inhoudstabel
inhoudstabel Identiteitskaart
04
Historisch overzicht
08
Geografie, klimaat en natuur Vrije tijd, sport en welzijn
Met speciale dank aan: De foto’s zijn ter beschikking gesteld door de Biblioteca Nacional de Andorra en de Comuns de Andorra.
10 02 12 03
Cultuur
20
Toeristische bus
24
Festiviteiten
25
Winkels
26
Gastronomie
28
Overnachting
32
Transport
34
Zakentoerisme
38
Toerisme per parochies
40
Praktische informatie
48
Woordenboek
54
Oslo
Moscow 3.592 km
2.385 km
FRANCE
Dublin
Copenhagen
1.709 km
2.028 km
London
La Haye
1.257 km
1.328 km
Bruxelles
Ordino
Berlin 1.866 km
1.180 km
La Massana
Andorra la Vella
861 km
Sant Julià de Lòria
Zurich
1.053 km
Toulouse Madrid
Lisboa
1.239 km
Pas de la Casa Encamp
Escaldes-Engordany
Paris
613 km
Canillo
ESPAÑA
185 km
Andorra Barcelona
208 km
Wij nodigen u uit om een kijkje te nemen in het vorstendom Andorra, de grootste van alle Europese dwergstaten, gelegen in het hart van de Pyreneeën. In een gebied van 468 km2, bent u de hoofdrolspeler van talrijke onvergetelijke ervaringen waarvan u het hele jaar door kunt genieten.
Roma
1.362 km
Andorra is natuur bij uitstek, een omgeving van onvergelijkbare schoonheid, ideaal voor het beoefenen van sportactiviteiten in de open lucht, zowel in de zomer als in de winter. Wandelen en skiën zijn twee voorbeelden van de activiteiten die u kunt beoefenen in het vorstendom.
Andorra is tevens een eeuwenoud land: Romaanse kunst, musea en monumenten, culturele routes, feesten en vieringen... zijn slechts een greep uit het rijke historische erfgoed. U ontdekt een land waar twee van de pilaren van onze samenleving, respect en liefde voor de natuur en haar oorsprong, in perfecte harmonie
samengaan met comfort, moderniteit en de laatste technologieën. Meer dan 2.000 winkels met producten van de beste merken, een exquise gastronomie, een uitgebreid en kwalitatief hotelaanbod, culturele en sportieve evenementen van internationale aard … en nog veel meer.
04 05
Identiteitskaart
Blazoen van Andorra
Casa de la Vall, voormalig parlement van Andorra, Andorra la Vella
Identiteitskaart Geografische ligging: Oostelijke Pyreneeën, Frankrijk (Arieja) en (Catalonië).
tussen Spanje
zoals het Spaans, Frans en Portugees ook ruim vertegenwoordigd.
Gemiddelde leeftijd: 40 jaar.
Administratieve organisatie: het grondgebied is ingedeeld in zeven plaatselijke administratieve districten, die bekend zijn als parochies: Canillo, Encamp, Ordino, la Massana, Andorra la Vella, Sant Julià de Lòria en Escaldes-Engordany. Ze worden vertegenwoordigd en beheerd door gemeentebesturen, de comuns.
Officiële taal: het Catalaans is de officiële taal van Andorra. Door de diversiteit van nationaliteiten van de vaste bewoners zijn echter andere talen
Godsdienst: : het katholieke geloof is de belangrijkste religie, hoewel in de Grondwet van Andorra vrijheid van godsdienst is vastgelegd.
Oppervlakte: 468 km2 · 8% bebouwd en landbouwgrond. · 92% bossen, meren, rivieren, bergen. Hoofdstad: Andorra la Vella. Bevolking: 76.949 inwoners*
*volkstelling 2014
Politiek stelsel: parlementair vorstendom. Dit is het enige land ter wereld met twee staatshoofden. Deze bijzonderheid is historisch gegroeid en is vastgelegd in het middeleeuws document dat bekend staat als Pareatges. De co-vorsten, de bisschop van Urgell en de President van de Franse Republiek, vertegenwoordigen het Andorrese volk gezamenlijk en onverdeeld, op persoonlijke titel en exclusief. Thans zijn dat Z. Exc. de heer Joan Enric Vives i Sicília en Z. Exc. de heer François Hollande. Op 14 maart 1993 werd de eerste geschreven Grondwet van Andorra ondertekend, waardoor het vorstendom een democratische en maatschappe-lijkerechtsstaat werd. De Algemene Raad oefent de rechterlijke macht uit en de leden van de raad worden volgens het algemene kiesrecht voor een
periode van vier jaar gekozen. Economie: Handel en toerisme (60%) en financiën (18%) zijn de drie motoren van de economie en de sectoren die de meeste banen genereren. Landbouw en veeteelt, de twee assen van de traditionele economie tot de komst van het toerisme in de jaren‘60, verschaffen op dit moment alleen werkgelegenheid aan 0,50% van de beroepsbevolking. www.estadistica.ad Officiële munteenheid de euro, opvolger van de Spaanse peseta en de Franse frank, die naast elkaar bestonden in het land tot aan de invoering van de Europese munt.
www.visitandorra.com
06 07
Historisch overzicht
Privilege van de oprichting der Landsraad (1419)
Historisch overzicht 10.500 - 700 v Chr. - Sinds de prehistorische tijd tot de preromaanse tijd: eerste bewoners van het Andorrese grondgebied, zoals La Balma van La Margineda, El Cedre in Santa Coloma of l’Antuix in Escaldes-Engordany. 805 - Volgens de legende heeft Karel de Grote Andorra gesticht als dank voor de hulp van de plaatselijke bewoners bij de strijd tegen de Saracenen. Helft van de 9e eeuw Inwijdingsakte van de kathe-draal van Santa Maria d’Urgell, het eerste document waarin de parochies van Andorra worden vermeld als leengoederen van de graven van Urgell.
1133 - De graaf van Urgell verleent aan de bisschop van Urgell de rechten die hij had met betrekking tot de valleien van Andorra. 13e eeuw - De gevechten tussen de graven van Foix en de Kerk van Urgell om de rechten van de bisschoppen over Andorra te verminderen volgden elkaar op. 1278 en 1288 - Ondertekening van de Pareatges tussen de bisschop van Urgell, Pere de Urg, en de graaf van Foix, Roger Bernat III. Met de ondertekening van de Pareatges werd de gedeelde soevereiniteit tussen de bisschop van Urgell, Pere de Urg, en de graaf van Foix over Andorra bevestigd en ontstond aldus het vorstendom Andorra.
1419 - Oprichting van de Landsraad (Consell de la Terra) als eerste parlementaire vorm met vertegenwoordigers van alle parochies, om problemen van de Ge-meente te behandelen. 1589 - Hendrik, koning van Navarra, graaf van Foix, burggraaf van Béarn en heer van Andorra, wordt koning van Frankrijk en brengt de rechten van de gezamenlijke soevereiniteit van de graven van Foix onder de Franse kroon. 1793-1806 - De Franse Revolutie verbreekt de banden tussen Andorra en Frankrijk, maar Napoleon herstelt de feodale traditie en de rechten van gezamenlijke soevereiniteit van Frankrijk over het vorstendom Andorra. 1866 - Goedkeuring van de Nieuwe Hervorming, die essentiële veranderingen met zich mee brengt op het gebied van politiek en administratie. De belangrijkste zijn dat alle gezinshoofden stemrecht krijgen en dat de macht van de Algemene Raad toeneemt. 1933 - Invoering van algemeen stemrecht voor mannen. 1970 - Invoering van algemeen stemrecht voor vrouwen. 1978 - Escaldes-Engordany wordt de zevende parochie van Andorra
dankzij de snelle economische groei, gerelateerd aan het gebruik van thermaal water en de toename van het winkeltoerisme. 1981 - Oprichting van de Uitvoerende Raad, de Regering van Andorra: er wordt een begin gemaakt met de hervormingen die hun hoogste punt bereiken met de wil van de Andorrese bevolking om een geschreven grondwet op te stellen. 14 maart 1993 - Eerste Grondwet van Andorra, waarmee het vorstendom een onafhankelijke, democratische en maatschappelijke rechtsstaat wordt, met een nieuwe omschrijving van de bevoegdheden van de instellingen. Ondanks de historische en politieke ontwikkeling is Andorra nog steeds een vorstendom met de bisschop van Urgell en de president van de Franse Republiek als co-vorsten op persoonlijke titel en met volledige gelijkwaardigheid. 1993 - Andorra sluit zich aan bij de VN, een feit waarmee het land internationale erkenning verkrijgt. 1994 - Andorra wordt opgenomen in de Raad van Europa.
www.visitandorra.com
08 09
Geografie, kimaat en natuur Bordas de Setúria
Valle del Madriu-Perafita-Claror
Geografie, kimaat en natuur Het reliëf van Andorra is bergachtig en bestaat uit 72 bergtoppen, waarvan enkele meer dan 2.000 m hoog zijn. Daarmee schaart Andorra zich onder de hoogste landen van Europa. Het hoogste punt van het grondgebied is de bergtop Comapedrosa (2.942 m) en het laagste bevindt zich in de doorgang van de rivier de Runer op de grens met Spanje (838 m). De gemiddelde hoogte is 1.996 m. De quartaire oorsprong van de orografie van Andorra is te zien aan de loop van de belangrijkste rivieren van het land: de Valira del Nord, de Valira d’Orient en de Gran Valira. Op deze rivieren komen andere, kleine rivieren uit en dat zijn de Plaat-sen waar zich de belangrijkste bevolkingskernen bevinden. De meren of estanys, waarvan de meeste geringe afmetingen en ronde vormen hebben, maken deel uit van het Andorrese landschap. Andorra heeft meer dan 70 meren, waarvan de grootste het Estany de
Juclar is, dat een oppervlakte van 21,3 ha in beslag neemt. Andere bekende meren zijn de meren van Tristaina en Pessons. Andorra heeft een mediterraan bergklimaat, met warme zomers en koude winters met behoorlijke sneeuwval. De gemiddelde minimumtemperatuur is -2ºC en de maximumtemperatuur 24ºC. Neerslag in de vorm van sneeuw is frequent en regen valt met name tussen de maanden oktober en mei. De biodiversiteit van Andorra is zeer rijk, met meer dan 1.500 soorten flora en fauna, verdeeld over de vier vegetatiezones: mediterraan, berg, subalpien en alpien. Van de plantensoorten valt er een in het bijzonder op: “la grandalla” (Narcissus poeticus), de emblematische bloem van het vorstendom, en onder de dieren zijn de gems en de rivierforel, die op de hoogste plaatsen leven, representatief.
De “fauna” en de “flora” van Andorra variëren afhankelijk van de vegetatiezone waarin wij ons bevinden. Enkele van de meest voorkomende dieren die we er vinden zijn: de marmot, de Andorraberghagedis, de eekhoorn, het wilde zwijn, de gems en roofvogels zoals de lammergier. Evenals de fauna, is de flora van het land zeer gevarieerd en we kunnen zowel medicinale kruiden tegenkomen (aardbeien en beshulst), paddenstoelen (eekhoorntjesbrood, melkzwam en weidekringzwam) als bloemen (de dichtersnarcis) en een groot aantal bomen en struiken (hazelnoot en buxus). De biologische rijkdom van Andorra is een reden voor natuurbehoud en door de jaren heen zijn ver-schillende gebieden beschermd als verboden jacht- en visgebieden en natuurparken. Het natuurpark Valls de Comapedrosa en dat van Vall de Sorteny omvatten twee beschermde gebieden die gecreëerd zijn met twee bedoelingen: enerzijds om de ecosystemen te beschermen en anderzijds met het oog op maatschappelijk verantwoord gebruik. Het is een eerste stap in de richting van respect voor de omgeving en de natuur van het land. De vallei van Madriu-Perafita-Claror, die in het jaar 2004 door de Unesco is uitgeroepen tot wereld-erfgoed wegens de natuurlijke en culturele rijkdom, ligt in
het zuiden van het land en beslaat 10% van het grondgebied. Gezien het grote belang van dat gebied, is het de enige grote vallei van het land die niet voor motorrijtuigen toegankelijk is. Deze beschermde gebieden en andere valleien van het land zoals de Vall d’Incles, van glaciaire oorsprong; de Vall d’Enclar, geïntegreerd binnen het project van de Groene Ring Route; de Circ dels Pessons, de vallei van Tristaina, de vallei van Angonella en de ambachtsroute, bieden een keur aan ecotoeristische routes die u kunt afleggen onder leiding van professionele gidsen die u inwijden in ons natuurlijke erfgoed. www.visitandorra.com Afdeling Toerisme en Milieu www.mediambient.ad Natuurpark van de Vallei van Sorteny www.sorteny.ad · www.ordino.ad Nationaal Park van de Comapedrosa-vallei www.comapedrosa.ad www.lamassana.ad Vallei van Madriu-PerafitaClaror www.madriu-perafita-claror.ad Circ de Pessons www.encamp.ad Route van de Groene ring www.andorralavella.ad De ambachtsroute www.santjulia.ad/turisme
10 11
Vrijetijd, sport en welzijn
Standbeeld van Francesc Viladomat, Grandvalira
Geniet het hele jaar door van onze skigebieden Houdt u van sneeuw en wilt u een aangename tijd doorbrengen, dan nodigt Andorra u uit om te genieten van de ver-schillende activiteiten, om nieuwe ervaringen op te doen met uw
vrienden, partner of met uw gezin. Klein en groot kunnen genieten van de wintersport en van duizenden andere vormen van vermaak die in onze skistations worden aangeboden.
Het vorstendom bevat twee gebieden voor alpineskiën en één voor langlaufen. Vallnord in de valleien van La Massana en Ordino, en Grandvalira, in de valleien van Canillo en Encamp. Naturlandia in het bos van la Rabassa in Sant Julià de Lòria, met 15 km langlaufpistes. In Vallnord vindt u meer dan 90 km piste in drie sectoren: Pal, Arinsal en Arcalís. Grandvalira, met meer dan 200 km aan pistes, is het grootste skigebied van de Pyreneeën en is te bereiken vanuit Encamp, Canillo, el Tarter, Soldeu, Grau Roig en Pas de la Casa. Beide skistations bieden een groot aantal activiteiten voor ieder publiek. Houdt u van opwinding, dan kunt u kiezen uit de avontuurlijke activiteiten die wij u bieden: sprongen, mushing, routes met sneeuwschoenen, avontuurlijke activiteitencentra voor alle leeftijden, vluchten met parapente of met helikopter, zonder de voorzieningen voor snowboardliefhebbers te vergeten: de Freeride Area en het Snow Park. Ook worden er nachtelijke activiteiten georganiseerd, zoals tochten met sneeuw-schoenen, om te genieten van de bossen en van de volle maan. Ontdek het langlaufen en geniet van onze natuur in de 15 km lange tracks in Naturlandia. Deel uw emoties
met de kinderen in het dierenpark of geniet met uw vrienden van de Airtrekk, van de sneeuwglijbaan, van de route voor sneeuwschoenen, van de sneeuwscooters en de quads, en van de vele andere activiteiten. En als u nog meer emoties wilt, neem dan de Tobotronc, de langste alpine glijbaan in de wereld met 5,3 km, een unieke belevenis in volle natuur. De rest van het jaar passen de drie skigebieden van het vorstendom zich aan aan de weersomstandigheden en vormen het beste decor om te genieten van talrijke gevarieerde activiteiten in de open lucht: avonturencircuits, wandelen, tochten in quads, karts, hindernisbanen, mountainbike en vrije vluchten zijn enkele van die activiteiten. Het Vallnord Bike Park en het Grandvalira Mountain Bike Park springen eruit dankzij het aantal kilometers waar u kunt genieten van diverse mountainbikeroutes met verschillende moeilijkheidsgraad. Bovendien bieden Vallnord (sector Arcalís), Naturlandia en Grandvalira (sector Canillo) avontuurlijke routes waarmee u wordt ingewijd in de wereld van oriëntatie. www.vallnord.com www.grandvalira.com www.naturlandia.ad
12 13
Vrijetijd, sport en welzijn kantoren de gids‘Paden van Andorra’, een gids waarin u 54 routes voor alle niveaus kunt vinden. Daarnaast beschikt u over de Mapa de refugios y grandes recorridos de Andorra (Kaart met berghutten en grote routepaden van Andorra), waarin u gedetailleerde informatie vindt over vijf routes (de GRP die omheen het Prinsdom loopt, de GR7 en de GR11 die het land doorkruisen, en de grensoverschrijdende GR en ARP (Alta Ruta Pirenaica - Hoge Route van de Pyreneeën) evenals de lokalisatie van de 29 berghutten in het hooggebergte, waarvan 5 bewaakte. Estany de Siscaró
Zomer in Andorra, u weet niet waar te beginnen... Andorra biedt u duizend en één mogelijkheden om te genieten van het goede weer en buitenactiviteiten. Vias ferratas, canyoning, klimroutes, paardrijden en ecotoeristische routes zijn enkele van de mogelijkheden die wij u bieden om de meest unieke plekken in onze natuur te ontdekken. De beste plaatsen om te vissen: De meren en rivieren van Andorra vormen weergaloze visgebieden. Het visseizoen begint half april en duurt tot eind september. Om deze tak van sport te mogen beoefenen heeft u een visvergunning nodig. Bij de VVV-kantoren en speciaalzaken kunt u meer informatie krijgen over intensief vissen, vissen met teruggooi en de natuurlijke bevolking. www.facip.com
Als u houdt van wandelen... Ontdek de ecotoeristische routes die wij voorstellen in de gids voor de bergen. Ervaren en gediplomeerde gidsen zullen u begeleiden op uw excursies om maximaal van de fauna en flora te genieten. Routes van verschillende lengte en moeilijkheidsgraad, zodat u kunt kiezen welke u het beste past, voor het ontdekken van de belangrijkste natuurgebieden: Nationaal Park van de Comapedrosa-vallei, Nationaal Park van de Sorteny-vallei, Incles-vallei, Enclar-vallei, Vallei van Madriu-Perafita-Claror, Cirque van Pessons of ook de Caminos de los antiguos oficios (Route van de oude ambachten) in Sant Julià de Lòria. Als u liever uw eigen excursies organiseert, vindt u in de VVV-
Grensoverschrijdende paden El Camino del reencuentro Deze begint in het dorpje Auzat in Frankrijk en eindigt in Seu d’Urgell in Spanje, en doorloopt volledig Andorra. Het is een pad vol geschiedenis en cultuur. El Camino al Capcir Het pad dat Andorra en de Alt Urgell doorloopt, is een reis doorheen de cultuur, de geschiedenis, het landschap en de ziel van de Catalaanse sprekende landen.
Geniet van de bergen: via ferrata, klimmen, canyoning ... Het vorstendom beschikt over 3 maneges, 16 via ferrata, 8 klimmuren, 5 routes voor canyoning en meer dan 200 klimroutes waar bergliefhebbers kunnen genieten van een unieke ervaring. Deze sportdisciplines kunnen worden beoefend in bijna elk dorp. Een andere activiteit die in het land kan worden beoefend is canyoning, die het afdalen van bergrivieren combineert met klimmen. Initiatie is mogelijk in groep of familie. Alle sportactiviteiten, zowel binnen als buiten, zijn geschikt voor elk publiek: u zult het dal onder uw voeten voelen. Speel golf en ‘pitch & putt’ in de prachtigste valleien... In Andorra kunt u worden ingewijd in de wereld van golf en pitch & putt, twee takken van een in opkomst zijnde sport. Golfliefhebbers kunnen gebruik maken van de faciliteiten van Golf Soldeu, gelegen op 2.250 m hoogte, de hoogste golfbaan van Europa. Voor beoefenaars van pitch & putt bieden de valleien van Golf Soldeu
14 12 13 15
Vrijetijd, sport en welzijn het desbetreffende onderwerp Bij alle VVV-kantoren zijn folders beschikbaar in vier talen.
Dierentuin Naturlandia
het noorden faciliteiten in twee centra: Golf Par 3 Vall d’Ordino en Pitch & Putt El Torrent, in la Massana. Zowel beginners als gevorderden kunnen hun favoriete sport beoefenen in een bevoor-rechte natuurlijke omgeving, waar zij gebruik kunnen maken van alle faciliteiten van mei t/m september. www.golfsoldeu.com www.ordinogolf.com www.xixerellapark.com Dierentuin Vergeet niet een bezoekje te brengen aan de dierentuin Naturlandia. Een domein op 2000 meter hoogte waar u een tour kunt maken door in het landschap geïntegreerde installaties van waaruit u de meest representatieve soorten van de Pyreneeën kunt bekijken. Op deze manier wordt deze zone
omgevormd tot de perfecte plek om te genieten van een aangename dag en één van de attracties van Naturlandia te ontdekken. Vul uw bezoek aan met één van de verschillende zomeractiviteiten zoals: paintball, boogschieten, wandelen, quads, buggy’s, het avonturenpark voor kinderen... www.naturlandia.ad Natuur op de route... 14 ecotoeristische uitkijkpunten die allemaal iets bijzonders hebben wat met de natuur te maken heeft. Op die manier wordt getracht om een netwerk tot stand te brengen waardoor een globaal overzicht wordt geboden van de belangrijkste natuurlijke waarden van het land. Op ieder uitkijkpunt staat een bord met alle informatie over
GRP... Kom en maak een “tour de Andorra” met de GRP (Gran Recorrido País, of grote nationale wandelroute): dit is een circuit van circa 100 km, zonder moeilijke of gevaarlijke gedeelten, dat door het hele vorstendom loopt. De route is onderverdeeld in etappes van ongeveer14 km. Deze etappes zijn opgesteld aan de hand van het aantal berghutten en zijn berekend om in een gemiddeld tempo, waarop iedereen van de natuur kan genieten, te worden afgelegd. De route kan binnen zes tot zeven dagen worden afgelegd. Er bestaat een dat de wandelaars die de GRP helemaal aflopen recht geeft op een diploma dat wordt uitgereikt door het Ministerie van Toerisme en een geschenkje. Beide dienen als bewijs dat de deelnemer deze bijzondere route met goed gevolg heeft afgelegd.
Doorkruis het land per mountainbike... Liefhebbers van deze discipline kunnen terecht in drie grote gebieden die speciaal zijn toegerust voor mountainbiken: het Bike Park Soldeu en het Vallnord Bike Park. En in Arinsal vindt u het gratis en vrij toegankelijke BMXcircuit – Four Cross. Tevens kunt u gebruik maken van bergpaden waar u vrij kunt fietsen; u vindt daarover alle informatie bij de VVVkantoren in iedere parochie. www.vallnord.com www.bikeparksoldeu.com Of met de racefiets... Als u van fietsen houdt dan biedt Andorra u 22 verschillende cols van diverse moeilijkheidsgraad. Een totaal van ongeveer 200 km om van het landschap van Andorra te genieten. U kunt cols herbeleven zoals de Coma Arcalis, het station Pal, Puerto de Envalira of Coll de la Gallina, bergpassen uit de finales van grote wielerevenementen zoals de “Tour de France”, de “Vuelta España” en de “Volta Catalunya”. Vall de Rialb
16 12 13 17
Vrijetijd, sport en welzijn www.palaudegel.ad www.encamp.ad · www.ordino.ad www.lamassana.ad www.andorralavella.ad www.sasectur.com · www.e-e.ad Sportvakanties Andorra Sports Training Country werd opgericht met het doel om clubs, teams en sportfederaties te informeren over de voordelen van hoogtestages en het ruime aanbod van voorzieningen waarover het land beschikt. www.andorrasportstraining.com Coma de Ransol
APP “Turisme actiu Andorra” Download “Turisme actiu Andorra (Actief toerisme Andorra)”, de app waarmee u het aanbod van natuur- en actief toerisme voor zomer en winter vindt, met een verscheidenheid aan functies die u zullen verbazen. Wij zijn begaan met uw welzijn... Andorra was een van de eerste bestemmingen voor integraal welzijnstoerisme (wellness) en biedt bezoekers sinds jaar en dag een keur aan mogelijkheden en moderne behandelingen. Niet alleen in Caldea, maar ook in andere thermale centra (spa’s) in de bergen, hotels en kuuroorden en in vele andere installaties kunt u het hele jaar door genieten van uw welzijn. De hotels van het vorstendom komen tegemoet aan de behoeftes van de nieuwe cultuur van integraal welzijn en hebben hun aanbod uitgebreid met gezondheids- en schoonheidsbehandelingen.
Caldea is het grootste kuuroord in Zuid-Europa. Een echt waterpaleis om te genieten van de deugden en de schoonheid van het water en met een brede waaier aan activiteiten om te ontspannen, plezier te hebben en het lichaam te verzorgen. NUU, een aan CALDEA geassocieerd centrum, biedt een nieuw concept van wellness met nieuwe ervaringen voor de bezoeker die kan genieten van een uniek en compleet verblijf. www.caldea.com · www.inuu.com Werk aan uw conditie in Andorra... Andorra is een land met een sporttraditie en daarom zijn er vele eersteklas sportfaciliteiten te vinden: Het ijspaleis Palau de Gel Andorra, het Olympische Zwembad Els Serradells, het gemeentestadion Estadi Comunal en de sporthallen in het sportcomplex van iedere parochie zijn enkele van de opties voor degenen die aan hun conditie willen werken.
Sportevenementen Het vorstendom is een referentie in de sportwereld en is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot de locatie van een aantal belangrijke wedstrijden en sportevenementen. Er valt heel wat sneeuw in Andorra. Andorra is dan ook regelmatig het gastland van de wereldbekers alpineskiën, toerskiën en snelheidskiën, de FreerideWorld
Tour en de Total Fight Masters of Freestyle. In de zomer is Andorra dan weer het strijdtoneel voor evenementen zoals het wereldkampioenschap mountainbike, het wereldkampioenschap trial, de Andorra Ultra Trail Vallnord, de Ronde van Andorra, de Andorra Outdoor Games en eenmalige evenementen zoals de Ronde van Spanje en de Ronde van Frankrijk.
Meer informatie: Gids voor de bergen, Gids voor fietsen, “Natuurpaden”, Padengids (€), Viskaart en GRP-kaart (€). Beschikbaar in het netwerk van VVV-kantoren in het Prinsdom. www.visitandorra.com
18 12 13 19
Cultuur Sint-Christoffelkerk in Anyós
Cultuur Musea en monumenten: Musea en monumenten in Andorra hebben een goed gedefinieerd gemeenschappelijk doel: de verspreiding van het historisch en cultureel erfgoed. 18 museuminfrastructuren brengen de tradities en folklore van Andorra dichterbij; ontdek de Andorraanse politieke structuur tijdens een bezoek aan het Casa de la Vall, het oude en kleinste parlement van Europa. U kunt meer leren over de tradities en de religieuze overtuigingen in het heiligdom “Nostra Senyora de Meritxell”, dat sinds 2014 deel uitmaakt van de Mariale Route. Deze maakt vanaf 2014 deel uit van de Maria-route. De Maria-route is een route van cultureel en religieus belang die de heiligdommen van Pilar, Torreciudad, Lourdes, Meritxell en Montserrat aandoet. Een reis van geloof geleid door de spiritualiteit en toewijding voor Maria, die daarnaast ook zeer interessant is op het gebied van toerisme, erfgoed, landelijke en natuurlijke omgeving, met daarenboven een rijke keuken. Of een bezoek aan de Fragua Rossell, het IJzermuseum, het Parfummuseum,
Basiliek van het Santuario de Meritxell
het Elektriciteitsmuseum (MW) en het Tabaksmuseum, waarbij u meer leert over de industriële revolutie van een land met meer dan duizend jaar geschiedenis. In het Museum voor water en de Valle el Madriu beschikt u over een culturele ruimte om te experimenteren en te leren over water en de Valle del Madrid-PerafitaClaror. U ziet volkenkundige musea waar u teruggaat naar de ge-schiedenis van Andorra: Casa Cristo, Casa Rull en Casa d’Areny Plandolit laten u kennis maken met de gebruiken, gewoontes en tradities van de inwoners van de Valleien in de 19de eeuw. Tevens kunt u privé-collecties bekijken, zoals het Motormuseum, waar u de ontwikkeling van de motorfiets leert kennen. In het Miniatuurmuseum zal u verbazen met de afbeelding van de Aanbidding van de Drie Koningen in een rijstekorrel en in het Kunstcentrum Escaldes-Engordany kunt u het werk van Josep Viladomat bewonderen en onze romaanse kunst in miniatuur ontdekken. Dit zijn enkele voorbeelden van de musea die Andorra u biedt.
PassMuseu De PassMuseu is een goede optie om de kunst en cultuur van Andorra te ontdekken door middel van haar musea. Dit paspoort geeft toegang tot alle musea van Andorra voor slechts 19 € en is geldig voor een jaar. Dit museumpaspoort omvat de toegang tot 18 musea in het land: Brommermuseum, Nationaal Automobielmuseum, Casa Cristo Museum van Heilige Kunst, MW Elektriciteitsmuseum, Mola en Serradora Cal Pal, Natuurcentrum van Cortinada, Museumhuis Areny-Plandolit, Postmuseum, Miniatuurmuseum, Museum Romaans Andorra, Museumhuis Rull, IJzermuseum Farga Rossell, Stripmuseum, Tabakmuseum, Parfummuseum, Art Center Escaldes-Engordany (CAEE), Museum voor Water en Madriu (CIAM). Romaanse kunst De preromaanse en romaanse kunst zijn de artistieke vormen met de langste traditie in het vorstendom, terwijl elders in
Europa andere architectonische stijlen de boventoon voeren. De romaanse kunst in Andorra uitte zich in kleine gebouwen, zoals spirituele en gemeenschappelijke dorpscentra in het verleden, die ons vandaag de dag meer vertellen over de vorming van de parochies en de eerste machtsverhoudingen. In het informatiecentrum Romaans Andorra, in het dorp Pal, kunt u de evolutie van de Romaanse cultuur in de valleien van Andorra ontdekken vanaf het moment dat deze wordt beschouwd als een stijl tot het einde van de 12de eeuw. De romaanse kerken van het land worden gekenmerkt door hun geringe afmetingen met een sobere
20 21
Cultuur
Pal
versiering van grote schoonheid en harmonie; de Lombardische decoratie heeft de overhand in de meest emblematische kerken van het land, waarin muurschilderingen goed bewaard zijn gebleven. U vindt meer dan veertig romaanse kerken op de meest bijzondere plaatsen van ons culturele landschap. Site van Margineda De site die is geopend in de zomer van 2012 en wil de bezoekers het resultaat van zes opgravingsseizoenen tonen. Deze hebben omvatten een van de belangrijkste middeleeuwse locaties in Andorra. www.molinespatrimonis.com Culturele routes De charme van iedere vallei en de elementen waaruit het erfgoed bestaat, worden weerspiegeld in het ruime aanbod van routes die het land te bieden heeft. Dit zijn routes die u mee terug nemen naar de geschiedenis van Andorra, toen bisschoppen, heren en dorpelingen in harmonie samenleefden, en die alternatieve manieren bieden om de cultuur van Andorra te leren kennen. Wij stellen u routes van de Rurale Habitat en de IJzerroute voor, als ook de Hydro-elektrische route van Engolasters, waar u levenswijzen van de traditionele maatschappij van Andorra, de industrie en de tradities
kunt leren kennen. Tevens ontdekt u via deze routes de meest bijzondere plaatsen van iedere parochie: Twaalf voetstappen langs het pad van Canillo, de route van Verdaguer de Ordino, de Groene Ring in Andorra la Vella, de route “De mens en de materie” van Sant Julià de Lória en de architectonische granietroute van Escaldes-Engordany zijn daar enkele voorbeelden van. De parochie Canillo herbergt verschillende drenkplaatsen, bronnen en wasbakken die u kunt ontdekken aan de hand van de H2O-gids. Deze route leidt u naar de dorpen zodat u ook de plaatselijke bewoners en natuur leert kennen. Ontdek de oorsprong, de tradities en de gewoonten van Canillo via de paden van de Vallei van Incles. De bossen, meren, watervallen, rivieren en weilanden met een grote verscheidenheid aan aan flora en fauna zullen u niet onverschillig laten. www.turismecamillo.ad Klassieke muziek, jazz, dans en theater Andorra biedt een brede waaien aan muziek, dans en theater dat elk jaar wordt gestimuleerd vanuit de dorpen. Een van de belangrijkste zijn het festival Colores de Música de Escaldes-Engordany en het Festival Narciso Yepes in Ordino. Dit
laatste vindt plaats in het Nationaal Auditorium van Andorra tijdens de herfst. Andorra la Vella stelt u het al gevestigde ‘Temporada de música y danza’ voor. Dit is een van de belangrijkste activiteiten op dans en muziekgebied in het land. De hoofdstad en Sant Julià de Lòria wedden op theater en bieden van oktober tot januari en van februari tot juni een theaterseizoen, waarbij acteurs in contact worden gebracht met de meest gerenommeerde internationale werken van het land. Tijdens de zomermaanden, bieden de musea van Andorra een scala aan mogelijkheden om ‘s nachts musea vanuit een ander perspectief te laten ontdekken: muziek, verhalen, astronomie, gratis rondleidingen, etc. Een groot aanbod van ervaringen die een frisse wind doorheen het culturele zomeraanbod laten waaien.
Scalada In de maand juli, en voor het derde jaar op rij verrast Cirque du Soleil ons met het gratis en uniek openluchtspektakel “Scalada”. Vrijkaarten op www.visitandorra.com Mistijden In de belangrijkste kerken van iedere parochie wordt dagelijks, in de weekenden ofwel tijdens jaarlijkse religieuze vieringen een mis gehouden. www.esglesiacatolica.ad
Meer informatie: Cultuurgids. Beschikbaar in het netwerk van VVV-kantoren in het Prinsdom www.visitandorra.com
22 23
Toeristische bus
Festiviteiten Noche de San Juan (Sint-Jansnacht)
Feesten, tradities en vieringen Keer terug in de tijd met de Andorraanse Cultuur Duik in ons erfgoed en wij zullen u duizend en één plaatsen tonen die u vast en zeker nog niet kent. U zult doorheen unieke landschappen reizen, doordrenkt met de erfenis van onze voorouders: landelijke architectuur, Romaanse kunst, musea... Laat u meeslepen!
Aan boord van de bus wordt u altijd begeleid door een officiële toeristische gids en beschikt u over een eigen audiogids in vier talen (Catalaans, Spaans, Frans en Engels). De routes worden gerealiseerd van dinsdag tot en met vrijdag; op zaterdag duurt de route de hele dag, met lunch.
De toeristische bus Andorra is de beste manier om het landschap, de cultuur en de geschiedenis van het Prinsdom Andorra te leren kennen. U kunt kiezen uit 5 routes. De routes van de toerbus Andorra duren een halve dag, behalve deze op zaterdag die een volledige dag duren, en zijn inclusief toegang tot de musea en kerken op de route. Tijdens de zomer.
Meer informatie: Gids voor toeristische bussen. Beschikbaar in het netwerk van VVV-kantoren in het Prinsdom Nationaal toerismebureau C/ Dr. Vilanova 13, Ed. Davi AD500 Andorra la Vella Tel. (+376) 820 214
[email protected] www.visitandorra.com
In Andorra zijn gewoontes en tradities van onze voor-ourders door de eeuwen heen bewaard gebleven. Daar kunnen we vandaag de dag nog van genieten. De Andorrese folklore kan worden ontdekt aan de hand van jaarlijks terugkomende dansen en volksfeesten, evenals in de belangrijkste religieuze vieringen zoals de Aplec de Canòlich op de laatste zaterdag van mei en de Diada de Meritxell, beschermvrouw van Andorra, op 8 september. Deze vieringen zijn een unieke mogelijkheid om de grote variatie van ludieke en feestelijke activiteiten en evenementen van het land te leren kennen. Fallaires de Andorra la Vella Populaire traditie waarbij de deelnemers een ‘falla’ (constructie van beelden in papier, karton en hout) construeren, en deze vervolgens in brand steken. Vervolgens worden deze snel bewogen tot ze zich omvormen in grote vuurballen. Omdat deze zijn opgenomen in de algemene inventaris van Cultureel Erfgoed van Andorra hebben we een multinationaal project (Spanje-Frankrijk-Andorra) kunnen opstarten om het feest van
het zomerzonnewendevuur in de Pyreneeën te kunnen voorstellen als immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid in het kader van de UNESCO. Nationale feesten Dag van de Grondwet: 14 maart Dag van de Nostra Senyora de Meritxell, bescherm-heilige van Andorra: 8 september Parochiefeesten Patroonsfeest van Canillo: de derde zondag van juli, en de daaropvolgende zondag en maandag Patroonsfeest van Encamp: 15, 16 en 17 augustus Patroonsfeest van Ordino: 16 de september Patroonsfeest van La Massana: 15 en 16 augustus Patroonsfeest van Andorra la Vella: de eerste zaterdag van augustus en de daaropvolgende zondag en maandag Patroonsfeest van Sant Julià de Lòria: de laatste zondag van juli, en de twee daaraan voorafgaande en twee daaropvolgende dagen Patroonsfeest van Escaldes– Engordany: 25 en 26 juli
24 25
Winkels
Waarom winkelen in Andorra? De wereldwijde bekendheid van Andorra als winkelparadijs komt voort uit de handelstraditie die nog steeds bloeit dankzij de concurrerende prijzen, de kwaliteit en de burgerveiligheid. Deze factoren hebben eraan bijgedragen dat Andorra een internationaal referentiepunt is voor wat betreft shoppen. In de meer dan 2.000 moderne winkels en boetieks vindt u de nieuwe trends van elk seizoen in een tien kilometer lange winkelstraat. Daar vindt u alles wat
u zich maar kunt wensen. Plaatsen om te winkelen Hoewel er overal door het land winkels zijn, zijn de meeste daarvan geconcentreerd in de parochies Andorra la Vella (de hoofdstad) en Escaldes-Engordany. In El Pas de la Casa kunt u kiezen uit een gevarieerd winkelaanbod en in Sant Julià de Lòria liggen grote winkelcentra, waar een breed scala aan producten voor elektronica, muziek, gastronomie en woonaccessoires wordt verkocht.
Vivand Vivand, een van de belangrijkste commerciële zones van het Prinsdom Andorra, is een verkeersvrije zone in de avenida Carlemany in Escaldes-Engordany met meer dan 200 winkels, restaurants en hotels. Een grote commerciële ruimte in de buitenlucht met een opmerkelijke en gediversifieerd aanbod. De kwaliteitshandelszaken op basis van comfort en vriendelijke service, met internationaal bekende merken en meer dan 2000 parkeerplaatsen. Uitverkoop Er zijn twee periodes waarin er uitverkoop is: in de winter, van eind december tot eind februari en in de zomer van eind juni tot eind augustus. De uitverkoop begint gewoon-lijk enkele dagen eerder dan in de buurlanden: Spanje en Frankrijk. Vrijstellingen Als u inkopen doet in Andorra moet u rekening houden met de douanebelastingen. De producten die men kan uitvoeren uit het land zijn belastingvrij tot een vastgesteld bedrag van 900 euro. Evenementen · Nits de compres (Koopjesnacht) (Nit Vivand) d’Escaldes-Engordany (mei en oktober)
· Fira de les Oh!fertes (Koopjes!), Sant Julià de Lòria (april en november) · Braderie “Gran Mercat de les Oportunitats” (Koopjes!) Pas de la Casa (begin juli) · Snow Experience, Pas de la Casa (december) · De copes al Centre històric d’Andorra la Vella (Een nachtje stappen in het historisch centrum van Andorra la Vella) (juni en september) · Andorra Shopping Festival, Andorra la Vella en EscaldesEngordany (oktober). Mis de verschillende activiteiten niet: livemuziek, kunst en theater op straat, personal shoppers en grimeurs, animatie, winkels die tot middernacht open zijn... en nog veel meer verrassingen! Kom deze herfst naar het Andorra Shopping Festival en geniet van nieuwe shoppingervaringen.
Meer informatie: Shoppinggids. Beschikbaar in het netwerk van VVV-kantoren in het Prinsdom www.visitandorra.com
26 27
Gastronomie
Gastronomie De gastronomie van Andorra is het legaat van de oude bewoners die allengs de invloeden van de Franse en Catalaanse keuken hebben ontvangen en in zich hebben opgenomen. Om de essentie daarvan te ontdekken kunt u terecht in meer dan 400 restaurants, waar u streekgerechten, bereid met eersteklas inheemse producten, gecombineerd met de smaken van de moderne keuken kunt proeven. U zult daar een onvergetelijke gastronomische ervaring beleven. De keuken van het land identificeert zich met de Andorraanse culturele tradities, die bewoners en bezoekers uitnodigen om aan deze traditionele feesten deel te nemen. Vandaag de dag ontlenen vele gastronomische evenementen die plaatsvinden in het Prinsdom hun oorsprong in deze vieringen waarvan we
kunnen genieten gedurende het hele jaar. Mis de escudelladas (soep met pasta en diverse vleessoorten) van San Antonio en van San Sebastián in januari niet. Andere gastronomische feestdagen zijn de sardinada (met sardienen) en de butifarrada (soort braadworst) van Carnaval en de Ruta de la Tapa van Sant Julià de Lòria in februari, “Lo Mondongo” (soort witte pensen) in Massana in januari-februari, Reviu l’aperitiu in Sant Julià de Lòria in mei, Las jornadas gastronómicas (Gastronomische dagen) “Andorra a Taula” in mei en november, La Ruta del Pintxo in juni, La mostra gastronòmica van Ordino in september en La Massana Fogons in oktober, en de diverse jaarmarkten zoals de Fira del bolet (Paddenstoelenmarkt), in september, of de jaarmarkt Santa Llúcia in december, naast vele andere.
Streekgerechten De geografische ligging van het land is bepalend geweest voor een eigen gastronomie van de bergstreken. padden-stoel, rivierforel, trinxat de muntanya (bereid met trumfes –aardappelen–, groene kool, spek en knoflook), jacht-schotels, escudella, knoflookmayonaise, charcuterie (donja, bringuera (een grote zwoerdworst), bull (bloedworst) of bisbe (andouille)) en plaatkoeken zijn enkele van de An-dorrese streekgerechten. Traditie Enkele van de identiteitskenmerken van Andorra zijn nog steeds aanwezig in de traditionele woningen in het hoogge-bergte, zoals de bordes, waar vroeger graan werd opgeslagen en de dieren werden gestald. Een twintigtal van deze bouwwerken zijn omgebouwd tot restaurants, waar men een bijzondere architectuur kan waarnemen, met een warme en gezellige decoratie en een traditionele Andorrese keuken, bereid met eersteklas producten. Delicatessenzaken Liefhebbers van de kookkunst vinden in Andorra speciaalzaken waar men eersteklas gastronomische producten kan kopen. U kunt daar de heerlijkste hapjes proeven en u vindt er alles wat u nodig heeft om uw gasten de beste internationale delicatessen te kunnen voorzetten. Lokale producten Kwaliteitsvlees van Andorra És un referent de la gastronomia gràcies al secret millor guardat dels ramaders
andorrans: la tradició. www.agricultura.ad/ societat-ramaders-andorra Nectum Natuurlijke s i r o o p , gemaakt van sparrenappels, heeft een vergelijkbare structuur als honing, en is ideaal voor het kruiden van salades, wit vlees of kaas zoals requesón (soort ricotta). Andorraanse wijnen Cim de Cel: De kenmerken van de bodem en de hoogte boven de 1.000 meter geven de wijn Cim de Cel een bijzondere en unieke smaak. www.casabeal.com Escol: is een van de wijnen van de Borda Sabaté, geproduceerd uit handmatig g e p l u k t e Rieslingdruiven die worden verwerkt in een kleine bodega. www.bordasabate.com Casa Auvinyà: Evolució, is een rode wijn van de variëteiten Pinot Noir en Syrah (Premio Bacchus Plata 2014), naast twee witte wijnen met de naam Imagin en Coupage, deze laatste is gemaakt met de variëteiten Pinot Gris, Albariño en Viognier. www.casaauvinya.ad Celler Mas Berenguer: biedt een wijn aan met de variëteit Chardonnay, genaamd Celler Mas Berenguer. www.cellermasberenguer.com
28 29
Gastronomie Bier Bierliefhebbers m o e t e n het nieuwe Andorraans bier Alpha ontdekken, op traditionele wijze bereid en aangeboden in vier varianten. www.cervesaalpha.com Trumfa De inheemse aardappel telt vier variëteiten: Naga, Noisette, Anaïs en Florica. Aromatische planten en medicinale kruiden Sabors i aromes d’Andorra verkopen 9 variëteiten voor culinair gebruik en thees, waaronder munt, hysop, tijm, marjolein of citroenmelisse. www.saborsiaromesdandorra.com
Ratassia Tr a d i t i o n e l e likeur op basis van geneeskrachtige kruiden. Recept doorgegeven van generatie op generatie onder de vrouwen van de familie. ratassia de la carmeta Jam Casa Gendret: Casa Gendret verbouwt bosvruchten, aardbeien, frambozen en verschillende soorten aalbessen op een domein van twee hectare te midden van het bos Rabassa. Er worden geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt en het milieu wordt gerespecteerd.
Van dit fruit maken ze ecologische jam. casa gendret De jam van “Rebost del Padrí”: is gemaakt volgens de traditionele formule met fruit uit eigen land. De productie is beperkt door de oogstmogelijkheden van de ingrediënten. Zonder conserveringsmiddelen of kleurstoffen. www.elrebostdelpadri.com Bordes Sommige van de kenmerken van de andorrese identiteit zijn nog zichtbaar in de oude, traditionele huizen in het hooggebergte, de zogenoemde bordas. Deze hutten dienden vroeger als opslagplaatsen voor het graan
of stallen voor het vee. Sommige van deze bordas zijn vandaag gerenoveerd en omgetoverd tot restaurants: je kan er de bijzondere architectuur en inrichting ontdekken en van de traditionele, Andorrese keuken proeven. Mis onze selectie traditionele bordas niet en geniet van onze bergkeuken.
Meer informatie: Gids voor restaurants in Andorra. Beschikbaar in het netwerk van VVV-kantoren in het Prinsdom www.visitandorra.com www.agricultura.ad
30 31
Overnachting Logies op maat.... Een verblijf in Andorra geeft het gevoel terug thuis te komen. De valleien van Andorra bieden een verscheidenheid aan logies die zich met meer dan 40.000 bedden aanpassen aan uw behoeften. Onze ondernemingen zullen u de mogelijkheid bieden om het land te ontdekken in al zijn aspecten. Voor liefhebbers van een stedelijke sfeer... Tweehonderd hotels van alle categorieën bieden diensten van de beste kwaliteit. De stadscentra bieden de modernste faciliteiten op de belangrijkste ludieke en commerciële locaties, voor zakenreizen of voor vrije tijd. In alle parochies kunt u genieten van de beste gastronomie en maximaal comfort van onze hotels. Voor gezinnen... Als u op zoek bent naar een gezellige, ontspannen sfeer, beschikken wij over een ruime selectie aparthotels en toeristische appartementen waar u uw ervaringen kunt delen met het hele gezin. Ook kunt u terecht bij hotels waar u kunt overnachten in thematische kamers, gericht op
de allerkleinsten. Deze vindt u in de buurt van de belangrijkste sport- en vrijetijdscentra van het land. Voor degenen die willen uitrusten... In Andorra zijn wij begaan met uw welzijn. In de spa’s en warmwatercentra van onze hotels vindt u de lichaamsbehandelingen die het best bij uw behoeften aansluiten. Geniet van uw verblijf in iedere van de hotels of aparthotels die het keurmerk Well-ness en Bienestar dragen. Hier vindt u de energie en het evenwicht dat uw lichaam nodig heeft. Vergeet alle stress en geniet van de rust en de natuur in onze vestigingen. Voor degenen die hun huis meenemen... Voor degenen met een tent of caravan zijn er in Andorra elf campings met alle nodige comfort, zodat uw vakantie een aangename ervaring is, in een gezellige familiesfeer. De meeste campings liggen in de parochies in het hooggebergte, in de buurt van de belangrijkste sport- en vrijetijdscentra zoals Vallnord en Grandvalira.
Er zijn ook vier parkeerplaatsen voor campingcars · Parking Funicamp Tel. (+376) 832 606 (Encamp) GPS: 42.53532 N - 1.58852 E · Parking Bullidor Tel. (376) 637 497 (Encamp) GPS: 42.544765 N - 1.734995 E · Parking Terres Primeres Tel. (+376) 832 606 (Encamp) GPS: 42.5328655 N - 1.5778223 E · Parkings Feixes del Rabató Tel. (+376) 842 493 (Sant Julià de Lòria) GPS: 42.46572 N - 1.49418 E
de Comapedrosa, Refugio de Juclà, Refugio de montaña Borda de Sorteny, Refugio Natur Refugi Cortals de Sispony en Refugio Borda les Reineres de Incles.
Daar voelt u zich meteen thuis. Voor groepsreizen... Bent u op zoek naar de meest traditionele vorm van overnachten, voor een gunstige prijs, dan kunt u terecht bij de herbergen en vakantieboerderijen (cases de colònies) van het land, waar u met uw vrienden een onvergetelijk verblijf zult beleven. U kunt genieten van uw verblijf op de meest traditionele plaatsen van Andorra, omringt door ongeëvenaarde omgevingen. www.alberglacomella.ad www.aina.ad www.albergjovell.com www.naturlandia.ad www.refugisorteny.com
Landelijke logies Kom en geniet van het plattelandstoerisme in Andorra! De eerste landelijke logies zijn al geopend in het Prinsdom. Maak kennis met de twee landelijke logies en de ‘borda rural’ in Encamp en Ordino. Deze zijn van de hoogste categorie: 4 aren. Nieuwe openingen gepland!
Voor de natuurvrienden... Onze hutten en berghutten laten u toe de meest unieke landschappen in het land te verkennen. U zult er genieten van de fauna en flora naast de rust van onze bergen. Er zijn een dertigtal onbewaakte berghutten die u een minimaal comfort bieden om uw ervaring onvergetelijk te maken. Er zijn ook vijf bewaakte berghutten van verschillende categorieën die u logies en maaltijden aanbieden zodat u zich thuis voelt. Refugio
Pictogrammen Andorra heeft drie pictogrammen gecreëerd die hotels identificeren in functie van de volgende activiteiten. (Wandelen, sport en fietsen)
Meer informatie: Gids voor toeristische logies, Gids voor Campings en Berghutten. Beschikbaar in het netwerk van VVVkantoren in het Prinsdom. www.visitandorra.com
32 24 25 33
Transport
Hoe bereikt u het vorstendom? Dankzij de nabijheid van de grote steden in Frankrijk en Spanje en de geografische ligging is Andorra gemakkelijk bereikbaar via een groot communicatienetwerk. Met de bus, trein, auto of vliegtuig kunt u het vorstendom snel bereiken Met de auto Om in Andorra in een auto te rijden, is geen internationaal rijbewijs nodig indien u uitsluitend als toerist komt. Afstand van Andorra la Vella Frankrijk: Paris: 861 km Bordeaux: 427 km Toulouse: 185 km Perpignan: 163 km Foix: 100 km Espanje: Madrid: 613 km Bilbao: 601 km
València: 496 km Zaragoza: 300 km Girona: 271 km Barcelona: 208 km Tarragona 198 km Lleida: 185 km Komt u liever met het vliegtuig Het vorstendom heeft zelf geen vliegveld, maar in de buurt zijn de belangrijkste internationale luchthavens: vliegveld Blagnac in Toulouse (Frankrijk) of vliegveld El Prat in Barcelona en het vliegveld van Girona (Spanje) en de luchthaven Alguaire in Lleida en de luchthaven “La Seu d’ Urgell” (Spanje). Vanaf deze vluchthavens vertrekt dagelijks een rechtstreekse bus naar Andorra en de duur van de reis varieert van drie tot vier uur. www.aena.es www.toulouse.aeroport.fr www.aeroportlleida.cat
Met de bus De busverbindingen vanaf de belangrijkste stations van Catalonië vertrekken met name vanuit Barcelona, Vic, Girona, Tarragona en Lleida. Wat betreft Frankrijk, vertrekt er vanaf het busstation van Toulouse een lijndienst naar Andorra. www.transportpublic.ad Espanje: Barcelona Barcelona Station NoordPonts-Andorra la Vella (ALSINA GRAELLS) Barcelona Vliegveld (T1/T2) -Andorra la Vella (NOVATEL) Barcelona Station Noord – Tunnel van Cadí-Andorra la Vella (ALSINA GRAELLS) Barcelona Vliegveld (T1/ T2)- Barcelona Station SantsAndorra la Vella (AUTOCARS NADAL) Barcelona Station NoordSolsona-Andorra la Vella (ALSINA GRAELLS) Girona Girona-Girona Vliegveld-VicAndorra la Vella (NOVATEL) Lleida Lleida Busstation -Lleida Treinstation RENFE -EscaldesEngordany (MONTMANTELL) Lleida Busstation -Lleida Treinstation RENFE - Andorra la Vella (ALSINA GRAELLS, VIATGES SOLDEVILA) Tarragona Hospitalet de l’InfantAndorra la Vella (VIATGES MONTMANTELL) Reus –Andorra la Vella (LA HISPANO IGUALADINA)
Salamanca Salamanca - Andorra la Vella (VIATGES MONTMANTELL) Tui Tui-Escaldes-Engorday-Pas de la Casa (CAMINO BUS) Frankrijk: OSPITALET L’Ospitalet-Andorra la Vella (LA HISPANO ANDORRANA) Toulouse SNCF- Vliegveld Toulouse - Andorra la Vella (NOVATEL) Portugal: Arcos de Valdevez Arcos de Valdevez- Valença -Escaldes-Engordany (CAMINO BUS) Arcos de Valdevez- V.P. de Ancora- El Pas de la Casa (COOPERATIVA INTERURBANA ANDORRANA) Porto Porto - Andorra (CAMINO BUS) ALSINA GRAELLS: Tel. (+34) 902 422 242 www.alsinagraells.com AUTOCARS NADAL: Tel. (+376) 805 151 www.autocarsnadal.com CAMINO BUS: Tel. (+376) 865 500 COOPERATIVA INTERURBANA ANDORRANA, SA: Tel. (+376) 806 555 www.interurbana.ad LA HISPANO ANDORRANA: Tel. (+376) 807 000 www.andorrabus.com LA HISPANO IGUALADINA: Tel. (+34) 977 770 698 www.hispanoigualadina.net MONTMANTELL: Tel. (+376) 807 444 www.montmantell.com NOVATEL: Tel. (+376) 803 789 www.andorrabybus.com
34 35
Transport Mogelijkheid voor het inhuren van particuliere taxiservice voor vrijere verplaatsingen in Andorra. Vereniging van taxichauffeurs in Andorra: Tel. (+376) 863 000
IFRENT: Tel. (+376) 864 442 www.ifrent.com HERTZ: Tel. +(376) 818 444 www.hertzandorra.com
Bestelling van taxi: Tel. (+376) 812 345 www.transportpublic.ad Huurauto’s
Met de trein De dichtstbijzijnde steden die per trein bereikbaar zijn, heb-ben een busdienst met directe verbinding naar Andorra. Spanje: Station Sants (Barcelona) Station Lleida Pirineus (Lleida) www.renfe.com Frankrijk: Station Matabiau (Toulouse) Station Andorra – Hospitalet (Hospitalet) www.voyages-sncf.com Vervoer binnen het land Openbaar vervoer Er zijn twee lijndiensten tussen de parochies, die stoppen aan de bekendste straten van de stadscentra. Vervoersbewijzen kunt u in de bus zelf kopen. De diensttijden zijn gewoonlijk van 7 tot 21 u. Expresbus: dit is de snelste en meest frequente lijn die de stadscentra van de parochies
verbindt met de “hoofdstad”. De route doorkruist het land via secundaire wegen en vermijdt de stadscentra. De bus is herkenbaar aan zijn oranje kleur en de haltes liggen buiten het centrum. Interlokale busdiensten: openbaar vervoersdienst tussen de dorpen in zes verschillende lijnen die de stadscentra doorkruisen. Elke parochie heeft een gemeentelijke vervoersdienst met verbindingen tussen kleine dorpen die buiten de hoofdroutes liggen. U vindt de haltes aan de belangrijkste straten en lanen van de steden en dorpen. www.transportpublic.ad Per taxi In tegenstelling tot andere Europese landen neemt men een taxi meestal op de taxistandplaatsen of na telefonisch reserveren. De taxistandplaatsen bevinden zich in het algemeen in de centrale straten van de winkelzones.
Een andere manier om het land te zien en vrij te bewegen is het huren van een auto in een van de verhuurcentrales van het land. Mogelijkheid chauffeurservice.
van
GOLD CAR: Tel. (+376) 818 888 www.pirenaica.ad AVIS: Tel. (+376) 871 855 www.avis.es EUROPCAR: Tel. (+376) 874 290 www.europcar.es
Telefoonnummers en webs voor vervoer Verkeersinformatiecentrum (Centre d’Informació i Gestió del Trànsit): Tel. (+376) 1802 1802 Verkeersinformatie: Tel. (+376) 848 884 (24 h) www.mobilitat.ad Telefoonnummers voor actuele verkeersinformatie alvorens Andorra binnen te gaan Spanje: Servei Català de Trànsit: Tel. (+34) 93 567 40 00 (24 h) / 902 400 012 Frankrijk: Info Routes (Ariège): Tel. (+33) 5 61 02 75 75 (24 h) www.dirso.fr
36 12 13 37
Zakentoerisme
Zakentoerisme De goede verbindingen en de professionaliteit, gecombineerd met de technische dienstverlening en de nieuwe technieken, consolideren het vorstendom Andorra als een ideale plaats voor zakenbijeenkomsten, het hele jaar door. Naast de congrescentra zijn er in het land talrijke hotels die beschikken over speciaal uitgeruste zalen en bedrijven die gespecialiseerd zijn in de organisatie van congressen. Met de oprichting van het Andorra Convention Bureau herbevestigt Andorra zich als zakelijke bestemming. Outdoor-activiteiten, avontuurlijke sporten en culturele routes vormen de omgeving van de werkvergaderingen van de bedrijven die er zakenreizen organiseren. Meer dan 40.000 hotelkamers, verdeeld over
Estany de Pessons
meer dan 260 hotels, zodat elke congresdeelnemer in contact kan komen met de natuur en zijn zakelijk verblijf kan combineren met een brede scala aan activiteiten. De regering promoot de speciale labels voor zakelijke vergaderingen en conferenties om de kwaliteit van hotels te stimuleren en te garanderen. Er zijn momenteel 26 erkende logies met een speciaal label voor zakelijke vergaderingen. www.andorraconventionbureau.com
38 39
Centro de Congresos de Andorra la Vella (Congrescentrum van Andorra la Vella)
Congrescentra Congrescentrum Andorra la Vella Tel.: (+376) 874 500 · Fax: (+376) 874 501 turisme.andorralavella.ad Cultureel en congrescentrum Sant Julià de Lòria Tel.: (+376) 744 044 · Fax: (+376) 744 014 www.santjulia.ad Vergadercentra IJspaleis van Andorra Tel.: (+376) 800 840 www.palaudegel.ad Toeristisch en Cultureel Centrum Les Fontetes i La
Closeta in La Massana Tel.: (+376) 736 900 www.lamassana.ad Prat del Roure en vergaderzaal in Escaldes-Engordany Tel.: (+376) 890 890 www.e-e.ad Feest- en congreszaal Encamp Tel.: (+376) 732 700 - Fax: (+ 376) 832 220 www.encamp.ad Vergaderzalen in het Centro deportivo de Ordino Tel. (+376) 878 110 www.ceo.ad
Toerisme per parochies
40 41 Canillo
Canillo
Andorra, parochie per parochie Geniet van Andorra, parochie per parochie: ontdek de charme van de valleien en de dorpen, leer de gebruiken, tradities en
de folklore van de inwoners kennen. Iedere parochie biedt talrijke activiteiten voor iedereen die u niet mag missen!
Bevolking: 4.270 (volkstelling 2014) Hootge: 1.526 m Plaatsen: Canillo, Meritxell, Prats, l’Aldosa, Ransol, Molleres, El Vilar, El Forn, Els Plans, l’Armiana, Sant Pere del Tarter en Soldeu. Interessante bezienswaardigheden: • Santuario de Meritxell, beschermheilige van Andorra • Romaanse kerk van Sant Joan de Caselles (12de eeuw) • Museo de la moto (Brommermuseum) • Valle de Incles y Coma de Ransol, ecotoeristische routes
• Palacio de Hielo de Andorra (IJsschaatspiste) • Juclar-meer, het grootste meer van het Prinsdom (21,3 ha) • Skistation van Grandvalira, via de kabelbaan van Canillo, Soldeu en El Tarter • Golf Soldeu, de hoogste golfbaan van Europa • Bike Park Soldeu
www.turismecanillo.ad Tel. (+376) 753 600
Encamp Bevolking: 12.041 (volkstelling 2014) Hoogte: 1.250 m Plaatsen: Encamp, La Mosquera, Vila, el Pas de la Casa en Les Bons. Interessante bezienswaardigheden: • Kerk van Santa Eulàlia de Encamp (11-12de eeuw) • Kerk van Sant Miquel en Sant Joan de la Mosquera (16-17de eeuw) • Kerk van Sant Pere del Pas de la Casa (20ste eeuw) • Middeleeuws geheel Les Bons (16-17de eeuw) en kerk van Sant Romà de Les Bons (12de eeuw) • Museo de Arte Sacro (Museum van Religieuze kunsten) • Museo Nacional del Automóvil (Nationaal Automobiel Museum)
Estany Moreno
• Museo Etnográfico Casa Cristo (Etnografisch museum Casa Cristo) • Museo de la Electricidad (MW) (Museum van de Elektriciteit) • Estació d’esquí Grandvalira, via kabelbaan naar Grau-Roig en Pas de la Casa • Funicamp, via kabelbaan naar Grandvalira • Circo de Pessons • De Cortales de Encamp en hun ecotouristische routes • Circuit van Cap del Port
www.encamp.ad Encamp: Tel. (+376) 731 000 Funicamp: Tel. (+376) 834 011 Pas de la Casa: Tel. (+376) 755 100
42 43 Sant Martí de la Cortinada
Ordino Bevolking: 4.675 (volkstelling 2014) Hoogte: 1.298 m Plaatsen: Ordino, Segudet, Sornàs, Ansalonga, La Cortinada, Arans, Llorts en El Serrat. Interessante bezienswaardigheden: • Romaanse kerk van Sant Martí de la Cortinada (12de eeuw) • Ruta del hierro (IJzerroute) • Ruta Verdaguer (Verdaguer-route) • Casa de Areny-Plandolit, het enige herenhuis van Andorra • Museo Postal (Postmuseum) • Museo de la Miniatura (Miniatuurmuseum)
• Natuurcentrum La Cortinada • Meren van Tristaina • Natuurpark Valle de Sorteny • Skiestation Vallnord, sector Arcalís • Avontuurlijke activiteiten gedurende het hele jaar: via ferrata, canyoning, park met tokkelbaan...
www.ordino.ad Tel. (+376) 878 173
Sant Cristófol d’Anyós
La Massana Bevolking: 10.076 (volkstelling 2014) Hoogte: 1.230 m
• Lagos Forcats (Meren van Forcats)
Plaatsen: La Massana, Sispony, Anyós, l’Aldosa, Erts, Pal en Arinsal.
• Nationaal Park van de Comapedrosa-vallei, ecotoeristische
Interessante bezienswaardigheden:
routes
• Architectonisch geheel van het dorp Pal • Romaanse kerk van Sant Climent de Pal (12de eeuw)
• Skiestation Vallnord, sector Arcalís • Kabelbaan van Vallnord, via sector Pal
• Museum voor het Romaanse Andorra • Casa Rull • La Farga Rossell, IJzermuseum • Gedramatiseerde bezoeken aan La Massana en Pal (zomer) • Geleide bergtochten te voet en per paard in de zomer.
www.lamassana.ad Tel. (+376) 835 693
44 45
Andorra la Vella
Andorra la Vella Bevolking: 22.615 (volkstelling 2014) Hootge: 1.013 m Plaatsen: Andorra la Vella, Santa Coloma en la Margineda. Interessante bezienswaardigheden: • Shopping in de hoofdstraten • Centro de Congresos de Andorra la Vella (Congrescentrum van Andorra la Vella) • Middeleeuwse brug van Margineda (13de en 14de eeuw) • Romaanse kerk van Santa Coloma
• Casa de la Vall (voormalig parlement) • Parque Central • Routes van de Groene ring • Ecotoeristische circuits in de vallei Enclar • Historisch centrum
www.andorralavella.ad Tel. (+376) 730 003
Wijnhuizen en Wijngaarden “Can Sabaté”
Sant Julià de Lòria Bevolking: 9.270 (volkstelling 2014) Hootge: 908 m Plaatsen: Sant Julià de Lòria, Aixovall, Bixessarri, Fontaneda, Aixirivall, la Peguera, els Plans, Juberri, Auvinyà, Nagol, Certers, Llumeneres, Pui d’Olivesa, Aixàs, Mas d’Alins, Les Pardines en La Moixella Interessante bezienswaardigheden: • Museo del Tabaco (Tabakmuseum) • Santuario de Canòlich, beschermheilige van Sant Julià de Lòria • Romaanse kerk van Sant Serni de Nagol (11-12de eeuw) • Geleid bezoek door het dorp als onderdeel van de Route van de mens en de materie • Cultureel en Congrescentrum Lauredià
46 47
Romaanse kerk van Sant Miquel d’Engolasters
• Ecotoeristische routes zoals het pad van de Mestre d’Obres, els Pujols • Lago de la Nou (Meer van Nou) • Naturlandia, langlaufstation, activiteitenpark en dierenpark. Tobotronc in Naturlandia is de langste glijbaan in de natuur van de wereld • Toeristische route La Rabassa-La Peguera • Circuit van de bezienswaardigheden van het stadje • Uitzichtpunten • Wijnhuizen • Fietsroutes
Escaldes-Engordany Bevolking: 14.002 (volkstelling 2014) Hoogte: 1.050 m Plaatsen: Escaldes-Engordany, Engolasters en Els Vilars. Interessante bezienswaardigheden: • Shopping in de hoofdstraten • Caldea-Inúu, het grootste kuuroord in Zuid-Europa
• Het meer van Engolasters, het enige stuwmeer in het land • Valle del Madriu-Perafita-Claror, werelderfgoed van de UNESCO (2004), ecotoeristische routes • Museum van het water en van Madriu (CIAM) • Vivand, nieuwe ruimte voor ontspanning, handel en cultuur
• Kunstcentrum van EscaldesEngordany (CAEE) • Arquitectura del granito, culturele routes • Museo del Perfume (Parfummuseum)
www.santjulia.ad/turisme Tel. (+376) 744 045
• Romaanse kerk van Sant Miquel d’Engolasters (12de eeuw)
www.e-e.ad Tel.(+376) 890 881
Prakktische inlichtingen Toegang tot Andorra: documentatie en visa Andorra stelt geen visum verplicht voor geen enkele nationaliteit. Desondanks moeten ingezetenen van landen die niet zijn aangesloten bij de Schengenruimte, aangezien ze om in Andorra te komen door Spanje of Frankrijk moeten reizen, informatie inwinnen in hun land van herkomst of zij een visum nodig hebben om meerdere landen die zijn aangesloten bij de Schengenruimte in of uit te reizen. Het soort visum is afhankelijk van het land van herkomst van de bezoeker, hoewel dit meestal een dubbel visum of een meervoudig inreisvisum is. De nodige documentatie om het land binnen te komen is in feite afhankelijk van de meerderjarigheid. Voor meerderjarigen: · Een geldig paspoort of een geldige identiteitskaart is voldoende. Voor minderjarigen vergezeld door hun ouders: · Een geldig paspoort of geldige
identiteitskaart · Ingeschreven staan in het paspoort van een van de ouders · Het trouwboekje of soortgelijk document is in geen geval een geldig reisdocument Niet vergezelde minderjarigen: · Een machtiging voor vertrek uit het grondgebied (te verkrijgen in het plaatselijke gemeentehuis of politiebureau) en geldig paspoort of identiteitskaart · Het trouwboekje is in geen geval een geldig reisdocument Voor personen die reizen met huisdieren: geldig paspoort, · Een gezondheidspas en een inentingsbewijs van het dier.
Meer informatie: Ministerie van Buitenlandse Zaken Tel. (+376) 875 704 www.mae.ad
Valuta, banken en wisselen De munteenheid van Andorra is de euro, er bestaan echter ook eigen muntcollecties die als wettig betaalmiddel gelden (+ info in de bureaus voor toerisme). Bij een willekeurige bankinstelling kunt u geld wisselen en vindt u geldautomaten. Het gebruik van internationale creditcards zoals Visa en Mastercard, wordt
aanbevolen. De banken van het land hanteren over het algemeen dezelfde openingstijden: van maandag t/m vrijdag ononderbroken van 9 tot 17 u. Meer informatie: Vereniging van Andorrese Banken (Associació de Bancs Andorrans) Tel. (+376) 807 110 www.aba.ad
Burgerveiligheid De ligging van het land in de Pyreneeën en de politie en douane-activiteiten zorgen voor
een grote burgerveiligheid en garanderen een rustig verblijf voor bezoekers.
Gevonden voorwerpen Voor aangiftes van het verlies van voorwerpen kunt u terecht bij de Andorrese politie. Als u een verloren voorwerp vindt, dient u het bij het politiebureau af te geven.
POLITIE: Tel. (+376) 872 000 www.policia.ad
Dekking van medische kosten bij een ongeval Dekking van medische kosten bij een ongeval: Er be-staat een verdrag betreffende de dekking van medische kosten met Spanje, Frankrijk en Portugal. Bij ongevallen kunnen bezoekers uit die landen de factuur van de medische kosten en het bijbehorende aanvraag-formulier voor teruggave sturen aan de Sociale Zekerheid in Andorra: de Caixa Andorrana de Seguretat Social.
Alle bezoekers die in Andorra een ongeluk krijgen en waarvan hun land van herkomst geen verdrag voor medische kosten heeft met Andorra, dienen de ziekenhuiskosten en behandelingskosten te betalen.
Meer informatie: Caixa Andorrana de Seguretat Social Tel. (+376) 870 870 www.cass.ad
48 49
Prakktische inlichtingen
Hulp langs de weg verlenen. Iedere parochie beschikt over een verkeers- en hulpdienst waar u alle informatie kunt vinden:
Canillo: (+376) 346 000 Encamp: 162 Pas de la Casa: 162 Ordino: 163 La Massana: 164 / (+376) 736 925 Andorra la Vella: 165 / (+376) 730 011
Sant Julià de Lòria: 166 / (+376) 744 021 Escaldes-Engordany: 167 Info verkeer en wegomstandigheden: (+376) 1802 1802 - www.mobilitat.ad
Post parochies zijn er postkantoren waar u postzegels en andere benodigdheden voor correspondentie kunt kopen.
Openingstijden voor het publiek: Franse post: La Poste Tel. (+376) 820 408 Van maandag tot en met vrijdag van 8:30 tot 13:30 uur. Zaterdag van 9 tot 12 u.
Spaanse post: Correos Tel. (+376) 820 257 Maandag t/m vrijdag: 8.30 - 14.30 u. Zaterdag van 9 tot 13 u.
Toegang tot Internet / Smart Country Andorra heeft gratis Wi-Fitoegangspunten in de skistations, in de straten van de belangrijkste dorpen, openbare voorzieningen en winkelcentra’. Verbind u met het internet en voer formaliteiten online uit. Raadpleeg alle Wi-Fi-punten van Andorra en andere services die u kunnen interesseren.
Elektriciteit
Andorra heeft dezelfde tijdzone als de buurlanden, zoals het geval is met Spanje en Frankrijk: GMT +1.
220V
Televisie
In het geval u onderweg hulp nodig heeft zijn er verschillende particuliere bedrijven die diensten
In het land zijn twee reguliere postsystemen: de Spaanse post en de Franse post. In alle willekeurige
GMT-tijd
Informeer naar het openbare Wi-Finetwerk van Andorra, beschikbaar in de avenida Carlemany in Escaldes-Engordany in de avenida Meritxell in Andorra la Vella. Ga naar de website van Andorra Telecom en verkrijg de formule die u verkiest. www.andorratelecom.ad www.visitandorra.com
Landelijke zender: Radio i Televisió d’Andorra (RTVA)
Weerkunde www.meteo.ad
www.andorradifusio.ad
Radio Andorra 1: 96.0 FM www.andorra1.ad
Ràdio Principat: 107.5 FM www.radioprincipat.com
Flaix FM: 93.8 FM www.andorra1.ad
Ràdio Valira: 93.3 FM www.cadenapirenaica.com
RNA: 94.2 FM www.andorradifusio.ad
40 Principals Andorra: 103.3 FM www.los40.com
AD Ràdio: 101.5 FM www.adradio.ad
Cadena Ser: 102.3 FM www.cadenaser.com
Pers Diari d’Andorra www.diariandorra.ad
Més Andorra www.mes.ad
El Periòdic d’Andorra www.elperiodicdandorra.ad
Forum.ad www.forum.ad
Bondia www.bondia.ad
Ara Andorra www.ara.ad
Feestdagen 1 januari: nieuwjaarsdag 6 januari: Driekoningen Februari: Carnaval 14 maart: Dag van de Grondwet Paasweek: Goede vrijdag 1 mei: Dag van de arbeid Mei of juni: Pinkstermaandag 15 augustus: Maria-Hemelvaart
8 september: Dag van Nostra Senyora de Meritxell, beschermheilige van Andorra 1 november: Allerheiligen 8 december: Feest van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria 25 december: Kerst 26 december: Sint-Stevensdag
50 12 13 51
VVV-kantoren in het vorstendom
Bellen vanuit het buitenland naar Andorra +376 Internationale code van Andorra
Bellen vanuit Andorra naar het buitenland Frankrijk: +33 Spanje: +34
Portugal: +351 België: +32
Collectgesprekken Spanje: Tel. (+34) 900 910 376 Portugal: Tel. (+35) 979 103 760
Argentinië: Tel. (+54) 1090 337 698
Politie: Kantoor: 872 000 Nooddiensten: 110 Brandweer: Kantoor: 800 020 Nooddiensten: 118 Ziekenhuis Nostra Senyora de Meritxell: 871 000 Dringende Medische Dienst (Sum): 116 Reddingsdiensten in het gebergte: 112 Nationale telefonische informatie: 111 Internationale telefonische informatie: 119 Tijdinformatie: 157 Toeristische informatie (gratis vanuit Spanje): 900 83 48 04
Download Andorra GO! Plan je reis naar Andorra en geniet het hele jaar door van allerlei aanbiedingen.
Download “Turismo activo Andorra (Actief toerisme Andorra)”, de app waarmee u het aanbod van natuur- en actief toerisme voor zomer en winter vindt, met een verscheidenheid aan functies die u zullen verbazen. Download ALPIFY, de veiligheidsapp die toelaat aan de gebruiker in geval van nood zijn exacte locatie naar het reddingsteam te sturen.
EDITA Andorra Turisme DISSENY Jecom Disseny IMPRESSIÓ Gràfiques Andorranes DIPÒSIT LEGAL AND.132-2015
Nuttige telefoonnummers
Nationaal VVV-kantoor C/ Dr. Vilanova 13, Ed. Davi AD500 Andorra la Vella Tel. (+376) 820 214
[email protected] www.visitandorra.com
Ordino Travessia d’Ordino, 11 AD300 Ordino Tel. (+376) 878 173
[email protected] www.ordino.ad
Canillo Av. St. Joan de Caselles AD100 Canillo Tel. (+376) 753 600
[email protected] www.turismecanillo.ad www.facebook.com/TurismeCanillo
La Massana Plaça de les Fontetes AD400 La Massana Tel. (+376) 835 693
[email protected] www.lamassana.ad
Encamp Plaça del consell 1 AD200 Encamp Tel. (+376) 731 000
[email protected] www.encamp.ad Funicamp Av. François Mitterrand 87 AD200 Encamp Tel. (+376) 834 011
[email protected] Pas de La Casa Av. del Consell General AD200 Pas de la Casa, Encamp Tel. (+376) 755 100
[email protected]
Andorra la Vella Plaça de la Rotonda AD500 - Andorra la Vella Tel. (+376) 730 003
[email protected] www.andorralavella.ad Sant Julià de Lòria Plaça Laurèdia AD600 Sant Julià de Lòria Tel. (+376) 744 045
[email protected] www.santjulia.ad/turisme Escaldes-Engordany Pl. Santa Anna AD700 Escaldes - Engordany Tel.(+376) 890 881
[email protected] www.e-e.ad
VVV-kantoren in het buitenland Madrid Alcalá, 73 28009 Madrid Tel. (+34) 91 431 74 53
[email protected] www.visitandorra.com
Lissabon Ambassade van het Vorstendom van Andorra in Portugal Rua do Possolo, 76, 2º 1350-251 Lisboa Tel. (+351) 21 391 37 40
[email protected] www.visitandorra.com
Links op internet www.facebook.com/andorraworld
instagram.com/andorraworld
twitter.com/andorraworld_ad
www.pinterest.com/andorraworld
www.youtube.com/andorraworld
52 53
Collectie gidsen
.
.
Download hier andere interessante gidsen en geniet van uw verblijf in Andorra
54 55