Aanslagjaar 2012/inkomsten 2011 De fiscaliteit van het hypothecaire woningkrediet
Hypothecair woningkrediet: de regeling voor de enige eigen woning (de woonbonus) Als u een woning koopt, bouwt of verbouwt en u daarvoor een hypothecair woningkrediet aangaat, geniet u meestal een aantal fiscale voordelen. Sinds 2005 moeten we een onderscheid maken tussen de nieuwe regeling voor de enige eigen woning en de oude regeling.
De regeling voor de enige eigen woning is van toepassing op hypothecaire woningkredieten voor de financiering van de enige eigen woning waarvan de krediet- en waarborgakte werd ondertekend op of na 1 januari 2005.
Wat? Door die regeling worden de gewone interestaftrek, de bijkomende interestaftrek en de belastingvermindering voor kapitaalaflossingen en voor premies van een kredietgebonden overlijdensverzekering (de oude regeling) vervangen door een aftrek van het totale netto inkomen, de zogenaamde woonbonus. Die aftrek voor de enige eigen woning omvat de interesten en kapitaalaflossingen van een hypothecaire lening die u specifiek hebt afgesloten voor het verwerven, behouden of verbouwen van uw eigen en enige woning, én de premies van een kredietgebonden overlijdensverzekering.
De voorwaarden De interesten, kapitaalaflossingen en premies zijn aftrekbaar van het totale netto-inkomen als is voldaan aan de volgende voorwaarden: • de hypothecaire lening en de eventuele1 kredietgebonden overlijdensverzekering zijn aangegaan op of na 1 januari 2005; • de woning waarvoor de uitgaven zijn gedaan, moet uw enige en eigen woning zijn op 31 december van het jaar waarin de kredietovereenkomst is gesloten; • u hebt de hypothecaire lening en de kredietgebonden overlijdensverzekering gesloten bij een instelling die in de Europese Economische Ruimte2 is gevestigd, met de bedoeling in een lidstaat van de Europese Economische Ruimte uw enige eigen woning te ver1 Sinds aanslagjaar 2001 moet de hypothecaire lening niet meer worden gewaarborgd door een kredietgebonden overlijdensverzekering om de fiscale voordelen te kunnen genieten. 2 De Europese Economische Ruimte omvat de EU-lidstaten plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland.
2
werven of te behouden; • de hypothecaire lening heeft een looptijd van ten minste tien jaar; • de kredietgebonden overlijdensverzekering is aange-
Als bij gehuwden of wettelijk samenwonenden een gemeenschappelijke aanslag wordt gevestigd, mogen ze de aftrek voor de enige eigen woning volledig vrij onderling verdelen, in zoverre ze het fiscale maximum per per-
gaan:
soon niet overschrijden. Om die vrije verdeling te kunnen
– door uzelf met uitsluitend uzelf als verzekerde;
toepassen, moet voldaan zijn aan de volgende voorwaar-
– vóór uw 65e verjaardag.
den: • er moet uiteraard een gemeenschappelijke aanslag
De voordelen van het verzekeringscontract bij overlijden zijn bedongen ten gunste van de personen die als gevolg
gevestigd worden bij de echtgenoten of partners; • elke echtgenoot of partner moet mede-eigenaar,
van uw overlijden de volle eigendom of het vruchtge-
vruchtgebruiker, erfpachter of opstalhouder zijn.
bruik van de woning verwerven.
Uitzonderlijk wordt de aftrek toegestaan aan beide echtgenoten als ze gehuwd zijn onder het wettelijke
De hoogte van het aftrekbare bedrag
stelsel, ook als de woning eigendom is van slechts één van hen;
Per belastingplichtige en per belastbaar tijdperk is een te indexeren basisbedrag van 1 500 euro (2 120 euro voor
• beide echtgenoten of partners moeten kredietnemer zijn.
het aanslagjaar 2012 – inkomstenjaar 2011) aftrekbaar. Dat basisbedrag geldt tot de lening is terugbetaald en is
Voorbeelden
onafhankelijk van het beroepsinkomen. De aftrek levert een vermindering op tegen het marginale (= hoogste)
Gehuwden in gemeenschap
tarief.
De enige eigen woning is de volle eigendom van slechts één van beide echtgenoten, gehuwd in gemeenschap
Het maximumbedrag van de aftrek wordt verhoogd met
(bv. onder het wettelijke stelsel). Overeenkomstig het
500 euro (geïndexeerd tot 710 euro voor het aanslagjaar
huwelijksvermogensstelsel komen de inkomsten uit dat
2012) gedurende de eerste tien jaar van de looptijd van
onroerend goed in de huwelijksgemeenschap. Als ze
de lening.
allebei kredietnemer zijn voor bijvoorbeeld een verbouwingslening en voldoen aan de basisvoorwaarden, kun-
Dat bedrag wordt nog eens verhoogd met 50 euro
nen ze allebei de aftrek voor de enige eigen woning
(geïndexeerd tot 70 euro voor het aanslagjaar 2012) als u
krijgen.
drie of meer kinderen ten laste hebt op 1 januari volgend op het jaar waarin de kredietovereenkomst werd
Wettelijk samenwonenden
afgesloten.
We gaan uit van dezelfde situatie, dus de enige eigen woning is eigendom van slechts één van beide partners.
Voor wie?
Als ze allebei kredietnemer zijn voor bijvoorbeeld een verbouwingslening en voldoen aan de basisvoorwaar-
Als gehuwden of samenwonenden allebei in aanmerking
den, kan alleen de partner-eigenaar de aftrek voor de
komen voor de aftrek van de enige eigen woning, heb-
enige eigen woning krijgen.
ben ze ook allebei recht op de verhogingen.
3
Het begrip enige woning Onroerend inkomen, huwelijk en wettelijke samenwoning
Het moet gaan om de enige woning waarvan u (mede-) eigenaar, vruchtgebruiker, erfpachter of opstalhouder
Het belastbaar onroerend inkomen van echtgeno-
bent op 31 december van het jaar waarin de kredietover-
ten en van wettelijk samenwonenden, die sinds
eenkomst werd afgesloten.
het aanslagjaar 2005 fiscaal worden gelijkgeschakeld, is afhankelijk van hun vermogensrechtelijke
Er wordt geen rekening gehouden met:
situatie. Bij echtgenoten gehuwd in gemeenschap
• andere woningen waarvan u door erfenis mede-eige-
(bijvoorbeeld onder het wettelijke stelsel) worden de inkomsten van de onroerende goederen voor
naar, blote eigenaar of vruchtgebruiker bent; • een andere woning die op 31 december van het jaar
de helft bij het belastbaar inkomen van iedere
waarin de kredietovereenkomst wordt afgesloten op
partner gevoegd. In een huwelijksstelsel van
de vastgoedmarkt te koop wordt aangeboden, onder
scheiding van goederen en bij wettelijk samen-
voorwaarde dat ze uiterlijk 31 december van het jaar
wonenden vormt een persoonlijk onroerend goed
nadien effectief is verkocht. Als dat niet is gebeurd,
daarentegen een belastbaar inkomen van de
zult u voor dat tweede jaar geen aftrek onder de
partner-eigenaar in kwestie.
woonbonus meer krijgen; • andere onroerende goederen die niet het karakter van
Schulden en lasten die vermogensrechtelijk
een woning hebben (bijvoorbeeld bouwgrond, garage,
gemeenschappelijk zijn (bijvoorbeeld in het wet-
handelspand).
telijk stelsel de interesten van een lening in verband met een persoonlijk onroerend goed) zijn in
Er wordt wel rekening gehouden met:
gelijke helften te verdelen onder de partners. Bij
• andere woningen waarvan u door erfenis voor 100%
echtgenoten gehuwd met scheiding van goede-
eigenaar wordt;
ren en bij wettelijk samenwonenden daarentegen
• andere woningen waarvan u door schenking volle
worden de door iedere echtgenoot verschuldigde
eigenaar, mede-eigenaar, blote eigenaar of vrucht-
interesten in eerste instantie afgetrokken van zijn
gebruiker wordt.
eigen onroerend inkomen. Elk jaar op 31 december wordt nagegaan of het om uw enige woning gaat. Als de eigen woning achteraf haar karakter van enige woning verliest, blijft de basisaftrek bestaan (de toestand op 31 december van het jaar van de lening is daarvoor bepalend), maar verliest u definitief het recht op de verhogingen van het basisbedrag. Als gevolg van de decumulatie wordt de voorwaarde enige woning beoordeeld per echtgenoot en niet per fiscaal gezin.
4
Het begrip eigen woning De enige woning moet ook uw eigen woning zijn. Het
In die situaties verleent de wet twee jaar uitstel. Als u
moet met name gaan om de woning die u betrekt en
nog niet in de woning woont op 31 december van het
waarvan u eigenaar, vruchtgebruiker, erfpachter of
tweede jaar volgend op het aangaan van het krediet,
opstalhouder bent. Als u bijvoorbeeld met vijf mensen
verliest u het recht op de woonbonus, en valt u terug op
gezamenlijk een woning koopt, komt u alle vijf elk voor
het langetermijnsparen. U verkrijgt het recht op de
uw deel van de lening in aanmerking voor de aftrek
woonbonus weliswaar opnieuw als u de woning
enige woning, voor zover iedereen voldoet aan de basis-
bewoont op 31 december van het jaar waarin de werk-
voorwaarden.
zaamheden beëindigd zijn, of waarin de contractuele belemmeringen zijn opgeheven. Houd wel rekening met
Op de vereiste dat u de woning moet betrekken, bestaan
het feit dat de verhoogde aftrek waarop u gedurende de
twee uitzonderingen:
eerste tien jaar recht hebt, loopt vanaf de aktedatum van
• U kunt om professionele of sociale redenen de woning
het krediet. Die termijn wordt niet opgeschort als u
niet bewonen (bijvoorbeeld de afstand tot de plaats
gedurende bepaalde jaren niet in aanmerking komt voor
waar u werkt is te groot, u zorgt voor een zieke ouder
de woonbonus.
en woont daar in). Als u een woning bouwt of koopt en ze enkele jaren verhuurt aan een derde om andere dan beroepsredenen of redenen van sociale aard, mag u de aftrek enige woning dus niet toepassen. • U kunt de woning nog niet onmiddellijk bewonen wegens de stand van de (ver)bouwwerkzaamheden of omwille van wettelijke of contractuele redenen (u moet een nog lopende huurovereenkomst nakomen, u koopt een woning en de vorige eigenaar blijft er nog enkele maanden wonen in afwachting dat zijn nieuwe huis is voltooid).
5
Schema 1 Het begrip enige en eigen woning als voorwaarde voor het verkrijgen van de aftrek Heb ik recht op de aftrek in de volgende situaties? 2e woning op
Aankoop
Schenking
Erfenis
100% volle eigen- Nee, tenzij u de woning op dat
Nee, tenzij u de woning op dat
Nee, tenzij u de woning op dat
dom
ogenblik te koop aanbiedt op
ogenblik te koop aanbiedt op
ogenblik te koop aanbiedt op
de vastgoedmarkt en ze ver-
de vastgoedmarkt en ze ver-
de vastgoedmarkt en ze ver-
kocht is voor 31 december van
kocht is voor 31 december van
kocht is voor 31 december van
het jaar daarna.
het jaar daarna.
het jaar daarna.
Nee, tenzij u de woning op dat
Nee, tenzij u de woning op dat
Ja
ogenblik te koop aanbiedt op
ogenblik te koop aanbiedt op
de vastgoedmarkt en ze ver-
de vastgoedmarkt en ze ver-
kocht is voor 31 december van
kocht is voor 31 december van
het jaar daarna.
het jaar daarna.
Nee, tenzij u de woning op dat
Nee, tenzij u de woning op dat
ogenblik te koop aanbiedt op
ogenblik te koop aanbiedt op
de vastgoedmarkt en ze ver-
de vastgoedmarkt en ze ver-
kocht is voor 31 december van
kocht is voor 31 december van
het jaar daarna.
het jaar daarna.
Nee, tenzij u de woning op dat
Nee, tenzij u de woning op dat
ogenblik te koop aanbiedt op
ogenblik te koop aanbiedt op
de vastgoedmarkt en ze ver-
de vastgoedmarkt en ze ver-
kocht is voor 31 december van
kocht is voor 31 december van
het jaar daarna.
het jaar daarna.
31 december van het jaar waarin het krediet werd aangegaan
Mede-eigendom
Vruchtgebruik
Blote eigendom
Ja
Ja
Schema 2 Het begrip enige en eigen woning als voorwaarde voor het behoud van de verhoging van 500 en 50 euro Heb ik nog recht op de verhoging? 2e woning op 31 december van om het even welk jaar na het jaar waarin het
Aankoop Schenking
Erfenis
krediet werd aangegaan 100% volle eigendom
Nee
Nee
Nee
Mede-eigendom
Nee
Nee
Ja
Ja
Ja
Ja
Erfpachter
Nee
Nee
Nee
Opstalhouder
Nee
Nee
Nee
Vruchtgebruiker
Nee
Nee
Ja
Blote eigenaar
6
De begrippen verwerven en behouden
De interesten die verband houden met de financiering van het beroepsgedeelte kunt u fiscaal als beroepskosten
Met verwerven wordt zowel de aankoop van een
in mindering brengen.
bestaande woning als de bouw van een nieuwe woning bedoeld. Ook een lening voor het betalen van het suc-
Verhuur
cessierecht met betrekking tot de enige en eigen woning komt in aanmerking, met uitzondering van nalatigheids-
Als u een deel van uw enige eigen woning verhuurt, is
interest bij te late betaling.
de aftrek enige woning niet toegestaan voor het deel van de interest dat betrekking heeft op het verhuurde
Behouden betekent dat de lening bedoeld moet zijn om
deel van de woning.
de waarde van de woning te verhogen of op hetzelfde
Voor die interest is wel een gewone interestaftrek
peil te houden door verbouwings-, verbeterings-, aan-
(zie p. 13 Terugbetaalde interest) mogelijk.
passings-, moderniserings- of onderhoudswerkzaamheden, of om de woning in bezit te houden (bijvoorbeeld
De terugbetaling van kapitaal en de premies van de kre-
door inkoop in geval van een echtscheiding).
dietgebonden overlijdensverzekering en gemengde levensverzekering komen wel volledig in aanmerking
Bouwgrond
voor de aftrek.
Omdat de lening voor de aankoop van een bouwgrond
Gewone interestaftrek vanaf 1 januari 2005
niet wordt gesloten met de bedoeling een eigen woning te verwerven, komt ze niet in aanmerking voor de aftrek enige woning. De interesten van die lening mag u wel
Voor leningen, afgesloten vanaf 1 januari 2005, blijft de
aftrekken van het onroerend inkomen van de bouw-
gewone interestaftrek van toepassing als de lening niet
grond (en van eventuele andere onroerende goederen in
is aangegaan voor het verwerven of behouden van de
uw bezit). Zolang er geen woning op de grond staat,
enige eigen woning.
moet u dat kadastraal inkomen immers aangeven. Als u een lening aangaat om zowel de aankoop van de
In de volgende gevallen komt de interest van leningen,
grond als de bouw van de woning te financieren, komt
aangegaan vanaf 1 januari 2005, in aanmerking voor de
die lening wel in aanmerking voor de aftrek enige en
gewone interestaftrek:
eigen woning.
• De lening is afgesloten voor het verwerven of behouden van een woning die niet de enige woning is.
Gebruik voor beroepsdoeleinden
• De lening is afgesloten voor het verwerven of behouden van een enige woning die de belastingplichtige
Als u een deel van de woning voor beroepsdoeleinden gebruikt, komen alleen de hypothecaire interesten die
niet zelf gaat bewonen. • De lening is afgesloten voor het verwerven of behou-
geen betrekking hebben op het voor beroepsdoeleinden
den van een onroerend goed dat niet het karakter van
gebruikte deel van de woning in aanmerking voor de
een woning heeft.
aftrek enige en eigen woning. De kapitaalaflossingen en
• De lening heeft geen minimumlooptijd van tien jaar.
de premies van de kredietgebonden overlijdensverzeke-
• De lening is niet hypothecair onderschreven.
ring komen wel volledig in aanmerking voor de aftrek.
7
Opmerking: als de lening slechts gedeeltelijk wordt
Een voorbeeld
gewaarborgd door een hypothecaire inschrijving, komt het deel van de interesten dat niet onder deze waarborg
U betaalt 2 120 euro aan kapitaal en interesten en komt
valt, ook in aanmerking voor de gewone interestaftrek.
in aanmerking voor de verhoogde aftrek van
Dat verklaart de mogelijke combinatie van woonbonus
2 120 + 710 euro enige eigen woning. U hebt daarnaast
en gewone interestaftrek.
een individuele levensverzekering waarvoor u een premie van 300 euro betaalt. In welke mate kunt u die premie
Wat met de belastingvermindering voor langetermijnsparen?
nog fiscaal in mindering brengen? De berekening gebeurt als volgt.
Als u recht hebt op de aftrek voor de enige eigen
Stap 1. U berekent eerst de oude korf, dat wil zeggen
woning, kunt u daarnaast nog in beperkte mate de
het bedrag dat u, rekening houdend met uw belastbare
belastingvermindering voor het langetermijnsparen
inkomen, maximaal in rekening kunt brengen. Stel dat
genieten. Het kan bijvoorbeeld gaan om premies van een
dat 1 700 euro is.
individuele levensverzekering die niet dient voor de
Stap 2. U berekent de basiskorf enige eigen woning. Dat
wedersamenstelling of het waarborgen van een hypo-
is het bedrag dat fiscaal in mindering werd gebracht
thecaire lening enige eigen woning.
voor de enige eigen woning, maar zonder rekening te houden met de aftrek in de verhoogde korf. In dit geval
Eerst wordt berekend hoeveel u, rekening houdend met
is dat 2 120 - 710 = 1 490 euro.
uw netto belastbaar beroepsinkomen, in rekening kunt
Stap 3. Van de oude korf trekt u de basiskorf enige
brengen. Dat is maximaal 15% van de eerste schijf van
eigen woning af. In dit geval is dat 1 700 - 1 490 = 210
1 250 euro (geïndexeerd tot 1 770 euro voor het aan-
euro.
slagjaar 2012) van uw totale bedrijfsinkomen, en 6% van
U kunt de levensverzekeringspremie nog voor 210 euro
alles daarboven, met een algemeen maximum van 1 500
in mindering brengen voor de oude korf. De resterende
euro (geïndexeerd tot 2 120 euro voor het aanslagjaar
90 euro creëert geen bijkomend fiscaal voordeel.
2011). Dat bedrag (de oude korf) wordt verminderd met de aftrek voor de enige eigen woning. Voor die vermindering wordt alleen rekening gehouden met de basisaftrek, niet met de eventuele verhogingen. Het verschil dat u verkrijgt, is het maximale bedrag dat nog recht kan geven op de vermindering voor het langetermijnsparen.
8
Schema 3 Hypothecair kredieten na 20051 Aftrek
Voor de enige2 eigen3 woning4
Voor een tweede woning of een niet-eigen woning
Kapitaal, interesten en premies
• Kapitaal en premies kredietgebonden overlijdensverzekering:
kredietgebonden overlijdensverze- • belastingvermindering maximaal 2 120 euro (afhankelijk van het kering tot 2 120 euro + gedurende • inkomen) de eerste tien jaar: (710 + 705)6
• Interestaftrek op het kadastraal inkomen van de niet-eigen
euro
• woning(en) en andere onroerende goederen • Nooit bijkomende interestaftrek
Fiscaal
Marginaal tarief
• Kapitaal en kredietgebonden overlijdensverzekering:
voordeel
• verbeterd gemiddeld tarief (tussen 30% en 40%) • Rente: marginaal tarief
Wie?
• Kapitaal en kredietgebonden overlijdensverzekering: volle
Volle eigenaar, vruchtgebruiker, erfpachthouder of opstalhouder
7
• eigenaar • Rente: volle eigenaar, vruchtgebruiker, opstalhouder, • erfpachter
Hypotheek
Voldoende om de aftrek in te
Tot 70 700 euro
vullen en de indexatie op te vangen Krediet-
• Begunstigde: degene die de
Begunstigde
gebonden
• woning verkrijgt bij overlijden in
1 De levensverzekering dient als waarborg voor een lening voor
overlijdens- • volle eigendom of in vrucht-
1 een onroerend goed
verzekering • gebruik
1 a) voor het gedeelte dat dient als waarborg voor de lening:
• Nooit voor meer dan het
1 a) degene die de woning in volle eigendom of vruchtgebruik
• hypothecaire deel van de lening
1 a) verwerft; 1 b) voor het saldo: de echtgenoot / wettelijk samenwonende 1 b) partner of bloedverwanten tot en met de 2e graad 2 In alle andere gevallen: de echtgenoot /wettelijk samenwonende 2 partner of bloedverwanten tot en met de 2e graad
1 Aktedatum op of na 1 januari 2005. 2 Enige woning: • wat telt, is de situatie op 31 december van het jaar waarin het krediet wordt aangegaan; • voor het begrip enig: zie schema 1 enige en eigen woning; • worden nooit meegeteld: onroerende goederen die niet het karakter van een woning hebben. 3 Eigen woning: • de woning waarin u zelf woont; • of waarin u om beroeps- of sociale redenen niet kunt wonen; • of die u door overmacht nog niet onmiddellijk kunt bewonen: bijvoorbeeld in aanbouw, nog lopend huurcontract dat u moet nakomen. 4 Woning: een krediet voor een bouwgrond komt fiscaal niet in aanmerking, tenzij de lening voor de grond en het bouwen in hetzelfde voorschot zitten. 5 Verhoging met 70 euro op voorwaarde dat u drie kinderen ten laste hebt op 1 januari na het jaar waarin het krediet werd aangegaan. Gehuwden en wettelijk samenwonende partners hebben allebei recht op de verhoging. 6 De periode van tien jaar begint te lopen in het jaar waarin het krediet wordt afgesloten. De verhoging gaat definitief verloren als u op 31 december van om het even welk volgend jaar een tweede woning hebt. Voor het begrip enige woning in deze context: zie schema 2. 7 Bij echtgenoten gehuwd onder het wettelijke stelsel heeft ook de echtgenoot die niet-eigenaar is, maar die mee ontleent, recht op de aftrek. Opmerking: werd de lening al afgesloten door de echtgenoot die eigenaar is vóór het huwelijk of vóór het jaar van de gemeenschappelijke aanslag, dan zal de echtgenoot die niet-eigenaar is en die zich nadien ten aanzien van de bank mede solidair schuldenaar verklaart, pas recht hebben op de aftrek vanaf het inkomstenjaar van inbreng in de huwelijksgemeenschap. Is men gehuwd onder het stelsel scheiding van goederen of is men wettelijk samenwonend, dan zal de partner die niet-eigenaar is en die mee solidair schuldenaar is geworden eveneens de aftrek kunnen genieten als hij een eigendomsaandeel in de woning verwerft (via aankoop of schenking, ongeacht het eigendomspercentage).
9
Schema 4: Alleen kredieten van vóór 2005 Zolang de lening loopt, behoudt u de vroegere belastingverminderingen en/of aftrekken (bouwsparen, interestaftrek en eventueel bijkomende interestaftrek). Schema 5: Krediet voor 2005 én krediet na 2005 voor de enige eigen woning Keuze: Beide kredieten inbrengen volgens de oude regeling:
Of alleen het nieuwe krediet
• bouwsparen,
aangeven: aftrek woonbonus
• interestaftrek, • bijkomende interestaftrek: de voorwaarden – erkende aannemer, minimaal bedrag – • moeten dan wel vervuld zijn.
Voorbeeld van fiscale besparingen Situatie
Stappenplan (geïndexeerde bedragen voor het
Jef en Els zijn gehuwd en hebben twee kinderen. Ze
aanslagjaar 2012, inkomsten 2011)
hebben nog geen woning en willen nu graag een eigen woning bouwen.
Stap 1 Bepaal het maximaal fiscaal aftrekbare bedrag per
Zij vragen een krediet van 100 000 euro met een loop-
echtgenoot:
tijd van twintig jaar en gelijkblijvende betalingen tegen
2 120 euro basisbedrag per echtgenoot + 710 euro ver-
een rentevoet van 4%. Het krediet wordt volledig
hoogde korf gedurende de eerste 10 jaar = 2 830 euro.
gewaarborgd door een hypotheek.
Totaal: 2 770 euro x 2 = 5 660 euro.
De maandelijkse terugbetaling bedraagt 602,22 euro. De marginale (hoogste) aanslagvoet bedraagt 50% voor
Stap 2
Jef en 45% voor Els, in beide gevallen nog te verhogen
Bepaal de effectief betaalde bedragen die voor
met de gemeentebelasting.
aftrek in aanmerking komen. Dat zijn de bedragen die effectief op het hypothecair gewaarborgde krediet terugbetaald worden. In dit voorbeeld is het volledige krediet (namelijk 100 000 euro) hypothecair gewaarborgd. Het volledige maandbedrag komt dus in aanmerking voor fiscale aftrek. Effectief jaarlijks betaald bedrag: 602,22 euro x 12 = 7 226,64 euro.
10
Hypothecair woningkrediet: de oude regeling Stap 3
De oude regelgeving voorziet in een gewone en een bij-
Bepaal het effectief maximaal fiscaal aftrekbare
komende interestaftrek, en in een belastingvermindering
bedrag.
bouwsparen of langetermijnsparen voor de kapitaalaflos-
In deze stap vergelijken we het maximaal aftrekbare
singen en voor premies van de kredietgebonden overlij-
bedrag per kredietnemer met de effectief betaalde
densverzekering.
bedragen die voor aftrek in aanmerking komen. Effectief jaarlijks betaald bedrag: 7 226,64 euro
Wanneer is de regeling van toepassing?
Maximaal aftrekbaar bedrag: 5 660 euro De oude regelgeving blijft van toepassing voor: Concreet: het eerste jaar kan de fiscale pot van 5 660
• leningen aangegaan voor 2005;
euro volledig benut worden.
• leningen afgesloten vanaf 1 januari 2005 voor de herfinanciering van een lening, aangegaan voor 1 janua-
Stap 4 Verdeel het effectief maximaal fiscaal aftrekbare bedrag tussen beide belastingplichtigen.
ri 2005; • leningen aangegaan vanaf 1 januari 2005, terwijl voor dezelfde woning nog een hypothecaire lening in aanmerking komt voor de belastingvermindering langeter-
In dit voorbeeld is dat eenvoudig: beiden kunnen elk hun
mijnsparen of bouwsparen (het gaat onder andere om
maximaal aftrekbare bedrag (namelijk 2 830 euro)
verbouwleningen) en die laatste lening verder in min-
inbrengen.
dering wordt gebracht in de personenbelasting.
Stap 5
Die leningen, afgesloten voor het verwerven, bouwen of
Bereken het belastingvoordeel
verbouwen van de woning, komen in aanmerking voor
Man: 2 830 euro x 45% = 1 4150 euro
de belastingvermindering langetermijnsparen of bouw-
Vrouw: 2 830 euro x 45% = 1 273,50 euro
sparen. De interesten komen in aanmerking voor de
Totaal = 2 688,50 euro
gewone interestaftrek en kunnen in aanmerking komen
Op dat bedrag is bovendien geen gemeentebelasting
voor de bijkomende interestaftrek.
verschuldigd. Hoe zit het met nieuwe hypothecaire leningen en kredietgebonden overlijdensverzekeringen die werden afgesloten op of na 1 januari 2005, maar die niet voldoen aan de voorwaarden voor de woonbonus en die niet zijn opgesomd hierboven? De terugbetalingen van kapitaal en/of de kredietgebonden overlijdensverzekeringen van die leningen komen in aanmerking voor de belastingvermindering langetermijnsparen. De interesten komen in aanmerking voor de gewone interestaftrek.
11
Premie voor de kredietgebonden overlijdensverzekering
Terugbetaald kapitaal3 De terugbetaling van kapitaal voor een woningkrediet
Voordat de premie voor de kredietgebonden overlijdens-
kan recht geven op een belastingvermindering. Die ver-
verzekering in aanmerking komt voor een fiscaal voor-
mindering bedraagt 30 tot 40% van de terugbetalingen
deel, moet voldaan zijn aan de volgende voorwaarden. U
als u meer dan een woning bezit. Het gaat in dat geval
bent zowel de verzekeringnemer als de verzekerde. U
om een vermindering tegen de verbeterde gemiddelde
moet jonger zijn dan 65 jaar op het ogenblik dat u een
aanslagvoet voor het langetermijnsparen.
kredietgebonden overlijdensverzekering sluit. De begunstigde(n) van de polis moet(en), voor het deel dat
Het voordeel is groter als u maar één woning hebt. Voor
dient als waarborg voor de lening, de persoon of perso-
de enige woning wordt een verhoogde belastingvermin-
nen zijn die door het overlijden de volle eigendom of het
dering (bouwsparen) verleend. Het moet gaan om een
vruchtgebruik van de enige eigen woning verwerft(ven).
lening die is aangegaan tussen 1 januari 1993 en
Voor het saldo moeten dat de echtgenoot / wettelijk
31 december 2004, of om een herfinancieringslening of
samenwonende partner of bloedverwanten tot en met
verbouwlening aangegaan vanaf 1 januari 2005 voor de
de 2e graad zijn.
enige woning. Bij een verbouwlening mag bovendien de aftrek woonbonus niet worden gevraagd.
Als die voorwaarden vervuld zijn, geeft de premie recht op een belastingvermindering. Die vermindering wordt
De belangrijkste voorwaarde is dat het krediet bestemd
berekend tegen de verbeterde gemiddelde aanslagvoet
moet zijn voor de bouw, aankoop of verbouwing van
als de lening waaraan de verzekering verbonden is, in
een woning in de Europese Economische Ruimte. Het
aanmerking komt voor het langetermijnsparen. Ze wordt
krediet moet een looptijd hebben van minstens tien jaar
berekend tegen de marginale aanslagvoet als de lening
en er moet een hypotheek worden genomen – een
waaraan de verzekering verbonden is, recht geeft op een
hypothecaire volmacht is niet voldoende.
belastingvermindering voor het bouwsparen. Als de verzekeringspremie in aanmerking komt voor de verhoogde
Berekening van het fiscale voordeel: de lening
vermindering voor het bouwsparen, is de belastingvermindering tegen het marginale tarief voor die premie
Het fiscale voordeel wordt berekend op basis van het
slechts mogelijk in de mate dat ze verbonden is aan het
kapitaal dat u in één kalenderjaar terugbetaalt en op
toepasselijke grensbedrag van de lening. Als u een groter
basis van de totale som van de lening. Voor leningen
kapitaal verzekert dan het grensbedrag dat van toepas-
aangegaan voor 2005, of voor herfinancieringsleningen
sing is voor uw lening, komt de premie die betrekking
of verbouwleningen waarbij geopteerd wordt voor de
heeft op het deel boven het grensbedrag slechts in aan-
oude fiscale regeling, zijn de terugbetalingen beperkt tot
merking voor een belastingvermindering tegen de verbe-
een bepaald grensbedrag. Het gaat om het grensbedrag
terde gemiddelde aanslagvoet, dat wil zeggen een
dat van toepassing is op 1 januari van het jaar volgend
belastingvermindering onder het langetermijnsparen.
op het jaar van het afsluiten van de lening.
Hierna vindt u meer informatie over het bouwsparen, het langetermijnsparen en de toepassing van de grensbedragen.
12
3 De vermelde geïndexeerde bedragen zijn die voor aanslagjaar 2012 – inkomstenjaar 2011.
Als het om de enige woning gaat, kan het grensbedrag
woning, mogen het terugbetaalde kapitaal dat in aan-
hoger liggen als u kinderen ten laste hebt. Het gaat om
merking komt voor belastingvermindering naar goed-
het aantal kinderen ten laste op 1 januari van het jaar
dunken verdelen over de twee partners. Met andere
volgend op het jaar waarin de krediet- en waarborgakte
woorden: wat de ene niet in mindering mag brengen,
werd verleden.
kan de andere in mindering brengen, zij het zonder dat het toepasselijke maximum bij elke partner overschreden
Het grensbedrag wordt niet verhoogd voor kinderen ten
mag worden.
laste in de mate dat de terugbetalingen slechts in aanmerking komen voor de belastingvermindering langeter-
Terugbetaalde interest4
mijnsparen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de gewone Grensbedragen voor een krediet aangegaan in 2011
interestaftrek en de bijkomende interestaftrek. De gewo-
Geen kinderen ten laste
70 700 euro
ne interestaftrek geldt zowel bij aankoop als bij de bouw
1 kind ten laste
74 230 euro
of verbouwing van een woning, en blijft beperkt tot het
2 kinderen ten laste
77 760 euro
bedrag van de onroerende inkomsten. Die aftrek wordt
3 kinderen ten laste
84 830 euro
vooral interessant als u meerdere onroerende goederen
4 of meer kinderen ten laste
91 900 euro
bezit. Als u naast het eigen woonhuis ook nog andere onroerende goederen bezit, worden die laatste namelijk
Berekening van het fiscale voordeel: uw
zwaarder belast, en wel tegen het marginale tarief (maxi-
beroepsinkomen
maal 50% + bijkomende gemeentebelasting). Als u een
4
tweede woning wilt aanschaffen, wordt het dankzij de Naast een beperking van het leningsgedeelte dat recht
gewone interestaftrek dikwijls interessant om daarvoor
geeft op belastingvermindering, is er nog een tweede
opnieuw een lening aan te gaan.
beperking. Die varieert al naargelang van het bedrag van uw netto belastbaar beroepsinkomen. De belastingver-
De bijkomende interestaftrek is pas mogelijk als u een
mindering wordt berekend op maximaal 15% van de
woning bouwt of koopt onder het btw-stelsel, of ver-
eerste 1 770 euro van het beroepsinkomen van elke
bouwt. Bijkomende voorwaarden zijn dat u geen andere
partner + 6% van het gedeelte daarboven. Bovendien is
woning mag bezitten, dat u een hypotheek moet nemen
er een algemeen maximum vastgesteld, dat op 2 120
en dat uw krediet een looptijd van minstens tien jaar
euro per jaar ligt. Voor een gezin bedraagt het maximale
moet hebben. Voor leningen aangegaan vanaf 1 janua-
bedrag dat voor de belastingvermindering in aanmerking
ri 2005 is de bijkomende interestaftrek nog alleen van
komt dus tweemaal 2 120 euro of 4 240 euro.
toepassing voor verbouwleningen. Voor verbouwingen komen daar nog een paar voorwaarden bovenop: de
In dat bedrag zitten niet alleen de terugbetalingen van
woning moet minstens vijftien jaar oud zijn en u moet
kapitaal, maar ook de premies voor de kredietgebonden
voor minstens 28 000 euro (btw inbegrepen) facturen
overlijdensverzekering en voor eventuele andere levens-
van geregistreerde aannemers kunnen voorleggen.
verzekeringen.
Bovendien is de bijkomende interestaftrek slechts moge-
Gehuwden en wettelijk samenwonenden die samen een woningkrediet aangaan voor de gemeenschappelijke
3 De vermelde geïndexeerde bedragen zijn die voor aanslagjaar 2012 – inkomstenjaar 2011.
13
lijk voor het bedrag waarvoor facturen van geregistreerde aannemers kunnen worden voorgelegd.
Wat met verbouwingen?
Voor een verbouwlening kunt u rente aftrekken op maximaal 35 350 euro van het geleende bedrag. Dat maxi-
Voor verbouwingen van uw enige woning mag u
mum ligt hoger naargelang u meer kinderen ten laste
ook de premie voor de kredietgebonden overlij-
hebt.
densverzekering, het terugbetaalde kapitaal en de gewone interestaftrek in rekening brengen. Voor
Interesten van leningen aangegaan voor 1 januari 2005
de bijkomende interestaftrek wordt het af te trek-
voor een nieuwbouw (inclusief de aankoop van een
ken bedrag berekend op een lening van maximaal
woning onder het btw-stelsel) kunnen in aanmerking
35 350 euro in plaats van 70 700 euro. Dat
komen voor bijkomende interestaftrek. Voor een nieuw-
bedrag kan hoger liggen als u meer kinderen ten
bouwlening kunt u interest aftrekken op maximaal het
laste hebt:
grensbedrag dat van toepassing is op 1 januari van het jaar volgend op het jaar waarin het krediet werd afgeslo-
1 kind ten laste
37 110 euro
ten.
2 kinderen ten laste
38 880 euro
Leningen aangegaan vanaf 1 januari 2005 voor het bou-
3 kinderen ten laste
42 420 euro
wen van een nieuwe woning of het kopen van een
4 kinderen of meer ten laste
45 950 euro
woning met btw geven geen recht meer op bijkomende interestaftrek. Voor die leningen geldt in principe de
Kinderen die gehandicapt zijn, tellen dubbel.
regeling van de woonbonus als alle voorwaarden vervuld
Voorwaarden zijn wel dat de werkzaamheden
zijn.
minstens 28 000 euro kosten, btw inbegrepen, dat ze worden uitgevoerd door een geregistreer-
Hoeveel precies?
de aannemer en dat de woning minstens vijftien jaar oud is. Ook hier wordt de bijkomende inte-
De interesten die nog overblijven na de toepassing van
restaftrek geleidelijk afgebouwd van 80% voor
de gewone interestaftrek, kunnen in aanmerking komen
de eerste vijf jaren naar 70% in het zesde jaar,
voor de bijkomende interestaftrek. Die aftrek impliceert
60% in het zevende jaar, enz.
dat u een bepaald percentage van die interesten mag aftrekken van uw totale belastbaar inkomen. De eerste vijf jaren, te rekenen vanaf het jaar waarin u het kadastraal inkomen voor het eerst bij uw belastbaar inkomen hebt geteld, mag u 80% aftrekken van de rente die u hebt betaald op de respectieve grensbedragen. Voor het zesde jaar is dat nog 70%, voor het zevende jaar 60%, enz. In totaal hebt u gedurende twaalf jaar recht op de bijkomende interestaftrek.
14
Voorbeeld van fiscale besparingen Situatie Jef en Els zijn gehuwd en hebben twee kinderen. In 1995 hebben ze een bestaande woning gekocht, oorspronkelijk gebouwd in 1984. Daarvoor zijn ze een krediet van 100 000 euro aangegaan met een looptijd van vijftien jaar. In het jaar 2009 hebben ze 4 000 euro kapitaal en 2 000 euro rente terugbetaald. Het nog terug te betalen saldo bedraagt 25 000 euro. De premie voor de kredietgebonden overlijdensverzekering bedroeg 250 euro voor Jef en 150 euro voor Els. Omdat het inkomen van Jef hoger ligt, is hij voor een groter kredietbedrag (75 000 euro) verzekerd dan Els (50 000 euro). In 2009 besloten Jef en Els hun keuken en badkamer volledig te vernieuwen en enkele bijkomende renovatiewerkzaamheden te laten uitvoeren. Daarvoor gingen ze een bijkomend krediet van 70 000 euro aan, waarvan de akte in 2009 werd verleden. Een nieuwe hypotheek was niet nodig: ze konden de bestaande hypotheek van het oude krediet hergebruiken. De maandelijkse kredietlasten voor dat tweede krediet bedragen 457,68 euro. De eerste twaalf maanden betaalden ze dus 3 375,14 euro rente en 2 117,32 euro kapitaal terug. Het geïndexeerde kadastraal inkomen van de woning bedraagt 1 800 euro. Jef heeft een netto belastbaar beroepsinkomen van 45 000 euro, Els van 25 000 euro. De marginale (hoogste) aanslagvoet bedraagt 50% voor Jef en 45% voor Els. We veronderstellen dat de verbeterde gemiddelde aanslagvoet 35% bedraagt voor Jef en 30% voor Els. Berekening van het belastingvoordeel volgens de oude regeling 1 Premie kredietgebonden overlijdensverzekering en terugbetaald kapitaal Stap 1 Bepaal het maximaal in te brengen bedrag per belastingplichtige, afhankelijk van het inkomen. Jef
Els
15% op het eerste deel van 1 770 euro van zijn netto
15% op het eerste deel van 1 770 euro van haar netto
belastbaar beroepsinkomen = 265,50 euro
belastbare beroepsinkomen = 265,50 euro
+ 6% op het gedeelte daarboven (43 230 euro) =
+ 6% op het gedeelte daarboven (23 230 euro) =
2 593,80 euro
1 393,80 euro
Totaal = 2 859,30 euro
Totaal = 1 659,30 euro
Dat bedrag wordt beperkt tot het maximumbedrag van 2 120 euro.
15
Stap 2 Bepaal het effectieve kredietbedrag dat in aanmerking komt voor een belastingvoordeel. Het geïndexeerde grensbedrag bedraagt voor 1995 (het jaar waarin het krediet werd aangegaan) en met twee kinderen ten laste 59 990,23 euro. Het nieuwe krediet komt niet in aanmerking voor een belastingvermindering omdat het kredietbedrag van 1995 hoger is dan het grensbedrag. Omdat het bedrag volledig wordt gewaarborgd door een hypotheek, is het kredietbedrag dat in aanmerking komt gelijk aan het grensbedrag, dus 59 990,23 euro. Stap 3 Bereken het bedrag dat in aanmerking komt voor belastingvermindering. Formule: terugbetaald kapitaal van het oude krediet x grensbedrag / totaal kredietbedrag 4 000 x 59 990,23 / 100 000 = 2 399,61 euro. Stap 4 Bereken per belastingplichtige het premiebedrag van de kredietgebonden overlijdensverzekering dat in aanmerking komt voor een belastingvoordeel bouwsparen. Formule: premiebedrag x grensbedrag (beperkt tot het verzekerde bedrag) / verzekerd kapitaal Opmerking: het deel van de premie dat boven het grensbedrag ligt, kan worden gebruikt om een belastingvermindering voor het langetermijnsparen te verkrijgen. Jef
Els
Bouwsparen
Bouwsparen
250 x 59 990,23 / 75 000 = 199,97 euro
0 euro
Langetermijnsparen
Langetermijnsparen
250 - 199,97 = 50,03 euro
150 euro
Stap 5 Verdeel het belastingvoordeel optimaal. Jef
Els
Maximaal 2 120 euro
Maximaal 1 659,30 euro
Bouwsparen
Bouwsparen
• Premie kredietgebonden overlijdensverzekering
• Premie kredietgebonden overlijdensverzekering
• (kov): 199,97 euro (zie stap 4)
• (kov): 0 euro
• Terugbetaald kapitaalmaximumbedrag - premie kov
• Terugbetaald kapitaaleffectief kredietbedrag uit
• 2 120 - 250 = 1 870 euro
• stap 2 - terugbetaald kapitaal dat al bij Jef wordt • ingebracht 2 399,61 - 1 870 = 529,61 euro
16
Langetermijnsparen
Langetermijnsparen
• Premie kov (rest): 50,03 euro
• Premie kov 150 euro
Stap 6 Bereken het belastingvoordeel. Jef
Els
Maximaal 2 120 euro
Maximaal 1 659,30 euro
Bouwsparen
Bouwsparen
• Premie kov: 199,97 x 50% = 99,99 euro
• Premie kov: 0 euro
• Terugbetaald kapitaal: 1 870 x 50% = 935 euro
• Terugbetaald kapitaal: 529,61 x 45% = 238,32 euro
Langetermijnsparen
Langetermijnsparen
• Premie kov: 50,03 x 35% = 17,51 euro
• Premie kov: 150 x 30% = 45 euro
Totaal belastingvoordeel: 99,99 + 935 + 17,51 + 238,32 + 45= 1 335,82 euro 2 Gewone interestaftrek Stap 1 Bepaal het totaal belastbaar onroerend inkomen. = 1 800 euro Stap 2 Bepaal het bedrag aan rente dat in aanmerking komt voor de gewone interestaftrek. = 1 800 euro (dat bedrag vullen we op met de rente van het oude krediet) Stap 3 Bereken het belastingvoordeel van de gewone interestaftrek, waarmee de onroerende voorheffing voor 12,50% wordt gerecupereerd. Voor de eigen woning (Jef en Els hebben geen andere woning in eigendom) 12,50% x 1 800 = 225 euro 3 Bijkomende interestaftrek Stap 1 Bepaal het bedrag dat in aanmerking komt voor de bijkomende renteaftrek. De rente, betaald voor het oude krediet, komt niet in aanmerking omdat het niet om een bouw, verbouwing of aankoop onder het btw-stelsel ging. De rente, betaald voor het nieuwe krediet, komt wel in aanmerking: 3 375,14 euro Stap 2 Bereken het grensbedrag dat in aanmerking komt voor de bijkomende interestaftrek. Formule: bedrag dat in aanmerking komt voor de bijkomende interestaftrek x grensbedrag / kredietbedrag 3 375,14 x 38 070 / 70 000 = 1 835,59 euro Stap 3 Pas de fiscale begrenzing van de aftrek toe. De fiscale begrenzing van de aftrek bedraagt de eerste vijf jaar 80%. 1 835,59 x 80% = 1 468,47 euro Stap 4 Verdeel de bijkomende interestaftrek over de belastingplichtigen, afhankelijk van hun inkomen. Jef
Els
1 468,47 x 45 000 / 70 000 = 944,02 euro
1 468,47 x 25 000 / 70 000 = 524,45 euro
Stap 5 Bereken het belastingvoordeel. Jef
Els
944,02 x 50% = 472,01 euro
524,45 x 45% = 236,00 euro Totaal = 708,01 euro
17
4 Overzicht van het belastingvoordeel met de oude regeling Terugbetaald kapitaal en premies klv
1 335,82 euro
Gewone interestaftrek
225,00 euro
Bijkomende interestaftrek
708,01 euro
Totaal
2 268,83 euro
Berekening van het belastingvoordeel volgens het nieuwe systeem (woonbonus) Belastingaftrek met de woonbonus Stap 1 Bepaal het maximaal fiscaal aftrekbare bedrag. Basisbedrag: 2 120 (Jef) + 2 120 (Els) = 4 240 euro Verhoogde aftrek: 710 (Jef) + 710 (Els) = 1 420 euro Totaal = 5 660 euro Stap 2 Bereken de effectief betaalde bedragen die voor aftrek in aanmerking komen. Jaarlijkse kredietlasten: 457,68 x 12 = 5 492,16 euro Premies kredietgebonden overlijdensverzekering: 0 euro (er is geen levensverzekering voor het nieuwe krediet) Totaal = 5 492,16 euro Stap 3 Bepaal het effectieve maximaal fiscaal aftrekbare bedrag. Het effectief betaalde bedrag dat voor aftrek in aanmerking komt, ligt lager dan het fiscaal aftrekbare maximumbedrag. Daarom wordt dat effectief betaalde bedrag genomen. = 5 492,40 euro Stap 4 Verdeel het effectieve maximaal fiscaal aftrekbare bedrag tussen beide belastingplichtigen. Maximumbedrag: 5 492,16 euro Jef: 2 830 euro Els: 2 662,16 euro Stap 5 Bereken het belastingvoordeel. Jef: 2 830 x 50% = 1 415 euro Els: 2 662,16 x 45% = 1 197,97 euro Totaal = 2 612,97 euro Omdat de nieuwe regeling (woonbonus) voordeliger is dan de oude, namelijk een belastingvoordeel van 2 612,97 euro tegenover 2 268,83 euro, kiezen Jef en Els voor de woonbonus. Ze brengen dus hun oude krediet fiscaal niet langer in.
18
Gelijktijdige toepassing
Het KBC-Kredietadvies
In sommige gevallen is de gelijktijdige toepassing
Als u bij KBC Bank & Verzekering een hypothecair
van enerzijds de oude regeling van de belasting-
krediet aangaat, krijgt u in uw KBC-bankkantoor
vermindering voor het bouwsparen en anderzijds
een nauwkeurige projectie van de te verwachten
het nieuwe stelsel van de woonbonus toch
nettolasten voor de komende vijftien, twintig of
mogelijk. Neem daarvoor contact op met uw
dertig jaar. Dat kredietadvies, gemaakt met een
KBC-bankkantoor.
computerprogramma, houdt rekening met uw plannen, uw inkomen en uw budget. Er zijn verschillende simulaties mogelijk: • aankoop van een bouwgrond, zowel onder-
Opletten met leningen binnen de familie
hands als openbaar; • aankoop van een woning, zowel onderhands
Soms springen familieleden zoals ouders of groot-
als openbaar;
ouders bij met een onderhandse lening. Houd er
• bouw van een woning;
rekening mee dat de begunstigde van de lening
• vernieuwbouw.
op de rente die hij eventueel betaalt roerende voorheffing moet inhouden.nhouden.
Er is zelfs een simulatie mogelijk voor combinaties, bijvoorbeeld aankoop bouwgrond + nieuwbouw of aankoop woning + verbouwingen. Zo kunnen we voor u de voordeligste combinatie vinden. KBC Bank & Verzekering houdt alle formaliteiten en voorwaarden voor u in het oog. Automatisch krijgt u van ons ook alle nodige attesten om uw aangifte in te vullen.
19
Overheidspremies en fiscale voordelen 20
Financiële stimulansen om groen te (ver)bouwen Door middel van fiscale voordelen helpt de fiscus u een handje als u een woning verwerft of renoveert. Daarnaast voorzien de verschillende overheden in diverse premies en subsidies.
Wie energiezuinig wil bouwen of renoveren, kan terugvallen op heel wat financiële ondersteuning. Er worden wel geregeld aanpassingen doorgevoerd aan die regeling. Voor een actuele stand van zaken kijkt u het best op de websites van de bevoegde instanties.
Belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven Als u verbouwingswerkzaamheden uitvoert, krijgt u voor bepaalde energiebesparende investeringen een belastingvermindering. De vermindering geldt per jaar en per woning. De maatregel is van toepassing voor eigenaars, vruchtgebruikers, erfpachters, opstalhouders en voor huurders. Ook blote eigenaars komen in aanmerking voor de belastingvermindering. Voor woningen die bij de start van de uitvoering van de werken vijf jaar of langer in gebruik zijn genomen, komen volgende investeringen in aanmerking voor een belastingvermindering: • het onderhoud van oude stookketels of de vervanging ervan door een condensatieketel, een stookketel op hout, een installatie met warmtepomp; • de installatie van een systeem van waterverwarming op zonne-energie (zonneboiler); • de plaatsing van zonnecelpanelen die zonne-energie omzetten in elektrische energie (fotovoltaïsche panelen); • de installatie van een geothermische warmtepomp; • het plaatsen van hoogrendementsbeglazing; • het aanbrengen van dakisolatie; • het installeren van een warmteregeling op een centraal verwarmingssysteem door middel van thermostatische kranen of een kamerthermostaat met tijdschakeling; • het uitvoeren van een energieaudit. Voor nieuwe woningen komen alleen fotovoltaïsche zonnepanelen, zonneboilers en geothermische warmtepompen in aanmerking voor een belastingvermindering.
21
40%. Als u bijvoorbeeld 500 euro interesten hebt De belastingvermindering bedraagt 40% van de kostprijs
betaald, krijgt u een belastingvermindering van 200 euro.
van de werkzaamheden, btw inbegrepen, met een maxi-
Die komt bovenop de belastingvermindering voor ener-
mum van 2 830 euro (aanslagjaar 2012). Enkel voor de
giebesparende uitgaven en is niet onderworpen aan een
plaatsing van fotovoltaïsche zonnepanelen bedraagt het
maximumbedrag. Vanaf inkomstenjaar 2012 wordt de
maximum 3 680 euro. Het bedrag wordt afgetrokken
belastingvermindering voor de intresten die voor de groene
van de verschuldigde belasting.
lening worden betaald weliswaar verlaagd tot 30% (dwz voor de in 2012 en later betaalde intresten van de groene
Als het aftrekbare bedrag hoger ligt dan de drempel,
lening).
mag u het overschot overdragen naar de drie volgende jaren, op voorwaarde dat de woning bij de start van de
Passiefhuis en lage-energiewoning
werken minstens vijf jaar in gebruik genomen is. Als u geen belastingen betaalt, bijvoorbeeld omdat uw
Als u een passiefhuis bouwt, krijgt u een fiscaal voordeel.
inkomen te laag is, hebt u voor alle energiebesparende
De vermindering bedraagt 850 euro (aanslagjaar 2012)
uitgaven (behalve voor de zonneboiler, zonnepanelen en
per woning en wordt 10 jaar lang afgetrokken van de
geothermische warmtepomp) recht op een terugbetaal-
verschuldigde belasting. De woning mag slechts een
baar belastingkrediet.
beperkte hoeveelheid energie verbruiken voor verwarming en koeling (15 kWh/m? geklimatiseerde vloeroppervlakte)
De werkzaamheden moeten worden uitgevoerd door
en moet voldoende luchtdicht zijn. Dat moet u kunnen
een geregistreerde aannemer en beantwoorden aan
aantonen met behulp van een certificaat.
bepaalde technische normen. De energieaudit moet worden uitgevoerd door een erkende energiedeskundige. U
Vanaf het aanslagjaar 2011 geven niet alleen passiefwo-
moet de originele facturen én het betalingsbewijs bij uw
ningen, maar ook lage-energiewoningen en nulenergie-
belastingaangifte voegen. Om de administratieve verwer-
woningen recht op een belastingvermindering.
king te vergemakkelijken, moeten de facturen een aparte
Een lage-energiewoning is een woning, gelegen in de
formule bevatten voor de hierboven opgesomde werk-
Europese Economische Ruimte, waarvan de totale ener-
zaamheden.
gievraag voor ruimteverwarming en koeling beperkt is tot 30 kWh/m? geklimatiseerde vloeroppervlakte. Er gel-
Groene lening met interestbonificatie
den geen voorwaarden voor luchtdichtheid.
Tot en met 31 december 2011 kon u een groene lening
Een nulenergiewoning is een woning, gelegen in de
met interestbonificatie afsluiten, hetzij als lening op
Europese Economische Ruimte, die voldoet aan de
afbetaling, hetzij als hypothecair krediet. Die lening was
voorwaarden voor een passiefwoning en waarvan de
uitsluitend bedoeld voor de financiering van energie-
resterende energievraag voor ruimteverwarming en
besparende investeringen in een particuliere woning.
koeling volledig wordt gecompenseerd door ter plaatse
Gedurende de volledige looptijd van de groene lening
opgewekte, hernieuwbare energie.
kunt u de belastingvoordelen ervan blijven genieten. Zo neemt de overheid 1,50% van de interesten voor haar
De belastingvermindering wordt toegekend voor een
rekening en geniet u voor de in 2011 betaalde interesten
periode van 10 jaar. Voor aanslagjaar 2012 bedraagt de
van de groene lening een belastingvermindering van
belastingvermindering per jaar en per woning maximaal
22
420 euro voor een lage-energiewoning en 1 700 euro
kunt een financiële tegemoetkoming krijgen voor de
voor een nulenergiewoning.
plaatsing van fotovoltaïsche zonnepanelen en op groenestroomcertificaten. Voor meer informatie kunt u terecht
Andere tegemoetkomingen
in de Stadswinkel of bij het Leefmilieu Brussel – BIM.
Vlaanderen geeft premies aan wie geen belastingen moet
Wallonië heeft premies of tegemoetkomingen voor
betalen en dus geen belastingvermindering kan krijgen
ingrepen voor een rationeel energieverbruik en voor de
voor energiezuinige investeringen. Er zijn meer bepaald
installatie van zonnecollectoren. U kunt aanspraak maken
premies voor de plaatsing van dakisolatie, van hoogrende-
op een financiële tegemoetkoming voor de plaatsing van
mentsbeglazing en van een nieuwe condensatieketel in
fotovoltaïsche zonnepanelen en op groenestroomcertifi-
een bestaande woning.
caten. Wie een passiefhuis of lage-energiewoning koopt, betaalt minder registratierechten. Wie energiebesparen-
Als u een woning bouwt, herbouwt of casco verbouwt
de werkzaamheden aan zijn woning uitvoert, krijgt een
en ze na de werkzaamheden een energiepeil van E60 of
tijdelijke bevriezing van zijn kadastraal inkomen.
lager heeft, krijgt u gedurende 10 jaar een korting van 20% op de onroerende voorheffing (grondbelasting).
Naast de gewestelijke steunmaatregelen bieden ook de
Als het energiepeil E40 of lager is, loopt die korting op
distributienetbeheerder, de provincie en de gemeente
tot 40%.
talrijke voorzieningen en premies. In Vlaanderen hangen de nieuwbouwpremies van de netbeheerders af van het
Verder kent Vlaanderen groenestroomcertificaten toe
E-peil van de woning die u hebt gebouwd of nieuw hebt
voor wie zelf elektriciteit opwekt met behulp van foto-
gekocht.
voltaïsche zonnepanelen. Per 1 000 kWh opgewekte
Ook de sectorverenigingen voor gas en stookolie geven
elektriciteit krijgt u van de VREG een groenestroom-
soms een premie voor de plaatsing van bepaalde installa-
certificaat. Uw netbeheerder koopt dat groenestroom-
ties.
certificaat op tegen een gegarandeerde minimumprijs. Voor zonnepanelen die in dienst werden genomen tussen 1 januari en 30 juni 2011 ontvangt u jaarlijks een minimumsteun van 330 euro per behaald certificaat, en dat gedurende 20 jaar. Voor installaties in gebruik genomen tussen 1 juli en 30 september 2011 bedraagt dat 300 euro, voor installaties in gebruik genomen tussen 1 oktober en 31 december 2011 is dat nog 270 euro. De inkomsten die een particulier verkrijgt uit de verkoop van groenestroomcertificaten is niet belastbaar, op voorwaarde dat de energie geproduceerd wordt door een installatie die uitsluitend in de privésfeer gebruikt wordt. In Brussel kunt u diverse energiepremies krijgen: voor elektrische huishoudtoestellen, energievriendelijke verwarming, isolatie en het gebruik van zonne-energie. U
23
Andere premies en subsidies Los van het energiezuinige karakter van de werkzaamheden zijn er nog premies en subsidies waarop u aanspraak
Premies en subsidies in het Vlaams Gewest
kunt maken. In Vlaanderen kunt u onder andere terugvallen op een
Preventie van brand en inbraak
renovatiepremie, een aanpassings- en verbeteringspremie en een gratis verzekering gewaarborgd wonen.
Als u als eigenaar (ook vruchtgebruiker) of huurder investeringen in uw woning doet tegen brand en inbraak,
Gratis verzekering gewaarborgd wonen
kunt u aanspraak maken op een fiscaal voordeel. Dat bedraagt 50% van de gedane investeringen, met een
Wie een woning bouwt, koopt of verbouwt, kan onder
maximum van 710 euro (aanslagjaar 2012) per woning.
bepaalde voorwaarden een gratis verzekering gewaar-
Dat fiscale voordeel kunt u niet cumuleren met de belas-
borgd wonen krijgen. Die verzekering loopt tien jaar en
tingvermindering voor energiebesparende investeringen.
komt bij onvrijwillige arbeidsongeschiktheid of werkloosheid gedurende maximaal 3 jaar tegemoet in de terug-
Voor de volledigheid vermelden we dat er ook een fede-
betaling van de lening.
rale investeringsaftrek bestaat voor de beveiliging van beroepslokalen.
Bij de aankoop, bouw of aankoop met herbouwing van een woning moet u een hypothecair krediet van minstens
Renovatie in probleemwijken
50 000 euro aangaan. Voor uitsluitend renovatiewerkzaamheden daalt dat minimumbedrag tot 25 000 euro.
Eigenaars, vruchtgebruikers, opstalhouders of erfpach-
Voor de aankoop van een nieuwe woning en voor de
ters (maar geen huurders) kunnen een belastingvermin-
aankoop en herbouw van een woning gelden bepaalde
dering krijgen als ze een woning vernieuwen die ligt in
inkomensgrenzen, tenzij de woning een energiepeil E70
een zone voor positief grootstedelijk beleid. Ze bedraagt
of lager heeft.
15% van die uitgaven, met een maximum van 710 euro (aanslagjaar 2012). Er zijn een aantal voorwaarden:
De tussenkomst in de terugbetaling start na een wacht-
• het moet gaan om de enige woning van de belasting-
tijd van 3 maanden en bedraagt 70% van de aflossing
plichtige; • de woning moet minstens vijftien jaar geleden in gebruik zijn genomen; • de totale kostprijs van de werkzaamheden moet minstens 3 530 euro (aanslagjaar 2012) bedragen, btw
gedurende het eerste jaar, 56% gedurende het tweede jaar en 42% gedurende het derde jaar, met telkens een maximum van 500 euro. Dat maximum stijgt naar 600 euro voor wie een woning met een energiepeil E70 of lager heeft en onder een bepaalde inkomensgrens blijft.
inbegrepen; • de uitgaven mogen niet in aanmerking worden geno-
Ten slotte mag de verkoopwaarde van de woning niet
men als bedrijfskosten, ze mogen geen recht geven op
hoger zijn dan 320 000 euro. In het arrondissement
een investeringsaftrek en ze mogen geen belastingver-
Halle-Vilvoorde en sommige gemeenten van het arron-
mindering voor energiebesparende investeringen heb-
dissement Leuven geldt een hogere maximumverkoop-
ben opgeleverd.
waarde van 368 000 euro.
24
Renovatiepremie
werkzaamheden terugbetaald, met een maximum van 10 000 euro. Dezelfde regeling geldt voor wie zijn gere-
Eigenaars/bewoners die tot drie jaar voor de aanvraag
noveerde woning verhuurt via een sociaal verhuurkan-
geen andere woning bezaten (in eigendom of volledig
toor. In de andere gevallen bedraagt de tussenkomst
vruchtgebruik) en verhuurders kunnen een renovatie-
20% van de kostprijs van de werken.
premie krijgen. Eigenaars mogen een bepaald belastbaar inkomen niet overschrijden. Voor samenwonenden
Aanpassings- en verbeteringspremie
en gehuwden ligt de grens op 54 390 euro, te verhogen met 3 050 euro per persoon ten laste (bedragen voor
Vlaanderen verleent een aanpassings- en verbeterings-
aanvragen in 2011). Voor alleenstaanden met een per-
premie. Beide kunnen zowel door eigenaars als door
soon ten laste geldt hetzelfde basisbedrag en is er een-
huurders worden aangevraagd. De aanpassingspremie is
zelfde verhoging vanaf de tweede persoon ten laste.
bedoeld voor wie een woning aanpast aan de lichamelijke
Voor alleenstaanden zonder persoon ten laste is dat
gesteldheid van een gehandicapt of bejaard gezinslid. De
38 070 euro. Wie al een verbeteringspremie heeft gekre-
verbeteringspremie is bedoeld voor verbeteringswerk-
gen, kan tot drie jaar nadien geen renovatiepremie aan-
zaamheden en verbouwingen. Er zijn verschillende voor-
vragen. Na uitbetaling van de renovatiepremie moet u
waarden, onder andere met betrekking tot het belast-
tien jaar wachten voor u opnieuw een renovatiepremie
bare inkomen, het gebruik van de woning, het kadastraal
of verbeteringspremie (behalve voor werkzaamheden om
inkomen van de woning en de aard van de werkzaam-
overbevolking op te lossen) kunt aanvragen.
heden. Voor beide premies geldt dat de aanvraag pas na de uitvoering van de werkzaamheden kan worden
De woning moet minstens 25 jaar oud zijn. Niet alle
gedaan. Facturen mogen niet ouder zijn dan een jaar, te
werkzaamheden komen in aanmerking. Het moet gaan
rekenen vanaf de aanvraagdatum. U kunt binnen de tien
om ingrepen om de woning structureel gezond en
jaar drie aanvragen doen voor telkens andere werkzaam-
vochtvrij te maken. Alleen de volgende acht categorieën
heden. Voor meer informatie kunt u terecht bij de RWO-
van werken komen in aanmerking, telkens voor een
afdeling van uw provincie.
maximumbedrag: funderingen/muren (15 000 euro), draagvloeren (15 000 euro), daken (15 000 euro), buiten-
Andere financiële voordelen
schrijnwerk (15 000 euro), centrale verwarming (7 500 euro), elektriciteit (3 750 euro), sanitair (3 750 euro) en
Als u verhuist van een woning die bepaalde gebreken
vervanging van een binnentrap (3 750 euro). Niet in aan-
vertoont naar een woning die aan bepaalde normen vol-
merking komen werken voor de afwerking of de isolatie
doet, en als uw inkomen niet te hoog ligt, komt u in
van een woning.
aanmerking voor een installatiepremie en een huursubsidie. Voor meer informatie kunt u terecht bij de RWO-
U mag de werkzaamheden zelf uitvoeren. Zo niet moet
afdeling van uw provincie
een geregistreerde aannemer ze uitvoeren. Er moet voor minstens 10 000 euro facturen zijn. De tegemoetkoming
Voor het onderhoud en de restauratie van beschermde
bedraagt maximum 10 000 euro. Wie de gerenoveerde
monumenten zijn premies beschikbaar. Ook is een fis-
woning zelf bewoont en een belastbaar inkomen heeft
cale aftrek van het belastbare inkomen voor beschermd
van maximum 27 200 euro (te verhogen met 1 420 euro
erfgoed mogelijk.
per persoon ten laste) krijgt 30% van de kostprijs van de
25
Gehandicapten kunnen een tegemoetkoming vragen van het Vlaams Agentschap voor Personen met een
Premies en subsidies in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Handicap (VAPH) voor het bouwen van een aangepaste woning, verbouwen of ombouwen van een woning, of
Brussel voorziet onder andere in een renovatiepremie en
voor aanvullende uitrusting (garagepoortopeners, elektri-
een premie voor gevelverfraaiing. Ook geeft Brussel sub-
sche rolluiken, belinstallatie, keuken, enz.).
sidies voor de restauratie van beschermde monumenten,
Ook de provincie verleent premies voor de aanpassing
en zijn er een vrijstelling van de onroerende voorheffing
van een woning voor gehandicapten.
en een fiscale aftrek voor werkzaamheden aan beschermde gebouwen.
Om de leegstand en verkrotting tegen te gaan, werden eveneens een aantal maatregelen getroffen. Een
Renovatiepremie
eigenaar die een klein handelspand omvormt tot woning, betaalt drie jaar lang geen onroerende voorhef-
Brussel heeft een premie voor de renovatie van het
fing. Als u een pand renoveert dat op de lijst van ver-
woonmilieu. De premie kan worden toegekend in heel
waarloosde of onbewoonbaar verklaarde woningen
Brussel aan eigenaars-bewoners of aan eigenaars die
staat, gaat het nieuwe, verhoogde kadastraal inkomen
hun gebouw voor minstens negen jaar verhuren aan een
pas na vijf jaar in.
sociaalverhuurkantoor. Het pand moet minstens 30 jaar oud zijn en hoofdzakelijk een woonfunctie hebben (of
In bepaalde omstandigheden kunt u als eigenaar of
krijgen na de renovatie). De premie wordt berekend als
huurder aanspraak maken op een vermindering van
een percentage van een vast bedrag per soort werk. Het
de onroerende voorheffing. In Vlaanderen wordt die
exacte percentage hangt af van de wijk waarin het
vermindering automatisch toegekend. Opgelet: in som-
gebouw zich bevindt en het inkomen van de aanvrager,
mige gevallen moet de vermindering toch of soms een-
met verhogingen voor jonge koppels en per persoon ten
malig worden aangevraagd.
laste. Het bedrag waarop de premie wordt berekend, mag niet lager zijn dan 1 250 euro en niet hoger dan 35 000 euro. Voor u de werkzaamheden mag aanvatten, moet u een bevestiging krijgen dat uw aanvraagdossier
www.vaph.be
volledig is. Vanaf dat ogenblik hebt u twee jaar om de renovatie te laten uitvoeren door een geregistreerde aan-
Voor meer informatie over VAPH:
nemer. In bepaalde gevallen wordt een voorschot
tel. 02 225 84 11 fax 02 225 84 05
betaald, maar in de regel gebeurt de uitbetaling van de premie na uitvoering van de renovatie. De aanvrager
www.onroerendevoorheffing.be
moet gedurende minstens vijf jaar zelf in de woning blijven wonen.
Voor meer informatie kunt u terecht bij: Agentschap Vlaamse Belastingdienst, Onroerende
Premie voor gevelverfraaiing
Voorheffing, Bauwensplaats 13 bus 2, 9300 Aalst tel. 078 15 30 15 (elke werkdag van 9 tot 19 uur),
Eigenaars en bepaalde huurders kunnen ook een premie
fax 053 72 23 75
voor gevelverfraaiing aanvragen als het gebouw in kwestie voor minstens twee derde als woning wordt
26
gebruikt. Ook moet de woning ouder zijn dan 25 jaar, aangrenzend zijn en een gevel aan de straatzijde of bin-
Premies en subsidies in het Waals Gewest
nen een beperkte afstand van de rooilijn liggen. De premie is verkrijgbaar in heel Brussel. Ze wordt berekend als
Wallonië kent diverse premies toe:
een percentage van de kostprijs van de aanvaarde werk-
• voor de bouw of aankoop van een nieuwe woning;
zaamheden. Dat percentage hangt af van de wijk waarin
• voor renovatie (zowel voor eigenaars als voor huur-
de woning ligt, en van het inkomen en de leeftijd van de aanvrager. De premie wordt verhoogd voor jonge kop-
ders); • voor aanpassingen aan te verbeteren woningen of aan
pels en per persoon ten laste. De werkzaamheden moe-
gebouwen die voordien geen woonbestemming had-
ten minstens 700 euro kosten (btw inbegrepen).
den;
Ongeacht de omvang van de werkzaamheden zal het
• voor het plaatsen van dubbele beglazing;
maximumbedrag van de aanvaarde werkzaamheden dat
• voor het slopen van niet meer te verbeteren gebou-
als basis dient voor de berekening van de premie, nooit hoger zijn dan 25 000 euro (btw inbegrepen). Na een
wen; • voor wie een woning bouwt of aankoopt en omvormt
bezoek ter plaatse van de afgevaardigde van de minister
om ze als sociale woning te laten verhuren via een
en de definitieve toezegging van de premie, hebt u twee
daartoe bevoegde instelling.
jaar de tijd om de gevelverfraaiing te laten uitvoeren door een geregistreerde aannemer. Onder bepaalde
Wallonië voorziet verder in:
voorwaarden kunt u een voorschot krijgen, maar in de
• een tegemoetkoming in de leninglast voor wie een
regel wordt de premie uitbetaald na uitvoering van de
eerste woning bouwt of koopt, voor zover de woning
verfraaiing en na een hernieuwd bezoek ter plaatse door
een bepaalde waarde niet overschrijdt;
de afgevaardigde van de minister. De aanvrager mag de
• een huur- of verhuissubsidie;
bestemming van de woning gedurende vijf jaar niet wij-
• huurcheques voor eigenaars en huurders in bepaalde
zigen.
gemeenten; • een gratis verzekering tegen inkomensverlies.
www.brussel.irisnet.be
Daarnaast bestaan er in Wallonië premies of tegemoetkomingen voor:
Voor meer informatie over gevelverfraaiing in Brussel.
• verbetering en verfraaiing van de buitenkant van woningen in bepaalde gebieden; • de plaatsing van een individuele waterzuiveringsinstallatie; • restauratie van beschermde monumenten; • ingrepen voor de integratie van personen met een handicap.
27
28