inhoud Voorwoord 4 Geschillen en klachten 8 Kwaliteitsbeleid 10 Milieu 12 Training en opleiding 20

JAARBERICHT 2011

inhoud

FOCWA JAARBERICHT 2011

Voorwoord

Federatie FOCWA

4

Geschillen en klachten

8

Kwaliteitsbeleid

10

Milieu

Sociaal – economische aangelegenheden

Training en opleiding

12

16

VERENIGING Carrosseriebouw

CINTEC

VERENIGING Schadeherstel

32

VERENIGING Specialisten

38

ORGANISATIESCHEMA

ORGANEN EN commissies

6

20

24 28

41

42

3

Voorwoord

Instroom jonge mensen staat hoog op onze agenda

Vergrijzend vakma “Nadat FOCWA in 2010 een belangrijke transformatie onderging, waarbij de secties Carrosseriebouw, Schadeherstel en Specialisten zelfstandige verenigingen werden binnen een federatieve FOCWA, was 2011 het eerste jaar waarin wij in deze nieuwe constellatie hebben gewerkt. Terugkijkend mag ik concluderen dat dat goed is verlopen. De samenwerking tussen de drie bloedgroepen is sterk verbeterd en men heeft meer dan voorheen oog voor de gezamenlijke belangen en het geheel. Dat is belangrijk, want de carrosseriesector heeft een aantal grote uitdagingen op zijn bordje liggen. Zo verdienen de arbeidsvoorwaarden van onze werknemers de komende jaren onze volle aandacht. In de CAO die bonden en werkgevers hebben afgesloten voor de periode april 2011 tot en met april 2013 zitten loonstijgingen die gelijke tred houden met de inflatie. Ik begrijp dat wel, maar gezien de economische situatie waarmee onze leden te maken hebben, zijn deze loonstijgingen zorgelijk. In alle drie onze bloedgroepen staan de tarieven

4

onder druk, we zitten in de hoek waar de klappen vallen. Eén ding staat dan ook als een paal boven water: bij de komende CAO-onderhandelingen staat loonbeheersing hoog op onze agenda. Niet omdat wij onze werknemers geen goed salaris gunnen, maar omdat de levensvatbaarheid van onze branche op het spel staat. En laat ik van de gelegenheid gebruik maken om te zeggen dat het mij pijn doet om te zien hoe de pensioenen van onze werknemers door de economische onrust onder druk zijn komen te staan. Mensen hebben jarenlang voor hun pensioen gespaard en dan is het een groot probleem als je ineens minder krijgt uitgekeerd dan je altijd is beloofd. Tot slot de vergrijzing. In een markt die onder druk staat en waarin alles steeds sneller moet, hebben wij in onze bedrijven te maken met een enorme vergrijzing. Dat is om meerdere redenen ongewenst. Ten eerste vraagt het werk in onze branche deels om de kracht van de jeugd. Als je zestig bent en je moet de hele dag stukken staal op maat snijden, dan is dat zwaar werk.


anschap Een tweede probleem is dat er de komende jaren een grote uitstroom van vakmensen gaat plaatsvinden. Als we niet opletten, gaat er veel vakmanschap verloren. Voordat dat gebeurt, moeten wij zorgen voor jonge werknemers die het stokje kunnen overnemen. Dat is zeer lastig, want de instroom van jonge mensen in onze bedrijven stokt. Ook dat punt staat bij ons hoog op de agenda. De leden van FOCWA mogen erop rekenen dat wij er alles aan zullen doen om de instroom van jonge werknemers weer goed op gang te krijgen.” Bert Schreuder, algemeen voorzitter FOCWA

‘Als we niet opletten, gaat er veel vakmanschap verloren’

5

FEDERATIE FOCWA

WE MOETEN ONS MEER ALS PLATFORM PROFILEREN

FOCWA wil zich meer profileren Doordat FOCWA in 2010 werd omgevormd, ontstond er een federatie die als een schil om de drie FOCWA-verenigingen een ondersteunende rol vervult in zaken van gemeenschappelijk belang. Een daarvan is de stakeholders attenderen op FOCWA als hét kenniscentrum in automotive aangelegenheden.

In 2010 werd FOCWA omgevormd tot een federatie

de praktijk betekent dit dat de federatie een aantal

waarbinnen de drie voormalige secties – Carrosserie-

gemeenschappelijke dossiers onder haar hoede heeft,

bouw, Schadeherstel en Specialisten – verder gingen

zoals de CAO. “Wij hebben in het voorjaar van 2011

als zelfstandige verenigingen. Samen leveren zij de

een CAO afgesloten die tot en met 30 april 2013 door-

leden van het federatiebestuur dat uit zes personen

loopt. Daarbij is een loonstijging afgesproken die niet

bestaat: twee afgevaardigden van iedere vereniging.

boven het inflatieniveau ligt. Dat is belangrijk voor een

Daarbij levert Vereniging FOCWA Schadeherstel als

gezond ondernemersklimaat.”

grootste vereniging de voorzitter.

Ook onderwijs is een gebied dat onder de verant-

Naast het bestuur heeft FOCWA ook een Federatie-

woordelijkheid van de federatie valt. Hiervoor stelde

raad, die de rol van ‘parlement’ vervult, en een groot

FOCWA in de zomer van 2011 een Onderwijscom-

aantal commissies, zoals de Onderwijscommissie, de

missie in. Knijf: “We hadden vanuit FOCWA altijd al

Geschillencommissie, de Commissie van Toezicht en

afgevaardigden in de besturen van VOC, OOC en Stich-

de Sociale commissie. Deze laatste is verantwoordelijk

ting Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven

voor sociaal-economische aangelegenheden als het

Vakopleiding Carrosseriebedrijf. Die worden nu gebrieft

afsluiten van de CAO en heeft in stafmedewerker Jan

door de onderwijscommissie, die bestaat uit twee

Meinsma van het secretariaat een ervaren uitvoerder.

bestuursleden, de secretarissen van de drie vereni-

“Hij zal in de toekomst worden bijgestaan door ande-

gingen en de afgevaardigden van onder meer OOC en

ren”, vertelt Jeroen Knijf, die sinds september 2010 als

VOC.” Het gaat onder andere om het dossier ‘instroom

manager op federatieniveau leiding geeft aan FOCWA.

leerlingen’. “De instroom van nieuwe medewerkers in

“Sociaal-economische zaken zijn bij Jan Meinsma in

de branche is een probleem; via de Onderwijscommis-

goede handen, maar vanuit het oogpunt van risico-

sie en VOC proberen we die instroom te vergroten.”

spreiding willen we dit aandachtsveld in de toekomst over meerdere mensen gaan spreiden.” Een tweede

Uitstraling en invloed

doelstelling voor de komende jaren is te zorgen voor

Een derde belangrijke verantwoordelijkheid van de

meer vers bloed in de besturen en commissies van

federatie is het bewaken van de merknaam en het

FOCWA.

beeldmerk van FOCWA. “Dat dient een gezamenlijk belang: we willen allemaal dat FOCWA kwaliteit

6

CAO en onderwijs

uitstraalt. In dat opzicht hebben we een controlerende

De federatie vervult ten opzichte van de drie vereni-

rol.” Knijf heeft de wens dat FOCWA de komende jaren

gingen binnen FOCWA een ondersteunende rol, aldus

zijn invloed vergroot. “FOCWA is een kenniscentrum

Knijf. “We zijn als het ware een schil eromheen.” In

en moet meer dan nu een platform worden waarvan


‘We willen meer vers bloed in de besturen en commissies van FOCWA’

iedereen die met de automotive wereld te maken heeft denkt: wat zal FOCWA hiervan vinden? Als men bijvoorbeeld in Den Haag plannen heeft die de autowereld raken, moeten ze denken: wat vindt FOCWA?” Een goede communicatie met de diverse soorten belanghebbenden is daarbij van groot belang. “Dat FOCWA Schadeherstel in 2011 in de persoon van Frits Huffnagel een voorzitter heeft benoemd met goede contacten in de Haagse politiek, kan zeker helpen.” Lean and mean Dat FOCWA zich heeft omgevormd tot een federa-

Jeroen Knijf: “we proberen de instroom van nieuwe mede-

tieve vereniging, bleef ook op het secretariaat niet

werkers in de branche te vergroten.”

zonder gevolgen: eind 2010 werd het met de helft ingekrompen tot 10 medewerkers/ 8 fte’s. In 2011 werd voor het eerst in deze kleinere bezetting gewerkt en dat functioneerde goed, aldus Knijf. “Een deel van

Communicatie

de taken is naar de verenigingen gegaan. Daarnaast

De federatie is verantwoordelijk voor de diverse media

hebben we geen receptioniste annex telefoniste

die FOCWA gebruikt om te communiceren met de leden,

meer. Dat was even wennen voor de leden, maar het

zoals FOCWA Magazine Carrosserie, de website van

functioneert goed.” Ook de digitalisering heeft haar

FOCWA en de diverse digitale nieuwsbrieven (onder meer

steentje bijgedragen aan het lean and mean werken

de Nieuwsbrief P&O en Carrosserie Online). “Dat blijft zo:

op het secretariaat. “Voor het verzenden van facturen

lezersonderzoek wijst uit dat onze leden FOCWA Magazine

en promotiematerialen hadden we anderhalve mede-

Carrosserie zeer waarderen”, vertelt Knijf. Voor 2012 staat

werker, nu is dat er nog een. Neem bijvoorbeeld het

de aanpassing van de FOCWA-website op de agenda. “De

garantiebewijs dat wij aan onze schadeherstelleden

website wordt aangepast naar de nieuwe verenigingsstruc-

leveren. Vroeger was dat van papier, nu is het digitaal.”

tuur en gebouwd volgens de hedendaagse techniek en

Door de inkrimping op het secretariaat kan FOCWA

daarmee toekomst proof gemaakt.”

tegenwoordig ook toe met minder kantoorruimte. “We

Ook papieren uitgaven zoals het jaarverslag en in 2011 de

hebben een besparing van bijna vijftig procent geboekt

jubileumuitgave ’75 jaar FOCWA’ vallen onder de verant-

op onze huisvestingskosten.”

woordelijkheid van de federatie.

7

Geschillen & klachten

Geschillencommissie bemiddelt vaker

Minder klachten en PROmeldingen De FOCWA-NIVRE Geschillencommissie behandelde in 2011 minder klachtendossiers over autoschadeherstel. Ook het aantal PRO-meldingen daalde. “De oorzaak is vermoedelijk dat men meer tijd besteedt aan de filters van verzekeraars en expertisebureaus dan aan het doen van PRO-meldingen”, zegt Job Schaafsma, projectmanager bij Vereniging FOCWA Schadeherstel.

Jaarlijks komen er bij FOCWA ongeveer duizend ‘klach-

het formeel en inhoudelijk behandelen van klachten

ten’ binnen over werk dat is verricht door schadeher-

voorkomen.

stelbedrijven die lid zijn van FOCWA. Deels betreft dit

Uiteindelijk bleven er vorig jaar 38 zaken over die tot

vragen over zaken die voor de consument onduidelijk

een zogenaamd geschillendossier leidden. Daarvan

zijn, voor een ander deel betreft het werkelijke klach-

werden er elf behandeld in een zitting van de Geschil-

ten. Een deel van deze klachten wordt later alsnog

lencommissie; de overige werden via bemiddeling of

ingetrokken, terwijl de overgebleven klachten in over-

anderszins alsnog voor de zitting opgelost. Van de elf

grote meerderheid door bemiddeling van de FOCWA-

ter zitting behandelde klachten werden er drie onge-

NIVRE Geschillencommissie worden opgelost. De

grond verklaard, terwijl er acht (deels) gegrond bleken.

Geschillencommissie besteedde in 2011 veel aandacht aan deze bemiddeling. Hierdoor werd in veel gevallen

FOCWA-NIVRE Geschillencommissie

2011

2010

2009

Totaal aantal zaken

38

61

82

Klachten over spuitwerk

14

34

29

Klachten over plaatwerk/montage 12

29

33

Klachten over het proces

11

28

21

Klachten over roestvorming

4

5

5

96

88

Totaal aantal behandelde klachten 41 Tabel 1. Door meer te bemiddelen, verkleinde de FOCWANIVRE Geschillencommissie het aantal te behandelen zaken. Eén zaak kan uit meerdere klachten bestaan. Bron: FOCWA

Job Schaafsma “het lijkt erop dat er door de hoge werkdruk minder PRO-meldingen worden gedaan.” 8


Fors minder PRO-meldingen Als een gebruiker van het calculatiemodel Audatex meent dat een schadecalculatie niet de juiste informatie bevat, dan kan hij dit via een zogeheten PROmelding kenbaar maken. Mocht de melding over een systeemfout gaan, dan wordt deze direct door ABZ/ Audatex beoordeeld en - indien van toepassing - aangepast. Wanneer het een melding is over een arbeidstijd, herstelmethode en/of uit te voeren activiteit, dan wordt de melding beoordeeld door een panel van deskundigen waarin ook FOCWA is vertegenwoordigd. Na overeenstemming binnen het panel wordt het besluit opgenomen in het Audatex-calculatiesysteem. Nadat het aantal PRO-meldingen een aantal jaren gestaag groeide, liet 2011 een stevige daling zien. Het aantal meldingen ging van 669 naar 487, een afname van 27 procent. “De oorzaak is vermoedelijk dat men er minder tijd aan besteedt”, zegt Schaafsma. “De filters van de diverse verzekeraars en expertisebureaus zijn zo leidend geworden dat men zich daarop concentreert en deze probeert te beïnvloeden.” Overigens

‘Na jaren van groei daalde het aantal PRO-meldingen in 2011’

valt op dat het aantal meldingen in de categorie ‘de arbeidstijden worden als te laag ervaren’ veel minder scherp is gedaald, namelijk van 243 naar 213. “Het lijkt erop dat in deze moeilijke tijden de werkdruk in de bedrijven hoog is, waardoor meldingen waar omzet mee gemoeid is nog wel worden gedaan, maar andersoortige meldingen veel minder”, aldus Schaafsma.

PRO-melders

PRO-meldingen 2009

642

2009

217

2010

669

2010

214

2011

487

2011

135

Tabel 2. Het aantal PRO-meldingen daalde in 2011

Tabel 3. Ook het aantal bedrijven dat een PRO-melding

(meldingen merk en AZT).

deed daalde in 2011 fors.

Bron: ABZ

Bron: ABZ

9

Kwaliteitsbeleid

HIQURE is onderdeel van geleidelijke professionalisering

Stap voor stap naar grotere klanttevredenheid De invoering van HIQURE, het nieuwe kwaliteitszorgsysteem voor FOCWA Eurogarant bedrijven, heeft ook de nodige gevolgen voor Vereniging FOCWA Schadeherstel zelf. “De invoering ervan betekent dat er technisch inhoudelijk, organisatorisch en qua capaciteit straks meer van ons wordt gevraagd.”

Toen FOCWA in 2010 een federatie werd, bleef Vereniging FOCWA Schadeherstel zich aan het kwaliteitszorgsysteem ISO-norm 9001:2008 verplichten dat FOCWA al jaren gebruikte. “Het gaf zelfs een nieuwe impuls aan het kwaliteitsbeleid”, aldus kwaliteitscoördinator Harry Meijer van FOCWA. In april 2011 doorstond Vereniging FOCWA Schadeherstel dan ook vlekkeloos de ISO-audit van KIWA. FOCWA Schadeherstel wil een voortrekker zijn waar het kwaliteitszorg betreft, zegt Meijer. “Van de leden wordt verwacht dat ze kwaliteit leveren, het secretariaat wil daar in voorgaan. Dat wil zeggen dat we hoge eisen stellen aan onze eigen processen.” Klanttevredenheid meten Vereniging FOCWA Schadeherstel besteedt al jaren veel aandacht aan de ontwikkeling van de AIRC-reparatietips. ISO vraagt in zo’n geval dat er wordt gemeten of deze reparatietips goed aansluiten op de behoefte van de leden. “Welke tips wil men hebben, voor welke

Harry Meijer: “wij meten of onze dienstverlening

merken en modellen en voor welke typen reparaties?

aansluit op de wensen van onze leden en op de markt-

De vraag is kortom: is de klant tevreden en hoe meet

ontwikkelingen.”

ik dat”, legt Meijer uit. In 2011 ontwikkelde Vereniging

10

FOCWA Schadeherstel daarvoor een systematiek.

klanttevredenheid van onze leden. Interviews met

“We gaan dat nog verder uitbouwen, want we zouden

onze buitendienstmedewerkers zijn dan ook een vast

ook graag een intensievere terugkoppeling krijgen, met

onderdeel van ons ISO-kwaliteitssysteem en vormen

bijvoorbeeld verbeteringsvoorstellen van de gebruikers.

de input voor het kwaliteitsbeleid dat wij jaarlijks in een

Daar werken we nog aan.”

management review vaststellen.” Het werkt trouwens

Ook de buitendienst van Vereniging FOCWA Scha-

ook in omgekeerde richting. “Komt ons kwaliteitsbe-

deherstel valt onder het kopje werk in uitvoering,

leid ook goed over bij de leden? Vereniging FOCWA

zo blijkt uit de woorden van Meijer. “Onze buiten-

Schadeherstel legt bijvoorbeeld veel nadruk op tech-

dienstmedewerkers hebben dagelijks zicht op de

nologie, om het kwaliteitsniveau in de branche verder


te ontwikkelen. Denk aan de al genoemde AIRC-tips,

branche nog professioneler te maken en het vakman-

de Technische Helpdesk, maar ook aan zaken als de

schap continu op een hoger niveau te brengen. Dat

opleiding tot Autoschadetechnicus, de introductie van

is stap voor stap gebeurd en met HIQURE zet de

HIQURE, High Quality Repair enzovoorts. De vraag is

vereniging opnieuw een stap. Een stap naar nog meer

dan: sluit dit alles aan op de marktontwikkelingen en

klanttevredenheid.”

op de wensen van de leden? Wat doet het met hun businessmodel? En is de FOCWA-advisering hierop afgestemd? ISO vraagt van ons dat we hierbij de vinger aan de pols houden.” HIQURE De naam is al gevallen: HIQURE, het kwaliteitszorgsysteem voor FOCWA Eurogarant bedrijven dat Vereniging FOCWA Schadeherstel in de loop van 2012 gaat introduceren en dat Eurogarant bedrijven moeten gaan gebruiken als ze lid willen blijven van Stichting FOCWA Garantiefonds. De introductie van HIQURE heeft ook de nodige gevolgen voor de Vereniging FOCWA Schadeherstel zelf. “Ik ben druk bezig met de vraag: zijn we intern klaar voor HIQURE?” legt Meijer uit. “De invoering hiervan betekent immers dat er technisch inhoudelijk, organisatorisch en qua capaciteit straks meer van ons wordt gevraagd.” Zo zal FOCWA Schadeherstel moeten monitoren of haar leden tevreden zijn over HIQURE en of er in de praktijk mogelijkheden tot verbetering zijn. Meijer zelf is overigens een warm pleitbezorger van HIQURE. “Al vanaf begin jaren ’80 is Vereniging FOCWA Schadeherstel bezig de

‘We werken bij de reparatietips aan een intensievere terugkoppeling van de leden’

11

Milieu

Mentaliteitsverandering bij overheid is noodzaak

FOCWA zeer actief bij regelgeving Omgevingswet, Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD’s), richtlijn Bodembescherming, PGS en MRRK-verplichtingen: FOCWA had in 2011 haar handen vol aan regelgeving en handhaving van de overheid. Doel: een lagere regeldruk voor ondernemers. “Wij proberen in Den Haag en Brussel een mentaliteitsverandering te bewerkstelligen.”

In 2011 werden de ministeries van VROM en Verkeer

milieubeleid. Schultz wilde in 2013 een eerste opzet

en Waterstaat samengevoegd tot het ministerie van

van de nieuwe wet presenteren en deze in 2015 in

Infrastructuur en Milieu. Daardoor was men nogal

zijn geheel invoeren, maar door de val van het kabinet

intern gericht en kregen vernieuwing en verbetering

in april 2012 is het onzeker of dit ambitieuze tijdspad

van regelgeving minder aandacht dan normaal. Toch

wordt gehaald. Horak verwacht, gezien de brede steun

gebeurde er het nodige. Zo maakte minister Melanie

voor de plannen, wel dat de Omgevingswet er komt.

Schultz van Haegen eind 2011 bekend dat er een Om-

Dat is goed nieuws voor ondernemers, want samen

gevingswet komt die meer dan veertig wetten op het

met de Wabo (een in 2010 in werking getreden paraplu-

gebied van ruimtelijke ordening, water en milieu gaat

wet voor vergunnings- en meldingswetgeving bij (ver)

vervangen. “Een megaoperatie”, aldus Jenda Horak,

bouwen) en met de RUD’s moet de Omgevingswet

bij FOCWA verantwoordelijk voor juridische zaken en

ervoor zorgen dat ondernemers sneller, goedkoper en toch duurzaam kunnen ondernemen. FOCWA houdt de vinger aan de pols. “We hebben het ministerie gevraagd om erop te letten dat het mkb er met de nieuwe wet op vooruit gaat”, aldus Horak.

‘Met de RUD's komt er meer uniformiteit en deskundigheid in de handhaving’ RUD’s Een tweede belangrijke ontwikkeling is dat de overheid steeds meer van de controle op haar regelgeving overdraagt aan provincies en gemeenten. FOCWA sprak daar al eerder haar zorgen over uit: “vooral bij gemeenten ontbreekt het nogal eens aan de benoJenda Horak: “het naleven van regelgeving is voor het mkb vaak tien keer zo duur als voor grote bedrijven.” 12

digde expertise, met willekeurige of foute interpretatie


De SER heeft een lijst opgesteld met voorlopige gezondheidswaarden voor nanotechdeeltjes.

van de regels als resultaat”, aldus Horak. Hij is dan ook

vernieuwd. “In de loop der jaren zijn er al verschillende

blij met de komst van de zogenaamde RUD’s, die de

foutjes in ontdekt, die zijn nu verbeterd. Voor PGS 15

controle op naleving van regelgeving gaan overnemen

is dit slechts een eerste stap geweest: het plan is dit

van gemeenten en provincies. In totaal komen er ca.

document in 2013 grondiger te herzien.” Zijn deelname

vijfentwintig van deze diensten (één per politieregio),

aan de programmaraad was nuttig, oordeelt Horak: hij

naar verwachting vanaf begin 2013. FOCWA lobbiet

kon het geluid van het mkb laten horen en onnodige

er bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu voor

verzwaringen voorkomen. “Zo wilde men bijvoorbeeld

dat de RUD’s ook de carrosseriebranche onder hun

op basis van een NEN-norm bliksemafleiders verplicht

hoede gaan nemen. Horak: “Ondernemers kunnen

stellen. Dat is voor onze leden, die hun gevaarlijke stof-

dan rekenen op meer uniformiteit en deskundigheid in

fen binnen opslaan, niet echt relevant, maar zij kunnen

de handhaving.”

wel geconfronteerd worden met deze systematiek en het bijbehorende onderzoek uit de NEN-norm, dus met

Bodembescherming en PGS

onnodige kosten! We hebben kunnen voorkomen dat

FOCWA was de afgelopen jaren ook betrokken bij

deze ongenuanceerde eis in de regelgeving is opgeno-

het opstellen van de nieuwe Nederlandse Richtlijn

men.”

Bodembescherming van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Deze richtlijn, die in april 2012 werd

Minder regels

gepubliceerd, bevat onder andere risicochecklisten en

Samen met een delegatie van VNO-NCW bezocht

geeft aan welke maatregelen en voorzieningen een

Horak in 2011 een hoge ambtenaar van de Europese

onderneming kan inzetten om het risico op bodemver-

Unie om een aantal voorbeelden van onnodige regels

ontreiniging verwaarloosbaar klein te maken. Horak zat

te bespreken. Zo kent Europa voor decopaints en au-

namens FOCWA en MKB Nederland in de werkgroep

toschadeherstelproducten de Productenrichtlijn, terwijl

die advies gaf over de nieuwe richtlijn. “Doel was de

voor bepaalde andere laktoepassingen de Oplosmid-

regelgeving voor bodembeschermende maatregelen

delenrichtlijn van kracht is. FOCWA-leden hebben met

duidelijker te maken. Daarnaast hebben we voorkomen

beide richtlijnen te maken: bij het overspuiten van een

dat er verzwaring van de eisen zou plaatsvinden. Het

voertuig (schadeherstel) geldt de Productenrichtlijn,

eindresultaat is realistisch, niet overdreven.” Hij maakte

terwijl het spuiten van een eerste, nieuwe laklaag

daarnaast ook deel uit van de programmaraad voor de

op een voertuig onder de Oplosmiddelenrichtlijn valt,

Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen. In 2011 werden

aldus Horak. “Neem een voertuig dat bestaat uit een

PGS 15 (opslag gevaarlijke stoffen), PGS 28 (opslag

bestaande cabine met kaal chassis waarop een nieuwe

vloeibare brandstoffen ondergronds) en PGS 30 (op-

opbouw wordt gezet. Vervolgens moet het voertuig in

slag vloeibare brandstoffen bovengronds) herzien en

de bedrijfskleuren worden gespoten: het voorste deel, 13

MILIEU

de cabine, valt dan onder de Productenrichtlijn omdat het reeds gespoten is, terwijl het achterste, nieuwe deel onder de Oplosmiddelenrichtlijn valt. Met de verfspuit in de hand loopt de spuiter dan van de ene Europese regel de andere in. Dat is natuurlijk slecht uit te leggen en nog minder goed te controleren!” FOCWA wil dat leden die nieuwe voertuigen spuiten – waarvan er veel ook bij de Vereniging FOCWA Carrosseriebouw zitten – de keuze krijgen om zich óf aan de Productenrichtlijn te houden, die eenvoudiger is, óf toch voor de Oplosmiddelenrichtlijn te kiezen, voor die gevallen waarin oplosmiddelarme producten niet kunnen worden toegepast. “Dat zou voor een hoop duidelijkheid zorgen en ondernemers hoeven dan bijvoorbeeld ook niet langer de ingewikkelde boekhouding uit het Oplosmiddelenbesluit bij te houden.” MRRK Begin 2011 verscheen het eindrapport MRRK-verplichtingen van de commissie Meet-, Registratie-,

Minister Schultz van Haegen wil ruim veertig wetten

Rapportage- en Keuringsverplichtingen, waarin Jenda

vervangen door één Omgevingswet.

Horak namens MKB Nederland en FOCWA zitting had. Doel was om knelpunten te onderzoeken die bedrijven ervaren bij verplichtingen op het gebied van het meten,

houding. In de brochure Minder regeldruk door betere

registreren, rapporteren en keuren ten behoeve van

uitvoering en voorlichting heeft het ministerie van Infra-

milieu en veiligheid. Men kan hierbij bijvoorbeeld

structuur en Milieu uitleg gegeven over de verplichtin-

denken aan het bijhouden van een oplosmiddelenboek-

gen en behandeld hoe veel voorkomende knelpunten kunnen worden weggenomen. Isocyanaten en nanodeeltjes

Barroso: minder regeldruk

Ook onderzoek naar de eventuele gezondheidsrisico’s

FOCWA streeft ernaar, deels samen met of via

van bepaalde stoffen had in 2011 de aandacht van

MKB Nederland, om de overheid zover te krijgen

FOCWA. Zo startte FOCWA in het najaar van 2010

dat zij de regeldruk voor ondernemers verkleint.

samen met TNO een door de overheid gesubsidieerd

“Uit onderzoek is gebleken dat het naleven

vervolgonderzoek naar isocyanaten, een bestanddeel

van regelgeving voor het mkb vaak tien keer

van de verharders in onder meer lakken en plamu-

zo duur is als voor grote bedrijven”, zegt Horak.

ren. Blootstelling aan isocyanaten kan longklachten

“Het doel is dan ook om te voorkomen dat Den

veroorzaken. Doel van het onderzoek is vast te stellen

Haag en Brussel met een regelgeving komen

welke maatregelen een ondernemer kan treffen om de

die voor het mkb te duur of onuitvoerbaar is.

gezondheid van zijn medewerkers te beschermen. In

Daar is een mentaliteitsverandering voor nodig

2011 werden achttien schadeherstelbedrijven benaderd

en die proberen wij te bewerkstelligen.” De EU

om in 2012 mee te werken aan het onderzoek.

heeft begrip voor dit streven, aldus Horak. “Ook

Ook nanotechdeeltjes (synthetische deeltjes met mi-

commissievoorzitter José Manuel Barroso heeft

nuscuul kleine afmetingen) staan de laatste jaren in de

gezegd dat hij wil dat de regeldruk voor het mkb

belangstelling. Met de opkomst van zelfherstellende

minder wordt.”

en eenvoudig reinigbare lakken, en zelfs lakken met deeltjes erin die actief vuil afbreken, heeft de nano-

14


‘Doel is dat bedrijven straks sneller, goedkoper en toch duurzaam kunnen ondernemen’ technologie ook haar intrede gedaan in de werkplaats van de schadehersteller. Om meer inzicht te krijgen in de gevolgen voor mens en milieu, startte Vereniging

SER over nano

FOCWA Schadeherstel in 2010, samen met partijen uit

Het ontbreken van meetgegevens is in het

de keten (VVVF en VNCI), een pilotonderzoek. Uit het

algemeen nog een probleem bij nanotechdeel-

onderzoek bleek dat er in Nederland geen sprake is

tjes. Daarom publiceerde de SER in 2011 een

van een volledige ‘nanoketen’, ofwel een keten waarbij

boekje met voorlopige gezondheidswaarden voor

alle betrokken bedrijven, van grondstofproducent tot

synthetische nanomaterialen. Deze waarden zijn

en met eindgebruiker, zich in Nederland bevinden.

in samenspraak met vakbonden, overheid en

Daardoor kwam het in het pilotonderzoek helaas niet

bedrijfsleven (waaronder FOCWA) tot stand geko-

tot metingen bij schadeherstelbedrijven. Wel leverde

men. FOCWA zal deze nano-referentiewaarden

het onderzoek nuttige informatie op over de informatie-

gebruiken om in de Arbocatalogus arbomaatrege-

verstrekking binnen de keten. Zie het kader ‘SER over

len voor de branche op te stellen.

nano’. Energiebesparing: Green Deal In 2010 schrapte het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie de subsidie aan het Energiecentrum Midden- en Kleinbedrijf. Dat betekende ook het einde van de FOCWA Energiescan waarmee ondernemers voor een bescheiden bedrag een besparingsadvies konden laten opstellen. Om haar leden toch, hoewel meer indirect, te helpen het energiegebruik te verlagen, stelde FOCWA in 2011 de zogenaamde Green Deal FOCWA op, een projectplan voor onderzoek naar energiebesparing in het carrosseriebedrijf. Momenteel zoekt FOCWA twintig ondernemers die deel willen nemen aan dit pilot-onderzoek, dat financieel wordt ondersteund door de overheid. “Het gaat daarbij om samenwerking met ondernemers die concrete maatregelen willen nemen, maar tegen allerlei barrières aanlopen. De Green Deal FOCWA moet helpen om deze barrières weg te nemen. Het resultaat zal moeten gelden als voorbeeld voor andere leden van FOCWA”, aldus Horak. Gezocht wordt naar bedrijven die zelf dus reeds plannen voor energiebesparing hebben en die ook bereid zijn om daarin te investeren, maar die in de praktijk tegen problemen aanlopen.

15

Sociaal-economische aangelegenheden

Economische situatie probleem voor carrosseriebranche

Bedrijven en pensioenen staan onder druk Aan de daling van het aantal werknemers in de carrosseriebranche kwam in 2011 een eind. Niettemin ondervindt de branche veel last van de economische tegenwind die in de loop van het jaar opnieuw opstak. Lagere pensioenuitkeringen zijn daarvan een mogelijk gevolg.

Door de kredietcrisis van 2008 zag de carrosserie-

vragen met de strekking Hoe kan ik afscheid nemen

branche het aantal werknemers in twee jaar tijd met

van een aantal medewerkers?”

circa 1.800 mensen afnemen tot 18.089 aan het einde van 2010, een daling van ongeveer negen procent (zie tabel). In 2011 kwam die inkrimping tot stilstand en

Werknemers carrosseriebranche

groeide het aantal werknemers licht, tot 18.129. Toch hadden veel bedrijven in de carrosseriebranche het ook

31 dec 2008

19.820

in 2011 niet makkelijk, vertelt Jan Meinsma, stafme-

31 dec 2009

18.726

dewerker sociaal-economische zaken bij FOCWA.

31 dec 2010

18.089

“Met name carrosseriebouwers en schadeherstellers

31 dec 2011

18.129

hadden het moeilijk: we kregen uit die hoek regelmatig CAO: inflatieniveau In het voorjaar van 2011 sloot FOCWA een CAO af met een looptijd van 1 april 2011 tot 1 mei 2013. Daarin is een loonsverhoging van 4,45 procent afgesproken, die in vier stappen wordt gerealiseerd: 1 procent op 1 oktober 2011 en drie keer 1,15 procent, op 1 februari en 1 augustus 2012 en 1 februari 2013. “Toen we die CAO afsloten dacht iedereen nog dat het economisch weer beter ging. Na de zomer bleek dat tegen te vallen”, blikt Meinsma terug. “Toch zitten we met de afgesproken loonstappen ongeveer op inflatieniveau.” Voor ondernemingen waarvoor de eerste loonsstap een probleem vormde, bood de CAO een ontsnappingsmogelijkheid: onder bepaalde voorwaarden konden zij deze loonsverhoging doorschuiven naar 1 februari 2012. In ruil daarvoor moesten ze in 2011 twee roostervrije dagen teruggeven. Van deze optie – ook wel ‘het Ventiel’ genoemd – is maar heel mondjesmaat gebruik gemaakt, aldus Meinsma. Jan Meinsma: “de stuwmeren aan vakantiedagen zijn drooggelegd.” 16


Een ander opvallend aspect van de CAO 2011-2013

krijgen waarop hij rekende, dan moet hij enkele maan-

is dat het aantal seniorendagen is verlaagd. Voor de

den langer doorwerken. Tegen het einde van 2012 zal

bonden was dat aanvankelijk onbespreekbaar, maar uit-

duidelijk worden of PMT de genoemde kortingsmaatre-

eindelijk kwam men toch overeen dat de opbouw van

gelen moet doorzetten.

het aantal seniorendagen stopt na het 61ste levensjaar.

Als gevolg van de problemen rond de pensioenen

“Een bescheiden succes, maar er is wel een taboe

houden werkgeversorganisaties en bonden de inhoud

doorbroken”, zegt Meinsma. Verder werd de zoge-

van de pensioenregeling opnieuw tegen het licht,

naamde ‘ouderenregeling’ verlengd. Dat wil zeggen dat

aldus Meinsma. “Er wordt nagedacht over een nieuw

58-plussers die door de crisis werkloos zijn geworden

pensioencontract.”

hetzelfde uitzicht houden op het vervroegde ouderdomspensioen als hun werkende collega’s. Tenslotte

Arbocatalogus

worden tijdens de looptijd van de CAO initiatieven

In het najaar van 2010 is de Arbocatalogus voor de car-

ontwikkeld om de duurzame inzetbaarheid van werkne-

rosseriebranche, die FOCWA samen met de bonden

mers te bevorderen.

opstelt, online gegaan. Op dat moment behandelde de catalogus alleen de onderwerpen Lichamelijke be-

Pensioenprobleem

lasting en Schadelijk geluid: het is de bedoeling dat hij

De economische tegenwind die in de loop van 2011

geleidelijk wordt uitgebreid met andere thema’s, zoals

opnieuw opstak, bleef niet zonder gevolgen voor PMT,

Machineveiligheid en Gevaarlijke stoffen. In verband

het pensioenfonds voor onder meer de werknemers in

hiermee deed FOCWA eind 2011 en begin 2012 bij

de carrosseriebranche. Op 31 december 2011 liep PMT

bedrijven uit de drie geledingen van de vereniging een

7 procent achter op het herstelplan dat het in 2009 had

nulmeting van dieselmotorenemissie (DME). Op basis

ingediend bij de toezichthouder; De Nederlandsche

van de uitkomsten daarvan zal FOCWA met de bonden

Bank. Het bestuur van PMT heeft daardoor begin 2012

afspraken maken over eventuele beschermingsmaatre-

de pijnlijke voorbeslissing genomen om bij onvoldoen-

gelen voor werknemers. Deze afspraken zullen worden

de herstel op 31 december 2012 de pensioenen en

verwerkt in de online Arbocatalogus.

pensioenaanspraken per 1 april 2013 met 7 procent te verlagen. Deze korting geldt ook voor mensen die ge-

Excellerende werknemers

bruik maken van het vervroegde ouderdomspensioen.

Eind 2010 besloot FOCWA deel te nemen aan Excelle-

Wie straks nog steeds met pensioen wil gaan op het

ren.nu, een project van MKB Nederland dat wordt ge-

moment dat hij zich oorspronkelijk had voorgenomen

subsidieerd door de overheid. Doel: het ‘scholingsbe-

krijgt – als deze plannen werkelijkheid worden – een

wustzijn’ binnen ondernemingen te verhogen. Namens

lagere uitkering. Wil deze werknemer toch de uitkering

FOCWA bezocht VOC in 2011 dertig bedrijven uit de carrosseriebranche (MKB-breed deden er vijfhonderd bedrijven mee aan dit project). Het project heeft bij de deelnemende bedrijven onder meer geresulteerd in

‘De opbouw van seniorendagen stopt na het 61ste levensjaar’

het ontwikkelen van functie- en competentieprofielen, het invoeren van functioneringsgesprekken (en de begeleiding daarbij), een betere ondersteuning van de praktijkbegeleiding van leerlingen en beginnende werknemers en het opstellen van personeelshandboeken, vertelt Meinsma. “Het is een succesvol project geweest. We bekijken momenteel of daar nog een vervolg aan kan worden gegeven.”

17

Sociaal-economische aangelegenheden

RI& E online Sinds najaar 2010 konden schadeherstellers hun Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) al online invullen en in het voorjaar van 2011 werd dit ook mogelijk voor de leden van de Vereniging FOCWA Carrosseriebouw en de Vereniging FOCWA Specialisten. Bedrijven die van deze mogelijkheid gebruik maken en hoogstens 25 medewerkers hebben, hoeven hun RI&E niet langer ter toetsing voor te leggen aan een deskundige. Er is inmiddels een behoorlijk aantal bedrijven die hun RI&E online hebben ingevuld. “De Arbeidsinspectie is in 2011 – en ook in 2012 – weer actief gaan inspecteren bij schadeherstellers en bij de specialisten, met name de autopoetsbedrijven”, aldus Het aantal werknemers in de carrosseriebranche

Meinsma. “Dat heeft de bedrijven gestimuleerd

groeide in 2011 licht.

om een RI&E op te stellen of hun bestaande RI&E te updaten.”

Drooglegging Op 1 januari 2012 vond er een ingrijpende verandering plaats van de Vakantiewet. Mede dankzij het nodige lobbywerk van onder meer MKB Nederland, waarvan FOCWA lid is, bevat de nieuwe wet een voor werkgevers gunstige verbetering: de verjaringstermijn voor vrije dagen is teruggebracht van vijf jaar tot een half jaar. Meinsma: “Daarmee worden de stuwmeren aan vakantiedagen die sommige werknemers in de loop der jaren opbouwden drooggelegd.” De verjaring geldt overigens alleen voor de twintig wettelijke vakantiedagen – en dus niet voor extra vakantiedagen die in de CAO worden afgesproken, zoals de seniorendagen. Daarvoor blijft een verjaringstermijn van vijf jaar gelden. De nieuwe Vakantiewet heeft voor werkgevers ook een minder gunstige kant: bij ziekte van een werknemer gaat de opbouw van zijn vakantiedagen gedurende de gehele ziekteperiode door. In het verleden was dit alleen het geval gedurende het laatste halve jaar van de ziekteperiode.

18


19


Economie zet ook opleidingsbehoefte onder druk

Daling instroom leerlingen is zorgelijk De instroom van leerlingen en de opleidingsbereidheid in de carrosseriebranche staan onder druk, reden waarom VOC sluiting van een of meer regionale kenniscentra overweegt. Daar staat tegenover dat er onder verzekeraars en expertisebureaus nieuwe opdrachtgevers zijn gevonden.

De economische situatie liet in 2011 ook Vakopleiding

aldus VOC-directeur Frank Vos. “In de huidige econo-

Carrosseriebedrijf (VOC), het nationale opleidingsin-

mische omstandigheden zijn er weinig bedrijven die

stituut voor de carrosseriebranche, niet ongemoeid.

een leerling in dienst nemen. Ik begrijp dat, maar het

Veel bedrijven uit de carrosseriesector hadden meer

is niettemin zorgelijk.” Vooral bij de bedrijven die lid zijn

aandacht voor kostenbesparingen dan voor het inves-

van FOCWA Carrosseriebouw daalde het aantal leer-

teren in mensen. Zo daalde het aantal leerlingen dat

lingen, maar ook bij schadeherstelbedrijven deed het

gebruik maakt van de Beroeps Begeleidende Leerweg

probleem zich voor. “Eén van de dingen die we doen

(BBL’ers, vier dagen werken, één dag naar school)

is proberen de instroom te bevorderen. We zetten een

opnieuw, van 505 in 2010 naar 408 in 2011. Deze trend

extra medewerker in om leerbanen voor de carrosse-

deed zich overigens in alle technische sectoren voor,

riebouw te werven.” De geschetste ontwikkelingen hebben mogelijk ook gevolgen voor VOC. “Doordat we minder leerlingen hebben en doordat ook onze Aanvullende Praktijkopleidingen onder druk staan, kijken we in 2012 of we alle vier onze regionale opleidingscentra open moeten houden”, zegt Vos. Het sluiten van het opleidingscentrum in Sassenheim behoort tot de mogelijkheden. “Daarnaast heeft het ROC in Groningen nieuwbouwplannen. Als

Wat is VOC? Vakopleiding Carrosseriebedrijf (VOC) verzorgt technische, management- en ondernemersopleidingen in de carrosseriebranche. Daarnaast geeft het (bijscholings)cursussen voor specifieke delen van het vakgebied. Met regionale praktijkopleidingscentra in Assen, Best, Nieuwegein en Sassenheim beschikt VOC over uitstekende faciliteiten voor het verzorgen van zowel de Aanvullende Praktijkopleidingen als cursussen en trainingen. Frank Vos, directeur VOC: we doen in onze branche vier tot vijf keer zoveel EVC’s als in andere branches. 20


die doorgaan, trekken we daar op termijn mogelijk bij in, zodat we onze vestiging in Assen kunnen sluiten.” Autoschadetechnicus In 2008 startte VOC een van zijn meest ambitieuze opleidingen ooit, de leergang Autoschadetechnicus (AST). In 27 dagdelen, verspreid over anderhalf jaar, kunnen schadeherstelbedrijven een werknemer laten bijscholen op het gebied van auto-elektronica en schadeherstel. Daar is alle reden toe: zo’n 15 procent van de reparatie-uren heeft te maken met de elektronica in de auto en naar verwachting groeit dat door naar 30 tot 40 procent. Na een voortvarende start kreeg de nieuwe leergang te maken met tegenvallende aantallen inschrijvingen. De na 2008 ingetreden recessie speelde daarbij een belangrijke rol, maar in 2011 wakkerde de belangstel-

VOC trainde in 2011 receptionisten en calculatoren in het gebruik

ling voor de AST-leergang toch aan, aldus Vos. “Eind

van eXperate van Schadegarant.

2011 begon de 250ste deelnemer en binnenkort staan we al op 350. Mogelijk wordt deelname gestimuleerd

IT-systeem waarbinnen het presteren van schadeher-

door HIQURE, het nieuwe kwaliteitsborgingsysteem

stelbedrijven wordt beoordeeld. Schadegarant vroeg

van Vereniging FOCWA Schadeherstel, dat eisen stelt

VOC om een cursus op te zetten die receptionisten

aan de competenties van medewerkers. Maar wij zien

en calculatoren vertrouwd zou maken met het nieuwe

ook dat schadeherstellers in de praktijk steeds vaker

systeem. Daar was veel belangstelling voor, aldus Vos.

merken dat een grondige kennis van auto-elektronica

“In de tweede helft van 2011 en de eerste helft van

onontbeerlijk is.” Voor de kosten hoeven ondernemers

2012 hebben zeshonderd mensen deze eendaagse

het niet te laten: doordat AST is opgezet als een BBL-

training gevolgd.” Dat Schadegarant voor VOC heeft

opleiding, is de leergang nagenoeg gratis.

gekozen, vindt hij logisch. “Wij hebben de infrastructuur voor zo’n training: mensen konden online inschrij-

eXperate

ven en wij kunnen toetsen afnemen.” VOC kreeg vorig

In 2011 introduceerde Stichting Schadegarant, die

jaar overigens nog een opdracht vanuit de hoek van de

namens een groep verzekeraars de sturing van auto-

opdrachtgevers in de schadewereld. “Voor expertise-

schades verzorgt, een nieuwe versie van eXperate, het

bureaus verzorgen we sinds eind 2011 de zogenaamde Permanente Educatie Schadeafhandeling voor schadecalculatoren. Die moeten twee keer per jaar een toets afleggen en krijgen dan van ons feedback. Sommige

‘We zetten een extra medewerker in om leerbanen voor de carrosseriebouw te werven’

expertisebureaus hebben dit verplicht gesteld voor hun experts.” Dat VOC, als het aan FOCWA gelieerde opleidingsinstituut, deze opdracht kreeg, is opmerkelijk, beaamt Vos. Voor Nederland tenminste. “In Duitsland, Engeland en Spanje zijn de opleidingsinstituten voor de carrosseriebranche gelieerd aan verzekeraars en vormen experts hun belangrijkste doelgroep, terwijl ze daarnaast ook wel wat doen voor schadeherstellers. Bij ons is dat andersom.” Sinds begin 2012 verzorgt VOC een vergelijkbare training voor de calculatoren die bij schadeherstelbedrijven van Schadenet werken.

21


Bijeenkomst praktijkopleiders Ongeveer zeshonderd praktijkopleiders bezochten in 2011 de presentatie ‘Jongeren met speciale talenten’ (ADHD, autisme en dergelijke), waarin antwoord werd gegeven op de vraag: hoe ga je met zulke jongeren om? De presentatie werd een aantal keren gegeven, gekoppeld aan de Kennisavonden die VOC sinds 2006 organiseert voor werknemers in de carrosseriebranche. Deze avonden, waarin nieuwe technologieën worden besproken, hebben niet alleen een educatief aspect, maar worden ook als gezellig ervaren, aldus Vos. “Het zijn regionale avonden met tachtig tot honderd bezoekers waar je je collega’s weer eens kunt ontmoeten.” VOC organiseerde in 2011 voor het eerst ook twee Kennisavonden voor truckschadeherstellers en carrosseriebouwers. Die werden goed bezocht en VOC gaat daar dan ook mee door. De werknemer VOC deed in 2011 ook een aantal speciale projecten. Eén daarvan was Bevordering van de leercultuur, een project dat in samenwerking met MKB Nederland werd opgezet. Namens FOCWA bezocht VOC 35 bedrijven uit de carrosseriesector met als centrale vraag: hoe ga je als bedrijf op een gestructureerde manier

De belangstelling voor de leergang Autoschadetechnicus wakkerde in 2011 aan. om met de ontwikkeling van je mensen? Periodieke

Enorm veel EVC’s

functioneringsgesprekken en opleidingsplannen spelen

Sinds vijf jaar stelt VOC voor werknemers met

daarbij een rol, vertelt Vos. “Bij grote bedrijven doet

geen of weinig diploma’s de zogenaamde EVC’s

men dit doorgaans wel, maar bij het midden- en klein-

op, de Erkenning van Verworven Competenties.

bedrijf gebeurt het niet of informeel.” De ervaringen uit

Die werknemers krijgen zo, in de vorm van certifi-

dit project zijn vastgelegd in het boek Leren excelleren,

caten, erkenning voor de kennis en vaardigheden

waarin ondernemers aan de hand van voorbeelden uit

die ze in de praktijk hebben opgedaan. In 2011

het mkb kunnen leren hoe ze het beste uit hun mede-

werden er ongeveer vierhonderd EVC’s gedaan,

werkers kunnen halen.

vertelt Vos. “Dat is relatief gezien vier à vijf keer zoveel als in andere branches.” Volgens de CAO

Bij circa dertig ondernemingen bracht VOC in 2011 ad-

heeft iedere werknemer recht op één EVC per

vies op maat uit over de ouder wordende werknemer.

vijf jaar, maar het initiatief komt vaak juist van de

Daarbij kwamen vragen aan de orde als: de oudere

werkgever die zo – kosteloos – inzicht krijgt in

werknemer moet langer mee, hoe houd je hem vitaal?

de kennis en vaardigheden van zijn werknemers.

Hoe voer je daar een gesprek over? En moet je een

Vervolgens kan hij een gefundeerd besluit nemen

oudere werknemer deels andere taken geven, zoals

over eventuele aanvullende trainingen of opleidin-

het begeleiden van leerlingen of jonge werknemers?

gen voor zijn mensen.

Dit driejarige project, dat werd opgezet na afspraken hierover in de CAO, wordt in 2013 afgerond.

22


Techniektalent.nu In 2008 maakten zes opleidings- en ontwikkelingsfond-

Korte berichten

sen uit de technieksector, waaronder OOC, geld vrij

* VOC deed in 2011 met één deelnemer, een

om de instroom en het vasthouden van leerlingen en

autospuiter, mee aan de beroepenwedstrijd

nieuwe werknemers te verbeteren en om de samen-

Worldskills in Londen. “Het opleiden van

werking tussen bedrijfsleven en opleidingen te verster-

iemand tot zo’n niveau is kostbaar, maar mede

ken. In 2010 werd die samenwerking, Techniektalent.nu

dankzij de ondersteuning van de Limburgse

geheten, voor vijf jaar verlengd. Voor die periode is een

schadehersteller Peter Brouwers is het toch

budget van 30 miljoen euro vrijgemaakt, waarvan 1

gelukt”, aldus Vos.

miljoen vanuit de carrosseriebranche. Om de activiteiten van Techniektalent.nu te coördineren werd in 2011

* Samen met FOCWA Carrosseriebouw ontwik-

een centraal bureau opgezet.

kelde VOC nieuw lesmateriaal voor Carrosse-

De inspanningen van Techniektalent.nu beginnen

riebouw opleidingsniveau 2. Dat werd in 2011

aan te slaan, aldus Vos. “Overal in de media begin je

in gebruik genomen.

terug te zien dat er behoefte is aan meer jongeren die een technische opleiding volgen.” Men richt zich

* In 2011 was het OOC erg succesvol met het

onder meer op basisscholen en VMBO’s, met speciaal

binnenhalen van extra subsidies voor bedrij-

lesmateriaal en coaches die onderwijzers en leraren

ven. Zo lukte het om per leerling een maande-

helpen om het onderwerp bij hun leerlingen onder de

lijkse subsidie van 120 euro voor het leerbedrijf

aandacht te brengen.

te krijgen.

Onderwijscommissie De carrosseriesector kent drie instellingen die een rol spelen bij het invullen van zijn opleidingsbehoeften: VOC (opleidingen, cursussen, trainingen), OOC (Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Carrosseriebedrijf) en Kenniscentrum VOC (bevordering aansluiting beroepsonderwijs en branche). De besturen van deze instellingen worden bemand door vertegenwoordigers van de werknemers (vakbonden) en de werkgevers (FOCWA). Van oudsher waren de door FOCWA geleverde bestuurders van VOC, OOC en Kenniscentrum VOC ook lid van bestuursorganen binnen FOCWA zelf. In 2011 veranderde dat: binnen FOCWA werden er veel nieuwe besturen geïnstalleerd, waardoor de genoemde ‘dubbelfuncties’ voor een belangrijk deel kwamen te vervallen. Hierdoor ontstond de noodzaak om de communicatie tussen FOCWA enerzijds en VOC, OOC en VOC Kenniscentrum meer te structureren. Om die reden is er in 2011 bij FOCWA een Onderwijscommissie opgezet.

23

Carrosseriebouw

Leden bijzonder positief over hun vereniging

FOCWA Carrosseriebouw krijgt een 8 De markt was voor veel leden van Vereniging FOCWA Carrosseriebouw ook in 2011 verre van gunstig, met lage aantallen registraties en groeiende concurrentie van truckdealers. Maar er was ook goed nieuws. Zo groeide het aantal laadklepkeuringen sterk en stonden er in een ledentevredenheidsonderzoek alleen maar mooie rapportcijfers.

Voor veel leden van Vereniging FOCWA Carrosserie-

landse leveranciers van trailers na iedere crisis hun

bouw was ook 2011 een slecht jaar. De trailermarkt

marktaandeel zien dalen”, zegt secretaris Henk Bos

leefde weliswaar op met een groei van 25 procent en

van Vereniging FOCWA Carrosseriebouw. “Dat is ook

ook de verkoop van zware bedrijfswagens groeide met

nu gebeurd. Met name Duitse leveranciers profiteren

ongeveer een kwart, maar die groei zat grotendeels

daarvan.” Die waren in 2010 goed voor 46 procent van

bij de trekkers, en daar hebben carrosseriebouwers

de trailermarkt, terwijl hun Nederlandse tegenspelers

geen profijt van. Al met al was er ten opzichte van 2010

genoegen moesten nemen met 35 procent. “Met

sprake van enig herstel, maar de registraties bleven

name de markt van generieke trailers wordt voor de

nog steeds aanzienlijk lager dan in de jaren voor de

Nederlandse leveranciers steeds moeilijker, specialisa-

kredietcrisis van 2008. “Daar komt bij dat de Neder-

tie is wat overblijft”, aldus Bos. Hij merkte dat de leden van zijn vereniging in 2011 de markt met argusogen volgden. “Wij informeren hen via onze marktcijfers, maar ook in één op één gesprekken. Men heeft behoefte aan een soort benchmark.” Concurrentie van dealers Ondanks de verre van florissante marktcijfers is het aantal leden van Vereniging FOCWA Carrosseriebouw met 235 min of meer constant. “We hebben inderdaad weinig last van faillissementen en bedrijfsbeëindigingen. Maar in de transportsector, waar onze klanten zitten, is er wel sprake van veel faillissementen”, zegt Bos. De truckdealers, die dus ook met zware tegenwind te kampen hebben, zijn zich in reactie daarop meer gaan toeleggen op onderhoud en reparatie van carrosserieën, trailers en hydrauliek. “Daar is nogal een strijd losgebarsten. In het verleden hadden truckdealers hier niet zoveel belangstelling voor, ze vonden het minderwaardig werk. Dat is veranderd.”

Henk Bos: “er is een concurrentiestrijd losgebarsten rond onderhoud en reparatie van carrosserieën, trailers en hydrauliek.” 24


‘De markt vertoonde in 2011 een zwak herstel.’

Bij iedere crisis zien de Nederlandse trailerbouwers hun marktaandeel dalen. Ledentevredenheidsonderzoek In december 2011 liet Vereniging FOCWA Carrosse-

FOCWA Carrosseriebouw

riebouw door Duo Market Research onderzoeken hoe

Vereniging FOCWA Carrosseriebouw komt –

tevreden de leden zijn over hun vereniging. De uitkom-

nationaal en internationaal - op tal van terreinen

sten van dit onderzoek (voor leden in te zien op de

op voor de gezamenlijke en individuele belangen

website van FOCWA) waren opvallend positief. Zo kreeg

van de carrosserie- en trailerbouwbranche en

de dienstverlening het (hoge) gemiddelde rapportcijfer

de aangesloten ondernemingen. Bij Vereniging

van 7,9. Producten en diensten die het meest worden

FOCWA Carrosseriebouw zijn ongeveer 235

gebruikt zijn de technische brochures, de goedkeuring

fabrikanten en ombouwers van wegtransport-

voor stootbalken, het technisch advies en de CAO. Ook

middelen aangesloten. Aan de aangesloten

de verschillende deelaspecten van de dienstverlening

ondernemingen wordt een breed pakket van

(vriendelijkheid, nakomen van afspraken, deskundigheid,

speciaal voor de sector ontwikkelde producten

duidelijkheid van informatie, bereikbaarheid per e-mail

en diensten aangeboden. Het aanbod strekt

en telefoon en de snelheid waarmee vragen worden

zich uit van de CAO voor het carrosseriebedrijf

beantwoord) werden goed beoordeeld: 85 procent van

tot en met informatie en concrete advisering

de leden was hierover (zeer) tevreden. De website,

over wettelijke regelgeving van meer dan dertig

wekelijkse nieuwsbrief, P&O Nieuwsbrief en Magazine

landen en eisen waarmee de leden rekening

Carrosserie scoorden met resp. 92, 91, 89 en 80 pro-

moeten houden bij de bouw van transportoplos-

cent (zeer) tevreden leden eveneens opvallend goed. De

singen. In samenwerking met RDW wordt de

belangenbehartiging kreeg van de leden een rapportcij-

Nederlandse regelgeving in hanteerbare vorm

fer van 7,8. Wel zei een kleine groep leden (6 procent)

aangeboden.

dat zij meer invloed willen hebben op de besluitvorming binnen de vereniging.

25

Carrosseriebouw

Verbeterpunten Bos is uiteraard blij met de positieve beoordeling van Vereniging FOCWA Carrosseriebouw. “Normaal geven de onderzoekers na zo’n onderzoek aan met welke punten je het beste kunt beginnen om de tevredenheid

‘De leden zijn over de volle breedte tevreden over onze diensten’

zo snel mogelijk omhoog te krijgen, maar in ons geval konden ze geen quick wins aanwijzen: men is over de volle breedte tevreden over onze diensten.” Dat neemt

ACE gestart

niet weg dat Vereniging FOCWA Carrosseriebouw wel

In de zomer van 2011 klonk het startsignaal voor het

een aantal verbeterpunten uit het onderzoek heeft

Automotive Centre of Expertise, een door Vereniging

gehaald. Zo lieten diverse leden weten dat ze graag

FOCWA Carrosseriebouw ondersteund initiatief van

vaker bezocht willen worden. “We bekijken hoe we dat

de Hogeschool Arnhem & Nijmegen en Fontys. Doel

kunnen invullen.” Ook besloot Vereniging FOCWA Car-

van de ACE-opleiding is om de beste studenten in

rosseriebouw dat de communicatie met de leden (nog)

hun derde en vierde studiejaar onderwijs te laten

beter kan. Zo werd de telefonische bereikbaarheid

combineren met onderzoek. Henk Bos: “Een prachtig

aangepakt, trok de vereniging begin 2012 een nieuwe

initiatief; zoiets hadden we in Nederland nog niet.

communicatiemedewerker aan en zal de website in de

Door de combinatie van onderzoek en onderwijs wordt

loop van 2012 worden vernieuwd.

de kennisbasis van onze sector versterkt.” De eerste groep studenten, die onderzoek doet dat van belang

Groei LPK

is voor de carrosseriesector, start in de zomer van

Na het record van 2010 liet het aantal LPK’s – periodie-

2012. Hun onderwerp is lightweight structures. Voor

ke keuringen van laadkleppen – in 2011 opnieuw groei

hun onderzoek zullen de studenten gedurende een

zien, van 10.281 naar 13.651. Gewenning en erken-

half jaar in opdracht van carrosserie- en trailerbouwers

ning in de markt (de LPK werd in 2000 door FOCWA

projecten uitvoeren bij die bedrijven, met als beoogd

en RAI Speciale Voertuigen geïntroduceerd) speelden

resultaat producten of rapporten waar die bedrijven

een rol bij deze groei van ruim 30 procent, net als

iets aan hebben. Maar er is ook een hoger doel, aldus

de campagne die FOCWA en RAI in 2011 voor het

Bos. “Wij zijn in het bestuur van ACE gaan zitten

keurmerk voerden. Bos verwacht in de komende jaren

omdat wij de instroom van goed opgeleide mensen

een verdere groei van het aantal laadklepkeuringen,

in onze sector willen bevorderen.” Vanuit die optiek is

ook doordat de LPK inhoudelijk een sterk keurmerk is.

het gunstig dat ook de Hogeschool Rotterdam in 2011

“Bij de LPK wordt bijvoorbeeld het functioneren van de

heeft besloten zich aan te zullen sluiten bij het ACE.

hydraulische installatie getest, dat geeft zekerheid.”

“Het complete technische automotive HBO-onderwijs doet straks mee”, aldus Bos. Opspatsystemen

Arbocatalogus

Nadat in 2010 nieuwe Europese eisen van kracht

In 2011 werd de Arbocatalogus Carrosseriebouw

werden voor de opspat-afschermingssystemen van

afgerond; op de nieuwjaarsbijeenkomst 2012 is

voertuigen en aanhangwagens, gaf Vereniging FOCWA

hij aan de leden gepresenteerd. Daar werd ook

Carrosseriebouw daarover (samen met de RDW) uitleg

aandacht besteed aan de presentatie van nieuw

in een brochure. Lang bleef deze niet geldig, want in

lesmateriaal voor Carrosseriebouw opleidingsni-

april 2011 werd de Europese richtlijn alweer vervangen

veau 2 dat Vereniging FOCWA Carrosseriebouw

door een andere. Dus publiceerde Vereniging FOCWA

samen met VOC en twee leden (Zwartjes Kou-

Carrosseriebouw opnieuw een brochure over opspat-

dekerk B.V. en Burgers Carrosserie B.V.) heeft

systemen. “Wij hebben het idee dat deze wat langer

opgesteld.

actueel zal blijven”, merkt Henk Bos op. Overigens bleek de voorlichting over opspatsystemen in het eerder besproken tevredenheidonderzoek het door de

26


leden hoogst gewaardeerde product van Vereniging FOCWA Carrosseriebouw. Lading en stootbalken Klanten van carrosseriebouwers vragen soms om een certificaat dat zegt dat een lading bij vervoer ‘gezekerd’ is, ofwel niet gaat schuiven. De carrosseriebouwer kan TÜV de opdracht geven zo’n certificaat af te geven, maar dat is vrij duur. Vereniging FOCWA Carrosseriebouw is daarom in 2011 gaan onderzoeken of het

FOCWA Carrosseriebouw verlaagde de contributie met

een rekenmethodiek kan opstellen die – eventueel in

gemiddeld 4 procent.

combinatie met een beperkte test – ook een goede beoordeling geeft van de ladingzekering. Dit onderzoek,

truckfabrikant MAN Steyr werden bezocht. Met twintig

dat overigens samen met TÜV wordt uitgevoerd, zal in

deelnemers was de belangstelling voor deze reis

de loop van 2012 worden afgerond.

kleiner dan normaal, maar dat had waarschijnlijk weinig

In 2011 werden aan de een jaar eerder door Vereniging

te maken met de moeilijke economische omstandighe-

FOCWA Carrosseriebouw gelanceerde website

den, denkt Bos. “We hadden het jaar daarvoor al een

www.stootbalk.nl goedkeuringstekeningen toegevoegd

bezoek gebracht aan een andere fabriek van MAN en

van driedelige en uitschuifbare stootbalkconstructies.

bovendien zat er dit keer geen carrosseriebouwbedrijf

Dit gebeurde op verzoek van en in samenwerking met

in het programma.” Hij kijkt niettemin positief terug op

leden. “Vooral de driedelige stootbalkconstructie was

de studiereis. “Het doel is niet zoveel mogelijk deelne-

een uitdaging”, aldus Bos. “Het ontwerpen daarvan

mers, maar een interessante reis. En dat is goed ge-

is buitengewoon moeilijk, want de constructie moet

lukt: de leden die wel meegingen, waren erg tevreden.

universeel bruikbaar zijn en grote krachten kunnen

Zo is het in de carrosseriebouwwereld belangrijk om

weerstaan.”

met een efficiënt modulair programma een zo groot mogelijk productgamma te bouwen. Tijdens zo’n reis

Contributie

is het dan altijd boeiend en leerzaam om te zien hoe

Vereniging FOCWA Carrosseriebouw paste in 2011 de

dit soort grote bedrijven hiermee omgaan. Daarnaast

contributiestructuur aan: gemiddeld ging de contributie

is er bij de deelnemers altijd veel waardering voor de

met 4 procent omlaag. Bos is daar best een beetje

informele kant van de reis, de onderlinge gesprekken.

trots op. “Wij vinden dat een groei van ons budget uit

Carrosseriebouwers onder elkaar zullen we maar zeg-

de groei van ons ledenbestand en activiteiten moet

gen.”

komen.” Voor de grotere leden werd het lidmaatschap iets goedkoper, terwijl er voor de kleinere weinig

MKB Nederland

veranderde. De korting voor leden die ook zijn aange-

Vereniging FOCWA Carrosseriebouw heeft zich begin

sloten bij RAI Speciale Voertuigen werd gelijktijdig met

2012 aangesloten bij de koepelorganisatie MKB Neder-

de contributieverlaging geschrapt. “Er zijn inmiddels zo

land. Dat versterkt de positie in algemene lobbyactivi-

weinig dubbelleden dat we die korting niet zinnig meer

teiten. De belangrijkste daarvan is het innovatiebeleid

vonden.” Voor de (enkele) bedrijven die meer contribu-

bij het ministerie van Economische Zaken. Vereniging

tie moesten gaan betalen, is er een overgangsregeling

FOCWA Carrosseriebouw verwacht dat het via MKB

van drie jaar.

Nederland de vinger beter aan de pols kan houden. In 2011 trokken beide verenigingen, samen met een aan-

Studiereis

tal andere brancheverenigingen, al samen op toen ze in

In mei 2011 organiseerde Vereniging FOCWA Carros-

Den Haag met succes pleitten voor het voortbestaan

seriebouw een studiereis naar Oostenrijk, waarbij Pal-

van de zogenaamde Innovatie- en Prestatie Contracten

finger (’s werelds grootste bouwer van laadkranen) en

(zie ook bij CINTEC).

27

CINTEC

Succes met subsidiewerving voor de sector

CINTEC scoort met IPC en LIFE Met zijn derde IPC oogstte CINTEC veel bijval op het ministerie van Economische Zaken – en bijna vier ton subsidie. Ook voor het project LIFE, de opvolger van het succesvolle FORWARD, werd een aantrekkelijke subsidie verkregen.

In april 2011 diende CINTEC een voorstel voor het

jecten, die voor een belangrijk deel te te maken heb-

derde IPC (Innovatie Prestatie Contract) voor de car-

ben met CO2-reductie en arbo-vriendelijk werken, uit

rosserie- en trailerbouwsector in bij het ministerie van

te voeren. Bos is uiteraard zeer tevreden. “We hebben

Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Daarmee

een kleine vier ton voor onze sector binnengehaald.”

werd de overheid gevraagd om ieder van de deelnemende bedrijven een subsidie van twee jaar te geven

Artikelbeheer

om te werken aan innovatie, concurrentiekracht en

In maart 2011 organiseerde CINTEC tijdens de Car-

economische groei. CINTEC begeleidt hen daarbij.

rosserie Vakdagen Hardenberg een met zestig deel-

Opvallend aan de derde IPC-aanvraag van CINTEC

nemers goed bezochte bijeenkomst over de website

was dat deze werd opgesteld samen met Koninklijke

artikelbeheer.nl. Op deze door Compano en Gilde

Metaalunie en federatie NRK (rubber- en kunststofin-

Software ontwikkelde website kunnen de leveranciers

dustrie). “Bedrijven uit verschillende branches gaan

van carrosseriebedrijven specificaties, technische

samen aan productontwikkeling werken”, vertelt Henk

tekeningen en prijzen en andere leveringsvoorwaarden

Bos, behalve secretaris van Vereniging FOCWA Carros-

van hun producten plaatsen. Dit gebeurt in een zoda-

seriebouw ook manager van CINTEC. Hij is trots op de

nig format dat de carrosseriebedrijven de verstrekte

IPC’s. “Samen met VNO, MKB-Nederland en federatie

informatie gemakkelijk in hun eigen projectsoftware

NRK hebben we in 2005 aan de wieg van de IPC-

kunnen inlezen. In de komende tijd zullen carrosserie-

regeling gestaan en we vinden het natuurlijk mooi dat

bouwers en leveranciers worden benaderd om zich aan

deze nog bestaat en voor leden ingezet kan worden,

te melden en de website verder uit te bouwen.

ondanks de huidige kaalslag in subsidieland.”

De bijeenkomst in Hardenberg werd tevens opgeluisterd door een lezing over het gebruik van 3D-CAD voor

Kwaliteit voorop

het ontwerp van carrosserieën door Henk Haverkamp,

Aan het voorlaatste IPC, dat in 2009 werd afgesloten,

een autoriteit op dit gebied.

namen circa dertig bedrijven deel. Dit keer werden er projectvoorstellen van ‘slechts’ twaalf ondernemin-

Geluidsmetingen

gen in de aanvraag opgenomen. “We hebben bewust

Een populaire dienst van CINTEC is het doen van

scherp op de kwaliteit van de projectvoorstellen gelet,

geluidsmetingen bij een voertuig, waarna bij Piek-Keur

want we wilden zoveel mogelijk zeker stellen dat ons

een certificaat aangevraagd kan worden. Iedere on-

IPC-voorstel werd goedgekeurd”, zegt Bos. Die aanpak

derneming kon gebruik maken van deze dienst, maar

slaagde: van de 84 ingediende IPC-voorstellen eindigde

in 2011 besloot CINTEC de geluidsmetingen voortaan

dat van CINTEC op de zesde plaats. Dit betekent dat

te beperken tot carrosserieën van leden – en geen

de twaalf deelnemende bedrijven ieder een subsidie

metingen meer te doen aan producten van niet-leden.

krijgen van maximaal dertigduizend euro om hun pro28


Dankzij FORWARD kunnen er lichtere trailers worden gebouwd.

“De metingen voor derden waren in de afgelopen

TU Delft en Lightweight Structures bv uit Delft. Begin

jaren zeer leerzaam, maar inmiddels voegen al die me-

2012 werd het project afgerond met goede resultaten,

tingen weinig meer toe aan de kennisopbouw binnen

aldus Bos. “Met name dankzij een goede samenwer-

CINTEC”, legt Bos de koerswijziging uit.

king tussen HAN en TU Delft zijn we erin geslaagd om

Begin 2011 voerde CINTEC samen met het Franse ken-

een ‘multibody model’ model voor trailers te ontwik-

niscentrum Cemafroid vergelijkende metingen uit naar

kelen dat bedrijven kunnen gebruiken voor het ontwer-

aanleiding van een discussie over de geluidsproductie

pen van nieuwe producten en het simuleren van het

van gerstekorrel vloerplaat. Beide centra deden een

gebruik en de daarbij optredende belastingen.”

onderzoek waarin ze de uitvoering van de gebruikte

In september 2011 dienden HAN en CINTEC bij de

meetmethoden met elkaar vergeleken. Naar aanleiding

Stichting Innovatie Alliantie (SIA) een verzoek in voor

hiervan zal TNO de meetmethode aanpassen.

subsidie van een vervolgonderzoek, LIFE geheten. In het project LIFE worden op basis van de reeds ver-

FORWARD en LIFE

zamelde kennis nieuwe designs voor trailers ontwik-

In 2011 werd er veel voortgang geboekt binnen FOR-

keld en wordt onderzoek uitgevoerd naar vermoeiing.

WARD, een project waarin werd gemeten hoe zwaar

SIA oordeelde positief over het project LIFE: van de

de diverse onderdelen van een oplegger dynamisch

tientallen ingediende projectvoorstellen werd dat van

worden belast. Hierdoor kan het ontwerp van trailers

HAN en CINTEC als beste beoordeeld. Dit resulteerde

worden verbeterd en kunnen er lichtere producten

in een subsidie van bijna drie ton over een periode van

worden gebouwd. CINTEC werkte bij FORWARD

twee jaar.

samen met onder meer de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN), tien trailer- en carrosseriefabrikanten, 29

CiNTEC

CINTEC besloot zijn geluidsmetingen te beperken tot carrosserieën van leden.

‘Van de tientallen ingediende projectvoorstellen werd LIFE als beste beoordeeld’

30


Technologiecentrum

Nieuwe website

CINTEC is het branchetechnologiecentrum van FOCWA

In 2010 besloot CINTEC zijn website te vernieuwen.

Carrosseriebouw. Het stimuleert technologische ont-

Bij wijze van proef werd er gestart met een nieuwe

wikkelingen, vaak samen met technische hogescholen

website – groeidoorinnoveren.nl – waarop deelnemers

en universiteiten, TNO en andere onderzoekscentra.

aan CINTEC-projecten zoals FORWARD de verzamelde

Ook geeft CINTEC subsidieadvies en publiceert ze jaar-

gegevens kunnen inzien. In 2011 werd besloten de

lijks een subsidiewijzer. Daarnaast is er aandacht voor

gehele website van CINTEC over te zetten op deze

bedrijfsstrategie, productiviteitsverbetering en perso-

nieuwe site.

neelsbeleid. Tot slot verzorgt CINTEC kennisoverdracht aan leden van FOCWA Carrosseriebouw.

De nieuwe CINTEC website.

31

Schadeherstel

Nieuw bestuur kiest voor drie speerpunten

Faire prijzen, vitalisering branche en personeel Vereniging FOCWA Schadeherstel kreeg in 2011 een nieuw bestuur en tegelijkertijd is er een nieuw beleid gevormd met als speerpunten: een faire prijs voor de kwaliteit die schadeherstellers leveren, het vitaliseren van de branche en het behouden en werven van medewerkers.

Het jaar 2011 was voor de Nederlandse schadeherstel-

delen’ op pagina 37). In 2011 was de gemiddelde

ler er één vol uitdagingen. “Naar onze verwachting

onderdelenmarge nog maar 11 procent, zegt Bukholczer.

toonde 2011 een wat grimmig karakter: verzekeraars

“Internationaal gezien is dat erg laag: in Duitsland

hadden het lastig en daardoor was de markt nog

bijvoorbeeld is de onderdelenmarge 28 procent.” Een

sterker inkoopgedreven dan voorheen”, stelt secretaris

deel van de Nederlandse schadeherstellers reageerde

Karel Bukholczer van Vereniging FOCWA Schadeher-

hierop door onderdelen in te kopen bij buitenlandse

stel. “Daarnaast was het schadeaanbod niet geweldig.”

leveranciers die de schadehersteller een hogere marge

Zo steeg het aandeel reparaties tot duizend euro van

gunnen. Vooral Duitse dealers van Duitse merken zijn

50 procent in 2009 via 53 procent in 2010 naar ruim 55

in dit gat gesprongen. Bukholczer: “Dat beperkt zich

procent in 2011, terwijl het aandeel grotere reparaties

niet tot de grensstreek. Er zijn schadeherstellers in het

navenant daalde. Dit past bij de verandering van de

midden van het land die hun merkonderdelen in Duits-

samenstelling van het Nederlandse wagenpark die

land kopen. Die worden binnen een dag geleverd. Van

zich de afgelopen jaren voltrok. Het percentage kleine

de 880 FOCWA Eurogarantbedrijven koopt circa 30

auto’s groeide en het percentage ‘kleine’ reparaties

procent onderdelen in bij buitenlandse leveranciers.”

dus ook.

Tot slot was het ongunstig dat schadeherstellers in 2011 de total loss auto’s voor een groot deel zijn

Lagere onderdelenmarge

kwijtgeraakt. “Die gaan naar opkopers die ze in het

Een tweede negatieve ontwikkeling was de dalende

buitenland verkopen. Dat kost ons handel in de vorm

marge op onderdelen, een trend die - gezien de meer-

van uren.”

jarencijfers - structureel blijkt te zijn (zie tabel ‘OnderExtra activiteiten Terwijl het aandeel kleinere reparaties groeide, de onderdelenmarge daalde en total losses grotendeels FOCWA Schadeherstel

verloren gingen, zagen de Nederlandse schadeher-

Vereniging FOCWA Schadeherstel is de bran-

stellers hun loonkosten stijgen. “Veel schadeherstel-

chevereniging voor circa 1.300 bedrijven die zich

lers hebben de laatste jaren op deze ontwikkelingen

bezighouden met het schadeherstel van motor-

gereageerd door afscheid te nemen van twee of

voertuigen. De vereniging bestaat uit de secties

drie medewerkers. Maar nu zijn hun mogelijkheden

Schadeherstelbedrijf Groepen, Individueel Opere-

om de kosten verder te verlagen uitgeput. De grens

rend Schadeherstelbedrijf, Truckschadeservice en

lijkt bereikt,” vertelt Bukholczer. Dat leidde ertoe dat

LiTe (Licht Technisch) Autoschadeherstel.

schadeherstellers nieuwe wegen om hun schepen ondanks de tegenwind in de vaart te houden. Ze sloten

32


‘Verzekeraars hadden het lastig en daardoor was de markt nog sterker inkoopgedreven’ zich bijvoorbeeld aan bij een glasformule, of ze gingen wieluitlijning en aircoservice aanbieden inclusief kleine technische reparaties. “Op zich is dat een prima ontwikkeling”, vindt Bukholczer. “Maar je moet er wel voor zorgen dat het je schadeprocessen niet verstoort en de activiteit moet per saldo wel wat opleveren. Anders span je het paard achter de wagen.” Nieuw bestuur, nieuw beleid

Karel Bukholczer: wij denken dat vier- tot

In het voorjaar van 2011 zijn er nieuwe besturen ge-

zeshonderd bedrijven met HIQURE gaan werken.

kozen voor Vereniging FOCWA Schadeherstel en haar vier secties: Schadeherstelbedrijf Groepen, Individueel Opererend Schadeherstelbedrijf, Truckschadeservice

staander heeft hij een frisse blik”, vat Bukholczer de

en LiTe Autoschadeherstel. In september trad Frits Huff-

sterke punten van de nieuwe voorzitter samen. Om

nagel, in het verleden onder meer VVD-wethouder in

zijn kennis van de branche te vergroten, bezoekt Huff-

Amsterdam en Den Haag, aan als algemeen voorzitter

nagel elke maand enkele leden. “Hij wil weten wat

voor de Vereniging FOCWA Schadeherstel. “Frits heeft

onze leden vinden van de speerpunten van het nieuwe

veel politieke contacten in Den Haag en als buiten-

beleid en de daaraan gekoppelde aanpak.” Want na de komst van een nieuw bestuur formuleerde Vereniging FOCWA Schadeherstel tijdens een najaarssessie op

Meer dan ‘prijs’

de hei ook een nieuw beleid voor de komende jaren

Opvallend aan 2011 was dat ‘prijs’ bij de grote

met drie speerpunten. Allereerst is er het streven dat

opdrachtgevers niet langer het enige thema leek

schadeherstellers betaald krijgen voor de kwaliteit die

te zijn. “Schadegarant wil meer gaan inzetten op

zij leveren. FOCWA bemoeit zich zelf uiteraard niet met

klanttevredenheid, terwijl Achmea zelfs zegt dat

tariefonderhandelingen – zij mag dit ook niet –, maar

de prijsbodem bereikt lijkt te zijn en dat kwali-

houdt wel de marktontwikkelingen scherp in de gaten

teitsverbetering nu voorop staat”, zegt Bukholczer.

en waakt ervoor dat misbruik van marktposities een

“Zij vinden dat schadeherstellers meer samen-

eerlijke prijsvorming in de weg staat.

werking moeten zoeken en zich moeten specialiseren.” Daarnaast willen bepaalde verzekeraars

Benchmarking en jonge medewerkers

dat schadeherstellers alleen OEM-onderdelen

Speerpunt twee is het vitaliseren van de branche.

gebruiken, terwijl andere ook het gebruik van

Vereniging FOCWA Schadeherstel wil daartoe haar

OES- en zelfs matching quality onderdelen willen

leden informeren over strategische ontwikkelingen in

voorschrijven.

de markt en hen goede benchmarkgegevens verstrekken. Hiermee wil FOCWA haar leden een gefundeerd 33

Schadeherstel

beeld te geven van de toekomstperspectieven van

het nieuwe kwaliteitszorgsysteem HIQURE (zie kader)

hun onderneming zodat zij waar nodig hun activiteiten

gepresenteerd. “De leden hadden veel vragen, zoals:

kunnen aanpassen of op een verantwoorde manier

is HIQURE werkverschaffing of gaat het ons echt iets

kunnen afbouwen.

brengen? Op die vraag hebben we tijdens het congres antwoord gegeven”, zegt Bukholczer, die tevre-

Het werven en behouden van goed personeel is het

den terugblikt. “We willen het congres jaarlijks gaan

derde speerpunt. De carrosseriebranche heeft te kam-

herhalen. Het volgende staat voor oktober 2012 op de

pen met vergrijzing en een dalende instroom van jonge

agenda.”

werknemers. Dit probleem moet worden aangepakt. Daarom wordt er via Karel Bukholczer – namens Fede-

HIQURE wordt na de zomer van 2012 tijdens een

ratie FOCWA – invloed uitgeoefend bij Techniektalent.

aantal sessies nader bij de leden geïntroduceerd. Vol-

nu. Dit samenwerkingsverband van zes opleidings- en

gens Bukholczer is de overgrote meerderheid van hen

ontwikkelingsfondsen uit de technieksector heeft geld

positief. “Twintig procent wil niet veranderen, maar

vrijgemaakt om de instroom en het vasthouden van

bij tachtig procent is de acceptatie goed. De markt

leerlingen en nieuwe werknemers te verbeteren en

wordt er natuurlijk niet groter door, maar men ziet met

om de samenwerking tussen bedrijfsleven en oplei-

HIQURE wel kansen om een groter stuk van de markt

dingen te versterken. Ook heeft Vereniging FOCWA

te pakken.” De grote opdrachtgevers zullen HIQURE

Schadeherstel de banden met scholen (VMBO’s en

vanuit een eigen kwaliteitsbesef verplicht gaan stellen,

ROC’s) aangehaald. Doel is om de scholen te helpen bij

terwijl niet alle schadeherstellers die momenteel actief

het up to date houden van hun kennis van de nieuwste

zijn in de gestuurde schadestroom aan die verplichting

technieken.

willen voldoen, is zijn verwachting. “Ons Eurogarantlabel heeft ongeveer 880 deelnemers, maar om lid te

HIQURE

blijven moet je wel met HIQURE gaan werken. Wij

In september 2011 organiseerde Vereniging FOCWA

denken dat over twee jaar vier- tot zeshonderd bedrij-

Schadeherstel een jaarcongres. Een kleine vijfhonderd

ven dat zullen doen.” Hij ziet dat sommige bedrijven

bezoekers kwamen naar Nieuwegein, aanzienlijk meer

hun werkwijze al aanpassen. Daarnaast is het aantal

dan de driehonderd bezoekers van het congres een

deelnemers aan de leergang Auto Schade Technicus

jaar eerder. Er was alle reden voor die grote belang-

sterk gestegen. “Dat komt mede door HIQURE. Als je

stelling, want in Nieuwegein werden de plannen voor

niet investeert, is je lot bezegeld.” De verwachting is dat eind 2012 de eerste certificerende instelling klaar is voor HIQURE; de inspecteurs hebben de benodigde opleiding dan afgerond.

HIQURE borgt reparatiekwaliteit De moderne auto wordt technisch steeds com-

Betere communicatie

plexer en het verwachtingspatroon van de klant

Vereniging FOCWA Schadeherstel besloot in 2011 de

wordt steeds hoger. Tegen deze achtergrond

communicatie met haar leden te intensiveren. “We

heeft Stichting KZS het kwaliteitszorgsysteem

willen onze vier bloedgroepen beter bedienen met

High Quality Repair (HIQURE) opgezet dat de

name via online nieuwsbrieven en nieuwe websites

kwaliteit van de reparatiewerkzaamheden van

voor onze secties.” Om die reden werd in december

het schadeherstelbedrijf borgt. Deze ontwikke-

een nieuwe communicatiemedewerker aangetrokken.

ling heeft met de steun van onder meer consu-

Daarnaast zocht Vereniging FOCWA Schadeherstel

mentenorganisaties, stakeholders als RDW en

haar leden ook op. In 2011 organiseerde zij themabij-

koepelorganisaties van opdrachtgevers een breed

eenkomsten over strategische samenwerking, het

maatschappelijk draagvlak. In de loop van 2012

belang van kostprijsberekening en de werking van de

wordt HIQURE geïntroduceerd.

filters van verzekeraars. In 2012 gaat de vereniging hiermee door en komen onder meer de onderwerpen groene onderdelen, strategische samenwerking tus-

34


sen schadeherstelbedrijven en HIQURE aan bod. “We

Vereniging FOCWA Schadeherstel een mobiele

hebben voor 2012, met een uitloop naar 2013, diverse

website zodat consumenten met autoschade op hun

sessies gepland staan”, aldus Bukholczer.

smartphone kunnen zien hoe te handelen en direct

Ook de communicatie van de leden met hun markt

contact kunnen opnemen met een FOCWA-schade-

kreeg aandacht. In de zomer van 2011 lanceerde

herstelbedrijf bij hen in de buurt.

Betere marktcijfers Vereniging FOCWA Schadeherstel publiceerde ja-

is dat aan nagenoeg alle schadegevallen een Audatex-

renlang marktcijfers op basis van het aantal Audatex-

calculatie ten grondslag ligt.

calculaties (bron FOCWA /AMICE /ABZ) waarbij zowel een schadehersteller als een zakelijke opdrachtgever

De op deze nieuwe wijze verkregen marktcijfers bieden

bekend waren. Deze cijfers vonden hun oorsprong in

de mogelijkheid om marktontwikkelingen kwalitatief

schaderapporten en berichten die via het ABZ-netwerk

beter te verklaren en geven een vollediger beeld van

werden verstuurd of waarover ABZ via andere metho-

trends in de markt. Sinds januari 2012 gebruikt Vereni-

den beschikte. Veranderende processen bij zakelijke

ging FOCWA Schadeherstel deze cijfers om haar leden

opdrachtgevers en een toename van het gebruik van

maandelijks te informeren over de ontwikkelingen in

calculatiemogelijkheden door diverse opdrachtge-

de markt. Ook in dit Jaarbericht 2011 zijn de gepubli-

vers binnen het ABZ-netwerk waren voor Vereniging

ceerde cijfers gebaseerd op het totaal aantal Audatex-

FOCWA Schadeherstel en ABZ in 2011 aanleiding om

calculaties.

hun marktcijfers voortaan te baseren op het totaal aantal gemaakte Audatex-calculaties. Uitgangspunt hierbij

Aantallen calculaties Opdrachtgever en/of schadehersteller bekend

Opdrachtgever en schadehersteller bekend FOCWA en overige bedrijven

FOCWA bedrijven

Overige bedrijven

2009

1.156.732

709.532

634.513

75.019

2010

1.167.945

709.071

625.327

83.744

2011

1.132.626

638.315

552.464

85.851

Bron: FOCWA en ABZ (AMICe), Solera Nederland bv

Tabel 1. In de afgelopen twee jaar daalde het totaal aantal Audatex-calculaties (opdrachtgever en/of schadehersteller bekend) met ruim 2 procent.

35

Schadeherstel

Gemiddeld schadebedrag per calculatie Opdrachtgever en/of schadehersteller bekend


FOCWA bedrijven

Overige bedrijven

2009

€ 1.274

€ 1.302

€ 1.284

€ 1.458

2010

€ 1.227

€ 1.267

€ 1.245

€ 1.437

2011

€ 1.189

€ 1.277

€ 1.244

€ 1.454


Tabel 2. Het gemiddelde schadebedrag per calculatie (opdrachtgever en/of schadehersteller bekend) daalde in de periode 2009-2011 met 7 procent.

Totale calculatielast Opdrachtgever en/of schadehersteller bekend


FOCWA bedrijven

Overige bedrijven

2009

€ 1.473.491.491

€ 923.984.992

€ 814.600.602

€ 109.384.390

2010

€ 1.433.640.808

€ 898.662.564

€ 778.324.908

€ 120.337.656

2011

€ 1.346.964.144

€ 815.136.973

€ 690.271.223

€ 124.865.750


Tabel 3. De totale calculatielast (opdrachtgever en/of schadehersteller bekend) daalde in de periode 2009-2011 met 9 procent.

36


Onderdelen 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

€ 406

€ 391

€ 377

€ 369

€ 370

€ 375

€ 384

€ 358

% herstelkosten

30%

30%

30%

29%

28%

29%

30%

28%

marge

25%

19%

20%

21%

17%

16%

15%

11%

bedrag

Bron: FOCWA / AMICE / ABZ

Tabel 4. Het gemiddelde onderdelenbedrag per hersteld voertuig, het aandeel van onderdelen in de herstelkosten en de gemiddelde marge op de gemonteerde onderdelen laten alle een dalende lijn zien (berekening op basis van alle schadecalculaties waarbij een zakelijke opdrachtgever en schadehersteller bekend waren; ontdubbeld en exclusief extremen).

Commentaar FOCWA Onderdelen waren in 2011 in Nederland goed voor 28 procent van het gemiddelde schadebedrag. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld is dat 40 procent. De Nederlandse schadehersteller is dus meer dan zijn Engelse collega geneigd om te repareren in plaats van te vervangen. Dit is begrijpelijk want de marge die een schadehersteller op onderdelen krijgt is de afgelopen zeven jaar scherp gedaald, van 25 procent in 2004 naar 11 procent in 2011. Ter vergelijking: in Duitsland is deze marge 28 procent.

37

Specialisten

‘Vanaf 2012 gaan we oogsten’

FOCWA Specialisten zet nieuwe koers uit Voor Vereniging FOCWA Specialisten was 2011 een jaar van zaaien: vanaf 2012 wil de vereniging met een heldere nieuwe missie gaan oogsten. Voor de vakgroepen Autoruitherstelbedrijven en Caravan- en camperservicebedrijven komt er een kwaliteitskeurmerk.

Voor Vereniging FOCWA Specialisten was 2011 een

kelen op de missie van de vereniging. In de woorden

bewogen jaar; in maart vertrok secretaris Leo Smid

van voorzitter Ben Kolvenbach: “2011 was een jaar

naar het bedrijfsleven en het duurde tot juni voor

van zaaien, vanaf 2012 gaan we oogsten”. Zo heeft ook

zijn opvolger, David de Glint, zijn opwachting maakte

David de Glint het ervaren. “Ik wilde weten: wat is

in Sassenheim. Daarnaast traden er ook een nieuw

onze missie en onze visie? Daar hebben we met het

bestuur en een nieuwe ledenraad aan, onder voorzit-

bestuur en een deel van de ledenraad een driedaagse

terschap van respectievelijk Ben Kolvenbach en Wilma

brainstormsessie over gehouden. Dat was nodig: er

Dijkema. Door al deze veranderingen was Vereniging

was de nodige verdeeldheid.” Die periode is inmiddels

FOCWA Specialisten in 2011 deels intern gericht:

afgesloten. “We hebben duidelijk voor ogen wat onze

mensen moesten zich inwerken, elkaar leren kennen

missie is: het merk FOCWA Specialisten laden met de

en last but not least een gezamenlijke visie ontwik-

kernbegrippen vakmanschap, betrouwbaarheid, kwaliteit, zekerheid, passie en inspiratie. Belangrijk is nu dat we ook onze leden hier enthousiast voor krijgen.”

Zes vakgroepen

Samen sterker

Vereniging FOCWA Specialisten is een bran-

Daarmee stipt De Glint een belangrijk element aan in

chevereniging met 740 leden die lid zijn van zes

de nieuwe koers van Vereniging FOCWA Specialisten:

verschillende vakgroepen. De grootste hiervan

de vereniging wil meer contact met haar leden. Zo

zijn de vakgroepen Autoruitherstelbedrijven en

gaat zij hen actief betrekken bij wat er binnen de ver-

Caravan- en Camperservicebedrijven. Daarnaast

eniging gebeurt en hen vooral ook vertellen wat zij voor

maken de vakgroepen Autopoetsbedrijven en

hen doet. “Ook bij de lopende zaken”, legt hij uit. “We

Motorfietsschadeherstelbedrijven deel uit van de

willen leden de mogelijkheid geven tot input bij de

vereniging. Een bijzondere positie wordt bekleed

voorbereiding van agenda’s van vakgroepbesturen. Na

door de vakgroepen Autorestauratiebedrijven

vergaderingen zullen we hen een update geven.” Ook

en Bekleedbedrijven: zij werken in toenemende

gaat Vereniging FOCWA Specialisten onder haar leden

mate samen.

een onderzoek doen naar de vraag: wat verwacht u van ons? Daarnaast gaat zij de Ledenraad meer als adviesorgaan gebruiken. Alles staat of valt volgens De Glint met een goede communicatie met de leden, via bedrijfsbezoeken, ledenvergaderingen, telefoon, e-mail en internet. Zo zal Vereniging FOCWA Specialisten in 2012 haar website volledig vernieuwen.

38


‘Alles staat of valt met een goede communicatie met onze leden’

David de Glint: “met een keurmerk willen we een professionaliseringsslag maken bij autoruitherstel en caravan- en camperservice.”

Samenwerking is een ander thema dat hoog op De

Samen met trainingsbureau Allround Service organi-

Glints agenda staat. “Je kunt daarbij denken aan

seerde de vakgroep Autopoetsbedrijven vorig jaar drie

samenwerking met andere partijen in de autobranche,

sessies met tips en tricks voor eigenaren en ervaren

maar ook aan samenwerking tussen de verschillende

medewerkers van FOCWA Autopoetsbedrijven. Deze

geledingen binnen onze vereniging. Die kunnen bij-

bijeenkomsten werden goed bezocht.

voorbeeld onderling klanten doorsturen en gezamenlijk

Tot slot vonden in 2011 de voorbereidingen plaats

acties opzetten. Wij kunnen op onze beurt zulke initia-

voor het maken van een promotiefilm voor FOCWA

tieven ondersteunen.”

Autopoetsbedrijven. In deze film, die gericht is op de consument, zal met name het vakmanschap van de

Autopoetsbedrijven

bedrijven worden benadrukt.

In 2011 bezocht de Arbeidsinspectie een aantal FOCWA autopoetsbedrijven. Deze inspectieronde – waarover

Autoruitherstelbedrijven

overleg was geweest met Vereniging FOCWA

De vakgroep Autoruitherstelbedrijven groeide in 2011

Specialisten – had onder meer tot doel vast te stellen

naar ongeveer 350 leden. De oorzaak daarvan was dat

hoe chemische stoffen bij autopoetsbedrijven worden

een aantal verzekeraars ervoor koos om ruitherstel

gebruikt en opgeslagen. Dit in het kader van REACH

en –vervanging alleen nog uit te laten voeren door be-

(Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische

drijven die lid zijn van een brancheorganisatie. “Univé

stoffen), een verordening waarmee de Europese Unie

bijvoorbeeld heeft gezegd dat alle leden van FOCWA

wil bereiken dat fabrikanten ervoor zorgen dat hun

Autoruitherstelbedrijven zijn toegestaan als reparateur”,

chemische stoffen op de werkvloer zo weinig mogelijk

vertelt De Glint. “Je ziet bij autoruitherstel een toene-

vervuiling en gevaar voor de gezondheid opleveren.

mende sturing, net zoals dat eerder bij schadeherstel

De Glint: “Met deze inspectieronde wilde de Arbeids-

heeft plaatsgevonden.”

inspectie vaststellen hoe de stand van zaken is. Daar

De vakgroep Autoruitherstelbedrijven besloot in 2011

kunnen adviezen uit voortkomen over het werken met

om voor de leden een keurmerk te ontwikkelen (zie

en opslaan van chemische stoffen.”

ook kader), terwijl er richting verzekeraars een pr-cam39

Specialisten

Tot slot stak de vakgroep Caravan- en camperservicebedrijven de nodige energie in de belangenbehartiging bij verzekeraars (onder andere in de samenwerking met Caravan Schade Select). Het doel van de lobby was om ervoor te zorgen dat caravanschades worden hersteld door daarvoor goed uitgeruste FOCWA caravan- en camperservicebedrijven.

Keurmerk De vakgroepen Autoruitherstelbedrijven en Caravan- en Camperservicebedrijven hebben besloten een keurmerk te gaan ontwikkelen voor hun leden. “We doen dat om een professionaliseringsslag te maken”, aldus De Glint, die bij het opzetten van de keurmerken wil profiteren van de ervaringen die Vereniging FOCWA Schadeherstel heeft opgedaan bij het ontwikkelen van het nieuwe pagne komt die de meerwaarde van FOCWA Autoruit-

kwaliteitskeurmerk HIQURE. “Dat is het voordeel

herstelbedrijven onder de aandacht brengt.

van samenwerking van verschillende verenigingen binnen FOCWA, we kunnen van elkaar leren.

Caravan- en camperservicebedrijven

Voor een klein secretariaat als dat van Vereniging

Onder auspiciën van de vakgroep Caravan- en camper-

FOCWA Specialisten is dit belangrijk. We werken

servicebedrijven werd de opleiding Caravantechniek

hier met een kleine drie fte, we moeten veel

in 2011 vernieuwd en aangevuld. “Het is belangrijk

doen met weinig mensen.”

om goed opgeleide caravanmonteurs in de branche te hebben, met kennis van de huidige wetgeving en de nieuwste technische ontwikkelingen”, zegt De Glint. De vernieuwde opleiding is inmiddels een aantal keren gegeven. “De reacties erop zijn erg positief.” Ook verzorgde de vakgroep voor haar leden de workshop Uitdeuken zonder spuiten en organiseerde zij samen met Vereniging FOCWA Schadeherstel de workshop Kostprijsberekening. In 2011 werd ook hard gewerkt aan een werkplaatshandboek voor het herstel van caravanschades, dat in 2012 zal verschijnen. Het doel hiervan is om bedrijven te helpen kwaliteit te bieden en hun imago te versterken. Daarnaast zal het boek als uitgangspunt dienen voor het kwaliteitskeurmerk waaraan de vakgroep werkt (zie kader).

40

Organisatieschema


Federatie FOCWA

Leden

FOCWA Federatieraad

FOCWA Federatiebestuur

Federatie FOCWA Dienstencentrum

Vereniging FOCWA Carrosseriebouw

Vereniging FOCWA Schadeherstel

Vereniging FOCWA Specialisten

41

ORGANEN en commissies

FED = Federatie FOCWA CB = Vereniging FOCWA Carrosseriebouw SH = Vereniging FOCWA Schadeherstel SP = Vereniging FOCWA Specialisten

ORGANEN EN AFVAARDIGING FOCWA

Klankbordgroep FOCWA Verzekeringsdienst

(organen, (interne) commissies, werkgroepen

J. Smith (SH)

en afvaardiging namens FOCWA)

T. van Steijn (CB)

Juli 2011

R. van Rijn (SP) J. Knijf (FED) J. Meinsma (FED)

Vereniging Federatie FOCWA Bestuur

Sociale commissie

B. Schreuder (SH) voorzitter

T. van Dalen (SH) voorzitter

A. Pit (SH)

J. Meinsma (FED) secretaris

J. Pranger (SP) penningmeester

H. Bos (CB)

R. Hoekstra (SP)

R. Dubbeldam (SH)

J. Verweij (CB)

R. van Markus (SH)

W. van der Peet (CB) secretaris

A. de Groot (SH) W. van der Peet (CB)

Federatieraad

K. Markx (SH)

A. Oosterhuis (SH)

J. Vink (CB)

G. Frederiks (SH)

P. Rondaan (CB)

W. Holtkamp (SH)

E. van den Berkmortel (CB)

R. van Markus (SH)

R. Hoekstra (SP)

M. van Leeuwen (SH)

M. Stavenuiter (SP)

J. Posthouwer (SH) A. van den Heuvel (SH)

Onderwijscommissie

H. Verhoef (SH)

J. Verweij (CB)

J. Eekhout (SH)

J. Pranger (SP)

J. van Dijk (SH)

A. Oosterhuis (SH)

E. Voorhorst (SP)

P. van Markus (SH), voorzitter

M. Lukkien (SP)

P. Elzinga (SH), secretaris en penningmeester

E. Keilholz (SP)

B. Kolvenbach (SP)

R. Sterke (SP)

T. Burgers (CB)

R. Koning (SP)

K. Bukholczer (SH)

J. Altena (SP) J. Verheul (SP)

commissie Sociale zaken

B. IJntema (CB)

W. van der Peet (CB)

S. van Stenis (CB)

R. Hoekstra (SP)

Vacature (SH)

H. Bos (CB)

vacature (SH) Commissie van Toezicht Carrosseriebedrijf

Stichting FOCWA Adviescentrum

J. Schaafsma (SH)

Bestuur R. Dries, (SH) voorzitter N. van Beveren (SH)

42

FOCWA-NIVRE Geschillencommissie

G. Karhof (CB)

J. Schaafsma (SH)

R. Snoeks (CB)


Stichting Vakopleiding Carrosserie-bedrijf VOC

Federatie van Werkgeversorganisaties Metaal en

Bestuur

Techniek

P. van Markus (SH), voorzitter

Raad van Ondernemers

P. Elzinga (SH), secretaris en penningmeester

T. van Dalen (SH)

B. Kolvenbach (SP) A. Oosterhuis (SH)

Secretarissenvergadering

T. Burgers (CB)

J. Meinsma (FED)

J. Derijck (namens FNV Bondgenoten) M. Hietkamp (namens CNV Vakmensen) G. Kruithof (namens De Unie)

Stichting Vakraad Metaal en Techniek Dagelijks Bestuur J. Meinsma (FED)

Stichting Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Vakopleiding Carrosseriebedrijf

Algemeen Bestuur

Raad van Toezicht

T. van Dalen (SH)

P. van Markus (SH)

J. Meinsma (FED)

B. Kolvenbach (SP) B. IJntema (CB)

Onderhandelingscommissie

J. Derijck (namens FNV Bondgenoten)

J. Meinsma (FED)

G. Kruithof (namens De Unie) M. Hietkamp (namens CNV Vakmensen)

Indelingscommissie

O. van Nugteren (namens MBO-Raad)

J. Meinsma (FED)

H. ter Stege (namens MBO-Raad) Vacature (namens MBO-Raad) Stichting Administratiekantoor Mn-Services (STAK) Bestuur Paritaire Commissie Carrosseriebranche

R. Hoekstra (FOCWA)

W. Koot (SH) (FOCWA) H. Bos (CB) waarnemer Vacature (FOCWA)

Stichting Administratiekantoor Schadeverzekering Metaal & Techniek Bestuur

Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Carros-

J. Meinsma (FED)

seriebedrijf OOC Bestuur H. Bos (CB) werkgeversvoorzitter

Stichting Sociaalfonds Metaal & Techniek

A. Oosterhuis (SH) secretaris

Bestuur

P. van Markus (SH)

K. Bukholczer (SH)

J. Derijck (namens FNV Bondgenoten) werknemersvoorzitter M. Hietkamp (namens CNV Vakmensen) penning-

Stichting Vervroegd Uittreden Metaal & Techniek

meester

Bestuur

G. Kruithof (namens De Unie)

J. Meinsma (FED)

43


Stichting Werkgelegenheidsfonds Metaal & Techniek

J. Vink

Bestuur

B. IJntema

J. Meinsma (FED)

E. Roelvink P. Princen H. Rigterink

NV Schade

J. Visser

Raad van commissarissen

S. van Stenis

T. van Dalen (SH)

H. Bos, secretaris Commissies:

Branchegroep VOS

Commissie diensten en producten

J. Horák (SH)

Commissie financiën Commissie marketing en innovatie Onderwijscommissie Sociale commissie

College van Deskundigen Bodem-beschermende

Technische commissie

voorzieningen J. Horák (SH) CINTEC Stichting Centrum voor Innovatie College van Deskundigen Milieu-certificaat

en Technologie voor het Carrosseriebedrijf

J. Horák (SH)

R. Snoeks, voorzitter J. Derijck (namens OOC/FNV Bondgenoten)

TechniekTalent

G. Kruithof (namens OOC/De Unie)

K. Bukholczer

B. Holland H. Hulshof

STEM

H. Bos, manager

K. Bukholczer

Pensioenfonds Metaal en Techniek

Vertegenwoordiging FOCWA Carrosseriebouw in de

Verantwoordingsorgaan

volgende (externe) organen:

R. Dries RDW Gebruikersoverleg RDW – Voertuigbranche Vereniging FOCWA Carrosseriebouw

Stichting Overlegorgaan APK

Bestuur

Commissie Kwaliteit APK

R. Snoeks, voorzitter

SOIK Samen Overleg over Individueel Keuren

A. Akkermans G. Karhof

Commissie Taxikeuring

W. van der Peet J. Verweij

Begeleidingscommissie dierenvervoer

H. Bos, secretaris Contactcommissie koeltransport (CCK) Ledenraad

44

R. Snoeks, voorzitter

NEN commissies

E. Henneken

Containers en Wissellaadbakken


Wegvoertuigen

Vakgroep Autorestauratiebedrijven

Rolstoelvervoer

B. Kolvenbach, voorzitter

Ambulances

J. Altena

Hijs- en hefwerktuigen

M. Niessen J. van den Broek

LPK (Laadkleppen Periodieke Keuring) CEN/TC 98

Vakgroep Autoruitherstelbedrijven

Commissie LPK

D. Bekius, voorzitter H. Joosten

Stichting Piek-Keur

W. Dijkema

Bestuur

S. Clijnk E. Voorhorst

MKB Nederland / VNO-NCW KIK-HBCTechnologie

Vakgroep Bekleedbedrijven L. Mulder, voorzitter

FOCWA commissies

L. Potijk

Sociale Zaken

M. Lukkien

Onderwijs

R. Koning Vakgroep Caravan- en Camperservice

Vereniging FOCWA Specialisten

H. Tosses, voorzitter

Bestuur

C. van Eijk

B. Kolvenbach, voorzitter

J. Pranger

R. Hoekstra, vice voorzitter

J. Verheul

D. Bekius

L. van Elzen

L. Mulder

H. Vedder

H. Tosses D. de Glint, secretaris

Vakgroep Motorfietsschadeherstel-bedrijven Vacature, voorzitter

Ledenraad:

F. Evers

J. Altena

R. Weijers

C. van Eijk J. Verheul

Stichting FOCWA Zekerheidsfonds

L. van Elzen

D. Bekius, voorzitter

M. Lukkien

R. Hoekstra

R. Weijers

B. Kolvenbach

E. Keilholz

L. Mulder

H. Joosten

H. Tosses

W. Dijkema

D. de Glint, secretaris

E. Voorhorst Commissies: Vakgroep Autopoetsbedrijven

PR commissie

R. Hoekstra, voorzitter

Opleidingscommissie

E. Keilholz

Mobiele Service

H. Harmsen N. Karaman C. Verhoeven 45


Vertegenwoordiging FOCWA Specialisten in de

Bestuur


B. Schreuder J. Eekhout, voorzitter

Maastrichts Expositie en Congres Centrum Interclassics Adviescommissie TC

C. Pellegrom G. Hurkmans J. van de Waerdt

Nederlands Centrum voor Autohistorische

K. Bukholczer, secretaris

Documentatie Adviescommissie

Sectieraad A. van den Heuvel, voorzitter

ProCar CCM (Caravan Calculatie Model)

M. van den Berg J. van Dijk

Raad van Advies CCM (Caravan

P. Fransen

Calculatie Model)

E. de Groot K. van Oudenaren

Caravan Schade Select

H. Verhoef R. van Wijk

Camper Schade Select


Motor Schade Select

Klankbordgroep B. Schreuder C. Pellegrom

Vereniging FOCWA Schadeherstel

J. van Dijk

Algemeen Bestuur

K. van Oudenaren

G. Huffnagel, voorzitter

R. van Wijk

M. van Leeuwen

J. Been

G. van Dreven

R. Faber

B. Schreuder

A. Vierhout

J. Eekhout

G. Pasman


W. Posthuma

vacature

C. Sikkema

vacature

A. Harms

Algemene Ledenraad R. van Markus, voorzitter

Schadeherstelbedrijf Groepen

G. Huffnagel

Bestuur

G. Frederiks

M. van Leeuwen, voorzitter

A. Oosterhuis

G. van Dreven

N. Rothuijsen

A. Pit

M. van den Berg


J. van Dijk

46

A. van den Heuvel

Sectieraad

H. Verhoef

N. Rothuijsen, voorzitter

D. de Bock

G. Frederiks

P. Elzinga

R. van Markus


J. Posthouwer

Individueel Opererend Schadeherstelbedrijf

A. Oosterhuis


A. de Vries

Stichting Kwaliteitszorg Autoschadeherstelbranche


(KZS) N. van Beveren, voorzitter K. Bukholczer

Klein Herstel / LiTe Autoschadeherstel

H. van Dijk

Bestuur

N. Rothuijsen

D. Kolsté

S. Bagislayici, secretaris

G. Hofman

B. Schreuder

A. Wouters K. Bukholczer, secretaris Vereniging AIRC Sectieraad

Bestuur

D. de Bock

K. Bukholczer, algemeen secretaris

K. Bukholczer, secretaris vacature

Commissies: Commissie Kwaliteitszorg

Truckschadeservice

Commissie Pro Audatex

Bestuur A. Beukers

Vertegenwoordiging FOCWA Schadeherstel in de



vacature BOVAG-FOCWA-NIVRE-overleg Sectieraad

ABZ, Solera Nederland B.V.

P. Elzinga

PRO-Audatex merkenoverleg


PRO-Audatex AZT overleg PRO-Audatex uitdeuken zonder spuiten (UZS) overleg Audatex klankbordgroep

Stichting FOCWA Garantiefonds N. van Beveren, voorzitter

Stichting Brancheplatform Auto & Schade

A. Adams

Bestuur

J. Alderliesten M. Bons

Autorecycling Nederland B.V.

H. van Dijk

Bestuur

A. Harms N. Rothuijsen

Stichting KZD/College van Deskun-digen Autodemon-


tage Stichting AVC

Stichting FOCWA Schadeherstel

Preventiecommissie autobedrijven

N. van Beveren, voorzitter A. Adams

ECAR Nederland

J. Alderliesten M. Bons

ECAR Europa

H. van Dijk A. Harms

AFCAR

N. Rothuijsen K. Bukholczer, secretaris 47


Accreditatiecollege Bodembeschermende Voorzieningen College van Deskundigen Bodembeschermende voorzieningen Bestuur Stichting ODI/VDV Werkgroep Herziening NRB (Nederlandse Richtlijn Bodem) PGS Programmaraad Gevaarlijke Stoffen (NEN) Projectgroep REACh Klankbordgroep REACh Projectgroep GHS Klankbordgroep GHS (CLP, klassificatie- labeling en verpakkingsrichtlijn gevaarlijke stoffen) Projectgroep Arbocatalogus Carrosseriebranche Centrale ExamenCommissie TMA (Mobiele airco’s) Ministerie van Infrastructuur & Milieu: Brede Klankbordgroep Geluid Projectgroep VOS (Oplosmiddelen) WG MRR&K (vermindering regeldruk/registratieverplichtingen) Contactengroep Bodem Bedrijfslevenoverleg Activiteitenbesluit Klankbordgroep AIM (Activiteitenbesluit) MKB Nederland / VNO/NCW: HBC Milieu en Energie HBC Omgevingsvraagstukken Commissie Normalisatie en Certificatie Platform Bodem en Water Werkgroep Nanotechnologie Projectgroep Nanotechnologie VVVF Projectgroep Isocyanaten TNO

48


49

Colofon FOCWA, de Nederlandse vereniging van ondernemers in het carrosseriebedrijf, is een actieve brancheorganisatie met 2357 aangesloten ondernemers. Deze bedrijven houden zich voornamelijk bezig met het schadeherstel van auto’s, bedrijfsvoertuigen, caravans, campers en motorfietsen en het bouwen van aanhangwagens en carrosserieën. FOCWA kent sinds juli 2010 drie zelfstandige verenigingen: FOCWA Carrosseriebouw (232 leden), FOCWA Schadeherstel (1400 leden) en FOCWA Specialisten (725 leden). Onder deze laatste ressorteren zes vakgroepen: caravan- en camperservice, motorfietsschadeherstelbedrijven, auto-poetsbedrijven, autorestauratiebedrijven, autoruitherstelbedrijven en bekleedbedrijven. Het secretariaat van deze drie verenigingen en de vereniging Federatie FOCWA is gevestigd in Sassenheim. Op 31 december 2010 werken er 37 medewerkers. Uitgave FOCWA, Sassenheim, oktober 2012 Tekst Jaap Rijlaarsdam Opmaak en druk teambart

50


51

inhoud Voorwoord 4 Geschillen en klachten 8 Kwaliteitsbeleid 10 Milieu 12 Training en opleiding 20

Recommend Documents