INHOUD. Lijst van tabellen... Lijst van figuren... Inleiding... xxi

INHOUD Voor een eerste kennismaking of een inleidende cursus kunnen de delen met * weggelaten worden.

Lijst van tabellen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

xv

Lijst van figuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

xix

Inleiding

...............................................

xxi

Hoofdstuk 1 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5.

Financiële analyse: inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onderneming, toegevoegde waarde en belanghebbenden . . Rol van financiële analyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Basiselementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doelstelling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Analysetechnieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1 1 4 5 8 10

Deel I

Enkelvoudige jaarrekening, vermogensstromen en kasstromen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13

Hoofdstuk 2 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9. 2.10. 2.11.

Enkelvoudige jaarrekening volgens de vennootschapswet Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Boekhoudprincipes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resultatenrekening en resultaatverwerking . . . . . . . . . . . . . Toelichting (art. 91 A, 94 A en 97 A en C KB 30.1.2001). . Sociale balans (art. 91 B en 97 B KB 30.1.2001). . . . . . . . . Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Controleverslag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Openbaarmaking. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorbeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15 16 20 22 26 49 58 61 63 64 66 67

Hoofdstuk 3

Herwerking van de balans en de resultatenrekening volgens het volledig schema, horizontale en verticale analyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Codes en berekeningswijze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Herwerkte balans (tabel T5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Herwerkte resultatenrekening en resultaatverwerking (tabel T6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Horizontale analyse of analyse in de tijd . . . . . . . . . . . . . . . Verticale analyse of analyse van de structuur. . . . . . . . . . . .

3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5.

Intersentia

69 69 70 74 78 80

v

Handboek financiële analyse van de onderneming

Hoofdstuk 4 4.1. 4.2. 4.3. 4.3.1. 4.3.2. 4.3.3. 4.4. 4.4.1. 4.4.2. 4.4.3. 4.5. 4.5.1. 4.5.2. 4.5.3. 4.6. 4.7. Bijlage 4.1:

*Hoofdstuk 5 5.1. 5.1.1. 5.1.2. 5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 5.3. 5.4. 5.4.1. 5.4.2. 5.4.3. 5.5. Bijlage 5.1:

vi

Vereenvoudigde vermogensstromenanalyse . . . . . . . . . . . 83 Vermogensstromen en vermogensstromencyclus . . . . . . . . . 83 Aanwendingen en bronnen vóór correcties (tabel T7). . . . . . 85 Cashflow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Cashflow als optelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Cashflow als verschil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Betekenis van de cashflow. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Vereenvoudigde correcties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Vereenvoudigde cashflow na winstuitkering. . . . . . . . . . . . . 89 Vereenvoudigde correctie i.v.m. de vaste activa . . . . . . . . . . 89 Correctie i.v.m. het eigen vermogen exclusief kapitaalsubsidies en voorschot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Nettobedrijfskapitaal, nettobedrijfskapitaalbehoefte en nettokas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Nettobedrijfskapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Nettobedrijfskapitaalbehoefte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Nettokas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Aanwendingen en bronnen na correcties (tabel T8) . . . . . . . 99 Samenvatting en gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Correcties van de vereenvoudigde vermogensstromenanalyse (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitgebreide kasstromenanalyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Operationeel brutoresultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Operationeel brutoresultaat vóór belastingen . . . . . . . . . . . . Operationeel brutoresultaat na belastingen . . . . . . . . . . . . . . Veranderingen van het operationele nettobedrijfskapitaal . . Operationele vlottende activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorzieningen en uitgestelde belastingen . . . . . . . . . . . . . . . Operationele schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Investeringen in vaste activa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kasstromen uit financiering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële kosten van het vreemd vermogen na belastingen . Financiële schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uit te keren winst en extern eigen vermogen . . . . . . . . . . . . Kasstromen uit operaties, investeringen en financiering: figuur 5.1, tabel T9 en gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Correcties van de uitgebreide kasstromenanalyse (volledig schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

104 105 106 106 107 112 113 114 116 116 116 117 119 119 121 125

Intersentia

Inhoud

Deel II

Enkelvoudige jaarrekening volgens het volledig schema: ratioanalyse en analyse van de sociale balans . . . . . . . . . . 127

Hoofdstuk 6 6.1. 6.1.1. 6.1.2. 6.2.

Liquiditeitsratio's . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Liquiditeitsratio’s, afgeleid van het nettobedrijfskapitaal . . Liquiditeitsratio in ruime zin of current ratio . . . . . . . . . . . . Liquiditeitsratio in enge zin of acid test . . . . . . . . . . . . . . . . Liquiditeitsratio’s, afgeleid van de nettobedrijfskapitaalbehoefte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Globale rotatie van de voorraden en de bestellingen in uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rotatie van de aangekochte voorraden . . . . . . . . . . . . . . . . . Rotatie van de geproduceerde voorraden en de bestellingen in uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dagen klantenkrediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dagen leverancierskrediet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettokasratio. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting liquiditeit (tabel T10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

131 131 131 133

Solvabiliteitsratio's . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schuldgraad en financiële onafhankelijkheid . . . . . . . . . . . . Algemene schuldgraad en graad van financiële onafhankelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Langetermijnschuldgraad en graad van financiële onafhankelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zelffinancieringsgraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dekking van de financiële kosten van het vreemd vermogen door het nettoresultaat na niet-kaskosten, vóór financiële kosten en na belastingen . . . . . . . . . . . . . . . Dekking van het vreemd vermogen door de cashflow . . . . . Dekking van het totaal vreemd vermogen door de cashflow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dekking van het vreemd vermogen op lange termijn door de cashflow. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dekking van de schulden op meer dan één jaar, die binnen het jaar vervallen, door de cashflow . . . . . . . . . . . . . Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen . . . Belang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soorten niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen, die vermeld worden in de toelichting volgens het volledig jaarrekeningschema . . . . . . . . . . . . . . .

143 143

6.2.1. 6.2.2. 6.2.3. 6.2.4. 6.2.5. 6.3. 6.4. Hoofdstuk 7 7.1. 7.1.1. 7.1.2. 7.1.3. 7.2.

7.3. 7.3.1. 7.3.2. 7.3.3. 7.4. 7.4.1. 7.4.2.

Intersentia

134 134 136 137 137 139 141 142

143 145 147

148 150 151 153 154 155 155

156

vii


7.4.2.1.

7.4.2.2.

7.4.2.3. 7.4.2.4. 7.4.2.5. 7.4.2.6. 7.4.2.7. 7.4.2.8. 7.4.3. 7.5. Hoofdstuk 8 8.1. 8.1.1. 8.1.2. 8.1.2.1. 8.1.2.2. 8.1.2.3. 8.2. 8.2.1. 8.2.2. 8.2.3. 8.3. 8.3.1. 8.3.2. 8.3.2.1. 8.3.2.2. 8.3.2.3. 8.3.3. 8.4. 8.4.1. 8.4.1.1. 8.4.1.2. 8.4.2.

viii

Zekerheden die door de onderneming werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden en verplichtingen van derden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zekerheden die door de onderneming of door derden werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden en verplichtingen van de onderneming . . . . Goederen en waarden van derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Goederen en waarden, aangehouden door derden maar ten bate en op risico van de onderneming . . . . . . . . . . . . . . Termijnverrichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Belastinglatenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vervallen belastingschulden en schulden ten aanzien van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid . . . . . . . . . . . . . Andere niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Invloed op de solvabiliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting solvabiliteit (tabel T11). . . . . . . . . . . . . . . . . . Rendabiliteitsratio's. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rendabiliteit van de verkopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bruto- en nettoverkoopmarge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Evenwichtspuntanalyse en operationele hefboom. . . . . . . . . Evenwichtspuntanalyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Graad van operationele hefboom. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hypothesen van evenwichtspuntanalyse en operationele hefboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rendabiliteit van de activa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bruto- en nettorendabiliteit van het totaal van de activa . . . . Bruto- en nettorendabiliteit van de bedrijfsactiva . . . . . . . . . Rotatie van de bedrijfsactiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rendabiliteit van het eigen vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . Netto- en brutorendabiliteit van het eigen vermogen . . . . . . Financiële hefboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële hefboommultiplicator. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Graad van financiële hefboom. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële hefboom als som . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Graad van operationele, financiële en totale hefboom . . . . . Rendabiliteit op basis van de marktwaarde van de aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Winst per aandeel en prijs/winst-verhouding . . . . . . . . . . . . Winst per aandeel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Prijs/winst-verhouding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cashflow per aandeel en prijs/cashflow-verhouding. . . . . . .

156

157 158 158 158 159 159 160 160 160 163 163 163 165 165 168 172 173 173 176 177 180 180 182 182 184 189 190 192 192 192 194 195

Intersentia

Inhoud

8.4.3. 8.4.3.1. 8.4.3.2. 8.5.

Marktrendabiliteit van aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Algemeen dividendmodel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dividendmodel met constante groeivoet . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting rendabiliteit (tabel T12) . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bijlage 8.1: Bijlage 8.2: Bijlage 8.3:

Graad van operationele hefboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202 Graad van financiële hefboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203 Financiële hefboom als som . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204

Hoofdstuk 9 9.1. 9.2. 9.3. 9.4.

Toegevoegde waarderatio’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het begrip toegevoegde waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Oorsprong van de toegevoegde waarde . . . . . . . . . . . . . . . . Verdeling van de toegevoegde waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . Toegevoegde waarde, financiële en uitzonderlijke resultaten en overheidssubsidies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Berekening van de toegevoegde waarde op basis van de jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Analyse van de toegevoegde waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verdeling van de toegevoegde waarde in de onderneming over de verschillende productiefactoren . . . . . . . . . . . . . . . . Toegevoegde waarde, personeelskosten en personeelsbestand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Investeringsgraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overheidssubsidiëringsgraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Interpretatie van de toegevoegde waarde . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting toegevoegde waarde (tabel T13) . . . . . . . . . .

9.5. 9.6. 9.6.1. 9.6.2. 9.6.3. 9.6.4. 9.7. 9.8. *Hoofdstuk 10 10.1. 10.1.1. 10.1.2. 10.1.3. 10.1.4. 10.1.5. 10.1.6. 10.2. 10.3. 10.4.

Intersentia

Analyse van de sociale balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Herwerkte sociale balans (tabel T14) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Algemene staat van de tewerkgestelde personen . . . . . . . . . Samenstelling van de werknemers ingeschreven in het personeelsregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Personeelsverloop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gebruik van de maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opleidingen voor de werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vorming, begeleiding of mentorschap door de werknemers gegeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arbeidskosten van de tewerkgestelde personen . . . . . . . . . . Financiële voordelen van de maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting sociale balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

196 197 197 201

205 205 206 208 211 212 216 216 217 221 222 222 225 227 227 228 229 229 230 230 230 231 233 235

ix


Hoofdstuk 11 11.1. 11.2. 11.3. 11.4. 11.5.

11.5.3. 11.5.3.1. 11.5.3.2. 11.5.4. 11.5.4.1. 11.5.4.2. 11.6.

Interpretatie en beoordeling van financiële ratio's. . . . . . Goed/slecht-classificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Absolute maatstaven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vergelijking in de tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vergelijking tussen ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Statistieken, opgemaakt op basis van de jaarrekeningen en van de sociale balansen door de Balanscentrale van de Nationale Bank van België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Statistische populatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ondernemingen die tussenkomen in de statistieken m.b.t. de jaarrekeningen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ondernemingen die tussenkomen in de statistiek m.b.t. de sociale balansen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Groeperingen waarvoor statistieken beschikbaar zijn . . . . . . Sectorale groeperingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Groeperingen per rechtsvorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gepubliceerde statistieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Globalisaties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële ratio's . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Deel III

Analyse van de jaarrekening volgens het verkort schema . . 253

11.5.1. 11.5.2. 11.5.2.1. 11.5.2.2.

Hoofdstuk 12 Herwerking van de jaarrekening volgens het verkort schema en vermogensstromenanalyse . . . . . . . . . 12.1. Herwerking van de balans en de resultatenrekening volgens het verkort schema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1.1. Herwerkte balans (tabel T18) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1.2. Herwerkte resultatenrekening en resultaatverwerking (tabel T19) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.1.3. Horizontale en verticale analyse van de balans en de resultatenrekening volgens het verkort schema . . . . . . . . . . . 12.2. Vereenvoudigde vermogensstromenanalyse . . . . . . . . . . . . . 12.2.1. Aanwendingen en bronnen vóór correcties (tabel T7). . . . . . 12.2.2. Vereenvoudigde cashflow na winstuitkering. . . . . . . . . . . . . 12.2.3. Vereenvoudigde correctie i.v.m. vaste activa . . . . . . . . . . . . 12.2.4. Correctie i.v.m. eigen vermogen exclusief kapitaalsubsidies en voorschot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12.2.5. Aanwendingen en bronnen na correcties (tabel T20) . . . . . . Bijlage 12.1:

x

Correcties van de vereenvoudigde vermogensstromenanalyse (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

237 237 238 238 239

240 240 241 241 242 243 243 243 243 243 244 250

255 255 255 255 257 257 257 257 257 259 259 261

Intersentia

Inhoud

Hoofdstuk 13 Jaarrekening volgens het verkort schema: ratioanalyse en analyse van de sociale balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.1. Liquiditeitsratio’s (tabel T21). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2. Solvabiliteit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2.1. Solvabiliteitsratio's (tabel T22). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2.2. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen . . . 13.2.2.1. Zekerheden die door de onderneming werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden en verplichtingen van derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.2.2.2. Zekerheden die door de onderneming of door derden werden gesteld of onherroepelijk beloofd als waarborg voor schulden en verplichtingen van de onderneming . . . . . 13.2.2.3. Vervallen schulden ten aanzien van het belastingbestuur en de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid . . . . . . . . . . . . . . 13.2.2.4. Andere niet in de balans opgenomen verplichtingen . . . . . . 13.3. Rendabiliteitsratio's (tabel T23) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.4. Toegevoegde waarderatio's (tabel T24) . . . . . . . . . . . . . . . . 13.5. Analyse van de sociale balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.5.1. Herwerkte sociale balans (tabel T25) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13.5.2. Personeelskosten per gepresteerd uur en financiële voordelen van de maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . *Deel IV

265

266 267 267 267 268 268 271

271

Analyse van de geconsolideerde jaarrekening . . . . . . . . . . 275

Hoofdstuk 14 Geconsolideerde jaarrekening volgens de vennootschapswet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.1. Toepassingsgebied . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.2. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3. Boekhoudprincipes, waarderingsregels en consolidatiemethoden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3.1. Boekhoudprincipes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3.2. Waarderingsregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3.3. Integrale consolidatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.3.4. Evenredige consolidatie (art. 150 KB 30.1.2001) . . . . . . . . 14.3.5. Vermogensmutatiemethode (art. 152 en 153 KB 30.1.2001) . 14.4. Geconsolideerde balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.5. Geconsolideerde resultatenrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14.6. Geconsolideerde toelichting (art. 165 KB 30.1.2001) . . . . . 14.7. Geconsolideerd jaarverslag (art. 119 W.Venn.) . . . . . . . . . . 14.8. Controle van de geconsolideerde jaarrekening. . . . . . . . . . .

Intersentia

263 263 263 263 265

277 277 285 286 286 288 290 293 293 294 294 309 312 313

xi


14.9. 14.10.

Openbaarmaking van de geconsolideerde jaarrekening en de geconsolideerde verslagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 Voorbeeld. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314

Hoofdstuk 15 Herwerking van de jaarrekening volgens het geconsolideerd schema en vermogensstromen- en kasstromenanalyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.1. Herwerking van de balans en de resultatenrekening volgens het geconsolideerd schema. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.1.1. Herwerkte balans (tabel T28) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.1.2. Herwerkte resultatenrekening (tabel T29) . . . . . . . . . . . . . . . 15.1.3. Horizontale en verticale analyse van de balans en de resultatenrekening volgens het geconsolideerd schema . . . . 15.2. Vereenvoudigde vermogensstromenanalyse . . . . . . . . . . . . . 15.2.1. Aanwendingen en bronnen vóór correcties (tabel T30). . . . . 15.2.2. Vereenvoudigde cashflow na winstuitkering. . . . . . . . . . . . . 15.2.3. Vereenvoudigde correctie i.v.m. vaste activa, exclusief positieve consolidatieverschillen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.2.4. Correctie i.v.m. eigen vermogen, exclusief negatieve consolidatieverschillen, omrekeningsverschillen en kapitaalsubsidies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.2.5. Correctie i.v.m. de consolidatieposten. . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.2.6. Aanwendingen en bronnen na correcties (tabel T31) . . . . . . 15.3. Uitgebreide kasstromenanalyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.3.1. Operationeel brutoresultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.3.2. Veranderingen van het operationele nettobedrijfskapitaal . . 15.3.3. Investeringen in vaste activa en geconsolideerde deelnemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.3.4. Kasstromen uit financiering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.3.5. Kasstromen uit operaties, investeringen en financiering (tabel T32) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bijlage 15.1: Bijlage 15.2:

Hoofdstuk 16 16.1. 16.2. 16.3.

xii

315 315 315 315 316 317 317 317 319

319 322 324 325 325 327 327 330 330

Correcties van de vereenvoudigde vermogensstromenanalyse (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Correcties van de uitgebreide kasstromenanalyse (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

335

Geconsolideerde jaarrekening en ratioanalyse . . . . . . . . . Liquiditeitsratio’s (tabel T33) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Solvabiliteitsratio's (tabel T34) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rendabiliteitsratio’s (tabel T35) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

339 340 341 343

333

Intersentia

Inhoud

16.4. 16.5.

Toegevoegde waarderatio’s (tabel T36) . . . . . . . . . . . . . . . . 346 Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349

Bijlage 16.1:

Groepshefboomeffect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351

Hoofdstuk 17 Geconsolideerde jaarrekening volgens de IAS/IFRSnormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.1. Toepassing van de IAS/IFRS-normen in België . . . . . . . . . 17.2. Inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.3. Boekhoudprincipes volgens het IAS/IFRS-kader. . . . . . . . . 17.3.1. Grondbeginselen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.3.2. Kwalitatieve kenmerken van de jaarrekening. . . . . . . . . . . . 17.4. Belangrijkste definities volgens de IAS/IFRS-normen . . . . 17.4.1. Het IAS/IFRS-model van de geconsolideerde jaarrekening. . 17.4.2. Definities van de activa op de geconsolideerde balans volgens de IAS/IFRS-normen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.4.3. Definities van de verplichtingen en het eigen vermogen op de geconsolideerde balans volgens de IAS/IFRSnormen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.4.4. Definities van de categoriale geconsolideerde resultatenrekening volgens de IAS/IFRS-normen . . . . . . . . 17.4.5. Definities van de functionele geconsolideerde resultatenrekening volgens de IAS/IFRS-normen . . . . . . . . *Deel V

353 353 356 357 357 357 359 360 361

373 379 385

Faillissementen en modellen voor succes en faling . . . . . . 389

Hoofdstuk 18 Definitie van ondernemingen in moeilijkheden en faillissementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.1. Bedrijfseconomische definitie van ondernemingen in moeilijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.2. Juridische definitie van ondernemingen in moeilijkheden . . 18.3. Omvang en kenmerken van faillissementen in België . . . . . 18.4. Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

391 394 397 404

Hoofdstuk 19 19.1. 19.1.1. 19.1.2. 19.1.3. 19.1.4. 19.2. 19.2.1. 19.2.2.

405 406 406 407 408 409 412 412 412

Intersentia

Modellen voor succes en faling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lineaire modellen Ooghe-Verbaere 1982 (OV 82) . . . . . . . Schattingsmethode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Variabelenselectie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Populatie en steekproeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lineaire modellen OV 82 en ratio's . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Logitmodellen Ooghe-Joos-De Vos 1991 (OJD 91) . . . . . . Schattingsmethode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Variabelenselectie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

391

xiii


19.2.3. 19.2.4. 19.3 19.3.1. 19.3.2. 19.3.3. 19.3.4. 19.4. 19.4.1. 19.4.2. 19.4.3. 19.4.4. 19.4.5. 19.5.

Populatie en steekproeven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Logitmodellen OJD 91 en financiële variabelen . . . . . . . . . . Simpele-intuïtieve modellen 2005 (SIM 05) . . . . . . . . . . . . . Schattingsmethode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Variabelenselectie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Populatie en steekproeven ........................ SIM 05-modellen, FiTo®-score en ratio’s . . . . . . . . . . . . . . Gebruik van de modellen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Berekening van de scores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Classificatie-instrument . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ongewogen gemiddeld foutenpercentage als performantiemaatstaf voor de nauwkeurigheid van modellen . . . . Positioneringsinstrument . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toepassing van de diverse jaarmodellen op de opeenvolgende jaarrekeningen van een onderneming. . . . . . . . . . . Besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

413 414 416 416 418 419 421 422 422 422 428 429 434 435

Algemeen besluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 439 Literatuur

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 441

Trefwoordenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445

xiv

Intersentia

LIJST VAN TABELLEN 2.1: 2.2: 2.3: 2.4: 2.5: 4.1: 4.2: 4.3: 4.4: 4.5: 4.6: 5.1: 5.2: 5.3: 5.4: 5.5: 5.6: 5.7: 5.8: 7.1: 8.1: 8.2: 8.3: 8.4: 8.5: 8.6:

8.7:

Balans volgens de vroegere vennootschapswetgeving . . . . . . . . . . . . . . Overzicht van de toepassing van de wetgeving op de boekhouding en de jaarrekening van de ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toepassing van volledig, verkort of vrij jaarrekeningschema . . . . . . . . . Balans (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resultatenrekening en resultaatverwerking (volledig schema) (art. 89 en 96 KB 30.1.2001) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde cashflow. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde correctie i.v.m. vaste activa (volledig schema) . . . . . . Correctie i.v.m het eigen vermogen exclusief kapitaalsubsidies en voorschot (volledig schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettobedrijfskapitaal (definitie 4.2.1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettobedrijfskapitaal (definitie 4.2.2), nettobedrijfskapitaalbehoefte (definitie 4.3) en nettokas (definities 4.4.1 en 4.4.2) . . . . . . . . . . . . . . . . Structuur van de vermogensstromen bij falende en lopende ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Operationeel brutoresultaat vóór belastingen (volledig schema). . . . . . . Gemiddelde belastingvoet t (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Operationele belastingen (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Operationeel brutoresultaat na belastingen (volledig schema) . . . . . . . . Reële verandering van de operationele vlottende activa (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reële verandering van de voorzieningen en uitgestelde belastingen (volledig schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële kosten van het vreemd vermogen na belastingen (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Reële verandering van de kapitaalsubsidies (volledig schema). . . . . . . . Uitgebreide cashflow (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bedrijfsresultaten volgens de contributiebenadering . . . . . . . . . . . . . . . . Evenwichtsverkoopbedrag en veiligheidsmarge (definities 8.7 en 8.8). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Graad van operationele hefboom (definitie 8.10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bedrijfsactiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële hefboommultiplicator in verschillende situaties bij een positief eigen vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nettorendabiliteit van het eigen vermogen vóór belastingen, nettorendabiliteit van het totaal van de activa vóór belastingen en financiële hefboommultiplicator (definities 8.25 en 8.26) . . . . . . . . . Graad van financiële hefboom in verschillende situaties. . . . . . . . . . . . .

Intersentia

15 18 21 29 50 90 91 93 93 97 102 108 110 110 111 111 115 115 120 152 169 169 171 171 185

186 188

xv


8.8:

8.9: 9.1: 9.2: 9.3: 9.4: 9.5: 9.6: 10.1: 10.2: 11.1: 11.2:

12.1: 12.2: 12.3: 13.1: 13.2: 13.3: 13.4: 13.5: 14.1: 14.2: 14.3:

15.1: 15.2:

xvi

Nettorendabiliteit van het eigen vermogen vóór belastingen, nettorendabiliteit van het totaal van de activa vóór belastingen en gemiddelde interestvoet van het vreemd vermogen (definities 8.29 en 8.30) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Marktrendabiliteit van het aandeel (definitie 8.43) . . . . . . . . . . . . . . . . . Toegevoegde waarde volgens oorsprong (definities 1.1, 9.1 en 9.2) . . . Toegevoegde waarde volgens verdeling (in 000 EUR) (definitie 9.3) . . Verdeling van de toegevoegde waarde in % (definitie 9.3). . . . . . . . . . . Toegevoegde waarde per werknemer en samenstellende delen (definities 9.4 en 9.5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Personeelskosten per werknemer en samenstellende delen (definities 9.6 en 9.7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toegevoegde waarderatio's voor falende en lopende ondernemingen . . Arbeidskosten per gepresteerd uur voor diverse categorieën van tewerkgestelde personen (definitie 10.1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid met financieel voordeel (definitie 10.2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Financiële ratio's, gepubliceerd door de Balanscentrale – Nationale Bank van België. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Statistieken boekjaar 2006 van de financiële ratio's voor het geheel van de niet-financiële ondernemingen behalve de coördinatiecentra (PU400) met volledige en verkorte jaarrekening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde cashflow (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde correctie i.v.m. vaste activa (verkort schema) . . . . . . . Correctie i.v.m. eigen vermogen exclusief kapitaalsubsidies en voorschot (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uitgebreide cashflow (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toegevoegde waarde volgens oorsprong (verkort schema) . . . . . . . . . . Toegevoegde waarde volgens verdeling (verkort schema) . . . . . . . . . . . Personeelskosten per gepresteerd uur voor diverse categorieën van werknemers (definitie 10.1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid met financieel voordeel (definitie 10.2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde balans (art. 163 KB 30.1.2001) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde resultatenrekening, versie 1 uitgesplitst naar de aard van de bedrijfsresultaten (art. 164 schema 1 KB 30.1.2001) . . . . . Geconsolideerde resultatenrekening, versie 2 uitgesplitst naar de bestemming van de bedrijfsresultaten (art. 164 schema 2 KB 30.1.2001) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde cashflow (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . Vereenvoudigde correcties i.v.m. de vaste activa, exclusief positieve consolidatieverschillen (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . .

188 198 213 214 215 218 220 223 232 234 246

251 258 260 260 264 269 270 272 273 296 302

306 318 320

Intersentia

Lijst van tabellen

15.3: Correctie i.v.m. het eigen vermogen exclusief negatieve consolidatieverschillen, omrekeningsverschillen en kapitaalsubsidies (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.4: Correctie i.v.m. de consolidatieposten (geconsolideerd schema) . . . . . . 15.5: Operationeel brutoresultaat vóór belastingen (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.6: Gemiddelde belastingvoet t (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . 15.7: Operationele belastingen (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.8: Operationeel brutoresultaat na belastingen (geconsolideerd schema) . . . 15.9: Reële verandering van de operationele vlottende activa (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15.10: Reële verandering van de voorzieningen, uitgestelde belastingen en belastinglatenties (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . 15.11: Financiële kosten van het vreemd vermogen na belastingen (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16.1: Uitgebreide cashflow (geconsolideerd schema). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16.2: Toegevoegde waarde volgens oorsprong (geconsolideerd schema) . . . . 16.3: Toegevoegde waarde volgens verdeling (geconsolideerd schema). . . . . 17.1: Activa op de geconsolideerde balans volgens de IAS/IFRS-normen . . . 17.2: Verplichtingen en eigen vermogen van de geconsolideerde balans volgens de IAS/IFRS-normen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.3: Categoriale geconsolideerde resultatenrekening volgens de IAS/IFRS-normen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17.4: Functionele geconsolideerde jaarrekening volgens de IAS/IFRS-normen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.1: Classificatie van ondernemingen op basis van rendabiliteit en liquiditeit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.2: Gerechtelijk akkoord en faillissement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.3: Faillissementen per provincie en gewest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.4: Faillissementen per sector. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.5: Procentuele verhouding van het aantal faillissementen tot het aantal ondernemingen per sector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.6: Procentuele verdeling van de faillissementen volgens juridische vorm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.7: Procentuele verdeling van de faillissementen volgens leeftijd . . . . . . . . 18.8: Procentuele verdeling van de faillissementen volgens maatschappelijk kapitaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18.9: Procentuele verdeling van de faillissementen volgens tewerkgesteld personeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.1: Logit-transformatie op basis van logit R = 1 / (1 + e-R) . . . . . . . . . . . . . 19.2: Overzicht van de scores van de modellen, toegepast op het voorbeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.3: Soorten foutenpercentages . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

321 323 326 328 328 329 329 331 331 342 347 348 362 373 379 385 392 395 398 399 400 401 401 402 403 418 423 424

xvii


19.4: Afkapscores met bijbehorende foutenpercentages voor het lineaire model 1 jaar OV 82 op basis van de originele schattingssteekproeven 1977-1978. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.5: Ongewogen optimale afkapscores en bijbehorende foutenpercentages . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.6: Percentielen van de lineaire modellen OV 82 op basis van valideringssteekproeven van volledige jaarrekeningen 1985-1989. . . . . 19.7: Percentielen van de logitmodellen OJD 91 op basis van valideringssteekproeven 1987-1990. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.8: Percentielen van de SIM 05 / FiTo쑓-modellen op basis van valideringssteekproeven 1990-1999. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

xviii

425 426 430 431 432

Intersentia

LIJST VAN FIGUREN 1.1: 1.2: 1.3: 1.4:

Onderneming en toegevoegde waarde. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De onderneming en haar belanghebbenden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De ondernemingsijsberg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verband tussen toegevoegde waarde, rendabiliteit, liquiditeit en solvabiliteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1: Herwerkte balans vanuit liquiditeits- en solvabiliteitsstandpunt. . . . . 3.2: Herwerkte balans en resultatenrekening vanuit rendabiliteitsstandpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1: Cyclus van vermogensstromen in een industriële onderneming . . . . . 4.2: Nettobedrijfskapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.1: Kasstromen uit operaties, investeringen en financiering. . . . . . . . . . . II.1: Empirisch gefundeerde classificatie van financiële ratio's . . . . . . . . . 8.1: Grafische evenwichtspuntanalyse (lineair model). . . . . . . . . . . . . . . . 8.2: Grafische evenwichtspuntanalyse (curvilineair model) . . . . . . . . . . . 8.3: Vaste bedrijfskosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.4: Samenstelling van de rendabiliteit van de bedrijfsactiva (definities 8.16 en 8.17). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8.5: Operationele en financiële hefboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.1: Oorsprong van de toegevoegde waarde. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2: Verdeling van de toegevoegde waarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.3: Verdeling van de toegevoegde waarde na winstuitkering . . . . . . . . . . 9.4: Verdeling van de toegevoegde waarde in geval van verlies . . . . . . . . 18.1: Samenhang van de economische factoren die leiden tot financiële discontinuïteit (“falingspad”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19.1: FiTo®-kompas, toegepast op het voorbeeld 20X3 . . . . . . . . . . . . . . . 19.2: Grafische voorstelling van de percentielen van de scores van de modellen OJD 91, toegepast op het voorbeeld . . . . . . . . . . . .

2 3 5

434

Intersentia

xix

8 71 75 84 95 122 129 167 172 173 178 190 208 209 210 210 393 433

INHOUD Codes en berekeningswijze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T1: Jaarrekening (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verklaring betreffende een aanvullende opdracht voor nazicht of correctie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Balans na winstverdeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resultatenrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resultaatverwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verklaring betreffende de geconsolideerde jaarrekening . . . . . . . . . . Sociale balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarderingsregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verslag van de commissarissen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opgave van de bijkomende inlichtingen die moeten worden verstrekt door de onderneming die het volledig model gebruikt. . . . . Verklarende commentaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T2: Toelichting en sociale balans: geselecteerde informatie (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T3: Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T4: Controleverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T5: Herwerkte balans, tijdindexen en structuurpercentages (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T6: Herwerkte resultatenrekening, tijdindexen en structuurpercentages (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T7: Aanwendingen en bronnen vóór correcties (volledig en verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T8: Aanwendingen en bronnen na correcties (volledig schema) . . . . . . . T9: Kasstromen uit operaties, investeringen en financiering . . . . . . . . . . (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T10: Liquiditeitsratio’s (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T11: Solvabiliteitsratio’s (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T12: Rendabiliteitsratio’s (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T13: Toegevoegde waarderatio’s (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . T14: Herwerkte sociale balans, tijdindexen en structuurpercentages (volledig schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T15: Statistiek van de financiële ratio's voor PU groepering 270 Vervaardiging van voedings- en genotsmiddelen (volledige en verkorte schema's, boekjaar 20X3) en de ratio's van het voorbeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Intersentia

1 3 5 6 8 10 11 42 43 46 47 48 49 52 53 60 61 64 68 77 78 80 81 82 83 85 86

94

v


T16: Jaarrekening (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verklaring betreffende een aanvullende opdracht voor nazicht of correctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Balans na winstverdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resultatenrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resultaatverwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verklaring betreffende de geconsolideerde jaarrekening. . . . . . . . . . . Sociale balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Waarderingsregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jaarverslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verslag van de commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Opgave van de bijkomende inlichtingen die moeten worden verstrekt door de onderneming die het verkort model gebruikt . . . . . . Verklarende commentaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T17: Toelichting en sociale balans: geselecteerde informatie (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T18: Herwerkte balans, tijdindexen en structuurpercentages (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T19: Herwerkte resultatenrekening, tijdindexen en structuurpercentages (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T20: Aanwendingen en bronnen na correcties (verkort schema) . . . . . . . . T21: Liquiditeitsratio's (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T22: Solvabiliteitsratio's (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T23: Rendabiliteitsratio's (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T24: Toegevoegde waarderatio's (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T25: Herwerkte sociale balans, tijdindexen en structuurpercentages (verkort schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T26: Geconsolideerde jaarrekening in duizenden euro’s . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde balans na winstverdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geconsolideerde resultatenrekening. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . Verklarende commentaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T27: Toelichting: geselecteerde informatie (geconsolideerd schema) . . . . T28: Herwerkte balans, tijdindexen en structuurpercentages (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T29: Herwerkte resultatenrekening, tijdindexen en structuurpercentages (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T30: Aanwendingen en bronnen vóór correcties (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T31: Aanwendingen en bronnen na correcties (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T32: Kasstromen uit operaties, investeringen en financiering (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

vi

95 97 98 100 101 102 114 115 117 118 119 120 122 123 128 132 136 138 139 140 141 142 148 150 152 154 173 174 176 180 186 188 190

Intersentia

Inhoud

T33: T34: T35: T36: T37: T38: T39: T40: T41: T42: T43:

Liquiditeitsratio’s (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Solvabiliteitsratio’s (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rendabiliteitsratio’s (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toegevoegde waarderatio’s (geconsolideerd schema) . . . . . . . . . . . . Algemeen lineair model 1 tot 3 jaar vóór faling OV 82 voor volledige jaarrekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lineair model 1 jaar vóór faling OV 82 voor volledige jaarrekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lineair model 2 jaar vóór faling OV 82 voor volledige jaarrekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lineair model 3 jaar vóór faling OV 82 voor volledige jaarrekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Logitmodel 1 jaar vóór faling OJD 91 voor volledige en verkorte jaarrekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Logitmodel 3 jaar vóór faling OJD 91 voor volledige en verkorte jaarrekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SIM-model 05 voor volledige en verkorte jaarrekeningen . . . . . . . . .

Intersentia

191 192 193 196 197 198 199 200 201 202 203

vii

INHOUD. Lijst van tabellen... Lijst van figuren... Inleiding... xxi

Recommend Documents