projecten 2013-2015
Inhoud Preventief bedrijfsbeleid Stappenplan Preventief Bedrijfsbeleid Tussenstap en EFREM Projecten 2013-2015 Ondersteuning rendementsherstel boekhandels Een betere kijk voor een zekere toekomst – Faillissementspreventie in Land- en Tuinbouw MEAT 2020 - faillissementspreventie in de vleesverwerkende nijverheid NSZ - SCREENING4YOU BouwFin - Gezonde financiën in de bouw UNIZO Ondernemershorizon Agentschap Ondernemen
2
Preventief bedrijfsbeleid
3 3 4 6 7 8 9 11 12 13 14
PREVENTIEF BEDRIJFSBELEID Stappenplan Preventief Bedrijfsbeleid Bedrijven sensibiliseren om bewust na te denken over de continuïteit en de toekomststrategie van hun onderneming, is het motto van Preventief Bedrijfsbeleid, kortweg PBB. Preventief Bedrijfsbeleid heeft als doel financieel gezonde ondernemingen die problemen willen voorkomen of bestaande moeilijkheden willen opvangen, te ondersteunen. Dit door het aanbieden van hulpmiddelen, eerstelijnsadvies en instrumenten zoals: »» Financiële analyse »» Operationele analyse (ondernemingsscan) »» De opmaak van een doorstartplan, gesubsidieerd via de kmo-portefeuille indien dit gebeurd door een erkende dienstverlener PBB richt zich op ondernemingen met potentieel maar met een continuïteitsdreiging. De voorwaarden om gebruik te kunnen maken van Preventief Bedrijfsbeleid: Er zijn continuïteitsbedreigende elementen in de onderneming aanwezig + Het eigen vermogen is groter dan de helft van het maatschappelijk kapitaal De onderneming meldt zich aan bij het Agentschap Ondernemen en bezorgt de financiële gegevens van de laatste drie jaar, eventueel aangevuld met recente bedrijfsgegevens. Na de financiële analyse beslist de accountmanager van het Agentschap Ondernemen of de onderneming behoort tot de doelgroep die gebruik kan maken van deze steunmaatregel. Aan alle ondernemingen die in aanmerking komen, biedt het Agentschap Ondernemen een gratis operationele doorlichting aan. Deze is gebaseerd op een ondernemingsscan die samen met Vlerick werd ontwikkeld. In een compact rapport krijgt de ondernemer een overzicht van de voornaamste aandachtspunten die bijdragen tot de continuïteitsbedreiging en/of een globaal advies. De praktijk heeft uitgewezen dat dit voor vele ondernemers en hun stakeholders reeds een waardevol en onafhankelijk preadvies is.
Preventief bedrijfsbeleid
3
Hiermee wordt de aanzet gegeven voor de opmaak van een doorstartplan. Een doorstartplan is een haalbaar ondernemingsplan om de in de ondernemingsscan gedetecteerde problemen op te lossen. Het is een adviesrapport waarbij er na een multidisciplinaire analyse van alle continuïteitsbedreigende problemen van het bedrijf, een advies wordt gegeven dat deze problemen tracht te verhelpen om zo de continuïteit van het bedrijf te verzekeren gevolgd door een implementatieplan. Een doorstartplan heeft betrekking op verschillende aspecten van bedrijfsvoering en bevat steeds een financieel advies. Voor de financiering van dit doorstartplan kan via de kmo-portefeuille (pijler strategisch advies) 75 % van de kosten gerecupereerd worden met een maximale steun van € 25.000. Het plan moet wel door een erkende dienstverlener van de kmo-portefeuille opgesteld worden. Het Agentschap Ondernemen selecteerde hiervoor dienstverleners op hun kwaliteiten en bedrijfsbrede ervaring in domeinen zoals algemeen management, HR en organisatie, operationele kostenbeheersing, marketing en verkoop. Meer informatie over de kmo-portefeuille vindt u op www.kmo-portefeuille.be .
Tussenstap en EFREM TUSSENSTAP: ONDERNEMERS OP EEN KRUISPUNT Tussenstap richt zich tot ondernemers die zich bevinden op een kruispunt in hun bestaan en zich daarbij voor moeilijke keuzes geplaatst zien. Tussenstap biedt hen een gratis dienstverlening aan die rekening houdt met het wezen van het ondernemerschap. Tussenstap wil in eerste instantie ondernemers die zich in moeilijkheden (al dan niet na een faillissement) bevinden, bijstaan met advies over hoe ze hun leven weer terug op de rails te krijgen. Tussenstap heeft ook een vrijwilligersnetwerk van mensen die vaak zelf door een moeilijke periode zijn gegaan en die de zelfstandige in zijn thuissituatie kan bezoeken en hem of haar kan steunen. Verder wil Tussenstap een kenniscentrum zijn rond de problematiek van ondernemers in moeilijkheden. www.tussenstap.be T 02 21 22 362
4
Preventief bedrijfsbeleid
EFREM De werking van EFREM berust op 7 pijlers: »» »» »» »» »» »» »»
Het aanbieden van een integrale individuele sociale hulpverlening Een netwerk van vrijwilligers en specialisten uitbouwen die daaraan meewerken Ontwikkeling van methodieken en knowhow Wegen effenen bij de publieke opinie en bij allerhande instanties en besturen De noden van zelfstandige ondernemers inventariseren en aankaarten Het verenigen van (ex-)zelfstandigen in praatgroepen Het begeleiden van ondernemers bij een procedure gerechtelijke reorganisatie
Er wordt gestreefd naar zo veel mogelijk samenwerkingsovereenkomsten met OCMW’s waarbinnen deze hulpverlening gestalte krijgt. Beroepskrachten vormen de ruggengraat van de werking maar er wordt ook permanent gebouwd aan een vrijwilligerswerking die complementair is. Er worden ook praatgroepen georganiseerd en begeleid waarbinnen ondernemers het verlies van hun zaak kunnen verwerken. Deze werking is continue en verloopt niet in fasen. De praatgroepen worden op provinciale basis georganiseerd. www.efrem.be T 05744 64 78
Preventief bedrijfsbeleid
5
PROJECTEN FAILLISSEMENTSPREVENTIE Bedrijven door de crisis helpen is een belangrijke doelstelling van het Regeerakkoord en van Vlaanderen in Actie. De Vlaamse overheid wil de gezonde bedrijven ondersteunen omdat ze voor de duurzame jobs van de toekomst kunnen zorgen. Ook voor ondernemers die in moeilijkheden dreigen te komen worden een aantal maatregelen verder uitgebouwd. Voor de operationalisering van het preventief bedrijfsbeleid op het terrein werd door de Vlaamse regering een stappenplan (PBB-instrumenten) geïntroduceerd : het planmatig sensibiliseren van ondernemingen, het aanreiken van hulpmiddelen voor een diagnose, het aanbieden van een vervolgtraject, zowel naar het opzetten van een doorstartplan als naar de begeleiding bij de implementatie ervan. Gezien het huidige economische klimaat blijft het cruciaal om in te zetten op maatregelen die onze ondernemingen in staat stellen sterker uit de crisis te komen. Voor bedrijven die dreigen in moeilijkheden te geraken wordt via de projecten faillissementspreventie een dienstenaanbod gecreëerd bij werkgeversorganisaties of organisaties die samenwerken met werkgeversorganisaties. Deze projecten hebben als doel ondernemingen die in moeilijkheden dreigen te komen of geconfronteerd worden met continuïteitsbedreigende elementen proactief te benaderen om hen vanuit een vertrouwelijke, individuele aanpak te informeren, sensibiliseren en begeleiden naar het bestaande instrumentarium aangeboden door de overheid in het algemeen en het Agentschap Ondernemen in het bijzonder. Daarnaast worden ook vormen van eerstelijnsadvies, interventies en nazorg aangeboden. Het objectief is dat de ondernemer gaat nadenken over hoe hij de opportuniteiten kan benutten en hoe hij zich tegen de bedreigingen kan wapenen. Op korte termijn moet de aandacht van elke ondernemer met mogelijke continuïteitsproblemen gevestigd worden op de bestaande instrumenten, dienstverleners en projecten die ter zijner beschikking zijn om een snelle en effectieve interventie mogelijk te maken. Bovendien moeten onderstaande projecten bij ondernemers op langere termijn een proces op gang brengen dat ertoe leidt dat ze op regelmatige tijdstippen de positieve en negatieve punten van hun bedrijf (laten) analyseren. Deze analyse moet ertoe bijdragen dat signalen continu, tijdig en bewust gecapteerd worden zodat op de meest adequate manier kan gehandeld worden. De projecten zijn gericht op financieel gezonde ondernemingen, gevestigd in het Vlaamse gewest en die voldoen aan de Europese kmo-definitie, die problemen willen voorkomen of bestaande
6
Preventief bedrijfsbeleid
moeilijkheden willen opvangen. De werking van de projecten is additioneel ten opzichte van de reguliere advies- en informatieverschaffing die georganiseerd wordt vanuit de werkgeversorganisaties en de verschillende overheden.
Ondersteuning rendementsherstel boekhandels looptijd: 1 juli 2013 – 1 januari 2015
Dit project moet de sector impulsen bieden naar een meer bedrijfseconomische aanpak naast de sterk aanwezige culturele gerichtheid eigen aan het product, gebaseerd op sectorspecifieke cijfermatige inzichten, diagnose-instrumenten en acties. Daarnaast moet dit project een bijdrage leveren aan de imagoverbetering van de boekensector in Vlaanderen en een duidelijk beeld geven van de innovatiemogelijkheden en strategische toekomstperspectieven van de Vlaamse boekhandels. De positieve economische sfeer moet zichtbaar worden in overnames in plaats van sluitingen, in nieuwe starters, in groei-investeringen, in nieuwe initiatieven, in inpikken op de innovaties als e-sales , e-boeken, digital signing, … doelgroep De doelgroep van dit project zijn de leden van VVB (vereniging Vlaamse Boekverkopers) over de organisatie Boek.be is de vakvereniging van het Vlaamse boekenvak. De organisatie groepeert de Vereniging Vlaamse Boekverkopers (VVB), de Vlaamse Uitgevers Vereniging (VUV) en Verenigde Boeken Importeurs(VBI). Boek.be wil de boekenverkoop in Vlaanderen zo veel mogelijk steunen en bevorderen. Dit doen we door onze leden inhoudelijke en logistieke steun te geven: we verdedigen hun belangen op economisch en politiek vlak, en ondersteunen ze met technische en logistieke diensten en opleidingen. Naar het publiek toe organiseren we een aantal prijzen en promotieacties voor het boek - waarvan de Boekenbeurs ongetwijfeld de bekendste is! contactgegevens Boek.be Te Boelaerlei 37 – 2140 Borgerhout www.boek.be Davy Hanegreefs
[email protected] T 03 287 66 70
Preventief bedrijfsbeleid
7
Een betere kijk voor een zekere toekomst – Faillissementspreventie in Land- en Tuinbouw looptijd: 1 september 2013 – 31 augustus 2015
In dit project willen drie relevante sectororganisaties m.n. Boerenbond, Boeren op een Kruispunt vzw en SBB-Bedrijfsdiensten cvba als partner optreden om hun respectievelijke expertise te bundelen en alzo landbouwers sneller te attenderen op mogelijke continuïteitsbedreigende elementen, de sector hierrond te sensibiliseren en landbouwbedrijven tijdig en adequate begeleiding te bieden om acute problemen te voorkomen. Dit project wil door een totaalaanpak land- en tuinbouwers bewust maken van de opvolging van hun financiële kengetallen (naast de technische kengetallen). Van daaruit zal een snellere detectie volgen van bedrijven die zich in de ‘gevarenzone’ bevinden met een verhoogde kans op gedwongen vroegtijdige stopzetting. Dit bewustmakingsproces zal op termijn leiden naar meer behoud van tewerkstelling in de agrarische sector. doelgroep De doelgroep van dit project is de agrarische ondernemer. over de organisatie Boerenbond is de Vlaamse beroepsorganisatie voor de agrarische ondernemer. Een uitgebreide studiedienst en een ploeg consulenten/adviseurs adviseren en helpen met alle specifieke vragen die betrekking hebben op de uitbating van het bedrijf, de bedrijfsbeëindiging en/of bedrijfsovername, de administratie, de wetgeving… De organisatie verdedigt de belangen van haar leden op basis van een grondige dossierkennis, gericht op haalbare oplossingen, via dialoog en overleg, maar indien nodig via aangepaste acties. Boerenbond organiseert via cursussen, studievergaderingen en publicaties vorming en voorlichting voor haar leden. contactgegevens Boerenbond projecten vzw/Innovatiesteunpunt Diestsevest 40 – 3000 leuven www.boerenbond.be Veerle Serpieters
[email protected] T 016 28 61 31
8
Preventief bedrijfsbeleid
MEAT 2020 - faillissementspreventie in de vleesverwerkende nijverheid Looptijd: 15 augustus 2013 – 30 juni 2015
Dit project is de ideale aanzet tot een sensibilisering over de grote uitdagingen binnen de sector. Het wil de Vlaamse bedrijven in de vleessector – slachterijen en uitbeen bedrijven - helpen bij de margeverbetering op basis van sterktes die ze al hebben: diversificatie en kwaliteit. Bewust weg van een business model op kostenconcurrentie, omdat de Belgische omgeving daarvoor een zware start-handicap vormt, maar vooral omdat daarin continuïteit én tewerkstelling per definitie ondergeschikt zijn. Dit project wil de sector en de ondernemingen helpen om: »» Het risico op continuïteitsproblemen naar realiteit in te schatten, »» Een begin te maken met actieplannen die de continuïteit en concreet de marge verbeteren, »» Voor bedrijven met een problematiek van opvolging, het thema bespreekbaar te maken en via kmo-portefeuille aan te pakken. Op basis van een sectorprofiel en de risico-positionering van de individuele bedrijven binnen de sector, wil dit project een aanzet geven tot gerichte actie ter verbetering. Die acties liggen zowel in het inzicht in financiële drijvers en remmers, als in proces elementen die de effectiviteit en de productiviteit verbeteren. Daarnaast wil het project methodes van samenwerking identificeren en toelichten zodat individuele bedrijven hun eigen flexibiliteit kunnen combineren met samenwerkingsverbanden die aan de deelnemers schaalvoordelen opleveren. Doelgroep De doelgroep van dit project is de Vlaamse tak van de Belgische varkensslachthuizen, rundsslachthuizen en uitsnijderijen. Over de organisatie FEBEV (Federatie Belgisch Vlees) is de beroepsorganisatie van slachthuizen en uitsnijderijen. Zij helpt haar leden door: »» De toegang tot exportmarkten te openen via afspraken over vereisten en procedures met de betrokken normerende en controlerende buitenlandse organisaties en overheden, »» Assistentie bij het plannen en realiseren van aanpassingen om de voorvereisten voor toegang tot exportmarkten te halen, »» Het sensibiliseren voor proces-aanpassingen die de exploitatie verbeteren,. »» Het oriënteren naar initiatief ondersteunende diensten die kmo-portefeuille aanbiedt.
Preventief bedrijfsbeleid
9
Contactgegevens Federatie van het Belgisch Vlees – FEBEV vzw Arduinkaai 37/1 – 1000 Brussel www.febev.be Thierry Smagghe
[email protected] T 02 219 54 20
10 Preventief bedrijfsbeleid
NSZ - SCREENING4YOU looptijd: 1 september 2013 – 30 juni 2015
NSZ, Atradius, Securex, KVABB en Multiple Choice slaan de handen in mekaar en gaan proactief op zoek naar ondernemingen die een verhoogd risico op problemen ondervinden. Het project begint met een ratio-analyse om de in aanmerking komende bedrijven te detecteren en vervolgens aan een ondernemersscan (Vlerick) te onderwerpen. Deelnemende ondernemingen kunnen die scans online invullen op www.laatuwbedrijfscreenen.be. Vervolgens wordt op basis van die scan een analyserapport opgesteld, waaruit van elke invalshoek ( juridisch, financieel, sociaal, …) de pijnpunten en oplossingen worden voorgesteld. Die rapportering gebeurt op persoonlijke basis met de bedoeling die ondernemers door eerstelijnshulp en eventueel doorgedreven hulp te begeleiden naar een betere doorstart. doelgroep Vlaamse ondernemingen over de organisatie Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) is een neutrale organisatie die de zelfstandigen, de vrije en intellectuele beroepen en kmo’s uit heel het land vertegenwoordigt. Het NSZ vaart een eigen onafhankelijke koers. Ze zijn niet gebonden aan een of andere partijpolitieke visie of een bepaalde sector. Het NSZ bestaat al meer dan 40 jaar en telt 40.000 leden. Het NSZ heeft tot doel het lot van alle zelfstandigen, vrije en intellectuele beroepen en kmo’s te verbeteren en hun sociale, economische en culturele belangen bij de overheid, de publieke opinie en in de media te verdedigen. contactgegevens Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen vzw NSZ Bisschoffsheimlaan 33 – 1000 Brussel www.nsz.be www.laatuwbedrijfscreenen.be Christine Mattheeuws
[email protected] T 02 217 29 28
Preventief bedrijfsbeleid 11
BouwFin – Gezonde financiën in de bouw looptijd: 1 september 2013 – 31 augustus 2015
Dit project heeft meerdere doelstellingen met als belangrijkste het daadwerkelijk aanbieden van een professionele financiële en operationele scan aan bouwbedrijven gevolgd door aangepast eerstelijnsadvies. Het project bestaat voor een deel uit studiewerk naar de toestand van de sector, het aantal faillissementen, de oorzaken hiervan en de bekendheid van hulpmiddelen. Daarnaast wordt de sector ook geïnformeerd over het onderwerp en zal er gewerkt worden aan sensibilisatie. Tenslotte willen we de instrumenten die onder andere het Agentschap Ondernemen aanbiedt bekend maken bij deze bedrijven en hun aanmoedigen gebruik te maken van deze instrumenten. doelgroep De doelgroep van dit project zijn Vlaamse bedrijven uit de bouwsector. over de organisatie De Confederatie Bouw werd opgericht in 1946 als overkoepelende werkgeversorganisatie voor de bouw voor heel België. Zij verenigt nu 15.000 bedrijven waarvan bijna 10.000 ondernemingen uit de bouwsector in Vlaanderen: zelfstandigen, KMO’s en grote ondernemingen, actief op alle gebieden van de bouw. De Confederatie Bouw verdedigt de sectorbelangen bij de overheid, de economische beleidsmakers en de bouwpartners. daarnaast biedt ze haar leden een grote waaier aan diensten aan: actuele en relevante informatie, persoonlijk advies, ondersteuning bij de formaliteiten, opleidingen, en ledenvoordelen als bedrijfsbegeleiding en netwerking. contactgegevens Vlaamse Confederatie Bouw Lombardstraat 34-42 – 1000 Brussel www.vcb.be Joeri Aleksander van der Have
[email protected] T 02 545 58 87
12 Preventief bedrijfsbeleid
UNIZO Ondernemershorizon looptijd: 1 september 2013 – 31 augustus 2015
Met het project Ondernemershorizon wil UNIZO met de steun van de Vlaamse Overheid een belangrijke schakel betekenen binnen de globale visie die UNIZO nastreeft rond de preventie van faillissementen. Deze visie komt tevens overeen met de globale doelstelling van het project Ondernemershorizon: “het aanbieden van een sluitende dienstverlening aan zelfstandige ondernemers en kmo’s in Vlaanderen, die geconfronteerd worden met continuïteitsbedreiging”. doelgroep Alle ondernemingen die zich in één van de volgende situaties bevindt de ondernemer zich bevindt: »» Business as usual (groen): de onderneming boekt goede resultaten en is ogenschijnlijk gezond. Het begrip “ogenschijnlijk” houdt reeds een zekere reserve in: heel wat ondernemingen functioneren goed in economisch gunstige omstandigheden, maar tonen pas hun kwetsbaarheid in economisch minder voorspoedige omstandigheden. »» Business not so good (oranje): de onderneming wordt in problemen gebracht door tal van oorzaken. We herkennen hier puur particuliere oorzaken (echtscheiding, wegvallen partner, ziekte, …), interne oorzaken (zwakke structuur, niet aangepaste competenties, …), externe oorzaken (markt, overheidsbeleid, …) en combinaties van bovenstaande. »» Business not good at all (donker oranje): de frequentie, de duur en de omvang van de problemen die de ondernemer ondervindt, nemen toe. »» Bad business (rood): redding van de zaak is niet meer mogelijk. Stopzetting moet hier zo goed mogelijk begeleid worden. over de organisatie UNIZO verenigt ongeveer 85.000 ondernemers, zelfstandigen, kmo’s en vrije beroepen in Vlaanderen en Brussel van eenmanszaak tot kmo uit alle sectoren. UNIZO behartigt de ondernemersbelangen bij de overheid, in de media, bij de publieke opinie en bij de andere sociale partners. UNIZO geeft aan de leden advies, informatie en organiseert opleidingen en netwerking. contactgegevens UNIZO Willebroekkaai 37 – 1000 Brussel www.unizo.be/ondernemershorizon Halina Bletek
[email protected] T 02 21 22 550
Preventief bedrijfsbeleid 13
Agentschap Ondernemen Ondernemerschap stimuleren Het Agentschap Ondernemen wil het ondernemerschap aanmoedigen en bijdragen tot de ontwikkeling ervan. Dit wordt vertaald in concrete beleidsaccenten: meer en sterkere (pre)starters, steun aan gazellen (groeibedrijven) en aandacht voor overname en opvolging. Door op te roepen tot het formuleren en indienen van projecten voorzien we in info en advies aan ondernemers en bedrijven. Via de selectie van en de steun aan die projecten stimuleren we andere actoren – bedrijfsorganisaties, kenniscentra, onderwijsinstellingen en lokale overheden – om mee vorm te geven aan deze initiatieven en projecten te ontwikkelen die het ondernemerschap bevorderen, binnen de krijtlijnen van de vooropgestelde beleidstopics. Opvolging en aanzetten tot samenwerking Eenmaal de aanvraag is goedgekeurd, worden projecten van dichtbij opgevolgd en waar nodig bijgestuurd. We zetten de organisatoren aan tot structurele samenwerking om te komen tot gezamenlijke initiatieven voor bedrijven. Zo verhogen we de efficiëntie en effectiviteit, wat leidt tot meer en betere output met dezelfde middelen. Met een coherente communicatieaanpak bereiken we ook altijd de juiste doelgroep. Kennisuitwisseling en netwerking Naast projectsteun en -opvolging bouwt het Agentschap Ondernemen ook een netwerk voor kennisuitwisseling uit, het overkoepelende Vlaams Ondernemerschapsbevorderend Netwerk (afgekort VON). Dat netwerk richt zich voornamelijk op de projectpromotoren en -uitvoerders en zet hen aan tot kennis- en ervaringsuitwisseling en structurele samenwerking. Daarvoor organiseert VON onder meer netwerksessies rond interessante thema’s. VON-leden hebben bovendien toegang tot het community platform www.von-online.be. Daar kunnen ze hun eigen events promoten, kennis delen, ervaringen uitwisselen en een antwoord vinden op veelgestelde vragen.
14 Preventief bedrijfsbeleid
Preventief bedrijfsbeleid is een uitgave van: Agentschap Ondernemen Koning Albert II-laan 35 bus 12 1030 Brussel T 0800 20 555
[email protected] www.agentschapondernemen.be oktober 2013 D/2013/3241/327
Flanders
European Entrepreneurial Region 2014
www.agentschapondernemen.be
[email protected] Bel gratis 0800 20 555