Inhoudsopgave. Geselecteerde dienstverleners:

Inhoudsopgave Voorwoord Van verzuim naar duurzame inzetbaarheid Project Gezond SW Stappenplan Totaalconcept Vijf kwadrantenmodel (eigen regiemodel) Handleiding bij de staalkaart en internetportal Begrippenlijst Nuttige adressen Disclaimer

5 6 7 8 10 11 13 15 103 108

Geselecteerde dienstverleners: Achmea Vitale BV Active Living Arbo Unie B.V. Bewegen Werkt Buro voor Fysieke Arbeid DBC Falke & Verbaan B.V. Gardien bedrijfsfysiotherapie bv H&C Health Promotion Human Energy Management Instituut Werk & Stress KeurCompany Lifeguard Qvive Salto/De Gezonde Zaak Tigra Work Solutions ZebraZone

Gezond SW - Goed geregeld!

EMC_press_def.indd 3

3

03-06-2009 23:30:14



4

03-06-2009 23:30:14

Voorwoord Door het Directie Platform Inkoop (DPI) wordt bij de ondersteuning van de SW-bedrijven, van de verzuimbeheersing en de bevordering van een duurzame inzetbaarheid van de medewerkers, een tweesporenbeleid gevolgd: • spoor 1 Arbodienstverlening; • spoor 2 Innovatieve diensten op het gebied van vitaliteit en gezondheidsmanagement. Voor het eerste spoor, gericht op de arbodienstverlening in meer traditionele zin, is in opdracht van het DPI en Cedris een aanbestedingsprocedure gevolgd. Dit heeft geleid tot raamovereenkomsten met vier arbodiensten voor de periode 2009 tot en met 2012. Er ontstaat echter steeds meer belangstelling voor een bredere aanpak, die meer gericht is op het optimaliseren van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers, door het verbeteren van de gezondheidstoestand en het bevorderen van gezond gedrag en gezondheidsbeleving. Preventieve maatregelen op het gebied van vitaliteit en gezondheidsmanagement kunnen het verzuimbeleid ondersteunen. Op dit terrein worden allerlei al dan niet innovatieve diensten aangeboden. Een aantal SWbedrijven heeft hier al ervaring mee opgedaan. Uit een enquête blijkt dat er binnen de SW-branche grote belangstelling is voor deze onderwerpen.

Het tweede spoor heeft vorm gekregen in een uitvoerige inventarisatie van relevante diensten in de markt, in relatie tot de integrale verzuimvisie en het gedragsmodel zoals dat breed in de SW-branche gedragen wordt. Het project is in opdracht van het DPI uitgevoerd door Euro Management Consultants Nederland N.V. Na een eerste inventarisatie, ordening en toetsing is besloten de aanbiedingen van de dienstverleners concreet te maken door middel van de aanbestedingsprocedure Innovatieve diensten. Met een aantal geselecteerde aanbieders zijn raamovereenkomsten afgesloten. Het resultaat hiervan vindt u in deze staalkaart voor innovatieve diensten:

Gezond SW Goed geregeld! De resultaten van het project worden eenmalig in boekvorm uitgebracht in de vorm van deze staalkaart. Om de staalkaart actueel te houden en nieuwe diensten en dienstverleners eveneens te kunnen opnemen, is een internetportal beschikbaar gesteld voor de SW-bedrijven. Op de internetportal zijn tevens de financiële condities van de aanbieders opgenomen. De internetportal kunt u vinden op de website van EMC:

www.euronv.nl

De diensten op het gebied van vitaliteit en gezondheidsmanagement zijn niet alleen sterk in ontwikkeling, maar ook weinig transparant voor de SW-bedrijven. Dit is voor het DPI aanleiding geweest voor het uitzetten van het tweede spoor: het inzichtelijk maken van deze innovatieve diensten en de voorwaarden waaronder deze voor de SW-bedrijven beschikbaar kunnen komen.



5

03-06-2009 23:30:15

Van verzuim naar duurzame inzetbaarheid De afgelopen jaren hebben de SW-bedrijven een ontwikkeling doorgemaakt in de aanpak van het verzuim en de inrichting van de arbodienstverlening. De bedrijven hebben deze dienstverlening geïmplementeerd, veelal aan de hand van het gedragsmodel en de ’eigen regie’ verder ontplooid. Het SW-bedrijf is verantwoordelijk voor het verzuim en de arbodienst/bedrijfsarts wordt ingezet als adviseur met medische expertise. Hiermee wordt tevens verdere demedicalisering van het ziekteverzuim bevorderd.

Leidinggevenden hebben een belangrijke rol om de verminderde inzetbaarheid tijdig te signaleren. Voor medewerkers is het van belang dat de werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd in een prettig en gezond werkklimaat, dat deze passend zijn en mede invulling geven aan het leven. Medewerkers worden aangesproken op de eigen verantwoordelijkheid om te zorgen voor voldoende fitheid en een goede balans tussen werk en privé.

Veel SW-bedrijven willen een volgende stap zetten richting vitaliteit en gezondheid van de medewerkers. Temeer omdat een goed beleid op het gebied van vitaliteit en verzuim, kan leiden tot een duurzame inzetbaarheid en verhoging van de productiviteit. Gezondheidsmanagement is preventief en richt zich op alle medewerkers. Onderwerpen voor preventief beleid zijn: • Bevorderen van gezondheidsgedrag, aandacht voor BRAVO-thema’s (Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspanning); • Bevorderen van de fitheid; • Stimuleren van de gezondheidsbeleving; • Bevorderen van het welbevinden van de medewerkers, tevredenheid en werkplezier; • Aanpakken van stress, balans tussen werk en privé; • Werken aan een gemeenschappelijke cultuur; • Zorgen voor motivatie en bevlogenheid op de werkvloer; • Voorkomen van fysiekeen psychische klachten.



6

03-06-2009 23:30:15

Project Gezond SW In eerste instantie is, mede aan de hand van de expertise van Falke & Verbaan, door een inventarisatie de markt voor innovatieve diensten globaal ik kaart gebracht. Op basis van de uitkomsten van de inventarisatie is besloten de aanbieders en diensten op deze bijzondere markt concreet te maken. Daarbij is er voor gekozen het beproefde instrument van de aanbesteding te gebruiken. De aanbesteding is uitgebracht als 2B Diensten, behorend tot categorie 25: Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening. Het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (Bao), op basis van artikel 21 van dit besluit, is op deze aanbesteding niet van toepassing, met uitzondering van de artikelen 23 en 35, twaalfde tot en met zestiende lid. Speerpunten van de aanbesteding zijn vitaliteitbeleid, verzuimpreventie, bevorderen van veiligheid, door voorkomen van ongevallen, bevorderen van de inzetbaarheid, vergroten van de productiviteit en stimuleren van motivatie en bevlogenheid van de medewerkers.

Om invulling te geven aan bovenstaande eisen en wensen en het gegeven dat tussen de SW-bedrijven onderling grote verschillen bestaan in de wijze waarop de regie op het verzuim is geregeld, worden diensten in kaart gebracht die preventief kunnen worden ingezet. Het betreft een inventarisatie van onderstaande diensten: • • • • • •

Screening en vroegsignalering; Voorlichting, ondersteuning en training; Interventies gericht op BRAVO-thema’s; Interventies gericht op motivatie/bevlogenheid en regie zelfredzaamheid; Psychische interventies; Fysieke interventies.

In de staalkaart en op de internetportal zijn diensten opgenomen die aansluiten op bovenstaande eisen en wensen.

Namens de SW-bedrijven zijn de volgende eisen en wensen geformuleerd: •

•

•

•

Dienstverlening gericht op het in kaart brengen van knelpunten in de organisatie op het gebied van inzetbaarheid en de vitaliteit van de medewerkers; Diensten met betrekking tot het screenen van individuele medewerkers op werkvermogen, gezondheidsrisico’s en vitaliteit; Interventies op organisatieniveau om de organisatie vitaler en slagvaardiger te maken en activiteiten die gericht zijn op het management en de organisatie; Interventies op individueel niveau om de medewerker vitaler, productiever en breder inzetbaar te maken.



7

03-06-2009 23:30:15

Stappenplan Om effectief gebruik te maken van de interventies is het wenselijk te starten met de inzet van analyse-instrumenten op organisatie- en individueel niveau. Deze diensten maken eveneens onderdeel uit van de staalkaart. Voor het maken van een juiste keuze van aanbieders zijn de volgende elementen van belang: • • •

De mate waarin de organisatie de eigen regie heeft geïmplementeerd; De mate waarin de organisatie het gedragsmodel heeft ingevoerd; De risicofactoren en beïnvloedingsmogelijkheden die bedrijven hebben op gezondheid, werkvermogen en vitaliteit.

Stap 1. Ontwikkel een visie Veel projecten op gebied van vitaliteit stranden wegens het ontbreken van een duidelijke visie. Vaak is het uitgangspunt een medische invalshoek om te komen tot resultaten. De SW-bedrijven hanteren het gedragsmodel als richtsnoer om tot verandering te komen in het verzuimbeleid. In het gedragsmodel is een belangrijk uitgangspunt dat verzuim een keuze is en daardoor beïnvloedbaar.

vitaliteit van de medewerkers en de organisatie te meten in relatie tot inzetbaarheid en productiviteit. Instrumenten om de vitaliteit van de medewerkers inzichtelijk te maken zijn in de staalkaart opgenomen. Zoals: • Workability index (WAI); • Periodiek Medisch Onderzoek (PMO); • Vitality & Performance Monitor (VPM). • Energiemetingen Een deel van deze analyse-instrumenten zijn primair gericht op een individuele terugkoppeling en minder geschikt voor screening op organisatieniveau. Het is daarom aan te bevelen om te starten met een meting op organisatieniveau. Daarna komt het volgende aspect van de organisatieanalyse. Hoe is de stand van zaken op het gebied van visie, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van leidinggevenden, de rol van P&O en al aanwezige (externe) adviseurs. Is er sprake van eigen regie. Door Falke & Verbaan is een vijf kwadranten model ontwikkeld zoals separaat weergegeven.

Bij de ontwikkeling en implementatie van een visie is het noodzakelijk dat deze niet alleen wordt geformuleerd, maar ook wordt gedragen door het management en draagvlak krijgt op de werkvloer. Voorwaarde is dat vooraf concrete doelstellingen en targets worden vastgesteld.

Stap 3. Vaststellen van visie en targets Op basis van de organisatieanalyse is het aan te bevelen om de visie en targets gezamenlijk met management, HRM-functionarissen en ondernemingsraad vast te stellen. Aan de hand van de vastgestelde organisatieanalyse worden de visie en targets vertaald in een plan van aanpak met gerichte activiteiten en interventies.

Stap 2. Organisatieanalyse Alvorens interventies worden ingezet, dient de actuele situatie op het gebied van vitaliteit te worden geanalyseerd. Dit verhoogt de kans op succes van de ingezette interventies. Een nulmeting is een goed instrument om de

Stap 4. Invulling plan van aanpak Om een plan van aanpak op te stellen worden op basis van de indicatoren van de nulmeting prioriteiten gesteld en interventies bepaald. Onderstaand model kan daarbij helpen.



8

03-06-2009 23:30:15

Stap 5. Evaluatie en bijsturing Bij de uitvoering van het plan van aanpak is het aan te bevelen de resultaten te toetsen aan de vastgestelde visie en targets zowel op organisatie- als individueel niveau.

Op basis van deze uitkomsten kan beoordeeld worden of de ingezette interventies (kosten)effectief zijn geweest en op welke wijze kan worden bijgestuurd.

Organisatieniveau

Door wie

Mogelijke interventies

Loopbaan en opleiding

Management

Loopbaanbegeleiding

Mobiliteit/Opleiding

Arbeidsomstandigheden

RI&E cyclus

Arbo-tech. advisering

Beleid en verandering

Visie- en beleidsontwikkeling

Communicatie

Comm. structuur

Coaching/Training

Stijl van leidinggeven

Training

Leiderschapontwikkeling

Teamwork collega’s

Teambuilding

Teamcoaching

Normen en waarden

Teamcoaching

Cultuur- en

Arbeidsvoorwaarden

Employee-benefitprogramma’s

gedragsverandering

Individueel niveau

Door wie

Mogelijke interventies

Gezondheid (beleving)

Bedrijfsarts

PMO/WAI/

BRAVO

Vitaliteitsmanager

Vitaliteitmeting

Fysiotherapeut

Leidinggevende

Leefstijlprogramma’s

BMW/psycholoog

Energiemeting

Schuldsanering

Leefstijl en leeftijdsfase Energie Stress Motivatie en bevlogenheid

Leidinggevende

Coaching

Organisatie- betrokkenheid

Loyaliteitsporgramma’s

Imago-building

Werkbetrokkenheid

Coaching

Functioneren

Functioneringsgesprek

Gedragsafspraken maken

Dreigend verzuim

Verzuimgesprek

Preventieprogramma

Dreigend verloop

Functioneringsgesprek

Loopbaanontwikkeling Mobiliteitsprogramma



9

03-06-2009 23:30:15

Totaalconcept Een aantal aanbieders heeft integrale vitaliteitconcepten ontwikkeld die overeenkomsten vertonen met bovenstaand stappenplan. Dit geldt bijvoorbeeld voor Achmea Vitale, Arbo Unie, Bewegen Werkt, Salto/De Gezonde Zaak, Instituut Werk en Stress en KeurCompany. Deze concepten worden aangeboden vanuit een bepaalde visie, die in de dienstverlening tot uiting komt. Veel concepten worden geleverd vanuit een netwerk van herkenbare dienstverleners met gemeenschappelijke aandeelhouders.



10

03-06-2009 23:30:15

Vijf kwadrantenmodel Regie bij MANAGEMENT V II

III

Zelf regie. Uitvoering gedeeltelijk uitbesteden aan extrene dienstverlener

Regie bij werknemer

Zelf regie. Uitvoering intern geïntegreerd vormgegeven

Deskundige bijstand EXTERN

Deskundige bijstand INTERN I

IV

Regie en uitvoering volledig extren uitbesteed aan externe dienstverlener

Regie en uitvoering volledig bij interne (Arbo-)dienst

V Cafetaria model

Regie bij DESKUNDIGEN

Bron: vijf kwadrantenmodel: Falke & Verbaan

Kwadrant I: uitbesteding van de arbodienstverlening aan een (gecertificeerde) arbodienst Dit model lijkt het meeste op het model van standaard arbodienstverlening, die we nog bij veel organisaties zien. Er is sprake van standaardcontracten met een arbodienst waarbij een groot deel van de verzuimbegeleiding en de preventieve taken worden uitbesteed aan een arbodienst



(outsourcing). Het voordeel is dat de organisatie minder hoeft te investeren in de eigen deskundigheid en tijd bespaart, omdat de verzuimbegeleiding en andere taken worden overgelaten aan externe deskundigen. Het nadeel is dat de organisatie minder mogelijkheden heeft om het verzuim te beïnvloeden en dat de aanpak van de arbodienst onvoldoende op maat is.

11

03-06-2009 23:30:16

Kwadrant II: gericht inkopen van arbodienstverlening op basis van eigen regie De organisatie heeft het verzuimbegeleidingproces voor een groot deel intern georganiseerd. De leidinggevenden hebben de verantwoordelijkheid over de verzuimbegeleiding en P&O een belangrijke ondersteunende taak in het proces. Op deze manier trachten de organisaties de eigen regie te voeren. Dit gebeurt uit ontevredenheid met de werkwijze van de arbodienst, die werkt volgens het klassieke concept met spreekuren, vervolgspreekuren en beperkte communicatie. De organisaties hebben nog niet de stap gezet naar volledige regie over het verzuimbegeleidingproces. Besteden nog een aantal belangrijke activiteiten uit aan een externe (arbo-)dienst zoals de termijnbewaking, het administratieve proces waaronder de verplichtingen richting het UWV, de verplichtingen die voortvloeien uit de Wet Verbetering Poortwachter, de inschakeling van de bedrijfsarts in het Sociaal Medisch Overleg en bijvoorbeeld arbeidsdeskundige advisering. Kwadrant III: de dienstverlening wordt intern geïntegreerd vormgegeven De organisatie heeft volledig de regie over het verzuimbeheersingsproces, waarbij de leidinggevenden de rol hebben van casemanager. Dit betekent dat het bedrijf ook de termijnen bewaakt en het administratieve proces intern organiseert. Deskundige ondersteuning wordt of intern georganiseerd (insourcing) of gericht ingekocht. Een mogelijke werkwijze is dat de organisatie een of meer bedrijfsartsen aanstelt die worden ingezet bij medische problematiek, die optreden als adviseur van de organisatie en die een belangrijke rol spelen bij het gericht inkopen van andere diensten bij een externe dienstverlener (arbodienst, re-integratie- of interventiebedrijf ). Het verschil met model IV is dat de leidinggevenden verantwoordelijk zijn voor het verzuimbeleid en de organisatie zeer selectief gebruik maakt van de diensten van interne- of externe professionele deskundigen.



Verder stelt het bedrijf vast aan welke extra deskundigheid, in het kader van het preventieve arbo-beleid en verzuimbegeleiding, behoefte is en hoe deze deskundigheid organisatorisch wordt geïntegreerd. Kwadrant IV: het bedrijf kiest voor insourcing, maar besteedt het casemanagement intern uit aan deskundige diensten Dit model houdt in dat het management het verzuimbegeleidingproces in belangrijke mate uitbesteedt aan deskundige diensten, maar deze diensten bij voorkeur intern organiseert. Het verschil met model III is dat de coördinatie van het verzuimbegeleidingproces in belangrijke mate wordt gelegd bij professionals, zoals bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen, re-integratiecoördinatoren, bedrijfsmaatschappelijk werk en fysiotherapeuten. Kwadrant V Steeds meer bedrijven die kiezen voor eigen regie constateren dat het verzuim afneemt. Hierdoor wordt verzuim een incident en daardoor neemt de aandacht van de leidinggevenden voor het verzuim af. De trend is dat steeds meer verantwoordelijkheid bij de werknemers wordt neergelegd, om te voorkomen dat ze verzuimen, vitaal blijven, duurzaam inzetbaar zijn en goed functioneren. De werkgever biedt faciliteiten aan in de vorm van diensten, coaching, begeleiding en opleidingen. Dit vergt een ander soort dienstverlening, veelal geleverd via internetportals en platforms. Al dan niet in combinatie met verzekeraars. De verzuimaanpak heeft dan het karakter van dienstverlening volgens het cafetariamodel, waar steeds meer bedrijven uit kwadrant I toe overgaan. Deze organisaties willen geen standaardcontracten maar maatwerk van de externe dienstverlener. Noot: De onverkorte verzuimvisie ‘Gedragsmodel is beschikbaar via www.cedris.nl’

12

03-06-2009 23:30:16

Handleiding bij de staalkaart en internetportal De staalkaart wordt eenmalig in boekvorm uitgebracht. Om de functionaliteit te optimaliseren en de inhoud voortdurend actueel te houden is een internetportal ontworpen. Deze internetportal kunt u vinden op de website van Euro Management Consultants Nederland N.V.

www.euronv.nl Op www.cedris.nl is een link naar deze website te vinden. In de staalkaart en de internetportal wordt een beschrijving gegeven van de aanbieders: • De organisatie; • Het concept; • Validiteit; • Referenties SW-bedrijven; • Interventies; • Productomschrijving; • Tarieven. De staalkaart op de internetportal is als volgt opgebouwd. Er zijn drie selectiemogelijkheden: • Op interventie; • Op bedrijfsnaam; • Op trefwoord; • Doorlink naar de website van de aanbieder.

De staalkaart en de internetportal zijn het platform om toegang te krijgen tot een breed scala aan diensten. Ze kunnen tevens worden gebruikt als handleiding voor invulling van de gewenste dienstverlening. De staalkaart geeft inzicht in welke innovatieve diensten beschikbaar zijn en onder welke voorwaarden de diensten worden aangeboden. In de staalkaart zijn geen tarieven opgenomen. De tarieven zijn vermeld op de internetportal, die de SW-bedrijven met een inlogcode kunnen raadplegen. De inlogcode wordt separaat aan de SW-bedrijven verzonden. Op de internetportal kunnen SW-bedrijven hun ervaringen over de geselecteerde dienstverleners uitwisselen, zodat de kwaliteit wordt bewaakt en de dienstverlening gericht op de SW-bedrijven verder wordt geprofessionaliseerd. Voor aanvullende informatie over de dienstverlening kan rechtstreeks worden doorgelinkt naar de website van de aanbieder. De doorlink staat vermeld op het tabblad van de betreffende aanbieder.

Om het zoeken te vergemakkelijken zijn op de staalkaart en de internetportal de interventies en diensten in een kleurenpallet weergegeven. Dit houdt in dat elke interventie een eigen kleur vertegenwoordigt. Zie onderstaand voorbeeld. Screening & Vroegsignalering

Voorlichting Ondersteuning Training



BRAVO

Motivatie & Bevlogenheid

Psychische interventies

Fysieke interventies

13

03-06-2009 23:30:16

Wij wensen u veel succes bij het gebruik van de staalkaart en de internetportal en vertrouwen erop dat de aangeboden diensten bijdragen aan een Gezond SW.

namens het DPI

namens het MPA werkgroep Innovatieve diensten

namens EMC

René van Holsteijn

Birgitte Kochuijt

Johan Steenhuis



14

03-06-2009 23:30:16

Begrippenlijst AVR-dienstverlening Staat voor alle dienstverlening op het vlak van Arbo, Verzuim en Re-integratie.

Euro Management Consultants Nederland N.V. (EMC) Projectorganisatie die de totstandkoming van de staalkaart mogelijk heeft gemaakt.

Belasting-belastbaarheidsmodel Uitgangspunt bij dit model is dat er een balans moet zijn tussen belastbaarheid en belasting. Belastbaarheid doelt op het vermogen om de arbeidsbelasting aan te kunnen en met draaglast worden de taken die de medewerker opgelegd krijgt bedoeld en de fysieke omgeving waar die taken in moeten worden uitgevoerd. De verhouding tussen deze twee bepaalt de inspanning die iemand verricht bij het uitvoeren van het werk. Bij een disbalans ontstaat functionele over-onder-/ overbelasting, wat kan leiden tot ziekte/arbeidsongeschiktheid. De focus bij dit model ligt sterk op arbeidsomstandigheden. Men gaat er van uit dat op basis van de ziekte of klacht de belastbaarheid van de medewerker is vast te stellen.

Falke & Verbaan Adviesorganisatie die door EMC is ingehuurd voor de kwalitatieve ondersteuning.

BRAVO Staat voor Bewegen, (niet) Roken, (matig gebruik van) Alcohol, Voeding en Onstpanning. Thema’s die allemaal te maken hebben met een leefstijl die de gezondheid bevordert. Cedris Brancheorganisatie sociale werkgelegenheid & arbeidsintegratie. Directie Platform Inkoop (DPI) Het DPI wordt gevormd door een aantal algemeen directeuren van SW-bedrijven en is onderdeel van de brancheorganisatie Cedris. Het DPI is opdrachtgever van het project Innovatieve diensten.



Gedragsmodel In dit model wordt er vanuit gegaan dat er bij verzuim sprake is van een keuzeproces. Een medewerker (met een ziekte of klacht) maakt de keuze om al dan niet te verzuimen. De afweging om al dan niet te verzuimen blijkt naast de aard van de klacht, in belangrijke mate bepaald te worden door andere factoren, zoals de sociale omgeving, de arbeidswaardering en aanwezigheidsmotivatie van de medewerker. Dit verklaart waarom bij dezelfde klacht de ene persoon niet of nauwelijk verzuimt tewijl de ander er langdurig mee thuisblijft. En ook, waarom het verzuimpercentage in de ene organisatie vele malen hoger kan liggen dan in de andere organisatie, terwijl de gezondheid van de medewerkers ongeveer gelijk is. Bij het beheersen van het verzuim gaat het dus vooral om het beïnvloeden van de verzuimkeuze en daarmee het verzuimgedrag. Gezondheid Volgens de definitie van de World Health Association (WHA) is gezondheid. Een toestand van volkomen sociaal, lichamelijk- en psychisch welbevinden. Gezondheid is dus niet alleen maar ‘niet ziek zijn’. Gezondheidsbeleving Of iemand zich gezond voelt, is een subjectief oordeel. Gezondheidsbeleving is dan ook iets anders dan daadwerkelijke gezondheid.

15

03-06-2009 23:30:16

Leefstijl onder leefstijl vallen de BRAVO thema’s. Breed gezien is leefstijl de manier van leven van een persoon en hoe dit zijn gezondheid beïnvloedt. Monitoring Platform Arbodienstverlening (MPA) Het MPA is samengesteld uit inhoudsdeskundigen van SW-bedrijven. Zij hebben expertise op het gebied van arbodienstverlening en innovatieve diensten.

Werkvermogen De mate waarin een werknemer zowel lichamelijk als geestelijk (psychisch) in staat is om zijn/haar huidige werk uit te voeren. Werkvermogen bestaat uit een aantal persoonsgebonden factoren, te weten gezondheid, kwalificaties (opleiding), competenties, motivatie en een aantal werkgebonden factoren, namelijk de lichamelijke en psychische eisen van het werk, de werkomstandigheden en de sociale werkomgeving.

Spoor 1 Arbodienstverlening. Voor de inkoop van arbodienstverlening, zijn na een aanbesteding, raamovereenkomsten gesloten met vier partijen. Spoor 2 Innovatieve diensten, die preventief kunnen worden ingezet om de duurzame inzetbaarheid van medewerkers te verbeteren. SW-bedrijven Bij de brancheorganisatie Cedris aangesloten leden. Zij geven namens gemeenten uitvoering aan de Wet Sociale werkvoorziening en voeren activiteiten uit in het kader van de Wet Werk en Bijstand. Vitaliteit Vitaliteit is een begrip dat op veel manieren wordt gedefinieerd. Het is meer dan alleen maar gezond zijn. Het is fysiek en mentaal lekker in je vel zitten en energie hebben om te ondernemen. De mate van vitaliteit die iemand heeft wordt veelal gemeten door werkvermogen, energie, stress en leefstijl in kaart te brengen



16

03-06-2009 23:30:17

Achmea Vitale

er d ive ot Ge

m

en


m


(Structurele) inzetbaarheid - Duurzaam (@work/@risk) - Optimaal (@work)

@ risk @ home Duurzaam Optimaal

le

k

Inzetbaarheid

kp W er

d

Achmea Vitale maakt onderscheid in drie doelgroepen en heeft daar een specifieke aanbod voor, namelijk: people at work, people at risk en people at home. Het aanbod van

@ work

n zo

Binnen deze productencirkels (doelgroepen) kent Achmea een onderverdeling die gehanteerd wordt in de kamers van het vitaliteitshuis: Gezond, Gemotiveerd, Samen en Werkplek (zie bijgaand schema). Kern van de dienstverlening is consultancy, met behulp van wetenschappelijke onderbouwde instrumenten wordt, op met de organisatie op vastgestelde momenten een foto van de organisatie gemaakt waarbij Achmea Vitale samen met de organisatie de prioriteiten voor dienstverlening vaststellen en deze waar nodig ook samen met de organisatie verder ontwikkelt.

Stramien productstroomlijning Achmea

Ge

Concept Achmea biedt een totaalconcept gericht op structurele inzetbaarheid, met producten en diensten die niet alleen gericht zijn op de verzuimende medewerkers, @home, maar eveneens op medewerkers die dreigen uit te vallen, @risk en de medewerkers die gewoon aan het werk zijn, @work.

Achmea Vitale voor de SW-branche richt zich op de doelgroepen ‘at risk’ en ‘at home’. De dienstverlening heeft volgens Achmea Vitale als resultaat meetbaar effect op fitheid van medewerkers, medicatiegebruik, demedicaliseren, motivatie en zelfredzaamheid en duurzame inzetbaarheid.

Sa

Organisatie Achmea Vitale BV is een landelijk opererende dienstverlener op het gebied van vitaliteit- en verzuimmanagement. Het hoofdkantoor is gevestigd in De Meern, daarnaast heeft zij door heel het land kantoren. Achmea Vitale werkt samen met zorgverzekeraar Achmea Zorg bestaande uit Zilveren Kruis Achmea, Groene Land Achmea en AGIS. Daarnaast werkt zij samen met de interventionisten Pim Mullier, Winnock, en Leefstijl Training & Coaching (LTC). Achmea Vitale is sinds 2003 partner van Cedris en verzorgt de arbodienstverlening voor ruim 40 SW-bedrijven, met in totaal 50.000 medewerkers.

Consultancy

Validiteit Informatie over de validiteit van de werkwijze van Achmea Vitale en de interventies ontbreekt Referenties en affiniteit met de SW-branche Achmea heeft bij diverse bedrijven en met brancheorganisaties in diverse bedrijfstakken, meegebouwd aan de implementatie van gezondheid- en vitaliteitbeleid. Met de opgedane kennis en ervaring, evenals de kennis bij uitvoering van WWB-diensten, ondersteunen zij de SW-branche bij de realisatie van de doelstellingen op het gebied van gezondheids- en vitaliteitsbeleid. Referenties SW-bedrijven: • Inclusief Groep • Concern voor Werk

Achmea Vitale - 17

03-06-2009 23:30:17

Interventies Achmea Vitale start met een scan in de vorm van een ‘foto’ van de organisatie. Voor de @risk populatie zijn dit de WAI en de Balansmeter en voor de @work populatie zijn dit scans op het gebied van vitaliteit op organisatie- en individueel niveau. Op basis van deze foto wordt een aanpak uitgewerkt met gerichte interventies, zoals trainingen en workshops.

Achmea Vitale heeft vier programma’s voor de SW-branche ontwikkeld: SW Fit, Aan het werk en SW Fit, Wajong en SW Fit en WAI en SW Fit. Deze programma’s worden continu bijgesteld en verder ontwikkeld.

Screening & Vroegsignalering


BRAVO




Bedrijfsadvies fysiek risico’s

Gezondheidsmanagement

SW Fit

Training leiderschap in persoonlijke ontwikkeling

Multidisciplinaire interventies

Fysiotherapie advies

Vitaliteitscheck

Bedrijfsadvies Fysieke risico’s

Aan het werk en SW Fit

Combi coaching driedaagse training

Fittest

Training omgaan met agressie

Wajong en SW Fit

Gezondheidsscan

Workshops voor management

WAI en SW Fit

Intrede-onderzoek

Training voor management

Leefstijl- en bewegings programma

Stress indicatie meting

Coaching

Health check (basis)

Aanbod WWB

Fysiotherapie behandeling

Health check (uitgebreid) Leefstijltraining



Achmea Vitale - 18

03-06-2009 23:30:17

Bedrijfsadvies fysieke risico’s Achmea Vitale heeft geregistreerde veiligheidsadviseurs in dienst die bekend zijn met de eisen die de wet stelt aan de fysieke veiligheid van de werknemers binnen een bedrijf. Veiligheidskunde wordt onderverdeeld in procesadvisering en expertadvisering. Op het gebeid van procesadvisering biedt Achmea Vitale onder andere RI&E-methodieken, veiligheidsmanagementsystemen en veiligheidsbeheerssystemen aan. Hierbij worden eveneens andere disciplines betrokken, zoals een organisatieadviseur of een arbeidshygiënist. Op het gebied van expertadvisering biedt Achmea Vitale onder andere een brandveiligheidsscan, het opstellen van een BHV-noodplan, een ongevallenanalyse of het advies voor toepassing van Persoonlijke BeschermingsMiddelen (PBM) aan. Uitvoerende professional: (Hogere) veiligheidskundige. Vitaliteitscheck De Achmea Vitaliteitscheck is een preventief onderzoek dat een werkgever kan aanbieden en waarmee gewerkt wordt aan de gezondheid van de medewerkers door inzage te geven in de aanwezige gezondheidsrisico’s op de langere termijn. De check bestaat uit een fysiek onderzoek, een HRV test (uitslag acute mentale stress en chronische fysieke stress, de stressindex) en een meting van de fysieke conditie en leefstijl, de vitaliteitsindex. Uitvoerende professional: arbo-verpleegkundige/ adviseur en doktersassistente.



Fittest Het doel van dit onderzoek is preventief inzage krijgen in de aanwezige gezondheidsrisico’s op de lange termijn en persoonlijke advisering op het vlak van leefstijl, bewegingsactiviteiten, fitheid en gezondheid. De inhoud van de fittest bestaat uit een vullen vragenlijst, een functieonderzoek (bloeddruk, gewicht, cholesterol/ glucose, een onderzoek naar longfunctie en bepaling van het vetpercentage), een fittest bestaande uit een algemeen onderzoek naar het uithoudingsvermogen en een bewegingsonderzoek naar de belangrijkste functies van het houdings- en bewegingsapparaat. Uitvoerende professional: verpleegkundige of doktersassistente en fysiotherapeut Pim Mulier. Gezondheidsscan De gezondheidsscan is een uitgebreid gezondheidsonderzoek, waarbij de gezondheidsrisico’s de medewerker in kaart worden gebracht en een individueel risicoprofiel wordt opgesteld. De inhoud van het onderzoek bestaat uit een vragenlijstonderzoek met betrekking tot gezondheidsklachten, een biometrisch onderzoek (inclusief algemeen lichamelijk onderzoek door een arts) en een nagesprek waarbij een rapport met de persoonlijke resultaten aan de betrokkene wordt uitgereikt. Uitvoerende professional: arts en doktersassistente. Intrede-onderzoek (SW-geïndiceerde) Met een intredeonderzoek wordt een medische uitgangssituatie (nulmeting) vastgesteld. Een intredeonderzoek kan plaatsvinden wanneer een medewerker met lawaai, gevaarlijke stoffen, biologische agentia of beeldschermwerk te maken krijgt. Een intredeonderzoek kan alleen plaatsvinden op vrijwillige basis; de werkgever ontvangt geen uitslag. Het onderzoek wordt dan na indiensttreding aangeboden en uitgevoerd. Uitvoerende professional: arts of doktersassistente.

Achmea Vitale - 19

03-06-2009 23:30:17

Stress indicatie meting Dit onderzoek geeft een indicatie hoe medewerkers omgaan met heersende werken privéomstandigheden en stress (werkdruk). De inhoud van het onderzoek bestaat uit een vragenlijstonderzoek en een HRV-meting. Deze meting geeft zowel informatie over de acute mentale stress als de chronische fysieke stress door een zogenaamde stress- en vitaliteitindex. Uitvoerende professional: arbodeskundige. Healthcheck (basis) De healthcheck (basiskeuring) is een beperkt gezondheidsonderzoek op basis waarvan een gezondheidsprofiel kan worden vastgesteld. De healthcheck geeft medewerkers inzage over de gezondheid. Naast het invullen van een vragenlijst vindt er een biometrisch onderzoek plaats naar: lengte, gewicht, bloeddruk, cholesterol, glucose en longfunctie. De check wordt afgerond met een gezondheidsadvies. Uitvoerende professional: doktersassistente of verpleegkundige. Healthcheck (uitgebreid) De health check (uitgebreid) is een gezondheidsonderzoek voor het opstellen van een gezondheidsprofiel en gezondheidsadvies. Een health check geeft medewerkers inzage over de gezondheid. Het onderzoek bestaat uit een vragenlijst met betrekking tot gezondheidsklachten (inclusief RSI en stress) en een biometrisch onderzoek naar lengte, gewicht, BMI, bloeddruk, cholesterol, glucose, longfunctie, ECG en gehoor. Na het onderzoek wordt een gezondheidsadvies gegeven en vindt er een leefstijlgesprek plaats. Uitvoerende professional: verpleegkundige of doktersassistente en bedrijfsarts.



Leefstijltraining De training is ontwikkeld als katalysator in een plaatsingstraject bij re-integratie. Het programma duurt drie aaneengesloten dagen en vindt intern plaats. Naast gesprekstechnieken wordt gebruik gemaakt van ervaringsleren. Deze combinatie zet een bewust¬wordingsproces in gang en geeft deelnemers inzage in de psychische- en fysieke belastbaarheid, in gevraagde belasting en in mogelijkheden om deze in balans te brengen, van waaruit medewerkers in beweging komen. Training Omgaan met agressie/programma Gezond & Veilig Gedrag De training ondersteunt de medewerker in het persoonlijk functioneren, vergroot competenties en leert relativeren en vanuit andere invalshoeken probleemsituaties te benaderen. Daarnaast wordt ondersteuning gegeven over hoe te handelen bij incidenten, waarbij agressie, geweld en ander ongewenst gedrag aan de orde komen. Uitvoerende professional: trainer (bedrijfsmaatschappelijkwerker/psycholoog/A&O-deskundige) SW Fit De doelgroep zijn medewerkers met overgewicht, die niet verzuimen en een veranderwens hebben. De beoogde resultaten zijn blijvende gedragsverandering in bewegen, eetpatroon en gewichtsafname. De uitvoering geschiedt in groepen van 10 tot 15 personen, op locatie van het SW-bedrijf met multidisciplinaire begeleiding. Doorlooptijd: 6 tot 12 maanden. Uitvoerende professional: multidisciplinair

Achmea Vitale - 20

03-06-2009 23:30:17

Aan het werk en SW Fit Doelgroep zijn medewerkers die begeleid werken of extern worden gedetacheerd en mogelijk at risk zijn. Het beoogde resultaat is een verbeterde gezondheidsbeleving en inzetbaarheid door risico´s op uitval in beeld te brengen waarop een individueel verbeterprogramma kan worden gebaseerd. De uitvoering geschiedt op locatie van het SW-bedrijf met multidisciplinaire begeleiding. Doorlooptijd: eenmalig, daarna afhankelijk van eventueel vervolgprogramma. Uitvoerende professional: multidisciplinair Wajong en SW Fit Doelgroep zijn de jonggehandicapten (erkend Wajong) werkzaam bij of op de wachtlijst van een SW-bedrijf. Het beoogde resultaat is jobcoaching naar regulier werk. De uitvoering start met een intake en vervolgprogramma’s op locatie van een SW-bedrijf met multidisciplinaire begeleiding. Doorlooptijd: 15 tot 26 weken. Uitvoerende professional: multidisciplinair SW Fit Doelgroep is de oudere medewerker (50 plus). Het beoogde resultaat is verbeteren van de kwaliteit van leven en zelfredzaamheid door inzage te krijgen in risico´s van uitval en verminderde inzetbaarheid. De uitvoering geschiedt op locatie van het SW-bedrijf met multidisciplinaire begeleiding. Doorlooptijd: eenmalig, daarna afhankelijk van eventueel vervolgprogramma. Uitvoerende professional: multidisciplinair



Coaching Coaches worden ingezet bij persoonlijke ontwikkeling, problemen of disfunctioneren. De coaching is gericht op ondersteuning waardoor medewerkers weer in staat zijn om optimaal en zelfstandig te functioneren. Coaching bestaat uit minimaal vijf bijeenkomsten, bestaande uit drie fasen van begeleiding (contractfase, begeleiding en afsluiting) waarin gesprekken worden gevoerd waarin praten, luisteren, beleven en invoelen centraal staan. Doorlooptijd: coaching bestaat uit minimaal vijf bijeenkomsten. Uitvoerende professional: bedrijfsmaatschappelijkwerker. Aanbod WWB Achmea (Winnock) biedt diensten aan op het gebied van herstel van medewerkers met langdurige (gezondheids) klachten. Interventies worden ingezet, gebaseerd op cognitief gedragsmatige trainingen met als doel cliënten te leren het passieve, vaak vermijdende gedrag om te zetten naar effectief en meer onbevangen functioneren. De interventies zijn gericht op de ontwikkeling van de belastbaarheid en zelfredzaamheid waardoor directe bemiddeling mogelijk is. Uitvoerende professional: multidisciplinaire teams met medisch specialisten, psychologen, re-integratieconsulenten en bewegingsdeskundigen.

Achmea Vitale - 21

03-06-2009 23:30:18

Personal Coaching programma Het programma is gericht op medewerkers die structuur en/of fysiekeen mentale fitheid missen om succesvol deel te kunnen nemen aan een re-integratietraject. De volgende (leefstijl) omstandigheden kunnen een belemmering vormen: weinig aandacht voor de fysieke conditie, een slecht gezondheidsbewustzijn, een slecht voedingspatroon, weinig zelfvertrouwen of verminderde sociale vaardigheden. Het primaire doel is vergroting van de zelfredzaamheid. Doorlooptijd: 6 tot 12 maanden. Uitvoerende professional: professionals met verschillende disciplines. Korte herstelbegeleiding fysiek/preventie van uitval Deze interventie is gericht op medewerkers die (nog) arbeidsgeschikt zijn, maar individueel overbelast en in onbalans zijn en door actuele mentale en/of fysieke gezondheidsproblemen dreigen te verzuimen. Daarnaast is de interventie gericht op medewerkers met een hoog verzuimrisico op de korte termijn. Doel van de interventie is voorkomen van verzuim en verbeteren van de functionele werkcapaciteit door herstel van de fysieke en/of mentale disbalans. Op langere termijn wordt gestreefd naar integratie van een gezonde leefstijl waardoor herhaling van klachten wordt voorkomen. Het programma biedt leidinggevenden de mogelijkheid de aandacht en betrokkenheid van de medewerkers te vergoten. Doorlooptijd: duur van de begeleiding is minimaal twee weken en maximaal zes weken. Gedurende deze periode vinden maximaal zes behandelingen van 45 minuten plaats. Uitvoerende professional: fysiotherapeuten, sportfysiotherapeuten, bedrijfsfysiotherapeuten, haptonomen, manueel therapeuten, bewegingswetenschappers, diëtisten, artsen.



Lange herstelbegeleiding fysiek/actief werken aan herstel De interventie is gericht op medewerkers die door gezondheidsklachten langer dan vier weken geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn. Het gaat om fysiekeen mentale gezondheidsklachten: klachten aan het bewegingsapparaat, algemene gezondheidsklachten, psychische klachten en cardiovasculaire klachten. Het doel is het verminderen van de verzuimduur door het versnellen van een productieve- en duurzame werkhervatting. Bij de dagelijkse begeleiding staan, verminderen van (werk)functiebeperkingen, verbeteren van de fysiekeen mentale belastbaarheid, realiseren van een functionele werkcapaciteit en voorkomen van recidiveklachten, centraal. Doorlooptijd: duur van de begeleiding is minimaal twee weken en maximaal zes weken. In deze periode vinden maximaal zes behandelingen van 45 minuten plaats. Uitvoerende professional: fysiotherapeuten, sportfysiotherapeuten, bedrijfsfysiotherapeuten, haptonomen, manueel therapeuten, bewegingswetenschappers, diëtisten, artsen. Werkplekherstelinstructie/werkplekonderzoek De interventie is gericht op medewerkers met (een verhoogd risico) werkgerelateerde klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat. Doel van deze interventie is, optimaliseren van de werkplek waardoor het risico op verzuim, als gevolg van werkgerelateerde gezondheidsklachten, afneemt. Vergroten van het inzicht van medewerkers in de gezondheidsrisico’s bij bepaalde werkomstandigheden en het aanbieden van individuele oplossingen om de werkbelasting te verminderen en de persoonlijke belastbaarheid te verhogen. Doorlooptijd: de interventie duurt maximaal 2 uur en 15 minuten. Uitvoerende professional: bedrijfsfysiotherapeut.

Achmea Vitale - 22

03-06-2009 23:30:18

Belastbaarheidstraining Het programma is bedoeld voor medewerkers met arbeidsrelevante klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat. Doel van deze interventie is verlagen van de kans op verzuim en verhogen van de werkhervatting. Dit wordt bereikt door verhoging van de fysieke belastbaarheid en positieve beïnvloeding van de leefstijl van de medewerker. Doorlooptijd: maximaal elf trainingen van 1 uur en 15 minuten per training. Uitvoerende professional: fysiotherapeuten, sportfysiotherapeuten, bedrijfsfysiotherapeuten, haptonomen, manueel therapeuten, bewegingswetenschappers, diëtisten, artsen en specialistische trainers.



Achmea Vitale - 23

03-06-2009 23:30:18



Achmea Vitale - 24

03-06-2009 23:30:18

Active Living Organisatie Active Living (voorheen onderdeel van het Nederlands Olympisch Comité) houdt zich sinds 1992 bezig met het optimaliseren van vitaliteit de medewerkers. Het is een landelijk werkende organisatie met een kantoor in Arnhem (Papendal Congrescentrum). De activiteiten bestaan voornamelijk uit health checks en training en coaching. Dit kan op locatie met mobile testunits. Concept De organisatie biedt een combinatie aan van vragenlijsten, health checks met eventuele vervolgchecks, eventueel aangevuld met individuele- of groepscoaching. Interventies worden aangeboden in combinatie met voor- en nameting. De health checks zijn inpasbaar in een breder vitaliteitconcept van de organisatie. Validiteit Active Living beschikt over twee modulaire vragenlijsten, die ontwikkeld zijn door de Universiteit van Utecht (UU). Deze vragenlijsten hebben een hoge betrouwbaarheid. Op jaarbasis worden circa 20.000 health checks uitgevoerd, waardoor de organisatie over een uitgebreide referentiedatabase beschikt. De interventies zijn geprotocolleerd en men beschikt over een kwaliteitssysteem. Er zijn diverse effectmetingen gedaan waaruit de effectiviteit van de aanpak blijkt, waaronder een promotieonderzoek van de VU en TNO en een driejarige studie door de UU.



Referenties en affiniteit met de SW-branche Active Living heeft geen referenties in de SW-branche. Ze heeft wel referenties in bijvoorbeeld de bouwsector. De aanpak is niet sectorspecifiek, maar kan in samenwerking met de branche of individuele bedrijven op de situatie van de branche worden toegespitst. Het concept wordt aangepast aan doelstellingen van de opdrachtgever en aan functiespecifieke eisen. Tijdens en na afloop van de projecten wordt de deelnemer- en klanttevredenheid gemeten. Het concept sluit goed aan bij de SW-branche omdat laagdrempelige dienstverlening wordt aangeboden met aandacht voor de individuele medewerker. Interventies Er wordt gestart met een vitaliteitsscan; de Vittest genoemd. Deze bestaat uit een combinatie van vragenlijstonderzoek en biometrisch onderzoek. De resultaten van deze onderzoeken zijn vertrekpunt voor een door de organisatie te ontwikkelen nieuw beleid. Vanuit de Vittest worden medewerkers met een hoog risicoprofiel doorverwezen naar professionals voor vervolgonderzoek met eventueel advies voor coaching training en training. Het traject wordt afgerond met een hermeting. Interventies worden uitgevoerd door coaches, artsen en psychologen in eigen dienst of door freelancers. Iedere organisatie krijgt één aanspreekpunt.

Active Living - 25

03-06-2009 23:30:18



BRAVO



Vittest

Coaching en begeleiding

Vitplein

Groepscoaching

BMW

Vitaliteitsgroei

Workshop ‘Mijn Vitaliteit’

Individuele coaching

Workshop ‘Vitaal leiderschap’

Workshop ‘Mind Body Vit’


Vitcoaching Vitale interventies

Vittest De Vittest meet de fysiekeen mentale vitaliteit van een medewerker op een dusdanige wijze dat duidelijk inzicht wordt verkregen in de vitaliteit. Werkgerelateerde en leefstijlgerelateerde factoren worden eveneens gemeten. Na het adviesgesprek met de arts ontvangen deelnemers een rapportage gevolgd door een prioriteitenanalyse. Hierdoor ontstaat een helder beeld van de aanwezige kansen om de vitaliteit te bevorderen. Doorlooptijd: 15 à 20 minuten per persoon. Uitvoerende professional: bewegingswetenschapper, fysiotherapeut, diëtist, verpleegkundige. Coaching en begeleiding In aansluiting op de Vittest en ter ondersteuning van het vitaliteitbeleid wordt een individuele leefstijlcoaching aangeboden. Doel is om deelnemers te leren de eigen vitaliteit te managen. De coaching bestaat uit een aantal momenten waarop de coach met de deelnemer meedenkt over de wijze waarop de vitaliteit verbeterd kan worden. Doorlooptijd: 1e gesprek duurt 20 minuten. Opvolgende gesprekken duren 15 minuten. Uitvoerende professional: psycholoog en bewegingswetenschapper.



Vitaliteitgroei Active Living begeleidt bij de vormgeving van het vitaliteitbeleid. Met behulp van de Vittest wordt het huidige beleid onder de loep genomen. Dit vormt het vertrekpunt voor de ontwikkeling van een nieuw beleid. Vanuit de Vittest krijgen medewerkers persoonlijke feedback en worden resultaten vertaald in beleid en omgezet naar concrete acties. De Vittest dient tevens als monitor en er ontstaat een dynamisch vitaliteitbeleid. Doorlooptijd: afhankelijk van de organisatie. Uitvoerende professional: organisatieadviseur. Workshop ‘Vitaal Leiderschap’ In aansluiting op een Vittest biedt Active Living een workshop aan waarin managers de uitkomsten van het onderzoek voorspellen, waarna deze worden getoetst aan de daadwerkelijke uitkomsten. Via uitdagende werkvormen leren managers van elkaar op welke wijze persoonlijk leiderschap vitaler kan worden. De resultaten van de Vittest worden voorzien van een bedrijfsspecifiek kader en er worden concrete acties benoemd voor de nabije toekomst. Doorlooptijd: een workshop van circa 3 uur. Uitvoerende professional: gedragswetenschapper en psycholoog.

Active Living - 26

03-06-2009 23:30:18

Workshop ‘Mijn vitaliteit’ Active Living biedt, in aansluiting op de Vittest een workshop aan om de kennis van een deelnemer over zijn of haar vitaliteit om te zetten in een praktisch plan van aanpak. Persoonlijke doelstellingen worden geformuleerd. Door middel van uitdagende werkvormen en op basis van zelfmanagementprincipes schrijven deelnemers een plan van aanpak om de doelstellingen te realiseren. Deelnemers leren van elkaar en geven tips, waarbij rekening wordt gehouden met persoonlijke motivatie, ambitie, mogelijkheden en valkuilen. Doorlooptijd: een workshop van circa 3 uur. Uitvoerende professional: gedragswetenschapper.

Vitale Interventies In aansluiting op de Vittest worden workshops voor individuele coaching aangeboden. Het huidige gedrag wordt aan de kaak gesteld, waarna getracht wordt dit om te buigen naar gewenst gedrag met als doel een vitale medewerker in een vitale organisatie. Voorbeelden van workshops zijn Gezond en lekker koken, Stress en Coping en Vitaal en Fit. De workshops worden afgestemd op de bedrijfsspecifieke situatie en ingepast binnen de mogelijkheden van de organisatie. Doorlooptijd: de workshops duren circa 1,5 tot 3 uur. Individuele coaching: eerste gesprek duurt 20 minuten, opvolgende gesprekken duren 15 minuten.

Workshop ‘Mind Body Vit’ De workshop Mind Body Vit is gebaseerd op Mind Body Medicine deze sluit aan bij meest recente wetenschappelijke bevindingen uit de geestelijke- en lichamelijke gezondheidszorg. In een stimulerende en veilige omgeving kunnen deelnemers kennis en vaardigheden verwerven op effectiever omgaan met de eisen van werk en leven. Zelfreflectie komt aan bod, evenals ontspanningsoefeningen. Doorlooptijd: een workshop van zes sessies van 1,5 uur. Uitvoerende professional: senior trainer.



Active Living - 27

03-06-2009 23:30:18



Active Living - 28

03-06-2009 23:30:19

Arbo Unie Organisatie Arbo Unie een grote dienstverlener met landelijke dekking. De organisatie valt onder de Stichting Arbo Unie Nederland, de enige aandeelhouder van Arbo Unie B.V. Het hoofdkantoor is gevestigd in Utrecht. Arbo Unie B.V. heeft een aantal dochterondernemingen, MKBasics, Assurantie Services B.V., BMD Advies Zuidwest Nederland B.V., Fysergo B.V., Protekt B.V., Zeeland Gezond, Port Health Center Rotterdam en Human Energy Management. Arbo Unie werkt met deze organisaties samengewerkt. Kernactiviteit van Arbo Unie is het managen van de gezondheid van organisaties. Het betreft de activiteiten Verzuim & Re-integratie, Risicomanagement en Vitaliteit & Inzetbaarheid. Concept In de dienstverlening wordt uitgegaan van integrale aanpak gericht op de organisatie, mens en gezondheid. Het dienstverleningsmodel voor de SW-branche is opgedeeld in de stappen: vaststellen ambities, screening medewerkers, preventieve interventies, borging en evaluatie van het beleid. Validiteit Het concept is gebaseerd op het Integraal GezondheidsManagement (IGM) van TNO en het programma Hearts and Minds van de Universiteit Leiden. Arbo Unie beschikt over een landelijk kwaliteitsysteem. Onderdeel zijn een jaarlijks klanttevredenheidsonderzoek en een tweejaarlijkse interne audit.



Referenties en affiniteit met de SW-branche Arbo Unie heeft voor onderstaande SW-bedrijven diensten verricht: • NoordWestGroep NV • Dethon Interventies Doelstellingen op organisatieniveau zijn: inzicht krijgen in de vitaliteit van de organisatie, onderscheiden met goed werkgeverschap, medewerkers binden en boeien, stimuleren van eigen verantwoordelijkheid en persoonlijke ontwikkeling, het inrichten van een vitaal leven en verbetering bedrijfsimago. Gezondheidsmanagement wordt vormgegeven door een groeimodel waarbinnen bedrijven de positie en ambitie kunnen bepalen. De gebruikte methodiek is gebaseerd op het kwaliteitsdenken; specifiek de cirkel van Deming. Het gebruikte meetinstrument is Performer. De Performer geeft informatie over gezondheid(sgedrag), welzijn, werkbeleving en leefstijl van medewerkers en de individuele medewerker krijgt inzage in zijn persoonlijk risicoprofiel. Op individueel niveau kunnen doelstellingen voor de medewerker zijn: inzicht in de vitaliteit en mogelijkheden om de vitaliteit te verbeteren. Op basis van een individuele test VIEF kan een medewerker de vitaliteit vaststellen. Met behulp van programma met behulp van een programma kan de medewerker vervolgens de vitaliteit vergroten.

Arbo Unie - 29

03-06-2009 23:30:19



BRAVO




Performer

Trainingen

VIEF.nu

Workshop 7 habits interactive

Creëren van sociale veiligheid

Fysiotherapie

PMO

Coach

Mindfullness

Versterken van weerbaarheid

Human Energy Management

VIEF.nu

Gewichtige mensen

Loopbaan advies

Work Ability Index (WAI)

Vitaal vergaderen

Persoonlijke coaching

Stoppen met roken cursus

Stress preventie

Verminderen alcoholgebruik

Verbeteren inzetbaarheid

Performer De performer is een onderzoeksinstrument dat de medewerker inzicht geeft in zijn persoonlijke risicoprofiel en de werkgever informatie verschaft over gezondheid, welzijn, werkbeleving, leefstijl en gezondheidsgedrag van zijn medewerkers. Op deze wijze wordt het mogelijk de risico’s in werk en leefstijl te kwantificeren, nieuwe risico’s te ontdekken, inzage te krijgen in de behoefte aan de werkgever te nemen initiatieven, inzage in de afbreukrisico’s per functie en afdeling en inzicht in gezondheidssituaties en workability. Het is mogelijk op leeftijd, geslacht, functie en afdeling groepsoverzichten te maken. Doorlooptijd: circa 8 weken. Uitvoerende professional: organisatiedeskundige/ consultant. De organisatiedeskundige is onderdeel van het accountteam voor de organisatie waarbij inzet van een ergonoom bedrijfsarts en psycholoog mogelijk is.



PMO Een PMO is een combinatie van taxatie van gezondheid en leefstijl van de medewerker en een lichamelijk onderzoek. Het PMO geeft inzicht in een persoonlijk risicoprofiel. Doorlooptijd: minimaal een maand (introductie, inrichting, uitvoering, rapportage). Gemiddelde doorlooptijd bij 100 medewerkers een maand tot maximum vier maanden. Eén dag voor individueel PMO. Uitvoerende professional: bedrijfsarts, health check assistente, organisatiedeskundige.

Arbo Unie - 30

03-06-2009 23:30:19

VIEF.nu VIEF.nu is een web-based programma waarbij de medewerker het risicoprofiel bepaalt aan de hand van vragen en daarna wordt gestimuleerd om actief aan de slag te gaan met de gezondheid met thema’s op het gebied van mentale gezondheid en zingeving, bestaande uit: fysiek vief, mentaal vief, sociaal- emotioneel vief en spiritueel vief. Hierbij wordt de medewerker aangesproken op de eigen verantwoordelijkheid. Het gezondheidsprogramma bestaat uit interventies als een fittest, een coach voor een actievere levensstijl, het programma ’werk en privé’, ’Vief in vorm’ en ’Vief kookinspiratie’. Doorlooptijd: afhankelijk van inhoud en doelstelling van het traject. De ’Vief kookinspiratie’ duurt bijvoorbeeld 1,5 uur. Uitvoerende professional: fysiotherapeut, (sport)arts, psycholoog, coach, diëtist Work Ability Index (WAI) Het opsporen van risicogroepen kan met de WAI. De WAI doet geen uitspraak over mogelijke oorzaken van dreigende verminderde inzetbaarheid maar biedt wel mogelijkheden voor een nader onderzoek. De WAI meet het werkvermogen van medewerkers. Voor medewerkers die slecht of matig scoren zijn passende interventies beschikbaar. De meting geeft inzicht in werkvermogen per leeftijdscohort, per functiegroep en per afdeling. Doorlooptijd: circa 8 weken. Uitvoerende professional: bedrijfsarts, health check assistente, organisatiedeskundige. Trainingen Het betreft coaching of training gericht op effectieve stijl van leidinggeven, bewaken van de mentale en fysieke balans, sociale veiligheid en bevorderen van vitaliteit. Doorlooptijd: gemiddeld 8 tot 12 weken. Uitvoerende professional: trainer, coach, acteur en BRAVO-deskundige.



Coach Coach is een bewegingsprogramma, ontwikkeld door de Universiteit van Groningen. Het programma kan gecombineerd met de Performer en/of PMO worden ingezet. Het maakt mensen bewust van leefstijl en stimuleert om te bewegen. De deelnemer stelt met een persoonlijke begeleider vast hoe kan worden gewerkt aan een actievere leefstijl. Met behulp van een stappenteller wordt inzicht gekregen in de dagelijkse beweging. Door te werken met een persoonlijke begeleider wordt de deelnemer gedwongen na te denken over het beweegpatroon en geïnspireerd om meer te bewegen. Doorlooptijd: 9 tot 12 maanden Uitvoerende professional: door de Rijksuniversiteit Groningen & CBO opgeleidde bewegingscounselors. Gewichtige mensen Gewichtige mensen is een programma om op het juiste gewicht te komen. Gewichtige mensen kan ingezet worden naast de Performer en/of PMO. Overeenkomstige interventies zijn VIEF in vorm, Lekker en Gezond eten! en VIEF kookinspiratie. Doorlooptijd: ’VIEF kookinspiratie’ duurt 1,5 uur. Uitvoerende professional: vitaliteitscoach. Vitaal vergaderen Vitaal vergaderen is een programma tegen zitvlees. Vitaal vergaderen kan gecombineerd worden met de inzet van de Performer en/of PMO. Door een combinatie van mentale- en fysieke inspanning wordt het concentratieniveau verhoogd. Voorafgaand aan de vergadering wordt met het vergaderteam gesport om fit de vergadering te starten. Doorlooptijd: een dagdeel. Uitvoerende professional: fitnessinstructeur.

Arbo Unie - 31

03-06-2009 23:30:19

Stoppen met roken en verminderen alcoholgebruik De interventie is gericht op stoppen met roken en verminderen van het alcoholgebruik. Het kan worden gecombineerd met de inzet van de Performer en/of PMO. Het programma bestaat uit intensieve begeleiding en elkaar stimuleren en steunen bij stoppen met roken. Er vinden vier groepssessies plaats met drie fasen van verandering: voorbereidingsfase, stopfase en volhoudfase. Doorlooptijd: vier groepssessies van 2 uur in een periode van tien weken. Een op een vervolgcontact is mogelijk gedurende drie maanden. Uitvoerende professional: bedrijfsarts. Workshop ’7 habits interactive’ De workshop 7 habits interactive is gericht op bevorderen van de mentale balans en effectieve interactie met de omgeving. Tijdens de workshop wordt gebruik gemaakt van het gedachtegoed van het boek The 7 habits of highly effective people van Steven Covey, toegepast op gewoontes en vitaliteit. Er worden nieuwe inzichten gegeven met betrekking tot werk, privé, leiderschap en de eigen ik. De interventie wordt in samenwerking met het Trimbosinstituut aangeboden. Doorlooptijd: een dag. Uitvoerende professional: arbeidsen organisatieadviseurs en medewerkers van Covey Institute of het Trimbosinstituut.



Workshop ’Mindfullnes’ De workshop Mindfullness is gericht op bevorderen van de mentale balans en effectieve interactie met de omgeving. De workshop Mindfullness helpt om ‘je te richten op dit moment’, waardoor stress of piekeren plaats maken voor rust en energie. Deze interventie worden in samenwerking met het Trimbosinstituut aangeboden. Doorlooptijd: 8 wekelijkse bijeenkomsten van 2,5 uur en 1 oefendag. Na 3 maanden een terugkomsessie. Dagelijks oefening van 1 uur met behulp van cd’s en/of werkboek. Uitvoerende professional: arbeidsen organisatieadviseurs en medewerkers van Covey Institute of het Trimbosinstituut. Psychische interventies De psychische interventies hebben betrekking op het creëren van sociale veiligheid in de organisatie, versterken van de weerbaarheid, loopbaanadvies, persoonlijke coaching en het verbeteren van de inzetbaarheid. Voor de interventies geldt dat deze logistiek en procesmatig op identieke wijze plaatsvinden vanuit het leveringsconcept ALERT. Kenmerken van deze werkwijze zijn vraag en resultaatgericht werken, procesbewaking en voortgangsrapportage en klanten cliënttevredenheidsmeting na afsluiting van de interventie. De volgende psychische interventies worden geboden: psychologische intake en advies, kortdurende psychologische interventie, psychologische interventie, intensieve psychologische interventie, stresspreventie, stresshantering, burnoutbegeleiding en EMDR. Doorlooptijd: afhankelijk van vraagstelling, doelstelling en inhoud van de interventie. Uitvoerende professional: psycholoog, BMW of een combinatie van beiden aangevuld met trainers en coaches.

Arbo Unie - 32

03-06-2009 23:30:19

Fysieke interventies Arbo Unie heeft met Fysergo en Human Energy Management, als dochtermaatschappijen, twee providers in fysieke interventies. Fysergo combineert bedrijfsfysiotherapie, ergonomie en fysieke fitheid tot een programma van preventieve en curatieve activiteiten. Zij verzorgen voorlichting, screening en interventies op individueel- en op groepsniveau. Het doel van Human Energy Management is vaststellen of de energie van medewerkers voldoende is om effectief te kunnen werken en leven en bovendien tevreden te zijn. Er wordt naast individuele metingen inzicht gegeven per doorsnede van de organisatie. Vervolgens adviseert en begeleidt Human Energy Management de organisatie op basis van de resultaten. Daarnaast heeft Human Energy Management energieprogramma’s voor individuele medewerkers en voor groepen. Doel hierbij is het toename van de energie. Net als voor de psychische interventies geldt dat de fysieke interventies logistiek en procesmatig op identieke wijze zullen plaatsvinden vanuit het leveringsconcept ALERT. De volgende interventies worden aangeboden: Arbeidsfysiotherapeutische intake, Korte en lange Herstel begeleiding, Werkplekadvies, Individuele training on the job (ITOJ), Korte fysieke (belastbaarheids) training, Healthcheck, Vitaal Startprogramma Brons, Vitaal Startprogramma, Zilver, Vitaal Startprogramma Goud, Exercise counseling. Doorlooptijd: afhankelijk van de vraagstelling, doelstelling en inhoud van de interventie. Uitvoerende professional: fysioloog, arbeidsen/of bedrijfs) fysiotherapeut, ergonoom en vitaliteitscoach.



Arbo Unie - 33

03-06-2009 23:30:19



Arbo Unie - 34

03-06-2009 23:30:19

Bewegen werkt! Organisatie De Bewegen Werkt Holding is in 1998 opgericht onder de naam Ergo Control en bestaat uit Ergo Control BV, PreventNed BV en Fit Form Fitness-Catering BV. Bewegen Werkt is een landelijk werkende organisatie met verschillende vestigingen. Er zijn circa 150 mensen werkzaam. Het hoofdkantoor is gevestigd in Enschede. De organisatie voert activiteiten uit op het gebied van gezondheidsmanagement. Concept Bewegen Werkt heeft aandacht voor de organisatiekant van innovatieve diensten. Zij biedt ondersteuning bij de implementatie van gezondheidsbeleid en interventies op individueel niveau. De interventies zijn gericht op ondersteunen of verbeteren van gezondheid, inzetbaarheid en productiviteit. De diensten worden, voor het merendeel, bedrijfsintern aangeboden. Voor een aantal diensten zijn vestigingen of locaties door het hele land beschikbaar. De activiteiten zijn gericht op onderstaande thema’s: • Inzetbaarheid en werkvermogen • Gezond blijven • Gezond terugkeren • Gezonde werkomgeving. Validiteit In de aanpak Integraal Gezondheidsmanagement verwerkt Bewegen Werkt veel wetenschappelijke modellen. Bewegen Werkt heeft een eigen afdeling Kwaliteit en Onderzoek. Gebruikte vragenlijsten en testen worden ontwikkeld in overleg met universiteiten en zijn valide. Daarnaast neemt Bewegen Werkt jaarlijks deel aan het klantenonderzoek van ‘Blik op Werk’ en zijn de diensten



onderdeel van wetenschappelijke onderzoekstrajecten van de Universiteiten van Groningen, Amsterdam en Rotterdam. Bewegen Werkt is LERF-gecertificeerd (Landelijke Erkenningsregeling Fitness). Referenties en affintiteit met de SW-branche Bewegen Werkt heeft programma’s ontwikkeld die aansluiten bij de kenmerken van de SW-bedrijven en de medewerkers. Bewegen werkt is betrokken geweest bij de invulling van de slotbijeenkomst van het onderzoek ‘Fit en Fris in de SW’. Bewegen Werkt heeft activiteiten verricht bij de volgende SW-bedrijven: • SOWECO NV; • Wezo Groep Holding NV; • Fitis (onderdeel van SWB); • Haeghe Groep; • Sallcon Werktalent • DZB Leiden • WNK Bedrijven. Interventies De dienstverlening bestaat, naast het opstellen van een startnotitie gezondheidsbeleid, uit de inzet van een gezondheidsonderzoek, de zogenaamde Werk VermogensMonitor en andere testen. Hieruit volgt een individueel rapport en advies, eventueel gevolgd door verdiepend onderzoek, en een groepsrapportage met advies. Op zowel groeps- als individueel niveau volgt een plan van aanpak voor preventie en gezondheidsbevordering met coaching, training en begeleiding, gericht op ‘arbeid en belasting’, ‘arbeid en gezondheid’ en ‘arbeid en organisatie’.

Bewegen Werkt - 35

03-06-2009 23:30:20

Inzet gezondheidsonderzoeken (WerkVermogensMonitor® en testen)

Groepsrapportage en advies

Individueel rapport en advies

Verdiepende onderzoek Aanvullend onderzoek WVM Consult bedrijfsarts Psychodiagnostisch onderzoek Lichamelijk onderzoek Werkplekonderzoek/Quick scan RSI Bedrijfsfysiotherapeutisch onderzoek

Plan van Aanpak: *

Plan van Aanpak: *

Preventie en gezondheidsbevordering gericht op groep of organisatie

Individuele preventie of gezondheidsbevordering

Arbeid en belasting

Arbeid en belasting

Groepsvoorlichting ‘Voorkom CANS/RSI’

Coaching werkmethoden

Groepstraining eerste hulp bij RSI

Participatieve ergonomie

RSI/CANS preventiebeleid Training leidinggevende

Arbeid en gezondheid Bravo workshops

Arbeid en gezondheid

Leefstijltraining Gezond voor Elkaar

Opzet gezondheidskalender

Cursus Voeding en Beweging

Bravo workshops (o.a. Cursus joggen)

Cursus Bewustzijn en ontspanning

Leefstijltraining Gezond voor Elkaar

Beweegprogramma’s

Cursus Voeding en Beweging

Actieve Revalidatie

Traject integraal gezondheidsmanagement

Psychologische interventie

Sportieve evenementen of clinics Bedrijfsfitness

Overig Loopbaanbegeleiding

Arbeid en organisatie

Mediation

Training Leidinggevende Risico-inventarisatie * De benoemde diensten zijn een selectie uit het totale dienstverleningsconcept van Bewegen Werkt.



Bewegen Werkt - 36

03-06-2009 23:30:20



BRAVO

Werkvermogens Monitor

Brainstormsessie o.b.v. een meting

Beweging als Warming-up voor Re-integratie

Biomedisch onderzoek

Training stimuleren Leefstijltraining van gezond gedrag ‘Gezond voor op de werkvloer elkaar’

Vitaliteitstesten

Traject Integraal gezondheidsmanagement

Cursus ‘Voeding en beweging’

Preventief Medisch onderzoek

Opstellen Belastingsprofiel

Curcus ‘Actief bewegen’

Individuele adviesgesprekken

Opstellen Lunch & leer startnotitie voorlichting gezondheidsbeleid BRAVO



Fysieke interventies Gezond Actief Actieve Revalidatie

Gezondheidsdagen Bedrijfsfitness Cursus ‘Actief ontspannen’ Participatieve ergonomie Coaching werkmethoden



Bewegen Werkt - 37

03-06-2009 23:30:20

De WerkVermogensMonitor (WVM) De WVM geeft inzicht in de algemene gezondheid van de medewerkers, waardoor uitval is te voorspellen en te voorkomen. Naast de vragenlijst ‘werkvermogen’, is een aantal vragensets toegevoegd met betrekking tot werkdruk, afwisseling in het werk, zelfstandigheid in het werk, fysieke belasting, leefstijl (BRAVO) en productiviteit. Het betreft factoren waar de organisatie invloed op kan uitoefenen. Doorlooptijd: een interventie van 20 minuten of 12 minuten (digitaal). Uitvoerende professional: vitaliteitscoach met HBOachtergrond, bijvoorbeeld lichamelijke opvoeding, BIG-geregistreerd fysiotherapie en een interne opleiding vitaliteitscoaching. Biomedisch onderzoek Om een goed inzicht te krijgen in de algemene gezondheid, is het van belang om inzicht te krijgen in het risico op het metabool syndroom (onder andere risico op hart en vaatziekten en diabetes). Testen van de volgende parameters geven daar inzicht in: • De Body Mass Index (BMI) geeft een indicatie voor de mate van overgewicht. • De bloeddruk (elektronisch gemeten) • De cholesterolwaarde (vingerprik) • De glucosewaarde (vingerprik) Hoge waardes op één of meer van deze testen duiden op gezondheidsrisico’s. Doorlooptijd: de testen worden gezamenlijk in 10 tot 15 minuten uitgevoerd. Uitvoerende professional: verpleegkundige.



Vitaliteitstesten Iemand die fysiek fit is, is dikwijls ook mentaal fit. De fysieke fitheid staat model voor vitaliteit. De fysieke fitheid is opgebouwd uit kracht, lenigheid en uithoudingsvermogen en is meetbaar door: • De fietstest. • Sit & Reach Test. • Buikspiertest. Doorlooptijd: fietstest 10 minuten. De Sit & Reach Test, buikspiertest en BMI duren gezamenlijk circa 10 minuten. Uitvoerende professional: vitaliteitstesters, met HBOachtergrond, bijvoorbeeld lichamelijke opvoeding of fysiotherapie. Preventief Medisch Onderzoek (PMO) De voorgaande testen en vragenlijst kunnen, eventueel met aanvullende testen of vragenlijst, ingezet worden bij een PMO. Individueel adviesgesprek De medewerker krijgt tijdens een individueel adviesgesprek een advies op maat van de vitaliteitscoach. Het advies is gebaseerd op de resultaten van de vragenlijstonderdelen en de testen. Resultaten worden op deze wijze inzichtelijk gemaakt en instructies voor een eventueel vervolg vastgesteld. Doorlooptijd: een gesprek van minimaal 10 minuten. Uitvoerende professional: vitaliteitscoach, met HBOachtergrond, bijvoorbeeld lichamelijke opvoeding, BIG-geregistreerd fysiotherapie en een interne opleiding vitaliteitscoaching.

Bewegen Werkt - 38

03-06-2009 23:30:20

Brainstormsessie op basis van een meting Vanuit de groepsrapportages van de gezondheidsonderzoeken worden voor leidinggevenden brainstormsessies georganiseerd, waarin de verschillen tussen de subgroepen worden besproken. De sessies staan onder leiding van een gezondheidsmanager van Bewegen Werkt en leiden tot verbeterpunten voor van gezondheidsmanagement en oplossingsrichtingen bij geconstateerde problemen. Doorlooptijd: 2 weken; 2 dagdelen. Uitvoerende professional: gezondheidsmanager (HBO). Training ‘stimuleren gezond gedrag op de werkvloer’ Een groepsgewijze training waarin leidinggevenden in twee dagdelen kennis en vaardigheden ontwikkelen op het gebied van signaleren van, en genereren van oplossingen voor houdings- en bewegingsproblemen en leef- en werkstijl. Gezond gedrag wordt gestimuleerd. Doorlooptijd: 2 weken, 2 dagdelen. Uitvoerende professional: gezondheidsmanager (HBO). Traject ‘integraal gezondheidsmanagement’ In dit traject komen aspecten van gezondheidsmanagement aan de orde als kennisbehoeftes bij leidinggevenden en de noodzaak om te investeren in gezondheidsbevordering. Met behulp van een gezondheidsonderzoek en een behoefteonderzoek kan vastgesteld worden in welke fase van gedragsverandering een werknemer zich bevindt. Per BRAVO-thema kan een, bij de belevingswereld van de werknemer, passend aanbod worden samengesteld dat leidt tot maximale stimulans. Het aanbod kan bijvoorbeeld bestaan uit lunch & leer bijeenkomsten en gezondheidsdagen. Het gezondheidsbeleid wordt daarmee een samenhangend geheel van meten, adviseren en voorlichten, allen gericht op de BRAVO-thema’s. Doorlooptijd: volledige implementatie traject Integraal gezondheidsmanagement circa 3 tot 6 maanden. Uitvoerende professional: gezondheidsmanager (HBO).



Opstellen Belastingsprofiel Met behulp van de Ergo-Kit® Functionele Capaciteit Evaluatie (FCE) en een gestandaardiseerde testen rapportagemethode wordt een objectief gegeven over de fysieke arbeidsbelastbaarheid van medewerkers. Om de arbeidsbelastbaarheid, voor het uitoefenen van een bepaalde functie, te meten heeft Bewegen Werkt tevens een methode ontwikkeld om de belasting van de functie te bepalen, te weten het Fysiek arbeidsBelastingOnderzoek (FBO). Aan de hand van een vergelijking tussen beide resultaten kunnen conclusies en aanbevelingen worden gegeven. Doorlooptijd: opstellen van het belastingsprofiel (FBO) circa 3 uur; opstellen van een belastbaarheidprofiel (FCE) 2 tot 4 uur. Uitvoerende professional: gecertificeerd FCE/FBO fysiotherapeut (HBO+). Opstellen startnotitie gezondheidsbeleid Bewegen Werkt ondersteunt organisaties, naast organiseren van activiteiten, met de opzet van een startnotitie gezondheidsbeleid. Wanneer een organisatie kiest voor een bedrijfsfitnessfaciliteit, wordt een overzicht van alle betrokkenen en belanghebbenden gemaakt en een plan ter uitvoering opgesteld van de bedrijfsfitnessfaciliteit. Een overzicht bedrijfsfitnessrooster, een communicatieplan, intake-test, gesprek en Fittest zijn onderdeel van. Doorlooptijd: 2 tot 4 weken. Uitvoerende professional: gezondheidsmanager (HBO).

Bewegen Werkt - 39

03-06-2009 23:30:20

Bewegen als Warming-up voor Re-integratie (BWR) Om werkhervatting te realiseren vindt een intake plaats waarin, naast medische- en fysieke componenten, belemmerende competenties (slecht kunnen samenwerken, weinig zelfvertrouwen, roken) in beeld worden gebracht. Tijdens bewegingslessen en de daaraan gekoppeld activiteiten, zal het accent liggen op vergroten van mogelijkheden en wegnemen van geconstateerde belemmerende factoren. Primair gericht op verbetering van de fitheid en fysiekeen mentale gezondheid. Daarnaast ligt het accent op integratie van regelmatig bewegen in de leefstijl van de deelnemer, verbeteren van een aantal arbeidsrelevante vaardigheden en eventueel het borgen van hulpverlening. Doorlooptijd: 12 tot 18 weken. Uitvoerende professional: docent Lichamelijk Opvoeding (HBO). Leefstijltraining ‘Gezond voor elkaar’ In de training wordt specifiek ingegaan op leefstijlaanpassing en minder op arbeidsactivering. De vitaliteittesten zijn uitgangspunt voor de start van de leefstijltraining en geven een beeld van de actuele de gezond. Zowel met individuele medewerkers als met een groep worden doelen gesteld, gericht op een gezonde actieve leefstijl. De doelen zijn gericht op kleine aanpassingen in het dagelijkse leven, waarmee op termijn positieve resultaten te behalen zijn. Er worden zowel persoonlijkeals gezamenlijke doelen gesteld, zodat werknemers elkaar kunnen motiveren, stimuleren en ondersteunen. Doorlooptijd: 26 weken. Uitvoerende professional: docent Lichamelijk Opvoeding (HBO).



Cursus ‘Voeding en Beweging’ De cursus is gericht op gedragsverandering door bewustwording en inzicht te geven in de persoonlijke situatie over voedings- en/of beweeggewoonten. Het gaat niet definitie om afvallen, maar om inpassen van nieuwe voeding- en beweeggewoontes in het dagelijkse leven. De cursus wordt begeleid door een diëtist. Iedere deelnemer krijgt een voedingsdagboek, metingen van BMI en buikomvang, waarna een voedingsadvies op maat wordt gegeven en een persoonlijk bewegingsprogramma. Doorlooptijd: 22 weken. Uitvoerende professional: diëtist (HBO). Cursus ‘Actief Bewegen’ In deze cursussen tijdens werktijd, in de pauzes, voor of na werktijd, worden een of meer van de volgende beweegactiviteiten gekozen: joggen, Nordic Walking, sportief wandelen, hardlopen, fietsen en mountainbiken. De cursus is primair gericht op startende sporters die op een verantwoorde en veilige wijze begeleid willen worden. Op basis van de vitaliteittesten worden de beginsituatie en de effecten van de cursus vastgesteld. Doorlooptijd: 8 weken. Uitvoerende professional: sportspecifieke trainers (HBO/MBO). Lunch & Leer Bijeenkomsten Tijdens een lunch wordt voorlichting gegeven over BRAVO-thema’s, met als doel bewustwording. Doorlooptijd: een bijeenkomst van circa 30 minuten. Uitvoerende professional: gezondheidsmanager (HBO).

Bewegen Werkt - 40

03-06-2009 23:30:21

Gezondheidsdagen Tijdens deze dagen wordt, met behulp van flyers en posters, aandacht gevraagd voor leefstijlthema’s. Hieraan kunnen workshops worden gekoppeld, waar op interactieve wijze ingegaan wordt op bewegen (bijvoorbeeld promotieactie gericht op Nordic Walking), roken, alcoholgebruik, gezonde voeding, ontspanning en goede nachtrust. Doorlooptijd: duur van de workshop 1 - 1,5 uur. Uitvoerende professional: gezondheidsmanager (HBO). Bedrijfsfitness Bewegen Werkt biedt bij fitnesscentra, of intern, bedrijfsfitness aan. Tijdens individuele- of groepslessen wordt gewerkt aan kracht, uithoudingsvermogen en lenigheid onder begeleiding van een gekwalificeerde fitnesstrainer. Doorlooptijd: afhankelijk van contract. Uitvoerende professional: fitnesstrainers (MBO en/of HBO). Cursus ‘actief ontspannen’ De cursus bestaat uit: • Vitaliteitstesten; • Een persoonlijke doelstelling; • Body en Mind training; • Een ontspannings CD; • Bezoek op de werkplek door fysiotherapeut; • Lunch & Leer bijeenkomst ‘goede nachtrust’. Doorlooptijd: 4 weken. Uitvoerende professional: fysiotherapeut (HBO). Participatieve ergonomie Tijdens deze training werken medewerkers en leidinggevenden met ‘risicovol werk’ en de bedrijfsfysiotherapeut in teamverband aan het optimaliseren van de ergonomische omstandigheden en het verbeteren van de werktechniek. Doorlooptijd: 6 weken. Uitvoerende professional: geregistreerd bedrijfsfysiotherapeut (HBO+).



Coaching werkmethoden De bedrijfsfysiotherapeut voert een gesprek en een lichamelijk onderzoek uit bij de medewerker, waarna de werkplek en de werkzaamheden worden beoordeeld. Vervolgens stelt de bedrijfsfysiotherapeut een behandelplan voor begeleiding op de werkplek. Doorlooptijd: minimaal 4 weken. Uitvoerende professional: geregistreerd bedrijfsfysiotherapeut (HBO+). Gezond Actief (GA) Medewerkers met beginnende fitheids- en gezondheidsproblemen, die redelijk zelfstandig fysiek actief zijn, worden preventief begeleid en getraind door een fysiotherapeut ter verbetering van de leefstijl en de algehele belastbaarheid. Gezond Actief kan eventueel aanvullend als vervolg op Actieve Revalidatie worden ingezet. Doorlooptijd: een interventie van 13 weken; 1 keer per week. Uitvoerende professional: BIG-geregistreerd fysiotherapeut. Actieve Revalidatie (AR) Medewerkers die door fysieke klachten of stoornissen niet meer optimaal functioneren, worden in het kader van functioneel herstel begeleid en getraind door een fysiotherapeut. Doorlooptijd: een interventie van 13 weken, 2 keer per week. Uitvoerende professional: BIG-geregistreerd fysiotherapeut.

Bewegen Werkt - 41

03-06-2009 23:30:21



Bewegen Werkt - 42

03-06-2009 23:30:21

Buro voor Fysieke Arbeid Organisatie Buro voor Fysieke Arbeid, onderdeel van Profescom BV, is in 1986 opgericht. Zij ondersteunen bedrijven in de oplossing van vraagstukken op het gebied van fysieke arbeid. Buro Fysieke Arbeid opereert landelijk en heeft 20 medewerkers in dienst. Het hoofdkantoor is gevestigd in St. Oedenrode. In de uitvoering van de activiteiten wordt niet met andere partijen samengewerkt. Er zijn nauwe contacten met de Stichting Opleidingen Groothandel (SOG), diverse ROC’s en kenniscentra en zorgverzekeraars. Concept Het concept is gebaseerd op het geschoolde beroepsmotoriek. Dit is een manier van bewegen die is toegespitst op bepaalde werkzaamheden en heeft als doel het verminderen van de arbeidsbelasting. Medewerkers worden geschoold in bewegingstechnieken die de fysieke belasting aanzienlijk verminderd. Het concept is vergelijkbaar met andere vormen van geschoolde motoriek als zwemmen of tennissen, maar dan gericht op een specifiek beroep. Voor veel vormen van fysiek werk is inmiddels een dergelijke beroepsmotoriek ontwikkeld. In het concept worden zowel medewerkers als leidinggevenden getraind. Medewerkers krijgen training in de geschoolde motoriek. Leidinggevenden krijgen, in het kader van de een borging, een coachingscursus waarin zij leren de motoriek van de medewerkers te herkennen en verbeteren.



Validiteit De kwaliteit van de dienstverlening wordt gewaarborgd door een extern audit. Klanten zijn met name tevreden over omdat maatwerk wordt geleverd. Er worden geen valideringsonderzoeken in samenwerking met universiteiten uitgevoerd. Wel is de gebruikte methodiek van herstelbegeleiding uitgebreid onderzocht. Daarnaast is het effect van de geschoolde motoriek na de interventie observeerbaar. Referenties en affiniteit met de SW-branche De interventies sluiten goed aan bij de branche omdat deze gericht zijn op aandacht voor de doelgroep, het praktische karakter van de aanpak, de begrijpelijke trainingen en omdat er maatwerk wordt geleverd. Buro voor Fysieke Arbeid heeft de volgende referenties in de SW-branche: • Weener Groep • IBN-groep Interventies Fysieke interventies gericht op BRAVO-thema’s en gezond- en veilig gedrag op het gebied van beeldschermwerk, advies en onderzoek naar werkdruk, werkplek, taakroulatie, fysieke belasting en opvang en opleiding van flexibele arbeidskrachten. Coaching voor leidinggevenden om de motoriek van medewerkers te leren herkennen en verbeteren.

Buro voor Fysieke Arbeid - 43

03-06-2009 23:30:21



BRAVO

Opleiding ‘Coach Fysieke Arbeid’ in diverse vormen

Opleiding Professionele Arbeidsmotoriek (PAM)




Opleiding ‘Professionele Arbeidsmotoriek en veiligheid’

Opleiding ´Coach Fysieke arbeid’ in diverse vormen Opleiding voor leidinggevenden die een rol hebben om collega’s te begeleiden in omgang met fysieke belasting naar een ‘professionele uitvoering van het werk’. Doorlooptijd: 12 weken; totaal 30 uur. Uitvoerende professional: trainer fysieke arbeid met een studie bewegingswetenschappen of fysiotherapie, aangevuld met een interne opleiding.

Opleiding ‘Professionele Arbeidsmotoriek’ De opleiding ‘Professionele Arbeidsmotoriek’ is gericht op professionalisering van fysieke belasting. De medewerkers worden geschoold in bewegingstechnieken die de fysieke belasting aanzienlijk verminderen Doorlooptijd: circa 12 tot 16 weken. Uitvoerende professional: trainer fysieke arbeid met een studie bewegingswetenschappen of fysiotherapie, aangevuld met een interne opleiding.

Opleiding ‘Professionele Arbeidsmotoriek en Veiligheid’ Deze opleiding richt zich op verbeteren van vakmanschap op het gebied van fysieke belasting en veiligheid. Doorlooptijd: circa 12 tot 16 weken. Uitvoerende professional: trainer fysieke arbeid met een studie bewegingswetenschappen of fysiotherapie, aangevuld met een interne opleiding.



Buro voor Fysieke Arbeid - 44

03-06-2009 23:30:21

DBC Organisatie DBC is een expertise- en behandelcentrum voor mensen met fysieke klachten. Gespecialiseerd in klachten op het gebied van nek, rug, schouders, CANS en wiplash. De interventies zijn gericht op re-integratie en werkhervatting. De organisatie is onderdeel van een internationale organisatie met tien vestigingen in Nederland. DBC bundelt waar nodig de krachten met FysioNetwerk. Concept In samenwerking met FysioNetwerk is een health check ontwikkeld voor de uitvoering van een goede analyse van de belastbaarheid van mensen te kunnen uitvoeren. In de Check wordt een aantal BRAVO-thema’s behandeld. De interventies zijn gericht op levensstijlveranderingen (BRAVO-thema’s), preventieve trainingen en bij klachten curatie. Daarnaast worden leidinggevenden getraind in omgaan met medewerkers met klachten. De aanpak is individugericht. Screening & Vroegsignalering


Validiteit De werkwijze van DBC kenmerkt zich door geprotocolleerd werken. De methodiek bij de fysieke interventies is gebaseerd op internationaal onderzoek en deze zijn wetenschappelijk erkend. Er is een medische review van de behandelmethodiek beschikbaar. De organisatie beschikt over een intern meetsysteem en het keurmerk “Blik op werk”. Referenties en affiniteit met de SW-branche DBC heeft geen referenties in de SW-branche. Interventies Er wordt gestart met een intake. Op basis van de intake wordt een health check, een interventieprogramma of training geadviseerd, gericht op terugkeer naar de werkplek.

BRAVO




Screening ‘verkrijgen va inzicht in de fysieke belasting’

Health Check

Rug- nek/arm triatlon

Programma ‘Verhogen van de psychische weerbaarheid’

Screening ‘Verkrijgen van inzicht in de fysieke belasting’

Screening ‘verkrijgen va inzicht in de fysieke belasting’

Programma ‘Toe naar een gezond gewicht’


Screening ‘verkrijgen inzicht psychische belasting’

Groepstraining ‘Verantwoord kantoor en beeldschermwerk’

Programma ‘Toe naar een actieve leefstijl’


Programma stressmanagement

Groepstraining ‘Verantwoord ruggebruik bij fysieke arbeid’



DBC - 45

03-06-2009 23:30:21

Screening ‘verkrijgen van inzicht in de fysieke belasting’ Met vragenlijsten, fysiek onderzoek en een gesprek wordt inzicht verkregen in de psychologische weerbaarheid van de medewerker, de fysieke arbeidsbelastbaarheid en fysieke beperkingen. Na afloop worden de arbeidsvaardigheden in overleg met de medewerker in kaart gebracht. Doorlooptijd: 1 dag; 4 uur. Uitvoerende professional: fysiotherapeut met HBOopleiding fysiotherapie, BIG-geregistreerd.

Programma ‘Toe naar een gezond gewicht’ In dit programma wordt in groepsverband, met behulp van individuele monitoring, gewerkt aan gedragsverandering en motivatie. Met als doel een structurele verlaging van het lichaamsgewicht. Dit wordt bereikt met vooraf gestelde doelen en subdoelen als voeding en beweging. Doorlooptijd: een programma van 6 maanden met 12 contacturen. Uitvoerende professional: fysiotherapeut.

Screening ‘verkrijgen van inzicht in de psychische belasting’ Met behulp van vragenlijsten, een profielschets van gedrag en een intakegesprek gericht op gezin, werk, sociale contacten en hobby’s, wordt inzicht verkregen in belemmerende factoren met betrekking tot werkhervatting of terugkeer naar de arbeidsmarkt. Doorlooptijd: 1 dag; 3 uur. Uitvoerende professional: NIP-geregistreerde psycholoog.

Programma ‘Toe naar een actieve leefstijl’ In groepsverband, met behulp van individuele monitoring, wordt gewerkt aan gedragsverandering en motivatie. De belangrijkste aspecten om te komen tot een structurele verhoging van het activiteitenniveau en fitheidniveau. Door informatievoorziening, voorlichting, het vaststellen van de gewenste activiteit en cardiotraining, wordt gewerkt aan vooraf gestelde doelen. Doorlooptijd: een programma van 6 maanden met 12 contacturen. Uitvoerende professional: fysiotherapeut.

Health check Een testinstrument waarmee belastbaarheid wordt getest. De vragenlijsten hebben betrekking op de algehele gezondheid, gezondheidsbeleving, levensstijl, voedingskeuzes en stress. Tevens worden een conditietest afgenomen, een functionele belastbaarheidtest en wordt onderzoek verricht naar onder andere BMI, vetpercentage en bloeddruk. Doorlooptijd: 1 dag; 1 uur. Uitvoerende professional: behandelaars van DBC in samenwerking met fysionetwerk.



Programma ‘Verhogen van de psychische weerbaarheid’ De interventie bestaat uit oplossingsgerichte psychologische begeleidingsgesprekken. In dit begeleidingstraject wordt gekeken naar wat de cliënt kan en op welke wijze de cliënt kan zorgen voor meer grip op de situatie. De geconstateerde belemmeringen worden op deze manier weggenomen en handelbaar gemaakt, zodat werkhervatting tot de mogelijkheden behoort. Doorlooptijd: 20 weken.. Uitvoerende professional: NIP-geregistreerde psycholoog.

DBC - 46

03-06-2009 23:30:21

Screening ‘Verkrijgen van inzicht in de psychische belasting’ Op basis van de uitkomst van vragenlijsten, het intakegesprek en de profielschets wordt een inschatting gemaakt van de mogelijkheden en belemmeringen voor herstel en werkhervatting en een voorstel voor ondersteuning. Doorlooptijd: 4,5 uur. Uitvoerende professional: NIP-geregistreerde psycholoog. Programma ‘Stressmanagement’ Door middel van informatievoorziening, voorlichting en een praktische training (ademhalings- en ontspanningsoefeningen) wordt stilgestaan bij bewustwording en vaardigheden op het gebied van stress en stressbeheersing. Doorlooptijd: een programma van 6 maanden met 12 contacturen. Uitvoerende professional: fysiotherapeut. Screening ‘Verkrijgen van inzicht in de fysieke belasting’ In deze screening wordt gekeken naar factoren die invloed hebben op functionele fysieke belastbaarheid, zoals psychologische weerbaarheid, fysieke arbeidsbelastbaarheid en fysieke beperkingen. Met behulp van vragenlijsten, een gesprek en een fysiek onderzoek wordt inzicht verkregen in de fysieke belastbaarheid. Doorlooptijd: 1 dag; 4 uur. Uitvoerende professional: fysiotherapeut (HBO) en BIG-geregistreerd.



Groepstraining “Verantwoord kantoor en beeldschermwerk’’ Deze interventie is gericht op bewustwording van: • de belasting bij zittend werk en beeldschermwerk; • het belang van meer beweging tijdens de werkzaamheden; • de wijze van gebruik van invoerhulpmiddelen; • de basiszithouding; • het feit dat veranderingen in werkwijze niet gemakkelijk zijn en een aantal weken gerichte training en aandacht vraagt. Doorlooptijd: 15 uur. Groepstraining ´verantwoord ruggebruik bij fysieke arbeid’ Het doel van de interventie is het komen tot beter ruggebruik bij fysiek werk en voorkomen van verzuim door: • bewustwording van de belasting bij fysiek werk; • bewustwording van het belang van afwisselende beweging tijdens de werkzaamheden; • bewustwording van de wijze van gebruik van hulpmiddelen; • bewustwording van de basishouding • bewustwording van het feit dat veranderingen in werkwijze niet gemakkelijk zijn en een aantal weken gerichte training en aandacht vraagt. Doorlooptijd: 15 uur. Uitvoerende professional: behandelaars van DBC in samenwerking met Fysionetwerk.

DBC - 47

03-06-2009 23:30:22



DBC - 48

03-06-2009 23:30:22

Falke & Verbaan Organisatie Ruim 15 jaar geleden is Falke & Verbaan vanuit de Philipsorganisatie ontstaan en heeft zich ontwikkeld tot een onafhankelijk en toonaangevend HRM-organisatieadviesbureau. Falke & Verbaan is gespecialiseerd in het realiseren van cultuur- en gedragsverandering binnen organisaties. Op strategisch, tactisch en operationeel niveau wordt vanuit een duidelijke visie gewerkt: de mens staat hierbij centraal. Wij ondersteunen ondernemingen, brancheorganisaties en vakorganisaties bij de optimalisatie van de inzetbaarheid van medewerkers in de organisatie. Langdurig resultaat is hierbij ons uitgangspunt. Ondersteuning De missie van de SW-branche is arbeidsontwikkeling en deze missie is leidend voor de verzuimaanpak. Dit houdt in mensen begeleiden naar werk, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de reguliere arbeidsmarkt. Door de verzuimaanpak in de arbeidsontwikkeling te integreren wordt deze koppeling gelegd. Aangezien gedrag beïnvloedbaar is vraagt dit een integrale aanpak. Met andere woorden: het verzuimbeleid past in het beleid- en ontwikkelfase van de organisatie. Zoals u heeft kunnen lezen in de handreiking ‘Arbodienstverlening – Goed geregeld!’ van het DPI en MPA van september 2008, bepaalt de ontwikkelfase van de organisatie het regiemodel. Om te beoordelen in welke fase de SW-bedrijven zich bevindt, kan Falke & Verbaan u ondersteunen en adviseren.



Onderzoek wordt verricht naar: • De status van het beleid op het gebied van arbeidsen organisatieontwikkeling; • In hoeverre de verzuimvisie binnen de organisatie is geïmplementeerd; • De rol en vaardigheden van de leidinggevenden, staf en medewerkers; • In welke fase van implementatie bevindt de organisatie zich; • De afstand tussen ambitie en feitelijke uitvoering. Op basis van onze ervaringen binnen de SW-branche blijkt dat SW-bedrijven zelf reeds actief aan de slag zijn om te komen tot meer eigen regie op het verzuim. De SW-bedrijven streven het doel na om te komen tot model III van het regiemodel Falke & Verbaan (zie blz. 29 van de handreiking Arbodienstverlening Goed Geregeld!). Uit ervaring blijkt dat het succesvol implementeren van model III gepaard gaat met een hogere effectiviteit. Om tot model III te komen dient aan een aantal randvoorwaarden voldaan te zijn. In de praktijk is het lastig voor SW-bedrijven om in te schatten in welk model de organisatie zich bevindt en welke voorwaarden van belang zijn om het gewenste model te bereiken.

Falke & Verbaan - 49

03-06-2009 23:30:22



Nul - scan

Traning verzuimmanagement voor leidinggevenden

Vitality en Performance Monitor

Workshop Consensusvorming

BRAVO




Deskundigheidsbevordering P&O/HRM Workshop verzuim voor medewerkers Nul-scan Op basis van een nul-scan wordt een advies geformuleerd. De nul-scan bestaat uit een compact analyseonderzoek en geeft antwoord op: • De visie op verzuim; • De verzuimcultuur; • De verzuimcijfers; • De procedures; • De taken en verantwoordelijkheden; • De rol van de leidinggevenden; • De samenwerking met de arbodienst.

Integraal Verzuimmanagement Ter ondersteuning van de implementatie van de eigen regie en de introductie van het gedragsmodel is een aantal activiteiten benoemd. De activiteiten worden onderstaand separaat benoemd en toegelicht waaruit het SW-bedrijf, afhankelijk van het gewenste doel, een keuze kan maken.

Aan de hand van de uitkomst wordt een rapportage opgesteld met concrete aanbevelingen. Vitality & Performance Monitor (VPM) Zie ZebraZone De Vitality & Performance Monitor (VPM) is een gevalideerde vragenlijst, die is door het onderzoeksbureau ZebraZone, met ondersteuning van de academische wereld, ontwikkeld. Het instrument wordt ingezet door consultants van Falke & Verbaan, zij zijn de exclusieve aanbieder in Nederland.



Falke & Verbaan - 50

03-06-2009 23:30:22

Inhoudsopgave. Geselecteerde dienstverleners:

Recommend Documents