Koerier 2, jaargang 45, december 2004
10
De jaarlijkse BuEx, een van de grootste activiteiten van Van der Waals, ging dit jaar naar Canada. Van 25 augustus t/m 17 september gingen er 22 studenten en een begeleider alle natuurkundige, culturele en naturele hoogtepunten bekijken.
26
24 t/m 26 september was het weer zover: het jaarlijkse P-kamp. Met een flinke groep eerstejaars, de Pkampcommissie en het toenmalige bestuur en kandibestuur naar Someren-Heide. Natuurlijk zijn er weer een aantal pilsjes gedronken en heel veel spellen gespeeld...
44
Ben jij ook een van die mensen die probeert de onbereikbare dingen te bereiken? Dan is dit stukje een absolute aanrader om te lezen. Het is namelijk niet zomaar iets onbereikbaars wat je na dit stukje kunt bereiken. Nee, het is zelfs het oneindige!
C O L O F O N
Inhoud 2... 3... 4... 6... 8... 10... 15... 16... 20... 22... 26... 28... 31... 32... 34... 36... 38... 40... 42... 44... 46... 50... 51... 52... 54... 55... 56... 56...
Redactioneel Een stukje Inspiratie Mogen wij even STOORen Koude plasma’s in biomedische technologie Fysica voor medische technologie BuEx Canada: een memorabele reis Ik denk soms wel eens Hoe is het met ... Actieve leden etentje Atherosclerose P-Kamp Docentrefold Recept: Goedmakertje De wisselings-ALV Puzzel Stadsplattegrond San Diego... sure... rings a bell! HeldenBorrel? Henk in ... WiXi-Reloaded™ weekend Het oneindige bereiken Klinische Fysica in het Máxima Medisch Centrum Tafeltennistoernooi A tribute to André Hazes De tien ... Commissieleden gezocht World record airplane Activiteitenagenda Adverteerdersindex
De Koerier is een periodiek, uitgebracht door de studievereniging voor Technische Natuurkunde ‘Johannes Diderik van der Waals’, in samenwerking met STOOR, beide gevestigd aan de faculteit der Technische Natuurkunde van de Technische Universiteit Eindhoven. De Koerier verschijnt zes maal per jaar en is te vinden in de Vander-Waalskamer en wordt uitgedeeld bij het eerste- en tweedejaars practicum.
Van-der-Waalskamer: Ng 0.01 Postbus 513 5600 MB Eindhoven Tel: (040-247)4379
[email protected]
STOOR-kamer: Ng 0.04 Postbus 513 5600 MB Eindhoven Tel: (040-247)4308
[email protected]
De Koeriercommissie bestaat uit: Frank Jehoel (voorzitter), Bas Cloin, Inge van Donkelaar, Thijs Knaapen, Harm Knoops en Ineke Wijnheijmer.
2e editie, jaargang 45, december 2004 De deadline voor Koerier 3 jaargang 45 is: 19 januari 2005.
Kopij: vóór de deadline per e-mail naar
[email protected].
Redactioneel
door Frank Jehoel
door Peter Pasmans
Een stukje Inspiratie Voorzitterspraat
D
e eerste echte Koerier die ik heb mogen maken ligt nu voor je. Het is niet zomaar een Koerier, maar een speciale thema-editie in het kader van de Medische Fysica, een soort BMThemakoerier dus. Natuurlijk kun je in deze Themakoerier ook de gebruikelijke activiteitenverslagen lezen. Zo zijn er mooie verhalen over de BuEx Canada, het P-kamp, het WiXi Reloaded™ weekend en nog vele andere activiteiten. Met dank aan de Koeriercommissie is het ook gelukt om een aantal nieuwe rubrieken in deze Koerier te krijgen. Zo is er een Docentrefold (met dank aan Sonja Feiner). Ook is er de rubriek Hoe is het met... waarin oud-Van-der-Waalsleden kunnen vertellen wat ze in de periode na hun studie allemaal doen. Dit keer is het een stukje van Niels Melman, voorzitter van onze vereniging in ‘94/’95 en nu werkzaam bij Philips Medical. In Koken met Inge kun je een recept vinden dat je wel kunt gebruiken als je weer eens te laat komt bij een vergadering... Last but not least horen er in een Themakoerier natuurlijk ook themastukjes. Als je je afvraagt wat medici aan plasma’s hebben of je vraagt je af wat een natuurkundige kan doen aan aderverkalking (doodsoorzaak nummer één in de westerse wereld) moet je zeker verder lezen. Veel leesplezier met deze BMThemakoerier en tot februari.
B
este lezer, Het is ondertussen alweer bijna twee maanden geleden dat de bestuurswisseling heeft plaatsgevonden en dat wij, het 46e bestuur, zijn begonnen aan ons inspirerende bestuursjaar. Deze Koerier wordt de eerste die met veel inspiratie wordt uitgebracht door Inspiratie. Daarmee is dit ook mijn eerste voorwoord in de Koerier. Het komende jaar zal ik steeds een stukje schrijven als voorwoord, namelijk “Een stukje Inspiratie”. Sinds de wisseling op 29 september hebben acht nieuwe gezichten plaatsgenomen in de Vander-Waalskamer. Na het opruimen en opnieuw inrichten van onze verenigingsruimte zijn we met veel enthousiasme en inspiratie begonnen met besturen. Tot nu toe is het voor ons vooral een periode geweest van inwerken en wennen aan de bestuurstaken. Natuurlijk zijn er ook een aantal geslaagde activiteiten geweest. Zo was er begin oktober het WiXi Reloaded weekend waarbij zo’n dertig actieve leden hebben laten zien hoe actief ze wel niet zijn. Verder zijn er twee activiteiten van de ‘Accu’ geweest, namelijk een tafeltennistoernooi en het bowlingtoernooi. Het bowlen was zoals elk jaar weer een succes en met bijna 20 banen werd het bowlingcentrum overgenomen door Van der Waals. Deze grote deelname was mede te danken aan de enthousiaste eerstejaars die met zes teams waren komen opdagen. Over eerstejaars gesproken, we hebben dit jaar te maken met een erg enthousiaste groep. Elke borrel zijn onze jongste leden weer talrijk aanwezig. Tijdens het tafelvoetbaltoernooi voor eerstejaars waren er bijna veertig eerstejaars op de Borrel, waarvan meer dan de helft zijn kunsten heeft getoond aan het tafelvoetbalspel. Verder is de smoelenboekcommissie al druk aan de slag en zal het smoelenboek hoogstwaarschijnlijk dit kalenderjaar nog gepresenteerd worden.
Nu we gewend zijn aan onze dagelijkse bezigheden raakt de agenda voor de komende tijd goed gevuld. Eind november komt de ALV-voor-beginners eraan, waarbij we de eerstejaars op de hoogte zullen stellen wat Van der Waals allemaal doet. Een week later is dan onze eerste echte ALV, tijd om onze bezigheden tot nu toe te gaan verantwoorden. Maar wanneer jullie deze Koerier lezen zijn deze ALV’s alweer voorbij. Ook zijn we al druk bezig met de voorbereidingen voor het hooggeëerde bezoek op acht december. Deze dag zal Sinterwaals een bezoek brengen aan de g-vleugel. Tijdens het schrijven van het stukje wordt er al flink gespeculeerd op de Sinterwaals aandelenmarkt. Verder viert Chaos in december haar 5-jarig bestaan, wat natuurlijk gepaard gaat met een aantal feestelijke activiteiten. Als afsluitende activiteit voor 2004 zal er 24 december nog een kerstontbijt zijn. Ten slotte zal het komende jaar in het teken staan van het negende lustrum. Op 6 oktober 2005 is het precies 45 jaar geleden dat onze vereniging is opgericht en uiteraard moet dit groots gevierd gaan worden. De eerste commissies zijn al van start gegaan, maar alle hulp is natuurlijk nog van harte welkom. Ik wil afsluiten met de mededeling dat ik hoop dat we nog een mooi jaar tegemoet gaan met in oktober een spectaculair lustrum!
2
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
3
Mogen wij even STOORen
door Job Beckers
O
p het moment dat jullie deze Koerier openslaan, zitten de eerste tentamens er al weer op. Voor de eerstejaars studenten extra spannend, want dit jaar werd een aantal nieuwe vakken geïntroduceerd. De resultaten van deze tentamens zullen in de P- en PPraadsvergaderingen met de docenten worden besproken. De P-raad wordt vanuit STOOR begeleid door Harm Knoops en Wouter Engelen. Petra Rombouts en Job Beckers zullen de PP-raad begeleiden. Mocht je dus positief of negatief commentaar hebben op een vak, tentamen of docent, laat dit dan weten aan een van de medestudenten die in de P- of PP-raad zitten of aan een medewerker van STOOR. STOOR heeft dit jaar ook weer tentamenbundels verzorgd. Deze kunnen tegen kostprijs bij de STOOR-kamer afgehaald worden. Ook staan alle tentamens op het internet: http://www.phys.tue.nl/ STOOR. Omdat de eerstejaarsvakken in 2004/2005 in zekere mate veranderd zijn, zullen de tentamens ook niet altijd even representatief zijn voor het nieuwe vak. Wij raden de studenten dan ook aan om met de docent te overleggen welke sommen wel een representatief beeld van de stof vormen.
4
Afgelopen jaar heeft STOOR ook elk trimester enquêtes gehouden. Daarbij konden jullie de docenten en instructeurs beoordelen. Hieruit zijn de winnaars uit de bus gekomen voor de onderwijsprijs ‘03-’04. De docent uit de P-fase welke de hoogste beoordeling had, is wederom dhr. Swagten geworden. Voor de instructeurs uit de P-fase werd dhr. Kemerink als winnaar uitgeroepen.Voor de PP-fase zijn dit respectievelijk dhr. Van der Schoot en dhr. Bobbert. Mocht je verder nog vragen hebben over onderwijs of onderwijsgerelateerde zaken, schroom dan niet om naar STOOR te gaan. Dagelijks is de STOOR-kamer geopend in de pauze (tussen 12.30 uur en 13.30 uur). Buiten deze tijden kun je natuurlijk altijd een e-mail sturen (
[email protected]) of onze website bezoeken (http://www.phys.tue.nl/ STOOR). Rest mij niets anders meer om jullie allen veel leesplezier toe te wensen met deze gloednieuwe Koerier.
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
5
THEMA
Koude plasma’s
De plasma naald. Het plasma (glimlicht) is ca. 1 mm groot; het ontstaat aan het uiteinde van een naald. Hier wordt het in aanraking gebracht met de huid.
Koude plasma’s in biomedische technologie
door Eva Stoffels
“A
ls je de lucht tot zeer hoge temperaturen verhit, zal hij de elektriciteit geleiden”: zo wordt het principe van plasma-generatie uitgelegd in Pokémon, een populaire Japanse tekenfilm. Kort en duidelijk, zelfs voor onze jongste collega’s op basis- en middelbare school, maar helaas niet compleet. Vele plasma’s zijn namelijk helemaal niet heet, terwijl ze alle typische plasma-eigenschappen vertonen. Wat zijn de eigenschappen die plasma’s zo bijzonder maken, zodat ze zelfs “de vierde toestand der materie” genoemd worden? De evidente, vaak zelfs zichtbare eigenschappen, zoals het uitzenden van licht, geleiden van elektriciteit, interacties met magneetvelden en chemische reactiviteit, worden allemaal veroorzaakt door de aanwezigheid van vrije geladen deeltjes: elektronen en ionen. Plasma’s komen héél vaak voor in de natuur. Het heelal bestaat voor 99% uit geïoniseerde media; op aarde zijn vuur, bliksem en noorderlicht de bekendste voorbeelden. Maar de meeste mensen kennen plasma’s uit het alledaagse leven. Deze worden immers
6
door iedereen gebruikt voor de verlichting: TL-buizen voor woonhuizen en kantoren, halogeenlampen voor auto’s, enzovoorts. Voor industrieel gebruik en wetenschappelijk onderzoek wordt een plasma gegenereerd door een elektrische ontlading in een gas. Daardoor ontstaan er elektronen en ionen, die verder energie kunnen verkrijgen van het elektrisch veld. Als deze energie niet efficiënt doorgegeven wordt aan het gas, onstaat er een niet thermisch plasma, dat zeer reactief is terwijl het nauwelijks of geen thermische schade kan aanrichten. Dit soort plasma’s wordt vaak gebruikt voor specifieke handelingen: etsen van halfgeleidercomponenten, deponeren van dunne lagen (ook organisch en biocompatibel), schoonmaken en ontsmetten van allerlei (medisch) gereedschap, en andere oppervlaktebewerkingen. De veelzijdige en verfijnde werking van plasma’s heeft ons op het idee gebracht om ze te gebruiken voor het bewerken van levende weefsels. Daarvoor is er een speciale plasma naald uitgevonden (zie foto), die onder normale en “patiënt-vriendelijke”
THEMA
Eva Stoffels
omstandigheden opereert: atmosferische druk, kamertemperatuur en lage elektrische spanning. Verder is de naald klein en flexibel, hetgeen opereren met hoge precisie (vaak beperkt tot een groep cellen) mogelijk maakt. In tegenstelling tot conventionele chirurgie, kan plasmabehandeling een nietdestructieve, weefselsparende medische techniek worden. In Eindhoven wordt veel onderzoek gedaan naar de gunstige gevolgen van plasma-weefsel wisselwerking: • Het verwijderen of verplaatsen van cellen en weefsels zonder al te veel schade. In conventionele of laserchirurgie worden de individuele cellen altijd gedood. Dit heet necrose, en in een lichaam leidt het tot onsteking, weefselschade en littekenvorming. Necrose treedt echter niet op tijdens een plasmabehandeling, terwijl de cellen toch losgemaakt en verwijderd kunnen worden. In de toekomst zal het plasma toegepast kunnen worden voor de behandeling van huidziekten, kanker, stenoses (dichtslibben van aders, luchtwegen, etc.), alsmede celbiologische manipulatie ten behoeve van gentherapie en celonderzoek. • Plasma-ontsmetten van levende organismen. Bacteriële infecties Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
veroorzaken velerlei schade in het lichaam, zoals complicaties in wondgenezing (open wonden), luchtwegenonstekingen, tandbederf (cariës) en vele andere. Vooral in de tandheelkunde is het belangrijk om het traditionele uitboren van gaatjes te kunnen vervangen door een weefselsparende techniek. Plasmabehandeling biedt de mogelijkheid om weefsels schadeloos vrij te maken van de micro-organismen; sterker nog, men hoeft de weefsels niet aan te raken of met vloeistoffen te spoelen. Bovendien kan een plasma onregelmatige oppervlakken ontsmetten, zoals wonden of gaatjes in tanden en kiezen. Het Eindhoven-team is bezig met het leggen van het fundament onder de toekomstige plasma-chirurgie. De toekomst zal ons leren in hoeverre deze nieuwe plasmatechnieken zullen doordringen in de gezondheidszorg. Echter, de inzet en het enthousiasme van de onderzoekers Ingrid Kieft (plasma’s in celbiologie) en Raymond Sladek (plasma’s in tandheelkunde) en het Medische Robotica team onder de leiding van Prof. Maarten Steinbuch, geeft ons vertrouwen in een groot succes van dit onderzoek. 7
THEMA EDITORIAL
FOM
FOM
THEMA EDITORIAL
Fysica voor medische technologie Door Huub Eggen
V
an oudsher is de fysica van belang in de medische wetenschap. We hoeven slechts te denken aan bestraling van kwaadaardige gezwellen of vergruizing van nierstenen met ultrageluid. Nog groter is de rol van de fysica in de diagnostiek. Sinds de ontdekking van de röntgenstraling in 1895 heeft de natuurkunde steeds weer nieuwe technieken opgeleverd om beelden van levende organismen en processen in die organismen te maken. Op dit terrein draagt de fysica nog steeds bij aan vooruitgang. Beter begrip van wat de beelden van bestaande technieken laten zien. Ontwikkeling van grensverleggende nieuwe technieken. Nieuwe toepassingen van bestaande principes.
Binnen het werkterrein van de Stichting FOM loopt een onderzoeksprogramma dat “Physics for technology” heet. Het meeste werk richt zich hier op het verkennen van mogelijke nieuwe diagnostische technieken. Dat loopt uiteen van een proton nanoprobe om de rol van atherosclerose in hartfalen te bestuderen (een project hier in Eindhoven) en fotoakoestische holografie om medische afbeeldingen te maken (in Twente) tot betere 2D-stralingsdetectie tijdens bestraling (in Delft) en niet-lineaire in vivo UV-fluorescentiespectroscopie om oppervlakkige kankers van buitenaf te diagnostiseren (in Utrecht en Rotterdam). Een heel ander soort project, dat in Twente wordt uitgevoerd, betreft behandeling van cellen door schokgolven. Hiermee zouden bijvoorbeeld medicijnen in afzonderlijke cellen kunnen worden ingespoten.
8
Buitenlichamelijke schokgolven zijn een krachtig nieuw hulpmiddel om biomedische effecten op te wekken. In de praktijk worden ze toegepast bij het verwijderen van nier- en galstenen; die worden door de schokken gefragmenteerd en afgevoerd door de urineleider. Een andere mogelijke toepassing is de tijdelijke doorboring van celwanden. In al die gevallen is het feitelijke mechanisme van de werking van die schokken onduidelijk. In de Twentse groep van Detlef Lohse wordt onderzoek gedaan naar dit mechanisme, zodat met groter vertrouwen schokgolven kunnen worden toegepast. Dat kan bijvoorbeelden leiden tot minder bijkomende schade en tot een mogelijke nieuwe toepassing als plaatselijke medicijnafgifte. Tot nu toe hebben de Twentse onderzoekers duidelijk bewijs gevonden, dat niet de schokgolf biologische effecten op het celmembraan veroorzaakt, maar dat de heftige beweging geïnduceerd door bellenactiviteit dat doet. Na de passage van de schokgolf daalt de druk sterk en kan de vloeistof de trekspanning ten gevolge van die drukdaling niet opvangen. Daarbij worden cavitatiebellen gevormd, die een maximale afmeting tot enkele millimeters bereiken en vervolgens heftig ineenklappen. Het dynamisch belgedrag overschrijdt door heftige stromingsactiviteit, afschuiving en vervorming de kritische bezwijksterkte van het celmembraan, hetgeen tenslotte tot ‘doorboring’ daarvan leidt. Zolang de poriën niet té groot zijn, overleeft de cel die behandeling.
Een uitwendig opgewekte schokgolf treft een luchtbel. De schokgolf raakt eerst de bodem van de bel. Deze krimpt als gevolg van de overdruk, en het middelpunt van de bel verplaatst zich omhoog. De vloeistof rondom de luchtbel stroomt vanaf de achterzijde van de luchtbel en vormt een uitstulping dwars door de luchtbel heen. Uiteindelijk valt de uitstulping uit elkaar. Een kleine luchtbel, die waarschijnlijk nog gevuld is met vloeistof, blijft achter. De twee opnames rechts laten een bel zien vóór en na het passeren van de geluidsgolf. Het rechterbeeld is iets vervaagd (door de belichtingstijd van 1,6 microseconde) en is 2,5 microseconde na het linker gefotografeerd. De afmeting van de individuele foto’s is 528 bij 182 micrometer.
De cel wordt blootgesteld aan omringende vloeistofmoleculen. Gedurende het openstaan van een porie kunnen die moleculen de cel binnenkomen. Dit mechanisme staat transport toe van grote moleculen, zoals medicijnen en genen, die normaal gesproken de eiwitkanalen in de celwand niet kunnen passeren. Een tweede mogelijkheid om met schokgolven een medicijn af te geven, is de directe injectie van vloeistof als hadden we de beschikking over een injectienaald met micrometerafmetingen. Dat stromingspatroon kan worden bereikt door
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
al bestaande microbellen door een snelle druktoename verder samen te drukken. Ten gevolge van de ongelijkmatige reflectie van de schokgolf bij de verandering van de akoestische impedantie, de versnelling van het belmiddelpunt door krachten als gevolg van drukgradiënten, én door het behoud van impuls, wordt een straalstroom gevormd tijdens het inkrimpen van de bel (zie de figuur). Simpel gezegd: onder de werking van een schokgolf verandert een bel in een microscopische injectiespuit, die femtoliter-volumes kan versnellen tot een straalstroom.
9
ACTIVITEITEN
BuEx Canada
Michael van Ommering
ACTIVITEITEN
BuEx Canada: een memorabele reis Door Michael van Ommering
W
oensdag 25 augustus was het eindelijk zo ver, na een jaar van voorbereidingen begaven twintig Nederlanders en drie Belgen zich naar luchthaven Schiphol voor een 23daagse reis naar Canada. De stemming was meteen gezet toen de eerste sticker zich nestelde op het skydeck van Schiphol. Na een lange doch gezellige vlucht waarin de Boeing 737-300 van Air Canada versierd was met slingers wegens Inges verjaardag, kwamen we rond het avonduur aan in Montreal. Het avontuur kon beginnen! Onze eerste sjoof van de reis was meteen ‘ne goeie: hij zette ons voor de deur van het hostel af. De kamerindeling was ter plekke snel gemaakt, de commissieleden kregen een sleutel en je moest dus vrienden hebben binnen de commissie om een slaapplek te regelen. Gelukkig bleek dat voor mij geen probleem, dankzij David werd ik voorzien van een ruime kamer met eigen badkamer en een royale airconditioning. Anderen kwamen er bekaaider vanaf, zo kwamen de volgelingen van Peter Pasmans erachter dat zij naar een veel te kleine, aircoloze kamer werden geleid door eerdergenoemde. Dit mocht de pret echter niet drukken, ondanks de jetlag is iedereen nog even de stad ingegaan voor een klein biertje. Alleen over de avonturen in Montreal kan ik al een stukje schrijven, dus ik ben genoodzaakt het kort te houden. Wat wel noemenswaardig is, is het betaalsysteem in Canada. Je hebt een prijs voor een product, daarop komen afhankelijk van de locatie en de kwantiteit nog een aantal belastingen, en tot slot moet er nog een fooi worden 10
gegeven die weer afhankelijk is van de manier van bestellen en de ‘lekkerheid’ van de verkoper. Deze fooi beïnvloedt dan weer de oorspronkelijke prijs zodat geen normaal denkend persoon nog begrijpt wat hij betaalt. En dan zeuren ze hier over de euro... Afijn, dankzij een paar zeer relaxete sjoofs die helaas nog niet weten waarvoor je een koppeling kunt gebruiken (in Canada rammen ze hem gewoon bij een leuk toerental in de volgende versnelling zodat de halve bus uit elkaar schudt), ging de reis via Ottawa naar Toronto. De eerste echte ‘Amerikaanse’ metropool van onze reis. Als je van 500 meter hoogte op de stad neerkijkt (de CN tower ja) dan besef je pas dat Eindhoven eigenlijk toch niet zo groot is als het vanuit Hapert lijkt. Na onze ervaringen in het Ottawa Jail hostel, waar we daadwerkelijk met z’n zessen in cellen sliepen waar je in Nederland nog niet alleen in mag verblijven, viel het hostel van Toronto weer mee. De Bar Crawl was ook zeer geslaagd, in een Irish Pub stond een kerel te zingen die onze aanwezigheid wel kon appreciëren. Toen Jort en ik de dag erna terugkwamen was hij minder blij met ons, wat ertoe leidde dat ik voor het eerst in mijn leven vriendelijk doch dringend ben verzocht de tent te verlaten. Geen idee hoe het kwam overigens, zó hard zongen we er nou ook weer niet doorheen… Ons uitstapje naar de Niagara Falls viel mij persoonlijk ietwat tegen. Tussen tachtig duizend Jappen naar wat water kijken is voor mij toch teveel van het goede. Ook de hele kermis die er omheen was gebouwd
Toronto
leek mij enigszins overdreven. Ik denk dat ik nog een keer in de winter terugga, als het -30 is en de watervallen bevroren zijn. Een vlucht bracht ons vervolgens twee tijdzones verder naar het Olympische Calgary. Eindelijk richting de bergen! Omdat we op 1000 meter hoogte zaten was de lucht enorm blauw en kwam er eindelijk frisse lucht in mijn longen. Helaas was de stad uitgestorven, alle belastingbetalende inwoners waren een lang weekend de Rockies in vanwege Labour Day. Wat resteerde waren de toeristen in het hostel en veertien duizend zwervers die zwaar irritant waren. Voor mij werd dit duidelijk toen na Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
een excursie bleek dat er 100 euro van Peter was gestolen, en bovenal dat mijn banaan was gestolen!!! Een kroket stelen is tot daar aan toe, maar een banaan, daar moet je van af blijven, of niet Job? Er is aangifte gedaan dus als ze de dader nog ooit pakken dan krijg ik hem misschien terug. Vanuit Calgary hebben we waarschijnlijk de meest noemenswaardige excursie gehad (sorry dat ik ze niet allemaal heb besproken tot nu toe, het is niet dat ze niet boeiend waren maar in zo’n kort stukje moet je keuzes maken hè). Dinsdag 7 september kwam een sjoof ons ophalen om ons naar het Shell Aviation Center te brengen. Daar 11
ACTIVITEITEN
stond ons privévliegtuig al gereed (een Fairchild Dornier 328 voor de goeroes), die ons naar de Oil Sands in noorderlijk Canada bracht. Er ligt daar enorm veel olie, het probleem is alleen lange tijd geweest hoe het uit het zand te krijgen. Tegenwoordig wordt dit op grote schaal gedaan, ik durf zelfs te zeggen op zéér grote schaal. Een Dodge Ram 3500 was een speelgoed autootje naast de Shell vrachtwagens. Na een geweldige lunch (Albertian Beef, en veul Beef ), en een rondleiding in een museum moesten we helaas weer terug naar Calgary met ons vliegtuigje. We zijn ook nog een dagje de Rockies ingeweest. Helaas was het weer niet al te goed, zodat de bergen niet zo mooi waren als ze naar mijn mening kunnen zijn. Gelukkig hebben we ons toch vermaakt met een twee uur durende hike omhoog naar de top van een berg. Helaas geen beren tegengekomen, wat toch wel het streven is deze reis. Nadat het berghutje op de top was voorzien van een oranje sticker, werd het toch weer tijd om richting busstation te gaan. De dag erna was misschien wel de minst spannende dag van de reis, een busreis van veertien uur van Calgary naar Vancouver. De Rockies waren de hele dag in mist gehuld waardoor het uitzicht beperkt bleef tot de boompjes langs de weg. Gelukkig bleek Vancouver dermate mooi te zijn dat de reis niet voor niets was. Je hebt daar alles, zee en strand aan de ene kant, een bruisende stad met nachtleven in het midden, en de Rockies aan de andere kant. En toen mij het verhaal bereikte dat Peter S een beer had gezien in de bergen, toen moest ik natuurlijk ook 12
BuEx Canada
daarheen om zijn verhaal te valideren. Zo kwam het dat Frank, Koen en ik uitgerust met een korte broek en sportschoenen de bergen in trokken. De eerste duizend meter stijgen werden onmenselijk binnen een uur afgelegd, helaas nog geen beer gezien. Toen bleek dat er nog een klein pad verder omhoog ging, was de keuze snel gemaakt. Na nog een uur over een glad, stijl en modderig pad besloten we om terug te keren zodat we niet de nacht op de berg moesten doorbrengen. Het was toen dat Frank iets zag bewegen op 15 meter afstand: een beer! Vele foto’s later besloot de beer zich terug te trekken, en wij ook. Gelukkig was de rest jaloers op ons avontuur, hebben we niet voor niets ons leven geriskeerd! De laatste stad deze reis was Victoria, waar enkelen van ons nog wat walvissen zijn gaan bekijken. En toen was het einde van de reis aangebroken, en dat moet ook wel want anders wordt mijn stukje veel te lang! Ik ben ongetwijfeld nog een heleboel leuke, trieste, hilarische, spannende en enerverende dingen vergeten te vertellen, maar daarvoor verwijs ik graag naar de digitale versie van het busboekje dat binnenkort zal verschijnen. Tot slot wil ik nogmaals de commissie bedanken voor al het werk dat ze hebben gedaan om dit alles mogelijk te maken, en dat er nog maar lang veel mooie verhalen over deze BuEx verteld mogen worden!
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
13
DISPUTEN
Chaos
Soms denk ik wel eens
ALGEMEEN
Ik denk soms wel eens Door Harm Knoops
N
a vele jaren geen boek te hebben gelezen ben ik laatst weer begonnen. Niet een roman maar een boek over bewustzijn dat op een populair wetenschappelijke manier was geschreven. Het was een leuk boek. Ik vind het leuk om na te denken over filosofische vragen. Nadenken in het algemeen vind ik wel leuk. Maar ik bedacht me laatst dat dit vrij apart is. Niet voor een natuurkundestudent, maar wel vergeleken met de gemiddelde mens. De gemiddelde mens (ik heb het hier over het beeld dat ik van de gemiddelde mens heb, niet over een statistisch verantwoorde middeling van alle mensen) vindt het ook wel leuk om te denken, maar alleen maar als ze er redelijk snel uit komen. Ik daarentegen vind het leuk om aan dingen te denken waar ik waarschijnlijk niet uitkom. Niet te lang natuurlijk, want ook ik raak wel eens geïrriteerd. Ik denk dat dit ontstaat doordat ik en veel natuurkundestudenten veel ervaring hebben met het leren begrijpen van schijnbaar onbegrijpbare zaken (het klinkt arrogant, maar ja zo zijn wij, en dat komt weer door dezelfde ervaringen). Doordat we dit vaak meemaken met het bijbehorende positieve gevoel van “Oh, zit dat zo” zijn we (schijnbaar) onbegrijpbare zaken als uitdagingen gaan zien in plaats van problemen. Als een spannende puzzel die vraagt om een antwoord. Ben nu begonnen aan mijn tweede boek, het gaat over evolutie. Evolutie heeft me altijd al geboeid. Maar weinigen die dit lezen zullen het niet met me eens zijn dat we ontstaan zijn uit evolutie. Als wij ontstaan zijn uit evolutie dan zijn onze hersenen dit ook. Het feit dat ik de kleur rood zo goed zie op mijn
14
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
TV komt doordat mijn boomklimmende voorouders van rode vruchten hielden. Het feit dat we vooral aangewezen zijn op onze ogen komt door evolutie. Het had ook gekund dat we onze wereld vooral waarnamen door te ruiken. Als we dan voor de rest soortgelijk waren geweest dan hadden we misschien geur-TV’s gehad en was de meest populaire plastisch chirurgische operatie een zweetkliervergroting. Dan maakte het niet uit wat voor kleur de muur had, als hij maar lekker rook. Een van de mooie dingen van evolutie is dat die hersenen gecreëerd heeft die niet voorgeprogrammeerd zijn. Het is blijkbaar evolutionair voordelig om hersenen te hebben die ook kunnen denken over quantummechanica (al is dit niet een eigenschap die alle hersenen bezitten), humor (ook een eigenschap die niet alle hersenen lijken te bezitten) en Sinterklaas. Ik bedacht me laatst over Sinterklaas dat het hele idee van Sinterklaas een stuk realistischer is dan de kerstman. De kerstman bezorgt zelf hoogstpersoonlijk alle kinderen over de hele wereld in één nacht cadeaus. Iets wat vrij onwaarschijnlijk is. Sinterklaas huurt goedkope arbeid in om alle kinderen van Nederland en België cadeaus te geven. Dit is nog steeds een flinke onderneming, maar wel mogelijk en een stuk goedkoper. Waarschijnlijk zijn hersenen die over dit soort zaken kunnen denken niet persé voordeliger voor onze voortplanting, maar het zal ook wel niet zo nadelig zijn dat het eruit wordt geselecteerd. Het is waarschijnlijk evolutionair niet voordelig om een extra mechanisme te creëren dat ons weerhoudt van het hebben van zinloze hersenspinsels. 15
THEMA
Hoe is het met ...
THEMA
Niels Melman
Hoe is het met ... Door Niels Melman
O
h melancholie. Het is donderdagavond als ik dit stukje schrijf, en waar zou ik nu 12 jaar geleden zijn geweest op een doorsnee donderdagavond? Ik kan me precies voor de geest halen hoe dat was en hoe dat voelde; Met een vrolijke dronk, de “Borrel” als bodem voor de avond die komen gaat op de fiets op weg van N-laag over het TU/e terrein richting stad of AOR... Oh melancholie. Maar goed, daar vroeg de Koerier me niet om, de vraag was: hoe is het nú met mij en waar hang ik tegenwoordig rond. Laten we beginnen bij het begin. Mijn naam is Niels Melman, generatie 1992, technische natuurkunde, studentnummer 365797. Na een 18 jarig verblijf in Nijmegen leek het me verstandig om de grote wereld in te trekken. Eerste stopplaats dus: Eindhoven (haha). Het beroep dat ik eigenlijk voor ogen had was arts, maar het vak dat ik wilde leren was Natuurkunde. Zonder al te veel in te zitten over de consequenties van dergelijke keuzes, begon ik in 1992 met frisse moed aan Natuurkunde. Het begon allemaal in het Auditorium tijdens de introductieweek, met een inschrijfformulier in de hand. En het eindigde vijf-en-één-half jaar later in hetzelfde Auditorium, maar nu met een Ingenieurs diploma en een biertje in de hand. Wat daartussen allemaal plaatshad valt met geen mogelijkheid samen te vatten. Vele uren zijn gespendeerd aan Van der Waals; een jaartje bestuur, dispuut Gandalf, de Borrel, de AOR, en natuurlijk werd er ook op zijn tijd gestudeerd. Een geweldige tijd, in een perfecte mix tussen leren en (leren) leven.
16
Mijn afstuderen vond plaats in het Sint Jozef ziekenhuis in Veldhoven (tegenwoordig Maxima Medisch Centrum). In de groep van Prof. Dr. Ir. Wijn heb ik een jaar met Magnetic Resonance Angiography technologie mogen spelen. Heerlijk toegepaste technologie, een zwak van mij. Er is natuurlijk niks mis met vaste stof fysica of kwantum fysica. Nee, dat vond ik zeer uitdagende vakken, maar ik wilde toch graag binnen enkele stappen bij het “algemeen nut” uit kunnen komen. Stop daar dan mijn oude arts-ambities bij, dan kom je snel uit in de gezondheidszorg en medische industrie. Dat bleek inderdaad de juiste weg te zijn. Dus na mijn afstuderen – en een krap halfjaartje “nadenken” – kon ik beginnen bij Philips Medical Systems in Best (het is dan inmiddels 1998). Toen nog een niet-al-te-veel-zeggende divisie binnen Philips, goed voor slechts 5% van de omzet. Niet gehinderd door enige kennis van het bedrijfsleven begon ik daar als Applicatie Specialist in de marketing groep voor Universal Radiography and Fluoroscopy systemen. Een groep die zich onder andere bezighoudt met de definitie van de producteisen tijdens ontwikkelprojecten. Die groep had een gezonde mix van klinische en technische ervaring en werd (heel leerzaam) volgens de boekjes gemanaged. Dit vormde een prima plek voor mij om te beginnen. Met kleine projecten en verantwoordelijkheden voor bepaalde aspecten van onze producten kwam ik regelmatig terecht in radiologie afdeling van onze klanten. Daar kon ik zien wat de klant klinisch gezien wilde bereiken en kon ik uitleggen hoe het product hoorde te werken. Langzaam bouwde ik kennis en
“voeling” op voor de producten, de klanten, de markt en de bedrijfsprocessen. Met als leuke bijkomstigheid dat het merendeel van de klanten zich niet in Nederland bevindt en er dus heel wat gereisd moest worden. Na twee jaar werkervaring begon ik te begrijpen dat marketing veel meer is dan een reclamespotje op televisie. Als echte fysicus wilde ik daar toch ook het fijne van weten, en ik ben dus een marketing opleiding gaan volgen aan de Technische Universiteit Eindhoven / Postgraduate school. In 2002 heb ik die opleiding afgerond. Nu zal niet iedereen weten wat je met Universal Radiography and Fluoroscopy systemen kunt doen. Deze systemen maken gebruik van röntgenstraling om
medische afbeeldingen te maken. Medische beeldvorming begon zoals velen van ons zullen weten met Conrad Röntgen. Hij maakte – inmiddels meer dan 100 jaar geleden – met behulp van X-straling een schaduwafbeelding van de hand van zijn vrouw. Ondanks de opkomst van nieuwe technologieën, zoals bijvoorbeeld Magnetic Resonance Imaging en Ultrasound, vormt röntgenstraling nog steeds de basis van de medische beeldvorming in een radiologie afdeling. Universal Radiography and Fluoroscopy systemen worden daarbij gebruikt voor een veelheid aan onderzoeken. De meest bekende toepassing is waarschijnlijk de simpele afbeelding van bijvoorbeeld (al dan niet gebroken) botten
Niels Melman in Seattle
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
17
THEMA
Hoe is het met ...
Niels Melman
Philips Medical Systems is in afgelopen jaren sterk veranderd. Na een aantal fikse acquisities is het productaanbod een stuk breder en completer. Daardoor is Philips Medical Systems in een duidelijk betere positie om te profiteren van de almaar groeiende vraag naar gezondheidszorg(technolgie). Met deze acquisities is niet alleen deze divisie razendsnel gegroeid, maar zijn ook de verwachtingen van het moederconcern aanzienlijk hoger. Inmiddels vormt Medical Systems zo’n 20-25% van de omzet van Philips, met constante bijdrage aan de winst en duidelijke groeipotentie. De ogen van de beleggers zijn op ons gericht.
De MultiDiagnost Eleva, het nieuwe paradepaardje van de Eleva product familie (Radiography and Fluoroscopy systemen). Het systeem is volledig digitaal, tot 30 beelden per seconde, de C-boog roteert over de volledige 180° voor maximale projectie flexibiliteit en heeft een -90°/90 kantelende tafel voor staande onderzoeken. Dit systeem wordt gebruikt voor een veelheid aan onderzoeken van gastrointestinaal tot en met angiografie.
of aangedane longen (“even niet bewegen, niet ademhalen... tjeep... en haal maar weer adem en ontspan maar weer”). Dit is in feite de meest eenvoudige toepassing van röntgenstraling, vergelijkbaar met een simpele foto zoals wij die ook nemen met een fotocamera. Allemaal heel dicht bij wat Röntgen ooit 100 jaar geleden deed, ware het niet dat – net als bij foto-camera’s – de digitalisering zijn intrede doet. Een andere bekende toepassing is de diagnose en behandeling van cardiovasculaire aandoeningen. Cardiovasculaire aandoeningen vormen doodsoorzaak nummer één in de westerse wereld (met dank aan onder andere roken en slechte eetgewoontes). De röntgenstraling wordt dan gebruikt om, in 18
combinatie met in de bloedbaan ingespoten contrastmiddel, de vaat(-vernauwing) zichtbaar te maken. Vervolgens kan er – met dank aan Dr. Dotter – een ballonkatheter en eventueel een “stent” (een soort hol pijpje) worden aangebracht waarmee de vernauwing wordt open gehouden. Als laatste is er de oorspronkelijke klinische toepassing voor deze systemen: het slokdarm-maag-darm onderzoek. Hierbij wordt er gebruik gemaakt van barium als contrastmiddel om de binnenkant van het gastrointestinale stelsel af te beelden (hoe die barium soms wordt geïntroduceerd in het stelsel zal ik in het midden laten).
Met een operatie die over vele locaties over hele wereld uitstrekt, loop je ook het “risico” om in het buitenland verzeild te raken. Na 5 jaar bezig te zijn geweest met de marketing aspecten van product ontwikkeling, ben ik sinds begin 2004 uitgestuurd naar Amerika (Seattle) voor een periode van twee tot drie jaar. Hier vervul ik nu de rol van Field Marketing Manager voor Universal Radiography and Fluoroscopy. Nog steeds hetzelfde product dus, maar aan de “andere kant” van de gehele waardeketen en gefocust op de Amerikaanse markt alleen. Dit vormt een behoorlijke verandering, zowel professioneel als persoonlijk. Professioneel heb ik hier te maken met een heel specifieke markt die heel sterk door geld gedreven wordt (het blijft een gek idee dat een ziekenhuis hier als doel kan hebben om winst te maken). Verder zit ik nu veel dichter bij de klant en ligt de focus dus op verkoopondersteuning (downstream marketing) in plaats van productontwikkeling (upstream marketing). Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
THEMA
Het (bege-)leiden van verkopers is een hele aparte tak van sport, heel anders dan werken met technische ontwikkelaars. Zoveel is me inmiddels wel duidelijk. Persoonlijk gezien is deze verhuizing ook een behoorlijk ingrijpende verandering. Zonder echt te beseffen wat het betekende, had ik altijd voor ogen om een tijd in het buitenland te werken. Nu zie ik dat je leven echt even goed door elkaar wordt geschud, maar zo langzamerhand kan ik door de stofwolk heenkijken. En daar zie ik dan een geweldige stad, met interessante mensen en een cultuur die wel op die van ons lijkt maar toch anders is. Als ik dan een stukje verder kijk zie ik mooie bossen, bergen en open zee-armen... Geen gekke plek om 3 jaar te wonen en werken. Dus als je me vraagt hoe het met me gaat dan zou ik zeggen, om in Nederlandse termen te blijven; het gaat niet slecht met me, helemaal niet slecht...
19
ACTIVITEITEN
ALE
ACTIVITEITEN
Taco Vader
Actieve leden etentje Door Taco Vader
In den beginne was er honger…
Chinees?
n het 45e bestuur van Studievereniging voor Technische Natuurkunde Johannes Diderik van der Waals, Impuls: Op het juiste moment zag dat dat niet goed was. Dit in grote tegenstelling tot het voorbije jaar, dankzij de inspanningen van dit bestuur, maar natuurlijk niet minder vanwege de leden die zich hebben ingezet om alle leden een geweldig jaar te bezorgen! Daar dit natuurlijk niet onopgemerkt kon gebeuren, dachten de bestuurders eens na over een wederdienst. En ze bedachten zich het bekende motto: de liefde van een lid gaat door de maag, en besloten de leden wat te voeren. Zeer origineel! Dus zo kwam het Actieve Leden Etentje tot stand.
Als Actief Lid en nog altijd student laat ik me natuurlijk geen gratis etentje zonder koken en afwas door de neus boren. Vol goede verwachtingen en met een honger van twee dagen zaten we dan ook met z’n vijftigen in de kantine van N-laag. We zagen dat er een Oriëntaalse maaltijd, oftewel soep en saté op het menu stond, met extra satésaus voor 50 cent. Niet getreurd echter, er was wijn. De stemming kwam er al snel in en het geroezemoes vulde al gauw de ruimte, helaas niet onze magen. Toen verteld werd dat de racechinees vertraging had, werden we al langzaamaan wanhopig. Gelukkig was er een voorafje om de meute koest te houden. We werkten wat stokbrood met kruidenboter naar binnen, gevolgd door een waldorf slaatje, een gevuld tomaatje, een toastje, een soepje, nog een slaatje, pasteitje
E
Een prachtig gedekte tafel, met het erg slechte menu ernaast... Gelukkig dat dat allemaal nog wat beter uitpakte!
Het werd al snel duidelijk dat niet veel mensen graag een kandi zouden wezen. Behalve de kandi’s dan. Zeiden ze.
ragout en iets wat schijnbaar ‘Spoom’ heette. Voor we het wisten zaten we negen gangen verder op een gehaktbal te knagen en drong tot onze grote spijt door dat we geen chinees meer zouden krijgen. Gelukkig was de wijn er goed doorheen gelopen en vermaakte iedereen zich uitstekend. Dit bleek vooral tijdens de aankondigingen van Paul, die met zoveel vreugde werden ontvangen dat niemand vervolgens had verstaan wat hij eigenlijk had aangekondigd. Het devies was dan ook: gewoon eten en niet zeuren. Ook de vele liederen waren niet van de lucht en het werd al snel duidelijk dat niet veel mensen graag een kandi zouden wezen. Behalve de kandi’s dan. Zeiden ze.
kregen we te horen dat we weg mochten. Terwijl we merkten dat we eigenlijk toch wel vol zaten werd N-laag langzaamaan weer verlaten. Natuurlijk niet zonder onze (inmiddels oud-) bestuursleden hartelijk te bedanken voor dit geweldige maal en uiteraard het geweldige jaar! En Impuls zag dat het goed was. Bedankt Impuls! PS: Iedereen die graag wil weten wat er nou precies allemaal klaargemaakt is kan terecht bij Inge
Na het ijs en bij de koffie met Amaretto, half om half, met een goede laag slagroom, drong langzaam het besef door dat zelfs aan de grootste schranspartij een einde komt. Nog redelijk in de cantus-stemming en licht verontwaardigd over de elf gangen ‘liflafjes’ 20
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
21
THEMA
Atherosclerose
Arthur de Jong
THEMA
Atherosclerose
door Arthur de Jong
I
n de westerse wereld is atherosclerose doodsoorzaak nummer één. Onderzoek naar het verloop en de behandeling van deze aandoening is van groot belang. In de groep FTV gebruiken we hiervoor een aantal fysische methoden. Wat is atherosclerose?
Atherosclerose (aderverkalking) is een verzamelnaam voor allerlei processen in de slagaderwand (arteriewand), waardoor deze verkalkt en verhardt (=sclerose). Het leidt door vorming van vettige plaques en kalkafzetting tot vernauwing en dichtslibben van de slagader. Dit proces van dichtslibben wordt in de kleinere slagaders arteriosclerose genoemd. Een vernauwing of afsluiting van een slagader heeft tot gevolg dat er minder bloed kan stromen naar de weefsels die van dat bloedvat afhankelijk zijn en die daardoor te weinig bloed (en daarmee te weinig zuurstof ) krijgen. Als het voorkomt in de coronairvaten (kransslagaders), veroorzaakt dit zuurstofgebrek (ischemie) van het hart bij inspanning. Als het zuurstofgebrek zo groot wordt dat er hartcellen afsterven, 22
spreekt men van een hartinfarct. Atherosclerose in de halsslagaders kan leiden tot een herseninfarct. Behalve een vernauwing of een afsluiting van een slagader kan atherosclerose ook een embolie veroorzaken. Er breekt dan een stukje van de verkalkte plaques (embolie) los, dat wordt meegevoerd naar een kleiner bloedvat verder stroomafwaarts. Dat kleinere bloedvat kan dan plotseling door de embolie worden afgesloten, waardoor het lichaamsdeel of orgaan, dat daarvan afhankelijk is, geen of onvoldoende bloed krijgt. Figuur 1 laat de structuur zien van de vaatwand van een slagader. Deze is opgebouwd uit drie lagen. De binnenste laag (intima) bestaat uit een bekleding van endotheelcellen. Deze omsluit de binnenholte (lumen) van het bloedvat, waardoor het bloed stroomt. De middelste laag (media) bevat vooral gladde spiercellen. In de buitenste laag (adventitia) zitten bindweefsel, zenuwen en haarvaatjes. Als de endotheellaag wordt beschadigd, begint het proces van atherosclerose. Vet en cholesterol hopen zich op tussen de intima en de media. Dit leidt tot een verdikking
Figuur 1. Elektronenmicroscopie opname van de doorsnede van een slagader (links) en schematische tekening van de vaatwand structuur (rechts)
(plaque) in de vaatwand, die de diameter van het lumen verkleint en het bloedvat uiteindelijk afsluit. Kalkafzetting
Bij het vorderen van het atherosclerotisch proces, treedt kalkafzetting op in het sclerotisch weefsel. Met hoge energie ionenbundel microscopie wordt in onze groep onderzoek gedaan naar deze kalkafzetting. We proberen hiermee een relatie te leggen tussen de vorming van calcificaties en de aanwezigheid van spoorelementen. Met ionenbundel microscopie kan de concentratie van aanwezige elementen in het weefsel worden bepaald. In figuur 2 zien we een licht- en een ionenbundel-microscoopopname van een atherosclerotische plaque. Van het gebied in het vierkantje zien we ook de concentratie verdeling van calcium. Dotteren
Een veel toegepaste methode om een vernauwing (stenose) in een slagader te verhelpen is percutane transluminale Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
corronaire angioplastie (PTCA), ook wel kortweg dotteren genoemd. Het principe van deze behandeling (figuur 3) is als volgt; een catheter met een ballon aan het uiteinde wordt in het vernauwde deel van de ader gebracht. De ballon wordt daar opgeblazen met een druk van ongeveer 10 bar, zodat de plaque tegen de vaatwand wordt platgedrukt. De binnendiameter van het bloedvat wordt zo vergroot en de bloedstroom hersteld. Een groot probleem van deze behandeling is echter dat in veel gevallen na verloop van tijd opnieuw vernauwing van het lumen optreedt (restenose). Bij een PTCA behandeling wordt de vaatwand beschadigd. In reactie hierop treedt in de vaatwand proliferatie van gladde spiercellen op, wat een mogelijke oorzaak is van restenose. In onze groep onderzoeken we de respons van de vaatwand op een PTCA-behandeling door de metabole activiteit te meten. Dit is een maat voor bijvoorbeeld celsterfte (lokaal lage activiteit) of extra cel groei (lokaal hoge activiteit). We gebruiken hiervoor aders uit levende varkensharten, die we gedurende enige dagen in leven houden met een 23
THEMA
Atherosclerose
THEMA
Arthur de Jong
percutaneous transluminal corronary angioplasty (PTCA)
voedingsmedium. De metabole activiteit in deze aders meten we door naar de glucoseopname te kijken. We doen dit met positron emissie tomografie (PET). Hierbij wordt een op glucose lijkende radioactieve tracer aan het voedingsmedium toegevoegd: 18 F-deoxyglucose (FDG). Het 18F-isotoop vervalt onder uitzending van een positron, dat vervolgens annihileert met een electron, waarbij gamma straling wordt uitgezonden. PET meet dit, zodat de lokale concentratie van FDG in het bloedvat bepaald kan worden. Deze is vervolgens een maat voor de glucoseopname en dus voor de metabole activiteit.
De rol van biosensoren
Biosensoren zullen een belangrijke rol gaan spelen bij het vroegtijdig ontdekken van onder andere cardiovasculaire aandoeningen. Atherosclerose induceert reeds in een vroeg stadium een ontstekingsreactie in het lichaam, welke leidt tot verhoogde concentraties van C-reactief proteïne. Als dit proteïne-gehalte eenvoudig en snel gemeten kan worden, wordt het mogelijk potentiële patiënten te identificeren. Bij een te hoog gehalte kan dan bijvoorbeeld door medicatie erger voorkomen worden of er kunnen verdere onderzoeken of behandelingen worden gedaan. Tot nog toe wordt dit soort
Figuur 3. Dotter behandeling
bloedanalyses relatief laat in het klinisch laboratorium uitgevoerd, wat bovendien kostbaar en tijdrovend is. Het is een formidable uitdaging om een goedkoop en handzaam meetinstrument te ontwikkelen waarmee de huisarts of eventueel de patiënt zelf een analyse kan uitvoeren.
De grote uitdaging hier is het ontwikkelen van een methode om selectief een proteïne te detecteren in een klein samplevolume. Hierbij is een aantal zaken belangrijk. Het sample zelf, in dit geval bloed, is complex van aard; er zitten cellen, verschillende proteïnen en andere stoffen in. Verder is de concentratie van het kwantitatief te bepalen proteïne zeer laag; in de orde van een femtomol per liter. De sensor moet liefst goedkoop en betrouwbaar zijn en een meting moet binnen enkele minuten uitgevoerd kunnen worden. Om aan al deze eisen te voldoen moeten nieuwe fysische meetprincipes ontwikkeld worden in een brede multidisciplinaire context. In onze groep wordt momenteel een onderzoeksactiviteit naar biosensoren gestart die op termijn binnen de faculteit en universiteit een zelfstandige groep gaat vormen.
Lichtmicroscoop (boven) en ionenbundelmicroscoop (linksonder) opname van sclerotische plaque en calcium verdeling (rechtsonder)
Quotes Peter P: Als jij nou even dat rookgordijn ophangt... Reinier over de overwerkpasjes van medewerkers: Ja, maar die werken volgens mij niet twentyfour/seven like die van ons. Frank J: De nieuwe activiteitencommissie heeft toch nog niks geactiviteerd?
24
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
25
ACTIVITEITEN
P-kamp
P-Kamp
P-Kamp lied
Door Fiere Janssen en Eline Braeken
W
ij, onschuldige eerstejaars, leerden tijdens de intro een jongen kennen, Bas. Maar Bas bleek later niet zomaar een jongen te zijn. Hij bleek zelf nogal inspiratieloos te zijn, vandaar dat hij ons het hoofd gek maakte over de Koerier. Zodat wij uiteindelijk, als goedwillende mensen, er niet omheen konden een stukje te schrijven. Toch? Op dit moment begint de ellende dus pas echt, want we willen Bas toch niet teleurstellen. Over P-kamp dan maar. Laten we met het vrolijkste deel van P-kamp beginnen: Tim. O nee, eerst Rogier: nog voor we weg waren al een platte band. En ja hoor, Tim ging wel even zijn plakkunsten vertonen. Niet dus. Plakkunst? … Geen kunst dus. Een uur later… Denk je dat je het ergste gehad hebt, begint Tim te jodelen. Zelfs de weergoden konden er niet tegen, want een nat pak en een kuilenpad later, kwamen we met zadelpijn aan op de kampeerboerderij. Nadat we ons geïnstalleerd hadden in de slaapzaal en gegeten hadden, was het tijd voor de dropping. Met een wel zeer zware rugzak om ons alcoholgehalte op peil te houden, gingen we vrolijk op pad. Terwijl de ene groep nog druk bezig was om met hun dik vier uur durende wandeling terug te komen, was de andere groep al royaal twee keer binnen. Maar gelukkig was er bier… Het toen nog kandi-bestuur vond dit allemaal nog niet gek genoeg en deden er nog een kilometertje of wat bovenop. En alsof dat nog niet genoeg was, vond Frank het ook nog nodig de weg twee keer af te leggen. De volgende dag, spellendag, was moeilijk wakker worden. Na een beetje met een frisbee 26
ACTIVITEITEN
P-kamp lied
Door de deelnemers en de commissie
gegooid te hebben en een prachtig liedje (zie hiernaast, red.) te hebben verzonnen en met ons gare kop bijna op ons hoofd te hebben gestaan om allerlei achterlijke woorden uit te beelden, was het daarna ook nog eens tijd voor disputenmiddag, weer spellen dus. De ingrediënten voor een ‘goede’ spellenmiddag: lege (!) kratten bier, plastic bekertjes, water, meel, twee paraplu’s, twee rollen tape, chocoladevla, vanillevla en … eieren. Het kwam er dus op neer dat niet alleen wij, maar ook het huidige bestuur aan het eind van de middag wel een douche konden gebruiken. Na een lang durende barbecue, wilden de ouderejaars zich ook een keertje uitleven. Dus doken we weer het bos in, waar wij ons rustig moesten houden, omdat we anders opgegeten werden door de haaien. En ook al liep er een weg van schip naar schip, wij moesten weer kruipend, vallend en struikelend door het wel zeer dichte bos gaan. Omdat het zo’n geweldig weer was, viel het kampvuur in het water en moesten we ons ’s avonds zelf vermaken (biertje?). Zondag vroeg op, eten, inpakken en opruimen, en weer over dat TEMA-pad. Nadat we alle glijbanen geterroriseerd hadden en te weten waren gekomen dat er 31 mensen in 1 bubbelbad passen, gingen we als afsluiter met z’n allen eten in de stad. Toen we allemaal gigantisch uit onze bek stonken door de grote hoeveelheden knoflook, kwam er een einde aan dit vooral gezellige weekend.
Refrein p-kamp, p-kamp, what the fuck doen wij hier? p-kamp, p-kamp, heeft er iemand nog bier? Weinig wijven vind je hier, Op het p-kamp 2004
Refrein Dropping was echt TEMA geregeld Maar de badkamer is mooi betegeld Het lijkt wel een posttraumatisch ontgroeningskamp Maar de badkamer heeft ook een lamp
Bij de leiding zit een steekje los, Daarom staan wij hier in een bos Refrein
De macaroni ging nog net Op de badkamer is ook een toilet
Ziet men muggen lang van poot Aarzel niet maar sla ze dood
Iedereen werd wakker in een roesh Gelukkig heeft de badkamer ook een douche
Johan met zijn kleine pik, Maar nog niet zo klein als die van Nick
In de slaapzaal hing een verschrikkelijke geur Maar uit de badkamer komt nog een ergere meur
Refrein
Wouter is echt een lamme zak Maar in de badkamer zit ook een deur
Tim staat te roken als een ketter En wij vervelen ons te pletter
Refrein
Dit wordt echt een superhit Dit gaan we uitbrengen, dit
Wie is hier van het bestuur? Het lijkt hier wel een varkensschuur
Refrein
We staan hier midden in het bos Met die mongolen komen we helemaal los
Heeft er iemand een waterpistool Dan schiet ik ‘m nat die p-kampmongool
Refrein
Ik denk aan zelfhydratatie, Maar nog meer aan masturbatie
Nick die heeft een mooie hoed En dat roze staat hem echt wel goed
Refrein
Heeft er iemand nog een leuke mop? Nee de leuke moppen zijn op
We staan hier op een zompige grond Maar dat interesseert toch geen hond
Refrein
Heeft er misschien nog iemand wiet, Want sterke teksten heb ik niet
Refrein
Quotes Rob T: Ik kijk eigenlijk nooit naar vrouwen, maar als ze chocolade hebben, ohhh... dan zit ik echt te kwijlen! Molenaar tijdens college over de 1e jaars: Ze zijn echt zó slecht dit jaar!
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
27
ALGEMEEN
28
Docentrefold
Sonja Feiner
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
ALGEMEEN
29
ALGEMEEN
Koken met Inge
Recept: Goedmakertje Door Inge van Donkelaar
B
ij Van der Waals wordt er met de verschillende commissies nogal wat afvergaderd. Niet zelden komt het voor dat commissieleden de neiging hebben om te laat op een vergadering te verschijnen, een vergadering te vergeten of gewoon te lam te zijn om zich af te melden. Om dit te voorkomen zijn er binnen de meeste commissies voor figuren die dit soort laakbaar gedrag vertonen represailles vastgesteld. Over het algemeen bestaat de straf voor het afwezig zijn tijdens een vergadering uit het meenemen van een taart, de eerst volgende vergadering. Ben jij ook een laakbaar figuur? Probeer dan eens dit makkelijke en snelle recept voor een appeltaart om het weer helemaal goed te maken met je commissievriendjes:
Ingrediënten (8 pers.): 1 blikje gekoeld croissantdeeg 150 gr. gevulde speculaas 125 ml. crème fraîche 3 á 4 appels (bv. goudreinet) 4 eetl. abrikozenjam evt. slagroom Bereiding: Verwarm de oven voor tot 200 graden. Bekleed een ingevette lage taartvorm (ca. 24 cm doorsnee) met het croissantdeeg. Prak in een diep bord de speculaas los en meng de crème fraîche erdoor. Verdeel dit mengsel over de bodem. Schil de appels, verwijder de klokhuizen en snijd de appels elk in twaalf partjes. Leg de partjes in de vorm en bak de taart in 25 tot 30 minuten goudbruin en gaar. Bestrijk de taart uit de oven royaal met abrikozen jam. Let op! Buiten Sinterklaastijd is gevulde speculaas misschien moeilijk verkrijgbaar.
30
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
31
ACTIVITEITEN
De wisselings-ALV
ACTIVITEITEN
Thomas van Gils
De wisselings-ALV Door Thomas van Gils
H
et voelt toch wel een beetje raar, de donderdag na de wisselingsALV. Je hebt opeens helemaal niks meer te zeggen over wat er gaat gebeuren binnen Van der Waals, nadat je dit een jaar wel hebt gehad. Aan de andere kant is het toch ook wel lekker, want je hebt ook niet alle verantwoordelijkheid meer, hoeft niet iedere dag op tijd aanwezig te zijn en, misschien nog wel het leukste, je mag nu zelf op het bestuur zeiken, in plaats van dat dit op jou gedaan wordt. Je begrijpt het waarschijnlijk al wel, dit zijn de gevoelens die ik had de dag nadat wij
gewisseld waren. Het begon allemaal op woensdag 29 september om 14.00 uur in de ‘Salon’. Nou ja, 14.00 uur was het niet helemaal. Aangezien wij (‘Impuls’: op het juiste moment) het veel te druk hadden met het klaarzetten van de Van-der-Waalskamer voor de volgende dag, waren wij eigenlijk te laat begonnen met het klaarzetten van de ALV. Maar goed, met een kwartiertje vertraging waren we eindelijk begonnen. De eerste puntjes liepen vrij snel, het sponsoroverzicht was goed (Bas, bij deze nog gefeliciteerd dat je meer sponsoring hebt binnengehaald dan
Het nieuwe bestuur van Van der Waals ‘Inspiratie: opeens heb je het’, strikt de stropdassen...
dat ik heb gedaan) en de financiële stukken werden ook (naar onze eigen verbazing) heel snel goedgekeurd, wat misschien wel kwam doordat iedereen na dit puntje wist dat er zelf-door-het-bestuur-gemaakte taart was. Na de schorsing van het eten (Chinees dit keer), volgde er nog wel een zwaar puntje: de almanak. Nadat uiteindelijk ook dit puntje behandeld was en waarbij besloten was dat wij toch nog een almanak maakten, kwamen we aan bij het punt waar eigenlijk iedereen voor gekomen was deze avond: de wisseling. Na eerst het besturenlied ten gehore te hebben gebracht met een schitterende aanvulling, volgde er een laatste presentatie vanuit ‘Impuls’. Deze presentatie liet zien, in de vorm van een kamelenjacht waarop wij als compleet bestuur gingen, wat wij allemaal hebben meegemaakt tijdens ons bestuursjaar en welke obstakels wij allemaal genomen hebben. Toen kwam eindelijk de echte wisseling. Eindelijk?, zal je jezelf afvragen, maar ik vond het na een jaar bestuur te zijn geweest echt mooi geweest, en was blij dat nu de taken die ik een heel jaar uitgevoerd heb, door een nieuw persoon werden overgenomen. En daar zit je dan, lekker onderuitgezakt
op de banken die vooraan staan bij de ALV, onder het genot van een lekker pilsje (die hebben wij een heel jaar niet kunnen drinken tijdens de ALV, alleen maar water...) te luisteren naar hetgeen het nieuwe bestuur te vertellen had. Na de onthulling van hun naam (voor de wereldvreemden onder ons: ‘Inspiratie: opeens heb je het’), de behandeling van hun beleidsplan en goedkeuring van de begroting zat de ALV er op. Terwijl de rest van de aanwezigen lekker zijn/haar warme bedje opzocht, volgde er voor ons nog een belangrijke taak: de Vander-Waalskamer zó achterlaten, dat het nieuwe bestuur een frisse start hierin kon maken. Als je hier dan eindelijk mee klaar bent (afwasmiddel werkt echt goed…) kan je ook eindelijk naar huis en in je bed gaan nagenieten van een ontzettend leuk en leerzaam jaar, wat ik echt zeker niet had willen missen, en wat voor mij als hoogtepunt, hoe verrassend dan ook, de BuEx naar Canada is geweest. Nu wil ik alleen nog even het nieuwe bestuur een goed en leerzaam jaar toewensen, en nog even meegeven dat wij dan wel geen bestuur meer zijn, maar dat jullie nog lang niet van ons af zijn. Zo!
Quotes Klaas Kopinga tijdens onbeperkt eten bij Mongools restaurant: Als je veel wil eten moet je gaan parallel processen. Vervolgens gaat hij verder met het metastabiel draaien van een vleesspies.
32
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
33
ALGEMEEN
Puzzel
ALGEMEEN
Han Crijns
Puzzel Stadsplattegrond Door Han Crijns
A
angezien de tentamens achter de rug zijn en de kerstvakantie eraan komt, hebben jullie tijd genoeg voor een mooi optimalisatieprobleem, dus bij deze. Het diagram stelt een stuk grond voor dat geheel moet worden bebouwd met een nieuwe wijk. Er zijn vijf soorten bebouwing, te weten straten, huizen, flats, groenstroken en winkels. Ze moeten allemaal voorkomen en alle vakjes moeten worden bebouwd. De gemeente stelt de volgende eisen aan je bebouwing: • De gelegde straten moeten allemaal met elkaar in verbinding staan (dit mag ook diagonaal). • In verband met de bereikbaarheid moeten alle winkels, huizen en flats horizontaal of verticaal grenzen aan een straat. • Voor de leefbaarheid moeten alle huizen en alle flats bovendien horizontaal of verticaal grenzen aan een groenstrook. Aan het bouwen van straten zijn kosten verbonden (1 punt per straatdeel). Groenstroken kosten niets, maar leveren ook niets op. De drie andere vormen van bebouwing leveren punten op. Probeer zo veel mogelijk punten te verdienen met de bebouwing. Lever je oplossing in bij Van der Waals en maak kans op het spel Cranium (zie hiernaast).
34
Grenzeloos leuk spel voor hilarische pret
Cranium verovert de wereld Al eens volwassen mannen een school zeemeerminnen zien uitbeelden? Of een frêle omaatje een sumoworstelaar zien nadoen? Een Hunebed gekleid of Urbanus geneuried? Nog nooit? Dan is Cranium dé kans. Dit hilarische spel bestaat uit 14 verschillende activiteiten die elkaar snel opvolgen. Zo worden talenten ontdekt en uitgebuit. En wisselen emotionele momenten zich af met de slappe lach. Iedereen geniet bij Cranium momenten van ‘ Stardom’. En deelt in het gevoel van algemene herkenning bij een aantal vragen. Samen Cranium spelen, brengt mensen bij elkaar. Advies verkoopprijs is € 55,-. Cranium is verkrijgbaar bij Bart Smit, Toys ‘R Us, de Bijenkorf, Top 1 Toys en gespecialiseerde spellenwinkels. Verkoop- en productinformatie: Sablon Distribution, tel. 06.54.66.40.30 of kijk op www.cranium.com.
Straat (-1 punt)
Groenstrook (0 punten)
Huis (+1 punt)
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
Winkel (+2 punten)
Flat (+5 punten)
35
DISPUTEN
Barabas
Barabas
DISPUTEN
San Diego... sure... rings a bell! Door een Barabas-lid
S
an Diego, California. Helemaal in het puntje van California, gelegen tegen de Mexicaanse grens en de immer aanwezige Pacific Ocean. Een wat weinig bekende stad. Binnen de States staat ze bekend als “Americas finest city”. Maar waarom eigenlijk? Het zegt me wel iets, van horen zeggen. Ik heb het hier niet over het feit dat het qua inwoners de tweede stad van California is (voor bijvoorbeeld San Fransisco) of de 7e van Amerika, maar over meer. Veel meer... Neen, ik heb het ook niet over het weer. Ok. Temperaturen ’s nachts altijd boven
36
de 16 graden en overdag meestel rond de 25. Daar klagen we niet over. Het regent er trouwens een tiental dagen dus dat kan ook beter. Zeker als je weet dat na een regenbui wordt aangeraden de eerste dagen niet te surfen omdat dan heel wat vuiligheid in de zee terechtkomt. Ah ja, qua surfen heeft het ook wel wat te bieden. Volgens sommigen de beste swell ter wereld met een ideale Point Break in La Jolla en great waves in Mission Beach en Ocean Beach. De lage crime rates zijn mooi meegenomen in vergelijking met ongure miljoenensteden zoals Detroit of L.A. Maar daar doen we het ook niet voor.
De derde grootste universiteit van California, de San Diego State University (meer dan 30.000 studenten) is natuurlijk een pluspunt in combinatie met de wereldvermaarde University of California San Diego, een uitgebreide farmaceutische industrie en IT bedrijven zoals Sun (die van Java) of Rockstar Games (Max Payne, Grand Theft Auto) die werkgelegenheid creëren, ook voor techneuten. Maar heeft de stad wel een geschiedenis, want Amerika ...? Bewoond door de Kumeyaay-indianen. Ontdekt door de Portugees Cabrillo; het eerste punt aan de huidige Amerikaanse Westkust waar een Europeaan voet aan land zette; de eerste van de grote missieposten opgezet in California waar later ook Santa Barbara en San Fransisco uit voort groeiden. Groot gemaakt door de Mexicanen. Ingenomen door de Amerikanen na de Mexican War in 1846. In WOII de hoofdplaats geworden van de US Navy. De US Marine Base met het grootst aantal Irakslachtoffers, Camp Pendleton, ligt ook in San Diego. Dus ik denk dat het wel snor zit qua geschiedenis. Maar een stad, daar hou je niet van om wat er vroeger gebeurde. Neen, je wil ook wel wat natuur. Zoals een woestijn vol ratelslangen, wijnstreken voor de oprukkende heerlijke Californische wijnranken, kilometerslange zandstranden waar zeehonden komen uitrusten, een natuurlijke baai waar het tweede drukst bezochte National Monument van heel Amerika te vinden is en waar er in het seizoen aan whale watching gedaan wordt. Jammer dat ze daar zo oppervlakkig zijn, of ik zou nog eraan denken om misschien San Diego wat Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
op te waarderen. De Democraten halen er steevast betere resultaten in de stemmingen dan de Republikeinen van president Bush, dus misschien denken ze er toch wel af en toe eens na. Entertainment wil iedereen. Wel, eigenlijk is er dat wel in San Diego met de Padres die uitkomen in de Major League Baseball, een bruisend nachtleven in trendy clubs in Gaslamp Quarter, Legoland California, Seaworld, een broeiend nest voor skate- en punktalent zoals Blink 182, ontelbare college parties met een laid back mentaliteit in de college area, stoere life guards, sexy surfgirls, de tektonische platen die veel stabieler liggen dan 100 kilometer naar het noorden (zéér entertainend!), het grootste park temidden in een stad van Amerika (Balboa Park, vele malen groter dan bijvoorbeeld Central Park in N.Y.) of de Giant Pandas die enkel in de San Diego Zoo zin hebben om zich voort te planten…dáárom ga je uiteindelijk van San Diego houden. En dan wil je terug… Een anonieme Barabasstagiair in San Diego, CA, USA; maart 2004-juni 2004.
37
ACTIVITEITEN
ConstitutieBorrel
ACTIVITEITEN
Koen Kuiper
HeldenBorrel? Door Koen Kuiper
S
edert een aantal weken stond de datum woensdag 6 oktober 2004 rood omcirkeld in mijn agenda. Dit was namelijk de dag, waarop de constitutieBorrel van het 46e bestuur van SVTN “J.D. van ver Waals” plaats zou vinden. Hoewel de datum van deze speciale Borrel al veel langer bekend was, ben ik pas tijdens de Buex persoonlijk uitgenodigd door de voorzitter en de vice-voorzitter. Het betrof hier niet zo maar een uitnodiging, maar men wilde mij strikken voor de uiterst zware taak van uitsmijter, a.k.a. mensenveger. Gezien het feit dat mijn persoontje al een aantal keren op een onprettige manier met een dergelijk persoon in aanraking was gekomen, leek
het me wel eens gepast om de rollen om te draaien. Hoewel de Borrel om 16.00 uur was begonnen, kwam ik pas om 16.15 uur binnen. Dit was echter om planningtechnische redenen niet te voorkomen. Natuurlijk was het feest nog niet geheel in volle gang en kon ik direct een alcoholische versnapering nuttigen. Gekleed in zijn knaloranje overall en staande op een kratje bier, was de spreekstalmeester, beter bekend als Bert Lodewijks, niet de enige opvallende persoonlijkheid, daar ik een knalgroen (of was het nou geel?) shirt aan had om voldoende ontzag bij de medemens in te boezemen. Naarmate de tijd vorderde, werd het gelukkig
drukker en al snel werden de ware genoegens en grote eren van de spreekstalmeester onverstaanbaar. Dit was ook het moment waarop mijn takenpakket werd uitgebreid met het bewaken van de cadeaus, die door een aantal bezoekers als mooie goodies werden gezien. Gelukkig werd ik hierin bijgestaan door mijn medemensenveger Stefan Nieuwenhuijsen en de personen die het gastenboek bewaakten. De laatst genoemden leken echter niet eens in staat hun eigen ogenschijnlijk simpele taak uit te voeren, gezien het feit dat het gastenboek eenmaal spoorloos was verdwenen. Gelukkig werd deze door een niet nader te specificeren persoon snel terug gebracht. Toen alleen nog maar de toeter van de spreekstalmeester verstaanbaar was, werd er besloten om een pauze in te lassen. Gezien de fysieke staat van een aantal van de nieuwe bestuursleden was dit een beetje aan de late kant, maar het werd desalniettemin door menigeen op prijs gesteld. Dit was ook het uitgelezen moment om het opstapje van de spreekstalmeester met een kratje bier te verhogen, zodat hij écht boven alles en iedereen uitsteeg en zich makkelijker verstaanbaar kon maken. Na de pauze nam het aantal goodies
gestaag toe en als gevolg daarvan ook het alcoholgehalte in het bloed van de desbetreffende kersverse bestuurders. Bij een tweetal van het bestuursteam werd echter binnen een niet afzienbare tijd het kritische punt bereikt en deze achtten het niet meer verantwoord nog enige alcoholische dranken te nuttigen. Dit duo werd al snel gevolgd door een derde, die zich terug trok in de nieuw ingerichte Van-der-Waalskamer. Al snel werd er mijnerzijds een emmer geregeld, maar alle inspanningen ten spijt arriveerde deze aan de late kant. De constitutieborrel naderde vervolgens gestaag zijn einde, want ook de nieuwe voorzitter nota bene moest afgevoerd worden. Gelukkig nam de vice-voorzitter zijn taken met verve over en kon er nog lekker samen met onder andere de delegatie van het Delftse bestuur Chinees gegeten worden. Een ander lichtpuntje was dat er een aantal onder ons waren die er geen moeite mee hadden om anderhalve portie Chinees naar binnen te werken, zodat het overschot aan besteld eten enigszins binnen de perken bleef. Nadat ook dit achter de rug was, was de constitutieborrel toch echt tot zijn einde gekomen en kon ik met een tevreden gevoel naar huis toe gaan.
(Advertentie)
38
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
39
ALGEMEEN
Henk in...
Henk in ... ... de Verenigde Staten
Quotes Benjamin: Ja, die straat ken ik wel, daar woont mijn huisgenoot ook. Peter tijdens een BV: Peter zullen eraan gaan werken. PeterP: Je fiets zit vast als de flux van het fietsslot ongelijk nul is. Michael: Komt dat feest dan in de eerste week van januari of de zevende week van januari?
40
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
41
ACTIVITEITEN
WiXi-Reloaded™ weekend
De Matjes
ACTIVITEITEN
WiXi-Reloaded™ weekend
Door Eric van Genuchten en Ramon van Voornveld
H
et is weer hoog tijd voor een nieuw helden-epos van het illustere schrijversduo Eric en Ramon. Ditmaal zal het gaan over het geniale WiXi Reloaded™ weekend. Het begon allemaal op vrijdagmiddag 10 oktober 14:15 zulu time. Op dat moment moest de helft van de deelnemers zich verzamelen in de vander-Waalskamer voor de briefing. Nou ja, briefing, er begon iemand onverstaanbaar door de hoorn van de telefoon te blèren. Blijkbaar zouden wij hieruit op moeten maken dat we de trein naar Echt moesten pakken. Gelukkig was de kut-commissie zo slim geweest om dit ook op papier te overhandingen... We moesten de trein naar het “real non-fake” treinstation pakken. Onze mol Kees had al snel door dat dit echt Echt (dus niet best) moest zijn. Hier eenmaal aangekomen werden we getrakteerd op een heerlijk “broodje knak”. Hiermee werden de energiereserves van de deelnemers aangevuld voor hetgeen wat nog allemaal ging komen. Omdat de commissie besloten had dat iedereen naar de blokhut moest lopen kregen wij een routeplanning uitgereikt met de mededeling dat we konden gaan wandelen. Een kleine foto-impressie van het WiXi Reloaded™ Weekend
42
Ineke heeft bewezen dat vrouwen ook kaart kunnen lezen aangezien de eerste groep in één keer goed is gelopen. Na aangekomen te zijn bij de banaan van Paul C. moesten we strijden om een lift. Dit ging door de groep op te splitsen en vervolgens te kijken wie het snelst het busje kon duwen. Dit onderdeel werd niet op geheel eerlijke wijze uitgevoerd. Hierover zal ik het verder niet hebben. Ondertussen is Ramon al zijn punten kwijt tijdens het “tienen” bij station Echt... Het resultaat van de strijd was, dat de groep die verloren had moest gaan lopen. Dit waren: Erwin (!), Arjan R. (!), Alex (?), Reinier en een van de twee auteurs, Eric. Gelukkig was de WiXi Reloaded™ commissie wel zo slim geweest om de lopers een (gerste)natje mee te geven. Tot grote vreugde van de verliezende groep bleek dat de winnende groep ook nog een stuk moest lopen. Op een gegeven moment kwam de groep aan bij de banaan van Paul C. en werden we naar de blokhut gebracht. De tweede groep heeft hetzelfde traject doorlopen, alleen twee uur later, en zeker niet zo snel... Hulde aan groep 1!!! ’s Avonds werden de deelnemers (en de commissieleden) verwend met een
heerlijke vezelrijke pastamaaltijd, die door de (onver)laatheid van groep 2 volgens groep 1 veel te laat is opgediend overigens... ’s Avonds werd onder het genot van een biertje en een kaartspelletje de avond gevuld. De volgende dag stond ons een drukke dag te wachten. ’s Ochtends stond handboogschieten op het programma. Wederom werd de ongeschreven regel, dat vrouwen niet kunnen navigeren en mannen wel, niet bevestigd... Paul C. wist het met de hulp van Eric te presteren om naar Velden in plaats van Venlo te rijden! Drie kwartier te laat aangekomen kon de pret beginnen. Niemand kon tippen aan het scherpe schuttersoog van Ivo en hij won overtuigend van de andere deelnemers. Na een hapje in de auto stond het “kleurrijke” hoogtepunt van het weekend eraan te komen: PAINTBALLEN!!! Overigens werd hier wel in een keer goed naartoe gereden (die Eric kan dus toch nog wel iets)! Het paintballen was zoals Ton “Joost” Geubbels in zijn “stoutste dromen” verwacht had. Hiermee is alles gezegd. De teams waren gelijk verdeeld en de eindstand was daarom ook 4-4 geworden. Na deze enerverende dag werd het tijd voor een hapje. De geniale commissie had voor die avond een overheerlijke bbq geregeld. Onze hartelijke dank hiervoor... Tijdens het eten heeft een elite gezelschap hout (lees: bos) gesprokkeld. Dit resulteerde later op de avond in een gezellig kampvuur waar de zangtalenten van de deelnemers op de proef werden gesteld. Wij hebben onze keuze gemaakt: Idols 3 is voor Hans van Hemmen... In verband met Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
onze eigen veiligheid werd, op advies van de brandweer, om 1 uur het vuur “vakkundig” uitgeürineerd, om vervolgens binnen lekker op te warmen. Dit resulteerde in een heerlijk potje “MAXEN”. Een kleine greep uit de MAXdeelnemers: Bas “Kamikaze” Kniknie, Hans “de Vos” van Hemmen, Arjan “blinde MAX” Meertens en natuurlijk de twee auteurs. Hierna werd het tijd om de binnenkant van de oogjes te bekijken. De volgende dag is iedereen rustig opgestaan om aan het heerlijke ontbijtje te beginnen; een lekker gebakken eitje met spek (en natuurlijk boterhammen). Hierna verliet auteur Eric het heldhaftige gezelschap om te voetballen... PRUTSER!!! ’s Middags stond wederom een actieve activiteit (is dat geen pleonasme) op het programma: de opblaasbare, spekgladde, geniale, ook voor kinderen leuke, doch ietwat koude... STORMBAAN!!! Wederom voor de meesten een geslaagde activiteit. ’s Avonds werd nog gezellig het weekend afgesloten met een “heerlijk, snel geserveerd” hapje in de Trafalgar Pub. Maar aan alle leuke dingen komt een eind (behalve aan clichés) dus ook aan het WiXi Reloaded™ weekend... Het enige dat ons nu nog rest is een leuke one-liner om het af te sluiten, iets van “Nee, Zwolle. Das feest!!!” Of we nemen gewoon de blauwe pil, en worden we wakker in onze “nice little pussy beds!!!” Tot de volgende Koerier. Houdoe, val kapot...
43
ALGEMEEN
Het oneindige bereiken
ALGEMEEN
Reinier van Mourik
Het oneindige bereiken Door Reinier van Mourik
O
nze intuïtie bedriegt ons af en toe. Zeker als je natuurkunde studeert kom je soms bij systemen waarvan de voor de hand liggende toekomst toch niet uitkomt. Aan de ene kant is dit verschijnsel een bron van uitvinding, aan de andere kant ook een bron van verwarring. Pas als je het op papier zet in mooie mathematische vorm is het duidelijk wat er gebeurt, en vooral waarom.
Maar als we dit wiskundig bekijken komt er een ander antwoord uit. Met de constante
Stel je hebt een stuiterbal. Wanneer deze op de grond stuitert, oftewel een niet-volledig elastische botsing ondergaat met de grond, verliest de bal een percentage van zijn energie. De energie van de bal vermindert tussen het moment voordat hij de grond raakt en het moment dat hij de grond weer verlaat met een factor r2, iedere keer dat hij stuitert:
De tijd die de bal nodig heeft om oneindig vaak te stuiteren is dus:
waar Kn staat voor de kinetische energie na de n-de stuiter. Aangezien de potentiële energie aan het hoogtepunt van het stuiteren dus ook steeds met een factor r2 vermindert, geldt voor de hoogte: Na de n-de stuiter is het duidelijk dat de hoogte die bereikt wordt gelijk is aan r2nh0. Deze hoogte zal nooit 0 worden. Dus de bal stuitert oneindig door. De reden dat een bal in de praktijk na enige tijd dood op de grond zal liggen komt blijkbaar door de niet-idealiteit van het stuiteren, en door het verlies van energie op andere manieren door bijvoorbeeld luchtweerstand. Anders zou hij oneindig lang door blijven stuiteren.
44
versnelling is de formule toepassing, waaruit volgt
van , en dus
de tijd tussen twee keer stuiteren is:
wat eindig is! De conclusie is dat de bal oneindig doorstuitert, maar wel na eindige tijd ophoudt. Dit klinkt tegenstrijdig, en gaat zeker tegen je intuïtie in, totdat je beseft dat de stuiters steeds kleiner worden, dus steeds minder tijd nodig hebben om te gebeuren en uiteindelijk ‘verslaat’ de kortere tijd het oneindig stuiteren. Een simpeler voorbeeld is het konijn dat van het ene hol naar het andere springt, telkens met een sprong die de helft van de rest van de afstand aflegt. Het konijn zal het andere hol nooit halen, al springt hij oneindig vaak. Dit voorbeeld is wel te bevatten. Toch is het enige verschil tussen dit en het vorige voorbeeld dat het oneindig aantal sprongen een eindige afstand in het afstandsdomein aflegt, en het oneindig aantal stuiteren een eindige ‘afstand’ in het tijdsdomein aflegt. Een moeilijker voorbeeld is het begin van het heelal. Toen zat alle materie in een klein volume verpakt, wat voor immense
zwaartekracht zorgde. Volgens Einstein heeft dat als gevolg dat de tijd langzaam gaat lopen. Op tijdstip 0 was er volgens de meeste theoretici een singulariteit, waarbij de zwaartekracht naar oneindig ging en de tijd dus naar 0. Een gevolg hiervan is dat het onzinnig is om het te hebben over wat er vóór de Big Bang was, omdat tijd juist ontstond bij de Big Bang, maar een andere vraag is dus hoe het heelal heeft kunnen beginnen als de tijd op tijdstip 0 stil stond. Dit gaat tegen je intuïtie in. Het antwoord is hetzelfde idee als de oneindig stuiterende bal, die toch ophoudt. Als je de limiet terug in de tijd naar tijdstip 0 neemt heb je het sloom worden van de tijd, en de voortgang van de tijd, die elkaar tegengaan, maar op tijdstip 0 heeft het sloom worden het gewonnen, en staat de tijd stil. Als je dit teruggaan in de tijd dan omdraait krijg je het begin van het heelal.
(Dit laatste voorbeeld is hoe ik zelf de Big Bang verklaar, en hopelijk gaat dit niet tegen moderne theorieën in.) Terug naar het stuiterende balletje. Het is toch verwonderlijk om te zeggen dat een stuiterende bal, waarvan de hoogte ‘nooit’ precies gelijk aan 0 wordt, toch na een bepaald moment precies stil ligt. Maar de wiskunde is overtuigend, en ook de praktijk wijst op de juistheid van de oplossing. Het zijn dus niet de luchtweerstand en de niet-idealiteit die de bal stoppen, maar doodgewoon dat de bal het oneindige toch binnen eindige tijd bereikt.
Quotes Tijdens lustrum doorspreken met Equilibrium: Rody zat niet alleen in het lustrum, het lustrum zat alléén in Rody. Tijdens de lustrum brainstormavond, voorstel uit de aanwezigen: Misschien kunnen we gaan paintballen. Kees schrijft op: painball. Reinier: Hoeveel geld moet er in het potje zitten voordat je het gaat tellen? Frank tegen Peter vK: Heb jij een taalachterstand ofzo? Peter vK: Ja, ik kom uit Limburg.
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
45
THEMA
Klinische Fysica in het MMC
Carola van der Pul
THEMA
Diffusion Weighted Image van een pasgeborene met een groot infarct in de linker hemisfeer, zichtbaar aan het verhoogde signaal op het DWI beeld (links). De bijbehorende kwantitatieve ‘Apparent Diffusion Coefficient’ ADC-map laat in hetzelfde gebied een verlaagde diffusie zien (rechts).
Klinische Fysica in het Máxima Medisch Centrum
door Carola van der Pul
D
e afdeling klinische fysica in het Máxima Medisch Centrum (MMC) locatie Veldhoven is vaak betrokken bij onderzoek dat door de specialisten uitgevoerd wordt in het ziekenhuis. Zo worden bijvoorbeeld signaal analyse technieken ontwikkeld om het hartsignaal van de foetus of van de pasgeborene te kunnen analyseren voor de gynaecologie afdeling en voor de neonatale (pasgeborenen, red.) intensive care unit. Ook wordt bij de laatst genoemde afdeling meegewerkt aan het ontwikkelen van analysemethoden om de hersensignalen van pasgeborenen te monitoren. Voor de cardiologie afdeling wordt gewerkt aan een systeem om alle patiënt-gegevens op een goede manier digitaal aan te kunnen bieden. En bij de afdeling sportgeneeskunde wordt meegewerkt in een project om de spierfunctie te kunnen bepalen, waarbij een aantal verschillende meettechnieken gebruikt wordt om verschillende aspecten van de inspanningsfysiologie te bestuderen. Dit zijn slechts een paar projecten waarbij de afdeling klinische fysica betrokken is. 46
Het onderzoek dat nu uitgebreider beschreven wordt, is gericht op het detecteren van hersenschade bij pasgeborenen. Dit is een samenwerking van de afdelingen neonatologie, radiologie en klinische fysica. Het onderstaande stuk is een korte samenvatting van het proefschrift van Carola van Pul, werkzaam als promovendus aan de faculteit Natuurkunde bij de afdeling klinische fysica. De titel van het proefschrift luidt: ‘Diffusion Tensor Imaging for the detection of hypoxic-ischemic injury in newborns’. Hersenschade bij pasgeborenen kan veroorzaakt worden door een periode waarin een tekort aan zuurstof en voedingsstoffen (hypoxische-ischemie) is opgetreden. Dit kan ontstaan zijn als gevolg van complicaties tijdens de bevalling, bijvoorbeeld door het disfunctioneren van de placenta. Het patroon en de uitgebreidheid van de hersenschade bepalen de (neurologische) gevolgen voor de ontwikkeling van de pasgeborene. Het detecteren van deze schade in een vroeg stadium is essentieel
voor de ontwikkeling van strategieën om permanente hersenschade te beperken en voor de prognose van de (neurologische) ontwikkeling. Magnetic Resonance Imaging (MRI) wordt op het moment beschouwd als de meest bruikbare techniek om de uitgebreidheid van de schade te visualiseren. Recentelijk heeft Diffusion Weighted Imaging (DWI) aandacht gekregen, aangezien het hiermee mogelijk lijkt om ischemische schade vroegtijdig te detecteren. Het contrast in DWI wordt bepaald door de diffusie van water moleculen door een weefsel. DWI is gevoelig voor diffusieveranderingen die direct gerelateerd zijn aan pathofysiologische veranderingen (bijv. cel zwelling). Ischemie resulteert in zichtbare veranderingen in DWI beelden minimaal twee tot drie uren voordat veranderingen zichtbaar worden op conventionele MRI beelden. De weefselstructuur bepaalt de diffusierichting van de watermoleculen. Als er een voorkeur bestaat voor diffusie in één richting, wordt de diffusie anisotroop genoemd. Deze voorkeursrichting geeft dan richtingsinformatie over de onderliggende weefselstructuur, zoals witte stof structuren. Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
Door diffusie te meten in minimaal zes richtingen kan deze informatie worden verkregen. Deze methode wordt Diffusion Tensor Imaging (DTI) genoemd. De aanvullende richtingsinformatie kan worden gebruikt om de witte stof banen in de hersenen te visualiseren. Afwijkingen in de witte stof structuur kunnen mogelijk eerder gedetecteerd worden door gebruik te maken van DTI. Het onderzoek heeft zich geconcentreerd op de toepassing van Diffusion Tensor Imaging (DTI) voor de detectie van hypoxischischemische hersenschade bij pasgeborenen, waarbij vanuit de klinische fysica gewerkt is aan de ontwikkeling, implementatie en visualisatie van de DTI techniek. Om de DTI informatie beter te kunnen bestuderen, is ook een experimenteel model ontwikkeld om verschillende veranderingen in een weefsel en het effect daarvan op de diffusieparameters te onderzoeken. Vervolgens is de haalbaarheid en de toegevoegde waarde van DTI voor het detecteren van hersenschade bij pasgeborenen onderzocht. Verschillende methoden om de complexe DTI informatie te visualiseren zijn gebruikt, waaronder het anisotropie index 47
THEMA
Klinische Fysica in het MMC
Fiber tracking in een pasgeborene met een normale MRI, vanuit een gezichtspunt schuin van voren. Ondanks de lagere myelinisatiegraad van de hersenen bij geboorte kunnen verschillende structuren herkend worden, waaronder de corona radiata (CR), de fornix (FX) en het corpus callosum (CC).
beeld en fiber tracking. Een anisotropie index geeft een verhouding aan tussen de mate van diffusie in de verschillende richtingen. De veranderingen na ischemie worden gekarakteriseerd door een grote afname van diffusie. In pasgeborenen blijft de diffusie verlaagd in de eerste tien dagen na optreden van de schade. Daar staat tegenover dat de anisotropie, die verhoogd is direct na ischemie, in de volgende tien dagen weer afneemt naar normaal. De anisotropie veranderingen worden bepaald door veranderingen in diffusie loodrecht op de witte stof vezels, wat veroorzaakt 48
zou kunnen worden door veranderingen in membraan en myeline integriteit. De extra informatie die de diffusierichtingsinformatie geeft over het weefsel kan gebruikt worden om de pathologie en de ontwikkeling van weefselschade in de tijd te bestuderen. Fiber tracking is een 3D visualisatie techniek die de onderliggende lineaire weefselstructuur zoals gedefinieerd door de diffusie tensor reconstrueert. Deze techniek kan worden gebruikt om de witte stof banen in de hersenen te visualiseren. In de meeste studies wordt fiber tracking gestart in een gebied van interesse dat door de gebruiker
THEMA
Carola van der Pul
gedefinieerd wordt. Dit vereist voorkennis over de structuur in de dataset. Wij hebben een gebruikersonafhankelijke ‘volume tracing’ methode geïntroduceerd, welke we ontwikkeld hebben in samenwerking met de Image Analysis groep van de faculteit Biomedische Technologie. Deze methode kan met name in de hersenen van pasgeborenen bruikbaar zijn, omdat in pasgeborenen de witte stof banen nog niet volledig ontwikkeld zijn en het op het moment niet bekend is welke structuren gevisualiseerd kunnen worden. Wij hebben aangetoond dat een aantal witte stof banen al bij geboorte gevisualiseerd kunnen worden, waaronder de corona radiata, het corpus callosum en de fornix. Bovendien worden in pasgeborenen met pathologie gerelateerd aan perinatale hypoxische-ischemie veranderde patronen van witte stof banen gezien in vergelijking met de patronen in pasgeborenen met een normale MRI. Met name de witte stof banen van de corona radiata zijn aangetast, wat overeenkomt met het gerapporteerde
vaker voorkomen van (ernstige) motorische problemen in deze pasgeborenen. Verder onderzoek is nodig om te bepalen of de gedetecteerde witte stof baan pathologie correleert met de neurologische en motorische ontwikkeling van het kind. We concluderen dat DTI in de hersenen van pasgeborenen mogelijk is, ondanks alle beperkingen van de techniek en de lagere myelinisatiegraad van de hersenen. De techniek lijkt nuttig te zijn om hypoxischischemische laesies in pasgeborenen te detecteren en om veranderingen in de hersenen door rijping van de witte stof te volgen, waarvoor fiber tracking een bruikbare methode is. Mocht U na het lezen van deze korte samenvatting meer over dit onderwerp willen weten dan kunt U contact opnemen met Carola van Pul via e-mail: C.vanPul@mmc. nl
Quotes Frank tegen Peter Smorenburg: Hé Smoelenboek, waarom sta jij hier op de Borrel met een Cup-a-Soup??? Peter S: Ja, al mijn introkids staan Bush te drinken, dan ga ik Kerrie drinken hoor!
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
49
ACTIVITEITEN
Tafeltennistoernooi
Tafeltennistoernooi
A tribute to André Hazes
Door Benjamin de Maat
Door Tinne Leurs
V
rijdag 15 oktober was het dan zover. Veertien jaar heb ik erop moeten wachten. Veertien jaar keiharde training, minimaal drie avonden per week. Eindelijk ging Van der Waals dan toch een tafeltennistoernooi organiseren. Twintig mensen zouden aan de start verschijnen en het was maar de vraag wie na een vermoeiende middag de finish zou halen. Tafeltennis is een sport die niet alleen lichamelijke conditie vereist, zoals bij de meeste sporten. Het komt vooral aan op techniek, timing en coördinatie van bewegingen. Dit is bij meer sporten het geval, maar luistert bij geen enkele sport als tafeltennis zo nauw. Daarbij nadert het balletje snelheden van rond de zestig kilometer per uur. Doordat de tafel zo klein is heb je slechts 25 tot 40 milliseconden om hem te raken. Om hem goed te kunnen retourneren is het dus nog belangrijker om te weten wanneer een beweging moet worden ingezet.
Nu dit alles duidelijk is, lijkt het me logisch dat een goede nachtrust nergens voor nodig is. Het slimste dat je kan doen is om samen met je grootste concurrent heel veel bier te gaan drinken en shoarma en frikadellen te gaan eten zodat je al zijn slimme trucjes al kent en hij je psychisch niks kan maken achter de tafel. JeePee was hier zo van onder de indruk dat hij zelfs zijn batje vergat mee te nemen de volgende dag en op deze manier was JeePee reeds uitgeschakeld voordat het toernooi überhaupt begonnen was. De wedstrijdleiding had besloten om eigen regels te maken voor de wedstrijd zodat het in 50
ACTIVITEITEN
Cantus
D
sommige wedstrijden wat spannender zou worden. Of dit overal gelukt is weet ik niet maar 20 minuten tafeltennissen is best lang en het leverde ook soms uitslagen op van 99-15. En toch heeft Eric nog erg zijn best gedaan… Uiteindelijk bleek na een middagje achter de tafels te hebben gestaan dat ondergetekende de winnaar van het toernooi was en hij mocht dan ook maar liefst vier chocoladeletters mee naar huis nemen. Hiermee was ook meteen de nieuwe naam van de activiteitencommissie bekend, namelijk ACCU. Omdat ik eigenlijk alleen van wisselstroom houd, heb ik maar meteen twee letters weggegeven aan twee mensen uit de top vijf. Ton die zijn tafeltennistalent van onder het stof had gehaald en de onfortuinlijke JeePee konden dit wel waarderen. Wat niet onvermeld mag blijven is dat Arjan K. ook een zeer bijzondere plaats behaald heeft. Hij was namelijk twintigste en kreeg hiervoor een spaarlamp. Wat het verhaal hierachter was ben ik reeds vergeten. Het zal wel iets met het sparen van energie te maken hebben gehad, want erg moe zag hij er dan ook niet uit na afloop. Ik neem aan dat iedereen net als ik alweer in training is voor volgend jaar zodat ook dan de krachten weer gemeten kunnen worden.
insdag 19 oktober 2004, het is weer tijd voor de eerste activiteit van fysisch dispuut Barabas. Na lang denken besloten we een echte Belgische biercantus te doen! (Wat anders?) Na nog langer overleg besloten we deze keer om de cantus in de AOR te houden. Spannend! Over een thema moesten we ook niet lang nadenken. Aangezien heel Nederland afscheid moest nemen van hun geliefde zanger, André Hazes, konden wij Belgen niet achterblijven en hielden onze cantus ter ere van hem. Dit had als gevolg dat veel mensen André aanhaalden als een reden om niet te komen. Maar goed, uiteindelijk waren er toch 14 personen die hem die eer wel wilden geven. Koen en David hadden deze keer de verantwoordelijkheid om deze cantus in goede banen te leiden. Met een krachtig ‘Io vivat’ beginnen we de cantus. Zoals gewoonlijk zegt de senior daarna wat hij van het zingen vond en drinkt de hele aanwezige corona toe met de woorden: ‘Prosit Corona!’ Jammer genoeg waren de seniors er deze keer met hun hoofd niet bij en het duurde een tijdje voor we allemaal ‘prosit senior, prosit corona’ zeiden alvorens te drinken. Gelukkig werden we niet elke keer gestraft. Straffen werden zoals gewoonlijk weer uitgedeeld aan de stoute kinderen. Peter heeft een Dalton mogen drinken, dit zijn vier glaasjes met het eerste helemaal vol, het tweede wat minder vol en zo tot nog ongeveer ‘twee vingers’ bier in het laatste glaasje. Deze glaasjes moet je dan ad fundum na elkaar drinken. Michael kreeg de straf om zijn glas ad fundum leeg te drinken met een gestrekte arm. Welke arm wordt natuurlijk niet gezegd, wel grappig om te zien. Thomas en ik moesten Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
om onverklaarbare reden ‘het is een nacht’ uitbeelden, jammer genoeg zijn hier beelden van... En natuurlijk een paar extra ad fundums voor sommigen... Zonder de mooie liedjes van André Hazes zou het geen André Hazes tribute cantus zijn dus ook die hebben we gezongen. Drie welgeteld: ‘Een beetje verliefd’, ‘De Vlieger’ en ‘Zij gelooft in mij’. We hebben ons best gedaan om ze zo mooi mogelijk te zingen (voor zover dat nog mogelijk was). Ook hadden we een mooie foto van André uitgeprint en zo konden we hem toezingen. Toen het bijna 12u was, werd het tijd om een speciaal liedje te zingen. Thomas is namelijk 20 oktober jarig en dat moest gevierd worden! We sierden hem met een speciale Barabas-André Hazes-verjaardagskroon en gaven hem allen drie dikke kussen. 32 liter bier later vonden Koen en David dat het wel genoeg was geweest. We zongen nog een laatste liedje, renden nog een keer naar de wc en gingen dan ons bedje opzoeken.
51
ALGEMEEN
De 10 ...
Bas Cloin
ALGEMEEN
De tien ... Door Bas Cloin
... dranken met het hoogste alcoholpercentage
1. Strohrum 80% Strohrum komt uit Oostenrijk en is, zoals de naam al zegt, een soort rum. Deze drank is niet gemaakt om te drinken, maar vooral om mee te koken. Een klein slokje kan echter geen kwaad. In Trinidad & Tobago wordt ook een rum gemaakt met 78% alcohol. Deze is helaas alleen voor locale consumptie. 2. Absint 70% Absint mag sinds dit jaar weer verkocht worden in Nederland. Daarvoor was het verboden omdat er in absint de stof thujon zit. Aan deze stof worden hallucinerende eigenschappen toegeschreven. 70% alcohol daarentegen wordt geen probleem gevonden. 3. Grappa 55% Als je druiven perst voor wijn blijven er altijd resten druif over. Deze ‘druivenkoek’ kun je samen met zuiver water laten gisten. Als je dit dan weer destilleert heb je grappa. Deze drank schijnt op 2000 verschillende plaatsen in Italië gemaakt te worden. 4. Goldstrike 50% Deze likeur komt uit de VS en is ontstaan in 1849, de tijd van de Gold Rush. Goldstrike heeft ondanks de grote hoeveelheid alcohol een zoete kaneelsmaak. Dit maakt goldstrike extra gevaarlijk voor de onoplettende drinker. Er wordt geclaimed dat de goudkleurige schilfers echt van goud zijn. 52
5. Whisky 40-50% Er zijn ontzettend veel verschillende soorten whisky, of whiskey zoals de Amerikanen het noemen. De gemene deler is dat ze allemaal van granen zijn gestookt, meestal van gerst, maar soms ook van rogge of mais. Het alcoholpercentage kan oplopen tot 60%, maar de meeste whisky’s zijn tussen de 40% en 50%. 6. Wodka 40% Ook wodka (spreek uit vodka) wordt vaak gemaakt van granen, maar een groot deel wordt uit aardappelen gestookt. Wodka wordt vele malen intensief gefilterd door een koolstoffilter. Hierdoor zijn de meeste wodka’s kleuren smaakloos, soms wordt er alsnog een smaakje aan toegevoegd. Wodka mag alleen wodka heten als er tenminste 37,5% alcohol in zit, meestal is het 40%.
9. Ouzo 40% Ouzo wordt net als cognac gewonnen uit druiven. Aan de ouzo wordt daarna nog anijsextract toegevoegd wat deze drank zijn kenmerkende smaak geeft. Er zijn meer dranken die gemaakt worden met anijsextract, zoals sambuca en raki. Deze dranken worden ook wel antholdranken genoemd, omdat anthol het extract is dat de verschillende soorten anijsplanten hun aroma geeft.
7. Calvados 40% Calvados wordt gemaakt van appels en peren. Eerst wordt hier cider van gemaakt met minimaal 4,5% alcohol. Deze cider wordt daarna gedestilleert tot 70%. Dit sterke goedje wordt gerijpt in houten vaten. Als het uitgerijpt is wordt de calvados op de drinksterkte van 40% gebracht. 8. Cognac 40% Cognac is eigenlijk gewoon gedestilleerde wijn. Gedestilleerde wijn mag echter alleen cognac heten als het uit een bepaalde streek in Frankrijk komt. Ook cognac wordt gerijpt in eiken vaten. Van deze vaten krijgt de cognac een groot deel van zijn smaak. Elk jaar dat de cognac rijpt vervliegt er ongeveer 4% van de inhoud. Dit deel wordt ook wel ‘la part des anges’ genoemd, het deel van de engelen.
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
10. Tequila 38% Deze drank is bij vrijwel iedereen bekend en mag natuurlijk niet ontbreken in dit rijtje. Tequila wordt gemaakt van de Blauwe Agaveplant en dan alleen in en rond het plaatsje Tequila in Mexico. In Mexico hangen er allerlei rituelen en magische krachten om het drinken van tequila, het zuivert je bloed, verdrijft ziektes en stimuleert intelligentie. Heb je een goede reden om er een hoop van te drinken! Uit dit rijtje blijkt dat de optimale hoeveelheid alcohol ongeveer 40% is. Af en toe wat sterkers is natuurlijk nooit verkeerd!
53
ALGEMEEN
Commissieleden gezocht
Commissieleden gezocht
Heb je inspiratie?
World record airplane
ALGEMEEN
World record airplane
Knip vel uit, vouw op volgorde van de nummertjes. Gestreepte lijen worden naar buiten gevouwen, gestippelde lijnen naar binnen. Wereldrecord staat op 18,80 seconden zweeftijd.
Wil je die inspiratie graag met anderen delen? Wil je iets doen voor je medestudenten? Word dan actief lid bij Van der Waals lid. We zijn op het moment nog hard op zoek naar leden voor de
UITWISSELING / KLEINE BUEX COMMISSIE Dus wil je graag wat van Europa zien en studenten in een ander land leren kennen? Meld je dan aan bij het bestuur!
54
Koerier 2, jaargang 45 (2004 / 2005)
55
Activiteitenagenda
8 dec Sinterwaals 14 t/m 16 dec Chaos Lustrum 14 dec Chaos Lustrumfeest: TerugBLIK op de 90’s 15 dec Klimmen met Chaos 16 dec Chaos LustrumBorrel: JungleBorrel 23 dec KerstBorrel 24 dec Kerstontbijt 25 jan Excursie Heineken 1 feb N-feest 2 feb Lustrum ALV 17 feb Excursie LUC 24 feb Dropping
Adverteerdersindex
Advertenties Kaft 8 13 30 39 Kaft Achterkaft
56
Optiver Thema editorial FOM Medtronic Amersham Health Interbrew - Dommelsch TNO FEL Wervingsdagen