

Studenten

opinie studentendecanen, de studentenpsychologen, en het Career Centre met studiekeuzeadviseurs en loopbaanadviseurs en het informatiecentrum. Het informatiecentrum in de hal op de begane grond is geopend op werkdagen van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over onder andere WO- en HBOopleidingen, arbeidsmarkt, studie- en beroepskeuze, buitenlandse studies, en promoveren. Ook is er een vacaturewand. Bij de balie of telefonisch kun je afspraken maken met een van de medewerkers. Voor de studentenpsychologen geldt dat het eerste contact loopt via het inloopspreekuur dagelijks van 11.30-12.30 uur. De studentendecanen houden een inloopspreekuur op dinsdag van 11.30-12.30 uur, de loopbaanadviseurs en de studiekeuzeadviseur houden een inloopspreekuur op dinsdag en donderdag van 11.30-12.30 uur. Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ingang Mekelweg); tel. 0152788004. E-mail: [email protected]; [email protected]; [email protected]. Website: www.studentandcareersupport.tudelft.nl; http:// careercentre.tudelft.nl. Online huurprijs check Is jouw huurprijs redelijk?

Check www.huurcommissie. nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder. International Office Het International Office, Jaffalaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via [email protected] of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken. Studium Generale Het bureau Studium Generale, Jaffalaan 5, is van maandag t/m donderdag geopend van 9.00–17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via [email protected] of telefonisch een afspraak maken via 015-2783258.

Delta Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft. nl. Bijdragen dienen zo beknopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Voor jou maar even Voor mij een heel leven

De soap van de bezoldiging Collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg heeft in 2010 waarschijnlijk wéér meer verdiend dan de Balkenendenorm, vermoedt LST-student en SP-lid Geert Roekaerts. Hij kijkt al uit naar de krantenkoppen en de onverschilligheid van het TU-bestuur. GEERT ROEKAERTS Bij het begin van collegejaar 2010/2011 kwam naar buiten dat de voorzitter van het bestuur van de TU Delft, Dirk Jan van den Berg, meer dan Balkenende had verdiend. ‘TU bestuur negeert Balkenendenorm’ klonk het in een lokale Delftse krant. En dat terwijl er in 2007 was afgesproken met minister Plasterk dat de nieuwe collegevoorzitter niet boven deze norm zou verdienen, nadat deze had gedreigd de gehele raad van toezicht te schorsen. Het moge duidelijk zijn dat de raad van toezicht niet onder de indruk was. ‘TU Delft gekort vanwege topsalaris bestuurder’ las ik een maandje later in een landelijke krant. Na Kamervragen van de SP ondernam de nieuwe staatssecretaris van onderwijs Halbe Zijlstra actie. Hij vorderde 19 duizend euro terug van de universiteit, precies het bedrag wat de voorzitter van bestuur teveel betaald had gekregen. “Ik ben niet overtuigd van nut en noodzaak van de salarisverhoging die in 2009 is doorgevoerd. Deze verhoging is juist in deze tijd maatschappelijk niet goed uit te leggen”, zo onderbouwde Zijlstra zijn beslissing. Probleem opgelost zou je denken. Een paar maanden later lees ik echter

Bloed geven. Minder kun je niet doen.

in Delta: ‘TU Delft: de volksvertegenwoordiging negeren is arrogant’. De universiteit blijkt opgedraaid te zijn voor de 19 duizend euro. Van den Berg blijft vrolijk grootverdienen en weigert het geld terug te storten. 19 duizend euro op een begroting van 558 miljoen, waarom al deze commotie zou je kunnen denken? Het klopt dat het kwantitatief niet zoveel geld is, maar wie denkt dat de kosten bij 19 duizend euro blijven, komt bedrogen uit. Natuurlijk moet dat geld terugbetaald worden aan het Rijk, maar dat is niet wat ik bedoel. Er is maar weinig dat zoveel politiek draagvlak creëert als een topbestuurder die loonsverhoging krijgt in tijden van bezuinigingen. Het college van bestuur kan op geen efficiëntere manier van de TU een bezuinigingsdoelwit maken. Stel dat ik naar een reclamebureau zou gaan met 19 duizend euro en ik zou een negatieve campagne willen beginnen tegen de TU, dan zou ik lang niet zoveel schade kunnen berokkenen. En waarvoor doen we dit? Zodat één man een keertje extra op skivakantie kan, in een auto kan rijden met meer extra’s of een boot kan kopen? De studenten, onderzoekers en medewerkers komen er maar slecht af in deze deal. Maar dit was toch allemaal vorig jaar? Het is nu toch over? Waarom praten we hier nog over? Nou, het grappige is dat onze grote leider in 2010 met grote waarschijnlijkheid ook meer heeft verdiend dan de Balkenendenorm. Deze zomer komt zoals gebruikelijk het jaarverslag uit en dan kunnen we weer van start: Kamervragen, verontwaardiging en onverschilligheid van het bestuur. Ik kijk al uit naar de krantenkoppen! Geert Roekaerts, student life science & technology en Rood-lid( jong in de SP).

brieven

Wubbo Op 23 mei kwam ik terug van een weekje vakantie en sloeg Delta 16 open. Op pagina 3 verslikte ik me gigantisch in het bericht van Wubbo Ockels. Tegenwoordig ben je al snel BN’er en inderdaad hij is, samen met Andre Kuipers, in de ruimte geweest. Maar om nu na - hoe lang is het al niet geleden - tig jaar nog zulk prima donna gedrag te vertonen is werkelijk beneden alle peil. Er wordt tegenwoordig door BN’ers veel getwitterd en helaas krijgen veel domme opmerkingen veel meer aandacht dan ze verdienen.

Bel 0800 - BLOEDBANK of kijk op www.sanquin.nl Bloed is leven

Ik wilde dit interview met daarin uitspraken over de sfeer op de TU Delft onder diezelfde domme opmerkingen plaatsen. Wubbo, je wordt vaak genoemd als uithangbord voor de TU Delft. Er zijn plenty hoogleraren die je wetenschappelijk voorbij streven. Je laten voorstaan op BN’er zijn, je moet je schamen. Dineke Heersma, afdelingssecretaris bij de afdeling biomechanical engineering (3mE).

DELTA. 18 09-06-2011

lifestyle

16

tekentafeltalenten

Pleister voor het zagen Geen idee wat je moet geven voor vaderdag dit jaar? De Perfect Aid van IO’er Jesper Minjon is hét perfecte cadeau. Jammer dat hij niet op grote schaal gemaakt wordt.

Front office Bart Kouwenhoven (60) werkt al achttien jaar bij de TU. Begonnen als hulpconciërge bij technische aardwetenschappen en geodesie, werkt hij nu al drie jaar op de postkamer in de TU Library. Hij werkt 32 uur in de week, via Combiwerk. Naast het uitzoeken van poststukken en pakketten wijst hij leveranciers de weg, vervangt hij kapotte verlichting, en doet hij allerlei andere klusjes. De hoeveelheid post neemt de laatste tijd af; er gaat steeds meer digitaal. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

rutger woolthuis

Poetsen “Ah, Delft.” Mijn gesprekspartner haalt zich eerst het liefelijke oude stadje aan de Schie voor de geest, maar al snel verschijnen in zijn gedachten bierdrinkende, studentikoze jongens. Aarzelend doorbreekt hij de stilte: “Dat is toch die mannenstad?” “Nee hoor”, antwoord ik meteen, “ik woon met drie vrouwen in één huis.” De man begint zich af te vragen waarom hij in godsnaam een gesprek met mij is begonnen en niet met één van die honderd anderen op dit feest voor verre vrienden en achterneven. Voordat hij overschakelt naar de bezuiniging op het studentenleven, lijkt hij te wachten tot ik eraan toevoeg dat er ook nog dertien mannen wonen. Maar het is geen grap, ik ben de enige man in huis. Nu zou je zeggen dat vrouwen graag de zwabber pakken om eens per week de boel grondig te reinigen. Maar mijn huisgenoten blijken niet veel vreugde te beleven aan het boenen van de keuken en de badkamer. Aangezien ik graag in een schone omgeving mijn eten bereid, maar toch ook geen zin heb om elk gevallen broodkruimeltje en elk uit

de pan gelanceerd sprietje taugé na gebruik van het fornuis tussen de roosters vandaan te vissen, pakken we zo nu en dan gezamenlijk de schuursponsjes en vaatdoekjes en gaan we schuurmiddel spuitend de gehele ruimte te lijf. Na vier maanden was het vanochtend weer oorlog. Nu lijkt dat een lang interbellum, maar mijn huisgenootjes en ik hebben dan ook een ‘beter voorkomen dan genezen’ tactiek. Zo wast zij al haar gebruikte borden, bestek en bakjes onmiddellijk na gebruik af. Mijn inzet is groots en heroïsch: ik plas zittend. Mijn mannelijkheid compenseer ik door elders prachtige fonteinen te produceren. Zoals manschappen in vrede vergeten hoe te schieten, zo vergeten wij de routine van de schoonmaak. We begonnen dan ook wat onwennig onze handen vies te maken aan de vastgekoekte laag stof. Ik ben zeker wel een doener, maar niet als ik aan het denken ben. Eenmaal uitgedacht ging de strijd voorspoedig.

Klussen, daar komen ongelukken van. Zeker als het gaat om werken met elektrische apparaten. Met die gedachte in het achterhoofd én de vraag van Perfect Pro om iets te ontwerpen dat het werken op de bouw verlicht, ging Jesper Minjon (27) aan de slag met zijn bachelor-eindontwerp. “Een ondersteunend product voor de vakman moest het worden, maar geen gereedschap”, vertelt Minjon. “Het bedrijf produceert al bouwradio’s: extra luid en robuust.” De student besloot zich te richten op zzp’ers in de bouw. “Die werken vaak bij particulieren thuis, soms op wel drie verschillende adressen per dag. Hoe sneller ze hun spullen kunnen installeren en opruimen, hoe meer tijdwinst ze behalen – wat natuurlijk weer geld oplevert. Bij die particulieren zijn ze vaak met meer apparaten tegelijk bezig: ze moeten boren, zagen, willen muziek luisteren…” Dat hij ‘iets moest’ met een haspel, was voor Minjon dan ook al snel duidelijk. Een bouwhaspel is vijftig meter lang – béétje overdreven voor gebruik binnenshuis. De haspel voor Perfect Pro moest dus compacter en multifunctioneel worden. Minjon maakte het snoer korter en bouwde twee stekkerdozen in: één om op vijf meter van het stopcontact te gebruiken, en één extra uitneembare voor weer een stukje verderop. Praktisch, want makkelijk te vervoeren en supersnel weer op te rollen, maar nog net niet genoeg. ‘Wat gaat er nou het meest kapot in de bouw?’, vroegen zijn begeleiders zich af. Dat bleken niet alleen spullen; maar vooral ook mensen. Heikel puntje. “Want de gemiddelde zzp’er belt niet aan op zijn klusadres met zijn gereedschapskist in zijn ene hand, en een ehbo-doos in de andere. De klanten zien hem al aankomen: ‘O jee, straks zit het bloed aan de muren’.” Dus wat doet de gemiddelde professionele klusser als hij zijn vinger eraf zaagt? “Die loopt ‘even’ naar zijn bus, waar hij meestal wel ergens een verbanddoosje heeft liggen”, lacht Minjon. Inkoppertje dat ín de haspel een ehbo-doos moest komen. “Discreet weggewerkt, maar altijd bij de hand. Als er nu een ongeluk gebeurt, hoeft de klusser alleen maar het snoer naar zijn haspel (ondertussen Perfect Aid gedoopt) te volgen om zich te verbinden.” Fantastisch, een perfect concept, oordeelde Perfect Pro. Beetje jammer alleen van het automatische opwindmechanisme dat hij had gebruikt, want dat gaat waarschijnlijk snel stuk. “Met een ‘handslinger’ zou mijn Perfect Aid robuuster worden.” Toch is Minjon niet van plan dat aan te passen. Hij kreeg er al een 8 voor. Maar bovenal druist zo’n slinger in tegen zijn principes. “Bij IO moet je innovatief zijn, niet bang zijn om iets nieuws toe te passen.” Overigens zou de Perfect Aid wel robuust genoeg zijn voor de particuliere markt, opperde ‘zijn’ bedrijf. “Daar wordt hij minder intensief gebruikt, en hobbyisten zijn nu eenmaal zuiniger op hun spullen.” De student wil zich er vooralsnog niet mee bezig houden. Bij die nieuwe boor voor vaderdag mag voorlopig dus een handzaam, apart verbandsetje. (JH)

De Perfect Aid van Jesper Minjon anticipeert handig en discreet op klusongelukken. (Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

kriep