INGRID LEVENS WORKSHOP NEDERLANDS. Voor mandypen.nl Ingrid Levens

2012 -2013

INGRID LEVENS

WORKSHOP NEDERLANDS

Voor mandypen.nl | Ingrid Levens

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Inleiding

Wat leuk dat je mijn workshop hebt gevonden! Dat kan eigenlijk alleen maar betekenen dat jij moeite hebt met Nederlands en waarschijnlijk vooral met de d-tjes en de t-tjes. In dat geval heb ik erg goed nieuws voor je: dát wat jij op de lagere school maar niet onder de knie kreeg, ga je hier in een wip en een zucht leren. Alle lessen zijn eenvoudig van opzet en we gaan nergens moeilijk doen als het makkelijk kan. Bij de meeste lessen vind je ook huiswerk, soms in een grappig jasje gegoten. Mocht je behoefte hebben aan meer uitleg of extra oefeningen, dan hoef je maar te roepen! Het leuke van deze workshop is dat je in je eigen tempo mag werken. Je mag je huiswerk maken wanneer je wilt. Je krijgt het altijd gecorrigeerd terug en net als vroeger op school kun je plaatjes en stempels verdienen. Soms hebben we proefwerk en examen, maar daar staat tegenover dat je ook op schoolreis mag! Genoeg om je bezig te houden, zou ik zo denken! Heel veel plezier en heel veel succes. Ingrid Levens

Let op: in dit PDF-bestand kun je geen huiswerk maken. Stuur voor het huiswerkdocument een e-mailtje naar [email protected] met als onderwerp: “Werkboek workshop NL” Je krijgt dan het document gratis toegestuurd! Wij gaan vertrouwelijk met uw gegevens om (www.mandypen.nl/privacy-policy)

©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

1

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Inhoud Les 1: onvoltooid tegenwoordige tijd ......................................................................................... 3 Les 2: Het werkwoord: De stam ................................................................................................. 4 Les 3: De stam en ik ................................................................................................................... 6 Les 4: De stam en iedereen behalve ik/je/jij............................................................................... 8 Les 5: Proefwerk ...................................................................................................................... 11 Les 6: je en jij vóór het werkwoord .......................................................................................... 15 Les 7: je en jij achter het werkwoord ....................................................................................... 17 Les 8: De vragende zinnen ....................................................................................................... 21 Les 9: proefwerk....................................................................................................................... 23 Les 10: proefwerk..................................................................................................................... 24 Les 11: Voltooid tegenwoordige tijd ........................................................................................ 28 Les 12: Vervoegen in de Voltooid tegenwoordige tijd ............................................................ 32 Les 13: Oefen en nog eens oefenen .......................................................................................... 36 Les 14: Oefenen, oefenen en nog eens oefenen ....................................................................... 37 Les 15: Groot proefwerk .......................................................................................................... 39


2

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 1: onvoltooid tegenwoordige tijd

Onvoltooid betekent niets anders dan: Nog niet voltooid > Nog niet klaar > Het is nog bezig. Tegenwoordig betekent niets anders dan: Het gebeurt nu > Niet gisteren > Het is nog bezig. Voorbeeld: Ik loop op straat: Je loopt nu > Tegenwoordig > Je bent ermee bezig > Het is nog klaar.


3

niet

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 2: Het werkwoord: De stam

Werkwoorden zijn woorden die ‘werken’, ze drukken een beweging of een handeling uit. We onderscheiden verschillende soorten werkwoorden, maar daar gaan wij ons mooi niet druk over maken! Deze workshop is erop gebaseerd om alles zo eenvoudig mogelijk te houden, om jou op een simpele manier iets bij te brengen. Het is enige wat je moet onthouden, is het volgende: 1. We hebben werkwoorden waarvan de stam eindigt op een willekeurige letter, met uitzondering van de d en de t. (zie punt 2 en 3) 2. We hebben werkwoorden waarvan de stam eindigt op een t. 3. We hebben werkwoorden waarvan de stam eindigt op een d. De stam: De stam van het werkwoord vind je door ‘ik’ te gebruiken. Voorbeeld: Lopen > Ik loop > Loop is de stam. Laten we nu eens gaan kijken naar de drie verschillende werkwoorden die hierboven worden genoemd. Dit is van het grootste belang als je straks met de d-tjes en de t-tjes om wilt leren gaan! Besteed er dus even aandacht aan! ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

4

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Werkwoord:

De Stam:

De stam eindigt op:

Lopen

LooP

Willekeurige letter

Planten

PlanT

T

Houden

HouD

D

Nu je weet hoe je de stam uit een werkwoord moet halen, kunnen we serieus gaan beginnen met het vervoegen van werkwoorden! Vanaf de volgende les krijg je dus huiswerk!


5

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 3: De stam en ik

In de vorige les heb je geleerd hoe je de stam uit een werkwoord haalt. Dat doe je door er ‘ik’ voor te zetten: Lopen > Ik loop > Loop is de stam. Je hebt nu het werkwoord lopen vervoegd met ‘ik’. Je kunt ook vervoegen met bijvoorbeeld ‘hij’ ‘zij’ ‘u’ ‘me’ ‘je’ ‘jij’. We beginnen met ‘ik’, iets wat heel simpel is: je hoeft immers alleen de stam maar te zoeken! Je eerste opdracht is zó simpel dat je misschien denkt op de kleuterschool terecht te zijn gekomen. Niets is echter minder waar! De oefening is erop gebaseerd jou te laten zien dat de stam op drie verschillende manieren kan eindigen, namelijk een willekeurige letter, een t of een d. Als je dit niet ziet of niet goed in de gaten houdt, kun je niet leren vervoegen.



6

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Opdracht 1: Hieronder zie je 15 werkwoorden waar je de stam uit moet halen volgens het voorbeeld van het eerste werkwoord. We werken uiteraard in de Onvoltooid Tegenwoordige Tijd. (zie les 1) Werkwoord:

De Stam:

1. Lopen 2. Naaien 3. Koken 4. Springen 5. Luisteren 6. Chatten 7. Planten 8. Zetten 9. Poten 10. Laten 11. Houden 12. Antwoorden 13. Doden 14. Onthouden 15. Lijden

Loop

0pdracht 2: Verzin zelf 15 werkwoorden:, 5 waarvan de stam op een willekeurige letter eindigt, 5 waarvan de stam op een t eindigt, 5 waarvan de stam op een d eindigt. 1. 2. 3. 4. 5.

6. 7. 8. 9. 10.

11. 12. 13. 14. 15.



7

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 4: De stam en iedereen behalve ik/je/jij

In les drie heb je gezien dat vervoegen met ‘ik’ heel makkelijk is. Je haalt eenvoudig de stam uit het werkwoord en klaar! Kijk nog even mee: Werkwoord:

Stam:

Vervoegen met ‘ik’:

Lopen Planten Houden:

LooP PlanT HouD

Ik looP Ik planT Ik houD


8

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Natuurlijk worden werkwoorden niet alleen met ‘ik’ vervoegd. Vaak is er sprake van je/jij//u/hij/zij/het paard/de jongen. Hoe zit dat dan? De eerste twee mogelijkheden je en jij komen later aan bod, want daar zit een addertje onder het gras. We gaan eerst eens kijken naar alle anderen! De regel voor het vervoegen met iemand anders dan ‘ik’ is heel simpel: STAM + T. Kijk maar eens mee: Werkwoord:

Stam:

Vervoegen met iedereen behalve ik/je/jij.

Lopen

LooP

Hij loopT Zij loopT U loopT Het paard loopT De jongen loopT

Planten

PlanT

Hij planT Zij planT U planT De tuinman planT Het boertje planT

Houden

HouD

Hij houDT Zij houDT U houDT De man houDT Het huis houDT


9

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Opdracht: Vul de antwoorden in volgens het voorbeeld. Let op: we werken nog steeds in de Onvoltooid Tegenwoordige Tijd!

De vraag:

Jouw antwoord:

De jongen (leggen) een kaartje Het meisje (onthouden) niets Het huis (branden) helemaal af U (planten) een mooie boom Zij (vragen) om raad Hij (leiden) de kudde Ik (houden) van jou De auto (rijden) te hard Zij (plannen) een vakantie Ik (ontroeren) jou De taart (smaken) goed Opa (lijden) veel pijn Hij (beroven) een bank U (doden) een vlieg Hij (begeleiden) zijn vrouw

Legt



10

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

In bovenstaand artikel staat een fout. Vertel mij WAT er fout is en WAAROM het fout is. Je kunt je antwoord in deze balk zetten!

Let op: in dit PDF-bestand kun je geen huiswerk maken. Stuur voor het huiswerkdocument een e-mailtje naar [email protected] met als onderwerp: “Werkboek workshop NL” Je krijgt dan het document gratis toegestuurd! Wij gaan vertrouwelijk met 11 uw gegevens om ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van (www.mandypen.nl/privacy-policy) druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 5: Proefwerk

Je eerste proefwerk! Als je dit goed volbrengt, heb je de basis gelegd! Stilte in de klas en niet spieken! Het water (worden) heel heet Oom (vertellen) een spannend verhaal Papa (vermijden) de ochtendfiles Ik (bevinden) mij op school De meester (beloven) een schoolreisje De juf (beweren) dat ze goed kan zingen Dat geluid (overschrijden) het toelaatbare Ik (geloven) daar niets van Dat vliegtuig (landen) met vertraging Ik (landen) precies op tijd De hond (blaffen) heel hard Zij (raden) het juiste antwoord Hij (veroveren) eenieders hart Het spreekwoord (luiden) nu eenmaal zo Het varken (wroeten) in de modder Ik (verloven) mij met een tandarts Hij (schenden) zijn aangezicht Ik (verrichten) zware arbeid Zij (verklaren) zich nader Oma (verlangen) naar rust

Wordt


12

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Haal de fouten uit de onderstaande tekst. Als je weet hoe dat moet, mag je ze rood maken, maar zet in ieder geval het goede antwoord tussen haakjes.

Het regent. Grote, dikke druppels vallen uit de grijze lucht. Ze spatten op de grond uit elkaar en maken overal kleine plasjes. De druppels vallen ook op de oude boom die bij Boer Bas op het erf staat. Ze blijven op de dikke takken liggen en ook op de groene blaadjes. “Brrr,” rildt de boom, “ga weg druppels. Jullie zijn koud en nat.” “Flauwerik,” roept een kleine druppel, “wij zijn maar van water, hoor.” “Water,” bromt de boom, “ik hout niet van water.” Alle druppels beginnen heel hard te lachen. Ze roepen hun vriendjes die verstopt zitten achter een donkere wolk. Ineens zijn er heel veel regendruppels in de lucht. Ze beginnen door elkaar heen te rennen en te schreeuwen. “Meneer Boom is bang voor water,” roept er eentje. “Ik heet geen meneer Boom,” zegt de boom boos, “en ik ben heus niet bang voor jullie.” De kleinste druppel komt nieuwsgierig een beetje dichterbij. Hij gaat op een dikke tak zitten. “Hoe heet u dan?” vraagt hij. “Ik heet meneer Eik en ga nu alsjeblieft weg. Je zit bijna op mijn neus!” De druppel schuift beleefd een beetje op. “Woont u hier al lang, meneer Eik?” “Heel lang,” zegt de boom, “misschien wel honderd jaar.” “En bent u dan nog steeds bang voor water?” vraagdt de druppel. “Ik ben niet bang,” schreeuwt meneer Eik, “ik ben helemaal niet bang!” De andere druppels komen nu ook dichterbij. Ze zoeken een plaatsje op de dikke takken. Het zijn wel duizend druppels, grote en kleintjes door elkaar. Meneer Eik vind het helemaal niet leuk. Boos schud hij met zijn takken, zodat de druppels bijna op de grond vallen. De kleinste druppel kan zich nog net vastgrijpen aan een blaadje. “Nou nou,” piept hij, “een beetje minder kan ook wel hoor.” “Als wij er niet waren, ging u dood. Een boom heeft water nodig,” zegt een andere druppel. “Ach, schei toch uit,” zegt meneer Eik, “er zit genoeg water in de grond. Maak dat jullie wegkomen, anders roep ik de zon om jullie weg te jagen.” “De zon is met vakantie,” roepen de druppels, “die komt vandaag niet meer.” “Op vakantie?” vraagt de boom bibberend. “Naar Spanje,” roepen de druppels in koor, “want ze vinden jou een oude brompot.” Nu word meneer Eik echt boos, Woest schudt hij nog een keer met zijn takken. De druppels schrikken zich rot en vliegen alle kanten uit. “Ik ben geen oude brompot,” schreeuwt de boom, “ik ben alleen maar verkouden.” Angstig kijken de regendruppels elkaar aan. “Hatsjieee,” zegt meneer Eik, “hatsjieee.” ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

13

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

De laatste druppels vallen op de grond, waar ze een beetje beduusd blijven liggen. Alleen de kleine regendruppel staat dapper op. Voorzichtig gaat hij weer op de tak zitten. “Kan ik iets voor u doen, meneer Eik? Een aspirientje halen, misschien?” De oude boom niest nog een keer heel hard. “Een aspirientje hoef ik niet,” zegt hij, “maar misschien kun je Ollie en Bollie even halen?” “Ollie en Bollie? Wie zijn dat?” vraagt het druppeltje. “Twee kabouters,” zegt de boom, “ze wonen hier beneden.” (Eerste hoofdstuk uit het boekje ‘Ollie en Bollie’ van Ingrid levens. Met tekeningen van Fred de Wijs.)



14

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 6: je en jij vóór het werkwoord

Heel veel mensen raken de kluts kwijt als ‘je’ en ‘jij’ in het spel komen. Nu moet ik eerlijk toegeven dat deze regel ook behoorlijk onlogisch is, maar omdat regels nu eenmaal regels zijn, moeten wij ze toch even leren. We beginnen heel simpel: stapje voor stapje iets onder de knie krijgen, werkt vaak beter dan enkele dingen tegelijk baas willen worden. In deze les kijken we dus alleen naar je en jij wanneer ze vóór het werkwoord staan. We gaan er ook mee oefenen, want oefening baart nu eenmaal kunst! Staat je of jij VOOR het werkwoord? STAM + T. De zin:

je/jij voor het werkwoord?

Conclusie:

Je (worden) bedankt! Jij (antwoorden) snel

Ja

Stam + T wordT Stam + T antwoordT

Ja

Omdat deze les erg makkelijk is, krijg je er ook oefeningen uit de vorige lessen bij. ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

15

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

We oefenen nét zolang, tot deze simpele basis een automatisme is geworden. Zodra je er niet meer bij hoeft na te denken, gaan we de oefeningen ingewikkelder maken.

Maak de onderstaande oefening af:

De boot (glijden) in het water Je (rijden) te hard Ik (houden) van jou Je (treden) af Het paard (draven) door de wei Je (vermelden) het even Hij (beweren) dat het waar is Je (branden) je vingers Het kind (schoppen) de juf Je (binden) het touw te strak Deze weg (leiden) naar Rome Je (verspreiden) een gerucht Astrid (vermoeden) onraad Je (lijden) nog steeds pijn Ik (beelden) het uit Je (vinden) hem aardig Ik (worden) ziek Je (beloven) iets Er (heersen) veel armoede Je (schudden) het hoofd Vader (snijden) het vlees

glijdt

Let op: in dit PDF-bestand kun je geen huiswerk maken. Stuur voor het huiswerkdocument een e-mailtje naar [email protected] met als onderwerp: ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van 16 “Werkboek workshop NL” druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming Je krijgt danLevens het document gratis toegestuurd! Wij gaan vertrouwelijk met uw gegevens om van Ingrid en/of Mandypen.nl (www.mandypen.nl/privacy-policy)

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 7: je en jij achter het werkwoord

Wanneer ‘je’ of ‘jij’ achter het werkwoord staan, raken veel mensen in de war! Ik zei het in de vorige les al: de regel is onlogisch, maar hij is er nu eenmaal. Als ‘je’ of ‘jij’ ACHTER het werkwoord staan, schrijven we in principe alleen de STAM. Kijk maar even mee:

De zin:

je/jij achter het werkwoord?

Conclusie:

(Worden) je/jij Achter Alleen de stam: bedankt? Word (Houden) jij/je van Achter Alleen de stam: Peter? Houd NOTA: Merk op dat je in beide voorbeelden zowel ‘je’ als ‘jij’ kunt gebruiken! Nu kan het soms voorkomen dat ‘je’ of ‘jij’ duidelijk ACHTER het werkwoord staan, terwijl je TOCH DT moet gebruiken. Hoe zit dat dan? Heel simpel: ‘je’ of ‘jij’ heeft in dat geval NIETS met JOU te maken. Kijk maar mee:


17

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

De zin:

(Worden) je moeder bedankt?

Je/jij achter het werkwoord? Achter

Heeft het met jou te maken?

Conclusie:

Nee, het gaat STAM + T niet om jou, WorDT maar om je moeder (Houden) je Nee, het gaat STAM + T Achter man van jou? niet om jou, HouDT maar om je man NOTA: Merk op dat je in beide voorbeelden ‘je’ NIET kunt veranderen in ‘jij’! Je kunt ‘je’ WEL veranderen in JOUW. CONCLUSIE: zodra je ‘je’ in JOUW kunt veranderen, schrijven we STAM + T. In de bovenste twee voorbeelden kun je al duidelijk zien hoe je dit probleem onder de knie moet krijgen. In de beide nota’s krijg je een ezelsbruggetje aangereikt. Er is nóg een foefje om te weten of je nu wel of géén dt. Moet schrijven. Dat doen we met de ‘wievraag’. We gaan weer kijken: De zin: De De conclusie: ‘wievraag’: (Worden) je/jouw WIE wordt er Het is iemand anders dan JIJ, moeder bedankt? bedankt? JE dus: MOEDER STAM + T = worDT (Houden) je/jouw WIE houdt er Het is iemand anders dan JIJ, man van jou? van jou? JE dus: MAN STAM + T = houDT (Worden) jij/je WIE wordt er Het gaat om JOU, dus: bedankt? bedankt? STAM = worD JIJ/JE (Houden) jij van WIE houdt er Het gaat om JOU, dus: Peter? van Peter? STAM = HouD JIJ/JE ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

18

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Je huiswerk voor deze les: De zin:

Jouw antwoord:

(Bidden) je voor het eten? (Worden) jij misselijk van spruitjes? (Worden) je zus er ook niet goed van? (Vinden) jij me nog aardig? (Vinden) je vriend jou nog aardig? (Bieden) je buurman misschien meer? (Vermelden) je wel je adres? (Aanvaarden) jij de opdracht? (Aanbidden) je moeder jou? (Verbinden) je mijn voet even? ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

19

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

(Antwoorden) jij me snel? (Branden) je broertje zijn vingers? (Laden) jij even de auto uit? (Laden) je man de auto uit? (Braden) je vader het vlees? (Zenden) jij mij een brief? (Verzenden) je zusje die brief? (Benijden) je jouw buurvrouw? (Benijden) je buurvrouw jou? (Breiden) je hond zijn territorium uit?



20

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 8: De vragende zinnen

In de voorgaande lessen heb je leren vervoegen met ‘ik’ en iedereen behalve ‘ik’. Je hebt nu een stevige basis gelegd voor alles wat nog komen gaat en met een beetje geluk heb je ook wat meer inzicht gekregen in de problematiek rondom ‘je’ en ‘jij’. Door veel te oefenen en je in het begin steeds opnieuw af te vragen wat de STAM van het werkwoord is en of het om IK of IEMAND ANDERS gaat, zul je het op den duur zonder nadenken goed doen. Vandaag gaan we de voorgaande lessen herhalen, maar dan in de vragende vorm. Kijk maar weer mee: ‘Gewone’ zin:

Vragende zin:

Uitkomst:

Ik (planten) een boom Ik (houden) van jou

(Planten) ik een boom? (Houden) ik van jou? (Besturen) hij een auto? (Antwoorden) zij snel?

Planten > ik > planT > stam

Hij (besturen) een auto Zij (antwoorden) snel

Houden > ik > houD > stam Besturen > hij > bestuurT > stam+t Antwoorden > zij > antwoorDT > stam+t


21

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

NOTA: Merk op dat er bij vragende zinnen helemaal niets verandert! ‘Je’ en ‘jij’ hebben we in les 7 al behandeld, maar hier gaan we nog een keer: De zin:

Je/jij voor of achter het werkwoord. Om WIE gaar het?

Uitkomst:

Jij/je (houden) van haar

Voor het houden>voor>je/jij werkwoord >stam+t>houDT Het gaat om jou (Houden) jij/je van Achter het houden>achter>je/jij>stam>houD haar? werkwoord Het gaat om jou Je moeder (houden) Voor het houden>voor>je van jou werkwoord moeder>stam+t>houDT Het gaat om je moeder (Houden) je moeder Achter het houden>achter>je van jou? werkwoord moeder>stam+t>houDT Het gaat om je moeder Deze les heeft geen huiswerk. Ik raad je aan je tijd te besteden aan het opnieuw doornemen van al het voorgaande. Les 9 en les 10 zullen bestaan uit proefwerken. Daarna krijg jij je rapport uitgereikt en gaan we bekijken of je bevorderd bent naar groep 2. In de tussentijd zal er ook een schoolreisje op het programma staan!


22

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 9: proefwerk

De zin:

Het werkwoord:

‘Wie’ hoort er bij het werkwoord?

Ik (vinden) een mobieltje (Bieden) ik wel genoeg? Waarom (rijden) je zo hard? Morgen (beweren) ik dit ook nog (Binden) jij de hond even vast? Maar dat (vinden) hij onzin Opa (onderhouden) de tuin zelf (Raden) je wie er komt? Die (melden) ik niet aan (Melden) je moeder die aan? (Blijven) zij nog een avond? Het geld (zenden) hij je morgen Wanneer (worden) jij ziek? Wanneer (worden) je moeder boos? (Besteden) jij daaraan je geld? Ik (vermijden) dat weggetje Het huis (branden) volledig af Zij (begeleiden) het koor Jij (aarden) erg naar je vader (Redden) jij het wel dit jaar? (Redden) je vriend een hond? Waarom (verbinden) jij mijn hand? Hij (beantwoorden) deze brief niet Ik (vermoeden) dat hij het weet (Wenden) jij je tot mij? De postbode (laden) de vracht uit (Wedden) jij om een euro? Jij (wedden) om een euro

vind

ik


23

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 10: proefwerk

Zet de goede woorden achter de woorden die tussen haakjes staan! Na deze tiende les ontvang je een rapport en mag je op schoolreis! Ontluikende liefde Het is nog steeds stralend weer als de baron die avond om zeven uur de deur van het landgoed achter zich dichttrekt. Een ogenblik laat hij zijn ogen over de vijver dwalen waar de eerste weekeindgasten reeds zijn gearriveerd. Doorgaans komt er op vrijdagavond veel bezoek naar het landgoed en de meeste van hen blijven tot zondagmorgen. Bij goed weer (worden) er gezwommen in de prachtige vijver, maar het (gebeuren) óók wel dat de gasten zich vermaken op het gazon, genietend van een drankje en een stukje klassieke muziek. Vooral mevrouw Zwaan kan, met haar ogen dicht, genieten van ‘Tsjaikovski’ en wanneer het beroemde ‘Zwanenmeer’ door de stille avond (klinken), (pinken) zij meestal een traantje weg. Baron Reiger (houden) niet meer van klassieke muziek en al evenmin van veel mensen om zich heen, dus meestal maakt hij dat hij wegkomt. Vroeger, toen zijn vriend nog leefde, ach, toen was alles anders. Toen hadden ze hun eigen optrekje gehad en hun eigen vijver. Ze hadden vaak genoeg feesten gegeven en dan had er muziek en gelach geklonken. Tot diep in de nacht had hij in de armen van zijn vriend gedanst, luisterend naar zijn vleiende stem, genietend van diens zachte strelingen… Vroeger…ach… Een helder stemmetje (klinken) over het water en zoekend kijkt de baron rond. In het riet, niet ver van de plaats waar hij meestal zijn middagdutje doet, (spartelen) het kleine dochtertje van de familie Fuut, oplettend gade geslagen door haar moeder. De baron (tikken) even beleefd aan zijn hoed en (bedenken) triest dat het verdriet óók niet aan de deur van de familie Fuut voorbij is gegaan. Van de vier kinderen is slechts deze éne hummel in leven gebleven en haar ouders bewaken haar als was zij van goud. Vertederd kijkt baron Reiger naar het kleine ding en opeens (herinneren) hij zich de kokerjuffer die hij nog in zijn zak heeft. Hij haalt de lekkernij tevoorschijn en blikt vragend naar mevrouw Fuut. Deze (knikken) blijmoedig en de ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

24

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

baron (houden) het kind de lekkernij voor. ”Dankjewel,” (giebelen) de kleine en mevrouw Fuut straalt van trots. ”Nog een fijne avond, meneer Reiger,” zegt ze. De baron groet links en rechts nog wat gasten, maar zijn gedachten vertoeven alweer in het verleden. Een geheimzinnige ziekte had een einde gemaakt aan het leven van zijn vriend, een ziekte die de laatste jaren overal de kop opsteekt. Ze hadden hem begraven bij zijn geliefde vijver en korte tijd later was de baron ingetrokken bij meneer en mevrouw Zwaan, die hem gastvrij hadden uitgenodigd de rest van zijn dagen op het landgoed te slijten. Het leven was verder gegaan en de baron had min of meer de draad weer opgepakt, maar de eenzaamheid is blijven knagen. Het verlangen naar een fijn gesprek bij een goed glas wijn en een mooi stukje muziek is gebleven, als een zeurende pijn in zijn binnenste. Zuchtend (naderen) de baron het restaurant van juffrouw Scholekster die hem vanmorgen heeft uitgenodigd de nieuwe kaart uit te testen. De deur staat uitnodigend open en heerlijke geuren drijven hem tegemoet. Voor de helder gewassen ramen hangen geblokte gordijntjes en op elke vensterbank pronkt een paradijsvogelbloem. De sierlijke oranje schutbladeren vormen een hel contrast met het blauwe kroonblad en meneer Reiger neemt zich voor straks een stekje te vragen. Misschien (verbeteren) zijn humeur een beetje als hij wat planten in huis haalt. Alvorens naar binnen te gaan, neemt hij de gezellige winkelstraat nog even in zich op. Helemaal aan het einde van de straat staat het splinternieuwe warenhuis van meneer Pauw, waar veel mensen inmiddels een baan hebben gevonden, geholpen door juffrouw Renkoekoek van het arbeidsbureau. Meneer reiger is er nog niet binnen geweest, maar hij heeft gehoord dat het warenhuis zeer goed gesorteerd is en de bediening professioneel. Vlak naast de grote bazaar ligt de viswinkel van mevrouw IJsvogel en aan de overkant heeft het echtpaar Appelvink een groentehandeltje. De poelier en de bakker zitten links van het restaurant en aan de rechterkant huizen de opticien en de juwelier. Er zijn nog wel meer winkeltjes, maar die moet je verderop gaan zoeken, in de richting van de markt waar ook de beide kerken staan. “Blijf je daar nog lang staan dromen?” De vrolijke stem van juffrouw Scholekster (halen) hem terug naar het heden en met welgevallen (bekijken) hij haar stevige figuur, zoals altijd keurig in het zwart met wit gestoken. “Kom, ik heb een tafeltje aan het raam voor je!” Hij volgt haar naar binnen en hoewel hij hier bijna elke weekeinde wel een keer komt, is hij steeds opnieuw verrast door het gezellige interieur. Notenhouten tafels en stoelen, gemaakt door de plaatselijke timmerman, meneer Zaagbek, staan langs de ramen opgesteld. Op elk tafeltje staat een sierlijk gedraaide kandelaar met een brandende kaars en, op een zilveren schaaltje, een peper- en zoutstelletje. Er is een open haard, een boekenkast met boeiende lectuur en de schemerlampen verspreiden een zacht en intiem licht. Boven de bar, waarachter juffrouw Scholekster nu een glas (poetsen), hangt een bord waarop met sierlijke letters staat geschreven: “ De Snoeshaan”. Vroeger hing dat bord buiten, maar sinds de hangjongeren de winkelstraat hebben uitgekozen om rotzooi te trappen en vernielingen aan te richten, heeft juffrouw Scholekster ervoor gekozen de naam van haar restaurant binnen ten toon te spreiden. “Hetzelfde recept zeker?” (vragen) ze en zonder het antwoord af te wachten (schenken) ze een glas ganzewijn in voor haar gast. Heupwiegend komt ze op zijn tafeltje toe en ze leunt een ogenblik vertrouwelijk voorover als ze veelbetekenend zegt: “Ik heb begrepen dat adjudant Torenvalk ook komt vanavond!” “Dat zou kunnen,” zegt de baron ontwijkend. ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

25

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

“Ik heb hem vandaag nog niet gezien.” “Hij belde vanaf zijn werk,” zegt juffrouw Scholekster. “Als hij op tijd klaar is, komt hij een hapje eten, maar ik moest maar geen tafeltje reserveren.” De baron knikt en (heffen) zijn glas om een slok van zijn lievelingswijn te nemen. “Krijg je veel klanten vanavond?” “Vijf reserveringen,” zegt ze trots, “en meestal lopen er zó nog wel wat mensen binnen.” Ze (richten) zich op en terwijl ze naar de keuken (lopen) vraagt ze over haar schouder: “Als het volloopt, mag Torenvalk dan bij jou aanschuiven?” “Natuurlijk,” (brommen) de baron en een zacht rood (kleuren) zijn magere wangen. De familie Goudvink, hij actief op de diamantbeurs, (betreden) het restaurant en begroet hem minzaam. Ze kiezen een tafeltje achterin en beginnen tegen elkaar te fluisteren en meneer Reiger vraagt zich ongerust af of het gesprek misschien over hém gaat. Doorgaans is hij nogal gevoelig als het om zijn geaardheid gaat! De familie Goudvink is import, zoals de meeste bewoners uit de elitebuurt, en ze kijken altijd met onverholen minachting neer op de dorpelingen. “Stelletje opscheppers,” (mompelen) hij obstinaat en juffrouw Scholekster, die juist zijn glas bijvult, giechelt zachtjes: “Weet je hoe ik die elitewijk in stilte altijd noem?” “Nou?” Het gezicht van de baron klaart op; hij kent de spitsvondigheden van zijn gastvrouw. “De kangoeroewijk…hóóg springen en niks in de buidel…” Haar lach (schallen) door het restaurant en meneer en mevrouw Pimpelmees, die juist binnenkomen, lachen van de weeromstuit mee. ”Doe mij maar een forse borrel,” roept meneer Pimpelmees en joviaal tikt hij zijn vrouw tegen haar achterste. Ze (giechelen) en trekt intussen haar helderblauwe jasje uit. Ze schikt iets aan haar felgele bloesje en kijkt intussen om zich heen, op zoek naar een kapstok waar ze haar mantel en bijbehorend hoedje kan wegbergen. Meneer Reiger, die nog zit te grinniken om de grap van juffrouw Scholekster, slaat in één teug zijn glas achterover en kijkt uitdagend terug als mevrouw Goudvink haar neus optrekt. Het restaurant loopt nu snel vol; de meeste gasten behoren tot de elite van het dorp, maar in het verste hoekje zitten ook een paar dorpelingen. Meneer Reiger (herkennen) de familie Snor, oorspronkelijk uit Siberië waar ze, naar hij heeft horen vertellen, een bloeiende kapperszaak hadden. Tegenwoordig schijnen ze niet veel uit te voeren en het is meneer reiger een raadsel waar ze het geld vandaan halen om uit dineren te gaan. Juist wil hij om een derde glas wijn vragen als hij adjudant Torenvalk ziet. Zijn hart slaat een slag over en hoewel hij normaal gesproken nogal verlegen is, heeft de wijn hem moedig gemaakt en joviaal steekt hij een hand op. “Kom erbij zitten,” (nodigen) hij. Torenvalk, recht van zijn werk en nog in uniform, kijkt opgelucht en neemt de uitnodiging gretig aan. “Ik sterf van de honger,” (bekennen) hij, “en geen enkele tafel vrij!” “Je bent nog niet thuis geweest?” (informeren) de baron. Adjudant Torenvalk woont, net als de baron zelf, op het landgoed. Hij huurt daar sinds jaar en dag een torenkamer maar omdat ook hij de pest heeft aan de eeuwige waterplanten van mevrouw Zwaan, eet hij meestal buitenshuis. “Nee, ik moest een hoop administratieve zooi wegwerken. Vroeger hadden we daar een secretaresse voor…maar ja, bezuinigingen hè?” “Ik sprak de commissaris vanmorgen nog,” (vertellen) de baron. “Het (schijnen) dat jullie nogal wat overlast hebben tegenwoordig?” ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

26

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

De adjudant knikt en zegt met een zucht: ”Ze hangen de hele dag bij het bejaardenhuis rond. Ze blowen, racen met hun scooters over het gazon en laten overal hun rommel slingeren. De plantsoenendienst kan het niet meer aan.” Juffrouw Scholekster zet een glas wijn voor hem neer en kijkt vragend naar de baron. Meestal (houden) meneer reiger het bij twee glazen, maar vanavond moet hij iets wegdrinken en stoutmoedig zegt hij: “Maak nog maar eens vol. En alles voor mijn rekening vanavond!” “Ik heb wel eens gehoord,” buigt hij zich naar Torenvalk over, “dat ze in de stad een soort van apparaatje gebruiken om die jongeren weg te pesten.” “O ja? Wat moet ik me daar bij voorstellen dan?” “Dat weet ik niet precies,” zegt de baron. “Het schijnt hele hoge geluiden uit te zenden die alleen door jongeren worden waargenomen. Ze ervaren dat als zó irritant dat ze het veld ruimen.” Ongelovig kijkt adjudant Torenvalk de baron aan en twijfelend zegt hij: “Dat geloof je toch zelf niet?” “Het (worden) voor wáár beweerd,” (houden) de baron vol. “Je moet maar eens rondvragen of eens een bezoekje aan de stad brengen.” “En dan? Ik bedoel, als de jongeren het als irritant ervaren dan (gelden) dat toch óók voor de ouderen? Dan jaag je iedereen op de vlucht.!” “Lekker rustig toch,” grinnikt meneer Reiger, maar meteen (vervolgen) hij ernstig: “Nee, ik meen het écht, Torenvalk! Ik zei toch al dat het geluid alleen is waar te nemen door jongeren tussen de twaalf en de twintigjaar en dat is nou precies de groep waar jij zo’n last van hebt!” De adjudant tikt op zijn voorhoofd en grijnst: “Ben je dronken of zo? Of heb je misschien een bezoekje gebracht aan de Heilige Ibis? Heeft hij je gehypnotiseerd of zo?” Meneer Reiger glimlacht en stelt verbaasd vast dat hij zich bij deze Torenvalk wonderlijk op zijn gemak voelt. Normaal gesproken kan hij er niet tegen als zijn woorden in twijfel worden getrokken en hij kan behoorlijk nijdig worden als hij voor gek (worden) uitgemaakt, maar van deze adjudant kan hij het hébben. “Kom, laten we maar eten,” zegt hij en hij lacht naar juffrouw Scholekster die juist een schaal dampende kikkerbilletjes voor hen neerzet. De adjudant haalt een grote hand door zijn rode haren en zegt wat teleurgesteld: “Geen veldmuizenbout vandaag?” “Het kan niet alle dagen feest zijn, jongeman, en kikkerbilletjes lust je óók wel.” Een tijdlang (heersen) er een tevreden stilzwijgen tussen de beide heren. Baron reiger eet met smaak en gluurt af en toe naar zijn metgezel. Hij (bestuderen) het krachtige gezicht met de ietwat gebogen neus, de heldere ogen en de grote mannelijke handen. Ergens in zijn versteende hart begint er iets te smelten en een ogenblik lang doemt het gezicht van zijn gestorven vriend voor hem op. Op de achtergrond klinkt een bekende melodie, de wijn (benevelen) zijn denken en, terug in het verleden, legt hij ineens zijn hand over die van Torenvalk. “Smaakt het?” vraagt hij zorgzaam. Seconden lang staart de adjudant hem aan en op het moment dat hij zijn hand terugtrekt, (belanden) meneer Reiger terug op aarde. Ergens klinkt de schaterende lach van mevrouw Pimpelmees en haar man, dronken als altijd, bestelt luidruchtig een nieuwe borrel. De andere gasten kijken een beetje verstoord en er zijn er zelfs een paar die haastig afrekenen en weggaan. Tersluiks kijkt de baron rond of iemand heeft gezien wat hij heeft gedaan, maar niemand schenkt ook maar enige aandacht aan hen. “Sorry,” mompelt hij en onhandig trekt hij zijn stropdas wat losser. ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

27

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

“Inderdaad erg warm hier,” zegt de adjudant schor en met trillende handen heft hij zijn glas. Zijn donkere ogen glijden over het magere gezicht tegenover hem en ergens in hem begint er iets te zingen… De baron slaat zijn ogen neer en een stil verlangen sluipt in zijn oude hart. Uit het boek ‘De Spotvogels’ van Ingrid Levens.



28

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 11: Voltooid tegenwoordige tijd

De Voltooid Tegenwoordige Tijd betekent: Het is voltooid>Je hebt het al gedaan>Het is klaar! Bij de Voltooid Tegenwoordige Tijd is ALTIJD sprake van twee werkwoorden: 1. Het Zelfstandig Werkwoord. 2. Het Hulpwerkwoord. Het Zelfstandig Werkwoord betekent: Het kan ZONDER hulp van iets anders functioneren. Je kunt er ZONDER de hulp van het hulpwerkwoord een zin mee maken. Het is ZELFSTANDIG! Het Hulpwerkwoord betekent: Het heeft de HULP nodig van iets anders om te kunnen functioneren. Je kunt er ZONDER de HULP van een Zelfstandig Werkwoord GEEN GOEDE zin mee maken.


29

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Voorbeeld van een Zelfstandig Werkwoord: Het werkwoord: De zin: Conclusie: Lopen

Ik loop

Antwoorden

Hij antwoordt

Voorbeeld van een hulpwerkwoord: Het werkwoord: De zin: Worden Hij wordt

Hebben

Ik heb

Dit is een goede zin. Het heeft geen hulp van een ANDER werkwoord nodig om deze zin te maken. LOPEN is dus een Zelfstandig Werkwoord. Dit is een goede zin. Het heeft geen hulp van een ANDER werkwoord nodig om deze zin te maken. LOPEN is dus een Zelfstandig Werkwoord.

Conclusie: Dit is GEEN goede zin. Het heeft de HULP nodig van het ZELSTANDIG werkwoord. WORDEN is dus een Hulpwerkwoord. Dit is GEEN goede zin. Het heeft de HULP nodig van het ZELSTANDIG werkwoord. WORDEN is dus een Hulpwerkwoord.


30

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

We hebben in deze les geen huiswerk. Laat het even op je inwerken. In de volgende les gaan we kijken hoe het nu met het vervoegen zit.!


31

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 12: Vervoegen in de Voltooid tegenwoordige tijd

Vervoegen in de Voltooid Tegenwoordige Tijd is voor veel mensen moeilijk en TOCH is het doodsimpel. Laten we beginnen met te onthouden dat je in de Voltooid Tegenwoordige Tijd slechts één van de twee werkwoorden kunt vervoegen: Het HULPWERKWOORD. Voorbeeld: De zin:

Welk werkwoord is Om welk er werkwoord gaat vervoegd/veranderd?: het?:

Ik heb gezongen

Hebben > Heb

Hulpwerkwoord hebben Hij heeft gezongen Hebben > Heeft Hulpwerkwoord hebben Jij hebt gezongen Hebben > Hebt Hulpwerkwoord hebben Merk op dat het HULPWERKWOORD verandert/vervoegt en dat het ZELFSTANDIG WERKWOORD ‘zingen’ in ALLE gevallen HETZELFDE blijft.


32

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

In bovenstaand voorbeeld hebben we een Hulpwerkwoord gebruikt waar van de stam eindigt op een willekeurige medeklinker: Hebben > Heb. Je hebt in de voorgaande lessen al geleerd dat je STAM + T moet schrijven als het om iemand ANDERS dan ik gaat: Dat geldt OOK voor het HULPWERKWOORD. Voorbeeld: De zin:

Welk werkwoord is Conclusie: er vervoegd/veranderd?:

Ik word geleefd

Worden > Word

Hij wordt geleefd

Worden > Wordt

Jij wordt geleefd

Worden > Wordt

Word jij geleefd?

Worden > Word

Het gaat om ‘ik’: STAM Het gaat om ‘hij’: STAM+T Het gaat om ‘jij’ VOOR het werkwoord: STAM + T Het gaat om ‘jij’ ACHTER het werkwoord: STAM

Ook in het tweede voorbeeld zie je duidelijk dat we het HULPWERKWOORD hebben vervoegd/veranderd. We hebben dit gedaan volgens de regels uit de eerste lessen: Gaat het om IK: We schrijven de STAM. Gaat het om IETS of IEMAND ANDERS dan ik: We schrijven STAM + T. Gaat het om JIJ VOOR het werkwoord: We schrijven STAM + T. Gaat het om JIJ ACHTER het werkwoord: We schrijven de STAM. ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

33

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Hoe zit het nu met het tweede werkwoord uit de zin, het ZELFSTANDIG WERKWOORD? Je weet al dat je het NIET mag vervoegen/veranderen: het blijft in ALLE gevallen GELIJK. Toch twijfelen veel mensen aan de laatste letter: moet het nu een d of een t zijn? Ook dat is heel gemakkelijk: we maken het woord LANGER. Voorbeeld: De zin:

Het zelfstandig werkwoord langer maken:

Conclusie:

Ik word (leven) Ik word (begluren)

Leven > LeefDen Begluren> BegluurDen Kidnappen > KidnapTen Troosten > TroosTen

Ik word geleefD Ik word begluurD

Ik word (kidnappen) Ik word (troosten)

Ik word gekidnapT Ik word getroosT


34

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Opdracht: Maak de oefening volgens het voorbeeld De zin:

Zelfstandig Werkwoord:

Hulpwerkwoord:

Hij heeft iets beleefd Ik heb hem getroost Jij wordt beloond Word jij gewaardeerd? Heb jij geantwoord? Jij hebt het beantwoord Ben jij gesignaleerd? U heeft een boom geplant Zij heeft een afspraak gepland Ik heb een vlieg gedood

Beleven

Hebben



35

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 13: Oefen en nog eens oefenen

De zin:

Jouw antwoord:

Ik (worden) naar huis (brengen) Hij (worden) niet (geloven) Het paard (worden) (doden) Jij (worden) (bedreigen) (Worden) jij (veroordelen) Ik (hebben) het nog zó (zeggen) Het (hebben) me geld (gekost) Oma (hebben) een boom (planten) De meester (hebben) het werk (beoordelen) U (hebben) nog niet (antwoorden)

word > gebracht

De zin:

Jouw antwoord:

Je vriend (worden) (thuisbrengen) Ik (waren) naar huis (fietsen) (Hebben) jij je spullen (verhuizen)? Hij (hebben) een maand (sparen) (Hebben) jij de post (halen)? Hoe (zijn) dat (gebeuren)? Hij (worden) (plagen) Zij (hebben) dit (overleggen) (Worden) de rekening (betalen)? Ik (hebben) het jou (vertellen) ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

36

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 14: Oefenen, oefenen en nog eens oefenen

Onderstaand tref je een kruiswoordraadsel aan, dat alleen maar bestaat uit hele werkwoorden. Ik neem aan dat je weet hoe het werkt, maar toch maar even een voorbeeld: Op 4 verticaal is de opdracht: Flemen Jij zoekt een synoniem voor Flemen en dat synoniem moet een werkwoord zijn. Dus: Flemen > Slijmen NOTA: Slijmen is in dit geval NIET de juiste oplossing. Die zoek je zelf maar! Zodra je puzzel helemaal is ingevuld met werkwoorden, moet je die werkwoorden gaan vervoegen in de Voltooid Tegenwoordige Tijd. Voorbeeld: 4. Flemen > Slijmen > Ik heb geslijmd. Mocht er iets niet duidelijk zijn, vraag het dan gerust!



37

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

1.

2.

5.

6.

3

.

4

.

7.

8.

9.

10. 11.

12. 13. 14.

15.

16

Horizontaal:

. Verticaal:

1. Rekenschap afleggen 2. Neervlijen 3. Mengen 4. Flemen 6. Snurken 7. Oplichten 9. Voorschieten 10. Bevallen 12.Zogen ©Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door13.Vermoorden middel van 38 1. Zekerheid 5. Hervormen 8. Wakker blijven 10.Soort handwerk 11.Plunderen 14.Wegvloeien 15.Bezinnen 16.Terugzeggen

druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ingrid Levens en/of Mandypen.nl

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Les 15: Groot proefwerk

Vandaag hebben we proefwerk, zoals je hierboven al kunt zien! De opdrachten gaan over alle lessen die we tot nu toe hebben behandeld. Neem je tijd en doe je best! Mijn speciale dank gaat uit naar Mandy Willems, die mij het idee voor het gedicht aanleverde. 1. Zwarte Piet (worden) boos 2. Sinterklaas (vinden) mij lief 3. Ik (zingen) een Sinterklaasliedje 4. (Houden) jij van het Sinterklaasfeest? 5. Jij (onthouden) mijn verlanglijstje toch wel? 6. Sinterklaas (beloven) mij een mooi cadeau 7. Zwarte Piet (onthouden) mijn adres 8. Hij (ontzeggen) Sinterklaas de toegang 9. (Vinden) jij dat Sinterklaasliedje leuk? 10. Jij (worden) op Sinterklaasdag tachtig jaar

wordt

1. Sinterklaas (hebben) het (beloven) 2. Moeder (hebben) aan Sinterklaascadeautjes (spenderen) 3. Zwarte Piet (hebben) zich (bezeren) aan de schoorsteen 4. Peter (hebben) Sinterklaasliedjes (leren) 5. Het Sinterklaascadeautje (hebben) mij (ontroeren) 6. (Worden) jij niet (storen) door Sinterklaas? 7. Jij (worden) (belasten) met Sinterklaasinkopen 8. Ik (hebben) mijn schoentje (zetten) 9. Ik (worden) door Zwarte Piet (vertrouwen) 10. Astrid (hebben) haar schoentje voor de kachel (planten)

heeft/beloofd


39

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Vervoeg het woord dat tussen haakjes staat, op de juiste manier! Kijk goed of het om de Onvoltooid tegenwoordige Tijd gaat of de Voltooid Tegenwoordige Tijd. Loop bij twijfel alle lessen nog eens na! Waar Sint zich ook (bevinden) Hij weet alles van ieder kind Heb jij je lessen niet (leren) Sint heeft het netjes (noteren) Heb jij troep op straat (pleuren) Sint heeft dat steeds opnieuw (betreuren) Heb jij de juf weer niet (horen) Sint heeft zich daaraan heus (storen) maar zelfs al heeft hij van jou (balen) toch heeft hij een cadeau (halen) als jij zijn vertrouwen niet (beschamen) en geen snode plannen meer (beramen) staat de Sint ook volgend jaar met zijn Pieten voor jou klaar De omschrijvingen vind je onder het plaatje. 1

2

3

4

5

6

11

7

8

9

10

12

13

14

15

16

17

19

18

20

21 22 23

25

24

26

27

28 29

30

31 32

34

35

36 38

33

37

39 40

41

42

45

50

46

51

47

43

48

52 53


40

44

49

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

Horizontaal: Zoek een synoniem voor de rode woorden! Synoniem betekent: ander woord. 1. Zwarte Piet heeft zijn broek opgetrokken. 11. Een zekere. 12. 100 gram. 13. Diepdruktechniek. 14. Stormloop. 15. Profijt. 16. Houtgestookt bad. 17. Opstootje. 18. Betaalmiddel. 19. Kever. 20. Eer aandoen. 21. Gij. 22. Hiervandaan. 23. Kledingstuk. 24. Een gebed doen tot God. 25. …zwart. 26. Vaartuig van Noach. 27. Overblijfsel. 28. Bijwoord. 29. Engels voor vader. 30. Engels voor kat. 31. Fotografisch beeld om te projecteren. 32. Italiaans voor ja. 33. Iemand die steelt. 34. Schil. 36. Peter spuugt zijn taaiman uit. 40. Heks. 41. Zwarte Piet heeft aan de deur geklepperd. 42. Het heeft de Sint verwonderd dat jij zo lief bent. 45. Ik heb Sint gelukgewenst met zijn verjaardag. 48. Piet heeft jou opgezadeld met zijn pakjes. 50. Sint is van zijn mooie boek bestolen. 53. De stoomboot kwam flink gehavend door de storm heen.

Verticaal: Zoek een synoniem voor de rode woorden! 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Sinterklaas raakt opgefokt van alle zorgen. Lidwoord. Sinterklaas heeft de ramp met de stoomboot opnieuw beleefd. Knuffelpiet heeft jou geknuffeld. Pakjespiet heeft de fiets opnieuw verkocht. Sinterklaas heeft zijn klachten over jou twee keer zo groot gemaakt. De pintol die jij van Sinterklaas kreeg, is rond zijn as getold.


41

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS

9. Heb jij die chocoladeletter echt uitgekotst? 10. De looppiet is in hoog tempo door het dorp gelopen. 35. Twee. 37. Brand. 38. Mannelijk schaap. 39. Huid. 43. Wild dier. 44. Papegaai. 46. Ik……(soort sport). 47. Graankorrels uit de aar slaan. 49. Opeenvolging van ogenblikken. 51. Muzieknoot. 52. Muzieknoot.

Als beloning mag je kleuren!



42

2012 -2013

WORKSHOP NEDERLANDS


43

INGRID LEVENS WORKSHOP NEDERLANDS. Voor mandypen.nl Ingrid Levens

Recommend Documents