:: Inhoud - deel 1. Beheer van elektriciteitsverbruik deel 1. Factuuranalyse elektriciteit

Beheer van elektriciteitsverbruik – deel 1

Energie

www.ibgebim.be

∷ Valérie de Groote (Cenergie) ∷ Projectleider Energiezorg ∷ 31 mei 2007 www.cenergie.be

:: Inhoud - deel 1 ∷ Factuuranalyse elektriciteit ∷ Prijsbepalende factoren ∷ Verbruik ∷ Piekvermogen ∷ Reactief verbruik ∷ Tarief ∷ Captieve markt ∷ Vrije markt ∷ Ongunstige situaties opsporen ∷ Ongebruikte meters ∷ Piekvermogen ∷ Reactief verbruik ∷ Contractgebonden eisen

1

:: Inhoud - deel 2 ∷ Kengetallen in de tertiare sector ∷Energiebalansen ∷Benchmarking ∷Correlaties

∷ Besparen op elektriciteitsverbruik ∷Koeling ∷Ventilatie ∷Pompen ∷Verlichting ∷Apparaten


2

::

Prijsbepalende factoren Elektriciteitsfactuur

00.02 - Hoogspanningslus Elektriciteit globaal

Glaverbel Elektriciteit vermogenprofiel 1.900 1.800 1.700 1.600 1.500 1.400 1.300 Piekvermogen (kW)

Elektriciteit (kWh)

2.000

1.200.000 1.150.000 1.100.000 1.050.000 1.000.000 950.000 900.000 850.000 800.000 750.000 700.000 650.000 600.000 550.000 500.000 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0

1.000 900 800

600 500 400 300 200

mei

jun

jul

aug

sep Stille uren

okt Normale uren

nov

dec

jan 2006

feb

mrt

Totaal Univers iteit Gent

Verloop per maand

::

1.100

700

apr 2005

Tarief/ Leverancier

1.200

Verbruik

100 0 0:00 0:00 0:00 1:00 0:00 1:00 0:00 1:00 0:00 1 f eb 2 feb 3 f eb 5 f eb 7 feb 9 feb 2004

0:00 11 f eb

0:00 13 feb

0:00 15 f eb

0:00 17 f eb

0:00 19 f eb

0:00 21 feb

0:00 23 feb

0:00 25 f eb

0:00 27 f eb

0:00 29 f eb

Werkelijk Vermogen

Piekvermogen

Reactief verbruik

Verbruik

∷ Indexen

∷ Verschil tussen 2 meterstanden

∷ Meterfactor

∷ Constante waarmee dit verschil vermenigvuldigd dient te worden

∷ Meter voor:

∷Verbruik Normale uren ∷Verbruik Stille uren ∷(Verbruik Piekuren)

3

::

Case: Universiteit

∷ Definitie Normale/Stille Uren: ∷ normale uren: weekdagen: 7u00 – 22u00 ∷ stille uren: weekdagen: 22u00 – 7u00 + weekend + wettelijke feestdagen

∷ Case: Universiteit ∷ ∷ ∷ ∷ ∷

Campussen, bibliotheken Administratieve gebouwen (kantoren) Labo’s, technische gebouwen Studentenhomes & restaurants Sport infrastructuur

∷ Normale openingstijden: 08u00 – 20u00 (campussen + kantoren)

::

Case: Universiteit Elektriciteit SU

Elektriciteit NU

12.000.000 11.000.000

Elektriciteit (kWh)

10.000.000 9.000.000 8.000.000 7.000.000 6.000.000 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 0 .0 24

0 .0 17

0 .0 11

-

-

-

-

-

-

-

-

-

0 2/ .0 91

0 .0 36

0 .0 38

0 .0 72

0 .0 40

0 .0 60

2 .0 00

∷ 10 Grootste verbruikers (jaarverbruik gebouwen)

4

::

Case: Universiteit

42% Elektriciteit SU Elektriciteit NU 58%

∷ Verbruik SU = 42 % totaal verbruik = 72 % verbruik NU (>2/3)

::

Case: Universiteit

∷ Bron verbruik Stille Uren: ∷ Koeling: compressoren, ijswater pompen ∷ Ventilatie: ventilatoren ∷ Verwarming: CV pompen ∷ Verlichting ∷ ICT infrastructuur: server rooms, … ∷ Kantoorapparatuur: PC’s, printers, fax, copiers,… ∷ Buitenverlichting ∷ Keukenapparatuur: koelkasten, diepvriezers, afzuiginstallaties ∷…

5


::

Piekvermogen

∷ Gemiddeld afgenomen vermogen = Verbruik in kWh/tijdsspanne meting

∷ Kwartuurvermogen = Verbruik in kWh/15 min (meting: 15 min) Wordt in geval van hoogspanningsaansluiting continu gemeten

∷ Maandelijks piekvermogen = Hoogst geregistreerd kwartuurvermogen tijdens maand van facturatie Bepalend voor energieprijs !

6

::

Case: Industriële verbruiker

::

Reactief verbruik

∷ Reactieve energie: ∷als cos φ < 0,9 of tg φ < 0,5 ∷wanneer reactieve E > 50% actieve E ∷saldo aangerekend aan 20% gemiddelde kWhprijs factuur ∷Voorbeeld: 100.000 kWh/jaar, gemiddelde kWh-prijs = 0,09 EUR/kWh Reactieve E < 50% actieve E: 40.000 kVARh: 0 EUR Reactieve E > 50% actieve E: 80.000 kVARh: 30.000 kVARh * (0,09*0,2) EUR/kWh = € 540

7

::

Reactief verbruik

∷ Reactieve energie:

∷ Wordt veroorzaakt door aanwezige spoelen, vb. van elektromotoren en klassieke ballasten FL-lampen ∷ Inductie: de stroom ijlt na t.o.v. de spanning ∷ Het schijnbaar opgenomen vermogen (V*A) ligt hoger dan het nuttig (actief) vermogen (W) ∷ Arbeidsfactor: cos phi > 0,9

cos phi =

kW kVA

∷ kW = cos phi * kVA


8

:: Tarief ∷ Structuur van de markt bepaalt tarief(-componenten) ∷ Vrijmaking doorgevoerd op gewestelijk niveau: ∷ Vlaanderen: volledig vrij sinds 1 juli 2003 ∷ Brussel/Wallonië: volledig vrij sinds 1 januari 2007

:: Tariefstructuur hoogspanning ∷ In vrijgemaakte markt in principe geen regels ∷ Leverancier kiest tariefstructuur ∷ Klant/afnemer kan onderhandelen met leveranciers voor tarief op maat. ∷ Vaststelling: rechtstreeks of onrechtstreeks verband met tarieven van toepassing vóór liberalisering

9

:: Huidige marktsituatie LEVERANCIER

PARTIJEN

REGULATOR (BIM - BRUGEL)

PRODUCTIE

TRANSPORT

DISTRIBUTIE

VERBRUIK

Productiemaatschappijen

Transportnetbeheerder

Distributienetbeheerders

Verbruikers

EdF, ECS, Electrabel, Luminus, Nuon, SPE, E.On Belgium, etc.

Eligibele verbruikers

ELIA

SIBELGA

Directe verbruikers

::

Prijsstelling: voor en na liberalisering Taksen & Belastingen

HEFFINGEN

Transport & Distributie

DISTRIBUTIE & TRANSPORT

Productie

COMMODITY

CAPTIEVE MARKT

GELIBERALISEERDE MARKT

10

Captieve markt

:: Hoogspanningstarieven Grote industrie Tarief C

Maandspits (MW)

4

3 Tarief A

Tarief B

Optioneel uurseizoenstarief

2

Meest voordelige? 1

4000

8760

Benuttigingsuren

11

:: Keuze HS-tarief ∷ Tarief A: ∷ Verlichting: > 15% verbruik naar verlichting ∷ Drijfkracht: < 15% verbruik naar verlichting ∷ Elektrothermie: elektrische keukens, elektrische verwarming

:: Keuze HS-tarief ∷ Tarief B: ∷ hogere vast term, lagere variabele term dan A ∷ vlak afnamepatroon, lage pieken

∷ Optioneel uurseizoenstarief: ∷ hoge vaste term tijdens piekuren in de winter ∷ lage winterverbruiken, hoge zomerverbruiken ∷ vb. kantoor met koeling, supermarkt met koelapparaten, peakshaving

12

:: HS-tariefopbouw

1) 2) 3) 4)

Indexen + constante Maandelijkse vaste vergoeding Vaste term (vermogenterm) Variabele term (proportionele term) NU, SU, PU 5) Maximumprijs (enkel tarief A) 6) Reactieve energie 7) BTW

:: HS-tariefopbouw 1) Jaarlijkse vermogenterm 2) Maandelijkse vermogenterm 3) vermogenterm PU 4) Variabele term PU

13

:: HS-tariefopbouw ∷ Indexen ∷ Verschil tussen 2 meterstanden ∷ Meterfactor ∷ Constante waarmee dit verschil vermenigvuldigd dient te worden

:: HS-tariefopbouw ∷ Maandelijkse vaste vergoeding ∷ per leveringspunt ∷ kost meterhuur en facturatie

14

:: HS-tariefopbouw ∷Vaste term

∷Variabele term

∷maximum kwartuurpiek ∷kW ∷maandelijkse term ∷jaarlijkse term (niet tarief A, NU niet juli & augustus)

Kosten ter beschikking gesteld vermogen (bouw centrales, netten, transfo’s,…)

∷maandelijks verbruik ∷kWh ∷Kosten liggen hoger: ∷winter > zomer ∷week > weekend ∷dag > nacht ∷middag & avond > rest dag

Kosten productie van elektriciteit (brandstof) & exploitatiekosten

:: HS-tariefopbouw ∷ Seizoenen (optioneel uurseizoenstarief): ∷ winter: november, december, januari, februari ∷ zomer: juli, augustus ∷ tussenseizoen: maart, april, mei, juni, september, oktober

15

:: HS-tariefopbouw ∷ Uren (variabele term): ∷ normale uren: 15 h/d ma – vr, meestal 7u00 – 22u00 ∷ stille uren: 9 h/d + weekend + wettelijke feestdagen ∷ piekuren: 4 h/d in de winter

NU / SU: afhankelijk van netbeheerder PU: afhankelijk van regio

:: HS-tariefopbouw ∷ Prijsherzieningsparameters: ∷ Nc: evolutie brandstofprijs ∷ Ne: lonen, materialen, grondstoffen ∷ D (tarief A & optioneel uurseizoenstarief) ∷ E (tarief B) ∷ in functie van het maandelijks opgenomen vermogen

Ne & Nc fluctueren maandelijks, in BS

16

:: HS-tariefopbouw ∷ Maximumprijs (tarief A): ∷ Berekening gemiddelde kWh-prijs: ∷ (vaste term + variabele term NU) / # kWh ∷ Gemiddelde kWh-prijs - maximumprijs = verschil ∷ verschil < 0: voordeel = 0 EUR ∷ verschil > 0: voordeel = verschil * kWh NU

:: HS-tariefopbouw ∷ Reactieve energie: ∷ als cos φ < 0,9 of tg φ < 0,5 ∷ wanneer reactieve E > 50% actieve E ∷ saldo aangerekend aan 20% gemiddelde kWh-prijs factuur ∷ Voorbeeld: ∷100.000 kWh/jaar, gemiddelde kWh-prijs = 0,09 EUR/kWh ∷Reactieve E < 50% actieve E: 40.000 kVARh: 0 EUR ∷Reactieve E > 50% actieve E: 80.000 kVARh: 30.000 kVARh * (0,09*0,2) EUR/kWh = € 540

17

:: HS-tariefopbouw ∷ Ristorno ∷ aandeelhouders intercommunales

∷ CREG-bijdrage ∷ 1,8987 EUR/MWh

∷ BTW ∷ 21 %

Geliberaliseerde markt

18

:: HS-prijzen

1) Variabele term (proportionele term) NU, SU 2) Transport- & distributiekosten 3) Kosten GSC 4) Andere heffingen

:: HS-prijzen ∷ Verbruikskosten ∷ [Vermogenterm (kW)] ∷ Variabele term (kWh)

∷ Transport- & distributiekosten: door te rekenen van netbeheerders, apart op factuur ∷ Heffingen: ∷ Groene stroomcertificaten, hernieuwbare energie ∷ Bijdrage op energie ∷ Beschermde klanten ∷ Territoriumvergoeding ∷ Denuclearisatie, Kyoto (CO2)

19

:: HS-prijzen ∷ Structuur factuur vrij te kiezen door leverancier: ∷ Model Captieve markt ∷ Op basis van vaste en proportionele term ∷ Mogelijks aangepaste facturatieparameters: Ne, Nc, Ncp2, … ∷ ‘Vaste prijs’ (All-inclusive) ∷ Leverancier engageert zich voor vaste energieprijs voor NU/SU ∷ Randparameters liggen contractueel vast ∷ Onderschreven vermogen ∷ Minimumafname ∷ Duurtijd contract ∷ Prijs en randparameters onderhandelbaar


20

:: Ongebruikte meters ∷ Factuur elektriciteit omvat steeds vaste kost ∷ Meestal genoemd ∷Vaste vergoeding ∷Meterhuur ∷ Soms ook niet expliciet vermeld en inbegrepen in ∷Distributiekost ∷Vaste kWh-prijs ∷Kost voor niet-gebruikte meter kan oplopen van 30 euro/jaar voor particuliere meter tot … ∷(cfr project energieboekhouding Universiteit Cenergie: 25.000 EUR/jaar)

:: Piekvermogen ∷ Vermogenspiek:

∷ ≠ vermogen t.g.v. hoge opstartstromen ∷ = het gemiddelde vermogen gedurende periode van 15 minuten ∷ = kwartuurspits

∷ Het maximum vermogen op de factuur:

∷ = de maximum kwartuurspits tijdens de gefactureerde maand.

∷ Verlagen vermogenspiek

∷ Verminderen geïnstalleerd vermogen ∷ Minimaliseren bedrijftijd door goede regeling ∷ Piekbewaking

21

:: Piekvermogen ∷ Piekbewaking ∷ Principe: door meting van het elektriciteitsverbruik wordt de kwartuurspits voorspeld. Indien deze boven een bepaalde grens dreigt uit te komen, worden verbruikers (gedeeltelijk) afgeschakeld. ∷ Synchronisatie met meetinstallatie DNB ∷Meetinterval (kwartier) ∷Facturatieinterval (maand) ∷ Welke verbruikers? ∷Niet-kritische verbruikers, toepassingsafhankelijk ∷Vb koeling, koel- en vriescellen, pompen, acculaders heftrucks,...

:: Piekvermogen ∷ Piekbewaking ∷ Meertraps : ∷Bewaking met meerdere grenzen ∷Gefaseerde afschakeling: minst kritische verbruikers eerst, daarna andere verbruikers voorzover mogelijk ∷ Gedeeltelijke “afschakeling”: ∷Geen afschakeling doch vermogensreductie ∷Bijv. ventilatie op lager toerental ∷ Extra vermogen bij terug inschakelen verbruiker ∷Vb koelcel ∷Indien regel-technisch mogelijk en geen risico op grensoverschrijding

22

:: Reactief verbruik ∷ Reactieve energie:

∷ Wordt veroorzaakt door aanwezige spoelen, vb. van elektromotoren en klassieke ballasten FL-lampen ∷ Inductie: de stroom ijlt na t.o.v. de spanning ∷ Het schijnbaar opgenomen vermogen (V*A) ligt hoger dan het nuttig (actief) vermogen (W) ∷ Arbeidsfactor: cos phi > 0,9

cos phi =

kW kVA

∷ kW = cos phi * kVA

:: Reactief verbruik ∷ Gevolg: hogere stroom nodig voor bepaald actief vermogen. Nadelen: ∷ Overdimensionering van kabels, transfo’s, ... ∷ Hogere verliezen, spanningsvallen

∷ Correctie: plaatsen van condensatoren ∷ Individueel, bijv. op motor ∷ Centraal: condensatorbatterij

∷ Indien teveel correctie: Capacitatieve energie ∷ Correcte dimensionering ∷ Automatische condensatorbatterij

23

:: Contractgebonden eisen ∷ Randvoorwaarden contract

∷ Bepaald contracttype (Nuon) ∷ Vaste prijs dag ∷ Vasteprijs nacht ∷ Randvoorwaarden ∷ Onderschreven verbruik ∷ Onderstreven vermogen ∷ Boeteclausule als ∷ Verbruik < 75% onderschr. Verbruik ∷ Piekvermogen > 125% onderschr. Vermogen ∷ ! Boete onderschr. Vermogen wordt gedurende 14 m. na overschrijding aangerekend. (+/- 1,5 EUR/kW) ∷ ! Facturen opvolgen

:: Conclusie ∷ Energiekost afhankelijk van: ∷ Verbruik ∷ Afgenomen vermogen ∷ Reactief verbruik ∷ Tarief

∷ Tarieven in vrije markt te onderhandelen ∷ Twee belangrijke structuren ∷Volgens concept ‘Captieve markt’ ∷Vaste prijs

∷ Opvolgen facturen belangrijk om onregelmatigheden snel te identificeren

24

:: Inhoud - deel 1. Beheer van elektriciteitsverbruik deel 1. Factuuranalyse elektriciteit

Recommend Documents