informeren en instrueren nvt Inhoudsopgave

Burgemeesters en wethouders van alle gemeenten, bestuurscolleges van de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba cc hoofden burgerzaken van alle gemeenten en de openbare lichamen cc de NvvB, de VNG en de Kiesraad

Bestuur, Democratie en Financiën Afdeling Bestuurlijke Inrichting en Democratie Schedeldoekshaven 200 2511 EZ Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl Contactpersoon

Onderwerp Doelstelling Juridische grondslag Relaties met andere circulaires Ingangsdatum Geldig tot

circulaire Tweede Kamerverkiezingen 2012 informeren en instrueren Kieswet geen 6 juli 2012 nvt

Datum 10 juli 2012 Kenmerk 2012-0000394362

Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Inleiding Ondersteuningsverklaringen Aanwijzen stemlokalen Instructie stembureauleden Digitale beschikbaarheid formulieren Verzenden stempassen Identificatieplicht Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV) Voorlichtingscampagne verkiezing leden Tweede Kamer  Rijksvoorlichtingscampagne  Voorlichting door gemeenten 10. Informatiepunt verkiezingen 11. Evaluatie

Pagina 1 van 9

1.

Inleiding

Op woensdag 12 september 2012 vinden er Tweede Kamerverkiezingen plaats. Met deze circulaire wil ik enkele punten onder uw aandacht brengen die voor deze verkiezing van belang zijn, zoals het afleggen van ondersteuningsverklaringen door kiezers, de aanwijzing van stemlokalen, de instructie van stembureauleden, het verzenden van stempassen, de identificatieplicht, de digitale beschikbaarheid van formulieren en de voorlichtingscampagne. Er zijn ten opzichte van de laatste verkiezing, de verkiezing van Provinciale Staten in 2011, geen wijzigingen in de wet- en regelgeving. Nieuw is wel dat de Nederlandse inwoners van de openbare lichamen dit keer voor het eerst kunnen deelnemen aan de komende Tweede Kamerverkiezingen.


De meeste van in deze circulaire beschreven onderwerpen, zijn al eerder aan de gemeentelijke contactpersonen gecommuniceerd, via onze nieuwsbrieven verkiezingen en via de drie voorlichtingsbijeenkomsten die in de maand juni zijn gehouden. 2.

Ondersteuningsverklaringen

Politieke partijen die niet eerder in de Tweede Kamer zitting hadden of lijsten zonder geregistreerde naam, moeten bij de kandidaatstelling voor de komende verkiezingen naast de kandidatenlijst per kieskring 30 verklaringen van kiezers die de lijst ondersteunen, inleveren. Ik wijs u hierop omdat voor de komende verkiezingen er wederom een aantal nieuwe politieke partijen zich heeft geregistreerd en voornemens is een kandidatenlijst in te dienen. Dit betekent dat vrijwel iedere gemeente te maken zal krijgen met verzoeken van kiezers om ondersteuningsverklaringen af te leggen. Aangezien de dag van de kandidaatstelling voor deze verkiezingen valt op dinsdag 31 juli 2012, betekent dit dat kiezers hun ondersteuningsverklaring moeten kunnen afleggen in de periode dinsdag 24 juli tot en met dinsdag 31 juli en tevens (in het kader van het herstel van eventuele verzuimen) van woensdag 1 augustus tot en met vrijdag 3 augustus 2012, 15.00 uur). Ik wil hierbij onderstrepen dat het voor de betrokken politieke partijen van groot belang is dat kiezers in de gelegenheid zijn deze verklaring af te leggen. U dient er daarom voor zorg te dragen dat gedurende de periode dat de ondersteuningsverklaringen kunnen worden afgelegd, altijd deskundig personeel aanwezig is, zodat de kiezer de verklaring kan afleggen. Tevens dient deze informatie ook bij andere (balie) medewerkers en/of telefonistes/receptionistes bekend te zijn zodat zij de kiezer die zich meldt met het verzoek een ondersteuningsverklaring af te leggen op de juiste wijze kunnen informeren en doorverwijzen. Het is wenselijk én handig om deze informatie rondom het afleggen van een ondersteuningsverklaring ook op uw gemeentelijke website te plaatsen en bij voorkeur voorzien van een telefoonnummer/ contactpersoon waarmee de politieke partij - respectievelijk de kiezer - contact kan op nemen om een afspraak te maken om de ondersteuningsverklaring af te leggen. De nieuwe politieke partijen hebben aangegeven het zeer op prijs te stellen als kiezers ook in de avonduren een ondersteuningsverklaring kunnen afleggen. Het model ondersteuningsverklaringen (modellenregeling Kieswet model H 4) dient beschikbaar te zijn voor kiezers en partijen vanaf 9 juli 2012. U kunt politieke partijen er ook op wijzen dat zij de ondersteuningsverklaring H4, reeds voorzien van hun kandidatenlijst, kunnen aanmaken vanuit de aan hen verstrekte versie van Pagina 2 van 9

OSV. De kandidatenlijst die de kiezers ondersteunen, moet dezelfde zijn als de kandidatenlijst die wordt ingediend. Alleen personen die in uw gemeente voor de verkiezing van de Tweede Kamer als kiesgerechtigde zijn geregistreerd, kunnen in uw gemeente de ondersteuningsverklaring afleggen. Nadat de verklaring door of namens u is ondertekend en van een stempel is voorzien, geeft u deze mee aan de kiezer. Deze is er zelf verantwoordelijk voor dat de verklaring bij degene, die uiteindelijk de kandidatenlijst inlevert, terecht komt.


Mogelijk ten overvloede wijs ik erop, dat de ambtenaren bij wie de ondersteuningsverklaring wordt afgelegd zich dienen te onthouden van het maken van opmerkingen c.q. het geven van een oordeel omtrent de betrokken politieke partij. Ambtenaren kunnen natuurlijk wel de betrokken kiezer feitelijk informeren over de betekenis van de verklaring en over het feit dat de kiezer wordt geacht de verklaring uit vrije wil af te leggen. Het staat politieke partijen vrij om in of in de nabijheid van het gemeentehuis (in de openbare ruimte) burgers te benaderen met het verzoek of zij een ondersteuningsverklaring willen afleggen. Wel kunt u wanneer u klachten krijgt van burgers, de betrokkenen van de politieke partij verzoeken discreter te opereren en niet in het gemeentehuis mensen te benaderen. Het ronselen van ondersteuningsverklaringen is niet toegestaan: men mag geen beloftes of geld in ruil voor de ondersteuningsverklaring aanbieden noch aannemen (artikel Z4,2e lid Kieswet). 3.

Stemlokalen

Aantal en omvang Het is belangrijk dat u voor de komende verkiezingen voldoende stemlokalen inricht. U dient daarbij rekening te houden met het feit dat de opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen meestal relatief hoog is. Ook breng ik onder uw aandacht dat het met het oog op het handmatig tellen van de stembiljetten het wenselijk is rekening te houden met het maximaal aantal kiezers dat het stemlokaal bezoekt. Het handmatig tellen van meer dan 1000 stembiljetten kost niet alleen meer tijd, maar geeft ook een groter risico op vergissingen met als gevolg dat er vaker opnieuw geteld moet worden om de tellingen alsnog kloppend te krijgen. Per stembureau kunnen maximaal 7 leden worden benoemd. Voor het tellen van de stemmen na 21.00 uur, mogen aparte (extra) tellers worden ingezet. Toegankelijkheid stemlokalen Daarnaast vraag ik uw aandacht voor de toegankelijkheid van stemlokalen voor personen met een lichamelijke beperking. In de circulaire voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 (kenmerk BPR2009/U59184 d.d. 6 januari 2010) is toegelicht dat de Kieswet op dit punt is gewijzigd en dat minimaal 25 % van de stemlokalen binnen een gemeente bij uitstek geschikt moeten zijn voor kiezers met een lichamelijke beperking. De Tweede Kamer heeft mij in het kader van de bespreking van de evaluatie van de Provinciale Statenverkiezingen van 2011, verzocht dit bij de eerstkomende verkiezing te evalueren. Naar aanleiding hiervan heeft het ministerie van BZK checklist toegankelijkheidscriteria voor stemlokalen laten opstellen door het Projectbureau Toegankelijkheid. Deze checklist is via de nieuwsbrief verkiezingen aan de contactpersonen bij uw gemeente verspreid. De checklist kunt u gebruiken om te kijken of de stemlokalen aan de eisen van toegankelijkheid voldoen. Bij de evaluatie zal deze checklist worden Pagina 3 van 9

gebruikt om te toetsen of de stemlokalen, die u als toegankelijk heeft aangemerkt, dit in de praktijk ook daadwerkelijk zijn. De eerdere ervaring leert dat gemeenten stemlokalen als toegankelijk aanmerken, die niet aan alle criteria voldoen. Mogelijk kunt u op basis van de checklist differentiatie in toegankelijkheid aanbrengen en dit ook communiceren aan uw burgers. Uitgangspunt blijft immers dat zoveel mogelijk stemlokalen toegankelijk zijn voor kiezers met een beperking. In de praktijk blijkt dat niet alle stemlokalen optimaal toegankelijk te maken zijn, bijvoorbeeld omdat het niet mogelijk is in de nabijheid te parkeren of omdat er onvoldoende ruimte is om met zogenaamde scootmobiles te manoeuvreren.


Stemlokalen op bijzondere locaties Ook wil ik uw aandacht vragen voor stemlokalen die op een bijzondere locatie zijn gehuisvest zoals NS-stations of winkelcentra. Het blijkt dat kiezers de mogelijkheid om op dergelijke locaties te stemmen zeer waarderen. Ook voor politieke partijen zijn dergelijke locaties aantrekkelijk om nog op het laatste moment campagne te voeren. Bij deze bijzondere locaties is het daarom van belang de begrenzing van het stemlokaal duidelijk aan te geven. Dit om te voorkomen dat kiezers het gevoel krijgen dat zij in het stemlokaal zelf nog worden aangesproken door campagnevoerders. Indien afgrenzing niet mogelijk is door “beschotting” kunt u wellicht door andere middelen zoals tape of hekjes de grenzen van het stemlokaal duidelijk aangeven, dit maakt het ook voor stembureauleden makkelijker om eventueel in te grijpen. Overigens kunnen de leden van het stembureau, personen die in de onmiddellijke nabijheid van het stemlokaal campagne voeren, verzoeken meer afstand te bewaren wanneer zij hierover klachten van de kiezers krijgen. Stemlokalen in gevangenissen en tbs-klinieken De Kieswet regelt dat kiesgerechtigden aan wie op de dag van de stemming rechtmatig hun vrijheid is ontnomen, hun kiesrecht uitoefenen door bij volmacht te stemmen. De wet zegt ook dat deze beperking niet geldt voor hen die op de dag van de stemming een zodanige feitelijke bewegingsvrijheid genieten, dat zij in persoon aan de stemming kunnen deelnemen. Het is mogelijk om een stemlokaal in een penitentiaire inrichting of tbs-kliniek in te richten als voldaan is aan de randvoorwaarden die de Kieswet stelt aan het inrichten van een stemlokaal (in casu de openbaarheid en de toegankelijkheid) en er daarnaast vanuit de optiek van de inrichting evenmin bezwaren zijn. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2010 is in Albrandswaard in FPC De Kijvelanden een proef gedaan met het inrichten van een stemlokaal. Dit was geplaatst in een bezoekersruimte met een grote glazen pui, zodat ook andere kiezers gedurende de tijd dat het stembureau open was zich konden bevinden in het stemlokaal. De toegang van de stemhokjes en de tafel waren zodanig geplaatst, dat deze zichtbaar waren voor het publiek. Het staat gemeenten vrij om in overleg met de desbetreffende directies in gevangenissen en tbs-klinieken een stemlokaal aan te wijzen, dan wel een mobiel stembureau in te stellen. Randvoorwaarde daarbij is dat dit stembureau openbaar en toegankelijk is voor alle kiezers en dat de directie van de instelling van mening is dat de aanwijzing van een stemlokaal, de inbreuk in de dagelijkse gang van zaken in de instelling rechtvaardigt. De mogelijkheid om al dan niet een stemlokaal of mobiel stembureau in te richten in een penitentiaire inrichting of een forensisch psychiatrisch centrum is dus sterk afhankelijk van de concrete mogelijkheden die de desbetreffende instelling biedt.1

1

Zie hiervoor ook de antwoorden op Kamervragen, Kamerstukken II 2009-2010, Aanhangsel 2967. Pagina 4 van 9

4.

Instructie stembureauleden

De digitale instructie voor stembureauleden van het ministerie van BZK is voor de komende verkiezingen geactualiseerd en aangepast. Er worden dit keer geen cdroms met de instructie verspreid: de actualiseerde instructie is te vinden in de toolkit van de voorlichtingswebsite tw.: www.verkiezingen2012.nl/toolkit. Deze is toegankelijk voor een ieder: u kunt uw stembureauleden dus dit webadres doorgeven. Het staat u uiteraard vrij de instructie zelf te downloaden en langs andere wegen te verspreiden aan uw stembureauleden. In de toolkit is ook een volledige pdf-document van alle schermen van de stembureau-instructie beschikbaar, zodat u deze desgewenst op papier kan verstrekken aan stembureauleden die niet over internet beschikken. Verder treft u een powerpoint presentatie aan, die u in aanvulling op de digitale instructie kunt gebruiken bij klassikale instructies van uw stembureauleden.


Daarnaast zult u een geactualiseerde versie van de zogenaamde hand out “handleiding voor de verkiezingsdag” voor stembureauleden ontvangen. Dit is gebaseerd op de digitale instructie en dient als naslagwerk voor in elk stemlokaal. Ik wijs u op het belang van het instrueren van de stembureauleden. Bij de evaluatie van de Provinciale Statenverkiezingen 2011 is opnieuw gebleken dat het telproces efficiënter verloopt als de stembureauleden een uniforme werkwijze hanteren en de voorzitter duidelijk de regie voert. Hoewel ik mij realiseer dat het met name in het noorden van het land, waar de schoolvakanties pas op 2 september eindigen, niet eenvoudig zal zijn alle stembureauleden te instrueren, betekent dit niet dat u instructies achterwege kunt laten. Ik heb begrepen dat sommige gemeenten niet voor alle stembureauleden instructiebijeenkomsten organiseren maar dit deels digitaal doen. Ik wijs er op dat een dergelijke aanpak niet vrijblijvend kan zijn, met andere woorden u zult moeten nagaan of de instructie ook gevolgd is. Overigens ben ik van mening dat het voor nieuwe stembureauleden onvoldoende is om de instructie te beperken tot het digitale kanaal. Om het functioneren van stembureauleden te verbeteren is het naar mijn oordeel niet voldoende hen alleen te instrueren. U zult ook, meer dan tot nu toe het geval was, moeten controleren of stembureauleden zich aan de instructies houden. Dit kan worden ingevuld door het bezoeken van stembureaus gedurende de dag én tijdens de telling. Ook kunt u met de voorzitters van de stembureaus een evaluerend gesprek houden. De uitkomsten van die controles en evaluaties zullen vervolgens moeten worden betrokken bij de vraag of een stembureaulid bij een volgende verkiezing opnieuw moet worden benoemd. 5.

Digitale beschikbaarheid formulieren

In de nieuwsbrief over verkiezingen die door het ministerie van BZK aan de contactpersonen verkiezingen wordt verspreid, is aandacht gevraagd voor het op uw website plaatsen van een aantal formulieren dat voor kiezers van belang is. Het gaat om de volgende formulieren:  de aanvraag van een kiezerspas (model K-6);  de aanvraag van een schriftelijke volmacht (model L-8);  het stemmen per brief voor kiezers die voor hun werk tijdelijk in het buitenland verblijven (model M-3). Met het digitaal beschikbaar stellen van deze formulieren, maakt u het voor uw inwoners gemakkelijker, omdat zij dan niet speciaal naar het gemeentehuis hoeven te komen om de formulieren op te halen. Bovendien is het voor uw eigen Pagina 5 van 9

bedrijfsvoering ook efficiënter. Immers, een baliebezoek is duurder en kost meer tijd dan het aanbieden van deze formulieren via uw website. Ook maak ik u er op attent dat u als gemeente kunt besluiten deze formulieren digitaal (dat wil zeggen ingevuld, ondertekend en ingescand per e-mail) te ontvangen. Op grond van afdeling 2.3 van de Algemene wet bestuursrecht staat het bestuursorganen (in casu de gemeente) vrij om het elektronische verkeer met burgers open te stellen. Op uw website kunt u aangeven dat kiezers de formulieren op deze wijze kunnen verzenden aan de gemeente.


Het is ook toegestaan de formulieren online aan te bieden en ondertekening te laten plaatsvinden via DigiD. Met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen van 2014 wordt gewerkt aan het beschikbaar stellen van een zogenaamd e-formulier dat voldoet aan de standaarden van de gemeentelijk model architectuur (GEMMA). Het blijkt niet mogelijk dit al voor deze tussentijdse Tweede Kamerverkiezingen te realiseren. 6.

Verzenden stempassen

In de circulaire voor de Provinciale Statenverkiezingen van 2011 heb ik u verzocht aandacht te besteden aan de correcte verzending van stempassen. De Tweede Kamer heeft eerder haar zorgen over de verzending van de stempassen uitgesproken. Bij elke verkiezing tot nu toe, verschijnen berichten in de media dat de bezorging van stempassen tot problemen leidt. In sommige gevallen wordt dit veroorzaakt door problemen in het productieproces en in andere gevallen betreft het problemen met de bezorging. Ik verzoek u indringend om aan beide aspecten aandacht te besteden, zodat fouten tot het minimum kunnen worden beperkt. Ik wijs u er wellicht ten overvloede op dat u, ook bij uitbesteding aan derden van deze processen, de eindverantwoordelijkheid draagt. Mocht u onverhoopt toch te maken krijgen met dubbel bezorgde, dan wel niet bezorgde stempassen in een bepaald deel van uw gemeente, dan verzoek ik u hierover onmiddellijk de betrokkenen te informeren. Indien noodzakelijk kan u de betrokkenen voorzien van nieuwe stempassen. De eerdere stempassen waarmee problemen waren dienen dan in het register ongeldige stempassen (ROS) te worden opgenomen, om dubbel stemmen te voorkomen. Via deze oplossing is het niet noodzakelijk dat alle betrokken kiezers individueel een vervangende stempas bij u moeten aanvragen. Tevens wil ik u vragen extra aandacht te besteden aan het verwerken van verhuisberichten rondom de dag van kandidaatstelling. Bij de Provinciale Statenverkiezingen van 2011 zijn er op dit punt een tweetal incidenten geweest met kiezers die zowel van hun oude als van hun nieuwe gemeente een stempas ontvingen en daarmee hun stem konden uitbrengen. Dit hoort bij “goede afstemming” tussen de betrokken gemeenten niet voor te komen, omdat de stempas in een van de betrokken gemeenten in het Register ongeldige stempassen (ROS) dient te worden opgenomen. Indien u bijvoorbeeld achteraf een kiezer alsnog toevoegt aan het kiezersregister omdat deze de facto op of voor 31 juli in uw gemeente woonachtig was, maar dit ten tijde van het opmaken van het kiezersregister nog niet bekend was, dient u dit altijd te melden aan de oude gemeente. Deze kan zal dan de eventueel reeds aangemaakte stempas niet verzenden of in het ROS laten opnemen. Belangrijk is ook de kiezer daar over te informeren zodat deze weet waar hij zijn stem rechtmatig kan uitbrengen.

Pagina 6 van 9

7.

Identificatieplicht

In het kader van de evaluatie van de Provinciale Statenverkiezingen 2011 is bezien of de maatregel met betrekking tot het gebruik van een maximaal vijf jaar verlopen identiteitsdocument bij het stemmen, gehandhaafd moet blijven. De discussie met de Tweede Kamer hierover heeft ertoe geleid dat deze voorziening gehandhaafd blijft. Wel zal in de evaluatie van de komende verkiezingen getracht worden inzicht te krijgen in de mate waarin van deze voorziening gebruik wordt gemaakt. Dit zal gebeuren door in een aantal stemlokalen, dat is gevestigd op locaties in of nabij verzorgings- en verpleegtehuizen na te gaan of men aldaar gebruik maakt van verlopen identiteitsdocumenten.


U ontvangt voor het gebruik in het stemlokaal een nieuwe brochure identiteitsdocumenten, met daarin opgenomen slechts de relevante Nederlandse identiteitsdocumenten. Hiervoor is gekozen omdat bij de komende verkiezingen alleen kiezers met een Nederlandse nationaliteit kiesgerechtigd zijn. Dit laat onverlet dat het is toegestaan dat kiezers zich identificeren met andere op grond van de Wet op de identificatieplicht toegestane documenten zoals opgenomen in de eerdere brochure (dus oa documenten van andere EU-landen). U kunt dus deze “oude” versie van de brochure, aanvullend aan de nieuwe versie aan de leden van het stembureau beschikbaar stellen. 8.

Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV)

Bij de Tweede Kamerverkiezing kunt u, net als bij vorige verkiezingen, gebruik maken van de Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV). Met OSV wordt de kandidaatstelling en de berekening en vaststelling van de uitslag ondersteund. Inmiddels is de software voor politieke partijen, hoofdstembureaus en het centrale stebureau voor de kandidaatstelling van de aankomende Tweede Kamerverkiezing gereed en uitgerold. Heeft u de software voor de kandidaatstelling niet en wilt u deze wel, of heeft u vragen over de software; neem dan contact op met het informatiepunt verkiezingen (070-4267329 of [email protected]) De software ter ondersteuning van de vaststelling van de uitslag zal naar alle gemeenten worden verstuurd zodra de kandidatenlijsten in de verschillende kieskringen zijn vastgesteld. Naar verwachting zal dit omstreeks 20 augustus zijn. Met deze software kunnen de stemtotalen van de stembureaus in uw gemeente worden ingevoerd. Tevens ontvangen de hoofdstembureaus de software voor het opnemen van de stemtotalen van de kieskring. In aanloop naar deze verkiezing worden meerdere instructiebijeenkomsten gehouden. De datums en de locaties van deze instructies worden in de nieuwsbrief van BZK en op de website van de Kiesraad vermeld. Heeft u vragen over de OSV software dan kunt u contact opnemen met de OSV helpdesk (0318-765000 of [email protected]). 9.

Voorlichtingscampagne verkiezing leden Tweede Kamer

 Rijksvoorlichtingscampagne Het ministerie van BZK laat zoals bij elke verkiezing een overheidscampagne uitvoeren. In deze campagne staat, net als bij eerdere voorlichtingscampagnes, het stemmen met een stempas en een identiteitsbewijs centraal. Deze overheidscampagnes zijn sinds enige tijd thematisch ingedeeld waarbij verkiezingen vallen onder het thema “maatschappelijke betrokkenheid”, daarbij wordt gebruik Pagina 7 van 9

gemaakt van de campagneregel: “daar maak je je toch sterk voor”. Dat betekent dat de afsluitende boodschap van de overheid voor deze verkiezingen luidt: Jouw stem, daar maak je je toch sterk voor. Er worden spotjes op tv en radio uitgezonden, banners op internet geplaatst en posters in abri’s opgehangen en advertenties in de landelijke pers en huis-aan-huisbladen geplaatst. Ook is er een nieuwe website www.verkiezingen2012.nl beschikbaar met daarop informatie over de komende verkiezingen.


De website is op dit moment nog gericht op informatie voor kiezers buiten Nederland. Vanaf circa 1 augustus bevat de website informatie voor kiezers in Nederland, onder meer over het stemmen bij volmacht, het aanvragen van een kiezerpas een vervangende stempas, de identificatieplicht en het stemmen in een willekeurig stemlokaal. Vanaf ongeveer half augustus zullen ook de kandidatenlijsten op de website beschikbaar zijn. Daarnaast bevat de website algemene informatie over de Tweede Kamer en het verkiezingsproces. Voor algemene informatie over de verkiezing van de Tweede Kamer, zie ook de website van de Kiesraad (www.kiesraad.nl). Ik zal ook voor deze verkiezingen wederom informatie over de stemprocedure aan verzorgings- en verpleegtehuizen sturen, met het verzoek aan de leiding om hun bewoners enerzijds te informeren en anderzijds om iedereen tijdig de stempas te verstrekken. Een vergelijkbare brief zal worden verzonden naar instellingen voor geestelijke gezondheidzorg. In beide brieven wordt aandacht gevraagd om alert te zijn en het ronselen van volmachten te voorkomen. Alle gemeenten ontvangen van het ministerie van BZK de iconenposters waarop het gedrag van kiezers in het stemlokaal en het stemhokje is uitgebeeld. Het aantal posters dat u ontvangt is gebaseerd op het aantal stemlokalen per gemeente (uw opgave voor de vorige Tweede Kamerverkiezingen). De toolkit voor gemeenten is te vinden op www.verkiezingen2012.nl/toolkit. Hierop treft u voorbeeldbrieven aan, de stembureau-instructie en tevens alle landelijke campagnemiddelen.  Voorlichting door de gemeente Gemeenten hebben een eigen verantwoordelijkheid om de burgers die in de gemeente woonachtig zijn te informeren. In het bijzonder wijs ik u op de informatie over het kunnen aanvragen van een vervangende stempas. Met het oog op de vakanties verzoek ik u ook extra aandacht te besteden aan het aanvragen van een (schriftelijke) volmacht respectievelijk een kiezerspas. Ook is het raadzaam tijdig voor de verkiezing verzorgings- of verpleegtehuizen te benaderen om na te gaan of er personen zijn die een nieuw identiteitsdocument nodig hebben en die niet in staat zijn zelf bij de gemeentelijke balie te verschijnen. In die gevallen kunt u de aanvraag van een identiteitsdocument ter plekke opnemen. 10.

Informatiepunt verkiezingen

Met vragen over verkiezingen kunt u terecht bij het Informatiepunt verkiezingen, een gezamenlijk initiatief van het ministerie van BZK en de Kiesraad. Het Informatiepunt is op werkdagen bereikbaar via telefoonnummer 070-4267329. Mailen kan ook naar [email protected]. Het Informatiepunt verkiezingen Pagina 8 van 9

is op de dag van de stemming 12 september bereikbaar vanaf circa 7.00 uur tot laat in de avond. Het ministerie van BZK kunt u via de mail bereiken op [email protected]. Wanneer er onderwerpen zijn die nog nader moeten worden toegelicht zal het ministerie deze opnemen in de nieuwsbrief, die aan alle “contactpersonen verkiezingen” van de gemeenten worden gestuurd.. Gemeentelijke contactpersonen, die zich nog niet hebben aangemeld, kunnen zich voor de nieuwsbrief opgeven via [email protected]. 11.


Evaluatie verkiezingen

Het ministerie van BZK zal de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer laten evalueren. Uw contactpersoon verkiezingen zal hiervoor kort na de verkiezingen worden benaderd met het verzoek om een aantal gegevens te verstrekken. Daarnaast laat het ministerie, zoals eerder al aangegeven onderzoek doen naar de toegankelijkheid van stemlokalen voor mensen met een lichamelijke beperking en naar het gebruik van maximaal vijf jaar verlopen identiteitsdocumenten. Gemeenten die onderdeel uitmaken van de steekproef voor dit laatstgenoemde onderdeel zullen hierover apart worden benaderd. Ik wens u veel succes bij uw voorbereidingen van de verkiezingen. Ik ben mij er van bewust dat de werkzaamheden in de vakantieperiode moeten plaatsvinden. Via deze weg wil ik mijn dank uitspreken voor uw inspanningen, ten einde de verkiezingen op 12 september goed te laten verlopen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

Mevrouw mr. drs. J.W.E. Spies

Pagina 9 van 9

informeren en instrueren nvt Inhoudsopgave

Recommend Documents