ingredienten OP ZOEK NAAR IDEEËN?

JUNI 2013

I

N

D

U

S

T

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VOOR DE VOEDINGSMIDDELENINDUSTRIE - 13DE JAARGANG NR. 4

roomijs en zuivel DUURZAAM PRODUCEREN

ingredienten OP ZOEK NAAR IDEEËN?

R

Y

I

N

D

U

S

T

R

Y

JUNI 2013

EEN REALISATIE VAN bvba Evolution Media Group Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke Tel. 056-60 73 33

VOORWOORD 02

Voldoende melk duurzaam produceren: de uitdaging

Fax 056-61 05 83 HOOFDREDACTIE Els Jonckheere tel. 0475-67 94 02 [email protected] REDACTIE

ACTUA 04

Telex

06

Internationaal nieuws

Bert Claes Kurt Deman Els Jonckheere Stijn Vanbiervliet Leslie Vanhecke Mieke Witdouck

DOSSIER EXPORT 08

Het FAVV-certificaat: onontbeerlijk voor export naar derde landen

FOTOGRAFIE/COVER Marc Masschelein RECLAMEREGIE Annick Bauwens, tel. 0476-68 36 67 François Drory, tel. 0477-51 71 01

DOSSIER INGREDIËNTEN 12

Levensmiddelen op basis van insecten of algen...

20

Zes ‘nieuwe’ ingrediënten met toekomst

ABONNEMENTENSERVICE Jaarabonnement: € 35 Buitenland: € 54 Tel. 056-60 73 33

DOSSIER ZUIVEL EN ROOMIJS 22

Op zoek naar caloriearm roomijs

ING 385-0451160-76

26

Zeg niet zomaar ‘roomijs’ tegen de producten van Just Ice

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

32

Triporteur speelt in op trend met de ‘Flandrien’

34

Belgomilk zet in op kaasproductie

36

Inza pakt uit met vernieuwende marketing

De abonnementen kunnen maandelijks onderschreven worden

Mieke Witdouck Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke [email protected] [email protected]

VOORWOORD / food INDUSTRY / JUNI 2013 / 3

VOLDOENDE MELK DUURZAAM PRODUCEREN: DE UITDAGING

Voorwoord door Renaat Debergh AFGEVAARDIGD BESTUURDER BELGISCHE CONFEDERATIE ZUIVELINDUSTRIE (BCZ)

Lege winkelrekken voor babymelkpoeder in Nederland en het Verenigd Koninkrijk: het is even schrikken. Chinezen komen massaal babymelkpoeder in de grootwarenhuizen bij ons kopen omdat ze na de talrijke voedselschandalen hun eigen producten niet meer vertrouwen. Bovendien blijken ze bereid te zijn om een hogere prijs voor het babypoeder te betalen, met als gevolg dat transport via particulieren lonend wordt. Voldoende voedsel dat bovendien niet duur is: niemand staat er hier nog bij stil. Maar toch is het geen evidentie. Ik hoop maar dat de lege rekken een signaal geven dat leidt tot een grondige bezinning over de prijs die we in Europa voor voeding betalen. Voldoende voedsel voor de sterk groeiende wereldbevolking produceren, is de grote uitdaging voor de komende decennia. Het verbruik van melk en zuivelproducten stijgt elk jaar met ongeveer zestien miljard liter. Dat is vijf keer het volume dat in België wordt geproduceerd! Gezinnen in China, India, Zuid-Amerika, Afrika, …, die door de groeiende economie wat meer inkomen verwerven, willen meer melk en zuivelproducten consumeren. Want dat is gezond. De Chinese overheid moedigt het melkverbruik zelfs aan om de volksgezondheid te verbeteren. Bij ons zien we dan weer dat de gezondheidstroeven af en toe in vraag worden gesteld. Bepaalde gezondheidsgoeroes willen ons consumptiepatroon totaal omver gooien. Maar de wetenschappelijke basis hiervoor is zeer zwak. Melk en zuivelproducten dragen ook in onze westerse samenleving bij aan een evenwichtige en gezonde voeding. Ze bevatten immers heel wat waardevolle nutriënten, en dit met een beperkt aantal calorieën. In de Verenigde Staten en Australië wordt dit aspect, de nutriëntenrijkdom, sterk onder de aandacht gebracht. En het concept begint ook naar Europa over te waaien. Zo voert het European MilkForum sinds kort de campagne ‘Milk, nutritious by nature’, die je op de gelijknamige website kan terugvinden. Bij de voedselproductie moeten we tevens rekening houden met de draagkracht van onze planeet en mogen we de toekomst van de komende generaties niet hypothekeren. Bij melk is dat niet anders. Uit een recent FAO-rapport(*) blijkt dat melk uiteindelijk slechts 4 % van de broeikasgassen op wereldvlak veroorzaakt. Dat is veel minder dan oorspronkelijk werd aangenomen. Het toonaangevende bureau ERM (Environmental Resources Management) berekende in opdracht van de Vlaamse overheid de Carbon Footprint voor melk in 2010. ERM deed de berekening over voor het jaar 2000. En wat blijkt? De uitstoot van CO2equivalenten per kg melk is op tien jaar met 20 % gedaald! In 2000 bedroeg de CF 1,28 kg CO2 per kg melk; in 2010 was dat gedaald tot 1,02! De sterke toename van de melkproductie per koe, de verbeterde voeding, minder kunstmeststoffen, minder jongvee per koe, …, zijn enkele van de verklarende factoren. Verder moeten we bedenken dat er ook in ons land heel wat regio’s zijn waar alleen gras kan worden geteeld. Tot nader order eet de mens geen gras. Door de melkproductie kunnen deze gronden worden gevaloriseerd. En dat is waar het in de komende decennia om draait: voldoende voedsel produceren! (*) “Greenhouse gas emissions from the dairy sector”, FAO, 2010.

… your partners for the food industry.

4 - JUNI 2013 / food INDUSTRY /

ACTUA

TELEX Danone vervolledigt zijn ‘Breakfast’ gamma met een nieuwe ‘vloeibare yoghurt: het 750 ml-pack ‘Danone Breakfast’ met aardbei ]] Jan Gevers uit Mol kreeg eindelijk de benodigde vergunningen voor de bouw van een nieuwe logistieke vestiging ]]Pur Natur introduceert de ‘Bio Maya’ confituur met aardbeien, abrikoos of rode bessen. Deze zijn speciaal bestemd voor kinderen en bevatten geen stukjes ]] Milner bracht midden mei de ‘Geit & Koe’ op de markt: een nieuwe kaas die al het goede van geitenkaas en Goudse kaas samenbrengt ]] Beneo lanceerde in mei een nieuw productassortiment dat de standaard voor rijstzetmeel voor babyvoeding moet worden ]]Het Italiaanse merk Elvea introduceerde ‘Pizza a Casa’, een authentieke Italiaanse tomatenbasis voor pizza’s ]] PepsiCo bracht de ‘Smiths Bugles Limited Edition Peanuts’ uit: die combineert de krokante maïshoorntjes met een pinda-seasoning. En met ‘Doritos Jacked Roasted Red Rebel’ heeft ze een speciale versie voor zomerse dipsausen ]]Ook Maes gaat ‘limited edition’: haar blikken zullen tijdens de zomer zes slogans dragen die naar muziek verwijzen ]] Alexandre Terlinden staat sinds 1 juni aan het hoofd van Delitraiteur ]] Pinguin wijzigt haar naam naar Greenyard Foods ]] Twaalf gevestigde Europese Food Logistics specialisten zullen binnenkort via het ‘European Food Network’ samenwerken ]]

DRINKTEC 2013 OPENT DE DIALOOG TUSSEN MARKETING SPECIALISTEN EN TECHNICI Innovation Flow Lounge: marketing ontmoet technologie

Wanneer de lancering van een nieuw product mislukt, dan is de oorzaak vaak slechte communicatie. Dit is ook vaak zo voor de dranken- en vloeibare voedselindustrie. Want wat is het nut van het meest fantastische drankje wanneer de verpakking niet goed is, de verkeerde kleur, of de marketing pitch ongeschikt is. We moeten bovendien niet vergeten dat zelfs de beste ideeën vanuit een technische hoek werkbaar moeten zijn. ’s Werelds leidende vakbeurs voor de dranken en vloeibare voedselindustrie drinktec 2013, biedt een helpende hand in dit allesomvattende aspect van communicatie in de vorm van een forum voor gemakkelijke en tegelijkertijd gunstige uitwisseling tussen marketing- en technologie-experts. INNOVATION FLOW LOUNGE: MARKETING ONTMOET TECHNOLOGIE De Innovation Flow Lounge in de westelijke ingang van het Messe München beurscomplex is een plek om deze contacten te maken, nieuwe ideeën te polsen, problemen te ventileren en strategieën te maken voor de toekomst. Het motto is: “Marketing ontmoet technologie”. The Innovation Flow Lounge tijdens drinktec 2013 is een geheel nieuwe communicatie tool tussen marketing en technologie experts. Het biedt een formeel kader voor dialoog tussen deze twee, in plaats van het over te laten aan de kansen. Iedere dag, behalve op vrijdag, is

allesondercontrole.com

er in deze lounge een thema, overdekt met verschillende ‘actie modules’ ontworpen om informatie te verschaffen en interactie en netwerken aan te moedigen: In het IDEAre-

Dansensor. Gasverpakken onder controle. Gasanalyse en lekdetectie.

NL 074 265 77 88 BE 053 80 97 54

na, een klein podium voor grootse ideeën, zullen korte gesprekken worden gehouden

trum van thema’s hier gaat van ambachte-

(max. 10 minuten), door sprekers die hun

lijk bier tot sociale media voor merken. De

visie delen over bepaalde onderwerpen.

Beverage World Bar is open voor eenieder

In het 5 o’Clock Theme kunnen mensen de

die wil relaxen en wil genieten van het tra-

sprekers van het IDEArena ontmoeten voor

ditionele en innovatieve ‘drankje van de

een informeel gesprek De Talking Table. Ie-

dag’. Dit is een ontmoetingsplek voor die

dere dag om 15:00 uur is er een ronde tafel

mensen, die hun gesprek in een relaxte sfeer

discussie, voorgezeten door een presentator

met een goed glas voort willen zetten.

en voorzien van uitgenodigde experts. Hier kan ook het publiek deelnemen. Het spec-

>>> WWW.DRINKTEC.COM

*

Om stroompannes maximaal te beperken, zorgen we 24u/24 voor technische bijstand.

De continuïteit van de energievoorziening van uw bedrijf waarborgen, is voor u van cruciaal belang. Daarom ontwikkelde Electrabel de dienst Energy 24/24. Bij een panne van de hoogspanning zorgen wij voor: •telefonische assistentie 24u/24, u krijgt zicht op de aard en geschatte duur van het defect; •op uw vraag komen onze experts binnen de vier uur ter plaatse voor herstel en heropstarten van uw installatie;

•een sms brengt u op de hoogte van een probleem via onze optie ‘Alert’. Energy 24/24 is de ideale oplossing om eventuele schade en kostbare tijd tot een minimum te beperken. Uw accountmanager vertelt u graag meer over Energy 24/24 en onze optie ‘Alert’. Of surf naar www.electrabel.be

6 / JUNI 2013 / food INDUSTRY / INTERNATIONAAL NIEUWS

BELLEN MAKEN IN CHOCOLADE Een aantal producenten commercialiseert intussen al repen chocolade die barstensvol luchtbellen zitten. Een soort solide schuimchocolade, dus. Vandaag maken die fabrikanten de belletjes met methodes waarbij verhoogde of verlaagde druk ontstaat. Ideaal is dat niet, want de ontstane bellen klappen bij die processen regelmatig in mekaar. Er lijkt evenwel een nieuwe strategie in de maak. Hierbij wordt geklopt, bijvoorbeeld met een garde, in cacaoboter waarin zich fosfolipiden bevinden: oppervlakteactieve stoffen die de oppervlaktespanning van een vloeistof laten dalen (een ander, typisch voorbeeld van zo’n genre stof is zeep). Meer bepaald gebruikten de onderzoekers drie gram van die fosfolipiden, die ze met 97 gram cacao mengden. Daarna bewerkten ze dit mengsel met een elektrische klopmachine (aan 900 toeren per minuut). Intussen werd de temperatuur constant gehouden door middel van een warmwaterbad. Met de gewenste bellenchocolade als gevolg... Overigens bleken geconcentreerde sojaboon-fosfolipiden het meest geschikt om chocoladebubbels te creëren, vooral bij een temperatuur van 37°C.

SYNTHESE ESSENTIEEL AARDBEIAROMA KOMT DICHTERBIJ De smaak en geur van aardbei worden voornamelijk door twaalf aroma’s veroorzaakt. Een erg belangrijk is HDMF (4-hydroxy-2,5dimethyl-3(2H)-furanon). Maar dat kon tot voor kort niet industrieel worden aangemaakt. Duitse onderzoekers hebben echter ontdekt welk biochemisch pad tot de aanmaak van HDMF leidt. Ze VODDJGHQHURRNLQGHHQ]\PHVWHLGHQWL¿FHUHQGLHLQGDWYHUEDQG een rol spelen, en de manier te ontrafelen waarop die de reactie bewerkstelligen (katalyseren). Die blijkt volgens een heel bijzonder (tot dan onbekend) en heel complex mechanisme te verlopen. Een essentiële rol hierbij is weggelegd voor het enzym FaEO (Fragaria x ananassa enone oxidoreductase) dat op fructose inwerkt. Nu de manier bekend is waarop HDMF in de aardbei wordt aangemaakt, zal een biosynthetisch procedé om het industrieel aan te maken, allicht niet lang meer uitblijven. En zodra dat is gelukt, zullen voedingsproducten met aardbeiensmaak die de vrucht niet bevatten, binnenkort nog meer naar echte aardbeien smaken.

<< (Jiangnan Universiteit, China)

<< (Technische Universität München, Duitsland)

Foto 2: Fosfolipiden zouden toelaten op een effectievere wijze bubbels in chocolade te maken.

Foto 4: Voedingsproducten met aardbeiensmaak die de vrucht niet bevatten, zullen binnenkort nog meer naar echte aardbeien smaken. 4

2

1

3

NIEUWE GENERATIE VLEESVERVANGERS

MINDER ACRYLAMIDE IN CHIPS

Met de gangbare technologieën kunnen vleesvervangers worden gemaakt met een textuur die aan kippenvlees doet denken. Maar op laboschaal is er nu ook de zogenaamde ‘Shear Cell technologie’ die met diverse (plantaardige) eiwitten vezelachtige structuren genereert die deze van varkens- en rundvlees benaderen. Zowel het vormingsproces van de vezels als de lengte ervan kan nauwkeurig worden geregeld, waardoor de textuur van het product (vezelachtigheid, beet, mondgevoel) kan worden gestuurd. Intussen zijn ook twee ontwerpen voor een opgeschaalde versie van de technologie geschetst: één voor productie op grote schaal (industrie) en één voor kleine schaal (detailhandel, food services, restaurants en KXLVKRXGHOLMNJHEUXLN 'HWHFKQRORJLH]RXWURXZHQVRRNVSHFL¿H ke schaalvoordelen bieden. Voor industriële toepassingen scoort ze namelijk beter (25-40 %) dan de extrusietechnologie waarmee vandaag de kippenvleesachtige structuren worden gemaakt. Ook zijn de investeringskosten aanzienlijk lager (40 tot 60 %).

Acrylamide komt in belangrijke mate in frieten en aardappelchips voor. In 2005 pakte de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) uit met een verklaring dat die stof kankerverwekkend is; het is wel nog niet bekend in welke hoeveelheden dat voor de mens het geval is. Nu heeft een studie de vorming van acrylamide in aardappelchips onderzocht. De vorsers focusten op drie aardappelvariëteiten: Agria, Sante en Savalan. Ze wasten en schilden ze, sneden ze in plakjes van 1,5 millimeter en reinigden/weekten die met gedestilleerd water gedurende één minuut (om het zetmeel aan de oppervlakte te verwijderen). Een gedeelte werd niet geblancheerd; de rest wel door de schijfjes per 100 in 10 liter water te dompelen (de ene fractie bij een temperatuur van 75°C gedurende 9 min., en de andere op 83°C gedurende 2,5 min.). Uiteindelijk bleek dat het gehalte aan ‘reducerende’ suikers een belangrijke rol speelt. Deze zijn immers minder stabiel en worden zelf vrij makkelijk ‘geoxideerd’. Na het bakken bleek de aardappelvariëteit met de meeste reducerende suikers ook het meest acrylamide te bevatten. Voorts bleek blancheren de vorming van acrylamide te beperken. Meest effectief bleek de test bij 75°C: dat leidde tot 74 % minder acrylamide. Vervolgens keken de onderzoekers naar het effect van de temperatuur. Het bleek dat een hogere baktemperatuur de hoeveelheid gevormde acrylamide duidelijk deed stijgen. << (Shahid Beheshti University, Iran)

<< (Wageningen University & Research centre, Nederland)

Foto 1: Binnenkort kunnen vleesvervangers worden gemaakt met een textuur die aan varkens- en rundsvlees doet denken.

Foto 3: Het gehalte reducerende suikers, het al dan niet blancheren, de baktemperatuur: het speelt allemaal een rol bij de vorming van het schadelijke acrylamide.

INTERNATIONAAL NIEUWS / food INDUSTRY / JUNI 2013 /

7

INULINE ALS SUIKERVERVANGER IN KOEKJES Consumenten hebben alsmaar meer bezwaren tegen veel suiker in hun voedingswaren. Tot de mogelijke vervangers behoren inuline en erythritol. Inuline heeft als voordeel dat het bovendien een voedingsvezel met prebiotische eigenschappen is. Erythritol behoort dan weer tot de polyolen, die een heel geschikte zoete smaak hebben. Sommige veroorzaken echter een laxerend effect. Erythritol wordt al in diverse bakkerijproducten gebruikt. Maar Spaanse onderzoekers gingen na of dit polyol en inuline ook in koekjes bruikbaar zijn. Ze vervingen de ene keer 25 % en de andere keer 50 % van de sucrose door een van beide stoffen. In totaal werden dus vier testen gedaan. Enkel de koekjes waarin 25 % sucrose door inuline was vervangen, vond het proefpanel van voldoende kwaliteit. De vorsers plannen verder onderzoek in de hoop er op termijn in te slagen alle sucrose in het koekje door alternatieven te vervangen. << (Instituto de Agroquímica y Tecnología de Alimentos, Spanje)

Foto 6: Koekjes waarin 25 % van de sucrose door inuline was vervangen, vond het proefpanel best wel meevallen. 6

7

5

KERRIEBLAD HEEFT POTENTIEEL ALS NATUURLIJK BEWAARMIDDEL Saoedi-Arabische onderzoekers hebben ontdekt dat de extracten van kerriebladeren een remmende werking hebben op de ontwikNHOLQJ YDQ VFKLPPHOV HQ GH DDQPDDN YDQ KHW JLI DÀDWR[LQH 7H vens kunnen ze de hoeveelheid mycotoxines (giffen uit schimmels) doen dalen. Ze hebben die eigenschappen zelfs in die mate dat de vorsers zo’n kerriebladextract zijn gaan zien als een ‘prominent natuurlijk bewaarmiddel voor culinaire oliën’. Het zou op succesvolle wijze synthetische bewaarmiddelen kunnen vervangen. << (King Saud University, Saoedi-Arabië)

Foto 5: Extracten van kerrieblaadjes remmen schimmelgroei en hebben een ontgiftende werking.

NIEUWE PRODUCTEN AAN KEUKENTAFEL GETEST Heel wat bedrijven proberen hun producten te herformuleren. Bijvoorbeeld om er minder zout, suiker en verzadigd vet in te hebben, of meer vezels. Maar naar de reactie van de consument is het steeds een beetje gissen. Weliswaar bestaan er testen met proefpanels in een labo-achtige omgeving, maar ideaal blijkt dat niet. Want de faalratio van nieuw gelanceerde producten blijkt nog steeds heel hoog. Een probleem is bijvoorbeeld dat de proefpersonen in zo’n context zijn geneigd reeds na weinig meer dan één hap voor de zoetste of zoutste optie te kiezen. Maar dat is niet steeds de reactie die mensen hebben als ze iets regelmatig in hun vertrouwde thuisomgeving consumeren. Nederlandse onderzoekers zochten dan ook naar een betere testmethode. Het idee erachter is vrij simpel. Er wordt een soort ‘boodschappenmandje’ aan de proefpersonen meegegeven. Ze consumeren de verschillende producten gedurende enkele weken thuis. Aan het eind van elke dag schrijven ze hun oordeel op. De Nederlanders boden varianten aan die ‘intrinsiek’ van elkaar verschillen, bijvoorbeeld een bestaand kaasproduct versus een type dat 15 % minder zout bevat, of een gangbare soort versus een biologische variant. Maar er was ook soms sprake van ‘extrinsieke’ verschillen, zoals de vermelding op het etiket van ‘Minder zout, betere smaak’, of: ‘Biologisch streekproduct’. Uiteindelijk blijkt de nieuwe methode accurater en goedkoper omdat de proefpersonen meerdere producten tegelijkertijd uittesten. << (Wageningen University & Research centre, Nederland)

Foto 7: De proefpersonen consumeren de nieuwe producten gedurende enkele weken thuis.

8 / JUNI 2013 / food INDUSTRY / EXPORT

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S FAVV/ARCHIEF

HET FAVV-CERTIFICAAT ONONTBEERLIJK VOOR EXPORT NAAR DERDE LANDEN In de vorige editie hadden we het al over ‘oorsprongscertificaten’. Maar dat zijn lang niet de enige certificaten die u nodig hebt om te exporteren. Ze allemaal bespreken, zou ons te ver leiden. Want sommige landen vereisen meer dan dertig verschillende types documenten! Toch willen we nog een document onder de loep nemen: het FAVV-certificaat. Want dit document is voor de meeste export van voedingswaren, dieren en planten buiten de Europese Unie vereist.

Voedingsmiddelen, dieren en planten vormen een potentiële

vlees afkomstig is van dieren geboren en gekweekt in België,

bron voor de overdracht van ziektekiemen en andere conta-

VSHFL¿HNH K\JLsQH ELM GH SURGXFHQW GH DIZH]LJKHLG YDQ EH-

minanten, zoals residuen van bestrijdingsmiddelen, dioxines,

paalde microbiologische en chemische contaminanten in het

schimmeltoxines, residuen van diergeneesmiddelen,… Om de

levensmiddel, ... In België zijn ze gekend als de zogenaamde

ORNDOHIDXQDHQÀRUDDOVRRNQDWXXUOLMNGHYRONVJH]RQGKHLGWH

)$99FHUWL¿FDWHQGLWRPGDWKHW)HGHUDDO$JHQWVFKDSYRRUGH

beschermen, hebben zowat alle landen ter wereld doorheen

Voedingsveiligheid bevoegd is voor de uitreiking en onderte-

de jaren beschermingsmaatregelen genomen. Zomaar voe-

kening ervan. Tenslotte nog dit: voor handel binnen de E.U.

dingswaren, dieren of planten buiten de E.U. brengen, lukt al

]LMQGH]HFHUWL¿FDWHQQLHWYHUHLVWDDQJH]LHQDOOHOLGVWDWHQRS

lang niet meer. Maar natuurlijk is er intussen wel een ‘sys-

de betrokken vlakken dezelfde regels volgen.”

teem’ ontwikkeld dat de exporterende bedrijven een houvast biedt. Leslie Lambregts, Director Internal Affairs van het

WAAROVER GAAT HET?

)$99 ³,Q FRQFUHWR JDDW KHW RP HHQ FHUWL¿FDDW GDW PHW HHQ

Belangrijk om weten, is dat elk land andere vereisten kan

zending moet worden meegestuurd en aangeeft dat de lading

stellen. Tevens gelden andere voorwaarden naargelang het

voldoet aan de eisen van het invoerende land inzake voedsel-

type levensmiddel. Zo zijn er striktere regels voor verse

veiligheid, ziektekiemen en contaminanten. De vereisten zijn

vlees(waren) dan voor pakweg bier of biscuiterie. Met andere

vaak heel erg uiteenlopend: het kan gaan over het respecte-

ZRRUGHQ KHW )$99FHUWL¿FDDW LV JHHQ VWDQGDDUGIRUPXOLHU

ren van de Europese wetgeving inzake voedselveiligheid, een

Wanneer u wenst te exporteren, dient u op www.favv.be/

status van een dier- of plantenziekte in België, een bewijs dat

exportderdelanden het land van bestemming op te zoeken. Vervolgens selecteert u de categorie waartoe het, te exporteren, product behoort: producten van dierlijke oorsprong voor humane consumptie, levende dieren, voedingsmiddelen, diervoeders, planten en plantaardige producten of producten van dierlijke oorsprong niet geschikt voor humane consumptie. Als de vereisten voor dit levensmiddel zijn gekend, krijgt u vervolgens een overzicht van de voorwaarden die het land van bestemming stelt. Leslie Lambregts: “Deze informatie is vergezeld van instructies die het FAVV heeft opgesteld en die een exporteur nauwgezet moet volgen om te kunnen exporteren. Deze zogenaamde instructiebundels zijn ook nodig

De Japanse autoriteiten op bezoek in België om na te gaan hoe het FAVV en de sector kunnen garanderen dat Belgische groenten (vooral prei) aan de Japanse normen voor residuen van bestrijdingsmiddelen voldoen.

RPGHYRRUZDDUGHQLQKHWFHUWL¿FDDWFRUUHFWWHNXQQHQLQWHUSUHWHUHQ(QNHOHYRRUEHHOGHQWHULOOXVWUDWLH&HUWL¿FDDWHLVHQ aangaande bepaalde contaminanten kunnen in veel gevallen

EXPORT / food INDUSTRY / JUNI 2013 /

Optimaal voeden van mengers en processen

door het nationaal controleprogramma van het FAVV worden gegarandeerd. In andere gevallen kan de sector in kwestie de nodige garantie bieden door sectorale bemonsteringsplannen op te zetten die door het FAVV moeten worden goedgekeurd. Maar soms moet een exporteur zelf gunstige analyseresultaten kunnen voorleggen van de producten die hij wenst te exporteren. Een ander voorbeeld van vereisten is het bewijs van herkomst. Dit moeten de fabrikanten aantonen via een tracering die in hun autocontrolesysteem is opgenomen. Het is

Automatisch efficiënt

dus niet altijd evident om exact te weten wat er wordt bedoeld HQKRHKHWFHUWL¿FDDW±GDWPHWHHQYDQGHZHEVLWHNDQZRUGHQJHGRZQORDG±PRHWZRUGHQJHwQWHUSUHWHHUGHQLQJHYXOG Vandaar dat we een leidraad voorzien waarin we de levensPLGGHOHQIDEULNDQWDOOHVKDDU¿MQXLWOHJJHQ´9HUYROJHQVGLHQW de exporteur tijdig de Provinciale Controle Eenheid van het FAVV te contacteren. Deze zal dan ter plaatse komen om na WHJDDQRIGHLQIRUPDWLHRSKHWFHUWL¿FDDWFRUUHFWLVHQRPKHW te ondertekenen. Leslie Lambregts: “Om de kosten van deze inspectie te minimaliseren, is het aangeraden om alle bewijsPDWHULDDONODDUWHOHJJHQ9RRUKHWDÀHYHUHQYDQHHQFHUWL¿caat geldt een vast tarief dat is vastgelegd in een Koninklijk Besluit en dat tevens een prestatie van een half uur dekt. Het JDDWRPHXURYRRUKHWRSVWHOOHQHQGHDÀHYHULQJYDQKHW HHUVWHFHUWL¿FDDWHQHXURYRRUHONELMNRPHQGDIJHOHYHUG FHUWL¿FDDWGDWRSKHW]HOIGHPRPHQWLVDDQJHYUDDJG'LWWDULHI GHNWHHQSUHVWDWLHYDQHHQKDOIXXUSHUFHUWL¿FDDW9RRUHONEHgonnen bijkomend halfuur voor bijkomende prestaties, zoals de voorafgaande documenten-, overeenstemming- of materiele controle wordt 29,52 euro aangerekend. Mits een gedegen voorbereiding vallen de kosten dus goed mee.”

EN WAT ALS DE INFO NIET BESCHIKBAAR IS? Doorheen de jaren heeft het FAVV op haar website al veel informatie verzameld voor de export van een heel gamma aan producten naar verschillende derde landen. Maar natuurlijk zijn er bestemmingen waarvoor er nog geen gegevens beschikbaar zijn. Leslie Lambregts: “Er zijn nu eenmaal contreien waarnaar de Belgische bedrijven bepaalde producten niet of nauwelijks uitvoeren. Voor ons heeft het dan ook weinig zin om er veel energie te steken. Wanneer een levensmid-

Voedingssystemen voor mengers : AZO • betrouwbaar • nauwkeurig • economisch Bedrijfszekere en economische oplossingen voor de automatisering van uw grondstoffen en processen.

delenfabrikant toch naar zo’n bestemming wil exporteren, ]DO KLM KHW FHUWL¿FDDW GH YRRUZDDUGHQ HQ GH ELMEHKRUHQGH handleiding dus niet meteen op onze site terugvinden. In dit geval is het aangeraden om bij de importeur na te gaan wat de wettelijke voorwaarden van het betreffende land zijn en NDQ MH HHQ DOJHPHHQ FHUWL¿FDDW YRRUVWHOOHQ LQGLHQ GLW YRRU het te exporteren product op de website van het FAVV beschikbaar is). Geraak je niet aan de betreffende informatie, dan kan je inlichtingen inwinnen bij de gewestelijke export-

AZO N.V. Katwilgweg 15 B-2050 Antwerpen Tel.: +32-3-250 16 00 Fax : +32-3-252 90 02

www.azo.be

9

10 / JUNI 2013 / food INDUSTRY / EXPORT

“Zo zijn we nu bezig met het uitwerken van een leidraad die de exporteurs wegwijs maakt bij een exportaanvraag.” onderhandelingen. We moeten vaak lange

terug te vinden. Wij voeren vervolgens een

en moeilijke vragenlijsten invullen. Aan-

inspectie uit om na te gaan of de aanvra-

gezien de eisen van derde landen dikwijls

ger aan de gestelde voorwaarden voldoet.

verschillen met deze die in de E.U. gelden,

Is deze controle gunstig, dan zullen we een

moeten we overleggen met de overheden

inspectieverslag naar de overheid van het

van die landen hoe we die eisen waar mo-

land in kwestie sturen, dit met de vraag of

gelijk kunnen aanpassen of hoe we kunnen

het bedrijf mag exporteren. Dikwijls volgt

garanderen dat we eraan voldoen. Boven-

dan nog een inspectiebezoek van het impor-

dien moet je er ook rekening mee houden

terende land vooraleer de bevoegde autori-

dat de autoriteiten ginder natuurlijk niet al-

teiten ervan de beslissing neemt of de aan-

leen de Belgische dossiers behandelen. Zo

vrager al dan niet op de gesloten lijst komt.”

wordt bijvoorbeeld de Chinese markt moheeft de dienst die de dossiers behandelt

GEEN REDEN OM NIET TE EXPORTEREN...

bevorderende organisaties Flanders In-

zoveel werk dat we soms zeer lang op ant-

Volgens Leslie Lambregts zijn de FAVV-

vestment & Trade (FIT), Agence Wallonne

woorden moeten wachten. Onlangs werd de

FHUWL¿FDWHQYULMJHNHQGHQZRUGHQ]HJRHG

d’Exportation (AWEX) of Brussels Invest-

Japanse markt voor Nederlands kalfsvlees

toegepast. Niettemin denkt hij dat de

ment & Export (BIE). Zij zullen indien no-

geopend, wat natuurlijk de interesse van de

procedures bepaalde voedingsbedrijven

dig de voorwaarden opzoeken en deze dan

Belgische kalfsvleessector wekte. Maar het

(vooral de kleine KMO’s) toch wel wat af-

aan het FAVV overmaken. Indien de eisen

heeft wel eerst tien jaar geduurd vooraleer

schrikken. “We proberen om het proces

afwijken van deze die binnen de E.U. gel-

onze Nederlandse collega’s deze markt heb-

zo duidelijk mogelijk te maken,” vertelt

den, moeten we onderhandelingen opstar-

ben kunnen openen.” Leslie Lambregts be-

hij. “Zo zijn we nu bezig met het uitwerken

ten om deze ‘exportmarkt’ te openen. Dit

nadrukt dat dergelijke exportmarkten voor

van een leidraad die de exporteurs wegwijs

gebeurt in samenwerking met onze ambas-

%HOJLVFKHSURGXFWHQHQNHOHI¿FLsQWNXQQHQ

maakt bij een exportaanvraag. Maar ik kan

sade in het betreffende land. Eenmaal we

worden benaderd indien goede dossiers

me inbeelden dat het voor kleine bedrijven

tot een compromis komen over wat er in het

worden opgesteld en door alle betrokke-

allemaal niet zo evident is. De FAVV-certi-

FHUWL¿FDDW PRHW VWDDQ HQ DDQ ZHONH YRRU-

nen (exporteurs, beroepsfederaties, FAVV,

¿FDWHQ ]LMQ LPPHUV PDDU HHQ NOHLQ RQGHU-

waarden er moet worden voldaan, plaatsen

ambassade, gewestelijke en federale over-

deel van de wettelijke exportverplichtin-

ZHHHQKDQGOHLGLQJHQELODWHUDDOFHUWL¿FDDW

heidsdiensten, importeurs en de Europese

gen. Voor veel producten worden echter

op onze website. Vervolgens kan de expor-

Commissie) worden behartigd. “Het FAVV

meestal geen (fyto)sanitaire eisen gesteld.

teur de gewone procedure volgen.”

heeft vorig jaar het initiatief genomen om

Denk maar aan bier, chocolade, koekjes,

Leslie Lambregts

menteel erg druk gesolliciteerd. Hierdoor

via werkgroepen de verantwoordelijkheden

sauzen,... In dit geval is de procedure heel

SOMS EEN WERK VAN LANGE ADEM

van eenieder en afspraken voor een goede

wat gemakkelijker, aangezien een algemeen

onderlinge samenwerking samen vast te

FHUWL¿FDDWGDQYROVWDDW2RNGDWLVRSRQ]H

Het kan echter ook zijn dat het importeren-

OHJJHQ (QNHO GRRU HHQ HI¿FLsQWH VDPHQ-

website terug te vinden.”

de land zijn goedkeuring voor een bepaald

werking tussen al die schakels kan de ex-

product nog niet heeft gegeven. In dat geval

port van onze Belgische producten nog be-

Laat u dus zeker niet ontmoedigen door

kan u eenvoudigweg niet uitvoeren. Onder-

ter worden gegarandeerd,” vertelt hij.

de administratieve beslommeringen, want exporteren is voor heel wat Belgische voe-

handelingen zullen er dan hopelijk toe lei-

EN DAN: DE GESLOTEN LIJSTEN

dingsbedrijven een belangrijke (zoniet de

betreffende product. Maar de behandeling van dossiers voor de export van producten

Invoerende landen hanteren dikwijls geslo-

solideren. Indien je als exporteur vragen

ZDDUDDQ KHW LPSRUWHUHQGH ODQG VSHFL¿HNH

ten lijsten van bedrijven die mogen expor-

hebt, laat je dan in eerste instantie door je

eisen stelt met betrekking tot dierziekten

teren. Deze kunnen eveneens op de website

beroepsfederatie of de gewestelijke export-

(bijvoorbeeld vlees en vleesproducten,

van het FAVV worden geraadpleegd. Leslie

bevorderende organismen bijstaan. En uit

zuivel) of plantenziekten (zoals groenten

Lambregts: “Om in dergelijke gevallen naar

bovenstaande toelichting is zonder twijfel

en fruit, pootgoed, sierplanten) kunnen

het betreffende land te kunnen exporteren,

duidelijk geworden dat ook het FAVV ten

jaren aanslepen. Leslie Lambregts: “Po-

moet de onderneming in kwestie eerst en

dienste van de levensmiddelenfabrikanten

tentiële exporteurs beseffen meestal niet

vooral een aanvraag bij het FAVV indienen.

staat om de export van hun producten mo-

wat er allemaal komt kijken bij dergelijke

Het formulier daarvoor is op onze website

gelijk te maken en te bevorderen.” ]]

den dat de markt wordt geopend voor het

enige) manier om hun marktpositie te con-

/ food INDUSTRY / JUNI 2013 / 11

EMPACK2013 KIEST VOOR EEN THEMATISCHE EN INTERACTIEVE FORMULE Op 2 & 3 oktober ontmoeten vraag & aanbod van verpakkingen voor de 12de keer tijdens EMPACK in Brussels Expo. EEN UNIEK ONTMOETINGSMOMENT VOOR DE SECTOR

INTERACTIEF RANDPROGRAMMA

Vier maanden voor de beurs is 80% van de beursoppervlakte ingevuld;

Om de bezoekerservaring te verrijken, blikt de interactieve ten-

een zeer sterk signaal dat verpakkingsbedrijven jaar na jaar blijven ge-

toonstelling Packstory i.s.m. FostPlus niet alleen terug op het ont-

loven in de toegevoegde waarde van EMPACK voor hun business. De

staan van verpakkingen, maar toont het ook interessante aspecten

voedingssector blijft de belangrijkste bezoekersdoelgroep waaraan

van de hedendaagse verpakkingsketen.

ruim 200 bedrijven hun verpakkingsoplossingen voorstellen. Daarbij gaat het niet alleen om verpakkingsmachines en -materialen, maar on-

'H ¿QDOLVWHQ YDQ GH YHUSDNNLQJVZHGVWULMG µ'H *RXGHQ 1RRW¶

der meer ook over controle & inspectie en codering, labeling en print-

2012 stellen hun innovaties voor op de beursvloer en het Neder-

systemen.

ODQGV 9HUSDNNLQJV&HQWUXP JHHIW KHW RI¿FLsOH VWDUWVFKRW YDQ GH wedstrijd 2014. Kennispartners zullen dieper ingaan op een aantal

THEMATISCHE ROUTES MET FOCUS OP INNOVATIEVE EN DUURZAME VERPAKKINGEN

DFWXHOHWKHPD¶VGLHYLDHHQEH]RHNHUVVXUYH\YHU]DPHOGZHUGHQ

Via de online & onsite INNOVATION track ontdekken bezoekers de

PRAKTISCHE INFORMATIE

allernieuwste producten en diensten van de exposanten. Daarnaast

EMPACK2013

zet de ECOPACK track de duurzame verpakkingsoplossingen in de

Woensdag 2 & donderdag 3 oktober 2013

kijker. Op die manier vinden de professionele bezoekers eenvoudig de

Brussels Expo, paleis 6 & 9

weg naar de laatste nieuwigheden.

www.easyFairs.com/EMPACK-BE

EMPACK2013 DE TOEKOMST VAN VERPAKKINGSTECHNOLOGIE

www.easyfairs.com/empack-be

12 / JUNI 2013 / food INDUSTRY / INGREDIËNTEN

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S KU LEUVEN

LEVENSMIDDELEN OP BASIS VAN INSECTEN OF ALGEN... Hoe het toekomstig tekort aan proteïnen opvangen? De wereldbevolking blijft spectaculair groeien. En dat heeft zo zijn gevolgen op het vlak van de voedselvoorziening. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zal er tegen 2050 een ernstig tekort aan onder meer proteïnen ontstaan. Niet alleen de Derde Wereld zal daarvan het slachtoffer worden. Ook Europa maakt zich beter klaar, want de kans is groot dat vlees onbetaalbaar zal worden. Er bestaat echter een adequate oplossing om het probleem op te vangen: laat ons massaal insecten en algen kweken en eten. Voedingsbedrijven die op zoek zijn naar een ‘gat in de markt’ weten hierbij waar ze het kunnen vinden... We moeten ons geen illusies maken: over enkele decennia

ten, zoals tofu, zijn al behoorlijk ingeburgerd. Een ander NPF

wordt het quasi onbetaalbaar om nog een lekker stukje vlees

is onder de naam ‘meatless’ gekend. Dit bestaat uit mengsels

te eten. Door de explosief toenemende wereldbevolking zal

van plantaardige grondstoffen, zoals lupine, rijst, karamel

voedsel alsmaar schaarser worden, met stijgende prijzen

en tarwe. Een minder conventionele aanpak is kweek- of in

tot gevolg. Europa mag dan een rijk continent zijn, toch zal

vitro vlees. Daarbij worden dierlijke stamcellen in een speci-

het de dans niet ontspringen. Een groot gedeelte van het

ale bioreactor gebracht. Ze groeien er uit tot spierweefsel dat

voedselaanbod zal immers door de opkomende economieën

gelijkaardig is aan dat van geslachte dieren. Op zich is dat

worden geconsumeerd. Hierdoor is de kans groot dat er hier

een ecologische, humane en veilige oplossing. De productie

een tekort ontstaat en de prijzen enorm zullen toenemen.

van kweekvlees bevindt zich echter nog in een experimenteel

En dan spreken we nog niet over de toenemende kosten die

stadium en is zeer duur. Er ligt echter een goed alternatief

met de ecologische voetafdruk van de veeteelt gepaard gaan.

zomaar voor het grijpen: het eten van insecten... Voor onze

Momenteel wordt 80 % van de mondiale landbouwgronden

Westerse maatschappij is dit nieuw, maar in heel wat Afri-

volgens de ‘Food and Agriculture Organization’ voor vee-

kaanse en Aziatische landen is het dagelijkse kost.”

teelt gebruikt. Om aan de stijgende vraag te voldoen, zal er meer landbouwgrond nodig zijn. Resultaat? Een toenemende

TALRIJKE VOORDELEN

druk op het milieu door een alsmaar grotere bijdrage aan de

Op dit ogenblik zijn er wereldwijd zo’n miljoen soorten in-

klimaatopwarming, uitspoeling van de bodem, verlies aan

secten gekend. Daarvan zijn er een tweeduizendtal als ‘eet-

biodiversiteit... Met zijn allen het pad van het vegetarisme/

baar’ geïnventariseerd. Mik Van Der Borght: “De ‘range’ van

veganisme bewandelen, zou eventueel een optie kunnen zijn.

consumeerbare types is dus groot. Meest gekend in Europa

Alleen... het is ontzettend moeilijk om met zo’n dieet een cor-

zijn de meel- en buffalowormen, de sprinkhanen en de kre-

recte balans aan essentiële voedingsstoffen te verkrijgen. On-

kels. Maar er zijn ook rupsen, muggen, wespen, spinnen,

der meer op het vlak van eiwitten wringt het schoentje, want

termieten, kakkerlakken, wantsen... die eetbaar zijn. Over

dierlijke levensmiddelen zijn een belangrijke leverancier van

het algemeen hebben ze een zachte, niet echt uitgesproken,

volwaardige eiwitten en essentiële aminozuren. Mik Van Der

notensmaak en zijn ze rijk aan eiwitten, vitaminen (A, D, B1,

Borght en Johan Claes, beiden docent aan de Faculteit Indus-

B3, B6 en B12), mineralen (ijzer, zink, calcium, ... ) en poly-

triële Ingenieurswetenschappen van de KU Leuven, Campus

onverzadigde vetzuren (waaronder ook omega 3-vetzuren).

Geel: “Novel Protein Foods of NPF zijn mogelijke alternatie-

Met andere woorden: ze zijn gezond en kunnen omwille van

ven. Het gaat om producten op basis van allerlei plantaardige

hun zachte smaak gemakkelijk aan voedingsproducten wor-

eiwitten en micro-organismen. Eén van de bekendste voor-

GHQWRHJHYRHJG+HWJURWHYRRUGHHOLVGDW]HRSHHQHI¿FLsQWH

beelden is quorn dat op het mycoproteïne van Fusarium ve-

manier kunnen worden gekweekt. Eerst en vooral hebben

nenatum is gebaseerd. Ook heel wat sojagebaseerde produc-

ze, ten opzichte van klassieke landbouwhuisdieren, weinig

INGREDIËNTEN / food INDUSTRY / JUNI 2013 /

voeder nodig. Want als koudbloedige dier-

plantaardige reststromen in hoogwaardige

tjes hebben ze geen energie nodig om hun

dierlijke eiwitten en andere nutriënten om

lichaamswarmte in stand te houden. In

te zetten. We pleiten dus niet alleen voor de

vergelijking met bijvoorbeeld runderen is

consumptie van insecten, maar ook voor

de omzetting van voeder naar vlees bij in-

een gecontroleerde en duurzame kweek.”

13

VHFWHQWRWWZLQWLJNHHUHI¿FLsQWHU=HVWRWHQ Daarnaast reproduceren ze zich sneller dan

DRIE TOEPASSINGSDOMEINEN

de klassieke landbouwhuisdieren. Niet al-

Een gecontroleerde kweek is vooral in

leen is de ontwikkelingscyclus korter, ook

de Westerse wereld belangrijk. Insecten

zijn er veel meer nakomelingen. Insecten

LPSRUWHUHQ ]RX ]RZHO ¿QDQFLHHO DOV HFR-

hebben tevens heel weinig water nodig om

logisch niet verantwoord zijn. “Het heeft

te overleven. En ze houden ervan om heel

echter geen zin om eender wat te kweken,”

dicht bij elkaar te zitten, waardoor de ruim-

vertelt Mik Van Der Borght. “Om tot een

te optimaal kan worden benut. Meer nog:

duurzame massakweek te komen, moet met

schaal mogelijk is. Volgens ons is in Europa

verticale kweek is mogelijk. Want in prin-

een veelheid aan factoren rekening worden

de grootste toekomst voor krekels, sprink-

cipe kan je de insecten, zoals meelwormen,

gehouden. Duurzaamheid kan immers pas

hanen en meel- en buffalowormen weg-

in bakken kweken, en die in de hoogte op

worden gerealiseerd als de kweektempera-

gelegd. Deze insecten vallen gemakkelijk

elkaar stapelen. Heel wat insecten kunnen

tuur laag genoeg is, er voldoende aanbod

te kweken en bovendien is hun samenstel-

volledig worden geconsumeerd, waardoor

bestaat van goedkopere nevenstromen die

ling erg vergelijkbaar met vlees. Want daar

er ook zeer weinig ‘slachtafval’ wordt ge-

als voeder kunnen worden gebruikt, en er

is het (in onze contreien) op het vlak van

vormd. Tot slot zijn de diertjes in staat om

een eenvoudige kweek en oogst op grote

humane consumptie voornamelijk om te

tevens zo goed als geen broeikasgassen uit.


“Insecten zijn gezond en kunnen omwille van hun zachte smaak gemakkelijk aan voedingsproducten worden toegevoegd.”

beestjes. “En eigenlijk is dat vreemd, want in 80 % van de wereld staan insecten op het menu,” aldus Mik Van Der Borght. “Het is vooral een mentaal probleem: ongekend is onbemind, hé. Onlangs hebben we hier met 65 proefpersonen een sensorische analyse uitgevoerd. We maakten twee versies van drie snacks: telkens met en zonder insecten. Bij een pesto wrap vervingen we de pijnboompitten door meelwormen. Bij een minipizza gebruikten we stukjes meelworm in plaats van gehakt. En in een amandelgebak met bavaroise werden stukjes sprinkhaan als extra ingrediënt toegevoegd. We lieten deze snacks door het sensorisch panel proeven. En wat bleek? De recepten met insecten werden bijna unaniem even lekker tot lekkerder bevonden. Het testpanel had ook geen afkeer voor de snacks omdat de insecten niet zichtbaar waren. Het lijkt ons dan ook evident dat insecten in eerste instantie op die manier hun weg naar de Westerse consument zullen vinden: onherkenbaar in andere levensmiddelen verwerkt. Pas als ze als ‘ingrediënt’ worden aanvaard,

doen: dat insecten vlees vervangen. Dat is

perimenteerd met insecten als ingrediënt

zal de weg zich openen om insecten ook in

het domein waar ze de meest interessante

voor veevoeder. In Nederland zijn er en-

hun geheel te verkopen.”

perspectieven bieden.” Naast toepassing

kele kleine aanbieders van gevriesdroogde

in de humane voeding kunnen de beest-

sprinkhanen voor menselijke consumptie.

jes echter ook als alternatief voor soja in

Er zijn er echter weinig bedrijven die dit

WEINIG KENNIS OVER PROCESSING

veevoeder worden aangewend. Dit zou de

aandurven, gewoonweg omdat er geen spe-

Alleen... dat verwerken is geen evidentie.

afhankelijkheid van de import uit andere

FL¿HNZHWWHOLMNNDGHULV:HYHUZDFKWHQZHO

(HUVW HQ YRRUDO EHVWDDQ HU JHHQ VSHFL¿HNH

werelddelen verkleinen, iets waarnaar de

dat de Europese Commissie nog dit jaar

wettelijke richtlijnen. En hoewel insecten

Europese Unie momenteel streeft. Een der-

LQVHFWHQDOVµQRYHOIRRGV¶]XOOHQGH¿QLsUHQ

momenteel in gevriesdroogde vorm wor-

de domein waar insecten een toekomst heb-

Hoewel dit een wettelijk houvast biedt, zal

den aangeboden, ziet Johan Claes dat niet

ben, is als bioactieve producten. Insecten

een novel food etiket de doorbraak van in-

meteen op industrieel niveau gebeuren.

bevatten immers chitine, een stof waaraan

secten in menselijke voeding bemoeilijken.

“De kostprijs om te vriesdrogen is hoog,

verschillende

gezondheidsbevorderende

Een goedkeuring daarvoor gaat immers

wat de rendabiliteit verlaagt. Vandaar dat

eigenschappen worden toegeschreven. Ook

met erg uitgebreide dossiers en lange pro-

de insecten waarschijnlijk ingevroren aan

zouden sommige insecten bioactieve pep-

cedures gepaard... ”

de verwerkende industrie zullen worden

tiden bevatten, die bloeddrukverlagende eigenschappen bezitten.

INSECTEN ALS ‘NOVEL FOOD’?

aangeleverd.” Maar wat dan? Want hoe-

HOE DE AFKEER WEGWERKEN?

wel insecten in grote delen van de wereld

'DW HU JHHQ VSHFL¿HN ZHWWHOLMN NDGHU YRRU

geen industriële verwerking. Mik Van Der

worden geconsumeerd, is er zo goed als

de menselijke consumptie van insecten is,

Borght: “Voor zover ik weet, bestaan er

Momenteel worden er in Europa al insec-

blijkt niet de enige barrière te zijn. Ook het

geen voedingsproducenten die op grote

ten gekweekt, maar uitsluitend op kleine

feit dat er nog geen grote ‘afzetmarkt’ is,

schaal insecten als ingrediënt toepassen of

schaal. Mik Van Der Borght: “Over het al-

zorgt ervoor dat de initiatieven niet van de

ze verwerken/verpakken voor afzet in wa-

gemeen gaat het om voedsel voor insecti-

grond komen. Veel Westerse consumenten

renhuizen. Insecten worden in andere we-

voren. Maar in de U.K. wordt ook al geëx-

staan afkerig tegen de consumptie van zo’n

relddelen nog steeds in de vrije natuur ge-


15

Mik Van Der Borght Sensorische analyse met 65 proefpersonen van drie snacks met insecten onder leiding van Mik Van Der Borght van de onderzoeksgroep Lab4Food.

vangen en door lokale mensen op markten

Een andere interessante technologie is de

lopers zijn nodig om de mentale barrière

aangeboden.” Johan Claes vult aan: “Tot

extractie van waardevolle componenten

die nog bij veel consumenten bestaat, uit

op heden bestaat er ook quasi geen kennis

zoals proteïnen. Door eiwitextracten toe te

de weg te ruimen. Pas als die drempel is ge-

over de ideale processingcondities voor een

passen, wordt de nutritionele meerwaarde

nomen, wordt een grootschalige insecten-

lekker, kwalitatief, lang houdbaar en veilig

gerealiseerd, zonder dat de consument in-

kweek, industriële verwerking en inpassing

product, met behoud van zijn nutritionele

secten ‘ziet’.

in een dagelijks voedingspatroon mogelijk. Onze masterstudenten ontwikkelden voor

waarde. Toch valt te verwachten dat de benodigde apparatuur erg gelijkaardig zal zijn

NOG NIET VOOR METEEN...

de Ecotrophelia wedstrijd van Fevia een

aan de huidige beschikbare technologieën.

Ook al is er een groot potentieel voor het

groenteburger met meelwormen. Om het

Vermoedelijk zal de pre-processing nog

gebruik van insecten in menselijke voe-

concept af te toetsen, contacteerden ze de

KHW PHHVWH RQGHU]RHN HQ VSHFL¿HNH RQW-

ding, toch verwacht Mik Van Der Borght

aankoopdienst van een warenhuisketen.

wikkeling vragen. Larven kunnen immers

dat het nog een hele tijd zal duren vooraleer

Deze repliceerde: “Kom over vijf jaar nog

in hun geheel worden verwerkt, maar bij

insecten echt in de Westerse wereld zullen

maar eens terug”. En dat vat eigenlijk alles

bijvoorbeeld sprinkhanen is het nodig om

doorbreken. “Volgens mij zullen het vooral

samen: het geloof dat insecten zullen door-

de vleugels en de pootjes te verwijderen.

de bestaande producenten van alternatieve

breken, is eigenlijk alomtegenwoordig. Al-

Hiervoor een industrieel rendabel proces

voeding, zoals vleesvervangers, zijn die de

leen weet niemand wanneer dat effectief zal

op punt zetten, is een serieuze uitdaging.”

eerste stap zullen zetten. Dergelijke voor-

gebeuren... ”

Food Blending We offer food powder blending, packaging and labelling for our customers' processing needs. Our machinery, knowhow and quality management systems are aimed at giving us a competitive edge in the market place and makes us a reputable entreprise for food companies in Europe. We are BRC certified, level A and certification can be arranged for Kosher and Halal products. If your project involves powder, we can help! Discover us at www.foodblending.be | Kwadeweg 26 | 9940 EVERGEM (Belgium) | Tel: +32 9 253 83 21


ALGEN: EEN ANDERE MOGELIJKHEID Een andere ‘alternatieve’ bron van eiwitten, zijn algen. Het gaat vooral om de eencellige types (microalgen), want zij bevatten meer proteïnes dan de meercelligen (wieren). Net zoals planten halen ze energie uit licht en produceren daarbij zuurstof. Omdat ze geen wortel, stengel, bladeren,… hebben, behoren ze echter niet tot het plantenrijk: ze worden onder de protisten en bacteriën gerangschikt. Algen komen in zowat alle types van water voor (zoet en zout), zolang er maar licht aanwezig is. Sommige zijn verwant aan de planten die we op het land aantreffen, andere helemaal niet.

INGREDIËNT VOOR VEEVOEDER Al in de jaren vijftig, toen er met de ‘babyboom’ ook voor voedselschaarste werd gevreesd, kwamen algen in de kijker te staan. Ze werden beschouwd als de perfect uitge-

“Wanneer algen op grote schaal tot biodiesel worden verwerkt, zal er een grote hoeveelheid proteïne als nevenproduct ontstaan.”

balanceerde voedselbron, rijk aan proteïnen, vitaminen en mineralen. Bovendien

worden gekweekt, waardoor (net als bij in-

nog: de teelt vereist zelfs geen vruchtbare

zijn algen bijzonder productief, veel pro-

secten) onze importafhankelijkheid en de

grond, aangezien algen in de zee, sloten,

ductiever dan klassieke landbouwgewas-

ecologische voetafdruk zou afnemen. Daar-

grachten... of in bassins op droge, vervuil-

sen. Maar tot een doorbraak kwam het niet:

naast zijn ze nutritioneel even interessant

de, verzilte... grond groeien. En nog een

de technische barrières voor een kweek op

als soja, aangezien algen rijk zijn aan pro-

bijkomend pluspunt: tijdens hun groei ne-

grote schaal bleken al te groot. Nu, zestig

teïnen met een gebalanceerde aminozuur-

men ze het broeikasgas CO2 uit de lucht op.

jaar later, worden ze opnieuw van onder het

samenstelling. Belangrijk ook: terwijl soja

Alleen al voor het zuiveren van mest heb-

stof gehaald. De voorbije jaren was er al veel

slechts zo’n 3 ton per hectare opbrengt, is

ben ze dus een gigantisch potentieel. Maar

interesse in algen voor de productie van

dat bij algen met de huidige technologie 30

daarnaast kunnen ze ervoor zorgen dat de

biobrandstof. Doordat ze relatief veel olie

ton. En met de oplossingen die momenteel

prijs voor vlees in de toekomst niet de pan

bevatten (zo’n 30 % wanneer ze onder juiste

in laboratoria worden ontwikkeld, zou dat

uitswingt. Want als er voor het telen van

omstandigheden worden gekweekt), kun-

in de toekomst zelfs 90 ton kunnen worden.

de bestanddelen van veevoeder tien keer

nen ze immers als nieuwe bron van biodie-

Daarbovenop komt nog dat algen water en

minder landbouwgrond nodig is, neemt na-

sel fungeren. Maar daarnaast bevatten ze

meststoffen nodig hebben: ze kunnen dus

tuurlijk de druk op het milieu af en komt

ongeveer evenveel proteïnen als olie. Wan-

tegelijkertijd afvalwater zuiveren en proteï-

er ruimte vrij voor andere activiteiten. In

neer ze op grote schaal tot biodiesel worden

nen voor dierenvoeding produceren. Koen-

combinatie met alle andere voordelen zou

verwerkt, zal er dus een grote hoeveelheid

raad Muylaert en Imogen Foubert, beiden

dit de kosten voor veeteelt in de toekomst

proteïne als nevenproduct ontstaan. Deze

docent aan de Kortrijkse campus van KU

binnen de perken kunnen houden.”

heeft dan weer heel wat potentieel om in

Leuven: “Vlaanderen is een belangrijke

dierenvoeder te worden gebruikt. De voor-

kweker van varkens. Deze worden met soja

delen van deze toepassing zijn immers le-

gevoed. Wanneer we algen zouden inzetten

EN VOOR HUMANE VOEDING...

gio. Eerst en vooral is de samenstelling van

om hun mest te zuiveren, zou er voldoende

Maar ook voor rechtstreekse menselijke

algenbiomassa vrij vergelijkbaar met die

biomassa worden geproduceerd om alle

consumptie bieden algen een waaier aan

van sojabonen, die momenteel de belang-

soja-import te vervangen. Interessant is dat

perspectieven. Alhoewel enkele toxische

rijkste bron van proteïnen in veevoeder

dit maar een paar procenten van de huidige

soorten gekend zijn, is het merendeel eet-

vormen. Maar ze kunnen in onze contreien

landbouwoppervlakte zou vergen. Meer

baar. In Azië staan meercellige algen of


wieren al eeuwenlang op het menu en worden hun microscopische verwanten vrij vlot aanvaard. In Europa worden de microalgen echter als ‘novel food’ beschouwd. Koenraad Muylaert: “Daarom dienen ze een grondige veiligheidsanalyse te ondergaan vooraleer ze voor menselijke consumptie kunnen worden goedgekeurd. Het is evident dat dit de introductie van algen of afgeleide voedingsproducten op de Europese markt vertraagt. Nochtans zouden ze een grote toegevoegde waarde voor ons dieet kunnen betekenen. Want alles wijst erop dat ze erg gezond zijn. Ze bevatten immers tal van ‘goede’ stoffen: vitamines (A, B1, B2, B6, niacine, C), mineralen (jodium, kalium, ijzer, magnesium, calcium), carotenoïden (die als krachtige antioxidanten bekend staan) en veel gezonde (vooral poly-onverzadigde) vetzuren. Vooral de mariene algen zijn ook rijk aan gezonde omega 3 vetzuren, zoals EPA en DHA. Deze zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en beschermen ons tegen hart- en

Een kwestie van smaak.

vaatziekten. Momenteel halen we deze gezonde vetzuren vooral uit vette vis. Maar vis haalt ze op zijn beurt uit zijn voeding: algen. Nu staat het als een paal boven water dat ook vis alsmaar schaarser zal worden naarmate de bevolking toeneemt. We zien nu al dat vele vispopulaties door overbevissing met uitsterven

Bescherming van goede smaak met Protadur®.

zijn bedreigd. Vandaar dat algen perspectieven bieden als alternatief voor olie uit vissen. KU Leuven rondde recent trouwens

Smaak hebben en behouden: gassen uit de Protadur®-reeks beschermen levensmiddelen tegen bederf en smaakverlies. Met de uitgebalanceerde Protadur®-gassen kunt u koelen, invriezen, carboniseren, inertiseren, dehydrateren en opschuimen. Protadur® zorgt ervoor dat uw product en verpakking smaakvol beschermd worden; en dat alles volgens de richtlijn 178/2002/EG. Resultaat: volledige rechtszekerheid voor u en een optimale smaakzekerheid voor uw producten.

een groot onderzoek af dat door Flanders’Food werd gesteund, waarin algenolie met visolie werd vergeleken. Daaruit bleek dat algenolie wel eens gezonder zou kunnen zijn. Want naast omega 3 vetzuren bevat ze carotenoïden en fytosterolen, die mogelijks eveneens een positief effect op de gezondheid hebben.”

VOORAL TOEKOMST ALS VOEDINGSSUPPLEMENT Inzake rechtstreekse menselijke consumptie hebben algen niet alleen een toekomst als vervanger van gezonde vetzuren uit vis. Er zijn immers nog tal van andere mogelijkheden om ze als voedingssupplement en gezondheidsbevorderend ingrediënt aan te wenden. In Azië gebeurt dat al: mensen grijpen daar eerder naar algen dan naar pakweg vitamines. Microalgen zijn immers niet alleen een bron van omega 3 vetzuren, maar ook van

Wilt u een smaakvol aanbod? Neem dan gerust contact met ons op!

carotenoïden. Een bekend voorbeeld is astaxanthine, een rood carotenoïde dat een krachtig antioxidant is. Astaxanthine uit de alg Haematococcus wordt al in voedingsupplementen van topsporters verwerkt om de recuperatie na zware inspanningen te versnellen. In Azië worden algen ook al frequent aan ‘gewone’ levensmiddelen toegevoegd: yoghurt, noedels... Koenraad Muylaert: “Europa begint deze trend langzaam te volgen. Zo is er in Nederland sinds kort brood op de markt waaraan algen zijn toegevoegd. En in Zwitserland werd een drinkyoghurt met algen uitgebracht. Er bestaan echter nog talrijke toepassingsmogelijkheden die nog niet worden geëxploiteerd en waarvoor onderzoek zich opdringt. Zo zou de alg Chlorella prebiotica be-

Gassen, service en knowhow

Westfalen BVBA Jaargetijdenlaan 100/102 1050 Brussel Tel. 053-64.10.70 Fax 053-67.39.07 [email protected] www.westfalen.be

17


Toch ga ik er niet van uit dat de Westerse consument snel algen ‘puur’ zal eten. Eerst en vooral is er een praktische hindernis: microalgen zijn dermate klein dat je ze met het blote oog niet ziet. Je moet dus grote hoeveelheden samenvoegen om iets op je bord te kunnen leggen. Bovendien worden algen onder de vorm van een pasta of poeder geproduceerd. Vandaar dat het voor de hand ligt om ze (of extracten ervan) eerder in Koenraad Muylaert

voedingsproducten te verwerken dan ze in zuivere vorm te consumeren. We spreken in

Algen worden onder de vorm van een pasta of poeder geproduceerd

van KAHO Sint-Lieven Gent in samenwer-

GLWJHYDOYDQHHQELRUDI¿QDJHZDDUELMXLWGH

king met KU Leuven blijkt dat algen die uit

biomassa een waaier aan nuttige producten

vatten die de groei van weldadige bacteriën

zoutwater worden geoogst, qua smaak naar

wordt gehaald. De proteïne zou bijvoorbeeld

in de darm stimuleren.”

schaaldieren neigen. Zoetwater algen sma-

net als sojaproteïne als vervanger van melk

ken veel neutraler en hebben een licht ‘gras-

kunnen worden aangewend, of als emulga-

EEN ECHT ‘INGREDIËNT’

sig’ aroma. Koenraad Muylaert: “Dit aroma

tor in voedingsproducten worden toegepast.

Net als bij insecten is het ook bij algen

kan een voor- of nadeel zijn. Algen kunnen

De olie kan worden gebruikt om margarines

een uitdaging om mensen ze te leren eten.

in de toekomst misschien een vegetarisch

van te maken. Nog weer andere componen-

Over de smaak van algen is echter verras-

alternatief voor vis vormen, met dezelfde

ten kunnen als natuurlijke kleurstof worden

send weinig geweten. Uit een recente test

gezonde eigenschappen en hetzelfde aroma.

toegepast. Naargelang de soort bevatten

Coolworld Rentals Tijdelijke koeling voor de voedingsmiddelen industrie Wat moet je doen om bij acute uitval van een vaste koelinstallatie of koelcel grote schade door bederf of omzetverlies te voorkomen? En is zo’n koel- of vriescel aan vervanging toe, dan wil je

TIP Bekijk de : gen online op huuroplossin ld-rentals.com w w w.coolwor FLEXIBEL HUREN: STANDAARD OF MAATWERK Coolworld beschikt over een breed verhuuraanbod met bedrijfsklare HACCPcellen van 10 - 100 m³ voor het koelbewaren, vriesbewaren, tempereren of invriezen van producten. Daarnaast zijn er demontabele koelen vriescellen tot

toch niet onder een oneigenlijke tijdsdruk komen te staan. Haast heeft zijn prijs, zeker als het om dit soort grote investeringen gaat. Door tijdelijk te huren haal je de druk van de ketel en krijg je tijd om de juiste beslissingen te nemen.” Met name tijdens de warmere jaarperiode staat Coolworld in de startblokken om in tijdelijke koelbehoeften te voorzien. elke gewenste grootte en een scala aan koelen vriescontainers voor de opslag van verpakte producten. Ook levert het bedrijf tijdelijke airconditioning voor elke ruimte, van kleine winkels tot grote productiehallen, kassen en laboratoria. Het begrip ‘full service’ wordt door Coolworld nog op een ouderwets degelijke wijze in praktijk

gebracht. De klant kan rekenen op een deskundig advies, een zorgvuldige installatie en een perfecte 24/7 service tijdens bedrijf. Meer informatie T. +32(0)2 325 69 10 (BE) E. [email protected]


19

algen immers van nature uit het geeloranje bètacaroteen, zalmroze astaxanthine, gele luteïne, oranje zeaxanthine en blauwe fycocyanine. Dit blauwe fycocyanine wordt vandaag al frequent gebruikt als natuurlijke kleurstof in snoepgoed of cosmetica. Het is trouwens een krachtig antioxidant met gezondheidsbevorderende eigenschappen. Deze blauwe kleurstof zou dus wel eens het meest gezonde ingrediënt van blauwe snoep kunnen zijn.”

NOG ZEKER TIEN JAAR GEDULD OEFENEN Wellicht zal het nog wel even duren vooraleer algen op grote schaal in onze voeding zullen worden gebruikt. De productie en vooral de processing staan immers nog in hun kinderschoenen. Daarom is het momenteel nog erg duur om algen te kweken. Ze mogen dan wel al snel groeien, toch moet

Sommige algen bevatten het blauwe fycocyanine dat vandaag al frequent als natuurlijke kleurstof in snoepgoed wordt gebruikt.

de kweek bijna dagelijks worden opgevolgd. En precies dat maakt het productieproces

naar de verwerking te gaan. En er is nog

erg arbeid- en kostenintensief. Koenraad

ÀLQN ZDW ZHUN DDQ GH ZLQNHO :DQW DOJHQ

Muylaert: “Enkel wanneer de processen

kan je niet zomaar op dezelfde manier ver-

kunnen worden geautomatiseerd, wordt het

werken als klassieke biomassa, zoals graan,

kweken op grote schaal rendabel en zal de

maïs, soja,… Koenraad Muylaert: “Ze be-

NRVWSULMV VLJQL¿FDQW GDOHQ (U LV YDQGDDJ

staan uit afzonderlijke cellen die niet een-

wereldwijd heel wat onderzoek naar de pro-

voudig kunnen worden opengebroken. En

“Algen kunnen in de toekomst misschien een vegetarisch alternatief voor vis vormen.” ductie van algen. En ook in Europa is er veel

GDDUYRRU LV VSHFL¿HNH DSSDUDWXXU QRGLJ

beweging. De Universiteit van Wageningen

Maar ook voor de oogst en het bewaren van

in Nederland is in dit domein bijzonder ac-

de biomassa zijn er nog lang niet voldoende

tief en de KU Leuven is sinds 2009 eveneens

oplossingen beschikbaar. Vandaar dat we

op de kar gesprongen. Daarnaast is er nog

verwachten dat het nog zeker tien jaar zal

het Belgische Proviron: een bedrijf dat erin

duren vooraleer algen op grote schaal zullen

slaagde om een goedkope en toch zeer pro-

kunnen worden gekweekt. Voedingsprodu-

ductieve reactor voor algen te bouwen, een

centen doen er echter wel goed aan om het

concept dat op wereldvlak uniek is. Momen-

onderzoek terzake van nabij te volgen. Want

teel gaat het om een pilootproject, maar het

hoe je het ook draait of keert: de R&D-mo-

is de bedoeling om het in de komende jaren

gelijkheden van algen zijn gigantisch... ” ]]

tot een industriële productie op te schalen.” Op het vlak van processing zijn oplossingen

at yourrrr servic service cce e Bekijk nu hoe we u van dienst kunnen zijn op www.barias.be

of kennis zelfs quasi onbestaand. De onderzoekers hebben zich de laatste jaren immers vooral op het kweekproces toegespitst. Pas de laatste twee jaar begint de aandacht ook

BARIAS Roeselare - België TEL +32 51 243 242


TEKST BERT CLAES - FOTO’S ARCHIEF

IDEEËN VOOR NPD

Zes ‘nieuwe’ ingrediënten met toekomst Over de hele wereld wordt onderzoek naar zogenaamde ‘nieuwe’ ingrediënten verricht. Veelal gaat het om gekende en erkende producten waarvoor andere toepassingen in levensmiddelen worden gevonden. Of stoffen die tot nu toe als ‘afval’ werden beschouwd. In onze reeks ‘Internationaal Nieuws’ behandelen we geregeld dergelijke ingrediënten. Maar voor deze special willen we graag nog een extra overzicht van recente nieuwigheden geven...

RODE PALMOLIE ALS KLEURSTOF

worden vermeld. Meer nog: het is moge-

ne, lepelvormige blaadjes met witte ner-

lijk versies van duurzaam aangeplante

ven. Het blaadje (inclusief steel) is niet

en beheerde palmolieplantages te ge-

langer dan 15 cm. De tatsoi is bovendien

EUXLNHQPHWHHQGXXU]DDPKHLGVFHUWL¿-

winterhard en kan worden geoogst van

caat als gevolg.

onder de sneeuw. Wie belang hecht aan het seizoenseigen en vers zijn van groen-

OOSTERSE BLADGROENTEN

ten, heeft hiermee dus een winters alternatief. Voorts zijn de blaadjes van tatsoi sterk en goed houdbaar. Gekoeld is de kwaliteit zeker een week gegarandeerd.

Rode palmolie is kleurig, natuurlijk, bevat waardevolle nutriënten en helpt om tot een ‘clean label’ te komen.

De tatsoi is geschikt voor gemengde slatjes, soepen en oosterse gerechten.

© James Morgan/WWF International

JAPANSE ZWAMMEN

Palmolie ligt in Europa onder vuur omdat het veel verzadigde oliën zou bevatten en de aanleg van grootschalige oliepalmplantages de biodiversiteit in

Mizuna is geschikt in een gemengd slaatje of wordt gestoomd zoals andere bladgroenten.

Zuid-Oost-Azië zou terugdringen. Maar in de Verenigde Staten wordt hierover

Oosterse ingrediënten kunnen op steeds

meer genuanceerd geoordeeld. Vooral

meer belangstelling rekenen. Een voor-

dan als het gaat over de rode versie,

beeld is mizuna, een Japanse groente met

GLH PLQGHU UDI¿QDJH KHHIW RQGHUJDDQ

zachte mosterdsmaak. Ze groeit als een

Die bevat immers heel wat gezonde fy-

JURWHUR]HWYDQ¿MQHLQJHVQHGHQGRQNHU-

tonutriënten, naast vitamine E en het

groene blaadjes. Het is een groente die

De beukenzwam (‘shimeji’) komt van na-

co-enzym Q10. Het hoge gehalte antioxi-

tot 23 cm hoog kan groeien en tot 45 cm

ture voor in Noord-Europa, Noord-Ame-

danten zou ook de houdbaarheid van de

breed wordt. De, eveneens bruikbare, mi-

rika en het Verre Oosten. Hij heeft een

palmolie verhogen. Intussen blijkt dat

buna is een nauwe verwant met iets lange-

licht afgeronde hoed van 2 tot 5 cm die

rode palmolie nog bijkomende troeven

re en smallere bladeren en een afgeronde

RSHHQ¿MQVWHHOWMHVWDDW-RQJHEHXNHQ-

heeft. Haar kleur wordt door een hoog

top. Deze groenten zijn erg geschikt voor

zwammen zijn bruin en in een iets rijper

gehalte carotenen veroorzaakt. Hierdoor

een gemengd slaatje of worden gestoomd

stadium worden ze licht crèmekleurig.

is de olie ook bruikbaar om voedingswa-

zoals andere bladgroenten (denk aan spi-

Ze groeien in clusters. Vijftien jaar gele-

ren een rode kleur te geven. Omdat het

nazie). Ook in opkomst is de Aziatische

den werd in Japan een productiemetho-

om een natuurlijke kleurstof gaat, kan

tatsoi: de losbladige minivariant van de

de op punt gesteld om de beukenzwam

het ‘clean label’ worden toegepast. Op

paksoi. Tatsoi heeft een licht gekruide

te verwerken. Sindsdien nam zijn succes

het etiket moet enkel ‘plantaardige olie’

kool- en mosterdsmaak, en donkergroe-

toe en is de beukenzwam er één van de

Beuken- en bundelzwammen doen het heel goed in Japan.


21

meest geconsumeerde paddenstoelen ge-

een vloeistof. Het extract is zeer stabiel bij

deerd. Daarom kan de combinatie met an-

worden. En ook in andere landen wordt de

verhitting en fermenteert niet. Gezien de

dere zoetstoffen raadzaam zijn. Soms wordt

beukenzwam steeds meer geapprecieerd.

enorme zoetkracht is er weinig van nodig,

daartoe stevia gekozen omdat thaumatine

Tevens is er de Japanse bundelzwam (‘name-

waardoor het soms wordt vermengd met

haar zoethoutachtige bijsmaak afvlakt. De

ko’). Na de shiitake is deze in het Land van

bijvoorbeeld suikeralcoholen (zoals xylitol)

stof is wel niet erg stabiel: de toepassings-

de Rijzende Zon de meest geteelde padden-

om meer bulk of volume aan het voedings-

mogelijkheden zijn dan ook enigszins be-

stoel. De licht afgeronde hoed heeft een dia-

middel te geven. Opmerking: niet alle mon-

perkt. Vooral dranken, kauwgum, sauzen,

meter van 2 à 5 cm. De rand is naar binnen

nikenfruit-zoetstoffen op de markt zijn even

YXOOLQJHQ\RJKXUWVGHVVHUWVHQFRQ¿WXUHQ

gekromd als de paddenstoel jong wordt ge-

kwaliteitsvol. Het extract bevat namelijk van

vallen ermee te zoeten. Maar voor gebak-

oogst. Aanvankelijk is hij donker van kleur,

nature enkele bijkomende bittere en wrange

ken en gekookte producten is thaumatine

maar gedurende het rijpingsproces wordt

aroma’s. Het was Procter & Gamble dat in

weinig geschikt. Een ander nadeel, namelijk

hij steeds lichter tot ze crèmekleurig wordt.

1995 een patent nam op een technologie die

de hoge prijs, wordt gecompenseerd door de

De Japanse bundelzwam groeit in clusters

deze bijsmaken elimineert. Sindsdien zijn

zeer geringe hoeveelheid die nodig is. Ook

en kan qua smaak met de beste wilde, eet-

ook andere fabrikanten, zoals onlangs nog

wordt gewerkt aan alternatieve productie-

bare paddenstoelen wedijveren. Net zoals

Tate & Lyle, erin geslaagd een geschikt me-

methoden die de prijs zullen doen dalen. Zo

de oesterzwam bevat hij heel weinig water,

chanisme op poten te zetten.

zijn er intussen genetisch gemanipuleerde

waardoor hij in koele omstandigheden lang houdbaar is, zonder noemenswaardig verlies van smaak of gewicht.

bacteriën gecreëerd die de zoetstof produce-

NA LO HAN GUO, THAUMATINE?

ren. En eind 2012 pakten Russische onderzoekers uit met tomaten die (eveneens door JHQHWLVFKHPRGL¿FDWLH KHW]HOIGHGRHQ

NA STEVIA, BINNENKORT LO HAN GUO?

METHYLCELLULOSE ALS VERZADIGINGSMIDDEL Methylcellulose is een voedingsadditief dat reeds ruim 50 jaar wordt gebruikt. Het gedraagt zich een beetje zoals gelatine en De zoetkracht van thaumatine is 2 à 3.000 keer die van sucrose. Daarmee is ze de zoetste natuurlijke stof die de mens ooit heeft ontdekt.

bevordert zo de cohesie in en textuur van honderden levensmiddelen, zoals gebakken producten, zoete en hartige snacks, kanten

Monnikenfruit bevat 80 % (en meer) glycosiden.

Niet alleen Lo Han Guo-fruitextract wordt Zoetstoffen uit de plant stevia rebaudiana

een mogelijke concurrent voor stevia. Ook

wekten hoge verwachtingen. Toch gaat de

van de zoet smakende proteïne ‘thaumatine’

zoektocht naar nog betere suikervervan-

wordt veel verwacht. Het wordt uit de West-

gers onverminderd door. Hierbij komt Lo

Afrikaanse vrucht van de plant ‘Thaumato-

Han Guo steeds meer in het vizier: een van

coccus danielli’ gewonnen.Vooral in de lan-

oorsprong Chinese plant die tot de fami-

den van herkomst, Soedan en Ghana, wordt

lie van de Cucurbitaceae behoort (zoals de

een extract van dit fruit al lang als zoetmid-

pompoen, komkommer en meloen). De in-

del gebruikt. Thaumatine heeft een zoet-

tens smakende vruchten (‘monnikenfruit’

kracht die 2 à 3.000 keer die van sucrose is:

genoemd) worden eenmaal per jaar geoogst.

daarmee is het de zoetste natuurlijke stof die

Ze worden gedroogd en hebben dan een

de mens ooit heeft ontdekt. Gevolg is dat er

doorgaans bolronde vorm met doorsnede

niet veel van nodig is, waardoor de proteïne

van gemiddeld 5 cm. Deze bestaat voor 80

nagenoeg geen calorieën aan een voedings-

% (of meer) uit glycosiden, zoals ‘mogroside

product toevoegt. Aangezien het een eiwit

V’, ‘mogroside IV’ en ‘siamenoside I’. Hier-

betreft, laat de stof uiteraard de bloedsui-

door is het extract 250 à 300 keer zoeter dan

kerspiegel niet stijgen en is ze veilig voor de

sucrose, bevat het nagenoeg geen calorieën

tanden. Wat de smaak betreft: de intense

en doet het de bloedsuikerspiegel niet stij-

zoetheid van thaumatine wordt vertraagd

gen. De suikervervanger is beschikbaar als

waargenomen. Ze heeft een dropachtige bij-

¿MQNULVWDOOLMQSRHGHURIRQGHUGHYRUPYDQ

smaak die niet door iedereen wordt gewaar-

klaarmaaltijden,... Tijdens een conferentie van de American Chemical Society pakten enkele onderzoekers uit met een nieuwe variant. Deze vormt een gel bij lichaamstemperatuur. Hierdoor voelt de eter van een levensmiddel met dit ingrediënt zich langer verzadigd. De vorige versies van methylcellulose passeerden sneller door de maag zodat ze eerder een hongergevoel opwekten. Vrijwilligers die de stof consumeerden, namen twee uur later 13 % minder calorieën tot zich. De nieuwe methylcellulosevariant zou bruikbaar zijn in koude producten, zoals smoothies en yoghurts. ]] Een nieuwe, snel verzadigende methylcellulosevariant zou bruikbaar zijn in koude producten, zoals smoothies en yoghurts.

22 / JUNI 2013 / food INDUSTRY / ZUIVEL & ROOMIJS

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S ARCHIEF/ILVO

OP ZOEK NAAR CALORIEARM ROOMIJS

Combinatie van vet- en suikervangers is enige oplossing In het streven naar een gebalanceerde voeding staat roomijs de laatste tijd in de belangstelling. Want als product met een hoge concentratie aan vetten en suikers past het niet meer in het dieet van de gezondheidsbewuste consument. Vandaar dat verschillende producenten aan caloriearme versies werken. Hierbij wordt veelal met zoetstoffen uit stevia geëxperimenteerd. Maar blijkbaar is voor echt caloriearm ijs de combinatie met vetvervangers nodig. Dat is althans de conclusie van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek dat een flink stuk van het onderzoek terzake voor zijn rekening nam...

In het kader van de Flanders’ FOOD projecten ‘Suikerreduc-

roomijsproducenten dat ze wel degelijk op de gezondheids-

tie’, ‘Vetreductie’ en ‘CaloRed’ onderzocht het ILVO de laatste

WUHLQPRHWHQVSULQJHQ9DQGDDUGDWHUPRPHQWHHOÀLQNZDW

jaren hoe het suiker- en vetgehalte in roomijs naar beneden

onderzoek terzake loopt.”

kon worden gehaald. Aangezien het om besloten studies gaat, kunnen er geen details worden vrijgegeven. Maar Dr.

EEN GIGANTISCHE PUZZEL

Jan De Block en Ir. Barbara Duquenne, respectievelijk We-

In het Flanders’ FOOD project ‘Suikerreductie’ werd nage-

tenschappelijk Expert-Groepsleider en Wetenschappelijk

gaan op welke manier het suikergehalte kon worden geredu-

Onderzoeker van het ILVO wilden wel over enkele algemeen-

ceerd. Dr. Jan De Block: “Eerst wil ik opmerken dat we so-

heden van het onderzoek spreken. De allerbelangrijkste

wieso maar een gedeeltelijke suikerreductie kunnen beogen.

conclusie? Lekker roomijs met een caloriereductie van 30

Want zo’n 25 % van de suikers zijn lactose en dus inherent

% is mogelijk. Maar om het beoogde resultaat te bekomen,

aan melk. Tevens bevat roomijs vaak stropen. Deze worden

moet er een combinatie van suiker- en vetvervangers worden

toegepast om de droge stof te verhogen zonder het vriespunt

gemaakt. Dr. Jan De Block: “Wanneer de sleutel van 30 %

van het ijs al te veel te verlagen of de zoetkracht teveel te ver-

wordt gehanteerd, is het smaakverschil in vergelijking met

hogen. Tot nog toe werd voor de gedeeltelijke suikervervan-

traditioneel roomijs miniem. Dus in theorie zouden derge-

ging in ijs vooral aan intensieve zoetmiddelen, zoals aspar-

lijke types gemeengoed kunnen worden. Er zal echter altijd

taam, gedacht. Veel consumenten zijn echter terughoudend

een prijsverschil zijn, aangezien suiker- en vetvervangers

ten opzichte van de toepassing van synthetische intensieve

veel meer kosten dan traditionele suikers en vetten. Calorie-

zoetmiddelen en geven liever de voorkeur aan natuurlijke

arm roomijs zal dus wellicht een nicheproduct blijven voor

types. Toen het gebruik van steviolglycosiden (zoetmiddelen

die consumenten die heel erg bewust met voeding omsprin-

uit stevia) werd goedgekeurd, zijn er dan ook tal van nieuwe

gen en daarvoor ook willen betalen. Niettemin beseffen veel

opportuniteiten ontstaan. Vandaar dat ons onderzoek zich eveneens op deze natuurlijke zoetstof heeft gericht. Het heeft echter wel wat voeten in de aarde gehad om tot een degelijk resultaat te komen. Want suiker speelt een belangrijke rol in roomijs: het zorgt niet alleen voor de zoete smaak, maar is eveneens essentieel voor het vriespuntverlagende effect, het volume, de textuur en de viscositeit. Met andere woorden: als je het volume suiker vermindert, moet je dat vervangen door stoffen die deze functionaliteiten invullen. Bovendien is er het probleem dat steviolglycosiden driehonderd keer zoeter zijn dan gewone suiker. Hierdoor is het verlies aan volume enorm groot en moet je dus gepaste bulkstoffen zoeken. Deze

Dr. Jan De Block en Ir. Barbara Duquenne

moeten liefst een vriespuntverlagend effect genereren en een

ZUIVEL & ROOMIJS / food INDUSTRY / JUNI 2013 /

23

smaaktesten die we hebben uitgevoerd, bewijzen dat. Als er geen vergelijking met traditionele producten wordt aangeboden, dan wordt het stevia-ijs altijd als lekker ervaren. Er bestaat dus wel een kans dat dit levensmiddel ooit gemeengoed wordt. Want als kinderen ermee opgroeien, dan kennen ze niets anders en zullen ze dat ijs zelfs lekkerder vinden dan de traditionele uitvoeringen. Het is echt een kwestie van gewoonte.”

Binnen de pilootfabriek bevindt zich een continue bereider waarmee producenten hun nieuwe recepturen kunnen uittesten.

Het ILVO beschikt tevens over de nodige apparatuur om de textuur van roomijs te meten.

In het project ‘Vetreductie’ onderzocht het ILVO hoe de vetten konden worden gereduceerd. Ook dat bleek niet zo evident te zijn. Want deze ingrediënten spelen eveneens

moleculegewicht hebben dat in de buurt

minder bittere smaak, ze zijn natuurlijk en

een functionele rol in roomijs: ze zorgen

van dat van suiker ligt. Belangrijk ook is dat

minder duur dan de polyolen. Maar deze

ervoor dat een aanzienlijke hoeveelheid

de vulstoffen een zeker laxatief effect heb-

laatste hebben dan weer het voordeel dat ze

lucht onder de vorm van microscopisch

ben, want meestal gaat het om voedings-

over het algemeen een hoger vriespuntver-

kleine luchtbellen in het roomijs kan wor-

vezels die niet of weinig door het lichaam

lagend effect en zoetkracht hebben. Vaak is

den gebracht (wat op zijn beurt tot de luch-

worden afgebroken. Vandaar dat ze in hoge

de combinatie van varianten van beide ty-

tigheid van het ijs leidt; de wettelijke grens

concentraties wel eens tot spijsverterings-

pes de ideale oplossing.” Dr. Jan De Block

van 450 g/l mag hierbij echter niet worden

problemen kunnen leiden.” Ir. Barbara Du-

voegt hieraan toe: “Tenslotte wil ik nog

quenne: “Nog een andere moeilijkheid is

opmerken dat bepaalde aroma’s gemakke-

dat de bulkstoffen vaak eveneens een zoet-

lijker met steviolglycosiden te combineren

kracht hebben. Met andere woorden: het

zijn dan andere. Want de zoetstoffen uit

risico bestaat dat het roomijs te zoet gaat

stevia smaken anders dan suiker: het zoe-

smaken waardoor de dosering van de stevi-

teffect is intenser, maar manifesteert zich

olglycosiden moet worden aangepast. Het is

minder snel. Tevens kunnen ze een ietwat

dus een gigantische puzzel om tot een goed

bittere nasmaak hebben, alhoewel we vast-

resultaat te komen. Want er is een combi-

stellen dat dit probleem afneemt naarmate

natie van verschillende stoffen in allerlei

deze stoffen langer op de markt zijn. Want

doseringen nodig om tot eenzelfde smaak,

de aanbieders van dit ingrediënt hebben de

structuur, viscositeit en schepbaarheid van

laatste maanden heel wat onderzoek ver-

het ijs te komen. Een groot deel van het on-

richt om die bitterheid door aangepaste

derzoek bestond dan ook uit theoretische

productietechnieken en een betere op-

berekeningen van het vriespunt, de samen-

zuivering te doen afnemen. Chocolade en

stelling, de droge stof, het aantal calorieën

mokka zijn bijvoorbeeld aroma’s waarin

en de kostprijs van de ingrediënten.”

de smaakafwijkingen van steviolglycosi-


den en bulkstoffen minder manifest zijn,

NOOD AAN COMBINATIE VAN POLYOLEN EN INULINES

gewoonweg omdat ze een goed maskerend

Qua mogelijke bulkstoffen analyseerde het

ternatief met steviolglycosiden dat gelijk-

ILVO onder meer polyolen en inulines. Bei-

aardig smaakt. Trouwens: het probleem

de types (in hun verschillende varianten)

manifesteert zich eigenlijk alleen omdat de

kunnen, afhankelijk van de dosering, voor

consument de smaak van roomijs met sui-

mogelijke smaakafwijkingen en een laxe-

ker gewoon is. Want met de typische smaak

NL 074 265 77 88

rende werking zorgen. Ir. Barbara Duquen-

van zoetstoffen uit stevia kan je eveneens

BE 053 80 97 54

ne: “Inulines hebben over het algemeen een

heel erg lekker roomijs maken. De talrijke

smaakeffect hebben. Maar bij vanille is het een veel moeilijkere zoektocht naar een al-

ebro. Voedselveiligheid. Loggers en voedselthermometers.


overschreden). Daarnaast zijn ze ook verantwoordelijk voor het romig mondgevoel en een betere schepbaarheid. De vetten verlagen eveneens het koudegevoel en dankzij deze ingrediënten wordt het roomijs niet papperig en waterig. Dr. Jan De Block: “Wanneer je een gedeelte van de vetten wil vervangen, moet je dus zoeken naar stoffen die deze eigenschappen kunnen overnemen. En ook hier weer zijn verschillende ingrediënten vereist. Uit ons onderzoek blijkt dat de geoptimaliseerde combinatie van eiwitmicropartikels, inulines, emulgatoren en stabilisatoren het beste resultaat geven.” Ir. Barbara Duquenne vervolgt: “De eiwit-

Het juiste afsmeltgedrag is heel erg belangrijk. Vandaar dat ILVO op dat vlak heel wat testen uitvoerde.

micropartikels hebben ongeveer dezelfde

alleen de combinatie van suiker- en vetver-

huis wordt getransporteerd of wanneer het

afmetingen als vetglobulen, waardoor een

vangers tot een lekker ijs met de gewenste

even uit de diepvriezer wordt gelaten om

gelijkaardig mondgevoel ontstaat. Het zijn

calorieafname te leiden.”

het schepklaar te maken) worden er grotere ijskristallen gevormd. We weten dat dit fe-

volwaardige nutritionele ingrediënten en hebben aanzienlijk minder calorieën dan

NOG MEER ONDERZOEK

nomeen via stabilisatoren in zekere mate

vetten. In principe zijn ze een evenwaardig

Het onderzoek van roomijs beperkt zich

onder controle kan worden gehouden. Maar

alternatief, ware het niet dat ze dikwijls

trouwens niet tot caloriereductie. Zo is het

om te weten welke types het beste resultaat

heel erg duur zijn. Vandaar dat ook andere

ILVO onlangs in een project gestapt waar-

opleveren, moeten we in staat zijn om het

vetvervangers werden onderzocht. De in-

aan ook de KULeuven, UGent en Univer-

gedrag van de ijskristallen goed op te vol-

ulines zorgen voor een voller mondgevoel.

siteit Antwerpen deelnemen. Dr. Jan De

gen. Het is precies dat soort informatie dat

En de juiste keuze van stabilisatoren en

Block: “Bedoeling is om via microtomo-

we via de CT-scans willen verkrijgen.”

emulgatoren is eveneens belangrijk. Want

JUD¿H ± &7VFDQV GLH LQ GH JHQHHVNXQGH

zij bepalen mee de structuur en textuur

ZRUGHQ JHEUXLNW ± GH VWUXFWXXU YDQ YHU-

van het roomijs. Ze maken immers een

schillende levensmiddelen te bestuderen.

INFRASTRUCTUUR VOOR NPD

driedimensionaal netwerk met de eiwitten,

Ook roomijs behoort tot de producten die

Tenslotte merkten de gesprekspartners op

waardoor het eindproduct bij bewaring zijn

we zullen onderzoeken. Hierbij zullen we

dat het ILVO haar infrastructuur en kennis

kwaliteit beter blijft behouden. Het gebruik

vooral de verdeling en de grootte van de

ter beschikking stelt van roomijsfabrikan-

van stabilisatoren zorgt er ook voor dat de

luchtbellen en de ijskristallen onder de loep

ten die zelf onderzoek willen doen, nieuwe

gevormde ijskristallen kleiner zijn, zodat je

nemen. De kleine luchtbellen zijn immers

recepturen willen ontwikkelen of met an-

ze niet in het roomijs kan proeven. Alleen:

belangrijk voor de structuur, textuur en ro-

dere ingrediënten willen experimenteren.

de hoeveelheid vetten die op die manier

migheid van het ijs. Bij de ijskristallen zijn

Dr. Jan De Block: “Onze pilootfabriek om-

kan worden vervangen, is beperkt.”

de grootte en de structuur bepalend voor de

vat twee toestellen om roomijs te maken,

bewaarkwaliteit. Het is essentieel dat ze zo

namelijk een continue bereider met een ca-

COMBINATIE IS ESSENTIEEL

klein mogelijk blijven. Helaas zijn ze bij een

paciteit van 100 l/u (en dus representatief

langere bewaring niet stabiel: ze worden

voor industrieel bereid bewaarijs) en een

Om tot een substantiële caloriereductie te

groter, waardoor het mondgevoel onaan-

batch bereider met een capaciteit van 9-18

komen, was het aangewezen de resulta-

genaam wordt. En als ze te groot worden,

l/u (meer geschikt voor ambachtelijk ijs).

ten van de twee projecten te combineren.

kan de lactose oververzadigd geraken. Dit

Daarnaast beschikken we over een getraind

Daarom besloot het ILVO een derde project

leidt dan weer tot lactosekristallen die het

smaakpanel en hebben we de nodige appa-

‘CaloRed’ op poten te zetten, waarbij sui-

roomijs een zanderige smaak geven. In dit

ratuur in huis om de textuur te analyseren,

ker- en vetreductie werden gecombineerd.

kader willen we trouwens ook nagaan hoe

hardheid te meten en het afsmeltgedrag in

Qua textuur bleek de mix van beide alter-

we de effecten van een ‘heat shock’ kun-

kaart te brengen. Kortom: roomijsfabri-

natieven weinig tot geen problemen op te

nen minimaliseren. Want telkens roomijs

kanten hebben bij ons tal van mogelijkhe-

leveren. Wel moest er nog wat aan de smaak

ietwat wordt opgewarmd (bijvoorbeeld

GHQRPRSHHQNRVWHQHI¿FLsQWHPDQLHUDDQ

worden gesleuteld. Maar uiteindelijk bleek

wanneer het product van de winkel naar

New Product Development te doen...” ]]

Gezond water in een gezonde installatie! Verbeterde systeemprestaties door beheersing van corrosie, afzettingen en biologie in al uw waterstromen. We make the Difference.

ChloorDioxide zonder generator! 8 verwijderen van bacteriën, virussen en parasieten. 8 verwijderen van biofilm. 8 voorkomen van algen. 8 geen resistentieopbouw mogelijk. veilig aanmaken en eenvoudig doseren van zuiver (99,9%) chloordioxide zonder generator.

Waterkwaliteit is onze specialiteit! Vraag vrijblijvend informatie of advies: Spirotech België bvba, Essenschotstraat 1, 3980 Tessenderlo Tel 0800 78 888

Fax 0800 99 988

[email protected]


TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S MARC MASSCHELEIN

ZEG NIET ZOMAAR ‘ROOMIJS’ TEGEN DE PRODUCTEN VAN JUST ICE Innoveren met steviolglycosiden en andere ingrediënten

Weinig nieuwe ingrediënten hebben zoveel deuren voor New Product Development geopend als de zoetstoffen uit stevia. Toch blijft de vloedgolf aan innovaties vooralsnog uit. En dit heeft alles te maken met het R&D-proces dat blijkbaar heel wat moeilijker uitvalt dan aanvankelijk werd gedacht. Niettemin beginnen er in verschillende segmenten van het levensmiddelenaanbod producten met steviolglycosiden op te duiken. Ook in roomijs... Zo bracht Just Ice met ‘Ice Crime’ onlangs een heerlijk assortiment ijsroom met zoetstoffen uit stevia op de markt.

Mocht je tien jaar geleden initi-

woorden: we geloven er steevast in dat alternatieve zoetstof-

atiefnemer Peter De Jaeger heb-

fen alleen maar aan belang zullen winnen. Bovendien vonden

ben verteld dat hij ooit een room-

we het steviaverhaal een ideale uitvalshoek om ons als nieuw

ijsfabriek zou hebben, dan had

bedrijf te positioneren. Want het ging om een echte innovatie

hij wellicht eens hartelijk gela-

waarmee we ons van de rest van de sector konden distantië-

chen. Want zijn grote droom was het als chef-kok in een ster-

ren. Maar dan moesten we wel snel zijn, zodat we de ‘eersten’

renrestaurant te maken. Maar precies deze ambitie bracht

waren met roomijs op basis van steviolglycosiden...”

hem naar de wereld van het roomijs. Want tijdens zijn loopbaan, die hem naar keukens in Dubai, Japan, Australië en

EEN COMPLEX NPD-TRAJECT

tenslotte Italië leidde, ontdekte hij zijn ware passie: roomijs

Het bleek echter niet zo gemakkelijk te zijn om een recep-

maken. Vandaar dat hij besloot om gedurende een half jaar

tuur te ontwikkelen die echt lekker was. Uiteindelijk duurde

een opleiding aan de Universiteit van de Smaak (Università

het drie jaar vooraleer het koppel een product had dat ze als

dei Sapori) in Perugia te volgen. Peter De Jaeger: “Daar leerde

‘marktklaar’ beschouwde. Peter De Jaeger: “Een eerste grote

ik het product door en door kennen. Want in de cursus wordt

moeilijkheid was het vinden van de geschikte zoetstof uit ste-

dieper op de fysische en chemische eigenschappen van alle

via. Want er bestaan een tiental steviolglycosiden – extrac-

ingrediënten ingegaan. Je leert er wat de functie van suiker,

WHQXLWGHVWHYLDSODQW±GLHHONKXQVSHFL¿HNHHLJHQVFKDSSHQ

vet, melk, proteïnes is, hoe deze ingrediënten de structuur,

hebben, en per oogst variëren. Bovendien hebben de zoet-

vriespunt, houdbaarheid… beïnvloeden, en dergelijke. In die

stoffen een bittere, zoethoutachtige nasmaak. Deze eigen-

periode startte ik een relatie met Tifanny Christiaens die uit

schap manifesteert zich in meer of mindere mate naargelang

een familie van ondernemers in de voedingsindustrie komt.

de soort, alsook de hoeveelheid en het type van andere in-

En zo is het idee gegroeid om samen een bedrijf in roomijs te

grediënten in het product. Met andere woorden: telkens je de

starten.” Tifanny Christiaens vervolgt: “Omdat de sector in

samenstelling van het receptuur verandert en/of een andere

België al vrij verzadigd is, besloten we om ons op ‘specialitei-

soort steviolglycosiden gebruikt, krijg je een totaal ander

ten’ toe te leggen, maar dan niet in de zin van ‘taarten’ en der-

smaakresultaat. Het mag duidelijk zijn dat het R&D-proces

gelijke, maar wel producten met niet-traditionele recepturen,

met zoetstoffen uit stevia hierdoor een werk van lange adem

bestemd voor de retail- en food servicekanalen. Aangezien er

is.” Tifanny Christiaens vervolgt: “Maar dat was niet de enige

in die periode – we spreken van 2010 – veel rond zoetstoffen

complexiteit. Omdat het ingrediënt zo’n driehonderd keer

uit stevia te doen was, leek het ons evident om met dit in-

zoeter is dan suiker, heb je nood aan extra bulkstoffen. Al-

grediënt te experimenteren. Want de consument wordt zich

leen kan je hiervoor niet eender welk ingrediënt gebruiken,

alsmaar meer bewust van gezonde voeding. En precies sui-

want het resultaat moet natuurlijk wel roomijs zijn. Boven-

ker wordt hierdoor met kritische ogen bekeken. Met andere

dien is de verhouding tussen de steviolglycosiden en alterna-


tieve zoet-/bulkstoffen wettelijk bepaald. En het is helemaal niet zo eenvoudig om deze reglementering uit te pluizen, aangezien de waarden voor elk voedingsmiddel anders zijn. Uiteindelijk hebben we ons bij Flanders’ FOOD aangesloten omdat deze kennisinstelling bezig was met onderzoek naar het gebruik van zoetstoffen uit stevia in voedingsmiddelen.”

LANGE ZOEKTOCHT NAAR ALTERNATIEVEN Gezien de bittere nasmaak van steviolglycosiden ligt het voor de hand om ‘maskerende’ ingrediënten als bulkstoffen te gebruiken. Met andere woorden: alternatieve zoetmakers die

YOUR PROFITABILITY Profitable ice cream production is directly related to the performance of your

eveneens geen of erg weinig calorieën bevatten. Peter De Jae-

line. At Tetra Pak, the link

ger: “Na een lange zoektocht en experimenten met verschil-

between performance and

lende oplossingen ontdekten we dat erythritol, in combinatie

profitability is the key to our

met voedingsvezels (zoals oligofructose en inuline) het beste

designs. Our knowledgeable

resultaat bood. Deze polyol heeft een maskerend smaakeffect en zorgt bovendien voor een koelend effect, wat voor een product als roomijs natuurlijk ideaal is. Keerzijde van de medail-

specialists create solutions that match your needs – from ice cream

le is dat erythritol heel gevoelig voor herkristallisatie is. Nog

mix processing to freezing, inclu-

een ander minpunt: de kostprijs. Want die ligt ongeveer vijf

sion, filling, extrusion, moulding,

keer hoger dan deze van suiker. Vandaar dat we op zoek zijn

packaging, cartoning and harde-

gegaan naar alternatieven. En uiteindelijk bleek de combina-

ning. All our solutions enable high

tie van voedingsvezels, verschillende polyolen en steviolglycosiden eveneens in een heel lekkere roomijs te resulteren. Deze is iets zachter dan de versie met enkel erythritol, kent

reliability, exceptional cleanability and superior operational economy. We

een iets lagere kostprijs qua ingrediënten en heeft minder

back each solution with dedicated life-

last van het fenomeen van herkristallisatie.”

cycle support and guarantee your per-

COMPLEET NATUURLIJK Tijdens het R&D-proces moesten echter nog andere barrières worden overwonnen. Zo beoogde het echtpaar De Jae-

formance to maximize your profits.

You’re welcome to visit us at www.tetrapak.be

ger een roomijs met een ‘echte’ vanillesmaak op de markt WHEUHQJHQ$OOHHQLVKHW¿QDQFLHHORQKDDOEDDURPRSJURWH schaal een product te fabriceren waarbij zelf de vanille wordt geschraapt. Vandaar dat er voor het beste compromis werd gekozen: natuurlijk vanille-extract. Tifanny Christiaens: “En op dit elan willen we verder gaan. Zo gebruiken we voor onze YDULDQWHQHFKWHDDUGEHLHQNRI¿HHQFKRFRODGH,NZLOWURXwens nog opmerken dat onze producten volledig natuurlijk zijn: bewaar-, smaak- en kleurmiddelen zijn uit den boze.” Peter De Jaeger speelt hierop in: “De ontwikkeling van varianten ging opnieuw gepaard met heel wat experimenteren. Want de ene smaak leent zich beter om met steviolglycosiden te werken dan de andere. Zo is chocolade gemakkelijker dan vanille omdat dit ingrediënt smaakmaskerend is. Daarnaast verandert de structuur van het roomijs natuurlijk als je er iets aan toevoegt. Enkele grammen meer of minder van bepaalde stoffen leiden al snel tot korrelvorming. Van suiker is

Tetra Pak, , PROTECTS WHAT’S GOOD, are trademarks belonging to the Tetra Pak Group.

27

28 - JUNI 2013 / food INDUSTRY / ZUIVEL & ROOMIJS

ice cream’: een roomijs met Filliers cream jenever. Daarvan hebben we twee smaken: vanille en chocolade. Daarnaast lanceerden we op de ISM-beurs in Keulen sorbet op baSinds kort produceert Just Ice ook de ‘Ice Crime’ in één liter potten voor Delhaize

De firma investeerde in een gloednieuwe automatische productielijn met een capaciteit van 500.000 liter

geweten hoe ze met die smaakingrediënten

ijs samengaat: de toepassing van steviolgly-

slotte hebben we nog de ‘Chocini’: Belgische

reageert. Maar er is weinig kennis voorhan-

cosiden en bulkstoffen heeft op dat vlak niet

chocoladecups gevuld met roomijs of sor-

den over de reacties van zoetstoffen uit ste-

echt voor extra moeilijkheden gezorgd.”

bet, bestemd voor het horecakanaal.”

NOG MEER INNOVATIES Half 2012 had Just Ice vier soorten room-

WAT BRENGT DE TOEKOMST?

ijs met zoetstoffen uit stevia klaar: vanille,

Blijkbaar heeft Peter De Jaeger nog heel

sis van Lindemans fruitbier. Van beide producenten hebben we trouwens een licentie gekregen om de producten te maken. Ten-

via, polyolen en bulkstoffen.”

VERTALING NAAR PRODUCTIE OP GROTE SCHAAL

aardbei, chocolade en mokka. Het product

wat andere verrassingen in petto. Want hij

Een laatste grote hindernis die moest wor-

wordt afgevuld in potjes van 120 ml en on-

experimenteert met de meest ongebruike-

den genomen, was de omzetting van de

der de naam ‘Ice Crime’ aan het food ser-

lijke ingrediënten om roomijs te maken.

recepturen naar een productie op grote

vicekanaal en in het buitenland aangebo-

Zijn Lindemans en Filliers ijs zijn zonder

schaal. Omdat Just Ice nog een volledige

den. Sinds maart dit jaar wordt het roomijs

twijfel al revolutionair, maar hij plant om

nieuwe infrastructuur in Oudenaarde aan

ook in de retail gecommercialiseerd, meer-

nog dit jaar met andere spectaculaire sma-

het bouwen was, werden de eerste testen bij

bepaald exclusief voor Delhaize in potten

ken op de markt te komen. Verder wil het

het ILVO in Melle gedaan. Tifanny Christi-

van één liter. Peter De Jaeger: “In 2012 zijn

jonge bedrijf zijn export verder uitbreiden.

aens: “Dat willen we trouwens ook nog in de

we ook verhuisd naar een bedrijfspand van

Tifanny Christiaens: “Ice Crime wordt al

toekomst doen. Want met onze eigen instal-

1.000 m2 aan de Westerring in Oudenaarde,

in Noorwegen, Roemenië en Saoedi-Ara-

latie moeten we minstens 200 liter roomijs

dat we als een hypermoderne productie-

bië verkocht. Export is een bewuste keuze

maken. En als het tegenvalt, zijn dat toch

ruimte hebben ingericht. We investeerden

waarin we ons verder verdiepen, aangezien

grote hoeveelheden om in de vuilnisbak

in een geautomatiseerde lijn met een capa-

RQ]HSURGXFWHQ]LFKYRRUVSHFL¿HNHEXLWHQ-

te gooien.” Peter De Jaeger vervolgt: “Een

citeit van 500.000 liter per jaar. Intussen

landse markten lenen. We willen niet na-

groot verschil tussen onze kleine testpro-

hebben we ook nog enkele andere innovaties

laten om deze opportuniteiten optimaal te

ducties en de proeven bij het ILVO is dat er

ontwikkeld, maar dan wel met suiker. Just

benutten, want de Belgische roomijsmarkt

homogenisatie mogelijk is en er met de hoe-

,FH ZLO ]LFK LPPHUV QLHW SUR¿OHUHQ DOV HHQ

is verzadigd. Om het als nieuwe producent

veelheid lucht kan worden geëxperimen-

producent van dieetijs, maar wel van inno-

– die zich bovendien nog eens op nichep-

teerd. Maar eigenlijk is dat een proces van

vatieve recepturen. Onze nieuwigheden zijn

roducten oriënteert – te kunnen maken, is

trial & error dat met elke innovatie in room-

meer bepaald de ‘Just Ice presents Filliers

exporteren een cruciaal gegeven.” ]]

0800 96 900 Pest Management Solutions NV

www.pestcontrol.be - [email protected]

ISS PMS bestrijdt doeltreffend en biedt een permanente preventieve bescherming. Veilig, milieuvriendelijk en met 100% waarborg.

Service 24/7 Discreet Gratis Bestek Snelle service!

Insecten - knaagdieren (tox/non-tox) - houtworm - vogelwering - ruimtebehandeling - ISPM15 Conform ISO 9001-VCA, HACCP, BRC, IFS, AIB,...

Je kan ons vinden in Roeselare, Lokeren, Antwerpen, Heusden-Zolder, Anderlecht, Floreffe en Rocourt.

ISS Groep, expert in bedrijfshygiëne met gespecialiseerde divisies in sanitaire hygiëne, keuken- en dampkapreiniging, luchtbehandeling, …

PUBLIREPORTAGE food INDUSTRY /-81,/ 29

PACKO LOST STOFWRONGELPROBLEEM OP Betere kaas door spiraalvormig pomphuis en gesloten waaier. Stofwrongel kan de kwaliteit van kaas aanzienlijk verminderen. Dit fenomeen manifesteert zich vaak bij het verpompen (aan te hoge snelheden) van de wrongel. Op vraag van een Zwitserse kaasmakerij ontwikkelde Packo een nieuwe pomp die ervoor zorgt dat het probleem tot het verleden behoort. Het verpompen van wrongel wordt meestal uitgevoerd met lobben- of centrifugaalpompen. De eersten hebben het voordeel dat ze langzaam draaien en dus weinig beschadigen. Maar ze zijn vrij duur (vooral voor debieten hoger dan 50 m³/h) en ze hebben een afzonderlijke CIP-pomp nodig. De centrifugaalpompen die tot op heden worden ingezet, hebben meestal een teruggetrokken waaier met rechte schoepen en een pomphuis dat helemaal rond is. Dit is ook het pomptype dat bij de Zwitserse Kaasmakerij werd toegepast. De teruggetrokken waaier wordt gebruikt omdat wordt aangenomen dat de wrongel niet door de waaier moet en daarom minder beschadigt dan een gewone waaier. Packo heeft via ComSXWDWLRQDOÀXLGG\QDPLFV&)' GHLQWHUQHVWURPLQJHQLQSRPpen bestudeerd. Hierbij werden diverse waaiertypes en pomphuisgeometrieën gevisualiseerd. De eerste is de vortexpomp; de tweede is een centrifugaalpomp van Packo met slakkenhuis en speciale gesloten waaier. Beide pompen hebben eenzelfde be-

hygiënisch chemisch resistent s hittebestendig s 100% vloeistofdicht s zeer duurzaam s glad of antislip s zwaar belastbaar s voldoet aan de haccp-norm! s s

Tel: +32 (0)14 51 54 85 Fax: +32 (0)14 51 83 43 info@devafloor.com verkoop: +32 (0)493 21 31 22

www.devafloor.com

drijfspunt: 60 m³/h op PGUXN)LJXXUHQ tonen de snelheden in beide pompen: de rode gebieden tonen snelheden hoger dan 15 m/s en in de blauwe zones staat de vloeistof nagenoeg stil. Hierdoor ontstaan er grote snelheidsverschillen, turbulentie en rendementsverlies, wat voor beschadiging van de wrongel zorgt. Bij GH3DFNRSRPSRS¿JXXU]LMQJHHQURGHRIJHOH]RQHVHQRRNELMna geen blauwe. De snelheidsveranderingen zijn veel lager en er zijn nagenoeg geen turbulenties. Packo heeft de nieuwe pomp in de installatie bij de Zwitserse kaasmakerij ingebouwd. Het resultaat? Het verpompen van de wrongel verloopt opvallend rustiger dan met de vortexpomp: er zijn geen vibraties of pompgeluiden meer, met als resultaat geen stofwrongel.

30 / JUNI 2013 / food INDUSTRY

GROENE ENERGIE: DE DRIJVENDE KRACHT VAN VIER ENPROTECH-PROJECTEN Enprotech is momenteel volop bezig met de uitvoering van vier projecten, die stuk voor stuk in het teken staan van groene energie die uit het afvalwater wordt bekomen. Bij alle projecten gaat het om aanpassingen en uitbreidingen van bestaande systemen, zodat de capaciteit van de opdrachtgever gevoelig kan worden verhoogd. De specialist uit Rotselaar, geroemd omwille van de uitgebreide expertise en het vermogen om kort op de bal te spelen, zal alle projecten normaal nog dit jaar kunnen afronden.

Het eerste project voert Enprotech uit bij een producent van voedingsingrediënten uit België. Omwille van een capaciteitsuitbreiding, koos de opdrachtgever ervoor een nieuwe UASBreactor te laten bouwen. Naast het vergroten van de huidige capaciteit, is het ook de bedoeling om het aanwezige biogas op een nuttige manier te kunnen valoriseren. De opdracht van Enprotech bestaat erin om een nieuwe UASB-reactor naadloos te integreren met twee bestaande UASB reactoren en een aerobie, zodat alles optimaal op elkaar afgestemd staat. De uitvoeringsfase van dit project is volop aan de gang. Dit najaar zal de volledige installatie operationeel zijn. Het biogas zal worden voorbehandeld en gevaloriseerd in een warmtekrachtkoppeling ter productie van groene stroom en warmte. Voor project nummer twee is een Enprotech-team momenteel aan de slag bij een groenteverwerkend bedrijf uit België. Met deze onderneming hebben ze door de jaren heen een constructieve band opgebouwd. Het gaat om een klant die een behoorlijke groei heeft doorgemaakt en met een no-nonsensepolitiek investeert in de optimalisering van het productieproces. Circa acht jaar geleden heeft Enprotech voor hen al een UASB-reactor gebouwd. Door de gevoelige verstrenging van de lozingsnormen is het noodzakelijk nu ook een aeroob systeem te bouwen. Ook voor het derde project kwam Enprotech in de groenteverwerkende nijverheid terecht, maar nu in Frankrijk. Net als bij de andere opdrachten, gaat het hier opnieuw over de bouw van een UASB-reactor. Het biogas zal een deel van het aardgas vervangen dat momenteel wordt gebruikt op de warmwater ketels in de productie. Deze klant beschikte al over een aerobe installatie, die hen WRHOLHWRP]RZHOHIÀXHQWDOVVOLEDDQODQGWHOR]HQ2PGDWGH)UDQVH overheid nu voor een andere aanpak kiest en het lozen aan land DDQ EDQGHQ OHJW PRHW KHW HIÀXHQW YHUUHJDDQG ZRUGHQ JH]XLYHUG opdat het loosbaar zou worden op oppervlaktewater. Momenteel wordt een nieuwe UASB gebouwd en wordt het bestaande aeroob systeem aangepast, uitgebreid en gemoderniseerd. Bij de twee hier-

PUBLIREPORTAGE food INDUSTRY / JUNI 2013 / 31

boven beschreven projecten bij groenteverwerkende bedrijven, voorziet Enprotech ook telkens een nabehandeling op zand¿OWHUV +HW UHVXOWDDW KLHUYDQ LV HHQ KHOGHU HIÀXHQWYDQHHQNZDOLWHLWGLH]LFKKHHOJRHG leent voor hergebruiktoepassingen. In de praktijk zal dit water onder meer worden ingezet voor de eerste groentewassing. Het HIÀXHQW KRHIW GDDUYRRU JHHQ GULQNZDWHU kwaliteit te hebben. Voor het vierde project komt Enprotech terecht in de aardappelverwerkende industrie in Oost-Europa. De bestaande SBR wordt omgebouwd tot een membraanbioreactor (MBR). Daardoor zal het voor de klant mogelijk worden om het afvalwater te lozen op het oppervlaktewater en een deel van KHWHIÀXHQWWHKHUJHEUXLNHQ%RYHQGLHQ]DO ook een UASB-reactor als voorbehandeling van de MBR worden geïnstalleerd, zodat de capaciteit van het geheel wordt vergroot.

een eigen montageteam dat zich vooral

anaeroob slib, gereinigd afvalwater en ge-

bekommert om de installatie van elektro-

produceerd biogas bovenaan de reactor. In

Het is geen toeval dat dit kwartet aan

mechanische onderdelen en leidingwerk.

tegenstelling tot het al sinds begin van de

projecten zich allemaal in de voedings-

De volledige automatisering en sturing van

twintigste eeuw geïmplementeerde aeroob

industrie afspeelt. De voedingssector is een

de installatie gebeurt door eigen mensen,

actief slibsysteem, verloopt het anaeroob

branche die een erg groot waterverbruik

want dat vormt het hart van iedere (water-

proces onder hogere belasting, zonder be-

kent en te maken heeft met een grote or-

zuiverings) installatie.

hoefte aan beluchting en onder een sterk

ganische vuilvracht. Naast een optimaal

verlaagde slibaangroei. Op deze manier kan het grootste deel organisch materiaal op

groene energie uit biogas. Het is de sterkte

UASB: ANAEROBE TECHNOLOGIE IN EEN NOTENDOP

van Enprotech om daarin zo goed mogelijk

Met zijn oorsprong in Nederland, werd de

vendien de mogelijkheid tot gebruik van het

mee te denken: welke investeringen zijn

anaerobe afvalwaterzuivering in de late

biogas als bron van groene energie door om-

verantwoord, wat levert de kosten-baten-

jaren zeventig door professor Lettinga

zetting ervan in warmte en/of elektriciteit.

analyse op. Aan het begin van een project

bekendgemaakt. In een speciaal ontwor-

wordt steeds gestart met het zorgvuldig

pen reactor worden organische stoffen in

bestuderen van de afvalwaterkarakteristie-

het afvalwater biochemisch tot biogas om-

Enprotech heeft met talrijke projecten in

ken, het productieproces zo goed mogelijk

gezet. De hoofdkarakteristieken van het

Europa, Latijns-Amerika en Azië zijn ex-

te begrijpen om uiteindelijk exact maat-

DQDHURRE SURFHV PHW GH 8SÀRZ $QDHURELF

pertise als partner voor totaal-projecten

werk af te leveren. De bijkomende troef van

Sludge Blanket (UASB)-reactor zijn het kor-

in

Enprotech is dat de uitvoering en con-

relvormig anaeroob slib, de verdeling van

zen. Van haalbaarheidstests met lab- en

structie van een project zoveel mogelijk in

het slib binnen de reactor door opstromend

piloot-installaties, over proces-ontwerp en

eigen beheer gebeurt. Ze beschikken over

afvalwater en de afscheiding van drie fasen

detail-engineering tot sleutel-op-de-deur-

waterhergebruik, streven dergelijke bedrijven ook steeds meer naar het inzetten van

een energie-, kosten- en plaatsbesparende manier afgebroken worden en bestaat bo-

ENPROTECH

watertechnologie

veelvuldig

bewe-

realisaties met procesgaranties: Enprotech

OVERZICHTSTABEL UITBREIDING PROJECTEN

voert alles uit met grote proceskennis en gebruik van geavanceerde technieken.

Project

Toename COD vracht kg/d

Verstrengen lozingsnorm

Technologie van de uitbreiding

Waterhergebruik

1

25.000-50.000

Nee

UASB

Nee

industriële sectoren is de beste getuige van

2

Nee

Ja

Aerobie en nabezinker

Eerste wassing groenten

de knowhow die het bedrijf in de praktijk

3

12.000-18.000

Ja

UASB en upgrade aerobie

Eerste wassing groenten

concretiseert.

4

2.000-6.000

Ja

UASB en MBR

Eerste wassing aardappelen

De uitgebreide referentielijst in diverse

>>> WWW.ENPROTECH.BE



TRIPORTEUR SPEELT IN OP TREND MET DE ‘FLANDRIEN’ Vraag naar Belgische kaas neemt toe

Het kaasverbruik in ons land neemt gestaag toe. Vorig jaar kocht de Belg 12 kg van dit levensmiddel, waarmee het volume en de besteding met 2,4 % steeg. Opmerkelijk is het succes van de ‘Belgische’ kazen, vooral dan in Vlaanderen. Niettemin blijft het marktaandeel van deze producten vooralsnog beperkt tot 18,2 %. Groothandel Triporteur gelooft echter dat de vraag naar kazen van eigen bodem zal blijven stijgen. Vandaar dat ze besloot om een graantje van deze groeiende markt mee te pikken: via de dochteronderneming De Kazerij produceert ze sinds kort haar eigen kaas, de ‘Flandrien’. De historiek van Triporteur gaat terug tot in 1934 toen André

AL EIGEN KAAS IN 2003

Desmet een groothandel in kaas en zuivel opstartte. Hij be-

Ook Jan Desmet, die in 1995 het vaandel overnam, bracht

OHYHUGH]LMQNODQWHQPHWHHQEDN¿HWV9DQGDDURRNGHQDDP

een nieuwe dynamiek in Triporteur. Want hij maakte de stra-

YDQ GH ¿UPD 7ULSRUWHXU EHWHNHQW LPPHUV EDN¿HWV LQ KHW

tegische keuze om eigen, exclusieve kaasmerken te ontwik-

Frans. Na de Tweede Wereldoorlog nam de kaasconsumptie

NHOHQ³,QGLHMDUHQZDUHQTXDVLDOOHND]HQYDQ1HGHUODQGVH

toe en kreeg het bedrijf alsmaar meer klanten buiten Wer-

RI)UDQVHPDNHOLMÓHJWKLMXLW³0DDUZHEHPHUNWHQGDWGH

vik en omstreken. Jan Desmet, kleinzoon van de oprichter

9ODPLQJHQ QDDU SURGXFWHQ YDQ HLJHQ ERGHP EHJRQQHQ WH

HQKXLGLJ]DDNYRHUGHU³7ULSRUWHXUNHQGHHHQJHVWDJHJURHL

YUDJHQRPHFRORJLVFKHUHGHQHQRPGHORNDOHODQGERXZHQ

Maar het was vooral met mijn vader Jean-Pierre, die eind ja-

economie te steunen, omdat de beschikbare lokale kazen van

UHQ]HYHQWLJKHWURHURYHUQDPGDWGH¿UPDHFKWÀRUHHUGH,Q

KRJHNZDOLWHLW]LMQ2RN9/$0JHORRIGHGDWHUYRRUPHHU

1980 bouwde hij immers een nieuw bedrijfspand van 4.200

%HOJLVFKH ND]HQ SODDWV ZDV 9DQGDDU GDW ]H VLQGV HHQ WLHQ-

m2 in Wervik. Hiermee vergrootte hij niet alleen de capaci-

tal jaar vrij veel in de promotie van deze producten inves-

teit, maar ook de mogelijkheden van de onderneming. Want

teert. Met succes, want er worden steeds meer hoogkwali-

het gebouw omvatte ook een aparte zaal voor het rijpen van

tatieve Belgische kazen gelanceerd en de consumptie neemt

200.000 kg Goudse kaas, waardoor we Goudse kazen van

elk jaar toe. Wij hebben niet geaarzeld om op deze trein te

jong tot brokkel konden aanbieden.”

VSULQJHQ DO LQ ODQFHHUGHQ ZH RQV HHUVWH HLJHQ PHUN GHµ9ODVNDDV¶HHQNDDVYDQ]HVPDDQGHQRXGPHWHHQYROOH zoete smaak.” Een jaar later komt een variant op de markt, GHµ-HXQHVVV/LIH¶HHQMRQJHNDDVGLHPLQGHUYHWGDQ een gewone Gouda bevat, maar toch vol van smaak is.” Om de commercialisering en marketingactiviteiten van deze kazen te professionaliseren, hebben we in 2006 een tweede bedrijf opgericht, ID Fresh. Triporteur is gewoon verder gegaan als groothandel van kazen en heeft ondertussen meer dan achthonderd verschillende kazen op voorraad. Deze worden verdeeld aan honderden kaasspeciaalzaken, marktkramers, supermarkten, slagerijen en bakkerijen in de provincies :HVWHQ2RVW9ODDQGHUHQ9ODDPV%UDEDQWHQ+HQHJRXZHQ (U ZHUNHQ DFKWWLHQ SHUVRQHHOVOHGHQ GLH MDDUOLMNV ]R¶Q ton kaas commercialiseren, wat vorig jaar in een omzet van tien miljoen euro resulteerde. ID Fresh werkt met vijf menJan Desmet

VHQ=LM]RUJGHQHULQYRRUGDW]R¶QWRQYDQGHHLJHQ


merken werd verkocht, wat tot een omzet

onze landgenoten te produceren,” legt hij

van 2,5 miljoen euro leidde. Deze kazen

XLW ³:DQW KHW WUDQVSRUW YRRU GLVWULEXWLH

worden via een netwerk van groothandels

QHHPW DI %RYHQGLHQ LV GH µ)ODQGULHQ¶ HFKW

over heel België verdeeld.”

Belgisch, waardoor er ook op het vlak van

33

aanvoer van ingrediënten op transport

MAAR NU OOK EIGEN PRODUCTIE

wordt bespaard. Alle componenten zijn im-

Omdat Jan Desmet bemerkte dat de vraag

pen we ons op MIKKA (Melk in de Korte Ke-

naar kazen van eigen bodem bleef toene-

WHQ$I]HW ODQGERXZEHGULMYHQGLH]HOIYRRU

men, besloot hij enkele jaren geleden om de

de ophaling en verdeling van hun melk aan

stap naar echte producent te zetten. Hij trok

kleine en middelgrote artisanale verwerkers

zuiveltechnoloog Guido Roelstraete aan,

instaan. We stellen hogere eisen aan deze le-

En hierbij is het de ambitie om kazen te lan-

die samen met hem gedurende drie jaar het

veranciers, maar in ruil krijgen ze ook een

ceren die beter zijn dan de grootste merken

ontwerp van een kaasmakerij uittekende,

betere prijs voor hun melk, waardoor we in

uit België en Nederland...” Tenslotte nog

een professionele kaasmaker zocht en een

onze duurzaamheidsgedachte verder gaan

GLW GH RQGHUQHPLQJ ELHGW PRPHQWHHO QRJ

UHFHSWXXURSSXQWVWHOGH-DQ'HVPHW³9R-

dan enkel maar het ecologische aspect. Het

geen kaas in voorverpakking aan. Maar

ULJMDDUVWRQGDOOHVRSSXQWZHKDGGHQHHQ

is ons ook om eerlijke handel te doen.”

mocht de vraag naar slicing zich opdringen,

PHUVYDQHLJHQERGHP9RRUGHPHONEHURH-

kaas ontwikkeld die verschillende testpro-

De Kaasmakerij trok een kaasmaker met dertig jaar ervaring aan.

dan zal dat aan een derde partij worden uit-

ducties bij een bevriende kaasmakerij had

OVER DE NIEUWE KAAS...

besteed. Zelf investeren in een slicingafde-

doorstaan. We hadden een kaasmaker met

'Hµ)ODQGULHQ¶LVHHQ*RXGVHNDDVPHWHHQ

ling ziet Jan Desmet niet meteen gebeuren

dertig jaar ervaring gevonden die zich vol-

zachte, ronde smaak, maar pittig in na-

omdat er ‘al een overcapaciteit aan slicing

ledig in ons concept kon vinden. En we be-

smaak. Het is een kaas die echter smeuïger

LQGH%HQHOX[EHVWDDW¶]]

schikten over de nodige vergunningen en

is dan andere jonge Goudse types. Ze wordt

plannen om met de bouw van onze eigen

in bollen van achttien kilogram geprodu-

kaasmakerij te starten. Deze werd op de

ceerd en is sinds mei verkrijgbaar in kaas-

Triporteur site opgetrokken, beslaat 1.250

speciaalzaken, bij slagerijen, bakkerijen en

m en omvat geavanceerde apparatuur die

marktkramers, en enkele supermarkten in

toelaat om het productieproces in hoge

YRRUQDPHOLMN9ODDQGHUHQ-DQ'HVPHW³:H

mate te automatiseren. Hierdoor hebben we

voorzien om in september de ‘Flandrien Ge-

een capaciteit van 500 ton kaas, die we dit

ULMSW¶WHODQFHUHQ(QLQQDHHQULMSLQJ

MDDUYRRUZLOOHQLQYXOOHQ:HKHEEHQ

YDQppQMDDU]DORRNGHµ)ODQGULHQ2XG¶RS

trouwens voldoende uitbreidingsmogelijk-

de markt worden gebracht. Intussen zijn

heden, want er is ruimte om een tweede lijn

we bezig met het ontwikkelen van andere

op te starten.” Deze nieuwe activiteit werd

recepturen van harde kazen. Want we zijn

in de nieuwe vennootschap De Kazerij bvba

ervan overtuigd dat er nog heel wat ruimte

ondergebracht. Zij draagt de investering

is om het aanbod van Belgische kazen te

van vier miljoen euro en zal instaan voor

vergroten, en dit zowel op de nationale als

GHSURGXFWLHYDQGHµ)ODQGULHQ¶GHNDDVGLH

internationale markt. Bovendien biedt een

voor dit project werd ontwikkeld. De distri-

eigen, onafhankelijke productie de moge-

butie, marketing en commercialisering zal

lijkheid om onze business te consolideren.

via Triporteur gebeuren. Tevens is De Ka-

Want we staan onder druk door de fusies bij

zerij onlangs met de productie van de Jeu-

de grote kaasmakerijen en de toenemende

nesss! kaas gestart.

concentratie aan de kant van de retailers.

2

Als producent staan we sterker, aangezien

ECOLOGISCH EN DUURZAAM

we unieke kazen met toegevoegde waarde

9RRU-DQ'HVPHWJDDWGHSURGXFWLHYDQ%HO-

bieden. Daarom investeren we voldoende in

gische kaas hand in hand met het concept

R&D en kwaliteit. Het is onze bedoeling om

YDQ GXXU]DDPKHLG ³(U ZRUGHQ KHHO ZDW

op middellange termijn minstens drie ver-

kilometers bespaard door lokaal kaas voor

schillende merken op de markt te brengen.


ThermoMitter en TempWeb. Draadloze temperatuurbewaking en -registratie via internet.

en met een sterk merkconcept kunnen aan-

NL 074 265 77 88 BE 053 80 97 54

34 - JUNI 2013 / food INDUSTRY / ZUIVEL & ROOMIJS

TEKST ELS JONCKHEERE - FOTO’S BELGOMILK

BELGOMILK ZET IN OP KAASPRODUCTIE Investering van meer dan dertig miljoen euro

Mozzarella doet het goed in Europa. Niet zozeer als tafelkaas, maar wel als ingrediënt voor bereidingen. Belgomilk dat zich al enkele jaren geleden op de productie van deze kaas toelegde, zag de vraag dermate snel groeien dat ze besloot om haar capaciteit te verdubbelen. Het project omvat echter meer dan enkel de implementatie van een tweede productielijn. Want Belgomilk maakte van de gelegenheid gebruik om haar kaasfabriek verder te optimaliseren. Het resultaat? Een investering van maar liefst 31 miljoen euro, wat in deze tijden vrij uniek is in de Belgische voedingsnijverheid...

De Belgomilk site van Langemark dateert al van 1906. Maar

de fusie van acht bedrijven, waarvan er twee cheddar produ-

intussen hebben de oude gebouwen al lang voor een hyper-

ceerden. Bij de reorganisatie werden deze activiteiten naar

moderne productiefaciliteit plaats gemaakt. Vooral de inte-

Langemark overgeheveld, met de bedoeling de capaciteit op

gratie in de Milcobel Groep (ontstaan in 2005) zorgde voor

te drijven. Want cheddar is wereldwijd de meest geconsu-

een golf van investeringen. Het gevolg is dat de vestiging in

meerde kaas: er bestaat dus een hele grote markt voor. In

Langemark op het vlak van volume verwerkte melk zelfs tot

1997 werd besloten om het aanbod van industriële kaas te

de top vijf in Europa behoort. Door de sterke graad van au-

GLYHUVL¿sUHQ'HNHX]HYLHORSPR]]DUHOODHHQNDDVGLHYHHO

tomatisering bedraagt het personeelsbestand er toch maar

in bereidingen en maaltijden wordt toegepast. Want die

een 200-tal mensen. Maar daarmee is Belgomilk (samen met

markt zat op dat moment volop in de lift, dus zagen we er

Ysco die op dezelfde site is gevestigd en 600 medewerkers

wel toekomst in. Bovendien konden we het productieappa-

heeft) toch de derde grootste werkgever in de regio. Belgo-

raat van de cheddar gedeeltelijk voor de productie van moz-

milk Langemark is een wereldspeler op het vlak van melk-

zarella inzetten.”

poeders. Jaarlijks produceert ze 30.000 ton eindproduct dat uithoeken van de wereld geëxporteerd. Belgomilk heeft im-

NOOD AAN EXTRA PRODUCTIE-CAPACITEIT

mers klanten in 35 landen. In Europa gaat het voornamelijk

De beslissing om mozzarella te maken, bleek een erg succes-

om chocolade- en koekjesproducenten; daarbuiten wordt

volle strategische zet te zijn. Want Belgomilk slaagde erin om

het melkpoeder voornamelijk gebruikt bij kaas- en yoghurt-

haar productie van deze kaassoort jaarlijks te verdubbelen.

voor 70 % in Europa wordt afgezet. De rest wordt naar alle

bereiding of om tot drinkmelk op te lossen. Een tweede be-

Wim Dobbelaere, Technical Manager: “Vandaag produceren

langrijk product is wei, dat als vloeibaar concentraat wordt

we dan ook beduidend meer mozzarella dan cheddar. Beide

vermarkt. Tevens maakt Belgomilk ook WPC (wei proteïne

kazen worden intussen wereldwijd verkocht. Zo’n 85 % van

concentraat) en permeaat. De klanten hiervoor bevinden

onze klanten situeren zich in Europa. Het gaat voornamelijk

zich voornamelijk in de buurlanden. Het gaat om industri-

om bedrijven die zich op het raspen van kaas toeleggen: om

ele bakkerijen, sauzenproducenten, fabrikanten van bereide

die vervolgens in kleine zakjes voor de retail te verpakken of

maaltijden, koekjesmakers en zelfs de farmacie (lactose uit

aan pizzeria’s/producenten van pizza’s, warme maaltijden of

permeaat wordt als drager van medicijnen gebruikt).

bereidingen (zoals cordon bleu) te leveren. We vacuümverpakken de kaas in 4 x 2,5 kg blokken. Maar sinds vorig jaar

DERDE PRODUCTCATEGORIE

hebben we ook individueel verpakte blokken, en dit voor de

In 1994 werd beslist om nog een derde productcategorie

markten buiten Europa. Want daar zijn onze afnemers vooral

te introduceren: industriële kaas. Plant Manager Geert De

retailers die de kaas in de lokale winkels raspen en verko-

Duytschaever: “Drie jaar ervoor was Belgomilk ontstaan uit

pen.” Geert De Duytschaever vervolgt: “Intussen hebben

ZUIVEL & ROOMIJS / food INDUSTRY / JUNI 2013 -

35

we onvoldoende capaciteit om op de vraag van onze afnemers in te spelen, terwijl we al 24-7 draaien. Bovendien is het potentieel aan nieuwe klanten groot en blijven onze bestaande afnemers groeien. Een tweede productielijn drong zich dus op. Alleen... in deze tijden is het niet zo vanzelfsprekend om grote investeringen te verantwoorden. Uiteindelijk stemde de Raad van Bestuur van de Milcobel coöperatie toe omdat een

Wim Dobbelaere

Geert De Duytschaever

uitbreiding van de kaasafdeling ook een ideaal antwoord is op het wegvallen van de

menteerd, die ook de wei van de eerste moz-

en te etiketteren. Vervolgens worden ze met

melkquota in 2015. Want we verwachten

zarellalijn zal verwerken. Hierdoor komt er

robots op paletten gelegd, die dan via een

dat onze leden-melkleveranciers zo’n 15 %

ruimte in de pasteurisatieafdeling vrij. Die

liftsysteem en rollerbanen naar de koelcel-

meer melk zullen produceren. En de meest

zal met enkele nieuwe melkpasteurs en

len worden afgevoerd.”

rendabele en toekomstgerichte manier om

centrifuges, alsook een nieuwe controleka-

deze extra grondstof te verwerken, blijkt de

mer, worden ingevuld. De bestaande kaas-

fabricatie van mozzarella te zijn.”

fabriek was vroeger in L-vorm en wordt

AANDACHT VOOR MILIEU EN HYGIËNE

nu tot een rechthoek verbouwd. Hierdoor

Het project omvat tevens de introductie van

INVESTERING ONDER DE LOEP

kunnen de twee mozzarellalijnen naast

een volledig nieuw ERP-systeem voor de

elkaar staan. Wim Dobbelaere: “De gepas-

hele site en de implementatie van een nieuw

Hoewel het kaasgebouw erop was voorzien

teuriseerde melk wordt naar de wrongel-

laboratorium voor inkomende grondstof-

RPRSHHQHI¿FLsQWHPDQLHUELMWHERXZHQ

bereiders gepompt, waar de wrongel wordt

fen. Wim Dobbelaere: “Er wordt veel aan-

is het uiteindelijk toch een aanzienlijk

aangemaakt. Vervolgens wordt deze naar

dacht aan de ecologische consequenties van

project geworden. Want Belgomilk wilde

een continu draineersysteem verpompt,

de uitbreiding besteed. Zo moet de tweede

van de gelegenheid gebruik maken om een

waarin de individuele wrongeldeeltjes tot

lijn 10 % minder energie verbruiken. We

aantal ‘bottlenecks’ uit de weg te ruimen.

één continu wrongeltapijt worden omgezet.

willen dit realiseren door de toepassing van

Zo mochten beide kaaslijnen geen hinder

Dit wordt dan naar de dicer-cooker-stret-

pasteurs met een hoger regeneratief ver-

ondervinden door beperkingen in weiver-

cher gestuurd. In deze installatie wordt ze

mogen en frequentiegestuurde motoren, de

werking, CIP of door onderhoud. Geert

automatisch in hele kleine stukjes gesneden

centrifuges met permanent magneetmoto-

De Duytschaever: “De nieuwe lijn zal ook

die met water worden opgewarmd en afge-

ren uit te rusten, de warmte van de stoom

voor extra werkgelegenheid zorgen. Ons

smolten. Het resultaat is een product met

te recupereren voor het opwarmen van de

personeelsteam voor mozzarella zal met

een structuur als kauwgom. Dit wordt me-

warmwaterinstallatie, ...” “Ook ergonomie

minstens dertig bijkomende voltijdse equi-

chanisch bewerkt om extra vezelvorming te

is een belangrijk punt,” vervolgt Geert De

valenten worden uitgebreid. Vandaar dat

verkrijgen. De elastische massa die hieruit

Duytschaever. “Tenslotte wil ik nog opmer-

we eveneens een extra sociaal blok aan het

voortkomt, wordt doorheen een buis ge-

ken dat we samen met het FAVV een studie

bouwen zijn. Een meevaller is dat we geen

stuurd, richting zouter. Het mengsel wordt

KHEEHQ JHPDDNW RP WRW HHQ RSWLPDOH ÀRZ

bijkomende opslagruimte nodig hebben. De

dan ingekneed en via transportbanen naar

te komen, dit zowel op het vlak van goede-

bestaande ruime rijpingskamer voor ched-

de vormmachine gebracht om er in blok-

ren-, personeel- als voedselhygiëne.” Qua

dar kunnen we gebruiken om de mozzarella

ken van 2,5 kg te worden gesneden. Deze

waterzuivering moeten er geen bijkomende

op te slaan. Deze is voldoende groot, aange-

worden naar een pekelbad afgevoerd: niet

LQYHVWHULQJHQJHEHXUHQRPGDW$TXD¿QHHQ

zien het om een erg snel roterend product

om ze een extra zoutsmaak te geven, maar

gedeelte van de installatie van Belgomilk

gaat: de stockagetermijn bedraagt amper

wel om ze heel snel af te koelen. Want dat

gebruikte, maar zich vorig jaar heeft afge-

veertien dagen. Niettemin bouwen we in

is belangrijk opdat de mozzarella een neu-

koppeld. Wellicht komt er wel nog een aan-

totaal toch 6.000 m2 extra en zal de inves-

trale, vlakke smaak zou hebben.” Geert De

passing van de WKK waarmee sinds 2009

tering meer dan dertig miljoen euro bedra-

Duytschaever vervolgt: “We voorzien ook

warmte door middel van aardgas wordt

gen.” De bouwwerken startten in juni vorig

de implementatie van een complete tweede

opgewekt. De zuivelfabrikant wil immers

jaar en er wordt verwacht dat de tweede lijn

verpakkingslijn. Deze is eveneens volauto-

ook biogas gebruiken, afkomstig van de

begin 2014 operationeel zal zijn. In concre-

matisch en vacuümverpakt de blokken in-

anaerobe fermentatie van haar waterzuive-

to werd een nieuwe wei-afdeling geïmple-

dividueel of per vier, om ze daarna te wegen

ringsinstallatie. ]]



INZA PAKT UIT MET VERNIEUWENDE MARKETING Jongeren als belangrijkste doelgroep

Door nieuwe technologieën, extra communicatiekanalen en een veranderend consumptiegedrag is marketing voeren vandaag totaal anders dan pakweg tien jaar geleden. Vooral in een omgeving van ‘ fast moving’ producten bestemd voor de jonge generatie, ben je best ‘mee met je tijd’. Bijdehand en creatief met nieuwe concepten durven omgaan, is er immers de boodschap. Een marketing manager die daar bijzonder goed in slaagt, is Gerd De Kee van Inza.

Gerd De Kee (38) heeft altijd een grote

VAN AUTOMOTIVE NAAR VOEDING

voorliefde voor economie, communi-

Na twee jaar op de aankoopdienst kon Gerd De Kee eindelijk

catie en marketing gehad. Vandaar

zijn droom verwezenlijken. Want hij kreeg de gelegenheid om

dat hij na zijn middelbaar besloot om

de gelederen van de marketingafdeling van Opel Belgium te

aan de EHSAL handelswetenschap-

vervoegen. Vervolgens schoof hij door naar Product Manage-

pen te studeren. Maar het was pas in

ment, waar hij op Europees niveau bij de productontwikke-

het laatste jaar van deze opleiding dat

ling werd betrokken. Ondanks het feit dat automotive zijn

hij echt door de marketingmicrobe

grote passie was en hij zijn job erg interessant vond, besloot

werd gebeten. “De psychologie achter het verhaal versus de

Gerd De Kee na zeven jaar toch naar een totaal andere sector

economische realiteit intrigeerde me,” vertelt Gerd De Kee.

over te stappen. “Frisomat, een middelgrote Belgische KMO

“Bovendien groeide mijn overtuiging dat consumenten mer-

gespecialiseerd in koudgewalste, modulaire staalbouw, zocht

ken als houvast nodig hebben. Tevens was er nog de ‘fun’-fac-

op dat moment een Corporate Marketing Manager,” vertelt

WRUKHWOHHNPHJHZRRQKHHO¿MQRPHHQMREWHGRHQZDDULQMH

hij. “Dat leek me een geschikte uitdaging om mijn carrière

creatief bezig moet zijn. Daarom besloot ik om in marketing

een totaal andere wending te geven. Van multinational naar

carrière te maken. Vandaar dat ik mijn studies met een Mas-

middelgrote Belgische onderneming, van B2C naar pure B2B,

ter in Marketing Management heb aangevuld.”

van een marketing die voor 80 % op productontwikkeling was gericht naar één die voornamelijk op het uitwerken van

GESTART IN DE AANKOOP

de corporate identity was gericht, van het uitwerken van be-

Gerd De Kee was echter niet alleen door het virus van mar-

slissingen die op Europees niveau werden genomen naar het

keting gebeten. Hij was ook bijzonder gepassioneerd door

bepalen van een strategie op Europees niveau die nationaal

auto’s. Voor hem stond het als een paal boven water dat hij

werd ingevuld: een veel drastischere verandering kon bijna

carrière in de automotive wereld zou maken. En het lot was

niet. En mijn voorgevoel bleek te kloppen: ik heb er gedu-

hem gunstig gezind, want meteen na zijn studies kon hij bij

rende drie jaar mijn kennis over marketing ontzettend veel

General Motors aan de slag als Europees aankoper voor het

kunnen uitbreiden. Alleen miste ik het consumentenverhaal

departement Originals & Equipment. Gerd De Kee: “Hoewel

wel een beetje. Bovendien wou ik nog een ander terrein ver-

ik dus niet in marketing ben gestart, heeft deze job me enorm

kennen dat me tot dan onbekend was: de ‘fast moving con-

veel kennis opgeleverd die me later goed van pas is gekomen.

sumer goods’. En zo kwam ik in 2009 bij Inza als Marketing

Ik leerde er niet alleen onderhandelen, maar ontdekte ook de

Manager voor onder meer twee merken die de onderneming

gevolgen op de productie en toeleveranciers van beslissingen

net had verworven: Yogho! Yogho! en Choco!Choco. Deze

die door marketing & design worden genomen. Hierdoor ben

functie was eigenlijk beter dan wat ik voor ogen had. Niet al-

ik me er terdege bewust van geworden dat mooie ideeën niet

leen betrof het ‘fast moving consumer goods’. Het waren ook

altijd in de praktijk haalbaar zijn. Of dat aanpassingen niet

QRJHHQVWZHHPHUNHQGLHVSHFL¿HNRSHHQMRQJSXEOLHN]LMQ

altijd in een vingerknip kunnen gebeuren.”

gericht. Dat betekende een totaal nieuwe richting van mar-


37

keting, met toepassing van nieuwe media, communicatiekanalen en technieken. Met

De Business-IT-oplossing voor uw complete bedrijf

andere woorden: het was een enorme uitdaging waarbij ik heel wat creativiteit aan de dag moest leggen. En precies dat waren doorslaggevende argumenten voor mij. Want als marketeer wil je ‘fun’, nieuwe horizonten verkennen, nieuwe dingen uittesten, evolueren en veel blijven ontdekken... En ik moet toegeven: bij Inza kan ik op al

Succes is een kwestie van het juiste systeem

deze vlakken mijn hart ophalen!”

JEUGD ALS DOELGROEP: NIET EVIDENT Intussen is Gerd De Kee drie en een half jaar bij Inza aan de slag. Hij is er op zijn eentje verantwoordelijk voor de volledige marketingmix voor Inza, Choco!Choco en

Gerd De Kee

Yogho!Yogho!. Meer nog: hij is voor de nieuEn ondanks de beperkte budgetten slaagt

MARKETING MOET OVERAL EVOLUEREN

hij met verve in zijn opdracht. Intussen is

Ook de traditionele media werken niet

Yogho!Yogho! één van de best scorende yo-

meer. De jeugd leest immers nog weinig

ghurtdranken in Nederland en Choco!Choco

kranten en tijdschriften, downloaden liever

haalt een verdienstelijke tweede plaats op de

HHQ¿OPGDQQDDUGHELRVFRRSWHJDDQRU-

Belgische chocomelkmarkt. Toch blijkt dit

ganiseren meer ‘home parties’ dan te gaan

succes halen en behouden niet zo evident te

stappen, bekijken veel meer zaken op het

zijn. Gerd De Kee vertelt: “Marketing voeren

internet dan op TV,… Gerd De Kee: “En als

voor merken die zich op de jeugd richten, is

ze dan TV kijken, kijkt bijna de helft uitge-

vrij complex. Zo is het heel moeilijk om hun

steld. Wist je dat 90 % van de jongeren en

aandacht te trekken: om op te vallen, moet

jongvolwassenen systematisch en cross-

je heel innovatief uit de hoek komen. Want

mediaal reclame ontwijkt? Meer dan 79 %

jongeren omringen zich met allerlei infor-

raakt trouwens geïrriteerd door reclame,

matiebronnen. Het gebeurt wel vaker dat ze

zowel in de klassieke media als online of op

op hetzelfde ogenblik verschillende media

social media. Alsmaar meer media zijn of

of beeldschermen tegelijkertijd bekijken. Ze

worden ook ‘interactief’. Dit is positief om-

hebben ook veel meer gezien dan pakweg

dat je uit de reacties kunt leren. Alleen dien

vijftien jaar geleden. Op het internet vind

je de middelen te voorzien om te kunnen

je immers alles. En ze gaan er ook actief op

antwoorden. En dat is natuurlijk tijdsinten-

zoek naar: hun drang naar informatie is fe-

sief, want je krijgt een ‘one-to-one’ relatie

nomenaal. Vandaar dat het moeilijk is om

met je afnemers. Al die zaken bijeen zorgen

de jongeren nog te verbazen, terwijl net dat

ervoor dat je heel erg creatief met je budget

hetgeen is waarmee je hun aandacht trekt.

en tijd moet omspringen. Voor onze merken

Nog moeilijker is het om hun aandacht vast

is het bijvoorbeeld niet mogelijk om een

te houden, want bij de jeugd moet alles snel

megacampagne op te zetten: we moeten het

gaan. Een andere moeilijkheid: jongeren

van veel kleine acties hebben. En het zal er

zijn niet meer zo merkentrouw en testen

trouwens voor alle merken in de toekomst

graag nieuwigheden uit. Maar daar tegen-

niet makkelijker op worden. De jongeren

over staat dat ze heel erg kritisch zijn en niet

van vandaag zijn de volwassenen van mor-

eender wat voor waarheid aannemen.”

gen. Bedrijven met producten die zich niet

we merken van scratch moeten beginnen.

Sneller Betrouwbaarder Productiever Succesvolle bedrijven in de voedingsmiddelenbranche vertrouwen wereldwijd op het CSB-systeem. Verhoog ook uw concurrentievermogen met onze IT-oplossingen. Uw voordelen: vooraf geconfigureerde processen Dekking van alle branche-eisen Snelle ROI door korte implementatietijden Optimaal

QR-Code scannen en nader informeren! CSB-System International Business Park E19 Battelsesteenweg 455 A 2800 Mechelen, België Tel.: +32 15 281-707 Fax: +32 15 271-705 [email protected] www.csb-system.be


zozeer op de jeugd richten, doen er goed aan om zich nu al op dit type marketing voor te bereiden. Want vergis je niet: marketing zal alsmaar belangrijker worden. En merken zullen blijven bestaan omdat ze de consument een houvast bieden. Een Nederlandse retailer heeft ooit een experiment gedaan met een winkel waarin alleen private label te vinden was. Wel, dat werkte niet, zelfs niet bij onze prijsbewuste noorderburen. Mensen hebben nood aan referenties om te kunnen vergelijken. Bovendien spelen de

Zo lanceert Yogho!Yogho! binnenkort kleine, trendy en vernieuwende tetrabrikjes met sluitdop.

A-merken nog altijd een essentiële rol op het vlak van innovatie. Zij zijn het die in de

langs voor de OOH-awards (out of home

ontwikkeling en het uittesten van nieuwe

awards) genomineerd. En in Nederland

recepturen investeren. Alleen: door de hui-

loopt voor de derde keer een 3D-camapgne

dige en toekomstige technologieën kunnen

met reclamepanelen voor Yogho!Yogho!.

merken heel snel worden ‘gekraakt’. De CEO

Hierbij wordt een nieuwe technologie ge-

van Unilever maakte ooit de vergelijking

bruikt die ervoor zorgt dat voorbijgangers

met de Arabische Lente en zei: “Als mensen

zonder speciaal brilletje toch een 3D-im-

op een paar dagen een regime kunnen doen

pressie van het beeld krijgen. Maar mar-

vallen, kunnen ze merken op enkele secon-

keting is meer dan enkel maar campagnes

GHQRQGHUXLWKDOHQ´(I¿FLsQWHFRQVLVWHQWH

bedenken. Gerd De Kee werkt ook actief

creatieve en eerlijke marketing en commu-

aan de ontwikkeling van nieuwe producten,

INTERESSANTE SECTOR

nicatie zijn essentieel om dit te vermijden.

recepturen en verpakkingen. Zo lanceert

Ondanks het feit dat Gerd De Kee nog altijd

Grotere budgetten voorzien, is natuurlijk

Yogho!Yogho! binnenkort kleine, trendy

door auto’s is gepassioneerd, denkt hij nog

een ideaal antwoord. Maar gezien de eco-

en vernieuwende tetrabrikjes met sluitdop:

wel even in de voedingswereld te blijven

nomische prognoses ziet het ernaar uit dat

een unicum voor dit soort producten. “Dit

hangen. “Het is een enorm interessante sec-

ook in de komende jaren elke euro zal moe-

is het grote voordeel van mijn marketing-

tor waarin ik momenteel mijn ei kwijt kan,”

ten worden gedraaid en gekeerd. Beter en

functie bij Inza,” vertelt hij. “Ik word bij alle

legt hij uit. “Enerzijds worden ontzettend

creatief met budgetten omgaan, marketing

componenten van de marketingmix betrok-

veel nieuwigheden gelanceerd, anderzijds

beschouwen als een investering in plaats

ken. En ik mag ook wel eens gekke dingen

blijft de consument nog erg traditioneel in

van kost, je beter organiseren, trends in

doen en risico’s nemen. In zeer grote mul-

zijn keuze van voedingswaren. Op zich is

het consumptie- en aandachtspatroon van

tinationals ligt het veel moeilijker om het

dat voor een marketeer al een grote uitda-

jongeren nauwkeurig opvolgen, evolueren,

principe van ‘you win some, you lose some’

ging. Maar daar komt nog bovenop dat er

innoveren, creativiteit en ROMI (return

toe te passen. Maar precies dat is nodig om

een grote concurrentie bestaat en dat onze

on marketing investments) zijn de sleutel-

met beperkte budgetten toch de aandacht

sector het de laatste jaren, door allerlei in-

woorden om nu en in de toekomst het ver-

van jongeren te trekken en vast te houden.

terne en externe evoluties en bewegingen,

schil met de concurrentie te maken.”

Ik ben heel blij dat Inza me die mogelijk-

niet makkelijk heeft. Als marketeer moet je

Choco!Choco haalt een verdienstelijke tweede plaats op de Belgische chocomelkmarkt.

heden geeft. Niettemin ligt ook bij ons de

dus strijden en alert blijven, wat natuurlijk

YOU WIN SOME, YOU LOSE SOME

focus veel meer op ‘return on investment’

interessant is. En mijn job heeft nog een

dan pakweg tien jaar geleden. Dat is een

pluspunt: het gaat om producten die in elk

In elk geval is Gerd De Kee bijzonder goed

algemene tendens die niet meteen door de

warenhuis staan en iedereen kent. Overal

mee met wat de jongeren bezighoudt.

crisis wordt veroorzaakt, maar wel door de

waar ik ga, word ik met mijn eigen campag-

En van innovatieve campagnes heeft hij

technieken die zijn ontstaan om het effect

nes, producten, verpakkingen geconfron-

ook wel kaas gegeten. Zo sprong hij met

van marketingcampagnes te meten. Hier-

teerd. Maar nog bevredigender is het feit

Choco!Choco als één van de eerste op de

door kunnen marketeers veel beter en snel-

dat ik meedraai in een sector die producten

trein van de digitale reclamepanelen in de

ler de effecten of resultaten van bepaalde

maakt die in alle segmenten van de maat-

Belgische treinstations, dit met een ludieke

campagnes zien, waardoor we onze midde-

schappij worden gedronken en vooral... ge-

en opvallende spot. Choco!Choco werd on-

OHQHI¿FLsQWHUNXQQHQLQ]HWWHQ´

zond zijn!” ]]

Deca Packaging Group, uw verpakkingspartner ! Al onze hoogkwalitatieve kunststof verpakkingen kunnen efficiënt verwerkt worden op onze verpakkingsmachines.

Projecten op maat zijn onze specialiteit, dus aarzel niet om ons te contacteren ! DECA-TP reeks - veiligheidssluiting - 100% lekdicht - IML-decoratie - rond, rechthoekig, vierkant Sealbare schalen - Decatray serie (robuust) - Easy Saving serie (lichtgewicht) - geschikt voor MAP - Decaflex Topseal folie Emmers - 100% recycleerbaar - IML-decoratie & Off-set bedrukking - rond, rechthoekig, vierkant

Toekomstlaan 14, 2200 Herentals - T +32 14 28 65 00 - F +32 14 28 65 01 [email protected] - www.deca.be

LISA, de optimale software voor uw ERP-oplossing ... standaard en toch op uw maat !

Financieel

De totale FOOD workflow beheerd door één volledig geïntegreerd modulair softwarepakket

Aankoop

Verkoop

De specifieke kenmerken van Lisa-FOOD: Lot & traceerbaarheid

Voorraad

Dubbele eenheden Link met grootdistributie

Productie

Koppeling met weeg-, etiketten- en verpakkingsmachines

Technische dienst

Kwaliteitsopvolging (HACCP)

n brengen Uw klante s in der on-line or plicatie uw webap

Lange Ambachtstraat 18, 9860 Oosterzele 4sINFO CCEBEsWWWCCEBE

B E D R I J V E N D I E VO O R L I S A KO Z E N

ingredienten OP ZOEK NAAR IDEEËN?

Recommend Documents