jaarverslag 2006
jaarverslag 2006
6 inhoud 1. Voorwoord door de staatssecretaris.................................................................................... 4 2. Werkingsverslag en bijzonder verslag van het boekjaar 2006......................................... 5 a. Statuten en doelstellingen............................................................................................... 5 b. Het Kringloopfonds financiert de sociale en de duurzame economie.......................... 5 1. De financieringsproducten van het Kringloopfonds zijn gericht op groei................ 5 2. Sterke groei van financieringen.................................................................................. 6 3. Samenstelling financieringsportefeuille................................................................... 8 4. Investeren in de sociale en duurzame economie...................................................... 9 5. In tandem met de partners....................................................................................... 11 6. Conclusies en perspectieven.................................................................................... 16 7. Lijst van begunstigden 2004 - 2006.......................................................................... 16 8. Enkele voorbeelden................................................................................................... 19 c. Maatschappelijk verantwoord investeren.................................................................... 23 1. Herbelegging volgens positieve criteria................................................................... 23 2. Voorbeeldrol als institutionele belegger................................................................. 23 3. Overzicht ethische beleggingen................................................................................ 24 d. Samen met de overheid.................................................................................................. 25 e. Communicatie en promotie........................................................................................... 25 f. Structuur van de organisatie.......................................................................................... 26 1. Aandeelhouders . ...................................................................................................... 26 2. Raad van bestuur ...................................................................................................... 26 3. Personeel .................................................................................................................. 27 4. Administratieve ondersteuning................................................................................ 27 5. Operationele zetel..................................................................................................... 27 3. Balans en resultatenrekening............................................................................................ 28 a. Balans.............................................................................................................................. 28 1. Actief........................................................................................................................... 28 2. Passief........................................................................................................................ 30 b. Resultatenrekening........................................................................................................ 31 c. Verantwoording bij de evaluatie.................................................................................... 33 d. Voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de vennootschap geconfronteerd wordt..................................................................................................... 33
Kringloopfonds cvba met sociaal oogmerk de Lignestraat 1, 1000 Brussel tel: 02 209 08 33 • fax: 02 209 08 32 •
[email protected] • www.kf-fesd.be
1. Voorwoord
Beste lezer, 2006 was een scharnierjaar voor het Kringloopfonds. Daar waar in de eerste jaren de start wat trager verliep dan gepland, heeft het Kringloopfonds zich in 2006 ten volle kunnen ontwikkelen. Er werd voor ongeveer 15 miljoen euro aan middelen toegekend. Een stijging van 135% ten opzichte van 2005. In totaal werd er zo al meer dan 27 miljoen euro geïnvesteerd in de sociale en duurzame economie. Daarnaast werden er nog eens voor 12,7 miljoen euro engagementen aangegaan, zodat het totaal aan toegekende middelen eind 2006 al 40 miljoen euro bedroeg. Het is dan ook meer dan waarschijnlijk dat de doelstelling om tegen 2007 52.5 miljoen euro of meer dan 70 % van de middelen geïnvesteerd te hebben in sociale en duurzame economie, gehaald zal worden. Het toenemend succes van het Kringloopfonds toont aan dat de sector van de sociale en duurzame economie in volle ontwikkeling is, en zich professionaliseert. Het is niet langer een verschijnsel in de marge. Sociale en duurzame economie nemen in de economische realiteit een belangrijke plaats in. Meer nog, ze bieden een antwoord op enkele uitdagingen waar onze maatschappij voor staat. Zowel op sociaal als op milieuvlak geven ze mee vorm aan een duurzame, economische ontwikkeling die ook onze kinderen en kleinkinderen ten goede zal komen. Dankzij de middelen die door individuen in het Kringloopfonds werden geïnvesteerd, kreeg de sociale en duurzame economie de kans om haar werkzaamheden nog verder uit te bouwen. Om nog beter in te spelen – op een economisch verantwoorde manier – op de maatschappelijke noden van vandaag en morgen. Om te bewijzen dat sociale, ecologische en economische doelstellingen geen tegengestelden van elkaar hoeven te zijn. Maar dat het net een combinatie van die drie actoren is, die ervoor zorgt dat het rendement zoveel hoger wordt. Een rendement dat zich bovendien niet enkel op financieel vlak bevindt, maar waar een hele maatschappij van kan meeprofiteren. Ik ben er dan ook van overtuigd dat de sector van de sociale en duurzame economie ook in de toekomst de kansen moet krijgen zich verder te ontwikkelen. En dit samen met ondernemingen die op een maatschappelijk verantwoorde manier ondernemen. Want door een deel van de middelen op een maatschappelijk verantwoorde manier te herbeleggen, ondersteunt het Kringloopfonds ook deze tendens. Het is dan ook mijn mening dat in 2008, wanneer de obligatie moet worden terugbetaald, een nieuwe uitgifte dient te gebeuren, die het kringloopfonds bijkomende middelen geeft om mee te bouwen aan een duurzame toekomst. Dit kan bovendien een nieuwe kans zijn, om als individuele burger mee te bouwen aan een duurzame wereld, die oog heeft voor zowel economische, ecologische als sociale aspecten. Ik hoop dan ook dat de volgende minister bevoegd voor sociale economie en duurzame ontwikkeling, het begonnen werk zal verderzetten en mee zal werken aan het verder ontwikkelen en versterken van de sociale en duurzame economie in België. Staatssecretaris voor Duurzame Ontwikkeling en Sociale Economie 4 april 2007
kringloopfonds • jaarverslag 2006
2. Werkingsverslag en bijzonder verslag van het boekjaar 2006 a. Statuten en doelstellingen Het Kringloopfonds werd door de federale overheid opgericht op 13 mei 2003. Het is een coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid en met sociaal oogmerk. Het Kringloopfonds beschikt over een maatschappelijk kapitaal van 6.019.000 euro. De opdracht en doelstellingen van het Fonds zijn duidelijk omschreven binnen enerzijds de wettelijke bepalingen en anderzijds in de statuten van de vennootschap. Meer specifiek stelt het Kringloopfonds zich als doel “elke vorm van tussenkomst ten voordele van organisaties of ondernemingen die tot de sociale en duurzame economie behoren, met name de participatie in het kapitaal en/of het verstrekken van leningen”. Om deze opdracht in te vullen beschikt het Fonds over een bedrag van maximum 75 miljoen euro, waarbij het gebruik maakt van leningen of van de uitgifte van obligaties op naam met staatswaarborg met een looptijd van minimum vijf jaar. Het Kringloopfonds heeft hiertoe in 2003 een obligatielening met staatswaarborg uitgeschreven voor 75.000.000 euro met vervaldag 27 juni 2008, en met een rentevoet van 3,125%. De operationele doelstellingen van het Kringloopfonds zijn: • een minimaal bedrag van 70% van haar kapitaal te investeren in de sociale en de duurzame economie • een maximumbedrag van 30% van haar kapitaal te plaatsen in ethische beleggingen
b. Het Kringloopfonds financiert de sociale en de duurzame economie 1. De financieringsproducten van het Kringloopfonds zijn gericht op groei Ondernemingen die verder kijken dan de naakte cijfers en een sociale en ecologische meerwaarde nastreven, vinden bij het Kringloopfonds de middelen om hun ambities waar te maken. Dat kan via verschillende formules die er allen op gericht zijn om de sociale en duurzame economie te versterken: • investeringskredieten: kredieten voor investeringen in bijvoorbeeld machines of productiemateriaal • bedrijfskapitaalkredieten: voorzien in de behoefte aan bedrijfskapitaal, bijvoorbeeld bij het opstarten van een nieuwe activiteit • achtergestelde leningen • participatie in het kapitaal van de vennootschap
kringloopfonds • jaarverslag 2006
Het Kringloopfonds doet niet aan schuldherfinanciering en kent geen korte termijn kredieten toe zoals overbruggingskredieten of voorschotten op subsidies. De financieringen van het Kringloopfonds zijn in de eerste plaats gericht op de verbreding en de groei van de sector van de sociale en duurzame economie. Het Kringloopfonds kan ook financieringen toestaan met het oog op de versterking van de financiële structuur van bestaande bedrijven. Ondernemingen uit de sociale economie die aandacht hebben voor de tewerkstelling van kansengroepen maken aanspraak op leningen aan bijzonder gunstige rentetarieven.
2. Sterke groei van financieringen Toegekende financieringen meer dan verdubbeld In de loop van 2006 heeft het Kringloopfonds een engagement genomen in 83 dossiers, goed voor 15,3 miljoen euro aan toegekende financiering. Het totale bedrag van toegekende kredieten en participaties steeg in 2006 met 8,8 miljoen euro of met 135% ten opzichte 2005. Er werden 82 kredieten toegestaan aan en één participatie genomen in het kapitaal van bedrijven uit de sociale en duurzame economie. Van de goedgekeurde financieringen zullen 76 kredieten en één participatie daadwerkelijk opgenomen worden door de begunstigden, voor een totaal bedrag van 14,9 miljoen euro. Zes kredietvoorstellen werden uiteindelijk niet opgenomen door de begunstigden. De toekenning van de financieringen gebeurde zowel door rechtstreekse financiering van ondernemingen als door tussenkomst via één van de partners van het Kringloopfonds (zie pag 12, tabel 3).
Figuur 1: financieringen 2003-2004 v 2005 v 2006 27.180.301 14.885.356 6.250.706 6.043.239
Totaal min annuleringen
totaal 2006 2005 2003-2004
1.155.750 437.000 268.750 450.000
Annuleringen
28.336.051 15.323.356 6.519.456 6.493.239
Totaal
25.993.301 15.321.856 5.535.706 5.135.739
Kredieten
2.243.750 1.500 983.750 1.357.500
Participaties
0
5.000.000
10.000.000
15.000.000
kringloopfonds • jaarverslag 2006
20.000.000
25.000.000
Eind 2006 kende het Kringloopfonds reeds 27.180.301 euro aan kredieten en participaties toe aan ondernemingen en organisaties uit de sociale en de duurzame economie. Bovenop de toegekende financieringen is eind 2006 een engagement genomen voor 12.708.697 euro. Dit zijn middelen die toegekend zijn aan de financieringspartners van het Kringloopfonds, die de middelen dienen aan te wenden voor de toekenning van kredieten aan ondernemingen uit de sociale economie en dit vòòr medio 2008. Dit betekent dat het totaal aan toegekende en gereserveerde middelen eind 2006 40 miljoen euro bedraagt. Hiermee bereikt het Kringloopfonds 80% van zijn investeringsdoelstelling, zijnde 70% van zijn middelen uitzetten via financiering van de sociale en duurzame economie.
Vier procent toegekende kredieten geannuleerd Van de 179 kredieten en participaties die werden toegekend sinds de start van het Kringloopfonds werden er 10 kredieten, of 1.115.750 euro, niet opgenomen door de begunstigde. De redenen hiertoe zijn divers: het niet doorgaan van het te financieren project of omdat de begunstigde de financiering kon bekomen bij een andere financiële instelling.
Toegekende financiering per regio
Tabel 1: toegekende kredieten en participaties sinds opstart per regio Vlaanderen Wallonië Brussel Totaal
participaties 512.750 5.000 1.825.000 2.342.750
kredieten 12.457.285 9.296.715 3.083.550 24.837.550
totaal 12.970.035 9.301.715 4.908.550 27.180.300
% 47,7% 34,2% 18,1% 100,0%
Openstaande vorderingen Op 31 december 2006 was 20.210.521 euro van het totaal aan toegekende financiering opgenomen (75 %). De toegekende kredieten worden relatief snel opgenomen. Het niet opnemen van de middelen is vooral het gevolg van de wachttijd nodig voor het in orde stellen van de overeengekomen borgen. Rekening houdend met de geïnde aflossingen, stond op 31 december 2006 een saldo van 18.506.520 euro aan kredieten en participaties open.
Tabel 2: openstaande vorderingen op 31/12/2006 31/12/2004 31/12/2005 31/12/2006
uitstaand in kredieten 3.125.625 7.833.087 16.326.520
participaties 600.075 805.075 2.180.000
totaal € 3.725.700 € 8.638.162 € 18.506.520
kringloopfonds • jaarverslag 2006
3. Samenstelling financieringsportefeuille Veel ondermeningen uit de sociale economie zijn ondergekapitaliseerd. De meeste ondernemingen uit de sociale economie worden opgericht met het minimumkapitaal. Deze onderkapitalisatie legt een hypotheek op de verdere groei van de ondernemingen. Hun zwakke solvabiliteit belemmert de toegang tot nieuwe kredieten om investeringen te financieren. Het Kringloopfonds heeft via directe of indirecte kapitaalinjecties deze ondernemingen kunnen steunen. In 2006 bestond 11,2% van de toegekende financieringen uit risicokapitaal, zijnde kapitaalparticipaties of achtergestelde leningen waarbij geen borg wordt gevraagd. Dit is een daling ten opzichte van voorgaande jaren, waar telkens 25% van de toegekende financiering als risicokapitaal werd uitgezet. Sinds de opstart van het fonds werd 17,2% van de financieringen toegekend als risicokapitaal (zie fig 2b). Het Kringloopfonds heeft, door een deel van zijn portefeuille open te stellen voor hypothecair krediet, bijgedragen tot meer onafhankelijkheid en continuïteit in de sector. Door te investeren in een eigen bedrijfsgebouw wint een sociale onderneming aan stabiliteit en op lange termijn aan solvabiliteit. Gemiddeld één op de vijf toegekende kredieten is van hypothecaire aard. Deze hypothecaire kredieten staan wel voor 43% van het bedrag aan goedgekeurde financieringen. Dit is het gevolg van het hoger gemiddeld bedrag van een hypothecair krediet ten opzichte van een investeringskrediet.
Figuur 2 a b c : spreiding portefeuille Toegekende financiering in 2006 (in euro)
investeringskrediet 40,4%
participaties achtergestelde 0% leningen 11,2%
Toegekende financieringen sinds opstart (in euro) investeringskrediet 36,1%
participaties 8,5% achtergestelde leningen 8,7%
Aantal financieringen sinds opstart participaties achtergestelde 6% leningen 8% hypothecaire kredieten 17%
bedrijfskapitaal 4,1%
hypothecaire kredieten 44,3%
bedrijfskapitaal 3,4%
hypothecaire kredieten 43,3%
kringloopfonds • jaarverslag 2006
investeringskrediet 61%
bedrijfskapitaal 8%
4. Investeren in de sociale en duurzame economie 4.1 Sociale economie Het Kringloopfonds is in de eerste plaats gericht op de financiering van de sociale economie. Het Samenwerkingsakkoord 2001-2004 tussen de Federale Staat, de Gewesten en de Duitstalige Gemeenschap betreffende de sociale economie en het Samenwerkingsakkoord 2005-2008 tussen de Federale Staat, het Vlaams, het Waals en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige gemeenschap betreffende de meerwaardeneconomie omschrijven de sociale economie als: “Sociale-economie-initiatieven en –bedrijven produceren goederen of leveren diensten die op de markt worden aangeboden, waarvoor een prijs wordt betaald en waarvoor een behoefte en cliënteel bestaat. Zij beogen continuïteit, rentabiliteit en duurzame ontwikkeling. Deze initiatieven en bedrijven eerbiedigen de volgende basisprincipes: voorrang van arbeid op kapitaal, beheersautonomie, dienstverlening aan de leden, aan de gemeenschap en aan de stakeholders, democratische besluitvorming, duurzame ontwikkeling met respect voor het leefmilieu.” Deze criteria zijn zeer strikt en beschrijven de ‘ideale’ onderneming uit de sociale economie. Het Kringloopfonds richt zich op de brede sector van bedrijven die deze vijf doelstellingen bewust onderschrijven, en aantoonbare inspanningen leveren om ze waar te maken. Daarbij biedt het Kringloopfonds zowel stimulansen aan nieuw opgerichte ondernemingen als aan bestaande ondernemingen die zich (her)oriënteren naar de sociale economie en haar werkingsprincipes.
Figuur 3a en 3b: financiering sociale economie in 2006 Financiering sociale economie 2006: verdeling volgens bedrag (totaal = $ 12,2 miljoen)
leerwerkprojecten en opleiding 5%
sociale huisvesting 14%
andere 0%
Financiering sociale economie 2006: verdeling volgens aantal financieringen (totaal = 67)
bedrijvencentra sociale economie 1%
sociale huisvesting 10%
kringloopcentra 7%
sociale inschakelingseconomie 73%
andere 3%
bedrijvencentra sociale economie 3% kringloopcentra 6%
leerwerkprojecten en opleiding 22%
sociale inschakelingseconomie 56%
De federale overheid heeft het Kringloopfonds opgedragen om bijzondere aandacht te besteden aan de financiering van arbeidsscheppende activiteiten binnen de sociale economie en meer bepaald het creëren van arbeidsplaatsen voor kansengroepen. Onder kansengroepen dient te worden verstaan, de werkzoekenden die bijzondere moeilijkheden ondervinden op het gebied van (her)inschakeling in het arbeidsproces. Het beheerscontract bepaalt dat voor deze financieringen gunstige intrestvoeten kunnen toegekend worden. De financieringen verleend in 2006 aan de sociale economiebedrijven zorgden voor een consolidatie van de tewerkstelling van 2.512 werknemers en voor een bijdrage tot de creatie van tewerkstelling op korte termijn als direct gevolg van de gefinancierde investeringen van 463 banen. Sinds de opstart van het Kringloopfonds hebben de toegekende financieringen, naast de conso-
kringloopfonds • jaarverslag 2006
lidatie van zowat vijfduizend bestaande jobs, bijgedragen tot de creatie van 1.030 nieuwe jobs in de sociale economie, het merendeel voor personen uit kansengroepen. Hiermee draagt het Kringloopfonds sterk bij tot het realiseren van de doelstelling van de federale overheid en de regionale partners om in de periode 2004-2008 12.000 banen te creëren voor mensen die moeilijk op de reguliere arbeidsmarkt aan bod komen.
4.2 Duurzame economie De Raad van Bestuur van het Kringloopfonds besliste in oktober 2005, mede op verzoek van de Staatssecretaris voor Sociale Economie en Duurzame Ontwikkeling, om een deel van de middelen te besteden aan de financiering van de duurzame economie. De duurzame economie wordt gevormd door bedrijven die zich inschakelen in het proces van maatschappelijk verantwoord ondernemen: Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een proces waarbij ondernemingen vrijwillig streven naar verbetering op bedrijfs- en maatschappelijk vlak door op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde en coherente manier in de gehele bedrijfsvoering op te nemen, waarbij overleg met stakeholders of belanghebbenen van de onderneming deel uitmaakt van dit proces. Het zijn bedrijven die een integrale visie hebben op economie, het sociale en het milieu, en zo de verbinding maken tussen de sociale en de reguliere economie. De duurzame economie en meer bepaald de bedrijven die aan MVO doen is heel ruim. Het Kringloopfonds treedt op in de financiering van volgende deelgebieden: • bedrijven die bijdragen aan het behalen van milieugerelateerde doelstellingen (reductie van CO2-uitstoot, ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen, invoering van milieuvriendelijke productie-processen,…) Voor de financiering van dit segment van de duurzame economie werd in 2006 een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met Triodos Bank. • bedrijven die opereren in de periferie van de sociale economie en zo de link maken tussen sociale en duurzame economie, voorbeeld de wijkgezondheidscentra.
Figuur 3c en 3d: financiering duurzame economie in 2006 Financiering duurzame economie 2006: verdeling volgens bedrag (totaal = $ 2,2 miljoen) biolandbouw en -productie 1% wijkgezondheidshernieuwbare centra energie en schone 11% technologieën 25%
Financiering duurzame economie 2006: verdeling volgens aantal financieringen (totaal = 9) biolandbouw en -productie 11% hernieuwbare energie en schone technologieën 33%
eerlijke handel 63%
10
kringloopfonds • jaarverslag 2006
wijkgezondheidscentra 22%
eerlijke handel 34%
De investeringsportefeuille is in 2006, net als in 2004 en 2005, hoofdzakelijk samengesteld uit financieringen aan bedrijven uit de sociale economie. Zo werden 83% van de financieringen toegekend aan ondernemingen uit de sociale economie (zie figuur 4). De financiering van de duurzame economie zal de komende jaren verder uitgewerkt worden en ongetwijfeld aan belang winnen.
Figuur 4: verdeling financieringen 2006 Financiering in euro in 2006: microkredieten zuiden 3% duurzame economie 15%
sociale economie 82%
5.In tandem met de partners Het Kringloopfonds treedt samen met gespecialiseerde financiers op. Het Kringloopfonds besliste bij oprichting om bij voorkeur projecten onrechtstreeks te financieren, door tussenkomst van de financiers die sinds lange tijd deze markt bedienen en waarmee het Fonds een kaderovereenkomst afsluit. Zo sloot het Kringloopfonds een samenwerkingsakkoord met Crédal, Hefboom, Sowecsom, Triodos Bank en Trividend. Deze financiers richten zich specifiek op de financiering van de sociale economie en/of de duurzame economie. De financiële instellingen waarmee het Kringloopfonds een samenwerking kent verzorgen het frontoffice voor het Kringloopfonds. Ze helpen de klant bij het opmaken van de kredietaanvraag, dienen vervolgens de financieringsvraag in bij het Kringloopfonds en spelen na de eventuele goedkeuring door het Kringloopfonds het vrijgemaakte geld aan de begunstigde door. De partners brengen naast de financiering door het Kringloopfonds een deel cofinanciering uit eigen middelen aan. Het Kringloopfonds kan wel altijd, conform haar statuten, rechtstreeks kredieten verlenen en participaties nemen in het kapitaal van ondernemingen. De samenwerking met de gespecialiseerde financiers heeft hun positie en hun onderlinge samenwerking helpen versterken. Het Kringloopfonds heeft dankzij deze samenwerking een spreiding van sommige risico’s bewerkstelligd, zodat investeringsprojecten konden doorgaan, die anders té risicovol worden geschat door een bank of een alternatieve financier. Het Kringloopfonds heeft samen met zijn partners nieuwe producten op maat ontwikkeld, die beantwoorden aan de specifieke vragen in de sector. Dank zij de enveloppenovereenkomsten konden heel wat kleinere kredieten, die anders niet kostendekkend zijn, toch aan aanvaardbare voorwaarden gerealiseerd worden.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
11
Cofinanciering De cofinanciering aangebracht door de partners van het Kringloopfonds zorgde voor een extra input van middelen in de sector van de sociale en duurzame economie. Van de 77 goedgekeurde financieringen in 2006 werden 70 kredieten toegekend via tussenkomst van één van de partners van het Kringloopfonds (zie tabel 3). De aangebrachte cofinanciering van de partners was goed voor ruim 2,4 miljoen euro. De cofinanciering door het Kringloopfonds zorgt er voor dat een grotere groep bedrijven en organisaties uit sociale economie en duurzame economie toegang krijgen tot krediet of kapitaal bij de partners van het Kringloopfonds.
Tabel 3: aangebrachte cofinanciering # financieringen deel KF cofinanciering totaal % cofinanciering Hefboom 34 8.625.961 1.827.234 10.453.194 17,5% Trividend 2 210.000 120.000 330.000 36,4% Crédal 17 1.208.595 411.198 1.619.794 25,4% Sowecsom 15 2.625.550 0 2.625.550 0,0% Triodos 2 86.250 48.750 135.000 36,1% Totaal financiering 70 12.756.356 2.407.182 15.163.538 85,69% 15,9% in cofinanciering Financiering niet 7 2.130.000 0 2.130.000 14,31% 0,0% in cofinanciering Totaal 77 14.886.356 2.407.182 17.293.538 100,00% 13,9%
12
kringloopfonds • jaarverslag 2006
Partners Hefboom “Elk project onderzoeken we samen met het Kringloopfonds” Hefboom is opgericht in 1985 en biedt financiële ondersteuning en deskundig advies aan ondernemingen en organisaties uit de sociale en solidaire economie in Vlaanderen en Brussel. Honderden ondernemingen en organisaties deden ondertussen een beroep op deze dienstverlening: sociale werkplaatsen, arbeidszorgcentra, opleidingsprojecten, buurtdiensten, beschutte werkplaatsen, invoegbedrijven, kansarmoedeprojecten, welzijnsinitiatieven, milieuprojecten en diverse solidaire ondernemingen. Daarnaast behoren ook diverse overheden en een ruime waaier aan ngo’s en andere social profit organisaties tot de klanten van Hefboom. “We hebben ons altijd geprofileerd als financier van de sociale economie”, zegt Dirk Dalle. “Maar we hadden niet altijd voldoende financiële middelen om alle projecten te financieren. Nu er met het Kringloopfonds vanuit de overheid een organisatie is opgericht die over bijkomende middelen beschikt, ligt een samenwerking tussen onze beide organisaties voor de hand. Automatisch betrekken we nu altijd het Kringloopfonds bij de projecten waarvoor we aanvragen krijgen. Zo kunnen we grotere bedragen ter beschikking stellen, de verantwoordelijkheid spreiden en interessantere tarieven aanbieden. Ook in de toekomst verwacht ik een almaar intensere samenwerking. Zowel voor de financiële als voor de maatschappelijke screening van de projecten die ons worden voorgesteld, is het een goede zaak dat we onze krachten kunnen bundelen.” Samenwerking met het Kringloopfonds: ‹ Het Kringloopfonds kent Hefboom hernieuwbare enveloppenkredieten toe. Hefboom gebruikt deze middelen ter cofinanciering van haar kredieten toegekend aan ondernemingen uit de sociale economie. De kredieten bedragen maximaal 125.000 euro en Hefboom betrekt 75% van het toegekende krediet uit deze enveloppen. ‹ Voor alle andere kredieten die niet kunnen ondergebracht worden in de enveloppe, bijvoorbeeld omdat het om hogere bedragen gaat, kan Hefboom een financieringsaanvraag indienen bij het Kringloopfonds. Deze aanvragen worden éénmaal per maand door het Kringloopfonds behandeld. Het samenwerkingsakkoord tussen Hefboom en Kringloopfonds betreffende de cofinanciering van kredieten loopt sinds 2004. Dankzij deze samenwerking kan Hefboom inspelen op de toename in de vraag naar financiering vanuit de sociale economie. In 2006 realiseerde Hefboom 36 financieringen in cofinanciering met het Kringloopfonds.
Trividend Trividend is eind 2001 opgericht door de Vlaamse Overheid via de NV Participatiemaatschappij Vlaanderen, en een reeks financiële instellingen, bedrijven en actoren uit de sociale economie. Ook het Kringloopfonds trad in 2004 toe tot het kapitaal van Trividend. Als Vlaams Participatiefonds voor de sociale economie biedt Trividend risicokapitaal aan mens- en milieuvriendelijke bedrijven in Vlaanderen.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
13
Samenwerking met het Kringloopfonds: ‹ Het Kringloopfonds participeert in het kapitaal van Trividend. Dankzij deze participatie is Trividend in staat kapitaalparticipaties te nemen in bedrijven die mens- en milieuverantwoord ondernemen. Voor bedrijven die nood hebben aan een participatie van meer dan 100.000 euro, de limiet van Trividend, kan Trividend het dossier doorsturen naar het Kringloopfonds met de vraag om een bijkomende participatie in het bedrijf. ‹ Naast participaties in het kapitaal kent Trividend ook achtergestelde leningen toe. Trividend kan hiervoor cofinanciering vragen aan het Kringloopfonds. Deze cofinanciering wordt per individueel krediet toegekend. Trividend staat in voor minimaal 20% van de cofinanciering van de toegekende achtergestelde leningen.
Crédal “De wortels van de marginalisering aanpakken” De coöperatieve vennootschap Crédal werd in 1984 opgericht en wil op diverse manieren financiële middelen en advies ter beschikking stellen van organisaties die projecten uitwerken voor kansarmen in Wallonië en Brussel. “Toen het Kringloopfonds werd opgericht”, zegt directeur Michel Genet, “waren we in eerste instantie wat verrast. We vreesden er immers een beetje voor dat we elkaar voor de wielen zouden rijden. Maar bij nader inzien kan het voor de sociale economie natuurlijk alleen maar positief zijn dat ze uit zoveel mogelijk hoeken financiële steun krijgt. Ondertussen hebben wij een uitstekend partnerschap met het Kringloopfonds. De samenwerking verloopt steeds beter, omdat we aanvoelen dat we erg complementair zijn. Terwijl we vroeger voor sommige projecten met spijt in het hart mensen die bij ons een kredietaanvraag deden moesten teleurstellen, weten we nu dat er een kans bestaat om hen via het Kringloopfonds toch nog te kunnen helpen. Dat geldt met name bij grotere kredieten en risicokapitaal. Dat zorgt voor een aanzienlijke meerwaarde. Het zorgt er ook voor dat er steeds meer activiteiten kunnen worden ontwikkeld rond permanente vorming die de wortels van de marginalisering van de kansengroepen aanpakken. Het Kringloopfonds heeft dan ook definitief en heel terecht een plaats verworven in het landschap van de sociale economie.” Samenwerking met het Kringloopfonds: ‹⇒Het Kringloopfonds kent Crédal hernieuwbare enveloppenkredieten toe. Crédal gebruikt deze middelen ter cofinanciering van haar kredieten toegekend aan ondernemingen uit de sociale economie. De kredieten bedragen maximaal 125.000 euro en Crédal betrekt maximaal 75% van het toegekende krediet uit deze enveloppen. ‹⇒ Voor alle andere kredieten die niet kunnen ingebracht worden in de enveloppe, bijvoorbeeld wegens het overschrijden van het kredietplafond, kan Crédal een vraag tot cofinanciering van het krediet indienen bij het Kringloopfonds. Deze aanvragen worden éénmaal per maand door het Kringloopfonds behandeld.
Sowecsom “Samenwerking met Kringloopfonds vergroot onze bewegingsruimte “ Sowecsom (Société wallonne d’économie sociale marchande) werd in 1995 opgericht door de Waalse Gewestelijke Investeringsmaatschappij (SRIW) en wil in Wallonië de sociale economie financieel ondersteunen. Dat kan gebeuren door het nemen van een participatie in het kapitaal en het toekennen van leningen of waarborgen. Doordat de organisatie ook over een statuut
14
kringloopfonds • jaarverslag 2006
beschikt als gespecialiseerd filiaal van de SRIW, mag ze sinds juni 2005 in samenwerking met het Kringloopfonds ook leningen toestaan aan beschutte werkplaatsen, leerwerk-bedrijven en organisaties voor sociale en professionele integratie. “Voordien was onze bewegingsruimte eigenlijk te beperkt”, zegt Flora Kocovski. “Iets grotere ondernemingen konden niet bij ons terecht en als ze al redelijk goed in het commerciële circuit waren ingeburgerd, mochten we hen ook niet helpen. Omdat het Kringloopfonds ons in schijven van 1 miljoen euro in totaal 15 miljoen euro ter beschikking stelt, kunnen we veel gerichter werken en een grotere inspanningen leveren om de sociale integratie van de kansarmen te bevorderen.” Samenwerking met het Kringloopfonds: ‹⇒Sinds 2005 beschikt Sowecsom over een portefeuille te investeren middelen in de sociale economie ‘non marchande’. Deze opdracht kwam er op vraag van de Waalse Overheid. Voortaan kunnen ook Entreprises de Travail Adapté (ETA), Entreprises de Formation par le Travail (EFT) en Organismes d’Insertion Socio-Professionnelle (OISP) bij Sowecsom voor krediet terecht. De middelen hiertoe betrekt Sowecsom bij het Kringloopfonds. Deze worden vrijgemaakt via enveloppen van 1 miljoen euro. De toegekende kredieten moeten wel voldoen aan welomschreven criteria: zo mag het krediet niet groter zijn dan 500.000 euro, een looptijd kennen van maximaal 10 jaar en moet het gaan om investeringskredieten voor aankoop van productie- of educatiemateriaal of voor de (her)inrichting van gebouwen. ‹⇒ Sowecsom kan ook andere kredieten, die niet kunnen ondergebracht worden in de hierboven beschreven enveloppe, bvb kredieten aan bedrijven uit de sociale economie ‘marchande’, indienen bij het Kringloopfonds met de vraag om cofinanciering.
Triodos Bank “Samenwerking kan heel wat betekenen voor de toekomst van het milieu” Met het geld van spaarders die kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen financiert Triodos Bank bedrijven, instellingen en projecten met een meerwaarde op sociaal, milieu en cultureel gebied. De missie van de bank bestaat erin om een bijdrage te leveren aan een samenleving waarin levenskwaliteit wordt bevorderd, om het voor mensen, bedrijven en organisaties mogelijk te maken bewust met geld om te gaan en daarmee duurzame ontwikkeling te bevorderen en om klanten van duurzame financiële producten en een goede service te voorzien. “Met die missie in het achterhoofd”, legt directeur Olivier Marquet uit, “spreekt het voor zich dat we partner geworden zijn van het Kringloopfonds, aangezien ook die vanuit de overheid opgerichte organisatie begaan is met de drie gebieden die voor ons vooropstaan. Door ons partnerschap openen wij voor mensen die bij ons aankloppen de weg naar producten van het Kringloopfonds zoals kapitaalparticipaties, achtergestelde leningen en leningen tegen interessante voorwaarden. Andere partners kunnen dan weer een adviesverlenende rol verstrekken, iets wat wij zelf niet doen. In de nabije toekomst verwacht ik dat we samen met het Kringloopfonds een groot project zullen kunnen financieren rond de bouw van windmolens. Zo’n projecten vereisen heel wat financiële middelen en voorbereiding en zijn eigenlijk ideaal om aan te tonen dat de samenwerking tussen het Kringloopfonds en Triodos Bank als erkende financiële instelling heel wat voor de toekomst van het milieu kan betekenen. Maar dat ik precies dit voorbeeld uit het milieu noem, betekent allerminst dat we projecten in de culturele en de sociale sfeer zullen verwaarlozen.”
kringloopfonds • jaarverslag 2006
15
Samenwerking met het Kringloopfonds: ‹⇒Het Kringloopfonds kent Triodos Bank hernieuwbare enveloppenkredieten toe. Triodos Bank gebruikt deze middelen ter cofinanciering van haar kredieten toegekend aan ondernemingen uit de sociale economie. De kredieten bedragen maximaal 125.000 euro en Triodos Bank betrekt maximaal 75% van het toegekende krediet uit deze enveloppen. ‹⇒Voor alle andere kredieten die niet kunnen ingebracht worden in de enveloppe, bijvoorbeeld wegens het overschrijden van het kredietplafond, kan Triodos Bank een vraag tot cofinanciering van het krediet indienen bij het Kringloopfonds. Deze aanvragen worden éénmaal per maand door het Kringloopfonds behandeld.
6. Conclusies en perspectieven Opbouw van de investeringsportefeuille Bij de oprichting van het fonds werd de doelstelling bepaald om tegen eind 2006 70% van de middelen te investeren in de sociale en duurzame economie. Eind 2006 is voor 40 miljoen euro aan kredieten en participaties toegekend of geëngageerd. Dit staat voor 55% van de middelen van het Kringloopfonds. De investeringsdoelstelling zal met één jaar vertraging bereikt worden. De relatieve achterstand in de opbouw van de investeringsportefeuille in de sociale en duurzame economie is het gevolg van de langere tijd die nodig bleek om het Kringloopfonds bekend te maken in de sector, de vertraging in de werking doordat pas in juni 2005 eigen personeel is aangeworven, alsook het gevolg van de langere tijd die nodig was voor het afsluiten van samenwerkingsakkoorden met de partners en het operationeel maken van deze samenwerkingsverbanden.
Verdere groei van de activiteiten In 2006 groeide de kernactiviteit van het Kringloopfonds, de toekenning van financieringen aan de sociale en duurzame economie, met 135 % ten opzichte van 2005. Die groei is het resultaat van de uitbouw van een eigen staf, de uitvoering van het communicatieplan dat leidde tot een grotere bekendheid van het fonds in de sector, en de uitbreiding van het aantal partners, met de start van de samenwerking met Triodos Bank. Voor 2007 wordt een verdere groei verwacht van 50% ten opzichte van 2006, te realiseren via een groei in de financiering van de duurzame economie.
7. Lijst van begunstigden 2004 - 2006 @CES Informatique ASBL – Monceau-sur-Sambre Acropolis Engineering SPRL – Franière Adapta ASBL – La Calamine Age d’Or Services Belgique SCFS - Bergen Aksent VZW – Brussel Alito Hout VZW – Tunhout Alterfin CVBA – Brussel A.P.N. ASBL - Nivelles Aris Intérim SCRL FS - Brussel Arista SAFS – Ophain Atelier 2000 ASBL - Fleurus Atelier-Environnement ASBL - Durbuy Atelier Pont-A-Cellois ASBL – Pont-A-Celles
16
kringloopfonds • jaarverslag 2004-2005
Atout Immo SCRL – Wavre Au four et au moulin ASBL - Mons Aylin SPRL - Brussel Baita VZW - Brussel Baobab Catering NV – Waregem BBK Bio NV – Gavere Beschutte Werkplaats Klein Brabant VZW - Puurs BerchOp-Esdeurn VZW - Berchem BOM VZW – Antwerpen Buitengoed CVBA – Oostende Buurt Initiatieven Kuurne VZW – Kuurne BW Pajottenland VZW – Lennik CAD VZW – Brussel Car Cleaning Services Gent CVBA – Gent Cenergie CVBA – Berchem Citizen Dream SA – Brussel Clarus CVBA – Kortrijk COBEFF ASBL - Brussel Collectif contre les violences familiales & l’exclusion - SOFFT ASBL – Luik Constructief VZW – Kortrijk Contrepoint ASBL – La Louvière Contre Vents et Marées ASBL – Auvelais-Sambreville Corelap ASBL – Moeskroen Damnet SCRL – Vedrin De Enter VZW – Brecht De Link CVBA SO – Zedelgem De Lochting Dedrie VZW – Roeselare De Werkhoek CVBA – Oudenburg Eco-Profil NV – Ruislede Ecoculture SCRL FS – Torgny Ekinox Concept SCRL FS – Quaregnon Energethics SCRL - Ottignies Espace Kegeljan SCRL – Namen Ethimmo CVBA – Kortrijk Euclides SCRL - Anderlecht Europees Centrum voor Restauratietechnieken VZW – Heusden-Zolder GABS ASBL – Spy Gors VZW – Gors-Opleeuw Impulse Microfinance Investment Fund NV – Antwerpen Isocèle ASBL - Verviers Izen NV – Lille Kasteelhoeve Poeke CVBA SO - Poeke Karweibedrijf VZW – Kortrijk Kringloopcentrum Maasland VZW – Maasmechelen Kringloopcentrum Meetjesland VZW - Eeklo Kringloopcentrum Televil VZW - Vilvoorde Kringloopcentrum Zuid-West Vlaanderen VZW – Kortrijk La Bobine ASBL - Liège La Calestienne ASBL – Pondrôme-Beauraing La Ferme de nos Pilifs ASBL – Brussel La Lorraine 72 SCRL FS - Aarlen La Renardière ASBL – Bertix La Toupie ASBL – Aarlen Le Futur Simple ASBL – Sainte-Ode
kringloopfonds • jaarverslag 2004-2005
17
Le Coudmain ASBL – Seraing Le Pont ASBL – Sprimont Le Trait d’Union ASBL - Mouscron Le Trusquin ASBL – Marloie Leutrako CVBA – Hoboken Les Dauphins ASBL – Bothey Les Tournières SCRL FS - Liège LivingStones CVBA - Brussel Loca Labora VZW – Beernem Les Grignoux ASBL – Luik Magasins du Monde-Oxfam ASBL – Wavre Maison Médicale « La Bruyère » ASBL - Auvelais Makkie CVBA - Kortrijk Maritime Site Oostende VZW – Oostende Mentor VZW - Kortrijk Mobiel SWP VZW – Kortrijk Moment Souprème BVBA - Lochristi Monceau-Fontaines ASBL – Monceau-Sur-Sambre Natuur- en Landschapszorg VZW - Ekeren Netwerk Rentevrij CVBA SO – Brussel ’t Of VZW - Kuurne Ondernemersatelier CVBA – Genk Opbouwwerk Haviland-W VZW – Asse-Zellik Opnieuw & Co VZW – Mortsel Overmolen VZW – Brussel Oxfam Fairtrade CVBA - Gent Pan-Terre SAFS – Herstal Pronat BVBA – Eeklo PWO Vilvoorde SW VZW - Vilvoorde Recma SCRL FS – Seraing Repass Drive-In Nivelles SCRL FS – Nivelles RESsources ASBL – Namur SAMERA ASBL – Bothey-Gembloux Sapo CVBA SO – Veurne SecoS ASBL – Ghlin Sociale Economie Oostende VZW – Oostende StudentENmobiliteit VZW - Gent SWP De Kringwinkel Antwerpen VZW – Antwerpen SWP Groenwerk VZW – Antwerpen Sociale Werkplaats SpoorTwee VZW – Hamme Stebo VZW – Genk SVK Wijken VZW - Brussel SVK Zuiderkempen VZW – Geel Take Off CVBA SO - Oudenburg Team CVBA SO – Alken Trividend CVBA SO – Brussel Veerkracht IV VZW – Menen Village n°1 Reine Fabiola ASBL – Ophain Vivre au pays de Herve ASBL - Liège Volwassenwerking Lokeren-Werken VZW – Lokeren Wereldwinkel Deurne VZW – Deurne Zennelink CVBA - Brussel
18
kringloopfonds • jaarverslag 2006
8. Enkele voorbeelden Adapta: financiële ademruimte creëert meer marktmogelijkheden Het verpakkingsbedrijf dat sinds 2001 met de naam Adapta door het leven gaat – een naam die verwijst naar aangepast werk - is al sinds begin de jaren zeventig een begrip in Duitstalig België omdat het heel wat jobs creëert voor kansengroepen. Financiële steun van het Kringloopfonds zorgde ervoor dat het bedrijf sinds eind 2006 vanuit een nieuw pand ook verpakkingsdiensten in een stofvrije ruimte kan aanbieden. “En dat weten klanten uit uiteenlopende sectoren erg goed op prijs te stellen”, geeft Harald Hamacher aan.
Vinger aan de pols De kerndoelstelling van Adapta bestaat erin om via aangepast werk in een beschutte werkplaats mensen met een handicap een kans te bieden op sociale integratie. “Maar dat betekent allerminst dat we wereldvreemd zijn”, legt Harald Hamacher uit. “Integendeel zelfs, we houden altijd een vinger aan de pols van de markt. Vanuit onze ervaring in de verpakkingswereld en vanuit de strenger wordende reglementeringen in verschillende sectoren, voelden we de noodzaak aan om ook te kunnen verpakken in een stofvrije ruimte. De farmaceutische industrie, de medische sector en de agro-voedingsindustrie hebben daar een grote nood aan.” Adapta wilde op die nood inspelen en verbouwde zijn pand zodat daarin nu ook twee ruimtes zijn, met ISO 5 en ISO 7-certificaat voor machinale en handverpakking. “Technologisch zijn we nu volledig klaar om opdrachten uit te voeren die voldoen aan de strengste eisen van de farmaceutische industrie en de cosmetica- en voedingsbedrijven.”
Ruim bemeten Om de nodige financiële middelen bijeen te krijgen voor de technische aanpassingen en het bouwen van de stofvrije ruimte klopte Adapta aan bij Sowecsom, één van de partners van het Kringloopfonds. Sowecsom verleende een investeringskrediet aan Adapta, waarbij Sowecsom het bedrag van de toegestane lening volledig bij het Kringloopfonds onttrekt. “Ze hebben ons een ruim bemeten krediet toegestaan”, geeft Harald Hamacher nog aan. “Ondanks het feit dat we ook nog een nieuwe bestelwagen kochten, hebben we niet al het beschikbare geld opgebruikt. Weten dat je voldoende financiële ademruimte hebt, zorgt altijd voor een rustgevend gevoel. Het betekent ook dat je nooit op de kwaliteit moet beknibbelen. Door de ervaring van Sowecsom en het Kringloopfonds met de financiering van projecten zoals het onze, kregen we ook een partner die als klankbord fungeerde. Van de gebruikelijke stress die vaak gepaard gaat met projecten waarvoor een financiering nodig is, was daardoor nu absoluut geen sprake.”
kringloopfonds • jaarverslag 2006
19
Natuur en Landschapszorg: aangepast materiaal nodig De Ekerse vzw Natuur en Landschapszorg, een erkende sociale werkplaats die gelinkt is aan Natuurpunt, is de grootste private natuurbeheerder in Vlaanderen. “Na het aantrekken van twaalf nieuwe medewerkers”, legt Willy Ibens uit, “bestaat ons team sinds begin 2007 uit 80 mensen. We willen hen in de best mogelijke omstandigheden laten werken. Daarom moesten we extra materiaal aankopen om ervoor te zorgen dat ze mobiel kunnen werken. Het Kringloopfonds heeft in samenwerking met Hefboom voor de financiering van nieuwe bestelwagens gezorgd.”
Duurzaam natuurbeheer Via de vzw Natuur en Landschapszorg (NLZ) verbindt Natuurpunt duurzaam natuurbeheer met sociale economie via de tewerkstelling van mensen uit kansengroepen. Deze staan in voor het onderhoud van reservaten en natuurgebieden. “Natuurpunt heeft onlangs 600 hectare natuurgebied bijgekocht in Averbode Bos en Heide”, geeft Willy Ibens aan. “Dat betekent meteen dat er ook meer onderhoudswerk is. Wij hebben ons personeelsbestand dat uit 68 mensen bestond dan ook uitgebreid met twaalf nieuwe medewerkers. Maar om ze in optimale omstandigheden te laten werken hadden we aangepaste machines en uitrusting nodig. Dat verhoogt niet alleen het werkcomfort en de veiligheid van de medewerkers, maar ook hun mogelijke doorstroming naar het reguliere arbeidscircuit. Voor de twaalf nieuwe mensen die opgesplitst zijn in twee teams hadden we in de eerste plaats nood aan twee nieuwe bestelwagens. Die kosten al snel rond de 25.000 euro. Daarnaast waren ook twee bestelwagens aan vervanging toe. Voor de financiering ervan zijn we gaan aankloppen bij Hefboom en die organisatie heeft samen met het Kringloopfonds de nodige middelen ter beschikking gesteld, en bovendien tegen bijzondere interessante voorwaarden.”
Bijkomende opdrachten NLZ heeft Natuurpunt als partner en als grootste klant, maar omdat de middelenvan Natuurpunt minder sterk stijgen dan de te beheren oppervlakte natuurgebied moet NLZ meer en meer op zoek naar bijkomende opdrachten. “We vullen onze subsidies zoveel mogelijk aan met reguliere opdrachten”, zegt Willy Ibens. “Het zou zonde zijn onze knowhow daarvoor niet te gebruiken.” Zo werkt NLZ onder meer voor het Antwerps Havenbedrijf, het Agentschap voor Natuur en Bos en diverse gemeentebesturen en regionale landschappen. “In de toekomst zullen dergelijke opdrachten nog aan belang toenemen. Om dat te kunnen realiseren hebben wij een eigen niche gezocht. Het gaat om opdrachten met iets meer inzet van gespecialiseerd materieel waarvoor goed opgeleid personeel essentieel is. Het geld van het Kringloopfonds dat diende om te investeren in gespecialiseerd natuurbeheermateriaal is dus zeker goed besteed. Zo kunnen we er blijven voor zorgen dat streekontwikkeling, natuurbehoud en sociale tewerkstelling een succesvolle combinatie blijven.”
20
kringloopfonds • jaarverslag 2006
Aris Interim: project rust op sterke schouders Aris Interim, het eerste sociale uitzendkantoor in het Brusselse Gewest, opende niet toevallig zijn deuren op 14 februari. “We kozen voor Valentijnsdag omdat we ervan overtuigd zijn dat er ook liefde kan ontstaan tussen mensen en hun job, die uitmondt in een langdurige relatie”, legt Jean-Olivier Collinet uit. “Om de startfase te overbruggen kreeg het project, dat op diverse vlakken erg vernieuwend is, een op maat geknipt krediet van Crédal, dat daarvoor de handen in elkaar sloeg met het Kringloopfonds.
Uniek en vernieuwend Het probleem van de werkloosheid bij laaggeschoolde jongeren is vooral schrijnend in het Brusselse Gewest. “Wie in het beste geval een diploma lager secundair onderwijs heeft, komt moeilijk aan de bak”, zegt Jean-Olivier Collinet, die als kaderlid van Daoust Interim mee aan de kar trok om Aris Interim op de rails te zetten en er nu verantwoordelijk voor is. Naast Daoust Interim, stonden ook Febecoop – de Belgische Federatie van de sociale en Coöpreatieve economie – en de Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling (BGDA) aan de wieg van Aris. “We weten uit ervaring dat uitzendwerk vaak kan leiden tot een vaste job”, laat Jean-Olivier Collinet optekenen. “Waarom zou dat dan ook niet lukken voor laag gekwalificeerde werkzoekenden van 16 tot 30 jaar? Daarom hebben we dit gespecialiseerde uitzendkantoor opgericht.” Aris Interim kan in ieder geval in meer dan één opzicht een vernieuwend project worden genoemd. “Niet alleen omdat het kiest voor een gerichte benadering van bepaalde sectoren zoals onder meer de schoonmaak en de verpakking en verzending, maar vooral omdat het met bijzonder duidelijke doelstellingen werkt en dank zij de ondersteunende partners een zeer sterke raad van bestuur heeft, met daarbij onder meer ook Baudouin Michiels – zowat de Etienne Davignon van het Brusselse bedrijfsleven – als onafhankelijke bestuurder. Aris Interim heeft heel goed begrepen dat het grootste probleem van nogal wat bedrijven uit de sociale economie te maken heeft met een gebrek aan professionele structuur en heeft het dus helemaal anders aangepakt.
Ideaal startkrediet “Daarom hadden we ook geen problemen om financiering te vinden”, legt Jean-Olivier Collinet uit. “Door de grote media-aandacht voor ons project, door het feit dat onze partners nogal wat kandidaten naar ons doorverwijzen en door onze vestiging in de buurt van andere reguliere interimkantoren, hebben we snel een relatief grote naambekendheid gekregen. We hebben vrij vlug een databank van 600 kandidaten kunnen samenstellen en ook behoorlijk wat ondernemingen kunnen bereiken die potentiële klanten zijn. We zijn er vast van overtuigd dat we al in 2007 winst zullen boeken. Maar het duurt natuurlijk een tijdje eer we voldoende omzet draaien om daarmee de werkingskosten van onze professionele aanpak te kunnen betalen. Om de startfase te overbruggen zochten we bijkomende middelen, en die hebben we gevonden bij Crédal en het Kringloopfonds. Wat ons vooral aanspreekt is dat we zo niet alleen heel scherpe voorwaarden hebben kunnen bedingen, maar ook kunnen rekenen op een grote soepelheid in verband met de terugbetaling. We hebben voldoende rugdekking zodat we ons volop op onze belangrijkste opdracht kunnen concentreren en ons voor de rest geen zorgen hoeven te maken.”
kringloopfonds • jaarverslag 2006
21
Oxfam Fairtrade: volledig op dezelfde golflengte De campagnes waarin bekende Vlamingen zich op een originele manier laten fotograferen om reclame te maken voor eerlijke handel hebben er mee voor gezorgd dat Oxfam Fairtrade prat kan gaan op een sterke groei. Om die te bestendigen en op hetzelfde elan door te kunnen gaan zocht de groep bijkomende financiële middelen. Een achtergestelde lening van het Kringloopfonds bleek de geknipte oplossing. “Geen haar op ons hoofd dat er aan dacht om met een andere financiële partner scheep te gaan”, legt Katrin Derboven uit.
Meer keuze, meer kwaliteit Met een behoorlijk breed gamma van 170 producten is Oxfam Fairtrade dé referentie voor eerlijke handel in voedingsproducten. Door het uitbouwen van een kwalitatief aanbod en een sterk merk overtuigt Oxfam Fairtrade de consument dagelijks van de meerwaarde van eerlijke handel. Het ruime gamma van Oxfam Fairtrade is te vinden in de Vlaamse en Waalse wereldwinkels en in steeds meer supermarkten. Ook grootkeukens, horeca, onderwijsinstellingen, overheden en bedrijven vinden in toenemende mate de weg naar Oxfam Fairtrade. Om zijn groei te bestendigen had Oxfam Fairtrade behoefte aan een bijkomende kapitaalinjectie. “In september 2006 hebben we een achtergestelde lening afgesloten bij het Kringloopfonds van 1 miljoen euro”, verklaart Katrin Derboven. “Dit bedrag, dat we over een periode van tien jaar moeten terugbetalen, biedt ons niet alleen de kans om in het zuiden onze werkzaamheden verder uit te bouwen, maar ook om onze aankopen nog beter te kunnen voorfinancieren en om producten van een hogere kwaliteit in ons gamma op te nemen. Het is immers onze bedoeling om het aanbod voortdurend uit te breiden en zo twee vliegen in één klap te slaan : meer alternatieven bieden aan onze klanten en meer afzetmogelijkheden creëren voor producenten uit het zuiden.” Vooral de koffie van lokale zuiderse producenten valt tegenwoordig in onze contreien goed in de smaak. In het assortiment van Oxfam Fairtrade zitten dan ook reeds een twintigtal koffieproducten. “De lening van het Kringloopfonds verschaft ons de nodige ademruimte om in de eerste plaats naar kwaliteit te kijken en pas daarna naar de prijs”, zegt Katrin Derboven nog.
De perfecte partner Toen Oxfam Fairtrade op zoek ging naar bijkomende middelen was meteen duidelijk dat het Kringloopfonds daarvoor de aangewezen partner was. “De doelstellingen van onze beide organisaties lopen parallel”, benadrukt Katrin Derboven. “Qua ideeëngoed zitten we helemaal op dezelfde golflengte. We streven er allebei naar om van de wereld voor iedereen een betere plek te maken. Het zou dan ook een gemiste kans zijn om niet samen te werken. Het Kringloopfonds heeft in overleg met ons een op maat gemaakte financiering uitgewerkt, in dit geval dus een achtergestelde lening. Maar voor andere projecten kunnen ook andere formules in aanmerking komen.”
22
kringloopfonds • jaarverslag 2006
c. Maatschappelijk verantwoord investeren 1. Herbelegging volgens positieve criteria Het Fonds wil een ondersteuning bieden aan de ontwikkeling van de sociale en duurzame economie. Dit doet ze via het nemen van participaties in het kapitaal en via het verlenen van middellange en lange termijn leningen aan ondernemingen binnen de sector van de sociale en duurzame economie. Om deze opdracht in te vullen beschikt het Fonds over een bedrag van 75 miljoen, bijeengehaald door de uitgifte van een obligatie op naam met een looptijd van vijf jaar met staatswaarborg. Het fonds kent twee belangrijke operationele doelstellingen: enerzijds belegt het fonds een maximumbedrag van 30% van haar middelen in maatschappelijk verantwoorde spaar- en beleggingsproducten, anderzijds investeert het minimaal 70% van haar kapitaal in de sociale en duurzame economie. Voor de investeringen in de sociale en duurzame economie, zie vorig hoofdstuk.
2. Voorbeeldrol als institutionele belegger Het Kringloopfonds heeft van bij de start veel aandacht besteed aan de invulling van zijn tweede doelstelling, de promotie van het maatschappelijk verantwoord beleggen. De expliciete keuze om de vrije middelen maximaal te beleggen in maatschappelijk verantwoorde producten, heeft geleid tot een intensieve dialoog met meer dan tien banken en vermogensbeheerders, en deze dialoog wordt permanent onderhouden. De steeds weer herhaalde vraag naar geschikte maatschappelijk verantwoorde spaar- en beleggingsproducten leidt tot het op de markt komen van nieuwe ethische fondsen. Zo draagt het Kringloopfonds bij tot een verbreding en verruiming van de markt van het maatschappelijk verantwoord beleggen. Het Kringloopfonds stelt vast dat de financiële wereld wenst in te spelen op deze vraag. De overheid hecht eveneens meer belang aan het ethische aspect van financiële beleggingen, bijvoorbeeld in de sector van de pensioenfondsen. Het Kringloopfonds wisselt zijn ervaringen uit binnen fora zoals Belsif, en stelt ze graag ter beschikking van andere overheidsinstellingen. Eind 2006 stond 55% van het beschikbare vermogen, samengesteld uit het eigen vermogen + de obligatieleningen, uit in ethisch gescreende beleggingen of in kredieten en participaties toegekend aan de sector van de sociale en duurzame economie. De andere middelen worden geplaatst in beleggingsproducten die geen ethisch label dragen, of worden aangewend als liquide middelen. De liquide middelen worden onder andere aangehouden voor de goedgekeurde financieringsvragen die nog niet of nog niet volledig zijn opgenomen. Deze middelen kunnen opgevraagd worden op vraag van de klant en moeten dus snel vrijgemaakt kunnen worden.
Tabel 4: besteding van het beschikbaar vermogen = eigen vermogen + obligatieleningen 31/12/2004 31/12/2005 31/12/2006
% MVI 43,70% 63,30% 54,79%
Het Kringloopfonds streeft er naar om zijn middelen maximaal te investeren en te plaatsen in maatschappelijk verantwoorde investeringen en beleggingen. De doelstelling is om het deel dat maatschappelijk verantwoord geïnvesteerd wordt tegen eind 2007 op te trekken tot 80%.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
23
3. Overzicht ethische beleggingen Obligatieportfolio onder Ethibel label In 2004 werd aan 2 vermogenbeheerders, Dexia Asset Management en Degroof Institutional Asset Management, een mandaat gegeven om elk 15 miljoen euro te beleggen in euro-obligaties, uitgegeven door emittenten die zijn opgenomen in het investeringsregister van Ethibel. In 2005 werd het mandaat toegekend aan Dexia Asset Management stopgezet en in 2006 het mandaat toegekend aan Degroof deels afgebouwd. Dit om in te spelen op de gewijzigde marktomstandigheden en met name het lagere te verwachten rendement op de obligatiemarkt. Ethibel is een onafhankelijk adviesbureau voor duurzaam en ethisch beleggen, dat banken en beursvennootschappen ondersteunt bij hun aanbod van duurzame spaar- en beleggingsformules. Om de kwaliteit van dergelijke financiële producten op de markt te garanderen, hanteert Ethibel een eigen Europees label, gedeponeerd als een collectief keurmerk. Enkel beleggingsfondsen die beleggen in een portefeuille van aandelen of obligaties geselecteerd door Ethibel, worden hierin opgenomen. De obligatieportefeuilles van het Kringloopfonds werden opgenomen in het keurmerkregister van financiële producten die het Ethibel Excellence keurmerk dragen. Ethibel gaat driemaandelijks na of de obligatieportfolio door de obligatiebeheerders wordt beheerd conform het Ethibel Keurmerk Reglement. Hiertoe ontvangt het Kringloopfonds van Ethibel op het eind van elk kwartaal een certifiëringsverklaring .
Gemengde MVI fondsen • In 2005 werd aan Dexia Asset Management een mandaat van 10 miljoen euro toegekend om te beleggen in duurzame fondsen. De fondsen zijn samengesteld uit zowel risicovolle, risicoarme als risicoloze activa. Alle activa dragen het MVI (maatschappelijk verantwoord investeren) label. Om het risico van een dergelijk mandaat te beperken opteerde het Kringloopfonds te werken via het principe Dynamic Portfolio Insurance, een techniek die aangewend wordt om het geïnvesteerde kapitaal te beschermen op eindvervaldag van het mandaat. Het mandaat belegt in volgende activa: aandelenfonds: • Dexia Equity L World Welfare I Cap obligatiefondsen: • Dexia Sustainable Euro Bonds • Dexia Sustainable Euro Short Term Bonds monetair fonds: • Dexia Money Market Euro Sustainable • Begin 2006 werd ook aan Fortis Investment een mandaat toegekend om 5 miljoen euro te beleggen in fondsen onder MVI label, opnieuw binnen een mandaat met kapitaalbescherming. Dit mandaat wordt begin 2007 opgetrokken tot 10 miljoen euro. Het mandaat belegt in volgende activa: aandelenfondsen: • Fortis L Fund Equity Environmental Sustainable World Cap • Future Vision obligatiefonds: • Fortis L Fund Bonds SRI Euro
24
kringloopfonds • jaarverslag 2006
d. Samen met de overheid Het Kringloopfonds werd op 13 mei 2003 opgericht op initiatief van de toenmalige minister van sociale economie. Midden 2004 werd tussen de Staat, vertegenwoordigd door de Ministers van Sociale Economie en Duurzame Ontwikkeling, en het Kringloopfonds een beheerscontract afgesloten. Dit beheerscontract is fundamenteel voor de ontwikkeling en de uitbouw van het Fonds. Het contract bepaalt met name dat het Kringloopfonds de middelen van de vennootschap mag vastleggen voor een duur die verder reikt dan 27 juni 2008, datum van terugbetaling van de eerste obligaties. De overheid verzoekt het fonds in het kader van de haar toevertrouwde opdrachten om bijzondere gunstvoorwaarden toe te staan voor leningen aan actoren uit de sociale economie, die prioritair acties ondernemen welke de tewerkstelling bevorderen voor specifieke doelgroepen en mits het naleven van de gangbare wettelijke kaders. De Minister van Sociale Economie engageert zich jaarlijks een bedrag toe te kennen aan het Fonds – onder de vorm van een kapitaalsverhoging – welke het Fonds moet toelaten haar doelstellingen te bereiken en dit in het kader van een gezond financieel beheer.
e. Communicatie en promotie In 2005 werd een communicatieplan opgesteld dat in 2005 en 2006 uitgevoerd werd. Het communicatieplan is opgebouwd rond de verschillende stakeholdersgroepen van het Kringloopfonds.
Figuur 5: stakeholders obligatiehouders
financiële sector partners financiers ruime publiek sector sociale en financiële sector duurzame economie
kringloopfonds overheid financiële sector aandeelhouders voogdijministers
Het Kringloopfonds wenst een communicatie te voeren met alle stakeholdergroepen : de obligatiehouders, de sector van de sociale en duurzame economie, de financiers, de overheid. Een doordachte communicatie en promotie moet leiden tot een versnelling en verhoging van de activiteitsgraad van het Kringloopfonds. Klemtoon in 2006 lag hierbij op de bekendmaking van het Kringloopfonds aan de ondernemingen uit de sociale economie en meer bepaald op het stimuleren van initiatief en innovatie in de sector van de sociale economie.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
25
Zo werd in 2006 gestart met een presentatietoer van het Kringloopfonds doorheen Wallonië en Brussel. Dit verliep in samenwerking met SAW-B, die de organisatie van deze toer op zich nam. Per provincie werd een presentatievoormiddag georganiseerd waarop de ondernemingen uit de sociale economie uitgenodigd werden. Het zijn ondernemingen die concrete ideeën of projecten lopen hebben om een nieuwe activiteit op te zetten binnen de sociale economie of die concrete financieringsvragen kennen. Tijdens deze samenkomsten stellen de ondernemingen hun investeringsplannen voor en wordt er nagegaan hoe ze voor hun investeringsbehoeften een beroep kunnen doen op het Kringloopfonds. Deze informatiedagen leidden in 2006 reeds tot 10 concrete financieringsvragen. Er wordt nagegaan hoe in 2007 eenzelfde presentatie ook in Vlaanderen kan gebracht worden.
f. Structuur van de organisatie 1. Aandeelhouders Het Kringloopfonds is een coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid en sociaal oogmerk. Het Kringloopfonds kent als vennoten de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij (99% van de aandelen ) en het Participatiefonds. Op 19 mei 2006 vond de Algemene Vergadering en een Bijzondere Algemene Vergadering van het Kringloopfonds plaats. De Bijzondere Algemene Vergadering kende als enig agendapunt een wijziging van artikel 28 van de statuten, dat de datum van de jaarlijkse algemene vergadering bepaalt. Die moet voortaan bijeengeroepen worden in de loop van de maand mei. Op 27 oktober 2006 werd een nieuwe Bijzondere Algemene Vergadering bijeengeroepen met als enig agendapunt een verhoging van het kapitaal. Het veranderlijke deel van het kapitaal werd verhoogd met 1.159.000 euro.
2. Raad van bestuur Het fonds wordt geleid door een Raad van Bestuur die is samengesteld uit 7 leden die werden benoemd voor een periode van 6 jaar en die werden voorgedragen door de ministers tot wiens bevoegdheid Sociale Economie, Duurzame Ontwikkeling en Financiën behoren. De Raad van Bestuur is het beleid- en beslissingsorgaan. Hij bepaalt het algemene beleid en legt het kader vast waarbinnen de directie functioneert. Bij Koninklijk Besluit van 12 januari 2004 werd mevrouw Gert Van Ransbeeck aangesteld als regeringscommissaris. Zij woont alle vergaderingen van de Raad van Bestuur bij. Leden van de Raad van Bestuur op 31/12/2006: • Guy Hendrix, voorzitter • Olivier De Cock • Bob Docx • Jean Paul Feldbusch • Michel Fourman • Pierre Verbeeren • Luc Windmolders Regeringscommissaris: Gert Van Ransbeeck
26
kringloopfonds • jaarverslag 2006
3. Personeel De staf van het Kringloopfonds bestaat uit twee personen. Jan Depoortere is directeur van het Kringloopfonds. In september 2006 trad Sylvie Van Leynseele in dienst als administratief medewerkster.
4. Administratieve ondersteuning Wegens het beperkt eigen personeelskader werd in 2006, net als voorgaande jaren beroep gedaan op nogal wat onderaanneming. Het Kringloopfonds deed onder meer een beroep op de diensten van: - Impulse Europe: administratieve en juridische ondersteuning - Netwerk Vlaanderen: beheer van het register van obligatiehouders - Commsa: ontwikkeling en uitvoering communicatiemateriaal - Cofigès: boekhouding
5. Operationele zetel De operationele zetel van het Kringloopfonds bevindt zich in de Lignestraat 1 te 1000 Brussel. Kantoorruimte en vergaderfaciliteiten worden gehuurd bij het Participatiefonds, één van de aandeelhouders van het Kringloopfonds.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
27
3. Balans en resultatenrekening
a. Balans 1. Actief VASTE ACTIVA I. Oprichtingskosten Kosten van oprichting 17.926,45 Afschrijvingen op dito -13.146,06 Kosten bij uitgifte van leningen 1.050.000,00 Afschrijvingen op dito -735.000,00 319.780,39 II. Immateriële vaste activa Internet - site 2.307,50 Afschrijvingen op dito -833,27 1.474,23 III. Materiële vaste activa C. Kantoormachines 7.192,30 Afschrijvingen op dito -3.003,47 4.188,83 IV. Financiële vaste activa B1 Ondernemingen met deelnemingsverhouding : deelnemingen Deelneming Trividend cvba so 450.000,00 Deelneming Netwerk Rentevrij cvba 1.000.000,00 Deelneming Damnet 5.000,00 Deelneming Impulse Microfinance 500.000,00 1.955.000,00 B2 Ondernemingen met deelnemingsverhouding : vorderingen Kredieten via Trividend 544.976 337.857,00 Kredieten via Impulse Microfinance 500.000 500.000,00 837.857,00 C1 Andere aandelen Deelneming Alterfin 200.000,00 Deelneming Citizen Dream 25.000,00 225.000,00 C2 Andere vorderingen Directe kredieten 6.490.000 6.321.313,45 Waardevermindering op directe kredieten -100.000,00 Kredieten via partners 10.495.545 9.267.349,30 15.488.662,75 18.506.519,75 18.831.963,20
28
kringloopfonds • jaarverslag 2006
VLOTTENDE ACTIVA VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar Terug te vorderen voorheffing aanslagjaar 2006 200.249,59 Terug te vorderen voorheffing aanslagjaar 2007 89.461,69 289.711,28 VIII. Gelbeleggingen Fortis Investment effecten 4.997.397,60 Dexia effectenbezit 9.975.772,52 Degroof effectenbezit 8.302.496,23 KBC effectenbezit 25.500.000,00 48.775.666,35 IX. Kredietinstellingen Zichtrekening 224.823,43 Beleggingsrekening 9.219.372,59 Kas 61,23 9.444.257,25 X. Overlopende rekeningen Over te dragen kosten 10.232,30 Verkregen opbrengsten (interesten op zichtrekeningen en coupons) 399.357,63 Lopende interesten op effecten 168.401,84 Lopende en vervallen interesten op toegestane kredieten 33.370,43 Lopende en niet vervallen interesten op toegestane kredieten 38.995,28 TOTAAL ACTIVA
650.357,48 59.159.992,36 77.991.955,56
Toelichting • Oprichtingskosten: de kosten m.b.t. de uitgifte van de obligaties bedragen € 1.050.000 (zijnde 1,4 % van het opgehaalde kapitaal) en worden lineair afgeschreven over een periode van 5 jaar. • Financieel vaste activa: 18.506.520 euro is de uitstaande krediet- en participatieportefeuille op 31/12/2006 aan ondernemingen uit de sociale en duurzame economie. Er werd eind 2005 een waardevermindering van 100.000 euro geboekt op de achtergestelde lening van 100.000 euro toegekend aan Leutrako cvba. Dit invoegbedrijf legde in januari 2006 de boeken neer. Uit voorzichtigheidsprincipe besliste de Raad van Bestuur eind 2005 een waardevermindering te boeken ter grootte van de nog volledig openstaande vordering. Het betreft meteen de eerste waardevermindering op een toegekende financiering die het Kringloopfonds moest boeken. In 2006 dienden geen waardeverminderingen op de openstaande financieringen geboekt te worden. • Terug te vorderen voorheffing: vertegenwoordigt de roerende voorheffing aan de bron afgehouden op de interesten op de financiële beleggingen. Deze voorheffing, welke als een voorschot op de bedrijfsbelastingen moet worden beschouwd, is terugbetaalbaar in de mate dat de vennootschap verlieslatend is en bijgevolg geen belastingen zal moeten betalen. • Overlopende rekeningen: de verkregen opbrengsten en lopende intresten vertegenwoordigen de verwachte, maar nog niet gestorte interesten op leningen en op beleggingen.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
29
2. Passief EIGEN VERMOGEN I. Kapitaal A. Geplaatst kapitaal 13/05/2003 vast gedeelte 100.000,00 13/05/2003 variërend gedeelte 2.400.000,00 16/11/2004 kapitaalsverhoging 1.172.000,00 16/12/2005 kapitaalsverhoging 1.188.000,00 31/10/2006 Kapitaalsverhoging 1.159.000,00 V. Te verwerken resultaat Verlies van vorige boekjaren -1.785.535,84 Verlies van het boekjaar -858.680,76 Voorgestelde verwerking : over te dragen verlies
6.019.000,00
-2.644.216,60 3.374.783,40
SCHULDEN
VIII. Schulden op meer dan één jaar A. Obligatieleningen 2003 - 2008 73.366.500,00 73.366.500,00 IX. Schulden op ten hoogste één jaar B. Te betalen interesten op obligatieleningen 3,125% (overlijdens) 13.340,42 C. Leveranciers 35.315,34 Te ontvangen facturen 14.390,00 E. Vakantiegeld bedienden te betalen 9.857,44 F. Voorschot aan kassa 46,50 72.949,70 X. Overlopende rekeningen Toe te rekenen kosten (roerende voorheffing) 11.831,37 Toe te rekenen kosten (erelonen Degroof en FIM) 17.785,62 Te betalen interesten op obligatieleningen (2de semester 2006) 1.148.105,47 1.177.722,46 74.617.172,16 TOTAAL PASSIVA 77.991.955,56
Toelichting • Kapitaal: het kapitaal bedraagt 6.019.000 euro, waarvan 100.000 euro vast kapitaal. De Staatssecretaris voor Sociale Economie besliste om in 2006 een kapitaalverhoging door te voeren ten belope van EUR 1.159.000. De Staatssecretaris engageert zich om jaarlijks een bedrag toe te staan welke het Fonds moet toelaten zijn doelstellingen te bereiken. Dit bedrag wordt in de vorm van een kapitaalsverhoging in het Fonds ingebracht. • Verlies: het verlies van het boekjaar bedraagt 858.680,76 euro. Het gecumuleerde verlies bedraagt 2.644.216,60 euro. • Obligatieleningen: de obligatieleningen vertegenwoordigen 73.366.500 euro op de 75 miljoen ingetekend, gezien reeds 1.633.500 euro werd terugbetaald ingevolge het overlijden van de obligatiehouder. • Overlopende rekeningen: het pro rata van te betalen intresten aan de obligatiehouders voor de periode 28 juni tot 31 december 2006 bedraagt 1.148.105,47 euro.
30
kringloopfonds • jaarverslag 2006
b. Resultatenrekening
( - ) (+) I. Verkopen en prestaties Dossierkosten op toegestane kredieten 12.000,00 Toevallige prestaties 3.360,00 Persoonlijke bijdrage in maaltijdcheques 207,10 I. Kosten bij verkopen en prestaties B. Diensten en diverse goederen 158.871,34 C. Bezoldigingen 85.849,87 D. Afschrijvingen 5.896,64 G. Andere bedrijfskosten 852,50 251.470,35 15.567,10 -15.567,10 Bedrijfsresultaat (verlies) 235.903,25 II. financiële opbrengsten Interesten op toegestane kredieten 277.935,14 Dividend op deelneming Alterfin 558,90 Interesten op effecten 1.567.239,08 Interesten op termijn- en beleggersrekening 287.854,24 Interesten op zichtrekeningen 123.401,00 Meerwaarden op realisatie effecten 210.585,77 Betalingsverschil 3,01 II. Financiële kosten Interesten op obligatieleningen 2.300.339,33 Afschrijvingen van kosten bij uitgifte van leningen 210.000,00 Minderwaarden op realisatie effecten 325.870,55 Uitgedrukte minderwaarden op effecten 209.300,86 Kosten bij aankoop van aandelen (uitgiftepremie) 7.500,00 Bankkosten 435,80 Betalingsverschil 191,65 Interest op achterstallige bedrijfsvoorheffing 12,83 Kosten op effecten 4.409,68 Beheerskosten vermogensbeheer 32.293,95 3.090.354,65 2.467.577,14 -2.467.577,14 Financieel resultaat (verlies) 622.777,51 IV. Belastingen Roerende voorheffing 89.461,69 Overschotten op roerende voorheffing -89.461,69 Belastingen op het resultaat 0,00 V. Resultaat van het boekjaar Verlies 858.680,76 858.680,76 858.680,76
Toelichting • Verkopen en prestaties: De 12.000 euro betreffen aangerekende dossierkosten. • Diensten en diverse goederen: De diensten en diverse goederen integreren de huurlasten van de lokalen, administratiekosten, representatiekosten, bezoldigingen van de bestuurders en de regeringscommissaris, de honoraria voor de boekhouder en de revisor, de honoraria aan Ethibel, dat
kringloopfonds • jaarverslag 2006
31
de ethische beleggingen certificeert, de betaling aan Netwerk Vlaanderen voor het beheer van het register, de erelonen aan Impulse Europe voor de administratieve en juridische ondersteuning. • Bezoldigingen: De post integreert de bezoldigingen, de werkgeversbijdragen, de vergoeding voor woonwerkverkeer en de voorzieningen voor het vakantiegeld. De post bezoldiging steeg ten opzichte van 2005 als het gevolg van de indiensttreding van een tweede personeelslid op 18 september 2006. • Verlies: De resultatenrekening wordt afgesloten met een verlies van 858.680,76 euro. Indien rekening gehouden wordt met de uitgesproken maar nog niet geboekte meerwaarden op effecten, wordt de resultatenrekening afgesloten met een verlies van 595.179,92 euro. Deze meerwaarden zullen uitgedrukt en opgenomen worden in het resultaat van de volgende boekjaren. Zoals voorzien in het financiële plan bij oprichting, zou het Kringloopfonds CVBA SO tijdens zijn eerste boekjaren een negatief resultaat optekenen. Dit resultaat komt ten dele voort uit het verschil tussen de rentevoet die de vennootschap verschuldigd is op een obligatielening van 75 miljoen euro en de gemiddelde rente die zij ontvangt uit haar kredietverlening en haar thesauriebeleggingen. Het financieel plan opgemaakt bij oprichting budgetteerde voor 2006 een verlies van 1.006.293 euro.
32
kringloopfonds • jaarverslag 2006
c. Verantwoording bij de evaluatie De balans op 31 december 2006 toont een gecumuleerd verlies van 2.644.216 euro, zijnde 43,9% van het kapitaal. De bestuurders nemen niettemin de beslissing om de evaluatieregels niet te wijzigen en de activiteiten verder te zetten vanuit de volgende overwegingen: • het netto-actief van de vennootschap bedraagt nog steeds 3.374.783 euro, t.t.z. 56% van het vrijgemaakte kapitaal. Het vast kapitaal van de vennootschap bedraagt 100.000 euro, en ligt bijgevolg aanzienlijk beneden het huidige netto-actief • het bedrag van de schulden (74.617.172 euro) is nog steeds lager dan de som van de vlottende activa (59.159.992 euro) en de financieel vaste activa (18.831.963 euro) • de overheid engageert zich om jaarlijks een kapitaalsverhoging door te voeren. Het regeringslid dat de sociale economie onder zijn bevoegdheid heeft, bepaalt het bedrag ervan. In 2004 was dit 1.172.000 euro, in 2005 1.188.000 euro en in 2006 1.159.000 euro. Deze kapitaalsverhogingen zorgen er tot op vandaag voor dat het oprichtingskapitaal van 2.500.000 euro gevrijwaard blijft. • Het financieel plan bij oprichting voorzag een verlies van 1.006.000 euro over 2006. De Raad van Bestuur heeft erop toegezien dat de limieten van het financiële plan bij oprichting strikt gerespecteerd blijven. Hij heeft zich eveneens tot doel gesteld om, met het oog op de continuïteit van het Fonds, zoveel mogelijk de situatie van financieel evenwicht na te streven. De activiteit van het Kringloopfonds als coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk heeft zich progressief ontwikkeld in 2006. Alle middelen van de vennootschap, zowel materieel als menselijk, alle investeringen werden ingezet voor de realisatie van haar doelstellingen tot ondersteuning en ontwikkeling van de sector van de sociale en duurzame economie.
d. Voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de vennootschap geconfronteerd wordt De vennootschap kent geen bijzondere risico’s en onzekerheden, uitgezonderd deze die eigen zijn aan de normale activiteiten van de onderneming zijnde het nemen van participaties en het verstrekken van leningen. Deze kredietrisico’s worden door het management en de bestuurders op continue wijze opgevolgd en beheerd.
kringloopfonds • jaarverslag 2006
33
20 maart 2007 Guy Hendrix: voorzitter Olivier De Cock, Bob Docx, Jean Paul Feldbusch, Michel Fourman, Pierre Verbeeren, Luc Windmolders: bestuurders
34
kringloopfonds • jaarverslag 2006
foto’s binnenpagina’s: Bart Lasuy • creatie: www.commsa.be