Instructie verzuimverlof en re-integratie
Instructiebrochure voor medewerkers Versie 1.0, januari 2012
Inhoud Regelgeving rond verzuimverlof en re-integratie3 Inleiding Visie op verzuim Verzuimverlof aanvragen Uitgangspunten
3 4 5 5
Taken en rollen van betrokkenen bij verzuim. De verzuimconsulent De bedrijfsarts De personeelsadviseur Arbeidsgezondheidskundig spreekuur Gedragscode bij verzuimverlof Recht op loondoorbetaling en de voorwaarden De oproepkracht en loondoorbetaling Uitkering op grond van de ziektewet Opbouw vakantie-uren tijdens ziekte Ziek zijn en vakantie opnemen Ziek worden tijdens vakantie Je bent het niet eens met het oordeel van je werkgever De vertrouwenspersoon en het Arbo-klachtrecht Bejegening
7 8 8 7 9 9 10 11 11 12 12 12 12 13 13
Aanvullende informatie
14
Verrichten van werkzaamheden elders Instructies in geval van diarree en infectieuze huidziekten Subsidies en stimuleringsmaatregelen Bereikbaarheid instanties / functionarissen
2
14 14 14 15
Regelgeving rond verzuimverlof en re-integratie Inleiding Het uitgangspunt voor velen van ons is dat iedere medewerker graag wil werken en thuisblijft als hij zich niet goed voelt, omdat dit de beste oplossing lijkt te zijn. Als ik ziek was, werd ik door mijn moeder erg verwend. Dus associatie bij ziek zijn is gezelligheid en lekker uitrusten; een positieve emotie. Dit geldt voor veel mensen, waarbij men zich er niet van bewust is dat hiermee een probleem op de werkvloer kan ontstaan, want het werk moet gedaan worden met één minder. Door op de keuze van de medewerker om thuis te blijven positief in te gaan en hem vertellen dat hij gemist wordt, ontstaat er een positief contact. Dat biedt vervolgens de mogelijkheid om samen met de medewerker na te denken over hoe het probleem van zijn afwezigheid is op te lossen. De grondgedachte voor het nieuwe verzuimbeleid is dat niet de beperking (het ziek zijn) het gespreksonderwerp voor verzuimmanagement is. Daarvoor in de plaats gaan we met elkaar in gesprek over de mobiliteit in relatie tot de klachten en daarmee aanwezigheid op de werkvloer. De gedachte daar achter is om gezamenlijk te komen tot succesmomenten. Er zijn vaak mogelijkheden om, ondanks het ziek zijn, actief bij het werk betrokken te blijven. De ervaring leert dat medewerkers die zelf actief betrokken zijn bij het oplossen van de situatie, heel goed in staat zijn zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de succesmomenten. Preventiebeleid is gericht op gezondheid en welzijnsbeleving van medewerkers (arbobeleid). De uitdaging ligt erin dat werkgever en medewerker zich beiden proactief opstellen, zodat de nadruk komt te liggen op “gezondheid” en “je goed voelen.”
3
Mogelijke acties die genomen kunnen worden zijn: Bevorderen van ontwikkeling van medewerkers; Verbeteren van de fysieke arbeidsomstandigheden; Gebruik maken van til- en hulpmiddelen en van training on the Job; Regelmatig onderzoek naar de arbeidsrisico’s en medewerkertevredenheid; Gebruik maken van (externe) deskundigen (vertrouwenspersoon en begeleiding); Samen werken aan een prettige en collegiale sfeer. De Wet Verbetering Poortwachter van 29 november 2001 verplicht zowel de werkgever als de medewerker tot inspanningen voor re-integratie. Niet alleen de werkgever, maar ook de medewerker die verzuimverlof heeft aangevraagd. Deze brochure is er om je te informeren over afspraken rond verzuimverlof. In de werkinstructie “Verzuimverlof en reintegratie” op Intranet vind je alle informatie over de verplichtingen die de Wet Verbetering Poortwachter met zich mee brengt. Voor nadere informatie en hulp kun je terecht bij jouw leidinggevende of bij één van de adviseurs van de afdeling PO&O.
Visie op verzuim Helaas kan verzuimverlof niet altijd worden voorkomen. Dan is het voor leidinggevende en medewerker belangrijk dat er duidelijke afspraken zijn. Hierbij is het uitgangspunt dat de medewerker zelf verantwoordelijkheid draagt om gezond te blijven en bij ziekte er alles aan doet om snel weer zo gezond mogelijk te worden. Dit vraagt om een actieve houding en het nemen van initiatieven.
4
Verzuimverlof aanvragen Wanneer je klachten hebt en niet naar je werk kunt komen, neem je voor aanvang van de dienst of werkdag contact op met de leidinggevende of diens vervanger. Als de leidinggevende niet aanwezig of bereikbaar is, neem je later op de dag nog een keer contact op om verzuimverlof aan te vragen. Als je dan nog geen contact krijgt met je leidinggevende, neemt deze contact op met jou over je arbeidsgeschiktheid en geeft aan of jou verzuimverlof wordt toegekend. Criterium hierbij is: de werkgever gaat uit van arbeidsbetrokkenheid en van wat je wel kunt. Je wordt ook geacht om dat dan ook te gaan doen. Je blijft alleen thuis als dit noodzakelijk is voor het herstel. In de eerste week van het verzuimverlof, ontvang je van PO&O een eigen verklaring over belastbaarheid (EVOB) die je in moet vullen. Samen met je leidinggevende stel je een werkhervattingsplan op waarin wordt vastgelegd welke werkzaamheden en of activiteiten je gaat uitvoeren. Dit is een verplichting vanuit de Wet verbetering Poortwachter) Zie voor meer informatie de “werkinstructie verzuimverlof en reintegratie” op Intranet. Als je afwezigheid niet als verzuimverlof wordt aangemerkt dan wordt er na overleg met jou vakantieverlof afgeschreven. Ben je het er niet mee eens, dan kan het oordeel van de verzuimconsulent worden gevraagd.
Uitgangspunten
De hiervoor beschreven procedure is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:
Als de aard van de ziekte het toelaat zal je gewoon op het werk moeten verschijnen en verricht je vervangende arbeid;
5
Wanneer er sprake is van verzuim dat gerelateerd is aan een arbeidsconflict, de werkomstandigheden of werkrelaties, dan wordt door jou en de leidinggevende zo snel mogelijk een oplossing gezocht. Een conflict of meningsverschil is geen reden voor verzuimverlof. Dit geldt ook voor privé omstandigheden zoals zieke kinderen, etc. Er zijn voor dit doel andere verlofvormen beschikbaar. Zie voor meer informatie de “vormen van verlof” op Intranet.
Alle verantwoordelijke personen gaan vertrouwelijk om met de informatie rondom ziekte en verzuimverlof. De informatie wordt alleen gebruikt voor verzuimbegeleiding en blijft beperkt tot diegene die bij de begeleiding een rol spelen;
Je bent verplicht om mee te werken aan je re-integratie. Werk je niet mee dan kan de werkgever de loondoorbetaling stopzetten;
Je leidinggevende legt de gemaakte afspraken schriftelijk vast in een werkhervattingsplan. Deze afspraken zijn bestemd voor het re-integratiedossier (verplichting op grond van de Wet Poortwachter). Alle stukken rondom het re-integratiedossier worden bewaard in het (digitale) personeelsdossier. De inhoud van de rapportage voldoet aan de voorschriften van de Wet Verbetering Poortwachter.
Een bijzonder overleg is het Persoonlijk Verzuim Overleg (PVO). Dit overleg wordt meestal in overleg van leidinggevende en medewerker aangevraagd. Dit is in de vorm van een driegesprek tussen betrokken medewerker, leidinggevende en de verzuimconsulent. Het is een “vraag- gestuurd” overleg. Zonder vraag vooraf aan de verzuimconsulent vindt geen overleg plaats. Als je wordt uitgenodigd dan ben je verplicht te komen. De inhoud van de rapportage van de verzuimconsulten voldoet aan de voorschriften van de Wet Verbetering Poortwachter.
6
Bij de derde aanvraag verzuimverlof binnen een jaar zal de leidinggevende met je in gesprek gaan, om samen een verklaring te zoeken hoe het komt dat er veelvuldig wordt verzuimd en meedenken/adviseren wat er preventief kan worden gedaan om herhaling te voorkomen. Hiervan wordt een verslag gemaakt.
Taken en rollen van betrokkenen bij verzuim. De taken en rollen voor betrokkenen bij verzuimmanagement die in dit hoofdstuk zijn weergeven zijn ontleend aan het fasen model van de ARBO Unie (zie voor een schematisch overzicht Intranet). Bij verzuim ligt de verantwoordelijkheid bij zowel de medewerker als de leidinggevende. Beiden moeten samenwerken aan re-integratie. Bij twijfel over de ziekte en bij vragen over belastbaarheid en mogelijkheden om te werken in relatie tot de klacht kan de leidinggevende de personeelsadviseur of de verzuimconsulent inschakelen.
De personeelsadviseur De personeelsadviseur adviseert en begeleidt de medewerker en leidinggevende bij re-integratie in eigen of in ander werk. De personeelsadviseur controleert, signaleert en adviseert gevraagd en ongevraagd aan de leidinggevende met betrekking tot de uitvoering van de Wet Poortwachter, de Wet loondoorbetaling bij ziekte (WULBZ), de Wet Gedeeltelijke Arbeidsgehandicapten (WGA en WIA) en draagt zorg voor de uitvoering van de CAO- artikelen (hoofdstuk 8).
7
De verzuimconsulent De verzuimconsulent werkt als zelfstandige en adviseert de leidinggevende en medewerker over de belastbaarheid van de medewerker. Hij stimuleert de medewerker om de weg terug naar de werkplek te vinden door advies uit te brengen over aanpassingen op de werkplek en over heren omscholing. Hij adviseert over de stappen die nodig zijn om de medewerker zo snel mogelijk aan het werk te helpen (re-integreren) en wat gaat dat kosten. Eventueel wordt een arbeidsdeskundige oordeel gevraagd of de medewerker met zijn beperkingen zijn eigen werkzaamheden nog wel kan verrichten. De inhoud van de rapportage van de verzuimconsulten voldoet aan de voorschriften van de Wet Verbetering Poortwachter.
De bedrijfsarts De bedrijfsarts werkt als zelfstandige en adviseert bij bijzondere vragen, bijvoorbeeld over werken met psychische klachten, werken tijdens zwangerschap of werken met een handicap of chronische aandoening. De bedrijfsarts beoordeelt de medewerker op mobiliteit en belastbaarheid in relatie tot de klachten en rapporteert hierover m.b.v. een Functie Mogelijkheden Lijst (FML). De bedrijfsarts of verzuimconsulent stelt bij verzuimverlof langer dan 6 weken een probleemanalyse op met een inschatting wanneer de problemen zijn opgelost en de mobiliteit verbetert. De bedrijfsarts signaleert slechte arbeidsomstandigheden en kaart deze ook bij de werkgever aan. De bedrijfsarts is gespecialiseerd in het voorkomen van beroepsziekten en gezondheidsklachten door het werk. De bedrijfsarts kan, met toestemming van de medewerker, medische informatie opvragen bij andere hulpverleners zoals huisartsen, medisch specialisten, psycholoog en paramedici zoals fysiotherapeut, etc.
8
De inhoud van de rapportage van de bedrijfsarts voldoet aan de voorschriften van de Wet Verbetering Poortwachter en aan de richtlijnen van de bedrijfsartsgeneeskunde. De bedrijfsarts werkt nauw samen met de verzuimconsulent. Arbeidsgezondheidskundig spreekuur Als je vragen hebt over werken bij ziekte dan kun je een gesprek aanvragen met de verzuimconsulent. Voor bijzondere vragen kan de bedrijfsarts advies gevraagd worden. Zo’n gesprek kan ook preventief worden aangevraagd, dus als er nog geen sprake is van verzuim. Je moet dan wel aangeven of je een gesprek met de verzuimconsulent of met de bedrijfsarts wilt. Je kunt vooraf een vraag voorleggen aan de betreffende functionaris. Je kunt een dergelijk gesprek aanvragen via de personeelsadviseur van jouw bedrijfsonderdeel. Van dit gesprek houdt de bedrijfsarts vertrouwelijke rapportage bij. Gedragscode bij verzuimverlof Je gaat in overleg met je leidinggevende over je verzuimnoodzaak; Je leidinggevende beslist of verzuimverlof wordt toegekend; Je bent tijdens je verzuimverlof (telefonisch) bereikbaar; als dit niet mogelijk is, dan meld jij dit. Van beide partijen wordt dezelfde initiatieven verwacht ten aanzien van het onderhouden van contact; tenzij dit door de aard van de ziekte niet mogelijk is; Blijf actief in gesprek met je leidinggevende over het verzuim, je mogelijkheden en herstel. Tussen jou en je leidinggevende worden afspraken gemaakt. Alle andere betrokkenen o.a. de arbo-arts en reintegratieadviseur kunnen de leidinggevende en de medewerker adviseren.
9
Recht op loondoorbetaling en de voorwaarden Volgens de Wet Uitbreiding Loondoorbetalingplicht bij Ziekte (WULBZ) heeft iedereen die ziek is gedurende 104 weken recht op loondoorbetaling door de werkgever tot een maximum van 170%. In de huidige CAO-afspraken voor Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg (CAO- VVT) is vastgelegd dat Norschoten volledig loon doorbetaalt bij ziekte gedurende het eerste ziektejaar, dus 100%. In het tweede jaar wordt op grond van de WULBZ, 70% van het loon uitbetaald. De werkgever kan de doorbetaling van het loon bij ziekteverlof op grond van artikel 7:629 lid 3 en lid 6 Burgerlijk Wetboek verlagen (zie ook CAO art. 8.1.5) als blijkt dat de medewerker de verplichtingen die de werkgever, op grond van de wet en/of eigen regeling, aan de zieke werknemer stelt, niet is nagekomen. Dit kan zijn als: je weigert mee te werken aan werkhervatting; je niet structureel contact houdt met je leidinggevende; je niet houdt aan de beschreven instructie (hiermee wordt deze instructie bedoeld) over de ziekmelding. Niet naleven van de voorschriften kunnen in het uiterste geval reden zijn voor ontslag. wanneer de ziekte het gevolg is van een gezondheidsprobleem dat je verzweeg tijdens je sollicitatie. Je doet er dan ook goed aan informatie te verstrekken over een gezondheidsprobleem waarvan je redelijkerwijs kunt voorzien dat het tot problemen kan leiden die gerelateerd zijn aan je functie ongeschikt zijn voor de uitoefening van die functie; wanneer naar het oordeel van de bedrijfsarts vaststaat dat genezing door jouw eigen toedoen wordt belemmerd of vertraagd; wanneer je passende arbeid ongegrond weigert; wanneer je je niet houdt aan de schriftelijk, conform de Wet Verbetering Poortwachter, vastgelegde en voor gezien getekende afspraken met de leidinggevende, de verzuimconsulent of bedrijfsarts. 10
De oproepkracht en loondoorbetaling Wanneer je werkzaam bent als oproepkracht en je wordt ziek tijdens de oproepperiode, dan heb je recht op loondoorbetaling over de afgesproken werkuren en/of- dagen. De medewerker die de werkafspraak niet kan nakomen wegens ziekte heeft voor de afgesproken uren recht op salaris. In de overige situaties heb je in principe geen recht op loondoorbetaling door Norschoten. Je moet dan een beroep doen op de Ziektewet, die ook door het Uitvoeringinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV) wordt uitgevoerd (Voor adresgegevens zie laatste pagina in deze brochure).
Uitkering op grond van de ziektewet In principe heeft iedere medewerker met een arbeidsovereenkomst voor vaste uren recht op loondoorbetaling. Als de arbeidsovereenkomst tijdens de ziekteperiode eindigt, of als je om andere redenen geen recht hebt op loondoorbetaling, geldt de Ziektewet als vangnetvoorziening. Daarbij wordt uitgegaan van het loon dat de medewerker in de laatste dertien weken gemiddeld per dag heeft verdiend. De volgende groepen medewerkers hebben in principe recht op een uitkering volgens de Ziektewet: Vrouwen van wie door de UWV is vastgesteld dat de ziekte verband houdt met de zwangerschap; Medewerkers met een tijdelijk dienstverband die na afloop van de contractduur nog ziek zijn; Mensen met een WW-uitkering die ziek worden; Oproepkrachten, uitzendkrachten; Arbeidsgehandicapten in de zin van de Wet werk en Inkomen Arbeidsvermogen (WIA); Zij die arbeidsongeschikt worden als gevolg van orgaandonatie.
11
Als je ziek bent en geen loondoorbetaling van Norschoten krijgt en je wilt een Ziektewetuitkering aanvragen of je wilt meer informatie over de ziektewetuitkering, dan kun je hiervoor contact opnemen met het UWV. Zie voor adresgegevens de laatste pagina in deze brochure Opbouw vakantie-uren tijdens ziekte Met ingang van 1 januari 2012 bestaat het vakantieverlof uit een deel basisvakantieverlof van 144 uur per jaar en een bovenwettelijk deel van 80 uren op fulltime basis. Als een medewerker ziek is, wordt er ook (vakantie)verlof opgebouwd. Dit geldt voor wettelijke verlofuren. Voor bovenwettelijke verlofuren geldt dat er opbouw plaatsvindt over de laatste zes maanden van arbeidsongeschiktheid. Ziek zijn en vakantie opnemen Medewerkers die tijdens hun ziekteperiode op vakantie gaan en hierdoor geen re-integratieverplichtingen kunnen nakomen moeten hiervoor hun vakantie-uren opnemen (dit kan zowel van wettelijke als van bovenwettelijke verlofuren worden afgeboekt). De afspraken die de leidinggevende hierover met de medewerker maakt, moeten schriftelijk worden vastgelegd (zie ook 7:637 lid 1 BW) Ziek worden tijdens vakantie Ziektedagen gelden in principe niet als (vakantie)verlofdagen. Indien men tijdens vakantie ziek wordt, dient men direct contact op te nemen met een behandelend arts. Voor teruggave van (vakantie)verlofuren is een verklaring van de behandelend arts nodig. Kijk voor een totaal overzicht van verlofvormen ook naar de informatie op Intranet over de vormen van verlof.
Je bent het niet eens met het oordeel van je werkgever Het kan voorkomen dat je met je leidinggevende van mening verschilt, bijvoorbeeld over de vraag of je wel of niet kunt werken, of over de re-integratieactiviteiten die moeten worden uitgevoerd. Ook kan het zijn dat je vindt dat de werkgever niet genoeg aan jouw re-integratie doet. Bespreek dit in 12
voorkomende gevallen met je leidinggevende. Als je er niet uit komt, dan kan een van de partijen op grond van de Wet Verbetering Poortwachter (tegen een vergoeding) een “deskundigenoordeel” vragen bij het UWV. Een “deskundigenoordeel” vindt plaats binnen twee weken na je melding. De kosten worden verhaald op degene die de aanvraag heeft gedaan.
De vertrouwenspersoon en het Arbo-klachtrecht Bejegening Als je vindt dat je onheus bejegend bent door de verzuimconsulent of door de bedrijfsarts, dan kun je een klacht indienen bij de betreffende Arbodienst. Is de klacht daar niet naar je tevredenheid afgehandeld, dan kun je jouw klacht voorleggen aan de geschillencommissie Arbodiensten van de brancheorganisatie voor Arbodiensten (BOA).Adresgegevens vind je op de laatste pagina van deze brochure. Je kunt het probleem ook aangeven bij je werkgever. Wij kunnen desgewenst behulpzaam zijn bij het indienen van de klacht. Als je van mening bent dat er wat schort aan een veilige werkplek, of als je last ervaart van seksuele intimidatie, agressie of geweld door een bewoner, familielid of collega, dan kun je op grond van het Arbo-klachtrecht gebruik maken van de vertrouwenspersoon van Norschoten. Je kunt haar vertrouwelijk raadplegen. Tevens kan zij je helpen bij het opstellen van een klacht. Adresgegevens vind je op de laatste pagina van deze brochure. Op grond van het klachtenreglement medewerker kun je ook rechtstreeks een klacht indienen bij de voorzitter van de klachtencommissie van Norschoten. De voorzitter van de klachtencommissie draagt er zorg voor dat de klacht direct en vertrouwelijk door de klachtencommissie in behandeling wordt genomen. Zie voor meer informatie “werkinstructie klachten medewerker” in het kwaliteitshandboek op Intranet. 13
Aanvullende informatie Verrichten van werkzaamheden elders Je mag tijdens je ziekteverzuimperiode geen arbeid elders te verrichten, tenzij met toestemming van of op advies van de werkgever en ter bevordering van het herstel van je gezondheid. Instructies in geval van diarree en infectieuze huidziekten Afhankelijk van de gestelde diagnose handel je volgens de infectiepreventie commissie aangegeven richtlijnen. Indien die voor de betreffende aandoening niet voorhanden zijn dan wordt het advies van de behandelend arts gevolgd. Wel moet je direct de huisarts consulteren voor de juiste diagnose en behandeling. Dit wil niet zeggen dat je niet op het werk kunt komen en in overleg andere werkzaamheden kunt uitvoeren Subsidies en stimuleringsmaatregelen Bij een situatie van een arbeidshandicap wordt loonsuppletie aangevraagd. In de situatie dat voor jou een persoonsgebonden voorziening geadviseerd wordt, zoals een bureaustoel, een speciaal toetsenbord, een vervoersvoorziening of een ander hulpmiddel, dan vraag je dit aan bij het UVW, onder de noemer “Til/hulpmiddelen.” Het gaat om een persoonsgebonden voorziening die je eigendom wordt en die je moet mee te nemen naar een eventuele andere werkplek. De personeelsadviseur coördineert de aanvraag van de voorziening o.a. de bestelling van het product via de Facilitaire dienst.
14
Bereikbaarheid instanties / functionarissen
Naam e-mail adres telefoon Bedrijfsarts mw. Wendel Slingerland,
[email protected] Verzuimconsulent, Kees Loef; bureau Perspectief
[email protected] Vertrouwenspersoon mw. A.Wernsen; tel 06-21482740
[email protected] Klachtencommissie medewerkers dhr. H. Bolks
[email protected] PO&O Norschoten; tel: 0342-404000 Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV); tel:0900-9294 Wet Verbetering Poortwachter www.overheid.nl Helpdesk gezondheid, Werk en Verzekeringen 020-4800300
[email protected] Geschillencommissie Arbodiensten, secr. Wissenraet vanSpaendonck Postbus90154, 5000 LG TILBURG
15
