Rotterdam oktober 2010
Informatiedossier behorend bij Wegwijzer 2 What’s your flavour? Over jongeren, migratie en gezondheid. Bij Mikado is de Wegwijzer What’s your flavour? Over jongeren, migratie en gezondheid verschenen. Deze publicatie is de tweede in de reeks Mikado Wegwijzers, praktische en handzame boekjes over specifieke thema’s en doelgroepen. What’s your flavour? gaat over de meer dan een miljoen migrantenjongeren in Nederland. Een zeer diverse groep met uiteenlopende interesses, leefstijlen, opleidingsniveau’s en sociaal-economische posities. In deze Wegwijzer ligt de nadruk op de invloed die herkomst en migratie van jongeren en hun ouders kunnen hebben op ziekte, gezondheid en zorg. Naast de Wegwijzer heeft Mikado dit dossier gemaakt met een selectie van de meest actuele informatie over beleid, organisaties, publicaties en interventies gericht op migrantenjongeren in Nederland. Beleid Diversiteit in het jeugdbeleid Het ZonMw programma ‘Diversiteit in het jeugdbeleid’ is opgesteld op verzoek van het ministerie voor Jeugd en Gezin en het ministerie voor Wonen, Wijken en Integratie. Centraal staat het leveren van een bijdrage aan het verbeteren van de positie van migrantenkinderen en –jongeren in het jeugdbeleid, aan de vermindering van hun maatschappelijke achterstand en aan het voorkomen van polarisatie en radicalisering. Het programma wil dit realiseren door het versterken van de preventieve, ontwikkelingsgerichte jeugdsector. Het programma richt zich op kennis en vakmanschap in de praktijk. Dit gebeurt via drie programmalijnen. De programmalijn Interculturele Kennis richt zich op het bundelen en ontwikkelen van kennis. Academische werkplaatsen spelen hierin een belangrijke rol. In de programmalijn Intercultureel Vakmanschap staan competenties en scholing van professionals centraal. Met de derde programmalijn, Versterking (lokale) Jeugdvoorzieningen, wordt ingezet op het beter bereiken en binden van allochtone jeugd. Vanuit dit programma is ook een verkennende studie verschenen waarin in kaart wordt gebracht welke onderzoekskennis nog ontbreekt om migrantenouders en -kinderen beter te ondersteunen in het jeugdbeleid. Deze studie is zowel bij ZonMw als bij het Verwey-Jonker instituut te bestellen. Het programma heeft een looptijd van drie jaar (2009-2011). www.zonmw.nl/diversiteitjeugd, www.zonmw.nl/jeugd en www.verwey-jonker.nl Organisaties Fier Fryslân Fier Fryslân is een expertise- en behandelcentrum op het terrein van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Het centrum wil geweld in relaties helpen voorkomen en stoppen en biedt hulp bij de gevolgen van dit geweld. Fier Fryslân helpt slachtoffers, getuigen én plegers die te maken hebben met geweld in een relatie, zoals kindermishandeling, jeugdprostitutie of eergerelateerd geweld. www.fierfryslan.nl
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van Mikado
Hallo Kezban Deze website is ontwikkeld voor migrantenmeiden en –vrouwen en biedt informatie en praktische tips over o.a. relaties, seksualiteit, familie-eer en maagdelijkheid. Op de site zijn verhalen te lezen, is een forum en kun je vragen stellen aan vrijwilligers. Bij alle onderwerpen wordt aandacht besteed aan de achtergronden; de rechten en regels in Nederland; en aan wat je kunt doen wanneer je vragen of problemen hebt. www.hallokezban.nl Mind your own life
Deze website is een initiatief van Jeugdriagg Noord Holland Zuid, Tactus Verslavingszorg, De Jutters en het Centrum voor Anticonceptie, Seksualiteit en Abortus Den Haag. De site wil een betrouwbare vraagbaak zijn voor jongeren (13-23 jaar) op het gebied van gevoel, drank, drugs en seksualiteit en andere vragen waar jongeren soms mee zitten. www.mindyourownlife.nl Nafar Stichting Nafar is een zelforganisatie voor Noord-Afrikaanse jongeren met homoseksuele gevoelens. De stichting heeft doelstellingen op het gebied van hulpverlening en voorlichting. Daarnaast wil stichting Nafar bewerkstelligen dat deze jongeren hun weg kunnen vinden naar de diverse welzijnsorganisaties. www.nafar.nl Het Nederlands Jeugdinstituut Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) is het landelijk kennisinstituut voor jeugd- en opvoedingsvraagstukken. Het ontwikkelt, beheert en implementeert kennis waarmee de kwaliteit van de jeugd- en opvoedingssector verbeterd kan worden. De website van het NJi kent verschillende inhoudelijke dossiers, waaronder de dossiers ‘Migrantengezin’ en ‘Diversiteit en opgroeien en opvoeden’, die veel informatie bevatten over onderzoek, interventies en good practices voor migrantenjeugd en hun ouders. www.nji.nl De Opvoedpoli De Opvoedpoli is een nieuw initiatief op het gebied van jeugdbeleid voor iedereen met opvoedvragen, ouderschap en de ontwikkeling van kinderen tussen de 0 en 23 jaar. Een multidisciplinair en zeer divers team van maatschappelijk werkers, pedagogen, orthopedagogen, psychologen en medisch specialisten buigt zich over allerlei problemen, waar ouders en kinderen mee worstelen. De Opvoedpoli is een multiculturele organisatie met veel interculturele expertise. www.opvoedpoli.nl Rotterdam Verkeert Stichting Rotterdam Verkeert biedt een digitale huiskamer waar allochtone jongeren terecht kunnen met vragen, een profiel kunnen aanmaken, deel kunnen nemen aan een discussieforum en informatie kunnen ontvangen over homoseksualiteit en religie. www.rotterdamverkeert.nl
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van Mikado
De Veilige Haven Veilige Haven biedt ondersteuning aan jongeren, mannen en vrouwen uit multicultureel Amsterdam en omstreken die een plek zoeken waar ze terecht kunnen met hun homo-, biseksuele, lesbische of transgendergevoelens. www.veilige-haven.nl Interventies, instrumenten en methodieken ACT ACT-Jeugdteams bieden hulp aan jongeren met psychiatrische problemen, die de weg naar de reguliere hulpverlening niet weten te vinden. Het zorgaanbod is gebaseerd op de methodiek Assertive Community Treatment (ACT), die zich kenmerkt door de woorden: outreachend, multidisciplinair, bemoeizorg en teamwerk. Er zijn ACT Jongerenteams Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Op de website van Mikado verscheen een bericht over de (F)ACT-awards. Checklist MST/FFT. Deze checklist is een indicatie-instrument dat kan worden ingezet om te bepalen of jongeren met ernstige gedragsproblemen het best behandeld kunnen worden met MST (multisysteemtherapie) of FFT (Functional Family Therapy). Beide methodes zijn ook geschikt voor migrantenjongeren. Bij Mikado verscheen een publicatie over FFT. Databank Effectieve Jeugdinterventies De databank Effectieve Jeugdinterventies van het NJi bevat beschrijvingen van ondersteunings-, preventie-, en behandelprogramma's, bedoeld om problemen bij het opgroeien en opvoeden van jeugdigen te voorkomen, te verzachten, te compenseren of te verhelpen. In de databank zijn ook enkele interventies te vinden die geschikt zijn voor migrantenjongeren. http://www.nji.nl/eCache/DEF/1/03/055.html Piep zei de muis Dit preventieprogramma is ontwikkeld voor kinderen van vier tot acht jaar uit (migranten)gezinnen in achterstandssituaties, waarvan de ouders psychosociale, psychische of verslavingsproblemen hebben. Piep zei de muis is ontwikkeld door Stichting Welzijn Amersfoort (SWA). Het Trimbosinstituut biedt een train-de-trainer cursus aan. Bij Mikado verscheen een publicatie waarin Piep zei de muis en andere creatieve werkvormen in zorg en welzijn beschreven zijn. Suitcase Stories Het Zuid-Afrikaanse Suitcase Stories is een project voor psychosociale steun van vluchtelingenjongeren in Johannesburg waarbij gewerkt wordt met methodieken uit de creatieve en narratieve therapie. De methode is ook geschikt voor vluchtelingenjongeren in Nederland. Bij Mikado verscheen een publicatie waarin Suitcase Stories en andere creatieve werkvormen in zorg en welzijn beschreven zijn.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van Mikado
Your right 2choose De handleiding ‘Your right 2choose: Vrije partnerkeuze en huwelijksdwang bespreken” van Movisie is ontwikkeld voor iedereen die werkt met jongeren uit niet-westerse culturen. Er staat in hoe men partnerkeuze en huwelijksdwang kan bespreken en wat men kan doen als een leerling of student het slachtoffer is van huwelijksdwang of dit dreigt te worden. De handleiding is te downloaden via de website van Movisie. www.movisie.nl Meer lezen Broek, A. van den, e.a. (2010), Naar Hollands gebruik? Verschillen in gebruik van hulp bij opvoeding, onderwijs en gezondheid tussen autochtonen en migranten. Verdiepingsstudie Diversiteit in het Jeugdbeleid. Den Haag: SCP In dit rapport is nagegaan in hoeverre er verschillen bestaan in het gebruik van opvoedingsondersteuning, speciale onderwijsvoorzieningen, de huisarts en voorzieningen op het gebied van seksuele gezondheid, tussen autochtone en allochtone jongeren (en hun ouders). Dijke, A. van & L. Terpstra (2010), De dochters van Zahir. Tussen traditie en wereldburgerschap. Amsterdam: SWP Dit boek beschrijft de ervaringen en kennis van Fier Fryslân met hulpverlening aan meiden uit eerculturen. Meiden die gevlucht zijn van huis vanwege eerkwesties en die – soms zeer ernstig – werden bedreigd omdat ze de familie-eer hadden geschonden. Groot, G. de (2010), Chatten: uitdaging of drempel?! Methodische handleiding voor toegankelijke online hulpverlening. Amsterdam: SWP Hulp via internet is voor velen toegankelijker dan de reguliere hulpverlening, ook bij indringende ervaringen. De anonimiteit maakt het mogelijk vragen of problemen te bespreken ondanks gevoelens als onzekerheid, schuld of schaamte. Huijbregts, V. (2004), Gedeelde smart. Een multidisciplinaire deeltijdbehandeling voor adolescente asielzoekers en vluchtelingen bij GGZ Midden-Brabant. Rotterdam: Mikado. ‘Gedeelde smart is halve smart’ is het motto van deze multidisciplinaire deeltijdbehandeling, waarin veel aandacht is voor de identiteitsontwikkeling van de jongeren. Jerkovic, N. (2009), Behoefteonderzoek Centrum voor Jeugd en Gezin Zaanstad. Burgers en professionals: Eens over de wegwijzer. En nu van start! Utrecht: Pharos Konijn, E. e.a. (2010), Jong en Multimediaal. Mediagebruik en meningsvormig onder jongeren, in het bijzonder moslimjongeren. Samenvatting. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam. Kramer, S. (2004), Interculturele competentieprofielen in de GGZ. Rotterdam: Mikado Wat moet je doen en weten en welke houding is nodig om migranten en vluchtelingen te kunnen helpen in de geestelijke gezondheidszorg? In deze publicatie worden interculturele competenties van gz-psychologen, psychiaters en ggz-verpleegkundigen beschreven.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van Mikado
Nahas, O. (2005), Homo en moslim. Hoe gaat dat samen? Utrecht: Forum. In dit boek staan verrassende en bruikbare antwoorden op prangende vragen rondom homoseksualiteit en islam. Het boek is vooral bedoeld voor hulpverleners, maar ook voor homoseksuele moslims zelf is het erg interessant. Meer kijken Dyslexie bij migrantenkinderen Allochtone leerlingen op de basisschool krijgen vaak het etiket taalachterstand, terwijl ze eigenlijk dyslectisch zijn. Daardoor worden ze niet of nauwelijks professioneel begeleid en vinden ze niet hun weg naar bijvoorbeeld dyslexiecentra. MTNL 010 wijdde hier een reportage aan. http://fullcolorrotterdam.mtnl.nl/read/mtnl010_2610 Help, mijn tiener is zwanger Dvd en bijbehorende reader over de problematiek van jonge moeders, hun ouders en de verschillende facetten van het tienermoederschap. De dvd en reader zijn uitgegeven door ProFor. www.profor.nl Ik droomde van een grote watervlakte Deze dvd biedt een boeiende blik op de ervaringen in Frankrijk met transculturele systeemtherapie. Fragmenten van verschillende therapiesessies laten u getuige zijn van de werkwijze van Marie-Rose Moro en haar team, wanneer zij werken met migrantenkinderen en -adolescenten, die dagelijks de kloof ervaren tussen leven thuis en buitenshuis. De dvd is te bestellen bij Mikado, kenniscentrum interculturele zorg. Over de streep Voor deze film gingen vijfenzeventig leerlingen van het Amsterdamse IJburgcollege een bijzondere uitdaging aan: Challenge Day. Een grensverleggende methode uit Amerika, die onder andere wordt ingezet om pesten op scholen tegen te gaan en wederzijds respect te stimuleren. Door spelletjes af te wisselen met serieuze gesprekken, worden leerlingen uitgedaagd om verborgen gevoelens naar elkaar uit te spreken. Centrale vraag: wat weten we nu eigenlijk van elkaar? Deze film is te bekijken via KRO’s uitzending gemist. www.kro.nl/overdestreep De school van Lukaku De school van Lukaku is een documentairereeks over jongeren die opgroeien in de probleemwijken van Brussel en waarin zij open en eerlijk praten over vriendschap, liefde, seksualiteit, geloof en religie, veiligheid en criminaliteit en hun toekomst. De afleveringen zijn te bekijken via de Belgische tv-zender Één. http://www.een.be/programmas/de-school-van-lukaku
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van Mikado
Vrienden zonder grenzen Deze televisieserie bestaat uit drie delen en gaat over een meisje dat verliefd wordt op een moslima. Bij de lessenserie horen een dvd en een docentenhandleiding; deze zijn inzetbaar tijdens de lessen om homoseksualiteit bespreekbaar te maken. De dvd en docentenhandleiding zijn te bestellen via de website van School TV. www.schooltv.nl Scholing Databank Na- en bijscholing De databank Na- en Bijscholing bevat beschrijvingen van opleidingen, cursussen en trainingen, bedoeld om beroepskrachten te helpen bij het onderhouden en aanscherpen van hun kennis en vaardigheden. In de databank is specifieke aandacht voor opleidingen en cursussen op het gebied van interculturele competenties. http://www.nji.nl/eCache/DEF/1/11/601.html Agenda Kijk voor actuele informatie over symposia, workshops en andere bijeenkomsten over jongeren, migratie en gezondheid op de Mikado webagenda.
Heeft u aanvullingen en/of opmerkingen bij dit informatiedossier? Wij horen het graag! Mikado, kenniscentrum interculturele zorg
[email protected] of www.mikadonet.nl
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van Mikado