Innovatie 2014
Innovatie 2014
Wie was Jan van der Heyden? De Innovatieprijs is niet zomaar vernoemd naar Jan van der Heyden. Hij leefde van 1637 tot 1712 en vond onder andere de slangbrandspuit uit. Hij ontwikkelde een beter pompsysteem en een leren brandslang, die brandweerlieden in staat stelde een brandhaard dichter te benaderen. Hoewel hij brandmeester was bij het brandspuitgilde, was Jan van der Heyden van beroep geen brandweerman maar architectonisch landschapsschilder. Hij behoort tot de belangrijkste 17de-eeuwse schilders van Nederlandse stadsgezichten. Opvallend, volgens kenners, was zijn vaardigheid in het weergeven van perspectief. Dat Jan van der Heyden stierf als bemiddeld man was niet te danken aan zijn schilderijen. De geboren Gorinchemmer (maar vanaf zijn 12e woonachtig in Amsterdam) had ook veel gevoel voor werktuigbouw. Zo ontwierp hij in 1669 een betere straatverlichting voor de stad Amsterdam. Ruim 1.800 door hem ontworpen lantaarns werden geplaatst. Later volgden er nog vele duizenden in onder meer Haarlem, Groningen, Den Haag en Berlijn. De verbeterde slangbrandspuit van Jan van der Heyden kwam in 1672 op de markt. Hij demonstreerde zijn uitvinding bij het stadhuis en vanaf de Westertoren. De burgemeester was zo onder de indruk dat hij gelijk voor alle zestig wijken van de stad een nieuwe brandspuit bestelde.
Inhoud Voorwoord
6
Zo simpel kan het zijn: de mobiele infuushouder
8
Educatiecentrum in brandweerkazerne
10
Slang oprollen fluitje van een cent
12
Snel, efficiënt en met inzet van weinig mensen
14
De kunst van het zagen gevat in een training
16
Verloop watertransport zichtbaar met Excel-toepassing
18
De wijkbrandweerman, zo gek nog niet
20
Eenvoudig, gecontroleerd en snel naar binnen
22
Tweets in de strijd tegen aardbevingen
24
Ram de Vlam concurreert succesvol met suikerspinnen en zweefmolens
26
‘Belevenderwijs’ meer veiligheidsbewust
28
Zien is geloven in de demo-woning
30
Drie handen zijn niet meer nodig
32
De MeldApp kan het verschil maken
34
Een compacte trailer met alles erop en eraan
36
Straalpijptechniek oefenen met eigen deuren
38
Spelenderwijs meer brandveiligheidbewust
40
6
7
Voorwoord
Een bedrijf dat niet innoveert staat stil Het is inmiddels een goede gewoonte
grote, bepalende ‘lijnen’ en die wil ik in dit
preventie. ‘Slimmer werken’ is een term die
innovaties. Soms in samenwerking met
stemprocedure weer iets aangepast, zodat
aan de vooravond van het jaarlijkse
voorwoord graag benoemen.
in dit verband populair is. Ik durf te zeggen
bedrijven en ook dat is van belang. Als
alle geledingen van onze organisatie hun
dat vernieuwingen op dit terrein van
organisatie in de samenleving zullen we nu
inbreng kunnen hebben.
levensbelang zijn voor onze organisatie.
eenmaal voortdurend om ons heen moeten
Brandweercongres een boekje uit te geven met daarin een bundeling van de
Allereerst innovaties op het gebied
innovaties die meedingen naar de Jan van
van data. In korte tijd zijn we van een
der Heydenprijs. Een geldprijs van 10.000
versnipperde organisatie met veel
De tweede lijn die ik wil benoemen is het
euro voor de verdere ontwikkeling van de
verschillende organisatie-eenheden
accent dat langzaam is verschoven van
volgens de jury beste innovatie.
meer en meer een eenheid geworden.
organisatie en maatschappelijke relevantie
Centraal staat nog steeds de vakjury die
kijken hoe we dingen sámen beter kunnen
Op deze manier denken we dat echt de
Gerard van Klaveren
doen.
innovatie met het meeste perspectief
Voorzitter Regiegroep Innovatie Moed
richting toekomst winnaar wordt van de Jan van der Heydenprijs.
Schaalvergroting waarvan het succes
naar techniek. Steeds meer innovaties die
alle inzendingen tot achter de komma
Dit is het vijfde innovatieboekje in de reeks.
staat of valt met beschikbare data. Want
teruggaan naar de (technische) basis en die
beoordeelt. Voor input zorgen wij als
Ik wil iedereen binnen onze organisatie die
We begonnen in september 2010 met het
alleen met actuele data kunnen we onze
veelal ook op de werkvloer ontstaan. Voor
Regiegroep Innovatie Moed en desgewenst
op wat voor manier dan ook met innovatie
boekje ‘Innovatie 2009/2010’en daarna
bedrijfsvoering op orde krijgen en houden.
mij geeft het aan dat onze mensen het
iedere brandweermedewerker die daar
bezig is bedanken. We kunnen niet zonder.
verschenen, steeds in september, ‘Innovatie
Het proces van het omzetten van gegevens
signaal dat is gegeven hebben opgepikt:
behoefte aan heeft. Ga daarvoor naar
De toekomst is altijd ongewis, maar zeker
2011’, ‘Innovatie 2012’, ‘Innovatie 2013’
in (data-)informatie wordt ook wel business
hoe kunnen we onze taak eenvoudiger,
de site www.brandweernederland.nl/
is dat we met intelligente innovaties onze
en hierbij ‘Innovatie 2014’. De boektitel
intelligence genoemd. Vanuit de kennis die
beter en efficiënter uitvoeren?
alle-innovaties en laat weten wat jij
toekomst in de goede richting kunnen
mag dan niet origineel zijn, de innovaties
zo beschikbaar komt kunnen aanzetten
Dit is een ontwikkeling die ik als
van bepaalde innovaties vindt. Dat het
‘sturen’.
die in de boekjes worden benoemd zijn
worden gegeven tot efficiënte actie, bij
ontwikkeling mooi vind, maar die nu
beste idee moge winnen en ik heb
dat zeker wel. Ook dit jaar. Ik zie twee
bijvoorbeeld de incidentbestrijding en
ook leidt tot pragmatische en praktische
daar alle vertrouwen in. We hebben de
8
9
Zo simpel kan het zijn: de mobiele infuushouder
“Het is een simpel en doeltreffend product dat geen nadelen kent”
Categorie:
Incidentbeheersing/techniek
Korps:
Veiligheidsregio Friesland
Project:
Mobiele infuushouder
Initiator:
Pieter Woudstra
Status: Prototype
Niet zelden zijn de simpelste ideeën de
moet vasthouden. De zakken worden
en dat het dus niet handig is mensen als
kon maken. Daar ben ik onder het motto
uitzondering enthousiast op de innovatie.
Eén dingetje nog, waar komt die naam
beste. Neem de mobiele infuushouder,
ook wel eens gewoon ergens neergelegd,
‘infuuszakvasthouder’ te laten fungeren.
‘als je het doet moet je het goed doen’,
Pieter Woudstra: “Het is een simpel en
SP11 vandaan? Pieter: “SP11 staat voor
genaamd SP11, van de Veiligheidsregio
maar daardoor kunnen onveilige situaties
Vervolgens is het bedenken van een
mee aan de slag gegaan. Ik heb sterke,
doeltreffend product dat geen nadelen
Spuit 11. Toen ik net bij de brandweer
Friesland. Degelijk, eenvoudig in gebruik,
ontstaan.
mobiele infuushouder nog maar een kleine
duurzame materialen gebruikt, zodat de
kent. De infuushouder is ook nog eens
werkte en zelf een keer een half uur zo’n
stap. Het slachtoffer is er niet slechter mee
houder ‘hufterproof’ is. Daar hangt ook de
goedkoop. Na één keer heeft de SP11
infuuszak moest vasthouden, zei een
levenslange garantie mee samen.”
zichzelf al terugverdiend, omdat het
omstander: ‘Oh, dat is spuit 11’. Vandaar.”
makkelijk op te bergen en ook nog eens met een levenslange garantie. Gáán voor
“Je kunt accepteren dat het is zoals
af en de menskracht kan op een andere,
die infuushouder, zeggen ze in Friesland!
het is”, zegt Pieter Woudstra van de
betere manier worden ingezet.”
Veiligheidsregio Friesland, “maar dat
werkgemak toeneemt en de persoon die Het resultaat is een compacte en mobiele
anders de infuuszakken vast zou moeten
Iedereen die in de sector werkzaam is kent
hebben wij nu eens niet gedaan. We
Duurzame materialen
infuushouder met magneetvoet, die
houden elders ingezet kan worden. Trek je
het probleem met infuuszakken bij een
hebben de tijd genomen om over het
Het was de toenmalige regiocommandant
bij uitstek geschikt is voor brandweer,
die redenering door, dan kan je stellen dat
Contact
ongeval: waar laat je ze? In de praktijk
probleem na te denken. Dan stel je vast
Piet Bouman die Pieter Woudstra
politie en ambulancediensten. De
de veiligheid door het gebruik van de SP11
Michel de Rooij
komt het er vaak op neer dat een agent of
dat bij een ongeval alle beschikbare hulp
inspireerde de ontwikkeling door te
korpsen die de prototypes in gebruik
toeneemt.”
[email protected]
iemand van de brandweer de infuuszakken
zo goed mogelijk moet worden ingezet
zetten. “Bouman vroeg of ik er twaalf
hebben genomen, reageerden zonder
10
11
Educatiecentrum in brandweerkazerne
Categorie:
Risicobeheersing/maatschappelijke relevantie
Korps:
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
Project:
De Club van 1-1-2
Initiator:
Jos de Graaf
Status: Geïmplementeerd
We weten het allemaal: voorkomen is
van groepen kinderen en hen kennis laten
De eerste effectmeting naar de gestelde
De Club van 1-1-2 gaat uit van een speelse
Belangstelling
natuurlijk niet nieuw. Maar de manier waar
beter dan genezen. Projecteer die wijsheid
maken met het thema zelfredzaamheid en
leerdoelen wordt eind dit jaar gehouden.
aanpak. Zo zijn in het educatiecentrum een
Jos de Graaf: “De verwachting was dat
wij voor hebben gekozen, een volledig
op de brandweer en het gaat om het
brandveiligheid via het inrichten van een
slaapkamer, woonkamer, keuken en tuin
we met De Club van 1-1-2 een zeker
interactief informatiecentrum in een
voorkomen van brand en andere onveilige
Brandweerinformatiecentrum (De Club van
Doelen
nagebouwd. In die ruimten zijn rookmelders
enthousiasme zouden losmaken en dat
brandweerkazerne, waarin kinderen zelf
situaties. Het antwoord op de hoe-vraag is
1-1-2), waarin specifieke onderdelen zijn
Over die doelen is Jos de Graaf, teamleider
opgehangen en er zijn vluchtplannen
blijkt ook te lukken. Veel scholen hebben
op ontdekkingsreis gaan, ben ik nog niet
voorlichting. Voorlichting aan verschillende
opgenomen om kinderen aan te spreken’.
Brandveilig leven, duidelijk: “Jongeren die
gemaakt. Ook het gevaar van brandwonden
belangstelling getoond en inmiddels
eerder tegengekomen.”
op jeugdige leeftijd leren hoe ze de directe
wordt onder de aandacht gebracht, evenals
een bezoek gebracht. Een belangrijk
doelgroepen, onder meer aan jongeren in het basisonderwijs. De Veiligheidsregio
In de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond
oorzaken van brand kunnen voorkomen en
het bestaan van het alarmnummer 112. De
neveneffect is dat er meer waardering
Rotterdam-Rijnmond bedacht De Club van
zijn het de medewerkers van de afdeling
de gevolgen van brand kunnen beperken,
jeugdige bezoekers kunnen in het centrum
ontstaat voor wat de brandweer voor de
1-1-2.
Brandveilig leven die veel energie hebben
zullen deze kennis ook later in de praktijk
ook zelf een brandje blussen. Virtueel
maatschappij betekent.”
gestoken in het project. Er werd gekozen
toepassen. Bovendien bereiken we via
welteverstaan. Voordat schoolklassen
In projecttaal luidt de omschrijving als
voor het inrichten van een educatiecentrum
de jongeren ook hun ouders. Zij kunnen
het educatiecentrum van De Club van
Over het innovatieve van het project zegt
Jos de Graaf
volgt: ‘Op een educatieve en interactieve
in de brandweerkazerne van Schiedam. Een
de leefomgeving van hun kinderen
1-1-2 bezoeken worden in de klas twee
de Brandveilig leven-coördinator: “Het
[email protected]
wijze het veiligheidsbewustzijn verbeteren
centrum dat op 3 april 2014 werd geopend.
brandveiliger maken.”
instructielessen gegeven.
geven van onderricht aan schooljeugd is
Contact
12
13
Slang oprollen fluitje van een cent belasting bij het oprollen van een slang aanzienlijk minder. Je staat niet met een kromme rug en je hoeft ook niet op je knieën te zitten. Als je nog verdergaat zou je zelfs kunnen stellen dat de slijtage van de uitrukkleding met de snake catcher wordt beperkt.” Categorie:
Incidentbeheersing/techniek
Korps: Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant,
Kortom, veel voordelen volgens de
Brandweer Oosterhout, post Den Hout
bedenker, die inmiddels beschikt over een
Project:
Snake catcher
werkend prototype. De volgende stap is een
Initiator:
Peter Bastiaansen
demomodel van roestvrij staal. Daar denkt
Status: Prototype
Peter Bastiaansen de brandweerwereld definitief mee te kunnen veroveren. “Dat is misschien wat sterk uitgedrukt, maar zeker
Snake catcher klinkt toch net wat beter
brandweerman wil dat nou niet? Peter
opgerold, zodat hij makkelijker in het
is dat de snake catcher een simpele en
dan ‘slangvanger’. Vandaar dat ontwerper
Bastiaansen: “Eén man of vrouw kan
voertuig past. Extra ruimte creëren in de
handige innovatie is. Ik ben er al een hele
Peter Bastiaansen koos voor de Engelse
met de snake catcher een slang in vijftien
voertuigen is niet nodig, want het apparaat
tijd mee bezig en zie nog steeds alleen maar
benaming. Maar ‘what’s in a name’, veel
seconden oprollen. Zonder het ding heb
kan zo bij de bezems worden geplaatst.
positieve effecten.”
belangrijker is wat je met een innovatie
je twee keer zoveel tijd nodig met z’n
kunt. De brandweerman uit Den Hout is
tweeën.”
Arbo-technisch Een heel ander verhaal zijn de Arbo-
er voor honderd procent van overtuigd dat zijn snake catcher een gereedschap is dat
Er zijn meer voordelen. Bij het dubbel
regels. Iedereen weet dat op de werkvloer
uitsluitend voordelen biedt.
oprollen van een slang hoeft deze niet
regelmatig situaties voorkomen die Arbo-
netjes op elkaar te liggen. Zelfs een slang
technisch ‘niet kunnen’. Juist dat aspect
Contact
Ga maar na. Met het apparaat kunnen
waarvan delen naast elkaar liggen is met
was voor Peter Bastiaansen reden de snake
Peter Bastiaansen
toevoerslangen en aanvalslangen supersnel
de snake catcher moeiteloos op de haspel
catcher te ontwikkelen.
[email protected]
door één persoon worden opgerold. Welke
te krijgen. De slang wordt bovendien netter
“Met dit gereedschap is de lichamelijke
14
15
Snel, efficiënt en met inzet van weinig mensen
“Deze manier van werken past helemaal in de ontwikkeling die de brandweer momenteel doormaakt”
Categorie:
Incidentbestrijding/techniek/organisatie
Korps:
Brandweer Midden- en West-Brabant
Project:
Watertransportwagen
Initiator:
Arno van Poeijer
Status: Geïmplementeerd
Het is een dure auto, geeft Arno van
minder mensen snel en efficiënt een brand
Sneller
Slechts drie mensen zijn nodig om in enkele
brengen: het groeiende bezwaar van de
Poeijer toe. Maar voor dat geld heb je ook
blussen. Dat is wat je met deze innovatie
Met de watertransportwagen gaat het
minuten de voorbereidingen voor het
waterleidingbedrijven om duur drinkwater
wat. Een watertransportwagen met twee
kan”, vat Arno van Poeijer de voordelen
allemaal veel sneller. De wagen rijdt naar
blussen te treffen. Arno van Poeijer: “Deze
te gebruiken voor het blussen van branden.
krachtige pompen en een slang met een
samen.
de brand en rolt van daaruit twee slangen
manier van werken past helemaal in de
“Ik begrijp dat wel. Ik denk dat we als
van 500 meter uit die zijn opgerold op
ontwikkeling die de brandweer momenteel
brandweer in de toekomst veel vaker water
lengte van liefst een kilometer. Ideaal voor het blussen van branden waarbij in de
Een brand blussen waarbij geen waterbron
een hydraulische haspel. Eenmaal bij de
doormaakt. Snel, efficiënt en met inzet van
uit rivieren of meren moeten halen of
directe omgeving van de vuurhaard geen
in de buurt is, is traditioneel een zware
waterbron worden een dompelpomp en
weinig mensen. Het kan niet anders of de
grondwater moeten oppompen. Vandaar
water voorhanden is.
bevalling voor de brandweer. Water
een boostpomp ingeschakeld (beide op
belangstelling van andere veiligheidsregio’s
dat onze transportwagen is uitgerust met
moet over een grote afstand worden
de wagen aanwezig), die het water met
voor onze watertransportwagen heeft
pompen die moeiteloos water van dertig
De watertransportwagen van de
getransporteerd. Voorheen waren daar
kracht de slang in pompen. Maximaal een
daarmee te maken.”
meter diep omhoog halen.”
brandweer van Bergen op Zoom is sinds
meerdere tankautospuiten voor nodig,
kilometer verderop kan het vuur vervolgens
de ingebruikname in 2012 al meerdere
allemaal met zes man bemanning, om de
met een krachtige straal worden geblust.
keren repressief ingezet en de mannen die er op rijden zijn laaiend enthousiast. “Met
Contact Water oppompen
Arno van Poeijer
klus te klaren. Het koppelen van de slangen
Er is nóg een aspect dat de brandweerman
[email protected]
kostte bovendien veel tijd.
uit Bergen op Zoom onder de aandacht wil
16
17
De kunst van het zagen gevat in een training A •J
N VAN DER HE
Genom
HE
Woody, de zaagoplossing voor oefenkaart 113A
Initiator:
Evert de Graaf
VAN DE R
Project:
AN
Veiligheidsregio Utrecht
•J
Incidentbestrijding/techniek
Korps:
JS
Categorie:
I
YD
PR
EN
ineerd 2014
INNOVATIE
INNOVATIE
EN
PR
I
YD
JS
Status: Geïmplementeerd
De oefenkaart 113A heeft als titel ‘Boom
zijn om te vellen. Ook de Faunawet, die
voor waarin het kappen van een boom
tijdens lokale oefenbijeenkomsten. Al
voeten en beheerst iedereen verschillende
boomstammen worden geleverd door een
omzagen en materiaal doorslijpen’. Maar
zaagactiviteiten tijdens het broedseizoen
noodzakelijk is, zoals bij stormschade.
roulerend kunnen twaalf deelnemers
zaagtechnieken. De training voldoet aan de
hoveniersbedrijf.
om manschappen veilig en effectief met
verbiedt, en het niet beschikbaar zijn van
Bomen die zijn omgevallen of dreigen om
gelijktijdig actief zijn met de
toetsingscriteria van oefenkaart 113A.”
een kettingzaag en een doorslijpmachine te
deskundige instructeurs en voldoende
te vallen, kunnen voor gevaarlijke situaties
praktijkgerelateerde zaagtraining. Om
laten werken, is wel enige oefening nodig.
motorkettingzagen, zijn obstakels. En als
zorgen. Zeker als delen ‘onder spanning’
de kwaliteit te waarborgen is een pool
De oefenbak zaagtraining is ontwikkeld
posten in het oefenrooster opgenomen.
De Veiligheidsregio Utrecht pakt het aan
er toevallig wel een keer gezaagd kan
staan. Juist het zagen onder spanning kan
samengesteld van vakdocenten groen en
en geïmplementeerd door een
Andere veiligheidsregio’s kunnen
met een laagdrempelige zaagtraining onder
worden, blijven de mogelijkheden meestal
nauwelijks worden geoefend.
andere boomspecialisten, die als instructeur
werkgroep waarin vier afdelingen van
desgewenst het concept opvragen,
de naam ‘Woody, de zaagoplossing voor
beperkt tot het bekende ‘plakjes zagen’ op
optreden.
de Veiligheidsregio Utrecht waren
kopiëren en uitrollen.
oefenkaart 113A’.
een zaagbok.
Veiligheidsregio Utrecht op het idee
Technieken
is dat het project breed wordt gedragen.
Voor veel brandweerkorpsen is het moeilijk
Kunst van het zagen
de training ‘Woody, de zaagoplossing
Evert de Graaf van de Veiligheidsregio
Om de kostprijs zo laag mogelijk te houden
Contact
een goede invulling te geven aan het
Toch is het handig als brandweermensen
voor oefenkaart 113A’ samen te stellen.
Utrecht: “Na afloop van de bijeenkomst
wordt waar mogelijk gebruikgemaakt
Evert de Graaf
onderdeel boomzagen. Om de simpele
de kunst van het zagen beheersen. Niet
Woody is een multifunctionele haakarm-
kunnen alle deelnemers op een veilige
van boventallige inventarisgoederen
[email protected]
reden dat er vaak geen bomen voorhanden
zelden doen zich bij incidenten situaties
containerbak, die gebruikt kan worden
en effectieve wijze met de zaag uit de
van de deelnemende afdelingen. De
Dat alles bij elkaar bracht de
De zaagtraining is inmiddels door alle
vertegenwoordigd. Het voordeel hiervan
18
19
Verloop watertransport zichtbaar met Excel-toepassing
Categorie:
Incidentbeheersing/techniek
Korps: Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland, cluster Brandweer Achterhoek Oost, post Lichtenvoorde Project:
Model Watertransport
Initiator:
Rob Adema
Status: Testfase
Water zoekt altijd het laagste punt op. Dat
worden verlengd, of straalpijpopeningen
over het algemeen ingezet bij branden
De makers van het model hebben een
in het cluster Achterhoek Oost en bij de
het model een eigen toepassing kan
begrijpt zelfs een kind. Veel lastiger is het,
worden vergroot. “Het model geeft
op locaties waar te weinig bluswater
jarenlange ervaring met grootschalig
afdeling Vakbekwaamheid van hetzelfde
worden geschreven. Als dat lukt kan
ook voor ‘grote mensen’, om de werking
pompbedieners en bevelvoerders inzicht
voorhanden is, zoals in binnensteden, grote
watertransport. Zij verwachten dat het model
cluster. Die afdeling heeft het ingepland
de innovatie breder worden uitgerold
van het Groot Watertransport (WTS), het
in de gevolgen van veranderingen in het
bedrijfsgebouwen en het buitengebied.
gebruikers meer inzicht geeft. Handig is
in de trainingsprogramma’s. Ondertussen
en kunnen ook andere korpsen het in
watertransportsysteem van de brandweer,
watertransportsysteem”, legt Rob Adema,
dat in het model waarden kunnen worden
zijn wij bezig met het perfectioneren en
trainingsprogramma’s opnemen.”
in woorden uit te leggen.
één van de bedenkers, uit. “Het visualiseert
Het transportsysteem kent drie
gewijzigd. Deze worden direct doorberekend,
uitbreiden van de toepassing. Onder meer
wat in het totale systeem gebeurt als één
standaardmodellen: WTS-200, WTS-
zodat de invloed van de wijziging ook direct
met een TS met straalpijpen.”
bepaald onderdeel wordt gewijzigd.”
1000 en WTS-2500. De cijfers staan voor
zichtbaar wordt. Een uitgebreide handleiding
een afstand in meters. Rekening wordt
helpt nieuwe gebruikers op weg.
Maar nu is er het Model Watertransport. Een toepassing in Excel, die zichtbaar maakt hoe het watertransport verloopt.
Grote hoeveelheden
gehouden met een aanrijd- en opbouwtijd
Daarmee kan eenvoudig inzichtelijk worden
Met het WTS kan de brandweer grote
van een uur. De capaciteit (liters water per
gemaakt wat er bijvoorbeeld gebeurt als
hoeveelheden bluswater over grote
de druk wordt verhoogd, slangleidingen
afstanden transporteren. Het systeem wordt
Met deze uitbreiding benadert de complexiteit van het model de grenzen
Contact
Toepassing uitgerold
van Excel. Om die reden zijn contacten
Rob Adema
minuut) kan sterk verschillen, afhankelijk
Rob Adema: “We hebben de toepassing
gelegd met een hogeschool. De vraag
[email protected]
van de omstandigheden.
uitgerold onder de officieren van dienst
aan stagiaires is te onderzoeken of voor
20
21
De wijkbrandweerman, zo gek nog niet
Categorie:
Risicobeheersing/maatschappelijke relevantie
Korps:
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
Project:
De Wijkbrandweerman
Initiator:
Jos de Graaf
Status: Pilot
De wijkagent is een gewaardeerd en
Voor dit boekje echter gaat het om de
Openstellen
besteedde de betreffende brandweerman
brandweerzorg binnen zijn wijk. Hij kan
en in overleg kan een aanpak worden
gerespecteerd functionaris voor veel
innovatie op zich. Die mag zeker gezien
Niemand zal ontkennen dat het in de
ongeveer tachtig procent van zijn werktijd
gebruikmaken van een brandweerploeg
bepaald. Maar dan ga je al wel in de
Nederlanders. Waarom ook geen
en benoemd worden, vindt Jos de Graaf,
moderne, steeds individualistischer
aan zijn rol als wijkbrandweerman. Van
en zo nodig van gespecialiseerde
richting van werkzaamheden die ook op
wijkbrandweerman, was de gedachte bij de
regionaal teamleider Brandveilig Leven.
samenleving van belang is je als gesloten
belang is dat de betreffende persoon
brandweerdiensten. Samen werken ze
het bordje van een wijkagent zouden
(brandweer)bolwerk open te stellen
een geroutineerde brandweerman is die
aan het verbeteren en vergroten van de
kunnen liggen. In de richting van de politie
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Hij kwam er in september 2013 en dit jaar in
“Na de introductie van de wijkbrand-
voor burgers en beter met hen te
zijn vak kent, zeker ook de repressieve
(brand)veiligheid in de wijk. Aanvullend
is dus ook afstemming en samenwerking
september loopt de pilot af. De ervaringen
weerman in de wijk IJsselmonde hebben
communiceren. In Rotterdam-Rijnmond is
kant. Uiteraard hebben goede sociale
kunnen wijkbrandweermannen contact
noodzakelijk.”
van alle betrokkenen zijn positief.
we gemerkt dat onze zichtbaarheid is
het bewijs geleverd dat een aanspreekpunt
vaardigheden een positieve uitwerking en
onderhouden met externe partners,
verbeterd en dat de interactie met burgers
in de vorm van een wijkbrandweerman de
voor de herkenbaarheid is enige activiteit
zoals de gemeente en maatschappelijke
Dat wil niet zeggen dat het project De
is geoptimaliseerd. Dat zijn twee belangrijke
kloof met de bevolking verkleint en heel
op social media aan te bevelen.
organisaties.
Wijkbrandweerman een vervolg krijgt in
winstpunten. Op basis daarvan stellen wij als
concreet in staat is brandonveilige situaties
het Rotterdamse. Dat hangt van de officiële
projectgroep dat een organisatie als die van
en/of problemen in de wijk op te lossen.
Verantwoordelijk
Jos de Graaf: “Met deze organisaties
Jos de Graaf
evaluatie af en natuurlijk van de financiën.
ons is gebaat bij een wijkbrandweerman.”
In de vorm waarin de Veiligheidsregio
De wijkbrandweerman is in eerste
kunnen bijvoorbeeld problemen en
[email protected]
Rotterdam-Rijnmond de pilot draaide,
instantie verantwoordelijk voor de
onveilige situaties worden besproken
Contact
22
23
Eenvoudig, gecontroleerd en snel naar binnen
“We hebben bij de brandweer te maken met de nieuwe deurprocedure”
Categorie:
Incidentbestrijding/techniek
Korps:
Brandweer Nijmegen
Project:
Pressure Key-deurforceerder
Initiator:
Jeroen Ewalts
Status: Geïmplementeerd
Bij Brandweer Nijmegen zijn ze zeer
De deurforceerder is al meerdere keren met
zomaar. De gereedschappen die wij
wel. Daar kom je gecontroleerd mee
graag een demonstratie. “Je moet het
overtuigd van de werking van hun
succes gebruikt. Wel zijn er in de praktijk
beschikbaar hadden voldeden niet meer en
binnen. Ook als er bijvoorbeeld sprake
gezien hebben om het te geloven”, zegt
innovatie. Met de Pressure Key-
enkele minpuntjes boven komen drijven. In
daarom zijn we zelf gaan zoeken naar een
is van rookontwikkeling of van gas dat
Jeroen Ewalts.
deurforceerder kan een zware voordeur
overleg met de fabrikant heeft inmiddels
betere oplossing. Dat is de Pressure Key
is vrijgekomen. De sloten vliegen niet
met driepuntssluiting binnen vijftien
fine tuning plaatsgevonden en is het
geworden.”
in het rond. Bovendien is de forceerder
seconden, gecontroleerd worden geopend.
gereedschap dus nog beter geworden.
volledig Arbo-technisch verantwoord en De Nijmeegse brandweerman benadrukt
blijft de schade aan de deur of het kozijn beperkt.”
Niet meer minutenlang met een traditionele
Politiekeurmerk
dat je met het gereedschap niet
deurram beuken, maar even de Pressure
Jeroen Ewalts: “Als brandweer moet je
alleen snel, maar ook gecontroleerd
Key gebruiken en de deur zwaait soepeltjes
nu eenmaal wel eens een deur forceren
een deur kunt forceren. “We hebben
Inmiddels wordt de Pressure Key niet
open. Het gereedschap is gemaakt door
om binnen te komen. Dan loop je aan
bij de brandweer te maken met de
alleen door Brandweer Nijmegen gebruikt,
Contact
EMA Support in opdracht van Brandweer
tegen het feit dat sloten de laatste jaren
nieuwe deurprocedure. Werken met
maar ook door bijna alle arrestatieteams
Jeroen Ewalts
Nijmegen en sinds enige tijd aanwezig op
steeds beter zijn geworden. Zeker sloten
een deurram valt niet meer binnen
en speciale eenheden in Nederland. De
[email protected]
drie eerstelijns voertuigen van het korps.
met het politiekeurmerk forceer je niet
de veiligheidsgrenzen. Onze innovatie
collega’s in Nijmegen geven op verzoek
24
25
Tweets in de strijd tegen aardbevingen een grote groep geïnteresseerden. Maar vaak blijft het daar bij: Twitter wordt voornamelijk gebruikt om te zenden. Projectleider Johan Haasjes: “Wij willen de buitenwereld naar binnen halen. Daarom zijn we Twitcident begonnen. Een systeem Categorie:
Incidentbestrijding/organisatie
dat 24 uur per dag speurt naar tweets van
Korps:
Veiligheidsregio Groningen
Groningers die een aardbeving hebben
Project:
Twitcident bij aardbevingen
gevoeld. Door een notificatie te sturen op
Initiator:
Hans Coenraads, Johan Haasjes
het moment dat er relevante tweets zijn
Status: Geïmplementeerd
gesignaleerd, zijn hulpdiensten snel op de hoogte en in staat snel te handelen als dat nodig is.”
De gaswinning in Groningen veroorzaakt
tweets over bevingen. Is er een snelle
toename van het aantal en de zwaarte
steeds meer en ook steeds zwaardere
stijging zichtbaar van het aantal tweets
van de bevingen moeten we, naast schade
De pilot liep eind april 2014 af. De snelle
aardbevingen. Die vormen een uitdaging
over een nieuwe beving, dan wordt een
aan woningen en andere gebouwen,
alertering voorzag bij alle deelnemers
voor de Veiligheidsregio Groningen. Voor
waarschuwingsemail en -sms gestuurd naar
ook rekening houden met schade aan
in een behoefte. Inmiddels is de
de brandweer en hulpverleningsdiensten
de meldkamer en naar alle aangesloten
de vitale infrastructuur. Dat betekent dat
Veiligheidsregio Groningen bezig het
is het belangrijk snel op de hoogte te zijn
personen. Vervolgens blijft het systeem
hulpdiensten ingezet kunnen gaan worden
systeem ook in te zetten bij andere
van bevingen. Twitter biedt uitkomst.
tweets verzamelen, zodat snel een beeld
in situaties waarin iedere seconde telt.”
incidenten, zoals branden en ongevallen
De partners in de veiligheidsketen
kan worden gevormd van de ernst van de
worden sinds kort via dit medium binnen
situatie.
met gevaarlijke stoffen. Crisiscommunicatie Twitter heeft zich als medium inmiddels
enkele minuten geïnformeerd over een Informatieanalist Hans Coenraads van de
bewezen, ook in de crisiscommunicatie.
Contact
Veiligheidsregio Groningen: “De regio
Het bereik is groot, de berichten kort, er
Hans Coenraads
De basis van het project Twitcident is
wordt geconfronteerd met een nieuw risico
kunnen foto’s worden meegestuurd en
[email protected]
een permanente, digitale zoektocht naar
en daar moeten we op inspelen. Door de
de informatie verspreidt zich snel onder
aardbeving.
26
27
Ram de Vlam concurreert succesvol met suikerspinnen en zweefmolens
Categorie:
Risicobeheersing/techniek/organisatie/maatschappelijke relevantie
Korps:
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Project:
Ram de Vlam
Initiator:
Auke Raaff
Status: Geïmplementeerd
Beleving, daar draait het om tegenwoordig.
folders komt aanzetten, weet je bij voorbaat
Korte film
het schoonmaken van het filter van de
een vraag worden beantwoord. De
te zeggen dat we met deze innovatie
Geen saaie brochures meer om de
dat bezoekers met een grote boog om
Op een televisiescherm wordt een korte
wasdroger, het gevaar van teveel stekkers
score is zichtbaar via noodverlichting.
scoren.”
aandacht te vestigen op brandpreventie,
je heen lopen. Zeker als ze in de gaten
film vertoond over de belevenissen van
die zijn aangesloten op één stekkerdoos,
De show draait volledig automatisch,
maar rook-, licht- en geluidseffecten om
hebben dat het gaat om een waarschuwend
Smokey de Rookmelder. Smokey is de
het ophangen van rookmelders (op
maar de mogelijkheid bestaat om een
je boodschap over te brengen. Dat is het
vingertje. Daarom doen we het met Ram de
mascotte voor Brandveilig leven in de
de juiste plaats), het uitschakelen van
spreekstalmeester toe te voegen. Ram de
idee achter de voorlichtingsmodule Ram
Vlam helemaal anders. En het werkt als een
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord. De
elektrische apparatuur voor het naar bed
Vlam is onderdeel van een Roadshow met
de Vlam, die de Veiligheidsregio Noord-
dolle. De mensen staan in de rij.”
film begint met Smokey die trek heeft en
gaan en natuurlijk het maken en oefenen
meerdere (spel)onderdelen.
gaat koken. Vervolgens echter slaat de
van een vluchtplan. De boodschappen
Auke Raaff: “Het is een doorslaand
Ram de Vlam is een grote aanhanger,
vlam in de pan en laat een ‘CO2-kanon’
worden ondersteund met veel rook-, licht-
succes. De show trekt veel bekijks en
waarin een decor is gebouwd met onder
zien wat er gebeurt als je zo’n brandje
en geluidseffecten.
de reacties zijn positief en enthousiast.
Auke Raaff verwoordt de nieuwe aanpak
meer een fornuis, een strijkijzer en een
verkeerd blust.
beeldend: “Op evenementen moeten
wasdroger. Achter de coulissen, voor het
we concurreren met suikerspinnen en
publiek niet zichtbaar, bevindt zich een
zweefmolens. Als je dan met een stapel
grote hoeveelheid techniek.
Holland Noord sinds begin 2014 inzet op markten, braderieën en evenementen.
Dat enthousiasme zie je ook terug bij de
Contact
Publiek
vrijwilligers die de Roadshow bemensen.
Auke Raaff
Zo komen ook andere Brandveilig leven-
Tussen de scènes door heeft het publiek
Ze vinden het erg leuk om te doen. Een
[email protected]
boodschappen in de film aan de orde:
een actieve rol. Bij elk onderwerp moet
effectmeting volgt nog, maar ik durf gerust
28
29
‘Belevenderwijs’ meer veiligheidsbewust A •J
N VAN DER HE
Genom
HE
Risk Factory
Initiator:
David Bornebroek
VAN DE R
Project:
AN
Brandweer Twente
•J
Risicobeheersing/techniek/maatschappelijke relevantie
Korps:
JS
Categorie:
I
YD
PR
EN
ineerd 2014
INNOVATIE
INNOVATIE
EN
PR
I
YD
JS
Status: Geïmplementeerd
Wat je kunt voorkomen, hoef je niet
jongeren. Het concept is opgezet vanuit een
met alcohol, verkeersveiligheid, vandalisme,
Maar de lat ligt nog hoger. David
doorlopen. Het gemiddelde cijfer dat zij
David Bornebroek: “We werken met een
te bestrijden. En: jong geleerd is oud
positieve focus, gericht op veiligheid en op
noodsituaties en cyberveiligheid. Want voor
Bornebroek: “Ons ultieme doel is het
gaven was een 8,8. Met de opgedane
creatief, multidisciplinair team dat affiniteit
gedaan. Dat zijn de motto’s van de Risk
het vergroten van zelfvertrouwen.
burgers is veiligheid altijd multidisciplinair.”
creëren van een actief netwerk van jonge
ervaringen wordt Risk Factory momenteel
heeft met de doelgroepen en dat waar
veiligheidsambassadeurs. Jongeren die hun
doorontwikkeld. Ook resultaten van
mogelijk samenwerking zoekt met het
veiligheidseducatiecentrum. De Risk Factory
Projectleider David Bornebroek van
Interactief
eigen omgeving veiliger maken en daarmee
wetenschappelijk onderzoek door de
bedrijfsleven en andere partners. Risk
richt zich op het beleven van (on)veiligheid.
Brandweer Twente: “Het is leren op
Door deze onderwerpen te bundelen en
onze samenleving. Om dat te bereiken
Universiteit Twente worden gebruikt om
Factory is ons uithangbord voor alles dat
In negen realistische scenario’s leren
een interactieve manier, door te doen.
interactief te maken, worden deelnemers
maken we uiteraard ook gebruik van social
het concept te optimaliseren. Het is de
met Brandveilig leven samenhangt.”
burgers hoe zij hun eigen veiligheid in de
‘Belevenderwijs’ word je in Risk Factory
in een dagdeel op een aansprekende en
media en ontwikkelen we een serious
ambitie van Brandweer Twente jaarlijks
hand kunnen nemen.
veiligheidsbewuster. Er komen thuissituaties
leerzame manier geconfronteerd met
game, een spel met een ander doel dan
tenminste alle basisschoolleerlingen uit de
aan bod, maar ook schoolsituaties en
een breed scala aan risicovolle situaties.
puur alleen vermaak.
groepen 7 en 8 in Twente te ontvangen
Tot de primaire doelgroep van Risk Factory
situaties in de openbare ruimte en het
En wordt ze geleerd hoe adequaat
behoren basisschoolleerlingen uit de groepen
verkeer. Vanzelfsprekend gaat het ook
te handelen. Motiverend werkt het
7 en 8. Er is gekozen voor een ‘be a hero’-
om verschillende soorten veiligheid, zoals
concept, dat aansluit bij de idoolcultuur van
brandveiligheid, veilig vluchten, omgaan
Factory, een interactief en multidisciplinair
in het veiligheidseducatiecentrum. Ook
Contact
Gemiddelde 8,8
andere doelgroepen, zoals verminderd
David Bornebroek
competitie-element dat is toegevoegd,
In de inmiddels afgesloten pilotfase hebben
zelfredzamen komen aan bod.
[email protected]
zowel voor individuen als groepen.
meer dan 300 leerlingen de Risk Factory
30
31
Zien is geloven in de demo-woning
“Minder slachtoffers, minder schade en een hoger maatschappelijk rendement”
Categorie:
Risicobeheersing/techniek/maatschappelijke relevantie
Korps:
Brandweer Haaglanden
Project:
Demo-woning
Initiator:
Team Brandveilig leven
Status: Geïmplementeerd
Zien is geloven. Om die reden
rook te vluchten. Maar de woning die
meer bewust te maken van hun eigen rol
Arwin van de Zande, teamhoofd Materiaal
Goed gereedschap
het ons niet om. Met onze demo-woning
richtte Brandweer Haaglanden een
nu in Rijswijk in een mobiele container is
als het gaat om brandveiligheid.”
en Materieel en tevens projectleider:
Mia Wardenier: “Gezien de grote
leggen we onverkort de nadruk op het
demonstratiewoning in, die op 13 maart
ingericht (met de uitstraling van een echte
“Met deze woning geven we invulling
belangstelling voor de eerste demo-woning
voorkomen van brand, het vluchten en het
2014 werd geopend. In de woning wordt
woning), is flink doorontwikkeld.
Levensecht
aan onze belangrijkste opdracht: minder
was voor ons duidelijk dat een woning een
alarmeren van hulpdiensten.”
De eerste demonstratiewoning voor dit
slachtoffers, minder schade en een hoger
goed gereedschap is. Vervolgens hebben
maatschappelijke rendement.”
we in het voortraject onze jarenlange
met vuur- en rookeffecten duidelijk gemaakt hoe brand kan ontstaan
Het grootste verschil met de vorige is dat
doel in Europa, is in nauwe samenspraak
en hoe snel het zich vervolgens kan
bezoekers niet alleen kunnen ervaren hoe
met de brandweer ontwikkeld. Dankzij
verspreiden. Alle tien, meest voorkomende
het is om door dichte rook te moeten
het gebruik van innovatieve technieken
Voordat werd besloten het project een
voorlichting aan burgers en de expertise
brandoorzaken komen aan bod.
vluchten, maar ook worden geïnformeerd
is de simulatie levensecht. De interactieve
nieuwe impuls te geven, heeft Brandweer
vanuit het team Brandonderzoek.
over hoe brand kan worden voorkomen.
brandveiligheid-voorlichtingsobjecten
Haaglanden zich terdege afgevraagd
Daar kwam bij de sterke wens om écht bij
Helemaal nieuw is het idee niet. Al sinds
Mia Wardenier, brandveiligheidsadviseur
(zoals prullenbakken, ovens, frituurpannen
welke brandveiligheidboodschap ze wil
te dragen aan gedragsverandering. “Het is
Contact
2010 zet Brandweer Haaglanden een
van Brandweer Haaglanden: “De woning
en fornuizen) stellen bezoekers in staat
communiceren en welke doelgroepen ze
mooi als bezoekers een spannende ervaring
Team Brandveilig leven, Tom Kievit
demo-woning in om mensen te laten
is helemaal up to date. Voor ons is het een
realistische brandscenario’s visueel en
wil bereiken. Uiteraard ook in het licht van
hebben met het lopen door rook of het
[email protected]
ervaren hoe moeilijk het is door dichte
ideaal middel om mensen te bereiken en ze
intens te ervaren.
de investering die moest worden gedaan.
blussen van simulatievuur, maar daar gaat
ervaring meegenomen met het geven van
32
33
Drie handen zijn niet meer nodig
Categorie:
Incidentbestrijding/techniek
Korps:
Brandweer Gilze
Project:
Nozzlelight 300
Initiator:
Jan-Willem van den Heuvel
Status:
Geïmplementeerd
Een mens heeft maar twee handen en voor
eenvoudige manier opgelost. Jan-Willem:
De lamp die in Gilze wordt gebruikt heeft
gaan er niet mee lopen leuren, maar als er
het bedienen van een straalpijp heb je die
“Licht is vaak wel belangrijk. Om te zien
een sterkte van 300 lumen. 50 lumen
belangstelling is kunnen we een fabrikant
allebei nodig. Toch is in veel gevallen ook
bijvoorbeeld hoe dicht een rookgordijn is.
meer dan de gewone zaklamp die tot de
benaderen voor de productie.”
het gebruik van een zaklamp noodzakelijk.
Kunnen we naar binnen of niet?”
standaarduitrusting van de brandweer
Ergo: een handje tekort. De oplossing? Een straalpijp mét verlichting, de Nozzlelight
Een boutje en een moertje om het
300.
verbindingsstuk aan de straalpijp vast
behoort. “Een flinke bak licht”, volgens de
Gevraagd naar de mogelijke nadelen van
brandweerman uit Gilze.
de Nozzlelight 300 moet Jan-Willem van den Heuvel heel diep nadenken. “Dan
te zetten en vervolgens de lamp eraan
In gebruik
moet ik echt gaan zoeken. Misschien het
“Met de beste wil van de wereld kan ik
klikken. Veel moeilijker is het niet en
De Nozzlelight 300 is bij Brandweer Gilze
aan- en uitdoen van de lamp. Als je met
het niet ingewikkelder maken”, zegt Jan-
veel goedkoper kan het niet. Omdat de
inmiddels in gebruik. Of de innovatie
de straalpijp in actie bent heb je dikke
Willem van den Heuvel van Brandweer
straalpijp en lamp direct met elkaar zijn
verder wordt uitgerold, hangt af van de
handschoenen aan. Het bedienen van het
Contact
Gilze bijna verontschuldigend. Toch zal
verbonden, beweegt de lamp automatisch
belangstelling van andere korpsen en
aan- en uitknopje is dan wat lastig.”
Jan-Willem van den Heuvel
iedereen beamen dat zijn vinding erg
mee als de richting van de straalpijp wordt
regio’s. Jan-Willem van den Heuvel: “Bij
handig is. Het handje tekort wordt op een
veranderd.
ons in Gilze is iedereen enthousiast. We
[email protected]
34
35
rechtstreeks naar de juiste meldkamer
De MeldApp kan het verschil maken
gestuurd, waar ze direct in het meldkamersysteem beschikbaar komen. De centralist kan de melding bij de melder verifiëren en bijvoorbeeld een tekstbericht sturen naar die ook contact zoeken via 112. Deze manier
I
PR
EN
Genom
van werken verkort de verwerkingstijd met ongeveer een minuut. Ben Miedema: “Een minuut die het verschil kan maken tussen op tijd ter plaatse zijn en te laat.”
I
YD
PR
EN
ineerd 2014
INNOVATIE
INNOVATIE
andere mensen in de buurt van het incident
N VAN DER HE
YD
JS
A •J
Drie onderdelen Het ontwikkeltraject bestaat uit drie onder-
JS
•J
AN
VAN DE R
HE
delen: de MeldApp-ontwikkeling voor de Categorie: Risicobeheersing/incidentbestrijding/techniek/organisatie/
burger, de ontwikkeling van een koppeling
maatschappelijke relevantie
met het huidige meldkamersysteem en een
Korps:
Brandweer Amsterdam-Amstelland
pilotfase waarin de app en koppeling wor-
Project:
MeldApp
den beproefd. De pilot zal naar verwachting
Initiator:
Loek Pfundt, Ben Miedema
najaar 2014 starten.
Status: Prototype Ben Miedema en Loek Pfundt zijn optimistisch: “Het prototype is door de ‘De MeldApp kan dé innovatie van deze
met hun smartphone sneller en beter
Historisch perspectief
eerste gebruikers enthousiast ontvangen
jaren zijn’. Een citaat dat duidelijk maakt
hulpdiensten kunnen alarmeren bij
Loek Pfundt en Ben Miedema zetten de
en de koppeling is op laboratoriumschaal
dat de initiatiefnemers Loek Pfundt en
noodsituaties. Met de app kunnen ook
ontwikkeling van de MeldApp graag in
getest. De reacties hebben geleid tot
Ben Miedema van Brandweer Amsterdam-
foto’s worden verzonden die een beeld
historisch perspectief. “In de negentiende
aanpassingen en de app is nu klaar voor
Amstelland, het voor minder dan de
geven van de situatie. Andersom kunnen
eeuw speurde de brandweer vanaf torens
de pilot. We hopen en verwachten dat het
hoofdprijs niet doen. Ze ontwikkelden
burgers via de tekstfunctie van de telefoon
naar rook en een eeuw later luidde de
werkt en dat de voordelen in de praktijk
de MeldApp in samenspraak met andere
worden geïnformeerd en geadviseerd. Loek
uitvinding van de telefoon een heel nieuw
aangetoond gaan worden.”
hulpdiensten. Vanuit de brandweer zijn
Pfundt: “Met de informatie die via de app
tijdperk in. Voor deze eeuw is er de MeldApp.
betrokken de meldkamers Amsterdam-
kan worden gedeeld, krijgen hulpdiensten
Een innovatie die verschillende mogelijkheden
Amstelland en Noord-Nederland.
sneller en nauwkeuriger een beeld van
van de moderne smartphone koppelt.”
de omvang en impact van het incident.
Contact Ben Miedema
Met de MeldApp, de app-om-iets-te-
Burgerparticipatie via de telefoon in optima
Bij activatie van de app worden onder
melden, moeten burgers in de toekomst
forma.”
meer naam, telefoonnummer en locatie
[email protected]
36
37
Een compacte trailer met alles erop en eraan
Categorie:
Risicobeheersing/incidentbestrijding/techniek
Korps:
Brandweer Gilze
Project:
Fire assistance trailer
Initiator:
Jürgen Peijs, Jan-Willem van den Heuvel
Status:
Geïmplementeerd
Efficiency, dat is het toverwoord van deze
Met de inhoud van de trailer is er genoeg
Voordelen
Naast het Fire Defender-systeem FD200
Toegevoegde waarde
tijdens de innovatiemarkt van het
jaren. Het moet allemaal minstens zo goed
materieel ter plekke, zonder dat gelijk meer
De voordelen van de aanhanger zijn dat
behoren tot de standaarduitrusting 300
“Een prachtig ding”, zegt Jan-Willem van
brandweercongres in Rotterdam zegt
(liefst beter), maar wel met minder geld en
manschappen moeten opdraven.
minder voertuigen ingezet hoeven te
meter aaneengekoppelde toevoerslangen
den Heuvel niet zonder trots. “We hebben
Jan-Willem van den Heuvel: “Ik denk dat
worden en dat de trailer zeer snel kan
die in één keer uitgereden kunnen worden,
veel tijd, geld en energie in de ontwikkeling
we daar de handjes voor de trailer op
minder manschappen. Een ontwikkeling
De gesloten aanhanger (lengte
worden ingezet. Dankzij die snelheid
100 meter losse toevoerslangen, een
en bouw gestoken, maar dat is het zeker
elkaar krijgen.”
waar met de Fire assistance trailer door
4,50 meter) kan eenvoudig aan een
kan sneller en beter grip op een incident
aggregaat, een centrifugaalpomp en wat
waard geweest. De Fire assistance trailer
Brandweer Gilze op in wordt gespeeld.
manschappenvoertuig worden gekoppeld.
worden verkregen. Andere pluspunten
kleiner materiaal.
heeft in deze tijd beslist een toegevoegde
De trailer is voorzien van een ingebouwde
zijn de kostenbesparing die kan worden
De ontwikkelaars prijzen het gebruik van
waarde.”
De Fire assistance trailer is een speciale
slangenlade met 300 meter toevoerslang
gerealiseerd en de aanwezigheid van het
de Fire assistance trailer met name aan bij
aanhanger die kan worden ingezet voor
en een centrifugaalpomp. Daarmee is een
200 meter lange Fire Defender-systeem,
ongevallenbestrijding gevaarlijke stoffen,
De trailer is sinds 1 juli 2014 in gebruik
Contact
het verlenen van bijstand bij branden.
snelle waterwinning mogelijk.
waarmee een waternevelscherm kan
industriebranden, branden in de agrarische
bij de Veiligheidsregio Midden- en West-
Jan-Willem van den Heuvel
worden opgezet.
sector en bij natuurbrandbestrijding.
Brabant. Vooruitlopend op de presentatie
[email protected]
dus met de inzet van minder materieel en
38
39
Straalpijptechniek oefenen met eigen deuren
“Aluminium blijft altijd goed en het is een licht metaal, waardoor de deuren goed te hanteren zijn”
Categorie:
Incidentbestrijding/techniek
Korps:
Veiligheidsregio Zeeland
Project:
Oefendeuren ten behoeve van straalpijptechniek
Initiator:
Jaco van der Welle
Status: Geïmplementeerd
In de praktijk blijken de nieuwe
De rook komt naar buiten door kieren die
Dat idee hebben we vrij snel laten varen
door testgebruikers suggesties gedaan
beter geoefend personeel op het gebied
straalpijptechniek en deurprocedure veel
aan de boven- en zijkanten van de deur
gezien de beperkte bruikbaarheid van
voor verbeteringen. De verbeterde versie
van straalpijpvoering en deurprocedures.”
oefening te vergen. Omdat het ondoenlijk
in het kozijn zijn aangebracht. De deuren
hout. Ook in combinatie met water. Uit
van de deuren is inmiddels door de
is altijd een trainingscentrum te bezoeken,
kunnen van beide kanten worden gebruikt,
praktische overwegingen hebben we
posten van Tholen en door de gemeente
Korpsen uit het hele land hebben
ontwikkelde de Veiligheidsregio Zeeland
zodat zowel kan worden geoefend met
vervolgens voor aluminium gekozen,
Schouwen-Duiveland in gebruik genomen.
inmiddels interesse getoond in de
zelf oefendeuren. Een goed besluit, zo is
een toedraaiende als afdraaiende deur.
zowel voor de deuren als voor de kozijnen.
inmiddels gebleken.
Aluminium schoren zorgen ervoor dat de
Aluminium blijft altijd goed en het is een
De voordelen van ‘eigen’ deuren liggen
is steeds dezelfde: “Iedereen is van harte
deur stabiel staat.
licht metaal, waardoor de deuren goed te
voor Jaco van der Welle voor de hand.
uitgenodigd om te komen kijken en zo een
hanteren zijn.”
“Het beoefenen van de procedure in
goed beeld te krijgen van de deuren.”
Er zijn twee deuren ontwikkeld. Eén
innovatie. De reactie van de ontwikkelaar
een pand dat nog in gebruik is kan niet
‘gewone’ en één waarvan het kozijn is
Het ontwerp komt uit de koker van Jaco
voorzien van een aansluitingsmogelijkheid
van der Welle, medewerker Materieel,
Gebreken
en iedere keer een trainingscentrum
Contact
voor een rookmachine. Op deze manier
Techniek en Logistiek van Veiligheidsregio
Het prototype doorstond de testfase
bezoeken is ook lastig. Met de deuren die
Jaco van der Welle
kan een situatie zo realistisch mogelijk
Zeeland. Jaco: “In eerste instantie was het
uitstekend, al kwamen er wel wat
wij hebben ontwikkeld kan op de post zelf
[email protected]
worden nagebootst.
plan om de deuren van hout te maken.
gebreken aan de oppervlakte. Ook werden
worden geoefend. Het resultaat zal zijn
40
41
Spelenderwijs meer brandveiligheidbewust
Categorie:
Risicobeheersing/maatschappelijke relevantie
Korps:
Veiligheidsregio Drenthe
Project:
Smokey’s avontuur
Initiator:
Annet Hulshof-Mourits
Status:
Prototype
Opdracht 6: Welk nummer moet je bellen
Een voorbeeld van een van de vele
op verschillende leeftijdsgroepen zijn af te
een beroep wordt gedaan op taal- en
Annet Hulshof-Mourits: “Het spel kan
actueel kan worden gehouden en hoe
in één van de volgende situaties:
opdrachten die onderdeel zijn van Smokey’s
stemmen. Opdrachten kunnen individueel
rekenvaardigheden, en de mogelijkheid om
bijdragen aan het brandveiligheidbewustzijn
opdrachten kunnen worden uitgebreid en
avontuur. Een spel dat gebaseerd is op het
worden opgepakt maar ook door een groep.
het als bordspel ‘levend ganzenbord’ te
van een grote groep mensen. Op een leuke
online beschikbaar kunnen worden gesteld.
spelen, maken het uitermate geschikt voor
manier, letterlijk spelenderwijs, bereiken we
het basisonderwijs.”
wat we willen.”
Kat in de boom. Deze kat zit al vier dagen
ganzenbordspel. Het is ontwikkeld door de
in de boom en durft er niet meer uit. Je wilt
Veiligheidsregio Drenthe en bedoeld om
Basisonderwijs
graag dat de brandweer komt. Bel je de
aandacht te vragen voor brandveiligheid en
Annet Hulshof-Mourits, specialist
brandweer via 0900-8844 óf 112?
voor het werk van de brandweer.
Risicobeheersing van de Veiligheidsregio
Maar ook voor bewoners van
Het spel is in concept gereed en getest in
Drenthe: “Het spel is bedacht op
woonzorglocaties is Smokey’s avontuur
verschillende groepen van de basisschool.
Er is brand in de kelder en je bent al veilig
Smokey’s avontuur kan worden gebruikt
verzoek van vertegenwoordigers van het
leuk en leerzaam. De spelregels zijn
De reacties van zowel kinderen,
buiten. 0900-8844 of 112?
als bordspel, maar ook als ‘levend’ spel. In
basisonderwijs in Drenthe. Ze zochten een
eenvoudig en er kan gevarieerd worden
leerkrachten als ouders waren positief.
het eerste geval wordt gebruik gemaakt
manier om het thema ‘brandveilig leven’ in
met de opdrachten en met de snelheid van
Momenteel wordt gekeken hoe de
Contact
Op straat ruik je een sterke gaslucht
van pionnen, in het tweede geval zijn de
te bedden in de reguliere lesprogramma’s.
het spel. Tegelijkertijd is het een uitdagend
implementatie aangepakt gaat worden.
Annet Hulshof-Mourits
0900-8844 of 112?
spelers zelf de pionnen. Het spel is geschikt
De kleurrijke uitvoering, de verschillende
spel, waarvan dingen blijven hangen in het
Ook buigen de betrokkenen zich over de
[email protected]
voor alle leeftijden, omdat de opdrachten
opdrachten, waarmee tegelijkertijd
geheugen.
vraag hoe het spel samen met studenten
Colofon Brandweer Nederland Kemperbergerweg 783 Postbus 7010 6801 HA Arnhem t (026) 355 24 55 f (026) 351 50 51
[email protected] www.brandweernederland.nl Redactie: Bureau Brandweer Nederland Tekst: Daan Appels, Appels Communicatie Drukwerk: GLD Grafimedia Vormgeving: Carlo Polman, OudZuid Ontwerp mediavormgevers © Brandweer Nederland, september 2014
