1
Inhoudsopgave Monitoronderzoek Machevo & Bulk Vereniging
Samenvatting ……………………………………………………………………………………. 3 1. Inleiding …………………………………………………………………………………………… 4 2. Resultaten ledenonderzoek Machevo & Bulk Vereniging ………………….. 6
3. Resultaten afnemersonderzoek…………………………………………………………. 11
Op dit rapport rusten auteursrechten en niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd bestand of openbaar gemaakt zonder voorafgaande toestemming van Machevo & Bulk Vereniging. Alle rechten voorbehouden.
2
Samenvatting Monitoronderzoek Machevo & Bulk Vereniging
In februari 2013 heeft er een online onderzoek plaatsgevonden onder de leden van de Machevo & Bulk Vereniging en onder haar afnemers, bedrijven actief in de procesindustrie. Iets meer dan de helft van de leden heeft in 2012 een positief jaar gehad, wat betreft de omzet. Ongeveer 58% zag de omzet stijgen, terwijl 36% deze juist zag dalen ten opzichte van 2011. Gemiddeld hebben de leden een omzetgroei bereikt van 2,9%. Voor 2013 zijn de verwachtingen ietwat getemperd. Hoewel weinig leden direct een daling van de omzet verwachten, komt de gemiddelde omzetgroei volgens verwachting aanmerkelijk lager uit in 2013 (0,8%). Voor bedrijven in de procesindustrie is de omzet in 2012 gemiddeld met 2,8% gestegen. De verwachting voor 2013 is gemiddeld gezien met 2,9% nauwelijks anders. Ongeveer 80% heeft het afgelopen jaar in producten geïnvesteerd en ongeveer 89% in diensten. De investeringen hebben vooral betrekking op onderhoud aan bestaande apparatuur (46%) en nieuwe apparatuur (36%). In veel mindere mate gaat het om uitbreiding/nieuwbouw (12%).
aantal bedrijven dat investeert in uitbreiding/nieuwbouw, lijkt het erop dat het gemiddelde budget hiervoor zal afnemen. Voor investeringen in nieuwe apparatuur lijkt de situatie in 2013 relatief iets beter te zijn. Na een toename van investeringen in 2012, lijkt het erop dat investeringen in nieuwe apparatuur grotendeels gelijk blijven in 2013 ten opzichte van 2012. Het grootste gedeelte van de investeringen heeft betrekking op het onderhoud aan bestaande apparatuur. In 2012 is het gemiddelde budget voor onderhoud iets toegenomen ten opzichte van het jaar daarvoor. Voor 2013 is de verwachting dat het gemiddelde budget voor onderhoud grotendeels stabiel blijft in vergelijking met 2012. De kwaliteit van producten en/of diensten is voor bedrijven binnen de procesindustrie het belangrijkste criterium als zij zich oriënteren op investeringen. De focus op kwaliteit is ook iets waar de leden van de vereniging zich op willen onderscheiden. De match lijkt echter minder perfect bij de factoren prijs, duurzaamheid en flexibiliteit. Duurzaamheid en zeker ook prijs zijn bijvoorbeeld kenmerken waar afnemers meer focus op lijken te hebben dan hun leveranciers, de leden van vereniging.
Hoewel er in 2013 mogelijk een toename ontstaat in het
3
1. Inleiding
4
Inleiding Monitoronderzoek Machevo & Bulk Vereniging
In opdracht van de Machevo & Bulk Vereniging heeft VNU Exhibitions voor het tweede jaar op rij onderzoek uitgevoerd onder leveranciers en afnemers binnen de procesindustrie. Het leveranciersonderzoek heeft plaatsgevonden onder de leden van de Machevo & Bulk Vereniging. Het afnemersonderzoek is uitgevoerd binnen bedrijven in de procesindustrie in Nederland.
zijn dan ook vooral indicatief van aard. Aan het afnemersonderzoek hebben in totaal 539 personen, werkzaam bij 482 bedrijven, hun medewerking verleend. Beide onderzoeken hebben in februari 2013 plaatsgevonden.
Het doel van de onderzoeken is om inzicht te krijgen in de ontwikkelingen en de toekomstverwachtingen van zowel de leden van de Machevo & Bulk Vereniging als van haar afnemers, voornamelijk bestaande uit de procesindustrie. Zowel het leden- als het afnemersonderzoek zijn online uitgevoerd. Bij het ledenonderzoek is gebruik gemaakt van de ledenlijst van de Machevo & Bulk Vereniging. Voor het afnemersonderzoek is een selectie gemaakt van beslissers werkzaam in de procesindustrie die in de database van VNU Exhibitions voorkomen. De vragenlijsten zijn in overleg met de Machevo & Bulk Vereniging opgesteld. Aan het ledenonderzoek hebben 34 leden van de Vereniging meegewerkt. Dit is helaas een onvoldoende aantal om representatief te zijn. De resultaten van het ledenonderzoek
5
2. Resultaten onderzoek leden Machevo & Bulk Vereniging
6
Positie van leden binnen de procesindustrie Ledenonderzoek Machevo & Bulk Vereniging Wat is de positie van uw bedrijf binnen de procesindustrie? Handelsonderneming
32%
OEM
Adviesbureau
15%
69% 55%
Farmaceutische industrie
18%
Onderhoud / service
83%
Fijnchemie
21%
Nederlandse vestiging Multinational
Voedings- en genotmiddelen Bulkchemie
24%
Installatie / bouwer
Engineering contractor
Binnen welke marktsegmenten is uw bedrijf actief*?
52%
Waterbehandeling (drinkwater, zuivering, distributie)
48%
Energie
48%
9% 6%
Papier en karton
38%
Olie- en gaswinning
Het grootste gedeelte van de leden van de Machevo & Bulk Vereniging ziet zich primair als handelsonderneming, OEM’er of bouwer/installateur.
Anders, namelijk
31% 14%
Richt uw bedrijf zich op producten of diensten? De voedingsmiddelen- en drankenindustrie is de meest genoemde afnemersgroepering waar de leden van de Machevo & Bulk Vereniging zich op richten. De chemische industrie volgt op de tweede plaats. Vrijwel alle respondenten geven aan dat zij producten aanbieden. Twee derde van de respondenten ziet zichzelf, naast aanbieder van producten, ook als dienstverlener, met name op het gebied van service en onderhoud.
Alleen producten; 29%
Beide; 68%
Alleen diensten; 3%
* De verdeling van marktsegmenten is afkomstig uit het onderzoek van 2012. De overige gegevens stammen uit 2013. Zoals verwacht mag worden komen deze gegevens uit 2013 sterk overeen met die van 2012.
7
Omzet van leden in 2012 Ledenonderzoek Machevo & Bulk Vereniging Omzet in de Benelux Aan de leden van de Machevo & Bulk Vereniging is naar de omzet van hun bedrijf in 2012 gevraagd. Gelet op de lage respons dient nogmaals benadrukt te worden dat de resultaten niet representatief zijn en dat het een indicatieve uitkomst betreft. De gemiddelde omzet van de leden in 2012 in de Benelux komt uit op circa €66 miljoen. Slechts 19% heeft echter een omzet behaald van meer dan €10 miljoen. Ongeveer 82% van de omzet in de Benelux is afkomstig uit de verkoop van producten, terwijl 18% van de omzet wordt behaald met de diensten die men verleent. Het merendeel (91%) van de leden is ook buiten de Benelux actief. Onder de leden is een duidelijke trend waarneembaar richting (verdere) internationalisatie. Iets meer dan de helft geeft namelijk aan dat zij zich in 2013/2014 meer gaan richten op markten in Europa (53%), terwijl ongeveer 44% ook denkt aan groei buiten de Europese grenzen. Uiteindelijk is ongeveer 56% van de leden het eens met de stelling dat ze in toenemende mate afhankelijk zijn van markten buiten Europa.
€500 miljoen tot €1 miljard €250 miljoen tot €500 miljoen €100 miljoen tot €250 miljoen €50 miljoen tot €100 miljoen €25 miljoen tot €50 miljoen €10 miljoen tot €25 miljoen €5 miljoen tot €10 miljoen €1 miljoen tot €5 miljoen €500.000 tot €1 miljoen €250.000 tot €500.000 Minder dan €250.000 Weet niet
6% 3% 0% 3% 3% 3% 29% 29% 9%
3% 6% 6%
Omzet buiten Benelux Meer dan €5 miljard €1 miljard tot €5 miljard €500 miljoen tot €1 miljard €250 miljoen tot €500 miljoen €100 miljoen tot €250 miljoen €50 miljoen tot €100 miljoen €25 miljoen tot €50 miljoen €10 miljoen tot €25 miljoen €5 miljoen tot €10 miljoen €1 miljoen tot €5 miljoen €500.000 tot €1 miljoen €250.000 tot €500.000 Minder dan €250.000 Weet niet Geen omzet buiten Nederland
3% 0% 3% 6% 0% 3% 3% 6% 0% 21% 9% 9% 27% 3% 9%
8
Omzetontwikkeling van leden Ledenonderzoek Machevo & Bulk Vereniging
De verwachting dat 2012 een positief jaar zou worden (zie onderzoek 2012) is deels uitgekomen. Hoewel 70% van de leden had verwacht dat de omzet in 2012 zou stijgen, is dit bij 58% ook daadwerkelijk gebeurd. Dat het niet bij iedereen goed ging, blijkt uit het feit dat ongeveer 36% de omzet in 2012 zag dalen ten opzichte van 2011. Desondanks is de omzet van de leden in 2012 gemiddeld met ongeveer 2,9% gestegen. Door de aanblijvende onzekere economische tijden is men voor 2013 iets minder hoopvol gestemd. Hoewel er over het algemeen niet direct een daling wordt verwacht, is het enthousiasme ietwat getemperd. Ongeveer 55% denkt dat de omzet dit jaar zal toenemen, terwijl 18% een daling verwacht. De gemiddelde verwachte omzetgroei voor 2013 komt uit op ongeveer 0,8%.
3% 16% 15%
+6% tot +10%
19%
+1% tot +5%
36% 7%
geen verandering
-1 tot -5%
27% 26% 0% 7%
-6 tot -10%
Meer dan -10%
Hoewel het voor veel bedrijven lastige tijden zijn, zien de leden van de Vereniging hier ook voordelen in. Zo is bijna 60% het eens met de stelling dat de economische recessie voor de nodige vernieuwing zorgt binnen de sector.
23%
Meer dan +10%
9% 3% 9% Omzetontwikkeling 2011-2012 Verwachte omzetontwikkeling 2012-2013
9
Focus van de leden Ledenonderzoek Machevo & Bulk Vereniging
Het belangrijkste kenmerk waarop de leden van de vereniging zich in de markt willen onderscheiden is de geleverde kwaliteit van hun producten en/of diensten. Op afstand volgen: prijs, service, flexibiliteit en snelheid. Opvallend genoeg lijkt er niet bijzonder veel focus te liggen op innovatie en duurzaamheid bij het aanbieden van producten en/of diensten.
Focus van leden bij het aanbieden van producten/diensten Prijs
Duurzaam Hoewel duurzaamheid bij het aanbieden van producten /diensten geen primaire focus heeft, verwachten de leden niet dat de aandacht voor dit onderwerp in 2013/2014 zal afnemen onder invloed van het huidige onzekere economische klimaat. Ongeveer 26% is daar wél bang voor. De meeste leden verwachten echter niet dat de opkomst van een ‘bio-based economy’ hun producten- en/of dienstenpakket ingrijpend zal veranderen de komende jaren. Ongeveer 21% voorziet wél drastische veranderingen. Wat betreft innovatie geeft 35% van de leden aan dat zij de komende jaren meer willen investeren in innovatie dan dat zij nu doen. Slechts 15% heeft uitdrukkelijk aangegeven dit niet na te streven.
Innovatie
Kwaliteit
Snelheid
Service
Flexibiliteit
10
3. Resultaten onderzoek afnemers binnen de procesindustrie
11
Aantal bedrijven in Nederland Cijfers van Centraal Bureau voor de Statistiek
Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren er op 31 mei 2012 ruim 16.000 bedrijven actief in de procesindustrie en aanverwante sectoren. Twee derde van deze bedrijven heeft minder dan 5 werknemers in dienst. Iets meer dan 1.100 bedrijven hebben meer dan 50 werknemers. Bedrijven; bedrijfstak/branche , 31 mei 2012 (voorlopige cijfers)
Bedrijfstakken/branches 06 Winning van aardolie en aardgas 08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas) 09 Dienstverlening delfstoffenwinning 10 Voedingsmiddelenindustrie 11 Drankenindustrie 12 Tabaksindustrie 17 Papierindustrie 19 Aardolie-industrie 20 Chemische industrie 21 Farmaceutische industrie 22 Rubber- en kunststofproductindustrie 23 Bouwmaterialenindustrie 33 Reparatie en installatie van machines 35 Energiebedrijven 36 Waterleidingbedrijven 37 Afvalwaterinzameling en -behandeling 38 Afvalbehandeling en recycling 39 Sanering en overig afvalbeheer
Totaal bedrijven aantal 15 140 135 4520 195 10 345 25 790 175 1300 1935 4880 750 15 130 780 240
1 werkzaam 2 werkzame persoon personen aantal aantal 15 0 70 10 100 5 1235 520 110 25 5 0 90 25 10 0 265 80 70 20 450 135 1125 200 3180 435 485 110 10 0 75 10 330 65 145 15
3 tot 5 werkzame personen aantal 0 20 10 570 20 0 25 5 50 20 135 180 370 55 0 10 60 25
5 tot 10 werkzame personen aantal 0 15 5 915 15 0 25 0 65 10 160 145 385 30 0 10 80 15
10 tot 20 werkzame personen aantal 0 10 5 570 10 0 40 0 70 15 150 120 240 10 0 10 85 15
20 tot 50 werkzame personen aantal 0 10 5 365 10 0 50 5 95 15 135 75 160 20 0 10 90 20
50 tot 100 100 werkzame werkzame personen of personen meer aantal aantal 0 0 5 0 5 0 160 185 5 0 0 5 40 50 0 5 65 100 5 20 75 60 45 45 65 45 10 30 0 5 0 5 35 35 5 0
12
Investeringen in machines en installaties Cijfers van Centraal Bureau voor de Statistiek Investeringen in machines en installaties
Uit de CBS cijfers komt naar voren dat er in 2011 voor bijna 5,8 miljard euro is geïnvesteerd in machines en installaties. Ten opzichte van 2010 is dit een stijging van ongeveer 5%. De groei is vooral veroorzaakt door de toegenomen investeringen vanuit de chemische industrie en vanuit de bedrijven in de olie- en gaswinning. Energiebedrijven hebben in 2011 in vergelijking met 2010 aanzienlijk minder geïnvesteerd in machines en installaties. CBS investeringsgegevens over 2012 waren bij het ter perse gaan van dit rapport nog niet bekend.
Periode Bedrijfstak 06 Winning van aardolie en aardgas 08 Delfstoffenwinning (geen olie en gas)
Periode
Periode
2011 ( in mln euro) 2010 ( in mln euro) 2009 ( in mln euro) 556,7
287,4
608,6
28,4
X
14,0
09 Dienstverlening delfstoffenwinning
525,8
X
113,6
10 Voedingsmiddelenindustrie
804,4
780,1
904,6
44,3
57,0
123,3
11 Drankenindustrie 12 Tabaksindustrie
48,4
54,3
34,9
17 Papierindustrie
128,3
108,9
142,2
19 Aardolie-industrie
401,7
328,8
336,7
1.289,0
898,5
1.167,2
20 Chemische industrie 21 Farmaceutische industrie
68,4
102,7
X
22 Rubber- en kunststofproductindustrie
244,2
133,4
X
23 Bouwmaterialenindustrie
132,5
144,0
153,2
33 Reparatie en installatie van machines
179,0
278,8
211,2
35 Energiebedrijven
899,8
1.623,2
944,6
36 Waterleidingbedrijven
X
95,5
74,8
37 Afvalwaterinzameling en –behandeling
X
192,8
22,2
413,3
404,6
310,5
6,3
1,3
6,8
5.770,5
5.491,3
5.168,4
38 Afvalbehandeling en recycling 39 Sanering en overig afvalbeheer Totaal
13
Industriemonitor van het CBS Cijfers van Centraal Bureau voor de Statistiek Voedingsmiddelenindustrie De industriemonitor van het CBS laat zien dat de omzet in de voedingsmiddelenindustrie in de eerste helft van 2011 een flinke groei vertoonde ten opzichte van dezelfde periode in 2010. Deze groei werd vrijwel geheel veroorzaakt door hogere afzetprijzen. In de tweede helft van 2011 zwakte de groei echter af en deze daling werd in de eerste maanden van 2012 voortgezet, waarna de omzet zich in de rest van 2012 stabiliseerde. Voor de voedingsmiddelenindustrie is 2013 goed begonnen, met in januari 11% meer omzet in vergelijking met een jaar eerder. De branche deed het daarmee aanzienlijk beter dan de industrie als geheel; hier bleef de omzet ten opzichte van een jaar eerder vrijwel gelijk. De omzet van de voedings- en genotmiddelenindustrie nam in Nederland met 12% toe, klanten uit het buitenland kochten voor bijna 10% meer.
Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie
Na de enorme groei in 2010 is de omzetontwikkeling in de aardolie-, chemische-, rubber- en kunststofindustrie in 2011 en 2012 afgezwakt. In januari 2013 is de omzet in de branche afgenomen met ruim 1,5% ten opzichte van een jaar eerder. Over de grens nam de omzet toe, met ruim 0,5%, maar in het binnenland is de omzet met bijna 5% gedaald.
14
Sector waarin bedrijf hoofdzakelijk actief is Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
In februari 2013 heeft er online onderzoek plaatsgevonden onder personen werkzaam in de procesindustrie. De respondenten aan het onderzoek zijn afkomstig uit de database van VNU Exhibitions. In totaal hebben 539 personen aan het onderzoek meegewerkt. Deze respondenten zijn bij 482 unieke bedrijven werkzaam. Voor zover men van eenzelfde bedrijf afkomstig is, betreft het hier wel verschillende bedrijfsvestigingen of afdelingen. Het grootste gedeelte van de respondenten is werkzaam in de voedingsmiddelenindustrie (36%). Ten opzichte van het landelijk beeld (28%) is de voedingsmiddelenindustrie iets oververtegenwoordigd in het onderzoek.
Voedings- en genotmiddelen
36%
Kunststof- en rubberindustrie
12%
Fijnchemie / farmaceutische industrie
11%
Elektriciteitscentrales
9%
Bulkchemie
5%
Aardolieraffinaderijen & Petrochemie (HPI)
5%
Papier en Karton
5%
Grondstoffenindustrie (glas, metaal, kunststof, cement, etcetera)
4%
Contractors, installateurs
4%
Waterbehandeling (drinkwater, zuivering, distributie)
4%
Olie- en gaswinning Afvalverwerking
3% 2%
15
Aantal werknemers en beslisbevoegdheid Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Ongeveer de helft (51%) van de respondenten is werkzaam bij bedrijven tot 100 werknemers, 29% bij een bedrijf met 100 tot 500 werknemers en 21% bij ondernemingen met meer dan 500 werknemers. Ten opzichte van de landelijke verdeling is het grootbedrijf daarmee oververtegenwoordigd in het onderzoek.
Aantal werkzame personen 501 en meer personen
21%
301-500 personen
8%
101-300 personen
21%
51-100 personen
De respondenten hebben vooral een directie/management functie. Daarnaast is men veelal werkzaam in een technische functie, op de afdeling inkoop of in een adviesfunctie. Met betrekking tot aankoop-/investeringsbeslissingen heeft men vooral een (mede-) beslissende rol.
11%
11-50 personen
22%
Minder dan 10 personen
18%
Betrokkenheid bij aankoop-/investeringsbeslissingen
Adviseur; 25%
Eindbeslisser; 29%
Medebeslisser ; 45%
16
Omzetontwikkeling Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Volgens de respondenten is 2012 een positief jaar geweest. Ongeveer 61% heeft aangegeven dat ze in het afgelopen een omzetstijging hebben gerealiseerd ten opzichte van het jaar daarvoor. Toch geeft 22% aan dat er juist sprake was van een omzetdaling. Gemiddeld gezien hebben de ondervraagde bedrijven in 2012 een omzetgroei van 2,8% gerealiseerd. De groei is daarmee een fractie lager geweest ten opzichte van de 3,4% groei die in 2011 gerealiseerd werd. Voor 2013 verwachten respondenten gemiddeld een omzetgroei van ongeveer 2,9%. Binnen de procesindustrie lijkt de gemiddelde groei in de periode 2011-2013 daarmee vrij stabiel te zijn. Per deelmarkt bestaan er echter wel verschillen. Zo lijken de olie- en gaswinning, de fijnchemie en de farmaceutische industrie iets positiever te zijn over 2013. Minder positief zijn de bulkchemie, de papieren kartonindustrie, elektriciteitscentrales, de grondstoffenindustrie en contractors.
15%
Meer dan +10%
10% 22% 21%
+6% tot +10%
24%
+1% tot +5%
31% 17%
geen verandering
23%
Meer dan -10%
Verwachting omzetontwikkeling 2012-2013
11% 9%
-1 tot -5%
-5 tot -10%
Omzetontwikkeling 2011-2012
5% 5% 6%
2%
17
Producten waarin is geïnvesteerd Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Bijna 80% van de respondenten heeft in 2012 in producten geïnvesteerd. Dit is iets meer dan in 2011 het geval was (toen ongeveer 71%). In ongeveer gelijke mate hebben respondenten geïnvesteerd in producten op het gebied van apparatenbouw (ovens, ketels, tanks of andere apparaten), machinebouw (voor verpakken, vullen, bewerken, sorteren of beladen) en procestechniek (voor drogen, verhitten, koelen, mengen, scheiden of ventileren). Ten opzichte van 2011 lijkt er in 2012 iets vaker te zijn geïnvesteerd in onder andere apparatenen machinebouw.
Apparatenbouw
31%
34% 34%
Procestechniek Machinebouw
29%
Pompen
29% 26%
Transportmiddelen
17% 14%
Aandrijvingen
17% 14%
Compressoren
13%
17%
15% 14%
Afdichtingen en appendages
12% 11%
Opslagtechniek
Wij hebben niet in producten geïnvesteerd
34%
25% 26%
Instrumentatie en systemen
Anders
35%
2012 2011
8% 8% 21%
29%
18
Diensten waarin is geïnvesteerd Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Vergeleken met de productinvesteringen zijn er meer respondenten geweest die in diensten hebben geïnvesteerd; 89% heeft in 2012 één of meerdere diensten ingekocht of ingehuurd. Dit is iets meer dan in 2011 het geval was (toen 84%). Engineering, onderhoud/reparatie, procesontwerp en installatie zijn daarbij de meest genoemde categorieën. Ten opzichte van 2011 hebben respondenten in 2012 iets vaker in onderhoud/reparatie geïnvesteerd.
48% 42%
Onderhoud en reparatie
44% 44%
Engineering
40% 38%
Procesontwerp en ontwikkeling
38% 36%
Installatie
30% 27%
Certificering
27% 26%
Service
Hoewel er meer respondenten zijn die in diensten dan in producten hebben geïnvesteerd, gaat het grootste gedeelte van de uitgaven toch naar producten. Van de investeringen in 2012 werd 61% aan producten en 39% aan diensten besteed.
23% 25%
Consultancy
23% 18%
Metingen
19% 15%
In bedrijfstelling
In 2011 kwam deze verdeling van producten/diensten nog uit op respectievelijk 56% en 44%, wat een afname betekent in investeringen in diensten. Ongeveer 43% van de respondenten voelt dan ook dat zij door het huidige economische klimaat gedwongen worden om minder uit te besteden en meer in eigen beheer te doen.
16% 18%
Systeemintegratie Anders Wij hebben niet in diensten geïnvesteerd
2012
2% 4%
2011 11% 16%
19
Investeringen in nieuwbouw en apparatuur Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Iets meer dan negen op de tien respondenten heeft in 2012 uitgaven gedaan op het gebied van uitbreiding/nieuwbouw, nieuwe apparatuur of instandhouding /onderhoud van bestaande apparatuur. De verdeling van de uitgaven in 2012 over de drie categorieën was als volgt:
18% 46%
36%
% Uitbreiding nieuwbouw
% Nieuwe apparatuur
% Onderhoud/ instandhouding bestaande apparatuur
Bulkchemie
12%
26%
62%
Fijnchemie, farmaceutische industrie
24%
37%
39%
Aardolieraffinaderijen & Petrochemie (HPI)
20%
35%
45%
Olie- en Gaswinning
24%
47%
29%
Voedings- en Genotmiddelen
17%
38%
45%
Papier en Karton
10%
40%
49%
Waterbehandeling (drinkwater, zuivering, distributie)
20%
29%
51%
Elektriciteitscentrales
32%
33%
35%
Afvalverwerking (ook alternatieve afvalverwerkingsmethoden)
26%
18%
56%
Grondstoffenindustrie & Overige
10%
30%
60%
Kunststof- en rubberindustrie
12%
41%
47%
Contractors, installateurs
11%
34%
55%
Totaal
18%
36%
46%
Sector
Uitbreiding/nieuwbouw Nieuwe apparatuur Onderhoud/instandhouding bestaande apparatuur
20
Investeringen in nieuwbouw en apparatuur Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
De investeringen van respondenten in uitbreiding /nieuwbouw, nieuwe apparatuur en/of instandhouding van bestaande apparatuur lopen sterk uiteen. Als degenen die ‘het niet weten’ buiten beschouwing worden gelaten, dan heeft ongeveer 58% van de respondenten tot € 1 miljoen geïnvesteerd in 2012. Ruim een kwart heeft meer dan € 5 miljoen geïnvesteerd.
Meer dan €250 miljoen €100 miljoen tot €250 miljoen €50 miljoen tot €100 miljoen
2% 2% 1% 1%
€25 miljoen tot €50 miljoen
2% 4%
€10 miljoen tot €25 miljoen
4%
€5 miljoen tot €10 miljoen
Voor 2013 is het beeld niet veel anders. Over het algemeen verwachten respondenten een gelijkblijvend niveau van investeringen ten opzichte van 2012.
2% 4%
6%
5% 5% 15% 15%
€1 miljoen tot €5 miljoen €750.000 tot €1 miljoen
2013
4% 4%
2012
€500.000 tot €750.000
5% 5%
€250.000 tot €500.000
5% 6%
€100.000 tot €250.000
6% 7%
€50.000 tot €100.000
7% 6%
€25.000 tot €50.000
7% 6%
Minder dan €25.000 Weet niet hoe groot de uitgaven waren/ zullen zijn
14% 13% 16%
21%
21
Investeringen in nieuwbouw en apparatuur per sector Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
In nevenstaande tabel zijn de investeringen in uitbreiding/nieuwbouw, nieuwe apparatuur en onderhoud/instandhouding van bestaande apparatuur uitgesplitst naar de verschillende sectoren. Per sector wordt het gemiddeld geïnvesteerd bedrag per bedrijf weergegeven. Elektriciteitscentrales zijn in 2012 de grootste investeerders in de branche. Binnen die groep lijkt het gemiddeld investeringsbudget voor 2013 echter flink terug te vallen ten opzichte van 2012. Bij bedrijven in de olie- en gaswinning en bij petrochemische bedrijven lijken de investeringen aanzienlijk stabieler te zijn in 2012 en 2013. Aangezien niet alle sectoren deze vraag in voldoende mate hebben beantwoord, zijn de genoemde bedragen per sector indicatief van aard en dienen voorzichtig geïnterpreteerd te worden.
Sector
Gem. investeringen per Gem. investeringen per bedrijf in 2012 bedrijf in 2013 (prognose)
Bulkchemie
€ 17.466.071
€ 16.558.125
Fijnchemie, farmaceutische industrie
€ 13.934.559
€ 16.113.750
Aardolieraffinaderijen & Petrochemie (HPI)
€ 31.603.289
€ 29.343.382
Olie- en Gaswinning
€ 21.041.346
€ 19.852.679
Voedings- en Genotmiddelen
€ 16.386.458
€ 14.562.823
Papier en Karton
€ 2.145.192
€ 1.032.500
Kunststof- en rubberindustrie
€ 4.796.635
€ 4.209.135
Waterbehandeling (drinkwater, zuivering, distributie)
€ 3.531.944
€ 2.455.357
Elektriciteitscentrales
€ 88.578.049
€ 57.518.919
Afvalverwerking (ook alternatieve afvalverwerkingsmethoden)
€ 21.393.750
€ 2.933.750
Grondstoffenindustrie & Overige
€ 18.275.735
€ 33.440.625
€ 95.000
€ 27.679
€ 20.555.171
€ 16.807.000
Contractors, installateurs Totaal
22
Investeringen in uitbreiding/nieuwbouw Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Ongeveer driekwart van de respondenten heeft in 2012 geïnvesteerd in uitbreiding/nieuwbouw. Dat is iets meer dan in 2011 het geval was. Daarnaast lijkt ook het gemiddelde investeringsbudget iets te zijn toegenomen in 2012 ten opzichte van 2011. In het onderzoek is gevraagd naar de verwachtingen voor 2013. Daarbij geeft 32% aan dat men naar verwachting minder zal gaan investeren in uitbreiding /nieuwbouw dan in 2012. Hoewel er mogelijk een toename ontstaat in het aantal bedrijven dat investeert in uitbreiding/nieuwbouw, lijkt het erop dat het gemiddelde budget hiervoor zal afnemen in 2013.
20%
32%
25%
23%
25%
23%
24%
31%
Niet van toepassing 18%
minder evenveel
26% meer
28%
Verwachting 2013 2012 t.o.v. 2011 t.o.v. 2012
25%
2011 t.o.v. 2010
23
Investeringen in nieuwe apparatuur Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Iets meer dan 90% van de respondenten heeft in 2012 geïnvesteerd in nieuwe apparatuur. De meeste respondenten hebben meer (38%) of evenveel geïnvesteerd (29%) in vergelijking met 2011. Het gemiddelde investeringsbudget voor nieuwe apparatuur lijkt in 2012 dan ook duidelijk te zijn toegenomen.
De verwachting is dat de groei in investeringen op het gebied van nieuwe apparatuur niet wordt doorgezet in 2013. Het gemiddelde budget voor investeringen op dit vlak zal waarschijnlijk grotendeels gelijk blijven ten opzichte van 2012.
6%
9%
12%
31%
24%
19% Niet van toepassing
29%
33%
33%
minder evenveel meer
29%
38%
Verwachting 2013 2012 t.o.v. 2011 t.o.v. 2012
35%
2011 t.o.v. 2010
24
Investeringen in bestaande apparatuur Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Als het over investeringen in onderhoud/instandhouding van bestaande apparatuur gaat, dan is de situatie iets anders dan bij uitbreiding/nieuwbouw of nieuwe apparatuur. Over het algemeen verandert het budget hiervoor namelijk weinig bij de meeste respondenten. Desondanks lijkt het gemiddelde budget in 2012 voor onderhoud iets te zijn toegenomen ten opzichte van 2011.
5%
7%
19%
16%
10% Niet van toepassing minder
59%
Voor 2013 is de verwachting dat het gemiddelde budget van respondenten voor onderhoud/instandhouding van bestaande apparatuur grotendeels stabiel blijft in vergelijking met 2012. Daarmee lijkt de lichte groei van investeringen op dit vlak echter niet te worden doorgezet in 2013.
13%
53%
52% evenveel meer
18%
24%
Verwachting 2013 2012 t.o.v. 2011 t.o.v. 2012
25%
2011 t.o.v. 2010
25
Focus van de markt Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Volgens afnemers binnen de procesindustrie is het belangrijkste kenmerk van producten en/of diensten de geleverde kwaliteit, als zij zich oriënteren op investeringen. De focus op kwaliteit door de leden van de vereniging lijkt hiermee de juiste te zijn.
Wat prijs betreft is er nog wel een verschil waar te nemen; de markt lijkt hier meer focus op te hebben dan dat de leden van de vereniging zich erop willen onderscheiden. Dit verschil is mogelijk te verklaren door het verschil tussen aanschafkosten en gebruikskosten van bijvoorbeeld een machine. Zo zegt 56% van de leden dat gebruikskosten voor hen belangrijker zijn dan de aanschafprijs. Voor de markt staat de aanschafprijs wellicht meer op de voorgrond. Tot slot is er een klein verschil waar te nemen wat betreft flexibiliteit in produceren en/of leveren (te veel focus bij leden) en duurzaamheid van producten en/of diensten (te weinig focus bij leden). Het verschil tussen leden en hun afnemers is hier echter kleiner.
Focus van de markt bij het investeren in producten/diensten Prijs
Duurzaam
Innovatie
Kwaliteit
Snelheid
Service Markt procesindustrie
Flexibiliteit Leden Machevo & Bulk
26
Belangrijke trends in de branche Afnemersonderzoek binnen procesindustrie
Tot slot is aan de respondenten gevraagd wat zij als de belangrijkste trends/ontwikkelingen in hun branche zien. In nevenstaand overzicht worden de antwoorden weergegeven. Hoe groter het woord, des te vaker het is genoemd. Hieruit blijkt dat een focus op duurzaamheid in het algemeen een grote overkoepelende (mega)trend is, soms ook gecombineerd met besparingen in het eigen energieverbruik. Wat betreft de bio-based economy is het nog op te merken dat ongeveer 36% van de respondenten heeft aangegeven dat zij de komende jaren ingrijpende veranderingen verwachten in hun producten en processen. Andere belangrijke trends zijn: automatiseren van het productieproces, focus op kwaliteit als onderscheidende factor, kostenbesparingen, innovatie en het ontwikkelen/lanceren van nieuwe producten (het liefst met bestaande middelen).
27