Inspiratie voor een inclusief Repair Cafe

Inspiratie voor een inclusief Repair Cafe

2

3

Inhoudstafel Inleiding p. 6 Over mensen die in kansarmoede leven

P. 7

Over mezelf en het onderzoek

p. 9

Enkele zaken om in het achterhoofd te houden

p. 11

Actie!

Goed begonnen is half gewonnen

p. 13



Promotie van het event

p. 15

Tijdens het event p. 18

Aanmelden van vrijwilligers

p. 22

Tot slot p. 23 Dankwoord p. 24 Websites en contact p. 25 Bibliografie p. 26

4

5

Beste Repair Café-organisator, In uw handen heeft u een handleiding om ook mensen in kansarmoede te bereiken tot het Repair Café-event. Hoewel Repair Cafés vaak als een laagdrempelig initiatief worden beschouwd en er al een behoorlijke sociale mix aan bezoekers bestaat, is dit zeker nog voor verbetering vatbaar! Dit omwille van verschillende redenen. Helaas ervaren mensen in kansarmoede tal van drempels om deel te nemen aan culturele activiteiten, en dus ook aan Repair Cafés. Voor de organisatoren vergt het extra inspanningen om een meer divers publiek aan te spreken tot de activiteit. Verschillende lokale Repair Café-groepen zetten zich hier reeds voor in. Dit is voornamelijk te danken aan de organisatie van waaruit het Repair Café ontstaat of een bepaalde vrijwilliger die hier zijn schouders wil onder zetten. Als dit niet het geval is wordt er maar weinig concreet ingezet op het bereiken van een diverse groep. Door tal van tips aan te reiken, tracht dit boekje het te vergemakkelijken om tot een inclusief Repair Café te komen.

Aan de slag! 6

Over mensen in kansarmoede

op te zoeken. Mensen in kansarmoede ervaren een besef van gebrek aan status waardoor ze vaak verlegen, onzeker of angstig zijn om hun veilige thuishaventje te verlaten. Bovendien is het voor hen niet gemakkelijk te genieten zonder schuldgevoelens, voor wie in armoede leeft. ‘Mag ik me dat wel permitteren, een avondje uit, zo’n luxe?’

Mensen in kansarmoede ervaren vaak verschillende vormen van uitsluiting. Drempels zoals de kostprijs, de ontoegankelijkheid van informatie, de moeilijke bereikbaarheid, nood aan kinderopvang en gepast gezelschap kunnen ervoor zorgen dat men niet deelneemt aan allerlei activiteiten. Naast deze praktische drempels ervaart men ook tal van sociale, culturele en psychologische drempels.

“Om naar het Repair Café te komen heb je geen speciale sociale vaardigheden nodig, het is niet anders dan in andere gebieden van de maatschappij. Wel heb je sowieso een soort van zelfzekerheid nodig, de energie en de kracht om je ergens te begeven. Er zijn mensen die in de put zitten en hun huis niet meer uitkomen. Sommigen hebben zelf geen moed om naar De Schakel te gaan, wat er speciaal voor hen is.” Vivianne (Repair Café Klein-Brabant) Een Repair Café kan de brug slaan! Het Repair Café is een heel duidelijk en afgebakend initiatief. Eens men er is langs geweest kent men het concept en zal men de voordelen ervan zien. Het Repair Café is voor deze doelgroep een grote opportuniteit omwille van

Mensen die zich in een kwetsbare positie bevinden zullen niet snel geneigd zijn de confrontatie met het onbekende

7

verschillende aspecten: Men hoeft geen nieuwe lamp, stoel, broodrooster,... te kopen doordat deze hersteld kan worden. Wat onmiddellijk implicaties heeft voor de portemonnee. Daarnaast leert men meer over herstellen en zal men zelfredzamer worden. Last but not least, komen ze in contact met buurtgenoten. Dit kan ervoor zorgen dat er tal van nieuwe netwerkjes ontstaan. Netwerken die vaak nodig zijn om uit een multiproblematiek te geraken. Als Repair Café-organisator kan je je dus niet enkel inzetten voor een meer duurzame, maar ook voor een meer sociaal recht-

vaardige samenleving! “Het staat vaak niet op mensen hun gezicht af te lezen in welke omstandigheden ze leven. Toch kan je dit soms afleiden uit de aard en de hoeveelheid kapotte spullen die meegenomen worden naar het Repair Café.”

8

Over mezelf en het onderzoek Graag stel ik even mezelf voor. Ik ben Isabel Haentjens, laatstejaarsstudente Sociaal-Cultureel Werk. Zowel mijn tweede als derdejaarsstage liep ik bij de organisatie Netwerk Bewust Verbruiken, een netwerkorganisatie die duurzame consumptie in Vlaanderen en Nederlandstalig bevordert. Gedurende beide stages hielp ik Clara, de projectverantwoordelijke van Repair Café, bij de ondersteuning van dit project. Dit boekje is het resultaat van het onderzoek “Inclusie en duurzaamheid: een verzoenbaar verhaal?”. Met dit onderzoek tracht ik Netwerk Bewust Verbruiken aanbevelingen aan te reiken om de projecten Repair Café en Op Wielekes (een kinderfietsdeelsysteem) meer toegankelijk te maken voor mensen in kansarmoede. Om tot dit resultaat te komen heb ik heel wat informatie vergaard via verschillende kanalen. Vooreerst deed ik een literatuurstudie. Op basis daarvan kreeg ik zicht op de vele drempels, kansen,... Het werd me al snel duidelijk dat er reeds bijzonder veel onderzoek werd gedaan om mensen in precaire situaties te laten deelnemen aan socioculturele activiteiten. Ondanks de vele studies blijft het een heikel punt. Met mijn onderzoek wou ik tot een praktisch instrument komen. Dit vereist concrete ervaringen van mensen. Ik heb me dus niet beperkt tot de literatuur. Ik had interviews met tal van mensen, zowel professionals als Repair Café-organisatoren als mensen uit de doelgroep.

9

Isabel Bombeke, voormalige coördinatrice van de befaamde en inclusieve LETS-groep Sint-Niklaas deed een getuigenis over haar ervaringen. Deze LETS-groep bereikte een heel erg divers publiek en werd daardoor slachtoffer van haar eigen succes. Niet enkel Isabel beschouwt dit als een interessant leerproces, ook voor opstartende initiatieven is dit een interessante case om in het achterhoofd te houden. “LETS kan niet de verbindende instantie zijn tussen de twee werelden van kansarm en kansrijk. Hiervoor is het te complex en worden er teveel vaardigheden verwacht. Repair Café kan deze rol wel op zich nemen!” Hoopgevende woorden van Isabel (LETS SintNiklaas) Kilian Price, bezieler van het EcoKot te Borgerhout, nodigde me uit om een kijkje te nemen tijdens het klussen aan hun nieuwe samentuin. Dit buurtinitiatief bereikt een mooi arsenaal aan buurtbewoners en stelt, net als Repair Café, ecologische en sociale doelstellingen voorop. “EcoKot vindt de mensen niet, de mensen vinden EcoKot.” Daphne (vrijwilliger EcoKot) Ik nam D., ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting, onder de arm. Ik nam hem mee in een virtuele tour doorheen het Repair Café. Ik toonde hem de folder, de website en tal van ander beeldmateriaal tijdens een Repair Café. Vanuit zijn leefwereld kon hij me wijzen op de missing link. Hieruit kon ik heel wat concrete adviezen filteren. “Door ervaringsdeskundigen in de armoede en sociale uitsluiting, zoals ik, in te zetten wil De Link een antwoord bieden tussen mensen die geboren worden in armoede enerzijds en de aanpak van armoede anderzijds.”

10

Ik zou twee buddys op pad sturen naar een Repair Café in hun buurt om nadien terug te koppelen hoe zij dit bezoek hebben ervaren. Helaas is dit onderdeel van mijn onderzoek wegens omstandigheden niet kunnen doorgaan. Misschien kunnen jullie een buddywerking aanspreken om alsnog de effecten ervan in kaart te brengen? Ten slotte nam ik enkele interviews af bij enkele lokale Repair Café-organisatoren die als voorbeeld kunnen fungeren als inclusief Repair Café. De organisatoren van Halle, Gent Buurtwerk, Klein-Brabant en Vilvoorde dompelden me onder in hun werking. Deze brede insteek heeft ervoor gezorgd dat ik een breed pallet aan input kreeg om tot aanbevelingen te komen. Deze aanbevelingen richten zich enerzijds tot Netwerk Bewust Verbruiken, wat betreft de folder, de website, het informatiepakket,... Anderzijds (en vooral) richten deze tips zich tot jullie, de organisatoren, door middel van dit boekje. Inclusiviteit bereik je voornamelijk op lokaal niveau, dat is me tijdens het onderzoek meer dan duidelijk geworden.

Enkele zaken om in het achterhoofd te houden •

Zeker wanneer je voor het eerst een Repair Café organiseert is het van belang deze tips te implementeren. Het is namelijk gemakkelijker om reeds van bij begin af aan een brede doelgroep te bereiken dan deze pas nadien te verbreden. Wat niet wil zeggen dat het reeds een verloren zaak is wanneer het niet het eerste Repair Café is! Ook in dat geval kunnen onderstaande tips je verder op weg helpen.

11

•

Het blijft van belang om te streven naar een goede sociale mix binnen het Repair Café. Een exclusief Repair Café van moeilijk bereikbare doelgroepen is niet wat ik met dit handboekje tracht te bekomen. Het Repair Café leent zich ertoe buurtbewoners (en verschillende leefwerelden) met elkaar in contact te brengen.

•

Wat hierna volgt zijn aanbevelingen waarmee je als Repair Café-organisator kan experimenteren. Door de grote verscheidenheid tussen Repair Cafés, organisatoren, omgevingen en buurtbewoners is dit niet dé sleutel tot succes. De ene strategie zal bij het ene Repair Café beter aanslaan dan bij de andere.

!•

Tips met een uitroepingsteken zijn makkelijk te implementeren in de werking van het Repair Café, maar werpen vaak hun vruchten af. Als je dus wil investeren in een divers publiek met een minimum aan inspanningen, zijn dit de zaken die je eerst en vooral moet aanpakken

•

Daarnaast zijn er nog de ‘uitsmijters’. De iet of wat zottere maatregelen wanneer je je helemaal wil botvieren op een inclusief Repair Café.

•

Hier en daar vind je enkele good practices. Dit zijn enkele voorbeelden van tips die door een Repair Café werden geïntegreerd in hun werking.

•

Tenslotte is dit lijstje niet eindig. Mogelijks heb je zelf een andere strategie die heel goed werkt. Laat ons dit gerust weten via [email protected] Op die manier kunnen we ook andere organisatoren inspireren met jouw (misschien wel gouden) tip.

12

Goed begonnen is half gewonnen Het spreekt voor zich dat de praktische organisatie van het Repair Café een belangrijk element is bij het bereiken van tal van groepen. Onderstaande tips helpen je verder op weg tijdens de voorbereidingsfase.

!•



Vele handen maken licht werk. Sla de handen in elkaar met verschillende partners om het Repair Café op poten te zetten of verder uit te bouwen. Zo kan de stad, de intercommunale, middenveldorganisaties, scholen,... heel wat betekenen op logistiek en communicatief vlak. Vragen staat vrij! Good practice: Sommige Repair Cafés worden opgenomen in de afvalophalingskalender van de intercommunale in hun regio.

•

Experimenteer met het tijdstip en de locatie van het Repair Café. Misschien is het gemakkelijker om vrijdagavond meer vrijwilligers en bezoekers te trekken dan zondagochtend? Trial and error zal uitwijzen wat voor jouw omgeving de beste optie is.

•

Maak tijdens ieder Repair Café promotie voor het komende Repair Café en/of laat het Repair Café systematisch plaatsvinden, bv. telkens de tweede zondag van de maand. Op die manier wordt het Repair Café in jouw buurt een vaste waarde.

•

De locatie speelt een essentiële rol bij het bereiken van een diverse groep bezoekers. Ga gericht op zoek naar locaties waar mensen in kansarmoede gewend zijn te komen. Ga op zoek naar aandachtswijken of laat het Repair Café doorgaan in een lokaal dienstencentrum. In deze omgeving voelen mensen zich meestal veilig en vertrouwd.

13

•

•

Good practice: Het Repair Café Gent Buurtwerk vindt plaats in de 19e eeuwse gordel van Gent. Hierdoor is mijn dichtbij mensen die in een precaire situatie leven. Sommige Repair Cafés verhuizen periodiek van de ene naar de andere locatie. Op die manier beantwoordt men aan mogelijke mobiliteitsproblemen van bepaalde groepen en bereikt men een groter publiek. Good practice: Het Repair Café van Klein-Brabant verhuist van gemeente naar gemeente. Het repareer- feest ging al eens door in een gemeenschapscentrum, een Sociaal Huis, een school,... Uitsmijter: organiseer een outdoor Repair Café op een plaats waar dagelijks veel mensen passeren, bv. tijdens een rommelmarkt.

14

Promotie Nu de praktische voorbereidingen achter de rug zijn, is het tijd om promotie te maken. Ook dit is een essentiële stap.

!•

De meeste bezoekers leren het Repair Café kennen via mond-tot-mondreclame. Dat er oorspronkelijk een weinig gevarieerd publiek aanwezig is op de Repair Cafés is dus mogelijks te wijten aan de weinig diverse netwerken van de vrijwilligers en bezoekers. Hieruit kan je afleiden dat het van belang is om zelf op de doelgroep af te stappen. Je hoeft niet te wachten tot zij het initiatief via enkele omwegen leren kennen. Op de doelgroep afstappen kan je door samenwerkingen aan te gaan met verschillende organisaties, die reeds nauwe contacten hebben met de doelgroep die je tracht te bereiken. Enkele voorbeelden: Een plaatselijke buddywerking, OCMW, lokale dienstencentra, buurthuizen, Femma, scholen, Gezinsbond, seniorenverenigingen, KVLV, KAV, KWB, LETS-groepen, verenigingen waar armen het woord nemen, transitiegroepen,...

“Door mensen persoonlijk aan te spreken en toe te leiden naar het Repair Café, bereik je heel wat mensen. Deze strategie is arbeidsintensief maar werpt overduidelijk zijn vruchten af.” (Sofie, Repair Café Gent Buurtwerk) •

Introduceer het concept Repair Café tijdens één van de activiteiten van bovenstaande organisaties.

•

Door op deze manier te werk te gaan kom je ook als individu terecht in een andere context. Je leert daardoor wat meer over hun leefwereld, hun behoeften, noden, waarden en normen. Put inspiratie uit de gesprekken die je hebt!

•

Uitsmijter: Neem enkele vrijwilligers mee bij de introductie van het Repair Café-concept bij verschillende organisaties. Hierdoor verruimt ook hun blik op de multi-problematiek waarmee men vaak te maken heeft. Dit kan extra respect en begrip teweeg brengen bij beide werelden.

15



Good practice: Repair Café Klein-Brabant gaat met hun vrijwilligers langs De Schakel, een lokale vereniging waar armen het woord nemen. Hiermee leert de ene partij het concept Repair Café kennen. De andere partij leert meer bij over de context van mensen in kansarmoede. Het is vaak niet hun eigen schuld dat ze in de situatie verwik- keld zijn geraakt. Maar een opeenvolging van ongeluk kige tegenslagen.

•

Spreek hulpverleners en andere vertrouwenspersonen (bv. buddys) aan over de komst van het Repair Café. Zij kunnen dit verder communiceren naar hun cliënten, waarmee ze een zekere vertrouwensband hebben opgebouwd.

!•

Zorg er telkens voor dat er duidelijk en correct wordt gecommuniceerd. Het is van groot belang ervoor te zorgen dat potentiële bezoekers weten waaraan ze zich kunnen verwachten op een Repair Café. Op die manier kan je vermijden dat men denkt dat het Repair Café een klusjesdienst is waar je je spullen zomaar kan achterlaten en achteraf pas hoeft op te halen. Deze verwachtingen kunnen het makkelijkst mondeling worden afgestemd.

“Het persoonlijk contact is een must bij het betrekken van mensen in kansarmoede. Men moeten weten dat men zich veilig mag en kan voelen.” Vivianne (Repair Café Klein-Brabant) •

Communiceer tijdens de promotie met welke soort spullen mensen naar het Repair Café kunnen langskomen. Je kan vermijden dat mensen teleurgesteld met hun kapotte stoel terug huiswaarts moeten keren wanneer je geen vrijwilliger hebt gevonden die meubels kan herstellen.

•

Gebruik zoveel mogelijk kanalen om het event in de kijker te zetten: lokale kranten, nieuwsbrieven van partners, tijdschriften, folders en flyers op drukbezochte plaatsen en bij verschillende verenigingen, sociale media,...

16

•

Bespeel de (lokale) media bij het bekendmaken van het event. Nodig hen uit om langs te komen en een artikel te schrijven over hun ervaringen. Mensen die dit artikel achteraf zullen lezen zullen zich een correct beeld kunnen vormen van een Repair Café. Hierdoor vertrekken ze met de juiste verwachtingen naar een Repair Café in hun buurt.

•

Uitsmijter: Doe eens een zotte promotiestunt! Plaats bijvoorbeeld één hersteller in de wachtruimte van het OCMW of een andere organisatie. Mensen leren op die manier kennismaken met het (oh zo simpele) concept. Nodig hen tegelijk uit voor het eerstvolgende Repair Café in de buurt.

•

Maak tijdens je promotie duidelijk dat het Repair Café een drukke, maar gezellige bedoening is waar iedereen welkom is. Dat er veel volk komt geeft mensen in kansarmoede de kans om zich wat te ‘verstoppen’ en anoniem te blijven indien ze dit wensen.

•

Zorg ervoor dat toevallige passanten merken dat er een zekere bedrijvigheid gaande is én dat men er welkom is, ook zonder te repareren voorwerp. Door nieuwsgierigheid op te wekken kan je mensen triggeren een kijkje te nemen. Hou de deuren dus wagenwijd open, plaats eventueel enkele spandoeken of banners.

17

Tijdens het event Tot zover de voorbereidingen van het Repair Café. Hopelijk bereikt je Repair Café door bovenstaande tips te hanteren al een meer divers publiek. Een eerste bezoek aan een Repair Café is doorslaggevend bij de beslissing om al dan niet terug te komen. Daarom is het van groot belang dat ook het eerste bezoek een succesverhaal is. Hierin kan je tegemoetkomen door te experimenteren met onderstaande tips. •

Laat alle vrijwilligers een naamkaartje dragen. Dit zorgt ervoor dat bezoekers duidelijk zien bij wie ze terecht kunnen voor een vraag en zullen deze sneller durven stellen.

!•

Repair Cafés zijn gratis repareerbijeenkomsten. Bij enkele Repair Cafés wordt een inkomprijs gevraagd. Dit heeft echter geen positieve invloed op de diversiteit bij de bezoekers.

•

Maak van de ontvangsttafel iets unieks en origineels. Op die manier herinnert de bezoekers niet aan één of ander onthaal van één of andere organisatie. Maak bijvoorbeeld gebruik van aperitieftafeltjes,...

•

De ontvangsttafel fungeert als belangrijke buffer om verwachtingen af te stemmen. Wijs mensen op de geschatte wachttijd alvorens men in aanmerking komt voor de herstelling, dat het niet gegarandeerd is dat het product kan hersteld worden,...

•

Een pre-diagnose die aan de ontvangsttafel wordt uitgevoerd door iemand met kennis van zaken kan een eerste selectie maken waardoor mensen niet onnodig hun beurt moeten afwachten. Bovendien bevordert dit de doorstroom.

•

Help indien nodig bij het invullen van het inschrijvings- en evaluatieformuliertje. Sommigen zullen een zekere gêne voelen om dit zelf te vragen, bied deze hulp dus zelf vrijblijvend aan.

18

•

Laat wachtsystemen anoniem verlopen. Vermijd systemen waarbij zowel voor- als achternaam worden geprojecteerd. Ondanks de grote hype ervaren bepaalde groepen een gevoel van schaamte. Ze hebben vaak de eindjes al genoeg aan elkaar moeten knopen.

!•

Maak van de wachttijd een leuk en gezellig gebeuren. Je hoeft dus geen replica te maken van een wachtzaal bij de dokter. Kleed de ruimte in met boekjes over repareren, plaats voor kinderen om te spelen/knutselen/tekenen,... Dat ook kinderen welkom zijn tijdens het Repair Café verlaagt alweer een drempel. Men moet niet op zoek gaan naar een oppas.

•

De wachttijd kan ook worden ingevuld door tal van randactiviteiten te faciliteren: een weggeefbeurs, rommelmarkt, workshops, givebox, standenwerking (bv. Autopia, velt LETS, zelfplukboerderij,...), boekenruil, zadenruil, plantendokters, scharenslijper, wildbreien, knuffels stikken... Deze voltreffers houden bezoekers vaak langer op je activiteit.

“Het is belangrijk om mensen zo lang mogelijk op je initiatief te houden, iets te laten drinken, een workshop aan te bieden, etc. Zo kunnen onderling (duurzame) contacten ontstaan.” Sofie (Repair Café Gent Buurtwerk) •



Je kan deze randactiviteiten zelf organiseren of je kan het Repair Café koppelen aan één van deze activiteiten die reeds plaatsvindt in de buurt. Good practice: Het Repair Café Gent Buurtwerk sluit zich vaak aan bij een extern event, bv. een recycleerfestijn, tweedehandsbeurs, rommelmarkt,...

19

!•

Zorg voor een vrijwilliger die fungeert als aanspreekpunt. Een persoon die zijn/haar antennes uitsteekt en moeilijkheden detecteert, die mensen helpt waar nodig, die mensen aan de praat krijgt,... Kortom iemand met een geboren sociale bagage die durft in te spelen op verschillende situaties.

•

Ook een café-ruimte kan soelaas bieden. Hou het echter vrijblijvend. Mensen hoeven niet iets te drinken of te eten. Hou de prijzen democratisch en bied kraantjeswater bijvoorbeeld gratis aan.

•

Hang verwijsborden duidelijk zichtbaar op. Daardoor ziet men onmiddellijk waar men heen moet. Een mogelijke stressfactor die wegvalt. Het meest ideale is om door middel van visdraad de verwijsborden in een driehoek aan het plafond te bevestigen.

•

Onderlinge praatjes kunnen worden bevorderd wanneer reparatietafels bijeen geclusterd worden. Zo kan men niet enkel de eigen herstelling volgen, maar ook die van de buur. Men zoekt daardoor niet enkel contact met de eigen reparateur, maar ook met andere bezoekers en herstellers.

“Maak enkele grote repareereilanden. Laat gerust wachtenden rond de tafel meekijken, als de reparateurs geen bezwaar hebben. Er ontstaan spontaan kleine gesprekken, men helpt elkaar of zet elkaar reeds aan het werk.” Sofie (Repair Café Gent Buurtwerk) •

Stimuleer vrijwilligers om verzamelde e-mailadressen door te geven. Deze kan je opnemen in een mailinglijst. Stuur bij afloop van het Repair Café enkele foto’s en leuke verhalen door. Deze kan je ook op de Facebook-pagina posten. Neem [email protected] ook op in deze mailinglijst, zo blijft Repair Café Vlaanderen helemaal up-to-date en kunnen we de website en Facebook-pagina leuk aankleden.

20

•

Wijs de reparateurs op het belang samen met de bezoekers aan de slag te gaan. Een Repair Café is geen klusjesdienst. Men gaat samen aan de slag. Hierdoor krijgen de bezoekers het gevoel dat men heeft bijgedragen aan de herstelling (of alleszins weten wat de oorzaak van het probleem is en hoe dit kan worden hersteld/vermeden). Op deze manier wordt reparatiekennis doorgegeven en staat men zelfredzamer in het leven.

•

De reparateur mag de bezoekers nogmaals wijzen op het feit dat men het te herstellen voorwerp niet terug in elkaar hoeft te steken als het niet te herstellen valt. Het is belangrijk om dit goed te communiceren omdat sommige mensen liever hun halfwerkende broodrooster naar huis meenemen dan een kapotte broodrooster, of omdat men emotionele waarde aan het voorwerp hecht.

!•

Koppel een ludiek element aan een geslaagde herstelling. Laat bijvoorbeeld iemand door middel van een moersleutel op een gong slaan. Dit zorgt voor samenhorigheidsgevoel en heel wat enthousiasme. Zaken als dit kunnen een reden zijn om een gesprek met iemand te starten.

•

Hoewel hierboven reeds werd aangegeven om bij voorkeur geen inkomprijs te vragen, kan een vrije bijdrage wel. Het moet uiteraard aanvaard worden wanneer iemand ervoor kiest om niets of slechts vijf cent te geven.

•

Zorg voor voldoende nazorg door gebruik te maken van de evaluatieformuliertjes en ook vrijwilligers inzichten te laten terugkoppelen.

!•

Hou het contact warm door bezoekers uit te nodigen voor het volgende event.

21

Aanmelden van vrijwilligers Door een aangenaam eerste bezoek kan men zich aangesproken voelen om in de toekomst ook zelf als vrijwilliger aan de slag te gaan. Wanneer iemand aangeeft interesse te hebben om als vrijwilliger te starten kan er op verschillende manieren ondersteuning worden gegeven. •

Zorg dat hij/zij inspraak heeft en kan doen wat hij/zij graag doet.

“Mensen in kansarmoede komen niet enkel langs naar het Repair Café met kapotte spullen, ze helpen ook actief mee als vrijwilliger. Zowel aan het onthaal, als reparateur of aan de bar. Ook bij de voorbereidingen werken zij naarstig mee.” Noël (Repair Café Vilvoorde) •

Zorg eventueel voor een meter of peter voor de nieuwe vrijwilligers. Deze meter of peter zijn herstellers die het reilen en zeilen van Repair Café reeds kennen en hun kennis willen delen met de nieuwe vrijwilliger.

•

Mensen die aangesloten zijn bij een LETS- of andere alternatieve muntsysteem kunnen worden beloond voor hun werk tijdens het Repair Café met de complementaire munt waarvan sprake is. Mensen die niet zijn aangesloten bij zo’n systeem, en die waardering dus niet krijgen, ervaren dit meestal niet als oneerlijk.

22

TOT SLOT Graag sluit ik af met het volgende –aangepaste- citaat van sociaal-pedagoog Perquin: “Het is niet de vraag of Kees in een Repair Café thuis hoort, maar wat het Repair Café in een concrete sociale situatie kan betekenen.” Het is niet vanzelfsprekend om mensen in kansarmoede te bereiken. Hier niet op inzetten komt vaak zelfs neer op het uitsluiten van deze groep. Hoewel net deze mensen het meeste baat hebben bij een initiatief als het Repair Café. Door middel van dit boekje hoop ik dat jouw Repair Café een stapje dichter in de buurt komt van een inclusief Repair Café. Ik wens degene die hiermee aan de slag gaan heel erg veel succes. De aanhouder wint! Heb je zelf nog andere tips, good practices, verhalen die je wil delen, ideeën,…? Aarzel dan niet om een mailtje te sturen naar [email protected]

23

Dankwoord Dit boekje was niet tot stand gekomen zonder de hulp van onderstaande mensen. •

•

• • • • • •

Mijn collega’s bij Netwerk Bewust Verbruiken voor hun hulp en steun tijdens mijn stageperiode en bij het schrijven van mijn bachelorproef. In het bijzonder wil ik Clara bedanken, projectverantwoordelijke van Repair Café. De lokale Repair Café-organisatoren waarmee ik contact heb gehad. Koen en Ruben van Kortrijk, Noël en Sigrid van Halle, Sofie van Gent Buurtwerk, Vivianne van Klein-Brabant en Luk van Vilvoorde. Ann De Wilde als promotor van mijn bachelorproef. Aan Laura, de voormalige stagiaire bij Netwerk Bewust Verbruiken, op wiens diepte-interviews ik verder kon werken. Isabel Bombeke voor haar openhartige getuigenis vanuit haar ervaringen als LETS-coördinatrice. Kilian Price voor zijn gastvrijheid tijdens één van de werkdagen in de samentuin. Stefanie D’Hondt en de ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting van vzw de link die mij heel wat praktische en nuttige informatie hebben verschaft. Matthias Priem, illustrator en lay-outer van dit handboekje.

24

Websites Repair Café www.repaircafe.be Met lokale afdelingen van de nationale partners van Repair Café kan je de handen in elkaar slaan. LETS Vlaanderen KOMOSIE (koepel kringwinkels) Transitie Vlaanderen

www.letsvlaanderen.be www.komosie.be www.transitie.be

Organisaties waarmee ik in zee ging bij het schrijven van mijn bachelorproef. EcoKot www.ecokot.org Buddywerking www.buddywerking.be De Link www.de-link.net De Moazoart www.demoazoart.be Armentekort www.armentekort.be Wil je graag een intensiever en op maat traject om mensen in kansarmoede te betrekken tot je Repair Café, dat kan. www.tao-armoede.be Ervaringen uitwisselen www.repaircafevlaanderen.bbforum.be

Contact Repair Café Vlaanderen Netwerk Bewust Verbruiken Edinburgstraat 26 1060 Brussel Clara Moeremans

25

Bibliografie Geldof, D., Driessens, K. (2009) “Cultuur in laagjes: Waarom we de échte participatiedrempels onvoldoende kennen”, in: Bultynk, M. (red.) 360° participatie. Berchem, EPO. p. 188 - 199. Vranken, J., Dierckx, D. Wijckmans, J., (2009) “Participatie als windowdressing: Een overroepen concept?”, In: Bultynk, M. (red.) 360° participatie. Berchem, EPO. p. 26 - 39

Colofon Verantwoordelijke uitgever Isabel Haentjens, Netwerk Bewust Verbruiken, Edinburgstraat 26, 1060 Brussel Illustraties en vormgeving Matthias Priem Geen rechten zijn voorbehouden. Spread the word!

26

27