Jouw verbinding met de wereld! Schoolplan 2015-2019
INLEIDING Voor u ligt het schoolplan van het Cosmicus College voor de jaren 2015-2019. Het vorige schoolplan noemden we ’Bruggen bouwen’, dit schoolplan is het vervolg daarop: Jouw verbinding met de wereld. De Inspectie van het Onderwijs heeft de afgelopen jaren twee
Wij willen duidelijk zijn, met onder andere een duidelijke en
In dit schoolplan laten we ook zien hoe wij op onze school werken
bezoeken aan het Cosmicus College gebracht. Dit leverde
informatieve website waar in principe alles binnen een paar
aan de afspraken van het sectorakkoord 2014-2017 en aan de
elke keer een lovend rapport op over het onderwijsproces en
muisklikken te vinden is. Door aandacht te besteden aan ouders,
thema’s van het gemeentelijk Rotterdams onderwijsbeleid “Leren
kwaliteitszorg. Bij het laatste bezoek is specifiek het rendement
door bij hen op bezoek te gaan en hen uit te nodigen op school
Loont”.
van de vwo-afdeling bekeken. We scoorden wederom hoog
binden wij de ‘inner circle’ van de leerling aan de school. De
op onderwijs en op kwaliteitszorg maar minder op rendement
komende jaren willen wij meer aandacht besteden aan de
Samenvattend hebben scholen zich in het sectorakkoord verplicht
en de verwachting is dan ook dat het rendement niet lang
uitstraling en positionering van de school. Hierbij gaat het niet
tot de volgende afspraken:
achter kan blijven. Om dit nader vorm te geven, hebben we
alleen om algehele positionering zoals hierboven genoemd,
1. Eigentijds en uitdagend onderwijs dat recht doet aan
in maart 2014 een verbeterplan geschreven voor de vwo-
maar ook de letterlijke positie van de school in de stad
talentontwikkeling van leerlingen. Talentontwikkeling is niet
afdeling van het Cosmicus College: Alles wat je aandacht geeft,
Rotterdam en de wijk Kralingen. Speerpunt in deze aandacht is
beperkt tot het halen van goede cijfers, maar kan ook zichtbaar
groeit. Dit verbeterplan bevat een integrale analyse van de
het aantrekken van leerlingen van diverse afkomst.
worden op het gebied van – bijvoorbeeld – sport, kunst of
bovenbouw in de afgelopen jaren. Op grond van deze analyse
ondernemerschap.
zijn verbeteracties geformuleerd om de slagingspercentages
Door het oprichten en continueren van het Technasium en het
te verhogen en om de gehele afdeling vwo naar een hoger
Entreprenasium op onze school halen we het bedrijfsleven
plan te tillen. De havo-afdeling profiteert uiteraard mee van de
van de wereldstad Rotterdam onze school binnen. Bedrijf en
verbeteracties. Uit de opbrengstenanalyse blijkt dat de havo het
school verbinden zich door opdrachten te geven en deze in
professionele organisatie met een uitdagende werkomgeving
goed doet, we werken er natuurlijk hard aan dit zo te houden.
samenwerking uit te voeren. Leerlingen werken in teams en
en er moet worden ingezet op de verdere professionele
Het verbeterplan en de analyse van de opbrengsten vinden hun
scherpen zo hun interesses en vaardigheden aan.
ontwikkeling van leraren, schoolleiders en besturen.
weerslag in dit schoolplan.
2. O nderwijs moet meer gebruikmaken van moderne leermiddelen. 3. Leraren en schoolleiders moeten (meer) gaan werken in een
4. M eer masters voor de klas (in 2020 zou de helft van de De onderwijskwaliteit op het Cosmicus College blijft
docenten in het voortgezet onderwijs een afgeronde master
Uit de sterkte-/zwakte-analyse (School aan Zet) die we hebben
aandacht krijgen. Enerzijds is de school bezig de vakinhoud
gemaakt van onze school, bleek dat tot onze sterke punten
te verbeteren. Alle docenten zijn geschoold in het gebruiken
‘aandacht voor de individuele leerling’ behoort. Dit punt is
van het OBIT-principe in toetsing (Onthouden Begrijpen
mede zo belangrijk vanwege het grote deel leerlingen met
Integreren Toepassen). Het vervolg hierop - OBIT in de les - is
een dubbele culturele achtergrond op onze school. Ons doel
waar we de komende jaren aan zullen werken. Een belangrijk
is natuurlijk de sterke punten nog sterker en de zwakke punten
onderdeel van OBIT in de les is het differentiëren in de klas:
in korte tijd te verbeteren. We richten ons dus des te meer op
individuele aandacht voor elke leerling. Hiernaast loopt het
de leerling die een wereldburger wil worden: de individuele
studietraject Lessen in orde waar de nadruk wordt gelegd op
“Leren loont” heeft vijf thema’s, waarvan er vier voor ons van
mens die zich ontwikkelt in een wereldstad, maar dan wel in een
klassenmanagement en structuur. Met deze twee trajecten
belang zijn:
veilige, warme omgeving. Dit individu krijgt kansen en ruimte om
verbinden we onze leerlingen met wat ze nodig hebben om zich
1. De beste leraren voor Rotterdam;
de eigen talenten te ontwikkelen en maakt kennis met de wereld
optimaal te kunnen ontwikkelen in een leerweg die bij ze past.
2. Werken aan vakmanschap;
om hem heen. Hier horen diverse verschillende nationaliteiten,
moeten hebben). 5. Er komt een lerarenregister. Het aantal onbevoegde docenten moet worden teruggedrongen. Leraren moeten blijven leren en met name beter leren omgaan met verschillen tussen leerlingen. 6. O ok scholen in de middenmoot moeten (meer) proberen hun kwaliteit te verbeteren.
3. Aansluiting onderwijs en jeugdhulp;
culturen en afkomsten bij die een wereldstad als Rotterdam rijk
Met deze trajecten én met het verbinden van de vakinhoud
is. De school is de verbinding tussen de kennis en ervaring van
met de onderwijskwaliteit blijft de school grip houden op de
4. Kwaliteit door schoolontwikkeling.
de stad met de zich ontplooiende leerling.
vaksecties en kan ze voldoen aan de eisen van het Ministerie
Met dit schoolplan voldoen we aan de vereisten van artikel 24a
van OC en W. Onze leerlingen worden beoordeeld volgens/
van WVO.
Tegelijkertijd blijven we luisteren naar onze directe omgeving.
ingedeeld in de Europese Referentiekaders, we nemen de
We blijven in gesprek met onze leerlingen en zeker ook met
rekentoets af en zorgen ervoor dat docenten bijgeschoold
Rotterdam, juli 2015
hun ouders. We willen als school weten wie er bij ons leert en
worden en op de hoogte zijn van nieuwe (examen)eisen en
Ilyas Bagci
hoe het nest van diegene eruitziet. Voor ons is het belangrijk
ontwikkelingen.
(directeur Cosmicus College)
te weten hoe de school overkomt en wat wij kunnen leren van betrokkenen en buitenstaanders. Vandaar dat wij naar aanleiding
Bij alles staat voorop: eerst relatie, dan prestatie. We gaan voor
van reacties van ouders over onduidelijkheden de regels rondom
de verbinding tussen leerling en wereldburger, tussen school en
toetsing en absentie hebben aangescherpt. Ook hebben wij
wereldstad, tussen docent en kwaliteit. Immers: het Cosmicus
geïnvesteerd in de communicatie en uitstraling van de school.
College brengt je de wereld.
P. 2
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 3
INHOUDSOPGAVE Inleiding
2
7.
Personeelsbeleid
3 . De schoolorganisatie
10
7.1. Evenredige vertegenwoordiging vrouwen in de schoolleiding 7.2. (On) bevoegd personeel 7.3. Nieuwe docenten 7.4. De ‘zachte’ kant van de organisatie 7.5. Deskundigheidsbevordering 7.6. Borging in gesprekscyclus
4 . Het onderwijskundig beleid
12
8.
Communicatie Positionering en PR
1.
Missie en visie van het Cosmicus College
6
2.
Het schoolprofiel
8
4.1. 4.2.
Inleiding Ons rendement
13
Een stukje geschiedenis
13
9.
De huidige stand van zaken en onze doelstellingen voor de komende jaren
14
Hoe we dat willen bereiken, beschrijven we in de volgende paragrafen
14
Systematisch opbrengstgericht werken
14
9.1. Inleiding 9.2. Contacten met leverende basisscholen 9.3. PR-beleid
Determinatie en differentiatie
15
Uitdagende doelen en effectieve feedback
15
Klassenmanagement
15
13
4.3. Taalbeleid 4.4. De secties Nederlands
15
Wiskunde
19
Bèta (natuurkunde, scheikunde, biologie)
19
Moderne vreemde talen (MVT)
20
Geschiedenis
22
Economie en M&O
22
4.5.
Loopbaan begeleiding (LOB)
22
Werken aan vakmanschap
22
Doorstromen van en naar ander onderwijs
23
5.
Talentontwikkeling
5.1. Excellentie 5.2. Extra ondersteuning bij het leren 5.3. Talenta 5.4. Mentoraat 5.5. Passend onderwijs 5.6. Discussie over leerlingbegeleiding
6.
Venster op Rotterdam én de wereld
P. 4
Cosmicus College
10. Kwaliteitsbeleid
30 31 31 31 31 31 32
34 36 37 37 37
38
16 18
24 25 25 25 25 26 26
28
Cosmicus College
P. 5
1. MISSIE EN VISIE VAN HET COSMICUS COLLEGE
1. MISSIE EN VISIE VAN HET COSMICUS COLLEGE
Onze missie: waar staan we voor?
Onze visie: hoe maken we onze missie waar?
Het Cosmicus College:
‘EEN PERSOONLIJKE EN VEILIGE SCHOOL IN WERELDSTAD ROTTERDAM’
VENSTER OP ROTTERDAM ÉN DE WERELD
‘Cosmicus’ betekent ‘wereldburger’. Wij willen onze leerlingen
willen onze leerlingen goed voorbereiden op hun toekomst
met modern onderwijs voorbereiden op hun toekomst als
in de ‘internationale wereld’ van morgen. Daarom zijn wij een
‘Cosmicus’ in wereldstad Rotterdam. Echte ‘Cosmici’ stellen de
Unesco-school geworden. Dat betekent dat we in onze lessen en
zorg voor de mens centraal en zoeken steeds de verbinding
projecten werken aan de vier Unesco-thema’s:
Het Cosmicus College is een school met het venster op de wereld, zowel dicht bij huis in Rotterdam, als ver weg. We
tussen mensen. Zij zetten zich in voor de totstandkoming
Vrede en mensenrechten;
van acceptatie van en begrip voor elkaar en zijn zich bewust
Intercultureel leren;
van hun wereldburgerschap en de daarbij behorende
Wereldburgerschap;
verantwoordelijkheden. Daarom is het Cosmicus College ook
Duurzaamheid.
vooral een ontmoetingsschool waar medewerkers, leerlingen en ouders op een zorgvuldige manier met elkaar omgaan en
Om je, zowel dicht bij huis als verder weg, goed te kunnen
ieder met respect en vertrouwen wordt benaderd. ‘Cosmici’
redden, is het beheersen van het Nederlands en andere
zien het ook als hun verantwoordelijkheid om hun talenten en
moderne vreemde talen van groot belang en daar besteden we
capaciteiten maximaal te benutten. Daarom dagen we onze
dan ook veel aandacht aan.
leerlingen uit hun grenzen te verleggen in wat ze kunnen en
Kleine en persoonlijke school
durven. Op onze school maken we daarvoor gebruik van de
Het Cosmicus College is een kleine school met een plezierige,
meest moderne leermiddelen.
gemoedelijke sfeer, die zich onder meer onderscheidt van andere scholen doordat docenten en andere medewerkers de leerlingen ook echt kennen, de lijnen heel kort zijn en de schoolleiding en medewerkers heel toegankelijk zijn voor de ouders van onze leerlingen. Onze leerlingen gaan met plezier naar school en ervaren de school als een veilige plek waar door de betrokkenheid van de medewerkers en de kleinschaligheid van de school vervelende zaken als pesten en ander negatief gedrag snel opgemerkt en kan tegengegaan worden. Talentontwikkeling Iedere leerling heeft zijn of haar unieke talenten en het Cosmicus College biedt elke leerling de kans om die talenten te ontwikkelen. Leerlingen die meer aankunnen, dagen we uit om dat ook te doen. Leerlingen die dat nodig hebben, bieden we extra ondersteuning. Dat doen we door in ons onderwijs de nadruk te leggen op de ontwikkeling van de capaciteiten van onze leerlingen en er voor te zorgen dat zij uitstromen op het niveau waarvoor ze de capaciteiten hebben. In dit schoolplan beschrijven wij hoe we onze visie uitwerken. Sommige aspecten van onze visie laten zich gemakkelijk herleiden tot bepaalde hoofdstukken van het schoolplan. Andere aspecten komen in verschillende hoofdstukken terug.
P. 6
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 7
2.HET SCHOOLPROFIEL
2. HET SCHOOLPROFIEL
Het Cosmicus College is een algemeen bijzondere havo/ vwo-school die opgericht is in 2006. De school valt onder het LMC-bestuur en bevindt zich aan het Oostplein in Rotterdam. Het Cosmicus College is sterk in ontwikkeling en vormt zich tot een school met veel verschillende projecten en programma’s, diverse soorten onderwijs en een wereldburgeridentiteit. De school heeft veel individuele aandacht voor de gevarieerde leerlingen die er komen om te leren. Met andere woorden: de school is meer dan school alleen. Het motto is dan ook: “Cosmicus College brengt je de wereld.” Het Cosmicus College biedt onderwijs op havo –en vwo-niveau. Sinds 2011 behoort de school tot het Technasiumnetwerk, sinds 2012 is ook het Entreprenasium gestart. Bovendien wordt er Cambridge-onderwijs gegeven aan zowel vwo als havo. In de onderbouw wordt projectonderwijs gegeven, gericht op exacte vakken én wereldburgerschap. Jaarlijks wordt het Science Festival voor en door leerlingen georganiseerd om van jongs af aan interesse te kweken in wetenschap en techniek. Het Science Festival legt tevens de verbinding tussen onze leerlingen en leerlingen van groep 8 die geënthousiasmeerd worden door demonstraties van projecten die door onze leerlingen worden gegeven. Ook is er een breed aanbod aan activiteiten in Talenta (voorheen: Brede School-activiteiten). Zo kunnen leerlingen zich bekwamen in Robotica: een activiteit waarmee de school een aantal jaren zelfs nationaal en internationaal kampioen geworden is. Op school ligt extra veel nadruk op ouderbetrokkenheid, onder meer door ouderontbijtochtenden en thema-avonden. Ook wordt er veel aandacht besteed aan taal en taalprojecten. Leerlingen nemen deel aan (inter) nationale taalprojecten en gaan op een actieve manier aan de slag met het uitbreiden van hun taalvaardigheden. Op dit moment volgen ruim 450 leerlingen onderwijs aan het Cosmicus College. Het streven is om kleinschalig te blijven en dit aantal te verhogen tot maximaal 550 leerlingen in 2019.
P. 8
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 9
3.DE SCHOOLORGANISATIE
3. DE SCHOOLORGANISATIE
In het schooljaar 2014-2015 heeft de organisatie van de school
optreden. Ook uit het tevredenheidsonderzoek onder leerlingen
een wijziging ondergaan. In plaats van een onderbouw-,
kwam naar voren dat de organisatie van de school aangescherpt
middenbouw- en bovenbouwteam hebben we nu een
moet worden. De leerlingen bleken in het algemeen weliswaar
bovenbouwteam en een onderbouwteam. Dat heeft te maken
tevreden over de school, maar ze gaven wel aan dat de regels
met natuurlijk verloop binnen het managementteam (van vier
niet altijd eenduidig zijn.
naar drie personen), maar ook met het strategisch doel om de verticale lijn in de school te versterken en doorgaande
Directeur
leerlijnen van onder- naar bovenbouw (zowel vakmatig als pedagogisch) te borgen. Elk team wordt geleid door een teamleider. De twee teamleiders vormen samen met de directeur het managementteam. De taakverdeling is globaal als volgt: De heer I. Bagci
Kwaliteitsmedewerker onderwijs Teamleider onderbouw
Kwaliteitsmedewerker organisatie Teamleider onderbouw
docenten/mentoren BB
docenten/mentoren BB
OOP
Decaan
Zorg
Examensecretaris
Directeur, leiding van het managementteam, financiën, personeelsbeleid, beoordelingsgesprekken, beheer, contacten met de medezeggenschapsraad, leidinggevende van hoofd administratie en de beide kwaliteitsmedewerkers, externe relaties, PR. Ouderraad Mevrouw A. van Gameren Teamleider bovenbouw, leidinggevende docenten/mentoren bovenbouw, decanaat, programma van toetsing en afsluiting
Basisscholen
en examens. Doelstellingen 2015-2019 De heer M. Kocaer
1) Het ‘nieuwe’ managementteam laat zich in het schooljaar
Teamleider onderbouw, leidinggevende docenten/mentoren
2015-2016 extern ondersteunen met name op de aspecten
onderbouw, leiding onderwijsondersteunend, contacten
gezamenlijke visie, en versterking van beleidsvormend
basisscholen, open huis, onderwijsleercentrum (OLC),
en beleidsuitvoerend vermogen. Aan het einde van het
contacten ouderraad, toa’s, zorg, toelatingscommissie.
schooljaar moet uit een enquête onder het personeel blijken dat het managementteam gezien wordt als een sterke,
Gezamenlijk (directeur eindverantwoordelijk): determinatie- en bevorderingsbeleid, secties.
beleidsvormende en beleidsuitvoerende eenheid. 2) Met ingang van het schooljaar 2015-2016 willen we ook een ‘dragend middenkader’ vormen dat bestaat uit de voorzitters
Het managementteam wordt ondersteund door twee
van de zes vakgroepen. Dit middenkader heeft regelmatig
kwaliteitsmedewerkers:
overleg met het managementteam over de resultaten en over hoe het vakonderwijs en met name de doorgaande leerlijnen
Mevrouw I. van Erve Kwaliteitsmedewerker onderwijs.
daarin te versterken. 3) Een aantal protocollen met betrekking tot de dagelijkse organisatie wordt nog eens goed bekeken op functionaliteit,
De heer G. Aytekin
transparantie en voorspelbaarheid. Daarbij gaat het om een
Kwaliteitsmedewerker planning, roosters, examensecretaris,
aantal aspecten van de schoolorganisatie waarvan de collega’s
contactpersoon voor applicatiebeheerders.
hebben aangegeven dat daarin verbetering gebracht moet worden, zoals het verzuimbeleid, roosterwijzigingen, de
In het schooljaar 2014-2015 hebben we in de school intensief gesproken over de organisatie en met name over hoe we de
planning van proefwerken/toetsen en de jaarplanning. 4) Uit het tweejaarlijkse tevredenheidsonderzoek
organisatie beter zouden kunnen afstemmen op het onderwijs.
(opnieuw af te nemen in 2015-2016) onder docenten en
De belangrijkste conclusie van die gesprekken was dat er meer
onderwijsondersteunend personeel blijkt dat de organisatie
voorspelbaarheid moet komen in de schoolorganisatie en dat het
van de school een ruime voldoende krijgt.
managementteam in de school meer een gezamenlijke visie zou moeten uitdragen en als één geheel zou moeten functioneren en P. 10
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 11
4. HET ONDERWIJSKUNDIG BELEID
4. HET ONDERWIJSKUNDIG BELEID
4.1 Inleiding
de school hierin afgestraft wordt met een matige doorstroom
Het onderwijskundig beleid moet er op gericht zijn om onze visie
in de bovenbouw. Ook bleek dat de overgang van onderbouw
te realiseren, zoals beschreven in hoofdstuk 1. Dat betekent dus
naar bovenbouw te groot was, op zowel de havo- als de vwo-
dat het ons doel is: a) om onze leerlingen zich te laten ontwikkelen tot echte ‘Cosmici’, b) dat we een kleine en persoonlijke school willen zijn, en c) dat wij elke leerling de kans willen geven om zijn of haar unieke talenten te ontwikkelen.
afdeling. Een andere oorzaak is gelegen in het feit dat de vaksecties nog niet helemaal uitgekristalliseerd zijn. Dit heeft uiteraard effect op het stellen van leerdoelen en het maken van PTA’s. De taalachterstand van (een groot deel van) de leerlingen is ook een niet te onderschatten probleem. Het Cosmicus College speelt hierop in met innovatieve projecten en een
Daar zijn we nu een aantal jaren mee bezig, maar we zijn nog
taalbeleid, maar een doeltreffende oplossing is er nog niet
steeds een heel jonge school die op enkele terreinen nog zijn
en het rendement blijft achter. Het taalbeleid is nog niet
weg moet zien te vinden. Het achterblijvend rendement heeft
voldoende geïmplementeerd.
ons daarvan bewust gemaakt. Daarom staat dit schoolplan voor een belangrijk deel in het teken van het verbeteren van
In maart 2014 hebben we een verbeterplan geschreven voor het
ons rendement, hoewel we de drie bovenstaande centrale
vwo. Dit verbeterplan bevatte:
‘visiepunten’ natuurlijk niet vergeten. Om onze visie te realiseren
een analyse van de slagingspercentages tot nu toe;
en om een succesvolle toekomst tegemoet te gaan, is het echter
de verwachting (en de verbetering) voor de komende drie
belangrijk dat we ons rendement op orde hebben.
jaar, en de borging ervan.
In dit hoofdstuk voldoen we ook aan de in artikel 24a WVO omschreven opdracht om van het onderwijskundig beleid in
Aandachtspunten in het verbeterplan waren met name:
elk geval de uitwerking van de wettelijke opdrachten voor het
de determinatie bij aanname van de leerlingen;
onderwijs en van de door het bevoegd gezag in het schoolplan
doorstroom van de leerlingen van havo naar vwo;
opgenomen eigen opdrachten voor het onderwijs in het
doorstroom van onderbouw naar bovenbouw;
onderwijsprogramma te beschrijven. Hierbij wordt ook het
wisseling van docenten;
schoolondersteunings-profiel betrokken.
de taalachterstand van de leerlingen, en de te hoge mate van (geoorloofde) absenties van leerlingen in
4.2 Ons rendement
het verleden.
Een stukje geschiedenis In de afgelopen periode is de school volgroeid. Dat betekent
Het merendeel van de maatregelen in het verbeterplan was bij
dat we inmiddels enkele examenlichtingen de school hebben
het schrijven ervan al in gang gezet. Omdat ook de resultaten
zien verlaten en dat we nu ook informatie hebben over ons
van onze afdeling havo onder druk staan en onze docenten
rendement in de bovenbouw. Helaas moeten we constateren
zowel in havo als vwo lesgeven, hebben we het verbeterplan
dat het rendement in de bovenbouw (afdeling vwo) achterblijft
‘uitgerold’ voor de hele school. In mei 2014 zijn we gestart met
bij wat we graag zouden willen. Dat heeft er toe geleid dat de
een intensief nascholingstraject voor docenten met nadruk
Inspectie van het Onderwijs naar aanleiding van het onderzoek
op klassenmanagement, differentiatie en toetsbeleid volgens
op de vwo-afdeling in november 2014 deze afdeling als
het OBIT-model. Dat heeft er toe geleid dat alle docenten nu
onvoldoende heeft moeten beoordelen. Het wrange daarbij
toetsen volgens het OBIT-model.
is dat de kwaliteit van het onderwijsproces, de geboden ondersteuning aan de leerlingen en de kwaliteitszorg wel als
DE HUIDIGE STAND VAN ZAKEN EN ONZE
voldoende werden beoordeeld. Overigens werd de afdeling
DOELSTELLINGEN VOOR DE KOMENDE JAREN
havo wel beoordeeld als voldoende.
Rendement onderbouw
Boven landelijk gemiddelde
Rendement bovenbouw havo
Op landelijk gemiddelde
Natuurlijk hebben we het probleem van het tegenvallend
CE cijfers havo
Onder landelijk gemiddelde
rendement al enkele jaren geleden zien aankomen. In onze
Discrepantie SE-CE havo
0.06
analyses kwamen we tot de volgende factoren die het
Rendement bovenbouw vwo
Onder landelijk gemiddelde
achterblijvende rendement verklaren:
CE cijfers vwo
Onder landelijk gemiddelde
Discrepantie SE-CE vwo
0.42
Doordat we als school jong en ambitieus zijn, hebben we in het verleden te veel de nadruk gelegd op het bieden
P. 12
Cosmicus College
van kansen aan leerlingen. Daardoor zijn leerlingen soms te
We willen onze opbrengsten in de komende twee jaren
gemakkelijk op het vwo terechtgekomen met als gevolg dat
minimaal op het landelijk gemiddelde brengen (in de nieuwe Cosmicus College
P. 13
inspectietermen: het basisniveau te hebben bereikt) en dat in de
c) Aan het einde van elk schooljaar zorgt de kwaliteits-
jaren daarna minimaal consolideren. Hoe we dat willen bereiken, beschrijven we in de volgende paragrafen.
medewerker voor een beknopte evaluatie van:
de periodieke systematische evaluatie; de mate waarin het gelukt is om de rapportvergaderingen
Systematisch opbrengstgericht werken
in de dagelijkse lessen te integreren en toe te passen. We starten
intersubjectief
in het schooljaar 2015-2016 met de secties wiskunde, biologie,
voorspellende waarde
scheikunde en natuurkunde. Daarna zullen per schooljaar twee
op niveau
secties geschoold worden om OBIT in de lessen te integreren.
‘opbrengstgericht’ te sturen.
Doelstellingen 2015-2019
Belangrijk voor het verhogen van onze opbrengsten is dat zowel
Daarnaast is het voor een goede determinatie van groot belang
1) In alle secties zijn toetsexperts actief. 2) De toetsexpert is niet meer weg te denken uit de
management als docenten dit voortdurend voor ogen hebben
Doorgaande leerlijnen
dat de overdracht van de leerlingen van het ene schooljaar naar
en zich ervan bewust zijn hoe ze op resultaten kunnen sturen. In
Uit het overzicht van ons rendement in de vorige paragraaf bleek
het volgende beter geregeld wordt. Daarbij heeft de mentor een
het bijgestelde plan van aanpak van oktober 2014 hebben we
dat er een spanningsveld is tussen enerzijds het uitstekende
belangrijke rol. Doel moet zijn dat voor de volgende mentor en
een aantal operationele indicatoren opgesteld die we regelmatig
rendement dat we in de onderbouw behalen en anderzijds
docenten duidelijk is wat de leerling wel en niet kan. Daartoe
willen bespreken en gebruiken voor verbetermaatregelen:
de achterblijvende rendementen in de bovenbouw. Dit
maken we de volgende afspraken:
spanningsveld heeft een vakinhoudelijke en een pedagogische
a) Aan het begin van een schooljaar bespreekt de mentor van de
de gemiddelde cijfers per vak van het centraal schriftelijk examen;
schoolorganisatie. 3) Alle toetsen voldoen aan de criteria voor een goede toets en zijn OBIT-proof. Klassenmanagement
component. Voor de vakinhoudelijke kant zijn de secties
eerste klas én van de vierde klas met de vakdocenten de kern
In het schoolplan 2010-2014 hadden wij ons ten doel gesteld
de doorstroming van derde leerjaar naar het examen;
verantwoordelijk. Als het gaat om de pedagogische aanpak zijn
van ‘het onderwijskundig rapport’ van de leerlingen van de
dat het klassenmanagement op onze school op orde zou zijn
het rendement van de onderbouw (aantal leerlingen in het
de teams daarvoor verantwoordelijk. Op dit laatste komen we
betreffende klas. Wat zijn hun sterke en wat zijn hun zwakke
en dat we een start gemaakt zouden hebben met activerende
derde leerjaar onder/op/boven het niveau van het advies van
terug in de volgende paragraaf.
punten? Wat heeft de leerling nodig om door te stromen
werkvormen. Dat wilden we bereiken door gerichte bijscholing in
de basisschool);
In het vorige schoolplan hebben we als doel gesteld dat in alle
naar het volgende leerjaar van hetzelfde niveau en wie gaat
klassenmanagement en activerende didactiek. In het afgelopen
aantal er uitgestuurde leerlingen per klas;
vakken gezorgd zou worden voor doorlopende leerlijnen. Alle
bewaken dat dat ook gebeurt?
schooljaar hebben we veel geïnvesteerd in bijscholing in
aantal klassen met slecht werkende leerlingen.
secties zijn daarin geslaagd.
b) Aan het begin van elk schooljaar is er in de overige leerjaren
Na elk rapport inventariseren sectievoorzitters en teamleiders
Doelstellingen 2015-2019
de resultaten van de sectie en zorgen zij voor een beknopte
a) Alle secties hebben in hun sectieplannen de doorgaande
een overdracht van de leerlingen van de mentor van het oude
Daarmee gaan we ook door in de volgende schooljaren. Dit
naar de mentor van het nieuwe schooljaar.
moet tot resultaat hebben dat het aantal lessen dat ‘in orde’ is
c) Er is een duidelijk bevorderingsreglement (d.w.z.
rapportage (met gemiddelden van de klassen, het aantal cijfers
leerlijn geborgd aan de hand van een format dat door het
overgangsnormen, reglement bevorderingsvergadering en
lager dan 5.8 per klas, het percentage – potentiële – doubleurs in
managementteam zal worden uitgewerkt.
beroepsmogelijkheden). Daarvoor gaat het managementteam
de klas, het percentage leerlingen met een slechte werkhouding, het percentage leerlingen dat aan het onderpresteren is ten
b) Alle secties werken met doorgaande leerlijnen die één keer
zorgen (zie ook hoofdstuk 3 over de organisatie). Doelstellingen 2015-2019
een samenvatting van de vorige actiepunten en actiepunten voor
Determinatie en differentiatie
de volgende periode). Deze rapportage wordt besproken binnen
In de afgelopen periode hebben we moeten constateren dat er
basis daarvan afspraken over instroom en determinatie
de sectie en binnen het managementteam.
in het verleden teveel kansen zijn geboden aan goede havo+
bijstellen in november.
1) Evalueren of de leerlingen op de goede plek zitten en op
leerlingen om het vwo te proberen. Ook op het havo stroomden Rapportvergaderingen worden meer opbrengstgericht gestuurd.
soms leerlingen in van wie we ons afvroegen of ze niet beter
Dat wil zeggen dat de bespreking de volgende componenten
op een lager niveau hadden kunnen instromen. Kansen bieden
heeft:
is mooi, maar de school moet hierin wel realistisch blijven. Met
a) Hoe staat de klas er in het algemeen voor?
de leerlingen die duidelijk niet in het goede schooltype zaten,
b) Wat kunnen we doen om het leer- en leefklimaat in de klas te
hebben we gesprekken gevoerd. Deze leerlingen kregen het
c) Welke leerlingen staan er niet goed genoeg voor en hoe komt dat? d) Wat moeten de betreffende leerlingen doen om hun
(de naam van de training) behoorlijk gaat toenemen. Over hoe we dat gaan meten moeten we concrete afspraken maken. Doelstellingen 2015-2019 1) We hebben een instrument om te meten hoe het gaat met
per jaar geëvalueerd worden.
opzichte van het basisschooladvies, de cijfers per sectie/docent,
verbeteren?
klassenmanagement en activerende en effectieve didactiek.
2) Borgen dat OBIT in het dagelijks onderwijs geïntegreerd
4.3 Taalbeleid Het taalbeleid is sinds de start van de school een groot aandachtspunt. Nog steeds heeft circa 90% van de leerlingen
schoolleiding, en dit verwerken in de sectieplannen.
van het Cosmicus College als thuistaal een andere taal dan het
3) Starten met de overdracht van leerlingen zoals hierboven beschreven. bevorderingsreglement. 5) OBIT behoort tot het ‘DNA’ van de school en elke docent
Daarnaast hebben we de toelatingscriteria en
2) In 80% van de lessen is het klassenmanagement op orde.
wordt door middel van lesbezoek door externe coach en
4) Het managementteam zorgt voor bijstelling van het
advies over te stappen en veelal is dat advies opgevolgd.
het klassenmanagement.
Nederlands. De leerlingen van het Cosmicus College kampen daardoor met achterblijvende prestaties in de basisvaardigheden bij de Nederlandse taal. De gemiddelde taalachterstand waarmee een nieuwe leerling onze school betreedt, ligt tussen ruim drie jaar en een maand. Zoals we eerder al aangaven, heeft
bevorderingsnormen scherper toegepast. Door deze
kan het hanteren. Daartoe is werken met OBIT ook wezenlijk
dit ook zijn weerslag op ons rendement. Daarnaast blijkt uit het
maatregelen denken we te kunnen zeggen dat met ingang van
onderdeel van de functionerings- en beoordelingsgesprekken.
herhaalde afnemen van de Diataaltoetsen dat een vijfde deel van
resultaten te verbeteren en welke afspraken moeten daarvoor
2015-2016 het grootste deel van de leerlingen op de goede
met de leerlingen gemaakt worden (en wie bewaakt dat die
plek zit. Door de tussentijdse uitstroom lopen we overigens
Uitdagende doelen en effectieve feedback
tweede klas ten opzichte van de eerste klas. Het uitvoeren van
afspraken ook daadwerkelijk worden nagekomen)?
wel het risico dat nu ook het rendement van onze onderbouw
Van belang is dat we een beoordelingssysteem hebben dat
het Plan van Aanpak Taalbeleid en het Taalbeleidsplan zelf biedt
tijdelijk wat minder wordt. In alle leerjaren zullen we de
op het juiste moment feedback geeft op specifieke kennis
handvatten om deze problematiek het hoofd te bieden.
bevorderingsregels opnieuw goed bekijken.
en vaardigheden. Het maken van goede toetsen is moeilijk.
Doelstellingen 2015-2019
de leerlingen teruggaat in het niveau van begrijpend lezen in de
a) Het managementteam zorgt er voor dat vier keer per jaar de
Toch is een aantal secties hier al ver mee gevorderd dankzij de
In het onderwijs wordt van leerlingen meer dan ooit verwacht
resultaten van de leerlingen systematisch worden geëvalueerd
Voor een goede determinatie is een goede differentiatie
toetsexperts die we inmiddels in huis hebben. Deze toetsexperts
dat ze goed lezen en schrijven, en zeker niet alleen voor het
op de indicatoren die hierboven genoemd zijn en dat de
van belang. In de afgelopen periode hebben alle docenten
hebben als taak om de docenten te helpen bij het maken van
vak Nederlands. In zaakvakken, zoals geschiedenis, biologie en
gemaakte afspraken worden uitgevoerd.
scholing gehad in OBIT (Onthouden – Begrijpen – Integreren –
goede toetsen én om de toetsen te beoordelen op de eisen die
natuurkunde, maar ook in technische vakken krijgen leerlingen
Toepassen).
aan goede toetsen gesteld worden:
steeds vaker de opdracht om een verslag of een essay te
b) Het managementteam zorgt er voor dat de rapportvergaderingen ‘opbrengstgericht’ gestuurd worden en dat de gemaakte afspraken worden uitgevoerd. P. 14
Cosmicus College
De opgave waar we nu voor staan, is om OBIT ook daadwerkelijk Cosmicus College
P. 14
valide
schrijven over een vakspecifiek thema of om een probleem of
transparant
ervaring te rapporteren. Leerlingen worden niet alleen op kennis Cosmicus College
P. 15
van een onderwerp getoetst, maar moeten ook weten hoe ze
geen effect.
hun antwoord formuleren. Ook voor hun vervolgstudie en voor
Vakken zijn meer gekoppeld aan elkaar.
hun deelname aan het maatschappelijk leven is gebrekkige
Taalonderwijs is inhoudsgericht en bevat veel interactie.
lees- en schrijfvaardigheid een hindernis. Voor de leerlingen
De tekst staat centraal (herlezen, goede werkhouding).
van het Cosmicus College zijn deze vaardigheden minder
Voorkennis wordt aangeleerd en geactiveerd (je voorkennis
vanzelfsprekend. De focus van verschillende vakken richt zich dan ook op deze vaardigheden, al dan niet in het taalonderwijs, dan op het implementeren van het taalbeleid bij het betreffende vak.
bepaalt of je afleidingen kunt maken); het belang van achtergrondkennis is algemeen erkend. Er is bij alle vakken aandacht voor woordenschat (woordbewustzijn en woorden op het bord schrijven, denken-
Onderzoek van de commissie Deetman/Mans (2011) laat zien dat taalachterstand in Rotterdam een groot probleem is, ‘beginnend bij de vroeg- en voorschoolse educatie (VVE) en basisonderwijs,
delen-uitwisselen). Er wordt veel samen gelezen, ook peer tutoring (samenwerken).
en doorlopend naar voortgezet en beroepsonderwijs’. Naar schatting 30% van de leerlingen in Rotterdam heeft na de
In het Taalbeleidsplan zoals dat nu is vormgegeven, gaan alle
basisschool een taalachterstand, met onderbenut talent als
vakken en alle docenten met taal aan de slag. Zo wordt het
gevolg. Gemiddeld in Nederland heeft een kwart tot een derde
voor leerlingen een gewoonte om hier meer aandacht aan
van de leerlingen problemen met leesvaardigheid, bijna 15% van
te besteden. De activiteiten die in dit kader kunnen worden
de 15-jarigen in Nederland is functioneel analfabeet (PISA, 2009).
genoemd, zijn:
Uit onderzoek is gebleken dat een leerling gebaat is bij: Doelgerichtheid: weten waar je aan toe bent, wat je moet weten en moet kunnen. Stimuleren van de autonomie: zelf werken waar je aan moet werken, binnen bepaalde grenzen.
Gebruik maken van Nieuwsbegrip; Meer aandacht voor begrijpend lezen in alle vakken; Het opzetten van een minimum woordenlijst voor alle vakken (algemene en vakspecifieke woorden); Verplicht een talig onderdeel in de 70-minuten lessen;
In het afgelopen jaar is de taalachterstand van onze leerlingen goed in kaart gebracht en is men bezig met het wegwerken van deze achterstand. Het moeilijkste punt op dit gebied is het wegwerken van de achterstand in woordenschat.
Vakken koppelen aan Nederlands wanneer er een project is (bijvoorbeeld bij een verslag); Koppeling van Bredeschoolactiviteiten aan vakken zodat leren leren een integraal onderdeel wordt van alle activiteiten.
Met ingang van 2015-2016 starten we met ‘Muiswerk’ waarmee
Om het beleid te borgen, gaan we in de komende jaren het
leerlingen op een voor hen aansprekende manier taal kunnen
taalbeleid op de vier onderdelen (leerlingondersteuning,
oefenen. Het lastige voor onze leerlingen is dat de examens
schoolbeleid, methodiek en leesbevordering) drie keer per jaar
– ook in de bètavakken – steeds taliger worden. Het is dus
(na elke periode) evalueren op de onderdelen:
niet automatisch gezegd dat leerlingen die beter zijn in de
is het doel bereikt c.q. is er vooruitgang te zien?
bètavakken boven (landelijk) gemiddeld scoren; wel dat het voor
is het nodig of mogelijk om aanvullende doelen te stellen?
deze leerlingen makkelijker is om voor deze vakken voldoendes te halen dan voor de vakken die in de alfa-sfeer liggen.
Doelstellingen 2015-2019 1) Alle secties hebben het taalbeleid opgenomen in het
Concrete doelstellingen van het taalbeleid zijn geformuleerd in het plan van aanpak van het taalbeleid: Leerlingen krijgen expliciete instructie op het gebied van technisch lezen om woorden te kunnen decoderen, bij elk vak. Er is aandacht voor woordbetekenissen en het afleiden van de betekenis van onbekende woorden, bij elk vak.
sectieplan (zie ook hieronder bij “secties”). 2) Het taalbeleid is geëvalueerd op de mate waarin de hierboven gestelde doelen zijn bereikt en aanvullende doelen zijn afgesproken. 3) Het taalbeleid is verweven in elk vak en wordt jaarlijks geëvalueerd.
Leerlingen passen leesstrategieën toe, bij elke tekst die ze lezen. Er is aandacht voor het toepassen van strategieën (automatiseren en oefenen), bij elke tekst die gelezen wordt. Zwakke lezers krijgen taakgerichte feedback, bij het vak Nederlands en bij speciale programma’s. Teksten en boeken sluiten aan bij het leesniveau en zijn bij voorkeur authentiek. Te moeilijke teksten hebben weinig of P. 16
Cosmicus College
4.4 De secties In het schooljaar 2013-2014 hebben de secties hun resultaten geëvalueerd en op basis daarvan doelstellingen voor de komende jaren geformuleerd. Deze zijn verwerkt in sectieplannen die we beschrijven in het vervolg van deze paragraaf. Deze sectieplannen moeten gezien worden in het licht van de ontwikkelingsfase waarin onze school zich bevindt. Cosmicus College
P. 17
Gaandeweg het schooljaar 2014-2015 werd duidelijk dat we
zij moeten in deze teksten de taalfouten per categorie uit een
voldoendes.
ons in de komende jaren gaan richten op de doelstellingen die
fouten-top 5 aangeven. Ook hier vergelijken we beide evaluaties
Voor de onderbouw geldt:
we in de vorige paragrafen beschreven hebben. In een aantal
met elkaar om te achterhalen of de leerling stappen heeft gezet
Vwo-leerlingen horen een A-score te behalen bij Diatekst;
sectieplannen is te lezen hoe de secties bezig zijn om binnen
in het herkennen van taalfouten en daarmee of zijn inzicht in het
Het taalbeledsplan wordt verder ingevoerd volgens het
de secties vorm te geven aan deze speerpunten. We waren
formuleren groter is geworden.
echter nog niet zo ver dat alle secties hun plannen naar deze
stappenplan; Woordenschat moet structureel en schoolbreed worden
doelstellingen toe hebben ingericht. Dat is de opgave voor de
De lessen observerend leren bij het onderdeel
aangepakt op alle niveaus en in alle klassen voor een optimaal
komende schooljaren.
formuleervaardigheid worden door ons als effectief beschouwd
resultaat;
wanneer: Doelstellingen 2015-2019 1) De sectieplannen worden bijgesteld en op eenduidige wijze worden doelstellingen geformuleerd voor:
de te behalen resultaten; hoe systematisch gewerkt wordt aan opbrengstgericht werken;
hoe de doorgaande leerlijnen zijn ingericht; hoe wordt omgegaan met determinatie en differentiatie (OBIT);
er in totaal (per klas) 20% minder fouten worden gemaakt in oefentekst 2 t.o.v. oefentekst 1; er in totaal (per klas) 20% minder fouten worden gemaakt
Elk sectielid bezoekt minstens twee lessen van een sectiegenoot. De teamleider bezoekt minstens twee lessen van een sectielid. Per periode worden de cijfers in het licht van de hierboven genoemde criteria hiervoor onder de loep genomen en gerapporteerd aan het MT.
luisteronderwijs, leesonderwijs, schrijfonderwijs; Nieuwe toetsen behorend bij de methode Op Niveau OBITproof maken.
oefenbetoog 1; er in totaal (per klas) 20% meer fouten worden herkend bij evalueertaak 2 t.o.v. evalueertaak 1; de standaarddeviatie bij deze klassen niet groter is dan +0,1 of –0,1. Voor het onderdeel tekstbegrip wordt er een leesdossier
Monitoring onderbouw: Diataal (woordenschat en leesonderwijs) volgens het toetssysteem; Opbrengsten schrijfonderwijs: na gemaakte opdrachten met
Voor de examenleerlingen is de lat hoog gelegd: we streven naar een gemiddeld CSE-cijfer van 6.5.
ondersteuning: In de onderbouwklassen worden extra wiskundebijlessen aangeboden in kleine groepen om grote achterstanden weg te werken. Hiervoor worden met name de CITO VAS-
(cijfers), inhoud en uitvoering;
resultaten gebruikt om de analyse te kunnen maken voor
Opbrengsten fictieonderwijs: na gemaakte opdrachten met
opgebouwd in de bovenbouw van het havo en vwo. Daarnaast
betrokken collega’s schrijfproducten evalueren op resultaten
hoe de sectie werkt aan taalbeleid.
wordt er in de bovenbouw in de klas gebruikgemaakt van Vrij
(cijfers), inhoud en uitvoering;
Nederland en De Groene Amsterdammer.
Om die resultaten te bereiken, bieden we leerlingen extra
betrokken collega’s schrijfproducten evalueren op resultaten
feedback; 2) De secties hebben opbrengstgerichte vakleerplannen waarin
meer dan 25%.
in het SE betoog / uiteenzetting / essay schrijven t.o.v.
hoe het toetsbeleid vormgegeven wordt; hoe de sectie zorgt voor uitdagend onderwijs en effectieve
Behouden van het goede fictieonderwijs, spreek- en
met de teamleider besproken worden. Hetzelfde geldt ook voor een percentage onvoldoendes van
Opbrengsten spreek- en luisteronderwijs: na gemaakte
de hierboven genoemde aspecten verwerkt zijn en hebben
In de onderbouw wordt extra aandacht besteed aan zakelijke
opdrachten met betrokken collega’s schrijfproducten
afspraken gemaakt over de wijze waarop die plannen
teksten met behulp van Nieuwsbegrip.
evalueren op resultaten (cijfers), inhoud en uitvoering.
welke leerlingen dit nodig is. Voor leerlingen die zwak zijn in wiskunde is de school een samenwerking gestart met een externe organisatie voor het aanbieden van bijlessen. We zullen eerder starten met het aanbieden van examentrainingen.
uitgevoerd worden. Wiskunde
Bèta (natuurkunde, scheikunde, biologie)
Kijkend naar de afgelopen drie jaren ziet de sectie wiskunde
Binnen de sectie bèta zullen de komende schooljaren alle
bij de eerstejaars dat de gemiddelde cijfers voor wiskunde
drie de vakken per periode met elkaar vergeleken worden en
zijn toegenomen van 5,9 naar 6,4 en in het tweede leerjaar
zal er gekeken worden of er afwijkingen zijn, wat mogelijke
van 5,9 naar 6,2. Bij het derde leerjaar is daarentegen de
verklaringen daarvoor zijn en hoe er bijgestuurd kan worden.
afgelopen jaren een teruggang te zien van gemiddeld 6,5
Indien het gemiddelde cijfer bij een vak onder de 5.8 is, zal
naar 6,3. Dit laatste is te verklaren vanuit het feit dat de sectie
de betrokken docent het behaalde resultaat bespreken met
de toetsen volgens het OBIT-model ging maken en dat ze
de sectievoorzitter of teamleider. Uit die besprekingen zullen
nu relatief beter differentiërend werkt ten opzichte van drie
acties voortvloeien. Vervolgens zal er bij een volgende toets
Zwakke lezers krijgen taakgerichte feedback.
jaar geleden. Alhoewel er bij de eerstejaars een stijging te
gemonitord worden wat de acties hebben opgeleverd en
Teksten en boeken sluiten aan bij het leesniveau en zijn bij
zien is in gemiddelde cijfers, dalen de percentages van het
wat er nog bijgestuurd dient te worden. Mocht uit de cijfers
aantal onvoldoendes niet. Het percentage is min of meer
blijken dat er niet voldoende vooruitgang wordt geboekt bij
De einddoelen op dit vlak zijn: Hieronder volgt een beknopte beschrijving van de vakleerplannen die de basis vormen voor verdere uitwerking in
Leerlingen krijgen expliciete instructie op het gebied van technisch lezen om woorden te kunnen decoderen.
het schooljaar 2015-2016.
Er is aandacht voor woordbetekenissen en het afleiden van de
Nederlands
Leerlingen passen leesstrategieën toe, bij elke tekst die ze
betekenis van onbekende woorden. De sectie Nederlands concentreert zich naast het reguliere onderwijscurriculum extra op tekstbegrip en formuleringsvaardigheden. Bij deze laatstgenoemde vaardigheden werkt de sectie met observerend leren. De leeropbrengst van het observerend leren wordt als volgt
lezen. Er is aandacht voor het toepassen van strategieën (automatiseren en oefenen), bij elke tekst die gelezen wordt.
voorkeur authentiek.
gemeten. Onder leeropbrengst verstaan wij hier (1) het
Nederlands wordt meer gekoppeld aan elkaar.
stabiel gebleven (21,08% tegen 21, 9% onvoldoendes). Bij
individuele leerlingen of de groep, dan zal er in overleg met
(verminderde) aantal taalfouten in het SE betoog / uiteenzetting
Het taalonderwijs is inhoudsgericht en bevat veel interactie.
de tweedejaars is een duidelijke vermindering van het aantal
de schoolleiding gekeken worden naar mogelijkheden voor
/ essay schrijven en (2) het inzicht van de leerling in zijn eigen
De tekst staat centraal (herlezen, goede werkhouding).
onvoldoendes zichtbaar (van 28% naar 23%).
extra ondersteuning naast de reguliere lessen. Ook bij een
taalfouten.
Voorkennis wordt aangeleerd en geactiveerd (je voorkennis
Onze meetinstrumenten behelzen een schrijftaak en een evalueertaak van de leerling voor en na de herschrijfopdrachten. Per leerling worden beide oefenteksten met elkaar vergeleken: is de leerling daadwerkelijk minder taalfouten gaan maken? En zo ja, in welke categorie fouten is hij vooruitgegaan? Ook vergelijken we het SE betoog / uiteenzetting / essay
cijfergemiddelde dat hoger ligt dan een 7.5 zal het gesprek
bepaalt of je afleidingen kunt maken); het belang van
Bij leerjaar 3 zien wij een stijging van 23,5 % naar 30,5% van het
aangegaan worden binnen de sectie over het niveau van de
achtergrondkennis is algemeen erkend.
percentage onvoldoendes.
toetsen.
(woordbewustzijn en woorden op het bord schrijven, denken-
Dit grote percentage onvoldoendes bij met name leerjaar 3 is
Biologie
delen-uitwisselen).
zorgwekkend. Om meer grip te krijgen, zijn binnen de sectie
Teneinde het slagingspercentage en discrepantie SE-CE van
wiskunde de volgende maatregelen afgesproken:
het havo en het vwo te verbeteren en de kwaliteit van de
Er is bij alle vakken aandacht voor woordenschat
Er wordt veel samen gelezen, ook via peer tutoring (samenwerken).
schrijven met deze twee oefenteksten om vast te stellen of het
Wanneer voor een afgenomen toets gemiddeld onder een 5,8
de sectie biologie de volgende maatregelen in gang gezet: 1) Ten eerste wordt er in clusters van secties gewerkt aan
observerend leren voor minder fouten heeft gezorgd. Daarnaast
De leeropbrengsten worden gemeten door het invullen van
te worden en deze analyse dient met de sectievoorzitter
evalueren de leerlingen de twee teksten van een klasgenoot:
de OBIT-resultaten. Scores zouden moeten oplopen richting
besproken worden. De maatregelen die daaruit volgen dienen
P. 18
Cosmicus College
onderwijsprocessen te verbeteren en te borgen, worden door
en boven een 7,5 gescoord is, dient er een analyse gemaakt
inhoudelijke verbetering van de vakken. Cosmicus College
P. 19
2) Bij het vak biologie worden examenanalyses gemaakt.
doorlopende leerlijnen taal;
De examenanalyse moet jaarlijks door elke docent van een
aandacht voor taal in toetsen;
examenklas gemaakt worden. De analyse moet duidelijk
aandacht voor taalproblemen;
maken of alle stof door de docent voldoende en goed is behandeld. De docent is hiervoor verantwoordelijk. Voor
De doelstelling is dat de leerlingen zowel bij havo als vwo
de zomervakantie moet de analyse klaar zijn. Tijdens de
het cijfer behalen dat mag worden verwacht. Gemiddelde CE
PTA-gesprekken wordt de analyse met de sectievoorzitter
->→ havo = 6,3; vwo = 6,5. Bij de opleidingen havo/vwo zijn
besproken en het schooljaar erna gaan de consequenties in
de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het
die uit de analyse worden gehaald.
cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau.
3) Invoering examentrainingen. De gerichte examentraining
Discrepantie SE-CE -> minder dan 0.5.
vindt al een aantal jaren plaats. Door leerlingen hierbij eigen
De instructie zal afgestemd op verschillen in ontwikkeling tussen
keuzes te laten maken en ook het echte examen te simuleren
leerlingen. Ook de verwerkingsopdrachten zullen worden
willen we de aantrekkelijkheid en daarmee het rendement
afgestemd op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
vergroten. 4) Andere aspecten van didactisch handelen die aandacht behoeven zijn: gedifferentieerd lesgeven, dit wordt algemeen gezien als de
De sectieleden kunnen de leerstof op verschillende manieren uitleggen. In hun directe instructie zijn ze in interactie met de leerlingen en checken ze of de leerlingen de leerstof al dan niet
moeilijkste vorm (de hoogste gradatie) van lesgeven.
begrijpen.
excellentie en hoogbegaafdheid.
De sectieleden organiseren de lessen zodanig dat ze instructie
5) Het Cosmicus College streeft er sinds 2013 naar om elke toets
kunnen geven aan leerlingen die herhaling of extra instructie
in te delen volgens het OBIT model (Onthouden, Begrijpen,
nodig hebben, terwijl andere leerlingen alleen of samen verder
Integreren en Toepassen). In het model wordt een verschil
werken (aandacht voor differentiëren tijdens de lessen).
gemaakt tussen reproductieve vragen (Onthouden, Begrijpen) en productieve vragen (Integreren, Toepassen). Met deze
Moderne vreemde talen (MVT)
indeling is het mogelijk dezelfde verhouding productieve
Bij de moderne vreemde talen is er te weinig materiaal voor
en reproductieve vragen aan te houden als bij het centraal
excellente leerlingen, maar dit zal in de toekomst veranderen.
examen. Hiermee kan de sectie biologie de kwaliteit van de toetsen waarborgen. 6) Jaarlijks wordt het programma van toetsing en afsluiting, het
In het schooljaar 2014/2015 zijn de secties MVT begonnen met ‘ Zs’. Dit is een werkvorm uit de training Lessen in Orde van
PTA, met de betrokken docenten geëvalueerd. In de evaluatie
onderwijskundige Peter Teitler. Zs houdt in dat de leerlingen
wordt nagegaan of het PTA voldoet, of het goed gespreid is
in de les, bijvoorbeeld 10 minuten lang, zelfstandig in stilte
in de tijd, of er voldoende herkansingen zijn, of de wegingen
werken. De docent loopt langs de leerlingen om hun vragen te
goed zijn, en of er voldoende tijd wordt besteed aan het
beantwoorden, zonder dat de leerlingen hun vinger opsteken.
examen.
Dit zorgt voor veel rust in de klas. Als Zs goed gaat, wordt
7) Voor de onderbouw van havo en vwo gaat de sectie het
het uitgebreid naar zelfstandig werken met af en toe een kort
gebruik van de concept-contextbenadering stimuleren. Juist
overleg met een klasgenoot. In de toekomst is er zo meer rust
in de onderbouw is door leerlingen het ervaren van relevantie
om te differentiëren. Tijdens dat differentiëren zullen excellente
van belang. Biologische concepten krijgen een (formele)
leerlingen meer werken met uitdagendere opdrachten.
plaats in het programma van de onderbouw, omdat daarmee voor alle leerlingen in het voortgezet onderwijs een basis van
De sectie moderne vreemde talen houdt er rekening mee dat
biologische kennis wordt ontwikkeld die nodig is.
de school vooral gericht is op de bètavakken. Dit betekent
8) De keuze voor de in de leerlijn opgenomen biologische
dat de meeste leerlingen technisch zijn aangelegd en minder
concepten, contexten en thema’s zullen breed worden
affectie hebben met taal. Het streven is dat niet meer dan 20%
gedragen door de sectie en geven ruimte om de actualiteit,
van de klas onvoldoende staat voor het vak Frans of Duits. In de
relevantie en samenhang van het biologieonderwijs te
bovenbouw is het streven dat dit niet meer is dan 10%.
verbeteren.
In de lessen wordt extra aandacht besteed aan de Nederlandse
9) Omdat onze leerlingpopulatie vraagt om extra beleid ten
taal. In de onderbouw wordt bij Frans regelmatig iets gelezen in
aanzien van taalachterstanden kiest de sectie voor een brede
het Nederlands over Frankrijk, waardoor de leerlingen én bezig
aanpak. Taalbeleid omvat bij biologie de volgende aspecten:
zijn met de Nederlandse taal én bezig zijn met de Franse cultuur.
taal en schoolbeleid;
Verder wordt er vaak stilgestaan bij onbekende of moeilijke
werken aan het taalbewust worden van alle docenten;
woorden. Die worden eerst uitgelegd en vervolgens in de
werken aan taalgericht vakonderwijs;
volgende lessen herhaald.
P. 20
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 21
Ook in de lessen Engels is het duidelijk dat lezen een zwak punt
Dit betekent dat het hoogste percentage van het PTA in de
1 en in 2017-2018 in leerjaar 2 krijgen. Het project Stimulering
is bij de meeste leerlingen en dat er ook niet echt sprake is van
examenklassen behaald wordt.
LOB biedt het Cosmicus College handvatten om de kwaliteit
Doorstromen van en naar ander onderwijs
een leescultuur. Daarom zijn de docenten Engels begonnen
De afspraak dat de lessen OBIT-proof moeten zijn, heeft als
van de ontwikkeling van het loopbaanleren in de onderbouw te
Het Cosmicus College werkt samen met mavo-scholen van het
om op havo niveau zeven titels per jaar te lezen en op vwo
gevolg gehad dat de aanwezige materialen werden uitgebreid.
versterken.
LMC-bestuur voor een soepele doorstroom naar mavo. De
niveau acht titels. Met name in de eerste en tweede klas is dit
Er is afgesproken dat de sectie de komende jaren digitaal gaat
goed ingeburgerd. In de komende jaren wordt er hard gewerkt
werken.
aan verdere implementering. De titels worden getoetst. Vanaf
school doet haar best om voor iedere leerling de beste leerweg In leerjaar 3 staat de profielkeuze centraal: leerlingen
uit te stippelen en verbindt zich met diverse mavo-scholen om
onderzoeken hun interesses, kwaliteiten en hun werkvoorkeuren.
leerlingen veilig te laten afstromen. Ook is er een coachings-
leerjaar 2 geldt hierbij dat je niet mag meedoen met de leestoets
Daarnaast heeft de sectie zich ten doel gesteld goed te
De school maakt in het derde leerjaar gebruik van een digitaal
syteem waarbij leerlingen gekoppeld worden aan een vertegen-
aan het einde van de periode wanneer je gemiddeld lager
differentiëren. Dit houdt in dat er een goed overzicht moet
begeleidingsinstrument: hierin staan basisopdrachten die
woordiger uit een beroepsgroep. Deze coach is extern, werkt op
dan een 5,5 scoort voor de lees-so’s. Leerjaar 1 krijgt een punt
komen van de kennis en vaardigheden van elke leerling.
gericht zijn op het verkennen van hoger onderwijs (sectoren)
basis van eigen expertise in het vak en wordt gekoppeld op basis
aftrek van de leestoets. Dit doen we om leerlingen te dwingen
Wanneer er leerlingen zijn die (te) goed zijn, krijgen deze
en op de interesses en sterke kanten van de leerlingen. Ouders
van interesse van de leerling in de beroepsgroep. Zo wordt de
daadwerkelijk te lezen.
leerlingen meer en verdiepend werk om ze te blijven motiveren.
worden tijdens verschillende informatieavonden betrokken bij de
verbinding tussen leren en praktijk gelegd en kan de leerling hier
Wat betreft het taalbeleid van de school heeft de sectie per
profielkeuze.
op school alvast iets van meekrijgen.
De docenten Engels zijn tevreden over de doorstroom van
les als doel dat er minimaal twee (economische) begrippen
Cambridge. Komende jaren mogen ook havisten uit leerjaar
met de leerlingen besproken worden en dat de definitie
Voor het derde leerjaar zijn voor de periode 2015-2019 de
Het Cosmicus College doet mee aan het LOB-OTproject, waarbij
3 en hoger meedraaien in het aparte Cambridge-uur. Selectie
ervan wordt genoteerd. Wanneer dit wordt gedaan en het
volgende doelen gesteld:
vijf vo-scholen in de regio Rotterdam in samenwerking met de
wordt gedaan door middel van het schrijven van een Engelse
begrip wordt steeds herhaald, is de sectie op de goede
a) versterken van de ouderbetrokkenheid (door ouders een
Hogeschool Rotterdam gezamenlijk activiteiten ontwikkelen om
motivatiebrief en het houden van intakegesprekken door de
weg. Om de leerlingen extra te motiveren om hun lees -en
twee Cambridge-docenten. Dit vereist een zeer grote inzet van
schrijfvaardigheden te vergroten is er afgesproken dat er in de
b) een grotere rol voor de vakdocenten en mentoren;
Een aantal van deze activiteiten is al geïmplementeerd op
de leerlingen. Ze hebben slechts ruim een jaar de tijd voor ze het
derde en vierde leerjaren opdrachten worden gegeven waarbij
c) uitbreiden van digitaal begeleidingsinstrument en portfolio.
het Cosmicus College. Samen met de Erasmus Universiteit
CAE-examen halverwege leerjaar 4 moeten maken.
leerlingen onder andere kranten moeten lezen en journaal en
grotere rol te geven in het jaar van de profielkeuze);
de leerlingen te ondersteunen bij hun profiel- en studiekeuze.
Rotterdam worden leerlingen uit 5vwo en 6vwo middels
documentaires moeten kijken. Door hier vervolgens in de lessen
Om dit te kunnen realiseren, moeten mentoren nog meer
Studiekeuzeworkshops voorbereid op het maken van een goede
Geschiedenis
op terug te komen, draagt de sectie haar steentje bij aan het
worden geschoold in het voeren van profielkeuzegesprekken.
studiekeuze. Het Cosmicus College heeft verder vanaf leerjaar
Er zijn besprekingen geweest met het MT met betrekking tot de
taalbeleid. Daarnaast wordt op zijn minst elke week het journaal
Het digitale portfolio moet worden verbeterd en aangevuld én er
drie en hoger een eigen programma voor LOB (Loopbaan
examenresultaten. Tijdens deze besprekingen zijn de resultaten
getoond, zodat de leerlingen hun algemene kennis kunnen
zullen nieuwe activiteiten moeten worden ontwikkeld om ouders
Oriëntatie en Begeleiding). Een aantal van deze activiteiten
van de afgelopen jaren tegen het licht gehouden. Het havo
uitbreiden.
meer te betrekken bij de profielkeuze.
wordt in samenwerking met het hoger onderwijs in de regio
scoort goed, gelet op het verschil SE en CE. Vwo scoort minder
Onze doelen wat betreft de slagingspercentages zijn als volgt:
goed. Dit cijfer komt enigszins verwrongen over als gevolg van
gemiddeld CE → havo economie en m&O: 6.2 en gemiddeld CE
In de bovenbouw (leerjaar 4 en hoger) is er een uitgebreid en
de kleine klassen, maar de discrepantie SE – CE op de afdeling
vwo economie: 6.4. Discrepantie SE-CE → minder dan 0.5 zowel
verplicht LOB-programma voor de leerlingen van het Cosmicus
vwo is zeker een aandachtspunt.
bij havo als vwo.
College. Leerlingen nemen deel aan een stageproject, waarbij
De gediplomeerde havisten stromen vrijwel allemaal door naar
een aantal loopbaancompetenties en de reflectie daarop
het reguliere hbo (ca. 85%). In enkele gevallen wordt gekozen
In het kort krijgen de onderstaande zaken de aandacht in de
Hierboven zijn niet alle vakken beschreven, de schoolleiding
aan bod komen. Ook nemen zij deel aan proefcolleges en
voor een mbo- of een mbo+ opleiding of voor interne hbo-
komende jaren:
heeft er bewust voor gekozen om de focus in eerste instantie te
studiekeuzeworkshops waarbij zij zicht krijgen op de gevraagde
opleidingen (ziekenhuis). Ook zijn er af en toe leerlingen die
leggen op met name de vakken van het CSE. Doelstelling voor
kwaliteiten en zij hun motieven kunnen toetsen aan de inhoud
terugkeren naar het land van herkomst van hun ouders om daar
2015-2019 is dat er plannen komen voor de overige vakken.
van de beoogde opleiding.
in het hoger onderwijs door te studeren. De gediplomeerde vwo-
wat elke leerling heeft gedaan. In het digitale materiaal zitten
4.5 Loopbaan begeleiding (LOB)
In de periode 2015-2019 beoogt de school bij havo- en vwo-
(85%), een klein percentage kiest voor een tussenjaar, een hbo-
diagnostische toetsen;
Werken aan vakmanschap
leerlingen een bewuste studiekeuze te kunnen laten maken
opleiding of een studie in het hoger onderwijs in het buitenland.
Het Cosmicus College zal in de periode 2015-2019 op de
door zicht te hebben op eigen kwaliteiten, wensen, motieven
volgende manier werken aan het realiseren van loopbaanleren en
en ambities. Geplande activiteiten om deze doelen te behalen
Het Cosmicus College leidt wereldburgers op. Leerlingen komen
loopbaancompetenties:
zijn onder andere mentortraining (zodat elke mentor een
overal terecht. Belangrijk hierbij is dat leerlingen kiezen naar
loopbaangesprek kan voeren), een grotere rol voor reflectie
interesse en capaciteiten, zij worden hierbij ondersteund door
Havo krijgt na elk onderwerp een diagnostische toets gebaseerd op de vragen van het pilot examen;
Rotterdam en het AOB (Adviseurs voor Onderwijs en Beroep)
Gebruik van meer digitaal materiaal; wekelijks controle van
Op een andere manier naar de toetsvragen kijken en aandacht voor formuleren van antwoorden.
voorbereid en uitgevoerd.
leerlingen kiezen vrijwel allemaal voor universitaire opleidingen
Economie en M&O Binnen de sectie economie en M&O is afgesproken dat de
In leerjaar 1 en 2 is er incidenteel aandacht voor
(op stages en LOB-activiteiten) en samenwerking zoeken met
vakdocenten en mentoren. Door de jaren heen wordt gelet op
lessen OBIT-proof moeten zijn. Zo zijn de leerlingen optimaal
loopbaancompetenties. Zo wordt er tijdens mentorlessen en
het hoger onderwijs om het niveau van het profielwerkstuk te
de persoonlijke ontwikkeling van de leerling, zodat steeds beter
voorbereid op de toetsen en examens.
de lessen Wereldburgerschap door middel van opdrachten
verhogen.
de verbinding met de toekomst gemaakt kan worden.
en projecten aandacht besteed aan kwaliteiten (talenten) en De afspraken over de normeringen van de toetsen en
motieven (dromen en ambities) van de leerlingen. De komende
Op deze manier wil het Cosmicus College de verbinding
Doelstelling 2015-2019
SE’s zijn vastgelegd in het PTA. Afspraak is dat er in de
jaren beoogt de school leerlingen in de onderbouw zicht te
tussen de individuele leerling en zijn/haar toekomst leggen.
Jaarlijks evaluatie en bijstelling van het programma. De
voorexamenklassen geen SE’s worden gegeven, maar dat het
laten krijgen op eigen talenten, wensen en ambities en dit vast
De ontwikkeling van een leerling vindt niet alleen plaats op
leerlingen blijven volgen na hun eindexamen en conclusies
gemiddelde cijfer van het leerjaar voor een bepaald percentage
laten leggen in een persoonlijk portfolio. In 2015-2016 zal het
school, maar school kan in elk geval de leerweg beïnvloeden
trekken uit deze vorm van doorstroom. Per jaar wordt gekeken
meetelt in het PTA. In de examenklassen krijgen de leerlingen
curriculum Loopbaanleren verder ontwikkeld worden, in 2016-
en verruimen waardoor iedereen de school verlaat met een
of doelen moeten worden bijgesteld naar aanleiding van de
SE’s, die voor ongeveer hetzelfde percentage meetellen.
2017 zal het een structurele plaats in het curriculum van leerjaar
rugzak vol vaardigheden, kennis, verdiepte interesses en
doorstroom.
wereldburgerschap. P. 22
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 23
5. TALENTONTWIKKELING
5. TALENTONTWIKKELING
Inleiding
winnaars Nederland in de Internationale Biologie Olympiade.
In hoofdstuk 1 staat beschreven op welke wijze wij onze missie
W4Kangoeroe is een internationale reken- en wiskundewedstrijd
willen realiseren. De kern van onze visie is de ontwikkeling of
waar leerlingen van basisscholen en middelbare scholen aan
misschien beter gezegd, de ontplooiing van de talenten van
mee kunnen doen. Leerlingen uit de brugklas (havo/vwo) met
onze leerlingen. Hoe we dat doen in het ‘onderwijs van alledag’,
een hoge score worden uitgenodigd mee te doen aan de Junior
hebben we beschreven in het vorige hoofdstuk. In dit hoofdstuk
Wiskunde Olympiade en leerlingen uit de tweede klas (vwo) met
beschrijven we hoe we meer specifiek excellentie proberen aan
een hoge score krijgen een uitnodiging voor de finale van de
te boren én hoe we onze leerlingen die dat nodig hebben extra
Wiskunde Olympiade en duurzaamheidsolympiade INESPO.
ondersteunen om hun talenten te ontplooien. Dat laatste doen we door extra ondersteuning bij het leren en door rekening
5.2 Extra ondersteuning bij het leren
te houden met de sociaalemotionele leerbelemmeringen die
Zomerschool
leerlingen kunnen ervaren. Als jonge school hebben we in de
In de ‘zomerschool’ krijgen leerlingen sinds het schooljaar 2013-
afgelopen jaren onze plannen daarvoor ontwikkeld en we zijn nu
2014 in de zomervakantie twee weken extra onderwijs. Het
volop bezig met de uitwerking daarvan. Als doelstellingen voor
gaat om leerlingen die met de hakken over de sloot of net niet
de komende jaren beperken we ons daarom in eerste instantie
bevorderd worden naar een volgend leerjaar. Zij worden in de
tot het jaarlijks evalueren en bijstellen van het beleid dat we in
zomervakantie bijgespijkerd en extra ondersteund, zodat zij met
de komende twee paragrafen beschrijven.
meer kennis en meer zelfvertrouwen aan het hogere leerjaar kunnen beginnen.
5.1 Excellentie Technasium
Bijlessen
Sinds 2011 is het Cosmicus College een Technasium. Leerlingen
Met ingang van het schooljaar 2015-2016 gaat een externe partij
die geïnteresseerd zijn in onderzoek en techniek kunnen
in nauwe samenwerking met de school bijlessen verzorgen. Dit
hiervoor kiezen. Het meest in het oog springende kenmerk is
moet nog nader uitgewerkt worden. Ook is de school tijdens de
het vak O&O (onderzoek en ontwerp). De opdrachten komen
meeste schoolvakanties open voor studiebegeleiding, bijlessen
van echte opdrachtgevers buiten de school (bijvoorbeeld het
en examentrainingen.
bedrijfsleven, de gemeente of een non-profit organisatie). De
Soms wordt er daarnaast samengewerkt met externe instituten
afgeronde projecten worden zowel aan de docenten als aan
voor extra examentrainingen. Deze trainingen richten zich op de
de opdrachtgevers gepresenteerd. Beiden spelen een rol in de
kernvakken in de eindexamenjaren.
beoordeling. We hebben het doel het Technasium (O&O) te laten groeien tot eindexamenvak.
5.3 Talenta Doel van Talenta op het Cosmicus College is het vergroten van
Entreprenasium
de ontwikkelingskansen van onze leerlingen. Talenta heette eerst
In 2012 is de school lid geworden van de coöperatieve
‘bredeschoolactiviteiten’. Er worden op basis van de behoeftes
vereniging Entrepenasium. Dit is een richting waarin leerlingen
van leerlingen diverse activiteiten georganiseerd. Deze
leren ondernemen en leidinggeven. Niet iedereen die dit profiel
activiteiten zijn een combinatie van onderwijs en sport en/of
kiest, wil overigens later een eigen bedrijf starten; het is een
cultuur. Hiermee krijgen leerlingen meer de mogelijkheid zichzelf
profiel waarin je jezelf leert ontwikkelen in sociaal opzicht, je
te ontwikkelen. Een groot BSA-project is Roboticus. Bij dit
initiatief leert nemen en timemanagement en delegeren onder
project doen de leerlingen mee aan de internationale wedstrijd
de knie krijgt. Kortom: een prachtige aanvulling op het reguliere
Roboticus en bouwen ze in dit kader robots. Hiermee zijn al
onderwijs dat wij in de onderbouw aanbieden.
diverse prijzen in de wacht gesleept. Daarnaast worden culturele activiteiten en sporten aangeboden, zoals voetbal, en muzikale
Cambridge Engels
activiteiten, zoals gitaar spelen en dans.
De school biedt Cambridge-Engels aan, dit betekent Engels op topniveau waarmee je in de hele wereld terecht kunt. Alleen
5.4 Mentoraat
de leerlingen met het niveau havo+ of vwo+ worden hiertoe
Aan het mentoraat wordt een groot belang gehecht op onze
toegelaten.
school. De mentor vervult een spilfunctie in het begeleiden van de klas, maar ook in het verzorgen van maatwerk voor de
P. 24
Cosmicus College
Olympiades en W4Kangoeroe
individuele leerling. De mentor komt op voor zijn of haar leerling,
Op bèta-gebied doet de school mee aan de Biologie Olympiade
maar spreekt de leerling ook aan op houding en gedrag als
en W4Kangoeroe. De Nederlandse Biologie Olympiade (NBO)
daartoe aanleiding is. De mentor is de begeleider van de leerling
is een wedstrijd voor leerlingen van de bovenbouw (havo en
tijdens het leerproces en het ontwikkelingsproces en bewaakt
vwo). Na drie landelijke ronden vertegenwoordigen vier grote
hierbij de prestaties en de voortgang van de leerling. Mentoren Cosmicus College
P. 25
kijken ook naar het welbevinden van de leerling. Zo krijgt de
Binnen de basiszorg worden de schoolattitudes van havo/vwo-
Daarom zullen we een overzicht maken van het extra aanbod
Doelstellingen 2015-2019
leerling van de mentor zowel positieve als negatieve feedback.
leerlingen behandeld en krijgen de sociale vaardigheden van de
waarvoor de school zich verantwoordelijk stelt. Ook zal daarin
1) Vierde leerjaar havo anders inrichten om leerlingen beter voor
Onacceptabel gedrag wordt besproken en goed bedrag wordt
leerlingen volop aandacht. De inhoud van de basiszorg wordt
duidelijk gemaakt worden wanneer een leerling voor extra
beloond. Ook helpt de mentor bij algemene studievaardigheden
vormgegeven door de specifieke pedagogische en didactische
ondersteuning in aanmerking komt. In ieder geval moet helder
en het plannen van schoolwerk. Leerlingen worden door de
aanpak van het Cosmicus College. Per leerjaar worden er
zijn dat gebruikmaken van extra ondersteuning geen alibi kan
mentor in de gaten gehouden wat betreft verzuim. Er is een
verschillende ‘zorglessen’ gegeven tijdens de mentoruren,
zijn om in de les niets uit te voeren.
goed contact van de mentor met de ouders/verzorgers. Zo
bijvoorbeeld over pesten en faalangst.
probeert elke mentor op huisbezoek te gaan bij al zijn/haar mentorleerlingen.
Leerlingen die niet voldoende hebben aan basiszorg,
1) Overzicht maken van gerichte begeleiding waarvoor school zich verantwoordelijk stelt. 2) Jaarlijks evalueren en zo nodig bijstellen van de gerichte
De mentor is in eerste instantie de schakel tussen ouders en
maar ook niet echt speciale zorg behoeven, komen in de
school, en de school en de ouder. Daartoe onderhoudt de
basiszorg+ terecht. Het gaat voornamelijk om persoonlijke
mentor contacten met de ouders over het functioneren van hun
zorg die individueel gegeven wordt door de pedagoog of de
kind op school. Dit gebeurt tijdens eerdergenoemd huisbezoek
schoolmaatschappelijk werker.
Motivatie
en tijdens rapportgesprekken (waarvoor elke ouder wordt
Het zorgteam biedt ook trainingen aan: faalangstreductie- en
Er wordt veel geklaagd over het ontbreken van motivatie bij
uitgenodigd). Indien nodig worden ouders uitgenodigd op
sociale vaardigheidstraining. Leerlingen die één van de twee
de leerlingen. Natuurlijk moeten we leerlingen motiveren door
school voor een gesprek. Tijdens informatieavonden waarop
trainingen volgen, vallen ook onder basiszorg+. Als de training
boeiend en uitdagend onderwijs te bieden, maar daarnaast
voor ouders relevante informatie die betrekking heeft op hun
niet toereikend is voor de leerling, wordt er ook voor deze
weten we ook heel goed dat het voor pubers erg moeilijk is om
kind wordt gegeven, is de mentor aanwezig. Ook kan de mentor
leerling een plan van aanpak gemaakt.
zich te richten op een verder weg liggend doel. Hierbij valt met
de verbinding leggen tussen de vakdocent en de ouders.
het PTA daarop aanpassen. 2) Onderzoeken of het zin heeft om een ‘planningscoach’ aan te stellen. 3) Onderzoeken hoe we de groepsdynamiek in de havo-4
Doelstellingen 2015-2019 Basiszorg+
te bereiden op wat verwacht wordt in de havo-bovenbouw, en
begeleiding.
klassen positief kunnen beïnvloeden. 4) Vóór de ‘echte’ toets in havo-4 altijd een diagnostische toets afnemen. 5) Bij een toets leerlingen laten opschrijven welk cijfer ze verwachten; daarna bespreekt de docent hoe het eventueel komt dat die verwachting niet is uitgekomen. 6) Jaarlijks evalueren op de hierboven genoemde vijf punten.
name op dat leerlingen die het in 3havo nog prima deden, in de Specialistische zorg
vierde klas niet meer vooruit te branden zijn. We gaan proberen
De mentor informeert de docenten die lessen van de
Indien basiszorg en basiszorg+ niet toereikend zijn, komt een
om dit aan te pakken door leerlingen in de vierde klas langer de
mentorleerling verzorgen over relevante zaken zoals ziekte
leerling bij de specialistische zorg terecht. Deze zorg is in
tijd te geven om aan het regime van de tweede fase te wennen.
en huiselijke omstandigheden. Ook informeert hij/zij bij de
handen van het zorgteam van de school (de pedagoog en de
Hiertoe krijgen ze in de eerste helft van het schooljaar nog
vakdocent naar de redenen van bijvoorbeeld zwakke prestaties
schoolmaatschappelijk werker). Een leerling die niet voldoende
met dezelfde regelmaat en intensiteit toetsen als in het derde
bij het betreffende vak. Soms verwijst een mentor een leerling
heeft aan de specialistische zorg binnen de school, zal worden
leerjaar. Dus gewoon proefwerken en tussendoor schriftelijke
door naar de afdeling zorg of bespreekt hij/zij met het zorgteam
doorverwezen naar een externe instelling/instantie en wordt
overhoringen. Daartoe zal het PTA aangepast worden. We
leerlingen die extra zorg vragen. Ook brengt de mentor
daarnaast door de school begeleid.
merken daarnaast dat leerlingen door de lange termijnen
leerlingen in kaart die extra ondersteuning voor een bepaald
waarover hun toetsstof gespreid wordt, niet meer overzien wat
vak nodig hebben. De mentor kan in overleg met de decaan een
Doelstellingen 2015-2019
er precies gedaan moet worden en daarom al gauw het bijltje
bijdrage leveren aan de loopbaanoriëntatie van de leerling en op
Het Cosmicus College voldoet aan alle eisen wat betreft passend
erbij neergooien. Ze zijn vaak nog onvoldoende in staat om goed
het terrein van keuzebegeleiding.
onderwijs en blijft zich hiermee inzetten op zorggebied.
te plannen. We moeten een manier bedenken om ze daarbij te
5.5 Passend onderwijs
5.6 Discussie over leerlingbegeleiding
Ook willen we zoeken naar een manier om de soms negatieve
Sommige leerlingen hebben extra zorg nodig, aan hen biedt
In het afgelopen schooljaar is er in de school veel discussie
groepsdynamiek in 4havo (d.w.z. ‘negatief’ over leren en het
het zorgteam zorg op maat. Om het door de overheid verplicht
geweest over de vraag hoe ver je moet gaan in de begeleiding
leveren van goede prestaties) om te buigen.
gesteld passend onderwijs in te kunnen voeren (verplicht sinds
van de leerlingen. De school biedt veel begeleiding aan, maar
1 augustus 2014), is een uitvoerig schoolondersteuningsprofiel
de vraag is in hoeverre je daarmee passiviteit bij de leerlingen
Heel belangrijk om leerlingen gemotiveerd te krijgen en te
(SOP) opgesteld conform de afspraken daarover van KoersVO.
aanwakkert. De sterk ontwikkelde zorg en begeleiding kunnen
houden is dat ze goede feedback op hun prestaties krijgen.
Hierin staat gedefinieerd hoe de zorg op school geregeld is,
immers tegelijkertijd een valkuil zijn. Voor een aantal leerlingen
Daarin valt bij ons nog veel te verbeteren. Het is in dit verband
welke leerlingen welke zorg geboden kan worden en hoeveel
betekent het dat het gevaar dreigt dat ze te veel ‘achterover
heel belangrijk dat leerlingen leren nadenken over wat ze
zorgleerlingen de school kan opvangen.
gaan leunen’ en geen stimulans krijgen om hun zelfstandigheid
gepresteerd hebben en waarom ze hun doelen wel of niet
te ontwikkelen. En juist die zelfstandigheid is een belangrijke
gehaald hebben. We willen daarom in de hele school twee
Basiszorg
voorwaarde om later in de samenleving als volwaardige
eenvoudige middelen gebruiken:
Het Cosmicus College vindt het belangrijk dat alle leerlingen
(wereld)burgers te kunnen functioneren op een niveau dat
a) De diagnostische toets vindt plaats vóórdat de echte toets
een havo/vwo-houding hebben en hun sociale vaardigheden
past bij een havo- of vwo-diploma. Er moet in de hele school
gedaan wordt (dit wordt ook door leerlingen gevraagd);
goed ontwikkelen. Niet alle leerlingen komen met dezelfde
en op alle niveaus een evenwicht komen tussen enerzijds zorg
b) Bij een toets schrijft de leerling linksboven op het blad welk
bagage naar het Cosmicus College, waardoor het voor de
en begeleiding en anderzijds een gezamenlijke structuur en
cijfer hij of zij verwacht. Daarna bespreekt de docent met de
school noodzakelijk wordt om daar voldoende aandacht aan te
duidelijkheid over de regels, waarbij eisen gesteld worden aan
leerling hoe het komt dat het doel niet gehaald is en wat er
besteden. De eerste zorg die de leerlingen van het Cosmicus
leerlingen die zich daar vervolgens ook aan hebben te houden.
gebeuren moet om dat doel wel te halen.
College aangeboden krijgen, wordt hier de ‘basiszorg’ genoemd.
Voor een aantal collega’s was het bovendien onduidelijk voor
De basiszorg is schoolbreed ingevoerd voor alle leerlingen.
welke extra ondersteuning de school nu precies zorg draagt.
helpen, bijvoorbeeld door middel van een planningscoach.
P. 26
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 27
6.VENSTER OP ROTTERDAM ÉN DE WERELD
6. VENSTER OP ROTTERDAM ÉN DE WERELD
Op het Cosmicus College beleef je een stukje wereldstad in
Het Cosmicus College verbindt hiermee de wereld met de eigen
een veilige omgeving. De school verbindt de stad waarin zij
leerling. Per leerling is verschillend welke weg wordt bewandeld
staat met de individuele leerling. Leerlingen krijgen kansen
in het worden van een wereldburger.
om vaardigheden uit te breiden en te leren en ook om zich op allerlei gebieden te bekwamen. Op verschillende manieren en op verschillende gebieden heeft het Cosmicus College iets te bieden aan de leerling die meer kan. Het Cosmicus College is sterk op wereldburgerschap gericht en is een UNESCO-school. In dit kader doet de school bijvoorbeeld mee aan MUNESCO. Leerlingen en studenten spelen dan een Algemene Vergadering na van de Verenigde Naties. Een MUNESCO houdt zich bezig met typische UNESCO-onderwerpen, zoals duurzaamheid, onderwijs, cultureel erfgoed en mensenrechten. Om de kennis van de Nederlandse taal te vergroten doet het Cosmicus College mee aan verschillende (inter)nationale taalprojecten. In de onderbouw beoordelen onze leerlingen samen met leerlingen uit heel Nederland de meest recente jeugdboeken door deze boeken te lezen, erover te discussiëren en op een boek te stemmen. In de bovenbouw worden excellentieprojecten aangeboden waarbij boeken gelezen worden uit het hele Nederlandse taalgebied (inclusief Suriname, de Antillen en Vlaanderen). Onze leerlingen debatteren over deze boeken met leerlingen van andere scholen en schrijven recensies over deze titels. Bij alle vakken ademt de school wereldburgerschap. Als je wilt kennis maken met de wereld in een veilige, warme omgeving moet je op het Cosmicus College zijn. De verbinding met de wereldstad Rotterdam komt terug in alle vakken en in alle stromingen. Je ontmoet niet alleen de diverse culturen, afkomsten en persoonlijkheden die de stad rijk is, ook worden je ogen geopend voor innovatieve ideeën en projecten. Je ontwikkelt talenten waarvan je niet wist dat je ze in je had. In bijvoorbeeld het Entrepenasium wordt gewerkt met goede doelen, hierdoor worden leerlingen gedwongen na te denken over een betere wereld en hun bijdrage hieraan. Bij het Technasium speelt duurzaamheid een grote rol: uitvindingen die de aarde sparen en het gebruikmaken van wat de aarde zelf ook doet (zonnepanelen gebaseerd op zonnebloemen die meedraaien met de zon). De school verbindt het bedrijfsleven aan het lerende leven door opdrachten te koppelen aan projecten en opdrachtgevers (bedrijven, de overheid, nonprofitorganisaties) en deze te laten meedenken en begeleiden. Zo wordt de bedrijvigheid van de wereldstad de school binnengehaald. Profielwerkstukken hebben bij het Cosmicus College allemaal als insteek wereldburgerschap. Bij verschillende vakken kan een profielwerkstuk worden gemaakt, maar bij alle vakken zit er een onderdeel in van wereldburgerschap.
P. 28
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 29
7.PERSONEELSBELEID
7. PERSONEELSBELEID
Inleiding
jaar de wijze evalueren waarop de nieuwe functionaris het
In dit hoofdstuk beschrijven we de maatregelen met betrekking
begeleidingsplan heeft uitgevoerd. Op basis daarvan wordt het
tot het personeel die bijdragen aan de ontwikkeling en de
beleid zo nodig bijgesteld.
uitvoering van het onderwijskundig beleid, alsmede het document inzake evenredige vertegenwoordiging van vrouwen
7.4 De ‘zachte’ kant van de organisatie
in de schoolleiding, bedoeld in artikel 32d van de wet.
De ‘zachte kant’ van een organisatie is misschien nog wel meer bepalend voor een organisatie dan de ‘harde kant’ (zie
7.1 Evenredige vertegenwoordiging vrouwen in de
bijv. Marzano of Volbers) . Het is dus belangrijk om te weten
schoolleiding
op welke wijze de teamleden, de leerlingen, maar ook de
Het management van het Cosmicus College bestaat uit drie
ouders de school ervaren. Daarom willen we minimaal om de
personen, van wie één vrouw. In het kader van het beleid
twee jaar een tevredenheidsonderzoek organiseren. Dat doen
om vrouwen in evenredige mate lid te laten zijn van de
we door een tevredenheidsonderzoek te houden onder onze
schoolleiding, is afgesproken dat in geval van vacatures in het
personeelsleden; door bij de ouders en leerlingen de vragenlijst
managementteam in de komende vier jaar, er voor gezorgd
af te nemen die van ‘kwaliteitsscholen.nl’. Wat betreft ouders
moet worden dat minimaal één vrouw deel uitmaakt van het
en leerlingen hebben we dan landelijk vergelijkingsmateriaal tot
managementteam (zolang dat bestaat uit drie personen).
onze beschikking. (Zie hiervoor ook hoofdstuk 8).
7.2 (On) bevoegd personeel
Doelstellingen 2015-2019
In het vorige schoolplan hebben we ons ten doel gesteld
Om de twee jaar is er een tevredenheidsonderzoek onder
dat het percentage eerstegraads docenten 40% van het
medewerkers, ouders en leerlingen en op basis daarvan beleid
docentenbestand behelst. Daarnaast wil de school het aantal
bijstellen. Doel bij medewerkers: score minimaal 7. Bij ouders en
onbevoegde docenten zoveel mogelijk beperken. Op dit
leerlingen minimaal op gemiddelde van benchmark.
moment zijn deze percentages als volgt: onbevoegden: 8%
7.5 Deskundigheidsbevordering
onderbevoegden: 21%
In de tweede helft van het schooljaar 2013-2014 is de schoolleiding gestart met de trajecten ‘OBIT in de les’ en ‘Lessen
Ondanks de problemen op de arbeidsmarkt, waardoor het
in orde’. Bij het laatstgenoemde traject is nader ingegaan op
voor een aantal vakken moeilijk is om bevoegde docenten te
(het belang van) klassenmanagement. Ook is besproken op
vinden, gaan we ons inspannen om de volgende doelen te
welke wijze het management een bijdrage kan leveren aan de
bereiken. We zullen onze docenten aansporen om door middel
implementatie van ‘Lessen in orde’ en welke rol de leden van
van de lerarenbeurs een master te behalen en zullen bij nieuwe
het managementteam en de kwaliteitsmedewerker daarin voor
benoemingen het bezit van de vereiste bevoegdheid zwaar laten
zichzelf zien. Het eerstgenoemde traject (‘OBIT in de les’) richt
meewegen.
zich met name op bovenbouwdocenten. Centraal hier staat het differentiëren in de klas middels verlengde instructie en werken
Doelstellingen 2015-2019
volgens het Zs-principe.
onderbevoegden: 10% onbevoegd: 3%
De trajecten ‘Lessen in orde’ en ‘OBIT in de les’ bieden docenten de kans om meer structuur aan te brengen in de lessen, zodat
7.3 Nieuwe docenten
de regie in alle lessen bij de docent ligt. Binnen deze structuur
Het Cosmicus College wil docenten aantrekken door een
kan er gewerkt worden aan een hogere opbrengst van de lessen
interessante werkomgeving te bieden waarin veel gebeurt met
door een gefaseerde aanpak van zelfstandigheidsontwikkeling,
een team dat werkt aan/met innoverende onderwijsmethoden.
het adequaat omgaan met verschillen tussen leerlingen en een
Voor beginnende docenten wordt een (geschoolde) coach
effectieve instructie. Zo kan er systematisch gewerkt worden
aangesteld om hen binnenboord te kunnen houden. Deze coach
aan een professionelere school, waar leerlingen een diploma
wordt in dit werk geschoold. We willen ook een programma
kunnen halen dat past bij hun mogelijkheden, maar waar zij
ontwerpen voor de begeleiding van nieuwe docenten en andere
ook de competenties leren die zij nodig zullen hebben voor
collega’s.
hun wereldburgerschap. Veel docenten geloven erin en zien kansen voor verbetering van het onderwijs. De borging zal een
Doelstellingen 2015-2019
belangrijk punt van aandacht worden, hierin is een grote rol voor
1) Aantrekken en scholen van coaches voor nieuwe docenten.
het management weggelegd.
2) Een begeleidingsplan voor nieuwe docenten maken. 3) Zorgen voor een coach voor nieuwe docenten en elk P. 30
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 31
Doelstellingen 2015-2019 1) Er komt een training ‘OBIT in de les’ (effectieve didactiek) voor de bovenbouwdocenten. 2) We gaan door op de ingeslagen weg met de teamtrainingen rond het concept ‘Lessen in orde’. 3) De externe trainer gaat verder met lesbezoeken waarin docenten feedback krijgen op hun lessen en tips krijgen aangereikt hoe zij de tijdens de teamtrainingen aangereikte theorie en afspraken kunnen toepassen in hun lessen, zodat de opbrengst van hun lessen hoger wordt. 4) We gaan onze docenten trainen in handelings-/ afspraakgerichte leerlingbesprekingen en vergaderingen. 5) Het managementteam wordt getraind en gecoacht in het observeren van lessen volgens de standaard van ‘Lessen in orde’ 6) Er komt verdere training van de toetsexperts die we inmiddels in huis hebben. 7) We gaan het jaarlijks effect van trainingen evalueren en beoordelen en op basis daarvan een scholingsplan voor het daaropvolgende jaar maken. 7.6 Borging in gesprekscyclus Het is van belang dat de inhoud van de gesprekscyclus wordt afgestemd op de vaardigheden die we van onze medewerkers verwachten, zoals omschreven in de vorige paragraaf. Daarom wordt met elke docent minimaal één keer per jaar een POPgesprek gevoerd waarin naast de behaalde resultaten één van de belangrijkste gespreksonderwerpen zal zijn of de betreffende collega over voldoende deskundigheid (vakmatig/pedagogisch/ didactisch) beschikt om zijn of haar vak goed uit te kunnen oefenen. Doelstellingen 2015-2019 1) We hebben de documenten van de gesprekscyclus (protocollen functionerings- en beoordelingsgesprek) aangepast aan de nieuwe vaardigheden die onze medewerkers zich eigen gemaakt hebben. 2) De nieuwe gesprekscyclus wordt elk jaar uitgevoerd volgens schema.
P. 32
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 33
8. COMMUNICATIE
8. COMMUNICATIE
In de afgelopen periode zijn we al begonnen met een duidelijkere communicatie naar leerlingen en ouders. Er zijn regels opgesteld die duidelijk gecommuniceerd worden via de schoolgids en de website. Daarnaast is in onze kleine, persoonlijke school het directe contact tussen mentoren/ docenten en ouders erg belangrijk en dat willen we ook zo houden. Uit een onder het personeel gehouden enquête aan het einde van het schooljaar 2014-2015 is echter gebleken dat de communicatie tussen de verschillende geledingen van de school verbeterd moet worden. Over wat er moet gebeuren en hoe was de uitslag van de enquête niet eenduidig. Het managementteam zal daarom in het begin van het schooljaar 2015-2016 een communicatieplan opstellen. Doelstellingen 2015-2019 1) Managementteam maakt nieuw communicatieplan. 2) Communicatieplan wordt jaarlijks geëvalueerd en eventueel bijgesteld.
P. 34
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 35
9. POSITIONERING EN PR
9. POSITIONERING EN PR
9.1 Inleiding Onze school moet ‘opboksen’ tegen een aantal grote scholen in de nabije omgeving. Een groot deel van onze leerlingen komt bovendien niet uit de nabije omgeving van de school en de achtergrond van de leerlingen is voor een groot deel homogeen. Zoals in de inleiding van dit schoolplan te lezen valt, is onze school op zoek naar een (ver)nieuw(d)e uitstraling die moet leiden tot een toename van het aantal leerlingen in absolute zin en in een meer diverse achtergrond van onze leerlingen. Dat betekent dat we ons scherp moeten profileren en onze PR goed moeten verzorgen. Daarmee hebben we in het schooljaar 2014-2015 een begin gemaakt door onze missie scherper en duidelijker te formuleren. In het vervolg van dit hoofdstuk beschrijven we het beleid dat we tot nu toe ontwikkeld hebben en dat we in het schooljaar 2015-2016 verder willen verstevigen. 9.2 Contacten met leverende basisscholen Naar aanleiding van het ingezette PR-beleid (zie hieronder) hebben we op school een contactpersoon voor de basisscholen ingezet. Het is de bedoeling dat deze persoon zich minimaal een dag per week inzet om contacten met basisscholen te leggen, te onderhouden en uit te breiden. Hierin speelt ook de mentor een rol van belang: mentoren van eerstejaars houden contact met de basisschool om de studievoortgang van hun leerlingen door te geven. In 2015-2016 gaan we dit verder uitwerken. 9.3 PR-beleid In navolging op het verbeterplan vwo van maart 2014 is een publiciteitsplan ontwikkeld. In de komende planperiode moet een duidelijker PR-beleid gevoerd worden. Daartoe moet het (door een extern bureau) ontwikkelde publiciteitsplan (dat zich vooral richtte op het open huis) verder aangevuld worden. Dit plan moet zich onder andere richten op het werven van leerlingen, de uitstraling van de school, deelname aan scholenmarkten, posters-/flyers en vergelijkbare communicatieuitingen en een goed gebruik van de website. Het Cosmicus College heeft in 2014 een start gemaakt met een nieuwe huisstijl en een nieuwe website. Hiertoe moet een PR-beleid uitgeschreven worden dat gebaseerd is op de kansen en bedreigingen van de school.
P. 36
Cosmicus College
Cosmicus College
P. 37
10. KWALITEITSBELEID
10. KWALITEITSBELEID
Volgens de regelgeving omvat het beleid met betrekking tot de
4. Deskundigheidsbevordering
bewaking en verbetering van de kwaliteit van het onderwijs in elk
In hoofdstuk 7 hebben we beschreven welke maatregelen en
geval:
instrumenten we hanteren om te waarborgen dat het personeel
a) de wijze waarop het bevoegd gezag bewaakt dat die kwaliteit
zijn bekwaamheid onderhoudt.
wordt gerealiseerd; b) de wijze waarop het bevoegd gezag vaststelt welke
5. Zelfevaluatie
maatregelen ter verbetering van de kwaliteit nodig zijn;
Het Cosmicus College heeft in 2014 via School aan Zet een
c) en maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het
zelfevaluatie uitgevoerd. Deze zelfevaluatie geeft de school
personeel zijn bekwaamheid onderhoudt.
inzicht in hoe zij er voor staat als ‘lerende schoolorganisatie’. Het model biedt daarnaast concrete handvatten voor verdere
Wij hebben gekozen voor een heel eenvoudig systeem voor
ontwikkeling. Het model bestaat uit vijf ‘ontwikkeldimensies’
het bewaken van de kwaliteit van ons onderwijs dat ons
die elk een ander aspect van de lerende schoolorganisatie
kan helpen om regelmatig vast te stellen waar we staan en
belichten. Deze dimensies zijn: goede koers, goede start, goede
hoe we verbeteringen kunnen aanbrengen. Daarbij hebben
feedback, goede ontwikkeling en goede differentiatie. De school
we met een schuin oog gekeken naar het ‘INK-model’ en
probeert niet alleen leerlingen maar ook docenten aan zich
gebruikgemaakt van een door Q5 ontworpen cyclisch model
te binden. Ook moet er rekenschap worden gegeven van de
van kwaliteitsbewaking, waarbij we wel het nodige hebben
leerlingpopulatie van de school die overwegend niet-westers is.
weggelaten.
Dit is geen uitzondering binnen een wereldstad als Rotterdam, meer diversiteit binnen deze niet-westerse leerlingpopulatie kan
Sleutel daarin is het schoolplan dat één keer per vier jaar wordt
het school- en leerklimaat echter ten goede komen. Hiermee
vastgesteld en de jaarlijkse bijstellingen daarvan. De werkwijze
zou de school tevens de stad (nog) meer verbinden met de
die we daarbij hanteren is globaal als volgt. Een aantal aspecten
individuele leerling en deze leerling meer kansen bieden om zich
van ons kwaliteitsbeleid is al in verschillende hoofdstukken
tot wereldburger te ontwikkelen.
van dit schoolplan aan bod gekomen en wordt hier opnieuw
We onderzoeken of we deze zelfevaluatie in de toekomst vaker
genoemd.
kunnen uitvoeren. De resultaten daarvan zijn verwerkt in dit schoolplan.
De volgende documenten maken deel uit van ons kwaliteitsbeleid:
Samengevat: onze kwaliteitscyclus Fase Wat
P. 38
Cosmicus College
Frequentie
1. Schoolplan
Plan
In schoolplan vastleggen en
Elke vier jaar wordt het schoolplan vastgesteld. Daarin worden
visie/doelen/resultaten
doelstellingen vastgesteld voor de komende vier jaar. Deze
Do
Uitvoering van acties ter bewaking
doelstellingen worden in SMART-termen geformuleerd, d.w.z.
van de kwaliteit
zoveel mogelijk ‘specifiek’, ‘meetbaar’, ‘acceptabel’, ‘realistisch’,
Opbrengstanalyse
‘tijdgebonden’.
per sectie (par. 4.2.3.)
elk jaar
elke 4 jaar
per team (par. 4.2.3.)
elk jaar
2. Jaarlijks activiteitenplan
opbrengstenkaart inspectie
elk jaar
Elk jaar maken we een zeer beknopt activiteitenplan, waarbij we
idu-gegevens
elk jaar
de voortgang op de in het schoolplan beschreven terreinen kort
beschrijven. Daarbij gebruiken we de “PDCA”-cyclus (plan-do-
medewerkers
elke 2 jaar
check-act). In het activiteitenplan wordt ook aangegeven hoe
leerlingen
elke 2 jaar
de school omgaat met de uitkomsten van inspectieonderzoeken
ouders
elke 2 jaar
en kwaliteitskaart. In dat jaarlijks activiteitenplan worden ook
basisscholen
elke 2 jaar
de resultaten van opbrengstgericht werken zoals omschreven in
hoofdstuk 4.
analyse sociaal jaarverslag
elk jaar
analyse lesuitval/verzuim
elk jaar
gesprekscyclus
elk jaar
Tevredenheidsonderzoeken
elke 2 jaar
Medewerkers
3 Om de twee jaar: tevredenheidsonderzoeken
Om tot een goede en regelmatig terugkerende beoordeling van
de stand van zaken te komen, voeren we minimaal één keer per
twee jaar tevredenheidsonderzoeken uit onder medewerkers,
Check
Doelen en resultaten schoolplan
elk jaar
leerlingen, ouders en basisscholen.
Act
Bijstelling schoolplan in activiteitenplan
elk jaar
Informeren over kwaliteit Schoolgids
elk jaar
Cosmicus College
P. 39
www.cosmicuscollege.nl
