INHOUD. Inleiding door Hans Verstraete Voorzitter 3. Voorwoord door Philippe Colle Gedelegeerd Bestuurder 6. Persoonsverzekeringen 22

• • • • •

Balans & Vooruitzichten 2014-2015

INHOUD • • • • •

• Inleiding door Hans Verstraete • Voorzitter 3 • Voorwoord door Philippe Colle • Gedelegeerd Bestuurder 6

• Algemene context 8 • Persoonsverzekeringen 22 • Schadeverzekeringen 34

• Assuralia en zijn organisatie 42

• English Summary 48

INLEIDING • • • • •

Boeiende tijden tegemoet Als storm en hagel u belagen, laat de verzekering

scherming. De “mifidisering” van de verzekering is

en de obstakels in ons streven om voluit digitaal

uw schade dragen: Evergem kan het weten. Het

volop aan de gang en aan de nieuwe hoofdstukken

om te gaan met de klant die dat wenst.

Oost-Vlaamse dorp kreeg met de Pinksterstorm de

van de wetgeving over onder meer segmentering,

volle laag, met omzeggens evenveel claims als er

winstdeelnames en transparantie tegenover de

Het memorandum was nog maar het startschot

gezinnen zijn. In dergelijke omstandigheden be-

consument is veel energie besteed. Tegelijkertijd

van een permanent contact met de partijen die

wijst de verzekering dat haar financiële capaciteit

neemt de verdere uitrol van Solvency II heel wat

een federale regering zouden vormen. Eigenlijk is

en servicegerichtheid de mensen zelfs door zware

tijd en werk in beslag en blijven de kosten van

er iets als een voortschrijdend inzicht ontstaan in

calamiteiten heen helpen. Bij het openen van dit

rapportering, compliance en toezicht aantikken.

de thema’s die stroomafwaarts van het eigenlijke

jaarverslag wil ik daarom iedereen danken die

memorandum aan de orde kwamen, naarmate de

meewerkte aan de goede opvang van maar liefst

Mijn aantreden als voorzitter viel samen met een

coalitiepartners meer aandacht gingen besteden

171.000 claims. Maar niet alleen de natuur vormt

wissel van de wacht in de politiek. Begin 2014

aan de wisselwerking tussen de verschillende

een uitdaging voor verzekeraars.

mocht ik in de aanloop naar de verkiezingen ons

pensioenpijlers en de onlosmakelijk aan dit punt

memorandum, gericht tot de partijen, voorstellen,

verbonden fiscale aspecten. Bij dit alles hebben

Onze beroepsvereniging heeft er de jongste maan-

met als hoofdpunten wat wij voor de samenleving

alle betrokkenen, ook Assuralia, rekening moeten

den alles aan gedaan om de sector te loodsen

en dus voor de politiek kunnen betekenen, de

houden met het streven naar een begrotings

doorheen nieuwe eisen die de uittredende regering

uitdagingen van de vergrijzing op het gebied van

evenwicht en met de zorg om onze economische

ons had nagelaten, vooral inzake consumentenbe-

koopkracht en van zorgverstrekking aan senioren,

slagkracht.


| Inleiding

3

•• • • •

INLEIDING

Met de nieuwe bewindsploeg hebben wij alvast

Naast de politieke actualiteit zijn ook de omge-

zijn. De klant heeft ook andere verwachtingen

ook meer technische dossiers te berde gebracht,

vingsfactoren uitdagend. Tegen de achtergrond

en aarzelt niet om ons te vergelijken met andere

die evenzeer van vitaal belang zijn voor de sector:

van een futloze economie ontwikkelen de ver-

aanbieders van diensten, van Google tot de grote

denk maar aan de financiële afkoopvergoeding,

schillende marktsegmenten zich elk aan een eigen

nutsbedrijven. Onze branche kan niet schuilen: zij

een cruciaal aspect van het beheer van levensver-

tempo en met andere prioriteiten, naargelang het

moet inspelen op die trends, wijzen op de risico’s

zekeringsportefeuilles in het licht van de evolutie

gaat om employee benefits, om voorzorgspro-

die zij ziet ontluiken en eens te meer haar aanpas-

van de lange rente, aan de minimumwaarborg

ducten voor particulieren, om spaar- en beleg-

singsvermogen bewijzen. Het worden boeiende

op aanvullende pensioenen in de tweede pijler

gingsproducten en om schadeverzekeringen. De

tijden.

en aan de explosie van de toezichtskosten bij de

distributie moet wennen aan nieuwe vereisten,

NBB en de FSMA. Benieuwd of de regering en de

die misschien meer de vorm dan de kern van de

nieuwe Europese Commissie begrip willen tonen

dienstverlening betreffen, maar niettemin een

Hans Verstraete

voor een regelluwte waar de sector echt aan toe is.

factor van verandering en dus van onzekerheid

Voorzitter

4


|

Inleiding

•• • • •


|

5

VOORWOORD • • • • •

Op het radarscherm 2015: pensioenen en innovatie Vier maanden geleden ging de federale regering

Assuralia – de voornaamste gesprekspartner van

de pistes, zoals het creëren van individuele extra

Michel I van start. Met een ambitieus programma

de regering wanneer het gaat over verzekerin-

ruimte binnen bestaande groepsverzekeringen,

dat mikt op grondige sociaaleconomische hervor-

gen – zal hierbij voluit de rol spelen die onze leden

alle kansen.

mingen. Met nieuwe ministers op de bevoegd-

van hun beroepsvereniging verwachten. Met het

heidsterreinen die over verzekeringen gaan. Zo lig-

oog op het verwezenlijken van hun doelstellingen,

De pensioencommissie heeft vorig jaar een knap

gen Economie en Consumentenzaken, F inanciën,

zoals bij voorbeeld de ambitieuze hervorming van

werkstuk afgeleverd, met een aantal interessante

Pensioenen en Gezondheid – om slechts de

de pensioenen, kunnen de beleidsmakers dag in

voorstellen die vanzelfsprekend verdere verfijning

voornaamste te noemen – in nieuwe handen. De

dag uit rekenen op de verzekeraars.

en overleg impliceren. Er schuilen echter ook fis-

kennismakingsronde met de ministers, de eerste

6

cale addertjes onder het verse pensioengras dat de

heftige debatten in de Kamer en de inrijperiode

De verzekeraars gaan voluit om de verbreding

Commissie wil inzaaien. Zo denkt de verzekerings-

voor de kabinetsmedewerkers zijn achter de rug.

en verdieping van de aanvullende pensioenen

sector dat het voorstel van de Commissie om de

Als de sociale onrust die eind vorig jaar losbrand-

concrete invulling te helpen geven. De regering

kapitalen van de aanvullende pensioenen aan een

de definitief de plaats kan ruimen voor dialoog en

heeft overigens enkele suggesties uit het politiek

progressieve taxatie te onderwerpen een slecht

overleg, met focus op realistische oplossingen, dan

memorandum van de beroepsvereniging opge-

idee is. Fiscale stabiliteit is van levensbelang om

kan het echte werk beginnen. Hoog tijd voor actie,

pikt, hetgeen zeker perspectieven biedt op een

lange termijn engagementen aan te gaan. Wan-

voor het opnemen van verantwoordelijkheid.

positieve samenwerking. Zo verdienen innoveren-

trouwen creëren rond aanvullende pensioenen


| Voor woord

op een ogenblik dat de vergrijzingsproblematiek

ringsondernemingen niet vlug vergeten. Het

actieterreinen met betrekking tot de zorgbehoefte

wij hier toch iets aan toevoegen: de verzeke-

absoluut moet aangepakt worden, kan als kies

optrekken van de premietaks naar 2 % in de

op latere leeftijd, nieuwe impulsen voor de rechts-

ringssector is een verdomd boeiende sector! Het

pijn worden gemist. Fiscale wijzigingen vloeken

individuele levensverzekeringen kelderde de

bijstandverzekering, nieuwe ontwikkelingen met

meewerken aan oplossingen voor maatschappe-

met het plan om de groepsverzekering verder te

omzet in 2013 met maar liefst 32 % en heeft de

efficiëntiewinsten in het schadebeheer (zoals de

lijke uitdagingen enerzijds en het invullen van

democratiseren. De roep van sommigen naar meer

overheid nooit de gedroomde financiële budget-

elektronische versie van het Europese aanrijdings-

de nieuwe behoeften en verwachtingen van de

solidariteit in deze context is vreemd. Er zit trou-

taire opbrengst opgeleverd. In dat opzicht een slag

formulier), nieuwe digitale tools ter ondersteu-

consument anderzijds scheppen voldoening en

wens al veel solidariteit in de eerste pijler: mensen

in het water, maar die wel heel hard aankwam

ning van de interactie die de consument meer dan

geven frisse energie. Wat er vandaag allemaal op

die meer verdienen betalen bijdragen die worden

voor de verzekeringssector. Continu overleg en

ooit wenst met zijn verzekeraar, nieuwe stappen

het radarscherm van Assuralia beweegt, ontdekt u

aangewend voor het wettelijk pensioen van men-

objectieve impactstudies zouden heel wat onheil

inzake financial education,… het zijn allemaal

in dit jaarverslag. Veel leesplezier.

sen met een beperkter inkomen. Zij ontvangen

kunnen voorkomen.

illustraties van de innovatiegolf die het verzeke-

zelf proportioneel minder uit die eerste pijler. Het

ringslandschap vandaag kleurt.

is vooral de groepsverzekering die hun levens

Niet enkel op het terrein van de wettelijke en de

standaard na pensionering op peil houdt.

aanvullende pensioenen kondigen zich in 2015

“Verzekeringssector heeft positief maar weinig

en de volgende jaren grote vernieuwingen aan.

sexy imago” kopte een krant vorige zomer na het

Assuralia zal blijven waken. Tot wat foute fiscale

Innovatie wordt het slagwoord van de verzeke-

inkijken van de imagostudie en reputatiemeting

maatregelen kunnen leiden, zullen de verzeke

raars in talloze domeinen. Nieuwe producten en

die Assuralia liet uitvoeren. Als insiders moeten

Philippe Colle


| Voor woord

Gedelegeerd Bestuurder

7

•• • • •

ALGEMENE CONTEXT • • • •

•

8


|

Algemene context

Nieuwe start in 2014 na een

gehad op het boekjaar, zonder dat ze daarom

mate nog heeft de hogere taks op de individuele

individuele levensverzekering meer dan 14 mil

weinig inspirerend 2013

de ontwikkeling van de verzekeringsproducten

levensverzekering de resultaten van de sector op

jard euro, dit is 128 % van het premie-inkomen.

op lange termijn ontwrichten. Zo heeft de her

een nefaste wijze beïnvloed. Premies

Met dit jaarrapport willen we niet alleen terug

ziening van de indicatieve tabel, dit is de tabel

blikken op het jaar 2013, maar tegelijk het vizier

die gehanteerd wordt om de grootte van de

Op de lange termijn bleek niet alleen de verdere

richten op 2014. First things first, en dus openen

schadeloosstelling vast te stellen voor slacht

neergang van de rentevoeten, die zich overigens

Alles bij elkaar komt de sector in 2013 uit op een

we met een stand van zaken over de gezond

offers van lichamelijke schade in de burgerlijke

tot vandaag blijft doorzetten, nadelig voor de

resultaat van 1.384 miljoen euro voor 27.789 mil-

heidstoestand van de verzekering in België. Voor

aansprakelijkheidsverzekeringen, geleid tot een

ontwikkeling van de sector, maar ook de ijver

joen euro aan premies, dit is een daling van het

een correcte analyse van de situatie is het altijd

verhoging van de technische voorzieningen

en het streven naar een aanvullend pensioen

resultaat met 43 % en van het premie-inkomen

nuttig om zowel tijdelijke effecten als diepgaan

en, bijgevolg, tot een slechter resultaat van

via kapitalisatie en de vergrijzing beïnvloeden

met 14,2 %.

dere tendensen onder de loep te nemen.

deze takken in 2012. In 2013 heeft de sector

de sector. In vergelijking met vroeger lopen de

Wat betreft de premies is enige nuance gebo-

de gevolgen gevoeld van de invoering van de

kapitalen die aan verzekerden op het einde van

den bij het bovenvermelde cijfer aangezien de

Een aantal maatregelen uit de laatste maan

btw op de erelonen van advocaten, vooral dan

hun contract toekomen steeds hoger op. Zo be

schadeverzekeringsmarkt op zich het behoorlijk

den van 2013 hebben een bijzondere invloed

in de rechtsbijstandsverzekering. In veel grotere

draagt in 2013 het volume aan prestaties in de

doet, met een gemiddelde nominale omzetstij-

35 30 25

Incasso

20

● Niet-Leven

15

● Leven Individueel tak 21

10

● Leven Groep

0 (in miljarden euro)


5 2009

2010

2011

2012

2013

(schatting) 2014


|

Bron: Assuralia

Algemene context

9

•

•• • •

ALGEMENE CONTEXT

ging van 2,8 %. Terwijl de brandverzekering en

een beleggingsfonds – een markt die drie maal

ste netwerk voor de distributie van individuele

volume het vorige jaar nog met 30 miljard steeg.

de rechtsbijstandsverzekering het opmerkelijk

kleiner en zeer variabel is – bedraagt die daling

levensverzekeringen zijn.

Het groeiproces van de verzekering hapert met

beter doen dan een jaar voordien, is de stijging

zelfs 45,5 %, en dat ondanks een gunstig beurskli-

Het kan niet anders dan dat een dergelijke onver-

andere woorden duidelijk. Tegelijk dalen de fi-

in de autoverzekering (1,2 %) en de arbeidson-

maat. Nog een geluk dat de voorzorgsproducten,

wacht slechte prestatie de ratio’s inzake premie-

nanciële opbrengsten ten gevolge van lage ren-

gevallenverzekering (1,3 %) merkelijk lichter. In

zoals het pensioensparen, het goed blijven doen.

volume onderuithaalt, zowel inzake premies per

dementen op de activa in de portefeuilles, die

de tak leven groeit de groepsverzekering in 2013

Hun succes schuilt enerzijds in de regelmaat die

werknemer – waar het verlies bijna 20.000 euro

voornamelijk samengesteld zijn uit hoogwaardige

gestaag verder. De verplichting om het beheer

hen eigen is, maar wordt anderzijds versterkt door

per werknemer bedraagt – als wat betreft de al-

obligatieleningen. Eind 2013 waren daar voor 68

van de pensioenplannen uit te besteden zorgde

de perceptie bij de bevolking dat het noodzakelijk

gemene kosten.

miljard euro aan Belgische staatsobligaties bij. Het

bovendien voor een tijdelijke extra injectie bo-

is een eigen individueel pensioen op te bouwen

venop die gestage groei. Anderzijds noteerde

bovenop het wettelijke pensioen (eerste pijler) en

de individuele levensverzekering – nog altijd de

het aanvullende beroepspensioen (tweede pijler).

branche met de grootste omzet – een verlies met

Uiteindelijk duikt het premie-inkomen in 2013 zes

Het volume beheerde activa, geschat in markt-

schadeverzekering waar er niet langer sprake kan

27,6 % voor de producten met gewaarborgde ren-

miljard lager dan eind 2012, vooral ten koste van

waarde, stijgt desondanks van 264 naar 268

van zijn om een technisch deficit op te smukken

tevoet. Voor de overeenkomsten verbonden met

de bankverzekeraars aangezien zij het voornaam-

miljard euro, met 4 miljard euro dus, terwijl dit

aan de hand van rijkelijke financiële opbrengsten.

rendement bedraagt 3,2 % zonder meer- of minActiva

waarden (3,7 % als we deze wel meetellen). En dus is het oppassen met technische ingrepen in de

50 %

● Belgische overheden

Verdeling obligaties op de balans van de verzekeraars

25 %

● Overige staten ● Internationale organisaties ● Ondernemingen

0% December 2012

(in %)

10


|

Algemene context

December 2013

Juni 2014

Bron: Assuralia

Tendensen 2014

Daarnaast is het ook uitkijken met het beheer van

dat de Belgische verzekeraars de nakende overstap

de levensverzekering, waar aan een aanzienlijk

naar de nieuwe generatie solvabiliteitsvereisten,

aantal overeenkomsten nog voor lange tijd een

het zogenaamde Solvency II-kader, probleemloos

Voor de verzekeringssector was 2013 het jaar met

De eerste schatting voor 2014 wijst op een nomi-

gewaarborgde rentevoet tot 4,75 % vasthangt.

zullen kunnen maken.

de laagste omzet van het afgelopen decennium.

nale groei van het premie-inkomen met 1,1 mil-

In het licht van deze vaststelling valt het dan ook

Voor de aandeelhouders van de verzekeringson-

Het totale premie-inkomen bedroeg 27,8

jard euro. In het totaal komt het incasso van de

te begrijpen dat de prudentiële toezichthouder

dernemingen, die tussen 2009 en 2011 de verze-

miljard euro in 2013, wat een daling betekent van

Belgische verzekeringsmarkt in 2014 uit op iets

de verzekeringsondernemingen nauwgezet in

keraars in veilige financiële vaarwateren gehou-

14,2 % in vergelijking met 2012. De verklaring

meer dan 28,9 miljard euro, wat ten opzichte van

het oog houdt. Dat neemt echter niet weg dat de

den hebben, is het rendement (6,5 %) dat ze in

voor deze abrupte daling van het premie-inkomen

2013 een stijging van 4 % betekent. In 2013 stem-

ondernemingen bijzonder waakzaam gebleven

2013 uit hun kapitaalsbelegging halen correct te

in 2013 ligt voor de hand: de verzekeringstaks

de de Belgische verzekeringsmarkt overeen met

zijn wat betreft hun solvabiliteit, aangezien die

noemen, al ligt dit cijfer natuurlijk nog ver onder

steeg op 1 januari 2013 bij het gros van de produc-

7,1 % van het Bruto Binnenlands Product, wat het

ten overstaan van de wettelijke vereisten stijgt

de tweecijferige rendementen uit het gloriejaar

ten leven individueel van 1,1 % naar 2 %. De pre-

laagste cijfer was sinds 1999, toen de levensver-

met 7,6 %, tot meer dan 20,5 miljard euro. Het

2007 en, in mindere mate, 2012.

mie-inkomsten leven daalden in 2013 met 22,9 %

zekeringsproducten nog in volle opmars waren. In

solvabiliteitsgehalte van de verzekeraars is dubbel

Tot zover het overzicht voor 2013, het meest recente

tot 16,5 miljard euro, terwijl de premie-inkomsten

2014 stijgt deze ratio naar 7,3 %. De penetratie

zo groot als wat de wet oplegt en alles wijst erop

jaar waarvoor alle parameters beschikbaar zijn.

bij de schadeverzekeringen met 2,8 % groeiden tot 11,2 miljard.

graad voor de producten Niet-Leven ligt in 2013

6 % 5 % 4 % 3 % 2 %

Rentevoet Belgische 10-jarige OLO*

1 % *OLO: Obligation linéaire / lineaire obligatie Bron: NBB

0 % 2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014


|

Algemene context

11

•

•• • •

ALGEMENE CONTEXT

en 2014 op 2,9 %. Bij de producten Leven stijgt

Over het algemeen verbeterde de technische ren-

de penetratiegraad van 4,2 % in 2013 naar 4,4 %

dabiliteit van de meeste takken Niet-Leven tijdens

in 2014.

de afgelopen jaren. Uitzonderlijke omstandigheden,

De niet-levensverzekeringen tekenen in 2014

zoals het zware noodweer tijdens het Pinksterweek-

Incasso Incasso’s (miljoenen euro) 2013

2014

Nominale groei (in %) 2013 - 12

(schatting)

2014 - 13 (schatting)

een lichte groei op. Het premie-inkomen in de tak

end van 2014, of wetswijzigingen, zoals de hoger-

Brand kent in 2014 een geringe groei van 2,9 %

vermelde invoering van de btw op erelonen van

Totaal Niet-Leven en Leven

27.789

28.904

-14,2%

4,0%

tegenover een groei van meer dan 5 % tijdens

advocaten, kunnen de rendabiliteit van sommige

Totaal Leven

16.545

17.468

-22,9%

5,6%

de twee voorgaande jaren. Het incasso voor de

takken Niet-Leven echter sterk beïnvloeden.

Leven individueel

tak Ongevallen inclusief arbeidsongevallen daalt

In nominale termen groeien de premies Niet-Le-

in 2014 met 1,3 %. In 2014 kennen de takken

ven met 2,8 % in 2013 en met 1,7 % in 2014.

Auto (+1,1 %), Ziekte (+1,8 %) en Algemene BA

Nominaal bekeken ligt de premiegroei in 2014 dus

(+0,2 %) een marginale toename van de omzet.

1,1 procentpunt lager dan in 2013. In reële cijfers

Leven groep

Het premie-inkomen in de transportverzekeringen

is het verschil minder groot. Aangezien de inflatie

Gewaarborgde rente

daalt in 2014 met 4,8 %. In alle andere “verrich-

voor 2013 op 1,1 % ligt, bedraagt de reële groei

Beleggingsfondsen

tingen niet-leven” groeit het incasso in 2014.

van het premie-inkomen Niet-Leven +1,7 %.

Hulpverlening groeit met 3,9 %, Diverse Geldelijke

In 2014 ligt het inflatiecijfer lager, namelijk op

Verliezen met 12,4% en Krediet en Borgtocht met

0,4 %. Hierdoor komt de reële groei Niet-Leven

Ongevallen, zonder AO

416

411

3,7%

-1,0%

2,1 %. Ten slotte is er ook een groei van 9,8 % voor

in 2014 uit op +1,4 %. De reële premiegroei van

Arbeidsongevallen (AO)

1.147

1.132

1,3%

-1,3%

Rechtsbijstand. Door de invoering van de btw op

2014 ligt dus 0,3 procentpunt lager dan die van

erelonen van advocaten op 1 januari 2014 waren

2013. De laatste twee jaren groeit het premie-in-

de meeste verzekeraars namelijk genoodzaakt om

komen Niet-Leven dan weer duidelijk sneller dan

hun premies aan te passen.

de index der consumptieprijzen. Terwijl de index in de periode 2012-2014 met 1,5 % toeneemt,

12


|

Algemene context

11.082

12.289

-32,3%

10,9%

Gewaarborgde rente (tak 21-22)

8.146

9.390

-27,6%

15,3%

Beleggingsfondsen (tak 23)

2.663

2.412

-45,5%

-9,4%

274

487

12,1%

78,0%

5.463

5.179

7,3%

-5,2%

5.363

5.099

7,3%

-4,9%

100

80

2,4%

-20,1%

11.244

11.435

2,8%

1,7%

Kapitalisatie (tak 26)

Totaal Niet-Leven

Ziekte

1.407

1.432

3,2%

1,8%

Auto

3.579

3.618

1,2%

1,1%

Brand

2.656

2.734

5,3%

2,9%

873

875

3,2%

0,2%

1.166

1.234

2,8%

5,8%

Algemene BA Andere verrichtingen niet-leven

Bron: Assuralia, extrapolatie na 3de trimester 2014

groeit het incasso Niet-Leven aan in dezelfde pe-

van 2012, maar toch 70 % meer premie-inkomen

Als gevolg van de afboekingen kende ook de sol-

landen. Het Instituut voor de Nationale Rekenin-

riode met 4,6 %.

dan in 2009, het jaar waarin het laagste niveau

vabiliteit een terugval in 2011: de dekkingsratio

gen en de Nationale Bank berekenden dat in 2012

Het premie-inkomen Leven stijgt in 2014 met

genoteerd werd sinds 2005. De verkoop van deze

(de samengestelde solvabiliteitsmarge ten op-

deze spaarquote kwartaal na kwartaal zo’n 15 %

5,6 % tot 17,5 miljard euro. Dit blijkt althans uit

producten is sterk afhankelijk van diverse omge-

zichte van de vereiste solvabiliteitsmarge) daalde

bedroeg. In 2013 ging dit percentage er ietwat op

de beschikbare cijfers bij het ter perse gaan van

vingsfactoren zoals de taksen en belastingen, de

in 2011 tot 193 %. In 2012 en 2013 hebben de

achteruit, maar dook nooit onder de 14,5 %. De

dit verslag.

inwisselbaarheid met andere financiële producten

verzekeringsondernemingen een belangrijk deel

eerste gegevens voor 2014 geven aan dat dit cijfer

Het premie-inkomen van de individuele levensver-

en de economische context.

van het te bestemmen saldo overgedragen naar

verder daalt (13,7 %). Daarmee verglijdt België

zekeringen met gewaarborgde rente neemt in 2014

Het premie-inkomen van de groepsverzekeringen

de balans om te voldoen aan de toenemende re-

naar het Europese gemiddelde en lijkt de legenda-

opnieuw toe met 17,4 %, na de terugval van 26,7 %

neemt in 2014 af met 5,2 % tegenover een toena-

glementaire behoeften aan solvabiliteitskapitaal.

rische spaarneiging van de Belg af te brokkelen...

in 2013, en bedraagt 9,8 miljard euro. De vooraf

me van 7,3 % in 2013. Deze evolutie is, enerzijds,

De dekkingsratio nam hierdoor toe tot 208 % in

aangekondigde stijging van de verzekeringstaks gaf

toe te schrijven aan de loonmatiging en de lage

2013. In 2014 wordt deze trend verder gezet en

de verkoop van de producten waarop de taks van

inflatie en, anderzijds, het gevolg van éénmalige

zal de dekkingsratio waarschijnlijk uitkomen op

toepassing is, een duw in de rug op het einde van

koopsommen en laattijdige stortingen in 2013.

zo’n 222 %.

2012 en een terugval in 2013. De groei in 2014 is

Qua rendabiliteit was 2011 een slecht jaar voor de

Aan de hand van de definitieve cijfers, die in het

daardoor ook het sterkst bij de spaarproducten op

verzekeringssector. Door hoofdzakelijk éénmalige

najaar op www.assuralia.be beschikbaar zullen

middellange termijn. De voorzorgsproducten (pen-

afboekingen bedroeg het sectorverlies 941 miljoen

zijn, zal deze eerste balans verfijnd kunnen worden.

sioenen langetermijnsparen) kennen daarentegen

euro in 2011. De meeste van die afboekingen in

de afgelopen jaren een veel stabieler verloop.

2011 waren afwaarderingen op Griekse overheids-

Het premie-inkomen van de levensverzekeringen

obligaties. In 2012 en 2013 was de rendabiliteit veel

tak 23 individueel, die verbonden zijn aan beleg-

beter, er werd een sectorwinst van respectievelijk

29,5

Zicht- en termijndeposito’s

56,2

Vastrentende effecten Aandelen en andere participaties

In verhouding tot wat hij verdient – en dan heb-

Deelbewijzen beleggingsfondsen

gingsfondsen, neemt in 2014 verder af met 9,4 %

2.423 en 1.384 miljoen euro genoteerd. Voor 2014

ben we het in essentie over lonen en socialezeker-

Verzekeringsproducten

en komt uit op 2,4 miljard euro. Dit betekent een

ziet het er naar uit dat de verzekeringssector een

heidsoverdrachten – spaart de Belg traditioneel

Diversen

meer dan de gemiddelde inwoner uit onze buur-

TOTAAL:

halvering van het premie-inkomen ten opzichte

winst van rond de 1,25 miljard euro zal noteren.

op 30 september 2014

Biljetten en munten Gereglementeerde spaardeposito’s

Het fortuin der Belgen

233,7 81,4 224,9 144,7 275,7 100,5 1146,6

Bron: NBB


|

Algemene context

•• • •

Financiële activa van de particulieren in miljarden euro

•

13

ALGEMENE CONTEXT

Omdat cijfers niet alles zeggen, is het even essen-

Reputatie

tieel te weten hoe de Belg zijn spaarinspanningen

het internetgebruik almaar belangrijker wordt in

De manier waarop het grote verzekeringsidee in de

de zoektocht naar informatie. Anderzijds verlopen

praktijk georganiseerd is, wekt daarentegen wre-

verdeelt. Traditiegetrouw publiceert de Nationale

Assuralia heeft in 2014 opnieuw aangeknoopt

transacties en de follow-up van de relaties tussen

vel. De complexiteit, de afstand en de verkregen

Bank ieder kwartaal een overzicht van het financiële

met een lange traditie en organiseerde een en-

verzekeraar (hiermee bedoelen we zowel tussen-

“return” zijn evenveel factoren die bijdragen tot

vermogen van de Belgische huishoudens, met spe-

quête over de perceptie van de verzekeringen en

personen als verzekeringsondernemingen) en ver-

een vaal imago van de verzekering.

cifieke aandacht voor de verzekeringsgerelateerde

de verzekeraars bij particulieren, zelfstandigen

zekerde ook steeds vaker via het internet.

Assuralia heeft de conclusies bestudeerd en heeft

spaarinspanningen. Voortaan maakt ze daarbij een

en kmo-leiders. Zij geeft aan dat de houding

Een vrij algemene en weerkerende vaststelling is

bekeken hoe het kon inspelen op de vraag naar

onderscheid naargelang het gaat om levensverze-

van de ondervraagde personen ten aanzien van

dat het concept “verzekering” geassocieerd wordt

een beter begrip van de verzekering en om een

keringen, pensioenrechten (met inbegrip van de

de verzekering bepaald wordt naargelang voor

met sterke waarden waar een stevig draagvlak

stand van zaken op te maken van de portefeuille

groepsverzekering) of provisies van schadeverzeke-

de consument het belangrijkste element van een

voor bestaat, zoals veiligheid, verantwoordelijkheid

van de huishoudens of ondernemingen op aanstu-

ringen. De verzekering vertegenwoordigt ongeveer

verzekering “veiligheid” (28 % van de responden-

en bescherming. Bij het begrip “solidariteit” hoort

ren van de cliënt. Het taalgebruik in polissen en

14 % van de stijging van de financiële activa van

ten), “gemoedsrust” (24 %), “doeltreffendheid en

dan weer een stevig korreltje zout: de responden-

formulieren, de toegang tot persoonlijke dossiers

de huishoudens. Op jaarbasis betekent die stijging

dienstverlening op maat” (17 %) of, ten slotte,

ten vragen niet liever dan dat de verzekering “sym-

via het internet, het begrip van sommige, voor

ongeveer 90 miljard euro en komen deze activa in

“autonomie” is. Die laatste groep, tevens ook de

pathiek” is voor iedereen, maar dat mag natuurlijk

heel wat mensen nog altijd abstracte producten,

de herfst van 2014 uit op 1.146,6 miljard. Kantte-

grootste (31 %), onderscheidt zich van de andere

niet gepaard gaan met een bijkomende premie.

maar ook de aanwezigheid van de verzekeraars

kening daarbij is dat hoewel de verzekering voor-

in de zin dat ze graag alleen hun plan trekken en

Anderzijds is de aanvullende rol van de verzeke-

in de grote debatten van onze tijd, vormen daar-

uitgang boekt, de progressie kleiner is dan die van

daarvoor graag alle mogelijke informatie en faci-

ring op de sociale zekerheid algemeen erkend

in serieuze aandachtspunten. Net hetzelfde om

spaarboekjes, beleggingsfondsen en aandelen. Voor

liteiten willen ontvangen, hetgeen soms minder

en onthalen de respondenten de voorstellen van

de werking van de verzekering uit te leggen: de

die twee laatste categorieën is de stijging toe te

evident blijkt... Tegenover deze uiteenlopende

Assuralia inzake aanvullende pensioenen positief.

cliënt moet een resultaat krijgen dat overeenstemt

schrijven aan het gunstige beursklimaat.

houdingen ten aanzien van de verzekeringen

Ze zijn best bereid tot een inspanning als dit binnen

met zijn verwachtingen en zeker niet gefrustreerd

staat de constante dat de grote meerderheid van

een voordelig kader kan. Zelfs de zorgverzekering

achterblijven. Allemaal vaststellingen die de

de consumenten nood heeft aan vereenvoudiging

wordt vanuit dat standpunt als nuttig beschouwd

sector motiveren om zijn inspanningen inzake

en interactie. Andere logische vaststelling is dat

voor wie de werking ervan begrepen heeft.

financiële educatie voort te zetten, onder andere

14


|

Algemene context

Consumer Scoreboard Market Performance Indicator* Woningverzekering Verenigd Koninkrijk Luxemburg België Duitsland Nederland Frankrijk Voertuigverzekering Luxemburg Duitsland Verenigd Koninkrijk België Nederland Frankrijk

*Cijfer dat aan de dienstverlening wordt toegekend, waarbij 100 staat voor het maximum.

Bron: DG Sanco, Europese Commissie, juni 2014

Levensverzekering Luxemburg Duitsland België Frankrijk Verenigd Koninkrijk Nederland

80,3 79,7 78,4 78,1 77,7 77,3

82,6 81,1 80,6 78,9 78,3 77,2

80,4 78,6 76,8 76,6 76,5 70,4

via brochures, de website www.abcassurance.be,

verwachtingen en het gevoel gehoord te worden in

partnerships met de media en samenwerking met

geval van klacht. De vaststellingen van het Consu-

de onderwijswereld.

mer Scoreboard bevestigen eigenlijk de resultaten

Dit engagement van de sector heeft niets schijn-

van de studie die Assuralia besteld heeft, en bieden

heiligs: het is een ernstige verbintenis geïnspireerd

zowel de individuele ondernemingen als de sector

op miskleunen uit het buitenland, waar verzeke-

in zijn geheel, en zelfs de overheden, een houvast in

raars de belangen van hun cliënten op een bepaald

de vaststelling van hun prioriteiten. Het doet met

ogenblik naar het achterplan hadden geschoven,

andere woorden plezier vast te stellen dat de Belgi-

met onvermijdelijk pijnlijke en al even dure ge-

sche verzekering niet ergens onderaan de ladder

volgen.

bengelt noch behoort tot die diensten waarvan de kwaliteit erop achteruitgaat.

In het Consumer Scoreboard 2014 van de Europese Commissie scoort de Belgische verzeke-

Ook Jonathan Hill, de nieuwe Europese com-

ring voor wat betreft haar relatie met de consument

missaris belast met de financiële diensten, verwijst

beter dan het Europese gemiddelde, vooral dan in

naar het Consumer Scoreboard en voegt er nog een

de levensverzekering. Ook in vergelijking met ande-

dimensie aan toe: die van de eenheidsmarkt. Hij

re dienstensectoren op de Belgische markt doet de

wil onderzoeken hoe grensoverschrijdende uitwis-

verzekering het goed, anders dan de rubriek “pensi-

selingen in de verzekering op te drijven. Het moet

oenen en beleggingen”. Die prestatiegraadmeter is

bijvoorbeeld mogelijk zijn dat wie naar het buiten-

een aanwijzing voor de tevredenheid die rekening

land verhuist, ook daar nog in orde is met zijn

houdt met de diversiteit en vergelijkbaarheid van

ziektekostenverzekering. Iets wat vandaag niet voor

het aanbod, de vertrouwensgraad, de mate waarin

de hand ligt aangezien iedere lidstaat zijn eigen

de ontvangen dienstverlening beantwoordt aan de

regels en nuances in deze materie heeft. De Com-


|

Algemene context

15

•

•• • •

ALGEMENE CONTEXT

missie stelt de verzekering voor de uitdaging om de

zorgsproduct moeten gaan dat die naam waardig is

is de sector dan ook tevreden met de voorkeur

tatie voor huishoudtoestellen. In vergelijking met

eenheidsmarkt positief te benutten en de mobiliteit

en dat de gebruiker goed begrijpt.

van de nieuwe minister voor het maken van ge-

de overhaaste invoering van de MiFID-regels in de

dragsregels, die gemakkelijker te lanceren zijn, en

verzekering, krijgen de professionals hier één jaar

indien nodig, ook vlot aangepast kunnen worden.

om zich te schikken naar de nieuwe regels, het-

Ten gronde herkent de verzekeringssector tussen

geen moet volstaan, in de wetenschap dat Euro-

van de particulieren of de mogelijkheden voor de ondernemingen om zich vrij te ontplooien in heel

Verwende consumenten

Europa niet af te remmen, in die zin dat hun verzekeraars hen misschien niet langer zouden dekken

De verzekeringssector heeft in 2014 alle zeilen

de plejade aan nieuwe verplichtingen er heel wat

pese regels over dezelfde onderwerpen binnenkort

voor hun activiteiten in een buitenlands juridisch

moeten bijzetten om te voldoen aan de eisen van

die rechtstreeks uit de zelfregulering van de sector

goedgekeurd worden.

en economisch kader.

de regering-Di Rupo die vóór de verkiezingen nog

komen, zoals de informatiefiches in de levens

Intussen is de herziening van de wet op

Het is aan de verzekeraars om dit op een correcte

snel wou scoren met een aantal realisaties inzake

verzekering en de deontologische principes waar-

de landverzekeringsovereenkomst, met

manier in te vullen, zo niet zal de commissaris op

bescherming van de consument. De toenmalige

aan verzekeringsondernemingen en verzekerings

inbegrip name van nieuwe bepalingen inzake

vrijbuiters zoals de low-costvervoerders of verge-

regering wou vooruitlopen op de Europese werk-

tussenpersonen zich moeten houden.

segmentatie, winstdeelname en levensverzeke-

lijkende websites rekenen om hen tot wijziging te

zaamheden, zelfs al zou later, in het licht van de

In één adem hiermee vermelden we de nieuwe

ringsovereenkomsten, een toonbeeld geweest van

dwingen, of zal hij zelfs het protectionisme van de

nieuwe Europese regels, alles moeten worden

eisen inzake reclame, die in juni 2015 in werking

dialoog. Zo kan de sector de nieuwe verplichtingen

lidstaten ondergraven door een alternatief juridisch

overgedaan. De oproep tot realisme van de sector

treden voor de volledige financiële sector. Op de

assimileren zonder te stuiten op uitvoerbaarheids

kader te creëren.

rond de uitvoeringstermijnen met betrekking tot

meeste verzekeringsproducten voor particulieren

perikelen. Hoeft het in deze context gezegd dat de

Ook de persoonlijke pensioenen wil de commissa-

de distributie van verzekeringsproducten vond

zullen dan nieuwe regels van toepassing zijn.

sector allesbehalve warm loopt voor het idee van

ris in een communautair kleedje stoppen via een

echter weinig gehoor bij de politici. De sector

Ze moeten een loyale informatieverstrekking

codificeren om te codificeren? Behalve de uitge-

alternatief kader. Dit om een einde te maken aan

stond voor een ietwat surrealistische situatie zich

waarborgen over elementen die verplicht in de

vers van wetboeken heeft daar immers niemand

de nationale fiscale en technische bijzonderheden

te moeten schikken naar nieuwe regels nog vóór

overeenkomsten moeten staan. De spaar- en

belang bij.

en de weg te plaveien voor een commercialisering

er het fijne van te kennen, aangezien precieze

beleggingsproducten zullen bovendien moeten

Nieuwe mogelijkheden voor de consument om

op Europese schaal van een “universeel” product.

bepalingen nog wel zouden volgen... Vandaar

voldoen aan een rist bijzondere vereisten. Ze

van zich te laten horen dienen zich aan: eerstelijns

Een voorbode van de toekomst of een utopie? Voor

dat de sector aangedrongen heeft op overleg en

zullen een label opgekleefd krijgen dat zowat te

via speciaal daartoe binnen de ondernemingen

de verzekeraars zal het in ieder geval om een voor-

raadpleging bij het opstellen van wetten. Daarom

vergelijken valt met de labels inzake energiepres-

opgerichte diensten en, tweedelijns, via een cen-

16


|

Algemene context

traal meldpunt dat de Ombudsdiensten van ver-

wensen van de cliënt voor ogen. Die mag zich

takken waarvoor ze hun activiteit wensen uit te

zaamheden gevolgd die moeten leiden tot een

schillende sectoren verenigt. Het openbare nut van

immers hoegenaamd niet gegijzeld voelen door

oefenen. Assuralia heeft samengewerkt met de

nieuwe richtlijn inzake verzekeringsbemid-

de Ombudsman van de Verzekering, dertig jaar

gewoonten die zijn vrije keuze zouden beknot-

FSMA, Febelfin en de federaties van makelaars om

deling. Het toepassingsgebied van die richtlijn zal

geleden bedacht door de verzekeraars zelf, is – als

ten. Tegelijk moesten de respectieve verdiensten

deze hervorming tot een goed einde te brengen,

veel breder zijn dan dat van de eerste richtlijn in

dat al nodig was – daarmee bevestigd.

van de betrokken tussenpersonen gerespecteerd

met name wat betreft de methodologie en de

deze materie. De volledige distributie zal eronder

De ondernemingen schaven de eerstelijnsopvang

worden. Assuralia hoopt dat dit nieuwe gebruik

logistieke organisatie van de verplichte examens.

vallen, enkele beroepen waar de verzekeringsacti-

van klachten verder bij, aangestuurd door nieuwe

meteen ingang vindt in de praktijk. De cliënt kan

Het heeft onder de naam Certassur een structuur

viteit zeer bijkomstig is niet te na gesproken. Niet-

en aangekondigde wettelijke verplichtingen. Zo

zijn polis immers voortzetten tegen dezelfde dek-

opgericht die tegemoetkomt aan de vereisten van

temin zullen de lidstaten individueel verder kun-

beoogt de wet van 4 april 2014 op de buitenge-

kingsvoorwaarden wanneer hij van tussenpersoon

de wet en die de betrokken partijen uit de sector,

nen gaan dan wat de richtlijn oplegt – met een

rechtelijke regeling van consumentengeschillen

verandert, terwijl volgens de oude gebruiken de

dit zijn de personen in contact met het publiek, de

gevarieerd vereistenniveau tot gevolg binnen de

een betere bekendmaking van klachtendiensten in

polis – zij het louter formeel – eerst moest “op-

verantwoordelijken voor de distributie en de agen-

Europese markt – op voorwaarde dat hun beslis-

ondernemingen (van alle sectoren). Tegelijkertijd

gezegd” worden. Een evaluatie van het nieuwe

ten en makelaars, een kader biedt voor de toegang

singen niet indruisen tegen wat geharmoniseerd

voert een ontwerp-KB over de klachtenbehande-

gebruik is alvast gepland in 2015.

tot het beroep. Vanaf 2015 zullen honderden

is. De Europese wetgever heeft tegelijk oog gehad

ling – gestoeld op de richtsnoeren van de Europe-

Daarnaast is het nogal wiedes dat wie verzekerin-

“nieuwe verzekeraars” jaarlijks examens afleggen

voor de integratie van de markten, gelijke concur-

se regelgever – nieuwe richtlijnen in, onder meer

gen aan de man wil brengen over de noodzakelijke

over één dan wel meerdere examenonderwerpen.

rentieregels en de belangen van de consument. De

wat betreft de registratie van klachten, de interne

professionele kennis moet beschikken. Wanneer u

opvolging van het klachtenbeleid en de externe

dit rapport leest, hebben een dertigduizendtal

Daarnaast staan de belangen van de verze-

oefening is dat de Europese instellingen zorgen

rapportering aan de FSMA.

professionals hun kennis van de nieuwe regels

kerden ook hoog op de Europese agenda. Nu het

voor billijke concurrentievoorwaarden, en zeker

Binnen de sector zelf hebben verzekeraars en

over de inachtneming van de belangen de cliënt

nieuwe Europese Parlement en Europese Commis-

wat betreft de verkoop van beleggingsproducten.

tussenpersonen samengewerkt aan het opfrissen

bewezen, of zullen dit eerstdaags doen. Sinds

sie geïnstalleerd zijn, zullen zij spoedig overleggen

We verwijzen hier naar de zogenaamde

van de formaliteiten om van tussenpersoon

begin 2015 hebben ze immers deelgenomen aan

en bekijken hoe de initiatieven van de Commis-

“MiFID II”-richtlijn, die handelt over de bescher-

te veranderen. Oude gebruiken uit het beroep

een examen over hun beroepskennis inzake ver-

sie-Barroso effectief hun beslag vinden. De verze-

ming van de beleggers en het al dan niet bekend-

zijn op die manier geactualiseerd, steeds met de

koop en distributie van verzekeringen, voor alle

keraars hebben met grote belangstelling de werk-

maken van vergoedingen weer op tafel legt, a lsook

voornaamste bekommernis voor Assuralia in deze


|

Algemene context

17

•

•• • •

ALGEMENE CONTEXT

naar de verordening over de beleggingspro-

alle gevolgen van opmerkt. Vandaar dat nieuwe

toegang blijven hebben – met de nodige zin voor

zekering zal wel in concurrentie komen te staan met

ducten, die op Europees niveau het gebruik ver-

concepten opduiken zoals het recht om zich te

proportionaliteit en objectiviteit – tot informatie

de automobielsector en de elektronicabedrijven.

plicht van gegevensfiches over deze producten,

doen vergeten op de sociale media, op het inter-

over de gezondheid van een verzekerde.

iets wat in België overigens allang gebeurt.

net of zelfs in gegevensbanken. De verzekeraars

Ook over verwerking van gegevens waarvoor het

Wat betreft de tweede pensioenpijler volgen

hebben alle begrip voor de verzuchtingen om

niet langer noodzakelijk is het economische belang

de verzekeraars de werkzaamheden op de voet

bepaalde private of andere onschuldige gege-

ervan aan te tonen, hebben de communautaire in-

Na de invoering van Twin Peaks en van nieuwe

rond de aanpassing van het Europese kader inzake

vens te laten verwijderen. Anderzijds rekenen ze

stellingen een driehoeksoverleg opgestart. Het be-

wettelijke verplichtingen en het daaruit volgende

instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening, dat

op het verantwoordelijkheidsbesef van de bij dit

treft in het bijzonder de hulp in geval van aanrijding

doorgedreven toezicht wordt de sector geconfron-

zijn belang heeft voor zowel de groepsverzekering

driehoeksoverleg betrokken Europese besluitvor-

door voertuigen: de verzekeraars menen namelijk

teerd met een tweeledige controle. Zo houdt de

als de pensioenfondsen. De verzekeraars verwel-

mers. Het kan immers niet de bedoeling zijn dat

dat de gegevensuitwisseling naar aanleiding van

Nationale Bank toezicht op de prudentiële aspecten

komen de intentie om de aangeslotenen meer

oplichters ongestraft hun gang kunnen gaan: om

een oproep via de eCall-technologie vanuit een

van de sector terwijl de FSMA nauw toeziet op de

informatie te bieden en pleiten voor prudentiële

fraude te kunnen opsporen, moeten verzekeraars

voertuig dat met deze automatische communicatie-

relaties met de consument en op de distributie.

normen op maat van de beloften die aan de werk-

eigenaardige en niet zo toevallige samenlopen van

methode verbonden is, geen uitsluitend voorrecht

De kosten voor dit bipolaire toezicht lopen echter

nemers gedaan zijn. In de groepsverzekering, de

omstandigheden kunnen achterhalen. De kost van

van de automobielconstructeurs mag zijn. De ge-

dermate op dat men zich de vraag kan stellen of de

voorkeursformule van de meeste werkgevers in

verzekeringsoplichting komt immers uiteindelijk

bruiker van het voertuig moet vrij kunnen kiezen

stijging ervan nog wel een verantwoorde prijs-kwa-

België, is er geen reden voor ongerustheid aange-

toch terecht op het hoofd van alle verzekerden sa-

aan wie hij de gegevens meedeelt, met name aan

liteit verhouding inhoudt voor de burger. België lijkt

zien de verbintenissen van de verzekeraars gedekt

men, via een stijging van vijf à tien procent van de

de bijstandsverzekeringsonderneming met wie hij

Europees recordhouder te zijn wat betreft financie-

zijn door het Solvency II-stelsel.

prestaties in de schadeverzekeringen, veel minder

een takelovereenkomst heeft. Meer nog, de verzeke-

ringslasten voor het toezicht op de verzekeringson-

Ten slotte wil Europa de regels herzien wat betreft

in de levensverzekering. Daarnaast moeten verze-

raars eisen dat ze hun diensten kunnen aanbieden,

dernemingen in vergelijking met het marktvolume.

de bescherming van de persoonsgegevens:

keraars toegang hebben tot een aantal relevante

en er nieuwe kunnen ontwikkelen, op basis van de

een meer dan terechte bekommernis in het licht

persoonsgebonden inlichtingen die hen in staat

gegevens over het gebruiken van een voertuig. Toe-

Tegelijk is ook Europa een denkoefening inzake

van de technologische evolutie waarin “big data”

stellen scherp berekende verzekeringsvoorwaar-

komstgericht biedt dit mogelijkheden, maar de ver-

toezicht gestart, die verder moet rijpen in 2015. Ook

massaal verwerkt worden zonder dat de burger er

den aan te bieden. Daarom is het van belang dat zij

18


|

Algemene context

Verdiensten van toezichthouders

hier is er sprake van bevoegdheden en financiering.

Solvency: het einde van de tunnel…

De Europese autoriteit bevoegd voor verzekeringen en

of vereffenen van financiële instellingen andere

en verplicht financiële instellingen wereldwijd om

bedrijfspensioenen (meestal met het Engelse letter-

dan banken. En ook daar duikt het idee op van een

Amerikaanse belastingplichtigen te rapporteren.

woord EIOPA aangeduid) moet haar plaats nog zien te

“Unie” op Europees niveau in geval een verzeke-

Verzekeraars die financiële producten waaronder

vinden binnen de context van haar relaties met de

ringsonderneming failliet gaat, zoals dit vandaag

individuele levensverzekeringen aanbieden aan

2015 wordt het jaar waarin de nieuwe re-

Europese Centrale Bank en haar tegenhangers uit de

het geval is voor de banken. Een denkoefening

dergelijke personen vallen onder deze wetgeving

gels inzake berekening en evaluatie van de kapi-

banksector enerzijds, en de financiële markten ander-

is momenteel gaande, in de eerste plaats naar

en moeten die sinds 2014 volgen. Vanaf halverwe-

taalvereisten van verzekeraars om de goede uit-

zijds. Daarnaast zijn de respectieve rollen van de Euro-

aanleiding van een impactstudie met name op de

ge 2015 zullen de Belgische en Amerikaanse fiscus

voering van hun verrichtingen te waarborgen, hun

pese en de nationale toezichthouders nog niet zonne-

verzekering, zonder een oordeel te vellen of het

al jaarlijks gegevens over de betrokken producten

zogenaamde solvabiliteit, definitief ingaan. Ze

klaar afgebakend, met als gevolg dat het niet altijd

gerechtvaardigd is de verzekering over dezelfde

uitwisselen. Parallel daarmee heeft de OESO, on-

zullen hun cijfers voor 2014 en die van het derde

even duidelijk is of bepaalde ondernemingen, of al-

kam te scheren als andere “niet-banken”.

der de naam Common Reporting Standard, een

kwartaal 2015 aan de Nationale Bank moeten

samenwerkingsnorm gelanceerd om “exotische”

voorleggen conform de nieuwe standaarden, nog

constructies te kortwieken die een goede inning van

vóór de formele start van de Solvency II-richtlijn,

de belastingen in de weg staan.

nu voorzien op 1 januari 2016.

thans sommige aspecten van hun activiteit, gecontroleerd worden vanuit Frankfurt dan wel vanuit de

TAX AS TAX CAN

nationale hoofdsteden. Ten slotte blijven een aantal

Het is weinig waarschijnlijk dat de Raad en het

fundamentele vragen op de agenda staan rond de

Bovenop de communautaire eisen komen de “gold

verhoudingen tussen beleidskeuzes, het uitschrijven

plating” (mooi woord om de “verfraaiingen” aan te

De Europese Unie heeft dit initiatief aange-

Parlement, die tot het voorjaar 2015 de tijd heb-

van normen en de praktijk van het toezicht.

duiden die de lidstaten aanbrengen aan de Europese

grepen en heeft er nog een schepje bovenop gedaan

ben om de door de Europese Autoriteit voor de

Eens te meer zet het nabuurschap tussen bank

richtlijnen) en de initiatieven die nationale wetge-

met een richtlijn over de automatische gegevensuit-

verzekeringen voorgestelde gedelegeerde hande-

en verzekering Europa aan om te overwegen

vers uit bezorgdheid nemen. Op fiscaal vlak gaat

wisseling om fiscale uitwijking tegen te gaan, die

lingen al dan niet goed te keuren, de intrede van

de vereisten ten aanzien van de verzekeringen af

dit nog verder. De Belgische verzekeraars moeten

voorrang krijgt op de richtlijn inzake spaarfiscaliteit.

Solvency II dan nog zullen tegenhouden. Deze

te stemmen op wat voor de banken noodzakelijk

voortaan namelijk rekening houden met een nieu-

De akkoorden waarvan België deel zal uitmaken,

handelingen zullen dan ambtshalve de waarde

gebleken is. De verzekering krijgt zowaar een

we wet waarmee de VS belastingontduiking door

zullen tegen begin 2016 operationeel moeten zijn.

van een verordening krijgen, zonder omzetting.

etiket van “niet-bank” en staat centraal in het

belastingplichtigen willen vermijden. Deze wet

Bijgevolg moet de Belgische wetgeving conform

Om goed te zijn, zou de richtlijn zelf moeten om-

denkwerk over mechanismen voor het ontbinden

heet “Foreign Account Tax Compliance Act”

deze procedures herzien worden in 2015.

gezet worden via een herziening van de controle-


|

Algemene context

19

•

•• • •

ALGEMENE CONTEXT

De lange weg van Solvency II 2005

• Voorbereidende werkzaamheden met het oog op een hervorming van de solvabiliteitsvereisten

2006 - 2008 • QIS 1 – QIS 2 – QIS 3 – QIS 4 2009

• Richtlijn “Solvency II” goedgekeurd door de Raad en het Parlement

zich te baseren op minder relevante berekeningen

te termijn zeker in de wetenschap dat de wetgever

op basis van het volume aan verrichtingen. Op die

een aantal Belgische bijzonderheden zou kun-

manier hebben de Europese instellingen – deels –

nen toevoegen aan de Europese tekst. Meer precies

geantwoord op de vragen van de verzekeraars om

bestaat de verleiding om uit Solvency I geërfde

de langetermijnaard van het merendeel van hun

eisen in de nieuwe regels mee te nemen. Daar

activiteiten te weerspiegelen, hetgeen hen be-

waar Solvency II simpelweg Solvency I had kun-

schermt tegen de volatiliteit van de markten. Die

nen overschrijven en vervangen, zou vanuit de be-

specifieke lange termijn beschermt hen overigens

zorgdheid om instrumenten te behouden die hun

ook van nature ten aanzien van paniekbewegin-

2012

nut als prudentiële maatregelen bewezen hebben,

gen zoals de banksector die kan meemaken.

2013

• Impactstudie langetermijnwaarborgen • Akkoord over de richtlijn “Omnibus II”

de verplichting worden opgelegd om reserves aan

De grootste verzekeraars hebben deelgenomen

te leggen (inzake rentecurves of rampen), boven-

aan ultieme weerstandstests, een fase die niet

• • • •

op Solvency II, in de rekeningen van de bedrijven.

zonder belang is, zelfs al zijn de parameters verre

Een beetje alsof men een riem EN bretellen moet

van geharmoniseerd en kunnen ze anders geïnter-

aantrekken om zijn broek op te houden...

preteerd worden, in het bijzonder wat betreft de

De totstandkoming van het stelsel voor prudenti-

limieten van de verbintenissen die voortkomen

eel toezicht Solvency II heeft in ieder geval langer

uit overeenkomsten. Die ondernemingen worden

geduurd dan een olifanten- of walvisdracht... Een

ook extern gevolgd voor rekening van de Nationa-

2010 2011

2014

2015

• Voorstel tot Richtlijn “Omnibus II” • QIS 5

• • • •

Richtlijn “Omnibus II” goedgekeurd door de Raad en het Parlement Consultaties over technische standaarden en richtlijnen van EIOPA Voorstel van gedelegeerde handelingen Start van de voorbereidende maatregelen voor Solvency II Consultaties over technische standaarden en richtlijnen van EIOPA Publicatie van de gedelegeerde handelingen Omzetting van de richtlijn Rapportering van de voorbereidende maatregelen voor Solvency II

jaar geleden is dankzij de richtlijn Omnibus II de

le Bank, hetgeen regelmatig overleg veronderstelt

2016

• Effectieve toepassing • Start van de overgangsmaatregelen

ambitieuze bijwerking van de grondbeginselen

tussen de verzekeraar, de toezichthouder en de ex-

van een geharmoniseerd toezicht op de verzeke-

terne deskundigen die tegelijk het waakzame oog

2032

• Einde van de overgangsmaatregelen

ringsactiviteiten in Europa uit de nesten geraakt.

van de toezichthouder en de coach van de onder-

Dit toezicht gaat eerder uit van risicobeheer dan

neming zijn. Het biedt op zijn minst het voordeel

QIS: kwantitatieve impactstudie

20

wet in België tegen eind maart 2015: een zeer kor-


|

Algemene context

SOCIALE STABILITEIT

dat men erop kan vertrouwen dat de toezichthou-

normen en richtsnoeren, die moeten omgezet wor-

vereisten, naar aanleiding van de instructies van

dende overheid de keuzes van de onderneming

den in Belgische circulaires, de – cruciale – details

de G20 aan de Financial Stability Board. De Euro-

correct inschat.

van de nieuwe architectuur moeten verfijnen.

pese verzekeraars hopen op een stelsel dat com-

De werkgelegenheid in de verzekeringsonderne-

De verzekeraars hebben aldus een decennium de

Nu al hebben de communautaire instellingen hun

patibel is met Solvency II, ook al zijn ze bewust

mingen daalt eind 2013 licht in vergelijking met

tijd gehad om vertrouwd te geraken met de nieuwe

aanpak verfijnd om het de verzekeraars mogelijk

van de kloof tussen de visie waarop dit stelsel is

het jaar voordien. Eind 2013 stelt de sector 23.662

vereisten. Zowel de ratio’s als de intrinsieke kwaliteit

te maken hun rol van institutioneel belegger te

gebaseerd en de meer mechanische visie voor de

mensen te werk, wat overeenstemt met meer dan

van de solvabiliteit van de op de Belgische markt

spelen door hun reserves te beleggen in kwali-

berekening van kapitalen die in de Verenigde Sta-

22.000 voltijdse equivalenten. Daar komen nog 900

aanwezige verzekeringsondernemingen rechtvaar-

teitsvolle financiële instrumenten, zonder daarom

ten lijkt te gelden. De vooropgestelde termijnen

personen bij met een contract van bepaalde duur.

digen het vertrouwen in hun staat van paraatheid.

andere beleggingscategorieën, zoals de effectise-

– men zou willen landen in 2019 – lijken echter

De duidelijke daling van het premie-inkomen heeft

Dat neemt echter niet weg dat Solvency II de klei-

ring of niet-beursgenoteerde aandelen, integraal

irrealistisch in het licht van de Europese ervaring.

dus geen daling in dezelfde orde van grootte tot

nere ondernemingen alsook ondernemingen die

als te mijden te bestempelen. De verzekeraars

De kwestie van de boekhoudkundige normen,

gevolg voor de werkgelegenheid in de sector.

niet kunnen rekenen op de heilzame werking van

blijven echter beperkt in wat ze zouden kunnen

ten slotte, is in 2014 geëvolueerd met de publica-

diversiteit voor dure keuzes blijft stellen zowel op

bijbrengen aan de industriële en dienstensectoren,

tie van regels voor financiële instrumenten die dit

het vlak van beheerscapaciteit als financiële capa-

aan de kmo’s en aan niet-beursgenoteerde onder-

luik van de boekhouding van de verzekering ge-

citeiten, ook al belooft men hen vereenvoudigingen,

nemingen. Dergelijke beleggingen lijden immers

voelig wijzigen. Dit luik, IFRS 9 genaamd, belangt

vrijstellingen en proportionaliteit.

onder hoge kapitaalvoorschriften, meteen een

alle financiële actoren aan. Voor de verzekeraars

Hoe dan ook staan de ondernemingen na de for-

drempel voor de verzekeraar die dergelijke inves-

is echter nog maar de helft van het werk gedaan,

mele inwerkingtreding van Solvency II op 1 januari

teringen zou overwegen. Gelukkig maar dat tegen

zolang de IFRS 4-norm betreffende de verzeke-

2016 nog voor een overgangsperiode van 16 jaar,

2018 een evaluatie van de in dit domein gemaakte

ringsovereenkomst en de passiva op hun balans

zonder dat de markt weet welk ritme zal opgelegd

keuzes gepland is.

niet navenant afgestemd is.

worden. Het is niet zo dat intussen alle parameters

Aantal werknemers met een contract van onbepaalde duur (situatie op 31.12)

Vrouwen Mannen

Totaal

2007

12.408

11.640

24.048

2008

12.647

11.653

24.300

2009

12.599

11.365

23.964

2010

12.489

11.206

23.695

Naast de Europese werkzaamheden tekent zich

2011

12.712

11.199

23.911

van deze overgang al gekend zijn. De autoriteiten

tenslotte op mondiaal vlak al een project af voor

2012

12.589

11.272

23.861

zullen via gedelegeerde handelingen, technische

internationale normen inzake kapitaal

2013

12.733

10.929

23.662

Bron: Assuralia


|

Algemene context

21

•

•• • •

PERSOONSVERZEKERINGEN • • • •

•

22


| Persoonsverzekeringen

LEVEN

naar voren schuiven, helpt vast en zeker ook niet.

mies zal hier zeker niet vreemd aan zijn. Ander-

95 % van de werkgevers hun vertrouwen stellen,

Voor het eerst trappelen ook de voorzieningen ter

zijds zadelt een door de feiten achterhaalde wet

niet anders dan een marktconforme gewaarborgde

De levensverzekering kreeg het in 2013 hard te

plaatse. De impact van de taks is des te betreu-

de werkgevers met rendementsdoelstellingen op

rentevoet aan te bieden. Het is absoluut noodza-

verduren, met een daling van het premie-inko

renswaardiger omdat de overheidsfinanciën er zo

die hen in de toekomst wel eens aan het twijfelen

kelijk dat, zoals voorzien in het regeerakkoord, dit

men van bijna 23 %.

goed als geen profijt uit gehaald hebben. Boven-

zouden kunnen zetten om op de ingeslagen weg

minimumrendement afgestemd wordt op dat van

dien is de stilstand van de provisieaangroei nefast

verder te gaan. Dit zou volledig ingaan tegen de

de financiële markten opdat de verplichting die op

Het premie-inkomen in de individuele levens-

voor de beleggingen van de verzekeraars in staats-

motieven waarom dergelijke spaarvorm ooit in het

de werkgevers rust verzekerbaar zou blijven.

verzekering dook zelfs met 32 % naar omlaag in

obligaties en de Belgische economie.

leven geroepen is. De wet op de aanvullende pen-

De terugval van het premie-inkomen in de levens-

2013. Die individuele levensverzekering ondergaat

De terugval in tak 21 (-27,6 %) in 2013 ging niet

sioenen legt immers een gewaarborgde rentevoet

verzekering betekent echter niet dat ook de kosten

niet alleen de gevolgen van de verhoging van

gepaard met een heroriëntering van de spaar

op van 3,25 % (werkgever) en 3,75 % (werkne-

teruglopen. Zij stijgen integendeel in verhouding tot

de taks van 1,1 % naar 2 % in 2013, maar voelt

gelden naar tak 23. Wel integendeel, ook die no-

mer) op de gestorte bijdragen. Dit zijn percentages

de omzet. Des te meer omdat de wetgever steeds

••

tevens de impact van de aanhoudende lage rente

teerde een duikvlucht van maar liefst 45,5 % en

die geen enkele financiële professional kan waar-

weer nieuwe dure verplichtingen oplegt zoals bij

•

waardoor langetermijnformules met gewaarborg-

een premie-inkomen beperkt tot 2,6 miljard euro.

borgen in het huidige en aanhoudende lagerente-

advies en verkoop (MiFID, informatieregels, recla-

de rentevoet minder aantrekkelijk worden. Dat

De groepsverzekering van haar kant wist wel stand

klimaat. Althans als hij geen onbezonnen risico’s

me...) of de deelname aan de strijd tegen het wit-

bankverzekeraars, die op zoek zijn naar vers geld,

te houden in 2013. Dat deze branche gespaard is

op lange termijn wil nemen. Voor nieuwe over-

wassen. Verplichtingen die echt wel op een zeer on-

de verzekeringsproducten niet als eerste keuze

gebleven van een stijging van de taks op de pre-

eenkomsten kunnen de groepsverzekeraars, in wie

gelegen ogenblik komen nu de aanhoudende lage

2.500 2.000

Gemiddelde premie levensverzekering per inwoner (in euro)

1.500

● Leven groep

1.000


500


0

2009

2010

2011

2012

2013


Bron: NBB + eigen berekening Assuralia


23

• •

PERSOONSVERZEKERINGEN

rentes op de financiële markten het rendement van

administratieve lasten mee die de verzekeraars gerust

Pensioenhervorming:

ner wordt. De regering-Di Rupo had een twaalf-

de beleggingsportefeuille van de levensverzekeraars

hadden kunnen missen. Anderzijds heeft de regering

coherentie graag

koppige commissie van experten aangesteld om

ondergraven.

inzake pensioensparen de heffing op het einde van de

Onlangs is daar nog een gewijzigde pensioenspaar-

rit wel teruggebracht van 10 % naar 8 %: een stimu-

De commissie voor de studie van de vergrijzing

de pensioenen. Die commissie heeft haar rapport

fiscaliteit bijgekomen, met retroactieve kracht: de

lans voor de vorming van een aanvullend pensioen.

heeft benadrukt in welke mate de toegenomen

voorgesteld kort na de parlementsverkiezingen

afschaffing van de indexering van het fiscale voordeel,

Ondanks alles zijn de noden inzake bescherming

levensverwachting een uitdaging vormt. Jaarlijks

van 25 mei 2014 en suggereerde dat er snel moest

waardoor het maximaal aftrekbare bedrag terugge-

en voorziening intact gebleven. De verzekering is

neemt die met drie maanden toe in België, terwijl

gehandeld worden, in overleg met de sociale

schroefd is van 950 naar 940 euro, terwijl heel wat

tegelijk een noodzaak en een oplossing. De nieu-

de beroepsloopbanen almaar korter worden en de

partners. Haar conclusie is niet mis te verstaan:

verzekerden deze aftrekbare som al volledig gestort

we regering heeft dit perfect begrepen en heeft in

effectieve pensioenleeftijd ver beneden de 65 jaar

het slagen van een pensioenhervorming hangt

hadden. Zo ook, en zonder enige mogelijkheid, zoals

het regeerakkoord nogal wat punten overgenomen

ligt. Gelet op de toestand van de overheidsfinan-

af van een reeks maatregelen die de wettelijke en

voor het pensioensparen, om het te veel gestorte over

die de expertengroep die zich over de toekomst

ciën is er geen ontwikkelingsmarge voor het wet-

aanvullende pensioenen versterken. Een visie die

te dragen naar het volgende jaar, is het maximaal

van de pensioenen buigen had aangegeven. Er is

telijke pensioen (eerste pijler). Omdat die pijler

de private verzekeraars delen en die de regerings

aftrekbare bedrag voor het individuele langetermijn

immers geen alternatief om de uitdaging van de

bovendien op repartitie gestoeld is, zal de druk

onderhandelaars duidelijk geïnspireerd heeft.

sparen teruggebracht van 2.880 naar 2.860 euro. Niet

demografische vergrijzing aan te gaan. Er mag

toenemen op de actieve bevolking, die in verhou-

In het licht van de vaststelling dat het pensioen

dat het om grote verschillen gaat, maar ze brengen wel

echter geen tijd meer verloren gaan.

ding tot het aantal gepensioneerden steeds klei-

systeem bij ongewijzigd beleid financieel niet

voorstellen uit te werken voor de hervorming van

20.000 15.000

Gemiddelde reserve levensverzekering per inwoner (in euro)

24

● Leven groep

10.000

● Leven Individueel tak 23 5.000


0


2009

2010


2011

2012

2013

Bron: NBB + eigen berekening Assuralia

houdbaar is, heeft de commissie voor de eerste

gering wil zo’n systeem uiterlijk in 2030 invoeren.

werkgevers als aangeslotenen, van pensioenuitke-

vormde kapitaal geen spoor in het regeerakkoord.

pijler – het wettelijke pensioen – een pun-

Net als de experten bevestigt de regering het

ringen en overlevingspensioenen voor de aange-

Die zou immers neerkomen op een contracten

tensysteem en een eventuele verhoging van de

belang van de aanvullende pensioenen om de

slotenen of hun rechthebbenden.

vertrouwensbreuk ten aanzien van wie een aan-

effectieve pensioenleeftijd gesuggereerd. Een

levensstandaard van de gepensioneerden op peil

Om de aanvullende pensioenen te veralgemenen,

vullend pensioen vormt en houdt geen rekening

puntensysteem biedt het voordeel dat het verband

te houden. Deze pensioenen zijn steeds beter in-

stelt de regering voor dat de sociale partners sys-

met de zeer grote solidariteit die vandaag bestaat

tussen bijdragen en prestaties versterkt wordt,

geburgerd bij de actieve bevolking, zowel bij loon

tematisch een deel van de loonsverhogingen zou-

binnen het wettelijke pensioen.

dat het wettelijke pensioen begrijpelijker wordt

trekkenden als zelfstandigen. Ze vormen een aan-

den spenderen aan de financiering van de aanvul-

Vandaag bouwt ongeveer 70 % van de Belgische

ondanks de verschillende professionele statuten,

vulling op het pensioen dat in repartitie werkt en

lende pensioenplannen zodat op termijn minstens

werknemers via zijn werkgever of de sector een

en billijker, dankzij het samengaan van een reeks

komen – door hun kapitalisatiewijze – tegemoet

3 % van de loonmassa daartoe opzij gezet wordt.

aanvullend pensioen op. Waarom deze aangesloten

correctiemaatregelen die rekening houden met

aan een bekommernis van intergenerationele bil-

Ook alle zelfstandigen zouden, al dan niet via hun

werknemers niet toelaten om op vrijwillige basis een

de persoonlijke (zware beroepen, scheiding, on-

lijkheid. Ze vermijden dat het volledige gewicht

vennootschap, dezelfde kansen moeten krijgen

persoonlijke bijdrage te storten die groter is dan wat

••

volledige loopbanen...) en macro-economische

van de pensioenfinanciering op de schouders

om een pensioen te vormen binnen dezelfde pijler.

in het plan voorzien is? Vooral oudere werknemers

•

(toegenomen levensverwachting, economische en

van de toekomstige generaties terechtkomt door

Gelukkig is er van de suggestie van een progressie-

zouden op die manier een groter percentage van hun

financiële omgeving...) omstandigheden. De re-

nu al te voorzien in een financiering, door zowel

ve fiscaliteit op het door de pensioenplannen ge-

brutoloon kunnen omzetten naar hun aanvullend

1.600 1.400 1.200

● Leven Groep**

1.000

Uitkeringen levens verzekeringen per inwoner (in euro)

800

● Leven Individueel tak 23*

600

● Leven Individueel tak 21*

400

Bron: berekeningen Assuralia

200

*= afkopen inbegrepen * * = a f k o p e n / o v e r d r a c h t e n b i j u i t t r e d i n g n i e t i n b e g r e p e n

0 2009

2010

2011

2012

2013



25

• •


pensioen. Voor werknemers zonder pensioenplan

Harmonisering tussen arbeiders

nisering tegen uiterlijk 1 januari 2025. De eerste,

langer een verschil maken tenzij om bestaande

zou een eenvoudige structuur volstaan die hen de

en bedienden in een pensioenplan

door de wet bekrachtigde periode, liep tot 1 janu-

verschillen weg te vlakken. Bovendien zullen de

ari 2015: eventuele verschillen in arbeidstijd tus-

sectoren hierover periodiek rekenschap moeten

middelen geeft op vrijwillige basis stortingen uit te voeren met het oog op een aanvullend pensioen. In de

De harmonisering tussen de statuten van arbeiders

sen arbeiders en bedienden waren tot die datum

afleggen aan de Nationale Arbeidsraad. Vanaf

praktijk zou de werkgever deze stortingen heffen op

en bedienden naar aanleiding van een arrest van

toegestaan. Tijdens de tweede periode, die loopt

2025 is een onderscheid niet langer mogelijk voor

het nettoloon van de werknemer alvorens ze over te

het Grondwettelijk Hof dat de gelijkheid tussen

tot 2025, zullen de sectoren (bij voorrang) en de

de vanaf die datum te presteren arbeidsjaren.

dragen naar de pensioeninstelling. Dit vrij aanvullend

beide categorieën werknemers bekrachtigt, wordt

ondernemingen een harmoniseringstraject volgen

Assuralia heeft een analyse gemaakt om de verze-

pensioen voor loontrekkenden, dat Assuralia voorge-

uitgesmeerd in de tijd. Het Hof had zich niet uitge-

en er zich toe verbinden om het verschil tussen

keraars bij te staan in het oplossen van praktische

steld had in zijn memorandum en dat opgenomen is

sproken over het verschil in de aanvullende pensi-

arbeiders en bedienden inzake arbeidstijd weg te

aangelegenheden rond deze harmonisering.

in het regeerakkoord, sluit aan bij de stappen die gezet

oenen, maar de sociale partners zijn begin 2014

werken. Tijdens deze tien jaar zal er evenmin spra-

zijn in het kader van het vrij aanvullend pensioen voor

overeengekomen om beide categorieën progres-

ke zijn van “discriminatie” op voorwaarde dat de

DB2P: stand van zaken van zijn

zelfstandigen (VAPZ), dat een succesverhaal is.

sief op elkaar af te stemmen en dus enige rechts-

volgende principes in acht genomen worden: de

aanvullend pensioen raadplegen

Naast de pensioenen van de tweede pijler bena-

zekerheid in te bouwen. De opgestelde kalender

pensioenplannen mogen niet gewijzigd worden

drukt het regeerakkoord eveneens het belang van

is zeer strikt, met drie duidelijk onderscheiden

als ze het verschil tussen arbeiders en bedienden

De verzekeraars sluiten zich aan bij de belofte van

de derde pensioenpijler die het wil versterken.

periodes, om te komen tot een volledige harmo-

groter maken en de nieuwe plannen mogen niet

de overheden dat iedere burger binnenkort een volledig en geïntegreerd overzicht zal kunnen

Evolutie van het aantal VAPZ contracten

600.000

raadplegen van zijn opgebouwde Belgische pensi-

500.000

oenrechten: zowel de wettelijke (eerste pijler) als

400.000

de aanvullende (tweede pijler).

300.000

Sinds kort kunnen burgers hun persoonlijke situatie

200.000

inzake wettelijk pensioen al raadplegen op www.

100.000

mypension.be. Vanaf 2016 zullen ze ook toegang

( Vrij Aanvullend Pensioen Zelfstandigen) Bron: Assuralia

26

hebben tot een gegevensbank met alle geperso-

0


2009

2010


2011

2012

2013

naliseerde informatie over hun aanvullende pensi-

oenrechten in de tweede pijler. De burger zal DB2P,

Reclame en precontractuele

steld, aangezien de Europese verordening PRIIP’s

van een eigen en enige woning. Dat is de ambitie

de databank voor de aanvullende pensioenen van

informatie

(Packaged retail investment and insurance-based

van de wet-Partyka, die nu op de rails staat, vijf

investment products) dergelijke fiches oplegt van-

jaar na haar publicatie. Deze regelgeving gaat uit

de tweede pijler, kunnen raadplegen. Hij zal er alle informatie vinden over de gecumuleerde dekking

De Belgische wetgever heeft de Europese over-

af eind 2016.

van een solidariteit tussen de verzekeringssector en

in geval van overlijden en de verworven reserves,

heden in snelheid genomen en heeft in 2014 al

De Belgische wetgever verplicht ook een risicola-

hypothecaire schuldeisers om de medische meer-

met een indicatie van de overeenkomstige rente op

regels opgesteld rond precontractuele informatie

bel in de reclame en de informatiefiches van de

premies betaalbaarder te maken, bijvoorbeeld voor

het ogenblik dat hij 65 jaar zal zijn.

over alle financiële producten, dus ook de verze-

verzekerings- of beleggingsproducten. Dankzij dit

wie ooit kanker gehad heeft. Meerdere aspecten

Ten slotte zal Sigedis, de beheerder van DB2P, elke

keringen.

label kan de consument correct het risicogehalte

van deze wet, die een Opvolgingsbureau voor de

burger waarschuwen die zijn aanvullend pensioen

Alleen de akkoorden gesloten in het kader van de

inschatten.

tarifering en een Compensatiekas opricht, zijn in

niet zou ontvangen hebben zes maanden na zijn

eerste en tweede pensioenpijler vallen buiten het

Wat betreft reclame zijn er naast vormvereisten

werking getreden op 1 januari 2015.

pensionering. Dit om “slapende” rechten te vermijden.

toepassingsgebied van de nieuwe regels. De regels

ook inhoudelijke regels. De wetgever maakt qua

De verzekeraars hadden er zich sinds 2012 al op

••

Sinds 2011 investeren de verzekeraars veel tijd en

stellen vast welke informatie verplicht in reclame

inhoud een onderscheid tussen spaar- en be-

voorbereid, dankzij een soepeler acceptatiebeleid

•

middelen om alle gegevens beschikbaar te maken in

voor deze producten moet opgenomen zijn. Zo

leggingsproducten (met inbegrip van sommige

ten aanzien van personen die een lening vragen

DB2P. Dit alles brengt ook wijzigingen mee aan de

moet de informatiefiche, op bondige en u niforme

levensverzekeringen) enerzijds, en de andere

voor het aanschaffen van een eigen en enige wo-

pensioenfiche: die wordt nog slechts jaarlijks ver-

wijze de voornaamste eigenschappen van het

financiële producten, waaronder de andere ver

ning. Zo zijn alle verzekeraars verbintenissen aan-

stuurd naar iedere actieve aangeslotene, eventueel

financiële product beschrijven om de cliënt met

zekeringsproducten, anderzijds.

gegaan om een verzekering aan te bieden tegen

via e-mail als aan bepaalde voorwaarden voldaan is .

kennis van zaken te laten beslissen, zoals dat nu

Om zich hierop voor te bereiden beschikt de burger

al het geval is met de financiële infofiche die de

Schuldsaldoverzekering krijgt

een verhoogd gezondheidsrisico kunnen zo kiezen

sinds eind 2014 over een brochure van Assuralia

verzekeraars al een aantal jaren krachtens een sec-

definitief vorm

uit een ruimer verzekeringsaanbod tegen min-

waarin de rol, het belang en de eigenschappen

torale gedragscode hanteren. De volgende stap,

van de groepsverzekering eenvoudig toegelicht

de invoering van een verplichte standaardfiche

De schuldsaldoverzekering toegankelijker en trans-

schuldsaldoverzekering weigert, een medische

worden. Het is een soort handleiding en wegwij-

conform wettelijke voorschriften voor elk financi-

paranter maken voor personen met een verhoogd

meerpremie vraagt of sommige risico’s uitsluit

zer voor een beter begrip van deze pensioenfiche.

eel product die de cliënt moet ontvangen, is uitge-

gezondheidsrisico met het oog op het aanschaffen

wegens de gezondheidstoestand van de kandi-

een geplafonneerde meerpremie. Personen met

der hoge meerpremies. Een verzekeraar die een



27

• •


GEZONDHEID

daat-verzekerde, moet dit omstandig en binnen

De Compensatiekas zal de geldstroom beheren via

moet hij voortaan op zijn website vermelden

een strikte termijn motiveren, zowel medisch als

welke banken en verzekeraars hun deel zullen op-

welke criteria hij hanteert en voor welk type van

verzekeringstechnisch.

nemen in de voorziene solidariteit, dit is zodra de

overeenkomsten. Hij moet dit ook individueel

Terwijl tussen 2008 en 2012 de groei van het pre-

Als de kandidaat-verzekerde de hoogte van de

medische meerpremie meer dan 125 % bedraagt

toelichten in zijn communicatie met de cliënt,

mie-inkomen in de ziektekostenverzekering jaar

medische meerpremie aanvecht, kan hij van de

van de basispremie. Assuralia en Febelfin hebben

bijvoorbeeld op het ogenblik dat hij een offerte

na jaar met meer dan 6 % steeg, bleef die groei in

verzekeraar eisen dat hij zijn dossier voorlegt aan

daartoe gezamenlijk een vzw opgericht, aangezien

doet of een risico weigert. Ieder onderscheid, op

2012 beperkt tot 3 % en 3,6 % in 2013.

de herverzekeraar voor herevaluatie. Als die laatste

de verzekeringssector en de kredietsector elk voor

basis van welk criterium ook, inzake acceptatie,

de meerpremie naar beneden bijstelt, dan moet de

de helft van de bedragen in kwestie zullen instaan.

tarifering en dekking moet voldoen aan de alge-

Medische index: nog altijd geen

mene principes inzake al dan niet geoorloofde

witte rook

verzekeraar zijn voorstel aanpassen. Het Opvolgingsbureau voor de tarifering zal de

Grotere bescherming van de

discriminatie.

verzoeken tot herevaluatie behandelen als de

consument in de wet betreffende

Inzake winstdeelname verbiedt de wet iedere

De factuur voor de gezondheidskosten evolueert

medische meerpremie meer dan 75 % bedraagt

de verzekeringen

vorm van reclame als de verzekeraar discretionair

snel ten gevolge van de demografische vergrijzing,

oordeelt over de winstdeelname. Reclame is wel

de steeds betere zorgverlening en de vooruitgang

of in geval van weigering van de schuldsaldo verzekering. De verzekeraars moeten aan dit

De wetten betreffende de verzekeringen zijn met

toegestaan als de winstdeelname voortvloeit uit

van de medische technieken. De uitgaven voor ge-

bureau tevens op voorhand hun medische vragen-

de wet van 4 april 2014 in een nieuw wetboek ge-

een contractuele of wettelijke verplichting. De wet

zondheidszorg zijn in België tussen 2003 en 2011

lijsten meedelen. In die lijsten mag geen enkele

goten. Er is van de gelegenheid gebruik gemaakt

preciseert tevens welke informatie inzake winst-

gestegen van 27,5 tot 38,9 miljard euro, dit is een

vraag strikt private aangelegenheden betreffen

om er een aantal nieuwe regels in op te nemen tot

deelname de verzekeraar moet meedelen vóór en

stijging met 41,5 % op acht jaar tijd. De patiënt

(de wet verstaat hieronder met name seksualiteit,

bescherming van de consument. De wet voert aldus

tijdens de overeenkomst. Hij moet de cliënt ook

draait op voor ongeveer een kwart van die factuur.

hobby’s, buitenlandse reizen en het beroepsleven).

regels in betreffende tarifaire segmentering, winst-

een plan geven en hem de berekeningswijze en

Dankzij aanvullende verzekeringen kunnen huis-

Voorzitter van het bureau is een magistraat. Het is

deelname en beleggingsregels voor tak 23. De wet-

de verdeling ervan uitleggen. De beleggingsre-

houdens die medische factuur blijven betalen.

voor het overige samengesteld uit vertegenwoor-

geving is op 1 november 2014 in werking getreden.

gels voor tak 23 zijn geïnspireerd op de regels die

Ongeveer vijf miljoen personen hebben vandaag

digers van de p atiënten, de consumenten en de

Als de verzekeraar segmentering gebruikt inzake

gelden voor de instellingen voor collectieve beleg-

een hospitalisatieverzekering bij een private verze-

verzekeraars.

tarieven, acceptatie of omvang van de dekking,

gingen en beogen de niet-professionele cliënten.

keraar. Ook de vraag om gezondheidskosten te dek-

28



ken die buiten enige hospitalisatie vallen (ambu-

Sinds 2009 bepaalt de wet dat de premie alleen

en uitgebreid wordt naar een index voor ambulan-

apotheker ontvangt en die hij via de post aan zijn

lante zorgen of tandheelkundige zorg) neemt toe.

nog kan evolueren samen met de kosten van ver-

te zorgen en tandheelkundige zorg.

verzekeraar moet bezorgen om de terugbetaling te

De gestegen gezondheidsuitgaven hebben ook

zorging op basis van de medische index. Ten ge-

geleid tot een stijging met 65 % van de uitgaven

volge van het arrest van de Raad van State van 29

Farmaceutische kosten gemak-

der dan drie miljoen BVAC-attesten opgemaakt.

in de hospitalisatieverzekering tijdens dezelfde

december 2011 is die medische index echter niet

kelijker terugbetaald

Sinds een aantal maanden werken de twee fede-

periode. Opdat de verzekerden ook in de toekomst

meer gepubliceerd sinds 1 januari 2013. Dit is niet

nog zouden kunnen rekenen op deze aanvullen-

langer houdbaar, zeker in de wetenschap dat hos-

In een hospitalisatieverzekering is vaak ook de te-

deling Gezondheid van Assuralia nauw samen aan

de dekking zullen de financiële middelen van die

pitalisatieverzekeringen voor het leven zijn.

rugbetaling opgenomen van sommige medicijnen

een project voor digitale en beveiligde verzending

verzekeringen (premies en reserves) met de kos-

Zowel de Raad van State als het Federaal Kennis-

en andere farmaceutische producten. Een patiënt

van deze attesten. Elektronische verzending staat

ten mee moeten stijgen. En bij voorkeur op pro-

centrum voor de Gezondheidszorg (KCE) hebben

met een dergelijke verzekering kan de terugbe-

immers synoniem voor minder kosten, adminis-

gressieve wijze, in het belang van de verzekerde.

vastgesteld dat een correcte index moet helpen

taling van die producten echter pas krijgen als

tratieve vereenvoudiging en een vlottere terugbe-

Zo worden tekorten in de toekomst vermeden en

om de vergrijzingsreserves opnieuw te evalueren.

de verzekeraar over de noodzakelijke inlichtingen

taling aan de patiënt.

bijgevolg ook bruuske premiestijgingen.

Assuralia wenst dat de medische index aangepast

beschikt. Dat gebeurt op basis van gedetailleerde

Vanaf 1 juni 2015 wordt het digitale attest ge-

wordt aan de opmerkingen van de Raad van State

kastickets (BVAC-attesten) die de patiënt van zijn

leidelijk ingevoerd. Vanaf die datum zullen de

kunnen aanvragen. Op jaarbasis worden niet min-

raties van apothekers APB en OPHACO en de Af-

1.400 1.200 1.000

Gezondheid: premies (in miljoenen euro)

800

● Collectieve hospitalisatie

600

● Individuele hospitalisatie

400

● Gewaarborgd inkomen - collectief

200

● Gewaarborgd inkomen - individueel

0

2009

2010

2011

2012

2013

(schatting) 2014


Bron: Assuralia


29

• •

•• •


patiënten over een streepjescode beschikken en

gedetailleerde informatie van verschillende instellin-

len. Dat was op het einde van de regeerperiode afge-

thans bestaande systeem van afhoudingen op de

toelichtingen krijgen over het gebruik ervan. De

gen (verzekeraars en andere) die de kosten voor deze

rond. De regering-Michel heeft er zich toe verbonden

artsenhonoraria. Parallel met deze hervorming wil

meeste apothekers zullen dan uitgerust zijn om de

factuur deels of volledig ten laste moeten nemen.

op de ingeslagen weg verder te gaan. Het nieuwe

de regering het verbod op ereloonsupplementen in

gegevens te lezen en door te spelen aan de betrok-

Als niet aan beide vereisten voldaan is, dreigen de

financieringssysteem moet de werkingskosten van

twee- of meerpersoonskamers uitbreiden naar dag-

ken hospitalisatieverzekeraar.

zorgverstrekkers overstelpt te worden met vragen

de ziekenhuizen dekken, moet minder structuurge-

hospitalisatie in dit type kamers.

om preciseringen over de factuur: een scenario

bonden en prestatiegedreven zijn, en de instellingen

Ook de nomenclatuur zal herzien en grondig ver-

waar niemand baat bij heeft.

en zorgverleners stimuleren tot kwaliteitsvol en

eenvoudigd worden: de tarieven worden op trans-

resultaatsgericht handelen op alle relevante domei-

parante wijze afgestemd op de reële kostprijs van

nen. De voorkeur van de regering gaat hierbij uit naar

de prestatie.

Ziekenhuisfactuur voor iedereen leesbaar

Ziekenhuizen anders financieren De vereenvoudiging van de ziekenhuisfactuur is één

een gemengd financieringssysteem met zowel een

De regering rekent op een werkgroep, samengesteld

van de lopende werkzaamheden van het Riziv. Be-

De vorige minister van Volksgezondheid, Laurette

prospectieve financiering voor standaardiseerbare

uit vertegenwoordigers van alle betrokken sectoren.

doeling is de factuur leesbaarder te maken voor de

Onkelinx, was gestart met een grootschalige her-

zorg (hetzij een vergoeding per aandoening) als het

Deze werkgroep zal op de semestriële basis aan de

patiënt en aldus vragen of klachten te vermijden. De

vorming van de financiering van de ziekenhuizen.

behoud van het principe van een honorarium per

regering verslag uitbrengen van zijn werkzaamhe-

uitdaging is niet gering aangezien bij deze vereen-

Ze had daartoe het centrum voor medische expertise

medische prestatie. Hierbij moet bijzondere aan-

den en een definitief eindrapport voorleggen vóór

voudiging rekening dient gehouden met de nood aan

KCE opdracht gegeven een kaderrapport op te stel-

dacht besteed worden aan de hervorming van het

eind 2017. Ook de verzekeraars zijn betrokken ge-

30 20 10

Gezondheid: bruto technisch-financieel saldo (in % van de premies)

30

0

● Individuele hospitalisatie

-10

● Collectieve hospitalisatie

-20 2009


2010


2011

2012

2013

Bron: Berekeningen Assuralia

ARBEIDSONGEVALLEN

let op de gevolgen die iedere hervorming van de

verzorgingsgtehuis – zal de zorgverzekering moe-

financiering van de ziekenhuizen kan hebben op de

ten gestimuleerd worden. In Vlaanderen is daartoe

aanvullende gezondheidszorgverzekeringen.

een voorzichtig kader uitgetekend (ook al is de

Het incasso in de tak Arbeidsongevallen stijgt in

nam. Alles samen telt het Fonds voor Arbeidsongeval-

“premie” ineens verdubbeld). Assuralia suggereert

2013 lichtjes met 1,3 % (1 % in de privésector

len (FAO) in de bedrijfswereld iets meer dan 150.000

echter dat via de groepsverzekering voor werkne-

en 3,5 % in de overheidssector). De eerste trends

ongevallen. Merk op dat enkel het aantal ongevallen

Zorgverzekering

vallen in de bedrijfswereld daalt in 2013 met 4,2 %, terwijl de werkgelegenheid in dat jaar met 1,1 % toe-

mers een grotere penetratie zou kunnen bereikt

voor 2014 vertonen globaal een lichte daling met

op de arbeidsplaats afneemt (-6,2 %), het aantal

Ten gevolge van de evolutie van de bevolking stijgt

worden waarbij werknemers de vrijheid krijgen

0,4 %. Met andere woorden een vrij stabiel incasso

ongevallen op weg naar en van het werk neemt toe

de vraag naar niet-medische zorgen, meer in het

om een bijkomende dekking te kiezen die de af-

vergeleken met de periode 2008-2011 waarin de

(+8,1 %). Een verklaring voor de globale gunstige

bijzonder voor de personen die zich, door hun ge-

hankelijkheid dekt. En waarom zouden kinderen

economische crisis mede verantwoordelijk was

evolutie schuilt enerzijds in de verschuiving van een

zondheidstoestand of hun hoge leeftijd, niet meer

en kleinkinderen niet kunnen aangemoedigd wor-

voor een daling van ruim 10 %.

industriële economie naar een diensteneconomie en

of moeilijk kunnen verplaatsen, wassen, eten of

den om deze verzekering te financieren ten gunste

Een belangrijke parameter om de gezondheid van

anderzijds in de opgevoerde preventiemaatregelen.

••

het huishouden doen.

van hun (groot)ouders via hetzelfde systeem van

deze verzekeringstak te meten is de evolutie van het

De stijging van het aantal arbeidswegongevallen

•

Om die kosten te kunnen dragen – ongeacht of het

fiscale aftrekbaarheid zoals dat bestaat voor de

arbeidsongevallenrisico. De meest recente cijfers wij-

wijten de analisten vooral aan de strenge winter met

om thuiszorg gaat dan wel zorgen in een rust- en

onderhoudsuitkeringen?

zen op een gunstige evolutie. Het aantal arbeidsonge-

flink wat sneeuw in januari en maart 2013.

Evolutie van het aantal arbeidsongevallen ● Ongevallen arbeidsweg ● Ongevallen arbeidsplaats

190.000

2.450.000

180.000

2.400.000

170.000

2.350.000

160.000

2.300.000

150.000

2.250.000

140.000

2.200.000

Aantal werknemers in de privésector

130.000

2.150.000

● Aantal werknemers

120.000

2.100.000

110.000

2.050.000

100.000

2009

2010

2011

2012

2013

2.000.000


Bron: Fonds voor Arbeidsongevallen


31

• •


Wat betreft de ernst van de arbeidsongevallen,

Huispersoneel

naar graad van arbeidsongeschiktheid, zijn er in

pen helpen doen of chauffeur zijn voor minder

een folder om de bevolking in te lichten over de

mobiele personen zijn activiteiten die aan de ver-

nieuwe verplichtingen.

2013 geen grote verschuivingen waar te nemen

Sinds 1 oktober 2014 is al wie huispersoneel te

plichting ontsnappen, voor zover die activiteiten

ten overstaan van het jaar voordien. Bij de onge-

werk stelt wettelijk verplicht zich in te schrijven

niet beroepshalve worden verricht. Aan de verze-

vallen op de werkplek zijn er iets minder slachtof-

in het sociale zekerheidssysteem. Privépersonen

keringsplicht verandert niets: net als vroeger moet

fers met een hoge graad van blijvende ongeschikt-

die in hun huishouding manuele arbeid laten

elke werkgever van huispersoneel een verzekering

Eind 2014 heeft Assuralia bij de Raad van State een

heid, bij de wegongevallen is dit net omgekeerd.

verrichten moeten zich voortaan aanmelden bij

tegen arbeidsongevallen afsluiten.

verzoekschrift ingediend tot annulering van twee Ko-

Anno 2014-2015 focussen de actoren in de tak ar-

de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ), ook

De verzekeringsnemer van zijn kant zal ook het

ninklijke Besluiten van 17 juli 2014 waarmee de vori-

beidsongevallen de aandacht op enkele ingrijpen-

wanneer het occasionele arbeid betreft of pres-

toegekende RSZ-nummer aan zijn verzekeraar

ge regering (in lopende zaken) plots de voorwaarden

de wetgevende en organisatorische wijzigingen.

taties beperkt tot enkele uren per week. Met an-

moeten melden en de activiteiten die moeten

wijzigde inzake bekrachtiging van de vergoedings- of

dere woorden: huispersoneel zoals poetsvrouwen,

verzekerd worden gedetailleerd omschrijven. Wie

uitkeringsovereenkomsten door het FAO. Wat beoogt

klusjesmannen, tuinmannen en dienstbodes mag

huispersoneel tewerk stelt en met dienstenche-

de gewraakte regelgeving? Wanneer de voorgestelde

niet langer meer werken zonder dat de werkgever

ques betaalt hoeft niets te doen. In dat geval is het

graad van blijvende arbeidsongeschiktheid 10% of

deze activiteit aan de RSZ aangeeft. Babysitting,

betrokken agentschap de werkgever die ook voor-

meer bedraagt, zou de betrokken arbeidsongevallen-

oudere personen gezelschap houden, boodschap-

ziet in de verzekering. Het FAO verspreidde alvast

verzekeraar voortaan het consolidatieverslag moeten doorsturen naar de medische adviseur van het zie-

1.000

kenfonds van het slachtoffer. Indien deze niet akkoord

800

gaat volgt overleg tussen deze medische adviseur en de arts aangesteld door de verzekeringsonderneming.

600

Arbeidsongevallen: premies

Geraken zij het niet eens, dan komt het FAO tussen in

400

een bemiddelingsrol.

200

De verzekeraars kunnen niet akkoord gaan met de

(in miljoenen euro) Bron: Assuralia

32

rol toevertrouwd aan de ziekenfondsen. Aangezien

0


Onaanvaardbare inmenging

2009

2010


2011

2012

2013

(schatting) 2014

de ziekenfondsen een financieel belang hebben bij

aan de verdere integratie van de zogenaamde

gaan verder dan het loutere vergoedingsaspect

gevallen. De sociale partners binnen de Nationale

elk ongeval kan hun medische adviseur moeilijk een

“kleine statuten” in het globale Belgische systeem

ervan. Het gaat er ook om ze te integreren in de be-

Arbeidsraad steunen het idee om verder te gaan

neutrale houding aannemen. Bovendien zal de me-

voor arbeidsongevallen. Onder die benaming val-

staande e-gov-tools zoals DIMONA/DMFA/ASR. Dit

met de veralgemening van de elektronische aangif-

dische adviseur van het ziekenfonds deze gevallen

len beroepsactiviteiten zoals leerjongens, stagi-

zijn elektronische instrumenten die het mogelijk

te van het sociale risico, in het bijzonder op het vlak

beoordelen zonder de patiënt/het slachtoffer te ken-

airs, werklozen in beroepsopleiding, enz.

maken werknemers en werkgevers te identificeren

van werkloosheid, maar ook in arbeidsongevallen.

nen of te ontmoeten en zonder rekening te moeten

Deze personen voeren niet echt een arbeidsovereen-

en alle gegevens te verzamelen die noodzakelijk

Vooral kleinere ondernemingen blijven opteren voor

houden met de mening van de behandelende arts. De

komst uit, maar lopen toch een risico van het type

zijn voor zowel de vergoeding als de financiering

de klassieke papieren aangifte. De sector is wel

bijkomende procedure die de KB’s willen invoeren zal

“arbeidsongeval”. Als een gevolg hiervan zijn metter-

van de socialezekerheidsstelsels (lonen, begin-ein-

vragende partij voor een veralgemening en dringt

de regeling van betrokken arbeidsongevallen en de

tijd een hele boel uiteenlopende bijzondere stelsels

de van de arbeid, aangifte sociaal risico).

aan op een vereenvoudiging van de elektronische

re-integratie van het slachtoffer enkel maar vertragen.

“à la carte” ontstaan, die afwijken van de beginselen inzake arbeidsongevallenvergoeding. Het streefdoel

Kleine statuten

wordt voor de werkgever door toevoeging van nieu-

••

we functies. De elektronische aanpak draagt onbe-

•

aangifte die gebruiksvriendelijker en aantrekkelijk Naar een elektronische aangifte

is een coherent en allesomvattend kader voor alle huidige en toekomstige “kleine statuten”, dat kan inge-

Intussen zet de modernisering zich resoluut verder.

twistbaar bij tot de betrouwbaarheid en de kwaliteit

De arbeidsongevallenverzekeraars werken intus-

voegd worden in de arbeidsongevallenwet van 1971.

De omslag van de papieren aangifte naar de elek-

van de gegevens en bijgevolg tot een sneller en

sen, samen met het FAO en de sociale partners,

De werkzaamheden rond deze “kleine statuten”

tronische is al voor 60% een realiteit in arbeidson-

efficiënter schadebeheer.

1.000 800 600

Arbeidsongevallen: schadelast (in miljoenen euro)

400

● Arbeidswegrisico 200 0

● Beroepsrisico en dienstboden 2009

2010

2011

2012

2013


• •

Bron: Assuralia


33

SCHADEVERZEKERINGEN • • • •

•

34


|

Schadeverzekeringen

De eigen ervaring met verzekeringen bepaalt in

Minder botsingen

grote mate de beeldvorming van de mensen over

porties aan vergeleken bij de voorgaande jaren,

negatieve resultaten vertonen. De kans dat een

waardoor het technische tekort beperkt blijft tot

vrachtwagen binnen het jaar een ongeval veroor-

de verzekeringssector. Vooral de regeling van scha

De BA autoverzekering heeft zich de voorbije ja-

3,5 % van de verdiende premies. Hierdoor kan de

zaakt is dubbel zo groot als bij een personenwa-

de beïnvloedt de tevredenheid van de klant en bij

ren hersteld van een moeilijke periode waarbij de

BA autoverzekering anno 2013 aanknopen met

gen. Bij taxi’s is die kans zelfs vier keer zo groot.

gevolg het imago van de sector. De reputatiestudie

uitgaven herhaaldelijk een stuk hoger lagen dan

een behoorlijk, positief resultaat.

Dat deze categorieën gemiddeld veel meer kilo-

die GfK in 2014 heeft uitgevoerd in opdracht van

de premies. In 2012 moest deze verbetering zich

Assuralia, maakt dit heel duidelijk. Voor de consu

normaliter bevestigen, ware het niet dat bijzon-

Onder de verschillende voertuigcategorieën blij-

mag geen excuus zijn om daar de aandacht voor

ment zijn snelheid, verstaanbaarheid en digitale

dere, eenmalige omstandigheden er anders over

ven echter opvallende verschillen bestaan qua

veilig rijgedrag niet te vergroten.

toegang dé trefwoorden, wanneer je hem vraagt

beslisten. De schadelast ging dat jaar voorname-

technisch-financiële resultaten. De categorieën

naar de ideale verzekeraar. Het valt dan ook niet

lijk de hoogte in als gevolg van de wijzigingen

Toerisme en zaken (de personenauto’s) en de

In 2013 veroorzaken 6,5 % van de in België ver-

te verwonderen dat de verzekeraars hun dienstver

die de magistraten hadden aangebracht aan de

tweewielers zijn in 2013 gezonde branches. De

zekerde bestuurders in de categorie Toerisme en

lening continu trachten aan te scherpen. De aan

“indicatieve tabel”, de voornaamste leidraad voor

taxi’s en huurrijtuigen, alsook het vervoer van

zaken binnen het jaar een ongeval. Die schadefre-

dacht voor slachtoffers en het beschikbaar maken

vergoedingen van lichamelijke schade in ons land.

zaken groter dan 3,5 ton (de vrachtwagens) zijn

quentie bedroeg in 2011 nog 6,8 %. Hoewel de

van nieuwe informatietools staan hierbij centraal.

In 2013 neemt de schadelast terug normale pro-

categorieën die de verzekeraars zorgen baren en

frequentie van de botsingen de laatste tien jaar

Schadegevallen BA Auto “Toerisme & Zaken”

meters afleggen dan de gewone personenwagens

380.000

8,5%

360.000

8,0%

340.000

7,5%

320.000

7,0%

300.000

6,5%

280.000

6,0%

260.000

5,5%

240.000

5,0% 4,5%

220.000 2009

2010

2011

2012

● Aantal schadegevallen ● Schadefrequentie (in %) Bron: Assuralia

2013


|

Schadeverzekeringen

35

• • •

••

SCHADEVERZEKERINGEN • • • • •

met mondjesmaat gunstig evolueert, blijft de

van niet-verzekerden door onder meer de kwaliteit

ernst van heel wat ongevallen een groot pijnpunt.

van de beschikbare verzekeringsgegevens op een

In 2013 telt de BA autoverzekering (Toerisme en

hoger peil te brengen.

zaken) 29.144 ongevallen met lichamelijke schade op een totaal van 353.554 schadegevallen.

Twee recente maatregelen van de overheid moeten de niet-verzekering helpen indijken: de verplich-

Evolutie van het aantal dodelijke verkeersslachtoffers, 2010-2013 20% 10%

5% 0% -5% -10% -15%

-20%

gen te stagneren. Met 724 overlijdens op onze we-

te kennen (waardoor de mogelijkheid ontstaat de

gen in 2013 volgens het Belgisch Instituut voor de

verzekering te controleren) en de verplichting om

Verkeersveiligheid blijft ons land een heel eind ver-

de groene kaart voor te leggen bij de technische

wijderd van de doelstelling in 2020: 420 verkeers-

keuring. In de loop van 2015 volgt normaliter

doden (50 % van de 840 slachtoffers in 2010). Op

de inschrijving-regularisatie van alle bestaande

Europees vlak blijft België in de middenmoot han-

bromfietsen.

gewesten van het land, die intussen bevoegd zijn ge-

Intussen verwerven meer en meer douane- en

worden voor de hoofdmoot van het thema verkeers-

politiediensten camera’s met automatische num-

veiligheid, verklaren allen de volgende maanden en

merplaatherkenning waardoor in 2015 de jacht op

jaren nieuwe maatregelen te zullen uitwerken.

niet-verzekerde voertuigen echt op kruissnelheid zal komen. Het Waarborgfonds stelt hen dagelijks

EU28: -18%

-25%

Niet-verzekerden in het vizier

-30% -35%

gegevens over niet-verzekerde voertuigen ter beschikking zodat de acties op het terrein een hoge

-40%

BE

*

Vandaag werken Assuralia en het Belgisch Ge-

B r o n : 8 t h R o a d S a f e t y Pe r f o r m a n c e I n d e x R e p o r t J u n e 2 0 1 4 E u r o p e a n Tr a n s p o r t S a f e t y Co u n c i l

36

ting om nieuwe bromfietsen een nummerplaat toe

gen. De nieuwe ministers voor Mobiliteit in de drie

15%

* Schatting

Helaas blijkt het aantal verkeersdoden op onze we-


|

Schadeverzekeringen

meenschappelijk Waarborgfonds aan de opsporing

trefzekerheid halen.

Brokkenmakers naar het

bestuurders met een alles behalve onberispelijke

offers en hun naasten in een paar kliks wegwijs

omstandigheden en geeft aan de slachtoffers een

Tariferingsbureau

rijcarrière. De passage van brokkenmakers langs

maakt in de regeling van een ongeval en de bijbe-

oriënterende leidraad over de verzekeringen waar-

het Tariferingsbureau port de meesten onder hen

horende verzekeringen.

op zij kunnen rekenen en de volgorde waarin die –

Brokkenmakers, die meerdere ongevallen ver-

aan tot meer verantwoordelijkheidszin in het ver-

oorzaken op een korte tijdspanne, soms met

keer. Overigens hoeft niemand de toegenomen

Door online enkele vragen over het ongeval te be-

doen. De webtoepassing is te vinden op www.

verzwarende omstandigheden (als dronkenschap

drukte bij het bureau te dramatiseren: het aantal

antwoorden, krijgen de slachtoffers of nabestaan-

assuralia.be en www.ABCverzekering.be.

of vluchtmisdrijf), kunnen toch nog aan een au-

voertuigen dat daar een verzekering vindt verte-

den meer informatie over de vergoeding van hun

toverzekering geraken via het Tariferingsbureau.

genwoordigt slechts 0,2 % van het wagenpark.

lichamelijke schade.

en andere vergoedingsmechanismen – hun werk

De verzekeraars (zowel de BA-verzekeraars als de

Deze instantie, die door alle autoverzekeraars

rechtsbijstandverzekeraars) hanteren sedert kort

wordt gefinancierd, tekent anno 2013 een nieu-

Nieuwe hulpmiddelen voor

De omstandigheden maken immers een groot

ook “typedocumenten” ten behoeve van perso-

we stijging op van het aantal bij haar verzekerde

slachtoffers

verschil. Ging het om een klassiek verkeerson-

nen die lichamelijke schade hebben opgelopen.

geval? Was het een arbeidswegongeval? Was het

Hierdoor hoeven slachtoffers of hun naasten niet

voertuigen tot 15.054 (13.018 in 2012). De toename heeft mogelijk te maken met een strikter

De website van Assuralia biedt sedert november

slachtoffer een zwakke weggebruiker? De web-

meermaals dezelfde inlichtingen in te vullen of

beleid van de ondernemingen ten overstaan van

2014 een interactieve webtoepassing die slacht-

toepassing houdt rekening met alle mogelijke

te bezorgen. De typedocumenten bestaan in vier

140 130

Ontwikkeling van het incasso motorrijtuigen en van het aantal voertuigen

120

● Voertuigcasco ● Aantal voertuigen

110

● BA Motorrijtuigen

100 (index 2007=100)

(schatting)

2009

2010

2011

2012

2013


2014

|

Bron: Assuralia

Schadeverzekeringen

37

• • •

••

SCHADEVERZEKERINGEN

talen en zijn onder meer terug te vinden op de

aan te geven. Het betreft hier een elektronische

tot een nog efficiënter beheer van de schadegeval-

daarduitvoering van nieuwe voertuigen. Terwijl

website van Assuralia.

versie van het Europees aanrijdingsformulier. Het

len en snellere schadevergoedingen.

ook de politieoperaties tegen de georganiseerde

lastenboek dat is uitgewerkt mikt op maximale E-aanrijdingsformulier

eenvoud en gebruiksvriendelijkheid. In de herfst

criminaliteit succesvol blijken. Minder diefstal

van 2014 heeft de beroepsvereniging alvast de

Het aantal geregistreerde diefstallen uit voertuigen

Assuralia bereidt in opdracht van de Belgische au-

voorstellen van verschillende firma’s vergeleken.

De tak Voertuigcasco (omniumverzekeringen) ver-

vertoont ook een dalende curve: 76.081 feiten in

toverzekeraars een app voor die het mogelijk zal

De uitwerking en toetsing van de app zal meerdere

keert, op basis van de cijfers voor 2013, in goede

2013 of zowat 10.000 minder dan in 2012. Preven-

maken om via smartphone of tablet een aanrijding

maanden in beslag nemen. De realisatie zal leiden

gezondheid. De resultaten voor dat jaar bevestigen

tiecampagnes van de overheid en de goede raad

het herstel sinds de verlieslatende jaren 2009 en

die verzekeringsondernemingen delen met hun

2010. Het incasso blijft in 2013 stabiel en de uit-

klanten maken dit risico steeds beter beheersbaar.

BA Auto “TOERISME EN ZAKEN” (boekjaar 2013)

gaven dalen lichtjes. Voor het jaar 2014 zullen de

ENKELE KERNCIJFERS

cijfers er veel minder rooskleurig uitzien, rekening

De verzekeraars Bobben mee

houdend met de 71.000 verzekerde voertuigen die - 5,44 miljoen auto’s ingeschreven bij de Directie Inschrijvingen van Voertuigen (DIV)

hagelschade opliepen tijdens de Pinksterstorm.

De Belgische autoverzekeraars zijn sinds 2003 de belangrijkste partner van de Bob-campagnes.

- 353.554 schadegevallen in fout – schadefrequentie 6,50 % - Schadelast: 1.188 miljoen euro

Het fenomeen autodiefstal zwakt af en beïnvloedt

Tijdens de jongste campagnes tracht het Belgisch

- Gemiddelde kost schadegeval: 3.360 euro (waarvan 2.241 euro gemiddelde materiële schade)

de evolutie van de tak voertuigcasco gunstig. De

Instituut voor de Verkeersveiligheid het begrip

- 66,7 % materiële schade en 33,3 % lichamelijke schade

Federale Politie ziet het aantal diefstallen in de

‘Bobben’ zo goed mogelijk in te burgeren. Ik Bob,

- 29.144 schadegevallen met lichamelijke schade

categorie ‘Toerisme en zaken’ dalen tot 10.831

jij Bobt, iedereen zou moeten Bobben! Dit wil zeg-

- Gemiddelde kost schadegeval met lichamelijke schade: 17.456 euro

in 2013. Op twee jaar tijd daalde het aantal ge-

gen: wie rijdt drinkt niet en wie van plan is uit te

registreerde autodiefstallen met ongeveer 2.000

gaan organiseert vooraf zijn veilige terugkeer. Tij-

eenheden. Met dank aan de performantere anti-

dens de winter van 2014-2015 loopt de campagne

diefstalbeveiliging die deel uit maakt van de stan-

met als insteek “vrienden voor het leven”.

Bron: Assuralia

38


|

Schadeverzekeringen

de belangrijkste beleidsfora voor verkeersveilig-

enkele zekerheid met betrekking tot de toekom-

heid bevoorraden met gepaste suggesties.

stige resultaten. Extreme weersomstandigheden kunnen altijd roet in het eten gooien als het gaat

Impact van het klimaat

over de resultaten in de brandverzekering.

De schadelast in de tak Brand daalt lichtjes in

In 2013 valt de rampenstatistiek nogal mee: on-

De betrokkenheid van de autoverzekeraars in het

van de sector op het terrein van de preventie,

2013, terwijl het incasso toeneemt met ruim 5 %

geveer 39.000 schadegevallen onder de waarborg

Bob-verhaal neemt stelselmatig toe. Een tiental

essentieel onderdeel van de verzekeringsactivi-

omwille van de ABEX-index (die de evolutie volgt

storm en 6.500 onder de waarborg natuurrampen

ondernemingen versterken via hun communica-

teiten.

van de bouwkost van een woning) en de tarief-

(lees: overstromingen), samen goed voor een

verhogingen bij een aantal ondernemingen. De

schadelast van 92 miljoen euro.

tiekanalen de Bob-sensibilisering met aangepaste banners, gadgets of wedstrijden. Op die wijze

Assuralia van zijn kant blijft zijn maatschappelijke

rendabiliteit in deze tak is duidelijk hersteld na

verhoogt stilaan de zichtbaarheid en de erkenning

verantwoordelijkheid opnemen en zal ook in 2015

de slappe jaren van 2009 tot 2011. Toch is er geen

Schadegevallen brand woningen

Gemiddelde kost per schadegeval

Aantal schadegevallen


2011

2012

2013

2013

115.387

108.147

106.684

3.227

Storm

49.861

38.840

34.956

2.097

Natuurrampen

17.025

6.381

3.774

3.138

Diefstal, vandalisme en kwaadwilligheid

27.649

30.169

30.112

3.292

917

893

1.063

2.474

Arbeidsconflicten en aanslagen Andere (o.a. waterschade)

Bron: Assuralia

••


Brand en aanverwante gevaren, elektriciteit

Totaal

(in euro)

178.799

185.441

177.024

1.450

389.639

369.872

353.612

2.228


|

Schadeverzekeringen

• • •

39

SCHADEVERZEKERINGEN

Nieuwe vragenlijst

2014 wordt andere koek. Zo zal de “historische”

lanceert daarom in 2014 een nieuwe sensibilise-

Pinksterstorm de resultaten voor dat jaar somber

ringscampagne, met als eerste blikvanger de actie

en ABEX (de associatie van Belgische experten)

kleuren. De hagelbuien veroorzaakten voor ruim

“1dagniet” (een dag zonder diefstal), met onder

Wie voor zijn woning of kleine handelszaak een

500 miljoen euro aan schadevergoedingen waar-

meer medewerking van de verzekeraars en hun

nieuwe brandverzekering wil afsluiten krijgt van

van het leeuwendeel, 358 miljoen euro, voor reke-

communicatiekanalen. Eind 2014 maken talrijke

de betrokken verzekeraar het verzoek een korte

ning van de tak brandverzekeringen. Enkele steden

gezinnen nog in-extremis gebruik van de federa-

vragenlijst in te vullen, ook wel “evaluatierooster”

en gemeenten werden bijzonder zwaar getroffen,

le fiscale stimuli voor investeringen in brand- en

genaamd. De vragen hebben betrekking op de

De tak Hulpverlening blijft groeien. Het incasso

met Antwerpen, Sint-Niklaas en Lokeren op kop

diefstalbeveiliging. De bevoegdheid voor deze

kenmerken van de woning, zoals bij voorbeeld het

klimt de voorbije jaren gestaag mede dankzij de

wat het aantal dossiers betreft.

materie is sedert 1 januari 2015 in handen van de

aantal vertrekken en de gebruikte bouwmateria-

verscheidenheid van verzekeringsdiensten die

de laatste hand aan een nieuw en eenvoudiger evaluatierooster. Hulpverlening

gewesten die – helaas – bij het begin van de le-

len. Al deze info moet de verzekeraar helpen de

hulp bieden en raad geven aan de klanten. Zo

Diefstal in woningen kent de jongste jaren een ge-

gislatuur niet meteen bereid lijken de beveiliging

premie voor het risico te berekenen in functie van

winnen de hulpverlening thuis aan zieken en de

voelige toename. In 2013 telt de Federale Politie

van woningen nog verder op die manier aan te

de geldende prijscriteria binnen de onderneming.

assistentie bij huiselijke technische problemen

meer dan 75.000 woninginbraken. De overheid

moedigen.

Assuralia legt in 2015 samen met de KU Leuven

stilletjes aan bekendheid. Nog in de tak Hulpverlening verbeteren de verze-

Brand woningen

● Brand: 39,2 %

keraars hun dienstverlening aan de slachtoffers. Bij

● Storm: 12,8 %

voorbeeld bij de takeling van voertuigen na pech

● Natuurrampen: 13,1 %

of ongeval. Zo is het beheer van incidenten op de

● Diefstal: 11,6 %

autosnelwegen en andere belangrijke verkeerswe-

● Arbeidsconflicten: 1,6 %

gen alles behalve een gemakkelijke opgave, gelet

● Andere, waaronder waterschade: 21,6 %

op de veiligheid van alle betrokkenen en de economische impact (extra files). Overheid en politie

Opsplitsing premies 2013

40


Bron: Assuralia

|

Schadeverzekeringen

doen hierbij een beroep op takelfirma’s. De con-

sument die betrokken raakt in zo’n ongeval op de

Een ander voorbeeld van de efficiëntiewinsten die

snelweg heeft echter vaak zijn eigen verzekering

de verzekeringssector continu nastreeft ten voor-

Nieuwe checklists op ABCverzekering.be

voor pechverhelping. Afstemming met de verzeke-

dele van slachtoffers betreft de coördinatie van de

Nog dit voorjaar voert Assuralia een “upgrade” uit van zijn educatieve consumentenwebsite

raars dringt zich op. Daarom nodigt Assuralia alle

hulpverlening bij ernstige incidenten met Belgi-

A BCverzekering.be. Deze website wil met checklists, videoclips en veel gestelde vragen het

betrokken actoren uit om kennis te maken met het

sche slachtoffers in het buitenland. Zo hebben de

risicobewustzijn, de kennis van producten en de financiële vaardigheden van de consument

nieuwe SIABIS-systeem.

verzekeringsondernemingen en de automobiel-

aanscherpen. De rubriek checklists telt dan nieuwe exemplaren, onder meer over brand, ontslag

organisaties het bestaande protocolakkoord over

en (ver)bouwplannen. Nieuwe videoclips behandelen de reisverzekeringen en de rechtsbijstand.

Dit nieuwe databestand, ontwikkeld door de ver-

reisbijstand bij ernstige incidenten (bekend onder

De meest populaire checklists op de site zijn deze met betrekking tot storm- of overstromings-

zekeraars, wil de samenwerking op het terrein en

de naam Assistentia) volledig aangepast aan de

gevaar, maar ook de tips over wat te doen na een aanrijding of een inbraak worden regelmatig

de algemene efficiëntie bevorderen. Het bevat alle

noden van vandaag. De afspraken voorzien in een

geraadpleegd.

Belgische lichte motorvoertuigen (kleiner dan 3,5

beurtrol, waarbij telkens een reisbijstandverzeke-

ABCverzekering.be speelt ook in op sleutelmomenten in het leven die steevast verzekeringsvragen

ton) waarvoor een dekking bijstand is afgesloten

raar “van wacht” is, en regelen naast de praktische

oproepen, zoals je eerste job, samenwonen, kinderen, echtscheiding, pensioen of overlijden. De

in geval van pech of ongeval. De dispatchings van

invulling van de hulpverlening ook zaken zoals de

beroepsvereniging bereidt samen met uitgeverij Lannoo Campus ook een onderwijsproject voor

de autoriteiten (politie en wegbeheerders) kunnen

communicatie met Buitenlandse zaken en met de

dat jongeren met interactieve lespakketten leert omgaan met risico’s en de bijhorende financië-

het bestand 24u/24u raadplegen op basis van de

pers. In 2014 kwam bedoelde coördinatieprocedu-

le producten. Eind 2015 volgt de progressieve ingebruikname in de derde graad van het Vlaamse

nummerplaat. Zo staan dispatching en bijstand-

re twee keer in actie: eerst bij een busongeval met

secundair onderwijs.

verlener/verzekeraar rechtstreeks in telefonisch

24 Belgen in Roemenië en daarna bij een ernstig

contact om de voor de interventie noodzakelijke

ongeval met een jeep in Kenia waarbij acht land-

informatie uit te wisselen. Op die manier kan de

genoten betrokken waren.

juiste, gemandateerde pechverhelper zeer snel ter plaatse komen. De bijstandverleners verwerken de SIABIS-oproepen prioritair.


|

Schadeverzekeringen

41

• • •

••

ASSURALIA EN ZIJN ORGANISATIE • • • •

•

42


|

Assuralia en zijn organisatie

LEDEN

(Toestand op 01/02/2015)

In cursief gedrukt: heeft zich in 2014 bij Assuralia aangesloten

A ACE European Group Ltd Aegon Schadeverzekering AFI ESCA Belgium AG Insurance AGA International AIG Europe Limited Aioi Nissay Dowa Allianz Benelux AMLIN Europe AMMA ARAG SE Arces Argenta Verzekeringen ASCO Continentale Verzekeringen Assurances Crédit Mutuel Nord Vie Atradius Credit Insurance Aviabel AVIVA Epargne Retraite (AFER EUROPE) AVIVA Vie (AFER EUROPE) Aviva Life & Pensions UK Ltd AXA Belgium B Baloise Insurance Belfius Verzekeringen

C Cardif Assurance Vie Cardif Assurances Risques Divers Cardif Leven CDA Chubb Insurance Company of Europe Cigna Life Insurance Company of Europe Coface Compagnie Française de Défense et de Protection Corona Credimundi Crelan Insurance

F FEDERALE Verzekering (Arbeidsongevallen) FEDERALE Verzekering (BOAR) FEDERALE Verzekering (Pensioenen) FEDERALE Verzekering (Leven) FIDEA Foyer Assurances Foyer Assurances Vie Foyer International

D DAS Rechtsbijstand Dela Verzekeringen Delta Lloyd Life DKV Belgium

H Hagelunie

E ELINI ERGO Insurance Ethias Ethias Gemeen Recht EULER HERMES Europe (Belgium) Euromex Europ Assistance (Belgium) Europese

G Garantiefonds Reizen Generali Belgium

M MAPFRE RE MISG Europe AG - Belgium Branch Munich Re N Nationale Suisse Verzekeringen North Europe Life Belgium O Optimco

T Tokio Marine Europe Insurance Ltd TOTAL Pensions Belgium Touring Verzekeringen Trade Credit Re Insurance Company TVM Belgium

P P&V (Arbeidsongevallen) P&V Verzekeringen Partners Verzekeringen Patronale Life NV Precura Protect

I ING Insurance Services ING Life Belgium ING Non-Life Belgium IPA (AXA Assistance) J Justitia K KBC Verzekeringen

S Satrex SCOR Global Life Securex – Onderlinge Verzekering Securex (Arbeidsongevallen) Securex Leven Servis Sirius International Swiss Re

•

V Vivium

Q QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch

X XL Insurance Company Ltd

R RGA France Royal & SunAlliance Insurance Plc

Z Zurich Insurance plc-Belgium branch

L L’Ardenne Prévoyante LAR (Legal Assistance & Recovery) Laatste situatie beschikbaar op de s i t e : w w w. a s s u r a l i a . b e


|


• • • •

43

ASSURALIA EN ZIJN ORGANISATIE

Raad van Bestuur

LEDEN

(Toestand op 01/02/2015)

Rudy BENMERIDJA, Country Manager – Amlin Europe Jean-Marie BOLLEN, Managing Director – Ergo

VOORZITTER

Christophe CHERRY, Algemeen Directeur – Atradius

Hans VERSTRAETE, Algemeen Directeur – KBC Verzekeringen

Hans DE CUYPER, CFO – AG Insurance Koen DEPAEMELAERE, Head of Life, Savings & Protection – AXA Belgium

ONDERVOORZITTER

Gert DE WINTER, CEO – Baloise Insurance

Bernard THIRY, Voorzitter van het Directiecomité – Ethias

René DHONDT, Algemeen Directeur – Assuralia Herman FALSTÉ, Directeur-Afgevaardigd Bestuurder – AMMA

GEDELEGEERD BESTUURDER

Quinten FRAAI, CEO – ING Life en Non-Life Belgium

Philippe COLLE

Luc KRANZEN, Directeur Particulieren – Ethias Jan LEFLOT, CEO – QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch

LEDEN VAN HET UITVOEREND COMITE

Christophe MARIUS, Algemeen directeur – AXA Assistance

Antonio CANO, CEO – AG Insurance

Tom MEEUS, Directeur-Afgevaardigd Beheerder – FEDERALE Verzekering

Gustaaf DAEMEN, Gedelegeerd Bestuurder – DAS Rechtsbijstand

Christophe ROELANDT, Gedelegeerd Bestuurder – Protect

Damien de LAMINNE de BEX, COO – DKV Belgium

Edwin SCHELLENS, CEO – FIDEA

Eric KLEIJNEN, CEO – Belfius Insurance

Jan VAN AUTREVE, Voorzitter van het Directiecomité – Delta Lloyd Life

Frank KOSTER, CEO – AXA Belgium

Patrick VANDOREN, Directeur – KBC Verzekeringen

Wilfried NEVEN, General Manager – Allianz Benelux

Ilona VAN HEMELRIJK, Chief Sales & Marketing Officer – AGA

Johan THIJS, CEO – KBC Groep

Marc VRIJMAN, Mandataire général – AVIVA Vie-AFER

Hilde VERNAILLEN, CEO – Voorzitter van het Directiecomité – P&V Vivium Laatste situatie beschik baar op de site: w w w.assuralia.be

44


|


Afdelingsvergaderingen (Toestand op 01/02/2015)

HULPVERLENING

VOORZITTERS VAN DE BESTENDIGE

Voorzitter: Christophe MARIUS, AXA Assistance

COMMISSIES

Ondervoorzitter: Ilona VAN HEMELRIJK, Allianz Global Assistance

Adviserende Artsen-Verzekeraars: Piet CALCOEN, DKV Belgium

ARBEIDSONGEVALLEN

Communicatie en Informatie: Quinten FRAAI, ING

Voorzitter: Wilfried NEVEN, Allianz Benelux

KREDIET-BORGTOCHT

Distributie: Christophe de MORAES, Baloise Insurance

Ondervoorzitter: Marc EUBEN, KBC Verzekeringen

Voorzitter: Christophe CHERRY, Atradius

Fiscaliteit: Benoît VERWILGHEN, Ethias

Ondervoorzitter: Francis JESPERS, Euler Hermes

Fraude: Eric KLEIJNEN, Belfius Insurance

AUTO

Juridische Studies en Controle: Serge JACOBS, Ethias

Voorzitter: Luc KRANZEN, Ethias

LEVEN

Productiviteit: Gert DE WINTER, Baloise Insurance

Ondervoorzitter: Dirk BEECKMAN, AXA Belgium

Voorzitter: Koen DEPAEMELAERE, AXA Belgium

Risk & Finance: Hans DE CUYPER, AG Insurance

Ondervoorzitter: Werner VAN STEEN, KBC Verzekeringen

Sociale Aangelegenheden: Jan QUISTHOUDT, Allianz Benelux

BRAND EN ZAAKSCHADEVERZEKERINGEN Voorzitter: Hilde VERNAILLEN, P&V Vivium

ONGEVALLEN GEMEEN RECHT

Ondervoorzitter: Karel COUDRÉ, AG Insurance

Voorzitter: Patrick VANDOREN, KBC Verzekeringen Ondervoorzitter: Karel COUDRÉ, AG Insurance

GEZONDHEID Voorzitter: Antonio CANO, AG Insurance

RECHTSBIJSTAND

Ondervoorzitter: Damien de LAMINNE de BEX, DKV Belgium

Voorzitter: Gustaaf DAEMEN, DAS Rechtsbijstand Ondervoorzitter: Marnik VANHAVERBEKE, LAR

HERVERZEKERING Voorzitter:

TRANSPORT

Jan LEFLOT, QBE Reinsurance (Europe) Ltd Secura Branch

Voorzitter: Jacques PETIT, AIG Europe Limited

Ondervoorzitter:

Ondervoorzitter: N.

L a a t s t e s i t u a t i e b e s c h i k b a a r o p d e s i t e : w w w. a s s u r a l i a . b e

Jean-Pierre BUGNON, Swiss Reinsurance Company Balans & Vooruitzichten 2014-2015

|


45

• • • •

•

ASSURALIA EN ZIJN ORGANISATIE

Interne organisatie (Toestand op 01/02/2015)

René DHONDT 650 Bestuurder - Algemeen directeur

Christiane BALIGAND 651 Directie-assistente

Isabelle BASTIEN 894 Raadsgeneesheren - studies

EUROPESE ZAKEN, GEZONDHEID & H ERVERZEKERING

Elsbeth BEERTS 889

Floris GOYENS 884

Sarah SNOECK 737

Adjunct-Directeur

Europese Zaken & Herverzekering

Marie-Jo HOUBAR 881

Melissa THIRION 725

Directiesecretaresse

Gezondheidsverzekering

Europese Zaken & Herverzekering

Carine KRONAL 691 Directiesecretaresse LEVENSVERZEKERINGEN

Philippe COLLE 642

Bart VANDERMEIREN 883

Gedelegeerd Bestuurder

Ingvild DEBBAUT 642 Directie-assistente

PERS & COMMUNICATIE

Wauthier ROBYNS de SCHNEIDAUER 690

Adjunct-Directeur

Marie-Jo HOUBAR 881 Directiesecretaresse

Directeur

Levensverzekering Individueel

Jonas GEENS 888 Levensverzekering Collectief

Frank RIETJENS 886 Levensverzekering Collectief

Virginia SCHREURS 885

Carine KRONAL 691 Directiesecretaresse

Sammy BOGAERT 882

Levensverzekering Individueel

François de CLIPPELE 694

ZAAKSCHADE-, AANSPRAKELIJKHEIDSEN TRANSPORTVERZEKERINGEN

Bernard DESMET 676

Pers & Communicatie

Bruno DIDIER 660

Stéphanie VAN CAENEGHEM 730

Nathalie LEEMANS 697 Pers & Communicatie

Peter WIELS 692

Directeur

Anouchka WYME 721 Directiesecretaresse

Pers & Communicatie

Brand- en Diefstalverzekeringen Ongevallen- en Aansprakelijkheidsverzekeringen

Bernadette VAN CROMBRUGGHE 892 Arbeidsongevallenverzekeringen

Ives VERBAEYS 671 Autoverzekering

SOCIALE ZAKEN

De leden van het Directiecomité zijn cursief aangeduid

Serge DEMARRÉE 890 Directeur

De nummering bij de namen verwijst naar het doorkiesnummer (02/547 5 ...)

Ingvild DEBBAUT 642 Directie-assistente

46


|


Isabelle BASTIEN 894 Sociaal recht - studies

JURIDISCHE & FISCALE STUDIES & DISTRIBUTIE

Edwin DESNYDER 728

Xavier de BEAUFFORT 652

Marie SCHOLASSE 724

Directeur

Juridische studies

Colette VANDEROOST 661

Melissa THIRION 725

Directiesecretaresse

Juridische & ﬁscale studies

Fiscale studies

Charles van OLDENEEL tot OLDENZEEL 722 Bedrijfsjurist - Juridische studies

Anne-Catherine VERHAEGHE de NAEYER 795 Documentatie STUDIES, PRODUCTIVITEIT, F RAUDEPREVENTIE, OPLEIDING EN ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

Rita THYS 746

Gino LEROY 760

Françoise GILSON 741

Directeur

Christiane BALIGAND 651

VERZEKERINGST ECHNISCHE STUDIES Directeur Directiesecretaresse

Directie-assistente

Carine HÉLIN 743

• • • •

Technische studies

Alex MASELIS 745 Technische studies

Anton MERCELIS 738 Technische studies

Sarah NUYTTEN 744

•

Technische studies RISK & FINANCE

Paul WINDELS 762 Directeur

Françoise GILSON 741

Nicolas ROELANT 769 Studies Risk & Finance

Mathias WAMBEKE 766 Studies Risk & Finance

Directiesecretaresse OPLEIDING

Willy DE WEERDT 700

Marjorie DEMANNEZ 701

Training Manager

Development Manager

ONDERSTEUNENDE DIENSTEN

Vanessa DEMEULEMEESTER 767

Alain TAETS 899

Personeelsadministratie

Algemene diensten

Benoît MONTENS 764

Valère VANAENRODE 783

Productiviteit, Fraudepreventie

Boekhouding

Stéphane NACHTERGAELE 768

Vincent WOYGNET 792

Productiviteit, HR - projecten

Vertaling

Jean-Marc NOËL 742 ICT Laatste situatie beschik baar op de site: w w w.assuralia.be


|


47

ENGLISH SUMMARY • • • • •

After the consumerist rush

The industry had less trouble with the content

its course on the sustainability of public pensions,

ers and the staff of small undertakings, to build up

of the new regulations, which to some extent

including some of the policy proposals made by

pension rights, and made it a legal requirement for

The Belgian insurance market looks back on

came from industry codes of conduct or from

a high-level Pensions Reform Commission, which

defined contribution plans to carry a guaranteed

2014 as a year of transition, mainly between a

anticipated regulations still in the EU pipeline,

focused on the first pillar of pensions and sup-

yield of 3.25 % for the companies’ contributions

center-left majority and a center-right c oalition

such as the second release of the Insurance

ported the complementary role of occupational

and 3.75 % for the workers’ contributions. These

at federal government level. While the outgoing

Mediation Directive, than with short deadlines.

pensions, but neglected the important third pil-

levels are widely out of touch with current interest

government was not keen to make important

The insurance community hopes that things

lar, that of individual efforts to provide for extra

rates and insurance companies have not been able

decisions with regard to pensions just before

will settle now, even if it is clear that there will

means in old age.

to accept new contributions at such rates, mean-

facing the voters, it did all it could to appear as

be a need for adjustments to the EU rules once

a customer champion, introducing an impres

Council and Parliament have commented on the

Since, in Belgium, group life insurance is the main

at the time the employee leaves the company. The

sive array of rules to better inform and protect

Commission’s proposals.

component of occupational pensions, it is natural

government program recognises this issue and has

that the insurance industry would come up with

committed to act in this urgent matter.

the consumer. These MiFID-like rules for the insurance industry, both life and non-life, took

Time for a new pension policy

effect at very short notice and were followed up

ing that the employer is liable for any shortcoming

ideas to help those workers who do not enjoy a generous occupational pension to contribute to

Long term care, and particularly domestic ser-

by legislation about bonuses in life insurance,

Before the general elections, the insurance indus-

a better level of income in their old age. Most of

vices of a non-medical kind, is another aspect of

admissible unit-linked products, advertising

try made it clear to the political parties how insur-

Assuralia’s suggestions to encourage early fund-

ageing. Once more, both the general public and

standards, fact sheets and rating criteria. Both

ance can contribute in helping Belgians prepare for

ing of retirement were well received both by the

policymakers appear to understand the issue, and

insurance companies and insurance intermedi

the challenge of an ageing population. It is clear

general public and by the new coalition. With

the new government could take action to allow (a

aries had to scramble to meet the strict dead

social security alone will not be able to provide for

regard to existing occupational pensions, there

part of) second-pillar schemes to fund long term

lines set by the previous government, sometimes

the financial resources needed to guarantee the

was one issue where a political decision appears

care, as individual sales of such policies have been

engaging in the reform process even before the

purchasing power of future pensioners, nor the

to be more urgent: the 2003 legislation aimed at

very limited so far.

fine tuning of the new legislation was known.

care they will need. The new government has set

involving more people, especially manual work-

48


|

English Summary

Digital agenda

Mastering hailstorms…

Demand for individual life insurance has been

committed to steer the industry safely through a

and interest rates

picking up somewhat after the ill-fated tax in-

possible increase of interest rates by discouraging

crease that took effect in 2013, even if unit-linked

early payouts that would put loyal policyholders at a disadvantage.

Another priority for the industry is to allow for greater use of digital technologies. This meets the

Meanwhile, the insurance activity itself devel-

products are still a sideshow on the Belgian mar-

expectations of the policyholders who understand

oped along different lines: even if its growth in

ket. While unit-linked premiums fell by 9.4 %

that insurance should not be burdened by tedious

real terms is modest, non-life insurance is in good

in 2014 to barely 2.4 billion euro, individual life

The total premium income stands at 28.9 billion

paperwork. The industry itself has achieved break-

shape, and was therefore able to handle a hail-

products with a guaranteed yield, including both

euro, equivalent to 7.3 % of GDP. Bottom line

throughs, sometimes in issues as trivial as han-

storm of exceptional magnitude that struck the

medium-term savings and longer-term pension

profitability, however, seems to slide to 1.25 bil-

dling pharmacist’s receipts. In a number of cases

country in the Whitsun weekend. The hailstorm

products, grew by 17.4 % to 9.8 billion euro.

lion euro as compared to 1.38 billion in 2013 and

legal technicalities have to be reviewed to make it

resulted in 171.000 claims and half a billion euro

Group life insurance has had a more steady

2.42 bn in 2012. Yet the solvency ratio, still under

easier for insurance companies to find trace of pol-

insured losses as the low-pressure front moved

growth pattern than individual life insurance, and

Solvency I norms, improved to about 222 % of the

icyholders who have moved, or speeding up the

along a line from the south of Bruges to the north

achieved a progress of 5.2 % in 2014. In life insur-

legal requirements, a good level as far as the sus-

settlement of accidents in which access to police

of Antwerp. This event did not change the under-

ance, demand is one of the main indicators of the

tainability of Belgian insurance is concerned.

reports is required. Meanwhile, the industry has

lying balance of the business, even if the 2014

health of the market, and the balance between the

started work on a European Accidents Statement

combined ratios for material damage to vehicles

commitments to policyholders on the one hand

Full figures for 2014 will be released after the summer

(EAS) compatible with smartphones and tablets

and property insurance will be severely affected.

and the yield on the assets held to cover those

and will be published in the annual “chiffres-clé –

for use as an universal standard.

The industry also had to adjust to VAT on lawyers’

commitments on the other is of paramount im-

kerncijfers” publication on w ww.assuralia.be which

fees, which had a distinct impact on the legal

portance. Since part of the portfolio still carries a

should be the first stop for up to date detailed figures

assistance business and a more diluted effect on

guaranteed yield of up to 4.75 %, the prudential

on the Belgian insurance industry, together with an-

liability lines. Non-life insurance premiums grew

supervisor monitors closely how companies follow

nual sister publications on the workforce of the in-

1.7 % in nominal terms in 2014, a growth of 1.4 %

a reserve policy befitting this situation. Looking

dustry and the market share of distribution channels.

in real terms.

forward, the industry and the supervisor also are


|

English Summary

49

• • • • •

COLOFON • • • • • Uitgegeven door Assuralia Beroepsvereniging van Verzekeringsondernemingen D-2015-0377-2 Ontwerp en realisatie Lannoo Creations Druk en afwerking Drukkerij Lannoo nv www.lannooprint.be Version française disponible sur simple demande: [email protected]

Huis der Verzekering de Meeûssquare, 29 | B-1000 Brussel | T +32 2 547 56 11 F +32 2 547 56 01 | [email protected] | www.assuralia.be

INHOUD. Inleiding door Hans Verstraete Voorzitter 3. Voorwoord door Philippe Colle Gedelegeerd Bestuurder 6. Persoonsverzekeringen 22

Recommend Documents