MC40: de lijst
INLEIDING Wat zijn de grootste bureaus van Nederland? Welke bureaus groeien, welke krimpen? En in welke sectoren kun je in deze crisistijden het beste actief zijn? M&C ging op onderzoek uit en presenteert de lijst van veertig grootste bureaus.
Top-10 Publieke en semi-publieke sector (omzetgroei %). 95,0 (€ mln.)
47,0
46,9
22,5 19,0
22
BMC
Twynstra Gudde
Berenschot
- 15%
- 8%
- 3%
Onderzoek en teksten: Wilbert Geijtenbeek
M&C 5 2013
Algemene Bestuursdienst
24%
PBLQ
- 10%
229,3
137,0
125,4
83,5
KPMG Advisory
PwC Advisory
Deloitte Consulting
Ernst & Young Advisory
Big Four (omzet € mln.).
Snelste groeiers 2012 (omzetgroei %).
32% 26%
24%
Deloitte
Roland Berger Strategy Consultants
Algemene Bestuursdienst
&Samhoud
Lysias Consulting Group
Centric Financial Consultancy
22% 29%
31% Snelste krimpers 2012 (omzet %).
18,0
15,9 10,7 6,2
Leeuwendaal adviesbureau
6%
Verdonck, Klooster & Associates
- 14%
Thema: de MC40
M&I/Partners
7%
4,5
Andersson Elffers Felix
Hobéon
- 3%
- 1%
23
M&C 5 2013
MC40: de lijst
1. Accenture
2. Aon Nederland
3. KPMG Advisory
Voor marktleider Accenture
Verzekeraar annex adviesbu-
KPMG Advisory steekt in Ne-
Nederland was 2012 een
reau op het gebied van bezol-
derland met kop en schouders
buitengewoon goed jaar. De
diging en risicomanagement
boven de consultingpraktijken
Nederlandse dochter van
Aon heeft een stabiel jaar
van zijn drie grote accountan-
de Amerikaanse adviesgi-
achter de rug. De omzetcijfers
cyconcurrenten uit. Terwijl de
gant groeide fors. En dat
zijn inclusief de niet-adviesge-
Big Four – KPMG, PwC, De-
is uitzonderlijk voor een
relateerde verzekeringsdoch-
loitte en EY – elkaar in totale
marktspeler van die omvang,
ter. Wereldwijd is dochtermerk
omzet nauwelijks ontlopen,
die bovendien actief is in de
Aon Hewitt een van de grotere
wint KPMG het in adviesdien-
sectoren IT en businessadvies.
HR-adviesfirma’s, en ook in
sten. Grofweg een derde van
IT-concurrenten zien hun
Nederland concurreert de
de omzet van KPMG Neder-
omzetten al jaren teruglopen,
firma met adviesbureaus als
land bestaat uit consulting-
terwijl Accenture jaar in jaar
Towers Watson, Hay Group en
werk. Ter vergelijking: de drie
uit omzetgroei boekt en zelfs
de adviesdochters van de grote
concurrerende advisory’s ko-
winst maakt. Accenture haalt
accountancyfirma’s. De advies-
men niet verder dan een vijfde
zijn omzet steeds minder uit
omzet maakt Aon Hewitt niet
of zesde van de totale omzet.
de financiële sector. Waar de
bekend, maar Pascal Hoog-
KPMG heeft de afgelopen
firma in Nederland vier jaar
enboom, Nederlands verant-
jaren geacquireerd in de ad-
geleden nog 30 procent in de
woordelijke van de pensioen-
viessector. Zo kocht het in 2011
financiële sector maakte, is dat
en bezoldigingsadviestak van
de Plexus Medical Group en
tegenwoordig nog maar een
de firma, laat weten dat die
Equaterra. De omzetgroei is te
zesde. Explosieve omzetgroei
‘onder druk’ stond in 2012. ‘We
danken aan deze acquisities –
boekt Accenture in de energie-
zagen door de afname van het
zonder deze overnames zou de
en de chemiesector. Volgens
aantal pensioenfondsen ons
adviesdochter met 3,2 procent
Anja Montijn van Accenture
klantenbestand dalen.’ Aon
zijn gekrompen. In boekjaar
wordt de margedaling van het
Nederland telt 10 kantoren en
2011-2012 telde KPMG Advi-
bedrijf veroorzaakt door de
1.750 medewerkers – nog geen
sory 65 partners, en ruim 1200
toegenomen vraag naar goed-
3 procent van het totale aantal
werknemers. Daarvan bestond
kopere outsourcingdiensten.
medewerkers wereldwijd.
88 procent uit consultants.
2012
640,0
2012
235,0
2011
588,4
2011
233,0
netto resultaat 24
+9%
44,3
fte’s 2288
netto resultaat
-
fte’s 1750
Woord: Wilbert Geijtenbeek Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
+1%
2012
229,3
2011
226,5
netto resultaat
+1%
-
fte’s 1234
4. Atos Nederland
5. Conclusion
Atos mag dan niet Nederlands
Conclusion is een holding-
grootste IT-dienstverlener
maatschappij van meerdere
Ook PricewaterhouseCoopers
zijn, het heeft wel de grootste
decentrale bedrijven, die actief
(PwC) heeft een bloeiende
adviespraktijk van het land.
zijn in organisatieadvies,
adviesdochter. De ruim 700
De consultingdiensten van
human capital, technologie
werknemers van PwC Advi-
het bedrijf waren in 2012
en communicatie. Opge-
sory zagen hun omzet mede
goed voor ruim een kwart
teld – inclusief de niet aan
dankzij de acquisities van
van de totale omzet. Inclusief
adviesdiensten gerelateerde
IT-firma Proxyon en supply-
de omzetten uit managed
praktijken – groeide de omzet
chainbureau TruEconomy
services, systeemintegratie en
in 2012 tot ruim 150 miljoen
toenemen. Hoeveel organi-
hightech transactiediensten
euro. Volgens het jaarverslag
sche omzetgroei PwC boekte,
(HTTS) bedroegen de totale
is 43 procent van de omzet
maakt de firma niet bekend –
revenuen 797 miljoen euro.
goed voor adviesdiensten –
wel is duidelijk dat de grootste
Atos kampt met ‘een voortdu-
goed voor ongeveer 65 miljoen
groei in de harde kern van de
rende vermindering van IT-
euro. De decentrale aanpak is
consultingdienst is geboekt. In
uitgaven’ in combinatie met
volgens het eigen jaarverslag
de cijfers van de adviesdochter
tariefsverlagingen en ‘uitstel
succesvol, doordat het onder-
van PwC zijn ook de fusie- en
van IT-projecten.’ Niettemin
nemerschap in de dochter-
overnameadviseurs meegeteld,
wist Atos Nederland nieuwe
maatschappijen stimuleert en
die zich bezighouden met het
klanten te winnen in de finan-
die snel en wendbaar maakt.
assisteren van klanten ‘vanaf
ciële sector, de telecommarkt
De omzetgroei van Conclusion
de vaststelling van hun stra-
en het mediasegment. Ook in
boekte het bedrijf vooral in
tegie tot en met de integratie
de maakindustrie, de detail-
de sectoren technologie en
van bedrijven.’ Die praktijk
handel en de energiemarkt
human capital. Het bedrijf
zag zijn omzetgroei stagneren.
won Atos Nederland klanten.
trok in 2012 meer klanten
De sterkste omzetgroei boekte
Adviseurs maken een kleine 14
aan in de logistieke markt en
PwC in de financiële sector.
procent uit van de totale loon-
financiële dienstverlening. De
PwC Advisory profiteerde
lijst, die ruim 5800 fulltime
omzetdaling in de publieke
sterk van groei in de industri-
equivalenten telt.
sector is gestabiliseerd.
ële en consumentenmarkt.
2012
207,3
2011
202,3
netto resultaat
+2%
11,0
fte’s 432
Thema: de MC40
2012
150,2
2011
135,0
netto resultaat
6. PricewaterhouseCoopers Advisory
+11%
4,0
fte’s 1414
2012
137,0
2011
119,9
netto resultaat
+14%
72,9
fte’s 716
M&C 5 2013
25
MC40: de lijst
7. Deloitte Consulting
8. BMC
Dat Deloitte Consulting de
BMC heeft een derde achter-
snelste stijger is, dankt de
eenvolgend jaar van omzetda-
Hoewel Ernst & Young (EY)
firma gedeeltelijk aan een
ling afgesloten. De marktleider
van de Big Four in Neder-
papieren transactie. Aan
in het detacheren en bemid-
land op afstand de kleinste
het begin van het boekjaar
delen van flexibele profes-
adviesdochter heeft, groeit
voegde het bedrijf een deel
sionals in de publieke sector
de firma fors in adviesdien-
van zijn audit-adviseurs toe
zag zijn omzet sinds topjaar
sten. Ondanks deze dub-
aan de consultingpraktijk.
2009 structureel dalen. In
belcijferige groei is de omzet
Zonder deze papieren ef-
2012 rapporteert het bedrijf
van EY Advisory nog niet
fecten mee te tellen bedroeg
nog maar de helft van wat
op het niveau van voor de
de organische omzetgroei
het op de omzetpiek draaide.
crisis. In boekjaar 2008-
16,5 procent – nog altijd een
BMC, dat met dochterlabels
2009 zette EY Advisory nog
prestatie waarmee Deloitte
Interlink, SGBO, BeSupported
ruim 100 miljoen euro om
zich outperformer mag noe-
en Public Spirit de publieke
in de Nederlandse markt.
men. Met die prestatie is de
en semipublieke markten
Afgelopen boekjaar laat EY
Nederlandse adviespraktijk
voor interim-management,
vooral omzetgroei zien in de
van Deloitte de omzetdaling
werving & selectie, benchmar-
financiële sector, de energie-
van de eerste crisisjaren ook
king en HRM-consultancy
sector en de gezondheids-
al weer ver te boven. Volgens
bedient, had vooral last van de
zorg. In logistiek, automotive,
het jaarverslag versterkte de
ingestorte vraag naar detache-
telecom en vastgoed daalden
adviespraktijk zijn positie
ringsdiensten. Met adviesdien-
de omzetten in 2012 juist.
in strategie, technologie en
sten, interim-management
Net als zijn concurrenten is
human capital. Deloitte
en recruitment presteerde het
ook EY op overnamepad in
verwacht de komende jaren
bedrijf beter. Hoeveel omzet
de adviesbranche. Afgelopen
zijn adviezen te verkopen aan
de firma met deze dochters
jaar voegde EY de duurzaam-
middenbedrijven, met een
draaide, maakt het bedrijf niet
heidsboutique Beco Groep
omzet van tussen 50 miljoen
bekend. Volgens BMC is de
aan zijn adviespraktijk toe –
en 1 miljard euro.
markt voor consultancydien-
goed voor 34 werknemers en
sten in 2012 ‘licht verbeterd’.
3,8 miljoen euro aan omzet.
2012
95,0
2012
83,5
2011
111,8
-15%
2011
75,3
netto resultaat
-
2012
125,4
2011
95,0
netto resultaat 26
+32%
98,2
fte’s 707
Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
9. Ernst & Young Advisory
fte’s 1000
netto resultaat
+11%
112,8
fte’s 3811
10. Ecorys
11. CapGemini Consulting Services
12. Twynstra Gudde
De omzet van ruimtelijk
Net als concurrenten BMC
adviesbureau Ecorys daalde
Voor CapGemini was 2012
(#8) en Berenschot (#13)
licht in 2012. Het bureau
geen goed jaar. De adviesom-
kampt de Amersfoortse firma
wist de omzetdaling die in
zet daalde dubbelcijferig en
Twynstra Gudde (TG) met
2010 inzette niet te stuiten,
ook in consulting kampte Cap-
krimp. De publieke sector,
maar zette een nettoverlies
Gemini met krimp. In deze
waar TG het grootste deel van
afgelopen jaar wel om in een
weergave staat alleen de omzet
zijn omzet vandaan haalt, blijft
break-evenresultaat. Ecorys
van CapGemini Consulting
bezuinigen op consultants.
kampt met een teruglopende
Services vermeld. Dat segment
Ondanks de voortgezette om-
vraag uit vooral de publieke
is goed voor 7 procent van de
zetdaling wist TG afgelopen
sector, die ‘in veel landen
totale omzet van de IT-gigant
jaar wel weer winst te boeken.
met voortdurende beperkin-
in Nederland. Inclusief tech-
Het aantal werknemers daalde
gen in het budget gecon-
nologiediensten, outsourcing
in drie jaar tijd met 15 procent
fronteerd worden, dankzij
en andere niet aan advies ge-
– sneller dan de omzet. Om
voortgezette besparings-
relateerde praktijken bedroeg
reorganisatie te voorkomen
maatregelen die bedoeld zijn
de omzet 834 miljoen euro
herzag TG twee jaar de eigen
om de publieke financiën op
– een daling van 13 procent.
strategie. Het nieuwe Twynstra
orde te brengen.’ Als gevolg
Consulting Services presteert
Gudde moet volgens partner
daarvan kampt Ecorys met
daarmee beter dan de rest van
en directielid Ellen Peper
een laatcyclische ontwikke-
het bedrijf. Hoewel het bedrijf
ondernemender, duidelijker
ling van zijn omzet. Ecorys
vorig jaar sterk reorgani-
aangestuurd, flexibeler, crea-
is vanuit Nederland actief in
seerde, verwacht CapGemini
tiever en met ‘meer focus op de
het buitenland, onder meer
klaar te zijn voor de ‘nieuwe
vragen van de opdrachtgever’
in Engeland, België, Spanje,
vraag naar consulting en ICT-
zijn. Ook ziet TG groeikansen
Midden- en Oost-Europa en
diensten in de komende jaren.’
in intensievere samenwerking
India. Cijfers over het deel
Volgens het jaarverslag blijft
in partnerschappen en door
van de omzet dat Ecorys in
ICT ‘een belangrijke rol spelen
overheidsorganisaties te trai-
Nederland maakt, deelt het
om een onderscheidende
nen om de eigen processen te
bedrijf niet.
marktpositie in te nemen.’
optimaliseren.
2012
73,1
2012
61,1
2012
47,0
2011
76,5
-4%
2011
68,8
-11%
2011
51,0
-8%
netto resultaat
-
netto resultaat
1,1
netto resultaat
1,5
fte’s 478
Thema: de MC40
fte’s 5013
fte’s 390
M&C 5 2013
27
MC40: de lijst
28
13. Berenschot
14. ConQuaestor
15. Eiffel
Bij Berenschot daalt de om-
ConQuaestor is in zekere
Adviesbureau annex deta-
zet al vier jaar op rij. Van de
zin het eerste slachtoffer van
cheerder Eiffel boekte een
bijna 70 miljoen euro die de
omvang van de crisis. Niet
verdere omzetdaling in
firma in 2008 nog omzette,
eerder werd het advies- annex
2012. Ook deze Arnhemse
is nog maar 47 miljoen euro
detacheringsbedrijf gecon-
dienstverlener in ‘juridische,
over. Desondanks is Beren-
fronteerd met een zo sterke
financiële en procesma-
schot al twee jaar niet meer
omzetdaling als afgelopen
tige vraagstukken’ merkt de
verlieslatend. Het resultaat is
jaar. De adviespraktijk van
gevolgen van de stevige be-
nagenoeg break-even, en vol-
ConQuaestor heeft het moei-
zuinigingen op extern advies
gens bestuursvoorzitter Theo
lijker dan de interimdienstver-
en personeel die overheden
Camps valt meer rendement
lening, zo blijkt uit het jaar-
uitvoeren. De winst herstelde
van kostenbesparingen dan
verslag. De consultingomzet
na de strategiewijziging en
ook niet te behalen: ‘We
daalde bijna met een kwart, zo
de reorganisatie die het
moeten genoegen nemen met
meldt het jaarverslag, ‘nadat
bedrijf in 2011 uitvoerde. Op
kleinere marges. Het gaat
duidelijk werd dat in het
holdingniveau liep het verlies
in deze tijden niet over de
eerste kwartaal [van 2012]
voor aandeelhouders op
winst, maar over de conti-
diverse projecten bij tal van
papier op, maar zonder de af-
nuïteit van de onderneming.’
klanten werden gestopt en/of
schrijvingen op goodwill was
Net als concurrenten in de
vertraagd.’ Dit jaar is Con-
de firma met 2,8 miljoen euro
publieke sector werkt ook
Quaestor een partnerschap
ruimschoots winstgevend. In
Berenschot vaker samen met
aangegaan met accountants-
2011 was Eiffel juist nog ver-
klantorganisaties. Beren-
kantoor Grant Thornton. Deze
lieslatend. Eiffel nam in 2012
schot ziet groeikansen in
stap moet voor directeur Jan
afscheid van 64 werknemers,
de zorgsector, maar zijn
Bosman van 2012 een ‘tran-
onder wie 52 consultants en
kernmarkt blijft de publieke
sitiejaar’ maken. Volgens het
gedetacheerden. Het door
sector. Camps is positief
jaarverslag telde ConQuaestor
Ferdi van Dommelen en Erik
gesteld en ziet de markt-
afgelopen jaar bijna 200 werk-
Kurvers opgerichte bureau
ontwikkeling bij overheden
nemers minder dan voor de
vierde vorig jaar zijn 20-ja-
langzaam kenteren.
crisis, in 2008.
rige jubileum.
2012
46,9
2012
44,6
2012
43,6
2011
48,3
-3%
2011
55,9
-20%
2011
46,9
-7%
netto resultaat
0,1
netto resultaat
0,9
netto resultaat
2,6
fte’s
332
fte’s
467
fte’s
Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
350
16. Ordina
17. Booz & Company
18. Towers Watson
IT-bedrijf Ordina zag zijn
Booz & Company Nederland
Het Nederlandse kantoor
consultingomzet in 2012 met
groeit. Niet alleen de omzet
van de mondiale gigant in
een vijfde dalen. Op de totale
groeide snel, ook de winst van
HR-consultancy en pensioen-
omzet van het IT-bedrijf,
boekjaar 2011-2012 oversteeg
advies zag zijn omzet in 2012
ruim 400 miljoen euro, zijn
die van een jaar eerder. Het in
met een kleine 4 miljoen euro
adviezen goed voor 9 pro-
het Handelsregister gede-
dalen. Waar de daling door
cent. Het IT-bedrijf levert
poneerde jaarverslag maakt
veroorzaakt wordt, maakt het
weliswaar meer IT-diensten
melding van een recordomzet
jaarverslag niet bekend. Wel
aan de staat, maar adviezen
voor de strategieboutique. En
stelt de directie in het jaarver-
weet Ordina aan de overheid
dat is opmerkelijk, gezien het
slag geen ‘significante vermin-
nauwelijks te slijten. Ordina
feit dat de markt volgens het
dering van de omzet, winstge-
verwacht dat ‘de overheids-
jaarverslag ‘moeilijk’ is. On-
vendheid of personeelsaantal’
markt op termijn weer zal
danks de ‘onzekere en uitda-
te verwachten. Ondanks het
herstellen’ en investeert tot
gende economische marktom-
vertrek van enkele gezichts-
die tijd in een ‘andersoortig
standigheden in Europa’ is het
bepalende adviseurs van de
leiderschap’, het zogenoemde
bedrijf echter ‘optimistisch’.
bezoldigingsadviespraktijk
‘partner-principalmodel’
Booz & Company meldt ook
in 2011, groeide de loonlijst
voor de consultingdochter,
dit jaar de adviesstaf te willen
van Towers Watson Neder-
waarbij ‘alle managers en
uitbreiden ‘om capaciteit te
land vorig jaar opgeteld met
medewerkers op klantpro-
creëren voor toekomstige
1 werknemer. Het merendeel
jecten werken.’ Met deze
omzetgroei.’ Al met al staat de
van de werknemers betreft
strategie van samenwerken
firma er ‘gezond’ voor, zo stelt
consultants. Wereldwijd zette
met de klant hoopt Ordina
het jaarverslag tevreden. Welk
Towers Watson & Co USD 3,4
de marge op consulting weer
deel van de omzet aan klanten
miljard om. Omgerekend in
te laten stijgen. Het nieuwe
in het buitenland gefactureerd
euro’s is de Nederlandse prak-
aansturingsmodel van Ordina
wordt, maakt het jaarverslag
tijk goed voor 1% van de totale
Consulting moet leiden tot
niet bekend.
omzet van het bedrijf.
‘een hogere productiviteit en lagere indirecte kosten.’
2012
35,0
2011
43,4
-19%
netto resultaat
0,5
fte’s 2395
Thema: de MC40
2012
31,5
2011
27,4
netto resultaat
+15%
3,2
fte’s 115
2012
27,2
2011
31,1
-13%
netto resultaat
0,9
fte’s 105
M&C 5 2013
29
MC40: de lijst
19. IG&H Consulting & Interim
20. Algemene Bestuursdienst
Ondanks een daling van de
De Algemene Bestuursdienst
omzet, schrijft IG&H Consul-
(ABD) is formeel geen consul-
Het in Utrecht zetelende Re-
ting & Interim al een kwart-
tancy, maar een overheidsor-
sources Global Professionals
eeuw elk jaar zwarte cijfers.
gaan dat in de adviesbehoeften
(RGP) is onderdeel van een
Het vooral in de financiële
van de Rijksoverheid voorziet
Amerikaanse beursgenoteerde
sector sterke adviesbureau
door ‘managers die hun car-
consultancy. In Amerika is
verslaat de concurrentie, zo
rière in rijksdienst hebben
RGP eind jaren negentig
stelt medeoprichter en mana-
doorlopen’ en ‘hun frisse blik
ontstaan als de van accoun-
ging partner Jan van Hasen-
concreet kunnen vertalen naar
tancy Deloitte & Touche
broek. ‘In onze markt zijn
creativiteit en nieuw elan voor
afgesplitste adviesdochter. In
de consultingbudgetten met
de organisatie’ te detacheren.
Nederland ligt de oorsprong
soms wel 50 tot 70 procent
Met ‘ruim vijftig complexe
in het vroegere Ernst & Young
gekrompen. Onze omzetda-
adviestaken en interim-
Interim-management, dat
ling is in vergelijking daarmee
managementvraagstukken’ in
zich in 2003 bij RGP aan-
zeer bescheiden.’ Volgens Van
2012 beweegt ABD zich in het
sloot. Vanuit het Utrechtse
Hasenbroek is er een shakeout
vaarwater van private over-
hoofdkantoor wordt onder-
gaande onder adviesbureaus:
heidsconsultancy’s – reden om
steuning geboden aan de in
‘Als je blijft varen op oude
ABD in deze lijst op te nemen.
totaal twaalf Europese landen
proposities en werkwijzen,
Want in tegenstelling tot
waarin RGP actief is. Utrecht
dan red je het in deze markt
overheidsconsultancy’s groeien
huisvest daarvoor centrale
niet.’ IG&H Consulting &
de apparaatkosten (lees: de als
finance-, HR-, IT-, payroll- en
Interim telt inclusief de
kosten aan de ministeries door-
juridische teams. De Neder-
partners 125 werknemers. Dat
gerekende tarieven) het afge-
landse omzet daalde in boek-
aantal is exclusief de pool van
lopen jaar met een kwart. Nu
jaar 2011-2012 met een kleine
interimmers die het bedrijf
ABD verder heeft ‘geïnvesteerd
4 miljoen euro. RGP Neder-
inschakelt.
in consultancy- en interim-ac-
land is goed voor ongeveer 5
tiviteiten’, zal dat bedrag alleen
procent van de totale wereld-
maar verder groeien.
wijde omzet van RGP.
2012 20 à 25
30
2011 22 à 27
-8%
netto resultaat
1,1
fte’s 125
Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
2012
22,5
2011
18,2
netto resultaat
21. Resources Global Professionals Nederland
+24%
-
fte’s 756
2012
22,3
2011
25,3
-12%
netto resultaat
-
fte’s 120
22. AT Osborne
23. GITP
24. Roland Berger Strategy Consultants
Bouwkundig adviesbureau
HR-adviesbureau en assess-
AT Osborne is in 2012 licht
ment-dienstverlener GITP
gegroeid. Hoewel de omzet
kampt sinds 2007 met een
Het gaat goed met strategie-
met 6 procent steeg, halveer-
gestage omzetdaling. In de
huis Roland Berger Strategy
de de winst. De loonlijst bleef
afgelopen zes jaren daalde de
Consultants (RBSC), althans
groeien en de als gevolg daar-
loonlijst weliswaar navenant
in Nederland. De omzet steeg
van gestegen directe kosten
mee, maar de winstgevend-
met meer dan een kwart en
drukten de winst. Niettemin
heid stond sterker onder
voor oprichter en managing
weet AT Osborne zijn omzet
druk. Sinds 2008 draaide
partner Tijo Collot d’Escury
al sinds het begin van de
GITP twee jaren nagenoeg
is dat reden om zichzelf tot
crisis stabiel te houden. Het
break-even en was het drie
nummer drie in de markt
bedrijf zet inmiddels meer om
jaren verlieslatend. Reden
voor strategieadvies uit te
dan in 2008 en 2009. Ook
voor het bedrijf om vanaf
roepen. De komende jaren wil
het aantal werknemers van
dit jaar te focussen op de
Collot d’Escury zijn positie in
AT Osborne is in die periode
kernactiviteiten assessments,
de Nederlandse markt verder
sterk gestegen – met name
advies, trainingen en oplei-
verstevigen. ‘Wij vinden het
in 2012. Het adviesbureau
dingen. Directeur Hans van
gat met de nummer twee
voor ruimtelijke vraagstuk-
der Molen overweegt andere
nog te groot. Wij willen in de
ken, dat vorig jaar gemiddeld
activiteiten de komende jaren
Nederlandse markt solide tot
171 werknemers in dienst
af te stoten. Van de totale
de top-drie behoren. Er is on-
had, zag zijn loonlijst in vijf
omzet van GITP, die 37 mil-
getwijfeld een grens aan onze
jaar tijd met bijna een kwart
joen bedraagt, betreft meer
groei, maar ik zie ‘m niet.’
toenemen. In dezelfde peri-
dan 90 procent in Nederland
Niet alleen de omzet steeg,
ode bleef de omzet nagenoeg
gemaakte omzet. In deze lijst
ook de winst groeide fors.
stabiel.
hebben wij slechts de omzet
Bovendien breidde Roland
meegeteld die GITP rang-
Berger Amsterdam afgelopen
schikt als omzet uit assess-
jaar zijn loonlijst met negen
ments, organisatieadvies en
werknemers uit.
interim-management.
2012
21,7
2011
20,4
netto resultaat
+6%
0,8
fte’s 171
Thema: de MC40
2012
20,2
2011
22,3
-9%
netto resultaat
0,8
fte’s 249
2012
20,1
2011
16,0
+26%
netto resultaat
1,7
fte’s
72
M&C 5 2013
31
MC40: de lijst
25. Centric Financial Consultancy
32
26. PBLQ
27. Leeuwendaal
Net als concurrerende advies-
Adviesbureau Leeuwendaal
Sinds dit voorjaar heeft het
firma’s die zich op de publieke
is een uitzondering onder de
IT-adviesbureau Finace een
en semi-publieke sectoren
op de publieke sector sector
andere naam. Moederbe-
richten, krimpt ook het Haag-
gerichte bureaus. Het wist de
drijf Centric, dat al acht jaar
se adviesbureau PBLQ. PBLQ
afgelopen jaren namelijk te-
eigenaar is van de op finan-
(spreek uit: publik) is de ver-
gen de klippen op te groeien.
cieel advies gerichte dochter,
zamelnaam voor het op ICT-
Eigenaren Edward Hermans
maakte in april bekend het
advies gerichte label HEC
en Arjen Kuijten kochten zich
label om te katten tot Centric
(Het Expertise Centrum), de
in 2008 in het HR-adviesbu-
Financial Consultancy. Met
dochter ROI (het vroegere
reau in en hebben de omzet
deze naamswijziging zal Cen-
Rijksopleidingsinstituut) en
sindsdien met 2,5 miljoen
tric ook andere onderdelen
het organisatieadviesbureau
euro opgestuwd. Dat is deels
van de bedrijfsvoering (onder
Zenc. Deze drie labels zijn vo-
door acquisities bewerkstel-
meer de labels Adfintage,
rig jaar onder de naam PBLQ
ligd – Leeuwendaal kocht in
Capital H en LXY Groep)
verenigd. De omzet daalde de
2009 en integreerde in de
met het vroegere Finace
afgelopen drie jaar gestaag en
jaren daarna het op de
integreren. Centric Financial
dat heeft te maken met de be-
onderwijssector gerichte
Consultancy verzorgt zowel
zuinigingen van de Rijksover-
adviesmerk Vos/ABB. Volgens
adviezen als de gedetacheerde
heid en gemeenten op externe
Hermans is Leeuwendaal
financiële experts voor de
adviseurs. Met de fusie van
in staat geweest om met de
uitvoering van projecten in fi-
de drie labels hoopt PBLQ ‘de
arbeidsmarkt mee te verande-
nance en ICT. Het bedrijf zag
publieke sector nog beter bij
ren. De vooral in HR-advie-
de omzet in 2012 fors dalen.
te kunnen staan.’ PBLQ is ook
zen aan publieke instellingen
Omdat de integratie van an-
actief in het buitenland, zowel
gespecialiseerde adviseur
dere onderdelen pas dit jaar
in Europees verband als in
zag zijn omzet geleidelijk
heeft plaatsgevonden, hebben
zich ontwikkelende landen.
groeien. Desondanks ontgaat
deze cijfers slechts betrekking
de prijsdruk in de markt het
op het vroegere Finace.
bedrijf niet.
2012
19,4
2011
25,0
-22%
netto resultaat
0,1
fte’s 214
Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
2012
19,0
2011
21,1
-10%
netto resultaat
0,4
fte’s 121
2012
18,0
2011
17,0
netto resultaat
+6%
44,3
fte’s 2288
28. Verdonck Klooster en Associates
29. PNO Consultants
30. VODW Marketing
PNO – Pecunia Non Olet,
Marketingadviesbureau
Voor Verdonck Klooster &
ofwel: geld stinkt niet – is
VODW Marketing ziet zijn
Associates (VKA) was 2012
opgericht als bureau dat
omzet de afgelopen jaren
pas het tweede jaar van om-
bedrijven helpt subsidiegelden
gestaag stijgen. Hoewel het
zetdaling op rij. In 2010 nog
te verwerven. De studentikoze
jaarverslag ten tijde van het
zette het in Zoetermeer ge-
naam dankt het bureau aan
schrijven van dit artikel nog
vestigde bureau meer dan 21
zijn oorsprong als een spin-off
niet gedeponeerd is, laat ma-
miljoen euro om. Inmiddels
van de Universiteit Twente,
naging partner Patrick Ruijs
is daarvan ruim een kwart
die in 1984 het licht zag. In
aan Management & Consul-
verdampt. Die chute ging
de jaren negentig groeide het
ting weten een omzetstijging
gepaard met een forse daling
bureau uit tot marktleider in
van 2 procent te hebben
van de winst. Toch ziet het in
de subsidieniche, of, in eigen
geboekt. De firma – actief in
de publieke sector actieve bu-
woorden, ‘waar overheidsambi-
advies en interim in het spe-
reau een ‘aantrekkende vraag’,
ties en die van het bedrijfsleven
cialisme marketing – bestaat
zo blijkt uit het jaarverslag.
elkaar raken’. PNO verzorgt
dit jaar dertig jaar. In 1983
VKA kampte de afgelopen
voor haar relaties ‘alle financi-
richtten Ad Verdonk, Rob Ot-
jaren met ‘een kleinere vraag
ële middelen en instrumenten
ten, Maarten Dik en Herman
naar adviesdiensten en een
waarmee de overheid bedrijven
Wiegerinck hun bureau op,
druk op de tarieven.’ Voor dit
en organisaties wil stimuleren.’
dat sindsdien uitgroeide tot
jaar verwacht VKA betere
In de praktijk begeleiden de
naar eigen zeggen ‘een van
resultaten. In het jaarverslag
consultants van PNO popu-
de grootste en meest toon-
schreef VKA sinds eind vorig
laire subsidietrajecten als de
aangevende in marketing en
jaar een ‘duidelijk verbeterde
innovatiesubsidie WBSO en de
strategie gespecialiseerde bu-
marktsituatie’ die gekenmerkt
aanvraag van premievrijstel-
reaus van Europa’. VODW zag
wordt door ‘een aantrekkende
lingen voor werknemersver-
zijn loonlijst niet noemens-
vraag.’
zekeringen. Onder druk van
waardig dalen en is eveneens
een forse omzetdaling sloeg de
winstgevend gebleven.
winstgevendheid van PNO om in een verlies.
2012
15,9
2011
18,4
-14%
netto resultaat
0,8
fte’s
Thema: de MC40
82
2012
15,1
2011
21,6
-30%
netto resultaat
0,9
fte’s 182
2012
13,4
2011
13,1
+2%
netto resultaat
-
fte’s
75
M&C 5 2013
33
MC40: de lijst
34
31. Finext
32. &samhoud
33. M&I/Partners
Hoewel de omzet van Finext
Eigenzinnig adviesbureau,
Op IT-adviezen toegespitst
met een half miljoen euro
opgericht door en speels
bureau, in 1983 opgericht door
daalde, bleef de winst van het
vernoemd naar Salem Sam-
Kees Prins, die als detacheer-
adviesbureau goed op peil. En
houd. Het bureau definieerde
der voor automatiseringsspe-
dat is opmerkelijk voor een
twee jaar geleden een nieuwe
cialisten een bloeitijd door-
bureau dat een jaar eerder
bedrijfsfilosofie: ‘Together
maakt. M&I/Partners
nog 14 miljoen euro wist
we build a brighter future.’
(Management & Informatie)
om te zetten. Ondanks de
Sinds de opening van zijn
biedt onder die paraplu sinds
verdamping van 10 procent
twee Michelin sterren tellende
de jaren negentig adviezen ‘op
van de omzet is het geen ver-
restaurant &samhoud places
het grensgebied van
keerde beslissing geweest van
staat die ‘helderder stralende
organisatie en informatie’ in
de huidige partners van het fi-
toekomst’ in het teken van
onderwijs, zorg, veiligheid en
nanciële adviesbureau om uit
het oplossen van de mondiale
overheid. Die focus op de
het vroegere moederconcern
voedselcrisis – een taak waar
publieke sector, het onderwijs
Ordina (#16) te stappen. Die
hij met chefkok Moshik Roth
en de zorg heeft
stap (een employee buyout ter
mee bezig is. Ondanks de forse
M&I/Partners sinds de crisis
waarde van 4 miljoen euro)
omzetdaling wil Samhoud
uitbrak, verscherpt. De omzet
maakten de partners in april
dat zijn bureau over 7 jaar
is de afgelopen drie jaar licht
2011 en sindsdien is Finext
in de top-10 van krachtigste
gestegen tot boven de 10
een zelfstandige op de finan-
Europese merken zal staan en
miljoen euro en ook de
ciële functie gerichte ICT-
in hetzelfde jaar in de top-100
winstgevendheid is op peil.
adviseur. De loonlijst groeide
van wereldmerken. Ondanks
Wel telt het bedrijf fors
in 2012 met bijna 10 procent
het verlies van bijna eenderde
minder werknemers dan ten
naar ruim 100 werknemers.
van zijn omzet, telt &samhoud
tijde van de eeuwwisseling.
slechts licht minder werkne-
Naar eigen zeggen waakt
mers. De winst van afgelopen
M&I/Partners ervoor dat haar
jaren is in 2012 omgeslagen in
adviseurs ‘zich loszingen van
een verlies.
de techniek.’
2012
12,6
2011
13,1
-4%
netto resultaat fte’s
Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
2012
11,5
2011
16,6
-31%
0,6
netto resultaat
1,7
104
fte’s
109
2012
10,7
2011
10,0
netto resultaat fte’s
+7%
0,8 55
34. The Brown Paper Company
35. Tri Finance Nederland
36. RaymakersvdBruggen
Firma die zich vanuit de bos-
Financieel adviesbureau met
Adviesbureau dat zich af-
sen van Bilthoven gespeciali-
hoofdvestiging in België. De
ficheert als ‘honderd pro-
seerd heeft in ‘verbeterprojec-
Nederlandse dochter houdt
cent gespecialiseerd in HR’.
ten met een integrale aanpak
zich naast deelname in en fi-
Volgens eigen opgave is de
van de structurele en culturele
nanciering van bedrijven bezig
omzet licht gedaald in 2012.
kant van organisaties’. Met
met adviezen aan bedrijven
De nettowinst deelt het bedrijf
deze omschrijving concur-
en ‘ondersteuning op financi-
niet, maar afgelopen jaren
reert het bureau met sales- en
eel en administratief gebied,
kampte het bedrijf met een
marketingbureaus als VODW
alsmede interim-management
verlieslatende exploitatie. Het
Marketing (#30), waar oprich-
en werving en selectie.’ Tri Fi-
hoofdkantoor staat in Weesp
ter Wessel Berkman eind jaren
nance is begin deze eeuw door
en de tientallen consultants,
negentig het adviesvak onder
Gert Smit, Thierry de Coster
die zelf HRM’ers zijn, werken
de knie kreeg. Met The Brown
en Tom van den Heuvel opge-
voor zowel profit- als non-
Paper Company gaat het goed
richt. Sindsdien is het bedrijf
profitorganisaties. Naast
– volgens Berkman wint het
snel gegroeid in de Benelux
consultancy levert Rayma-
bureau marktaandeel door te
en Duitsland. Dat het bedrijf
kersvdBruggen ook werving
werken met ‘resultaatafhanke-
naast consultancy ook interim-
en selectie, detachering en
lijke beloningsmodellen’ voor
management en werving- en
interim-management – alles
zichzelf en zijn adviseurs. De
selectiediensten biedt, is niet
volledig toegespitst op HR. De
netto-omzet groeide in 2012
vreemd: de drie oprichters
hier weergegeven cijfers zijn
met dubbele cijfers en ook de
zijn voormalig managers van
de adviesomzetten van Ray-
loonlijst groeide afgelopen jaar
de vroegere uitzendgigant
makersvdBruggen, inclusief
licht. Volgens Berkman, die de
Vedior. De hier weergegeven
dochterlabel Vroom Consul-
cijfers met dit magazine deelt,
omzetcijfers zijn exclusief de
tancy, dat zich bezighoudt met
schrijft zijn bureau al vijf jaar
opbrengsten uit werving en
organisatieverandering en
zwarte cijfers. Ook komend
selectie. De advies- en interim-
‘HR-systeemselectie, het be-
jaar verwacht Berkman groei
omzet daalde vorig jaar licht.
schrijven en optimaliseren van
te rapporteren.
Het bedrijf telde iets minder
HR-processen en het leiden
werknemers dan in 2011.
van implementatieprojecten.’
2012
8,8
2012
8,0
2011
9,4
-6%
2011
8,4
-5%
netto resultaat
1,2
netto resultaat
-
fte’s
88
fte’s
2012
9,3
2011
7,9
+18%
netto resultaat fte’s
Thema: de MC40
54
49
M&C 5 2013
35
MC40: de lijst
37. Andersson Elffers Felix
36
38. Rijnconsult
39. Hobéon
Organisatieadviesbureau
Adviesbureaus Hobéon is
Adviesbureau dat in 1982
Rijnconsult in Houten ont-
gespecialiseerd in adviezen
werd opgericht door Hans
stond in 1978 toen chemie-
aan instellingen in het hoger
Andersson, John Elffers en
concern Akzo zijn interne ad-
onderwijs. Het bureau werd in
Peter Felix. AEF is actief in
viesafdeling verzelfstandigde.
1991 opgericht door de toen-
de publieke en semi-publieke
Het bureau beleefde hoogtij-
malige Vereniging van Ho-
sector en claimt voort te
dagen in de jaren negentig en
gescholen, maar is inmiddels
komen uit de ‘stamboom van
was begin deze eeuw enige ja-
als zelfstandige organisatie
adviesbureaus die teruggaat
ren onderdeel van IT-concern
lid van de Raad van Organi-
tot de eerste organisatie-
Ordina (#16), dat deze doch-
satieadviesbureaus ROA. Het
adviseur van Nederland,
ter in 2004 opnieuw op eigen
bureau telt 38 werknemers,
Ernst Hijmans.’ Het bureau
benen plaatste. Sindsdien
van wie er 24 adviseur zijn,
houdt zich het liefst bezig
kent Rijnconsult een platte
die in achtergrond variëren
met ‘venijnige maatschap-
structuur. Het bedrijf is een
van taalwetenschapper tot
pelijke vraagstukken’ als de
besloten vennootschap waarin
bedrijfskundige, voormalig
structuurwijzigingen in de
bijna alle werknemers mid-
bankier tot politicoloog, zo
stelsels voor zorg en sociale
dels certificaten van aandelen
meldt het bureau op de eigen
zekerheid, de totstandkoming
participeren. Het organisatie-
website. De omzet daalde in
van de Vreemdelingenwet,
adviesbureau werkt voor de
2012 beperkt en de exploitatie
en de verzelfstandiging
private en publieke sector. In
van Hobéon bleef winstge-
van woningcorporaties en
het jaarverslag meldt Rijn-
vend. Hobéon werkt niet
spoorwegen. Aan overheden
consult ‘best trots’ te zijn het
uitsluitend voor hogescholen
en semi-overheden levert
jaar met een kleine winst te
en beschouwt zich als ‘partner
AEF adviezen door middel
kunnen afsluiten. Het bestand
voor kennisintensieve bedrij-
van ‘hoogwaardig advies,
aan adviseurs bleef stabiel en
ven en instellingen’. Hobéon
onderzoek en begeleiding bij
onder gemeenten, industriële
verzorgt ook certificeringstra-
verandering.’ Volgens eigen
klanten en zorginstellingen
jecten voor onderwijsinstellin-
opgave daalde de omzet van
realiseerde Rijnconsult groei.
gen, opleidingen en personen.
AEF in 2012 licht, terwijl de
Niettemin daalde de totale
Het kantoor is gehuisvest in
exploitatie winstgevend bleef.
omzet in 2012 licht.
Den Haag.
2012
6,2
2012
6,1
2012
4,5
2011
6,4
-3%
2011
6,3
-3%
2011
4,5
-1%
netto resultaat
0,5
netto resultaat
0,0
netto resultaat
0,1
fte’s
38
fte’s
Bedragen in tabel in mln euro
M&C 5 2013
41
fte’s
35
40. Lysias Consulting Group De Amersfoortse Lysias Consulting Group is actief in de publieke sector. Zij adviseert ministeries, provin-
DE mc40: de lijst 1.
Accenture
2.
Aon Nederland
3.
KPMG Advisory
4.
Atos Nederland
5. Conclusion 6.
PricewaterhouseCoopers Advisory
cies, gemeenten, regio’s en
7. Deloitte Consulting
waterschappen. Daarnaast
8.
kunnen ook woningcorpo-
9. Ernst & Young Advisory
raties en private partijen
10. Ecorys
BMC
11. CapGemini Consulting Services
die in het publieke domein werken bij Lysias terecht. Het overheidsadviesbureau zag net als concurrerende consul-
12. Twynstra Gudde 13.
Berenschot
14. ConQuaestor 15. Eiffel
tancy’s die zich beperken tot
16. Ordina
de publieke en semi-publieke
17.
sector de omzet in 2012 onder
18. Towers Watson
druk van bezuinigingen verder
19. IG&H Consulting & Interim
teruglopen. Hoewel de omzet
20.
afgelopen jaar fors inzakte, wist Lysias door stevige kostenbesparingen op inhuur van derden, interim-management
Booz & Company
Algemene Bestuursdienst
21. Resources Global Professionals Nederland 22.
AT Osborne
23.
GITP
24. Roland Berger Strategy Consultants 25. Centric Financial Consultancy
en op personeelskosten een
26.
positief nettoresultaat te
27. Leeuwendaal
boeken. Lysias geeft op zijn
28. Verdonck Klooster en Associates
website aan ook opdrachten
29.
PBLQ
PNO Consultants
30. VODW Marketing
‘in samenwerking met een team van de opdrachtgevende organisaties’ uit te voeren.
31. Finext 32.
&samhoud
33.
M&I/Partners
34. The Brown Paper Company 35. Tri Finance Nederland
2012
2,5
2011
3,5
-29%
netto resultaat
0,3
fte’s
Thema: de MC40
36. RaymakersvdBruggen
16
37.
Andersson Elffers Felix
38. Rijnconsult 39. Hobéon 40. Lysias Consulting Group
37
M&C 5 2013
