jaarboek.CBN.book Page iii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
iii
INHOUD
INHOUD Samenstelling Woord vooraf
i
DEEL 1.
OVERZICHT VAN DE WERKZAAMHEDEN 2013
1
DEEL 2.
ADVIEZEN
21
1. ADVIEZEN M.B.T. DE BEVOEGDHEID VAN DE CBN
22
1.1. ADVIESBEVOEGDHEID
22 22
advies 14/1
Adviesbevoegdheid
25
1.2. AFWIJKINGEN advies 108/1 advies 108/2 advies 108/3
advies 117/3 advies 2009/10 advies 2010/4
advies 2011/12 nieuw
advies 2013/10
advies 108/6
Afwijkingen van de bepalingen van het KB van 8 oktober 1976 – Procedure Aanvragen tot afwijking: overzicht Adviesbeleid van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen ten aanzien van individuele vragen om afwijking wegens verstoring van de mededingingsvoorwaarden Voeren van de boekhouding en opstellen van de jaarrekening in een andere munt dan de euro Bepaling van de functionele valuta bij financieringsvennootschappen Omrekeningsverschillen ontstaan bij omrekening van het kapitaal naar aanleiding van het verkrijgen van de afwijking inzake functionele valuta Afwijking inzake functionele valuta: praktische implicaties en procedure Belgische bijkantoren van buitenlandse ondernemingen: voeren van de boekhouding en opstellen van de jaarrekening in een andere munt dan de euro Buitenlandse luchtvaartondernemingen
25 26 30 33 37 40 42 45 48
2. ADVIEZEN M.B.T. DE WET 17 JULI 1975
49
2.1. HET VOEREN VAN DE BOEKHOUDING
49 49 69 70 71 74 75 77
advies 174/1 advies 4/4 advies 4/2 advies 2010/14 advies 2011/21 advies 2010/10 advies 7/4
LARCIER
Beginselen van een regelmatige boekhouding Beginsel van het dubbel boekhouden De “inschrijving” in de boeken Bewaring van boeken en verantwoordingsstukken Bewaring van de boeken en verantwoordingsstukken Duur van het boekjaar Opmaken van de inventaris
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page iv Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
iv
INHOUD
advies 7/3 advies 7/2 advies 140 advies 3/3 advies 2010/20 advies 2011/2
Boek waarin de jaarrekening en de inventarisstukken worden opgenomen – Opname van de waarderingsregels Interne en externe jaarrekening – Begrippen Overeenstemming tussen de boekhouding en de jaarrekening De boekhoudkundige verwerking van verrichtingen van tijdelijke handelsvennootschappen Gebruik van uniforme boekhoudsoftware door internationale ondernemingen Zetelverplaatsing naar België van een vennootschap opgericht naar buitenlands recht: gevolgen voor het voeren van de boekhouding en het opstellen van de jaarrekening
2.2. ONDERNEMINGEN NAAR BUITENLANDS RECHT advies 1/1 advies 1/5 advies 1/5bis
nieuw
advies 172/1 advies 2013/13 advies 1/2
advies 1/6 advies 2010/20
Ondernemingen naar buitenlands recht – Toepasselijkheid van de wet en de uitvoeringsbesluiten Ondernemingen naar buitenlands recht: bijkantoren en centra van werkzaamheden in België – Begrip Bijkantoren en centra van werkzaamheden in België van ondernemingen naar buitenlands recht – Begrip Opneming van de rekeningen van een buitenlands bijkantoor Het gebruik van de verbindingsrekening tussen een buitenlandse vennootschap en haar Belgisch bijkantoor Ondernemingen naar buitenlands recht – Houden en bewaren in België van de boeken, rekeningen en verantwoordingsstukken Europese economische samenwerkingsverbanden en economische samenwerkingsverbanden Gebruik van uniforme boekhoudsoftware door internationale ondernemingen – Zie ook: Het voeren van de boekhouding
3. ADVIEZEN M.B.T. DE KONINKLIJKE BESLUITEN TOT UITVOERING VAN DE WET 17 JULI 1975 EN HET WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN 3.1. ALGEMENE PRINCIPES 3.1.1. Niet-compensatiebeginsel advies 105 advies 105/1
Compensatie tussen tegoeden en schulden, tussen kosten en opbrengsten Compensatie tussen debet- en creditsaldi bij eenzelfde bankinstelling
3.1.2. Munt waarin de jaarrekening moet worden opgesteld advies 117/1 advies 117/2 advies 117/3
JAARBOEK CBN 2014
Jaarrekening in Belgische frank – Munt waar in de jaarrekening moet worden opgesteld Munt waarin de boekhouding moet worden gevoerd en de jaarrekening moet worden opgesteld Voeren van de boekhouding en opstellen van de jaarrekening ineen andere munt dan de euro – Zie ook: Afwijkingen
79 80 82 83 110 113 115 115 116 117 118 140 145 146 149 150 150 150 150 151 152 152 153 154
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page v Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
v
INHOUD
advies 2009/10
Bepaling van de functionele valuta bij Financieringsvennootschappen – Zie ook: Afwijkingen
155
3.2. WAARDERINGSREGELS 3.2.1. Algemene beginselen advies 112/8 advies 126/6 advies 2010/12 nieuw
advies 2013/7
Waarderingsregels Afzonderlijke waardering bij voorraden en materiële vaste activa De toepassing van de algemene boekhoudprincipes op afgeleide financiële instrumenten De boekhoudkundige verwerking van ruilverrichtingen
3.2.2. Aanschaffingswaarde advies 126/1 advies 126/3 advies 126/4 advies 126/5 advies 126/11 advies 126/2 advies 126/18 advies 2012/8
advies 2012/9
Aanschaffingsprijs: bijkomende kosten Vervaardigingsprijs: toerekening van creditrente Vervaardigingsprijs: correctie van de Nederlandse tekst van artikel 22 van het koninklijk besluit van 8 oktober 1976 Vervaardigingsprijs Opneming van rente in de aanschaffingswaarde van immateriële en materiële vaste activa Inbrengprijs Aanschaffingswaarde bij inbreng in natura De boekhoudkundige verwerking van de inbreng in eigendom in een Belgische burgerlijke maatschap die niet de rechtsvorm heeft aangenomen van een handelsvennootschap De boekhoudkundige verwerking van de verwerving van een vast actief voor een variabele prijs die afhankelijk is van een toekomstige en onzekere gebeurtenis die een rechtstreeks verband houdt met het nut dat het verworven actief heeft voor de vennootschap
3.2.3. Afschrijvingen en waardeverminderingen advies 2010/15 advies 112/2
advies 112/5 advies 119/1
Afschrijvingsmethoden Ontoereikendheid van de afschrijvingen geboekt vóór de inwerkingtreding van het koninklijk besluit van 8 oktober 1976 Progressieve afschrijvingsmethode Aanvang van de afschrijving van intercalaire interesten
3.2.4. Ondernemingen in vereffening advies 2011/8 advies 110/8
advies 160/1
LARCIER
154
Verslaggeving bij ontbinding en vereffening Bijkantoren en centra van werkzaamheden in België van ondernemingen naar buitenlands recht – Verslaggeving in geval van sluiting Toepassing van artikel 40 van het koninklijk besluit van 8 oktober 1976 op de jaarrekening van de ondernemingen
155 155 156 158 163 166 166 167 169 170 171 172 173 182
186 192 192 200 202 204 205 205 209 210
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page vi Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
vi
INHOUD
3.3. BIJZONDERE REGELS M.B.T. DE BALANS 3.3.1. Oprichtingskosten advies 2011/24
Herstructureringskosten – Verwerking in de jaarrekening
3.3.2. Immateriële vaste activa advies 2012/13 advies 138/5 advies 158/1 advies 179/1 advies 2012/1
advies 2009/14 advies 2010/21
advies 2012/6
Boekhoudkundige verwerking van immateriële vaste activa Software Boekhoudkundige verwerking van de aankoop, afschrijving en ontginning in concessie van natuurlijke rijkdommen Boekhoudkundige verwerking van broeikasgasemissierechten Boekhoudkundige verwerking van een overschot aan broeikasgasemissierechten door een onderneming die de nettomethode toepast Boekhoudkundige verwerking van groenestroom- en warmtekrachtcertificaten De boekhoudkundige verwerking van transfervergoedingen betaald bij de mutatie van voetbalspelers (niet-amateurs en profspelers) De boekhoudkundige verwerking van de tax shelter in hoofde van de productievennootschap
3.3.3. Materiële vaste activa advies 150/1 advies 126/6 advies 3/1 advies 150/3 advies 126/12 advies 144/1 advies 144/5 advies 144/2 advies 144/2bis advies 144/3 advies 150/2 advies 150/4 advies 162/1
JAARBOEK CBN 2014
Materiële vaste activa – Onderscheid met voorraden Afzonderlijke waardering bij voorraden en materiële vaste activa – Zie ook: Waarderingsregels – Algemene beginselen Tijdstip waarop de aan- of verkoop van een onroerend goed in de boekhouding dient ingeschreven te worden Bouwwerken op andermans grond Boeking van uitzettingsvergoedingen betaald door de eigenaar en van de kost van werken ten laste van de verkoper Roerende leasing – Definitie Begrip geïnvesteerd kapitaal Winst uit overdracht van het gebruiksrecht op een goed krachtens een leasingovereenkomst Winst uit overdracht van het gebruiksrecht op een goed krachtens een leasingovereenkomst Boeking van het verschuldigd bedrag om de optie te lichten of van de restwaarde aan het einde van de overeenkomst Aansluitingskosten en installatiekosten waarbij derden de eigendom van de installatie verwerven of behouden Investering voor een rationeler energieverbruik – Geïntegreerd energiebeheerprogramma Boekhoudkundige verwerking van het vruchtgebruik van aandelen dat onder bezwarende titel is verworven
212 212 212 215 215 225 229 231 239 242 260 265 275 275 277 278 279 281 284 286 289 290 291 292 293 294
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page vii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
vii
INHOUD
advies 162/2
advies 158/1
advies 2011/6 advies 2012/9
nieuw
advies 2012/19 advies 2013/9
Verwerking van verrichtingen voor de verwerving of verkoop van een recht op vruchtgebruik of van naakte eigendom op materiële vaste activa in de boekhouding van de vruchtgebruiker (de erfpachten de opstalhouder) en van de naakte eigenaar (de grondeigenaar) Boekhoudkundige verwerking van de aankoop, afschrijving en ontginning in concessie van natuurlijke rijkdommen – Zie ook: Immateriële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van de aankoop van goud en kunstwerken De boekhoudkundige verwerking van de verwerving van een vast actief voor een variabele prijs die afhankelijk is van een toekomstige en onzekere gebeurtenis die een rechtstreeks verband houdt met het nut dat het verworven actief heeft voor de vennootschap – Zie ook: Waarderingsregels Goederen verworven tegen betaling van een lijfrente De boekhoudkundige verwerking van een herziening van de btw op een aangekocht bedrijfsmiddel
advies 126/15 advies 147/1 advies 114/1 advies 114/5 advies 114/2
advies 114/3 advies 114/4 advies 114/6 advies 2011/20 advies 127/2 advies 114/7 advies 139/1 advies 139/2 advies 139/5 advies 139/3 advies 139/6 advies 139/4 advies 129/1
LARCIER
303 304
307 308 315 316
3.3.4. Financiële vaste activa advies 126/8
296
Financiële vaste activa – Waardering – Aanschaffingswaarde met prijstoeslag Aanpassing van de (aan-) verkoopprijs van een deelneming Vastrentende effecten:financiële vaste activa of geldbeleggingen? Criteria Verbonden ondernemingen – Ondernemingen met deelnemingsverhouding Over het begrip verbonden onderneming Bezit van maatschappelijke rechten in verbonden ondernemingen of in ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat – Begrip deelneming Resultaten uit verrichtingen met dochterondernemingen Verwerking in de jaarrekening van een onderneming van verrichtingen met verbonden ondernemingen Uitdrukking van verrichtingen tussen ondernemingen uit eenzelfde groep Verbonden ondernemingen Waardevermindering op aandelen – Voorziening voor risico’s verbonden aan niet-opgevraagd gedeelte Condominium Verrichtingen met betrekking tot inschrijvingsrechten Obligaties met warrant Obligaties met warrant Aandelen met warrant Aandelen met warrant Afgezonderde warranten Boeking van bonusaandelen
316 318 319 320 322 324 326 329 330 331 334 335 336 340 342 344 345 346 347
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page viii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
viii
INHOUD
advies 2010/3 advies 121/5 advies 151/2
advies 178/1 advies 168/1
advies 2012/9
De boekhoudkundige verwerking van stockdividenden Boekhoudkundige verwerking van kapitaalaflossingen Toerekening door de aandeelhouder van een terugbetaling van kapitaal of een uitgiftepremie of van een uitkering van reserves Advies met betrekking tot de jaarrekeningrechtelijke aspecten van de certificatie van aandelen van handelsvennootschappen Boekhoudkundige verwerking van deelnemingen in vennootschappen naar buitenlands recht, die niet alle kenmerken van de rechtspersoonlijkheid hebben De boekhoudkundige verwerking van de verwerving van een vast actief voor een variabele prijs die afhankelijk is van een toekomstige en onzekere gebeurtenis die een rechtstreeks verband houdt met het nut dat het verworven actief heeft voor de vennootschap – Zie ook: Waarderingsregels
3.3.5. Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar advies 2/1 advies 127/1 advies 137/2 advies 137/4 advies 137/6 advies 2011/23 advies 137/7 advies 137/8 advies 137/9 advies 128/1 advies 128/2 advies 128/4 advies 161/1 advies 2011/9 advies 137/1 advies 150/4
advies 2010/13
advies 2011/15 advies 2012/5
JAARBOEK CBN 2014
Individuele klanten- en leveranciersrekeningen Forfaitaire waardeverminderingen op vorderingen Vorderingen (en schulden) met forfaitair lastenpercentage Renteloze vorderingen (schulden) en vorderingen (schulden) met een abnormaal lage rente, op meer dan één jaar Overdracht van schuldvordering – Nominale waarde – Waardevermindering De boekhoudkundige verwerking van factoringovereenkomsten Interesten op vorderingen Vordering wegens levering van goederen en diensten omgevormd tot renteloze leningen op meer dan 1 jaar Actualisering van vorderingen en schulden op korte termijn Betwiste fiscale aanslag Betwiste fiscale aanslag Voorafbetaling van belastingen Aansprakelijk vertegenwoordiger t.o.v. het belastingbestuur Invloed van het buitengerechtelijk minnelijk akkoord en de gerechtelijke reorganisatie op de schulden en vorderingen Klassering van de vorderingen bij faillissement van de schuldenaar Investering voor een rationeler energieverbruik – Geïntegreerd energiebeheerprogramma – Zie ook: Materiële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van de belasting over de toegevoegde waarde in hoofde van de leden van een btw-eenheid Waardevermindering op handelsvorderingen, gedekt door een kredietverzekering Betaling van vorderingen in natura
349 352 354 357 367
369 370 370 371 373 379 385 387 397 399 400 401 402 403 404 405 412 412 413 417 422
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page ix Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
ix
INHOUD
3.3.6. Voorraden en bestellingen in uitvoering advies 132/7 advies 2012/15 advies 150/1 advies 126/6 advies 132/1 advies 132/6 advies 157/1 advies 126/7 advies 132/2 advies 132/4 advies 138/5 advies 171 advies 181/1
advies 2011/6
Boeking en waardering van voorraden Bestellingen in uitvoering Materiële vaste activa – Onderscheid met voorraden – Zie ook: Materiële vaste activa Afzonderlijke waardering bij voorraden en materiële vaste activa – Zie ook: Waarderingsregels –Algemene beginselen LIFO-methode Vooruitbetalingen Tijdstip waarop de winst is gerealiseerd Waardering van de aanschaffingsprijs van de voorraden op grond van de verkoopprijs Voorraden waarvan de verkoopprijs door de Overheid gewaarborgd is Termijnovereenkomsten op handelsgoederen Software – Zie ook: Immateriële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van afvalstoffen De boekhoudkundige verwerking van het bedrag waarmee de waarde stijgt van de voorraad van erkende diamanthandelaars ingevolge de herwaardering hiervan met toepassing van de wet van 26 november 2006 Boekhoudkundige verwerking van de aankoop van goud en kunstwerken – Zie ook: Materiële vaste activa
advies 126/15 advies 127/2
advies 147/3 advies 148/5 advies 169/1 advies 169/2 advies 177/1 advies 139/1 advies 139/2 advies 139/5 advies 139/3 advies 139/6
LARCIER
462 462 463 465 467 468 470 472 475 476
480 483 484
3.3.7. Geldbeleggingen advies 147/1
425 425 449
Vastrentende effecten:financiële vaste activa of geldbeleggingen? – Zie ook: Financiële vaste activa Criteria Aanpassing van de (aan) verkoopprijs van een deelneming – Zie ook: Financiële vaste activa Waardevermindering op aandelen – Voorziening voor risico’s verbonden aan niet-opgevraagd gedeelte – Zie ook: Financiële vaste activa Meerwaarden op overheidseffecten bedoeld door artikel 513 van het (nieuwe) WIB Actuarieel rendement op vastrentende effecten – Aanpassing van de adviezen 137/5 en 148/4 Verwerking van leningen en ontleningen van effecten in de jaarrekening van ondernemingen Verwerking van cessie-retrocessieverrichtingen in de jaarrekening van ondernemingen Boekhoudkundige verwerking van de mini BEL-20 Verrichtingen met betrekking tot inschrijvingsrechten – Zie ook: Financiële vaste activa Obligaties met warrant – Zie ook: Financiële vaste activa Obligaties met warrant – Zie ook: Financiële vaste activa Aandelen met warrant – Zie ook: Financiële vaste activa Aandelen met warrant – Zie ook: Financiële vaste activa
484 484 484 484 486 490 506 515 521 521 521 521 521
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page x Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
x
INHOUD
advies 139/4 advies 129/1 advies 2010/3 advies 121/5 advies 151/2
advies 167/2 advies 168/1
advies 126/13 advies PV/1
advies 2011/6 advies 2011/18 advies 2012/7 advies 2012/18
Afgezonderde warranten – Zie ook: Financiële vaste activa Boeking van bonusaandelen – Zie ook: Financiële vaste activa De boekhoudkundige verwerking van stockdividenden – Zie ook: Financiële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van kapitaalaflossingen – Zie ook: Financiële vaste activa Toerekening door de aandeelhouder van een terugbetaling van kapitaal of een uitgiftepremie of van een uitkering van reserves – Zie ook: Financiële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van dekkingsverrichtingen en gedekte posities in aandelen Boekhoudkundige verwerking van deelnemingen in vennootschappen naar buitenlands recht, die niet alle kenmerken van de rechtspersoonlijkheid hebben – Zie ook: Financiële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van de aankoop, het bezit en de realisatie van “VVPR-strips” Parlementaire vraag nr. 68 van 6 juni 2008 van mevr. Ingrid Claes aan de minister van Ondernemen en Vereenvoudigen, Dhr. V. Van Quickenbome Boekhoudkundige verwerking van de aankoop van goud en kunstwerken – Zie ook: Materiële vaste activa De boekhoudkundige verwerking van de renteswap (Interest Rate Swap) De boekhoudkundige verwerking van de tax shelter in hoofde van de investeerder De boekhoudkundige verwerking van aandelenopties (als zodanig)
3.3.8. Liquide middelen advies 120/1 advies 120/2 advies 120/3 advies 120/4 advies 120/5 advies 120/6 advies 180/1 advies 2011/22 nieuw
advies 2013/8
JAARBOEK CBN 2014
Het begrip “financiële instelling” In aanmerking te nemen termijn – Contractuele termijn of nog te lopen termijn Waardering van liquide middelen bij de jaarafsluiting: criterium voor de toerekening aan een bepaald boekjaar Overheidsfondsen Coördinatiecentrum – Financiële instelling Boeking van het financiële bedrijf van een coördinatiecentrum binnen een groep Verwerking in de jaarrekening van de door de Vlaamse regering gecreëerde opleidingscheques Boekhoudkundige verwerking van de door de Vlaamse Regering gecreëerde kmo-portefeuille De boekhoudkundige verwerking van de door de Waalse regering gecreëerde opleidingscheques
521 521 521 521 521 522
536 537 543 544 545 557 566 578 578 579 580 581 583 584 585 586 590
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xi Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xi
INHOUD
592
3.3.9. Kapitaal advies 121/1 advies 121/3 advies 121/4 advies 121/5 advies 151/1 advies 164 advies 139/7 advies 2009/16 advies 2010/4
nieuw
advies 2013/17
Afname van het kapitaal, van de uitgiftepremies, van de reserves, van de overgedragen winst Mutaties binnen het eigen vermogen Voorstelling van een tabel met de wijzigingen in het eigen vermogen en de bestemming van het resultaat van het boekjaar Boekhoudkundige verwerking van kapitaalaflossingen – Zie ook: Financiële vaste activa Kapitaalvermindering door terugbetaling aan de vennoten of vrijstelling van volstorting Passende boekhoudkundige verwerking van de tegenwaarde van participatiecertificaten CPC’s Verwerking van uitgegeven inschrijvingsrechten in de jaarrekening Omrekening van kapitaal bij grensoverschrijdende fusies Omrekeningsverschillen ontstaan bij omrekening van het kapitaal naar aanleiding van het verkrijgen van de afwijking inzake functionele valuta – Zie ook: Afwijkingen De boekhoudkundige verwerking met betrekking tot de toepassing van de overgangsregeling zoals vermeld in artikel 537 WIB 92
3.3.10. Uitgiftepremies advies 142 advies 121/1 advies 139/7 advies 139/8
advies 121/4
Uitgiftepremie Afname van het kapitaal, van de uitgiftepremies, van de reserve, van de overgedragen winst – Zie ook: Kapitaal Verwerking van uitgegeven inschrijvingsrechten in de jaarrekening – Zie ook: Kapitaal Uitgifte van obligaties met inschrijvingsrechten die in aandelen converteerbaar of terugbetaalbaar zijn, en van aandelen waaraan het recht is gekoppeld om in te schrijven op later uit te geven aandelen Voorstelling van een tabel met de wijzigingen in het eigen vermogen en de bestemming van het resultaat van het boekjaar – Zie ook: Kapitaal
3.3.11. Herwaarderingsmeerwaarden advies 2011/14 advies 113/2 advies 113/5 advies 113/6
advies 121/3
LARCIER
Herwaarderingsmeerwaarden Herwaarderingen verricht met toepassing van de wet van 20 augustus 1947 Herwaardering van vaste activa vóór het begin van het boekjaar dat aanvangt na 31 december 1983 Herwaardering van afschrijfbare activa – Intercommunale verenigingen en gemeentebedrijven – Toepassing van afschrijvingen berekend op basis van jaarlijks geïndexeerde balanswaarden Mutaties binnen het eigen vermogen – Zie ook: Kapitaal
592 593 598 599 600 602 603 605 608 609 615 615 616 616
617 623 624 624 640 641
643 645
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xii
INHOUD
advies 121/4
advies 181/1
Voorstelling van een tabel met de wijzigingen in het eigen vermogen en de bestemming van het resultaat van het boekjaar – Zie ook: Kapitaal De boekhoudkundige verwerking van het bedrag waarmee de waarde stijgt van de voorraad van erkende diamanthandelaars ingevolge de herwaardering hiervan met toepassing van de wet van 26 november 2006 – Zie ook: Voorraden en bestellingen in uitvoering
advies 121/3 advies 121/4
advies 131/1 advies 131/2 advies 134/1
advies 134/2 advies 2010/8 advies 2012/7 nieuw
advies 2013/15
Afname van het kapitaal, van de uitgiftepremies, van de reserves, van de overgedragen winst – Zie ook: Kapitaal Mutaties binnen het eigen vermogen – Zie ook: Kapitaal Voorstelling van een tabel met de wijzigingen in het eigen vermogen en de bestemming van het resultaat van het boekjaar – Zie ook: Kapitaal Overboeking van winsten naar de belastingvrije reserves – Verwerking in de jaarrekening van de investeringsreserve Toevoegingen en onttrekkingen – Boekhoudkundige verwerking Verwerking in de boekhouding en de jaarrekening van de belastingbesparing ingevoerd door het KB nr. 16 van 9 maart 1982 Belastingvrije provisie voor sociaal passief Financiële steunverlening De boekhoudkundige verwerking van de tax shelter in hoofde van de investeerder – Zie ook: Geldbeleggingen De boekhoudkundige verwerking van de verhoogde aftrek van bepaalde kosten die fiscaal wordt aanvaard boven het bedrag van de werkelijk gedane of gedragen kosten mits naleving van de onaantastbaarheidsvoorwaarde
3.3.13. Overgedragen winst (verlies) advies 121/1 advies 121/3 advies 121/4
Afname van het kapitaal, van de uitgiftepremies, van de reserves, van de overgedragen winst – Zie ook: Kapitaal Mutaties binnen het eigen vermogen – Zie ook: Kapitaal Voorstelling van een tabel met de wijzigingen in het eigen vermogen en de bestemming van het resultaat van het boekjaar – Zie ook: Kapitaal
3.3.14. Kapitaalsubsidies nieuw
advies 2013/14
advies 2011/13 advies 2009/3
advies 121/3
JAARBOEK CBN 2014
645 646
3.3.12. Reserves advies 121/1
645
De boekhoudkundige verwerking van de uitgestelde belastingen bij gerealiseerde meerwaarden waarvoor de uitgestelde belastingregeling geldt en bij kapitaalsubsidies Overheidssubsidies Boekhoudkundige verwerking van kapitaalsubsidies waarvan de toekenning en/of de uitbetaling over verschillende jaren wordt gespreid Mutaties binnen het eigen vermogen – Zie ook: Kapitaal
646 646 646 646 649 651 652 653 655
656 659 659 659 659 660 660 668 681 697
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xiii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xiii
INHOUD
advies 121/4
Voorstelling van een tabel met de wijzigingen in het eigen vermogen en de bestemming van het resultaat van het boekjaar – Zie ook: Kapitaal
698
3.3.15. Voorschot aan vennoten op verdeling van het netto-actief advies 2010/22
Boekingswijze van een voorschot op de verdeling van het netto-actief
advies 107/10 advies 107/3 advies 107/3bis advies 107/9 advies 107/13 advies 107/12 advies 128/3 advies 107/1 advies 107/2 advies 107/4 advies 107/5 advies 107/6 advies 107/7 advies 107/11 advies 107/14 advies 153/2 advies 126/12
advies 148/3 advies 152/6 advies 175/1
advies 175/2
LARCIER
698 700
3.3.16. Voorzieningen advies 107/8
697
Boekhoudkundige verwerking van de voorzieningen voor risico’s en kosten Boekhoudkundige verwerking van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten Verplichtingen voortvloeiend uit brugpensioen Verplichtingen voortvloeiend uit brugpensioen Vaststelling van het bedrag van een voorziening voor pensioenen of brugpensioenen Voorzieningen voor geïndexeerde pensioenen en brugpensioenen Pensioenvoorzieningen Bijkomende aanslag na balansdatum Voorzieningen voor grote herstellings- of onderhoudswerken Voorzieningen voor prijsschommelingen – Voorzieningen met een algemeen karakter Voorzieningen voor de schulden ten opzichte van het personeel bij sluiting van de onderneming Devaluatie van de Belgische frank Waarborgen verbonden aan de verkoop van goederen of het leveren van diensten Risico’s en verliezen waarvan de waardering aleatoir is Opbrengsten waarover betwisting bestaat Voorzieningen voor bezoldigingen bij volledige of gedeeltelijke vrijstelling van te leveren arbeidsprestaties Loonmatiging (bezoldigingen van bestuurders) Boeking van uitzettingsvergoedingen betaald door de eigenaar en van de kost van werken ten laste van de verkoper – Zie ook: Materiële vaste activa Toerekenen van kosten als gevolg van een waarborgovereenkomst Risico’s verbonden aan bestellingen van vaste activa Verwerking in de jaarrekening over het boekjaar 1996 en de daaropvolgende boekjaren, van de “Maribel bis en ter”-steun toegekend voor de boekjaren 1993, 1994, 1995 en 1996 Verwerking in de jaarrekening over het boekjaar 1999 van de “Maribel bis en ter”-steun toegekend voor de boekjaren 1993, 1994, 1995 en 1996
700 701 702 704 705 706 707 708 709 710 712 713 714 715 717 718 720 721 722 723 724 729
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xiv Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xiv
INHOUD
advies 158/1
advies 134/2 advies 127/2
advies 2009/9 advies 2012/3 advies 2012/19 nieuw
advies 2013/6
Boekhoudkundige verwerking van de aankoop, afschrijving en ontginning in concessie van natuurlijke rijkdommen – Zie ook: Immateriële vaste activa Belastingvrije provisie voor sociaal passief – Zie ook: Reserves Waardevermindering op aandelen – Voorziening voor risico’s verbonden aan niet-opgevraagd gedeelte – Zie ook: Financiële vaste activa Boekhoudkundige gevolgen van de aanvaardingsplicht inzake afgedankte elektrische en elektronische apparaten De boekhoudkundige verwerking van aandelenoptieplannen Goederen verworven tegen betaling van een lijfrente – Zie ook: Materiële vaste activa De boekhoudkundige verwerking van de afzonderlijke aanslag op interne pensioenvoorzieningen
3.3.17. Uitgestelde belastingen advies 2013/14
De boekhoudkundige verwerking van de uitgestelde belastingen bij gerealiseerde meerwaarden waarvoor de uitgestelde belastingregeling geldt en bij kapitaalsubsidies – Zie ook: Kapitaalsubsidies
advies 137/2
advies 137/3 advies 137/4
advies 137/9
advies 159/1 advies 159/2 advies 133/3 advies 133/4
advies 134/3 advies 136/1 advies 141 advies 146/1
JAARBOEK CBN 2014
731 732 764 771 772 773
773 774
3.3.18. Schulden advies 2/1
731 731
Individuele klanten- en leveranciersrekeningen – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Vorderingen (en schulden) met forfaitair lastenpercentage – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Schulden op meer dan één jaar – Prefinanciering van langlopende leningen Renteloze vorderingen (schulden) en vorderingen (schulden) met een abnormaal lage rente, op meer dan een jaar – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Actualisering van vorderingen en schulden op korte termijn – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Schulden op meer dan één jaar waarvoor geen of slechts een abnormaal lage rente verschuldigd is – Fiscale impact Specifiek achtergestelde leningen Schulden voortvloeiend uit de bestemming van het resultaat Schulden uit de resultaatbestemming: dividenduitkering aan een onderneming die ten minste 25% bezit van het kapitaal van de vennootschap die het dividend uitkeert Investeringsaftrek Voorwaardelijke obligaties Fictieve roerende voorheffing Belastingschulden – Sociale schulden: verwijlinteresten
774 774 774
775 775 776 778 779 781 783 784 785 787
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xv Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xv
INHOUD
advies 128/1
advies 128/2
advies 2011/3 advies 161/1
advies 163 advies 2011/9
advies 170/1 advies 150/4
advies 139/8
advies 164 advies 2010/13
advies 2011/16 advies 2011/18 advies 2012/16 advies 2012/20
Betwiste fiscale aanslag – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Betwiste fiscale aanslag – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Boekhoudrechtelijke verwerking van betwiste schulden Aansprakelijk vertegenwoordiger t.o.v. – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar het belastingbestuur Boekhoudkundige verwerking van in-substance defeasance Invloed van het buitengerechtelijk minnelijk akkoord en de gerechtelijke reorganisatie op de schulden en vorderingen – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Boekhoudkundige verwerking van niet-betaalde schulden wegens ontoereikend actief bij het sluiten van de vereffening Investering voor een rationeler energieverbruik – Geïntegreerd energiebeheerprogramma – Zie ook: Materiële vaste activa Uitgifte van obligaties met inschrijvingsrechten die in aandelen converteerbaar of terugbetaalbaar zijn, en van aandelen waaraan het recht is gekoppeld om in te schrijven op later uit te geven aandelen – Zie ook: Uitgiftepremies Passende boekhoudkundige verwerking van de tegenwaarde van participatiecertificaten CPC’s – Zie ook: Kapitaal Boekhoudkundige verwerking van de belasting over de toegevoegde waarde in hoofde van de leden van een BTWeenheid – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar De boekhoudkundige verwerking van derdenrekeningen De boekhoudkundige verwerking van de renteswap (Interest Rate Swap) – Zie ook: Geldbeleggingen De boekhoudkundige verwerking van wentelkredieten De boekhoudkundige verwerking van de betaling van een schuld van de vennootschap door een derde die zich hiertoe als borg heeft verbonden ten aanzien van de schuldeiser
nieuw
advies 157/1
LARCIER
788 789 790 791
792 793 793
793 793
794 795 805 806 808 809
3.4. BIJZONDERE REGELS M.B.T. DE RESULTATENREKENING 3.4.1. Realisatiebeginsel advies 2012/17 advies 2013/12
788
Erkenning van opbrengsten en kosten Erkenning van de opbrengsten en kosten die overeenstemmen met interesten en royalty’s, evenals de toewijzing van de resultaten in de vorm van dividenden en tantièmes en de opbrengsten die overeenstemmen met dividenden en tantièmes Tijdstip waarop de winst is gerealiseerd – Zie ook: Voorraden en bestellingen in uitvoering
809 809
814 818
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xvi Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xvi
INHOUD
advies 157/2 advies 148/6 advies 148/1 advies 2010/12
Realisatiebeginsel (behalve bij fusie) Boekhoudkundige verwerking van verrichtingen afgesloten onder opschortende voorwaarde Overeenkomsten waarin gespreide of opeenvolgende prestaties worden voorzien De toepassing van de algemene boekhoudprincipes op afgeleide financiële instrumenten – Zie ook: Algemene beginselen
3.4.2. Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten nieuw
advies 100 advies 2013/11 advies 102 advies 103 advies 103/2 advies 103/3 advies 104 advies 105/6 advies 153/1 advies 155/1 advies 105/2 advies 105/5
advies 128/8 advies 148/2 advies 2011/13 advies 105/4 advies 2009/13
advies 2010/2
advies 2010/11 advies 2011/22
advies 106/4 advies 115 advies 130/1 advies 132/5
JAARBOEK CBN 2014
Omzet – Begrip Begrip “omzet”: doorrekening van belastingen en accijnzen Omzet – Verkopen CIF (Cost, Insurance, Freight) Omzet – Tussenpersonen Omzet van expediteurs Omzet van lijnagenten Royalties Schade en schadeverzekering Werkende vennoten Boeking van commissies Kosten afgewenteld op of gedragen door derden Aanrekening van vergoedingen, van beheerders of leden van het personeel toegekend door vennootschappen behorende tot dezelfde groep Boeking van voordelen van alle aard Vakantiegeld Overheidssubsidies – Zie ook: Kapitaalsubsidies Vergoeding van kredieturen door de RSZ De boekhoudkundige verwerking van het stelsel tot gedeeltelijke vrijstelling van betaling van de bedrijfsvoorheffing, zoals geregeld door artikel 275/3 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 De boekhoudkundige verwerking van het stelsel tot gedeeltelijke vrijstelling van betaling van de bedrijfsvoorheffing, zoals geregeld door artikel 275/3 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 – Update Boekhoudkundige verwerking van loontussenkomst door de overheid in hoofde van de werkgever Boekhoudkundige verwerking van de door de Vlaamse Regering gecreëerde kmo-portefeuille – Zie ook: Liquide middelen Beding van eigendomsvoorbehoud – Uitdrukkelijk ontbindend beding – Boekhoudkundige verwerking Ledenbijdrage in een coöperatieve vennootschap Verzekering tegen de burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de werkgever Rechten tot vertoning van films
819 821 823 824 825 825 826 828 829 831 833 834 835 836 837 838 839 840 841 841 842
843
848 850 851 852 855 856 857
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xvii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xvii
INHOUD
advies 144/2
advies 144/2bis
advies 144/3
advies 114/3 advies 171 advies 179/1 advies 2012/1
advies 2009/14 advies 2011/4 advies 2011/19 advies 2012/2 advies 2013/6 advies 2013/9
Winst uit overdracht van het gebruiksrecht op een goed krachtens een leasingovereenkomst – Zie ook: Materiële vaste activa Winst uit overdracht van het gebruiksrecht op een goed krachtens een leasingovereenkomst – Zie ook: Materiële vaste activa Boeking van het verschuldigd bedrag om de optie te lichten of van de restwaarde aan het einde van de overeenkomst – Zie ook: Materiële vaste activa Resultaten uit verrichtingen met dochterondernemingen – Zie ook: Financiële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van afvalstoffen – Zie ook: Voorraden en bestellingen in uitvoering Boekhoudkundige verwerking van broeikasgasemissierechten – Zie ook: Immateriële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van een overschot aan broeikasgasemissierechten door een onderneming die de nettomethode toepast – Zie ook: Immateriële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van groenestroom- en warmtekrachtcertificaten – Zie ook: Immateriële vaste activa Boekhoudkundige verwerking van levering/ontvangst van handelsgoederen om niet De boekhoudkundige verwerking van interestopbrengsten en kosten door erkende kredietmaatschappijen in Vlaanderen De boekhoudkundige verwerking van toegekende voordelen bij het afsluiten van een huurovereenkomst De boekhoudkundige verwerking van de afzonderlijke aanslag op interne pensioenvoorzieningen – Zie ook: Voorzieningen De boekhoudkundige verwerking van een herziening van de btw op een aangekocht bedrijfsmiddel – Zie ook: Materiële vaste activa
3.4.3. Financiële opbrengsten en financiële kosten advies 116 advies 137/7 advies 147/2 advies 152/1 advies 152/2
advies 152/3
advies 152/4
LARCIER
Financiële kortingen Interesten op vorderingen – Zie ook: Vorderingen op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar Inresultaatneming van het actuariële rendement van vastrentende effecten Boekingen van deviezenverrichtingen en verwerking van tegoeden en verplichtingen in deviezen in de jaarrekening Boekhoudkundige verwerking van een kapitaalverhoging als gevolg van de conversie in aandelen van obligaties uitgedrukt in Ecu of in andere vreemde valuta Boekhoudkundige verwerking van een kapitaalverhoging als gevolg van de inbreng van een schuldvordering uitgedrukt in vreemde valuta Niet-monetaire financiële activa in deviezen (deelnemingen en aandelen)
858 858 858 858 858 858 858 858 859 860 862 864 864 865 865 865 866 869 902 903 904
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xviii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xviii
INHOUD
advies 152/5 advies 2011/18 advies 2011/13 advies 114/3
Verwerking van omrekeningsverschillen De boekhoudkundige verwerking van de renteswap (Interest Rate Swap) – Zie ook: Geldbeleggingen Overheidssubsidies – Zie ook: Kapitaalsubsidies Resultaten uit verrichtingen met dochterondernemingen – Zie ook: Financiële vaste activa
3.4.4. Uitzonderlijke opbrengsten en uitzonderlijke kosten advies 104 advies 105/6 advies 135/1 advies 114/3
Royalties – Zie ook: Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten Schade en schadeverzekering – Zie ook: Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten Kosten die worden gemaakt bij de vervreemding van activa Resultaten uit verrichtingen met dochterondernemingen – Zie ook: Financiële vaste activa
3.4.5. Belastingen op het resultaat advies 128/6 advies 122/1 advies 128/5
Boeking van de belastingen op het resultaat Onroerende voorheffing – Verwerking in de jaarrekening Vrijstelling investeringsreserves – Controle op de toepassing van het boekhoudrecht
3.5. BIJZONDERE REGELS M.B.T. DE RESULTAATVERWERKING advies 121/2 advies 121/2bis advies 133/2 advies 133/3 advies 133/4
advies 2009/1 advies 121/5 advies 2010/3 advies 2013/17
Verlies gedragen door vennoten of derden Verlies gedragen door vennoten Uitkering van een dividend aan een verbonden onderneming Schulden voortvloeiend uit de bestemming van het resultaat – Zie ook: Schulden Schulden uit de resultaatbestemming: dividenduitkering aan een onderneming die ten minste 25% bezit van het kapitaal van de vennootschap die het dividend uitkeert – Zie ook: Schulden Interimdividend versus tussentijds dividend Boekhoudkundige verwerking van kapitaalaflossingen – Zie ook: Financiële vaste activa De boekhoudkundige verwerking van stockdividenden – Zie ook: Financiële vaste activa De boekhoudkundige verwerking met betrekking tot de toepassing van de overgangsregeling zoals vermeld in artikel 537 WIB 92 – Zie ook: Kapitaal
3.6. BIJZONDERE REGELS M.B.T. DE TOELICHTING 3.6.1. Inlichtingen omtrent deelnemingen advies 108/4
Vermelding door een investeringsmaatschappij van het aandelenbezit in andere vennootschappen
3.6.2. Kapitaal en aandeelhoudersstructuur advies 139/7
JAARBOEK CBN 2014
Verwerking van uitgegeven inschrijvingsrechten in de jaarrekening – Zie ook: Kapitaal
906 906 906 906 907 907 907 907 908 909 909 916 918 920 920 922 923 923
923 924 928 928 928 929 929 929 930 930
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xix Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xix
INHOUD
advies 139/8
nieuw
advies 2013/5
Uitgifte van obligaties met inschrijvingsrechten die in aandelen converteerbaar of terugbetaalbaar zijn, en van aandelen waaraan het recht is gekoppeld om in te schrijven op later uit te geven aandelen – Zie ook: Uitgiftepremies De aandeelhoudersstructuur van ondernemingen: opname in de toelichting van de jaarrekening Vooruitbetalingen van sociale zekerheidsbijdragen
938 938
3.6.4. Belastingen en taksen advies 128/7
Andere taksen en lasten ten laste van derden
3.6.5. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen advies 3/2 advies 106 advies 106/1 advies 106/2 advies 106/3 advies 106/5 advies 156/1 advies 148/6 advies 136/1 advies 2010/8 advies 2010/13
advies 2012/4 advies 2012/6
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Verbintenissen en zekerheden Onherroepelijk mandaat tot hypothekeren Verbintenis om bepaalde goederen niet te verkopen Verbintenissen van een moedervennootschap met betrekking tot de solvabiliteit van haar dochter Gewaarborgde schulden – Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Groepsverzekering – Toevoeging aan het solidariteitsfonds Boekhoudkundige verwerking van verrichtingen afgesloten onder opschortende voorwaarde – Zie ook: Realisatiebeginsel Voorwaardelijke obligaties – Zie ook: Schulden Financiële steunverlening – Zie ook: Reserves Boekhoudkundige verwerking van de belasting over de toegevoegde waarde in hoofde van de leden van een BTWeenheid – Zie ook: Vorderingen terugbetaalbaar op meer dan een jaar en op ten hoogste een jaar De boekhoudkundige verwerking van de inbeslagname in hoofde van de beslagen schuldenaar De boekhoudkundige verwerking van de tax shelter in hoofde van de productievennootschap – Zie ook: Immateriële vaste activa
3.6.6. Betrekkingen met verbonden ondernemingen en ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat advies 114/4
advies 114/6 advies 2010/1
advies 2010/9
LARCIER
931 937 937
3.6.3. Staat van de schulden en overlopende rekeningen advies 146/2
930
Verwerking in de jaarrekening van een onderneming van verrichtingen met verbonden ondernemingen – Zie ook: Financiële vaste activa Uitdrukking van verrichtingen tussen ondernemingen uit eenzelfde groep – Zie ook: Financiële vaste activa De interpretatie van de openbaarmakingsverplichting van transacties van enige betekenis met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden, zoals bepaald in het koninklijk besluit van 10 augustus 2009 Toepassingsgebied van het koninklijk besluit van 10 augustus 2009
939 939 942 943 944 945 946 948 948 948 948
948 949 954 955 955 955
955 959
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xx Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xx
INHOUD
3.6.7. Financiële betrekkingen advies 111/1 advies 111/2
Bezoldigingen toegekend aan bestuurders en commissarissen – Bedoelde bezoldigingen Toepassing van de uitzondering waarin punt 17 van de toelichting voorziet
3.6.8. Afgeleide financiële instrumenten die niet gewaardeerd zijn op basis van de reële waarde nieuw
advies 2013/16
Toelichting omtrent het niet-gebruik van de waarderingsgregels op basis van de waarde in het economisch verkeer voor de financiële instrumenten
3.6.9. Sociale balans advies S100 advies 2009/12
Vragen en antwoorden over de sociale balans De sociale balans en de statutaire werknemers
3.6.10. Waarderingsregels advies 154/1
Wijziging van de waarderingsregels als gevolg van gewijzigde wetgeving – Informatieverstrekking
3.7. ADVIEZEN M.B.T. DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING advies C100
advies C101 advies C102 advies C103/1 advies C104/1
advies C105/1 advies C106/1 advies 2011/5
nieuw nieuw
advies 2011/20 advies 2012/10 advies 2012/12 advies 2013/3 advies 2013/4
Verwerking in de geconsolideerde jaarrekening van de vermogensbestanddelen en de resultaten op de datum waarop de geconsolideerde jaarrekening wordt afgesloten Resultaat uit de verkoop van deelnemingen Overschakeling op de euro – Aspecten in verband met de geconsolideerde jaarrekening Effect in de tijd van de verlaging van de vrijstellingscriteria Openbaarmaking van een geconsolideerde jaarrekening op vrijwillige basis of op basis van een andere reglementaire bepaling dan die van het koninklijk besluit van 6 maart 1990 – Verspreiding van een verkorte versie van de geconsolideerde jaarrekening Uitgestelde belastingvoordelen wegens overdraagbare verliezen Advies horizontale consolidatie in combinatie met administratiekantoren Consolidatiekring: interpretatie van de uitsluitingsgrond van artikel 107, 4° KB W.Venn. Verbonden ondernemingen – Zie ook: Financiële vaste activa Te verwaarlozen betekenis Vrijstelling van subconsolidatie De boekhoudkundige verwerking van step acquisitions De boekhoudkundige verwerking van step disposals
3.8. ADVIEZEN M.B.T. HET REKENINGENSTELSEL advies R100/1 advies R100/2 advies R101/1
JAARBOEK CBN 2014
Opening van bijkomende rekeningen Aanpassing van het rekeningstelsel van de onderneming Zakelijke waarborgen gesteld voor rekening van derden
961 961 962 963 963 968 968 1006 1008 1008 1010 1010 1011 1012 1019
1022 1024 1028 1031 1032 1033 1037 1039 1046 1051 1051 1053 1055
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xxi Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xxi
INHOUD
advies R101/2 advies R102/1 advies R102/2 advies R102/3 advies R103 advies 2010/20 advies 2012/14
Aandelen als waarborg van de goede uitoefening van een mandaat als bestuurder of commissaris Uitgegeven cheques: werking van rekening 559 Overschrijvingsorders Te innen cheques: rekening 53 Gefactureerde, nog niet ontvangen voorschotten en vooruitbetalingen – Rekening 46 Gebruik van uniforme boekhoudsoftware door internationale ondernemingen – Zie ook: Het voeren van de boekhouding Uitgewerkt voorbeeld bij het minimum genormaliseerd rekeningenstelsel voor verenigingen van mede-eigenaars zoals vastgesteld bij koninklijk besluit van 12 juli 2012
advies 126/16 advies 166/2 advies 2009/6 advies 2009/7 advies 2009/8 advies 2009/11 advies 2009/15 advies 2009/16 advies 2011/10 advies 2011/11 advies 2012/11
1061 1061 1062 1081
3.9. FUSIES EN SPLITSINGEN advies 124/1
1056 1057 1059 1060
Fusie, inbreng van een onderdeel van een onderneming, splitsing Aanschaffingswaarde van de aandelen ontvangen naar aanleiding van een in het buitenland verwezenlijkte fusie Verwerking in de jaarrekening van bepaalde verrichtingen als bedoeld in artikel 677 van het Wetboek van Vennootschappen De boekhoudkundige verwerking van fusies De boekhoudkundige verwerking van grensoverschrijdende fusies De boekhoudkundige verwerking van splitsingen De boekhoudkundige verwerking van partiële splitsingen De boekhoudkundige verwerking van de inbreng van een bedrijfstak of van een algemeenheid van goederen Omrekening van kapitaal bij grensoverschrijdende fusies – Zie ook: Kapitaal De boekhoudkundige verwerking van grensoverschrijdende splitsingen De boekhoudkundige verwerking van grensoverschrijdende partiële splitsingen Overdracht van eigen vermogen in het kader van een fusie, splitsing of partiële splitsing in boekhoudkundige continuïteit en fiscale continuïteit en artikel 78, § 8 van het koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen
1081 1082 1085 1087 1107 1117 1127 1138 1143 1144 1161
1177
4. ADVIEZEN M.B.T. HET WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN
1187
4.1. BEREKENING VAN DE CRITERIA
1187 1187
advies 2010/5 advies 12/3 advies 114/7 advies 114/5 advies 2011/20
LARCIER
Berekening criteria artikel 15 W.Venn. Toepassingsgebied van de uitvoeringsbesluiten – Gemiddeld aantal jaarlijks tewerkgestelde personen Condominium – Zie ook: Financiële vaste activa Over het begrip verbonden onderneming – Zie ook: Financiële vaste activa Verbonden ondernemingen – Zie ook: Financiële vaste activa
1192 1192 1192 1192
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xxii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xxii
INHOUD
4.2. OPENBAARMAKING VAN DE JAARREKENING advies 110/1 advies 110/2 advies 110/3 advies 110/4
advies 110/5 advies 110/9 advies 2009/2
Openbaarmaking van de jaarrekening – Mogelijkheid tot publicatie van de jaarrekening in beknopte vorm (art. 39) Stukken die tegelijk met de jaarrekening dienen neergelegd te worden (art. 80 Venn.W.) Openbaarmaking van de jaarrekening van vennootschappen die niet aan het KB van 8 oktober 1976 onderworpen zijn Bijkantoren of centra van werkzaamheden in België van ondernemingen naar buitenlands recht – Toepassing van artikel 10, par. 2 van de Boekhoudwet en van artikel 198 van de Vennootschapswet Opstelling, goedkeuring en openbaarmaking van de jaarrekening Jaarrekening – Schema van de Balanscentrale – Omvang van de bedrijven In België gevestigde vennootschappen naar buitenlands recht: toepassingsgebied van artikelen 81, 82, 83 en 107 van het Wetboek van Vennootschappen Opstelling, goedkeuring en openbaarmaking van de jaarrekening – Zie ook: Openbaarmaking van de jaarrekening
4.4. FINANCIEEL PLAN advies 2010/6
1193 1194 1196
1198 1200 1202 1204 1213
4.3. JAARVERSLAG advies 110/5
1193
Financieel plan voor de bvba Starter
5. ADVIEZEN M.B.T. DE VZW’S, IVZW’S EN VERENIGINGEN
1213 1213 1213 1226
aanbeveling NFP Aanbevelingen inzake de gelijkwaardigheid van boekhoud- en
advies NFP/1
advies NFP/2 advies NFP/3
advies NFP/4 advies NFP/5 advies 2009/4
JAARBOEK CBN 2014
jaarrekeningregels opgelegd door sectorale regelgevingen met de gemeenrechtelijke boekhoud- en jaarrekeningregels voor vzw’s, ivzw’s en stichtingen – januari 2007 Openingsbalans en jaarrekening van bestaande grote en zeer grote vzw’s, ivzw’s en stichtingen die voor de eerste maal de bepalingen van het koninklijk besluit van 19 december 2003 toepassen Boekhoudkundige verwerking van erfpachtcontracten in notfor-profit-organisaties Boekhoudkundige behandeling van goederenvoorraden in kringloopcentra opgericht als vereniging zonder winstoogmerk Negatieve fondsen in de beginbalans van een vereniging zonder winstoogmerk Boekhoudkundige verwerking van een vermogensportefeuille Model van ongesplitst dagboek zoals bedoeld in artikel 2 van het koninklijk besluit van 26 juni 2003 betreffende de vereenvoudigde boekhouding van bepaalde vzw’s, stichtingen en ivzw’s
1226
1233 1236 1244 1246 1248
1252
LARCIER
jaarboek.CBN.book Page xxiii Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xxiii
INHOUD
advies 2009/13
advies 2010/2
advies 2010/16
advies 2010/17
advies 2010/18 advies 2011/1
advies 2011/7 advies 2011/17
nieuw
advies 2013/1
nieuw
advies 2013/2
De boekhoudkundige verwerking van het stelsel tot gedeeltelijke vrijstelling van betaling van de bedrijfsvoorheffing, zoals geregeld door artikel 275/3 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 – Zie ook: Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten De boekhoudkundige verwerking van het stelsel tot gedeeltelijke vrijstelling van betaling van de bedrijfsvoorheffing, zoals geregeld door artikel 275/3 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 – Update – Zie ook: Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten Boekhoudkundige verwerking van subsidies, schenkingen en legaten, toegekend in contanten, in de jaarrekening van begunstigde grote en zeer grote verenigingen en stichtingen Boekhoudkundige verwerking van subsidies, schenkingen en legaten in natura in de jaarrekening van begunstigde grote en zeer grote verenigingen en stichtingen Subsidies en schenkingen vanuit het oogpunt van de verstrekkende vereniging of stichting Toelichting bij de mogelijkheid voor kleine verenigingen en stichtingen om zich te onderwerpen aan de boekhoudkundige verplichtingen opgelegd aan de grote verenigingen en stichtingen Bestemde fondsen Boekhoudkundige verwerking van “onderzoeksfondsen” in de jaarrekening van grote en zeer grote verenigingen en stichtingen De boekhoudkundige verwerking van (pseudo-)fusies van verenigingen en stichtingen Het gebruik van de rekening 15 Kapitaalsubsidies door grote en zeer grote verenigingen en stichtingen
6. OVERGANG NAAR HET JAAR 2000 EN OVERSCHAKELING OP DE EURO advies 176/1 advies 173/1 advies 173/2 advies 173/3
advies 173/4
advies 173/5
advies 173/6
LARCIER
Boekhoudrechtelijke aspecten met betrekking tot het jaar 2000 Overschakeling op de euro: boekhoudrechtelijke aspecten Boekhoudkundige verwerking van de afrondingen bij conversie Toelichting bij de datum vanaf wanneer ondernemingen (waarvan het boekjaar niet samenvalt met het kalenderjaar) hun jaarrekening mogen opstellen in euro Vervroegde vaststelling van de bilaterale wisselkoersen in mei 1998: gevolgen voor het advies nr. 173/1: “Overschakeling op de euro: boekhoudrechtelijke aspecten” Toelichting bij de boekhoudkundige verwerking van termijnwisselverrichtingen tussen de munten van lidstaten van de Muntunie Verrekening van vorderingen en schulden die oorspronkelijk zijn uitgedrukt in munten die overgaan in de euro
1253
1254 1255 1264 1271
1274 1276 1279 1286 1303 1305 1305 1310 1324 1325 1326 1330 1334
JAARBOEK CBN 2014
jaarboek.CBN.book Page xxiv Wednesday, April 30, 2014 1:33 PM
xxiv
INHOUD
Afronding van de bedragen in de jaarrekeningen die in euro of in duizenden euro zijn opgesteld Aanvullende aspecten in verband met de boekhoudkundige verwerking van afrondingsverschillen bij conversie
advies 173/7 advies 173/8
7. TECHNISCHE NOTA’S Technische nota 2010/1 Definiëring van EBIT/EBITDA
DEEL 3.
WETGEVING
1. BELGISCHE WETGEVING – Wet 17 juli 1975 op de boekhouding ... van de ondernemingen (B.S., 4 september 1975) – K.B. 12 september 1983 tot uitvoering van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen (B.S., 28 september 1983) – K.B. 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel (B.S., 29 september 1983) – Wet 7 mei 1999 Wetboek van vennootschappen (B.S., 6 augustus 1999) – K.B. 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen (B.S., 6 februari 2001, err., B.S., 27 februari 2001) – Wet 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen (B.S., 1 juli 1921) – K.B. 19 december 2003 betreffende de boekhoudkundige verplichtingen en de openbaarmaking van de jaarrekening van bepaalde verenigingen zonder winstoogmerk, internationale verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen (B.S., 30 december 2003) – K.B. 26 juni 2003 betreffende de vereenvoudigde boekhouding van bepaalde verenigingen zonder winstoogmerk, internationale verenigingen zonder winstoogmerk en stichtingen (B.S., 11 juli 2003)
2. EUROPESE WEGEVING – Richtl. 2013/34/EU E.P. en de Raad 26 juni 2013 van het Europees Parlement en van de Raad betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen, tot wijziging van Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad (PB. L 182, 29 juni 2013, p. 19)
DEEL 4.
BIJLAGEN
1337 1338 1343 1343 1347 1349 1351 1354 1355 1365 1399 1447 1452 1480 1484
1484 1517
CHRONOLOGISCH OVERZICHT ADVIEZEN
1519
TREFWOORDENREGISTER
1533
JAARBOEK CBN 2014
LARCIER