Inhoudsopgave Opleiding tot Gewichtsconsulent Inhoudsopgave
I
Hoofdstuk 1: Onderwijsleerplan Opleiding tot Gewichtsconsulent 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Definiëring en afbakening Onderwijsleerplan Werkwijze en opbouw cursus Toetsing Studiebelasting
VII VIII XII XIII XIV
Hoofdstuk 2: Introductie 2.1 2.2 2.3 2.4
Lekker en gezond Een gewichtig probleem Herkenbaar? Meerdimensionaal
1 2 4 5
Hoofdstuk 3: Energie 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9
Inleiding Energiebalans Energiesystemen Energiebehoefte Bepaling lichaamsgewicht en - samenstelling Basaalmetabolisme en ruststofwisseling Opbouw totale energiebehoefte Energiebehoefte bij specifieke doelgroepen Energiepercentage
7 7 9 10 12 26 30 36 38
Hoofdstuk 4: Eiwitten 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5. 4.6.
Inleiding Eiwitten De bouw van een eiwit Aanbevolen hoeveelheid eiwit De biologische waarde (BW) De stikstofbalans
44 46 47 50 52 54
Hoofdstuk 5: Vetten 5.1 5.2 5.3. 5.4 5.5
Inleiding De bouw van een vet Essentiële vetzuren Aanbevolen hoeveelheid vet Cholesterol
56 57 61 65 68
I
Hoofdstuk 6: Koolhydraten 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5
Inleiding De bouw van koolhydraten Aanbevolen hoeveelheid koolhydraten De Glycaemische Index (GI) De Glycaemische ‘Load’ (GL)
70 71 75 76 78
Hoofdstuk 7: Voedingsvezel 7.1 7.2.
Voedingsvezels Aanbevolen hoeveelheid voedingsvezel
83 88
Hoofdstuk 8: Zoetstoffen 8.1
Zoetstoffen
91
Hoofdstuk 9: Alcohol 9.1
Alcohol
95
Hoofdstuk 10: Vitamines en mineralen 10.1. 10.2 10.3 10.4 10.5
Algemeen De ADH Vitamines, een inleiding Soorten vitamines Mineralen en spoorelementen
99 99 100 103 114
Hoofdstuk 11: Fytonutriënten of fytochemicaliën 11.1 11.2 11.3
Inleiding Wat zijn fytonutriënten Soorten fytonutriënten
125 125 130
Hoofdstuk 12: Vocht 12.1 12.2 12.3
Algemeen Functies van water in het lichaam Aanbevolen hoeveelheid vocht
134 135 137
Hoofdstuk 13: Anatomie en fysiologie van het spijsverteringsstelsel 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 13.7 13.8 13.9 13.10
Inleiding Bouw en functie Mond en speeksel De slokdarm De maag De dunne darm De alvleesklier Lever en gal De dikke darm Het buikvlies
140 142 143 146 148 152 155 157 163 165
II
Hoofdstuk 14: Pathologie van stofwisseling en spijsvertering 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 14.6 14.7 14.8 14.9 14.10 14.11 14.12 14.13 14.14 14.15 14.16 14.17 14.18 14.19 14.20 14.21 14.22
Inleiding Ziekten van het maag - darmkanaal Aandoeningen van de mond en slokdarm Aandoeningen van de maag Aandoeningen van de dunne darm Aandoeningen van de dikke darm, endeldarm en anus Darmflora en darmdysbiose Voedselovergevoeligheid Voedselallergie Voedselintolerantie Obesitas Hypercholesterolaemie De bloedsuikerspiegel Hypoglycaemie en hyperinsulinisme Diabetes Het Metabool Syndroom Hart - en vaatziekten Essentiële hypertensie Zwangerschap en hypertensie Verworven hartafwijkingen Nierfunctiestoornissen Slotwoord
167 169 170 171 173 179 185 189 190 192 193 195 199 199 202 204 206 209 213 215 217 217
Hoofdstuk 15: Eetstoornissen 15.1 15.2 15.3 15.4 15.5
Inleiding Anorexia Nervosa Orthorexia Nervosa Boulimia Nervosa Binge Eating Disorder (BED)
218 219 222 224 226
Hoofdstuk 16: Gewichtsproblematiek 16.1 16.2 16.3 16.4
Inleiding Verschillende soorten overgewicht De meerdere oorzaken van overgewicht De risico’s van overgewicht op een rij
228 229 231 236
Hoofdstuk 17: Gezonde voeding en voorlichting 17.1 17.2 17.3 17.4 17.5 17.6
Inleiding Voedselconsumptiepeiling Richtlijnen Goede Voeding De Schijf van Vijf Andere voorlichtingsmodellen Kritische noot
239 240 242 243 247 250
III
Hoofdstuk 18: Voedingsgedrag en voedingspatronen 18.1 18.2 18.3 18.4 18.5
Voedingsgedrag en voedingspatronen De geschiedenis van het voedingspatroon Het huidige voedingspatroon Alternatieve voedingssystemen Buitenlandse voeding
255 258 262 263 266
Hoofdstuk 19: Voeding en de zwangerschap 19.1 19.2 19.3 19.4
Inleiding Voeding vóór en tijdens de zwangerschap Voeding tijdens de laatste stadia van de zwangerschap Voeding en lactatie
270 271 273 276
Hoofdstuk 20: Voeding van de zuigeling, de peuter en de kleuter 20.1 20.2
Zuigelingenvoeding Voeding van de peuter en kleuter
279 285
Hoofdstuk 21: Voeding van het schoolkind, de adolescent en de oudere 21.1 21.2 21.3 21.4
De De De De
voeding voeding voeding voeding
en en en en
schoolkinderen adolescenten volwassenen ouderen
288 289 291 292
Hoofdstuk 22: Voedselveiligheid 22.1 22.2 22.3
Additieven en contaminanten Etiketten lezen Claims en keurmerken
297 299 304
Hoofdstuk 23: Levensmiddelenleer 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 23.7 23.8 23.9 23.10
Inleiding Groente,fruit, noten en zaden Zetmeelrijke producten Vlees, wilde en gevogelte Vis, schaal – en schelpdieren Kaas, melk en eieren Vetten en oliën Vegetarische eiwitleveranciers Dranken Smaakstoffen
307 308 322 324 342 350 362 369 371 376
Hoofdstuk 24: Bereidings - en conserveringstechnieken 24.1 24.2 24.3
Inleiding Bereiden Binden
380 380 384
IV
Hoofdstuk 25: Bewegen 25.1 25.2 25.3 25.4 25.5
Inleiding Energieleverantiesystemen Effecten van bewegen Naar de ideale beweegsituatie Bewegen, stress en lijnen
387 389 393 394 397
Hoofdstuk 26: Basis Communicatieleer 26.1 26.2 26.3 26.4 26.5 26.6 26.7
Inleiding Introductie communicatieleer Het wereldmodel, je unieke beschouwing Rapport Vragen stellen Het gesprek verdiepen Laatste punten van aandacht
400 404 411 412 415 417 422
Hoofdstuk 27: Het intakegesprek 27.1 27.2 27.3 27.4 27.5 27.6 27.7 27.8 27.9 27.10 27.11 27.12
Inleiding Introductie NAW gegevens Eigenlijke vraagstelling Leefstijl Meten en wegen Voedingsanamnese Speelt stress een rol ? Hoe is de motivatie ? Medische geschiedenis Rode vlaggen, gele vlaggen, oranje vlaggen Opstellen van behandelplan en advies
424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 433 437
Hoofdstuk 28: Naar een optimale motivatie 28.1 28.2
Inleiding het begrip motivatie en de stappen
438 441
Hoofdstuk 29: En nu het volhouden 29.1 29.2 29.3
Simpel doorbijten of kan het slimmer? Elk nadeel heb z’n voordeel Subdoelen en beloning, uitglijders
452 454 458
Hoofdstuk 30: Voedingsanamnese en vervolg 30.1 30.2 30.3 30.4 30.5
Inleiding Voedingsanamnese Voorbeelddagmenu en variaties Populaire diëten Dieetpreparaten
461 461 464 469 473
V
Hoofdstuk 31: Behandelplan 31.1 31.2
Inleiding Registratieformulier
474 478
Hoofdstuk 32: Enige voorbeelden van Casuïstiek Gewichtsconsulent 32.1 32.2 32.3 32.4 32.5 32.6
Inleiding Casus I Casus II Casus III Casus IV Casus V
478 485 486 487 488 489
Hoofdstuk 33: Presenteren en voorlichten 33.1 33.2 33.3 33.4 33.5 33.6
Inleiding Fase 1: Maak een eerste analyse Fase 2:Ontwikkelen van je prestatie: Het spreekplan Fase 3: De presentatie Soorten presentaties Tot slot
491 492 496 500 506 507
Bijlagen en opdrachten Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijalge Bijlage Bijlage
I II III IV V VI VII VIII IX
Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
X XI XII XIII XIV XV
Tabellen huidplooimeting Rookpunt vetten en oliën GI / GL tabel Zoetstoffen Schematisch overzicht vitamines Schematisch overzicht mineralen Richtlijnen Voedselkeuze 2011 Keuzetabel Voedingscentrum Dagelijks aanbevolen hoeveelheden voedingsmiddelen Voedingscentrum Overzicht en functies E- nummers Rode, gele en oranje vlaggen Vastleggen SMART Contract SMART – doel Anamneseformulier Dietary History Method Checklijst dagelijkse inname voeding en dranken
Opdracht I ter beoordeling Opdracht II ter beoordeling Opdracht III ter beoordeling Eindopdracht opleiding tot gewichtsconsulent
1 10 13 17 18 21 22 23 25 29 31 36 37 38 43 45 46 52 53
VI