Inhoud Woord vooraf 3 Collectiebeheer 6 Ad van Dijk: het oog van een verzamelaar 11

Inhoud Woord vooraf Collectiebeheer Ad van Dijk: het oog van een verzamelaar

3 6 11

Beelden uit een beziel(en)de wereld... Publieksdienst Bedrijfsvoering Algemene gegevens

14 19 26 32

De doelstelling van de Stichting Afrika Museum is het in wijde kring belangstelling wekken voor de culturen van Afrika. Het Afrika Museum wil Afrikaanse voorwerpen zodanig presenteren dat de bezoekers onder de indruk raken van de rijkdom aan visies, levenspraktijken en artistieke uitingsvormen die Afrika en de Afrikaanse diaspora in de loop van hun lange geschiedenis hebben ontwikkeld en tot op heden levend hebben gehouden.

wòòRd VóóRaf De opening van het nieuwe Afrika Museum op 27 mei 2006 door mevrouw Maria van der Hoeven, minister van OC&W, was een mijlpaal in de 50-jarige geschiedenis van het Afrika Museum. De uitbreiding en de herinrichting van het Afrika Museum kwamen op een moment dat de vraag actueel was of musea een bijzondere bijdrage kunnen leveren aan een samenleving waarin vraagstukken rond globalisering, multiculturaliteit en intolerantie aan de orde van de dag zijn. Vooral aan volkenkundige musea, die zich nadrukkelijk richten op andere, niet westerse culturen, dringt deze vraag zich op. Het Afrika Museum heeft in het nieuwe tentoonstellingsprogramma gekozen voor onderwerpen die relevant zijn voor en op enigerlei wijze gerelateerd kunnen worden aan een van de belangrijkste thema’s van de multiculturele samenleving. Het gaat om de vraag hoe ‘zij’ en ‘wij’ op betekenisvolle wijze kunnen komen tot een samenleving waarin de deelnemende culturen zich op de een of andere manier vertegenwoordigd weten. De oplevering van een volledig vernieuwd gebouw en de daarmee samenhangende herinrichting van tentoonstellingen, was voor ons het moment voor discussie over het bestaansrecht van volkenkundige musea in het algemeen en de rol van het Afrika Museum in het bijzonder. Ze dwongen de museumstaf te overdenken welk ‘verhaal’ over Afrika verteld zou moeten worden: wat moet er te zien en wellicht te beleven zijn? Kortom, hoe wenst het museum Afrika te presenteren op een wijze die recht doet aan de grote diversiteit aan volken, talen, culturele tradities, die zo kenmerkend zijn voor dit immense continent. 3

‘we staan op de schouders van onze voorouders’

De geschiedenis van volkenkundige musea is veelal een geschiedenis van de westerse blik op andere culturen. De vernieuwde opstellingen in het Afrika Museum laat die geschiedenis zien. Ze doen dit aan de hand van de evolutie van het kijken naar Afrikaanse voorwerpen, van exotische curiosa in rariteitenkabinetten via afgodsbeelden van ‘heidense’ religies naar gewaardeerde kunstvoorwerpen. Dit alles blijft echter de geschiedenis van westerse zienswijzen. Wij willen in het kader van het thema ‘Ontmoetingen’ ook nadrukkelijk kennis nemen van Afrikaanse opvattingen. Hoe kijken Afrikanen zelf naar hun voorwerpen? Dit onderwerp wordt in de nieuwe inrichting ingeluid door het thema Afrikaanse visies op kunst en schoonheid: hoe beoordelen Afrikanen de esthetische kwaliteit van hun artistieke voorwerpen? Welke functie kennen zij toe aan de schoonheid van objecten die in religieuze en andere contexten fungeren? Wij hopen de bezoekers kennis te laten maken met het Afrikaanse kijken en hen zo binnen te voeren in Afrikaanse denkwerelden. Meer dan ooit staat het heden centraal in het vernieuwde Afrika Museum. De nadruk op de actualiteit komt prominent naar voren in de aandacht voor hedendaagse Afrikaanse kunst. Ook worden recente werken getoond uit de Afrikaanse diaspora. De presentatie van hedendaagse Afrikaanse kunst en kunst uit de diaspora, draagt bij aan de uitdrukkelijke wens van het Afrika Museum om de a-historische beeldvorming ten aanzien van Afrika bij te stellen en aan het verlangen Afrikanen zelf aan het woord te

laten. Met een feestelijke eucharistieviering, die werd voorgegaan door drie leden van de Congregatie v.d. H. Geest, op Eerste Pinksterdag, werd het vijftigjarig jubileum van het Afrika Museum gevierd in het nieuwe atrium van het museum. Vele genodigden, waaronder leden van de Congregatie v.d. H. Geest, bestuursleden, Vrienden van het Afrika Museum en medewerkers met familie en vrienden, woonden deze feestelijke viering bij, die werd opgeluisterd door twee Afrikaanse koren uit Amsterdam. Na afloop van de plechtigheid was er een zeer geanimeerde lunch in het auditorium, waarbij door het mooie weer ook de patio betrokken kon worden. Het Afrika Museum kent een traditie van beweging en vooruitgang. Geheel passend bij de ontwikkeling van een continent in beweging heeft het museumcomplex zich vanaf de beginjaren vijftig ontwikkeld in zowel inhoudelijke als bouwkundige fasen. De uitbreiding met een nieuwe vleugel is dan ook geen afronding van het concept, maar de overgang naar een nieuwe fase in het rijke en heel verrassende leven van het Afrika Museum. Veel mensen hebben ieder op hun eigen wijze, bijgedragen aan de ontwikkeling van het Afrika Museum en wij zijn ons bewust dat we, zoals Afrikanen zeggen, ‘staan op de schouders van onze voorouders’. Wij zijn veel dank verschuldigd aan de Congregatie v.d. H. Geest en de opeenvolgende besturen die altijd in de initiatieven geloofden die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het Afrika Museum in de afgelopen decennia. Ineke Eisenburger, directeur 5

colleCtiE beHèèR Na de noodzakelijke renovaties aan de tentoonstellingszalen op de eerste verdieping van het museum, startte in het eerste semester van 2006 de volledige herinrichting van deze expositieruimten. Het hoofd Collectiebeheer heeft als lid van het inhoudelijk team de productie begeleid van de in de tentoonstellingen opgenomen korte film over architectuur en de ‘videowall’. Deze laatste videopresentatie, fysiek gelokaliseerd dicht bij de entree, biedt de bezoekers op negen geïntegreerde schermen een korte indruk van het Afrikaanse continent met haar grote verscheidenheid aan culturen, afwisselende landschappen en meerdere religieuze stromingen. Na afronding van de herinrichting eind mei, heeft de afdeling collectiebeheer de werkzaamheden geconcentreerd rond de depots. Door uitbreiding van het museum heeft de oude filmzaal een nieuwe bestemming gekregen als depotruimte, restauratieatelier en voorbereidingsruimte voor tentoonstellingen. Bovendien beschikt het museum thans over een quarantaineruimte voor objecten. De inrichting van deze ruimten heeft prioriteit gekregen in verband met een herijking van het museum in het laatste kwartaal van 2006. herijking museumregistratie Sinds 8 november 2000 heeft het Afrika Museum de status van geregistreerd museum in het Nederlands Museumregister. Ingevolge het reglement Museumregistratie geldt de registratie voor een periode van ten minste vijf jaar. Aspecten waarop beoordeeld wordt zijn onder meer het volledig voldoen aan alle basiseisen van registratie en genomen maatregelen ten aanzien van behoud en beheer van de collectie.

en omvang, de staat van conservering, de cultuurhistorische betekenis en het gebruik van de Nederlandse collecties. De inventarisatie wordt per provincie uitgevoerd via de provinciaal museumconsulenten. De provincie Gelderland is in 2004 gestart met MusipGelderland. Er wordt naar gestreefd om alle in het museumregister opgenomen musea aan bod te laten komen. Naar verwachting zal de Musip registratie voor het Afrika Museum in het eerste kwartaal van 2007 afgerond kunnen worden.

deelname aan musip-project Het Afrika Museum is uitgenodigd om te participeren in het zogenoemde Musip-project (Museum Inventarisatieproject). Dit project heeft als doel alle (deel)collecties van musea en collectievormende instellingen te inventariseren en inzicht te geven in de aard 6

contacten Het hoofd Collectiebeheer heeft deelgenomen aan de reguliere overleggroepen (registratoren- en klankbordgroep) van de Stichting Volkenkundige Collectie Nederland (SVCN) voor onderhoud aan de thesauri.

Op 21 september heeft zij het symposium bijgewoond dat werd georganiseerd door de sectie ‘Culturen’ van het NMV. Thema van de dag was de actuele kwestie van ‘Het kijken naar de Ander’ ofwel de presentatie van culturen door in het bijzonder volkenkundige musea. In het kader van het internationale tweejaarlijkse evenement Dance4Life, een schoolproject dat wereldwijd wordt georganiseerd ten behoeve van aidsbestrijding en –voorlichting, heeft het hoofd Collectiebeheer op 3 november de slotavond bijgewoond, die werd georganiseerd door de deelnemende school in Nijmegen. Concreet heeft het museum bijgedragen door donatie van vrijkaarten aan de betrokken school. Op 10 november bracht de inhoudelijke staf van het Etnografisch Museum Antwerpen een bezoek met als doel zich te informeren over de inhoudelijke koers die

is gevolgd bij de herinrichting van het Afrika Museum. Het centrum voor internationale ontwikkelingssamenwerking (CIDIN) van de Radboud Universiteit Nijmegen organiseerde op 12 november 2006 de landelijke Grote Ontwikkelingsquiz, in samenwerking met het NCDO en cultuurcentrum LUX. Op verzoek van het CIDIN heeft Collectiebeheer namens het Afrika Museum een bijdrage geleverd aan deze Ontwikkelingsquiz. Op 7 december heeft Mevr. Cécile Fromont een bezoek gebracht aan het depot in verband met haar onderzoek naar crucifixen uit het Congo-gebied. Op 15 december heeft het hoofd Collectiebeheer de opening bijgewoond van de tentoonstelling Pracht en Kraal in het Tropenmuseum in Amsterdam.

7

calamiteitenplan voor collectie In het kader van beheer en behoud van collecties is een calamiteitenplan voor collecties noodzakelijk. In dit kader werd op 22 november en op 21 december 2006 een risico-inventarisatie uitgevoerd ten behoeve van de collectie. Aan de hand van deze inventarisatie zal een calamiteitenplan geformuleerd en geïmplementeerd moeten worden en geïntegreerd in het algehele plan museale veiligheidsplan.

aanwinsten De collectie van het Afrika Museum is door aankopen en schenkingen opnieuw gegroeid en telt nu ruim 7650 voorwerpen.

aankopen t.b.v. de collectie Afrika Museum (AM) • Rugmasker, voorstelling van vis (Bijago, Bijagos-Eilanden) • Twee Dida-doeken (Baule, Ivoorkust) • Kralenketting (Ethiopië) • Kruishangers, 7 stuks (Ethiopië) • Ketting met hanger (Ethiopië) 8

• Oorlepel (Ethiopië) • Poppen, 2 stuks (Tonga, Ethiopië) • Pop (Brong, Ghana) • Pop (Igbo, Nigeria) • Vijzel, (Bozo, Mali) • Schilderij Arrestation du Sorcier (kunstenaar: Bollo, Saturnin Wamba Djoumessi) • Schilderij Mama, je reste avec papa (kunstenaar: Bollo, Saturnin Wamba Djoumessi) • Schilderij Au revoir cherie (kunstenaar: Bollo, Saturnin Wamba Djoumessi) • Reclamebord Bia bo esae (kunstenaar: Hé Zoul) • Reclamebord Massa Bikonde (kunstenaar Hé Zoul) t.b.v. de collectie Afrika Museum (via vriendenkring Stichting tot Steun) • Dubbelfiguur (Fali, Cameroun) t.b.v. de collectie HG • Masker, voorstelling van schorpioen (Gurunsi, Burkina Faso) • Tassen, 2 stuks (Igbo, Tiv, Nigeria). Schenking C. van de Poel CSSp.

schenkingen t.b.v. de collectie Afrika Museum (AM) • 35 voorwerpen van ijzer + koperlegering (West-Afrika). A. Van Dijk, Assen • Zweep (Alga, Ethiopië). Galerie De Ruiter-Van Santen, Katlijk • Harp (Pokot, Kenya). Mw A. Mulder, Oosterbeek • Document: vrijbrief slaven (Tanzania). E. Schoonderbeek CSSp. • (Sier)messen (mogelijk Dem. Rep. Congo). Medische Missiezusters Mook • Harp (Kisii, Kenya). Fam. Klaar, Utrecht • Diverse voorwerpen (Samburu, Kenya). Fam. Kempers, Nuenen • Beeld (Makonde, Tanzania). Anoniem • Masker (Chokwe, Angola). Marcel, Delft • Schilderijen, 21 stuks (kunstenaar Twins Seven Seven). Mw. J.A. Fopma- Bonjernoor • Schilderij (kunstenaar Jimoh Buraimoh). Mw. J.A. Fopma-Bonjernoor

collectiemobiliteit Het Afrika Museum is voorstander van een soepel verlopend bruikleenverkeer tussen collega-musea en instellingen en neemt alle aanvragen steeds zorgvuldig in behandeling. De volgende aanvragen zijn in 2006 gehonoreerd: • Tropenmuseum, Amsterdam: 28 voorwerpen voor de tentoonstelling ‘Pracht en Kraal, van Madonna tot de Masai’ (15 december 2006 t/m 13 mei 2007).

• Iwalewa-Haus, University of Bayreuth, Duitsland: schilderij van Iba Ndiaye, voor het project ‘Black Paris. Arts and History of a Black Diaspora (15 september tot december 2007). Het betreft hier een reizende tentoonstelling. • Dickensfestival, Deventer: een vijftal kerststallen voor de Wereld Kerststallen-expositie (dec. 2006). Het Afrika Museum heeft ten behoeve van de herinrichting objecten in bruikleen mogen ontvangen van de volgende instelling en personen: • Nijmeegs Volkenkundig Museum: 9 voorwerpen voor de semi-permanente opstelling Oost-Afrika (Ethiopië). • Tropenmuseum, Amsterdam: reliekenmand uit Gabon, voor het thema ‘Echt en Vals’. • Anky Mulder: 15 voorwerpen voor de semi-permanente opstelling Oost-Afrika (Pokot-vitrine). • Uit de verzameling van mw. J.A. Fopma-Bonjernoor werden 22 werken in bruikleen ontvangen (21 schilderijen van kunstenaar Twins Seven Seven en een schilderij van Jimoh Buraimoh. Deze in bruikleen genomen werken van hedendaagse kunstenaars uit de collectie van mw. J.A. Fopma-Bonjernoor zijn in december 2006 als schenking overgedragen aan het Afrika Museum.

Dat een verzameling meer is dan de som der delen bewijst Ad van Dijk (1932) met het ruime overzicht van kleine objecten van ijzer en koperlegeringen dat hij in de loop der jaren bijeen heeft gebracht: o.a. sieraden, amuletten en andere voorwerpen uit West-Afrika. De collectie Van Dijk is ‘werk in uitvoering’: ze wordt nog steeds aangevuld met nieuwe aankopen en soms ook op basis van recent verworven inzichten door de verzamelaar opnieuw gerangschikt. Het streven is een zo compleet mogelijk beeld te geven van het ‘kleinmetaal’ van Mali en omstreken. Van Dijk richt zijn aandacht onder andere op vormveranderingen die geleidelijk ontstaan: ‘Ik zoek altijd naar vormen, ontwikkelingen, verbanden en betekenissen. Je hebt de oorspronkelijke vorm en na verloop van tijd vind je een object dat er slechts vaag aan herinnert.’ Hij wordt door menigeen als expert geraadpleegd, maar relativeert zijn kennis altijd meteen: ‘Een expert is iemand die minder fouten maakt dan een ander.’

Ad van Dijk: het oog van een verzamelaar Het verzamelen zat Ad van Dijk van kind af aan in het bloed, evenals het exposeren van het onderwerp van zijn passie. Hij begon met de oprichting van een natuurhistorisch museum op de zolder van zijn ouderlijk huis. Daar toonde hij zijn verzameling schelpen en andere voorwerpen die de natuur prijs gaf. Die interesse heeft hij niet verloren: momenteel is hij betrokken bij de herinrichting van het Zee Museum in Vledder. Als scholier was hij lid van de vereniging ‘Oost en West’ en volgde lezingen, onder andere over de kunst en cultuur van (toen) Oost- en West-Indië. In de tijd dat hij in Den Haag aan de Academie van Beeldende Kunsten voor tekenleraar studeerde, was hij een trouw bezoeker van het Schoolmuseum in die stad, vooral van de afdelingen Natuur- en Volkenkunde. In het Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden

schetste hij vaak op de afdelingen Oceanië, Afrika en Amerika. Zijn eerste aankopen deed hij bij de Haagse fotograaf, tekenaar en schilder Gerard Fieret die van tijd tot tijd met een tas vol Tellem neksteuntjes en andere objecten langskwam. Van Dijk verdiepte zich in de vakliteratuur en bestudeerde de etnografica met dezelfde nauwgezetheid waarmee hij de geslachtsorganen van vlinders tekende voor een conservator van het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie in Leiden. Van dat museum zou hij jaren later zijn verzamelaarskasten krijgen: kasten met vitrineladen waarin ooit vlinders werden bewaard. Wanneer hij ze nu opent om te genieten van zijn zorgvuldige composities van Lobi-sieraden en -amuletten, komt er nog een geur van mottenballen vrij. 11

Zoals bij veel verzamelaars ontwikkelde ook het perspectief van Van Dijk zich van breed naar smal. Kocht hij aanvankelijk ook stukken uit andere werelddelen aan, na verloop van tijd richtte hij zich alleen nog op het continent Afrika. Daarbij speelde zijn betrokkenheid bij het Afrika Museum een grote rol. Als adviseur en vormgever zette hij zich vanaf de jaren zeventig in voor het museum. Afrika kwam nog dichterbij toen hij eind jaren tachtig als docent afscheid kon nemen van de Technische Universiteit Delft en door bevriende collega’s werd gevraagd om in het kader van een project van de Europese Gemeenschap in Bamako tekencursussen te gaan geven aan de École Nationale d’Ingénieurs. Twee jaar gaf hij in de zomermaanden les aan bij het ENI afgestudeerde civiel-ingenieurs,

voor wie geen werk te vinden was. De lessen betroffen bouwkundige en stedenbouwkundige documentatie, het schetsen bij ideeënvorming (“denken met een potlood”) en het presenteren van ontwerpen. Van Dijk was in korte tijd een goede bekende van de Malinese ‘antiquairs’. “Als ik klaar was op het instituut, ging ik de stad in naar de handelaars die inmiddels alweer van alles voor me bijeen hadden gezocht. Die handelaars noemden me ‘Monsieur Bague’ (Meneer Ring).” Van Dijk specialiseert zich tegenwoordig in Lobi-objecten, levendiger, vrijer, gevarieerder. Reden voor zijn specialisatie in metalen voorwerpen was een lacune die hij in de collectie van het Afrika Museum had geconstateerd. In 1987 verwierf het mu-

seum de collectie Kuijlman, een verzameling van ruim 700 arm-, been- en enkelbanden en halssieraden. Van Dijk vond dat de kleinere stukken ontbraken en voelde de behoefte om voor de aanvulling te zorgen. Van begin af aan was het zijn bedoeling om de door hem met veel zorg en kennis samengestelde collectie metaalobjecten bij het Afrika Museum onder te brengen. ‘Als je zo lang bij een museum betrokken bent, wordt het toch langzamerhand ook een beetje jouw museum.’ Ieder jaar schenkt hij delen van de honderden stukken tellende verzameling aan het museum - voorzien van de documentatie die de cultuurhistorische waarde ervan versterkt. Van Dijk let op de kleinste details. Zo komen alle mogelijke variaties bijeen van de voorwerpen die in het leven van de bevolkingsgroepen in

en om Mali zo’n grote rol spelen: dierfiguren met een kwaad-afwerende werking, miniatuurtjes van wandelstokken die bij een bepaalde leeftijd en/of sekse passen, vruchtbaarheidssymbolen en sieraden, soms van generatie op generatie overgedragen. Mooi gesleten en door het langdurig gebruik gepatineerd. Kleine objecten, vaak zeer gestileerd en met een monumentale vormkracht. Want beslissend bij elke aankoop is en blijft de esthetische kwaliteit. Niets ontgaat het immer kritische oog van de verzamelaar! De collectie Van Dijk, met liefde, geduld en kennis samengesteld, is een waardevolle toevoeging aan de metaalverzameling van het Afrika Museum dat door de jaren heen veel te danken heeft aan een inrichter die als geen ander de kunst van het weglaten beheerst. Wouter Welling

Beelden uit een beziel(en)de wereld: de kracht van hedendaagse kunst in het Afrika Museum Op 29 januari 2006 vond de opening plaats van de tentoonstelling Hedendaagse kunst in het Afrika Museum, de collectie Valk en verder en de presentatie van het boek Kijken zonder grenzen. De tentoonstelling is meesterlijk geënsceneerd door Roel Schneemann, het boek helder en levendig vormgegeven door Han Thoben. Op dat moment, en op vele momenten daarna, bleek dat er grote belangstelling bestaat bij het publiek voor de actuele ontwikkelingen van de kunst in Afrika. De dankzij Else Valk via het Instituut Collectie Nederland bij het Afrika Museum ondergebrachte collectie van Felix Valk (1929-1999) en de recente aankopen sluiten goed aan op de traditionele collectie. Daardoor kunnen bezoekers zien hoe oude beelden nieuwe vormen aannemen. Afrika is een vitaal continent; de Afrikaanse kunst slaat telkens nieuwe, inspirerende wegen in. Tijdens de opening citeerde Wouter Welling Romuald Hazoumé, die hem vorig jaar in zijn landrover de benzinesmokkelroute tussen Nigeria en Benin liet zien. Hazoumé merkte toen op: ‘We hebben iets te vertellen. We zijn niet arm, we hebben een rijke, interessante cultuur. Onze kunst is niet morbide zoals 14

veel kunst in Europa. Wanneer je in Europa naar een tentoonstelling gaat, kun je niet glimlachen, want de kunst maakt je niet gelukkig, je kunt er niet om huilen, want het maakt je niet verdrietig. Het raakt je niet.’ Dat doet de Afrikaanse hedendaagse kunst dus wèl: het publiek raken. Menige bezoeker was diep onder de indruk van de ontroerende paalbeelden van Gérard Quenum, een soort van geactualiseerde bochiobeelden, niet ritueel bedoeld, maar als spiegel van de maatschappij. Het werk van Santiago Rodríguez Olazábal maakt altijd diepe indruk; een deel van de tentoonstelling bestaat uit Valks laatste presenta-

tie in zijn galerie en op de Kunstrai (hij kreeg er de Art Amsterdam Award 1999 voor) met het werk van Olazábal. Het meeste werk dat hij van deze Cubaanse Santería-priester toonde, hoort nu tot de collectie van het Afrika Museum. Het topstuk Alagba in Limbo van de in Londen wonende Sokari Douglas Camp is een enorm krachtige aandachttrekker. Zowel Nederlandse als Afrikaanse bezoekers lopen bewonderend om deze beeldengroep heen. Wanneer ze horen dat de kunstenaar een vrouw is, kijken ze nóg verbaasder naar de manier waarop zij metaal als doek weet te draperen. Lastig is wel dat menige bezoeker de kennelijk moeilijk te onderdrukken neiging voelt het beeld aan te raken. Voor het AVRO kunstprogramma Nieuw in Nederland werd de groep van alle kanten gefilmd. Sokari Douglas Camp is een kunstenaar die terugkomt in de tentoonstelling die momenteel wordt voorbereid: de thematentoonstelling Roots (planning voorjaar 2008) over Afrikaanse spirituele bronnen in het werk van kunstenaars uit de Afrikaanse diaspora (Brazilië, Cuba, Haïti, Ned. Antillen, Suriname, Verenigde Staten en Europa). Tijdens de opening in juni van het nieuwe Musée du Quai Branly voor niet-westerse kunst valt op hoezeer het beleid van het Afrika Museum - ook na de recente uitbreiding qua omvang niet te vergelijken met het 16

gigantische Parijse instituut - zich aan het front beweegt van ontwikkelingen in de volkenkundige sector. In het Branly ligt de nadruk op de esthetiek van de traditionele kunst. De hedendaagse kunst wordt er voornamelijk apart gepresenteerd; het is bijna alsof de actualiteit als een dissonant wordt beschouwd bij het genot van de schoonheid van de klassieke topstukken. Dat eigentijdse kunst juist een belangrijke component is bij de presentatie van een andere cultuur, bewijst de nieuwe inrichting van het Afrika Museum, waar in de vaste opstelling nieuwe kunst is gecombineerd met oude. Die kunst brengt de ‘andere wereld’ in het hier en nu dichter bij de bezoeker. Op woensdag 20 september bezocht een groep kunstenaars uit Den Haag en Kinshasa de tentoonstelling. De Vrije Academie en Quartair, een kunstenaarsinitiatief, hadden Chéri Cherin, Mfumu Éto, Sim Simaro en Emmanuel ‘Ministre des Poubelles’ Botalatala uitgenodigd voor een expositie en een werkperiode in Den Haag. Ze verzochten mij de tentoonstelling in Quartair te openen. Kort daarna kwam het gezelschap naar het museum. Het was een genoegen om de tevredenheid te zien van Chéri Cherin en Botalatala toen ze met de presentatie van hun werk in de tentoonstelling werden geconfronteerd. De zelfverklaarde afvalminister Botalatala (hij werkt, als veel Afrikaanse kunstenaars,

met afvalmateriaal) zag vroeg werk terug uit de laatste dagen van de Mobutu-tijd en Cherin constateerde tevreden dat hij naast grootmeester Moke hing. Met beide kunstenaars werd een video-interview afgenomen dat een breed publiek over hun achtergrond en werk informeert. De schrijvende pers toonde grote belangstelling voor de hedendaagse kunst tentoonstelling. Zeer positieve artikelen verschenen in kranten (o.m. Trouw, het Financieele Dagblad) en tijdschriften (Zuidelijk Afrika Magazine, Vitrine, Kunstbeeld). Terecht stelde de Vitrine-medewerker Homme Siebenga in zijn artikel: “Wie in Nederland hedendaagse Afrikaanse kunst wil zien, kan het best terecht in het Afrika Museum in Berg en Dal. Daar bevindt zich verreweg de omvangrijkste en belangrijkste collectie.” Het artikel in het Financieele Dagblad, over twee pagina’s gespreid en met een grote kleurenfoto van een werk van Twins Seven Seven (de beroemdste vertegenwoordiger van de zg. Oshogbo-school in Nigeria), kwam in Naarden mevrouw Fopma-Bonjernoor onder ogen. Het was voor haar aanleiding om contact te zoeken met het museum om onze interesse te polsen voor haar collectie werken van Twins uit zijn vroege en sterkste periode (jaren zestig tot tachtig). Het betreft ongetwijfeld de belangrijkste particuliere verzameling van topwerken van Twins. De selectie van 21 topschilderijen van Twins en één kralenschilderij van Jimmy Olantunji Buraimoh (eveneens een kunstenaar uit de Oshogboschool) besloot mevrouw Fopma-Bonjernoor aan het museum te schenken. Met deze toevoeging bezit het Afrika Museum nu een voortreffelijke collectie Twins Seven Seven, een compleet overzicht van zijn vroegste werk (met opgeplakte zaden), via zijn reliëf-experi-

menten (uitgezaagde figuraties in lagen triplex) tot omvangrijke composities op doek. Hij schildert een zinderend universum waarin mensen, dieren, goden en geesten in harmonie naast elkaar bestaan. Over de collectie verscheen een uitvoerig artikel in het tijdschrift Ontdek Afrika. In 2006 werd een Twins tentoonstelling in het atrium ingericht, waarvan een deel uit een verkoopexpositie bestond. Een aantal werken vond al snel een nieuwe eigenaar. Het overbrengen van de bezieling die kunst uit Afrika en de Afrikaanse diaspora kenmerkt, is de doelstelling van het hedendaagse kunst-beleid van het Afrika Museum. De komende tentoonstelling Roots – Afrika buiten Afrika met de focus op vodun-gerelateerde spiritualiteit in het werk van kunstenaars uit de Afrikaanse diaspora is een logische volgende stap. In het kader van de voorbereiding van reisde Wouter Welling in november af naar Brazilië. In Sao Paulo, de culturele hoofdstad van Brazilië, en in Salvador da Bahia, het ‘Afrikaanse’ hart van het land, bezocht hij kunstenaars die in hun werk Afrika-gerelateerde spiritualiteit opnemen. Museumbezoek, gesprekken met kunstenaars en critici leverden een klein aantal namen op van kunstenaars van wie Welling van mening is dat hun werk deel zou moeten uitmaken van de tentoonstelling. Oorspronkelijk werk van eigenzinnige mensen, puttend uit een Afrikaanse bron. In combinatie met werk uit Haïti, Cuba, de Verenigde Staten en Europa lijkt het beeld te gaan ontstaan van een selectieve tentoonstelling die als het ware ‘de ziel van Afrika’ toont: een sterk verinnerlijkte, dus persoonlijk doorleefde, spiritualiteit. Het beeld van een wereld die daadwerkelijk als bezield wordt ervaren. Wouter Welling

PUbLIEKSDIENST Het jaar 2006 stond voor de Publieksdienst met name in het teken van de opening van het vernieuwde museum en de speciale openingsactiviteiten. Hoogtepunten hierin waren het Afrikaans feest en de voorstelling De Hongerende Weg. Daarnaast werden dit jaar op het gebied van educatie onder meer de contacten met verschillende scholen aangehaald en geconsolideerd. Aansluitend bij thema’s in het museum lieten leerlingen zich inspireren door traditionele en hedendaagse Afrikaanse kunst. Hun creatieve resultaten werden getoond in een tweetal bijzondere tentoonstellingen.

semi-permanente tentoonstellingen

tijdelijke tentoonstellingen

Ontmoetingen De tentoonstelling in de nieuwe voorzaal heeft als rode draad het thema ontmoetingen. Ontmoetingen tussen Europeanen en Afrikanen, tussen museum en bezoekers en tussen objecten en bezoekers. Daarnaast komt de evolutie in het kijken naar en de omgang met Afrikaanse kunst aan bod. De waardering voor Afrikaanse voorwerpen mag dan sterk zijn toegenomen, zij blijft een oordeel van westerlingen. De vraag hoe Afrikanen zelf hun artistieke objecten beoordelen staat centraal in deze zaal.

Hedendaagse kunst uit Afrika en de Afrikaanse diaspora 31 januari 2006 t/m 31 augustus 2007. In deze tentoonstelling wordt de collectie hedendaagse Afrikaanse kunst van Felix Valk (1929-1999) geëxposeerd.

Religie en Samenleving Nieuwe inrichting van de semipermanente tentoonstelling waarin o.a. aandacht wordt besteed aan de rol van religie in de Afrikaanse gemeenschap, levenscyclus, onheilbestrijding en genezing. Oost-Afrika De bezoekers maken kennis met de herdersvolken uit Sudan en Kenya, via de Makonde uit Moçambique en Tanzania, tot aan de islamitische Swahili langs de kust en de christenen in Ethiopië. Zij zien door de bomen het bos: Baka-pygmeeën tussen verleden en heden Tentoonstelling over de Baka-pygmeeën in Cameroun en de gevolgen van de houtkap voor hun de traditionele leefwijze. Van binnen naar buiten: Afrikaanse bouwkunst in het buitenmuseum Over Afrikaanse architectuur, waarvan in het buitenmuseum enkele voorbeelden aanwezig zijn, zoals een woonerf van de Kusasi uit Ghana, een dorp van de Dogon uit Mali en paalwoningen uit Benin.

Fototentoonstelling Ethiopië De hele maand september was een fototentoonstelling te zien van de Belgische fotograaf Jan Baert. Zapiro 26 mei 2006 t/m 15 februari 2007. Tentoonstelling met tekeningen van de cartoonist Zapiro (Jonathan Shapiro, Zuid-Afrika, 1958) die in 2006 de Prins Claus Prijs ontving. Twins Seven Seven: de Fopke en Jo Fopma collectie geschonken aan het Afrika Museum. 26 mei 2006 t/m 31 maart 2007. Tentoonstelling van een unieke collectie Twins Seven Seven schilderijen verzameld door Fopke en Jo Fopma. Afrikaanse kerststallen. December 2006. Uit de collectie van het Afrika Museum.

pr en communicatie Flyers Ter promotie van het Afrikaans feest op 24 juni (ter gelegenheid van de heropening van het museum), het African Spirits Festival in juli en augustus, het Ethiopisch Nieuwjaar op 10 september en het kerstprogramma werden A5-flyers gedrukt met het programma. Deze flyers werden verspreid onder verblijfsaccommodaties, VVV’s, bibliotheken en culturele instellingen in de regio Arnhem-Nijmegen en multiculturele organisaties in het hele land. 19

MUPI en radio De openingsactiviteiten in mei en juni werden extra onder de aandacht gebracht middels MUPI-borden in Nijmegen met de slogan: ‘het nieuwe Afrika Museum is open’. Op de driehoeksborden in Nijmegen hing in juni de poster ter aankondiging van het Afrikaans feest op 24 juni. Het kerstprogramma is middels een radiospot bij Lekker Weg in Eigen Land bij een breed publiek onder de aandacht gebracht.

In het AVRO-programma Nieuw in Nederland stond de beeldengroep Alagba in Limbo van Sokari Douglas Camp centraal. Mevrouw Agnes van Ardenne, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, en televisiepresentator Umberto Tan bezochten in november het Afrika Museum voor het AVRO-programma Museumgasten. Beiden toonden zich verrast en enthousiast over de nieuwbouw en de tentoonstellingen.

Het museum in de media In de media werd veelvuldig aandacht besteed aan zowel de opening van de nieuwbouw als aan de speciale evenementen. Radio Gelderland heeft op zaterdag 12 augustus haar programma www.wachtwoord uitgezonden vanuit het museum. Bezoekers die zich meldden met het wachtwoord en het voorwerp konden deelnemen aan de workshop Afrikaanse zang en de workshop Amuletten maken. Bijna 200 mensen bezochten het museum naar aanleiding van het programma. Daarnaast verschenen interviews en fotoreportages in onder meer de Gelderlander, NRC Handelsblad, De Volkskrant, Trouw, Algemeen Dagblad, De Brug, De Zondagskrant, Eigen huis en interieur, Archeologie Magazine, Items en Museumvisie. De WDR maakte opnamen in het buitenmuseum voor het televisieprogramma Bilderbuch Grenzregion.

Website De website van het museum werd in 2006 door ruim 93.000 mensen bezocht. Het aantal pageviews bedroeg 155.000. Zaalverhuur Het atrium en het auditorium in het nieuwe museumgebouw worden, naast eigen gebruik voor tentoonstellingen en evenementen, ook verhuurd aan bedrijven en instellingen voor presentaties, lezingen, trainingen en feesten. Voor de PR betreffende de zaalhuur van het atrium en het auditorium is een samenwerking aangegaan met het Convention Bureau, onderdeel van het RBT/KAN (Regionaal Bureau voor Toerisme/Knooppunt Arnhem Nijmegen). Daarnaast presenteert het Afrika Museum zich onder meer op de website www.locaties.nl en in themamagazines in de vorm van free publicity en advertorials.

educatie In de notitie Verhalen van Afrika - Educatie in het Afrika Museum 2005-2008 wordt gesteld dat alles wat het museum doet op de een of andere manier in dienst staat van het vertellen van het verhaal van Afrikaanse kunst en culturen. Collectie en publiek zijn daarbij even belangrijk. Zonder een van beide kan het museum niet. Daarmee wordt alles wat het museum voor het publiek onderneemt, zoals tentoonstellingen, evenementen, projecten en workshops, opgevat als een onderdeel van het educatiebeleid.

Educatieve projecten Baka project In 2006 is een nieuw Baka-project ontwikkeld aansluitend aan de Baka-tentoonstelling. Doelstellingen daarbij waren: verbinding tussen de tentoonstelling en het Baka-kampement in het buitenmuseum en de actuele situatie van de Bakapygmeeën, wier traditionele leefwijze door onder meer de houtkap wordt bedreigd. Na de try out uitgevoerd met leerlingen van de middenbouw van een basisschool is het project verder uitgewerkt en vanaf april opgenomen in het educatieve programma.

Levensmomenten Op 4 en 5 februari vond een tentoonstelling plaats in het Palaverhuis van leerlingen van het Montessoricollege in Nijmegen rond het thema ‘levensmomenten’. De tentoonstelling is ontstaan vanuit het door Edu-Art opgezette Sporenproject dat scholen en instellingen tot samenwerking wil stimuleren. Het Afrika Museum is vanaf 2005 bij dit project betrokken. Na een bezoek aan de tentoonstelling ‘Levensmomenten’ zijn de leerlingen op school aan de slag gegaan met het thema, hetgeen heel persoonlijke werken opleverde. Project Afrika Vandaag Rond hedendaagse Afrikaanse kunst is een project ontwikkeld. Op 3 april bezocht de ‘proefklas’ (VMBO 1, Montessoricollege uit Nijmegen) de tentoonstelling. In de weken daarna gingen zij op school aan de slag met het thema ‘kunst van afval’ n.a.v. de maskers van Hazoumé. Hun werken werden in de meivakantie tentoongesteld in het binnenmuseum, voorzien van titels en tekst. Project Afrika Vandaag II Als vervolg op het eerste project waarbij de maskers van Hazoumé de leerlin21

gen inspireerden, werd eind 2006 een vervolg hierop ontwikkeld, waarbij de stoelen van de Afro-Braziliaanse kunstenaar Nilton Moreira da Silva centraal stonden. De stoelen worden in het voorjaar 2007 tentoongesteld. Cultuureducatiemarkt Op 31 mei vond een cultuureducatiemarkt plaats in het museum, geïnitieerd door Edu-Art. Op deze markt, die plaatsvond in het atrium, konden instellingen hun programma’s en projecten presenteren aan scholen (basis en voortgezet). De markt werd bezocht door leerkrachten van scholen in de regio Arnhem-Nijmegen. Het museum heeft zich ingezet om deze bijeenkomst in het museum te laten plaatsvinden, omdat het een goede mogelijkheid was het nieuwe museum aan scholen en instellingen te presenteren. Met ruim 100 bezoekers kan deze bijeenkomst als zeer geslaagd worden beoordeeld. Samenwerking met 1 Ander Festival Schijndel Dit jaarlijkse festival wordt georganiseerd door Stichting Anders, een mondiale ontmoetingsplaats voor verschillende culturen. Gemeenschappelijk vertrekpunt in de onderlinge samenwerking is het organiseren van ontmoetingen met andere culturen en kennismaken met ‘andere’ niet westerse (podium)kunsten. Op 7 juni 2006 heeft het Afrika Museum de workshop ‘Het Eeuwige Gezicht’ verzorgd voor VMBO leerlingen 22

in Schijndel. De tijdens de workshop vervaardigde maskers werden tentoongesteld en toegelicht op 11 juni tijdens het 1 Ander Festival. Studiereis Antwerpen Van 3 tot 7 oktober heeft de medewerker educatie deelgenomen aan een studiereis naar Antwerpen in het kader van het Sporen project. Dit project stimuleert samenwerking en afstemming tussen scholen en culturele instellingen. Tijdens de studiereis werd o.a. aandacht besteed aan de manieren waarop aan een dergelijke samenwerking vorm gegeven kan worden. Er werden verschillende projecten bezocht, die elk op hun eigen manier invulling hadden gegeven aan de samenwerking tussen en school en instelling.

evenementen Het evenementenprogramma tijdens feestdagen was minder uitgebreid dan voorafgaande jaren. Verspreid over het jaar werd een aantal grote thema-evenementen georganiseerd die aansloten bij de thema’s van het Afrika Museum. In onderstaand overzicht worden deze evenementen weergegeven. Opening van het nieuwe Afrika Museum Op 25 en 26 mei vond de theatervoorstelling De Hongerende Weg* plaats, voor onder meer het museumpersoneel, de Vrienden van het museum en speciale genodigden.

In totaal zagen ongeveer 650 mensen deze voorstelling. Op 27 mei werd het museum officieel geopend door mevrouw Maria van der Hoeven, minister van OC&W. Na de opening vond wederom een voorstelling plaats van De Hongerende Weg. Op 4 juni (1e pinksterdag) werd het 50-jarig bestaan van het Afrika Museum gevierd met een eucharistieviering, opgeluisterd door twee Afrikaanse koren uit Amsterdam. Om een breed publiek kennis te laten maken met het nieuwe Afrika Museum was op 24 juni een Afrikaans feest georganiseerd met bijzondere activiteiten in het binnen- en buitenmuseum. Deze open dag richtte zich vooral op mensen in Nijmegen en omgeving. *De Hongerende Weg is een kleurrijke en beeldende theatervoorstelling, gebaseerd op Ben Okri’s boek ‘The famished road’. De voorstelling is een sfeervolle samensmelting van Afrikaans en Nederlands jeugdtheater. De Hongerende Weg is een coproduktie van firma Rieks Swarte/Toneelschuur Producties en Toneelgezelschap Huis aan de Amstel.

Nationaal Museumweekend Het Nationaal Museumweekend vond plaats op 8 en 9 april en had als thema ‘De kunst van het weten’. Aansluitend bij dit thema konden de bezoekers zelf een object uit de educatieve collectie onderzoeken. Het publiek kreeg van het hoofd van de afdeling Collectiebeheer een speciale rondleiding door het museum. Op zondag was er tevens een optreden van de muziekgroep Percus Nomades uit Benin. Het aantal bezoekers tijdens het Museumweekend bedroeg 1460 (2005:1489). 24 juni: Groot Afrikaans feest Ter gelegenheid van het nieuwe Afrika Museum was er op 24 juni een open dag voor inwoners uit de omgeving van het museum. De entree was gratis en het museum was geopend tot 20.00 uur. Een speciaal en feestelijk programma liet de bezoekers kennismaken met het nieuwe Afrika Museum. Op diverse locaties in binnen- en buitenmuseum vonden activiteiten en optredens plaats voor

bezoekers van alle leeftijden. Hoogtepunt van het programma was het plengoffer dat een Ghanese koning uitbracht tijdens een ceremonie die speciaal werd opgevoerd voor het nieuwe museum. De belangstelling was groot want het feest trok maar liefst 3415 bezoekers. African Spirits Festival Het zomerprogramma vond plaats van 8 juli t/m 27 augustus. Voor het derde jaar vond tijdens het zomerprogramma het African Spirits Festival plaats. Gedurende vier opeenvolgende zondagen in de periode eind juli t/m begin augustus traden muziekgroepen op uit alle windstreken van Afrika en haar diaspora. Het aantal bezoekers tijdens het zomerprogramma bedroeg 14.765 (2005: 21.876). Ethiopisch nieuwjaar De gehele maand september stond in het teken van Ethiopië met een speciale fototentoonstelling en op de zondagen rondleidingen en een film over dit land. Op 10 september konden de bezoekers Ethiopisch nieuwjaar meevieren met onder meer een concert van de Etiopische zangeres Minyeshu en haar band Chewata. Bezoekersaantal: 941. 24

Kerst in het Afrika Museum Tijdens de kerstvakantie (24 december t/m 8 januari) konden de museumbezoekers meehelpen met het versieren van de Bottle tree. In de gelijknamige workshop werd een fles beschilderd en beplakt met Vodun-kleuren en symbolen. Bottle trees zijn een goed voorbeeld van de manier waarop slaven in het verleden hun traditionele Afrikaanse religies, in dit geval de Vodun-religie, combineerden met elementen uit religieuze tradities van hun blanke slavenhouders. Op tweede kerstdag was er een optreden van het Ghanees koor ‘Gye Nyame’.

contacten en samenwerking PR-medewerkster vertegenwoordigt het museum in het Groesbeek Museumlandschap en het Tentoonstellingscontact Nijmegen (TKN). Participant namens het museum in het RBT/KAN en het Convention Bureau. Medewerkster Educatie vertegenwoordigt het museum in het Sporen-overleg van Edu-Art, een samenwerkingsverband van scholen en culturele instellingen in Nijmegen en omgeving.

bezoek 2006 Bezoek naar leeftijd 0-18 jaar 18-65 jaar 65+

Bezoek naar categorie onderwijsgroepen museumkaarthouders volbetalend en overig

Geboekte activiteiten rondleiding Baka-project Ghana-project voorstelling Afrikaanse verhalen workshop Afrikaanse muziek workshop Afrikaanse koken creatieve workshops maskerproject overig totaal

8% 38% 54%

23% 61%

16%

Geboekte activiteiten rondleidingen educatieve projecten creatieve workshops Afrikaanse muziek overig

onderwijs 162 97 211 179 75

particulier 246 8 128 159 90

Na een duidelijke afname van het groepsbezoek in het verbouwingsjaar 2005, steeg dit in 2006 weer. Verschillende activiteiten, zoals rondleidingen en de voorstelling Afrikaanse verhalen, vertonen na jaren weer een stijgende lijn. De workshop Afrikaans koken is weer in het groepsaanbod opgenomen.

1999 289 15 77 85 151 60 117

2000 403 18 82 93 192 67 102

23 817

15 972

2001 388 55 87 94 243 95 144 14 12 1132

2002 342 32 45 80 263 63 193 30 9 1057

2003 411 31 43 70 344 53 226 51 48 1277

2004 374 26 70 63 419 35 319 83 50 1439

2005 283 4 66 47 308 0 312 35 63 1118

2006 408 18 50 65 338 68 319 43 46 1355

beDRIjfSVoèrinG financiën

restaurant

In 2006 zijn vrijwel alle noodzakelijke werkzaamheden rond de nieuwbouw, renovatie en herinrichting afgerond. Hieropvolgend is er expliciet aandacht geschonken aan de meerjaarlijkse exploitatiebegroting. De forse uitbreiding die het museum heeft ondergaan herbergt risico’s met betrekking tot de toename van de exploitatiekosten. Zowel de energie-, beheers-, als onderhoudskosten zullen sterk toenemen. Daarom is het noodzakelijk om de vinger stevig aan de pols te houden.

In de zomer van 2006 heeft het museum afscheid genomen van de heer P. Peters, die 20 jaar de scepter heeft gezwaaid over restaurant De Kleine Kalebas. De heer F. Mentink van de firma CSC uit Malden is hem opgevolgd.

personeel • per 1 maart is de heer drs H. Winter als het nieuwe hoofd Bedrijfsvoering in dienst getreden. Hij volgde hierbij mevrouw E. Talstra op, die met vervroegd pensioen is gegaan. • per 1 april is de heer G. Groen toegevoegd als baliemedewerker. Hiervoor was de heer Groen suppoost in het museum. • per 1 april is met de beveiligingsfirma G4S een overeenkomst gesloten waarbij gedurende het zomerseizoen stagiaires van deze firma een aantal weken als suppoost kwamen werken. Per 1 november is deze overeenkomst beëindigd. • De heer H. Beerten, Bureau La Verbe, heeft ook in 2006 gefungeerd als interim hoofd Publieksdienst.

bezoekcijfers Het bezoekersaantal is in 2006 ten opzichte van vorig jaar met bijna 20.000 toegenomen. Voor het eerst sinds 1999 is er weer een bezoekersaantal van meer dan 70.000 te noteren, te weten 79.443. Met name de maand juni was een goed bezochte maand met 13.637 bezoekers.

nevenfuncties directeur • Secretaris bestuur Vereniging Rijksgesubsidieerde Musea (VRM) • Lid Adviescommissie Kunst- en Cultuureducatie Prins Bernhard Cultuurfonds • Lid Raad van Toezicht Stichting Kunst en Cultuur Gelderland • Stedelijk Netwerk Nijmegen • Voorzitter Dammartin Stichting • Lid comité van aanbeveling East Africa Support

27

fotobijschriften

vriendenkring

voorzijde Miniatuurmaskers, Pende, Dem. Rep. Congo. Collectie Afrika Museum, Berg en Dal. pag 1 boven Alagba in Limbo, 1996, Sokari Douglas Camp, Nigeria. Collectie Afrika Museum, Berg en Dal. pag 2 Officiële opening van het nieuwe Afrika Museum. Directeur Ineke Eisenburger en burgemeester Prick van Groesbeek begroeten minister Van der Hoeven. pag 4 50 jaar Afrika Museum; Pinksterviering in het atrium. pag 5 Nigeriaans gospelkoor luistert Pinksterviering op. pag 6 en 7 Tentoonstelling Religie en Samenleving. pag 8 Diermasker, Bijago, Bijagóseilanden. Collectie Afrika Museum, Berg en Dal. pag 9 Olifant en jager, Twins Seven Seven, Yoruba, Nigeria. Collectie Afrika Museum, Berg en Dal. pag 10, 12 en 13 Bronzen en ijzeren voorwerpen uit West-Afrika, onder meer: Mali, Benin, Togo en Nigeria. Uit de verzameling Ad van Dijk, geschonken aan het Afrika Museum. pag 15 Tentoonstelling Hedendaagse kunst uit Afrika en de Afrikaanse diaspora. Paalbeelden Gérard Quenum. pag 16 Tentoonstelling Hedendaagse kunst uit Afrika en de Afrikaanse diaspora. Santiago Rodríguez Olazábal. pag 17 links Botalatala voor zijn werk in het Afrika Museum. pag 17 rechts Chéri Cherin bij zijn schilderij Cour des Grands. pag 18 Voorstelling De Hongerende Weg. pag 20 links Leerlingen worden geïnspireerd door de hedendaagse Afrikaanse kunstenaars in het project Afrika Vandaag. pag 20 rechts ‘Museumgasten’ minister Agnes van Ardenne en Umberto Tan in het buitenmuseum. pag 21 Expositie ‘Levensmomenten’; leerlingen tonen trots hun werk. pag 22 Project ‘Afrika Vandaag’. Leerlingen tonen hun zelfgemaakte maskers. pag 23 Voorstelling De Hongerende Weg. pag 24 Ghanese koningsceremonie op 24 juni. pag 25 links Het Surinaamse schaafijs vond gretig aftrek op 24 juni. pag 25 rechts Theeceremonie van de Touaregs. pag 26 Dogon-woonerf in buitenmuseum. pag 27 Tentoonstelling ‘Baka-pygmeeën tussen heden en verleden’.

De Vriendenkring van het Afrika Museum is opgenomen in de Stichting tot Steun aan het Afrika Museum. In 2006 telde de Vriendenkring ruim 400 leden. De contributiegelden komen ten goede aan het aankoopfonds van het museum.

28

afrika museum Postweg 6 / 6571 cs Berg en Dal t 024 - 684 72 72 /[email protected] www.afrikamuseum.nl / f 024 - 684 19 22

openingstijden maandag t/m vrijdag 10.00 - 17.00 uur zaterdag, zon- en feestdagen 11.00 - 17.00 uur van 1 november t/m 31 maart op maandagen gesloten 1e Kerstdag en Nieuwjaarsdag gesloten

bereikbaarheid Vanaf station Nijmegen met buslijn 8 richting Berg en Dal, halte Golden Tulip Hotel Val Monte. Vandaar kunt u het museum bereiken per taxi (1 1,50 voor een enkele reis, te bestellen bij de buschauffeur) of te voet (ca. 20 minuten).

colofon Afrika Museum, Berg en Dal fotografie Afrika Museum Archief Ontdek Afrika Arno Roozeboom AVRO Museumgasten Bureau La Verbe Ferry Herrebrugh grafisch ontwerp Atelier René Knip i.s.m. Rens Martens druk Thoben Offset Nijmegen