Inhoudsopgave 1. Inleiding ......................................................................................................................... 4 2. Proces ............................................................................................................................ 5 2.1.
Totstandkoming ................................................................................................. 5
2.1.1. Waarom? ......................................................................................................... 5 2.1.2. Wat? ................................................................................................................ 5 2.2.
Brainstorm ......................................................................................................... 5
2.2.1. Concept ........................................................................................................... 5 2.2.2. Genres ............................................................................................................. 6 2.2.3. Bands ............................................................................................................... 7 2.2.4. Opdrachten en andere rubrieken ..................................................................... 7 2.3.
Verzamelen van informatie en tekst ................................................................... 8
2.4.
Bundelen van teksten ......................................................................................... 8
2.5.
Lay-out van de magazines ................................................................................... 9
2.6.
Opmaken van de dvd .......................................................................................... 9
3. Product ........................................................................................................................ 11 3.1.
Algemene opbouw........................................................................................... 11
3.1.1. Maatschappijbeeld ......................................................................................... 11 3.1.2. Kunstbeeld ..................................................................................................... 11 3.1.3. Alfabet ........................................................................................................... 11 3.2.
Jaren ‘60 ........................................................................................................... 12
3.3.
Jaren ‘70 ........................................................................................................... 12
3.4.
Jaren ‘80 ........................................................................................................... 12
3.5.
Jaren ‘90 ........................................................................................................... 12
4. Linken met het leerplan ............................................................................................... 14 4.1.
Link met het leerplan muzikale opvoeding 1e graad A-stroom ........................... 14
4.2.
Link met het leerplan muzikale opvoeding 2e graad ASO ................................... 15
4.3.
Link met het leerplan esthetica 3e graad ASO .................................................... 16
2
5. Conclusie ...................................................................................................................... 17 5.1.
Pro’s ................................................................................................................. 17
5.2.
Contra’s ............................................................................................................ 17
6. Bronnen ....................................................................................................................... 18 6.1.
Algemeen deel.................................................................................................. 18
6.2.
Jaren ‘60 ........................................................................................................... 18
6.2.1. Tekst .............................................................................................................. 18 6.2.2. Alfabet ........................................................................................................... 20 6.2.3. Foto’s............................................................................................................. 21 6.3.
Jaren ‘70 ........................................................................................................... 23
6.3.1. Tekst .............................................................................................................. 23 6.3.2. Alfabet ........................................................................................................... 25 6.3.3. Foto’s............................................................................................................. 26 6.4.
Jaren ‘80 ........................................................................................................... 29
6.4.1. Tekst .............................................................................................................. 29 6.4.2. Alfabet ........................................................................................................... 31 6.4.3. Foto’s............................................................................................................. 32 6.5.
Jaren ‘90 ........................................................................................................... 34
6.5.1. Tekst .............................................................................................................. 34 6.5.2. Alfabet ........................................................................................................... 36 6.5.3. Foto’s............................................................................................................. 37 6.6.
Dvd................................................................................................................... 39
7. Bijlagen ........................................................................................................................ 45
3
1. Inleiding Wij kozen ervoor om in onze bachelorproef te werken aan een popmuziekmagazine. Dit had twee grote redenen. Ten eerste omdat wij, als jongeren, vaak in contact komen met popmuziek. Niet alleen komen wij in aanraking met de hedendaagse popmuziek, maar ook met de Grote Namen uit de popgeschiedenis. Daar merken wij dat veel jongeren niet beseffen welke invloed de ‘oude’ popmuziek had en heeft op de hedendaagse muziek. Daar wilden wij iets aan veranderen. Ten tweede vanuit onze ervaringen als leerkrachten muzikale opvoeding. In onze opleiding en praktijk komt popmuziek vluchtig aan bod. In de stagelessen vermelden we wel af en toe en belangrijke popartiest, maar schetsen geen algemeen kader: hoe en waarom is deze muziek kunnen ontstaan? Ook de evolutie van verschillende genres komt weinig aan bod. Daarom kozen wij ervoor om deze popmuziekmagazines te maken. Het doelpubliek dat we voor ogen hebben is de tweede graad secundair onderwijs, specifiek de leerlingen met een gezonde interesse voor muziek en andere kunstvormen. De magazines worden verdeeld over de verschillende trimesters: twee in het eerste, één in het tweede en één in het derde trimester. Na heel wat hervormingen is Popcorner uiteindelijk uitgemond in een blits educatief muziekmagazine. Deze vier uitgaven handelen over specifieke decennia van de coole jaren ‘60 tot de hippe jaren ‘90. Hierin gaan we dieper dan louter het bespreken van muziek. We hebben het ook over andere kunstvormen (film, schilderkunst, ...) , maar tevens de historische en maatschappelijke context komt aan bod. Dit alles hebben we gegoten in een aantrekkelijk design. Lezen en leren is één van de aspecten die aan bod komen in de boekjes. Andere zijn bijvoorbeeld opdrachten die de leerling moet maken/doen, zowel diverterend als educatief. In iedere uitgave trachten we een evenwicht te vinden tussen deze twee parameters. Net door zijn aantrekkelijke looks en aansprekende inhoud zal de leerling (hopelijk) het magazine na het rinkelen van de schoolbel doornemen. Het magazine is bedoeld als een interessante uitbreiding van de kunstgerelateerde kennisgebieden van de jongeren. Daarom dat wij ook een korte blik hebben genomen in de leerplannen muzikale opvoeding en esthetica. Popcorner is niet alleen bedoeld voor de jongeren: de leerkracht kan dit alles ook gebruiken als ondersteunend materiaal om een les te geven over een besproken groep, stijl of zelfs decennium. Door het feit dat alles mooi gestructureerd is en voorzien van een opdracht bespaart dit veel tijd voor de leerkracht. Een handboek is dit dus helemaal niet geworden. Bij elk magazine hoort één dvd waarop al het ondersteunend materiaal staat. Zo vind je er videofragmenten om een bepaald genre te verduidelijken zoals “Baby Love” van “The Supremes” of “Wannabe” van “The Spice Girls”. Ook de oplossingen van de oefeningen zijn te vinden op dit schijfje. De keuze van de bands was zeer belangrijk voor ons. Zo hebben we voor ieder magazine steeds prominente bands gekozen die de belangrijkste genres van dat decennium vertegenwoordigden. Hiernaast kozen we zeer gedifferentieerde groepen zodat zowat iedere belangrijke stroming aan bod kwam. Op de volgende bladzijden kunt u lezen hoe deze bachelorproef tot stand is gekomen: van brainstormsessie tot het uiteindelijke product. Toon Daelman, Karel Declercq, Brecht De Moor, Charlotte Jacobs, Sven Sabbe, Linard Van den Bossche
4
2. Proces 2.1. Totstandkoming 2.1.1. Waarom? Wij hadden het gevoel dat er in de lessen muzikale opvoeding niet genoeg aandacht wordt besteed aan de continuïteit van popmuziek. Popmuziek kan zeker een waardevol lesonderwerp zijn en wordt ook als dusdanig op voldoende wijze aangebracht in de lessen. Toch vonden we dat niet genoeg aandacht wordt besteed aan het omringende kader: waarom zijn zoveel bands door The Beatles beïnvloed, waarom grijpt men terug naar oude en/of vergeten genres, hoe is een genre zoals metal eigenlijk ontstaan …? Wij wilden iets maken dat dit kader schetste voor de leerlingen, zonder daarvoor binnen te dringen in de wereld der handboeken: onze teksten mochten niet handboekvervangend zijn, maar eerder een aanvulling op wat er al voorhanden is.
2.1.2. Wat? Daarom hebben wij gekozen voor vier magazines, één voor elk decennium van de jaren ’60 tot de jaren ’90, waarin we bands die wij belangrijk achten in de popmuziekgeschiedenis aan bod laten komen, waarin we een algemeen maatschappij- en kunstbeeld van het decennium schetsen … Een leerkracht kan, als hij dit nodig vindt, gebruik maken van deze magazines. Hij of zij kan de biografieën en teksten gebruiken voor extra informatie over een band, een stijlperiode … of kan zich baseren op de opdrachten die wij voorzien in de magazines om inspiratie te putten voor eventuele klasopdrachten.
2.2. Brainstorm 2.2.1. Concept We begonnen de brainstormfase met het zoeken naar een concept voor onze vier magazines. We kwamen al snel uit op het feit dat we vier belangrijke decennia (’60, ’70, ’80 en ’90) aan bod zouden laten komen. We kozen er expliciet voor om de jaren ’50 niet als een magazine op te nemen. We hadden immers voor onszelf vastgelegd om slechts vier magazines te maken. De jaren ’60, ’70 en ’80 zaten er zeker en vast bij omwille van de vele ontwikkelingen in popmuziek die zich toen hebben voorgedaan. Daarna zaten we nog met het dilemma om ofwel de jaren ’50 , ofwel de jaren ’90 te nemen. We kozen uiteindelijk voor de jaren ’90 omwille van twee redenen. Ten eerste omdat in de jaren ’50 popmuziek vrijwel gelijk staat aan één genre: rock ’n roll. Dit is natuurlijk een belangrijk gegeven omdat vrijwel alle popgenres daaruit zijn voortgevloeid, maar het beestje was wat te mager om een magazine aan te wijden: in de andere magazines bespreken we namelijk vier of vijf grote, bepalende genres. In de jaren ’90 konden we aan de slag met het boys- en girlsbandsfenomeen, het ontstaan van R’nB, de versplintering van de rockscene, het ontstaan van eurodance … Een tweede reden die het voordeel naar de jaren ’90 deed overhellen, is het feit dat de nineties nog niet lang voorbij zijn. De leerlingen die nu in onze doelgroep zitten zijn geboren rond het jaar 1995 en kennen dus onbewust de muziekscène van de jaren ’90 beter.
5
Ook het feit dat er momenteel een ware ninetiesrevival heerst, overhaalde ons om een magazine te maken over de jaren ’90. We stelden onszelf ook meteen de kritische noot of we de noughties (2000 tot nu) ook niet zouden moeten omvatten in onze vier magazines. Dit decennium is namelijk héél herkenbaar voor de jongeren omdat het zo actueel is. Bovendien is er op muzikaal vlak ook veel gebeurd (denk maar aan de opkomst en bloei van elektro). Omwille van twee redenen laten we de noughties niet expliciet aan bod. Ten eerste zijn de jaren ’60 té belangrijk voor de ontwikkeling van de popmuziek. Het was dus uitgesloten om dit decennium weg te laten ten voordele van de jaren ’00. Een ander idee was om één magazine te maken dat spande over twee decennia. Het laatste magazine zou dan de popgeschiedenis van 1990 tot nu proberen samen te vatten. Ook dit idee is niet lang blijven leven: deze tijdsperiode is namelijk té groot om in één magazine te stoppen. We zouden te veel moeten schrappen en dit zou enkel slechter uitkomen voor de kwaliteit van het magazine. We kozen er dus voor om de noughties niet aan bod te laten komen als een apart magazine. Wel hebben we afgesproken om binnen elk boekje, indien mogelijk en/of relevant, te verwijzen naar moderne artiesten. Zo werken we bijvoorbeeld in het magazine van de jaren ’70 aan een vergelijking tussen Led Zeppelin en The White Stripes, verwijzen we bij The Supremes (jaren ’60) naar Destiny’s Child …
2.2.2. Genres Het is altijd onze bedoeling geweest om leerlingen te laten kennismaken met een breed spectrum aan bands en genres. Daarom hebben wij zorgvuldig gekozen welke genres we aan bod laten komen. Een aantal genres sprak voor zich om te plaatsen over de verschillende magazines: de sixtiesrock (van onder andere The Beatles) die zo beïnvloedend was (en is) moest vanzelfsprekend aan bod komen. Ook het ontstaan van hardrock, punk en disco in de seventies en het succes van metal, hiphop en commerciële popmuziek in de eighties werd door ons zeer belangrijk geacht. Daarnaast waren er nog enkele genres die wij heel belangrijk vonden binnen de ontwikkeling van de popmuziek. Voorbeelden hiervan zijn funk, soul, reggae, elektronische muziek … Het probleem: waar plaatsen we dit? Deze genres zijn niet decenniumgebonden: belangrijke artiesten uit dit genre strekken zich uit over meerdere decennia. Ze moesten echter aan één magazine toegewezen worden. Daarom kozen we er voor om één aspect van het genre te benadrukken. Bij soul en reggae kozen we er bijvoorbeeld voor om de roots uit te leggen: ze zijn ontstaan of kregen een eerste bloeiperiode in de jaren ’60. Funk begon al in de jaren ’60 bij James Brown, maar wij kozen ervoor om funk te plaatsen in het magazine van de jaren ’70. Zo konden we de artiest George Clinton, toch een man die héél bepalend is geweest voor de ontwikkeling van funk, belichten. In het boekje van de jaren ’90 zaten we ook met een groot probleem. Niet zozeer om genres aan dit decennium te linken (de jaren ’90 waren een broeihaard voor de ontwikkeling van oude en nieuwe genres en subgenres), maar veeleer om een keuze te maken. Het is immers zo dat, door de komst van nieuwe genres, en door het vermengen van oude genres, er heel wat subgenres ontstaan zijn. Een voorbeeld: de rockmuziek van de jaren ’90 laat zich niet typeren door één band. Je kan het hebben over de Nirvana, maar evengoed over Oasis, Radiohead, Rage Against The Machine, The Offspring … Deze bands spelen allemaal per
6
definitie rockmuziek1, maar zijn toch zeer uiteenlopend. Onze uiteindelijke keuze van genres kunt u vinden van 3.2 tot 3.5 (vanaf pagina 12)
2.2.3. Bands Misschien nog moeilijker dan het kiezen van de genres die we wilden aanbrengen, was het kiezen van de bands. Het alomgekende gezegde “kiezen is verliezen” is hier immers overduidelijk van toepassing: het is namelijk onmogelijk om alle bands te vermelden die een invloed hebben gehad op de popmuziek. Wij hebben daarom om te beginnen een longlist samengesteld van alle artiesten die wij belangrijk achten binnen de ontwikkeling van de popmuziek. Deze keuze is uiteraard subjectief (wat voor de één belangrijk is, kan voor de ander slechts een detail zijn), maar we hebben toch geprobeerd om een zo volledig mogelijke lijst te maken. Deze lijst vindt u in bijlage 1. Daarna moesten we beginnen schrappen. We baseerden ons voor een deel op enkele genres die al vastlagen. Binnen elk genre gingen we op zoek naar één grote band. Eén band, die we grondig aan het woord lieten, door een uitgebreide biografie, foto’s … te geven. Natuurlijk moet hier gezegd worden dat dit niet betekent dat we ons enkel toespitsen op één band per genre: dat zou te mager zijn. Daarom kozen we er ook voor om 2 à 3 ‘kleinere’ bands te vermelden: bands die ook hun invloed hebben gehad binnen dat genre, in die specifieke periode. Deze keuze hebben wij gemaakt. We hebben elke band afgewogen: wat is de plaats van deze band binnen het genre dat we vermelden, wat is de plaats van deze band binnen de popmuziekgeschiedenis? Zo kwamen we aan een shortlist van om en bij de zestig bands, gespreid over de vier magazines. Deze lijst vindt u verder onder puntjes 3.2. tot 3.5. (vanaf pagina 12)
2.2.4. Opdrachten en andere rubrieken Het magazine is natuurlijk niet enkel opgevuld met biografieën en foto’s. We wilden ook dat de jongere/leerling iets kan bijleren door dit magazine te lezen. We wilden dit doen aan de hand van verschillende kleine opdrachten. Het was voor ons al snel duidelijk dat wij niet wilden dat alle opdrachten achteraan gebundeld zaten. De opdrachten zitten vermengd tussen het tekst- en fotomateriaal. Het zijn kleine vraagjes, creatieve opdrachtjes, waarin de jongere/leerling verdiepend of verbredend ingaat op wat hij net gelezen heeft. Enkele voorbeelden hiervan: Een korte vergelijking maken tussen Led Zeppelin en The White Stripes (hardrock, jaren ’70). Zo kunnen de leerlingen zelf inzien dat de hardrock uit de jaren ’70 een blijvende invloed heeft op bands van vandaag. Het vergelijken van verschillende versies van Bob Dylan’s Shelter From The Storm (folk, jaren ’60). Een prima manier om aan te tonen hoezeer de komst van de elektrische gitaar binnen de folkmuziek die folkmuziek heeft beïnvloed. Het ‘verpunken’ van platenhoezen (punk, jaren ’70): een oefening in het zich inleven in de standaarden van de punkmuziek2 .
1
Het is zeer moeilijk om een definitie van rockmuziek te maken, omdat het een zeer algemene term is. Volgens de website AllMusic.com kun je rock definiëren als “In its purest form, Rock (& Roll) has three chords, a strong, insistent back beat, and a catchy melody.” 2 Op de pagina’s van punk wordt de sfeer geschetst waarin punk geboren wordt: depressie, grauw, agressief … Zo zien de leerlingen ook in dat punk ‘lelijk’ is omdat ze een reactie is op de maatschappij.
7
Deze opdrachten worden nog vergezeld van andere rubrieken. In elk magazine wordt namelijk ook het heersende maatschappij- en kunstbeeld geschetst. Een hulp voor leerlingen om in te zien waarom bepaalde ontwikkelingen plaatsvonden. Een goed voorbeeld hiervan is het ontstaan van punkmuziek in de jaren ’70, een decennium waarin er een economische crisis heerste. Aangevuld met een alfabet, waarin 26 kernwoorden uit het decennium worden voorgesteld, proberen wij zo de leerlingen een kader te geven van elk decennium. Verdere uitleg over het maatschappij- en kunstbeeld en de alfabetten vindt u onder 3.1. Algemene opbouw (van het product) (pagina 11)
2.3. Verzamelen van informatie en tekst In deze fase werkten we vooral afzonderlijk. We verdeelden de genres onder elkaar (zodat iedereen drie genres kreeg om uit te werken). Bedoeling was om elk informatie te zoeken over de opgelegde genres en uitgekozen bands en deze informatie neer te schrijven in korte, kernachtige teksten. Ook de teksten rond het maatschappij- en kunstbeeld werden evenredig verdeeld. Deze teksten deelden wij met elkaar via de online dienst Google Docs3. Op dit platform is het mogelijk om tekstverwerkingsbestanden up te loaden en te sharen met een zelfgekozen groep mensen. Omdat een aantal mensen op buitenlandse stage gingen, was dit meest efficiënte manier om samen verder te werken aan de bachelorproef. We kozen ervoor om de teksten vanaf het begin zichtbaar te maken voor iedereen van onze groep. Zo was het mogelijk om foutjes4 zo snel mogelijk uit de teksten te filteren. Buiten het zoeken naar tekstmateriaal gingen we ook al op zoek naar mogelijke opdrachten voor in de magazines. Omdat we afzonderlijk werkten aan de teksten was het ook logisch dat de eerste stap voor het zoeken naar opdrachten ook afzonderlijk was: de persoon die bezig is met dat genre of die artiest verdiept zich immers in de geschiedenis, ontwikkeling en achtergrond van het genre of de artiest. Daarom is hij of zij het best geplaatst om te weten waar de nadrukken moeten liggen voor de opdrachten. Doordat wij allemaal een pedagogische achtergrond hebben als studenten muzikale opvoeding zijn wij ook allen bekend dat deze opdrachten ‘speels’5 moeten zijn. Natuurlijk hielden we steeds in het achterhoofd dat deze opdracht bedoeld zijn om te leren, en niet zomaar “een opdracht als bladvulling”. Ook grepen we deze fase aan om al te zoeken naar video’s en geluidsfragmenten voor de dvd.
2.4. Bundelen van teksten Nadat we alle teksten getypt hadden, moesten we dit alles in een overzichtelijke structuur gooien.
3
Meer info over Google Docs kunt u vinden op http://www.google.com/google-d-s/intl/nl/tour1.html 4 Onder foutjes verstaan we niet alleen typefouten en taalfouten, maar konden we ook mekaar aanspreken om kortere teksten te schrijven, om een zin anders te formuleren, om een eventuele aanvulling te geven op het neergeschrevene … 5 Met ‘speels’ bedoelen we vooral: niet saai, aantrekkelijk, leuk om te doen voor de leerlingen …
8
Ten eerste om te kijken of de teksten volledig waren: we konden niet toestaan dat er een artiest tussen de mazen van het net was geglipt. Ten tweede omdat er voor het lay-outen van de magazines een duidelijke opdeling moest zijn voor de pagina’s. In groep werd dan ook beslist over de opvulling per pagina: in welke volgorde komen de genres, hoeveel pagina’s krijgt elk genre, hoe verdelen we de artiesten en opdrachten over de verschillende pagina’s …? Zo kon Charlotte aan de slag met het vormgeven van de magazines. In onze samenkomsten schaafden we ook in groep verder aan de opdrachten. Deze samenkomst was zeker niet overbodig: in groep werk je vanuit verschillende oogpunten om een opdracht te benaderen. Zo konden we zeker zijn dat we de best mogelijke manier kozen om (de doelstelling van) onze opdracht duidelijk te maken aan de leerlingen. Doordat we samen werkten aan de opdrachten konden we nog eens extra controleren of er geen ‘dubbele’ opdrachten in zaten. Indien een leerling merkt dat een bepaald soort opdrachten vaak terugkomt, zal hij misschien afhaken. Daarom kozen we ervoor om zoveel mogelijk verschillende opdrachten in de magazines te stoppen. In een eerste stap binnen de magazines, maar dit werd uitgebreid over de verschillende magazines heen. De leerling krijgt zo niet het idee dat hij in elk magazine dezelfde soort opdrachten aan het maken is.
2.5. Lay-out van de magazines In deze stap krijgt ons product eindelijk zijn definitieve vorm. Door al het voorgaande werk konden we aan de slag gaan met het lay-outen van de verschillende magazines. De gebundelde teksten en foto’s werden doorgestuurd in een mappenstructuur. Van elke pagina werd een map gemaakt, waarin alle informatie stond die nodig was om die pagina te lay-outen. In een dergelijke map zitten dan niet alleen de teksten van de bands en eventuele foto’s die kunnen gebruikt worden, maar ook de omschrijving van een opdracht die op deze pagina moet en een tekstdocument met aanwijzingen over de paginaopbouw. De lay-out van het magazine is één van de belangrijkste stappen. We wilden immers een magazine dat jongeren aansprak. Dat is niet zo vanzelfsprekend. Toch hebben we op een aantal manieren proberen het magazine zo ‘jong’ mogelijk te laten lijken, zoals daar zijn het gebruik van felle en opvallende kleuren, veel beeldmateriaal, korte en krachtige teksten … Voor het opmaken van de magazines maakten we gebruik van het programma InDesign. InDesign is een desktoppublishing-programma6 van softwarefirma Adobe.
2.6. Opmaken van de dvd De videofragmenten voor de dvd zochten we in het ‘collectief geheugen’, het internet, meer specifiek YouTube. De gewenste fragmenten werden gedownload in het mp4 formaat.
6
Afgekort DTP, een programma dat gebruikt wordt om drukwerk mee te maken. Dit kan gaan over webpagina’s, boeken, posters, magazines … Meer info over Adobe InDesign kunt u vinden op http://www.adobe.com/nl/products/indesign/?promoid=BPBWW
9
Na het verzamelen van al het video- en audiomateriaal werd er een manier gezocht om deze bestanden bruikbaar te maken op alle soorten media: dvd-speler, computer ... Uiteindelijk werd gekozen voor de dvd. Voor de creatie van de dvd maakten we gebruik van Adobe Encore CS5. Dit is een professioneel softwarepakket met erg verregaande mogelijkheden. 7 De menu’s en linken werden opgemaakt in Adobe Photoshop. 8 Deze twee softwarepakketten van Adobe werken nauw samen en maken het mogelijk om efficiënt te werken. Per magazine is er één dvd. Op de dvd vind je telkens een eerste onderverdeling per genre. Per genre zijn vervolgens de bijhorende fragmenten verzameld.
7
Meer informatie over Adobe Encore CS5 vindt u op http://www.adobe.com/products/premiere/encore/ 8 Meer informatie over Adobe Photoshop vindt u op https://www.adobe.com/nl/products/photoshop/photoshop/
10
3. Product 3.1. Algemene opbouw Buiten de muziekgenres en –artiesten, die variëren over de verschillende magazines heen, zijn er bepaalde onderwerpen die in elk magazine terugkomen. Zo is er in elk magazine plaats gemaakt voor een maatschappij- en een kunstbeeld. De reden waarom we dit doen is simpel: ons hoofddoel van deze bachelorproef is het schetsen van een muzikaal kader van de popmuziek. Maar we kunnen de popmuziek niet kaderen als we niet telkens uitleggen op welke manier deze veranderingen tot stand zijn kunnen komen. Belangrijke veranderingen op maatschappelijk en sociaal vlak, maar ook op het gebied van de andere kunsten, hadden en hebben een belangrijke invloed op de manier waarop naar muziek wordt gekeken en op de manier waarop muziek wordt beleefd. Zo is punk (jaren ’70) een manier om je af te zetten tegen de maatschappij (die op dat moment door een recessie gaat), terwijl de commerciële no-nonsense pop uit de jaren ’90 (een economisch veel betere periode) veel lichtvoetiger is. In de volgende puntjes gaan we dieper in op de inhouden en opbouw van de verschillende algemene rubrieken.
3.1.1. Maatschappijbeeld Binnen het maatschappijbeeld benaderen we, zoals eerder gezegd, het decennium van uit een sociale, maatschappelijke kant: op welke manier evolueert de samenleving in dit decennium? We belichten kort verschillende belangrijke maatschappelijke hoogte- en dieptepunten uit het desbetreffende decennium. Dit kan gaan over oorlogen (bijvoorbeeld het effect van de Koude Oorlog op de gemoedstoestand van de mensen), technologische ontwikkelingen (bijvoorbeeld de opkomst van gsm en internet), economie …
3.1.2. Kunstbeeld In deze rubriek wordt telkens gewag gemaakt van de belangrijkste ontwikkelingen op het vlak van de kunsten. Waarom? Omdat er vanzelfsprekend een link is tussen muziek en de andere kunsten. De stijlstromingen in de verschillende kunsten zijn een kind van hun tijd: ze zijn een weerspiegeling van hoe de maatschappij zich op dat moment voelt. Muziek wordt op dezelfde manier beïnvloed door de heersende maatschappijideeën als pakweg schilderkunst. Het begrip ‘kunst’ nemen we heel breed. Kunst is namelijk meer dan beeldende (klassieke) kunst. Dans en film (of een combinatie ervan) worden heel belangrijk in een maatschappij die steeds meer gemediatiseerd wordt.
3.1.3. Alfabet Een ander belangrijk aspect van elk magazine is het alfabet op het eind van elk magazine. In deze alfabetten proberen we in 26 woorden een schets te geven van elk decennium. Kernwoorden, uitspraken, personen die belangrijk waren of objecten die typisch zijn voor het desbetreffende decennium worden hier kort, in twee à drie zinnen, voorgesteld. Het zijn woorden die de leerlingen ofwel al eens hebben kunnen lezen doorheen het magazine, ofwel woorden die hen vaag bekend zouden moeten zijn. In beide gevallen is het onze bedoeling om de leerling een nog duidelijker beeld te schetsen van de maatschappij, door personen, voorwerpen of gebeurtenissen waar nog geen of weinig sprake van was (in de voorgaande pagina’s) te plaatsen.
11
De teksten zijn telkens geschreven op maat van de leerlingen: geen wollige uitleg, maar een korte en krachtige omschrijving.
3.2. Jaren ‘60 We bespreken één band en één artist uitvoerig zijnde The Beatles en Bob Dylan. Deze vertegenwoordigen respectievelijk de rock en de singer-songwriters. De andere bands die de revue passeren in deze uitgave zijn Elvis Presley, Jimi Hendrix, Beach Boys, Muddy Waters, Janis Joplin, The Doors, Bob Marley, Joan Baez, The Yardbirds, Johnny Cash, Ray Charles, Otis Redding en The Supremes. In de beeldende kunst staan we stil bij onder andere de pop-art en het minimalisme. De ambassadeurs van de film, mode en dans zijn respectievelijk Stanley Kubrick, Yves Saint Laurent en Maurice Béjart. In de uitgave van dit decennium komen er begrippen voor zoals de Viëtnamoorlog, flower power en Woodstock.
3.3. Jaren ‘70 In dit magazine staan we stil bij vijf genres: hard- en glamrock, funk, disco en punk. Hardrock en funk, voorgesteld door respectievelijk Led Zeppelin en George Clinton, vormen de hoofdbrok. De andere artiesten waar aandacht aan wordt gegeven zijn onder andere Deep Purple, Queen, Chic, The Jackson Five, Boney M, Bootsy Collins, Maceo Parker, The Sex Pistols, The Ramones en The Stooges. Verwijzingen naar hedendaagse en Belgische bands zoals The White Stripes, Jamiroquai en The Kids vinden we terug bij hardrock, funk en punk. Op kunstgebied ligt de aandacht vooral op twee héél bepalende films: Jaws en The Godfather. We gaan ook even in op het concept van earth art, een populaire stroming die ontstond in de jaren ’70. Begrippen die furore maakten in dit decennium, zoals onder andere de Kever, hotpants en de lavalamp, worden in dit magazine verduidelijkt.
3.4. Jaren ‘80 Kraftwerk en Michael Jackson zijn de protagonisten in deze uitgave. Hiermee worden de genres electro en pop verduidelijkt. In de jaren ’80 kan je lezen over Front 242, New Order, The Eurythmics, Depeche mode, Iron Maiden, Metallica, Guns ‘n’ Roses, Public Enemy, Run DMC, Beastie Boys, Madonna, Dire Straits, Prince, The Police en U2. In de andere kunstvormen hebben we het over artiesten zoals Brian De Palma, Keith Haring, Frank O Gehry en Walter Van Beirendonck. Onvermijdbare termen in dit decennium zijn Chernobyl, de pc, Yuppies en de Rubik’s Cube.
3.5. Jaren ‘90 Dit decennium staat (zeker de dag van vandaag) vooral bekend om de groepjes uit de eurodance-scène. Vandaar dat wij gekozen hebben om groepen als 2 Unlimited, 2 Fabiola, Snap! en anderen goed uit te diepen.
12
Er wordt natuurlijk ook ingegaan op de andere genres die op dat moment heel populair waren: rock (in een breed spectrum, over verschillende subgenres heen), urban en boys- en girlsbands. Artiesten als Oasis, Nirvana, Green Day, Radiohead, The Fugees, 2Pac, Destiny’s Child, Take That, The Backstreet Boys en The Spice Girls worden in dit magazine ruim aan bod gelaten. We gaan dieper in op de opkomst van internetkunst, de choreografieën van Wim Vandekeybus en Anne Teresa De Baerdemaecker en het succes van Quentin Tarantino’s ‘Pulp Fiction’ Enkele begrippen uit het alfabet van de jaren ’90 zijn de dioxinecrisis, flippo’s, internet en prinses Diana.
13
4. Linken met het leerplan We kunnen onmogelijk werken rond een educatief hulpmiddel voor schoolgaande leerlingen zonder te verwijzen naar de verschillende leerplannen die de thema’s die wij onderzoeken bundelen. Daarom vindt u hieronder de leerplandoelen uit het leerplan van de tweede graad ASO die verwijzen naar de thematiek van Popcorner.9 We keken ook naar het leerplan van de eerste graad A-stroom. Dit omdat de leerlingen in deze eerste graad ook al kennismaken met popmuziek en het effect van de maatschappij op (pop)muziek. We keken ook al verder binnen de muzische vorming van de leerlingen. Daarom keken we ook aan welke leerplandoelen voor de derde graad ASO er al gewerkt werd in Popcorner. Per leerplan worden de verschillende leerplandoelen opgesomd waarvan wij denken dat Popcorner van toepassing is. Daarna volgt er telkens een kort woordje uitleg.
4.1. Link met het leerplan muzikale opvoeding 1e graad A-stroom (VVKSO) 7.1 Muziek als (communicatie)middel ervaren en onderzoeken In de popmuziek is het over het algemeen de bedoeling een bepaalde boodschap te verspreiden. In onze magazines krijgen de leerlingen een beeld op de maatschappij ten tijde van bepaalde groepen, en op die manier kunnen ze zich beter inleven in het bericht dat de groep wil communiceren.
8.2 Muziek in de context van tijd en ruimte onderzoeken en benoemen 8.3 Muziek in de context van maatschappij, levensbeschouwing en cultuur onderzoeken en benoemen Deze twee doelen zijn voor een groot deel waar onze magazines op inspelen. We proberen voor een aantal groepen de tijd, en het cultuur- en maatschappijbeeld te schetsen waarin zij hun belangrijkste muziek gemaakt hebben. Deze factoren hebben een zeer grote invloed op popmuziek en daarom kunnen ze zeker niet ontbreken in een werk over popmuziek.
9
We verwijzen enkel naar de leerplannen van VVKSO. Dit omdat dit het leerplan is waar wij het meest mee werken in onze opleiding en praktijk.
14
4.2. Link met het leerplan muzikale opvoeding 2e graad ASO (VVKSO) 2.1 Muziek als een specifieke vorm van communicatie beschrijven en kritisch beoordelen. Hoewel het in het leerplan eerder gaat om de manier van communiceren, proberen wij de leerlingen een beter zicht te geven op de boodschap. Doordat we de maatschappelijke context schetsen kunnen de leerlingen zich beter inleven in wat de groep met een bepaalde tekst of met een bepaalde speelstijl bedoelt.
2.2 De invloed van omgeving op het omgaan met muziek verwoorden. Onze bachelorproef draait voor een vrij groot deel rond dit leerdoel. We proberen telkens een maatschappijbeeld weer te geven waarin de muziek geplaatst wordt. Op die manier zien leerlingen verbanden tussen wat er in de wereld gebeurt, en wat er in de muziek gebeurt.
3.1 Muziek binnen een muziekhistorische periode situeren en duiden. 3.2 Muziek in een geografisch kader plaatsen en/of maatschappelijke context situeren. Aangezien we in onze bachelorproef binnen de popmuziek van de twintigste eeuw een onderverdeling maken op basis van decennia is het voor de leerlingen (of vrijwillige lezers) gemakkelijker om de besproken muziekgroepen en -genres in een tijdskader te plaatsen. Telkens worden door ons ook relevante geluids- en/of beeldfragmenten geleverd. We laten de maatschappelijke context aan bod komen, zodat het ontstaan van een bepaald genre iets duidelijker wordt.
4.1 De productie en reproductie van muziek binnen een technische en markteconomische context kritisch onderzoeken We laten aan bod komen hoe de videoclip een belangrijker plaats aanneemt in de muziekwereld. Verder vernoemen we ook af en toe plaatsen in hitlijsten, MTV Awards, en andere economische aspecten van muziek, zonder hier echter veel dieper op in te gaan.
1.2 Vocaal en instrumentaal musiceren en experimenteren met zin voor het artistieke door middel van een aangepast repertoire of zelf ontworpen muziek. We plaatsen er dit leerplandoel achteraan bij, omdat ze slechts beperkt aan bod komt in een paar opdrachten. Een voorbeeld hiervan: “stel jezelf voor in een rap” (jaren ’80)
15
4.3. Link met het leerplan esthetica 3e graad ASO (VVKSO) 3. De kijk- en luisterhorizon verbreden en opentrekken met betrekking tot diverse muzischcreatieve uitingen, zoals dans, design, film, muziek, architectuur, beeldende kunsten, ... In elk magazine verwijzen we kort naar de andere kunsten. Dit om de leerling een kader te kunnen geven van de gebeurtenissen en evoluties binnen de kunsten. Dit kan een aanzet zijn voor de leerlingen om op zoek te gaan naar andere kunstenaars, of om zich te verdiepen in een bepaalde kunststroming- of tak.
INVALSHOEK 1 -> Kunst als communicatiemiddel Doorheen de verschillende magazines leren de leerlingen dat muziek kan gebruikt worden om een bepaalde mening te uiten, gericht naar de maatschappij, de samenleving of het volk. Ze is de manier bij uitstek om je ongenoegen, je vreugde, je verhaal … te uiten. Eenmaal muziek als communicatiemiddel aanvaard wordt, is de weg vrij om ook de boodschap achter andere kunstvormen in te zien.
16
5. Conclusie Na intensief gewerkt te hebben aan deze bachelorproef, is het voor ons nodig om er even op terug te kijken. Wat zijn de positieve punten aan onze magazines, aan onze werkwijze, aan onze opbouw, en op welke punten kunnen we onszelf nog verbeteren?
5.1.
Pro’s
Een eerste positief punt aan Popcorner is dat het magazine niet alleen om muziek draait, maar ook breder gaat: verwijzingen naar het heersende maatschappij- en kunstbeeld bijvoorbeeld. Het plaats de muziek ook mooi binnen een cultureel en maatschappelijk kader. We hebben ten tweede van meet af aan gepoogd in te spelen op de interesses en de motivatie van de leerlingen. Naarmate de boekjes al dan niet sluitend in de les gebruikt worden moet de leerlingen zich al aangesproken voelen om na de schooluren het magazine te lezen. Hier slagen we ook in. Een derde positief punt is dat de leerlingen zien, door linken met moderne muziek, dat de muziek uit vorige decennia helemaal geen ver-van-mijn-bed-show is. Verder kunnen we ook zeggen dat we een adequate afweging gemaakt hebben uit het enorme aanbod van muziek die de voorbije 50 jaar gemaakt is. Elke band die in Popcorner wordt opgevoerd, heeft een belangrijke rol gespeeld (of speelt nog een belangrijke rol) in de popgeschiedenis. Een laatste punt waarover wij tevreden zijn, is dat jongeren in contact komen met bepaalde termen die een belangrijke cultuurhistorische waarde hebben, maar niet in een leerplan staan. Een goed voorbeeld hiervan is de term ‘flower power’. Het is heel waarschijnlijk dat ze die term wel eens hebben horen waaien (bijvoorbeeld op televisie of radio, in een interview …), maar in ons magazine duiden we deze term ook.
5.2.
Contra’s
Het was een hele uitdaging om een geschikt evenwicht te vinden tussen tekst en beeld. Op sommige plaatsen kan er sprake zijn van een overgewicht aan tekst. Het is ook moeilijk om een vorm te vinden die de leerlingen aanmoedigt om verder te lezen (veel foto’s, kleurgebruik …) zonder hiervoor aan kwaliteit of teksten in te boeten. Toch vinden we dat we een goede afweging hebben gemaakt. Een ander belangrijk punt is dat de leerkracht de oefeningen niet kan gebruiken als de leerlingen het magazine in hun bezit hebben omdat ze dan beschikken over de oplossingen. Deze oefeningen kunnen echter nog steeds dienen als bron van inspiratie voor de leerkracht.
17
6. Bronnen 6.1. Algemeen deel VVKSO (2009). Leerplan Secundair Onderwijs: Muzikale Opvoeding A-stroom. VVKSO. Brussel D/2009/7841/029 VVKSO (2000). Leerplan Secundair Onderwijs: Muzikale Opvoeding Tweede Graad ASO. LICAP. Brussel D/2000/0279/003 VVKSO (2004). Leerplan Secundair Onderwijs: Esthetica Derde Graad ASO. LICAP. Brussel D/2004/0279/006
6.2. Jaren ‘60 6.2.1. Tekst WATSON, T. (2008). Elvis Presley: Graphic Biography. Irvine, Saddleback Educational Publishing WELDING, P. (1991). Bluesland: Portraits of twelve major American blues masters. New York, Dutton STEENSMA, F. ea, OOR Pop-encyclopedie 2010, Carrera SCHEPERS,M, VAN DER PLAS, J., Popmuziek: 1000 begrippen van a tot z, 2003, Het Spectrum DEVOLDERE I., Kunststalen, 2008, Arteveldehogeschool, Gent HACKFORD T. (2004). Ray. UNIVERSAL Pictures KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK NEDERLAND (2009). Elvis Presley. Geraadpleegd op 3 februari 2010, http://www.kb.nl/dossiers/elvis/elvis.html WIKIPEDIA (2010). Elvis Presley. Geraadpleegd op 3 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Elvis_Presley WIKIPEDIA (2010). Elvis Presley. Geraadpleegd op 3 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Elvis_Presley WIKIPEDIA (2010). Muddy Waters. Geraadpleegd op 3 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Muddy_Waters WIKIPEDIA (2010). Muddy Waters. Geraadpleegd op 3 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Muddy_Waters WIKIPEDIA (2010). Janis Joplin, geraadpleegd op 11 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Janis_Joplin WIKIPEDIA (2009). The Doors, geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://nl.wikipedia.org/wiki/The_Doors WIKIPEDIA (2009). Joan Baez Discography, geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Joan_Baez_discography#Singles
18
WIKIPEDIA (2009) Joan Baez and Bob Dylan, geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Joan_Baez#Bob_Dylan WIKIPEDIA (2010). Bob Dylan, geraadpleegd op 17 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Bob_Dylan WIKIPEDIA (2010). Singer Songwriter, geraadpleegd op 17 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Singer-songwriter WIKIPEDIA (2010). Blowin’ in the wind, geraadpleegd op 17 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Blowin%27_in_the_Wind WIKIPEDIA (2010). Newport Folk Festival, , geraadpleegd op 17 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Newport_Folk_Festival WIKIPEDIA (2010). Electric Dylan Controversy, geraadpleegd op 17 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Electric_Dylan_controversy WIKIPEDIA (2009). The Supremes, geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/The_Supremes WIKIPEDIA (2009) Dreamgirls (film), geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Dreamgirls_(film) WIKIPEDIA (2009). Destiny’s Child, geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Destiny%27s_Child_discography#Singles WIKIPEDIA (2009). Beyoncé Knowles, geraadpleegd op 30 oktober 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Beyonc%C3%A9_Knowles#1997.E2.80.932001:_Destiny.27s_Chi ld_era MOVEMENT OF JAH PEOPLE (z.d.). Bob Marley: Story. Geraadpleegd op 9 februari, http://web.bobmarley.com/story WIKIPEDIA (2010). Bob Marley. Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Bob_Marley WIKIPEDIA (2010). Bob Marley. Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Bob_Marley WIKIPEDIA (2010). Johnny Cash. Geraadpleegd op 4 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Johnny_Cash WIKIPEDIA (2010). Johnny Cash. Geraadpleegd op 4 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Johnny_Cash WIKIPEDIA (2010). Ray Charles. Geraadpleegd op 7 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Ray_Charles SWINGMUSIC (z.d.). Ray Charles Biography. Geraadpleegd op 7 februari 2010, http://www.swingmusic.net/Ray_Charles_Biography.html SAPIENT NITRO, (2010). The Beatles, Geraadpleegd op 2 maart 2010, http://www.thebeatles.com
19
WIKIPEDIA, (2010). Jimi hendrix, geraadpleegd op 5 maart 2010 , http://nl.wikipedia.org/wiki/Jimi_Hendrix WIKIPEDIA, (2010). The Beach Boys, geraadpleegd op 5 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/The_Beach_Boys BKWLD,(2010). The Beach Boys, geraadpleegd op 5 maart 2010, http://thebeachboys.com/timeline.aspx WIKIPEDIA, (2010). The Yardbirds, geraadpleegd op 5 maart 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/The_Yardbirds TRIANGLE MEDIA,(2010).The Yardbirds, geraadpleegd op 5 maart 2010, http://www.theyardbirds.com WIKIPEDIA, (2010). Otis Redding, geraadpleegd op 8 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Otis_Redding KUNSTBUS, (2008). Otis Redding, geraadpleegd op 8 maart 2010, http://www.kunstbus.nl/muziek/otis+redding.html ROEGIES K., VENDRIK A., (2010). The sixties, a decade to remember, geraadpleegd op 8 maart 2010, http://www.07700.06sc.thinkquest.nl/kunst.html WIKIPEDIA (2010). Yves Saint Laurent, geraadpleegd op 22 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Yves_Saint_Laurent
6.2.2. Alfabet
WIKIPEDIA (2010). Andy Warhol, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Andy_Warhol W8 (2010). Bandopnemer, geraadpleegd op 05 april 2010, http://www.w8.nl/tv.htm WIKIPEDIA (2010). Close Harmony, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Close_harmony WIKIPEDIA (2010). Easy Rider, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Easy_Rider WIKIPEDIA (2010). Flowerpower, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Flowerpower ANIMATORS (2010). The golden sixties, geraadpleegd op 05 april 2010, http://www.animators.be/Samen%20Anders/1960.htm KUNSTBUS (2010). Hippie, geraadpleegd op 05 april 2010, http://www.kunstbus.nl/cultuur/hippie.html WIKIPEDIA (2010). Spijkerbroek, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Spijkerbroek
20
WIKIPEDIA (2010). John F Kennedy, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/John_F._Kennedy WIKIPEDIA (2010). Martin Luther King, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Martin_Luther_King WIKIPEDIA (2010). Motown, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Motown KUNSTBUS (2010). Optical Art, geraadpleegd op 05 april 2010, http://www.kunstbus.nl/kunst/optical-art.html WIKIPEDIA (2010). Protestsong, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Protestsong WIKIPEDIA (2010). Reggea, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Reggae WIKIPEDIA (2010). Soundtrack, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Soundtrack WIKIPEDIA (2010), 1960-1969, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/1960-1969 WIKIPEDIA (2010). Vietnamoorlog, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Vietnamoorlog WIKIPEDIA (2010). Woodstock, geraadpleegd op 05 april 2010 http://nl.wikipedia.org/wiki/Woodstock_%28muziekfestival%29 WIKIPEDIA (2010). Mary Quant, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Mary_Quant WIKIPEDIA (2010). Underground muziek, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Underground_%28muziek%29 WIKIPEDIA (2010). Malcolm X, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Malcolm_X WIKIPEDIA (2010). The Yardbirds, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/The_Yardbirds WIKIPEDIA (2010). Frank Zappa, geraadpleegd op 05 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Frank_Zappa
6.2.3. Foto’s http://whisty.files.wordpress.com/2009/10/jimi-hendrix.jpg geraadpleegd op 5 maart 2010 http://30daysout.files.wordpress.com/2008/05/beach-boys.jpg geraadpleegd op 5 maart 2010 http://portrasdascordas.files.wordpress.com/2008/05/the_yardbirds_having_a_rave_up-frontwwwfreecoversnet.jpg geraadpleegd op 5 maart 2010 http://cbsrecords-media.com/project_rsc/ncis2/redding2.jpg geraadpleegd op 8 maart 2010
21
http://www.geekdemusique.com/wp-content/uploads/2008/12/otis_redding.jpg geraadpleegd op 8 maart 2010 http://eaobjets.files.wordpress.com/2008/07/celebrate.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010 http://www2.ville.montreal.qc.ca/archives/500ans/portail_archives_fr/media/images/public/ph _VM-071_arch_xl.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010 http://homepages.tesco.net/~jeff.vagg/sixpop.htm, geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.nashville-teens.com/Main06.htm, geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/306112/Janis-Joplin geraadpleegd op 20 april 2010 http://www.britannica.com/EBchecked/topic-art/574895/102011/The-Supremes-late-1960s geraadpleegd op 20 april 2010 http://www.cypress.ne.jp/kouchi/image/dylan-and-baez-6.jpg, geraadpleegd op 20 april 2010 http://classicrock.about.com/od/a1/ig/The-Doors/doorsbw2.htm geraadpleegd op 20 april 2010 http://www.hearsay.cc/blog/?tag=the-beatles, geraadpleegd op 22 april 2010 http://api.ning.com/files/oCyubusHz8SnnROO5a4A7GCjudurVUZqZzAwf7w14Q_/TheBeatlesTheEdSullivanShow01.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://mcfarlaneusa.wordpress.com/2009/04/, geraadpleegd op 22 april 2010 http://stommel.tamu.edu/~baum/boots/boots-b.html, geraadpleegd op 22 april 2010 http://www.anewnadir.com/wordpress/wp-content/uploads/2009/02/andy-warhol-marilynmonroe-1967-hot-pink-135466jpg.jpeg geraadpleegd op 6 april 2010 http://laurahodginpdp.files.wordpress.com/2009/02/roy_lichtenstein_gallery_4.jpg geraadpleegd op 6 arpil 2010-04-06 http://www.london-se1.co.uk/news/view/1955 geraadpleegd op 6 april 2010 http://www.tate.org.uk/tateetc/poemofthemonth/lawrencesail.htm geraadpleegd op 6 april 2010 http://kunststad.nl/wordpress/wp-content/uploads/vleugel-ingepakt-in-vilt.jpg geraadpleegd op 6 april 2010 http://a6.idata.over-blog.com/500x157/0/41/70/57/Galeries-II/Kosuth-message-yuan2003-1-.jpg geraadpleegd op 6 april 2010-04-06 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1106445/Yoko-Ono geraadpleegd op 6 april 2010
22
http://www.britannica.com/EBchecked/topic/517530/Yves-Saint-Laurent geraadpleegd op 6 april 2010 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/267959/Sir-Alfred-Hitchcock geraadpleegd op 6 april 2010 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/324290/Stanley-Kubrick geraadpleegd op 6 april 2010 http://superflygallery.com/wp-content/uploads/2008/05/turquoise-marilyn_andy-warhol.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010 http://graphicsoul.over-blog.com/pages/Bridget_Riley_op_art_queen_-1990661.htmln geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.panoramio.com/photo/2133742, geraadpleegd op 21 april 2010 http://c-monster.net/blog1/2009/01/29/rebus/, geraadpleegd op 21 april 2010 http://areweinparisyet.blogspot.com/2009/11/up-against-wall.html, geraadpleegd op 21 april 2010 http://uuuic.tistory.com/?page=3, geraadpleegd op 21 april 2010 http://fc01.deviantart.net/fs50/i/2009/260/1/1/Elvis_Presley_by_psychofranky.jpg Geraadpleegd op 20 april 2010 http://www.animationarchive.org/pics/cullit101waters-big.jpg - Geraadpleegd op 20 april 2010 http://backtomono.files.wordpress.com/2008/08/johnny-cash2.jpg - Geraadpleegd op 20 april 2010 http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Bob-Marley-in-Concert_Zurich_05-3080.jpg - Geraadpleegd op 20 april 2010
6.3. Jaren ‘70 6.3.1. Tekst DIMERY, R. (2006). 1001 Albums: de meest spraakmakende albums aller tijden. Librero, Kerkdriel KEUNEN, G., (2007). Pop! Een halve eeuw beweging. Lannoo, Tielt SCHEPERS,M, VAN DER PLAS, J. (2003). Popmuziek: 1000 begrippen van a tot z. Het Spectrum, Utrecht STEENSMA, F. ea (2010). OOR Pop-encyclopedie 2010. Uitgeverij Carrera, Amsterdam
23
STORMS, G. (1981) Pop in de klas, geschiedenis van de popmuziek: liedjes en improvisaties, Servire BV, Katwijk aan Zee THOMPSON, D. (2001). Funk!. Backbeat Books, San Fransisco KUNSTBUS (2010). Cultuur jaren 70. Geraadpleegd op 17 februari 2010, http://www.kunstbus.nl/cultuur/jaren-zeventig.html WIKIPEDIA (2010). 1970-1979. Geraadpleegd op 17 februari, http://nl.wikipedia.org/wiki/1970-1979 WIKIPEDIA (2010). Led Zeppelin. Geraadpleegd op 21 Februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Led_Zeppelin WIKIPEDIA (2010). Deep Purple. Geraadpleegd op 25 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Deep_Purple WIKIPEDIA (2010). Queen. Geraadpleegd op 25 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Queen_%28band%29 KUNSTBUS (2010). Jaren Zeventig. Geraadpleegd op 13 februari 2010, http://www.kunstbus.nl/cultuur/jaren-zeventig.html WIKIPEDIA (2010). 1970-1979. Geraadpleegd op 13 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/1970-1979 SENIORPLAZA (2010). Jaren 60 en 70. Geraadpleegd op 13 februari 2010, http://www.seniorplaza.nl/6070_1.htm WIKIPEDIA (2010). Disco. Geraadpleegd op 15 november 2009, http://nl.wikipedia.org/wiki/Disco SCHOLIEREN.COM. Werkstuk Muziek, Geschiedenis van de Popmuziek. Geraadpleegd op 14 november 2009, http://www.scholieren.com/werkstukken/21064 WIKIPEDIA (2010). Land art. Geraadpleegd op 20 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Land_art TAAL VAN DE KUNST (2010). Taal van de kunst - land art. Geraadpleegd op 20 april 2010, http://www.taalvandekunst.be/taalvandekunst/pagina.asp?pagkey=40201 IMDB (2010). Jaws. Geraadpleegd op 20 april 2010, http://www.imdb.com/title/tt0073195/ IMDB (2010). The Godfather. Geraadpleegd op 20 april 2010, http://www.imdb.com/title/tt0068646/ YVE NGOO (2006). Tyne - Roots - George Clinton Interview, afgenomen 7 juli 2006. Geraadpleegd op 8 april 2010, http://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2006/07/07/clinton_interview_feature.shtml SONICBIDS (2009). George Clinton and Funkadelic, Parliament – Funk. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://www.sonicbids.com/epk/epk.aspx?epk_id=40216 WIKIPEDIA (2009). George Clinton. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://nl.wikipedia.org/wiki/George_Clinton_%28musicus%29 WIKIPEDIA (2009). Funkadelic. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://nl.wikipedia.org/wiki/Funkadelic
24
MYSPACE (2009). Bootsy Collins on MySpace. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://www.myspace.com/bootzillaproduction WIKIPEDIA (2009). Bootsy Collins. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Bootsy_Collins MACEOPARKER.COM (2009). Maceo’s Parker biography. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://maceoparker.com/biography.html WIKIPEDIA (2009). Maceo Parker. Geraadpleegd op 30 december 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Maceo_Parker JAMIROQUAI.COM (2010). Jamiroquai’s biography. Geraadpleegd op 9 april 2010, http://www.jamiroquai.com/jamiroquai/biography WIKIPEDIA (2010). Jamiroquai. Geraadpleegd op 9 april 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Jamiroquai WIKIQUOTE (2010). John Frusciante. Geraadpleegd op 9 april 2010, http://en.wikiquote.org/wiki/John_Frusciante
6.3.2. Alfabet KB (2010). Elvis Presley, geraadpleegd op 6 april 2010,http://www.kb.nl/dossiers/elvis/elvis.html WIKIPEDIA (2010). Bloemkoolwijk, geraadpleegd op 6 april 2010,http://nl.wikipedia.org/wiki/Bloemkoolwijk WIKIPEDIA (2010). Consumptiemaatschappij, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Consumptiemaatschappij WIKIPEDIA (2010). Diskjockey, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Diskjockey OPERAWEETJES (2010). Zangstemsoorten, geraadpleegd op 6 april 2010, http://www.operaweetjes.nl/zangstemsoorten WIKIPEDIA (2010). Hotpants, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Hotpants ENCYCLO (2010). Jammen, geraadpleegd op 6 april 2010, http://www.encyclo.nl/begrip/JAMMEN WIKIPEDIA (2010). Volkswagen Kever, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Volkswagen_Kever WIKIPEDIA (2010). Lavalamp, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Lavalamp WIKIPEDIA (2010). Microsoft, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Microsoft MODEWIJZER (2010). Discolook, geraadpleegd op 6 april 2010, http://www.modewijzer.com/advies/discolook.htm
25
WIKIPEDIA (2010). Q&Q, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Q_&_Q ENCYCLO (2010). Riff, geraadpleegd op 6 april 2010, http://www.encyclo.nl/begrip/riff WIKIPEDIA (2010). Stagediven, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Stagediven MODEWIJZER (2010). Discolook, geraadpleegd op 6 april 2010, http://www.modewijzer.com/advies/discolook.htm WIKIPEDIA (2010). ABBA, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/ABBA WIKIPEDIA (2010). Zitzakken, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Zitzakken
6.3.3. Foto’s http://www.filmica.com/jacintaescudos/archivos/Led-Zeppelin.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010-04-21 http://www.vandehakopdetak.nl/afbeeldingen/geschiedenis/1969/mu-lz.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.news.com.au/common/imagedata/0,,5644858,00.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010. http://www.catawiki.nl/assets/1/5/a/5/5a586630-de46-012a-d705-fe844fd47ac6.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010. http://www.queencollector.com/Qeurope/queen2.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010. http://tone-engine.nederland.net/showimage.php?tone_id=fbevents&klant_id=fbevents&artikelnr=261&foto=1, geraadpleegd op 21 april 2010. http://www.punk77.co.uk/graphics/ramones/ramonesfirst2.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010. http://marinalog.web-log.nl/photos/uncategorized/2008/06/29/the_sexpistols.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010. http://userserve-ak.last.fm/serve/126s/19036761.jpg, geraadpleegd op 21 april 2010 http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/Zoso.svg - Geraadpleegd op 21 april 2010 http://theselvedgeyard.files.wordpress.com/2010/01/jimmy.jpg - Geraadpleegd op 21 april 2010 http://oazen2008.deviantart.com/art/Led-Zeppelin-Flower-96112033 - Geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.polarmusicprize.org/newSite/gfx/thumb/ledzeppelin003.jpg - Geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.muzieklijstjes.nl/Tips/deeppurpleinrock.jpg - Geraadpleegd op 21 april 2010 http://wallpapers-diq.org/wallpapers/84/Queen_-_The_Works%2C_Band.jpg - Geraadpleegd op 21 april 2010
26
http://vincentarsenault.files.wordpress.com/2007/01/boneym02rgb.jpg - Geraadpleegd op 21 april 2010 http://www.zuideramstel.amsterdam.nl/smartsite.shtml?id=64589, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.nai.nl/tentoonstellingen/webpresentaties/webtentoonstellingen/detail_webexpo/_r p_left1_elementId/1_140222, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.halloweenmart.com/media/core/FR49370_SEVENTIES_HIPPIE_MALE_COSTUME.jp g, geraadpleegd op 28 april 2010. http://dressanya.nl/index.php?main_page=index&manufacturers_id=29&sort=20a&page=1, geraadpleegd op 28 april 2010. http://shoppingrotterdam.nl/Details.aspx?IDWinkel=5, geraadpleegd op 28 april 2010. http://zwartevijvers.blogspot.com/2008/02/land-art.html, geraadpleegd op 28 april http://www.mediabistro.com/unbeige/art/robert_smithsons_spiral_jetty_threatened_by_high_ oil_prices_76229.asp, geraadpleegd op 28 april 2010. http://home.versatel.nl/amersfoort97/kg/boezem.html, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.artthrob.co.za/05oct/listings_gauteng.html, geraadpleegd op 28 april 2010. http://redriverautographs.wordpress.com/2009/05/02/barry-gibb/, geraadpleegd op 28 april 2010. http://vincentarsenault.wordpress.com/2007/01/, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.nufoto.nl/fotos/113305/chic-featuring-nile-rogers-in-paradiso.html, geraadpleegd op 28 april 2010. http://muslib.ru/b9827/Donna+Summer/%D1%84%D0%BE%D1%82%D0%BE/47913, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.jvisbeek.dds.nl/artikelen/michael-jackson.html, geraadpleegd op 28 april 2010. http://nummynims.wordpress.com/2009/06/, geraadpleegd op 28 april 2010. http://lyricskeeper.nl/nl/k-c-and-the-sunshine-band/index.html, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.kool-and-the-gang.de/img/hg.jpg, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.maniadb.com/artist.asp?p=127931&o=s, geraadpleegd op 28 april 2010. http://www.uni.edu/pubrel/newsroom/photos/clinton.jpeg, geraadpleegd op 29 april 2010. http://farm3.static.flickr.com/2407/2522597695_7aa42a6c14_b.jpg, geraadpleegd op 29 april 2010. http://henpantha.files.wordpress.com/2008/08/funkadelic-one-nation-under-a-groovefront2.jpg, geraadpleegd op 29 april 2010.
27
http://images.google.com/hosted/life/f?q=bootsy+collins&prev=/images%3Fq%3Dbootsy%2B collins%26hl%3Dnl%26tbo%3D1%26gbv%3D2%26imgtbs%3Dz%26imgsz%3Dl%26tbs%3Di sch:1&imgurl=606ba46145621f99, geraadpleegd op 29 april 2010. http://headsup.com/ecards/3134/default.html, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.paard.nl/PhotoAlbum.aspx?group-id=7&albumid=164&NaamAlbum=Concerten%20Live%202007%20%2894%20sets,%201134%20foto%27 s%29 geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.biocrawler.com/w/images/index.php?dir=8%2F83%2F, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.swotti.com/musicbands/jamiroquai_9936_videoclip.htm, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.snr.ac.th/wita/Music/by_the_way.htm, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.virginmedia.com/music/pictures/desktopwallpapers/redhotchilipeppers.php, geraadpleegd op 29 april 2010. http://californiasound.wordpress.com/2008/12/24/%C2%BFnuevo-album-para-sex-pistols-en2009/, geraadpleegd op 29 april 2010. http://streetrocknroll.wordpress.com/2007/07/14/sex-pistols-kiss-this-the-best-of-the-sexpistols/, geraadpleegd op 29 april 2010. http://30daysout.wordpress.com/2008/03/26/30-years-out-the-sex-pistols-live-at-randysrodeo/, geraadpeegd op 29 april 2010. http://moustach.files.wordpress.com/2010/01/sex_pistolsnever_mind_the_bollocksfrontal.jpg, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.lsagency.net/2119/funeral-dress.html, geraadpleegd op 29 april 2010. http://forum.belgiumdigital.com/f42/red-zebra-funeral-dress-and-stp-mrf-181767.html, geraadpleegd op 29 april 2010. http://media.photobucket.com/image/ramones/sinxfromxmyxlips/ramones_-_ramones_aramones.jpg, geraadpleegd op 29 april 2010. http://untossedcoin.wordpress.com/2008/04/, geraadpleegd op 29 april 2010. http://graphics.musicme.com/wp/fr/6075/Iggy_Pop_-_pinkpop87.jpg, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.phawker.com/2009/01/06/breaking-stooges-guitarist-ron-asheton-dead-at-60/, geraadpleegd op 29 april 2010. http://nickdecombel.wordpress.com/2009/05/14/the-kids/, geraadpleegd op 29 april 2010. http://www.zandrockfestival.be/node/27, geraadpleegd op 29 april 2010.
28
6.4. Jaren ‘80 6.4.1. Tekst BUSSY, P. (1993). KRAFTWERK: Man, Machine and Music. SAF Publishing, Londen CAMPBELL, L.D. (1993). Michael Jackson: The King of Pop. Branden Books, Boston FORGET, T. (2006). The Library of Hip-hop biographies: The Beasty Boys. The Rosen Publishing Group, New York HANSON C. (2002). 8 Mile. UNIVERSAL Pictures WIKIPEDIA (2010). Kraftwerk. Geraadpleegd op 10 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Kraftwerk WIKIPEDIA (2010). Kraftwerk. Geraadpleegd op 10 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Kraftwerk WIKIPEDIA (2009). Kling Klang Studio. Geraadpleegd op 10 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Kling_Klang_Studio RUN-DMC (z.d.). Run-DMC History. Geraadpleegd op 7 februari 2010, http://www.rundmc.com/index.cfm/pk/content/pid/400092 WIKIPEDIA (2010). Run-D.M.C. Geraadpleegd op 7 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Run-D.M.C. WIKIPEDIA (2010). Run-D.M.C. Geraadpleegd op 7 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Run-D.M.C. WIKIPEDIA (2009). Beastie Boys. Geraadpleegd op 8 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Beastie_Boys WIKIPEDIA (2010). Beastie Boys. Geraadpleegd op 8 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Beastie_Boys WIKIPEDIA (2010). Public Enemy (group). Geraadpleegd op 8 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Public_Enemy_%28group%29 WIKIPEDIA (2010). Flavor Flav. Geraadpleegd op 8 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Flavor_Flav WIKIPEDIA (2010). Anthrax (band). Geraadpleegd op 8 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Anthrax_%28band%29 WIKIPEDIA (2010). New Order, geraadpleegd op 20 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/New_Order NEWORDERONLINE (2010). Biography, geraadpleegd op 20 januari 2010, http://www.neworderonline.com WIKIPEDIA (2010). The Eurythmics, geraadpleegd op 20 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/The_Eurythmics WIKIPEDIA (2010). Madonna, geraadpleegd op 20 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Madonna_(zangeres)
29
WIKIPEDIA (2010). Prince, geraadpleegd op 15 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Prince WIKIPEDIA (2010). Depeche mode, geraadpleegd op 15 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Depeche_mode WIKIPEDIA (2010). Michael Jackson. Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Michael_Jackson WIKIPEDIA (2010). Michael Jackson (zanger). Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Michael_Jackson_%28zanger%29 WIKIPEDIA (2010). The Jackson 5. Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/The_Jackson_5 WIKIPEDIA (2010). List of best-selling albums worldwide. Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_best-selling_albums_worldwide WIKIPEDIA (2010). Popping. Geraadpleegd op 9 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Popping WIKIPEDIA (2010). Dire Straits. Geraadpleegd op 6 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Dire_Straits WIKIPEDIA (2010). Dire Straits. Geraadpleegd op 6 februari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Dire_Straits WIKIPEDIA, (2010). Front 242, geraadpleegd op 12 maart 2010 , http://nl.wikipedia.org/wiki/Front_242 BPRA (2002). Front 242, geraadpleegd op 12 maart 2010 , http://houbi.com/belpop/groepen/front242.htm IRON MAIDEN (2010). Iron Maiden, geraadpleegd op 12 maart 2010 , http://www.ironmaiden.com/index.php?categoryid=14 ENCYCMET (2010). Metallica, geraadpleegd op 15 maart 2010 , http://www.encycmet.com LUKKONEN, J. (2010). Guns n’ Roses, geraadpleegd op 15 maart 2010 , http://www.heretodaygonetohell.com/ WIKIPEDIA, (2010). The Police, geraadpleegd op 16 maart 2010 , http://nl.wikipedia.org/wiki/The_Police WIKIPEDIA, (2010). U2, geraadpleegd op 16 maart 2010 , http://nl.wikipedia.org/wiki/U2_%28band%29 WIKIPEDIA (2010). Transavanguardia Italiana, geraadpleegd op 20 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Transavanguardia_Italiana, WIKIPEDIA (2010). De Nieuwe Wilden, geraadpleegd op 20 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/De_Nieuwe_Wilden,
30
WIKIPEDIA (2010). Neo Expressionisme, geraadpleegd op 20 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Neo-expressionisme, WIKIPEDIA (2010). Hyperrealisme, ,geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Hyperrealisme WIKIPEDIA (2010). Willem Dolphyn, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_Dolphyn, WIKIPEDIA (2010). Graffiti, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Graffiti#Graffiti_als_kunstvorm WIKIPEDIA (2010). Digitale Kunst, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Digitale_kunst WIKIPEDIA (2010). Frank O Gehry, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Frank_Gehry, WIKIPEDIA (2010). Antwerpse Zes, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Antwerpse_Zes WIKIPEDIA (2010). Het Parfum, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Het_parfum WIKIPEDIA (2010). Scarface, geraadpleegd op 6 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Scarface_(film)
6.4.2. Alfabet WIKIPEDIA (2010). Hiv, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Hiv WIKIPEDIA (2010). Aids, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Aids TEACHERSPARADISE (2010). Berlijnse muur, geraadpleegd op 7 april 2010, http://www.teachersparadise.com/ency/nl/wikipedia/b/be/berlijnse_muur_1.html WIKIPEDIA (2010). Compact disc, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Compact_disc WIKIPEDIA (2010). 1980-1989, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/1980-1989 VANDALE (2010). Hype, geraadpleegd op 7 april 2010, http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=hype WIKIPEDIA (2010). Kanaaltunnel, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Kanaaltunnel WIKIPEDIA (2010). TGV, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Train_%C3%A0_Grande_Vitesse WIKIPEDIA (2010). Walkman, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Walkman WIKIPEDIA (2010). Yuppie, geraadpleegd op 7 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Yuppie
31
6.4.3. Foto’s http://www.hearsay.cc/blog/?tag=peter-hook, geraadpleegd op 24 april 2010 http://musicwallpapers.net/n/New_Order/, geraadpleegd op 24 april 2010 http://www.bbc.co.uk/totp2/features/wallpaper/eighties4.shtml, geraadpleegd op 24 april 2010 http://electrominimalistic.blogspot.com/2009/10/depeche-mode-live-club-ciudad-buenos.html, geraadpleegd op 24 april 2010 http://www.born-today.com/Today/08-16.htm, geraadpleegd op 24 april 2010 http://blog.syracuse.com/shelflife/2008/06/madonnas_brother_signed_to_wri.html, geraadpleegd op 24 april 2010 http://www.pollsb.com/polls/p14621-prince_turns_50_today_born_7_1958_megahit, geraadpleegd op 24 april 2010 http://onyangooloo.blogspot.com/2004/10/hard-kore-nigga-komix-incendiary.html, geraadpleegd op 24 april 2010 http://rahelcete.wordpress.com/2009/08/31/introducing-madonnas-eq-session/, Geraadpleegd op 24 april 2010 http://www.beavanfrankenhuyzen.nl/portfolio/content/36%20Spread%20Onderzoek%20Walte r%20van%20Beirendonck.jpg, geraadpleegd op 26 april 2010 http://www.c4gallery.com/artist/database/anselm-kiefer/anselm-kiefer.html, geraadpleegd op 26 april 2010 http://www.mart.trento.it/context_mostre.jsp?area=42&ID_LINK=11&id_context=1786, geraadpleegd op 26 april 2010 http://mein.salzburg.com/interessen/party_events/mdm_monchsberg_baselitz_197501003.jpg, geraadpleegd op 26 april 2010 http://simonamaggiorelli.wordpress.com/2009/05/31/clemente-e-il-naufragiodellavanguardia, geraadpleegd op 26 april 2010 http://english.mart.trento.it/gallery.jsp?area=42&ID_LINK=272&id_scat=0&id_schema=6&CO L0001=133&btnSearch=Vai , geraadpleegd op 26 april 2010 http://www.icollector.com/Chuck-Close-b-1940-Kate_i8468965, geraadpleegd op 26 april 2010 http://www.meiselgallery.com/LKMG/artist/images.php?pageNum_rsWorksAvailable=0&totalR ows_rsWorksAvailable=4&pageNum_rsWorksSold=0&totalRows_rsWorksSold=8&aid=15&wid =610, geraadpleegd op 26 april 2010
32
http://blog.surinvitation.com/2008/03/21/la-retrospective-keith-haring-au-moca-de-lyon, geraadpleegd op 26 april 2010 http://renschurchill.wordpress.com/2009/06/29/guggenheim-bilbao, geraadpleegd op 26 april 2009 http://dianediana.wordpress.com/2009/01, geraadpleegd op 26 april 2009 http://picasaweb.google.com/lh/photo/t2G3I8Ufu-p1ksdR_lWTVQ, geraadpleegd op 26 april 2010 http://artseblis.wordpress.com/2009/12/26/perfume-by-patrick-suskind, geraadpleegd op 26 april 2010 http://bombaytalkies.blogspot.com/2008/02/perfume-stinks.html, geraadpleegd op 26 april 2010 http://aram.free.fr/covers/images/scarface.jpg, geraadpleegd op 26 april 2010 http://www.moviesthatmatter.nl/mtm/site/film.vm?film=470, geraadpleegd op 26 april 2010 http://www.energy-rekords.se/bands/pics/242.jpg geraadpleegd op 12 maart 2010 http://wall.alphacoders.com/images/105/10552.jpg geraadpleegd op 12 maart 2010 http://i74.photobucket.com/albums/i263/myspaceye/bandwallpapers/metallica/metallica_wall paper_06.jpg, geraadpleegd op 15 maart 2010 http://keepcontrol.files.wordpress.com/2009/03/6097guns.jpg, geraadpleegd op 15 maart 2010 http://www.mundofanclub.com/wp-content/uploads/2008/08/the_policegreatest_fansclubs.jpg, geraadpleegd op 16 maart 2010 http://sarafine.files.wordpress.com/2009/11/u2.jpg, geraadpleegd op 16 maart 2010 http://img.cache.vevo.com/Content/VevoImages/artist/6C33CEBA1280077CE28C55EA134643 5A.jpg,geraadpleegd op 19 maart http://dl.maximumpc.com/galleries/25oldpcs/IBM_PC_01_full.jpg, geraadpleegd op 4 mei 2010 http://citizenzoo.wordpress.com/nuclear-radiation-injuries, geraadpleegd op 4 mei 2010 http://www.physics.harvard.edu/~wilson/radiation/radiation_and_risk.html, geraadpleegd op 4 mei 2010 http://electrodes.files.wordpress.com/2009/07/atomic_cloud_over_nagasaki_plutonium_atom _bomb_fatman_aug9th_1945.jpg, geraadpleegd op 4 mei 2010 http://1.bp.blogspot.com/_mBasfSNyWbg/S1Tg5jogrUI/AAAAAAAACNk/Gx_6Pkl2ArE/s1600/H aitianOrphan.jpg, 4 mei geraadpleegd op 2010
33
http://weblog.greenpeace.org/nuclear-reaction/dutch_action2.jpg, geraadpleegd op 4 mei 2010 http://www.thisweekontheinternet.com/wp-content/uploads/2009/07/3459676.jpg, geraadpleegd op 4 mei 2010 http://cfs12.tistory.com/image/29/tistory/2008/12/09/00/19/493d3ae75d6eb, geraadpleegd op 22 april 2010 http://www.twenteuitdekunst.nl/files/mediafiles/245/Kraftwerk_autobahn.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://www.price-encheres.com/graphics/00000001/prod/big/cd624.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://andthewomengather.com/wp-content/uploads/2009/06/michael-jacksonwallpaper4.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://thelemurblog.com/gallery/Michael%20Jackson.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://ravenseeker.com/originals/michael_jackson/michael_jackson-6.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://retrograming.files.wordpress.com/2009/12/dire-straits.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://comeroundhere.files.wordpress.com/2009/03/beastie_boys_1.jpg, geraadpleegd op 22 april 2010 http://www.rakuten.co.jp/essense/img10251256071.jpeg, geraadpleegd op 22 april 2010
6.5. Jaren ‘90 6.5.1. Tekst DEVOLDERE I. (2008). Kunststalen, Arteveldehogeschool, Gent KEUNEN, G. (2002). Pop! een halve eeuw beweging. Uitgeverij Lannoo, Tielt TRUE, E. (2006). Nirvana: The Biography. Omnibus Press, Londen WANG, O. (2003). Classic material: the hip-hop album guide. ECW Press, Toronto WOODSTRA, C., ea (2008). Oldschool rap & hip-hop. Backbeat Books, San Fransisco BBC (2007). Seven Ages of Rock, aflevering 7: What the world is waiting for. BBC, Londen CANVAS (2010). De grootste Belg, Dekeersmaeker Anneteresa, geraadpleegd op 28 april 2010, http://degrootstebelg.canvas.be/dgb_master/100belgen/dgb_dekeersmaeker_anneteresa/inde x.shtml
34
WIKIPEDIA (2010). Eurodance. Geraadpleegd op 20 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Eurodance WIKIPEDIA (2010). Categorie:Eurodance. Geraadpleegd op 21 januari 2010 http://nl.wikipedia.org/wiki/Categorie:Eurodance MUZIEK CENTRUM NEDERLAND (2010). 2 Unlimited (1991 - 1996). Geraadpleegd op 23 januari 2010, http://www.popinstituut.nl/biografie/2_unlimited.163.html WIKIPEDIA (2010). 2 Unlimited. Geraadpleegd op 23 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/2_Unlimited WIKIPEDIA (2010). La Bouche. Geraadpleegd op 23 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/La_Bouche SING365 (2010). LA BOUCHE BIOGRAPHY. Geraadpleegd op 23 januari 2010, http://www.sing365.com/music/lyric.nsf/La-BoucheBiography/81BCAB7EA630BB9E48256958000655EF WIKIPEDIA (2010). Snap!. Geraadpleegd op 24 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Snap! HITS ALLER TIJDEN (2009). I love 90's Top 100. Geraadpleegd op 24 januari 2010, http://www.hitsallertijden.nl/diversen2009/i%20love%2090%27s%20top%20100%20q%20m usic%20be%2011%20april%2009.htm WIKIPEDIA (2010). Technotronic. Geraadpleegd op 25 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Technotronic HET BELGISCH POP EN ROCK ARCHIEF. Technotronic. Geraadpleegd op 25 januari 2010, http://houbi.com/belpop/groepen/technotronic.htm WIKIPEDIA (2010). Backstreet boys. Geraadpleegd op 26 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Backstreet_Boys WIKIPEDIA (2010). Boyband. Geraadpleegd op 26 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Boyband WIKIPEDIA (2010). Spice Girls. Geraadpleegd op 20 februari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Spice_Girls SHOW BIZ NEWS (2010). Biografie van Spice Girls. Geraadpleegd op 20 januari 2010, http://spicegirls.showbiznewz.nl/index.php?pagina=personen&subpagina=biografie&pid=1077 WIKIPEDIA (2010). Take That. Geraadpleegd op 10 maart 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Take_That TAKE THAT APPRECIATION PAGES (2006), ~ Biographies ~. Geraadpleegd op 10 maart 2010, http://www.take-that.co.uk/bandinfo/biographies.html GREENDAYWORLD (2009). Green Day Biography. Geraadpleegd op 28 december 2009, http://www.greendayworld.net/biography WIKIPEDIA (2009). Green Day. Geraadpleegd op 28 december 2009, http://nl.wikipedia.org/wiki/Green_Day ROLLINGSTONE (2009). Radiohead. Geraadpleegd op 28 december 2009, http://www.rollingstone.com/music/artist/news/;kw=[artists,8665,54053,118598
35
WIKIPEDIA (2009). Radiohead. Geraadpleegd op 28 december 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Radiohead WIKIPEDIA 52009). Oasis. Geraadpleegd op 28 december 2009, http://en.wikipedia.org/wiki/Oasis WIKIPEDIA (2010). Urban. Geraadpleegd op 4 januari 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Urban ROLLINGSTONE (2010). The Fugees. Geraadpleegd op 4 januari 2010, http://www.rollingstone.com/music/artist/news/;kw=[artists,5007,20994,21009 WIKIPEDIA (2010). Fugees. http://en.wikipedia.org/wiki/Fugees REAL.COM (2010). Tupac Shakur. Geraadpleegd op 8 januari 2010, http://nl.real.com/music/artist/Tupac_Shakur/ WIKIPEDIA (2010). 2Pac. Geraadpleegd op 8 januari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/2Pac SONY/BMG (2010). Destiny's Child Biography. Geraadpleegd op 8 januari 2010, http://www.destinyschild.com/index2.html WIKIPEDIA (2010). Destiny’s Child. Geraadpleegd op 8 januari 2010, http://en.wikipedia.org/wiki/Destiny%27s_Child
6.5.2. Alfabet WIKIPEDIA (2010). Albert II, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Albert_II_van_Belgi%C3%AB WIKIPEDIA (2010). Bpm, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Beats_per_minute WIKIPEDIA (2010). Dioxinecrisis, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Dioxinecrisis WIKIPEDIA (2010). Flippo, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Flippo WIKIPEDIA (2010). Mobiele telefoon, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Mobiele_telefoon WIKIPEDIA (2010). Hubble, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Ruimtetelescoop_Hubble WIKIPEDIA (2010). Internet, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Internet WIKIPEDIA (2010). Dehaene, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/JeanLuc_Dehaene WIKIPEDIA (2010). Legging, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Legging WIKIPEDIA (2010). Milleniumbug, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Millenniumbug
36
WIKIPEDIA (2010). SNES, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Super_Nintendo_Entertainment_System WIKIPEDIA (2010). Diana Frances Spencer, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Diana_Frances_Spencer WIKIPEDIA (2010). Snap!, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Snap! WIKIPEDIA (2010). Dolly het schaap, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Dolly_%28schaap%29 WIKIPEDIA (2010). Urban, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Urban WIKIPEDIA (2010). Microsoft Windows, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/Microsoft_Windows WIKIPEDIA (2010). AltaVista, geraadpleegd op 9 april 2010, http://nl.wikipedia.org/wiki/AltaVista
6.5.3. Foto’s http://taisfernanda.wordpress.com/sobre/, geraadpleegd op 28 april 2010 http://coversblog.wordpress.com/2009/10/page/79/, geraadpleegd op 28 april 2010 http://www.bighassle.com/backstreetboys/index.htm, geraadpleegd op 28 april 2010 http://www.fanpop.com/spots/spice-girls/images/8605755/title/vogue, geraadpleegd op 28 april 2010 http://cyberextazy.wordpress.com/, geraadpleegd op 28 april 2010 http://wall.alphacoders.com/images/Music/Music-Sensual-11772.jpg, geraadpleegd op 28 april 2010 http://www.bbc.co.uk/totp2/features/wallpaper/nineties2.shtml, geraadpleegd op 28 april 2010 http://www.nordiskfilm.com/resources.ashx/Resources/NordiskFilm/Presse/Billedegalleri/100 %20års%20jubilæum/TakeThat.jpg, geraadpleegd op 28 april 2010 http://www.ilbaluardo.com/Cover/Audio/S%20-%20T%20-%20U/TAKE%20THAT%20%20Everything%20changes%20-%20Inside.jpg, geraadpleegd op 28 april 2010 http://www.mediamondiaal.nl/images/internet3.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://blogs.wyomingnews.com/blogs/everyonegives/files/2009/03/cell-phones.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c8/Frederik_de_Klerk_with_Nelson_Mandel a_-_World_Economic_Forum_Annual_Meeting_Davos_1992.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.nato.int/docu/review/2005/issue4/graphics/contents/i4_a3_1b.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://img474.imageshack.us/img474/1825/windows98od1.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010
37
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Minuteman3launch.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://esamultimedia.esa.int/images/Science/1e0657_H1.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.djjdee-mobiledisco.co.uk/images/disco.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://stampinfo.files.wordpress.com/2008/06/diana27.gif, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.isvent.com/dws/galleries/l/labouche/labouche_01.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.isvent.com/dws/galleries/l/labouche/labouche_32.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.isvent.com/dws/galleries/t/technotronic/technotronic_05.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.isvent.com/dws/galleries/t/technotronic/technotronic_33.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.koenbauters.be/pics/blacks/jo_bogaert.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.isvent.com/dws/galleries/0-9/2unlimited/2unlimited_71.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.unlimitedways.com/images/stories/easygallery/35/1233666671_2unlimited2009_ 3.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://www.isvent.com/dws/galleries/s/snap/snap_25.jpg, geraadpleegd op 12 mei 2010 http://rock.about.com/od/photos/ig/Rage-Against-the-Machine-RNC/rageTOMrnc.htm, geraadpleegd op 30 april 2010. http://picsfire.blogspot.com/, geraadpleegd op 30 apirl 2010. http://sonal-bhadoria.blogspot.com/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.tomamusica.com/caratulas/Fugees-The-Score-Del-1996-In01-9079.htm, geraadpleegd op 30 april 2010. http://mymorningafter.wordpress.com/2009/03/12/real-talk-cutty-hour/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.malecelebritywallpapers.com/category/rapper/, geraadpleegd op 30 april 2010 http://www.pollsb.com/polls/jay/page-3, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.justdesktopwallpapers.com/desktop_wallpaper/1057/1024x768/destinys_child_lea ther.html, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.hudba-music.sk/index.php?option=com_content&task=view&id=1382&Itemid=54, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.songlinesmusic.com/2008/10/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://blog.pennlive.com/thrive/2007/10/radiohead_takes_on_the_music_b.html, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.delawareonline.com/blogs/archive/2007_10_01_pulp_culture.html, geraadpleegd op 30 april 2010.
38
http://wallpapers.jurko.net/pic/4245/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.letsknowabout.com/tag/array/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.grungebands.co.uk/index.php?name=Nirvana%20Band%20Members&id=86, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.billysuede.com/2009/08/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://bourbonmilkpunch.blogspot.com/2007/04/best-records-of-90s-25-21.html, geraadpleegd op 30 april 2010. http://blog.rhapsody.com/2009/04/green-day-secret-show.html, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.sodahead.com/entertainment/is-tokio-hotel-or-green-day-best/question-818819/, geraadpleegd op 30 april 2010. http://www.coveralia.com/caratulas/Green-Day-Dookie-Frontal.php, geraadpleegd op 30 april 2010.
6.6.
Dvd
Alle video’s zijn afkomstig van de videowebsite YouTube (Google Inc.) The Beatles - Please Please me. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=16soeaGDalM The Beatles - Here,There And Everywhere . Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=8THouU576WY&fmt=18 The Beatles - Being for the benefit of Mr.Kite . Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=vCiG7xoEb2Y Elvis Presley - heartbreak hotel. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=owlnkUm006U Elvis Presley - suspicious minds. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=SBmAPYkPeYU Jimi Hendrix - Voodoo Child. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=WoAXW30mMAg&feature=related Beach Boys - Good vibrations. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=TCeD_6Y3GQc Muddy Waters - manish boy. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=w5IOou6qN1o&feature=fvst Janis Joplin - summertime. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=mzNEgcqWDG4 The Doors - love her madly. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=BvtZTkl0qWg Bob Marley - I shot the sheriff. Geraadpleegd op 7 mei 2010,
39
http://www.youtube.com/watch?v=FePRwzWY0l0 Bob Dylan - knocking on heavens door live Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=qJFLByefeEc&fmt=18 Joan Baez - We Shall Overcome. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=RkNsEH1GD7Q&fmt=18 The Yardbirds - For Your Love. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=HU5zqidlxMQ&feature=related Johnny Cash - Ring of fire. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=0lhf9U5Wf3Q&feature=related Ray Charles - Hit the road Jack! . Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=Q8Tiz6INF7I&fmt=18 Otis Redding - The Dock of the Bay . Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=wzrXc68gNjQ The Supremes - Baby Love / STOP! In the Name of Love / Love Child. Geraadpleegd op 7 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=OvpIKfX-fGc&hd=1 1. Rolling Thunder Revue, Fort Collins, Colorado, 23 mei 1976. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.dailymotion.com/video/x1htei_bob-dylan-shelter-from-the-storm-19_music 2. Temples in flames tour, Wembly 1987. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=sunuWUy5o0Q&feature=related 3. Elmira, New York Coach USA Center, 9 november 2002. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=m9gj6jRfnOo&feature=PlayList&p=A5BB7C9A15584B6C&p laynext_from=PL&playnext=1&index=91 Led Zeppelin - Immigrant Song. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=svR3iXKTJvc Led Zeppelin - Communication Breakdown. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=n5PvAi8PTsI Led Zeppelin - Since I’ve been loving you. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=wEiyGgWt6no&fmt=18 Deep Purple - Child in Time (Live Uk TV show 1970). Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=1slq_FwRN8o Deep Purple - Highway Star. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=LRt3PIDER94 AC/DC - Thunderstruck (Live At Donnington). Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=X80Qjh9Yivs&feature=fvst Guns N' Roses - Welcome To The Jungle . Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=o1tj2zJ2Wvg&feature=related Queen - Another One Bites the Dust. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=rY0WxgSXdEE Queen - Somebody to Love. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=LRt2jX1kaYo&fmt=18
40
Queen - Bohemian Rhapsody. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=JszN7h84TXs&fmt=18 Kiss - I was made for loving you . Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=kNGNLo8K6Fk Alice Kooper - No More Mr. Nice Guy . Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=XZnhuOEUFXA&feature=fvst T. Rex - Hot Love (Live at Top Of The Pops) . Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=dSpmEOSrTvU KC And The Sunshine Band - That's The Way (I Like It). Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=dd--tIkrVoA&fmt=18 Bee Gees - Stayin' Alive. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=fpjQs0WZEC4&feature=related Donna Summer - I feel love. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=Ixl5belnUOY&feature=related
Bootsy Collins – Give Up The Funk. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=MhpZnLoBmWo George Clinton & P-Funk Allstars – (Not Just) Knee Deep (live at Letterman). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=fbQSbmmM6X0 Maceo Parker – I Need Somebody. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=a0eZtYNzHkM Interview met Maceo Parker over James Brown en zijn speelstijl. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=4WtnE6n08Jc Jamiroquai – Cosmic Girl live. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=spVUWTZlAhc Sly & The Family Stone - Higher (Live - 1984) . Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=UnKmhOu0Gio&feature=related The Sex Pistols - God Save the Queen. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=0m7d9QwyDRY&feature=related&fmt=18 The Sex Pistols - Anarchy in the U.K.. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=JQkActP-isE The Ramones - Blitzkrieg Bop. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=G7FdJajqxmU The Ramones - Rock ‘n’ Roll High School. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=c5vh0QHUA1w The Stooges (Iggy pop) - I wanna be your dog. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=IbLRf0j80wU&fmt=18 The Stooges (Iggy pop) - I’m the passanger. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=y4hPnZUMBwA&fmt=18
41
Led Zeppelin - In my time of dyin’. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=OevWGLGxNLM&feature=related The white stripes - catch hell blues. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=yC1nKRIljHY Led Zeppelin - Bron-y-aur-stomp. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=NbQ0Cb6h3Ew The raconteurs - top yourself. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=HDvisTysjlQ The raconteurs - these stones will shout. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=1-8AOddGy4Y White Stripes vs. Led Zeppelin - Icky Thump Whole Lotta Funk [DJ Zebra]. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=VOM0lRcWWkE deep purple - Smoke on the water. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=9f7LwuVF8Oo white stripes - Seven Nation Army. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=Mut_jxG1Uhc Madonna - Like a virgin. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=U5u5PwyeANg Michael Jackson - Smooth Criminal. Geraadpleegd op 6 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=c-WVpQ0ZG8Q Kraftwerk - Autobahn. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=5c81X6BiI0Y&fmt=18 Kraftwerk - tour de france . Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=sQz-CZvkY8k&fmt=18 Front 242 - Headhunter . Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=44SZ_9_modg New Order - Blue monday. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=3duUzBbBmmc&fmt=18 Eurythmics - Sweet dreams. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=zQ9zycElysU&fmt=18 Depeche Mode - Personal Jezus. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=DNrbiZoKQLU Iron Maiden - The trooper. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=354MU3l-25M Metallica - One. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=AWwmIfy0GNE&fmt=18 Metallica - Enter sandman. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=1QP-SIW6iKY&fmt=18 Metallica - Nothing Else Matters(S&M). Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=erPnyi90cIc
42
Guns N' Roses - Paradise City . Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=NqTuN-35580&fmt=18 Run-DMC - Walk this way. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=3J5CFiv-bvQ&fmt=18 Beastie Boys - Fight For Your Right. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=eBShN8qT4lk&feature=fvst Public Enemy - Fight the power. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=2WHe5fxS3dA Michael Jackson - Thriller. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=RYrUQItmW4s Michael Jackson - Beat it. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=WObfcDIf6lY Madonna - Holiday. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=JXx4IY4krIU&fmt=18
Madonna - Like a virgin. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=oKIqGhqMv60 Dire Straits - Sultans Of Swing (Live at Live Aid). Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=ruzwBbV2xwc&fmt=18 Prince - Purple rain. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=3XNKrroJe9M&fmt=18 The Police - Every breath you take. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=OMOGaugKpzs&feature=fvst The Police - Roxanne. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=a2Qad-gaHMg U2 - Sunday Bloody Sunday. Geraadpleegd op 11 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=gbNuIqiVPbU&fmt=18 Videokunst. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=D8eRl9thOHs Dans. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=pc-T5KRxAZ8 Film. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=wZBfmBvvotE 2 Unlimited - Jump 4 joy. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=957ijJO85PI La Bouche - Be My Lover. Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=5P0_v__IOrE Snap! - Rhythm is a dancer . Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=WMPM1q_Uyxc Technotronic - Pump Up The Jam (1989). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=KyK9YDYyhLY&feature=related
43
Oasis – Live forever (Glastonbury 94). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=O8Ii2jcd30A Radiohead – Creep (Reading Festival 97). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=jggcu8QJFic Radiohead – Karma Police (New York 97). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=g9xklAMMG5w Green Day – Basket Case (Chicago 94). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=QjdZ7iJCYWo Green Day – Good Riddance (Top Of The Pops). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=CMwbG4pSHFc Nirvana – Lithium (MTV Awards 92). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=IdyKAFfpw0U Nirvana – About A Girl (MTV Unplugged). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=AhcttcXcRYY Oasis – Wonderwall (music video). Geraadpleegd op 5 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=6hzrDeceEKc The Fugees - Ready or not. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=XUrJdf4PbEk 2Pac - changes. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=FeMKMeQPB4&fmt=18 Destiny’s Child - Bills Bills Bills. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=zuYHFYjmYP8 Backstreet boys - I Want It That Way . Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=NhK_bK5l_58 Spice Girls - Wannabe. Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=uFp-kaARlDw&feature=fvst Take That - Back For Good (Live). Geraadpleegd op 10 mei 2010, http://www.youtube.com/watch?v=p8POt97j6UY
44
7. Bijlagen
45