Innovatiecel Federplast.be Marktgerichte samenwerking met onze innovatiepartners Sarah Gillis,, Federplast.be p Chris Casteele, Federplast.be Catherine Decouttere, Flanders InShape
Flanders InShape - oprichters
2
Flanders InShape - coordinatie
3
Flanders InShape – Missie Opgericht door en voor de Vlaamse Industrie
Tools en methodes Voor productontwikkeling en industrieel design voor en industrieel design voor Vlaamse KMO’s
Missie: Duurzame meerwaardecreatie voor de Vlaamse industrie door productontwikkeling en industrieel design. 4
Flanders InShape • Competentiepool Product Ontwikkeling en Industrieel Design • Focus op integrale productontwikkeling
5
Flanders InShape - doelstellingen •G Gebruikersgedreven b ik d productontwikkeling d t t ikk li • Design innovatie – holistische aanpak • Doorbraakinnovaties mogelijk maken als lange termijn perspectief voor de Vlaamse KMO
6
Flanders InShape – cross-sectorale aanpak
Kennis Hogescholen Universiteiten
Ervaring Dienstverleners Ontwerpers engineers
Toepassing Agoria Fedustria essenscia
Flanders InShape
7
Innovatie ontstaat op de raakvlakken tussen visies, technologieën, denkwijzen,…
Flanders InShape – realisaties (2007 – 2009) 40 individuele productontwikkelingsprojecten. i di id l d t t ikk li j t KMO’s uit verschillende sectoren (kunststoffen, metaalverwerking, technologie, meubel,..) en de metaalverwerking, technologie, meubel,..) en de non‐profit sector (beschutte werkplaats, stadsbestuur, …) Resultaten: stroomlijnen van de ontwerpafdeling, j p g, uitbouw van een designafdeling (nieuwe aanwervingen), bepalen van toekomstgericht productportfolio,… Jaarlijkse organisatie van internationale conferentie, 30 interactieve workshops, 3 lerende netwerken en langlopende opleidingen l l d l d Resultaten: meer dan 1.500 deelnemers, samenwerking met 60‐ tal organisaties, topsprekers uit binnen tal organisaties, topsprekers uit binnen‐ en buitenland, meer en buitenland, meer dan 80% van de deelnemers zeer tevreden. 8
Flanders InShape – realisaties (2007 – 2009) Crosssectorale coördinatie van initiatieven op het vlak van Crosssectorale coördinatie van initiatieven op het vlak van productontwikkeling en industrieel design. Platformwerking met expertise uit binnen‐ en buitenland legt sterke bi di bindingen tussen industrie, dienstverlening en onderwijs. t i d t i di t l i d ij Resultaten: ontwikkeling van gemeenschappelijk instrumentarium: Handleiding, Product design audit, i t t i H dl idi P d t d i dit ontwerpersdatabank, opleidingscyclus, crosssectorale seminaries en studiedagen, etc. Coördinatie van 12 onderzoeksprojecten: Totaal 1 2 miljoen euro begroting Totaal 1,2 miljoen euro begroting 43 onderzoekers uit 33 verschillende organisaties Resultaten: Concrete tools zoals beslissingsmatrix, roadmap, Resultaten: Concrete tools zoals beslissingsmatrix roadmap business game, etc die onmiddellijk kunnen toegepast worden in de ondernemingen, vooral KMO’s
9
Innovatiecel Federplast.be • Innovatiecel van Federplast.be Federplast be • Initiatief van de kunststofverwerkers bij essenscia en Agoria • Opgestart sinds oktober 2006
• Motiveren en stimuleren van productontwikkeling • Binnen de kunststof- en rubberverwerkende industrie
• Promotie van sector • naar ontwerpers, scholen, industrie, …
• Gesubsidieerd door het IWT – 4 jaar • Instituut voor de aanmoediging van innovatie door wetenschap en technologie in Vlaanderen
• In samenwerking met Flanders InShape • Competentiepool PO & ID 10
Eind 2008: Enquête ism Flanders InShape Toepassing integrale productontwikkeling Design en ontwerpladder 90% 80% 70% 60% Agoria
50%
essenscia Fedustria
40%
TOTAAL
30% 20% 10% 0% geen ontwerp
11
beperkt ontwerp
plaats op de design en ontwerpladder Trap 1 - geen ontwerp Trap 2 - beperkt ontwerp Trap 3 - ontwerp als integraal proces Trap 4 - ontwerp als strategie
ontwerp als integraal proces
ontwerp als strategie
Agoria essenscia Fedustria totaal 9% 22% 17% 18% 79% 74% 62% 66% 3% 0% 5% 4% 9% 4% 17% 11%
Verdeling trap2 - beperkt ontwerp 60%
50%
40% Agoria essenscia
30%
Fedustria TOTAAL
20%
10%
0%
verdeling trap2 - beperkt ontwerp
12
1 2 3
Agoria 4% 0% 56% 41%
essenscia Fedustria TOTAAL 12% 4% 6% 24% 12% 14% 35% 42% 43% 29% 42% 37%
Eind 2008: Enquête ism Flanders InShape Op welk criterium kan het bedrijf werken om naar trap 3 door te groeien?
samenstelling van an het ontwerpteam
belang van design naar waarde schatten
TOTAAL Fedustria essenscia Agoria
multidisciplinaire aanpak
systematisch werken
0%
13
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Voortraject netwerk sessies • Kunststofsector > trap “1” & “2” • Trap “1” > Sensibiliseren
• Trap “2 “> Concrete topics – definiëren in netwerk sessies 14
Netwerk sessies • Voorjaar 2009 • 3 sessies • Kunststoffen na 2030 • Kunststoffen & duurzaamheid Harrie Camps • Meerwaarde creatie Steven Ste e Daelemans ae e a s
• Met eenzelfde groep
15
Tom Vanderlocht Luc Gijsels Mario Genetello François Rummens Lieven De Baets Jurgen Willems Stefaan Van Den Broecke, Vandermeulen Kris Rik Hillaert Henk Brouwers Peter Van Steen Simon De Gruytere, Gr tere Ste Steven en Cuypers C pers Bert Maes Petri Ven Aimée Latinne Bart Van Gorp Arne Dekeyser Jozefien De Keyzer Sam Verbrugghe, Ph.D. Karine Van Doorsselaer Harry Sools
Sabic Bayer aye MaterialScience ate a Sc e ce DOW Basf Recticel Renolit Quadrant Vitalo Dymo Samsonite Conwed Plastics Anziplast Orfit Vulkoprin Valeron Plastics Latinne EKOL Hogeschool Gent - CTO KHLim - Cel Kunststoffen Ugent Hogeschool Antwerpen - PO Sirris
Grondstoffen Grondstoffen G o dsto e Grondstoffen Grondstoffen GO GO GO GO GO GO KMO KMO KMO KMO KMO Recyleur Recyleur Kenniscentra Kenniscentra Kenniscentra Kenniscentra Kenniscentra
Aanpak netwerk sessies • Briefing topic – plenair • Opdeling 2 grote groepen • Begeleiding industrieel ontwerpbureau ontwerpbureau, consultant • Creax / Pantopicon • SmidDesign g / Pars Pro Toto • Enthoven Associates / Achilles Associates • Kleine groepjes 5 pers • Presentatie
16
Aanpak netwerk sessies
17
Interpretatie netwerk sessies
18
Interpretatie netwerk sessies • R&D OP MATERIAALNIVEAU • • • • • • • •
Intelligente materialen Actieve verpakkingen Gerecycleerde kunststoffen Zelfvervormende materialen Intelligente kunststoffen Bio gebaseerd DNA structuur t t materiaal t i l …
>> Plasticvision, Sirris, VKC, universiteiten & hogescholen, SBO, …
19
Interpretatie netwerk sessies • DUURZAAMHEID & RECYCLAGE • • • • • •
Recyclage (industrieel, post consumer, hergebruik, thuis recyclage, …) Energierecuperatie Scholen - toekomst Roadshow scholen mbt imago & recyclage Ecolabel voor leveranciers …
>> Federplast.be neemt hier reeds enkele initiatieven met OVAM - Bijkomende KS recyclage recyclage, Duurzaam materialenbeheer materialenbeheer, …
20
Interpretatie netwerk sessies • PR / IMAGO / KENNIS KUNSTSTOFFEN • Perceptie van kunststof hoogwaardiger maken • Kennisplatform kunststoffen: DB + best practices • Label: duurzaamheidslabel voor hele waardeketen, niet naar consument toe, wel naar leveranciers • Gebruik van kunststof in kunst • Roadshow scholen mbt imago & recyclage >> EuPC toolbox voor scholen >> Eclips p >> Sportschoen >> Communicatie 21
Interpretatie netwerk sessies • R&D OP PRODUCT / APPLICATIE NIVEAU + mogelijke lijk partners t • kunststof & voeding & distributie >> Flanders Food, Food Pack4Food • kunststof & medische applicaties & pharma materiaal >> Medisch - Agoria, Pharma – essenscia • kunststof & transport applicatie >> Flanders Drive • Kunststof K t t f & recyclage l imago duurzaam >> OVAM, Febem • kunststof & Bouw >> Sinds oktober Dhr. Petri Ven met focus op bouw
22
Sectorcommissie bouw Cluster bouw (Antwerpse kempen) • SPK (strategische projectorganisatie kempen): Î streekontwikkelingsorganisatie (www.spk.be ) Î opgericht in ‘88 door Voka, Unizo, ACV, ABVV, ACW, VKW en provincie Antwerpen • Doel: Î producenten kunststof- en rubber bouwproducten samenbrengen (bedrijven stellen zich aan elkaar voor Î mogelijke synergiën / cross-werking) Î expertise p bedrijven j wordt in kaart g gebracht (hoe kan innovatie werkgelegenheid en koploperpositie handhaven) Î communiceren naar de ganse waardeketen (architecten, ingenieurs, aannemers) (nastreven wisselwerking) • Effecten: (meetings te Kamp C) Î kunststoffen in een positief daglicht plaatsen Î de de-selectie selectie kunststoffen wegwerken • Deelnemers: (eerste bijeenkomst 11 februari 2010 te Kamp C) Î Interesse vanuit: Kurio, Elytra, Kingspan Tarec, Soudal, Ravago ÎOnbeslist: Kemisol ECC, Kemisol, ECC Valéron
Feedback & conclusie netwerk sessies • Interessant • Niet enkel algemene sensibilisering • Concrete C t aanpakk • Zelfde oefening met (potentiële) klanten • Samenwerking S ki
24
Vervolgtraject innovatiecel ism FIS
25
Cross sectorale Marktgedreven innovatie • Federplast.be vzw • Merendeel toeleveranciers , technologisch gedreven • Focus verleggen naar “marktgedreven”
26
Cross sectorale Marktgedreven innovatie • Federplast.be Federplast be vzw • I.s.m. Flanders InShape, Centexbel, Optimo
27
Doelstellingen • Doelgroep: toeleveranciers • Informeren, sensibiliseren en faciliteren rond marktgedreven innovatie • Nieuwe cross sectorale synergieën creëren binnen bestaande en nieuwe markten • Creëren van kennisplatform & kennistransfer
28
Aanpak
29
Aanpak – diverse denktanken Dienstverleners Gerichte ondersteuning door Productontwikkelaars, Marketing mensen, opleidingscentra , kenniscentra,…
Doelgroep B2B bedrijven uit diverse sectoren (kunststoffen, textiel, h t …)) hout, Kunnen in meerdere werkgroepen zitten
DENKTANK Focusgroep Gebruikers, organisaties , competentiepolen, met kennis rond het thema
30
Markten - Thematieken • Pharma & Medisch • Belangrijke sector in Vlaanderen • Potentiële toeleveringsketen in Vlaanderen in kaart brengen • Nieuwe synergieën creëren • Federplast = essenscia & Agoria i & Agoria A i = pharma h di h • essencia & medische sector • Dienstverlening g aanpak, p , tools,, technieken i.s.m. Flanders InShape (FIS)
31
DienstDienst verlening FIS
Pharma Medical
Federplast
Markten - Thematieken • Verpakkingen • Voeding • FlandersFood, FlandersFood Pack4Food • Cosmetica • essenscia > Detic
DienstDienst verlening FIS
MARKT
• Outdoor, sport C t b l Fedustria, F d ti … • Centexbel,
•…
32
Federplast
Markten Thema’s
PlasticsEurop e PE Automotve SG PE E&E SG PE West Isopa
Vinyl 2010 FOD Economie Awex FIT
ECVM
NBN Agentscha Recovinyl p CEFIC Febiac Economie Fedustria Recytyre yy Flanders VOKA InShape IWT PlastVITO Febelauto Optimo industrie UWE Textivision KHLim VBO Agoria GKV LNE Sirris KHBO BPF FOST+ Polygonya IK Febelplast PlasticVision KUL Plarebel NRK Federplast.be UGent OVAM PIFA VKC essenscia Polymers BVI Hogent AIPEF CerTech IVCIE essenscia CSEMP BPG Plasturgie Val-I-Pac MateriaNova EUROPEN DGRNE PVC Info KURIO Inst. Unionplast Meurice IBGE Styfabel Becetel Cefochim BIM UCL Isolatieraad BCCA BPRI ULg FOD ACR+ BMP WTCB CeDuBo Leefmilieu FOD Vlario VHM Aquafin ETRMA Volksgezondheid SPGE BusinessEurope Belgaqua
Isopa
33
EPPA EuPC EUROPUR EUMEPS TEPPFA BING
Markten - Thematieken • Federplast: toegang tot netwerk van competenties & informatie • Eerste fase: definiëring van markten • FEEDBACK FORMULIER Dienstverlening
MARKT
Federplast
34
Frost & Sullivan : wat brengt de toekomst? Frost & Sullivan uit hun top 10 van de meest beloftevolle technologieplatformen : Flexibele elektronica, zoals slimme kunststof voor ultradunne chippakkingen en flexibele gedrukte batterijen, vindt toepassing in diverse branches, waaronder medische apparatuur, voedingsverpakkingen, toelevering, consumentenelektronica ... Geavanceerde batterijen, zoals dunne filmbatterijen (TFB) en energieopslag, blijven voordeel halen uit R&D: ze zullen gebruikt worden voor militaire en consumententoepassingen zoals draagbare apparatuur en elektrische voertuigen. Slimme materialen, waaronder autonome materialen, zelfherstellende kunststofproducten en slimme polymeren voor biomedische toepassingen, bieden een immens potentieel voor een brede waaier industrietakken. Piëzo-elektrische materialen, die tot de snelste groeiers behoren, kunnen worden gebruikt bij de productie en detectie van geluid, het genereren van hoge voltages en elektronische frequenties, microweegschalen, het zeer fijn focussen van optische opstellingen ... Autonome systemen vinden hun oorsprong in militaire toepassingen en breken nu ook door voor toepassingen in gebieden als burgerzaken, eerste-hulpdiensten, nationale veiligheidsdiensten, ... Frost & Sullivan's 1800 analysts, consultants, and visionaries cover more than 300 markets and 250,000 companies from our 40+ global offices, helping our clients accelerate growth and develop best practice levels in growth, innovation and leadership.
Vlaanderen in Actie 2020 (positioneringspaper) Materialen: Vlaanderen beschikt over én de kritische massa én de kwaliteit aan de universiteiten en kennisinstellingen én sterke economische spelers op het vlak van materiaaltoepassingen en –markten. Bovendien zullen materialen in de toekomst nog meer dan vandaag centraal staan in de technologische convergentie die in veel domeinen van economische toepassing plaatsvindt. De nood naar een duurzame maakindustrie (of verwerkende industrie), de d i dwingende d vraag om d de ecologische l i h iimpactt van ons consumptiepatroon ti t iin te perken, de evoluties in de chemische industrie, de groeiende nood aan medische technologie en apparatuur voor diagnose en verzorging (thuis en in het hospitaal), vereisen stuk voor stuk doorbraken op vlak van materiaaltechnologie en haar toepassingen. Ook hier dus een evidente kandidaat voor een innovatiespeerpunt p p
Vlaanderen in Actie 2020 (positioneringspaper) Milieu en energie: energie wordt één van dé uitdagingen van de toekomst. Ook hier beschikt Vlaanderen over een sterke nucleus aan onderzoeks- en i innovatiecapaciteit ti it it om op b basis i van gerichte i ht markttoepassingen ktt i een innovatiespeerpunt uit te bouwen. We denken hierbij aan innovatieve markttoepassingen op het vlak van slimme energievoorziening (de zogenaamde “SMART GRIDS”) gekoppeld aan het beter en breder gebruik van hernieuwbare energiebronnen (i.e. het platform “GENERATIES”), als biomassa, fotovoltaïsche toepassingen, windenergie i d i e.a. Hoewel maatschappelijk en politiek steeds niet eenduidig, mogen we evenmin vergeten dat Vlaanderen (en België) op vlak van nucleaire energie over duidelijke d id lijk technologische h l i h kkennis i en sterktes k b beschikt. hik Een innovatiespeerpunt op het domein van energie behoort dus zeker tot de mogelijkheden.
Automotive
Automotive : the future remains partly “plastic” Een nieuw ecosysteem voor de Vlaamse voertuigindustrie • maart 2009 : Flanders'DRIVE neemt het initiatief om in samenwerking met Agoria en met de steun van topexperten uit de industrie, de onderzoekswereld en de financiële wereld een visie te ontwikkelen voor de voertuigindustrie g anno 2020 in Vlaanderen en dit gestoeld op een brede innovatiebenadering • de nieuwe voertuigindustrie, gebaseerd op het innovatie-ecosysteem, vertrekt van een portfolio aan competenties die in en rond de sector aanwezig zijn • januari 2010: invulling werd gegeven aan het innovatie-ecosysteem en de vraag werd beantwoord hoe er doorbraken konden worden gerealiseerd via geïntegreerde projecten rond clusters van actoren • de projecten werden geselecteerd vanuit het streven naar maximale maatschappelijke en economisch toegevoegde waarde • deze projecten bieden oplossingen voor duurzame mobiliteitsconcepten • Eén Eé van de d gedefinieerde d fi i d pijlers: ijl "V "Voertuigen i iin mobiliteitsconcepten" bili i " voorziet i iin d de realisatie van een nieuwe voertuigconcept, gebaseerd op lichtgewicht, dat ontwikkeld wordt en geïntegreerd in een nieuw mobiliteitsconcept voor een stad: "Green Green Mobility Concept" Concept
E&E
E&E future is partly “plastic” sector Electrotechniek • Materieel voor productie, transport en distributie van elektriciteit • Hernieuwbare en alternatieve elektrische energie g Æ interessedomein: PV systemen (structuur / organische cellen) • Lampen en verlichtingsmaterieel Æ interessedomein: “draagstructuur” en organische electronica (OLED) • Elektromedische apparatuur Æ Kunststoffen al heel sterk geintegreerd • Elektrisch en elektronisch materieel voor de bouw Æisolerend materiaal / meer en meer ook transporterend medium • Elektrohuishoudtoestellen & batterijen
Werkgroepen • Photovoltaics • Automotive • Electrical&Electronics El t i l&El t i • Pharma & medical • Voeding V di •…
Markten - Thematieken • Federplast: toegang tot netwerk van competenties & informatie • Eerste fase: definiëring van markten • FEEDBACK FORMULIER Dienstverlening
MARKT
Federplast
42