Inhoud
Woord vooraf
Woord van dank
Inleiding – Waarom trouwen?
Deel 1 – Sterke fundamenten leggen Hoofdstuk – Op lange termijn gezien Hoofdstuk – Tijd voor elkaar nemen
Deel 2 – De kunst van communicatie Hoofdstuk – Hoe kunnen wij effectiever met elkaar praten? Hoofdstuk – Hoe kunnen wij effectiever luisteren?
Deel 3 – Liefde in actie Hoofdstuk – De vijf uitdrukkingen van de liefde Hoofdstuk – Woorden en daden Hoofdstuk – Tijd, cadeautjes en lichamelijk contact
Deel 4 – Conflicten oplossen Hoofdstuk – Onze verschillen waarderen Hoofdstuk – Bij het onderwerp blijven Hoofdstuk – Waar het in het leven om draait
Deel 5 – De kracht van vergeving Hoofdstuk – Hoe kan intimiteit verloren gaan? Hoofdstuk – Hoe kan de intimiteit worden hersteld?
Deel 6 – De impact van familie – verleden en heden Hoofdstuk – Goed omgaan met ouders en schoonouders Hoofdstuk – Emotioneel loskomen van je ouders Hoofdstuk – Het genezen van pijn uit je kindertijd
Deel 7 – Goede seks Hoofdstuk – Seks – waar gaat het eigenlijk om? Hoofdstuk – Zes eigenschappen van goede minnaars Hoofdstuk – Ons huwelijk beschermen Hoofdstuk – Seks levendig houden
Epiloog Hoofdstuk – De kans van je leven
Bijlagen . Klaar voor het huwelijk . Verloving, seks en huwelijksreis . Een begroting opstellen . Samen bidden
Noten
Bibliografie
Woord vooraf
H
et huwelijk ligt onder vuur. Velen zijn van mening dat het een achterhaalde instelling is. In het Verenigd Koninkrijk is het aantal huwelijken de laatste jaren voortdurend afgenomen. Degenen die gaan trouwen vinden het steeds moeilijker worden om getrouwd te blijven. Het percentage scheidingen is schrikbarend toegenomen. Wat voor antwoord hebben we op dit alles? Waarom zouden we nog gaan trouwen? Hoe kunnen we getrouwd blijven? In dit boek beantwoorden Nicky en Sila deze vragen en laten ze ons de waarde en de mogelijkheden van het huwelijk zien. Ze maken ons niet alleen duidelijk hoe we getrouwd kunnen blijven, maar ook hoe we samen het beste van ons huwelijksleven kunnen maken. Nicky is al veertig jaar lang mijn beste vriend. We zaten samen op school en op de universiteit waren we kamergenoten. Hij was mij altijd één stap voor en ik heb geprobeerd in zijn voetstappen te gaan. Hij werd op februari christen. Twee dagen later leidde hij mij tot Christus. Nicky en Sila trouwden in . Achttien maanden later volgden Pippa en ik hun voorbeeld. Onze eerste drie kinderen hebben vrijwel dezelfde leeftijd. Zij kregen nog een vierde kind. Na de universiteit scheidden onze wegen zich. Nicky ging lesgeven in Japan en ik werd advocaat. Toen ging Nicky theologie studeren en ik volgde hem een jaar later. Nicky en Sila keerden terug naar Londen om zich aan te sluiten bij de staf van Holy Trinity Brompton (). Een jaar later deden wij hetzelfde. Nicky en Sila leidden vier jaar lang de Alpha-cursus en gaven in het stokje door aan ons.
Ze hebben ons veel dingen geleerd. We hebben vooral veel geleerd van het voorbeeld van hun huwelijk en gezinsleven. We hebben in hun huis iets waargenomen wat de moeite waard was om na te volgen. De afgelopen vier jaar hebben Nicky en Sila de Marriage Course van geleid en er zijn al heel wat echtparen die ontdekt hebben dat hun huwelijksleven erdoor verrijkt is. Voor sommigen heeft de cursus hun huwelijk behoed voor een tijdelijke of definitieve scheiding. Voor anderen heeft de cursus het water van een middelmatig huwelijk veranderd in de wijn van een sterk huwelijk, een verandering die mogelijk werd gemaakt door de aanwezigheid van Jezus Christus. Voor weer anderen is de cursus aanleiding geweest om creatief na te gaan denken over hoe een goed en gezond huwelijk nog beter kan worden. Als u dit boek leest, zou u misschien het gevoel kunnen krijgen dat het huwelijk van Nicky en Sila ‘te mooi is om waar te zijn’, maar ik heb het meer dan vierentwintig jaar kunnen waarnemen en kan u verzekeren dat het helemaal waar is en dat het ons inspireert om naar het beste te streven. Ik hoop en bid dat door dit boek nog veel meer mensen in staat zullen zijn om hun winst te doen met het voorbeeld en de wijsheid van Nicky en Sila. Nicky Gumbel Kor. :-a
Woord van dank
G
raag willen we de vele mensen bedanken die ons hebben geholpen met dit boek. Onder hen zijn mensen die honderden uren besteed hebben aan het doorlezen van het manuscript en het voorstellen van veranderingen en aanvullingen. Zonder hen had dit boek niet geschreven kunnen worden. Anderen hebben ons verhalen verteld over hun eigen huwelijk, waaruit blijkt dat de theorie op de dagelijkse praktijk is gebaseerd. Graag willen we onze grote dank tot uitdrukking brengen aan Philippa Pearson-Miles, Mary Ellis en Joanna Desmond voor het geduld waarmee ze steeds weer opnieuw de eindeloze veranderingen hebben uitgetypt, met grote snelheid en vaardigheid; aan Charley Mackesy voor de grappige voorvallen die hij ons verteld heeft en die ook in dit boek verwerkt zijn. In het bijzonder willen we ook Jo Glen bedanken voor de bewerking van het boek. Zonder haar aanstekelijk enthousiasme, humor en verbeelding, iedere keer als we vast kwamen te zitten, zou dit boek waarschijnlijk nooit af gekomen zijn. We willen ook Nicky en Pippa Gumbel bedanken, niet alleen voor hun vriendschap en bemoediging in al die jaren, maar ook voor het feit dat ze ons ertoe overgehaald hebben dit boek te schrijven. Ten slotte willen we ook onze eigen ouders bedanken voor hun voortdurende liefde en het voorbeeld van twee lange en gelukkige huwelijken. Nicky en Sila Lee
Inleiding
Nicky’s verhaal Ik zag Sila voor het eerst in Swansea Docks. Ik was net van school en op weg naar het zuidwesten van Ierland voor de zomervakantie. Ik was achttien; zij zeventien. Het was liefde op het eerste gezicht. We brachten twee weken door in vakantiehuisjes die naast elkaar stonden in één van de mooiste natuurgebieden van de Britse Eilanden – in het zuidwesten van Cork. De meeste tijd durfde ik nauwelijks te geloven dat ze ook maar iets voor mij voelde. Twee dagen voordat ze wegging, raapte ik al mijn moed bij elkaar en zei haar wat ik voor haar voelde. En tot mijn verbazing had zij diezelfde gevoelens voor mij. Ik kon het nauwelijks geloven. Sila zat nog op school en moest nog eindexamen doen. Het zou nog negen maanden duren voordat ik naar de universiteit zou gaan, en daar de kans groot was dat ze haar examen niet zou halen als ik in het land bleef, besloot ik in mijn eentje een rondreis in Afrika te gaan maken. Afrika werd een buitengewone ervaring. Ik was verrukt van het landschap, de bevolking en de cultuur – maar eigenlijk wilde ik niets liever dan terugkeren naar Engeland om weer bij Sila te zijn. Ik voelde mij dikwijls erg eenzaam en leefde voor haar brieven die ze naar de hoofdsteden van de diverse landen stuurde waarin ik rondtrok, van Addis Abeba tot Kaapstad. Dat ging allemaal goed tot ik Zuid-Afrika bereikte. Toen ik in Kaapstad kwam, had ik meer dan zes weken niets van haar gehoord en ik hoopte vurig dat daar een brief van haar zou zijn. Maar er was alleen maar een brief van mijn moeder. Ik was finaal van de kaart. Ik begon mij af te vragen of Sila niet meer in mij geïnteresseerd was omdat ik zo lang was weggebleven. Als dat het geval zou zijn, wilde ik
helemaal niet meer terug naar Engeland. Na een paar weken, waarin ik iedere dag naar het postkantoor ging om te kijken of er een brief van haar zou zijn, liftte ik ten einde raad terug naar Johannesburg en ik was in de wolken toen ik daar een brief van haar vond die ik vier weken eerder gemist had. Ik nam de eerste vlucht terug naar huis. Onmiddellijk ging ik Sila opzoeken op haar kostschool, die een soort kruising was tussen een gevangenis, om de meisjes er binnen te houden, en een fort om de jongens er buiten te houden. Toen we drie geweldige uren met elkaar hadden doorgebracht, kwamen we te laat tot de conclusie dat ze buitengesloten was. Ze werd betrapt toen ze midden in de nacht door een raam naar binnen probeerde te klimmen en moest de laatste twee weken van haar schoolleven ‘binnenblijven.’ Ik ging naar de universiteit. Sila slaagde voor haar eindexamen en verhuisde naar Londen. In die tijd hoorde ik mensen over het christelijk geloof praten op een manier die helemaal nieuw voor mij was. Ik begon er steeds meer belangstelling voor te krijgen en begon serieus na te denken over de zin van mijn leven. Maar tegelijkertijd hield ik de boot af, omdat mijn relatie met Sila het belangrijkste in mijn leven was. Ik was bang dat we, als ik christen zou worden en Sila niet, van elkaar zouden vervreemden. Na vijf maanden nauwgezet onderzoek besefte ik dat ik een beslissend moment in mijn leven had bereikt. Ik zou een keus moeten maken. Ik besprak het onderwerp met Sila, die er met haar gebruikelijke enthousiasme op reageerde. Toen ook zij zich in het christendom ging verdiepen, kwam ze evenals ik tot de ontdekking dat ze de waarheid gevonden had en beiden kwamen we tot geloof. In plaats van ons uiteen te drijven, leek het erop dat ons pas gevonden geloof een nieuwe en opwindende dimensie aan onze relatie toevoegde. Het opende een deur naar een bepaalde kijk op het leven, waarvan ik het bestaan niet had gekend. Het leek wel of alle verschillende onderdelen van mijn leven stukjes van een legpuzzel vormden: mijn verleden, mijn relatie met Sila, mijn studie Engels, mijn student-zijn, alles. De stukjes vielen allemaal plotseling op hun plaats. In de herfst van , na twee jaar verkering, kregen we beiden onafhankelijk van elkaar het gevoel dat we, als we zeker wilden weten of we de rest van ons leven samen wilden delen, een tijdje niet met elkaar moesten omgaan.
En zo liep ik begin oktober op een maandag vroeg in de morgen met Sila naar het station. We hadden afgesproken dat we elkaar tot Kerst niet meer zouden zien of spreken. Het was een prachtige herfstdag met een sluier van mist in het oranjeroze morgenlicht. Sila wuifde mij uit het raampje van de trein vaarwel en ik vroeg mij af of ik haar nog ooit terug zou zien. Door de nog steeds verlaten straten van Cambridge liep ik terug en ik had mij in mijn hele leven nog niet zo terneergeslagen gevoeld. Ik besloot om gedurende die tijd helemaal niet naar Londen te gaan, omdat ik het te pijnlijk vond er te zijn zonder Sila te zien. Een week later echter ging ik voetballen op mijn oude school met een paar vrienden. Toen we op het punt stonden terug te gaan, zei de vriend met wie ik meereed: ‘Ik hoop dat jullie er geen bezwaar tegen hebben om terug te gaan via Londen omdat ik er iets van thuis op moet halen.’ Ik vond het afschuwelijk, maar zei niets tegen hem. Ik hoopte alleen maar dat het niet te lang zou duren. Sila woonde in ieder geval in een heel ander deel van Londen. De vriend zette ons af op High Street Kensington en zei: ‘Over veertig minuten pik ik jullie wel weer op,’ en hij reed weg. Het regende pijpenstelen en we stonden op het trottoir te overleggen wat we zouden gaan doen. Op dat moment keek ik op en daar, zo’n veertig meter van ons vandaan, kwam Sila naar mij toe lopen. Zonder iets te zeggen liet ik mijn twee vrienden in de steek en rende naar haar toe. Toen zag ze mij. Ze begon naar mij toe te rennen. We vlogen elkaar in de armen en ik herinner mij dat ik haar maar heen en weer bleef wiegen. Ik schreeuwde tegen mijn vrienden dat ze niet op mij hoefden te wachten. We gingen naar een restaurant en praatten daar urenlang. Ik hoorde van Sila dat ze met de bus door High Street Kensington was gekomen, dat ze vast waren komen te zitten in het verkeer en dat ze toen maar besloten had uit te stappen om de laatste paar honderd meter naar haar bestemming te lopen. En toen had ze mij plotseling gezien. Om elkaar op die manier te ontmoeten was een kans van één op de miljoen en we beschouwden het als een teken van God. We voelden beiden dat, als God ervoor kon zorgen dat we elkaar op deze buitengewone manier tegen kwamen, terwijl we hadden afgesproken elkaar niet te
zien, Hij ook zeker in staat zou zijn om ons in de komende drie maanden duidelijk te maken of we de rest van ons leven met elkaar door konden brengen. We kwamen opnieuw overeen elkaar niet te zien of te spreken tot de Kerst. Deze keer voelde het anders. Er waren nog steeds tranen, maar we geloofden dat God ons zou leiden. Het was moeilijk om elkaar niet te zien of te spreken, maar aan het eind van die periode wist ik zeker dat ik de rest van mijn leven met Sila wilde doorbrengen. Aan het begin van besloten we opnieuw met elkaar uit te blijven gaan. Ik moest nog zo’n anderhalf jaar naar de universiteit. Sila kwam vrijwel ieder weekend naar mij toe en ik heb heel gelukkige herinneringen aan die tijd van mijn leven. We trouwden op juli in Schotland, waar Sila geboren en getogen was, twee weken nadat ik was afgestudeerd. Sila’s verhaal Ik groeide op in de Schotse Hooglanden en had een gelukkige en rustige jeugd. Ik hield ervan buiten te zijn, was een echte wildebras en was van mening dat ik op de beste plaats van de hele wereld woonde. Er was echter één schaduwzijde: gebrek aan mensen. Toen mijn beste schoolvriendin, Penny, mij dan ook vroeg of ik twee weken van de zomervakantie met haar en met familie en vrienden door wilde brengen in het zuidwesten van Ierland, hapte ik meteen toe. Ik was net zeventien geworden en had er geen idee van dat die twee weken mijn leven totaal zouden veranderen. We moesten met de boot van Swansea naar Cork. Swansea Docks is de minst interessante plaats die ik ken, maar dat was de plaats waar ik hem ontmoette. Nicky kwam in de rij auto’s achter ons te staan, stapte uit een oude groene Mini en glimlachte – het was liefde op het eerste gezicht (of misschien een overweldigende aantrekkingskracht op het eerste gezicht, om precies te zijn). Hij droeg een grote, zwarte vilthoed (het waren de jaren zeventig), een spijkerbroek en een wit overhemd en hij zag erg bruin. Hij was achttien en ik dacht: wat een spetter. We brachten twee heerlijke weken door met een grote groep vrienden. We zeilden en zwommen, visten op makreel, roeiden naar eilanden om er midden in de nacht een barbecue te houden en zaten onder de sterren tot in de vroege uurtjes met elkaar te praten. Ik was al die tijd tot over mijn oren verliefd op hem. Ik zei er niets over tegen Penny en
had er geen idee van of de gevoelens wederzijds waren. Twee dagen voordat ik weer terug zou gaan naar huis in Schotland merkte ik dat dat het geval was en Nicky kuste mij voor de eerste keer. Hoewel ik toen pas zeventien was (en hij niet de enige jongen was die ik gekust had), weet ik nog dat ik de hele nacht wakker lag en eraan dacht dat ik met hem wilde trouwen. Ik was twee weken lang iedere dag met hem opgetrokken en had het gevoel dat ik geen dag van mijn leven meer zonder hem kon. Hij ging toen zes maanden naar Afrika, wat verschrikkelijk was omdat we elkaar nog maar net hadden leren kennen. Al mijn vriendinnen op school zeiden dat ik mij niet moest vastbijten in de relatie: Afrika was ver weg, zes maanden was een lange tijd en hij zou tijdens zijn reizen ongetwijfeld wel iemand anders tegenkomen. Maar onze relatie werd versterkt toen we elkaar lange, steeds intiemere brieven schreven. Op een afstand van duizenden kilometers van elkaar ontdekten we waarschijnlijk meer van elkaar dan anders het geval zou zijn geweest. Op het moment dat ik zijn stem door de telefoon hoorde zeggen dat hij weer terug was, dacht ik dat mijn hart ophield met kloppen. Mijn gevoelens voor hem waren zo diep dat ik dacht eronder te bezwijken. Toen we na de hereniging die avond afscheid van elkaar namen, waren we er beiden van verzekerd dat onze liefde voor elkaar in die maanden dat we elkaar niet hadden gezien, alleen maar groter was geworden. In het najaar van ging Nicky naar de universiteit en ik naar Londen. Overdag volgde ik een typecursus en ’s avond nam ik les in schilderen en legde een portefeuille met werkstukken aan om toegelaten te kunnen worden tot de kunstacademie. Maar de aantrekkingskracht van het studentenleven en mijn verlangen om bij Nicky te zijn, maakte dat ik te veel tijd doorbracht op zijn universiteit en te weinig tijd aan beide cursussen besteedde. We kregen een hechte en vurige relatie – in sommige opzichten vuriger dan voor ons beiden goed was. In mijn jeugd was ik godsdienstig opgevoed en ik twijfelde nooit aan Gods bestaan, maar dit geloof had geen invloed op mijn levensstijl, behalve dan dat Nicky en ik af en toe ’s zondags naar de kapel van de universiteit gingen om de dienst bij te wonen. Ik had het vage gevoel dat ik op zekere dag, als ik helemaal volwassen zou zijn geworden, mijn weg naar de hemel wel zou verdienen als ik wat meer zou gaan bidden,
wat vaker naar de kerk zou gaan en een paar goede dingen in mijn leven ging doen. Op dat moment had ik daar niet zo’n behoefte aan. Ik had Nicky. Net na Nieuwjaar werd ik op Chelsea Art College toegelaten voor de nieuwe cursus in september. Het leek wel of zich overal nieuwe mogelijkheden openden. Toen Nicky op een avond in februari dan ook in Londen naar mij toe kwam en over het christendom begon te praten, was ik er even enthousiast over als over de meeste dingen die hij mij voorstelde. Maar ik begreep niet echt waar hij het over had en ik had al helemaal geen idee van de consequenties die eraan vast zaten. Toen ik dat weekend naar Nicky ging, stelde hij mij meteen voor om naar een christelijke spreker te gaan luisteren, die David MacInnes heette. Ik was zeer verbaasd over wat ik te horen kreeg. Wat voor Nicky zo’n vijf maanden had geduurd, gebeurde bij mij in vierentwintig uur. Ik was gefascineerd door wat David zei. Ik had nog nooit eerder iemand zo over Jezus Christus horen spreken. Niemand had mij ooit verteld dat ik een relatie met God kon hebben. Voor mij waren relaties alles. Die vrijdag zaten we tot diep in de nacht met Nicky’s beste vriend, Nicky Gumbel, te praten, die op dat moment uiterst kritisch was over wat er met ons gebeurde. Op zaterdag gingen we opnieuw naar David MacInnes luisteren. Hij praatte over het kruis. Het was een openbaring voor me. Ik bleef maar tegen mijzelf zeggen: ‘Waarom heeft niemand mij eerder verteld waarom Jezus aan het kruis gestorven is?1 Het was of alles wat ik geweten had nu in elkaar paste, niet alleen intellectueel, maar ook emotioneel en spiritueel. Toen de betekenis van het kruis werd uitgelegd, viel alles op zijn plaats. Het leek wel of mijn leven tot op dat moment een zwartwitfoto was geweest die plotseling begon te bewegen, eerst een beetje vaag en langzaam en toen steeds sneller tot het een scherpe opname in heldere kleuren was geworden. Het leven werd erg reëel op een manier zoals ik het nog nooit eerder had gezien. Het was een radicale verandering van perspectief en het was het begin van een nieuwe vrijheid in onze relatie, die ik mij niet had kunnen voorstellen. Het leven met het pas gevonden geloof was erg opwindend. Nicky en ik raakten nog meer op elkaar betrokken. Maar acht maanden later voelden we beiden dat God ons wilde leren onderscheid te maken tussen ons
geloof en onze liefde voor elkaar. Dit werd een van de moeilijkste perioden in mijn leven – zelfs zwaarder dan toen Nicky naar Afrika ging. God te leren vertrouwen dat Hij het beste met ons voor had, was erg moeilijk. Het was een opmerkelijke ervaring te zien dat God in ons leven ingreep op een manier zoals alleen Hij dat zou kunnen doen. Toen we elkaar op High Street Kensington in de armen vlogen en ik zo hard als ik kon ‘Nicky’ riep, dacht ik: God, ik zal nooit meer aan U twijfelen. Ik wist nu zeker dat ik Hem alles kon toevertrouwen, ook het kostbaarste deel van mijn leven – mijn relatie met Nicky. Ik geloof dat God mij op die dag liet zien dat, hoe veel ik ook van Nicky hield, mijn liefde voor God en zijn liefde voor mij de belangrijkste dingen in mijn leven waren. Tijdens die drie maanden dat we elkaar niet zagen, groeiden we beiden in onze relatie met God. Toen we weer met elkaar omgingen, had ons leven een nieuwe basis gevonden, een fundament van persoonlijk geloof dat ons vanaf dat moment versterkt heeft in onze relatie met elkaar. Nicky vroeg mij in februari ten huwelijk en we trouwden in juli. Ik was eenentwintig en hij tweeëntwintig. We schrijven vanuit de gunstige positie van vierentwintig jaar huwelijk. Tijdens die jaren hebben we in Japan, het noordoosten van Engeland en het centrum van Londen gewoond. We hebben samen de geboorte van vier kinderen meegemaakt en zijn zo ongeveer nachten in onze slaap gestoord. We hebben de spanning en de blijdschap gekend die erbij horen als je vier kinderen hebt onder de acht jaar, en ook de turbulentie en veelzijdigheid van het opvoeden van tieners. We hebben samen ziekten en financiële problemen doorgemaakt. Onze ervaring zal niet anders zijn geweest dan die van veel andere echtparen. We moeten samen zo ongeveer kilometer hebben afgelegd, uur met elkaar gepraat hebben en nachten het bed gedeeld hebben. We hebben samen gewerkt en gespeeld. We hebben gelachen en gehuild. We hebben elkaar gefrustreerd, geïrriteerd, verwonderd en verrukt. En we zijn nog steeds gek op elkaar en vinden het huwelijk een heel bijzondere uitvinding.
We willen u geen moment het idee geven dat ons eigen huwelijk bijzonderder zou zijn dan dat van iemand anders. Er bestaat nu eenmaal geen handleiding voor het huwelijk, geen blauwdruk of onberispelijk model. Ieder echtpaar is uniek en kan zijn eigen verhaal vertellen. Maar komen degenen die de top bereiken daar alleen maar door geluk? En is het waar dat diegenen die het gevoel hebben dat hun huwelijk mislukt is, altijd met de verkeerde persoon getrouwd zijn? Door onze eigen ervaring hebben we geleerd dat we bepaalde middelen nodig hebben om een sterk en gelukkig huwelijk op te bouwen. We hebben moeten leren hoe we moeten communiceren en hoe we de ander het gevoel kunnen geven geliefd te zijn. We hebben moeten leren conflicten op te lossen en vergeving in de praktijk te brengen. We hebben ontdekt dat de vreugde van de seksuele intimiteit niet zomaar vanzelfsprekend is. De afgelopen vijftien jaar zijn we steeds meer betrokken geraakt bij hulpverlening aan andere huwelijken. We hebben honderden echtparen ontmoet en werden samen met hen geconfronteerd met alle mogelijke, vaak lastige onderwerpen. We hebben van hen en door onze eigen ervaring geleerd dat de huwelijksrelatie niet altijd gemakkelijk, maar wel zeer lonend is. Deze ervaringen, gecombineerd met ons eigen onderzoek en het advies van anderen op dit gebied, hebben ons in staat gesteld een vier weken durende Voorbereidingscursus voor het huwelijk voor verloofde stellen op te zetten en een zeven weken durende Marriage Course voor echtparen, in welk stadium van hun huwelijk dan ook. Honderden stellen hebben deze cursussen gevolgd en we geven nu beide cursussen drie keer per jaar. De Marriage Course, waarop dit boek gebaseerd is, is bedoeld om echtparen te helpen in hun huwelijk te investeren om het sterker en beter te maken. We hebben dit boek geschreven omdat we graag willen doorgeven waarom we nu meer van elkaar houden dan toen we net met elkaar getrouwd waren. Ons christelijk geloof is van zeer grote invloed geweest op de verschillende manieren waarop we elkaar liefde geven, en we proberen op diverse plaatsen de invloed te laten zien die het geloof op ons huwelijk heeft gehad. U hoeft echter geen christen te zijn om uw voordeel met dit boek te kunnen doen. Het grootste deel van het gegeven advies kan omschreven worden als praktische richtlijnen om een relatie niet alleen te laten werken, maar ook te laten opbloeien.
SE TOE W Sterke fundamenten leggen
De kunst van het communiceren
Ouders en schoonouders
De kracht van vergeving
Liefde in actie Conflicten oplossen
G
WE
Goede seks
I IN
D
E
Z
D IJ
JD
R
We hebben er veel voorbeelden van ons eigen huwelijk en van anderen in opgenomen. Sommige voorbeelden lijken misschien wat triviaal, maar het zijn dikwijls de kleine dingen die een huwelijk kunnen maken en breken. De andere echtparen van wie we verhalen vertellen, zijn zo welwillend geweest om hun ervaringen te delen, in de hoop dat zij anderen ertoe zullen inspireren vol te blijven houden en dat ook zij zullen ontdekken hoe dynamisch een huwelijk kan zijn. (In de meeste gevallen hebben we de namen veranderd om de vertrouwelijkheid in stand te houden.) Het hieronder weergegeven huwelijkswiel laat zien wat naar onze mening voor het huwelijk nodig is om stand te kunnen houden tijdens de reis. Ieder gedeelte van het boek (en elke week van de Marriage Course) vertegenwoordigt een gedeelte van het wiel. De ervaring heeft ons geleerd dat
ieder deel nodig is, wil het wiel niet stoten en knarsen, vooral als de weg ruw wordt. In hoofdstuk zullen we verder uitleggen waarom het zo’n verschil maakt als God de centrale plaats in het huwelijk inneemt, als een goed geoliede as. De velg van het wiel, dat de wederzijdse toewijding vertegenwoordigt, houdt de relatie in stand. Sommigen beweren dat het ideaal van een levenslang huwelijk vandaag de dag opgegeven moet worden ten gunste van een overeenkomst die gemakkelijk kan worden aangegaan en ontbonden kan worden. Is er nog wel een reden om de traditionele opvatting over het huwelijk in stand te houden? We beantwoorden die vraag met een volmondig ja. Ons standpunt is dat het huwelijk van levensbelang blijft, niet alleen voor ons persoonlijk, maar ook als fundament van onze samenleving. Het huwelijk is de ideale, door God gegeven basis voor het gezinsleven, vooral omdat kinderen het beste leren wat liefdevolle, op elkaar betrokken relaties zijn, door hun ervaring van de toewijding van hun vader en moeder aan elkaar. Bij de opvoeding van een kind is dit het belangrijkste aspect. Evenals volwassenen leren kinderen veel meer van wat ze zien dan van wat hun wordt verteld. Niet zo lang geleden zei een vader tegen ons: ‘Ik ben gaan beseffen dat ik mijn kinderen het beste kan laten zien dat ik van hen houd door van mijn vrouw te houden.’ Maar het huwelijk is er niet alleen voor het welzijn van de kinderen. Wij allen hebben diep van binnen een verlangen naar iemand tegenover wie wij helemaal eerlijk en openhartig kunnen zijn, emotioneel, geestelijk en lichamelijk. Van zo’n intimiteit kan alleen maar sprake zijn als er toewijding tot elkaar bestaat. We durven alleen maar ons diepste innerlijk bloot te geven als we er zeker van zijn dat we niet afgewezen zullen worden. Het huwelijk is door God bedoeld als een relatie waarin een man en een vrouw zich aan elkaar kunnen geven in een radicale en totale overgave. Tijdens de huwelijksdienst kan de priester of de dominee het echtpaar zegenen, voor hen bidden en verklaren dat ze in Gods ogen en in die van de mensen getrouwd zijn, maar het zijn de beloften die de man en de vrouw aan elkaar geven die het huwelijk tot stand brengen. Iedere zin in de geloften benadrukt deze levenslange toewijding aan elkaar.
Bruidegom: Ik, N, neem jou, N, vanaf deze dag tot mijn vrouw; in voorspoed en tegenspoed, in rijkdom en armoede, in ziekte en gezondheid, om je lief te hebben en te koesteren, tot de dood ons scheidt, overeenkomstig Gods heilige wet. Dit beloof ik plechtig.
Bruid: Ik, N, neem jou, N, vanaf deze dag tot mijn man; in voorspoed en tegenspoed, in rijkdom en armoede, in ziekte en gezondheid, om je lief te hebben en te koesteren, tot de dood ons scheidt, overeenkomstig Gods heilige wet. Dit beloof ik plechtig.2
De huwelijksrelatie is door God bedoeld als een avontuur van liefde, dat een leven lang duurt. De Bijbel bevat veel praktisch advies over hoe zo’n intieme relatie werkt. En Jezus Christus zegt dat iedereen die zijn woorden ter harte neemt en ze in praktijk brengt, als een wijs man is die diep graaft en zijn huis bouwt op een vast fundament. Als de stormen komen en de wind ertegenaan beukt, zoals in ieder huwelijk zal gebeuren, blijft het huis overeind staan.
